Luận văn Một số giải pháp thu hút đầu tư nước ngoài vào tỉnh Champasack (Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào) đến 2020

söï thoâng ñoàng giöõa ngöôøi thöïc hieän nhieäm vuï thu thueá vaø ngöôøi chòu noäp thueá ñeå truïc lôïi. Ñoàng thôøi coù cheá ñoä khuyeán khích vaät chaát vôùi nhöõng DN, cô sôû saûn xuaát kinh doanh thöïc hieän tuaân thuû theo quy cheá taøi chính. - Coù caùc bieän phaùp phoøng choáng buoân laäu, ñaëc bieät laø haøng laäu, troán thueá caàn phaûi trieät taän goác, khoâng tha bao che, baûo thuû. Chính ñaây laø giaûi phaùp toát nhaát coù taùc ñoäng ñeán taêng thu hieäu quaû nhaát bôûi vì ña soá caùc maët haøng nhaäp laäu töø nöôùc ngoaøi vaøo tænh baèng söï tieâu cöïc cuûa caùn boä haûi quan. 77 - Maïnh daïn theo höôùng tö nhaân hoaù hoaëc giaûi theå caùc DN quoác doanh maø hoaït ñoäng SXKD keùm hieäu quaû, thua loã naëng, gaây thieät haïi lôùn cho Nhaø nöôùc. - Loaïi boû caùc loaïi vaên baûn cuûa chính quyeàn can thieäp saâu vaøo caùc boä trong tröôøng hôïp ñaáu thaàu duøng ngaân saùch cuûa Nhaø nöôùc. Maët khaùc, Sôû Kinh teá vaø Taøi chính caàn caûi tieán moät caùch coù heä thoáng, tieán haønh thöïc hieän quy cheá thaåm ñònh giaù vaø tröôøng hôïp ñaáu thaàu trong vieäc duøng ngaân saùch Nhaø nöôùc ñeå mua saém caùc thieát bò, vaät tö coù giaù trò cao, khoái löôïng lôùn, phaân boå voán ñaàu tö moät caùch coù heä thoáng, chaán chænh toå chöùc mua saém coâng saûn tuyø tieän, keâ khai giaù cao moät caùch khoâng thöïc teá voán ñaõ toàn taïi nhieàu naêm qua. - Naâng cao naêng löïc laäp chöông trình döï toaùn chi tieâu ngaân saùch Nhaø nöôùc cho saùt thöïc teá. Coù chính saùch khuyeán khích tieát kieäm vaø ñaàu tö: Caàn xaây döïng caùc chính saùch vaø ñònh cheá moät caùch höõu hieäu muïc ñích nhaèm huy ñoäng nguoàn voán nhaøn roãi naèm trong daân, phaù vôõ thoùi quen caát giöõ vaøng, ngoaïi teä maïnh, tieàn maët, Bôûi vì tieát kieän theo hình thöùc treân thì haïi hôn caû chi tieâu hoang phí, vì ñoàng tieàn chi tieâu ñoù coù theå taïo theâm coâng aên vieäc laøm, taïo thu nhaäp cho ngöôøi khaùc, coøn tieát kieäm theo hình thöùc treân nhö vaäy thì hieäu quaû ñoái vôùi neàn kinh teá ñaát nöôùc laø soá aâm. Thöïc hieän theo chính saùch treân khoâng phaûi deã daøng, caàn moät thôøi gian daøi vaø nhieàu bieän phaùp phoái hôïp ñoàng boä. Caàn xaây döïng moät heä thoáng taøi chính ngaân haøng roäng raõi coù maïng löôùi taän aáp, xaõ nhaèm cung öùng caùc dòch vuï ngaân haøng thaät toát, coù uy tín vôùi moät chính saùch öu ñaõi laõi suaát thaáp, laø moät neàn taûng phaùp lyù vôùi caùc cheá ñöôïc thaønh laäp ñeå ñaûm baûo ñoä an toaøn tieàn göûi cuûa ngöôøi daân, Maët khaùc, moät ñoàng noäi teä oån ñònh trong moái töông quan tyû giaù vôùi vaøng, ñoâ la... laø nhöõng nhaân toá thieát yeáu phaûi ñöôïc hình thaønh caøng sôùm caøng toát. Ngoaøi ra, taêng tieát kieäm khoâng nhöõng laøm 78 taêng thu huùt ÑTNN, maø laøm taêng khaû naêng taøi trôï cho ñaàu tö trong nöôùc ñaûm baûo beàn vöõng quaù trình phaùt trieån kinh teá oån ñònh. Xaây döïng chính saùch tyû giaù hoái ñoaùi hôïp lyù: Toaøn caàu hoaù neàn kinh teá vaø hoäi nhaäp vôùi khuynh höôùng chính saùch höôùng ngoaiï thì vieäc ñieàu haønh tyû giaù hoái ñoaùi phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá laø vaán ñeà coù yù nghóa heát söùc quan troïng vaø phöùc taïp. Theo lyù thuyeát vaø qua kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc ñi tröôùc (caùc nöôùc ASEAN) cho thaáy, tyû giaù hoái ñoaùi caøng lónh hoaït, thì caøng coù lôïi cho hoaït ñoäng xuaát khaåu vaø thu huùt ÑTNN. Ñaëc bieät, laø töø sau hieäp öôùc Plaza naêm 1985, caùc nöôùc ASEAN ñeàu duy trì moät tyû giaù hoái ñoaùi thaû noåi coù kieåm soaùt, oån ñònh vaø saün saøng can thieäp khi caàn thieát baèng nguoàn voán döï tröõ trong nöôùc muïc ñích nhaèm baûo ñaûm cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi duy trì giaù trò nguoàn voán cuûa hoï. Tyû giaù cuûa moãi ñoàng tieàn caùc nöôùc ASEAN so vôùi caùc ngoaïi teä maïnh nhö USD, Euro, Yeân Nhaät Baûn... ñeàu ñöôïc töï do trong moät bieân ñoä dao ñoäng khoâng lôùn laém, trong khi dao ñoäng vöôït quaù bieân ñoä cho pheùp hay bieåu hieän bieán ñoäng baát thöôøng ngay laäp töùc ñöôïc can thieäp. Song caùc nöôùc ASEAN cuõng coù chuû tröông phaù giaù noäi teä ñeå khuyeán khích hoaït ñoäng ÑTNN vaø thuùc ñaåy xuaát khaåu. Trong tröôøng hôïp, laø moät quoác gia coù möùc taêng tröôûng xuaát khaåu cao, neân khaû naêng thöïc hieän nhöõng cam keát hoaøn traû caùc khoaûn vieän trôï töø nhoùm caùc nöôùc tö vaán taøi trôï quoác teá seõ deã daøng hôn, coù tính ñaûm baûo hôn. Do ñoù, ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, möùc ñoä ruûi ro khi cho vay hoaëc ñaàu tö seõ giaûm xuoáng. Ñaûm baûo oån ñònh chính trò – xaõ hoäi: khi an ninh chính trò khoâng ñaûm baûo caùc nhaø ñaàu tö nöôùc seõ khoâng ñaàu tö hoaëc ngöng vieäc ñaàu tö cuûa hoï. Do ñoù, tænh ta caàn giöõ vöõng oån ñònh chính trò, vì noù coù yù nghóa quyeát ñònh vieäc thu huùt voán ñaàu tö trong ñoù coù voán ÑTNN. Ñeå giöõ vöõng oån ñònh chính trò caàn phaûi tieáp tuïc thöïc hieän ñoåi môùi hôn nöõa caû veà maët kinh teá, chính trò, vaên hoaù, tö töôûng xaõ hoäi, 79 coù yù nghóa quan troïng nhaát laø ñoåi môùi heä thoáng chính trò, caûi toå neàn haønh chính quoác gia. Maët khaùc, cuøng vôùi vieäc giöõ vöõng oån ñònh chính trò phaûi coù chính saùch ngoaïi giao toát ñeå ña daïng hoaù, ña phöông hoaù trong moái quan heä vôùi taát caû caùc nöôùc toaøn caàu vì hoaø bình, hôïp taùc phaùt trieån. Moät xaõ hoäi oån ñònh chính trò, traät töï, hoaït ñoäng theo Hieán phaùp vaø Luaät phaùp laø ñieàu kieän thuaän lôïi nhaát ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Thaønh laäp boä maùy Nhaø nöôùc caùc caáp quaûn lyù ÑTNN veà moïi maët: hoaït ñoäng ÑTNN laø hoaït ñoäng coù moái quan heä tôùi caû tö töôûng vaên hoaù, kinh teá, an ninh – chính trò... Nhö vaäy, taêng cöôøng hieäu löïc quaûn lyù cuûa boä maùy Nhaø nöôùc coù taàm quan troïng ñaëc bieät laø caàn thieát. Moät quoác gia coù nhöõng boä maùy quaûn lyù khoâng goïn nheï, vôùi nhöõng caùn boä quan chöùc tham nhuõng, keùm naêng ñoäng, laø nhaân toá caûn trôû lôùn nhaát vôùi vieäc thu huùt ÑTNN. Qua kinh nghieäm caùc nöôùc trong vaø ngoaøi khu vöïc cho thaáy raèng, moãi quoác gia coù tính ñaëc thuø moãi quoác gia khaùc nhau vaø moät quoác gia maïnh vôùi boä maùy quaûn lyù khoâng coàng keành, naêng ñoäng, naêng löïc, khoâng quan lieâu, hoái loä, vôùi chính saùch thoâng thoaùng côûi môû laø ñieàu kieän heát söùc quan troïng thu huùt ÑTNN. Ñeå thu huùt vaø söû duïng coù hieäu quaû voán ÑTNN phaûi khaån tröông kieän toaøn boä maùy Nhaø nöôùc noùi chung vaø boä maùy quaûn lyù hoaït ñoäng ÑTNN noùi rieâng ôû caùc caáp boä, sôûä, ngaønh vaø ñòa phöông theo höôùng goïn nheï. Coøn ñoái vôùi tænh Champasack, vieäc hoïc taäp caàn döïa vaøo tính ñaëc thuø cuûa mình maø aùp duïng nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm cuûa caùc quoác gia ñoù, neân vieäc kieän toaøn boä maùy quaûn lyù caàn phaûi döïa vaøo nguyeân taéc moät cöûa ñoái vôùi caùc NÑTNN, ñoàng thôøi treân cô sôû ñoù thaønh laäp boä maùy quaûn lyù hoaït ñoäng ÑTNN cho phuø hôïp. Ñeå ñaùp öùng ñoøi hoûi ñoù, tröôùc maét caàn naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo boài döôõng caùn boä, nhaát laø caùn boä chuyeân nghieäp veà lónh vöïc kinh teá ñoái ngoaïi, neân nhöõng caùn boä ñoù phaûi coù trình ñoä chuyeân ngaønh veà lónh vöïc kinh teá ñoái ngoaïi, gioûi ngoaïi ngöõ, cô sôû lyù luaän vaø thöïc tieãn. 80 Keát hôïp haøi hoaø giöõa nguoàn voán trong nöôùc vôùi voán ÑTNN vaø giöõa ODA vôùi FDI: Ñeå phaùt trieån kinh teá ñaát nöôùc theo höôùng CNH-HÑH vaø töï do hoaù, tö nhaân hoaù neàn kinh teá khoâng theå thieáu nguoàn voàn ÑTNN. Nguoàn voán ngoaøi nöôùc chuû yeáu laø nguoàn voán FDI vaø ODA, hai nguoàn voán naøy seõ taùc ñoäng taïo ra caùc maët haøng môùi vôùi coâng ngheä tieân tieán, ñaùp öùng nhu caàu thò tröôøng trong noäi ñòa vaø ngoaøi nöôùc. Theo kinh nghieäm thöïc teá ñeå nguoàn voán ÑTNN phaùt huy hieäu quaû thì caàn nguoàn voán trong nöôùc ñoái öùng chuaån bò naâng caáp haï taàng cô sôû, xaây döïng maët baèng, coâng trình phuï vaø caùc coâng trình keá caän khaùc. Noùi caùch khaùc, neáu khoâng huy ñoäng ñöôïc nguoàn voán ODA ñuû möùc caàn thieát ñeå hieän ñaïi hoaù haï taàng cô sôû – xaõ hoäi thì caøng khoù maø thu huùt ÑTNN moät caùch coù hieäu quaû. Ngöôïc laïi, neáu chæ taäp trung huy ñoäng voán ODA maø khoâng thu huùt nguoàn voán FDI thì seõ khoâng ñuû doanh thu ñeå Chính phuû traû nôï ODA. Do ñoù, caàn ña daïng hoaù caùc phöông thöùc thu huùt voán ngoaøi nöôùc töø nhöõng nguoàn voán khaùc nöõa, taïo nieàm tin vaø taïo moät saân chôi bình ñaúng cho caùc chuû ÑTNN. Hôn nöõa, caàn ñaåy nhanh phaùt trieån thò tröôøng voán ñi vaøo ñôøi soáng xaõ hoäi chæ coù nhö vaäy quaù trình huy ñoäng caùc nguoàn voán ñaàu tö khoâng nhöõng ñem laïi söï taêng tröôûng kinh teá maø coøn naâng cao möùc soáng cuûa ngöôøi daân vaø caàn phaûi thaønh laäp caùc toå chöùc naêng ñoäng, chuyeân tìm kieám, nhaän daïng caùc cô hoäi ñaàu tö, bieán caùc döï aùn ñoù thaønh nhöõng döï aùn ñöôïc nghieân cöùu khaû thi, thaåm ñònh vaø tuyeån choïn thaät nghieâm. 3.3.3. Giaûi phaùp 3: Phaùt trieån nguoàn nhaân löïc Con ngöôøi ñang sinh soáng vaø phaùt trieån trong thò tröôøng theá giôùi, trong ñoù söùc lao ñoäng laø haøng hoaù. Do ñoù, caùc dòch vuï phaùt trieån chaát löôïng lao ñoäng cuõng laø haøng hoaù. Coù nghóa laø, dòch vuï giaùo duïc – ñaøo taïo cung öùng ñaïo ñöùc, trí thöùc vaø kyõ naêng ngheà nghieäp phaûi laø haøng hoaù. Ngaøy nay, nhieàu quoác gia treân theá giôùi ñeán Laøo laäp caùc tröôøng, caùc cô sôû lieân keát ñaøo taïo, vaän ñoäng du hoïc... caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc boû voán ñaàu tö môû tröôøng ñaøo taïo. Hoï ñang hoaït ñoäng 81 trong thò tröôøng giaùo duïc–ñaøo taïo cuûa tænh Champasack. Nhö vaäy, Chính quyeàn tænh phaûi khaúng ñònh raèng giaùo duïc–ñaøo taïo laø moät thò tröôøng ñaëc bieät, ôû ñoù vai troø ñieàu tieát cuûa chính quyeàn tænh laø ñaëc bieät heát söùc quan troïng. Qua thöïc teá cho thaáy, moät trong nhöõng nguyeân nhaân cô baûn trong quaûn lyù caùc doanh nghieäp coù voán ÑTNN laø ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù trong lónh vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi chöa ñuû khaû naêng coù theå baét kòp trình ñoä phaùt trieån phuïc vuï cho lónh vöïc naøy. Do ñoù daãn tôùi moät phaàn, Chính quyeàn tænh khoâng theå quaûn lyù vaø kieåm soaùt hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp coù voán ÑTNN, neân taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho hoaït ñoäng chuyeån giaù toàn taïi vaø phaùt trieån. Phaàn khaùc, nhöõng ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù trong baûn thaân caùc DN coù voán ÑTNN cuõng khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu phaùt trieån cuûa hoï, gaây neân khoâng ít khoù khaên cho vieäc thu huùt voán ÑTNN. Song beân caïnh ñoù, laø ñoäi nguõ coâng nhaân lao ñoäng tröïc tieáp laøm vieäc trong lónh vöïc DN coù voán ÑTNN cuûa Tænh Champasack (coâng nhaân vieân kyõ thuaät, lao ñoäng tænh Champasack), do thieáu voán ñaàu tö naâng cao trình ñoä tay ngheà neân hieäu quaû lao ñoäng chöa cao, chöa phaûi laø moät nhaân toá haáp daãn ñoái vôùi caùc NÑTNN. Do ñoù, moät trong nhöõng giaûi phaùp chuû yeáu trong vieäc thu huùt voán ÑTNN vaøo tænh Champasack, caàn phaûi chuù yù quan taâm tôùi vieäc ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù vaø ñoäi nguõ coâng nhaân vieân kyõ thuaät coù trình ñoä tay ngheà cao. Thöïc hieän giaûi phaùp treân, tröôùc heát caàn phaûi chuù yù giaûi quyeát hai vaán ñeà chính: caûi tieán boä maùy toå chöùc vaø ñoàng thôøi ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù coù trình ñoä cuûa maët baèng quoác teá vaø ñaøo taïo ñoäi nguõ coâng nhaân trình ñoä kyõ thuaät cao vaø löïc löôïng lao ñoäng coù trình ñoä tay ngheà cao. 3.3.4. Giaûi phaùp 4: Phaùt trieån cô sôû haï taàng Haï taàng cô sôû ngaøy caøng hieän ñaïi laø moät trong nhöõng yeáu toá heát söùc coù yù nghóa quan troïng trong vieäc thu huùt ÑTNN vaøo tænh Champasack. Noùi caùch khaùc, haï taàng cô sôû cuûa moät nöôùc ñoäc laäp coù chuû quyeàn laø moät trong nhöõng vaán ñeà 82 haøng ñaàu maø caùc NÑTNN chuù yù quan taâm tôùi khi quyeát ñònh boû voán ñaàu tö, do vaäy maø heä thoáng giao thoâng ñöôøng boä ra nöôùc ngoaøi, saân bay keùm vaø khoâng ñuû thuaän lôïi seõ laøm haïi cho HÑKD cuûa hoï vaø trong thôøi gia qua cho thaáy nhöõng lónh vöïc, ñòa phöông naøo coù haï taàng cô sôû keùm yeáu thì raát khoù gaây söï quan taâm ñoái vôùi caùc NÑTNN, thì khaû naêng naâng caáp haï taàng cô sôû cuõng raát khoù khaên. Do ñoù, chính caùi voøng luaån quaån aáy trôû neân tình traïng "vuøng kinh teá naøo caøng phaùt trieån thì caøng phaùt trieån theâm vaø vuøng kinh teá naøo coù haï taàng cô sôû yeáu keùm thì caøng laïc haäu". Haï taàng cô sôû ngaøy caøng hieän ñaïi laø yeáu toá heát söùc quan troïng trong vieäc thu huùt ÑTNN vaøo tænh Champasack. Do ñoù, ñeå phaùt trieån heä thoáng haï taàng cô sôû, tröôùc heát caàn phaûi thöïc hieän moät soá giaûi phaùp nhö sau: Thöù nhaát, tieán haønh naâng caáp heä thoáng giao thoâng ñöôøng boä toaøn tænh, treân quan ñieåm phaù vôõ theá ñoäc quyeàn nhö hieän nay. Maët khaùc, ôû phía Taây Tænh, nôi ñòa hình phoå bieán laø ñoàng baèng, soâng Mekhong vaø quoác loä soá 13 Nam traûi daøi gaàn 50 km, laø ñöôøng noái lieàn vôùi caùc huyeän du lòch noåi tieáng cuûa mieàn nuùi chuøa thaùp (Wathphou–Champasack) vaø thaùc nöôùc Khonphapheng. Hôn nöõa, coøn coù ñöôøng boä sang Thaùi Lan noái vôùi töø Pakse – Thaùi Lan neân vieäc thöïc hieän hieän ñaïi hoaù heä thoáng ñöôøng giao thoáng laø thöïc söï caáp baùch nhaát. Thöù hai, caûi taïo heä thoáng vaän chuyeån cuûa ngaønh haøng khoâng tænh treân cô sôû caàn phaûi haïch toaùn kinh teá, tình traïng thua loã keùo daøi seõ keùo theo khoâng coù nguoàn voán ñaàu tö cho phaùt trieån, daãn tôùi tình traïng laïc haäu so vôùi haøng khoâng cuûa caùc nöôùc khaùc trong khu vöïc, thaäm chí bò phaù saûn vaø seõ cheát treân saân nhaø. Maët khaùc, tröôùc heát caàn hieän ñaïi hoaù saân bay Pakse nhaèm ñaùp öùng nhu caàu caùc tuyeán bay khaùc trong nöôùc vaø quoác teá. Thöù ba, hôïp taùc vôùi caùc quoác gia khaùc trong khu vöïc ASEAN , ñaëc bieät caùc nöôùc laùng gieàng nhaèm môû roäng heä thoáng giao thoâng ñöôøng boä quoác teá, 83 chaúng haïn: laøm môùi truïc giao thoâng quoác teá ASEAN qua Vieät Nam, Thaùi Lan vaø Campuchia treân cô sôû heä thoáng giao thoâng ñöôøng boä ñaõ coù saün, khai thoâng vaø môû roäng heä thoáng giao thoâng ñöôøng boä quoác teá ñeán huyeän Möông khoång. Thöù tö, Caûi thieän heä thoáng giao thoâng ñoâ thò (heä thoáng giao thoâng, heä thoáng thoaùt nöôùc, heä thoáng cung caáp ñieän, nöôùc) vaø chuù yù phaùt trieån maïng löôùi giao thoâng ôû caùc vuøng saâu, vuøng xa coù tieàm naêng veà maët kinh teá. Coù theå noùi, tröôùc heát caàn phaûi caûi thieän heä thoáng giao thoâng ôû caùc huyeän lôùn (nhö heä thoáng giao thoâng, heä thoáng thoaùt nöôùc, heä thoáng cung caáp ñieän, nöôùc...). Maët khaùc, phaûi quan taâm xaây döïng vaø phaùt trieån maïng löôùi giao thoâng ôû vuøng saâu, vuøng xa, muïc ñích nhaèm phaùt trieån chi tieát cuûa töøng vuøng, töøng ñòa phöông. Thöù saùu, naâng caáp vaø caûi tieán heä thoáng thoâng tin lieân laïc, laøm cho coâng taùc thoâng tin – vaên hoaù coù theå ñaùp öùng theo nhu caàu cuûa caùc nhaø ñaàu tö. 3.3.5. Giaûi phaùp 5: Ñaåy maïnh thieáp thò hoaït ñoäng Coù theå noùi cho tôùi nay, tænh Champasack vaãn chöa ñaàu tö thích ñaùng vaøo vieäc taïo thaønh moät hình töôïng tænh nhö moät ñòa ñieåm lyù töôûng, xöùng ñaùng thích hôïp cho hoaït ñoäng ÑTNN, töø sau khi Luaät ñaàu tö ñöôïc ban haønh thì caùc nhaân vieân Nhaø nöôùc chæ giaûi thích nhöõng ñieåm môùi cô baûn, thaäm chí khoâng roõ raøng vaøo dòp hoäi nghò doanh nghieäp trong moät soá caùc quoác gia ñaàu tö quan troïng nhaát. Caùc hoäi nghò nhö vaäy, khoâng ñaûm baûo cho vieäc cung caáp taát caû nhöõng yù quan troïng, caàn thieát vaø nhöõng caàu traû lôøi chi tieát coù ñaûm baûo tính haáp daãn, tính thöïc tieãn, nhaát laø tính khaû thi ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö naëng kyù veà löôïng voán. Coù moät soá ñieåm thieáu soùt trong vieäc nghieân cöùu, ñaùnh giaù caùc döï aùn ñang ñaàu tö ôû tænh Champasack, caùc nhaø ñaàu tö cuûa caùc nöôùc ñaõ vaø ñang hoaït ñoäng. Trong khi nhöõng soá lieäu hieän chaén khoâng theå ñoäng vieân hoaït ñoäng ÑTNN nhieàu hôn nöõa neáu nhöõng nhaø ñaàu tö khoâng bieát raèng ñaõ coù bao nhieâu NÑTNN khaùc hieän ñang boû voán ñaàu tö? Coù bao nhieâu döï aùn quan troïng trong quy hoaïch toång theå? Khoâng 84 coù söï quaûng baù, vieäc töï giôùi thieäu lôïi theá cuûa ñaát nöôùc mình, vieäc khoâng phoå bieán nhöõng thoâng tin veà caùc döï aùn quan troïng ñaëc bieät, nhöõng saûn phaåm coù lôïi theá rieâng cuûa tænh Champasack giôùi thieäu cho caùc NÑTNN, vaán ñeà an ninh chính trò – xaõ hoäi, vaán ñeà moâi tröôøng phaùp lyù vaø caùc vaán ñeà lieân quan khaùc roõ raøng khoâng phaûi laø moät theá maïnh cuûa chính saùch tænh töø tröôùc tôùi nay. Do ñoù, coù theå noùi tieáp thò hoaït ñoäng ñaàu tö taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán ÑTNN, laø moät phöông tieän ñeå chuyeån caùc nhaân toá thuaän lôïi cuûa moâi tröôøng ñaàu tö thoâng qua nhöõng cô cheá höõu hieäu nhaát cuûa caùc chính saùch khuyeán khích taùc ñoäng tôùi caùc nhaø ñaàu tö tieàm taøng ôû nöôùc ngoaøi. Song caàn ñaåy maïnh hoaït ñoäng tieáp thò, bôûi vì ñaõ coù quaù nhieàu thôøi cô ñaàu tö môùi treân toaøn caàu, tuyø theo söï löïa choïn cuûa caùc nhaø ñaàu tö laø phaûi caên cöù vaøo löôïng thoâng tin kòp thôøi, ñoä tin caäy chính xaùc döïa treân cô sôû so saùnh möùc ñoä ruûi ro vaø lôïi nhuaän. Naâng cao khaû naêng caïnh tranh thu huùt ÑTNN, ñoàng thôøi cuõng caïnh tranh trong lónh vöïc hoaït ñoäng tieáp thò vaø vaän ñoäng hoaït ñoäng ñaàu tö. Maët khaùc, heä thoáng tieáp thò hoaït ñoäng nhö hieän nay haàu nhö laïc haäu vôùi nhu caàu thöïc teá, moät soá ñoäi nguõ caùn boä laøm vieäc trong tieáp thò hoaït ñoäng thì yeáu keùm veà trình ñoä chuyeân moân, thieáu thoán veà thieát bò, thieáu ñoàng boä, neân phaàn lôùn ñoäi nguõ caùn boä chæ coù khaû naêng ñaùp öùng ñöôïc chöùc naêng tö vaán moâi giôùi vaø ngöôïc laïi tö vaán taùc nghieäp ít khaû naêng vaø yeáu keùm. Maët khaùc, tuy ñaõ laøm khaù nhieàu vieäc trong tieáp thò hoaït ñoäng ñaøo taïo goùp phaàn khoâng nhoû vaøo hoaït ñoäng thu huùt ÑTNN, nhöng cuõng töø thöïc teá ñoù maø ñaõ boác loä nhöõng maët haïn cheá caàn ñöôïc ñaåy maïnh nhaèm naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng naøy. Nhöõng haïn cheá chuû yeáu laø veà heä thoáng cung caáp thoâng tin ôû nöôùc ngoaøi, veà löïc löôïng, yeáu keùm veà tuyeân truyeàn vaø giôùi thieäu kyõ veà beân tænh Champasack, chöa ñi saâu nghieân cöùu caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi, ñaëc bieät laø caùc taäp ñoaøn kinh doanh, caùc coâng ty ña quoác gia, noäi dung caùc cuoäc vaän ñoäng ñaàu tö, vieäc quaûn lyù tieáp thò hoaït ñoäng vaø cô cheá tieáp thò hoaït ñoäng... Ñeå ñaåy maïnh tieáp thò hoaït ñoäng, caàn toå chöùc laïi theo höôùng sau: 85 & Caàn thöïc hieän caùc hoaït ñoäng quaûng caùo caàn thieát moät caùch coù tính heä thoáng theo keá hoaïch chöông trình daøi haïn vaø coù tính minh baïch töøng phaàn moät, chi phí cho tieáp thò hoaït ñoäng khoâng reû vaø noù seõ ñöôïc buø ñaép baèng söï gia taêng löôïng voán ÑTNN. Hôn nöõa, toå chöùc hoaït ñoäng naøy neân cuûa toå chöùc cuûa tö nhaân, nhöng caàn coù söï hoã trôï phaàn naøo cuûa Nhaø nöôùc, coù theå noùi ñaây laø giaûi phaùp toát nhaát, laø moät toå chöùc gaàn nhö cuûa Nhaø nöôùc. Moät toå chöùc nhö vaäy, maëc duø coù nhieäm vuï baùo caùo vôùi Nhaø nöôùc, nhöng khoâng bò laøm can trôû bôûi nhöõng thuû tuïc cuûa Nhaø nöôùc vaø cô caáu daân chính. & Caàn coù keá hoaïch vaø caùc phöông aùn ñöa caùc Sôû, Vieän, Tröôøng vaø nhöõng cô quan laøm coâng vieäc ñoái ngoaïi tham gia vaøo tieáp thò hoaït ñoäng, phoái hôïp nhöõng chöông trình nghieân cöùu nhaèm taïo theá chuû ñoäng trong vaán ñeà giao tieáp vaø xöû lyù bình ñaúng caùc moái quan heä ñoái ngoaïi. & Thaønh laäp moái quan heä chaët cheõ vôùi caùc cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc veà ñaàu tö cuûa moät soá quoác gia khaùc trong vaø ngoaøi khu vöïc nhaèm trao ñoåi thoâng tin, kinh nghieäm, ñoàng thôøi ñaåy maïnh quan heä vôùi caùc coâng ty tö vaán phaùp luaät, dòch vuï ñaàu tö quoác teá ñeå thu ñöôïc nguoàn thoâng tin vaø söï giuùp ñôõ trong vieäc xaây döïng heä thoáng phaùp Luaät vaø vaän ñoäng hoaït ñoäng ñaàu tö. & Caàn xaép xeáp laïi caùc DN, coâng ty, trung taâm dòch vuï, tö vaán phaùp luaät ñaàu tö, quyeát taâm loaïi boû vaø xöû lyù nghieâm tuùc ñoái vôùi nhöõng tö nhaân hay caùc toå chöùc yeáu keùm ñang laøm xaáu moâi tröôøng ñaàu tö ôû tænh Champasack. Kieåm tra laïi nhöõng coâng ty tö nhaân, coâng ty traùch nhieäm höõu haïn ñang laøm nhieäm vuï tö vaán trong lónh vöïc hoaït ñoäng ñaàu tö. & Tìm hieåu saâu theâm veà caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi ñeå laøm cô sôû cho vieäc xaây döïng chieán löôïc thu huùt ñoái taùc ñoái vôùi töøng ngaønh, töøng loaïi caùc maët haøng, giuùp mình con ñöôøng ngaén vaø phuø hôïp vôùi tieáp caän coâng ngheä kyõ thuaät tieân tieán, 86 cuï theå nhö ngaønh thaêm doø khai thaùc moû neân löïa choïn ñoái taùc naøo? ñieän töû – coâng ngheä thoâng tin ñoái taùc seõ laø ai? & Coâng vieäc tìm hieåu kyõ veà caùc taäp ñoaøn kinh doanh, caùc coâng ty ña quoác gia giuùp cho tieáp thò hoaït ñoäng coù hieäu quaû vaø ñuùng höôùng. Kinh nghieäm cho thaáy moãi taäp ñoaøn kinh teá ñaàu tö vaøo nhieàu döï aùn thuoäc nhieàu lónh vöïc, do vaäy caùc cô quan Nhaø nöôùc caàn ñaøm phaøn tröïc tieáp vôùi ngöôøi ñöùng ñaàu taäp ñoaøn, phoái hôïp keá hoaïch phaùt trieån cuûa hai beân, daønh cho hoï nhöõng döï aùn hoï seõ thöïc hieän. Vì caùc coâng ty naøy, khoâng nhöõng coù vai troø cöïc kyø quan troïng trong vieäc chi phoái neàn kinh teá theá giôùi maø coøn coù thöïc löïc veà kinh teá vaø coâng ngheä raát maïnh. Neân tìm hieåu xem hoï caàn gì ôû mình vaø hoï coù theå cho mình nhöõng gì? & Thieát laäp chöông trình tuyeân truyeàn vaø giôùi thieäu kyõ beân ñoái taùc tænh ñeå ñoái taùc nöôùc ngoaøi hieåu hôn veà tænh Champasack. & Taäp trung thöïc hieän theo höôùng cô cheá caïnh tranh trong tieáp thò hoaït ñoäng maø coù nhieàu ngöôøi goïi ñoù laø töï hoaù tieáp thò hoaït ñoäng, cô cheá naøy cho pheùp caùc ñôn vò ñöôïc thaønh laäp vaø ñöôïc giaûi theå neáu khoâng ñuû söùc caïnh tranh vôùi caùc ñôn vò khaùc. Caïnh tranh seõ taïo ñieàu kieän cho moät söï löïa choïn töï nhieân, nhöng loái laøm kinh doanh khoâng chính ñaùng nhö ñaët chi phí dòch vuï quaù cao, bieåu hieän tình traïng gian laän hoaëc laïm duïng ñoái vôùi caùc nhaø ÑTNN chaéc chaén vaãn coøn toàn taïi, xong khoâng theå laâu daøi. Toùm laïi, moät soá giaûi phaùp ñaõ trình baøy ôû treân caàn tieán haønh trong giai ñoaïn tröôùc maét nhaèm muïc ñích caûi thieän moâi tröôøng ñaàu tö, thaùo gôõ nhöõng vaán ñeà khoù khaên ñang caûn trôû trong vieäc thu huùt ÑTNN vaøo tænh Champasack theo höôùng CNH–HÑH. Maët khaùc, thöôøng xuyeân caûi thieän quan heä vôùi caùc nhaø ñaàu tö , xaây döïng ñöôïc heä thoáng phaùp luaät hoaøn chænh, ñöa ra nhöõng chính saùch hôïp lyù nhaát, treân cô sôû hai beân cuøng tham gia vaø cuøng coù lôïi. 87 3.3.6. Hieäu quaû( so saùnh tröôùc vaø sau khi coù giaûi phaùp ) 3.3.6.1. Tröôùc khi coù giaûi phaùp Ô Veà kinh teá: Qua möôøi naêm tieáp nhaän voán ÑTNN vaøo tænh Champasack, noù goùp phaàn khoâng ít vaøo quaù trình phaùt trieån kinh teá – xaõ hoâi tænh theo höôùng coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù qua nhieàu keânh nhö hình thaønh voán taøi chính vaø voán vaät chaát; ñaåy nhanh tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät; phaùt trieån ngoaïi thöông. Toùm laïi, sau 10 naêm thu huùt ÑTNN, khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ giöõ moät vò trí quan troïng trong neàn kinh teá cuûa tænh vaø coù söï taùc ñoäng tích cöïc ñeán söï taêng tröôûng chung cuûa neàn kinh teá tænh Champasack. Qua baûng phaân thích trong Muïc 2.2.2, Chöông 2, chuùng ta seõ nhình thaáy raèng cô caáu kinh teá cuûa tænh laø Noâng laâm nghieäp – CN – Thöông maïi dòch vuï. Do chuû tröông coá gaéng thu huùt nguoàn voán nöôùc ngoaøi cuûa tænh sau chính saùch môû cöûa vaø Luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi ra ñôøi 14 / 03 / 1994, tính ñeán naêm 2005 ñaõ thu ñöôïc hôn 38 trieäu USD löôïng voán ÑTNN. Nhöng, moâi tröôøng ñaàu tö cuûa tænh chöa ñuû söùc haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö, coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi coøn nhieàu khieám khuyeát neân voán vaøo chöa nhieàu. Ô Veà xaõ hoäi: ÑTNN ñaõ goùp phaàn giaûi quyeát vieäc laøm cho löïc löôïng lao ñoäng khoång loà vaø naâng cao ñôøi soáng cuûa ngöôøi lao ñoäng. Ñeán naêm 2005, soá löôïng lao ñoäng ñang laøm vieäc cho caùc ñôn vò coù voán ÑTNN ñaõ taêng leân töø khoaûng 200 ngöôøi trong naêm 2001 leân 1.000 ngöôøi vaøo naêm 2005. Möùc thu nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc cho caùc doanh nghieäp coù voán ÑTNN töông ñoái khaù hôn so vôùi löông cuûa caùc doanh nghieäp noäi ñòa. Cô sôû haï taàng chính trò – xaõ hoäi coù höôùng phaùt trieån maïnh meõ, ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän theâm. 3.3.6.2. Sau khi coù giaûi phaùp: Söï hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Laøo noùi chung vaø tænh Champasack noùi rieâng seõ thu ñöôïc nhieàu keát quaû khaû quan. 88 Chaéc chaén raèng trong vieäc thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi tænh Champasack trong thôøi gian tôùi seõ ñem laïi nhieàu thaønh coâng. Thu huùt ÑTNN ñoái vôùi tænh ta laø moät trong nhöõng giaûi phaùp nhaèm ñaùp öùng ñoøi hoûi veà taêng toác trong phaùt trieån kinh teá vaø thöïc hieän thaønh coâng muïc tieâu xaây döïng tænh thaønh ñòa phöông ñaàu tö an toaøn vaø tin caäy ñoái vôùi caùc NÑTNN, qua ñoù naâng cao chaát löôïng voán ÑTNN. Vì vaäy, tích cöïc caûi thieän moâi tröôøng ñaàu tö ñöôïc coi laø nhieäm vuï troïng taâm. Chuùng toâi, raát hy voïng raèng nhöõng giaûi phaùp maø chuùng toâi ñaõ neâu treân seõ goùp phaàn khoâng nhoû trong vieäc thu huùt ÑTNN vaøo tænh Champasack theo höôùng CNH–HÑH ñaát nöôùc cuûa Chính phuû cuõng nhö Chính quyeàn tænh ñaït ra thaønh hieän thöùc. 3.3.7. Ñieäu kieän thöïc hieän Xuaát phaùt töø muïc tieâu chieán löôïc laâu daøi cuûa coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù laø töøng böôùc ñöa Champasack trôû thaønh moät tænh gia coâng nghieäp coù haï taàng cô sôû vaät chaát – coâng ngheä hieän ñaïi, coù cô caáu kinh teá töông ñoái hôïp lyù. Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu treân, caàn phaûi xaây döïng moät neàn CN hieän ñaïi (ñaåy maïnh xaây döïng khu CN, khu CX), thuùc ñaåy CN saûn xuaát caùc maët haøng phuïc vuï thò tröôøng trong tænh thay theá nhaäp khaåu, taän duïng ñöôïc nguoàn taøi nguyeân phong phuù trong nöôùc baèng coâng ngheä hieän ñaïi vaø löïc löôïng lao ñoäng doài daøo, coá gaéng saûn xuaát ñöôïc moät phaàn quan troïng nguyeân lieäu phuï vuï CN, coù khaû naêng thay ñoåi moät phaàn ñaùng keå cho CN vaø caùc ngaønh kinh teá quan troïng taùc ñoäng tôùi quaù trình phaùt trieån noâng nghieäp, laøm ñoåi thay boä maët kinh teá – xaõ hoäi, thaønh laäp nhieàu cuïm coâng nghieäp nhoû ñaåy nhanh quaù trình ñoâ thò hoaù, phaùt trieån töông ñoái tôùi caùc vuøng khaùc. Töø naøy tôùi naêm 2020, caàn phaûi phaán ñaáu ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu ñaõ xaùc ñònh trong chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi 2006 – 2010 vaø 2011 – 2020, oån ñònh tình hình kinh teá an ninh – chính trò – xaõ hoäi, vöôït qua khoûi tình traïng tænh 89 ngheøo vaø keùm phaùt trieån, caûi thieän möùc soáng coâng daân, goùp phaàn taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho phaùt trieån tænh nhanh hôn vaøo ñaàu theá kyû XXII. Phaán ñaáu taêng saûn phaåm trong tænh (GDP) töø 1,5 ñeán 2 laàn so vôùi naêm 2005, trong ñoù CN taêng bình quaàn haøng naêm töø 15%, ñöa tyû troïng coâng nghieäp trong GDP leân khoaûng 40% vaøo naêm 2020. Phaán ñaáu ñeå thöïc hieän caùc muïc tieâu chieán löôïc cuûa Chính quyeàn tænh nhö ñaõ trình baøy ôû treân, chuùng ta caàn phaûi taäp trung chuû ñoäng khuyeán khích ñaàu tö cho caùc ngaønh, vuøng, lónh vöïc sao cho phuø hôïp vôùi cô caáu kinh teá quoác daân caàn chuyeån dòch. Hôn nöõa, muoán ñaàu tö ñuùng vaø ñaït hieäu quaû kinh teá cao, tröôùc heát caàn phaûi döï ñoaùn nhu caàu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Do ñoù, taäp trung xaây döïng chieán löôïc thu huùt ÑTNN vaø coù keá hoaïch söû duïng nguoàn voán ñoù cho phuø hôïp töøng cô caáu kinh teá vaø ñaït hieäu quaû kinh teá cao nhaát, phuïc vuï toát nhaát cho coâng vieäc chuyeån dòch cô caáu kinh teá - xaõ hoäi theo höôùng CNH – HÑH. Coù theå noùi raèng, coù nhieàu phöông phaùp döï baùo nhöng trong döï baùo nhu caàu laø moät trong nhöõng phöông phaùp döï baùo quan troïng vaø thöôøng söû duïng nhaát. ÔÛ trong phaàn naøy, chuùng toâi khoâng ñi saâu phaân tích phöông phaùp döï baùo nhu caàu bôûi vì trong noäi dung cuûa noù vöôït qua khuoân khoå cuûa luaän aùn naøy. Chæ coá gaéng öôùc tính nhu caàu voán ñaàu tö vaøo tænh töø naøy tôùi naêm 2020 ñeå laøm cô sôû cho hoaïch ñònh phaân boá voán ñaàu tö cho phuø hôïp giöõa boán ngaønh kinh teá lôùn. Töø ñoù ñònh höôùng thu huùt voán ÑTNN, quy hoaïch huy ñoäng vaø söû duïng coù hieäu quaû löôïng voán ÑTNN maø ñöôïc phaân boá vaøo caùc ngaønh, vuøng muïc ñích nhaèm phuïc vuï thaät toát cho nhu caàu chuyeån dòch cô caáu kinh teá. Xuaát phaùt töø muïc tieâu chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuøng vôùi troïng taâm theo höôùng coâng nghieäp hoaù, hieän hoaù ñaát nöôùc vaø töï do hoaù, tö nhaân hoaù neàn kinh teá, döï baùo nhu caàu voán ñaàu tö cho toaøn boä neàn kinh teá tænh giai ñoaïn 2006-2010 vaø 2011-2020 cuûa Uyû ban keá hoaïch tænh, thì höôùng ñeán muïc tieâu 90 taêng 2,5-3,5 laàn GDP ñaàu ngöôøi. Cho ñeán heát thaùng 10/2006, tyû leä voán ÑTNN vaøo tænh Champasack ñaït ñöôïc 65% toång soá voán ñaàu tö cuûa toaøn boä neàn kinh teá. Ñeå ñaït muïc tieâu cuûa Chính quyeàn tænh ñeán naêm 2020, thì cô caáu kinh teá cuõng chuyeån dòch theo höôùng tyû troïng GDP cuûa CN phaûi ñaït 40% GDP cuûa toaøn ngaønh kinh teá. Muoán ñaït ñöôïc hieäu quaû treân, tyû troïng coâng nghieäp phaûi taêng leân, trong ñoù tyû troïng voán ÑTNN caàn taêng leân tôùi tyû leä 65-70% toång soá voán ÑTNN vaøo trong taát caû caùc ngaønh kinh teá. Cöù theo toác ñoä trung bình veà vieäc huy ñoäng vaø söû duïng voán ñaàu tö nhö trong thôøi gian qua thì muïc tieâu ñeà ra nhö treân laø coù theå ñaït ñöôïc. 3.4. KIEÁN NGHÒ 3.4.1. Ñoái vôùi Nhaø nöôùc Ô Ña daïng hoaù caùc hình thöùc ÑTNN, “DNLD, DN 100% voán ÑTNN vaø BOT”, trong ñoù neân heát söùc ñaëc bieät khuyeán khích hình thöùc DNLD vaø hình thöùc BOT, vì caùc hình thöùc naøy lôïi cho beân Laøo trong vieäc tieáp nhaän khoa hoïc kyõ thuaät tieân tieán, kinh nghieäm quaûn lyù SXKD vaø kieåm soaùt hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp. Hôn nöõa, ngoaøi nhöõng hình thöùc treân, ÑTNN caàn aùp duïng nhieàu hình thöùc khaùc nhö BTO, BT. Bôûi vì nhöõng hình thöùc naøy seõ thu huùt ÑTNN vaøo caùc ngaønh vaø caùc vuøng khaùc nhau, tuyø ñieàu kieän cuï theå cuûa töøng ngaønh, töøng vuøng. Ñaëc bieät, laø ñoái vôùi nhöõng coâng trình cô sôû haï taàng do caàn nhieàu voán, thôøi gian thu hoài voán chaäm, lôïi nhuaän thaáp nhöng noù laïi laø nhaân toá heát söùc quan troïng trong vieäc caûi thieän moâi tröôøng ñaàu tö sao cho haáp daãn hôn. Ngoaøi ra moãi hình thöùc ÑTNN ñöôïc quy ñònh trong Luaät ñaàu tö ñieàu coù nhöõng öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm cuûa noù, neân vieäc choïn löïa hình thöùc ñaàu tö naøo coøn phuï thuoäc vaøo khaû naêng, ñieàu kieän cuûa moãi beân ñoái taùc tham gia. Ô Ña phöông hoaù caùc ñoái taùc ñaàu tö coù nghóa laø phaûi taêng cöôøng môû roäng caùc quan heä hôïp taùc ñaàu tö vôùi baát cöù caùc nöôùc naøo treân theá giôùi, ñaëc bieät caùc 91 nöôùc NICs vaø ASEAN vì ngoaøi lôïi ích kinh teá coøn taêng cöôøng söï hieåu bieát laãn nhau, deã gaëp gôõ nhau treân bình dieän chính trò – xaõ hoäi, khoâng phaân bieät cheá ñoä chính trò. Nhöng phaûi coù tính minh baïch trong vieäc xaùc ñònh roõ ñuùng vò trí troïng taâm, troïng ñieåm veà caùc ñoái taùc ñaàu tö trong caùc ngaønh cuï theå muïc ñích nhaèm ñaït ñöôïc hieäu quaû trong vieäc thu huùt ÑTNN, ñaëc bieät laø chuyeån giao coâng ngheä. Neân vieäc ñaùnh giaù möùc ñoä ñoái vôùi töøng ñoái taùc ñaàu tö trong caùc ngaønh cuï theå coù theå giuùp chuùng ta coù chính saùch ñuùng ñaén vôùi ñoái taùc ñaàu tö, taêng cöôøng môû roäng vaø thu huùt voán ÑTNN. Ngoaøi ra taïo ñieàu kieän taêng cöôøng thu huùt voán ÑTNN, caàn quan taâm : Ô Ñaåy maïnh, ñoäng vieân vaø phaûi taïo moïi ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå aùp duïng taát caû caùc hình thöùc ÑTNN ñöôïc quy ñònh trong Luaät Ñaàu tö. Song nghieân cöùu phaùt trieån nhöõng hình thöùc môùi sao cho phuø hôïp vôùi tính chaát ñaëc thuø cuûa töøng ngaønh, töøng vuøng ñeå thu huùt voán ñaàu tö thoâng qua nhöõng hình thöùc ñaëc bieät. Cuï theå, hôïp ñoàng phaân chia saûn phaåm trong lónh vöïc thaêm doø, khai thaùc ngaønh moû, hôïp ñoàng quaûn lyù coâng trình do caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi boû voán, ... Ô Chính phuû caàn ñaàu tö thích ñaùng trong vieäc xaây döïng nhieàu khu coâng nghieäp, khu cheá xuaát vaø taïo ñieàu kieän cho caùc khu naøy coù khaû naêng thu huùt ñöôïc nhieàu voán ñaàu tö vaø hoaït ñoäng ñaït hieäu quaû cao, laáy ñoù laøm ñieåm töïa taùc ñoäng tôùi neàn kinh teá trong nöôùc. Ô Quan taâm ñeán caùc ñoái taùc ñaàu tö nhö Myõ, EU, Nhaät Baûn, ñoái vôùi nhöõng saûn phaåm ñoøi hoûi khoa hoïc kyõ thuaät cao. Trong ñoù, ñaëc bieät laø saûn phaåm tieâu duøng nhaát laø saûn phaåm trong coâng nghieäp cheá bieán, may maëc vaø deät may vì Laøo ñaõ ñöôïc nhaän MFN vaø GSP töø caùc nöôùc ñoù. Coi ñoù laø nhöõng ñoái taùc ñaàu tö quan troïng coù theå tranh thuû voán, khoa hoïc – coâng ngheä, taïo coâng aên vieäc laøm cho nhieàu lao ñoäng taïi choã. Quan taâm ñeán caùc nöôùc NICs vaø caùc nöôùc trong khu vöïc ñoái vôùi nhöõng saûn phaåm trong ngaønh cheá bieán löông thöïc phaåm. 92 Ô Môû roäng moái quan heä ngoaïi giao vôùi taát caû caùc nöôùc treân theá giôùi khoâng phaân bieät cheá ñoä chính trò, cuûng coá loøng tin, taïo theá caân baèng löïc löôïng coù lôïi theá cho vieäc baûo ñaûm ñoäc laäp chuû quyeàn, giöõ vöõng an ninh chính trò – xaõ hoäi vaø kinh teá. Song töøng böôùc hoäi nhaäp neàn kinh teá Laøo vôùi kinh teá toaøn caàu vaø naâng cao vò trí cuûa Laøo treân tröôøng quoác teá. 3.4.2. Ñoái vôùi tænh Champasack. Trong quaù trình hôïp taùc ñaàu tö phaûi ñöôïc thaåm tra moät caùch thaät kyõ caùc beân ñoái taùc nöôùc ngoaøi, coù nhöõng ñoäng cô khoâng gioáng nhau cuûa beân nöôùc ngoaøi khi ñi vaøo ñòa baøn ñaàu tö khaùc nhau, Chính quyeàn tænh caàn taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho beân ñoái taùc NN. Tröôùc maét, caàn thöïc hieän toát moät soá vaán ñeà cô baûn nhö: Ô Phaùt trieån coâng nghieäp phuï trôï, xaây döïng quy hoaïch toång theå phaùt trieån coâng nghieäp phuï trôï taïi tænh Champasack. Xaây döïng caùc trung taâm ñaøo taïo kinh doanh vaø coâng ngheä cuõng nhö caùc trung taâm hoã trôï kyõ thuaät cho caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû. Xaây döïng cô sôû döõ lieäu cuûa caùc doanh nghieäp tænh trong ngaønh coâng nghieäp phuï trôï. Xaây döïng caùc khu coâng nghieäp daønh rieâng cho caùc doanh nghieäp trong ngaønh coâng nghieäp phuï trôï. Ô Thu huùt ÑTNN vaø ngaønh coâng nghieäp phuï trôï, chính quyeàn tænh caàn taêng cöôøng öu ñaõi thueá cho moät soá ngaønh coâng nghieäp phuï trôï thoâng qua vieäc ban haønh nghò ñònh höôùng daãn vieäc thi haønh Luaät thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong thôøi gian tôùi caøng sôùm caøng toát. Ô Xaûo boû caùc qui ñònh veà haïn cheá ñaàu tö, qui ñònh lieân quan ñeán ñaàu tö nhö tyû leä xuaát khaåp (ít nhaát laø 70% saûn phaåm) vaø yeâu caàu noäi ñòa hoaù baét buoäc ñang laø nhöõng haïn cheá vaø caûn hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp coù voán ÑTNN. Beân caïnh ñoù, nguyeân taéc nhaát trí – nguyeân taéc khoâng thaáy ôû caùc nöôùc trong khu vöïc, cuõng laø moät raøo caûn taùc ñoäng tôùi hoaït ñoäng quaûn lyù troâi chaûy cuûa lieân doanh. Ñoàng thôøi cuõng caàn phaûi xoaù boû cheá ñoä hai giaù caøng sôùm caøng toát. 93 Ô Laøm roõ caùc lónh vöïc cho pheùp ñaàu tö 100% voán nöôùc ngoaøi, nhieàu nhaø saûn xuaát mong muoán ñaàu tö döôùi daïng 100% voán nöôùc ngoaøi. Nhöng moät soá ngaønh neâu taïi danh muïc haïn cheá chæ ñöôïc pheùp hoaït ñoäng döôùi hình thöùc lieân doanh, hôïp ñoàng hôïp taùc KD hoaëc theo nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh. Cho neân, caàn ban haønh moät “danh saùch haïn cheá” cuï theå hôn vaø chæ roõ vieäc cho pheùp thaønh laäp DN 100% voán nöôùc ngoaøi ñoái vôùi döï aùn khoâng naèm trong danh saùch haïn cheá. Ô Xaùo boû qui ñònh khoâng ñöôïc giaûm voán ñaàu tö, vôùi muïc ñích ñaûm baûo söï meàm deûo cuûa caùc hoaït ñoàng kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp, neân cho pheùp caùc doanh nghieäp ÑTNN ñöôïc giaûm voán ñaàu tö trong nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh. Toùm taét Chöông 3 Xu höôùng toaøn caàu hoaù ñang dieãn ra vôùi toác ñoä nhanh choùng cuøng vôùi söï hoài phuïc cuûa neàn kinh teá theá giôùi ñaõ môû ra trieån voïng thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi khoâng nhöng ñoái vôùi Laøo maø coøn ñoái vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi vaø trong khu vöïc. Ñieàu naøy vöøa laø cô hoäi vöøa laø thaùch thöùc ñoái vôùi Laøo noùi chung vaø tænh Champasack noùi rieâng. Trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, Laøo vaø caùc nöôùc trong khu vöïc ñaõ vaø ñang coù nhöõng böôùc chuyeån bieán maïnh meõ. Söï hôïp taùc giöõa Laøo vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi, ñaëc bieät laø vôùi caùc nöôùc thaønh vieân ASEAN trong haàu heát taát caû caùc lónh vöïc ñaàu tö, coâng nghieäp, taøi chính, du lòch… phaùt trieån nhanh choùng vaø thu ñöôïc nhieàu keát quaû quan troïng, goùp phaàn vaøo phaùt trieån kinh teá cuûa töøng nöôùc vaø cuûa caû khu vöïc. Trong chöông 3, chuùng toâi ñaõ neâu leân nhöõng quan ñieåm ñeà xuaát caùc giaûi phaùp cuõng nhö muïc tieâu thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo tænh Champasack ñeán naêm 2020. Ngoaøi ra, coøn ñöa ra nhöõng giaûi phaùp nhaèm thöïc hieän muïc tieâu treân ñeå ñaït hieäu quaû cao nhaát. 94 KEÁT LUAÄN Qua thöïc tieãn ôû tænh Champasack ñöôïc phaân tích ôû treân ñaõ minh chöùng raèn, thu huùt voán ÑTNN laø moät vieäc hoaøn toaøn môùi meû, raát phöùc taïp ñoái vôùi caùc nöôùc ñi sau trong ñoù coù Laøo. Tuy nhieân, trong maáy naêm trôû laïi ñaây, löôïng voán ÑTNN vaøo Laøo noùi chung vaø vaøo tænh Champasack noùi rieâng ñaõ suït giaûm nhieàu vaø caøng ngaøy caøng coù xu höôùng giaûm thaáp. Maët khaùc, hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp coù voán nöôùc ngoaøi chöa cao, tình traïng thua loã keùo daøi. Coù theå noùi, trong quaù trình thu huùt voán ÑTNN, nhöõng khieám khuyeát ñaõ trình baøy ôû treân laø khoâng traùnh khoûi ñöôïc. Chæ coù ñieàu laø chuùng ta coù maïnh daïn, tích cöïc vaø quyeát taâm khaéc phuïc vaø söûa chöõa haäu quaû ñoù hay khoâng. Xuaát phaùt töø nguyeân nhaân khaùch quan cuûa löôïng voán ñaàu tö theá giôùi vaø töø nhöõng nhaân toá gaây aûnh höôûng tôùi vieäc thu huùt ÑTNN vaøo tænh Champasack. Ñoù laø nhöõng nhaân toá toàn taïi trong heä thoáng luaät phaùp hieän haønh, heä thoáng taøi chính ngaân haøng, khoa hoïc coâng ngheä, nguoàn nhaân löïc, ñoái thuû caïnh tranh ... Trong boái caûnh trong nöôùc vaø quoác teá hieän nay, tænh Champasack khoâng theå boû lôõ cô hoäi ñeå thoaùt khoûi tình traïng moät tænh laïc haäu, keùm phaùt trieån keùo daøi hieän nay. Vieäc ñaåy nhanh toác ñoä taêng tröôûng kinh teá seõ giuùp cho loái thoaùt khoûi tình traïng ñoù, ñieàu nay phuø hôïp vôùi muïc tieâu cuûa Chính phuû ñeà ra phaûi ñaït ñöôïc möùc taêng tröôûng kinh teá bình quaân töø 6-7% /naêm. Nhöõng giaûi phaùp ñaõ trình baøy treân, coù vai troø vaø vò trí khaùc bieät nhau nhöng laïi coù moái quan heä taùc ñoäng laãn nhau vaø cuøng taùc ñoäng tôùi quaù trình thu huùt voán ÑTNN thoâng qua moâi tröôøng ñaàu tö. Nhö vaäy khi vaän duïng, ñoøi hoûi coù söï hôïp taùc vaø noã löïc töø nhieàu phía, töø Chính phuû, chính quyeàn tænh ñeán caùc cô quan quaûn lyù hoaït ñoäng voán ÑTNN, töø caùc DN coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeán caùc ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù vaø coâng vieân lao ñoäng trong lónh vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Coù nhö theá, voán ÑTNN vaøo tænh Champasack môùi phaùt huy heát vai troø laø moät 95 trong nhöõng ñoäng löïc thuùc ñaåy maïnh söï phaùt trieån kinh teá theo höôùng coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù. Maët khaùc, khi vaän duïng chuùng ta caàn ñaët trong moái quan heä bieän chöùng vaø coù quan ñieåm heä thoáng, ñoàng thôøi caàn phaûi taäp trung giaûi quyeát nhöõng giaûi phaùp caáp baùch tröôùc maét, coi ñoù laø nhöõng giaûi phaùp mang tính tình theá, keát hôïp vôùi caùc giaûi phaùp mang tính chieán löôïc laâu daøi. Khi baét tay thöïc hieän ñeà taøi naøy, chuùng toâi chæ hy voïng raèng nhöõng noäi dung cuûa ñeà taøi seõ goùp moät phaàn nhoû coâng taùc “Thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo tænh Champasack, CHDCND Laøo”. Tuy nhieân, do naêng löïc caù nhaân vaø thôøi gian coù haïn, chaéc chaén ñeà taøi naøy coøn coù nhieàu khieám khuyeát. Raát mong söï goùp yù cuûa quyù Thaày Coâ, cuûa caùc nhaø khoa hoïc vaø cuûa taát caû nhöõng ai ñang quan taâm ñeán ñeà taøi naøy./. ---------------------------- 96 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Nguyeãn Xuaân Teá Tieán só chuyeân ngaønh khoa hoïc chính trò, naêm 2001, THEÁ CHEÁ CHÍNH TRÒ CAÙC NÖÔÙC ASEAN, NXB TP. HCM. 2. TSKH. Traàn Troïng Khueâ, naêm 2005, Ñeà taøi nghieân cöùu khao hoïc caáp vieân, ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP CUÛA NÖÔÙC NGOAØI ÔÛ THAØNH PHOÅ HOÀ CHÍ MINH – TÌNH TRAÏNG VAØ GIAÛI PHAÙP, TP. HCM. 3. PGS. TS. Trònh Thò Hoa Mai, naêm 2006, KINH TEÁ TÖ NHAÂN VIEÄT NAM TRONG TIEÁN TRÌNH HOÄI NHAÄP, NXB Theá giôùi. 4. GS. TS Voõ Thanh Thu, naêm 2005, QUAN HEÄ KINH TEÁ QUOÁC TEÁ, NXB Thoáng keâ. 5. GS. TS. Voõ Thanh Thu, TS. Ngoâ Thò Ngoïc Huyeàn, KS. Nguyeãn Cöôøng, thaùng 5 naêm 2004, KYÕ THUAÄT ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI, NXB Thoáng keâ. 6. PGS. TS. Vuõ Coâng Tuaán, naêm 2002, THAÅM ÑÒNH DÖÏ AÙN ÑAÀU TÖ, NXB TP. HCM. 7. PGS. TS. Vuõ Coâng Tuaán, naêm 1999, QUAÛN TRÒ DÖÏ AÙN, NXB TP. HCM. 8. Chieán löôïc vaø keá hoaïch phaùt trieån Kinh teá – Xaõ hoäi 5 naêm laàn thöù VI (2006 – 2010) cuûa CHÑCN Laøo. 9. Keá hoaïch phaùt trieån Kinh teá – Xaõ hoäi naêm 2006 – 2010 cuûa tænh Champasack, CHÑCN Laøo. 10. Baùo caùo veà theá maïnh vaø söï phaùt trieån cuûa tænh Champasack, 2004. Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 11. Baùo caùo veà theá maïnh vaø söï phaùt trieån cuûa tænh Champasack, 2005. Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 97 12. Baùo caùo veà vieäc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, naêm 2001 – 2002 vaø Keá hoaïch 2002 – 2003. Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 13. Baùo caùo veà vieäc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, naêm 2002 – 2003 vaø Keá hoaïch 2003 – 20043. Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 14. Baùo caùo veà vieäc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, naêm 2004 – 2005 vaø Keá hoaïch 20006. Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 15. Baùo caùo veà vieäc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, naêm 2001 – 2002 vaø Keá hoaïch 2002 – 2003. nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 16. Baùo caùo veà vieäc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, naêm 2001 – 2002 vaø Keá hoaïch 2002 – 2003. nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 17. 30 naêm phaùt trieån kinh teá Laøo (1976 – 2006); Nguoàn Internet:: 18. Nguoàn Internet: 98 PHUÏ LUÏC PHUÏ LUÏC 1: Caùc Döï aùn ñang keâu goïi nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc vaøo ñaàu tö taïi tænh Champasack trong thôøi gian tôùi. No Project Name Location Preliminary Detail I Agro-Forestry (25 Projects) A Crop production (15 Projects) 1 Project for promotion/Plantation of Castor tree (for oil) Bachieng district 77 ha 2 Olive Plantation Project Km 35, Paksong district 9,000 ha 3 Cashewnut Promotion/plantation Project Soukhouma, Bachieng and Sanasomboun district 1.800 ha 4 Mazie Promotion/plantation Project Bachieng district 200 ha 5 Tea Promotion/plantation Project Paksong district 500 ha 6 Cassava Promotion/plantation Project Pathomphone +Champasack+ Sanasomboun, district 3.000 ha 7 Sugar Cane Promotion/plantation Project Pathomphone + Sanasomboun + Champasack , district 8 Rice Conmmercial Promotion/production Project Lowland 10 district 9 Legume Promotion/plantation Project 10 district 10 Coffee Promotion/plantation Project Paksong district 11 Cabbadge Promotion/plantation Project Paksong district 12 Cacao Promotion/plantation Project Paksong district 13 Creem Pepper Promotion/plantation Project Bachieng district 14 Potatose Promotion/plantation Project Paksong district 15 Kadania Promotion/plantation Project Paksong district 623 ha B Livestock and Fishery (6 projects) 16 Paulty raising project 10 district 17 Prg raising project 10 district 99 18 Caltle and Goat raising project Paksong + Sanasomboun, district 19 Buffalo raising project Lowland 10 district 20 Fish Cage culture project 8 district close to Mekong river 21 Fish Tangasius gigas Project Bachieng district C Forestry Sectore (4 projects) 60.000 ha 22 Natural Rubber tree plantation pro ject Bachieng+Sanasomboun +Pathomphone, district 23 Agar wood plantation project Bachieng+Paksong, district 24 Bong tree plantation project Paksong, district 25 Fast growing trees plantation project Phonthong, Champasack and Sanasomboun district II Industry & Handicraft (17 projects) A Construction of Factorise (11 projects) 26 White sugar factory Industry zone (Km 10-19) Average: 28,500 T/year, Capital: 20 trieäu USD 27 Vegetal cooking oil factory Industry zone (Km 10-19) Average:15,000 T /year, Capital: 5 trieäu USD 28 Small scale animal feed factory Industry zone (Km 10-19) Average: 5,000 T/year, Capital: 150 trieäu USD 29 Wood and vegetable processing factorise Bachieng district 30 Floor – tile production factory Industry zone (Km 10-19) Capital: 3 trieäu USD 31 Roofing – tiles production factory Industry zone (Km 10-19) Capital: 1,5 trieäu USD 32 Filature factory Industry zone (Km 10-19) Capital: 1,5 trieäu USD 33 Pulp production factory Industry zone (Km 10-19) Capital:200 trieäu USD 34 Flour production factory Industry zone (Km 10-19) Average: 1.000 T/year, Capital:500,000 USD 35 Mineral drinking water factory Pathumphone district B Electricity sector (4 projects) 36 Development study/construction of small –scale Hydro-power project “Houay Champi” B. Itou, Km 35 37 Development study/construction of small Paksong district 100 –scale Hydro-power project “Houay yen” 38 Survey design & construction of Thakho Hydro-power project B. Thakho, Khong district 60 MKW 39 Survey design & construction of Housomhong Hydro-power project B. Donsomhong, Khong district 240MKW C Geology and mines sector (2 projects) 40 Development study/ construction of ceramic project Sansomboun + Phonthing district 41 Development study of bronze mineral Sansomboun district III Trad, Service & Tourism (4 projects) 42 Construction of Market in Vangtao border area Phonthing district 43 Construction of Soukhouma Market Soukhouma district 44 Construction of Thahine Market Pakse district 45 Toueism Development IV Construction, Transportation, post and Communication (5 projects) 46 Construction of Donekhong bridge Khong district 47 Construction of Asphalted road and a harbour at Ban Donedeth Khong district 48 Construction of Asphalted road and a harbour at Ban Nakasang Khong district 49 Construction of Asphalted road and a harbour at Ban Muong phaphhin Champasack + Pathoumphone district 50 Construction of Asphalted road to Phouasa tourist destination and construction of asphalted to KonPhapheng water fall Khong district Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack, 2006 101 PHUÏ LUÏC 2: Ñoà thò veà ñaàu tö cuûa nöôùc ngoaøi taïi tænh Champasack Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack, 2006 102 PHUÏ LUÏC 3: Cost of doing business in Lao PDR Business costs: 1. Industry land cost ( average cost in USD ) Location Land sale/m2 Land lease/m2 Prime areas (capital city) Other areas USD 30 – 50 USD 20 - 30 USD 3 – 5/year (2004) Lees than USD 0.5/year (2001) Nguoàn: DDFI, 2006 2. Office space cost ( average cost in USD ) Type of Office Location Office space area(m2) Rental cost /month Prime areas (capital city) Other areas Vientiane Vientiane 50 50 Approx USD 300 Approx USD 30 Nguoàn: DDFI, 2006 Production cost: 1. Labour cost minimum monthly wage for labors USD 28/month (290.000 Kip), Salaries in USD (2001) position Monthly median salary range Manager entry level Manager middle level Manager senior level Accountant Secretary Office cleek Driver Janitor 300 – 500 400 – 500 400 – 700 100 – 300 40 – 200 40 – 200 > 40 100 - 250 Nguoàn: DDFI, 2006 103 2. Utility cost: 2.1. Electricity cost 2.2. Water cost(m3/USD) Category Power wage Tariff (Kip/kwh) Residential 0 - 50 kwh 51 – 150 kwh Consumption Nguoàn: Laowater supply enterprise, 2006 Nguoàn: EDL, 2006 Fuel cost Telephine cost Petrol Wholesale (Kip/liter) Retail (Kip/liter) Unleaded Premium Diesel 5,830 6,470 4,980 5,830 6,570 4,980 Nguoàn: State fuel company, 2006 Nguoàn: Lao telephone, 2006 > 151 kwh 113 265 765 Business/ Industrial Commercial Entertainment Government office Irrigation, Agriculture industry 826 1,095 706 295 636 Category Block (m3/month) Tariff (USD/m3) Residential 0 – 5 6 – 30 0.03 0.04 > 30 0.05 Business/ Industrial 1 – 10 11 – 50 0.10 0.14 0.018 > 50 Call to other province Category Call within Vientiane (Kip/mn) (Kip/mn) Fixed line Mobile Prepaid mobile 200 300 360 360 700 900