Luận văn Nâng cao năng lực cạnh tranh cho dịch vụ nội dung số trên điện thoại di động tại công ty dịch vụ viễn thông Sài Gòn

ian phuïc vuï laâu daøi taïi doanh 57 Trang 58 nghieäp, traùnh tröôøng hôïp vöøa heát thôøi gian hoïc vieäc thì nghæ ñoái vôùi lao ñoäng tuyeån môùi. Nhö vaäy, coâng ty DVVTSG caàn ñoåi môùi cô caáu lao ñoäng cho dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ theo tính chaát coâng vieäc theo höôùng phaân theo töøng loaïi hình chuyeân moân nhö quaûn lyù kyõ thuaät, phaân tích thieát keá saûn phaåm, quaûn trò cô sôû döõ lieäu, thieát keá giao dieän, myõ thuaät laäp trình thieát keá, xaây döïng noäi dung kieåm tra chaát löôïng, tieáp thò vaø xuùc tieán thöông maïi maø hieän nay, söï phaân boá lao ñoäng khoâng hôïp lyù. Thöù nhaát, maûng phaân tích thieát keá saûn phaåm hoaøn toaøn khoâng coù. Muoán vaäy caàn phaûi coù moät ngöôøi chuyeân veà lónh vöïc naøy. Thöù hai, ñeå tieán tôùi vieäc taïo ra saûn phaåm/ dòch vuï ñöa leân trang web cuûa doanh nghieäp caàn phaûi coù boä phaän thieát keá giao dieän, myõ thuaät. Thöù ba, neân taêng cöôøngï cho maûng laäp trình ñeå traùnh tình traïng quaù taûi cuõng nhö taïo theâm neùt môùi cho dòch vuï. Thöù tö laø maûng thieát keá xaây döïng noäi dung laâu nay coøn ñeå ngoû. Vaø cuoái cuøng laø chính nhöõng ngöôøi quaûn lyù ñaûm traùch luoân vieäc kieåm tra chaát löôïng dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ cho doanh nghieäp. Baûng öôùc tính nhu caàu lao ñoäng cuûa coâng ty DVVTSG ñeán 2015 döôùi ñaây coù theå giaûi quyeát ñöôïc tình traïng treân. 58 Trang 59 Baûng 16: Öôùc tính nhu caàu lao ñoäng cuûa coâng ty DVVTSG ñeán 2015 Loaïi hình chuyeân moân Soá löôïng Quaûn lyù 10 Kyõ thuaät 7 Phaân tích thieát keá saûn phaåm/dòch vuï 5 Quaûn trò cô sôû döõ lieäu 4 Thieát keá giao dieän, myõ thuaät 6 Laäp trình 10 Soá hoaù döõ lieäu 3 Thieát keá xaây döïng noäi dung 8 Kieåm tra chaát löôïng 5 Tieáp thò vaø xuùc tieán thöông maïi 20 Toång soá 78 Hai laø, chuyeân moân hoaù ñoäi nguõ kinh doanh dòch vuï noäi dung soá treân ñieän thoaïi di ñoäng. Ñeå kinh doanh coù hieäu quaû dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ thì theo taùc giaû, doanh nghieäp caàn thaønh laäp caùc boä phaän chuyeân traùch, moät maët baûo ñaûm tính thoâng suoát trong quaù trình trieån khai taùc nghieäp, maët khaùc neáu coù söï phaân coâng phaân nhieäm cuï theå seõ ñaït ñöôïc hieäu quaû cao. Cuï theå chia laøm 4 boä phaän, moãi boä phaän do tröôûng boä phaän phuï traùch: boä phaän ñoái taùc chuyeân ñi kyù keát vôùi caùc ñaøi truyeàn hình trung öông, ñòa phöông cuõng nhö caùc coâng ty quaûng caùo, cô quan thoâng taán baùo chí… ñeå chaïy dòch vuï; boä phaän thöù hai chuyeân veà yù töôûng dòch vuï, copyright phuïc vuï cho vieäc saûn xuaát ra saûn phaåm/dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ; thöù ba laø boä phaän noäi dung 59 Trang 60 chuyeân laøm nhaïc chuoâng hình aûnh; vaø boä phaän thöù tö laø kinh doanh laøm caùc coâng vieäc veà taøi trôï giaûi thöôûng, thoáng keâ doanh thu saûn löôïng. Ba laø, taêng cöôøng hoaït ñoäng ñaøo taïo. Coâng ty DVVTSG caàn tieán haønh löïa choïn caùc chuyeân ngaønh vaø chöông trình ñaøo taïo troïng taâm nhö kyõ thuaät, coâng ngheä, ngoaïi ngöõ, marketing vaø ñaëc bieät laø quaûn lyù vôùi ñuû caùc hình thöùc ñaøo taïo nhö ngaén haïn, daøi haïn, phoå caäp cuõng nhö chuyeân saâu cho nguoàn nhaân löïc cuûa mình vôùi muïc ñích hoaøn thieän vaø naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc cuûa ñôn vò ñuû ñieàu kieän caïnh tranh vaø caïnh tranh toát vôùi caùc ñoái thuû. 3.2.2. Baûo ñaûm nguoàn voán cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh Coâng ty DVVTSG laø moät thaønh vieân cuûa Böu ñieän Tp. Hoà Chí Minh. Nguoàn voán maø doanh nghieäp ñöôïc phaân boå ñeå hoaït ñoäng caên cöù vaøo qui moâ cuûa doanh nghieäp. Vôùi soá voán ñöôïc phaân boå öôùc khoaûng 120 tæ ñoàng, ñôn vò naèm trong nhoùm doanh nghieäp coù qui moâ veà voán lôùn hôn 100 tæ . Tuy nhieân ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ nhieàu hôn nöõa nhöng roõ raøng hieän nay doanh nghieäp ñang thieáu voán traàm troïng. Vôùi vò theá cuûa mình, coâng ty DVVTSG coù theå huy ñoäng voán töø nhieàu nguoàn khaùc nhau nhöng veà maët cô cheá vaãn coøn nhieàu ñieàu baát caäp. Theo taùc giaû, doanh nghieäp coù theå keâu goïi hình thöùc hôïp taùc vôùi caùc ñoái taùc thoâng qua goùp voán ñaàu tö xaây döïng heä thoáng SMS gateway, keá ñeán seõ hôïp taùc mang tính chieán löôïc laâu daøi vôùi hoï veà khai thaùc dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ ( ví duï hôïp taùc vôùi ñaøi truyeàn hình thaønh phoá Hoà Chí Minh); hoaëc coù theå môøi ñoái taùc taøi trôï giaûi thöôûng cho caùc chöông trình troø chôi bình choïn giaûi trí treân caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng ñeå chia seû bôùt kinh phí töø nguoàn voán ñöôïc phaân boå; Phoái hôïp vôùi ñoái taùc mua baûn quyeàn truyeàn 60 Trang 61 hình veà caùc troø chôi treân truyeàn hình, cuøng chia seû lôïi nhuaän thu ñöôïc qua hình thöùc nhaén tin SMS…v.v… Nhö vaäy, coâng ty DVVTSG caàn theâm nhieàu voán ñeå ñaàu tö cho ngaønh dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ cuûa mình. Vôùi heä thoáng SMS gateway hieän ñang thueâ cuûa coâng ty coâng ngheä truyeàn thoâng Bieån Xanh nhö hieän nay, doanh nghieäp khoâng theå chuû ñoäng trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình. Trong naêm 2008, ngoaøi nguoàn voán ñaõ ñöôïc phaân boå nhö ñeà caäp treân, doanh nghieäp caàn ít nhaát 2 tæ ñoàng ñeå ñaàu tö xaây döïng heä thoáng dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ qua SMS. Cuï theå nhö sau: Moät laø, voán cho hoaït ñoäng ñaàu tö, nghieân cöùu phaùt trieån Ñieàu deã nhaän thaáy nhaát laø coâng ty DVVTSG khoâng ñaàu tö cho lónh vöïc naøy. Bôûi nhö ñaõ ñeà caäp, taát caû phaàn noäi dung cuõng nhö heä thoáng SMS gateway ñeàu hôïp taùc vôùi coâng ty Bieån xanh vaø maûng nghieân cöùu phaùt trieån bò boû ngoû. Chính vì vaäy maø doanh nghieäp khoâng ñuû tieàm löïc ñeå caïnh tranh vôùi caùc ñoái thuû trong gaàn 2 naêm qua, keå töø khi dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ cuûa doanh nghieäp ra ñôøi. Theo taùc giaû, doanh nghieäp caàn phaân boå nguoàn voán ñeå ñaàu tö cho hoaït ñoäng naøy maø cuï theå laø thaønh laäp “moät vöôøn öôm taøi naêng” cho dòch vuï naøy. Ñaàu tö coù hieäu quaû cho caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu noäi dung, cöû ñoäi nguõ laøm dòch vu naøy ñi hoïc, nghieân cöùu taïi caùc quoác gia phaùt trieån maïnh dòch vuï naøy nhö Phaùp, Haøn Quoác, Nhaät Baûn…ñeå naém baét caùi hay, coâng ngheä kinh doanh cuûa hoï.Do ñaëc thuø cuûa dòch vuï luoân höôùng ñeán caùi môùi, caùi ñoäc ñaùo neân phaûi chuù troïng ñeán hoaït ñoäng nghieân cöùu veà noäi dung cuõng nhö hình thöùc. Töø keát quaû nghieân cöùu, doanh nghieäp tieán haønh trieån khai vaø phaùt trieån noù thaønh saûn phaåm/dòch vuï cho ñôn vò mình. 61 Trang 62 Hai laø, voán ñeå ñaàu tö xaây döïng heä thoáng dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ qua SMS Nhö ñaõ trình baøy ôû caùc phaàn tröôùc, hieän coâng ty DVVTSG ñang hôïp taùc vôùi coâng ty Bieån xanh trong vieäc khai thaùc dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ qua SMS. Vieäc hôïp taùc döïa treân cô sôû aên chia doanh thu cöôùc thu töø khaùch haøng nhaén tin vaøo heä thoáng cho caùc chöông trình bình choïn giaûi trí, thoâng tin thuông maïi. Tuy nhieân vôùi chieán löôïc kinh doanh daøi haïn cuõng nhö taïo cho doanh nghieäp vò theá nhaát ñònh treân thò tröôøng, naâng cao naêng löïc caïnh tranh ñoái vôùi dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ maø mình ñang cung caáp, moät maët coâng ty phaûi ñaàu tö heä thoáng SMS gateway; maët khaùc phaûi ñaàu tö phaàn meàm chaïy chöõ treân caùc keânh truyeàn hình neáu khoâng muoán “theo chaân” caùc ñoái thuû caïnh tranh. Theo taùc giaû, coâng ty DVVTSG caàn phaûi ñaàu tö moät soá haïng muïc nhö sau: Baûng 17: Öôùc tính nguoàn voán ñaàu tö cho vieäc mua saém maùy chuû: STT Teân maùy chuû Caáu hình Ñôn giaù (trieäu ñoàng) 1 Maùy chuû SMS Gateway 01 CPU 2.4GHz, 1GRAM, 40G HDD 48 2 Maùy chuû Application Server 01 CPU 2.4GHz, 2GRAM, 80G HDD 56 3 Maùy chuû Cô sôû döõ lieäu (tuøy choïn) 01 CPU 2.4GHz, 1GRAM, 80G HDD 56 Toång coäng 160 62 Trang 63 Baûng 18: Öôùc tính nguoàn voán ñaàu tö mua saém thieát bò maïng: STT Teân maùy chuû Chöùc naêng Soá löôïng Ñôn giaù ( trieäu ñoàng) Thaønh tieàn 1 Router 4 coång Thöïc hieän keát noái cho caû 4 ñöôøng 01 112 112 2 Router 1 coång Laép ñaët taïi caùc maïng di ñoäng 04 64 256 3 Modem Duøng rieâng töøng caëp cho moãi ñöôøng truyeàn 08 14,4 115,2 Toång coäng 483,2 Baûng 19: Öôùc tính nguoàn voán ñaàu tö mua saém phaàn meàm: STT Danh muïc Soá löôïng Ñôn giaù ( trieäu ñoàng) Thaønh tieàn 1 SMS Gateway 02 48 96 2 Application Server 02 48 96 3 Coâng cuï quaûn trò 01 64 64 4 Caøi ñaët chuyeån giao 01 32 32 5 Tö vaán trieån khai ban ñaàu 01 32 32 6 Phaàn meàm chaïy chöõ treân TV 01 128 128 Toång coäng 448 63 Trang 64 Baûng 20: Öôùc tính nguoàn voán ñaàu tö laép ñaët ñöôøng truyeàn: STT Ñöôøng truyeàn Baêng thoâng Muïc ñích söû duïng Chi phí ( trieäu ñoàng) 1 Cty DVVTSG- VinaPhone 2Mps Keát noái Internet 5 2 Cty DVVTSG- Vietel 2Mps Keát noái Vietel 5 3 Cty DVVTSG- VMS 2Mps Keát noái VMS 5 4 Cty DVVTSG- S-FONE 256Kps Keát noái S-Fone 2 Toång coäng 17 Nhö vaäy vôùi toång voán ñaàu tö khoaûng khoaûng 1,1082 tæ ñoàng cho caùc haïng muïc treân, doanh nghieäp seõ chuû ñoäng trong vieäc ñaøm phaùn kyù keát hôïp ñoàng vôùi ñoái taùc. Beân caïnh ñoù vò theá cuûa doanh nghieäp seõ daàn ñöôïc khaúng ñònh, doanh thu thu ñöôïc töø khaùch haøng seõ taêng, lôïi nhuaän töø ñoù seõ phaùt trieån. 3.2.3. Ñaûm baûo kyõ thuaät coâng ngheä, oån ñònh cô sôû haï taàng Nhö ñaõ trình baøy ôû chöông 2, coâng ngheä laø moät trong nhöõng chæ tieâu ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ. Hieän nay, coâng ty DVVTSG ñang söû duïng heä thoáng toång ñaøi Mucos ñeå kinh doanh khai thaùc dòch vuï. Tuy nhieân heä thoáng naøy chæ thích hôïp vôùi vieäc xöû lyù caùc chöông trình daïng thoaïi (voice), coøn xöû lyù daïng SMS maø dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ laø ñaïi dieän vaãn coøn haïn cheá. Ñöùng tröôùc tình hình caïnh tranh gay gaét cuûa caùc ñoái thuû, theo taùc giaû, coâng ty caàn ñaàu tö ñoùn ñaàu coâng ngheä môùi, cuï theå laø söû duïng coâng ngheä Smart Messaging Gateway (SMGW) cho dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ maø doanh nghieäp ñang khai thaùc. 64 Trang 65 Theo khaûo saùt cuûa taùc giaû thì hieän nay, caùc maïng ÑTDÑ GSM ñeàu coù söû duïng caùc trung taâm nhaén tin SMSC coù hoã trôï chuaån SMPP cho caùc thöïc theå ngoaøi maïng keát noái göûi nhaän tin nhaén. Taïi Vieät Nam, 3 maïng di ñoäng lôùn nhaát hieän nay laø VinaPhone, MobiFone, vaø VietTel Mobile ñeàu söû duïng giao thöùc SMPP phieân baûn 3.4 hoã trôï haàu heát caùc theå loaïi tin nhaén text vaø binary (ringtone, logo, ota wappush,…). Vì vaäy ñeå cung caáp dòch vuï giaù trò gia taêng treân neàn SMS, SMGW coù vai troø raát quan troïng, noù laø thaønh phaàn keát noái ñeán maïng ÑTDÑ, laø caàu noái SMS giöõa dòch vuï vôùi thieát bò ñaàu cuoái. Coâng ngheä naøy cho pheùp thöïc hieän hai chöùc naêng cô baûn laø nhaän vaø gôûi tin nhaén. Ñoái vôùi chöùc naêng nhaän tin nhaén: SMSGW ñöôïc gaùn caùc soá dòch vuï, caùc baûn tin töø maïng di ñoäng tôùi caùc soá dòch vuï naøy ñeàu ñöôïc chuyeån tieáp tôùi SMSGW qua caùc keát noái SMPP. Taïi ñaây tin nhaén ñöôïc phaân loaïi vaø chuyeån tôùi caùc trung taâm cung caáp dòch vuï töông öùng; rieâng chöùc naêng göûi tin nhaén: doanh ngieäp cung caáp dòch noäi dung soá treân ÑTDÑ sau khi xöû lyù tin nhaén xong seõ traû keát quaû cho khaùch haøng qua keânh göûi tin nhaén cuûa SMGW. Ngoaøi ra, SMGW cuõng hoã trôï khaû naêng göûi tin nhaén töø Internet ra maïng ÑTDÑ. Coâng ngheä naøy cho pheùp nhaø cung caáp deã daøng ñoùng môû caùc keát noái ñeán caùc SMSC hoaëc SMS Gateway cuûa maïng di ñoäng. Noù coù khaû naêng töï phuïc hoài keát noái trong tröôøng hôïp coù söï coá: Tính naêng naøy ñaûm baûo söï thoâng suoát toái ña cuûa heä thoáng vôùi maïng di ñoäng. Caùc keát noái coù theå ñöôïc töï phuïc hoài ngay sau khi söï coá ñöôïc khaéc phuïc toái toái ña 10 giaây. Vôùi naêng löïc xöû lyù khoaûng 150.000 tin nhaén moät giôø trong ñieàu kieän baêng thoâng ñöôøng truyeàn, caáu hình phaàn cöùng ñaùp öùng yeâu caàu, coâng ty DVVTSG seõ chuû ñoäng hoaøn 65 Trang 66 toaøn vaø naâng cao vò theá cuûa mình trong vieäc cung caáp dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ treân thò tröôøng, naêng löïc caïnh tranh ñöôïc naâng leân ñaùng keå. 3.2.4. Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng marketing ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ Ñeå thöïc hieän hoaït ñoäng naøy, coâng ty caàn thöïc hieän caùc vaán ñeà sau: Thöù nhaát laø, ña daïng hoaù caùc loaïi hình dòch vuï, cuï theå nhö - Caûi thieän chöùc naêng bình choïn giaûi trí cuûa heä thoáng. Bình choïn giaûi trí laø moät loaïi hình dòch vuï ñang raát phoå bieán hieän nay, dòch vuï naøy cung caáp cho khaùch haøng döïa treân vieäc tieáp nhaän caùc tin nhaén döï ñoaùn SMS. Moãi dòch vuï bình choïn ñöôïc xaùc ñònh bôûi moät kòch baûn bình choïn bao goàm caùc thoâng soá nhö thôøi gian ñoùng môû dòch vuï,cuù phaùp truy caäp dòch vuï, soá dòch vuï, caùc giaù trò tham soá bình choïn. Neáu doanh nghieäp chuù troïng vaøo vieäc caûi thieän chöùc naêng bình choïn giaûi trí cuûa heä hoáng, dòch vuï noäi dung soá treân maïng ÑTDÑ nhö thay ñoåi kòch baûn lieân tuïc nhaèn traùnh söï nhaøm chaùn; cuù phaùp deã nhôù, deã hieåu seõ giuùp khaùch haøng deã daøng tham gia caùc chöông trình hôn; ñaûm baûo tính trung thöïc trong vieäc ñoùng/môû heä thoáng nhaèm ñaûm baûo tính minh baïch, coâng baèng cuûa troø chôi vaø ngöôøi tham gia. Ñoù laø nhöõng yeáu toá chính goùp phaàn naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho dòch vuï. - Naâng cao chöùc naêng taûi noäi dung ña phöông tieän Ringtone, Logo Ringtone, logo, nhaïc, hình laø caùc baûn tin data EMS vaø ña phöông tieän MMS. Khaùch haøng löïa choïn noäi dung vaø göûi tin nhaén tôùi dòch vuï ñeå yeâu caàu taûi veà maùy. Vôùi nhöõng yeâu caàu hôïp leä, heä thoáng ñoùng goùi döõ lieäu theo caùc chuaån vaø göûi traû laïi cho khaùch haøng. 66 Trang 67 Vôùi caùc baûn tin MMS döïa treân Wappush, ñaàu cuoái cuûa khaùch haøng phaûi ñöôïc caøi ñaët GPRS, file döõ lieäu phaûi ñöôïc ñaët treân Website heä thoáng. Ngöôøi söû duïng sau khi nhaän ñöôïc URL cuûa noäi dung seõ keát noái GPRS ñeå taûi veà maùy. Nhö vaäy, muoán naâng cao chaát löôïng dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ thì coâng ty phaûi thöïc hieän ñoàng boä veà caûi tieán kòch baûn bình choïn. Ña phaàn khaùch haøng khi taûi nhaïc chuoâng, hình neàn… ñeàu chuoäng nhaïc ña aâm vaø hình ñoäng. Muoán taïo ra caùc saûn phaåm/dòch vuï coù chaát löôïng, coâng ty DVVTSG caàn naâng cao khaû naêng bieân taäp tin, ñöa ra yù töôûng môùi lieân tuïc ñeå ñöa haøm löôïng trí tueä cao vaøo töøng saûn phaåm/dòch vuï cuûa mình. - Ña daïng hoaù chöùc naêng tra cöùu thoâng tin Thoâng tin trong caùc dòch vuï naøy thöôøng laø kieåu text vaø ñöôïc bieåu dieãn döôùi daïng caùc tin nhaén SMS thoâng thöôøng. Lónh vöïc thoâng tin raát da daïng nhö kinh teá, xaõ hoäi, chính trò, thôøi söï, aâm nhaïc, theå thao, y teá, thôøi trang, söùc khoûe , giaûi trí, töû vi, xoå soá. Theo taùc giaû, doanh nghieäp caàn phaûi lieân tuïc ña daïng hoùa chöùc naêng tra cöùu thoâng tin cho khaùch haøng ngoaøi nhöõng dòch vuï keå treân. Ví duï, lieân heä vôùi caùc cô quan coâng an ñeå ñöa thoâng tin nhöõng xe maùy bò maát caép ñöôïc ngaønh coâng an tìm ñöôïc vaøo heä thoáng ñeå khaùch haøng tìm kieám thoâng tin lieân quan; chuyeån quaø taëng aâm nhaïc töø heä thoáng ñeán thueâ bao ÑTDÑ theo yeâu caàu baèng hình thöùc nhaén tin SMS. - Boå sung chöùc naêng ñaêng kyù nhaän thoâng tin Ngoaøi vieäc göûi tin nhaén ñeå tröïc tieáp taûi noäi dung veà maùy, khaùch haøng cuõng coù theå löïa choïn hình thöùc ñaêng kyù ñeå taûi noäi dung. 67 Trang 68 Vieäc ñaêng kyù phaûi chæ roõ lónh vöïc thoâng tin, vaø heä thoáng seõ laàn löôït traû laïi noäi dung cho khaùch haøng theo lòch maø khaùch haøng khoâng caàn göûi laïi tin nhaén. - Naâng caáp dung löôïng ñöôøng truyeàn cho dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ Khaû naêng nhaän/traû tin nhaén cho khaùch haøng nhanh hay chaäm phuï thuoäc hoaøn toaøn vaøo ñöôøng truyeàn SMS. Tuy nhieân, baát lôïi lôùn nhaát hieän nay cuûa coâng ty DVVTSG laø vieäc phaûi thueâ server cuûa coâng ty coâng ngheä truyeàn thoâng Bieån Xanh taïi Haø noäi. Maø nhaø cung caáp naøy hôïp taùc vôùi raát nhieàu ñoái taùc khaùc kinh doanh dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ. Vôùi ñöôøng truyeàn megawan 512 Kbps lieân tænh thì toác ñoä ñöôøng truyeàn chæ naèm ôû möùc trung bình. Caàn phaûi naâng caáp ñöôøng truyeàn leân 1 Gbps seõ baûo ñaûm toác ñoä ñöôøng truyeàn cho dòch vuï naøy. Hôn nöõa, ñöôøng ñi cuûa tin nhaén quaù xa, neáu server chính (xöû lyù noäi dung ) taïi Tp. Hoà Chí Minh thì seõ caûi thieän raát nhieàu chaát löôïng dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ (xem hình 3) 68 Trang 69 Hình 3: Sô ñoà ñöôøng ñi tin nhaén Thöù hai laø, taêng cöôøng hoaït ñoäng quaûng baù dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ Vôùi thò phaàn chieám khoaûng 5% nhö hieän nay so vôùi thöông hieäu VNPT cuûa mình, coâng ty DVVTSG caàn phaûi caûi thieän raát nhieàu vò theá cuûa mình treân thò tröôøng, ñaëc bieät ñoái vôùi ngaønh dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ- moät dòch vuï giaù trò gia taêng ñaày tieàm naêng cuûa ngaønh vieãn thoâng Vieät Nam. Ñoái vôùi loaïi hình dòch vuï naøy, hoaït ñoäng quaûng caùo cuõng ñoàng thôøi laø hoaït ñoäng baùn haøng. Khaùch haøng thaáy thoâng tin quaûng caùo vaø quyeát ñònh mua ngay luùc ñoù. Caùc coâng ty coù nguoàn voán maïnh ñeå quaûng caùo ñeàu vaø daøi haïn treân caùc keânh truyeàn thoâng nhö caùc tôø baùo lôùn (Tuoåi treû, Thanh nieân, Hoa Hoïc Troø…) seõ coù thò phaàn toát hôn . Caùc coâng ty coù moái quan heä vôùi caùc Ñaøi truyeàn hình treân caû nöôùc cuõng khai thaùc keânh quaûng caùo naøy ñeå ñem laïi 69 Trang 70 doanh thu lôùn. Keânh quaûng baù qua Internet hieän taïi ôû Vieät Nam ñoùng vai troø thaáp vì thoùi quen vaø soá löôïng ngöôøi söû duïng. Caùc coâng ty trong ngaønh noäi dung soá treân ÑTDÑ vaãn ñang tieáp tuïc tìm kieám caùc keânh thoâng tin truyeàn thoâng môùi ñeå môû roäng thò tröôøng cho ñôn vò mình. Hieän nay, moät soá dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ ñang ñöôïc coâng ty DVVTSG ñöa vaøo khai thaùc nhö caùc tieän ích cho ÑTDÑ, troø chôi treân ÑTDÑ, nhaïc chuoâng, logo, hình neàn, tin nhaén truùng thöôûng, tin nhaén thoâng tin kinh teá xaõ hoäi, tin nhaén tö vaán chuyeân saâu…v.v… Theo taùc giaû, coâng ty caàn phaûi tieán haønh khaûo saùt, nghieân cöùu thò tröôøng nhaèm muïc ñích tìm ra loaïi dòch vuï naøo ñang ñöôïc khaùch haøng öa chuoäng ñeå töø ñoù ñöa ra chieán löôïc marketing phuø hôïp qua vieäc ñaàu tö coù chieàu saâu vaøo noäi dung cuõng nhö löïa choïn keânh quaûng baù hieäu quaû nhaát. Theo taùc giaû, coâng ty caàn ñaåy maïnh hình thöùc quaûng baù, tieáp thò cho dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ taïi coâng ty DVVTSG. Thò tröôøng noäi dung soá treân ÑTDÑ hieän nay, hoaït ñoäng kinh doanh, tieáp thò dieãn ra heát söùc soâi ñoäng. Neáu nhö VTC Mobile maïnh veà marketing/sale treân heä thoáng truyeàn hình VTC vaø caùc ñaøi truyeàn hình trong caû nöôùc cuõng nhö maïnh veà moái quan heä vôùi caùc nhaø cung caáp ÑTDÑ. Trong khi ñoù, Viet Nam Net laïi maïnh veà saûn xuaát saûn phaåm/dòch vuï vôùi caùc noäi dung khaù ñoäc ñaùo, ñoäc quyeàn cuõng nhö hoï coù khaû naêng taøi chính toát ñeå chieám caùc keânh treân caùc baùo vaø ñaøi truyeàn hình. Coøn Quang Minh DEC laïi maïnh veà keânh marketing treân baùo Boùng ñaù. Coâng ty Bieån xanh laïi maïnh veà naêng löïc taøi chính ñeå quaûng caùo daøi haïn, lieân tuïc treân haøng chuïc caùc tôø baùo lôùn vaø cuõng chính vì vaäy maø khi nhaéc ñeán dòch vuï naøy, ngöôøi tieâu duøng haàu nhu chæ bieát ñeán caùc coâng ty noùi treân, coøn caùc dòch vuï cuûa coâng ty DVVTSG haàu nhö maát huùt. 70 Trang 71 Tröôùc maét, coâng ty caàn thöïc hieän moät soá hoaït ñoäng sau: - Ñaåy maïnh quaûng caùo treân hoaù ñôn cöôùc ñieän thoaïi: Lôïi theá lôùn nhaát cuûa coâng ty laø vieäc phaùt haønh caùc kyø hoaù ñôn cöôùc cho ÑTDÑ VinaPhone cuõng nhö CityPhone khu vöïc thaønh phoá Hoà Chí Minh. Vôùi hôn 100.000 thueâ bao, roõ raøng ñaây laø keânh quaûng baù dòch vuï raát hieäu quaû cho dòch vuï. Theo taùc giaû, chæ caàn 10% soá thueâ bao söû duïng dòch vuï nhaén tin moät laàn khi nhaän ñöôïc hoaù ñôn cöôùc, coâng ty seõ thu veà moät khoaûn doanh thu ñaùng keå haøng thaùng. 71 Trang 72 Hình 4: Quaûng baù dòch vuï treân hoaù ñôn cöôùc CityPhone: 72 Trang 73 Hình thöùc cuûa hoaù ñôn ñieän thoaïi VinaPhone goàm 2 maët, maët trong vaø maët ngoaøi cuûa hoaù ñôn ngoaøi caùc thoâng tin veà khaùch haøng, coâng ty DVVTSG neân taän duïng ñeå quaûng baù dòch vuï. Caàn löu yù laø noäi dung quaûng baù neân khaùc vôùi quaûng baù treân hoaù ñôn cuûa Citiphone. Theo taùc giaû, coâng ty neân thieát keá vaø quaûng baù nhö sau: Hình 5: Quaûng baù dòch vuï taïi maët trong vaø ngoaøi treân hoaù ñôn cöôùc VinaPhone: @ Maët trong hoaù ñôn: 73 Trang 74 @ Maët ngoaøi hoaù ñôn: Thöù ba laø, caàn ñaåy maïnh hôïp taùc vôùi caùc baùo Tích cöïc phoái hôïp vôùi caùc tôø baùo trong thaønh phoá Hoà Chí Minh trong vieäc trieån khai dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ. Tính öu vieät cuûa hình thöùc hôïp taùc naøy seõ tieát giaûm chi phí quaûng caùo cho doanh nghieäp. Ñaây laø moät giaûi phaùp maketing hieäu quaû nhaát trong boái caûnh coâng ty laø moät doanh nghieäp nhaø nöôùc, ngaân saùch chi cho hoaït ñoäng quaûng caùo tieáp thò coøn haïn cheá. Trong khi ñoù, dòch vuï naøycuûa coâng ty vaãn coøn nhöõng khoù khaên nhaát ñònh thì vieäc löïa choïn hình thöùc hôïp taùc naøy laø khaû dó nhaát nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho dòch vuï maø coâng ty ñang khai thaùc. 74 Trang 75 Vieäc hôïp taùc vôùi caùc baùo coù theå trieån khai theo phöông thöùc aên chia theo saûn löôïng tin nhaén khaùch haøng söû duïng. Coâng ty DVVTSG seõ chuaån bò noäi dung vaø ñaàu soá cho dòch vuï, phía ñoái taùc seõ chòu traùch nhieäm quaûng caùo dòch vuï. Möùc phaân chia doanh thu aùp duïng theo tæ leä töông öùng laø 20%, 25% vaø 55% treân baûn tin SMS sau khi tröø ñi phaàn chi phí phaûi traû cho caùc maïng di ñoäng theo qui ñònh cuûa töøng maïng. Thöù tö laø, löïa choïn caùc hình thöùc quaûng baù, tieáp thò phuø hôïp Ñeå quaûng baù tieáp thò cho dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ, caùc doanh nghieäp thöôøng söû duïng caùc hình thöùc thöïc hieän nhö treân website, phöông tieän truyeàn thoâng,tham döï trieån laõm/ hoäi thaûo chuyeân ngaønh; caùc chöông trình taøi trôï, söï kieän, qua baêng roân, tôø rôi …v.v… Tuy nhieân theo taùc giaû, giaûi phaùp marketing höõu hieäu nhaát laø taøi trôï cho caùc söï kieän bôûi vôùi thöông hieäu VNPT cuûa mình, vieäc môøi goïi caùc nhaø taøi trôï khaùc nhö Nokia, Samsung, Motorola, Siemen laø ñieàu khoâng quaù khoù ñoái vôùi coâng ty DVVTSG. Thöù naêm laø, taêng cöôøng hoaït ñoäng xuùc tieán cho dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ Hoaït ñoäng xuùc tieán ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc baùn haøng. Coâng ty DVVTSG caàn chuù troïng ñeán hoaït ñoäng naøy bôûi noù quyeát ñònh ñaàu ra cho dòch vuï. Vôùi chi phí daønh cho quaûng caùo hieän nay coøn haïn cheá, coâng ty caàn môû roäng vieäc hôïp taùc vôùi ñoái taùc ñeå kinh doanh dòch vuï. Cuï theå, phoái hôïp vôùi caùc coâng ty nghieân cöùu thò tröôøng toå chöùc ñieàu tra thò tröôøng qua heä thoáng nhaén tin SMS; vôùi caùc sieâu thò veà chöông trình khuyeán maõi; vôùi caùc nhaø cung caáp haøng hoaù/dòch vuï veà caùc chöông trình duøng thöû saûn phaåm maãu… 75 Trang 76 3.2.5.Xaây döïng neùt vaên hoùa rieâng bieät cho dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ Vaên hoaù coâng ty laø toaøn boä nhöõng giaù trò tinh thaàn mang ñaëc tröng rieâng cuûa coâng ty coù taùc ñoäng tôùi tình caûm, lyù trí vaø haønh vi cuûa taát caû caùc thaønh vieân trong coâng ty. Vaên hoaù coâng ty laø taøi saûn tinh thaàn cuûa coâng ty, laø phöông thöùc sinh hoaït vaø hoaït ñoäng chung cuûa coâng ty, ñöa hoaït ñoäng cuûa coâng ty vaøo neà neáp vaø xaây döïng moái quan heä thaân thieän giöõa caùc thaønh vieân trong coâng ty, noù coøn aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán vieäc hình thaønh muïc tieâu, chieán löôïc vaø chính saùch, taïo ra tính ñònh höôùng chieán löôïc cho baûn thaân coâng ty, ñoàng thôøi taïo ra baàu khoâng khí hoaït ñoäng thoáng nhaát, ñoàng taâm cuûa moïi thaønh vieân trong coâng ty baèng heä thoáng caùc giaù trò chuaån möïc chung, khôi daäy, ñoäng vieân, taïo ñieàu kieän moïi ngöôøi hôïp taùc vôùi nhau cuøng laøm vieäc toát vaø thuùc ñaåy hoï ñi ñeán thaønh coâng. Vaên hoaù coâng ty taïo ra lôïi theá caïnh tranh raát lôùn cho coâng ty, tính hieäu quaû cuûa coâng ty phuï thuoäc raát nhieàu vaøo vaên hoaù, vaên hoaù coâng ty di truyeàn baûn saéc cuûa coâng ty qua nhieàu theá heä, taïo khaû naêng phaùt trieån beàn vöõng cho coâng ty. Ñeå coù ñöôïc neùt vaên hoaù rieâng bieät cho dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ, moïi thaønh vieân cuûa coâng ty DVVTSG tröôùc maét caàn tieán haønh moät soá hoaït ñoäng sau: - Taäp hôïp moïi thaønh vieân trong coâng ty thaønh moät khoái thoáng nhaát. Cuøng laøm vieäc, trao ñoåi… ñöa ra thaät nhieàu yù töôûng môùi, laï ñeå taïo ra saûn phaåm/dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ coù chaát löôïng vaø ñoäc ñaùo maø khi nhaéc ñeán noù, ngöôøi tieâu duøng bieát ñöôïc chuû sôõ höõu laø ai; - Ban laõnh ñaïo cuûa coâng ty phaûi bieát xaây döïng neàn vaên hoaù cho doanh nghieäp. Muoán vaäy, hoï caàn phaûi bieát khôi nguoàn saùng taïo nôi nhaân vieân 76 Trang 77 thoâng qua caùc chính saùch ñaõi ngoä hôïp lyù, giuùp hoï toaøn taâm toaøn yù cho coâng vieäc; - Thieát keá dòch vuï bình choïn, döï ñoaùn, thaêm doø yù kieán…theo höôùng ñaëc thuø, khoâng bò truøng laép vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh. Qua tinh nhaén khaùch haøng coù theå ñöa ra yù kieán cuûa mình veà caùc söï kieän, hoaëc traû lôøi caâu hoûi veà caùc lónh vöïc, ñoàng thôøi döï ñoaùn veà soá ngöôøi tham gia ñeå coù cô hoäi nhaän caùc giaûi thöôûng cuûa nhaø cung caáp hoaëc taøi trôï; - Nhu caàu quaûng caùo saûn phaåm, nhaén tin quaûng baù cuûa caùc doanh nghieäp ngaøy caøng cao vaø ña daïng. Tuy nhieân vieäc nhaén tin quaûng baù phaûi tuaân thuû caùc qui ñònh choáng spam cuûa caùc maïng ÑTDÑ vaø coù cô cheá ñieàu tieát löu löôïng choáng ngheõn maïng. Ngoaøi vieäc gôûi nhöõng tin nhaén quaûng caùo, quaûng baù ñôn thuaàn theo qui ñònh, coâng ty DVVTSG neân thieát keá, bieân taäp laïi tin nhaén noäi dung soá treân ÑTDÑ rieâng coù cho ñôn vò mình. - Taïi Vieät Nam hieän nay, dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ coù raát ít caùc noäi dung vaên hoaù rieâng bieät vôùi nhieàu nguyeân nhaân nhö (1) caùc chi phí quaûng caùo cao; tæ leä aên chia vôùi caùc MC thaáp neân daãn ñeán vieäc haïn cheá khaû naêng ñaàu tö vaøo nhöõng noäi dung mang neùt ñoäc ñaùo vaø rieâng bieät. (2) caùc coâng ty kinh doanh dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ vaãn coù khaû naêng soáng “töông ñoái toát” vôùi caùc noäi dung gioáng nhau, haàu heát chæ chuù troïng vaøo ñaåy maïnh hoaït ñoäng marketing/baùn haøng, chieám keânh truyeàn thoâng. (3) Vieät Nam chöa coù caùc coâng ty chuyeân veà phaùt trieån dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ, neáu coù thì chi phí cao. Tuy nhieân, vôùi beà daøy kinh nghieäm vaø thöông hieäu saün coù( duø bieát raèng ñeå taïo neùt vaên hoaù rieâng bieät cho dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ raát toán keùm) nhöng coâng ty DVVTSG khoâng theå khoâng thöïc hieän neáu doanh nghieäp 77 Trang 78 muoán naâng cao vò theá cuûa mình treân thò tröôøng ngaøy caøng caïnh tranh gay gaét nhö hieän nay. 3.3. Kieán nghò 3.3.1. Ñoái vôùi nhaø nöôùc Thöù nhaát, xaây döïng vaø hoaøn thieän moâi tröôøng phaùp lyù, cô cheá chính saùch baèng caùch xaùc laäp caùc loaïi hình, lónh vöïc; hoaøn thieän caùc vaên baûn quaûn lyù ñoái vôùi caùc hoaït ñoäng cung caáp noäi dung thoâng tin soá; thieát laäp caùc quyõ ñaàu tö maïo hieåm cho coâng nghieäp noäi dung soá. Beân caïnh ñoù, chính phuû phaûi ñôõ ñaàu cho caùc döï aùn, saùng kieán ñeå hoã trôï phaùt trieån thò tröôøng vaø phaùt trieån kyõ naêng cho nguoàn nhaân löïc. Thöù hai, phaùt trieån haï taàng vieãn thoâng - internet vôùi vieäc taäp trung ñaàu tö phaùt trieån ñoàng boä haï taàng baêng thoâng roäng; naâng chaát löôïng ñöôøng truyeàn internet; coù caùc cô cheá chính saùch ñeå haï giaù cöôùc; ñaàu tö naâng caáp maïng 3G cho thoâng tin di ñoäng; môû roäng caùc loaïi hình keát noái. Thöù ba, ngaønh caàn ñaøo taïo, phaùt trieån nguoàn nhaân löïc, trong ñoù chuù troïng daønh theâm nhieàu chæ tieâu ñaøo taïo ôû caùc chöông trình du hoïc baèng tieàn ngaân saùch, hoã trôï doanh nghieäp chuyeån giao coâng ngheä, ñaåy maïnh ñaøo taïo vaên baèng hai veà coâng ngheä thoâng tin cho caùn boä, sinh vieân caùc ngaønh xaõ hoäi, ñaåy maïnh caùc chöông trình ñöa internet tôùi coäng ñoàng. Thöù tö, taêng cöôøng ñaàu tö cho nghieân cöùu phaùt trieån nhö: ñaàu tö cho caùc tröôøng ñaïi hoïc laøm R&D veà coâng ngheä, taän duïng toái ña caùc nguoàn taøi trôï töø nöôùc ngoaøi, ñaàu tö xaây döïng caùc cô sôû nghieân cöùu vaø phaùt trieån vaø caùc phoøng lab veà coâng ngheä ñeå caùc doanh nghieäp coù theå duøng chung, laäp caùc traïi saùng taùc kòch baûn, noäi dung cho ÑTDÑ, phim hoaït hình, chöông trình cho truyeàn hình soá. 78 Trang 79 Thöù naêm, caàn phaùt trieån thò tröôøng saûn phaåm vôùi caùc muïc tieâu nhö: taêng cöôøng bieän phaùp kích caàu thò tröôøng trong nöôùc, khuyeán khích hoã trôï laäp noäi dung thoâng tin soá baèng caùch ban haønh cô cheá öu ñaõi caùc doanh nghieäp phaùt trieån noäi dung soá vaø khuyeán khích vieäc soá hoaù caùc aán phaåm baùo chí, saùch phoå bieán kieán thöùc. Ngoaøi ra, ngaønh caàn ñaåy maïnh hôïp taùc quoác teá vaø khu vöïc. Qua ñoù, xaây döïng caùc ñeà aùn coù theå phaùt trieån noäi dung soá ñeå coù theå phaùt trieån noäi dung soá ña ngoân ngöõ, ña vaên hoaù, khuyeán khích taän duïng khai thaùc nguoàn thoâng tin trong nöôùc vaø khu vöïc. 3.4.2. Ñoái vôùi cô quan chuû quaûn Moät laø, taêng cöôøng coâng taùc ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cho vieäc phaùt trieån dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ taïi coâng ty DVVTSG. Hieän nay phaàn ña soá nhaân vieân chöa ñöôïc ñaøo taïo baøi baûn, nhaát laø khaâu bieân taäp tin. Vieãn thoâng thaønh phoá Hoà Chí Minh neân thöôøng xuyeân taïo ñieàu kieän ñeå coâng ty cöû ngöôøi ñi hoïc caùc khoaù ñaøo taïo veà lónh vöïc naøy ñeå coù theå taïo ra nhöõng saûn phaåm/dòch vuï chaát löôïng. Hai laø, nhanh choùng ñaàu tö heä thoáng SMS gateway cuõng nhö phaàn meàm chaïy chöõ treân caùc keânh truyeàn hình nhaèm taïo lôïi theá caïnh tranh vôùi caùc ñoái thuû. Vieäc hôïp taùc vôùi coâng ty Bieån Xanh trong trieån khai heä thoáng SMS chæ laø giaûi phaùp tình theá trong boái caûnh coâng ty DVVTSG chöa ñöôïc cô quan chuû quan roùt voán ñaàu tö heä thoáng xöû lyù tin nhaén SMS. Vieäc hôïp taùc vôùi coâng ty Bieån Xanh chöùa ñöïng nhieàu ruûi ro bôûi cuøng luùc hoï hôïp taùc vôùi nhieàu doanh nghieäp, nguy cô ngheõn maïng laø ñieàu deã xaûy ra. Ñoái vôùi phaàn meàm chaïy chöõ treân caùc keânh truyeàn hình, cô quan chuû quaûn cuõng neân maïnh daïn ñaàu tö ñeå coâng ty DVVTSG naâng cao vò theá cuûa mình treân thò tröôøng vì hieän nay, haàu heát caùc ñoái thuû caïnh 79 Trang 80 tranh ñaõ aùp duïng töø laâu nhöng cho ñeán nay, coâng ty DVVTSG vaãn khoâng theå trieån khai vì chöa coù thieát bò. Ba laø, phaûi thaønh laäp ngay boä phaän laøm noäi dung cho dòch vuï ÑTDÑ. Theo ñoù, boä phaän naøy seõ ñaûm traùch caùc phaàn vieäc nhö thieát keá trang web, laøm TVC, vieát lôøi quaûng caùo – copywriter…nhaèm taïo ra caùc saûn phaåm/dòch vuï maïnh veà chaát, ñuû veà löôïng phuïc vuï khaùch haøng. Boán laø, coù chính saùch kinh doanh uyeån chuyeån veà tæ leä aên chia, neân maïnh daïn taøi trôï cho caùc chöông trình, söï kieän nhaèm ñaùnh boùng thöông hieäu vaø taïo vò theá treân thò tröôøng. Trong naêm 2008, coâng ty neân taäp trung taøi trôï giaûi thöôûng cho caùc söï kieän nhö Euro 2008, Hoa haäu Hoaøn vuõ laàn ñaàu tieân toå chöùc ôû Vieät Nam, Olimpic Baéc kinh 2008. Naêm laø, ña daïng hoaù caùc hình thöùc hôïp taùc vôùi caùc phöông tieän truyeàn thoâng trong vieäc khai thaùc dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ baèng caùch naâng möùc aên chia cao hôn tæ leä hieän nay. Saùu laø, ñaåy maïnh coâng taùc chaêm soùc khaùch haøng. Vieäc naâng chaát hoaït ñoäng chaêm soùc khaùch haøng theo kieåu Call center hoaëc caùc chieán dòch khuyeán maõi laø raát caàn thieát vaø phuø hôïp vôùi xu theá hieän nay. Tuy nhieân, neáu laø caùc dòch vuï truùng thöôûng, hoaït ñoäng chaêm soùc khaùch haøng phaûi luoân ñöôïc chuù troïng. Neáu coâng ty toå chöùc vieäc trao thöôûng nhanh choùng, chính xaùc thì seõ coù ñöôïc thò phaàn toát. Baûy laø, ña daïng hoaù noäi dung thoâng tin cung caáp cho khaùch haøng. Môû roäng moät soá noäi dung nhö “ Chaêm soùc khaùch haøng qua SMS”; “Thaày thuoác gia ñình”; “Ñi chôï duøm baïn”; “Luaät sö cuûa baïn”…v.v… Töø ñoù loâi cuoán khaùch haøng söû duïng dòch vuï, saûn löôïng vaø doanh thu seõ khoâng ngöøng gia taêng; 80 Trang 81 Taùm laø, ruùt ngaén thôøi gian ñoái soaùt cöôùc vôùi caùc coâng ty ÑTDÑ ñeå traùnh aûnh höôûng ñeán vieäc thanh toaùn cho ñoái taùc thöù ba. Hieän nay, thôøi gian thanh toaùn cho hoï laø 3 thaùng keå töø khi trieån khai chöông trình laø quaù daøi. Ñieàu naøy aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa hoï; Chín laø, khi coù baát kyø moät saûn phaåm/dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ cuûa doanh nghieäp ra ñôøi, ñôn vò caàn tieán haønh caùc thuû tuïc caàn thieát ñeå ñaêng kyù baûn quyeàn sôû höõu trí tueä. hieän nay, tình traïng sao cheùp caùc noäi dung trong ngaønh kinh doanh saûn phaåm/dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑlaø phoå bieán. Chính vì vaäy maø VTC Mobile mua baûn quyeàn ringtone theo teân ngöôøi; Darlink ñaàu tö phoái hôïp caùc loaïi nhaïc chuoâng ñaëc bieät. Cô quan chuû quaûn phaûi thöïc hieän roát raùo coâng vieäc naøy bôûi neáu doanh nghieäp naøo caøng coù nhieàu noäi dung ñoäc quyeàn vaø ñoäc ñaùo seõ caøng coù nhieàu lôïi theá caïnh tranh; Vaø sau cuøng, coâng ty neân chuù troïng vaøo ñaàu tö haï taàng kyõ thuaät maïng ñeå phaùt trieån dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ vì hieän nay, maïng di ñoäng Vieät Nam vaãn chuù troïng vaøo phaùt trieån dòch vuï thoaïi(voice), trong khi dòch vuï döõ lieäu(data) chöa ñöôïc phaùt trieån toát ( do dòch vuï voice ñem laïi lôïi nhuaän cao hôn vaø chieám tæ troïng lôùn hôn). Nhö vaäy theo taùc giaû, khi thò tröôøng voice töông ñoái baûo hoaø thì caùc coâng ty di ñoäng seõ chuù troïng ñeán caïnh tranh baèng dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ hôn. Vôùi ñieàu kieän haï taàng nhö hieän nay, nhöõng dòch vuï cao caáp nhö Multimedia, MMS, Location based service, Color Ringbacktone…chöa ñöôïc khai thaùc, maø ñaây chính laø nhöõng dòch vuï coù tieàm naêng, huùt khaùch haøng, maang laïi doanh thu raát cao. Vôùi quan ñieåm kinh doanh laø chaáp nhaän caïnh tranh, caïnh tranh laø ñoäng löïc phaùt trieån; caïnh tranh laønh maïnh theo qui dònh cuûa phaùp luaät, vöøa hôïp taùc vöøa caïnh tranh; caïnh tranh baèng naêng löïc maïng löôùi, chaát löôïng dòch 81 Trang 82 vuï, cô cheá kinh doanh meàm deûo vaø linh hoaït trong giaù cöôùc, cam keát chaát löôïng, cô cheá thanh toaùn…, taùc giaû tin raèng, coâng ty DVVTSG seõ taïo ñöôïc söï thaân thieän giöõa nhaø cung caáp vaø khaùch haøng, luoân xöùng ñaùng laø ñôn vò daãn ñaàu veà hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh cuûa Vieãn Thoâng Thaønh phoá Hoà Chí Minh- moät thaønh vieân cuûa VNPT huøng maïnh. KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3 Coù ñöôïc moät nguoàn nhaân löïc ñuû veà chaát, maïnh veà löôïng ñeå coù theå saûn xuaát ra nhöõng saûn phaåm/dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ phuïc vuï khaùch haøng laø moät trong nhöõng tieâu chí haøng ñaàu maø coâng ty DVVTSG ñaët ra. Neáu baøi toaùn nguoàn nhaân löïc coù lôøi giaûi, coâng ty seõ khoâng sôï bò maát thò phaàn maø ngöôïc laïi, vôùi ñoäi nguõ chuyeân gia veà saûn phaåm/dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ coù haøm löôïng trí tueä cao, coù theå phaùt trieån chuùng caïnh tranh phuø hôïp vôùi caùc lónh vöïc kinh doanh cuûa ñoái taùc vaø nhu caàu cuûa khaùch haøng. Ñoäi nguõ ñoù coù theå thieát keá market, vieát kòch baûn dòch vuï, vaän haønh heä thoáng, kieåm tra CDR ñoái soaùt,thanh toaùn vôùi caùc coâng ty di ñoäng…v.v… chuyeân nghieäp, nhanh choùng, chính xaùc, taùc giaû tin raèng coâng ty coù ñuû naêng löïc caïnh tranh vôùi caùc ñoái thuû treân thò tröôøng saûn phaåm/dòch vuï ñaày soâi ñoäng hieän nay; Vôùi taäp khaùch haøng tieâu duøng tieàm naêng leân tôùi 2 trieäu ngöôøi taäp trung chuû yeáu taïi caùc ñoâ thò vôùi söùc tieâu duøng lôùn, hoaït ñoäng marketing caøng coù nhieàu ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå phaùt trieån. Vieäc löïa choïn löïa choïn caùc hình thöùc quaûng baù, tieáp thò phuø hôïp; hoaït ñoäng marketing luoân ñöôïc ñaàu tö nhaèm taêng cöôøng taàn suaát xuaát hieän cuûa saûn phaåm/dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ cuûa doanh nghieäp seõ mang laïi hieäu quaû tích cöïc. Beân caïnh ñoù, vieäc ña daïng hoaù caùc hình thöùc hôïp taùc vôùi caùc cô quan thoâng taán baùo chí seõ mang laïi nhieàu lôïi ích trong vieäc ñaùnh boùng thöông hieäu cho doanh nghieäp. Theo taùc giaû, coâng ty 82 Trang 83 coù theå cung caáp dòch vuï giaù trò gia taêng nhö SMS marketing baèng caùch thöïc hieän caùc chieán dòch khuyeán maõi, giôùi thieäu caùc saûn phaåm môùi, thoâng tin chi tieát qua trang web, SMS vôùi chi phí thaáp nhaát. Hay coâng ty coù theå hôïp taùc ñeå trieån khai dòch vuï chaêm soùc khaùch haøng qua SMS thoâng qua vieäc caäp nhaät thöôøng xuyeân, ñuùng yeâu caàu cuûa khaùch haøng veà tình hình saûn phaåm/dòch vuï. Tieán haønh töøng böôùc töøng böôùc nhö vaäy, coâng ty DVVTSG cuõng coù nhieàu cô hoäi ñeå ñöa caùc saûn phaåm/dòch vuï khaùc cuûa mình nhö dòch vuï internet, taximetter, 1080, 1088, audiotext…tieáp caän thò tröôøng deã hôn; Vôùi nguoàn voán ñöôïc phaân boå kòp thôøi vaø ñaàu tö ñuùng ñaén cho heät thoáng SMS gateway, coâng ty DVVTSG seõ chuû ñoäng trong hoaït ñoäng saûn xuaát ra saûn phaåm/dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ coù chaát löôïng. Heä thoáng naøy mang laïi söï oån ñònh do caùc module cung caáp dòch vuï cuûa VASP ñöôïc thieát keá cho pheùp vaän haønh lieân tuïc 24/7. Khaû naêng khoâi phuïc keát noái khi coù söï coá, cô cheá löu tröõ vaø chuyeån tieáp(stored and forward) laøm cho VASP coù tính chòu loãi cao. Beân caïnh ñoù, heä thoáng naøy coù khaû naêng ñaùp öùng löu löôïng cao coù theå cho pheùp tieáp nhaän vaø xöû lyù 120 SMS/giaây thì quaû thaät ñaõ giaûi ñöôïc baøi toaùn baáy laâu nay coâng ty luoân bò ñaët trong tình trang baùo ñoäng ngheõn maïng khi thöïc hieän caùc chöông trình nhö Quaø taëng tri thöùc, Tam sao thaát baûn, hay Sieâu thò may maén vaø saép tôùi ñaây laø Chinh phuïc ñænh Everest…v.v… Vieäc ñaàu tö cho nghieân cöùu phaùt trieån (R&D) seõ mang laïi nhieàu hieäu quaû thieát thöïc. Theo taùc giaû, saûn phaåm/dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ phaûi luoân môùi vaø coù neùt rieâng. Khi coâng ty daønh ngaân saùch cho vieäc R&D, chaéc chaén raèng saûn phaåm/dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ cuûa doang hieäp seõ mang tính ñoäc ñaùo, rieâng coù bôûi tröôùc khi chuùng ra ñôøi ñaõ ñöôïc ñoäi nguõ nghieân cöùu maøy moø saùng taïo caû moät thôøi gian daøi. 83 Trang 84 KEÁT LUAÄN Ngaønh coâng nghieäp noäi dung soá treân ÑTDÑ ñang trôû thaønh moät ngaønh kinh teá quan troïng vaø nhieàu khaû naêng seõ trôû thaønh ngaønh thoáng lónh trong CNTT & TT theá giôùi giai ñoaïn 2010 – 2020. Laø saûn phaåm tích hôïp cuûa nhieàu ngaønh khaùc nhau treân neàn taûng coâng ngheä thoâng tin vaø truyeàn thoâng neân noù vöôït ra khoûi phaïm vi cuûa moät ngaønh kinh teá ñôn thuaàn, coù taàm aûnh höôûng vaø taùc ñoäng to lôùn ñeán vaên hoùa, xaõ hoäi, chính trò v.v. cuûa moät quoác gia. Do ñoù, ngay töø giöõa thaäp kyû 90 nhieàu quoác gia vaø vuøng laõnh thoå phaùt trieån nöôùc ñaõ coù chieán löôïc phaùt trieån ngaønh naøy vaø ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh coâng to lôùn. Tuy môùi ra ñôøi nhöng coâng nghieäp noäi dung soá treân ÑTDÑ Vieät Nam ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån ñaàu tieân taïo neàn taûng phaùt trieån cho giai ñoaïn 2006 – 2010 vaø ñaëc bieät laø 2010 – 2020. Tuy nhieân, ngaønh naøy ñang ñoái maët vôùi nhieàu khoù khaên, trôû löïc xuaát hieän caû trong noäi boä ngaønh (nhaân löïc, voán, lieân keát, chieán löôïc tieáp thò v.v.) vaø töø moâi tröôøng kinh doanh coøn nhieàu baát caäp. Nhöõng daáu hieäu veà xu höôùng phaùt trieån caûm tính, ngaén haïn, thieáu lieân keát, thieáu ñònh höôùng daøi haïn, thieáu cô cheá phoái hôïp vaø hoã trôï hieäu quaû v.v. ñang ngaøy caøng roõ neùt trong ngaønh. Trong boái caûnh phaùt trieån vaø caïnh tranh môùi, coâng nghieäp noäi dung soá treân ÑTDÑ Vieät Nam raát caàn coù moät chieán löôïc quoác gia laøm neàn taûng ñònh höôùng vaø daãn daét söï phaùt trieån. Caùc doanh nghieäp noäi dung soá treân ÑTDÑ coù qui moâ nhoû caû veà voán (ña soá ôû möùc 1.000 – 5.000 trieäu VNÑ töông ñöông 60.000 – 300.000 USD) vaø nguoàn nhaân löïc (toaøn ngaønh laø 20.000 lao ñoäng), thôøi gian gia nhaäp thò tröôøng noäi dung soá ngaén (ña soá baét ñaàu töø khoaûng 2001 trôû laïi). Caùc doanh nghieäp noäi 84 Trang 85 dung soá treân ÑTDÑ cuõng ñang gaëp phaûi raát nhieàu khoù khaên caû trong noâi taïi vaø moâi tröôøng kinh doanh. Veà noäi taïi haàu heát caùc doanh nghieäp ñeàu gaëp khoù khaên veà tuyeån duïng ñuû nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng, tìm kieám nguoàn voán ñaàu tö v.v. Veà moâi tröôøng kinh doanh coù raát nhieàu yeáu toá caûn trôû doanh nghieäp vaãn ñang toàn taïi nhö chaát löôïng vaø giaù caû dòch vuï haï taàng vieãn thoâng vaø internet, moâi tröôøng phaùp luaät vaø hieäu löïc thöïc thi phaùp luaät, caùc giaûi phaùp hoã trôï doanh nghieäp töø phía caùc cô quan nhaø nöôùc v.v. Nhöõng ñieàu naøy ñaõ taùc ñoäng vaø aûnh höôûng ñeán caùc doanh nghieäp gaây neân tình traïng nhoû leû, manh muùn, chuû yeáu ñaàu tö ngaén haïn, haøm löôïng giaù trò gia taêng trong saûn phaåm dòch vuï thaáp v.v. ñang xaûy ra ôû haàu heát caùc doanh nghieäp. Ngöôøi tieâu duøng saûn phaåm vaø dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ hieän ñang taäp trung chuû yeáu ôû Haø Noäi vaø TP Hoà Chí Minh vaø ñang ngaøy caøng taêng nhanh. Soá löôïng ngöôøi tieâu duøng haïn cheá seõ laøm cho ngaønh naøy phaùt trieån chaäm chaïp do doanh nghieäp khoâng tham gia ñaàu tö. Coù nhieàu nguyeân nhaân daãn ñeán soá löôïng ngöôøi tieâu duøng trong moät soá phaân ngaønh thaáp nhö saûn phaåm dòch vuï coøn keùm ña daïng, haøm löôïng giaù trò vaø tieän ích thaáp, chaát löôïng ñöôøng truyeàn khoâng ñaûm baûo, thieáu phöông thöùc thanh toaùn thuaän tieän vaø an toaøn v.v. Moâi tröôøng kinh doanh saûn phaåm vaø dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ maëc duø ñaõ coù söï caûi tieán ñaùng keå nhöng vaãn coøn nhieàu baát caäp gaây caûn trôû söï phaùt trieån cuûa doanh nghieäp bao goàm: heä thoáng phaùp luaät chöa ñaày ñuû vaø thöïc thi phaùp luaät chöa hieäu quaû, caùc chính saùch hoã trôï doanh nghieäp phaùt trieån veà nhaân löïc, keânh tieáp caän nguoàn voán ñaàu tö, thuû tuïc haønh chính coøn haïn cheá vaø chöa ñaày ñuû, vieäc kieåm soaùt caïnh tranh vaø chaát löôïng dòch vuï cô baûn nhö vieãn thoâng vaø internet chöa toát. 85 Trang 86 Maïng löôùi dòch vuï hoã trôï kinh doanh cuûa ngaønh coøn raát yeáu keùm. Vieäc chöa coù moät hieäp hoäi ngheà nghieäp hoaït ñoäng hieäu quaû cuûa ngaønh coâng nghieäp noäi dung soá treân ÑTDÑ ñaõ laøm giaûm khaû naêng lieân keát, hôïp taùc vaø chia seû thoâng tin ñeå cuøng phaùt trieån. Caùc dòch vuï hoã trôï kinh doanh nhö tö vaán, tieáp thò, thieát keá, tieáp thò xuaát khaåu v.v. thieáu vaø yeáu cuõng nhö chöa ñöôïc doanh nghieäp xem xeùt söû duïng ñaõ daãn ñeán hieän traïng ña phaàn caùc saûn phaåm dòch vuï noäi dung soá cuûa Vieät Nam döøng ôû möùc thoâ sô, thieáu saùng taïo, haøm löôïng giaù trò gia taêng trong saûn phaåm thaáp. Maëc duø neàn taûng cuûa coâng nghòeäp noäi dung soá treân ÑTDÑ laø coâng ngheä thoâng tin vaø truyeàn thoâng nhöng caùc ngaønh tích hôïp ñaàu vaøo nhö giaûi trí, vaên hoùa, giaùo duïc, y teá, thöông maïi v.v. ñoùng vai troø raát quan troïng trong söï phaùt trieån chung cuûa toaøn ngaønh naøy. Coâng nghieäp noäi dung soá treân ÑTDÑ seõ khoù phaùt trieån vaø saûn phaåm cuûa noù seõ khoâng coù söùc caïnh tranh cao. Vôùi daân soá hôn 80 trieäu ngöôøi, Vieät Nam laø moät thò tröôøng ñaày tieàm naêng ñeå kinh doanh vaø phaùt trieån caùc loaïi hình dòch vuï vieãn thoâng maø dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ laø moät trong nhöõng dòch vuï then choát maø chính phuû Vieät Nam chuù troïng. Qui moâ thò tröôøng vieãn thoâng, coâng ngheä thoâng tin naêm 2007 ngaøy caøng ñöôïc môû roäng vôùi toång soá thueâ bao di ñoäng ñaït möùc 20 trieäu, thò tröôøng caïnh tranh chuû yeáu laø di ñoäng, noäi dung soá…höùa heïn nhieàu haáp daãn cho baát kyø doanh nghieäp naøo. Quan ñieåm kinh doanh cuûa ngaønh noäi dung soá treân ÑTDÑ laø chaáp nhaän caïnh tranh, caïnh tranh laø ñoäng löïc phaùt trieån; caïnh tranh laønh maïnh theo qui dònh cuûa phaùp luaät, vöøa hôïp taùc vöøa caïnh tranh; caïnh tranh baèng naêng löïc maïng löôùi, chaát löôïng dòch vuï, cô cheá kinh doanh meàm deûo vaø linh hoaït trong giaù cöôùc, cam keát chaát löôïng, cô cheá thanh toaùn…nhaèm goùp phaàn đạt tốc 86 Trang 87 độ tăng trưởng bình quaâân từ 35-40%/năm, doanh thu đạt 400 triệu USD/năm trong toaøn ngaønh. Ñöùng tröôùc tình hình caïnh tranh gay gaét cuõng nhö naïn sao cheùp noäi dung soá treân maïng ÑTDÑ nhö hieän nay, coâng ty DVVTSG ñaõ khoâng ngöøng tìm toøi, hoïc hoûi vaø naâng cao chaát löôïng dòch vuï vôùi quan ñieåm nhaát quaùn laø phaûi taïo cho dòch vuï cuûa mình coù neùt rieâng, neùt ñoäc ñaùo maø caùc ñoái thuû caïnh tranh khoâng deã coù ñöôïc. Muoán vaäy, coâng ty caàn phaûi ñeà ra caùc muïc tieâu daøi haïn maø qua ñoù, xaùc ñònh muïc tieâu naøo laø then choát, coát loõi cuøng haøng loaït caùc giaûi phaùp caáp thieát phaûi thöïc hieän nhö ñaõ ñeà caäp trong luaän vaên naøy. Coâng ty phaûi lieân tuïc caûi tieán chaát löôïng dòch vuï, khoâng ngöøng naâng cao chaát löôïng cho dòch vuï noäi dung soá treân ÑTDÑ taïi ñôn vò mình nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho dòch vuï. Vaø vôùi quan ñieåm ñoù, coâng ty seõ cung caáp thaät nhieàu dòch vuï coù haøm löôïng trí tueä cao, goùp phaàn hoaøn thaønh muïc tieâu chung cuûa ngaønh böu chính vieãn thoâng Vieät Nam./. 87 Trang 88 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Saùch tieáng Vieät: 1. TS. Hoà Tieán Duõng (2005), Quaûn trò Ñieàu haønh Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, NXB Thoáng Keâ. 2. PGS.TS. Nguyeãn Thò Lieân Dieäp, Th.S Nguyeãn Vaên Nam (2003), Chieán löôïc vaø chính saùch kinh doanh, NXB Thoáng Keâ. 3. PGS.TS. Leâ Thanh Haø (2006), Taâm lyù vaø Ngheä thuaät laõnh ñaïo, Tröôøng Ñaïi hoïch kinh teá Tp. HCM – Khoa Quaûn trò Kinh doanh. 4. TS. Nguyeãn Thanh Hoäi, TS. Phaïm Thaêng (2001), Quaûn trò hoïc, NXB Thoáng Keâ. 5. GS.TS. Hoà Ñöùc Huøng (2004), Quaûn trò Marketing, Tröôøng Ñaïi hoïc kinh teá Tp. HCM, Vieän Nghieân cöùu Kinh teá Phaùt trieån. 6. TS. Traàn Xuaân Kieâm, Th.S Nguyeãn Vaên Thi (2001), Nghieân cöùu tieáp thò, NXB Thoáng Keâ. 7. Th.S Hoaøng Ngoïc Nhaäm (2004), Phaân tích döõ lieäu vaø döï baùo thoáng keâ, Tröôøng Ñaïi hoïch kinh teá Tp. HCM – Khoa Toaùn Thoáng Keâ. 8. TS. Traàn Xuaân Kieâm, Th.S Nguyeãn Vaên Thi (2001), Nghieân cöùu tieáp thò, NXB 9. Toân Thaát Nguyeãn Thieâm (2005), Thò tröôøng – Chieán löôïc – Cô caáu: Caïnh tranh veà giaù trò gia taêng, ñònh vò vaø phaùt trieån doanh nghieäp , NXB Tp. HCM. 10. Michael E. Porter (1998), Chieán löôïc caïnh tranh, NXB Thoáng Keâ. 88 Trang 89 11. Hoaøng Troïng (2002), Xöû lyù döõ lieäu nghieân cöùu vôùi SPSS for Windows, NXB Thoáng Keâ. Vaên baûn luaät: 1. Chieán löôïc phaùt trieån vieãn thoâng ñeán 2010 vaø ñònh höôùng ñeán 2020 (www.mpt.gov.vn) 2. Qui hoaïch phaùt trieån vieãn thoâng vaø internet ñeán 2010 (www.mpt.gov.vn) 3. Phaùp leänh Böu chính Vieãn thoâng soá 43/2002/PL- UBTVQH10 do Chuû tòch Quoác hoäi ban haønh ngaøy 25/5/2002. Nguoàn thoâng tin töø caùc trang thoâng tin ñieän töû: 1. Trang web cuûa Taäp ñoaøn Böu chính Vieãn thoâng Vieät Nam: www.vnpt.com.vn 2. Trang web cuûa Coâng ty DVVTSG: www.saigontelecom.com.vn 3. Trang web dòch vuï noäi dung soá treân ñieän thoaïi di ñoäng cuûa Coâng ty DVVTSG: www.108sms.com. 4. Trang web cuûa Coâng ty VinaPhone: www.vinaphone.com 5. Trang web cuûa Coâng ty Mobilfone: www.mobilphone.com 6. Trang web cuûa Toång Coâng ty Vieãn thoâng Quaân ñoäi: www.viettel.com.vn 7. Trang web cuûa Coâng ty Coå phaàn Vieãn thoâng FPT: www.fpt.net 8. Trang web cuûa Boä Böu chính Vieãn thoâng: www.mpt.gov.vn 9. Trang web cuûa Boä Taøi chính: www.mof.gov.vn 10. Trang web cuûa Boä Taøi chính: www.mof.gov.vn 11. Trang web cuûa Coâng ty VASC: 12. Trang web cuûa Coâng ty Bieån Xanh: www.bluesea.vn 89 Trang 90 13. Baùo ñieän töû www.vietnamnet.vn 14. Baùo ñieän töû www.xahoithongtin.com.vn 15. Baùo ñieän töû www.dantri.com.vn 16. Baùo ñieän töû www.tuoitre.com.vn 17. Baùo ñieän töû www.thanhnien.com.vn 18. Baùo ñieän töû www.vnexpress.net Taøi lieäu khaùc: 1. Baøi giaûng moân Quaûn trò Chieán löôïc toaøn dieän cuûa PGS.TS Nguyeãn Thò Lieân Dieäp. 2. Baøi giaûng moân Quaûn trò Marketing cuûa GS. TS. Hoà Ñöùc Huøng. 3. Baøi giaûng moân Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc cuûa thaày Thoï. 4. Nguoàn thoâng tin noäi boä cuûa coâng ty DVVTSG. 90