Luận văn Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng của Ngân hàng Công thương Hai Bà Trưng

th× NHCT Hai Bµ Tr­ng còng nh­ hÖ thèng Ng©n hµng ViÖt Nam hiÖn nay vÉn ch­a cã ®iÒu kiÖn ®Ó më réng c¸c h×nh thøc cho vay. Ho¹t ®éng tÝn dông chñ yÕu lµ tÝn dông trùc tiÕp cho vay theo dù ¸n ®Çu t­, trong khi c¸c h×nh thøc tÝn dông kh¸c nh­ tÝn dông thuª mua, tÝn dông tiªu dïng, tÝn dông tuÇn hoµn, tÝn dông mua l¹i c«ng ty, mua b¸n nî hÇu nh­ kh«ng cã céng thªm víi c¸c dÞch vô ng©n hµng ®Ó ®¸p øng tèt c¸c nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Cßn nguyªn nh©n kh¸ch quan th× ph¶i kÓ ®Õn lµ m«i tr­êng ph¸p lý vÒ tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè tµi s¶n ch­a ®­îc hoµn thiÖn. LuËt ph¸p ViÖt Nam ch­a t¹o ®iÒu kiÖn cho bªn vay nhËn tµi s¶n thÕ chÊp. VÝ dô nh­ quy ®Þnh chØ cã nh÷ng tµi s¶n nµo cã ®¨ng kÝ quyÒn së h÷u míi ®­îc ®­a ra lµm tµi s¶n thÕ chÊp, trong khi ®ã th× c«ng t¸c cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt nh­ sæ ®á... ®· qu¸ r­êm rµ vµ mÊt thêi gian. Sù thiÕu ®ång bé nh­ vËy ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho nh÷ng kÎ xÊu lîi dông c¸c khe hë ph¸p luËt ®Ó thùc hiÖn nh÷ng hµnh vi lõa dèi nh­ mét tr­êng hîp tµi s¶n thÕ chÊp cho nhiÒu Ng©n hµng nªn khi ph¸t m¹i tµi s¶n c¸c sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n ®Ó gi¶i quyÕt; tiÕp theo lµ nh÷ng th«ng tin do NHCT ViÖt nam cung cÊp vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng ë mçi ngµnh kinh tÕ ch­a kÞp thêi nªn Chi nh¸nh gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong ho¹t ®éng tÝn dông. Cßn nÕu muèn t×m kiÕm th«ng tin kh¸c th× c¸c c¸n bé th«ng tin cã thÓ ®Õn mua ë trung t©m tÝn dông (CIC)-NHNN ViÖt Nam nh­ng c¸c th«ng tin ë ®©y rÊt nghÌo nµn, hä cã thÓ hái th«ng tin tõ c¸c bé ngµnh cã liªn quan nh­ng muèn lµm ®­îc ®iÒu nµy mét c¸ch nhanh chãng ®ßi hái ph¶i cã c¸c mèi quan hÖ c¸ nh©n. Nguån tin b¸o chÝ ë ViÖt Nam th­êng rÊt Ýt vµ hay thiªn vÒ xu h­íng cùc ®oan, qu¸ chª hoÆc qu¸ khen. §iÒu nµy lÝ gi¶i cho thùc tr¹ng th«ng tin mang tÝnh chÊt mét chiÒu nh­ hiÖn nay, nguån tin chñ yÕu mµ Ng©n hµng sö dông lµ do kh¸ch hµng cung cÊp. Trªn thùc tÕ ng­êi ®i vay bao giê còng cè g¾ng ®Ó vay ®­îc vèn, do ®ã viÖc kh¸ch hµng cung cÊp nh÷ng th«ng tin sai lÖch lµ hoµn toµn cã thÓ x¶y ra vµ rñi ro do th«ng tin kh«ng c©n xøng dÉn ®Õn lùa chän ®èi nghÞch, hËu qu¶ lµ chÊt l­îng tÝn dông kh«ng ®­îc ®¶m b¶o. Qua nh÷ng vÊn ®Ò nªu trªn, chóng ta cã thÓ thÊy ®­îc nh÷ng thµnh tÝch ®¹t ®­îc vµ mét sè h¹n chÕ tån t¹i cÇn kh¾c phôc trong c«ng t¸c huy ®éng vèn vµ sö dông vèn ®Ó trªn c¬ së ®ã t×m ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh cña Chi nh¸nh NHCT- Hai Bµ Tr­ng trong thêi gian tíi. CH¦¥NG III Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NHCT-HBT I. §Þnh h­íng kinh doanh vµ môc tiªu trong thêi gian tíi cña chi nh¸nh NHCT-Hai Bµ Tr­ng. C¨n cø vµo môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi cña ChÝnh phñ vµ ®Þnh h­íng nhiÖm vô cña ngµnh, trªn c¬ së ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c mÆt ho¹t ®éng trong nhiÒu n¨m qua, Ng©n hµng dù kiÕn thóc ®Èy ho¹t ®éng tÝn dông nh»m ®¹t môc tiªu t¨ng tr­ëng n¨m 2002 -2007: -Tæng nguån vèn huy ®éng t¨ng 22%. -Tæng d­ nî vµ ®Çu t­ kinh doanh kh¸c t¨ng 20%. -Nî qu¸ h¹n d­íi 2%. -Lîi nhuËn t¨ng 20%. *VÒ huy ®éng vèn: T¨ng c­êng c«ng t¸c phôc vô tiÕp thÞ vµ më réng m¹ng l­íi, linh ho¹t trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch kh¸ch hµng khai th¸c tèt nguån tiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi lµm tèt c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Chñ ®éng nguån vèn ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh doanh. * VÒ tÝn dông: Nghiªn cøu vµ thùc hiÖn tèt chiÕn l­îc kinh doanh, thÞ tr­êng vµ thÞ phÇn ®Ó ®Èy m¹nh viÖc t×m kiÕm, tiÕp cËn c¸c dù ¸n ®Çu t­ phï hîp víi ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ, tiÕp tôc ®æi míi c«ng t¸c tiÕp thÞ kh¸ch hµng ®Ó gi÷ g×n tèt m¹t quan hÖ, thùc hiÖn chÝnh s¸ch kh¸ch hµng cã chän läc. * §Èy m¹nh t×m mäi biÖn ph¸p gi¶i quyÕt nh÷ng tån ®äng cò, c¬ cÊu l¹i c¸c kho¶n nî cã vÊn ®Ò. Xö lý, gi¶i quyÕt døt ®iÓm c¸c kho¶n nî khã ®ß, nî cho vay cã tÝnh chÊt phi th­¬ng m¹i. Ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh dÞch vô ng©n hµng, ®Æc biÖt thùc hiÖn c¸c dù ¸n hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng. N©ng cao chÊt l­îng vµ phong c¸ch phôc vô cña c¸n bé, nh©n viªn NHCT-HBT nh»m t¹o søc m¹nh c¹nh tranh trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. Trong giai ®o¹n 2002-2007 ho¹t ®éng kinh doanh tÝn dông vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn ®ang b­íc sang mét giai ®o¹n míi cã kÕ th­µ ph¸t triÓn t¹o ra nhiÒu c¸i míi cho toµn hÖ thèng Ng©n hµng. C¸c NHTM nãi chung ®Òu ph¶i g¸nh v¸c trªn vai nhiÖm vô nÆng nÒ: võa kinh doangh th­¬ng m¹i, võa lµm nhiÖm vô ph¸t triÓn. V× vËy, Chi nh¸nh NHCT- Hai Bµ Tr­ng còng nh­ c¸c NHTM kh¸c ®ang ®øng tr­íc thö th¸ch vËn héi míi, ®ßi hái ph¶i cã gi¶i ph¸p chiÕn l­îc ®óng ®¾n cho nh÷ng n¨m tiÕp theo. II. Mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ. 1.C¸c biÖn ph¸p ®Ó t¹o nguån vèn. Trong thêi gian qua ng©n hµng ®· thùc hiÖn rÊt tèt c«ng t¸c huy ®éng vèn, lu«n hoµn thµnh chØ tiªu ®Æt ra. Nh­ng ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng tÝn dông ®­îc më réng h¬n n÷a, nguån vèn cña ng©n hµng ph¶i liªn tôc gia t¨ng. Nh­ vËy, Chi nh¸nh ph¶i cã chiÕn l­îc huy ®éng vèn sao cho cã hiÖu qu¶ tèt nhÊt. Kh¸ch hµng lµ ®èi t­îng quan träng trong chiÕn l­îc huy ®éng vèn, hä ®Õn víi ng©n hµng ®Ó göi tiÒn vµ më tµi kho¶n víi nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau, v× vËy cã thÓ chia thµnh hai lo¹i: Kh¸ch hµng th­êng xuyªn vµ Kh¸ch hµng kh«ng th­êng xuyªn. Tõ ®ã Ng©n hµng cã ®èi s¸ch thÝch hîp. * Huy ®éng tiÒn göi: + Kh¸ch hµng lµ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh trong c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt, l­u th«ng, dÞch vô. §èi t­îng nµy khi më tµi kho¶n tiÒn göi hoÆc tiÒn vay víi môc ®Ých chÝnh lµ phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch thuËn lîi, ®­îc sö dông c¸c dÞch vô cña Ng©n hµng. Trong tæng sè nguån vèn cña Ng©n hµng th× vèn huy ®éng tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ cã tû träng cßn thÊp (< 25%) nh­ng cã ý nghÜa rÊt quan träng v× ®èi víi nguån vèn nµy Ng©n hµng chØ ph¶i tr¶ víi l·i suÊt thÊp, ngoµi ra cßn tranh thñ sö dông vèn nhµn rçi trong kh©u thanh to¸n do dÞch vô ng©n hµng t¹o nªn. Cã quan hÖ giao dÞch g¾n bã víi c¸c kh¸ch hµng nµy Ng©n hµng sÏ cã nguån tiÒn göi æn ®Þnh. Muèn thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã, NHCT- Hai Bµ Tr­ng cÇn ph¶i: - T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi, dÔ dµng ®Ó c¸c doanh nghiÖp më tµi kho¶n tiÒn göi vµ sö dông tiÒn mÆt mét c¸ch linh ho¹t, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña doanh nghiÖp ®Ó chi tr¶ phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh. - Cã chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ l·i suÊt (l·i suÊt huy ®éng vµ cho vay) ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. V× l·i suÊt lµ c«ng cô t¸c ®éng m¹nh ®Õn viÖc kh¸ch hµng quyÕt ®Þnh ®Æt giao dÞch víi Ng©n hµng hay kh«ng. Ng©n hµng ph¶i dµnh cho doanh nghiÖp nh÷ng ®iÒu kiÖn phôc vô thuËn lîi nh­: kh«ng thu phÝ chuyÓn tiÒn, phÝ më sÐc b¶o chi, phÝ më L/C…. Thay vµo ®ã Ng©n hµng kh«ng ph¶i tr¶ l·i cho lo¹i tiÒn göi ®Ó thùc hiÖn c¸c dÞch vô nµy. - Ng©n hµng ph¶i th­êng xuyªn theo dâi nh÷ng biÕn ®éng trªn tµi kho¶n tiÒn göi cña doanh nghiÖp ®Ó rót ra nh÷ng quy luËt vËn ®éng cña ®ång vèn vµ gióp doanh nghiÖp sö dông tèt sè d­ trªn tµi kho¶n tiÒn göi ë Ng©n hµng. + Kh¸ch hµng lµ c¸c c¬ quan ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp, c¸c tæ chøc ®oµn thÓ: lo¹i kh¸ch hµng nµy vèn ho¹t ®éng chñ yÕu lµ do Ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp, tuy nhiªn trong ph¸p lý ®­îc Nhµ n­íc cho phÐp nh÷ng kho¶n tiÒn kh«ng cã nguån gèc tõ Ng©n s¸ch nh­ tiÒn cho thuª mÆt b»ng… C¸c kho¶n tiÒn nµy sÏ göi ë Ng©n hµng d­íi h×nh thøc tµi kho¶n chuyªn dïng. Môc ®Ých cña ®èi t­îng kh¸ch hµng nµy lµ göi tiÒn vµo Ng©n hµng ®Ó lÊy l·i. Ng©n hµng nªn khai th¸c tèt nguån vèn nµy, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¬ quan ®¬n vÞ göi vµ sö dông tiÒn göi. * Huy ®éng tiÕt kiÖm + Kh¸ch hµng thuéc tÇng líp d©n c­: Khi nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng, c¸c tÇng líp d©n c­ cã nguån thu nhËp d­íi h×nh thøc tiÒn tÖ ngµy cµng t¨ng. Lo¹i thu nhËp nµy ®­îc ph©n t¸n ë c¸c hé d©n c­ trong toµn x· héi. Theo ®¸nh gi¸ cña Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ WB th× ®©y lµ nguån vèn tiÒn tÖ nhµn rçi nhÊt, kh«ng nh÷ng b»ng néi tÖ mµ cßn b»ng c¶ ngo¹i tÖ, ®Ó thu hót ®­îc nguån vèn quan träng nµy, Ng©n hµng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp - §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh tiÒn göi víi nhiÒu kú h¹n kh¸c nhau mang tÝnh linh ho¹t. KÌm theo nh÷ng lo¹i tiÒn göi nµy lµ nh÷ng h×nh thøc khuyÕn khÝch hÊp dÉn ®èi víi kh¸ch hµng. - Ng©n hµng cÇn cã nh÷ng ®¹i lý ®Ó thu hót tiÒn göi cña c¸n bé, c«ng nh©n viªn chøc ë c¬ quan xÝ nghiÖp, ë nh÷ng thêi ®iÓm tËp trung d©n c­ ch­a cã Ng©n hµng vµ c¸c quü tiÕt kiÖm ho¹t ®éng. -Ngoµi ra Ng©n hµng cã thÓ bè trÝ khoa häc giê lµm viÖc ®Ó giao dÞch víi c¸c kh¸ch hµng mét c¸ch thuËn lîi h¬n. Trong kh¶ n¨ng vµ ®iÒu kiÖn cho phÐp cã thÓ lµm viÖc c¶ ngµy vµ ngoµi giê v× thêi gian nµy sÏ thu hót ®­îc kh¸ch hµng bËn viÖc ®Õn giao dÞch víi Ng©n hµng. - Ng©n hµng cßn cã thÓ huy ®éng vèn th«ng qua viÖc tham gia thÞ tr­êng chøng kho¸n, vay trªn thÞ tr­êng liªn ng©n hµng … 2.§a d¹ng ho¸ c¸c ®èi t­îng cho vay. Chi nh¸nh NHCT- Hai Bµ Tr­ng cã ®Þa bµn ho¹t ®éng kh¸ réng lín, lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó thùc hiÖn viÖc ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng cho vay ®Çu t­ víi nhiÒu kh¸ch hµng nh»m ph©n t¸n rñi ro. BiÖn ph¸p ph©n t¸n rñi ro vÒ c¬ b¶n lµ tr¸nh tËp trung vèn ®Çu t­ qu¸ lín vµo mét dù ¸n hay mét kh¸ch hµng nµo ®ã ®Ó khi dù ¸n hay kh¸ch hµng ®ã bÞ rñi ro th× Ng©n hµng kh«ng bÞ thiÖt h¹i qu¸ lín. Tr­íc hÕt, Ng©n hµng nªn ®a d¹ng ho¸ c¸c lÜnh vùc ®Çu t­: cã rÊt nhiÒu c¸c lÜnh vùc ngµnh nghÒ, c¸c ch­¬ng tr×nh träng ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ n­íc nh­ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, th«ng tin, b­u chÝnh viÔn th«ng hay hµng kh«ng d©n dông, hµng h¶i…. Trong nhiÒu n¨m qua Chi nh¸nh míi chØ ®Çu t­ vµo mét sè lÜnh vùc nhÊt ®Þnh, cßn bá ngá hay ch­a quan t©m thÝch ®¸ng trong khi c¸c ch­¬ng tr×nh nµy cÇn hç trî vÒ vèn rÊt lín cña Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. V× ho¹t ®éng cña Chi nh¸nh míi chØ bã hÑp trong mét sè ngµnh nh©t ®Þnh nh­: dÖt, giÊy, dÇu khÝ…., Chi nh¸nh cÇn më réng ph¹m vi ho¹t ®éng tÝn dông thuéc c¸c ngµnh c¸c ch­¬ng tr×nh kinh tÕ träng ®iÓm cña c¸c Tæng C«ng ty 90, 91 vµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c. 2.1 §èi víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc HiÖn nay ®èi t­îng chÝnh thøc ®­îc Ng©n hµng cho vay vèn lµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Ng©n hµng cÇn tiÕp tôc ®Çu t­ cho c¸c c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶, quan t©m tíi c¸c doanh nghiÖp truyÒn thèng ®ång thêi gióp c¸c doanh nghiÖp t¹m thêi khã kh¨n cã ®iÒu kiÖn v­¬n lªn s¶n xuÊt kinh doanh cã l·i. - Ng©n hµng cÇn b¸m s¸t t×nh h×nh tæ chøc kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc, ®Çu t­ theo ®óng ngµnh nghÒ kinh doanh ®· ®¨ng ký. N¾m v÷ng t×nh h×nh tµi chÝnh, kinh doanh cña doanh nghiÖp, c¸c b¸o c¸o nµy ph¶i ®­îc kiÓm tra kü l­ìng, kÓ c¶ yªu cÇu doanh nghiÖp thùc hiÖn kiÓm to¸n theo quy ®Þnh. §èi víi c¸c doanh nghiÖp cã t×nh h×nh tµi chÝnh kh¶ quan, cã h­íng ph¸t triÓn ®óng ®¾n, cã nhu cÇu më réng s¶n xuÊt kinh doanh Ng©n hµng cÇn ®Çu t­ vµ cã thÓ më réng quy m« ®Çu t­ vèn. - Ng©n hµng cÇn chñ ®éng n¾m v÷ng t×nh h×nh c¸c doanh nghiÖp n»m trong kÕ ho¹ch cæ phÇn ho¸ ®Ó x¸c ®Þnh h­íng cho vay phï hîp. - H¹n chÕ viÖc ®Çu t­ cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh kh«ng cã hiÖu qu¶. §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp t×nh h×nh tµi chÝnh kh«ng lµnh m¹nh, s¶n phÈm c¹nh tranh kÐm… cã thÓ ®×nh chØ cho vay, h¹ d­ nî ®Õn møc cÇn thiÕt. 2.2 T¨ng c­êng cho vay c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh cho vay nghÜa lµ vèn tÝn dông cña Ng©n hµng sÏ th©m nhËp vµo nhiÒu kh¸ch hµng thuéc nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau, c¶ tÝn dông ng¾n h¹n, tÝn dông trung vµ dµi h¹n. ViÖc cho vay ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh hiÖn nay còng rÊt quan träng. Khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµ khu vùc míi thùc sù ®i vµo ho¹t ®éng trong 10 n¨m trë l¹i ®©y. Quy m« cña c¸c doanh nghiÖp thuéc lo¹i nµy lµ kh«ng lín nh­ng ®©y lµ khu vùc kinh tÕ rÊt n¨ng ®éng vµ tá ra cã tiÒm n¨ng trong nh÷ng n¨m tíi. Trong nh÷ng n¨m qua Chi nh¸nh ch­a thùc sù quan t©m tíi khu vùc kinh tÕ nµy, nã thÓ hiÖn ë doanh sè cho vay nhá bÐ, d­ nî < 12% trong tæng sè d­ nî cña Ng©n hµng. C¸c doanh nghiÖp nµy ®­îc vay vèn bao gåm c¸c c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn, c¸c c¬ së kinh doanh ®­îc Nhµ n­íc c«ng nhËn. §èi víi c¸c ®¬n vÞ nµy, Chi nh¸nh chñ yÕu cho vay vèn ng¾n h¹n ch­a m¹nh d¹n cho vay trung vµ dµi h¹n mÆc dï nhu cÇu vÒ vèn trung h¹n vµ dµi h¹n cña hä lµ rÊt lín. Trong nh÷ng n¨m tíi, khu vùc kinh tÕ nµy ®­îc ®¸nh gi¸ lµ cã nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn c¶ vÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng còng nh­ quy m«, thªm vµo ®ã víi sù khuyÕn khÝch vµ t¨ng c­êng c«ng t¸c cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc do ®ã nã sÏ trë thµnh thÞ tr­êng cho vay ®Çy tiÒm n¨ng ®èi víi c¸c NHTM. Muèn khai th¸c tèt thÞ tr­êng kinh doanh míi mÎ nµy vµ tr¸nh bÞ tôt hËu so víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c trong ®Þa bµn th× nhiÖm vô cña Chi nh¸nh trong nh÷ng n¨m tíi lµ ph¶i lu«n theo s¸t sù biÕn ®éng cña vµ nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ thuéc lÜnh vùc nµy, t¨ng c­êng tiÕp cËn ®èi víi c¸c ®¬n vÞ ®ã th«ng qua c¸c h×nh thøc tiÕp xóc nh­ héi nghÞ kh¸ch hµng, giíi thiÖu c¸c s¶n phÈm tÝn dông cña Chi nh¸nh qua ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. Chi nh¸nh ph¶i m¹nh d¹n h¬n trong viÖc cho vay ®èi víi khu vùc kinh tÕ nµy. §Ó c¸c kho¶n vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nµy thùc sù cã chÊt l­îng, Ng©n hµng còng nªn thay ®æi mét sè quan ®iÓm vÒ viÖc cho vay vµ kh«ng nªn coi tµi s¶n b¶o ®¶m lµ chç dùa an toµn cho sè tiÒn vay ph¸t ra, lµ mét c«ng cô duy nhÊt ®Ó b¶o ®¶m viÖc thu håi nî mµ ph¶i x¸c ®Þnh t­ c¸ch ng­êi vay còng nh­ viÖc doanh nghiÖp ®ã sö dông vèn vay ®ã nh­ thÕ nµo, kh¶ n¨ng tr¶ nî ®ã ra sao. Bëi v× tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè, b¶o l·nh chØ lµ c¬ së ®Ó NHTM cã kh¶ n¨ng thu håi nî vay khi doanh nghiÖp kh«ng cßn kh¶ n¨ng tr¶ nî, song kh«ng ph¶i tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè, b¶o l·nh nµo còng dÔ b¸n ra mét c¸ch kÞp thêi. Thùc chÊt viÖc thu nî b»ng tµi s¶n b¶o ®¶m cña kh¸ch hµng ch¼ng ph¶i lµ mét gi¶i ph¸p tèt mµ ®ã chØ lµ mét gi¶i ph¸p t×nh thÕ, b¾t buéc vµ kh¶ n¨ng thu håi c¸c kho¶n nî tõ viÖc ph¸t m¹i tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè, b¶o l·nh còng rÊt khã kh¨n, thùc chÊt ®· chøng minh r»ng thu nî b»ng tµi s¶n xiÕt nî ®ang lµ g¸nh nÆng khi xö lý nî cña c¸c NHTM. ViÖc quan träng nhÊt khi xÐt duyÖt hå s¬ tÝn dông cña c¸c doanh nghiÖp vay vèn lµ c¸c c¸n bé tÝn dông ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc thùc lùc tµi chÝnh cña ®¬n vÞ ®i vay, x¸c ®Þnh ®­îc hiÖu qu¶ cña dù ¸n mµ ®¬n vÞ ®ã ®· thùc hiÖn. §iÒu nµy còng ®ßi hái c¸c c¸n bé ph¶i quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn viÖc thÈm ®Þnh tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n cña c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ cña Nhµ n­íc. 3.VÒ h×nh thøc cho vay. H×nh thøc tÝn dông mµ Ng©n hµng cung cÊp cho nÒn kinh tÕ kh¸ ®¬n ®iÖu, chñ yÕu lµ tÝn dông theo dù ¸n ®Çu t­ trong khi ®ã mçi kh¸ch hµng cã ®Æc ®iÓm riªng vÒ s¶n xuÊt kinh doanh, nhu cÇu vèn c¸c thêi kú, møc ®é tÝn nhiÖm trong quan hÖ tÝn dông cho nªn nÕu Ng©n hµng chØ ¸p dông h×nh thøc tÝn dông cè ®Þnh th× cã thÓ g©y bÊt tiÖn cho Ng©n hµng, cho kh¸ch hµng ph¶i tèn c«ng søc vµ chi phÝ h¬n n÷a mçi khi cÇn vay vèn l¹i kh«ng gi¶i quyÕt kÞp thêi víi nhu cÇu vèn. Do vËy, Ng©n hµng nªn t×m ra nh÷ng ph­¬ng thøc cho vay phï hîp víi nhu cÇu sö dông vèn vay mµ vÉn ®¶m b¶o kh¶ n¨ng kiÓm tra gi¸m s¸t viÖc sö dông nguån vèn cña doanh nghiÖp. Trong thùc tÕ cã nh÷ng kh¸ch hµng sau khi ®­îc thay ®æi ph­¬ng thøc cho vay kÞp thêi ®· ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n, thanh to¸n ®­îc mét phÇn nî cò. Nh­ vËy viÖc ¸p dông c¸c ph­¬ng thøc cho vay ®èi víi nhiÒu ph­¬ng ¸n kinh doanh kh¸c cña mét kh¸ch hµng còng cã thÓ coi lµ biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông. Cô thÓ Ng©n hµng nªn sö dông thªm mét sè ph­¬ng thøc cho vay linh ®éng h¬n nh­: - Cho vay theo “tµi kho¶n ®Æc biÖt” ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh cã thu nhËp th­êng xuyªn, trªn c¬ së ®ã, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ chñ ®éng rót tiÒn vay vµ tr¶ nî hµng ngµy, nh÷ng sè d­ nî kh«ng v­ît qu¸ møc l·i ®· tho¶ thuËn víi Ng©n hµng. - Cho vay theo d¹ng tr¶ gãp hµng ngµy, hµng tuÇn, hµng th¸ng, tuú theo tÝnh chÊt s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. - Tõng b­íc cho phÐp doanh nghiÖp sö dông sÐc thanh to¸n vµ cho vay qua viÖc sö dông thÎ tÝn dông, më réng c¸c h×nh thøc thanh to¸n ®èi víi doanh nghiÖp. - Më réng c¸c dÞch vô Ng©n hµng nh­ b¶o l·nh dù thÇu, dÞch vô t­ vÊn, cho vay ®ång tµi trî… nh»m hç trî cho kh¸ch hµng thùc hiÖn giao dÞch. 4.N©ng cao hiÖu qu¶ kh©u thÈm ®Þnh ®èi víi c¸c dù ¸n xin vay vèn. Khi xÐt duyÖt cho vay, nh»m n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông ph¶i lµm tèt kh©u thÈm ®Þnh dù ¸n. Cã thÓ nãi, thÈm ®Þnh toµn diÖn mäi néi dung cña dù ¸n lµ mét trong nh÷ng yªu cÇu quan träng nhÊt gióp cho viÖc ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­ cña Ng©n hµng ®­îc chÝnh x¸c ®¶m b¶o tÝnh khoa häc, kh¸ch quan. §Ó ®­îc vay vèn, kh¸ch hµng ph¶i gi¶i tr×nh dù ¸n kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh víi c¸n bé tÝn dông. Néi dung cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh nh»m kh¼ng ®Þnh 2 vÊn ®Ò: Mét lµ, ph­¬ng ¸n ph¶i tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn, nguyªn t¾c cho vay theo thÓ lÖ chÕ ®é quy ®Þnh cô thÓ ®èi víi c¸c kho¶n vay ®ã ®Ó cã thÓ thu håi ®­îc nî gèc vµ l·i ®óng h¹n. Hai lµ, hå s¬ vµ thñ tôc vay vèn ph¶i ®Çy ®ñ hîp ph¸p, hîp lÖ, nÕu x¶y ra tranh chÊp th× ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ph¸p lý cho Ng©n hµng. Tuú theo tõng kho¶n vay cô thÓ mµ Ng©n hµng cã néi dung vµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thÈm ®Þnh cho phï hîp, th­êng th× tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò: + ThÈm ®Þnh vÒ ph­¬ng diÖn thÞ tr­êng: ph©n tÝch kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm, gi¸ c¶, quy c¸ch phÈm chÊt, mÉu m· thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng. Xem xÐt c¸c hîp ®ång bao tiªu s¶n phÈm vÒ sè l­îng chñng, lo¹i, gi¸ c¶, thêi h¹n vµ ph­¬ng thøc thanh to¸n. +ThÈm ®Þnh vÒ ph­¬ng diÖn kü thuËt: ph¶i xem quy m« dù ¸n cã phï hîp víi n¨ng lùc tiªu thô s¶n phÈm hay kh«ng, kh¶ n¨ng cung cÊp nguyªn vËt liÖu, n¨ng lùc qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Ph¶i xem xÐt mÆt c«ng nghÖ cña thiÕt bÞ ®Ó ®­a ra c¸c ph­¬ng ¸n nh»m chän ®­îc c«ng nghÖ tèi ­u nhÊt.ThÈm ®Þnh vÒ mÆt sè l­îng c«ng suÊt, chñng lo¹i, danh môc cña thiÕt bÞ d©y chuyÒn s¶n xuÊt vµ n¨ng lùc hiÖn cã cña doanh nghiÖp so víi quy m« cña dù ¸n. +ThÈm ®Þnh tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n vÒ néi dung kinh tÕ tµi chÝnh: §©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn viÖc lùa chän c¸c dù ¸n ®Çu t­. Ng©n hµng cã thÓ sö dông c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ®¬n gi¶n nh­: lîi nhuËn rßng, tû suÊt lîi nhuËn, thêi gian thu håi vèn, ®iÓm hoµ vèn… hoÆc ph©n tÝch tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n b»ng ph­¬ng ph¸p gi¸ trÞ hiÖn t¹i, tû suÊt hoµn vèn néi bé ®Ó xem xÐt ®é nhËy bÐn cña dù ¸n. Nguån tr¶ nî sÏ lµ tèt nhÊt nÕu thu ®­îc tõ dù ¸n nh­ng Ng©n hµng còng nªn tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng trong thêi gian ®Çu khi dù ¸n ch­a thu dùoc lîi nhuËn th× doanh nghiÖp cã nguån thu nµo kh¸c bï vµo kh«ng. Ngoµi ra cßn thÈm ®Þnh vÒ m«i tr­êng x· héi, ph­¬ng ¸n tæ chøc thùc hiÖn, ph­¬ng diÖn tæ chøc qu¶n lý… 5.TÝch cùc xö lý nî qu¸ h¹n. §Ó n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông, song song víi viÖc thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ ph¸t sinh nî qu¸ h¹n míi th× viÖc xö lý c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi ®ang tån ®äng lµ ®iÒu rÊt quan träng. ViÖc ®Çu tiªn lµ ph¶i ph©n tÝch tõng lo¹i nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi ®Ó t×m hiÓu râ nguyªn nh©n ph¸t sinh, trªn c¬ së ®ã ph©n thµnh nî qu¸ h¹n cã kh¶ n¨ng thu håi vµ nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi mµ ph¶i xö lý b»ng tµi s¶n thÕ chÊp. Tõ ®ã Ng©n hµng ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p xö lý phï hîp. §èi víi nh÷ng kho¶n nî cã kh¶ n¨ng thu håi: Trong lo¹i nµy, Ng©n hµng còng nªn ph©n lo¹i chi tiÕt trªn c¬ së nguyªn nh©n g©y ra nî qu¸ h¹n. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng do ng­êi vay cã khã kh¨n vÒ tr¶ nî do nguyªn nh©n chñ quan, nh­ng cßn vËt t­ hµng ho¸, ®¬n vÞ vÉn cßn ho¹t ®éng nh­ng n¨ng lùc gi¶m. Ng©n hµng nªn ®«n ®èc hä b¸n hµng ho¸ hoÆc t×m nguån kh¸c ®Ó tr¶ nî, lµm sao thu håi ®­îc vèn nhanh. §èi víi lo¹i hµng ho¸ nµy sau khi thu håi nî, h¹n møc tÝn dông, thËm chÝ tõ chèi cho vay tiÕp. §èi víi c¸c DNNN cã uy tÝn trong quan hÖ tÝn dông nh­ng bÞ thua lç do nguyªn nh©n kh¸ch quan dÉn tíi nî qu¸ h¹n th× nªn xem xÐt, ®¸nh gi¸ l¹i thùc chÊt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ ®ã, t×m ra biÖn ph¸p kh«i phôc vµ nÕu t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ ®ã cßn triÓn väng Ng©n hµng nªn ¸p dông biÖn ph¸p “nu«i nî ®Ó thu nî” b»ng c¸ch tiÕp tôc cho ®¬n vÞ ®ã vay vèn ®Ó kh«i phôc s¶n xuÊt, t¹o ®iÒu kiÖn tr¶ nî. Trong tr­êng hîp nµy Chi nh¸nh nªn quan t©m vµ tham gia s©u h¬n vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ång thêi gi¸m s¸t chÆt chÏ ho¹t ®éng b¸n hµng cña doanh nghiÖp ®Ó thu håi nî. §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp sö dông vèn sai môc ®Ých th× t×m c¸ch thu håi vèn ngay vµ khi thÊy cã nh÷ng biÓu hiÖn ch©y ú, lõa ®¶o th× kiªn quyÕt chuyÓn hå s¬ sang c¸c c¬ quan ph¸p luËt ®Ó gi¶i quyÕt. §èi víi lo¹i nî qu¸ h¹n nµy, nh»m ®Èy nhanh tèc ®é thu nî th× bªn c¹nh viÖc tÝch cùc chñ ®éng cña c¸n bé tÝn dông, Ng©n hµng còng nªn thµnh lËp tæ thu nî gåm mét sè c¸n bé cã kinh nghiÖm trong c«ng t¸c, cã mèi quan hÖ réng vµ ®­îc ®Æt d­íi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña Gi¸m ®èc ®Ó cã ®iÒu kiÖn theo dâi s¸t sao doanh nghiÖp, tËn dông mäi kh¶ n¨ng ®Ó thu nî. §èi víi nh÷ng kho¶n nî qu¸ h¹n kh«ng cßn kh¶ n¨ng thanh to¸n mµ ph¶i xö lý b»ng tµi s¶n thÕ chÊp. NghÞ ®Þnh 178/N§-CP vÒ kh¶ n¨ng ph¸t m¹i tµi s¶n ®· t¹o thuËn lîi, t¨ng tÝnh chñ ®éng rÊt lín trong viÖc xö lý tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè cho Ng©n hµng, tuy nhiªn trong nhiÒu tr­êng hîp viÖc ph¸t m¹i tµi s¶n th­êng gÆp khã kh¨n do sè tiÒn ph¸t m·i nhá h¬n vèn cÇn cÇn ph¶i thu håi, thêi gian ph¸t m·i dµi, nhiÒu chi phÝ ph¸t sinh, thËm chÝ lµ kh«ng ph¸t m·i ®­îc, trong nh÷ng tr­êng hîp nµy, Ng©n hµng nªn: +HoÆc dïng tµi s¶n ®Ó cho thuª vµ trùc tiÕp ®øng ra thu tiÒn. +Dïng tµi s¶n ®ã lµm vèn gãp liªn doanh. +Liªn hÖ víi Ng©n hµng kh¸c cã nhiÒu tµi s¶n thÕ chÊp thuËn lîi, Chi nh¸nh cã thÓ thu håi vµ dïng nã lµm ®Þa ®iÓm giao dÞch më thªm ®¹i lý, Quü TiÕt kiÖm. Nî qu¸ h¹n lµ ®iÒu kh«ng ai muèn x¶y ra, nhÊt lµ c¸n bé tÝn dông. Song nÕu ®· x¶y ra th× Ng©n hµng nªn cã biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó thu håi nî vÒ, tr¸nh rñi ro x¶y ra. Thùc tÕ trong thêi gian qua c«ng t¸c thu håi nî cßn chiÕm tû träng nhá so víi nî qu¸ h¹n, chñ yÕu vÉn dïng c¸c biÖp ph¸p khoanh nî, gia h¹n nî…§Ó gi¶m thÊp nî qu¸ h¹n trong thêi gian tíi, Chi nh¸nh nªn chó träng h¬n n÷a c«ng t¸c nµy. Bªn c¹nh ®ã nh­ ®· ®Ò cËp, ®Ó h¹n chÕ nî qu¸ h¹n míi tiÕp tôc ph¸t sinh Ng©n hµng cÇn cã biÖn ph¸p thÈm ®Þnh vµ gi¸m s¸t c¸c mãn vay chÆt chÏ h¬n, ph¸t hiÖn sím nh÷ng dÊu hiÖu chñ yÕu cña nî qu¸ h¹n ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý phï hîp. Nh÷ng dÊu hiÖu cña nî qu¸ h¹n th­êng lµ: - S¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp bÞ thu hÑp biÓu hiÖn qua doanh sè b¸n hµng thÊp h¬n doanh sè cho vay, d­ nî kh«ng gi¶m. - C¸c kho¶n c«ng nî trong thanh to¸n cña doanh nghiÖp lín vµ tån ®äng l©u dµi, kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc dÉn tíi ®¬n vÞ thiÕu vèn ho¹t ®éng lµm ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng tr¶ nî Ng©n hµng. - Tån kho hµng ho¸ t­¬ng ®èi lín vµ trong thêi gian dµi do kh«ng tiªu thô ®­îc v× chÊt l­îng kÐm hoÆc do sù c¹nh tranh gi¶m gi¸ víi s¶n phÈm cïng lo¹i trªn thÞ tr­êng. - TiÒn l·i hµng th¸ng doanh nghiÖp kh«ng tr¶ ®Òu ®Æn nh­ theo hîp ®ång tÝn dông ®· kÝ víi ng©n hµng, cã t×nh tr¹ng nî l·i. - Sè d­ trªn tµi kho¶n tiÒn göi, thanh to¸n ë Ng©n hµng gi¶m sót, xuÊt hiÖn t×nh tr¹ng ph¸t hµnh sÐc qu¸ sè d­. - §¬n vÞ tr× ho·n viÖc nép c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. 6. T¨ng c­êng ho¹t ®éng Marketing ng©n hµng vµ ¸p dông chÝnh s¸ch kh¸ch hµng hîp lý. Nh×n chung, ®¹i ®a sè c¸c NHTM ViÖt Nam hiÖn nay th× viÖc ¸p dông Marketing vµo ho¹t ®éng cßn rÊt h¹n chÕ, chØ tËp trung vµo c¸c ho¹t ®éng bÒ næi nh­ qu¶ng c¸o khuÕch tr­¬ng, cßn c¸c chøc n¨ng chñ lùc cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh thµnh c«ng trong ho¹t ®éng kinh doanh nh­ nghiªn cøu kh¸ch hµng, x¸c ®Þnh thÞ tr­êng môc tiªu, ®Þnh vÞ h×nh ¶nh, n©ng cao vÒ chÊt l­îng dÞch vô ng©n hµng hÇu nh­ cßn rÊt mê nh¹t. HiÖn nay phßng Marketing cña Chi nh¸nh ch­a ®­îc thµnh lËp, g©y mét khã kh¨n rÊt lín cho ho¹t ®éng. Kh¸ch hµng tíi giao dÞch nh­ng ch­a cã sù ph©n tÝch ®¸nh gi¸ mét c¸ch cã khoa häc. Hå s¬ cña c¸c kh¸ch hµng ®­îc l­u tr÷ t¹i Ng©n hµng chñ yÕu ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c ph¸p lý chø Ýt khi ®­îc sö dông nh­ lµ mét tµi liÖu tham kh¶o tr­íc khi ra quyÕt ®Þnh. ViÖc øng dông c«ng nghÖ vµo ho¹t ®éng Ng©n hµng còng nh­ c¸c s¶n phÈm cÇn thiÕt ®Ó thu hót kh¸ch hµng vÉn chñ yÕu dùa vµo nh÷ng h­íng dÉn, kÕ ho¹ch cña NHCT ViÖt Nam chø ch­a cã sù nghiªn cøu, t×m hiÓu mét c¸ch cã môc ®Ých theo ®iÒu kiÖn hiÖn cã cña Ng©n hµng. Tuy r»ng thùc tÕ lµ phßng Marketing ch­a ®­îc thµnh lËp t¹i ®©y ®· g©y ra nh÷ng lùc c¶n lín cho ho¹t ®éng vµ hiÖu qu¶ cña Ng©n hµng. Nh­ng kh«ng v× thÕ mµ cho r»ng Marketing kh«ng ®­îc sö dông. Ho¹t ®éng Marketing ë ®©y bÞ xen lÉn vµ che khuÊt bëi ho¹t ®éng th­êng nhËt cña c¸c c¸n bé, nh©n viªn, nã ®­îc ph¶n ¸nh qua nh÷ng b¸o c¸o quý, n¨m cña c¸c phßng ban chøc n¨ng, sè l­îng kh¸ch hµng míi dÕn giao dÞch ngµy cµng t¨ng nh­: DÞch vô hµng kh«ng, c«ng ty Gèm sø…thÓ hÖn râ ë tæng doanh sè cho vay t¨ng lªn ®¸ng kÓ trong n¨m 2001. Do vËy cÇn thùc hiÖn: + C¸c nhµ qu¶n lý Ng©n hµng cÇn ph¶i chuyÓn sang t­ duy míi, lÊy quan ®iÓm Marketing lµm chñ ®¹o, cã tÇm nh×n chiÕn l­îc, cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch. TriÕt lý Marketing cÇn ®­îc th©m nhËp vµo c¸c bé phËn Ng©n hµng, tÊt c¶ c¸c nh©n viªn víi môc tiªu phôc vô tèi ®a nh÷ng g× kh¸ch hµng cÇn. Mçi c¸n bé ®Òu ph¶i coi m×nh lµ nh©n viªn. Thµnh lËp phßng chøc n¨ng Marketing trong c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ ®Ó ®Ò ra vµ ®Þnh h­íng ho¹t ®éng Marketing mét c¸ch bµi b¶n, víi mét ®éi ngò nh©n viªn nh¹y bÐn, am hiÓu. Ng©n hµng nªn tiÕp tôc tæ chøc c¸c héi nghÞ kh¸ch hµng ®Þnh k× 1 n¨m mét lÇn víi kh¸ch hµng truyÒn thèng, kh¸ch hµng lín. Th«ng qua nh÷ng dÞp nµy, Ng©n hµng cã thÓ cã ®­îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp quý b¸u tõ phÝa kh¸ch hµng vµ ®ã còng lµ dÞp th¾t chÆt mèi quan hÖ víi hä. ChÝnh s¸ch kh¸ch hµng: Chi nh¸nh NHCT- Hai Bµ Tr­ng nªn x©y dùng chÝnh s¸ch kh¸ch hµng l©u dµi, Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng lu«n g¾n bã víi nhau, mèi quan hÖ nµy lu«n tån t¹i kh¸ch quan, bæ sung vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho nhau cïng ph¸t triÓn. CÇn thiÕt ph¶i ®¸nh gi¸ cao kh¸ch hµng truyÒn thèng, cã uy tÝn vµ më réng cã chän läc ®èi víi kh¸ch hµng míi. Kh¸ch hµng truyÒn thèng lµ kh¸ch hµng g¾n bã víi Ng©n hµng c¶ vÒ thêi gian vµ néi dung ho¹t ®éng, cã c¶ qu¸ tr×nh lÞch sö, hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai, g¾n liÒn víi Ng©n hµng tõ nh÷ng ngµy ®Çu ®Õn nay. §èi víi kh¸ch hµng cã uy tÝn ®iÒu dÔ nhËn thÊy lµ ®Òu thùc hiÖn tèt viÖc vay m­în, tr¶ nî sßng ph¼ng, cã tr¸ch nhiÖm víi ®ång vèn, sö dông vèn cã hiÖu qu¶ vµ cã l·i. V× vËy víi ®èi t­îng nµy, Ng©n hµng ph¶i hÕt søc quan t©m g¾n ho¹t ®éng kh¸ch hµng víi Ng©n hµng, thÈm ®Þnh vµ ®Çu t­ kÞp thêi c¸c dù ¸n cã hiÖu qu¶. CÇn x©y dùng trong lßng kh¸ch hµng nµy h×nh ¶nh Ng©n hµng lu«n gÇn gòi vµ hç trî kÞp thêi ®Ó s¶n xuÊt nhiÒu s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao cho x· héi. Cã chÝnh s¸ch l·i suÊt hîp lý, ­u ®·i ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã sè d­ tiÒn vay lín vµ kh«ng cã nî qu¸ h¹n. Më réng cã chän läc ®èi víi kh¸ch hµng míi. TÝch cùc b»ng mäi biÖn ph¸p ®Ó thu hót kh¸ch hµng thuéc khu vùc Nhµ n­íc ®Ó cho vay khÐp kÝn c¶ ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n víi chu tr×nh s¶n xuÊt, ®ång thêi thiÕt lËp vµ n©ng cao hiÖu qu¶ xö lý th«ng tin tÝn dông trªn c¬ së: Chi nh¸nh ph¶i lùa chän kh¸ch hµng b»ng nhiÒu gi¶i ph¸p cÇn thiÕt ®Ó më réng thÞ phÇn kh¸ch hµng ®èi víi c¸c Tæng c«ng ty. Ng©n hµng còng cÇn quan t©m ®Õn nh÷ng doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, bëi ®©y lµ mét lùc l­îng kh¸ch hµng tiÒm n¨ng ®ang ngµy cµng lín m¹nh, nh÷ng dù ¸n cña c¸c doanh nghiÖp nµy võa cã tÝnh kh¶ thi cao, thiÕt thùc víi ®êi sèng l¹i ®ãng gãp cho sù nghiÖp ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc. Víi nh÷ng kh¸ch hµng míi, viÖc cung cÊp tÝn dông sÏ cã phÇn nµo khã kh¨n h¬n, tÝnh rñi ro cao h¬n nªn ng©n hµng cÇn chó ý. Th«ng qua x©y dùng chiÕn l­îc kh¸ch hµng, Ng©n hµng cã thÓ tiÕn hµnh qu¶n lý kh¸ch hµng mét c¸ch s¸t thùc h¬n, chÝnh x¸c h¬n. nhê ®ã cã thÓ chñ ®éng trùc tiÕp tham gia vµo nh÷ng dù ¸n míi cña doanh nghiÖp tõ ®Çu, kh«ng ph¶i ®îi ®Õn lóc doanh nghiÖp tù mang dù ¸n ®Õn xin vay ®ång thêi Chi nh¸nh qua ®ã còng n¾m râ dù ¸n h¬n, gióp cho ho¹t ®éng tÝn dông hiÖu qu¶ h¬n. 7. N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kiÓm tra tr­íc, trong vµ sau khi cho vay. Nh»m gióp cho Ng©n hµng cã ®­îc th«ng tin ®Ó duy tr× cã hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng tÝn dông phï hîp vµ ®¸p øng ®­îc sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ cÇn thiÕt cÇn ph¶i thiÕt lËp mét c¬ chÕ vËn hµnh hîp lý, cã hiÖu qu¶ ®Ó gi¸m s¸t qu¸ tr×nh vËn ®éng cña vèn tÝn dông tõ khi cho vay ®Õn khi thu håi c¶ gèc vµ l·i. Ng©n hµng cÇn thùc hiÖn theo c¸c b­íc sau: KiÓm so¸t tr­íc khi cho vay: Lµ viÖc t×m hiÓu sù ph¸t triÓn chung cña c¸c doanh nghiÖp th«ng qua c¸c th«ng tin kinh tÕ, qua ho¹t ®éng cña c¸c chî, c¸c siªu thÞ thÓ hiÖn viÖc tiªu thô s¶n phÈm, thÞ phÇn vµ chç m¹nh chç yÕu cña tõng doanh nghiÖp. BiÕt ®­îc c¸c doanh nghiÖp tr­íc khi ng­êi ta ®Õn vay lµ thÕ chñ ®éng cña Ng©n hµng, lµ mét ph­¬ng ph¸p tiÕp thÞ ®Ó tiªu thô nguån vèn ®· huy ®éng ®­îc. ¥ n­íc ta bé m¸y cung cÊp th«ng tin ch­a cã, c¸c Ng©n hµng l¹i bÞ ®éng chê kh¸ch hµng tíi vay tiÒn råi míi ®iÒu tra lµm cho viÖc kiÓm so¸t truíc cho vay bÞ l·ng quªn. KiÓm tra trong khi cho vay: §­îc tiÕn hµnh khi kh¸ch hµng ®Æt vÊn ®Ò vay vèn bao gåm: KiÓm tra tÝnh hîp lÖ, hîp ph¸p cña c¸c chøng tõ liªn quan ®Õn kho¶n vay vµ mÉu ch÷ kÝ, nh÷ng ng­êi liªn quan ph¶i kÝ theo chÕ ®é quy ®Þnh, ngµy th¸ng sè liÖu giÊy tê, c¸c lo¹i v¨n b¶n ®· khíp ®óng ch­a. KiÓm tra viÖc vay tiÒn, chuyÓn tiÒn vay thanh to¸n cho c¸c ®èi t¸c cña c¸c kh¸ch hµng, vay vèn cã ®óng vµ phï hîp víi môc ®Ých xin vay hay kh«ng, cã ®ñ c¨n cø hîp lÖ hay kh«ng. Khi mãn vay ®­îc duyÖt vµ gi¶i ng©n, c¸n bé tÝn dông ph¶i l­u gi÷ hå s¬ vay vèn vµ c¸c v¨n b¶n giÊy tê bæ sung kh¸c trong suèt qu¸ tr×nh theo dâi thu nî cho ®Õn khi thu hÕt nî vµ chuyÓn l­u hå s¬ theo quy ®Þnh. KiÓm tra sau khi cho vay: dùoc tiÕn hµnh sau khi ph¸t tiÒn vay tíi khi tr¶ nî xong. KiÓm tra viÖc sö dông vèn vay, ng¨n ngõa ng­êi vay sö dông vèn sai môc ®Ých, kiÓm tra vËt t­ ®¶m b¶o mãn vay ®Ó n¾m ®­îc mãn vay cña Ng©n hµng cã vËt t­ ®¶m b¶o hay kh«ng. KiÓm tra kh¶ n¨ng thu håi nî trªn c¬ së theo dâi qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vËt t­ hµng ho¸ h×nh thµnh tõ mãn vay vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Th«ng qua kiÓm so¸t sau, kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng kho¶n nî cã kh¶ n¨ng khã hoµn tr¶ ®óng h¹n, trªn c¬ së ®ã ®«n ®èc doanh nghiÖp gi¸m s¸t chÆt chÏ sö dông vèn vay nh»m thu håi nî ®óng k× h¹n vµ n¾m ®­îc kh¶ n¨ng thùc tÕ cña doanh nghiÖp. Tõ ®ã cã c¬ së cho viÖc quyÕt ®Þnh ®Çu t­ c¸c kho¶n vay míi hay kh«ng. 8.Thùc hiÖn b¶o hiÓm tÝn dông. B¶o hiÓm tÝn dông lµ viÖc b¶o hiÓm sè vèn tÝn dông cña Ng©n hµng cÊp cho kh¸ch hµng vay, b¶o hiÓm tµi s¶n mµ ng­êi vay ®em thÕ chÊp cho Ng©n hµng. Cã c¸c h×nh thøc b¶o hiÓm phæ biÕn sau: Kh¸ch hµng vay vèn mua b¶o hiÓm cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña hä. Trong tr­êng hîp nµy hä ®· b¶o hiÓm gi¸n tiÕp cho vèn Ng©n hµng v× hä sÏ cã nguån thu khi gÆp rñi ro trong kinh doanh vµ cã thÓ dïng nguån vèn ®ã ®Ó thanh to¸n nî Ng©n hµng. Ph­¬ng ph¸p nµy kh«ng lµm Ng©n hµng ph¸t sinh thªm nghiÖp vô vµ chi phÝ mµ còng kh¸ an toµn. Do ®ã Ng©n hµng nªn khuyÕn khÝch c¸ch nµy b»ng viÖc xem xÐt ­u ®·i cho vay ®èi víi kh¸ch hµng cã mua b¶o hiÓm. Ng©n hµng h×nh thµnh c¸c quü dù phßng ®Ó bï ®¾p nh÷ng thiÖt h¹i do kh«ng thu håi hÕt nî qu¸ h¹n, tõ ®ã h¹n chÕ nh÷ng hËu qu¶ xÊu cã thÓ x¶y ra mµ kh«ng lµm x¸o ®éng t×nh h×nh tµi chÝnh. MÆc dï Ng©n hµng cã thÓ lÊy vèn tù cã ®Ó bï ®¾p nh÷ng thiÖt h¹i rñi ro, nh­ng vèn tù cã th­êng lµ rÊt nhá vµ th­êng lµ c¬ së huy ®éng vèn nªn viÖc h×nh thµnh quü dù phßng lu«n lµ cÇn thiÕt. Trong qu¸ tr×nh trÝch lËp c¸c quü dù phßng vÊn ®Ò cÇn ®­îc gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng lµ quü dù phßng sÏ trÝch tõ nguån nµo vµ trÝch nh­ thÕ nµo ®Ó võa ph¶n ¸nh ®­îc ®óng kÕt qu¶ kinh doanh võa n©ng cao chÊt l­îng cña Ng©n hµng. Ng©n hµng mua b¶o hiÓm cña c¸c tæ chøc chuyªn nghiÖp ®èi víi ho¹t ®éng ®Çu t­ cho vay cña m×nh. Tuy nhiªn theo biÖn ph¸p nµy th× Ng©n hµng ph¶i bá ra mét sè chi phÝ ®Ó tr¶ cho c«ng ty b¶o hiÓm, do vËy biÖn ph¸p nµy chØ nªn sö dông víi nh÷ng kho¶n ®Çu t­ lín, thêi h¹n dµi vµ Ng©n hµng chuyÓn mét phÇn chi phÝ cho kh¸ch hµng cïng san xÎ. 9. C¸c biÖn ph¸p kh¸c. 9.1.Gi¶i ph¸p vÒ nh©n tè con ng­êi. YÕu tè con ng­êi lu«n lµ yÕu tè chñ ®¹o cña mäi ho¹t ®éng v× ®ã lµ chñ thÓ quyÕt ®Þnh trong ho¹t ®éng. Ng©n hµng ph¶i x©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé tinh th«ng vÒ nghiÖp vô, hiÓu biÕt ph¸p luËt vµ ®¹o ®øc trong kinh doanh ®Ó lµm chñ b¶n th©n kh«ng lµm “nghÌo” t­ c¸ch cña m×nh trong tõng t×nh huèng kinh doanh, h¹i ®Õn quyÒn lîi chung. V× vËy Chi nh¸nh cÇn cã chÝnh s¸ch tuyÓn dông c¸n bé hîp lý ®Ó thu hót ®­îc nh÷ng sinh viªn suÊt s¾c, cã khiÕu trong lÜnh vùc Tµi chÝnh-Ng©n hµng ®· tèt nghiÖp ®¹i häc. Ngoµi ra, Chi nh¸nh còng cÇn cã chÝnh s¸ch ®·i ngé ®Æc biÖt ®Ó thu hót ®éi ngò chuyªn gia giái hoÆc mêi lµm cè vÊn, céng t¸c viªn. C¸c c¸n bé cña Chi nh¸nh cÇn ph¶i ®µo t¹o båi d­ìng thªm ®Ó n©ng cao tr×nh ®é vµ ph¶i th­êng xuyªn nghiªn cøu cËp nhËt c¸c th«ng tin vµ c¸c kiÕn thøc míi vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô. Tõ sù n¨ng ®éng cña c¸n bé sÏ ®em ®Õn cho Ng©n hµng nhiÒu kh¸ch hµng ch©n chÝnh lµm ¨n thùc thô. Nh­ vËy kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng sÏ t¨ng lªn. 9.2.Gi¶i ph¸p vÒ th«ng tin. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, c«ng t¸c th«ng tin trong Ng©n hµng ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn dÇn ®¸p øng ®­îc víi nh÷ng ®ßi hái cña nÒn kinh tÕ. Phßng th«ng tin ®iÖn to¸n trong Ng©n hµng thùc hiÖn chøc n¨ng lµm ®Çu mèi thu thËp, xö lý, tæng hîp l­u tr÷, ph©n tÝch vµ truyÒn ®­a th«ng tin vÒ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ, tÝn dông vµ thanh to¸n cña Chi nh¸nh b»ng hÖ thèng m¸y tÝnh vµ c¸c thiÕt bÞ truyÒn tin. TriÓn khai thùc hiÖn tèt c¸c ch­¬ng tr×nh qu¶n lý kÕ to¸n-tÝn dông MISAC, tiÕt kiÖm ®iÖn tö SAMIT. ChuyÓn ®æi mét sè ch­¬ng tr×nh sang m«i tr­êng Visual Basic, Visual Foxpro, triÓn khai ch­¬ng tr×nh BACKUP sè liÖu trªn m¸y chñ. Nghiªn cøu thu thËp th«ng tin tõ c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng phôc vô cho ho¹t ®éng ng©n hµng nh­ tõ b¸o chÝ, sè liÖu thèng kª vµ nh÷ng ®Þnh h­íng chÝnh s¸ch tõ Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam. Bªn c¹nh ®ã, c¶i t¹o n©ng cÊp hÖ thèng m¹ng côc bé (BUS) chñ Chi nh¸nh thµnh m¹ng m¸y cã cÊu tróc, tèc ®é cao, c¬ b¶n ®· kh¾c phôc ®­îc hiÖn t­îng m¸y bÞ treo, ®ãng gãp mét phÇn quan träng trong c¹nh tranh cã hiÖu qu¶ cña Ng©n hµng. Tuy vËy, chÝnh s¸ch th«ng tin t¹i Ng©n hµng míi chØ chó träng vµo viÖc øng dông m¸y mãc c«ng nghÖ vÒ phÇn cøng lµ chñ yÕu. Th«ng tin trong Ng©n hµng nh»m qu¶n lý vµ theo dâi kh¸ch hµng vÉn ch­a ®­îc ¸p dông. Qua ®ã cã thÓ thÊy ®­îc nh÷ng h¹n chÕ trong kinh doanh cña Ng©n hµng cã sù ®ãng gãp cña viÖc kh«ng sö dông tèt nhÊt hÖ thèng th«ng tin t¹i Chi nh¸nh, nã thÓ hiÖn qua c¬ cÊu nî qu¸ h¹n t¹i Ng©n hµng mµ chñ yÕu xuÊt ph¸t tõ dù ¸n vay vèn §µi Loan mµ Ng©n hµng tham gia. Th«ng tin mµ Ng©n hµng cã ®­îc th­êng lµ do: Thu thËp th«ng tin trùc tiÕp doanh nghiÖp xin vay. Thu thËp th«ng tin tõ nguån kh¸c. Thu thËp th«ng tin tõ c¸c nguån bªn ngoµi rÊt tèn kÐm vµ mÊt nhiÒu thêi gian, song do sù chÝnh x¸c vµ tÝnh kh¸ch quan nªn nã rÊt cã ý nghÜa. Do vËy ®Ó tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian vµ tiÒn cña ®ång thêi vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng th«ng tin, Ng©n hµng nªn x©y dùng mét hÖ thèng th«ng tin th­êng xuyªn cña b¶n th©n Chi nh¸nh: + ThiÕt lËp hÖ thèng th«ng tin ph¶n håi: Ng©n hµng cÇn th­êng xuyªn thu thËp th«ng tin vÒ nh÷ng mèi quan hÖ kinh doanh, thÞ tr­êng mµ doanh nghiÖp quan t©m trong mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh vµ nhËn th«ng tin th­êng xuyªn tõ doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, nh÷ng th«ng tin nµy th­êng kh«ng ®Çy ®ñ hoÆc thiÕu chÝnh x¸c do hÇu hÕt kh¸ch hµng kh«ng muèn c«ng khai ho¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña m×nh. V× vËy, ®Ó cã ®­îc th«ng tin chÝnh x¸c tõ phÝa kh¸ch hµng, Ng©n hµng nªn ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn sau: + Thùc sù cã uy tÝn trong viÖc thu thËp th«ng tin, th«ng tin ph¶i chÝnh x¸c, cã tÝnh cËp nhËt. + §¶m b¶o tÝnh bÝ mËt cña c¸c th«ng tin thu thËp ®­îc. + Gi÷a c¸c phßng ban cÇn cã th«ng tin ®a chiÒu, ®Æc biÖt gi÷a phßng nguån vèn, phßng kÕ to¸n vµ phßng kinh doanh. Khi mét kh¸ch hµng vay vèn t¹i Chi nh¸nh th× tµi kho¶n vµ tÊt c¶ c¸c kho¶n thanh to¸n qua Ng©n hµng ®Òu ph¶i ®­îc theo dâi th­êng xuyªn bëi phßng kÕ to¸n, song c¸n bé tÝn dông trùc tiÕp giao dÞch víi kh¸ch hµng còng cÇn n¾m ®­îc th«ng tin nµy. + ThiÕt lËp th«ng tin víi c¸c Ng©n hµng kh¸c trªn ®Þa bµn. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy sÏ tr¸nh ®­îc nh÷ng kho¶n vay ®¶o nî, rñi ro do thÕ chÊp cïng mét tµi s¶n t¹i nhiÒu Ng©n hµng. + Thu thËp th«ng tin tõ quan hÖ kh¸ch hµng l©u dµi. NÕu ®¬n vÞ ®· cã mèi quan hÖ thanh to¸n, tÝn dông víi Ng©n hµng trong mét thêi gian dµi th× nh×n vµo ho¹t ®éng qu¸ khø cña kh¸ch hµng cã thÓ biÕt ®­îc nh÷ng th«ng tin h÷u Ých ®èi víi kho¶n tiÒn s¾p cho vay. Nh÷ng th«ng tin ®ã cho phÐp ®¸nh gi¸ mét c¸ch nhanh chãng vµ t­¬ng ®èi chÝnh x¸c vÒ kh¶ n¨ng sö dông vèn vay, th¸i ®é cña ng­êi vay. ViÖc nµy sÏ gi¶m ®­îc chi phÝ vµ thêi gian thu thËp th«ng tin gióp Ng©n hµng xö lý vÊn ®Ò ®­îc dÔ dµng h¬n, tõ ®ã c¸c kÕt luËn cho vay hoÆc tõ chèi chÝnh x¸c h¬n. Ng©n hµng cÇn tiÕp tôc më réng ®Çu t­ vèn tÝn dông ®óng h­íng, phï hîp víi quy m« nguån vèn huy ®éng vµ kh¶ n¨ng qu¶n lý cña chi nh¸nh, chó träng t×m kiÕm c¸c dù ¸n ®Çu t­ cã tÝnh kh¶ thi, më réng quy m« tÝn dông, trong ®ã c¸c dù ¸n trung vµ dµi h¹n cÇn ®­îc ­u tiªn. Tãm l¹i, Chi nh¸nh nªn thôc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu sau: - T¨ng c­êng huy ®éng vèn ®Æc biÖt lµ nguån vèn trung vµ dµi h¹n. - Chó träng n©ng cao kiÕn thøc nghiÖp vô cña c¸n bé tÝn dông nh­ c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n vay vèn, ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt, kinh doanh cña kh¸ch hµng… - T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t, sö dông cã hiÖu qu¶ th«ng tin vÒ kh¸ch hµng, chó träng nghiÖp vô phßng ngõa rñi ro, chñ ®éng ph¸t hiÖn vµ cã biÖn ph¸p phßng ngõa rñi ro h÷u hiÖu. - T¨ng c­êng c«ng t¸c Marketing ng©n hµng, giíi thiÖu c¸c s¶n phÈm dÞch vô cña ng©n hµng, qua ®ã h­íng dÉn kh¸ch hµng lùa chän, ®ång thêi ®Ó kh¸ch hµng hiÓu thªm vÒ Ng©n hµng. - Kh«ng ngõng ®æi míi phong c¸ch giao dÞch víi kh¸ch hµng ®Æc biÖt t¹i c¸c Quü tiÕt kiÖm, c¸c phßng kinh doanh, kÕ to¸n tµi chÝnh víi tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, chu ®¸o tËn t×nh. X©y dùng v¨n ho¸ giao tiÕp lÞch sù v¨n minh cña NHCT ViÖt Nam nãi chung vµ Chi nh¸nh NHCT- Hai Bµ Tr­ng nãi riªng. III. Mét sè kiÕn nghÞ. 1. KiÕn nghÞ víi Nhµ n­íc vµ NHNN ViÖt Nam. Nh»m duy tr× mét nÒn kinh tÕ æn ®Þnh v÷ng ch¾c vµ ph¸t triÓn, thu nhËp cña ng­êi d©n sÏ t¨ng khi nÒn s¶n xuÊt x· héi t¨ng.TÊt yÕu nhu cÇu sö dông c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng sÏ t¨ng, do ®ã Nhµ n­íc cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« t¹o sù hç trî cho nhau. Nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m ®¶m b¶o mét m«i tr­êng kinh doanh æn ®Þnh cho ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp vµ NHTM. Ban hµnh, hoµn thiÖn vµ ®ång bé ho¸ c¸c bé luËt vµ v¨n b¶n luËt cã liªn quan. Cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch thuËn lîi, cã hiÖu qu¶ vÒ tµi chÝnh, thÞ tr­êng nh»m t¨ng c­êng cñng cè ph¸t triÓn æn ®Þnh l©u dµi tr¸nh t×nh tr¹ng khi vèn tÝn dông ®· ®Çu t­ cho c¸c dù ¸n, ph­¬ng ¸n ch­a kÞp thu håi th× l¹i ®· cã sù thay ®æi chÝnh s¸ch, khiÕn cho nî Ng©n hµng kh«ng thu håi ®­îc. Mét sè kiÕn nghÞ CÇn cã c¸c v¨n b¶n liªn ngµnh nh»m phèi hîp kÕt hîp chÆt chÏ ho¹t ®éng cña Ng©n hµng víi ho¹t ®éng cña c¸c bé, ngµnh liªn quan nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi hîp ph¸p cña Ng©n hµng. VÝ dô gi÷a Ng©n hµng víi Bé T­ ph¸p, Bé Th­¬ng m¹i, Bé Tµi ChÝnh, Tæng Côc thuÕ… Bé tµi chÝnh cÇn tæ chøc thùc hiÖn tèt viÖc kiÓm tra buéc c¸c doanh nghiÖp tiÕn hµnh h¹ch to¸n theo ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª vµ ®¶m b¶o sè liÖu chÝnh x¸c, trung thùc vµ kÞp thêi nh»m gióp cho Ng©n hµng cã ®­îc c¸c th«ng tin tµi chÝnh lµm cho viÖc ph©n tÝch tÝn dông ®­îc kÞp thêi chÝnh x¸c. Nªn giao cho mét c¬ quan tiÕn hµnh thèng kª tæng hîp c¸c tØ lÖ tµi chÝnh cña c¸c ngµnh, rót ra hÖ thèng c¸c tØ lÖ trung b×nh hµng n¨m ®Ó lµm c¨n cø ph©n tÝch kinh tÕ, so s¸nh ®¸nh gi¸ c¸c doanh nghiÖp ®ang ë trong t×nh tr¹ng nµo tèt, trung b×nh hay yÕu kÐm. ViÖc ban hµnh, hoµn thiÖn vµ ®ång bé ho¸ c¸c bé luËt, v¨n b¶n ph¸p luËt ph¶i t¹o ra sù b×nh ®¼ng gi÷a c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp trong tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, dÇn xo¸ bá nh÷ng ­u ®·i ®èi víi c¸c DNNN ®Ó t¹o m«i tr­êng c¹nh tranh lµnh m¹nh trong nÒn kinh tÕ. ChÝnh phñ vµ NHNN cÇn t¹o ra hµnh lang ph¸p lý ®Ó c¸c NHTM cã quyÒn tù chñ ®øng ra tæ chøc b¸n tµi s¶n, cÇm cè, thÕ chÊp ®Ó thu håi vèn ®èi víi c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n, ®Æc biÖt cÇn cã chÝnh s¸ch ­u tiªn ®èi víi nh÷ng kho¶n nî khã thu håi ph¸t sinh nh­ miÔn thuÕ doanh thu, thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt… Nhµ n­íc cÇn t¨ng vèn ®iÒu lÖ cña c¸c NHTM quèc doanh nh»m t¨ng tiÒm lùc tµi chÝnh, t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ søc ®Ò kh¸ng cña hÖ thèng ng©n hµng tr­íc nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. Nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch cho vay hîp lý ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp Nhµ n­íc chuyÓn sang Cæ phÇn ho¸. Kiªn quyÕt s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc, chØ ®Ó tån t¹i nh÷ng doanh nghiÖp c«ng Ých, doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶, nh÷ng doanh nghiÖp thùc sù cÇn thiÕt cho ph¸t triÓn d©n sinh, t¹o ®iÒu kiÖn cho n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông. Trong viÖc nhanh chãng tæ chøc s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp cÇn tËp trung vµo viÖc ®Èy nhanh tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. §©y lµ mét biÖn ph¸p nh»m huy ®éng c¸c nguån lùc tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c tham gia vµo ph¸t triÓn kinh tÕ. Thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ sÏ t¹o c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp t¨ng vèn tù cã, trang tr¶i nî nÇn, t¹o ra søc c¹nh tranh míi d­íi mét h×nh thøc qu¶n lý míi. NÕu chóng ta kh«ng khÈn tr­¬ng thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ th× c¸c doanh nghiÖp sÏ mÊt ®i c¬ héi tiÕp cËn víi c¸c kho¶n tÝn dông lín, còng nh­ c¬ héi ph¸t triÓn khi mµ thÞ tr­êng chøng kho¸n n­íc ta míi ra ®êi. V× vËy cæ phÇn ho¸ lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p quan träng nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng m©u thuÉn hiÖn nay trong nÒn kinh tÕ, ®ã lµ c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i th× thõa vèn tÝn dông t¹m thêi nh­ng kh«ng cho vay ®­îc, trong khi c¸c doanh nghiÖp l¹i thiÕu vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh nh­ng l¹i bÞ trãi buéc vÒ c¬ chÕ tÝn dông hiÖn hµnh cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i hiÖn nay. Thùc hiÖn chÕ ®é kiÓm to¸n chÆt chÏ §Ó gióp c¸c Ng©n hµng xÐt duyÖt hå s¬ xin vay vèn cña c¸c kh¸ch hµng ®­îc chÝnh x¸c, b¸o c¸o tµi chÝnh cña kh¸ch hµng ph¶i ph¶n ¸nh ®óng t×nh h×nh thùc tÕ, ®ång thêi viÖc thu thËp th«ng tin cña Ng©n hµng còng ph¶i ®­îc tiÕn hµnh thuËn lîi vµ chÝnh x¸c. Muèn vËy Nhµ n­íc nªn sím ban hµnh quy chÕ tµi chÝnh vµ h¹ch to¸n kinh doanh ®èi víi nh÷ng khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Qua ®ã t¨ng c­êng tÝnh hiÖu lùc ph¸p lý, ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé chuÈn mùc cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸n bé Ng©n hµng cã nh÷ng kÕt luËn chÝnh x¸c vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh, t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng. ViÖc chÊn chØnh c«ng t¸c kiÓm to¸n ph¶i ®i ®«i víi n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kiÓm to¸n. HiÖn nay ë n­íc ta ®· cã hÖ thèng kiÓm to¸n nhµ n­íc, 15 c«ng ty kiÓm to¸n ®éc lËp bao gåm c¸c c«ng ty 100% vèn n­íc ngoµi, c«ng ty liªn doanh, c«ng ty kiÓm to¸n cña Nhµ n­íc vµ tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, song hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty nµy ch­a cao, mét phÇn lµ do quan niÖm cña c¸c doanh nghiÖp th­êng rÊt ng¹i thùc hiÖn kiÓm to¸n do nhiÒu lÝ do kh¸c nhau: cã thÓ sî kiÓm to¸n ph¸t hiÖn ra nh÷ng sai sãt vÒ kÕ to¸n hay kiÓm to¸n sÏ ph¸t hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò mµ doanh nghiÖp cßn giÊu kÝn. Chi phÝ cao cho c«ng t¸c kiÓm to¸n còng lµ nguyªn nh©n khiÕn doanh nghiÖp kh«ng muèn thùc hiÖn. TiÕn tíi Nhµ n­íc cÇn quy ®Þnh chÕ ®é kiÓm to¸n b¾t buéc ®èi víi mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp, qua ®ã ®Ó ®¶m b¶o ®é tin cËy cho c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ®Çu t­. §èi víi NHNN T¨ng c­êng hiÖu lùc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, chøc n¨ng gi¸m s¸t kiÓm tra ®¶m b¶o an toµn hÖ thèng ng©n hµng. NHNN nªn h×nh thµnh c¬ quan ph©n tÝch ®¸nh gi¸ vÒ tµi chÝnh vµ dù b¸o xu h­íng ph¸t triÓn cña Ng©n Hµng Th­¬ng M¹i trªn c¬ së ®ã kÞp thêi ®iÒu chØnh c¸c quy ®Þnh vµ biÖn ph¸p gi¸m s¸t. Sím ®­a ra c¸c c«ng ty mua b¸n nî vµ c«ng ty khai th¸c tµi s¶n vµo ho¹t ®éng ®Ó xö lý nî vµ tµi s¶n thÕ chÊp tån ®äng, cho phÐp NHTM ®­îc ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p thÝch hîp víi tõng lo¹i tµi s¶n ngoµi nh÷ng biÖn ph¸p th«ng th­êng hiÖn nay ®Ó khai th¸c kÓ c¶ chÊp nhËn viÖc b¸n thÊp h¬n gi¸ trÞ nhËn cÇm cè, thÕ chÊp, coi ®ã lµ hiÖn t­îng kinh tÕ b×nh th­êng ®Ó cã vèn lu©n chuyÓn. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ hiÖn nay Trung t©m th«ng tin Ng©n hµng cña n­íc ta cßn ch­a kÞp thêi ®Çy ®ñ, ®Ò nghÞ Ng©n hµng Nhµ n­íc chÊn chØnh ho¹t ®éng cña trung t©m th«ng tin tÝn dông tõ kh©u cËp nhËt sè liÖu, cung cÊp sè liÖu ®¶m b¶o th«ng tin chÝnh x¸c kÞp thêi. 2.KiÕn nghÞ víi Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam. Trªn c¬ së c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt h­íng dÉn cña ChÝnh phñ, NHNN vÒ: quy chÕ ®¶m b¶o tiÒn vay, c¸c quy ®Þnh vÒ tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè, b¶o l·nh, quy ®Þnh vÒ viÖc trÝch lËp quü dù phßng rñi ro tÝn dông, thµnh lËp vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña trung t©m th«ng tin phßng ngõa rñi ro… NHCT VN nªn nghiªn cøu vµ bæ sung cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña Ng©n hµng, tõ ®ã ban hµnh nh÷ng v¨n b¶n ®Ó h­íng dÉn c¸c Chi nh¸nh thùc hiÖn cã hiÖu qu¶. T¨ng c­êng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng t¸c thanh tra, kiÓm so¸t trong toµn hÖ thèng gi¸m s¸t vµ ®«n ®èc kÞp thêi nh÷ng biÓu hiÖn sai ph¹m cña c¸c Chi nh¸nh, nhÊt lµ trong ho¹t ®éng tÝn dông. Nghiªn cøu vµ cho ra ®êi c«ng ty chuyªn ph¸t m¹i tµi s¶n thuéc Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam ®Ó gióp ®ì, t­ vÊn cho c¸c Chi nh¸nh gÆp khã kh¨n trong viÖc ph¸t m¹i tµi s¶n hoÆc trùc tiÕp thùc hiÖn ®èi víi nh÷ng tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín mµ c¸c Chi nh¸nh kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc. X©y dùng mét hÖ thèng qu¶n lý nguån nh©n lùc cã hiÖu qu¶ h¬n, t¨ng c­êng h¬n n÷a viÖc tæ chøc c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é vµ n¨ng lùc chuyªn m«n cña c¸n bé tÝn dông Ng©n hµng. Quy ®Þnh râ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm ®èi víi c¸n bé trong viÖc thùc hiÖn nghiÖp vô tÝn dông ®Ó më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông, cã chÕ ®é th­ëng ph¹t râ rµng ®Ó khuyÕn khÝch vµ n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé tÝn dông. Trªn ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh tÝn dông Ng©n hµng, qua thêi gian thùc tËp t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng Hai Bµ Tr­ng, em m¹nh d¹n nªu lªn víi hi väng ®­îc Ban gi¸m ®èc Ng©n hµng tham kh¶o. KÕt luËn LÜnh vùc kinh doanh tiÒn tÖ tÝn dông lµ mét lÜnh vùc phøc t¹p cã nhiÒu rñi ro so víi c¸c lo¹i ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c. Nghiªn cøu vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông ®Ó ®¶m b¶o an toµn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ vÊn ®Ò hÕt søc cÇn thiÕt ®èi víi toµn bé hÖ thèng NHTM ViÖt Nam hiÖn nay. §©y lµ vÊn ®Ò võa khã võa réng l¹i võa phøc t¹p vµ cã liªn quan tíi nhiÒu lÜnh vùc, nhiÒu cÊp, nhiÒu ngµnh. Nh÷ng ý kiÕn ®Ò xuÊt trong chuyªn ®Ò chØ lµ mét phÇn nhá trong toµn bé nh÷ng gi¶i ph¸p cÇn thùc hiÖn, khã tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ vµ cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i nghiªn cøu ®Ó hoµn thiÖn thªm. Em mong r»ng nh÷ng ý kiÕn ®ã sÏ gãp phÇn nhá bÐ trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng Hai Bµ Tr­ng. MÆc dï cã cè g¾ng nh­ng do d©y lµ mét vÊn ®Ò t­¬ng ®èi réng vµ tr×nh ®é b¶n th©n cã h¹n nªn trong bµi viÕt cã nhiÒu thiÕu sãt. Em mong nhËn ®­îc sù ®¸nh gi¸, gãp ý cña thµy c« ®Ó bµi viÕt cña em ®­îc tèt h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Môc lôc Lêi më ®Çu Ch­¬ng I Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ Ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i. 3 I. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i 3 II. C¸c ho¹t ®éng chñ yÕu cña NHTM 5 1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn 5 2. Ho¹t ®éng sö dông vèn 6 3. Ho¹t ®éng trung gian thanh to¸n 6 III. Ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i 7 1. TÝn dông Ng©n hµng 7 2. TÝn dông Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ tÊt yÕu kh¸ch quan 9 3.Vai trá tÝn dông cña Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 11 4.C¸c ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i 14 4.1 Ho¹t ®éng cho vay 14 4.2 Ho¹t ®éng cho thuª tµi chÝnh 16 4.3 Ho¹t ®éng b¶o l·nh 16 4.4 Ho¹t ®éng chiÕt khÊu 17 IV. ChÊt l­îng tÝn dông cña NHTM 16 1. Kh¸i niÖm chÊt l­îng tÝn dông 16 2. C¸c chØ tiªu c¬ b¶n ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng tÝn dông NHTM 18 2.1 ChØ tiªu tæng d­ nî 18 2.2 Tû lÖ nî qu¸ h¹n 19 2.3 Tèc ®é lu©n chuyÓn vèn 19 2.4 ChØ tiªu lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng tÝn dông 20 3.C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông cña Ng©n hµng 20 3.1 Nh÷ng nh©n tè kh¸ch quan 21 3.2 Nh÷ng nh©n tè chñ quan 22 3.3 C¸c yÕu tè tõ kh¸ch hµng 24 4. Y nghÜa cña viÖc nghiªn cøu chÊt l­îng tÝn dông 24 CH¦¥NG II Thùc tr¹ng ch©t l­îng tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHCT – HBT 25 I. Kh¸i qu¸t chung vÒ Chi nh¸nh 25 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Chi nh¸nh NHCT- HBT...25 2. C¬ cÊu tæ chøc cña Chi nh¸nh 26 3. C¸c s¶n phÈm dÞch vô vµ mét sè thµnh tùu ®¹t ®­îc trong thêi gian qua. 29 3.1 C¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng 29 3.2 Mét sè thµnh tùuc ®· ®¹t ®­îc 30 II.C¬ cÊu kh¸ch hµng trªn QuËn Hai Bµ Tr­ng 30 III. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông t¹i Chi nh¸nh 32 1. T×nh h×nh huy ®éng vèn 32 2. T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng 34 2.1 C¬ cÊu d­ nî t¹i Chi nh¸nh 34 2.2 T×nh h×nh Cho vay – Thu nî 37 2.3 ChØ tiªu hiÖu suÊt sö dông vèn 39 2.4 Thùc tr¹ng nî qu¸ h¹n t¹i Chi nh¸nh 40 2.5 KÕt qu¶ kinh doanh tÝn dông 43 3. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng chÊt l­îng tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHCT – Hai Bµ TR­ng 45 3.1 Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc 45 3.2 Nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ 47 3.3 Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ 48 CH¦¥NG III Mét sè gi¶i phÊp nh»m n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHCT – Hai Bµ Tr­ng 51 I. §Þnh h­íng kinh doanh vµ môc tiªu trong thêi gian tíi 51 II. Mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ 52 1. C¸c biÖn ph¸p ®Ó t¹o vèn 52 2. Më réng kh¸ch hµng 53 2.1 §èi víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc 54 2.2 T¨ng c­êng cho vay víi doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh 54 3. VÒ h×nh thøc cho vay 55 4. N©ng cao hiÖu qu¶ kh©u thÈm ®Þnh 56 5. TÝch cùc xö lý nî qu¸ h¹n 57 6. T¨ng c­êng ho¹t ®éng Marketing ng©n hµng vµ ¸p dông chÝnh s¸ch kh¸ch hµng hîp lý 59 7. N©ng cao hiÖu qña ho¹t ®éng kiÓm tra tr­íc, trong, vµ sau khi cho vay 61 8.Thùc hiÖn b¶o hiÓm tÝn dông 62 9. C¸c biÖn ph¸p kh¸c 62 9.1 Gi¶i ph¸p vÒ nh©n tè con ng­êi 62 9.2 Gi¶i ph¸p vÒ th«ng tin 63 III. Mét sè kiÕn nghÞ 65 1. KiÕn nghÞ víi Nhµ n­íc vµ NHNN ViÖt Nam 65 2. KiÕn nghÞ víi NHCT ViÖt Nam 68 KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o TiÒn tÖ, ng©n hµng vµ thÞ tr­êng tµi chÝnh Frederic Mýshkin. Gi¸o tr×nh NghiÖp vô Ng©n hµng NXB TP Hå ChÝ Minh. Gi¸o tr×nh “ Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp” Tr­êng §HKTQD Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. EdwardW.reed&Edward .gill Vay vèn Ng©n hµng tõ lý thuyÕt ®Õn thùc hµnh. NXB thèng kª 2000 C¸c b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng (1999-2001). LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông (1997). T¹p chÝ Ng©n hµng. T¹p chÝ thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ. 10. T¹p chÝ tµi chÝnh 11. Quy chÕ tÝn dông do NHCT ViÖt Nam ban hµnh. NhËn xÐt cña gi¸o viªn