Luận văn Nghiên cứu quy trình phân tích Carbaryl, Dimethoate va Vitamin C trong dưa leo
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN 1.1. Thuốc bảo vệ thực vật: 1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về thuốc bảo vệ thực vật: [16] Thuốc bảo vệ thực vật bao gồm các chế phẩm dùng để trừ sinh vật gây hại, các chế phẩm có tác dụng điều hòa sinh trưởng thực vật, các chế phẩm có tác dụng xua đuổi hoặc thu hút các sinh vật gây hại tài nguyên thực vật đến để tiêu diệt. Tên thuốc: do nhà sản xuất đặt tên để phân biệt sản phẩm của hãng này với hãng khác. Hoạt chất: là thành phần chính của thuốc, quyết định đặc tính và công dụng của thuốc. Cùng một hoạt chất có thể có nhiều tên thương mại khác nhau. Các chất phụ gia: giúp thuốc phân bố đều khi pha chế, bám dính tốt và loang trải đều trên bề mặt cây trồng khi phun. Cùng một hoạt chất nhưng hiệu quả thuốc có thể khác nhau là do bí quyết về các chất phụ gia của mỗi nhà sản xuất khác nhau. Tính độc: biểu thị bằng LD50 là liều lượng cần thiết gây chết 50% cá thể thí nghiệm (chuột bạch) tính bằng đơn vị mg/kg thể trọng. LD50 càng nhỏ thì độ độc càng cao. Hiện nay, thuốc bảo vệ thực vật được phân loại theo tính độc như sau: + Vạch màu đỏ trên nhãn là thuốc độc nhóm I, rất nguy hiểm. + Vạch màu vàng là thuốc độc nhóm II, cảnh báo có hại. + Vạch màu xanh da trời là thuốc độc nhóm III, lưu ý cẩn thận. + Vạch màu xanh lá cây là thuốc độc nhóm IV, ít độc. Dưới đây là bảng phân loại các loại thuốc theo độ độc thông qua các chỉ số LD50 qua da, qua miệng và LC50 qua hô hấp:[7] Bảng 1.1: Bảng phân loại các nhóm thuốc bảo vệ thực vật Nhóm I (Danger) Nhóm II (Warning) Nhóm III (Caution) Nhóm IV (Caution) LD50 qua miệng < 50mg/kg 50 - 500 mg/kg 500 - 5000 mg/kg >5000 mg/kg LD50 qua da <200 mg/kg 200 – 2000 mg/kg 2000 – 5000 mg/kg >5000 mg/kg LC50 qua hô hấp <0.05 mg/L 0.05 – 0.5 mg/L 0.5 – 2 mg/L >2 mg/L Dạng thuốc: các dạng thuốc phổ biến hiện nay là: nhũ dầu, huyền phù, bột hòa nước, dạng bã, dung dịch, dạng bột thấm nước hay dạng hạt 1.1.2. Một số lưu ý khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật: [16] Đọc kỹ nhãn thuốc trước khi sử dụng. Thực hiện theo nguyên tắc 4 đúng: - Đúng thuốc: Chọn thuốc thích hợp đối với từng đối tượng gây hại. - Đúng lúc: Chọn thời điểm phun để phòng trừ dịch hại hiệu quả với lượng thuốc sử dụng ít nhất. - Đúng liều lượng: Theo hướng dẫn trên nhãn hay tài liệu kỹ thuật. - Đúng phương pháp: Đảm bảo phun đủ lượng nước thuốc cho đơn vị và phun đúng vào nơi dịch hại ẩn nấp, gây hại. Phối hợp thuốc: Sử dụng pha trộn một số loại thuốc để có hiệu quả cao hơn khi dùng riêng lẻ. Luân phiên các loại thuốc: Sử dụng luân phiên các cơ chế tác động khác nhau để tránh hiện tượng kháng thuốc. An toàn khi sử dụng thuốc: Nên đọc kỹ và tuân theo các hướng dẫn an toàn được ghi trên nhãn. Thời gian cách ly: Là thời gian từ lần phun thuốc sau cùng đến khi thu hoạch. Mỗi loại thuốc đều có thời gian cách ly khác nhau và được ghi trên nhãn. 1.2. Carbaryl: [8] Carbaryl là hoạt chất thuộc nhóm thuốc bảo vệ thực vật Carbamate, dùng để diệt trên 100 loài sâu bọ trên các loại cây khác nhau như các cây họ citrus, cây ăn quả, cây bông, cỏ Hiện nay, Carbaryl là loại thuốc trừ sâu được sử dụng phổ biến với nhiều tên thương mại như Sevin, Carbamine, Denapon, Dicarbam, Hexavin, Karbaspray, Ravyon, Septene, Tercyl, Tricarnam và Union Carbide 7744 Trong đó nó thường được bán với tên thương mại là Sevin. Carbaryl được đưa ra thị trường từ năm 1958. Danh pháp quốc tế của Carbaryl là 1-naphthyl N-methylcarbamate(theo IUPAC), 1- naphthalenyl methylcarbamate (theo CAS). Công thức hóa học: C12H11NO2. Công thức cấu tạo: Hình 1.1: Công thức cấu tạo của Carbaryl 1.2.1. Tính chất vật lý: [14] Carbaryl ở dạng tinh thể rắn thay đổi từ không màu tới màu trắng hay xám tùy thuộc vào độ tinh khiết của hợp chất, thường không mùi. Carbaryl bền với nhiệt, ánh sáng và môi trường acid. Nó không bền trong môi trường kiềm, không gây ăn mòn kim loại và các vật liệu bao gói. Phân tử lượng: 201,23 đvC. Độ hòa tan trong nước: 40 mg/L ở 30oC, 32 mg/L ở 20oC. Độ hòa tan trong các dung môi hữu cơ: acetone (200 - 300 g/kg), methanol (79,6 g/kg), dichloromethan (242,6 g/kg), hexan (0,214g/kg). Nhiệt độ nóng chả::12:Ũ7::C (độ tinh khiết 99,1%) Nhiệt độ hoá hơi: 193oC .
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Nghiên cứu quy trình phân tích Carbaryl, Dimethoate va Vitamin C trong dưa leo, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
inge löôïng lôùn. Yeâu caàu ñoái vôùi bôm laø taïo ñöôïc doøng pha ñoäng lieân tuïc, oån ñònh. Caùc loaïi bôm duøng cho saéc kyù phaân tích hieän nay coù theå cho löu löôïng doøng pha ñoäng 0,1 – 10 mL/phuùt (ñöôøng kính trong cuûa coät taùch laø 5mm) ôû aùp suaát leân ñeán 300 – 400 bar.
Ñaàu doø (detector): Ñaàu doø söû duïng trong thieát bò HPLC raát ña daïng. Caùc loaïi ñaàu doø thoâng duïng laø ñaàu doø UV–VIS, ñaàu doø huyønh quang, ñaàu doø daãn nhieät, ñaàu doø khuùc xaï keá vi sai (RI)… Söï thay ñoåi veà cöôøng ñoä aùnh saùng do söï haáp thu tia UV, söï phaùt xaï huyønh quang, … seõ ñöôïc ghi nhaän laïi thoâng qua hai thoâng soá laø thôøi gian löu vaø dieän tích peak treân saéc kyù ñoà.
Boä naïp maãu: boä naïp maãu trong HPLC thöôøng ñöôïc thieát keá phuø hôïp vôùi hai kieåu bôm maãu: bôm cuøng vôùi doøng dung moâi hoaëc bôm maãu vaøo coät taùch trong ñieàu kieän doøng dung moâi ngöng laïi khoâng chòu aùp suaát, thöôøng söû duïng khi thieát bò phaûi laøm vieäc ôû aùp suaát raát cao.
Coät saéc kyù: coät taùch phoå bieán nhaát trong HPLC daøi 12,5 – 25cm, ñöôøng kính trong töø 2 – 4 mm (duøng cho muïc ñích phaân tích).
Haàu heát coät taùch duøng trong HPLC ñöôïc cheá taïo baèng theùp khoâng gæ. Tröôùc khi nhoài coät, laøm saïch coät baèng HNO3 50% vaø röûa nhieàu laàn vôùi nöôùc, traùng baèng acetone, chloroform, tieáp tuïc baèng acetone vaø laøm khoâ baèng khí N2 hoaëc khoâng khí noùng. Coù theå nhoài coät baèng phöông phaùp khoâ khi haït nhoài coù kích thöôùc lôùn hôn 20µm, hoaëc phöông phaùp öôùt vôùi huyeàn phuø (methanol, acetone, dioxane… hoaëc hoãn hôïp cuûa chuùng vôùi parafin, cyclohexanol…); nhoài coät baèng bôm cao aùp khi haït nhoài coù kích thöôùc beù (5 - 10µm).
Bình chöùa pha ñoäng: thöôøng laø chai thuûy tinh, pha ñoäng tröôùc khi ñöa vaøo söû duïng phaûi ñöôïc loïc qua maøng 0,45µm.
CHÖÔNG 2: THÖÏC NGHIEÄM
2.1. Thieát bò, duïng cuï:
- Heä thoáng HPLC goàm bôm LC – 10AS, ñaàu doø quang phoå SPD – 6AV vaø maùy ghi Chromatopac CR 6A.
- Khi phaân tích Carbaryl vaø Dimethoate söû duïng coät C18 cuûa Phenomenex (USA), Gemini 5µm – 110Ao, 250 x 4.6mm, thuoäc loaïi coät saéc kyù pha ñaûo.
- Khi phaân tích Vitamin C söû duïng coät ET 250/8/4 Nucleosil® 120 – 5 C18 thuoäc loaïi coät saéc kyù loûng pha ñaûo coøn goïi laø coät ODS hay RP – 18 coù nhoùm alkyl laø C18H37.
- Maùy quang phoå UV – VIS Spectronic Genesys 8.
- Maùy ño pH.
- Thieát bò ñaùnh sieâu aâm Transsonic T660/H (Elma).
- Maùy khuaáy töø.
- Thieát bò coâ quay chaân khoâng Heidolph WB 2000
- Caân phaân tích Sartorius moät soá leû vaø boán soá leû.
- Bôm chaân khoâng (duøng ñeå loïc chaân khoâng).
- Maùy xay Magic Bullet.
- Becher 100mL, 250mL, 500mL.
- Pheãu chieát 250mL.
- OÁng ñong 100 mL, 250mL.
- Bình ñònh möùc 10, 25, 50, 100 mL.
- Cuvette thaïch anh.
- Caù töø.
- Maøng loïc 0,45µm.
- Giaáy loïc.
2.2. Hoùa chaát:
- Dimethoate (ñoä tinh saïch >98%), Vipesco.
- Carbaryl (ñoä tinh saïch >98%), Bayer.
- Vitamin C (ñoä tinh saïch > 98%).
- Acetonitrile (loaïi duøng cho HPLC cuûa J.T.Baker (USA)).
- Nöôùc caát 2 laàn.
- Methanol (loaïi duøng cho HPLC cuûa J.T.Baker (USA)).
- Acetone (Trung Quoác).
- NaCl (Trung Quoác).
- KH2PO4 (Trung Quoác).
- H3PO4 (Trung Quoác).
2.3. Vaän haønh thieát bò:
2.3.1. Maùy ño quang phoå haáp thu:
Môû coâng taéc ñieän, maùy baét ñaàu cheá ñoä self – test, chôø cho maùy hieän chöõ SET thì baét ñaàu söû duïng ñöôïc.
Môû naép, cho maãu traéng, caùc maãu thöû, chuaån vaøo caùc cell trong loøng maùy. Ñoùng naép laïi.
Nhaán phím [►] ñeán khi xuaát hieän kyù hieäu SET λxxx nm thì nhaán ENTER ñeå nhaäp böôùc soùng caàn ño. Khi giaù trò λ nhaáp nhaùy, nhaäp giaù trò böôùc soùng môùi, nhaán ENTER ñeå xaùc nhaän.
Nhaán phím coù soá töông öùng vôùi cell chöùa maãu traéng, chôø cho maùy quay xong, nhaán ZERO ñeå thöïc hieän hieäu chænh veà zero. Maøn hình xuaát hieän dAr, chôø ñeán khi xuaát hieän 0.000 thì baét ñaàu nhaán caùc phím coù soá töông öùng vôùi maãu caàn ño ñeå xaùc ñònh ñoä haáp thu. Giaù trò ñoä haáp thu seõ hieän treân maøn hình LCD.
Thieát bò saéc kyù loûng cao aùp HPLC:
Vaän haønh bôm:
Ñaët giaù trò aùp suaát cöïc ñaïi (P.MAX), nhaèm baûo veä coät vaø caùc heä thoáng khaùc. Khi aùp suaát vöôït P.MAX bôm seõ töï ñoäng taét. Giaù trò P.MAX ñaët 300kgf/cm2.
Ñaët giôùi haïn döôùi cuûa aùp suaát (P.MIN): muïc ñích laø khoâng cho khoâng khí ñi vaøo heä thoáng khi coù söï coá hôû treân heä thoáng vaø ñeå an toaøn khi ño trong tröôøng hôïp dung moâi thoaùt ra ngoaøi.
Ñaët löu löôïng pha ñoäng (FLOW RATE): 1mL/phuùt. Ñeå baûo veä coät khoâng neân ñaët löu löôïng vöôït quaù giaù trò treân tröø tröôøng hôïp caàn röûa saïch heä thoáng.
Thay pha ñoäng: do pha ñoäng duøng ñeå phaân tích Carbaryl, Dimethoate vaø Vitamin C laø khaùc nhau neân phaûi tieán haønh thay pha ñoäng. Thuû tuïc nhö sau:
Chuaån bò pha ñoäng môùi, ñaët ñaàu loïc huùt vaøo.
Môû van xaû (quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà 180o), nhaán PURGE röûa heát pha ñoäng cuõ trong buoàng bôm.
Nhaán PURGE hay PUMP ñeå ngöøng bôm, ñoùng van xaû, ñaët löu löôïng töø 1mL/phuùt ñeán 1,5mL/phuùt.
Nhaán PUMP cho bôm chaïy ñeå thay pha ñoäng trong caùc phaàn coøn laïi coù pha ñoäng ñi qua.
Ñaàu doø (DETECTOR):
Detector SPD-6AV cuûa haõng Shimadzu Nhaät Baûn thuoäc loaïi detector haáp thu töû ngoaïi vaø khaû kieán (UV – VIS).
Ñaët böôùc soùng ño khi phaân tích:
+ Dimethoate: 204nm.
+ Carbaryl: 220nm.
+ Vitamin C: 245nm.
Choïn möùc ñaùp öùng (RESPOND) chuaån (STD).
Khi caàn queùt ñöôøng neàn, chænh ñoä haáp thu veà möùc 0, söû duïng nuùt ZERO.
Maùy ghi CHROMATOPAC CR 6A:
Maùy ghi Chromatopac CR 6A goàm caùc boä phaän: baøn phím ñeå caøi ñaët chöông trình vôùi caùc phím ñieàu khieån, boä phaän noái vôùi detector thu nhaän tín hieäu, boä phaän noái caûm öùng ñeå khôûi ñoäng heä thoáng chaïy maãu vaø heä thoáng ghi, boä phaän in caûm öùng, xöû lyù döõ lieäu theo caùc chöông trình caøi ñaët saün vaø in thaønh saéc kyù ñoà. Caùc thoâng soá caàn caøi ñaët cho maùy ghi:
- ATTEN: thoâng soá naøy coù giaù trò töø 0 ñeán 10, giaù trò caøng nhoû thì khoaûng bieåu dieãn treân saéc kyù ñoà caøng nhoû. Taêng giaù trò ATTEN leân moät ñôn vò thì khoaûng bieåu dieãn treân saéc kyù ñoà taêng leân 2 laàn. Noùi chung khi noàng ñoä thaáp thì ta neân söû duïng ATTEN nhoû, neáu noàng ñoä quaù lôùn maø ñaët ATTEN nhoû thì peak chæ ñöôïc bieåu dieãn moät phaàn nhöng ñieàu naøy khoâng aûnh höôûng ñeán vieäc tính toaùn dieän tích hay chieàu cao peak.
- METHOD: (phöông phaùp) thoâng thöôøng ngöôøi ta söû duïng phöông phaùp 61. Trong phöông phaùp naøy maùy ghi seõ cho keát quaû dieän tích caùc peak doø ñöôïc, ñoàng thôøi ñaùnh daáu vò trí peak.
- MIN.AREA (dieän tích peak toái thieåu): chæ nhöõng peak coù dieän tích lôùn hôn hay baèng giaù trò MIN.AREA môùi ñöôïc ghi dieän tích.
- STOP.TIME (thôøi gian ngöøng ghi saéc kyù ñoà): muoán töï ñoäng ngöøng ghi saéc kyù ñoà sau thôøi gian naøo ñoù thì ñaët giaù trò thôøi gian ñoù cho thoâng soá STOP.TIME. Neáu khoâng ñaët thôøi gian ngöng ghi saéc kyù ñoà, nhaán phím STOP ñeå ngöøng.
- SDEED (toác ñoä giaáy): thöôøng duøng laø 5mm/phuùt. Tuy nhieân muoán tieát kieäm giaáy hoaëc ñeå peak coù daïng saéc nhoïn thì coù theå giaûm SPEED.
Chuaån bò maùy khi tieán haønh phaân tích:
Pha ñoäng tröôùc khi bôm vaøo coät phaûi ñöôïc loaïi khí baèng sieâu aâm. Nhuùng ñaàu loïc vaøo bình pha ñoäng.
Nhaán coâng taéc POWER cuûa bôm, ñeå ñieän oån ñònh trong 15phuùt. Chôø aùp suaát oån ñònh, xoay van thaùo ôû vò trí môû (DRAIN 180o), nhaán nuùt röûa PURGE, khi ñoù bôm seõ vaän haønh vôùi vaän toác khoaûng 10mL/phuùt.
Nhaán PURGE hay PUMP ñeå döøng bôm. Ñaët vaän toác doøng. Xoay van thaùo 180o ñeå khoùa chaët. Nhaán PUMP, röûa ñöôøng oáng tröôùc coät baèng pha ñoäng trong 10 phuùt.
Gaén coät saéc kyù vaøo, duøng pha ñoäng chaïy khoâng taûi qua coät ñeå röûa saïch coät trong 30 phuùt. Khi aùp suaát oån ñònh thì môû 2 module detector vaø maùy ghi. Lieät keâ caùc thoâng soá treân maùy ghi baèng leänh SHIFTDOWN LIST WIDTH ENTER vaø thay ñoåi caùc thoâng soá neáu caàn.
Kieåm tra ñöôøng neàn baèng leänh SHIFTDOWN PLOT ENTER. Trong quaù trình kieåm tra neáu ñöôøng neàn bò leäch thì vaøi phuùt laïi nhaán ZERO treân detector moät laàn. Ñôïi ñöôøng neàn thaúng laëp laïi leänh SHIFTDOWN PLOT ENTER ñeå chaám döùt kieåm tra. Ñeán ñaây heä thoáng ñaõ saün saøng cho phaân tích.
Cheá ñoä chaïy saéc kyù ñoái vôùi Carbaryl:
Böôùc soùng ñaàu doø: 220nm.
Theå tích maãu bôm vaøo: 20µl.
Pha ñoäng: acetonitrile/nöôùc tæ leä 55/45.
AÙp suaát: 96 – 110kgf/cm2.
Cheá ñoä chaïy saéc kyù ñoái vôùi Dimethoate:
Böôùc soùng ñaàu doø: 204nm.
Theå tích maãu bôm vaøo: 20µl.
Pha ñoäng: acetonitrile/nöôùc tæ leä 55/45.
AÙp suaát: 98 – 110kgf/cm2.
Cheá ñoä chaïy saéc kyù ñoái vôùi Vitamin C :
Böôùc soùng ñaàu doø: 245nm.
Theå tích maãu bôm vaøo: 20µl.
Pha ñoäng: heä ñeäm phosphate/methanol tæ leä 90/10.
AÙp suaát: 90 – 100kgf/cm2.
Caùch pha dung dòch ñeäm: hoøa tan 6,5g KH2PO4 trong 1L nöôùc caát 2 laàn, chænh pH ñeán 2,8 baèng H3PO4. Loïc qua maøng 0,45µm.
Tieán trình thí nghieäm:
Khaûo saùt phoå haáp thu cuûa Carbaryl, Dimethoate, Vitamin C:
Tieán haønh queùt phoå dung dòch Carbaryl trong 55%Acetonitrile/45% nöôùc, dung dòch Dimethoate trong 55%Acetonitrile/45% nöôùc, dung dòch Vitamin C trong heä ñeäm phosphate. Söû duïng cuvette thaïch anh vaø quy trình queùt phoå töï ñoäng trong vuøng böôùc soùng töø 190 nm ñeán 400 nm.
2.4.2. Khaûo saùt aûnh höôûng cuûa thaønh phaàn pha ñoäng ACN/nöôùc leân thôøi gian löu vaø dieän tích peak cuûa chuaån Carbaryl, Dimethoate:
Phaân tích chuaån Carbaryl 10ppm, Dimethoate 10ppm vôùi pha ñoäng laø dung dòch acetonitrile/nöôùc ôû caùc tyû leä troän theå tích: 85/15, 70/30, 55/45, 40/60. Toác ñoä doøng giöõ coá ñònh 1mL/phuùt. Theå tích bôm maãu 20µL. Ñaàu doø UV khi phaân tích Carbaryl laø 220nm, khi phaân tích Dimethoate laø 204nm.
2.4.3. Xaây döïng ñöôøng chuaån xaùc ñònh haøm löôïng Carbaryl, Dimethoate trong dung dòch:
Ñeå xaây döïng ñöôøng chuaån, caùc maãu chuaån Carbaryl vôùi noàng ñoä töø 1- 20ppm ñöôïc chuaån bò baèng caùch pha loaõng töø dung dòch goác nhö sau:
Caân 0,05g Carbaryl hoaø tan vaø ñònh möùc tôùi vaïch 50mL baèng acetonitrile, thu ñöôïc dung dòch goác coù noàng ñoä 1000ppm. Pha loaõng dung dòch goác thaønh caùc noàng ñoä mong muoán baèng nöôùc caát:
Baûng 2.1: Caùch pha chuaån Carbaryl, Dimethoate:
Theå tích dung dòch ruùt ra, mL
Bình ñònh möùc söû duïng, mL
Noàng ñoä dung dòch thu ñöôïc, ppm
1
1
50
100
20
10
Töø dung dòch Carbaryl 10ppm:
Theå tích dung dòch ruùt ra, mL
Bình ñònh möùc söû duïng, mL
Noàng ñoä dung dòch thu ñöôïc, ppm
5
5
1
10
25
10
5
2
1
Caùc chuaån Dimethoate ñöôïc pha töông töï nhö treân, nhöng pha loaõng dung dòch goác thaønh caùc noàng ñoä mong muoán baèng heä pha ñoäng 55/45.
Heä pha ñoäng laø dung dòch acetonitrile/nöôùc vôùi tyû leä troän Vacetonitrile/Vnöôùc = 55/45. Toác ñoä doøng giöõ coá ñònh 1mL/phuùt. Theå tích bôm maãu 20µL. Ñaàu doø UV khi ño Carbaryl laø 220nm, ño Dimethoate laø 204nm. Moãi maãu chuaån ñöôïc ño 3 laàn, laáy giaù trò trung bình cuûa dieän tích peak vaø thôøi gian löu thu ñöôïc
Xaây döïng ñöôøng chuaån xaùc ñònh haøm löôïng Vitamin C trong dung dòch:
Ñeå xaây döïng ñöôøng chuaån, caùc maãu chuaån Vitamin C vôùi noàng ñoä töø 1- 20ppm ñöôïc chuaån bò baèng caùch pha loaõng töø dung dòch goác nhö sau:
Caân 0.05g acid ascorbic hoaø tan vaø ñònh möùc tôùi vaïch 50mL baèng dung dòch ñeäm phosphate coù pH 2,8, thu ñöôïc dung dòch goác coù noàng ñoä 1000ppm. Pha loaõng dung dòch goác thaønh caùc noàng ñoä mong muoán baèng ñeäm phosphate pH 2,8:
Baûng 2.2: Caùch pha chuaån Vitamin C:
Theå tích dung dòch ruùt ra, mL
Bình ñònh möùc söû duïng, mL
Noàng ñoä dung dòch thu ñöôïc, ppm
1
1
50
100
20
10
Töø dung dòch acid ascorbic 10ppm:
Theå tích dung dòch ruùt ra, mL
Bình ñònh möùc söû duïng, mL
Noàng ñoä dung dòch thu ñöôïc, ppm
5
5
1
10
25
10
5
2
1
Heä pha ñoäng laø dung dòch ñeäm phosphate vaø methanol vôùi tyû leä troän Vheä ñeäm /Vmethanol = 90/10 (dung dòch ñeäm ñöôïc pha baèng caùch hoaø tan 6,5g KH2PO4 trong 1L nöôùc caát 2 laàn, chænh pH veà 2,8 baèng H3PO4 roài loïc baèng maøng 0,45µm). Toác ñoä doøng giöõ coá ñònh 1mL/phuùt. Theå tích bôm maãu 20µL. Ñaàu doø UV hoaït ñoäng ôû böôùc soùng 245nm. Moãi maãu chuaån ñöôïc ño 3 laàn, laáy giaù trò trung bình cuûa dieän tích peak vaø thôøi gian löu thu ñöôïc
2.4.5. Khaûo saùt ñoä laëp laïi, ñoä thu hoài maãu qua coät HPLC cuûa Carbaryl, Dimethoate vaø Vitamin C ôû caùc noàng ñoä:
Maãu söû duïng coù noàng ñoä Carbaryl 1 ppm trong nöôùc. Phaân tích maãu naøy laëp laïi 3 laàn, laáy giaù trò trung bình vaø phöông sai cuûa thôøi gian löu, dieän tích peak sau coät ñeå xaùc ñònh ñoä laëp laïi cuûa keát quaû ño.
Phaân tích caùc maãu Carbaryl coù noàng ñoä 1 – 20ppm laëp laïi 3 laàn, laáy giaù trò trung bình cuûa dieän tích peak vaø thôøi gian löu. Sau ñoù cuõng tieáp tuïc phaân tích caùc maãu naøy nhöng ñeå doøng pha ñoäng daãn maãu thaúng tôùí ñaàu doø, khoâng qua coät phaân tích. Laáy giaù trò trung bình cuûa dieän tích peak maãu khoâng qua coät. Tæ soá giöõa dieän tích peak cuûa maãu qua coät vaø maãu khoâng qua coät noàng ñoä töông öùng laø ñoä thu hoài maãu qua coät. Coâng thöùc nhö sau:
Trong ñoù:
+ Ac: dieän tích peak maãu qua coät.
+ Ao: dieän tích peak maãu khoâng qua coät.
+ R1: ñoä thu hoài maãu qua coät, %.
Thöïc hieän thí nghieäm töông töï ñoái vôùi Dimethoate vaø Vitamin C.
2.4.6. Khaûo saùt soá baäc trích ly ñoái vôùi haøm löôïng Carbaryl, Dimethoate:
Thöïc hieän thí nghieäm nhö sô ñoà hình 2.1. Dung dòch Carbaryl trong nöôùc ñöôïc tieán haønh trích ly 3 baäc. Phaân tích dòch thu ñöôïc ôû moãi baäc trích ly:
Thöïc hieän thí nghieäm töông töï ñoái vôùi Dimethoate.
25mL Carbaryl 20ppm
Laéc
50mL acetone
Khuaáy töø
5 – 7g NaCl
Taùch pha
Pha höõu cô
(1)
actonitrile
Ñònh möùc 10mL
Dòch phaân tích
Dòch phaân tích
actonitrile
Pha höõu cô
Coâ quay chaân khoâng
Traùng bình
Ñònh möùc 50mL
Dòch phaân tích
Pha nöôùc
acetone
Laéc 2
Taùch pha 2
2-3g NaCl
Pha höõu cô
Pha nöôùc
Laéc 3
Taùch pha 3
Coâ quay chaân khoâng
Traùng bình
(1)
Nöôùc
Hình 2.1: Sô ñoà khaûo saùt soá baäc trích ly ñoái vôùi Carbaryl vaø Dimethoate.
2.4.7. Qui trình trích Carbaryl, Dimethoate töø döa leo:
Caân 100 g maãu rau, xay nghieàn nhoû baèng 200 mL acetone, ñem laéc trong 15 phuùt. Tieán haønh loïc chaân khoâng qua giaáy loïc 0,6mm, thu dòch loïc vaøo becher 250 mL. Caân 25 - 30 g muoái NaCl (tuøy vaøo löôïng nöôùc coù trong maãu) cho vaøo dòch trích, khuaáy caù töø ñeå hoøa tan hoaøn toaøn muoái. Dòch sau khuaáy töø ñöôïc cho vaøo pheãu chieát, thu lôùp dung moâi phía treân. Sau ñoù, tieán haønh coâ quay chaân khoâng dòch trích ôû nhieät ñoä 35oC, vaän toác quay: 120 voøng/phuùt. Dòch sau coâ quay ñöôïc traùng laïi baèng acetonitrile. Ñònh möùc dòch trích baèng nöôùc caát 2 laàn, söû duïng bình ñònh möùc 100 mL, ñöôïc ñaùnh sieâu aâm ñeå ñuoåi boït khí vaø loïc laïi baèng maøng loïc 0,2µm (ñöôøng kính: 13 mm, haõng Agilent). Tieán haønh phaân tích vôùi thieát bò HPLC theo cheá ñoä vaän haønh nhö treân.
2.4.8. Xaùc ñònh ñoä thu hoài maãu cuûa quy trình phaân tích Carbaryl, Dimethoate:
Ñoä thu hoài maãu khi boå sung chuaån vaøo dòch trích: söû duïng 4 maãu, moãi maãu goàm 100g döa leo. Tieán haønh trích maãu, maãu thöù nhaát khoâng boå sung gì caû, caùc maãu coøn laïi sau khi loïc thu ñöôïc dòch trích thì laàn löôït boå sung vaøo caùc dòch loïc 2,5; 5; 10 mL dung dòch Carbaryl 100ppm. Thöïc hieän caùc böôùc tieáp theo nhö trình baøy ôû treân, sau ñoù phaân tích baèng HPLC. Xaùc ñònh dieän tích peak caùc maãu khoâng boå sung, coù boå sung Carbaryl treân rau vaø maãu chuaån Carbaryl coù cuøng noàng ñoä ñeå xaùc ñònh ñoä thu hoài maãu.
Ñoä thu hoài maãu khi boå sung chuaån leân döa leo vaø ñeå qua ñeâm: söû duïng caùc maãu: 100g döa leo, 100g döa leo coù taåm theâm 2,5; 5; 10 mL dung dòch Carbaryl 100ppm. Tieán haønh trích maãu, phaân tích baèng HPLC, nhö ñaõ moâ taû ôû treân. Xaùc ñònh dieän tích peak caùc maãu khoâng boå sung, coù boå sung Carbaryl treân rau vaø maãu Carbaryl trong nöôùc coù cuøng noàng ñoä töông ñöông ñeå so saùnh xaùc ñònh ñoä thu hoài maãu (Recovery):
Trong ñoù: A1 – dieän tích peak maãu coù boå sung theâm Carbaryl.
Ao – dieän tích peak maãu khoâng boå sung chuaån.
A – dieän tích peak chuaån boå sung vaøo rau.
R – ñoä thu hoài maãu.
Töø ñoù so saùnh giöõa ñoä thu hoài maãu khi boå sung chuaån tröïc tieáp leân rau vaø khi boå sung vaøo dòch trích, keát luaän aûnh höôûng cuûa quaù trình trích vaø loïc ñeán ñoä thu hoài maãu.
Thöïc hieän thí nghieäm töông töï cho Dimethoate.
2.4.9. Xaùc ñònh dö löôïng Carbaryl, Dimethoate trong döa leo:
Töø dieän tích peak cuûa caùc maãu rau phaân tích vaø phöông trình ñöôøng chuaån, xaùc ñònh ñöôïc dö löôïng thuoác treân rau. Tuy nhieân trong quaù trình phaân tích coøn coù toån thaát trong quaù trình trích rau, toån thaát treân coät phaân tích neân dö löôïng thöïc teá treân rau ñöôïc xaùc ñònh nhö sau:
Trong ñoù: DL – dö löôïng thuoác thöïc teá treân rau. (ppm)
A – dieän tích peak cuûa maãu rau phaân tích.
k – heä soá goùc cuûa ñöôøng chuaån.
V – theå tích ñònh möùc. (mL)
m – khoái löôïng maãu phaân tích. (g)
R – ñoä thu hoài maãu cuûa quaù trình trích rau. (%)
R1 – ñoä thu hoài qua coät cuûa hoaït chaát töông öùng. (%)
f – heä soá pha loaõng.
2.4.10. Quy trình trích Vitamin C töø döa leo:
Caân 25g döa leo, ñem nghieàn baèng 50mL dung dòch ñeäm phosphate. Sau ñoù loïc chaân khoâng, thu dòch loïc, phaàn baõ tieáp tuïc ñöôïc trích ly baäc hai baèng 20mL dung dòch ñeäm vaø cuõng tieán haønh loïc chaân khoâng ñeå thu dòch loïc. Taát caû dòch loïc ñöôïc cho vaøo bình ñònh möùc vaø ñònh möùc 100mL baèng dung dòch ñeäm phosphate. Dòch chieát sau ñoù ñöôïc ñaùnh sieâu aâm ñeå ñuoåi boït khí vaø loïc laïi baèng maøng loïc 0,2 µm. Tieán haønh phaân tích vôùi thieát bò HPLC theo cheá ñoä vaän haønh cuûa Vitamin C ñaõ trình baøy ôû treân.
25g döa leo
Nghieàn
Trích ly
Loïc chaân khoâng
Ñònh möùc 100mL
Sieâu loïc
Dòch chieát Vitamin C
50mL dd ñeäm
Baõ
Trích ly
Loïc chaân khoâng
20mL dd ñeäm
dd ñeäm
Hình 2.2: Sô ñoà quy trình trích Vitamin C töø döa leo
2.4.11. Xaùc ñònh ñoä thu hoài maãu cuûa quy trình phaân tích Vitamin C:
Ñoä thu hoài maãu khi boå sung chuaån vaøo dòch trích: söû duïng 4 maãu, moãi maãu goàm 25g döa leo. Tieán haønh trích maãu, maãu thöù nhaát khoâng boå sung gì caû, caùc maãu coøn laïi sau khi loïc thu ñöôïc dòch trích thì laàn löôït boå sung vaøo caùc dòch loïc 2,5; 5; 10 mL dung dòch Vitamin C 100ppm. Thöïc hieän caùc böôùc tieáp theo nhö trình baøy ôû treân, sau ñoù phaân tích baèng HPLC. Xaùc ñònh dieän tích peak caùc maãu khoâng boå sung, coù boå sung Vitamin C treân rau vaø maãu chuaån Vitamin C coù cuøng noàng ñoä ñeå xaùc ñònh ñoä thu hoài maãu.
Ñoä thu hoài maãu khi boå sung chuaån leân döa leo vaø ñeå qua ñeâm: söû duïng caùc maãu: 25g döa leo, 25g döa leo coù taåm theâm 2,5; 5; 10 mL dung dòch Vitamin C 100ppm. Tieán haønh trích maãu, phaân tích baèng HPLC, nhö ñaõ moâ taû ôû treân. Xaùc ñònh dieän tích peak caùc maãu khoâng boå sung, coù boå sung Vitamin C treân rau vaø maãu Vitamin C trong nöôùc coù cuøng noàng ñoä töông ñöông ñeå so saùnh xaùc ñònh ñoä thu hoài maãu. Coâng thöùc xaùc ñònh töông töï nhö phaàn 2.4.8.
Xaùc ñònh haøm löôïng Vitamin C trong döa leo:
Haøm löôïng Vitamin C trong maãu phaân tích ñöôïc xaùc ñònh baèng coâng thöùc töông töï nhö phaàn 2.4.9.
2.4.13. ÖÙng duïng quy trình phaân tích ñeå khaûo saùt aûnh höôûng cuûa lieàu chieáu tôùi möùc ñoä phaân huûy Carbaryl trong döa leo:
Chieáu xaï maãu döa leo ôû lieàu chieáu cao hôn ngöôõng cho pheùp:
Chuaån bò maãu chieáu xaï: caân 100g döa leo, taåm theâm Carbaryl vaøo maãu döa ñaõ caân saün vôùi löôïng gaáp ñoâi dö löôïng toái ña cho pheùp treân döa leo (6mL dung dòch Carbaryl 100ppm), ñeå qua ñeâm ñeå thuoác ngaám vaøo rau, sau ñoù ñem maãu ñi chieáu xaï. Lieàu chieáu 1,5 vaø 3 kGy. Phaân tích maãu döa leo ñaõ chieáu xaï cuøng vôùi maãu ñoái chöùng (maãu döa leo coù taåm theâm Carbaryl nhöng khoâng chieáu xaï). Tyû soá dieän tích peak cuûa maãu ñaõ chieáu xaï vôùi maãu ñoái chöùng xaùc ñònh hieäu suaát phaân huûy Carbaryl trong rau.
Chieáu xaï maãu döa leo ôû caùc lieàu chieáu nhoû (baèng vaø nhoû hôn ngöôõng cho pheùp):
Chuaån bò maãu döa leo töông töï nhö treân nhöng chæ taåm theâm Carbaryl vaøo caùc maãu rau vôùi löôïng baèng dö löôïng toái ña cho pheùp treân rau (3mL dung dòch Carbaryl 100ppm leân 100g döa leo), ñeå qua ñeâm vaø ñem maãu ñi chieáu xaï. Chieáu xaï ôû caùc lieàu 0,2; 0,4; 0,6; 0,8 vaø 1 kGy. Phaân tích vaø ñaùnh giaù keát quaû nhö treân.
CHÖÔNG 3: KEÁT QUAÛ VAØ BAØN LUAÄN
QUY TRÌNH PHAÂN TÍCH CARBARYL, DIMETHOATE VÔÙI THIEÁT BÒ HPLC
Nhö phaàn toång quan ñaõ neâu, hieän nay coù nhieàu phöông phaùp ñeå phaân tích Carbaryl: phöông phaùp quang phoå so maøu, saéc kyù khí, saéc kyù loûng. Tuy nhieân, caùc hôïp chaát thuoäc hoï Carbamate laø nhöõng chaát khoâng oån ñònh khi gia nhieät, deã bò phaân huûy khi nhieät ñoä cao neân ña soá söû duïng phöông phaùp saéc kyù loûng cao aùp ñeå phaân tích Carbaryl.
Veà Dimethoate, haàu heát caùc taøi lieäu tham khaûo ñeàu söû duïng phöông phaùp saéc kyù khí ñeå phaân tích. Tuy nhieân do haïn cheá veà thieát bò, neân seõ tieán haønh phaân tích Dimethoate baèng phöông phaùp saéc kyù loûng cao aùp.
Vôùi thieát bò HPLC saün coù ôû boä moân Coâng ngheä Thöïc phaåm, quaù trình thí nghieäm seõ ñöôïc thuaän lôïi hôn, chuû ñoäng hôn veà thôøi gian. Carbaryl vaø Dimethoate seõ ñöôïc phaân tích baèng coät C18 pha ñaûo, vôùi heä pha ñoäng laø dung dòch acetonitrile/nöôùc, toác ñoä doøng 1mL/phuùt.
3.1. Keát quaû khaûo saùt phoå haáp thu cöïc ñaïi cuûa Carbaryl, Dimethoate:
Hình 3.1: Phoå haáp thu tia UV cuûa Carbaryl trong acetonitrile/nöôùc(55/45)
Ñoà thò treân cho thaáy phoå haáp thuï tia UV cuûa maãu chuaån Carbaryl trong dung dòch Acetonitrile/nöôùc (tæ leä 55/45) coù hai ñænh haáp thu ôû hai böôùc soùng 220nm vaø 280nm. Tuy nhieân do ñoä haáp thu ôû böôùc soùng 220nm cao hôn, neân khi phaân tích Carbaryl vôùi thieát bò HPLC, böôùc soùng cuûa ñaàu doø UV ñöôïc ñaët ôû 220nm seõ cho ñoä nhaïy cuûa quy trình phaân tích cao hôn. Keát quaû naøy thu ñöôïc töông töï nhö taøi lieäu [4].
Hình 3.2: Phoå haáp thu tia UV cuûa Dimethoate trong acetonitrile/nöôùc(55/45)
Ñoà thò treân cho thaáy phoå haáp thu tia UV cuûa maãu chuaån Dimethoate trong dung dòch Acetonitrile/nöôùc (tæ leä 55/45) coù ñænh haáp thu ôû böôùc soùng 204nm. Neân khi phaân tích Dimethoate vôùi thieát bò HPLC, böôùc soùng cuûa ñaàu doø UV ñöôïc ñaët ôû 204nm. Keát quaû phoå haáp thu naøy cuõng töông töï nhö trong taøi lieäu [5].
ÔÛ ñaây, caàn löu yù laø khi pha dung dòch Dimethoate ñeå queùt phoå caàn pha trong ACN. Vì luùc ñaàu, khi pha trong nöôùc thì phoå thu ñöôïc bò nhieãu, khoâng xaùc ñònh ñöôïc ñænh haáp thu. Khi kieåm tra laïi, thì nguyeân nhaân laø do dung dòch Dimethoate trong nöôùc coù pH töø 9 – 10, ñaây laø pH kieàm, maø Dimethoate thì deã bò phaân huûy trong moâi tröôøng kieàm. Coøn khi pha trong pha ñoäng thì pH thu ñöôïc khoaûng 5,5 vaø Dimethoate thì beàn trong moâi tröôøng naøy neân phoå khoâng bò nhieãu.
Keát quaû khaûo saùt aûnh höôûng cuûa thaønh phaàn pha ñoäng acetonitrile/nöôùc leân thôøi gian löu vaø dieän tích peak cuûa chuaån Carbaryl, Dimethoate:
Tieán haønh khaûo saùt thôøi gian löu vaø dieän tích peak cuûa Carbaryl noàng ñoä 10ppm vôùi caùc pha ñoäng coù thaønh phaàn acetonitrile/ nöôùc nhö sau: 40/60; 55/45; 70/30; 85/15.
Toác ñoä doøng giöõ coá ñònh 1mL/phuùt. Theå tích bôm maãu 20µL. Ñaàu doø UV hoaït ñoäng ôû böôùc soùng 220nm.
Maãu chuaån ñöôïc ño 3 laàn, laáy giaù trò trung bình cuûa dieän tích peak vaø thôøi gian löu thu ñöôïc, ta coù baûng:
Baûng 3.1: AÛnh höôûng cuûa thaønh phaàn pha ñoäng ñoái vôùi dieän tích peak vaø thôøi gian löu cuûa Carbaryl
Heä pha ñoäng
Thôøi gian löu trung bình, phuùt
Dieän tích peak trung bình
40/60
11,374 ± 0,039
1270426 ± 60726
55/45
6,291 ± 0,084
1507740,7 ± 7991.0
70/30
5,502 ± 0,167
1775789,7 ± 18823,4
85/15
3,359 ± 0,008
2016552 ± 52632
Thöïc hieän thí nghieäm töông töï ñoái vôùi Dimethoate, ta coù baûng:
Baûng 3.2: AÛnh höôûng cuûa thaønh phaàn pha ñoäng ñoái vôùi dieän tích peak vaø thôøi gian löu cuûa Dimethoate
Heä pha ñoäng
Thôøi gian löu trung bình, phuùt
Dieän tích peak trung bình
40/60
6,549 ± 0,101
184982,3 ± 961,9
55/45
3,973 ± 0,064
219896 ± 7476
70/30
3,654 ± 0,049
342067,7 ± 15324,6
85/15
2,971 ± 0,004
364542 ± 17498
Döïa vaøo hai baûng soá lieäu treân nhaän thaáy khi taêng tæ leä acetonitrile trong thaønh phaàn pha ñoäng leân thì thôøi gian löu cuûa caû Carbaryl vaø Dimethoate ñeàu giaûm xuoáng, coøn dieän tích peak thì taêng leân.
Do acetonitrile laø dung moâi ñeå röûa coät neân khi taêng haøm löôïng acetonitrile trong thaønh phaàn pha ñoäng thì toác ñoä röûa giaûi Dimethoate vaø Carbaryl ra khoûi coät nhanh hôn, do ñoù thôøi gian löu seõ ngaén hôn. Coøn khi giaûm löôïng acetonitrile thì thôøi gian löu taêng leân, ñaëc bieät laø ñoái vôùi Carbaryl thôøi gian löu taêng leân ñeán 11,374 phuùt, ñoàng thôøi peak ra coù daïng khoâng ñoái xöùng.
Trong phaân tích baèng saéc kyù loûng cao aùp, vieäc löïa choïn moät heä pha ñoäng thích hôïp ñoùng moät vai troø quan troïng. Pha ñoäng thích hôïp seõ giuùp naâng cao hieäu quaû phaân tích cuõng nhö taêng tính choïn loïc vaø ñoä thu hoài maãu. Thaønh phaàn cuûa pha ñoäng coù theå aûnh höôûng maïnh ñeán thôøi gian löu vaø dieän tích peak cuûa chaát caàn phaàn tích. Neân choïn pha ñoäng sao cho thôøi gian löu khoâng quaù ngaén. Neáu thôøi gian löu quaù ngaén, peak cuûa Carbaryl, Dimethoate coù theå bò aûnh höôûng bôûi peak cuûa dung moâi. Maët khaùc, thôøi gian löu cuõng khoâng neân quaù daøi vì maát nhieàu thôøi gian phaân tích, hao toán nhieàu dung moâi vaø giaûm ñoä thu hoài maãu bôûi töông taùc cuûa maãu vôùi pha tónh.
ÔÛ ñaây trong luaän vaên naøy seõ söû duïng heä pha ñoäng acetonitrile/nöôùc coù thaønh phaàn 55/45 ñeå phaân tích caû Carbaryl vaø Dimethoate. Ñaây laø heä pha ñoäng coù thaønh phaàn acetonitrile khoâng quaù cao nhöng vaãn coù theå röûa giaûi toát caùc chaát ra khoûi coät phaân tích. Ñöôøng neàn oån ñònh, peak thu ñöôïc ñeàu heïp, ñoái xöùng. Thôøi gian löu cuûa Carbaryl vaø Dimethoate vôùi thaønh phaàn pha ñoäng naøy khoâng quaù daøi neân tieát kieäm ñöôïc thôøi gian phaân tích vaø dung moâi. Thôøi gian löu cuûa Carbaryl laø (6,291 ± 0,084), coøn cuûa Dimethoate laø (3,973 ± 0,064), ñieàu naøy chöùng toû ñoä phaân cöïc cuûa Dimethoate maïnh hôn cuûa Carbaryl. Dieän tích peak thu ñöôïc coù ñoä leäch chuaån töông ñoái chaáp nhaän ñöôïc (ñoái vôùi Carbaryl laø khoâng quaù 3,58%; coøn ñoái vôùi Dimethoate laø khoâng quaù 4,52%).
3.3. Keát quaû ñöôøng chuaån xaùc ñònh noàng ñoä Carbaryl, Dimethoate trong nöôùc:
Ñeå xaây döïng ñöôøng chuaån, caùc maãu chuaån Carbaryl, Dimethoate vôùi noàng ñoä töø 1 – 20 ppm ñöôïc chuaån bò baèng caùch pha loaõng töông öùng töøø dung dòch goác. Moãi maãu chuaån ñöôïc ño 3 laàn, laáy giaù trò trung bình cuûa thôøi gian löu vaø dieän tích peak. Keát quaû thu ñöôïc ñöôïc theå hieän ôû baûng 1 vaø baûng 2 phaàn phuï luïc.
Baûng keát quaû cho thaáy ñoä laëp laïi cuûa dieän tích peak vaø thôøi gian löu thu ñöôïc raát toát. Ñoä leäch chuaån töông ñoái khoâng vöôït quaù 5%.
Hình 3.3: Ñöôøng chuaån phaân tích Carbaryl vôùi thieát bò HPLC - UV
Söû duïng phaàn meàm tính toaùn Excel ñeå ruùt ra ñöôøng thaúng hoài qui theå hieän dieän tích peak theo noàng ñoä maãu trong vuøng noàng ñoä khaûo saùt. Caû hai ñöôøng chuaån thu ñöôïc ñeàu tuyeán tính tôùi noàng ñoä 20ppm vaø coù heä soá töông quan R = 0.996 (ñoái vôùi Carbaryl) vaø 0,997 (ñoái vôùi Dimethoate) ñeàu lôùn hôn 0,95 laø chaáp nhaän ñöôïc.
So vôùi taøi lieäu [4] thì heä soá goùc cuûa ñöôøng chuaån naøy khoâng khaùc bieät nhieàu (y = 185974x) chöùng toû coät phaân tích Carbaryl raát toát.
Hình 3.4: Ñöôøng chuaån phaân tích Dimethoate vôùi thieát bò HPLC - UV.
So vôùi taøi lieäu [5] thì heä soá goùc cuûa ñöôøng chuaån naøy ( y = 17370x) khaùc bieät khoâng ñaùng keå. Söï khaùc bieät coù theå xuaát hieän khi coät saéc kyù ñaõ cuõ, qua nhieàu naêm phaân tích vaø do ño ôû nhöõng thôøi ñieåm khaùc nhau.
3.4. Xaùc ñònh ñoä laëp laïi vaø ñoä thu hoài maãu khi phaân tích baèng HPLC:
Töø caùc soá lieäu thu ñöôïc khi xaây döïng ñöôøng chuaån Carbaryl, ta nhaän thaáy ñoä laëp laïi cuûa thôøi gian löu Carbaryl raát toát. Thôøi gian löu cuûa taát caû caùc maãu ño khoâng phuï thuoäc vaøo noàng ñoä Carbaryl trong maãu chuaån, laø (6,291 ± 0,084). Ñoä laëp laïi cuûa dieän tích peak ño ñöôïc cuõng naèm trong vuøng sai soá thöïc nghieäm chaáp nhaän ñöôïc (ñoä leäch chuaån töông ñoái < 5%).
Döôùi ñaây laø saéc kyù ñoà cuûa chuaån Carbaryl 10ppm.
6,198
Hình 3.5: Saéc kyù ñoà cuûa maãu dung dòch chuaån Carbaryl 10ppm
Ñoäâ thu hoài maãu vôùi cuûa qui trình phaân tích phuï thuoäc vaøo noàng ñoä Carbaryl trong maãu chuaån:
Baûng 3.3: Ñoä thu hoài qua coät HPLC cuûa Carbaryl
Noàng ñoä maãu, ppm
Dieän tích peak TB
Ñoä thu hoài maãu qua coät, %
Maãu qua coät
Maãu khoâng qua coät
1
195813,5 ± 9183,6
236675 ± 3668
82,74 ± 4,08
2
313848,8 ± 4519,4
372470,8 ± 4730,4
84,26 ± 1,62
5
750989,5 ± 29288,6
788714,8 ± 11199,7
95,22 ± 3,95
10
1512305 ± 11191
1543244 ± 11111
98,00 ± 1,01
Dieän tích peak cuûa caùc maãu qua coät vaø khoâng qua coät ñeàu coù ñoä leäch chuaån töông ñoái 98%), chính ñieàu naøy cuõng aûnh höôûng ñeán keát quaû ñoä thu hoài maãu.
Vôùi cheá ñoä chaïy saéc kyù vaø böôùc soùng hoaït ñoäng cuûa ñaàu doø UV nhö ñaõ löïa choïn, saéc kyù ñoà cuûa caùc maãu dung dòch chuaån Dimethoate trong nöôùc coù daïng nhö treân Hình 3.6. Saéc kyù ñoà cuûa caùc maãu naøy cho moät peak duy nhaát, töông ñoái heïp, thôøi gian löu oån ñònh ôû giaù trò (3,973 ± 0,064), ngaén hôn raát nhieàu so vôùi thôøi gian löu cuûa Carbaryl. Hình daïng peak vaø thôøi gian löu cho thaáy coù khaû naêng taùch ñöôïc Dimethoate khoûi Carbaryl vôùi cheá ñoä chaïy saéc kyù ñaõ löïa choïn (coät saéc kyù, thaønh phaàn pha ñoäng, toác ñoä doøng, theå tích maãu bôm vaøo heä thoáng). Nhöng do 2 chaát coù böôùc soùng haáp thu cöïc ñaïi khaùc nhau, chuùng coù theå töông taùc vôùi nhau neân khoâng theå ruùt ngaén thôøi gian phaân tích baèng caùch pha chuaån goàm caû Carbaryl vaø Dimethoate. Thôøi gian löu ngaén cuõng goùp phaàn ruùt ngaén thôøi gian phaân tích maãu, giaûm chi phí dung moâi vaø hö hao thieát bò. Töø soá lieäu ñöôøng chuaån, ta thaáy ñoä laëp laïi cuûa dieän tích peak vaø thôøi gian löu raát toát, ñoä leäch chuaån töông ñoái dao ñoäng döôùi 5%.
3,937
Hình 3.6: Saéc kyù ñoà maãu dung dòch chuaån Dimethoate 10ppm
Do haïn cheá cuûa phaàn meàm öùng duïng ghi vaø xöû lyù soá lieäu neân khoâng theå tính ñöôïc giaù trò lyù thuyeát cuûa ngöôõng phaùt hieän vaø ngöôõng ñònh löôïng. Giôùi haïn ñònh löôïng cuûa qui trình phaân tích Dimethoate ñöôïc xaùc ñònh qua thöïc nghieäm baèng caùch ño caùc maãu chuaån coù noàng ñoä thaáp. Thöïc nghieäm cho thaáy keát quaû ño oån ñònh vaø coù ñoä laëp laïi toát (caû dieän tích peak laãn thôøi gian löu) ôû noàng ñoä 0,1 ppm.
Töông töï nhö tröôøng hôïp Carbaryl, trong vuøng noàng ñoä khaûo saùt, ñoä thu hoài Dimethoate sau coät coù xu höôùng taêng khi noàng ñoä Dimethoate trong maãu nöôùc taêng. Nhìn chung thì keát quaû ñoä thu hoài maãu cuõng khaù cao, chöùng toû heä pha ñoäng acetonitrile/nöôùc vôùi thaønh phaàn 55/45 röûa giaûi Dimethoate khaù toát.
Baûng 3.4: Ñoä thu hoài qua coät HPLC cuûa Dimethoate
Noàng ñoä maãu, ppm
Dieän tích peak TB
Ñoä thu hoài maãu qua coät, %
Maãu qua coät
Maãu khoâng qua coät
1
34538,3 ± 856,5
107228,0 ± 4621,0
32,21 ± 1,60
2
61590,5 ± 2266,5
151350,0 ± 4903,0
40,69 ± 1,99
5
163449,5 ± 3465,1
253129,8 ± 8100,2
64,57 ± 1,97
10
211424,5 ± 8118,7
323055,3 ± 9982,4
65,45 ± 3,22
20
463938,3 ± 7005,5
584562,0 ± 19875,0
79,36 ± 2,95
Ñoä thu hoài maãu qua coät cuûa Carbaryl cao hôn raát nhieàu so vôùi caùc maãu Dimethoate, ñieàu naøy chöùng toû heä pha ñoäng acetonitrile/ nöôùc vôùi thaønh phaàn 55/45 röûa giaûi Carbaryl ra khoûi coät toát hôn nhieàu so vôùi röûa giaûi Dimethoate. Tuy nhieân ñeå thuaän tieän trong quaù trình thí nghieäm, taïo söï oån ñònh cho coät phaân tích, giaûm thôøi gian röûa coät khi thay pha ñoäng, trong luaän vaên naøy chæ duøng moät heä pha ñoäng 55/45 ñeå phaân tích caû 2 chaát.
3.5. Keát quaû thöû nghieäm quy trình trích Carbaryl töø döa leo:
Carbaryl ñöôïc tieán haønh trích töø rau nhö moâ taû trong phaàn thöïc nghieäm. Qui trình naøy xaây döïng theo nhö trong taøi lieäu tham khaûo [15] ñaõ hieäu chænh cho phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa phoøng thí nghieäm vaø muïc ñích cuûa luaän vaên. So vôùi taøi lieäu tham khaûo, qui trình thöïc hieän trong luaän vaên ñaõ caét caùc böôùc: taùch pha acetone töø hoãn hôïp acetone – Petroleum ete, hoøa tan dung moâi acetone vôùi dichloromethane, huùt kieät pha nöôùc baèng muoái Natri sulfat, röûa giaûi qua coät Nuchar – Celite. Theo taøi lieäu tham khaûo, qui trình tieán haønh trích cho moät nhoùm caùc dö löôïng thuoäc hoï thuoác tröø saâu Carbamate neân caàn phaûi tieán haønh nhieàu böôùc ñeå laøm giaøu maãu vaø loaïi bôùt caùc taïp chaát khoâng caàn thieát ñeå quaù trình phaân taùch qua coät saéc kí loûng toát hôn. Trong luaän vaên naøy, Carbaryl duøng phun taåm leân rau coù ñoä tinh khieát 98% chöù khoâng phaûi thuoác baûo veä thöïc vaät thöông phaåm.
3.5.1. Keát quaû löïa choïn dung moâi: phöông phaùp cuûa AOAC duøng cho saéc kyù loûng cao aùp söû duïng dung moâi methanol, tuy nhieân khi thöïc hieän nhö trong höôùng daãn cuûa phöông phaùp naøy thì ñieàu baát ngôø laø ngay trong laàn trích ly baäc 1 ñaõ khoâng theå taùch pha maëc duø ñaõ boå sung khaù nhieàu muoái.
Do ñoä hoøa tan cuûa Carbaryl trong acetone lôùn hôn nhieàu so vôùi methanol neân thay acetone laøm dung moâi trích maãu Carbaryl töø rau.
3.5.2. Keát quaû xaùc ñònh soá baäc trích ly: phaân tích haøm löôïng Carbaryl trong pha nöôùc sau baäc trích ly thöù nhaát vaø baäc trích ly thöù 2, vaø thöù 3 ñeå ñaùnh giaù xem coù neân thöïc hieän nhieàu baäc trích ly nhaèm taêng ñoä thu hoài cuûa Carbaryl hay khoâng. Keát quaû thu ñöôïc nhö sau:
Baûng3.5: Keát quaû khaûo saùt soá baäc trích ly ñoái vôùi Carbaryl
Baäc trích ly
Dieän tích peak TB
Ñoä thu hoài maãu%
1 (ñònh möùc 25mL)
2 (ñònh möùc 10mL)
3 (ñònh möùc 10mL)
3383912 ± 6091
280926 ± 5871
138435 ± 1633
91,06 ± 3,26
94,09 ± 3,90
95,58 ± 4,06
Baûng keát quaû treân cho thaáy ôû baäc trích ly thöù 3, ñoä thu hoài maãu taêng leân khoâng ñaùng keå, nhöng laïi toán khaù nhieàu thôøi gian ñeå chuaån bò maãu, neân quyeát ñònh chæ trích ly hai baäc, xaû boû pha nöôùc sau laàn trích ly thöù hai, keát quaû naøy cuõng phuø hôïp vôùi phöông phaùp cuûa AOAC laø trích ly 2 baäc.
3.5.3. Keát quaû khaûo saùt ñoä thu hoài maãu:
Thöïc hieän ñoái vôùi caùc maãu: döa leo khoâng boå sung Carbaryl, dòch döa leo boå sung 2,5; 5; 10mL dung dòch Carbaryl 100ppm. Keát quaû thu ñöôïc nhö sau:
Baûng 3.6: Keát quaû xaùc ñònh ñoä thu hoài Carbaryl töø rau khi boå sung 2,5; 5; 10mL dung dòch Carbaryl 100ppm vaøo dòch trích rau.
Dieän tích peak trung bình
Maãu ban ñaàu
59900 ± 1959
Maãu boå sung 2,5ppm
384424 ± 4036
Maãu boå sung 5ppm
736463 ± 4050
Maãu boå sung 10ppm
1855125 ± 2041
Chuaån Carbaryl 2,5ppm
371467 ± 24442
Chuaån Carbaryl 5ppm
746229 ± 13581
Chuaån Carbaryl 10ppm
1946780 ± 3894
Ñoä thu hoài maãu, %
Khi boå sung 2,5ppm
Khi boå sung 5ppm
Khi boå sung 10ppm
87,4 ± 3,3
90,7 ± 3,4
92,2 ± 3,0
Hai yeáu toá quan troïng aûnh höôûng ñeán keát quaû phaân tích dö löôïng Carbaryl trong rau laø ñoä thu hoài maãu cuûa qui trình trích Carbaryl töø rau, vaø ñoä thu hoài maãu cuûa qui trình phaân tích dòch trích baèng thieát bò HPLC. Nhaèm haïn cheá sai soá thöïc nghieäm, naâng cao hieäu suaát thu hoài maãu, caùc thí nghieäm xaùc ñònh ñoä thu hoài cuûa qui trình trích ly Carbaryl töø rau ñöôïc thöïc hieän ñoàng thôøi vôùi caùc maãu rau khoâng theâm chuaån vaø caùc maãu rau ñöôïc boå sung theâm chuaån Carbaryl trong phoøng thí nghieäm.
Baûng 3.7: Keát quaû xaùc ñònh ñoä thu hoài Carbaryl töø rau khi boå sung 2,5; 5; 10mL dung dòch Carbaryl 100ppm vaøo rau.
Dieän tích peak trung bình
Maãu ban ñaàu
59900 ± 1959
Maãu boå sung 2,5ppm
369874 ± 9913
Maãu boå sung 5ppm
723592 ± 9841
Maãu boå sung 10ppm
1809456 ± 9438
Ñoä thu hoài maãu, %
Khi boå sung 2,5ppm
Khi boå sung 5ppm
Khi boå sung 10ppm
83,5 ± 4,1
88,9 ± 4,5
89,9 ± 4,1
Keát quaû ñoä thu hoài cuûa qui trình trích ly Carbaryl töø rau thaáp hôn so vôùi keát quaû ñoä thu hoài maãu sau coät HPLC. Ñieàu naøy laø hieån nhieân do ñieàu kieän phaân tích vôùi thieát bò HPLC (thaønh phaàn pha tónh vaø pha ñoäng) ñaõ ñöôïc löïa choïn sau khi khaûo saùt kyõ. Tuy nhieân keát quaû naøy vaãn toát hôn so vôùi keát quaû ñaõ vaøo naêm tröôùc (chæ ñaït töø 50,45 ñeán 60,82%). Ñieàu naøy coù theå giaûi thích ñöôïc laø do ñaõ caûi tieán qui trình trích Carbaryl töø rau: söû duïng löôïng nguyeân lieäu lôùn hôn (100g), tieán haønh trích ly nhieàu baäc hôn, traùng bình coâ quay nhieàu laàn baèng acetonitrile ñeå naâng cao hieäu suaát thu hoài Carbaryl töø rau.
Keát quaû ñoä thu hoài maãu khi boå sung Carbaryl vaøo dòch trích cao hôn khi boå sung tröïc tieáp leân rau, tuy nhieân möùc cheânh leäch khoâng nhieàu, ñoù laø do toån thaát trong quaù trình loïc baõ.
Quan saùt saéc kyù ñoà maãu rau so vôùi saéc kyù ñoà maãu Carbaryl – nöôùc, thaáy xuaát hieän theâm caùc peak cuûa moät soá chaát khaùc ngoaøi Carbaryl, caùc chaát naøy coù ñoä phaân cöïc cao hôn neân coù thôøi gian löu sôùm hôn.
Hình 3.7: Saéc kyù ñoà cuûa maãu döa leo khoâng boå sung Carbaryl, vaø maãu döa coù boå sung 2,5mL dung dòch Carbaryl 100ppm.
3.5.4. Keát quaû xaùc ñònh dö löôïng Carbaryl treân döa leo:
Dö löôïng Carbaryl ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc phaàn 2.4.9. Keát quaû laø 0,45ppm, thaáp hôn nhieàu so vôùi dö löôïng cho pheùp treân döa leo laø 3ppm. Nhö vaäy hieän nay thuoác baûo veä thöïc vaät chöùa Carbaryl ñaõ ñöôïc ít söû duïng.
3.6. Keát quaû thöû nghieäm quy trình trích Dimethoate töø döa leo:
Do caùc taøi lieäu tham khaûo ñöôïc chuû yeáu duøng phöông phaùp saéc kyù khí ñeå phaân tích Dimethoate, neân quy trình trích Dimethoate töø rau seõ ñöôïc xaây döïng döïa treân caùc taøi lieäu naøy. Theo taøi lieäu [12,13], Dimethoate trong rau ñöôïc trích baèng acetone, dichloromethane. Sau ñoù, cho tieáp NaCl vaøo dòch trích ñeå taùch pha. Pha höõu cô thu ñöôïc tieáp tuïc cho Na2SO4 vaøo ñeå loaïi hoaøn toaøn nöôùc. Dòch trích ñöôïc cho qua coät C18 ñeå loaïi boû taïp chaát.
Do ñeà taøi chæ söû duïng Dimethoate coù ñoä tinh khieát cao (>98%) chöù khoâng phaûi thuoác tröø saâu thöông phaåm, neân seõ khoâng söû duïng dichloromethane, Na2SO4 trong quy trình trích. Coøn veà böôùc laøm saïch qua coät, do ñieàu kieän thieát bò haïn cheá, neân seõ boû qua böôùc naøy.
3.6.1. Keát quaû löïa choïn dung moâi ñeå trích Dimethoate:
Caùc taøi lieäu tham khaûo [12,13,] neâu hai loaïi dung moâi chuû yeáu coù theå duøng ñeå trích Dimethoate töø rau, laø dichloromethane vaø acetone. Nhöng do löôïng dung moâi söû duïng cho moät maãu rau laø khaù nhieàu (khoaûng 300mL) neân ta choïn acetone.
3.6.2. Keát quaû xaùc ñònh soá baäc trích ly:
Töông töï nhö Carbaryl, ta seõ xaùc ñònh soá baäc trích ly ñoái vôùi Dimethoate:
Baûng 3.8: Keát quaû xaùc ñònh soá baäc trích ly ñoái vôùi Dimethoate
Baäc trích ly
Dieän tích peak
Ñoä thu hoài maãu
(%)
1 (ñònh möùc 50mL)
2 (ñònh möùc 10mL)
3 (ñònh möùc 10mL)
145346,3 ± 1569,7
11318,3 ± 444,8
1248 ± 56
90,81 ± 1,98
92,22 ± 4,14
92,38 ± 5,89
Döïa vaøo keát quaû treân chuùng ta seõ tieán haønh trích ly 2 baäc ñoái vôùi Dimethoate. ÔÛ baäc trích ly thöù 3 ñoä thu hoài maãu taêng leân khoâng ñaùng keå.
3.6.3. Keát quaû xaùc ñònh ñoä thu hoài cuûa quy trình trích Dimethoate töø rau:
Töông töï nhö ñoái vôùi Carbaryl, keát quaû phaân tích haøm löôïng Dimethoate trong rau chòu aûnh höôûng cuûa hieäu suaát thu hoài maãu sau coät HPLC vaø hieäu suaát thu hoài maãu sau quaù trình trích (tröôùc khi ñöa vaøo coät HPLC). Do ñoù, ñeå xaùc ñònh hieäu suaát thu hoài maãu cuûa qui trình trích löïa choïn, caàn laøm ñoàng thôøi qui trình naøy vôùi maãu rau, vaø vôùi maãu rau coù theâm chuaån ñeå so saùnh.
Khi boå sung chuaån vaøo dòch rau, keát quaû ñoä thu hoài thu ñöôïc nhö sau:
Baûng 3.9: Keát quaû xaùc ñònh ñoä thu hoài Dimethoate töø rau khi boå sung 2,5; 5; 10mL dung dòch Dimethoat 100ppm vaøo dòch trích rau.
Dieän tích peak trung bình
Maãu ban ñaàu
1578 ± 34
Maãu boå sung 2,5ppm
43953 ± 1411
Maãu boå sung 5ppm
75726 ± 1196
Maãu boå sung 10ppm
157907 ± 1974
Chuaån Dimethoate 2,5ppm
49545 ± 595
Chuaån Dimethoate 5ppm
84259 ± 345
Chuaån Dimethoate 10ppm
168141 ± 3178
Ñoä thu hoài maãu, %
Khi boå sung 2,5ppm
Khi boå sung 5ppm
Khi boå sung 10ppm
85,5 ± 3,5
88,0 ± 2,8
92,9 ± 2,9
Khi boå sung chuaån tröïc tieáp vaøo rau:
Baûng 3.10: Keát quaû xaùc ñònh ñoä thu hoài Dimethoate töø rau khi boå sung 2,5; 5; 10mL dung dòch Dimethoate 100ppm vaøo rau.
Dieän tích peak trung bình
Maãu ban ñaàu
59900 ± 1959
Maãu boå sung 2,5ppm
39728 ± 942
Maãu boå sung 5ppm
70064 ± 2186
Maãu boå sung 10ppm
140362 ± 4772
Ñoä thu hoài maãu, %
Khi boå sung 2,5ppm
Khi boå sung 5ppm
Khi boå sung 10ppm
77,0 ± 2,6
81,3 ± 3,1
82,5 ± 3,7
Hieäu suaát thu hoài Dimethoate cuûa qui trình aùp duïng laø khaù cao, ñaït töø 77 – 82,5%, cao hôn raát nhieàu so vôùi taøi lieäu [5] (chæ ñaït 59 – 61%). Keát quaû naøy ñaït ñöôïc laø do nhöõng caûi tieán trong quy trình trích. Tuy nhieân keát quaû naøy vaãn thaáp hôn so vôùi ñoä thu hoài cuûa Carbaryl, coù theå laø do quy trình trích naøy thích hôïp cho saéc kyù khí. Cuõng töông töï nhö Carbaryl, ñoä thu hoài maãu Dimethoate khi boå sung vaøo dòch trích rau cao hôn so vôùi ñoä thu hoài maãu khi boå sung tröïc tieáp treân rau. Ngoaøi ra, khi quan saùt treân saéc kyù ñoà, ta thaáy coù khaù nhieàu peak taïp, ñieàu naøy cuõng aûnh höôûng ñeán keát quaû ñoä thu hoài maãu. Do ñoù quaù trình laøm giaøu maãu tröôùc khi phaân tích treân thieát bò saéc kyù laø caàn thieát.
Hình 3.8: Saéc kyù ñoà cuûa maãu döa leo khoâng boå sung Dimethoate, vaø maãu döa coù boå sung 2,5mL dung dòch Dimethoate 100ppm.
Khi ñöa maãu phaân tích ôû Trung taâm Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån Noâng Döôïc VIPESCO, do ôû ñaây coù theâm böôùc laøm giaøu maãu qua coät neân ñoä thu hoài maãu qua coät ñaït ñöôïc raát cao (91,6%). (xem phuï luïc)
Keát quaû dö löôïng Dimethoate trong döa leo:
Dö löôïng Dimethoate ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc 2.4.9. Keát quaû laø 0,38ppm, raát thaáp so vôùi giôùi haïn cho pheùp treân döa leo laø 2ppm. Chöùng toû hieän nay caùc loaïi thuoác baûo veä thöïc vaät chöùa Dimethoate ñaõ ñöôïc haïn cheá söû duïng.
Vôùi caùc keát quaû ñaït ñöôïc, ñeà xuaát quy trình trích Carbaryl, Dimethoate töø rau nhö sô ñoà hình 3.9.
Hình 3.9: Sô ñoà quy trình trích Carbaryl, Dimethoate töø rau
Khuaáy töø
25 – 27g NaCl
200mL acetone
acetonitrile
50mLacetone
Pha nöôùc
Khuaáy töø
Taùch pha
Pha nöôùc
Laéc
Loïc
50mL acetone
Baõ
Laéc
Loïc
Taùch pha
Pha höõu cô
Pha höõu cô
Ñònh möùc 100mL
Traùng bình
Coâ quay chaân khoâng
Sieâu aâm
Dòch phaân tích
Sieâu loïc
Xay nghieàn
100g döa leo
QUY TRÌNH PHAÂN TÍCH VITAMIN C VÔÙI THIEÁT BÒ HPLC
3.7. Keát quaû khaûo saùt ñoä haáp thu cöïc ñaïi cuûa Vitamin C:
Hình 3.10: Phoå haáp thu cuûa Vitamin C trong heä ñeäm photphat.
Ñoà thò treân cho thaáy phoå haáp thuï tia UV cuûa maãu chuaån Vitamin C trong heä ñeäm photphat, pH 2,8 coù ñænh haáp thu ôû böôùc soùng 245nm. Neân khi phaân tích Vitamin C vôùi thieát bò HPLC, böôùc soùng cuûa ñaàu doø UV ñöôïc ñaët ôû 245nm.
Keát quaû xaây döïng ñöôøng chuaån cuûa Vitamin C trong heä ñeäm:
Ñeå xaây döïng ñöôøng chuaån, caùc maãu chuaån Vitamin C vôùi noàng ñoä töø 1 – 20 ppm ñöôïc chuaån bò baèng caùch pha loaõng töông öùng töøø dung dòch goác. Moãi maãu chuaån ñöôïc ño 3 laàn, laáy giaù trò trung bình cuûa thôøi gian löu vaø dieän tích peak. Keát quaû thu ñöôïc ñöôïc theå hieän ôû baûng 3, phaàn phuï luïc.
Caùc soá lieäu treân cho thaáy ñoä laëp laïi cuûa dieän tích peak vaø thôøi gian löu raát toát, ñoä leäch chuaån töông ñoái ñeàu 0,95) laø chaáp nhaän ñöôïc.
Hình 3.11: Ñöôøng chuaån cuûa Vitamin C trong heä ñeäm photphat
So vôùi taøi lieäu [6], heä soá goùc cuûa phöông trình ñöôøng chuaån taêng leân moät ít, nhöng khoâng nhieàu. Ñieàu naøy chöùng toû coät phaân tích Vitamin C raát toát.
Keát quaû xaùc ñònh ñoä laëp laïi vaø ñoä thu hoài qua coät cuûa Vitamin C:
Ñoä laëp laïi: döïa vaøo soá lieäu ñöôøng chuaån, ta nhaän thaáy ñoä laëp laïi cuûa thôøi gian löu Vitamin C raát toát. Thôøi gian löu cuûa taát caû caùc maãu ño khoâng phuï thuoäc vaøo noàng ñoä Vitamin C trong maãu chuaån, laø (2,402 ± 0,002). Ñoä laëp laïi cuûa dieän tích peak ño ñöôïc cuõng naèm trong vuøng sai soá thöïc nghieäm chaáp nhaän ñöôïc <3%.
Hình 3.12: Saéc kyù ñoà chuaån Vitamin C 2ppm
Ñoäâ thu hoài maãu vôùi cuûa qui trình phaân tích phuï thuoäc vaøo noàng ñoä Vitamin C trong maãu chuaån:
Baûng 3.11: Keát quaû ñoä thu hoài Vitamin C qua coät ôû caùc noàng ñoä
Noàng ñoä maãu, ppm
Dieän tích peak trung bình
Ñoä thu hoài maãu qua coät, %
Maãu qua coät
Maãu khoâng qua coät
1
30427 ± 462
35170 ± 1716
86,5 ± 4,4
2
57752 ± 1634
65252 ± 2740
88,5 ± 4,5
5
143544 ± 4464
157669 ± 2002
91,0 ± 3,1
10
281456 ± 3631
302972 ± 7119
92,9 ± 2,5
20
559646 ± 15166
598297 ± 15436
93,5 ± 3,5
Cuõng töông töï nhö Carbaryl, Dimethoate thì ñoä thu hoài qua coät cuûa Vitamin C cuõng taêng khi noàng ñoä taêng. Coù theå giaûi thích keát quaû naøy töông töï nhö muïc 3.4.
Keát quaû ñoä thu hoài maãu cuûa quy trình trích Vitamin C trong döa leo:
Quy trình trích Vitamin C ñöôïc thöïc hieän nhö trong phaàn thöïc nghieäm. Ñeå chuaån bò moät maãu phaân tích maát khoaûng 10 phuùt, vaø thôøi gian thöïc hieän caùc thí nghieäm vaøo buoåi chieàu vaø toái, neân vieäc maát maùt Vitamin C laø khoâng ñaùng keå. Döôùi ñaây laø baûng keát quaû ñaùnh giaù ñoä thu hoài maãu cuûa quy trình trích Vitamin C töø döa leo baèng phöông phaùp theâm chuaån:
Ñoä thu hoài maãu khi boå sung Vitamin C vaøo dòch trích döa leo:
Baûng 3.12: Keát quaû ñoä thu hoài maãu khi boå sung Vitamin C vaøo dòch döa leo
Dieän tích peak trung bình
Maãu ban ñaàu
304352 ± 1096
Maãu boå sung 2,5ppm
362498 ± 4676
Maãu boå sung 5ppm
435356 ± 10579
Maãu boå sung 10ppm
539674 ± 16082
Chuaån Vitamin C 2,5ppm
70536 ± 896
Chuaån Vitamin C 5ppm
145575± 1630
Chuaån Vitamin C 10ppm
251418 ± 905
Ñoä thu hoài maãu, %
Khi boå sung 2,5ppm
Khi boå sung 5ppm
Khi boå sung 10ppm
82,4 ± 1,5
89,9 ± 2,4
93,6 ± 2,8
Khi boå sung Vitamin C tröïc tieáp vaøo rau, keát quaû ñoä thu hoài ñaït ñöôïc nhö sau:
Baûng 3.13: Keát quaû ñoä thu hoài maãu khi boå sung Vitamin C vaøo döa leo
Dieän tích peak trung bình
Maãu ban ñaàu
304352 ± 1096
Maãu boå sung 2,5ppm
358816 ± 5239
Maãu boå sung 5ppm
421203 ± 1390
Maãu boå sung 10ppm
518043 ± 1088
Ñoä thu hoài maãu, %
Khi boå sung 2,5ppm
Khi boå sung 5ppm
Khi boå sung 10ppm
77,2 ± 1,5
80,3 ± 1,0
85,0 ± 1,2
Keát quaû ñoä thu hoài maãu ñaït ñöôïc khaù cao, töông ñöông vôùi keát quaû trong taøi lieäu [6]. Töông töï nhö Carbaryl, Dimethoate ñoä thu hoài maãu khi boå sung chuaån vaøo dòch trích cao hôn khi boå sung chuaån tröïc tieáp leân rau, giaûi thích töông töï laø do thaát thoaùt trong baõ khi loïc.
Hình 3.14: Saéc kyù ñoà maãu döa leo khoâng boå sung Vitamin C vaø maãu coù boå sung 2,5mL Vitamin C 100ppm.
Keát quaû xaùc ñònh haøm löôïng Vitamin C trong döa leo:
Theo coâng thöùc trong phaàn 2.4.9, thì haøm löôïng Vitamin C coù trong döa leo xaùc ñònh ñöôïc laø 4,15mg/100g, thaáp hôn raát nhieàu so vôùi giaù trò trong taøi lieäu tham khaûo, laø 12mg/100g. ÔÛ ñaây coù nhieàu nguyeân nhaân, tröôùc heát laø do gioáng döa leo choïn phaân tích, khaùc vôùi trong taøi lieäu. Thöù hai laø do maát maùt Vitamin C trong quaù trình thu hoaïch vaø baûo quaûn (khoaûng thôøi gian töø luùc thu hoaïch ñeán khi phaân tích). Keá tieáp laø do söï maát maùt Vitamin C trong quaù trình phaân tích, thôøi gian phaân tích laâu vaø ñieàu kieän baûo quaûn khoâng toát cuõng aûnh höôûng ñeán haøm löôïng Vitamin C. Ngoaøi ra, cuõng coù theå do quy trình trích ly cho hieäu suaát thu hoài cao ñoái vôùi Vitamin C môùi cho vaøo rau hôn laø Vitamin C coù trong rau.
ÖÙNG DUÏNG QUY TRÌNH PHAÂN TÍCH ÑEÅ ÑAÙNH GIAÙ MÖÙC ÑOÄ PHAÂN HUÛY CARBARYL KHI CHIEÁU XAÏ
3.12. Keát quaû chieáu xaï ôû lieàu chieáu baèng vaø thaáp hôn ngöôõng cho pheùp:
Möùc ñoä phaân huûy Carbaryl trong döa leo ñöôïc xaùc ñònh theo quy trình trích vaø phaân tích vôùi thieát bò HPLC, vaø theå hieän treân Hình 3.14. Lieàu naêng löôïng böùc xaï haáp thuï caøng cao thì phaân huûy Carbaryl caøng nhieàu. Vôùi lieàu chieáu 1 kGy, khaû naêng phaân huûy Carbaryl trong döa leo laø 66,4%. Giaû söû vôùi maãu döa leo coù dö löôïng Carbaryl töông ñöông 3,45 mg/kg, ñem maãu chieáu xaï 1 kGy, dö löôïng Carbaryl coøn laïi treân döa leo seõ chæ laø 1,16 mg/kg (MRL = 3mg/kg).
Hình 3.14: Möùc ñoä phaân huûy Carbaryl trong rau vôùi lieàu chieáu töø 0,2 – 1kGy
3.13. Keát quaû chieáu xaï ôû lieàu chieáu cao hôn ngöôõng cho pheùp:
Maãu döa leo boå sung Carbaryl vôùi noàng ñoä 6ppm, ñöôïc chieáu xaï vôùi lieàu chieáu 1,5 vaø 3 kGy. Möùc ñoä phaân huûy thu ñöôïc nhö sau:
Baûng 3.14: Keát quaû chieáu xaï döa leo ôû lieàu chieáu 1,5 vaø 3 kGy.
Lieàu chieáu
Möùc ñoä phaân huûy
1,5kGy
3kGy
50,1%
61,9%
Keát quaû phaân tích vaãn chæ ra chieàu höôùng taêng möùc ñoä phaân huyû Carbaryl khi lieàu chieáu taêng. Tuy nhieân möùc ñoä phaân huûy ôû ñaây laïi thaáp hôn so vôùi lieàu chieáu 1 kGy, coù theå laø do löôïng Carbaryl boå sung vaøo döa leo laø khaùc nhau, löôïng Carbaryl bò phaân huûy coù taêng, nhöng do löôïng Carbaryl boå sung vaøo nhieàu hôn, neân möùc ñoä phaân huûy seõ giaûm.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
dualeo_sua.doc
