Luận văn Phân tích năng lực cạnh tranh của Ngân hàng Nông Nghiệp Và Phát Triển Nông Thôn Huyện Châu Thành, Tiền Giang

n hàng ít gặp rủi ro. Qua số liệu thực tế cho thấy tỷ số này có sự biến động không ổn định, tăng lên vào năm 2007 là 1,97% nhưng tới năm 2008 lại giảm xuống còn 1,86%. Điều này cho thấy khả năng đáp ứng cho nhu cầu thanh khoản của ngân hàng chưa cao. Ở đây ngân hàng đã có sự đánh đổi giữa khả năng thanh khoản và khả năng sinh lợi, do ngân hàng gia tăng việc huy động vốn để mở rộng quy mô tín dụng, đáp ứng nhu cầu vay vốn khách hàng nhất là cho vay ngắn hạn. - Chỉ tiêu tài sản thanh khoản trên tổng tài sản: Chỉ tiêu này phản ánh trong tổng tài sản có bao nhiêu tài sản để có thể đáp ứng nhu cầu thanh khoản. Nhìn chung, qua các năm tỷ số này cũng có sự thay đổi đáng kể và tăng dần qua các năm, năm 2006 tỷ số này đạt 0,87% . Qua năm 2007 tỷ số này tăng 1,23% và tăng lên 1,38% trong năm 2008 có nghĩa trong 1 đồng tổng tài sản có 0,0138 đồng tài sản dùng cho thanh khoản. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 44 4.1.2 Năng lực về công nghệ Lĩnh vực công nghệ tin học cũng là một trong những ưu tiên hàng đầu nhằm đẩy nhanh việc mở rộng, nâng cao chất lượng các sản phẩm dịch vụ, tăng cường thông tin quản lý và kiểm soát hoạt động. Đồng thời ngân hàng NNo&PTNT VN đặt mục tiêu nâng cao năng lực tài chính và phát triển giá trị thương hiệu trên cơ sở đẩy mạnh và kết hợp với văn hóa doanh nghiệp; đáp ứng được yêu cầu chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp, nông thôn; dịch vụ ngân hàng đủ năng lực cạnh tranh; tập trung đầu tư, đào tạo nguồn nhân lực, đổi mới công nghệ ngân hàng theo hướng hiện đại hóa, đủ năng lực cạnh tranh và hội nhập. Trên cơ sở đó,trong năm 2007 chi nhánh ngân hàng NNo&PTNT huyện Châu Thành đã hoàn thành việc triển khai hệ thống quản lý IPCAS, hoàn thành việc chuyển đổi số liệu hệ thống giao dịch cũ, công nghệ lạc hậu khó kiểm soát sang phần mềm quản lý mới, thống nhất trên toàn hệ thống ngân hàng NNo&PTNT Việt Nam và tiếp tục nâng cấp khả năng lưu trữ, xử lý thông tin, bảo mật cho toàn hệ thống vào đầu năm 2009. Chương trình IPCAS là một hệ thống thanh toán nội bộ và kế toán khách hàng của Ngân hàng NNo & PTNT Việt Nam được xử lý trực tuyến tập trung nhằm giúp ngân hàng quản lý các giao dịch của khách hàng, lưu trữ chứng từ, xử lý số liệu và nhiều nghiệp vụ đơn lẻ khác, tự động hoá theo hình thức giao dịch một cửa Những thuận lợi do hệ thống quản lý IPCAS mang lại: + Do kết nối toàn hệ thống nên giúp ngân hàng truy xuất thông tin khách hàng được dễ dàng hơn. Qua đó tiết kiệm được thời gian và chi phí trong việc tìm kiếm thông tin góp phần xử lý nhanh, chính xác các giao dịch với khách hàng. + Do được thực hiện trên một giao diện có tính tương tác cao và dễ sử dụng nên giúp ngân hàng triển khai các sản phẩm ngân hàng điện tử, nhiều sản phẩm đặc thù có hàm lượng công nghệ cao như quản lý tiền mặt, sản phẩm bao thanh toán, sàn giao dịch vàng một cách thuận lợi hơn. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 45 - Đối với khách hàng: do tất cả các chi nhánh, phòng giao dịch của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành đều được kết nối với Hội sở nên khách hàng khi giao dịch tại ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành có thể gửi tiền, rút tiền, nhận tiền, chuyển tiền ở bất cứ chi nhánh, phòng giao dịch nào trên toàn quốc. Qua đó tiết kiệm được thời gian và chi phí đi lại cho khách hàng. Bảng 4.6 BẢNG SO SÁNH CHẤT LƯỢNG HỆ THỐNG CŨ VÀ IPCAS Tiêu chí Hệ thống cũ Hệ thống IPCAS Khả năng bảo mật và toàn vẹn dữ liệu Thấp Cao Mô hình xử lý tập trung Không đáp ứng Đáp ứng Khối lượng giao dịch lớn Không đáp ứng Đáp ứng Quản lý khách hàng quan hệ Không đáp ứng Đáp ứng Giao dịch 24h trong ngày, 7 ngày trong tuần, 365 ngày trong năm Không đáp ứng Đáp ứng Xử lý đa tệ và xử lý tỷ giá hàng ngày cũng như giao dịch đa tệ. Không đáp ứng Đáp ứng Quyết toán mọi thời điểm Không đáp ứng (Chỉ có thể thực hiện vào 31/12) Đáp ứng Đổi mới quy trình giao dịch, chữ ký điện tử, chứng từ điện tử. Tăng năng suất. Không đáp ứng Đáp ứng Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 46 Thẻ nhựa, hệ thống kết nối thẻ Chưa có Đáp ứng Khả năng cung cấp không hạn chế số lượng truy cập Không đáp ứng Đáp ứng Tính tích hợp Thấp Cao Nguồn: www. sbv.gov.vn 28-04-2009 Ngoài ra, Ngân hàng cũng được trang bị đầy đủ các thiết bị phục vụ công tác văn phòng như máy in, máy photocopy, máy fax, máy phát điện dự phòng đảm bảo hoạt động liên tục.Từ đó giúp khách hàng thuận tiện hơn trong giao dịch, có thể gửi tiền ở một nơi và thực hiện giao dịch ở một nơi khác. Bên cạnh đó, trình độ của mọi tầng lớp dân cư nói chung và của huyện Châu Thành- Tiền Giang nói riêng sẽ ngày một nâng cao, nhu cầu giao dịch, tìm hiểu thông tin, kiểm tra tài khoản hoặc các giao dịch trực tuyến khác sẽ là một nhu cầu bức thiết. Chính vì vậy, việc ứng dụng công nghệ trong xây dựng hình ảnh ngân hàng sẽ vừa là một cách giúp tiếp cận khách hàng tốt hơn, phục vụ khách hàng tốt hơn mà hơn thế nữa điều đó còn cho thấy trình độ năng lực của ngân hàng. Đặc biệt, các website của ngân hàng hiện nay là kênh thông tin hết sức quan trọng, webstie của ngân hàng NNo&PTNT Tiền Giang được thiết kế có giao diện đẹp, dễ dàng thao tác, sử dụng, truy cập với tốc độ nhanh chóng, thông tin được cập nhật liên tục. Tuy nhiên, chỉ có các chi nhánh ngân hàng cấp I mới có webstie riêng cón các chi nhánh câp II thì chưa được trang bị kênh thông tin quan trọng này. Trong tương lai khi trình độ của khách hàng được nâng lên tầm cao mới thì việc ứng dụng công nghệ trong xây dựng các trang web giúp quảng bá hình ảnh, tiếp xúc khách hàng cần được thực hiện cho toàn bộ hệ thống. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 47 4.1.3 Nguồn nhân lực - Cách thức tổ chức: Ngân hàng có một đội ngũ nhân sự giỏi và giàu kinh nghiệm do đã gắn bó lâu dài với ngân hàng. Riêng đối với các nhân viên trẻ thì công tác tuyển dụng được thực hiện khá nghiêm túc, chặt chẽ nên vẫn đảm bảo có đủ năng lực và chuyên môn trong công tác. Ngân hàng NNo&PTNT huyện Châu Thành được xem là một đơn vị đoàn kết và nhất trí trong hành động, Ban Giám Đốc là những người dày dặn kinh nghiệm và đầy quyết đoán, luôn nắm bắt đúng thời cơ và đề ra các chiến lược phù hợp, đó chính là một trong những yếu tố hết sức quan trọng góp phần tạo nên thành công và uy tín của ngân hàng hiện nay. - Khả năng lãnh đạo của bộ phận: Trưởng phòng nhân sự là người có trình độ và nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhân sự, do vậy việc phân bổ và sắp xếp công việc khá hợp lý, đảm bảo cho mọi người cùng hoạt động và cùng phấn đấu vì mục tiêu chung của ngân hàng, vì vậy, hiệu quả quản lý nhân sự có nhiều thuận lợi, từng bộ phận, cá nhân có lịch trình làm việc cụ thể, phù hợp với trình độ, năng lực của nhân viên, giúp tiết kiệm được thời gian và công sức. - Trình độ nhân sự: Tổng số nhân viên của chi nhánh hiện nay là 55 người; trong đó, hợp đồng có thời hạn là 12 người,không thời hạn có 43 người, lao động nữ có 28 người chiếm 50,91%. Nhân viên có trình độ chuyên môn nghiệp vụ là 48 người chiếm khoảng 87,2% tổng số nhân viên của chi nhánh. Chất lượng nguồn nhân lực của ngân hàng nhìn chung là tương đối với 60% nhân viên có trình độ đại học nhưng chưa có nhân viên có trình độ trên đại học. Trình độ cũng như ý thức trách nhiệm của cán bộ được nâng cao rõ rệt. Trước đây, khi sử dụng hệ thống cũ, mỗi cán bộ nghiệp vụ thường chỉ thông thạo việc xử lý 1 hoặc 2 trong số các nghiệp vụ Ngân hàng. Khi áp dụng hệ thống mới với mô hình giao dịch 1 cửa, mỗi cán bộ nghiệp vụ đã thông thạo tất cả các nghiệp vụ. Giảm thiểu lao động thủ công và đánh giá Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 48 được chất lượng công việc nhờ khả năng kiểm tra đến từng bút toán của nhân viên nghiệp vụ. Bảng 4.7: TRÌNH ĐỘ NHÂN VIÊN NGÂN HÀNG Trình độ của nhân viên Số người Tỷ lệ (%) - Đại học 33 60 - Cao đẳng 3 5,4 - Trung cấp 5 9,1 - Sơ cấp 7 12,7 - Khác 7 12,8 Tổng 55 100,00 Nguồn: Phòng hành chính TRÌNH ĐỘ NHÂN VIÊN NGÂN HÀNG 5,40% 9,10% 12,70% 12,80% 60% Đại học Cao đẳng Trung cấp Sơ cấp Khác Hình 4.4: TRÌNH ĐỘ NHÂN VIÊN NGÂN HÀNG Tuy nhiên, Trình độ cán bộ tại chi nhánh không đồng đều, một số còn hạn chế nên khi tiếp nhận và vận hành hệ thống mới còn nhiều lúng túng, nhầm lẫn. Bên cạnh đó, thời gian làm quen với hệ thống có hạn (do phải đáp ứng yêu cầu về tiến độ) cũng là một nguyên nhân ảnh hưởng đến kỹ năng vận hành hệ thống của giao dịch viên. Số lượng cán bộ tham gia quản lý và thực hiện dự án ít, khi triển Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 49 khai thực hiện số lượng các chi nhánh lại nhiều hơn so với thiết kế ban đầu, dẫn đến thời gian triển khai dài hơn, chậm tiến độ hơn. Vì vậy, chi nhánh cần tạo điều kiện thuận lợi cho nhân viên đủ tiêu chuẩn được học cao hơn nhằm nâng cao trình độ của mình để có thể phục vụ ngân hàng tốt hơn. Ngoài ra với số lượng nhân viên như hiện nay thì vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu của ngân hàng trong thời gian tới. Vì vậy ngân hàng cần có chính sách tuyển dụng hợp lý để vừa đủ về số lượng và đảm bảo về chất lượng, cần tổ chức đào tạo thật kỹ lưỡng về các chức năng cũng như quy trình vận hành hệ thống cho một đội ngũ cán bộ của chi nhánh, bồi dưỡng thành lực lượng nòng cốt trong quá trình tiếp nhận và vận hành hệ thống tại chi nhánh, hạn chế tối đa sai sót do người vận hành gây ra. Cần hết sức coi trọng việc chuyển giao công nghệ để khi nhà cung ứng bàn giao hệ thống và chấm dứt giai đoạn bảo hành, cán bộ của Ngân hàng có đủ khả năng làm chủ hệ thống. 4.1.4 Năng lực quản lý và cơ cấu tổ chức - Về cơ cấu tổ chức: Ngân hàng Ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành giao dịch tại ba địa điểm: gồm khu vực trung tâm tại thị trấnTân Hiệp - huyện Châu Thành; khu vực Long Định và khu vực Vĩnh Kim. Hiện nay Ban lãnh đạo gồm có 06 người, gồm 01 Giám Đốc và 01 Phó Giám Đốc phụ trách Tín Dụng; 01 Phó Giám Đốc phụ trách Kế Toán – Ngân Quỹ - Hành Chánh; và các Phó Giám Đốc phụ trách các chi nhành giao dịch. Họ đều là những cán bộ tốt nghiệp đại học, có kinh nghiệm trong hoạt động Ngân hàng và tâm huyết với nghề, có đạo đức, có trình độ chính trị, nhạy bén với những thay đổi của nền kinh tế, đoàn kết gần gũi với từng CBCNV trong cơ quan…cùng nhau xây dựng đơn vị ngày càng vững mạnh. Để có thể đánh giá năng lực quản lý của ban điều hành ngân hàng ta có thể xem xét một số tiêu chí sau: - Hiệu quả kinh doanh: Hoạt động kinh doanh của Ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành trong ba năm qua đều tốt do kết quả kinh doanh qua các năm đều có doanh thu tăng .Các Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 50 chỉ tiêu về tổng dư nợ, tổng nguồn vốn, tổng tài sản …năm sau luôn cao hơn năm trước. Mặc dù quỹ thu nhập có giảm do chi phí qua các năm luôn tăng cao, cộng với nhiều khó khăn, bất ổn trong nền kinh tế, tình hình giá cả thị trường, thiên tai, dịch bệnh thường xuyên đe doa. Để làm được điểu này, chúng ta cần phải kể đến sự cố gắng làm việc của đội ngũ cán bộ công nhân viên ngân hàng trong đó đội ngũ quản lý đóng một vai trò hết sức quan trọng. Khả năng quản lý của họ đã giúp Ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành có những chính sách và hướng đi phù hợp trong điều kiện kinh doanh cạnh tranh gay gắt như hiện nay. Ngoài ra, sự quản lý tốt sẽ giúp ngân hàng nâng cao được uy tín của mình trên thị trường. Thật vậy với những chiến lược kinh doanh thu hút khách hàng linh hoạt, phù hợp như áp dụng lãi suất cho vay ưu đãi, tăng hạn mức tín dụng cho các khách hàng thân thiết sẽ gây ấn tượng tốt cho khách hàng, qua đó tạo được sự an tâm của khách hàng khi đến giao dịch với ngân hàng. Hiện nay, Ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành đã xây dựng được mối quan hệ tín dụng lâu dài với các doanh nghiệp trên địa bàn và chiếm lĩnh thị phần huy động vốn trong toàn huyện với hơn 90%, tăng hơn so với năm 2007 là 4,81%, chính điều này sẽ giúp ngân hàng gia tăng hiệu quả tín dụng nhưng vẫn đảm bảo rủi ro ở mức thấp. - Sự tuân thủ pháp luật và quy định: Dưới sự quản lý chặt chẻ của Ban Lãnh Đạo, Ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành luôn thực hiện rất tốt những quy định của Pháp luật như thực hiện tốt việc đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho nhân viên nhằm đảm bảo những quyền lợi thiết thực cho nhân viên để họ có thể yên tâm làm việc tại ngân hàng. Bên cạnh đó, ngân hàng còn nghiêm chỉnh thực hiện tốt việc trích lập dự trử bắt buộc, dự trử thanh toán, dự phòng rủi ro tín dụng theo quy định của ngân hàng Nhà nước. Đối với những quy định từ Hội sở, ngân hàng luôn chấp hành tốt. Chẳng hạn khi thực hiện nghiệp vụ cho vay, cán bộ tín dụng của ngân hàng đều dựa vào quy chế cho vay, lãi suất do Hội sở ban hành. Việc tuân thủ quy chế trong hoạt động đã giúp cho Ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành hạn chế được những rủi Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 51 ro cũng như gia tăng hiệu quả trong hoạt động kinh doanh của mình. Chính điều này đã giúp ngân hàng hoàn thành kế hoạch năm do Ngân hàng NNo&PTNT Tỉnh đề ra. - Chính sách động viên, khen thưởng: Ban lãnh đạo luôn quan tâm đến môi trường làm việc của nhân viên từ yếu tố vật chất cho đến yếu tố tinh thần. Tiến hành họp, hội để lắng nghe ý kiến của nhân viên về những khó khăn mà họ gặp phải trong công việc cũng như trong cuộc sống để có hướng khắc phục kịp thời, qua đó tạo cho nhân viên cảm giác thoải mái, an tâm làm việc. Ngoài ra, ngân hàng luôn có những chính sách động viên tinh thần nhân viên kịp thời để có họ có thể làm việc tốt hơn như khen thưởng đối với nhân viên hoàn thành tốt mục tiêu được giao, tổ chức các chuyến đi du lịch cho nhân viên nhân dịp các ngày lễ lớn trong năm, đã xây dựng và duy trì được các suất nghĩ dưỡng kết hợp tham quan du lịch hàng năm cho Cán bộ nhân viên lớn tuổi, tổ chức tặng quà sinh nhật hàng năm cho Cán bộ nhân viên, khen thưởng con em học giỏi, thành lập quỹ tương trợ xoay vòng gần 02 tỷ đồng, quỹ hỗ trợ tai nạn…Chính sự thiết thực này đã kích thích tập thể nhân viên viên phấn đấu thi đua tốt và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chuyên môn hàng tháng, hàng năm. Tạo động lực trong hoạt động kinh doanh: phát động phong trào thi đua hằng năm theo qui định của Ngân hàng NNo&PTNT Tỉnh; thi đua lao động giỏi, thi đua hoàn thành kế hoạch năm, phong trào “ Xây dựng đơn vị trong sạch, vững mạnh” tiến tới hội nhập; thi đua xây dựng và phát triển thương hiệu và thực hiện văn hóa doanh nghiệp Ngân hàng NNo&PTNT Việt Nam; phong trào thi đua phụ nữ 02 giỏi “Giỏi việc Ngân hàng, đảm việc nhà” Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 52 4.1.5 Hệ thống kênh phân phối và mức độ đa dạng hóa các dịch vụ cung cấp - Hệ thống phân phối: Chi nhánh Ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành tổ chức chia nhỏ thị phần trên toàn huyện, qui định mỗi một khu vực gồm bao nhiêu xã và tổ chức các phòng giao dịch ở nơi thuận tiện gần địa bàn quản lý nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho khách hàng đến giao dịch hoặc tìm hiểu các nghiệp vụ, dịch vụ mà ngân hàng cung cấp. Tổ chức các tổ tín dụng lưu động, kết hợp với các tổ vay vốn và chính quyền địa phương, từ đó giúp nắm bắt tình hình khách hàng một cách nhanh chóng, chính xác và đề ra các phướng án giải quyết kịp thời. Chính nhờ đó mà thị phần tại địa bàn không ngừng mở rộng và có khả năng hướng tới những địa bàn khác. - Các hoạt động kinh doanh dịch vụ: Một số nghiệp vụ mà ngân hàng thực hiện thường xuyên là: cho vay từng lần theo món được áp dụng cho các hộ, cá thể nhỏ lẻ vay để sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi; cho vay theo hạn mức tín dụng, chủ yếu là các khoản ngắn hạn dưói 12 tháng cho các doanh nghiệp có nhu cầu xoay vòng vốn nhanh; và nghiệp vụ bão lãnh…Ngoài ra, còn có các hoạt động kinh doanh dịch vụ như: dịch vụ mua bán ngoại tệ, dịch vụ chi trả kiều hối, nghiệp vụ kinh doanh thẻ trả lương qua thẻ ATM… 4.1.6 Mức độ cạnh tranh và hợp tác giữa các ngân hàng trong địa bàn Trong địa bàn huyện Châu Thành - tỉnh Tiền Giang ngoài ngân hàng Ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành còn có các quỹ tín dụng nhân dân và ngân hàng Chính Sách Xã Hội huyện Châu Thành. Tuy nhiên các tổ chức này chiếm thị phần không đáng kể và hoạt động không nhằm mục đích lợi nhuận. Riêng các địa bàn ở ven huyện Châu Thành như tỉnh Long An, thành phố Mỹ Tho là những địa bàn có nhiều ngân hàng cạnh tranh nhau rất gay gắt. Hiện nay, giá cước chuyển tiền của Ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành còn khá cao nên đối với những khoản tiền có giá trị lớn, khách hàng thường có xu hướng sang các ngân hàng thuộc địa phương khác như Long An hay thành phố Mỹ Tho để thực hiện giao dịch. Đây cũng là một vấn đề mà ngân hàng cần quan tâm trong thời gian tới và có phương án khắc phục, Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 53 tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các khách hàng trung thành, làm cho họ gắn bó lâu dài hơn với ngân hàng. 4.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của ngân hàng Như đã trình bày ở phần đầu, một sự phân tích toàn diện về năng lực cạnh tranh, khả năng duy trì và nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng đòi hỏi không chỉ nghiên cứu về năng lực nội tại của ngân hàng đó mà còn bao gồm cả việc phân tích các yếu tố mang tính môi trường tác động đến khả năng duy trì và nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng. Tuy nhiên, bài luận này chỉ tập trung đánh giá, phân tích các yếu tố của năng lực nội tại và chỉ ra một số yếu tố tác động của môi trường đến năng lực cạnh tranh của ngân hàng. 4.2.1 Các điều kiện mang tính nhân tố: Ngân hàng là một lĩnh vực dịch vụ đặc thù mà đối tượng kinh doanh là quyền sử dụng tiền tệ và các nghiệp vụ kinh doanh có liên quan đến tiền tệ ( thanh toán, mua bán ngoại hối…), là một ngành dịch vụ phức tạp, chứa đựng rất nhiều rủi ro, vì thế nó đòi hỏi rất cao về các điều kiện mang tính nhân tố như: nguồn nhân lực, nguồn lực về tri thức, nguồn lực công nghệ cao và vốn lớn. Toàn hệ thống Ngân hàng NNo&PTNT Việt Nam đến cuối năm 2008, tổng tài sản đạt 325.802 tỷ đồng tương đương với 20 tỷ USD gấp gần 220 lần so với ngày đầu thành lập. Tổng dư nợ cho vay nền kinh tế đạt 242.102 tỷ đồng trong đó cho vay nông nghiệp nông thôn chiếm trên 70% với trên 10 triệu hộ gia đình, cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm trên 36% với gần 3 vạn doanh nghiệp dư nợ. Tổng nguồn vốn 295.048 tỷ đồng và gần như hoàn toàn là vốn huy động. Là doanh nghiệp có bề dày kinh nghiệm với nguồn vốn lớn và ổn định Ngân hàng NNo&PTNT luôn chú trọng công tác tuyển dụng và đào tạo nhân tài. Cụ thể, tại Ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành việc tổ chức đào tạo cán bộ được thực hiện theo sự phân bổ chỉ tiêu của Ngân hàng NNo&PTNT Tỉnh Tiền Giang và Phòng tổ chức cán bộ. Trong năm 2008, tại ngân hàng đã cử cán bộ học 07 lớp chương trình IPCAS, 02 cán bộ đi học các lớp đại học tại chức, 04 cán bộ học trên đại học và 12 cán bộ đi học các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ do Ngân hàng NNo&PTNT Tỉnh và Ngân hàng Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 54 NNo&PTNT Việt Nam tổ chức. Ngoài ra, tại ngân hàng còn tổ chức các lớp học Anh văn giao tiếp gồm 18 CBCNV tham gia học tập. 4.2.2 Các điều kiện về cầu: Ngân hàng là một ngành dịch vụ cung cấp một số lượng lớn rất đa dạng các loại hình dịch vụ khác nhau. Cầu đối với các dịch vụ ngân hàng vì thế cũng rất đa dạng và phong phú. Đánh giá về cầu đối với các dịch vụ ngân hàng sẽ là một việc rất khó khăn, gồm một số các yếu tố như sau: - Cấu trúc của cầu trong nước đối với các dịch vụ chính của ngân hàng: dịch vụ nhận gửi, cho vay, trung gian thanh toán, mua bán ngoại tệ. - Quy mô của tổng cầu và tốc độ tăng trưởng cũng như mức độ bão hòa của cầu. - Cơ chế chuyển đổi cầu trong nước thành cầu quốc tế và ngược lại Đối với ngân hàng NNo & PTNT Châu Thành đó là các chương trình tín dụng cho nông nghiệp, nông thôn, nông dân, chương trình tín dụng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, chương trình phát triển các dịch vụ ngân hàng, chương trình tín dụng các chương trình kinh tế trọng điểm…Thông qua các chương trình tín dụng đa dạng này, đồng vốn cho vay của ngân hàng đã góp phần đáng kể vào sự phát triển và tăng trưởng kinh tế từ hộ nhân dân cho đến toàn tỉnh. Nông nghiệp-nông thôn-nông dân là mục tiêu mà NNo & PTNT Châu Thành hướng vào một cách hữu hiệu nhất từ nhiều năm qua. Phần lớn dân cư của huyện Châu Thành sống bằng nghề nông nhưng trong cơ cấu kinh tế huyện Châu Thành vào năm 2008 ngành nông- lâm- ngư nghiệp chiếm 37,12% (Trong khi công nghiệp- xây dựng chiếm 37,69% và thương mại- dịch vụ chiếm 27,19%) nhưng giá trị mà ngành nông- lâm- ngư nghiệp đóng góp vào tăng trưởng kinh tế chỉ đạt 4,71% (trong khi đó ngành công nghiệp- xây dựng là 21,59% và thương mại- dịch vụ là 20,21%). Chính vì vậy, cấu trúc về cầu của khách hàng ở huyện Châu Thành chủ yếu vẫn là các hộ nông dân có nhu cầu vay vốn để phát triển sản xuất với quy mô nhỏ, lẻ và nhu cầu này là một tiềm năng rất lớn mà ngân hàng có Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 55 thể khai thác nhằm tạo điều kiện giúp người nông dân dân làm giàu, phát triển kinh tế địa phương. 4.2.3 Trình độ phát triển của các ngành có liên quan và phụ trợ: Những ngành có liên quan mật thiết và là ngành phụ trợ cho hoạt động của ngân hàng gồm: các quỹ tín dụng nhân dân, các công ty tài chính, các công ty chứng khoán, thị trường chứng khoán, thị trường tiền tệ, ngành bưu chính viễn thông, công nghệ thông tin, các cơ quan kiểm toán….. Nhìn chung, trình độ phát triển của các ngành có liên quan và phụ trợ ở địa phương là ở mức tương đối do ngân hàng tọa lạc tại vị trí trung tâm của huyện Châu Thành, gần Quốc lộ 1A có hệ thống các cơ quan hành chánh, ngành bưu chính viễn thông… Tuy nhiên, mức độ mà khách hàng có thể tiếp cận với ngân hàng thông qua những ngành có liên quan và phụ trợ này là tương đối thấp do đa số khách hàng là nông dân ít hiểu biết về công nghệ thông tin, về truyền thông…Cụ thể, trong tháng 04 năm 2009, nhà nước có chủ trương hỗ trợ lãi suất cho các món vay trung và dài hạn nhằm kích thích sản xuất, phát triển kinh tế nhưng đa số khách hàng khi đến ngân hàng giao dịch đều không biết về vấn đề này, CBTD là người hướng dẫn chi tiết về điều kiện, về mức lãi suất… cho khách hàng. Do đó, tùy theo sự phát triển của các ngành có liên quan và phụ trợ và cũng tùy thuộc vào trình độ của khách hàng mà ngân hàng sẽ có những định hướng phát triển riêng trong hoạt động kinh doanh của mình. Hoạt động của ngân hàng NNo &PTNT Châu Thành, mà cụ thể là các CBTD phụ thuộc khá nhiều vào các tổ trưởng tổ LDTK và VV. Họ - đóng vai trò như một cầu nối - là những người có hiểu biết tốt nhất về người ở điạ phương, cung cấp thông tin cho cả ngân hàng lẫn khách hàng, là những sự hỗ trợ đắc lực cho hoạt động kinh doanh của ngân hàng. 4.2.4 Những đặc điểm về văn hóa xã hội có ảnh hưởng đến lợi thế cạnh tranh trong lĩnh vực ngân hàng: Lòng tin của dân chúng đối với các ngân hàng, thói quen tiêu dùng và tiết kiệm, thu nhập bình quân, trình độ dân trí, khả năng hiểu biết về các dịch vụ mà Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 56 ngân hàng cung cấp, mức thu nhập của người dân… là những yếu tố có ảnh hưởng đến lợi thế cạnh tranh của ngân hàng. Người dân Việt Nam nói chung và người dân ở huyện Châu Thành nói riêng đa số đều có tâm lý thích dùng tiền mặt, chưa tin tưởng vào hệ thống ngân hàng, tâm lý e ngại khi giao tài sản của mình cho người khác giữ hay cho người khác biết số tiền mà mình có… Đó là những bất lợi mà hầu hết các ngân hàng gặp phải, đặc biệt là ngân hàng NNo &PTNT huyện Châu Thành. Do đặc thù là một huyện nông nghiệp với đa số người dân sống ở vùng nông thôn ít kiến thức, thiếu thông tin, cùng với những tập quán làng xã lâu năm khiến cho những nổ lực tiếp cận khách hàng của ngân hàng gặp khá nhiều khó khăn. CBTD phải là những người đi trực tiếp đến từng hộ gia đình để giải thích, hướng dẫn, thẩm định và nhắc nhở các khoản vay đến hạn, quá hạn; các khoản vay nhỏ lẻ cũng gây không ít khó khăn cho CBTD vì mỗi người có thể quản lý hơn 1000 khoản vay. Nhiều năm gần đây, đời sống người dân được nâng cao nhờ kinh tế phát triển, trình độ của họ cũng được nâng lên rõ rệch nhờ đó sự hiểu biết về hoạt động của ngân hàng dân dần đi vào được nâng lên. Thu nhập bình quân đầu người của người dân huyện Châu Thành trong ba năm được thể hiện dưới đây: Bảng 4.8 THU NHẬP BÌNH QUÂN HUYỆN CHÂU THÀNH Năm Thu nhập bình quân (Triệu/người/năm) So kỳ trước(%) 2006 10,692 + 9,66 2007 11,725 + 9,66 2008 14,060 + 19,91 Nguồn: Lịch sử hình thành và phát triển ngân hàng – Phòng tín dụng Thu nhập ngày càng tăng điều đó có nghĩa là nhu cầu của khách hàng sẽ ngày càng tăng và đồng thời đòi hỏi của khách hàng sẽ ngày càng đa dạng và phong phú hơn. Một khi tri thức của người dân đã ở một tầm cao mới thì năng lực phục vụ của ngân hàng phải đáp ứng, thỏa mãn khách hàng ngày một cao hơn, có như vậy Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 57 hoạt động của ngân hàng mới bền vững và hoàn thành nhiệm vụ mà hệ thống ngân hàng đảm nhiệm là cung cấp nguồn vốn cho hoạt động kinh tế. 4.3 Vai trò của chính phủ: Vai trò của chính phủ là một yếu tố mang tính chất xúc tác rất quan trọng đối với sự phát triển của bất kỳ ngành nào ở một nước, đối với lĩnh vực ngân hàng, chính phủ lại càng đóng một vai trò quan trọng. Đó là vai trò của người quản lý và giám sát toàn bộ hệ thống ngân hàng thông qua vai trò của Ngân hàng trung ương. Ngoài chức năng của một người quản lý, giám sát, chính phủ còn là chủ sở hữu, là con nợ và chủ nợ lớn của các ngân hàng. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 58 CHƯƠNG 5 ♣*♣ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN HUYỆN CHÂU THÀNH – TIỀN GIANG 5.1 Những khó khăn và nguyên nhân 5.1.1 Những mặt đã thực hiện của ngân hàng - Nguồn vốn huy động nội tệ tăng trưởng cao đã tạo lập nguồn vốn ổn định để mở rộng hoạt động kinh doanh. Thực hiện tốt vai trò chủ đạo trên thị trường tài chính ở nông thôn. - Toàn thể nhân viên, nhất là đội ngũ CBTD đã cập nhật kịp thời các sản phẩm tiền gửi, lãi suất huy động để tư vấn và vận động khách hàng. - Đã có sự chuyển dịch đầu tư mở rộng cho vay 05 loại hình doanh nghiệp, dư nợ đến cuối năm 2008 là 56.828 triệu đồng, tốc độ tăng trưởng 104,96%. - Thực hiện chủ trương nâng cao chất lượng tín dụng, tập trung vốn cho vay hộ nông dân, các doanh nghiệp thu mua lương thực, chế biến lương thực và dịch vụ… - Bảo vệ tài sản, bảo vệ cơ quan, vệ sinh an toàn đã tạo không khí thoải mái, yên tâm khi khách hàng đến giao dịch. - Việc tổ chức đào tạo cán bộ được thực hiện theo sự phân bổ chỉ tiêu của Ngân hàng NNo&PTNT Tỉnh và phòng TCCB đã từng bước đáp ứng nhu cầu nhân lực cho hoạt động của ngân hàng. - Đa số CBCNV làm công tác chuyên môn đã biết vận dụng công nghệ tin học vào công tác kế toán, tín dụng, thông tin báo cáo. Từ đó tiết kiệm thời gian và hiệu quả công việc tăng lên. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 59 5.1.2 Những mặt khó khăn: - Do sự bất ổn về nguồn vốn và lãi suất cho vay nên việc tăng trưởng dư nợ tập trung vào thời gian cuối năm (quý IV) điều này làm giảm tính ổn định trong hoạt động kinh doanh tại ngân hàng. - Nợ đến hạn khó thu hồi, nợ lãi, nợ gốc; nợ quá hạn trong thời gian dài nhưng cũng không thu hồi được dẫn đến nợ xấu tăng cao. - Nợ đã được xử lý rủi ro còn tồn đọng cao 5.566 triệu đồng, tỷ lệ thu hồi trong năm thấp đã làm ảnh hưởng đến tình hình tài chính của đơn vị. - Tính năng động trong đội ngũ cán bộ không đồng đều đã làm giảm khả năng xâm nhập, tiếp cận và mở rộng khách hàng để đầu tư tăng trưởng dư nợ. - Công tác kiềm tra sau khi cho vay và công tác đối chiếu nợ vay tại các tổ lưu động tiết kiệm và vay vốn chưa được chú trọng và quan tâm đúng mức. Trong năm đã xảy ra tiêu cực của tổ trưởng tại phòng giao dịch Long Định, đây là điều đáng lo ngại và cần quan tâm hơn nữa trong công tác quản lý vốn vay tại các tổ lưu động tiết kiệm và vay vốn. - Chương trình giao dịch mới vận hành chưa thông suốt, việc khai thác thông tin còn hạn chế làm cho khách hàng phải chờ đợi. - Cần phối hợp trong công tác phân tích tài chính phòng KH-KD và phòng Kế toán để chủ động tài chính trong năm tiếp theo. - Qũy thu nhập trong năm đủ chi lương cho CBCNV nhưng so với mục tiêu kế hoạch giao còn thấp chỉ đạt 90,29% 5.2 Giải pháp 5.2.1 Thực hiện tốt công tác kiểm tra giám sát vay vốn: Ngân hàng có trách nhiệm kiểm tra, giám sát quá trình vay vốn, sử dụng vốn vay và trả nợ của khách hàng nhằm đôn đốc khách hàng thực hiện đúng và đầy đủ những cam kết đã thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 60 - Tiếp tục tăng cường công tác huy động vốn, mỗi CBTD xây dựng đề án huy động vốn nông thôn, chú trọng từ khâu tiếp cận, tuyên truyền, chọn hộ huy động, vùng huy động. Duy trì tổ huy động vốn đi thu tiền lưu động khi khách hàng có nhu cầu. Tổ chức hội nghị khách hàng là các doanh nghiệp vừa và nhỏ để huy động vốn và tăng nguồn thu dịch vụ ngân hàng. - Nội dung kiểm tra như sau: + Kiểm tra trước khi cho vay: là việc thẩm định, tái thẩm định các điều kiện vay vốn theo quy định. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn của khách hàng trước khi cho vay. Thẩm dịnh là khâu quan trọng trong hoạt động tín dụng, cán bộ tín dụng cần phải có kiến thức, sự hiểu biết nhất định về mọi lĩnh vực, đồng thời phải đặt chất lượng tín dụng lên hàng đầu. Có như thế việc thẩm định, báo cáo thẩm định mới thực tế và khách quan. + Kiểm tra trong khi cho vay: là việc kiểm tra tính đầy đủ, hợp pháp, hợp lệ của hồ sơ khách hàng, hồ sơ vay vốn, hồ sơ tài sản bảo đảm tiền vay và các yếu tố chứng từ; sự khớp đúng giữa chứng minh thư và người vay, giữa người nhận tiền và người có tên trên giấy đề nghị vay vốn… + Kiểm tra sau khi cho vay: - Kiểm tra sử dụng vốn vay theo mục đích đã ghi trong hợp đồng tín dụng. - Kiểm tra tiến độ thực hiện dự án, phương án. - Kiểm tra hiện trạng tài sản bảo đảm tiền vay. * Trong giai đoạn này Ngân hàng có thể thực hiện một số công việc sau để góp phần nâng cao chất lượng tín dụng: + Về thị trường tiêu thụ sản phẩm: Hiệu quả sản xuất kinh doanh của khách hàng cũng ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của Ngân hàng. Phần lớn quá trình sản xuất kinh doanh của người dân là tự phát nên đầu ra của sản phẩm còn bấp bênh, giá cả không ổn định. Vì vậy, Ngân hàng nên tư vấn cho các doanh nghiệp và nông dân có sự thoả thuận hợp đồng bao tiêu sản phẩm để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình tiêu thụ sản phẩm của người nông dân và góp phần giảm rủi ro tín dụng cho Ngân hàng. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 61 + Từ trước đến nay người dân thường sản xuất theo kinh nghiệm lạc hậu nên năng suất, sản lượng không cao. Do đó, Ngân hàng có thế kết hợp với trung tâm khuyến nông huyện tạo điều kiện cho bà con nông dân tiếp cận và áp dụng khoa học kĩ thuật vào sản xuất. Nhưng do trình độ dân trí của người dân còn thấp nên Ngân hàng cần tư vấn cho hộ khi xuống địa bàn hướng dẫn và thẩm dịnh đối tượng cần vay vốn. Có như thế mới đem lại lới ích cho người dân cũng như bản thân Ngân hàng. + Về bảo hiểm trong sản xuất nông nghiệp: nhìn chung, bảo hiểm sản xuất chưa đến được đồng ruộng, do đó khi gặp những rủi ro như thiên tai, bão lũ, dịch bệnh… thu nhập của bà con sẽ bị ảnh hưởng nên việc thu nợ của Ngân hàng gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, để phòng ngừa rủi ro trong kinh doanh, Ngân hàng nên kết hợp với công ty bảo hiểm cây trồng vật nuôi tổ chức cho bà con tham gia bảo hiểm. 5.2.2 Thực hiện tốt công tác phân tích tín dụng: Mục tiêu chủ yếu của phân tích tín dụng là xác định khả năng và ý muốn của người vay trong việc hoàn trả tiền vay, phù hợp với các điều khoản của hợp đồng tín dụng. Ngân hàng phải xác định mức độ rủi ro chấp nhận trong mỗi trường hợp, mức cho vay có thể chấp nhận và với mức độ rủi ro có thể xảy ra. Khi xem xét cấp tín dụng cán bộ cần xem xét đầy đủ các yếu tố sau:  Uy tín (Caracter): Khái niệm về uy tín trong quan hệ tín dụng thì đó không chỉ là sự sẵn lòng trả nợ mà còn có ý nghĩa là phản ánh ý muốn kiên quyết trong việc thực hiện tất cả các giao ước trong hợp đồng tín dụng. Trong quan hệ tín dụng uy tín là tính trung thực khi thực hiện vay nợ và sẵn lòng hoàn trả các khoản nợ vay. Thông thường Ngân hàng đánh giá uy tín của khách hàng qua hồ sơ quá khứ, phỏng vấn người vay…  Năng lực vay nợ của khách hàng (Capacity): Ngân hàng phải chắc rằng khách hàng đang giao dịch có thẩm quyền để yêu cầu một khoản vay và tư cách pháp lí, tư cách thể nhân hoặc pháp nhân của khách hàng để kí kết hợp đồng tín dụng. Đặc điểm này của khách hàng được gọi là năng lực vay tiền. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 62  Các điều kiện kinh tế xã hội (Conditions): Cán bộ tín dụng và các nhà phân tích tín dụng phải có nhận thức về những xu hướng thị trường về mặt hàng sản xuất, ngành nghề của người vay và những điều kiện kinh tế đang thay đổi ảnh hưởng như thế nào đến khoản vay. Một khoản vay có vẻ tốt trên giấy tờ nhưng doanh thu và lợi nhuận cơ thể bị giảm sút trong thời kì có lạm phát do suy thoái kinh tế hoặc do lãi suất cao. Để đánh giá ngành và những điều kiện kinh tế, phần lớn các Ngân hàng xúc tiến việc thu thập các thông tin từ nhiều nguồn khác nhau liên quan đến tình trạng kinh doanh của một số khách hàng thể hiện vay trò đại diện trong ngành.  Vốn tự có của khách hàng (Capital): Khách hàng vay vốn cần phải có đủ mức vốn thích hợp để tham gia cùng với vốn vay Ngân hàng. Mức vốn này dùng để bù đấp những rủi ro thua lỗ có thể xảy ra. Nếu vốn tự có của khách hàng tham gia càng lớn, điều đó làm cho khách hàng quan tâm nhiều hơn đến mục tiêu vay vốn làm cho dự án sinh lời đúng theo kế hoạch.  Tài sản thế chấp và cầm cố (Collateral): Để đánh giá khía cạnh đảm bảo cho một khoản vay, các Ngân hàng phải hỏi: Người vay có nắm giữ đủ vốn ròng hoặc có đủ tài sản riêng để cung cấp sự hậu thuẫn đầy đủ cho khoản vay. 5.2.3 Tiếp tục phân loại khách hàng một cách chặc chẽ theo đúng quy định của ngân hàng NNo&PTNT Việt Nam: Ở Việt Nam hiện nay, trong xu thế cạnh tranh và hội nhập tạo nên thời cơ và thách thức mới đối với hệ thống Ngân hàng thương mại. Nhằm ngăn ngừa và hạn chế rủi ro, giảm bớt tỉ lệ nợ quá hạn hiện nay Ngân hàng cần thận trọng, am hiễu rõ khách hàng của mình là người đang kinh doanh như thế nào. Vì vậy, việc phân tích tài chính xếp loại doanh nghiệp là kĩ thuật nghiệp vụ không thể thiếu được trong hoạt động tín dụng Ngân hàng và đóng vai trò quan trọng trọng việc quyết định chất lượng tín dụng Ngân hàng, cho phép Ngân hàng chủ động lựa chọn khách hàng, và xây dựng chính sách tín dụng hợp lí hơn. Theo “Quy định tạm thời tiêu chí phân loại khách hàng trong hệ thống NHNo&PTNT Việt Nam” số 192/NHNo-TD ngày 07/5/2004, khách hàng được Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 63 xếp loại tín dụng theo 03 loại có thứ hạn từ cao xuống thấp, có kí hiệu như sau: A, B, C. Nếu khách hàng đạt được sự tín nhiệm tín dụng cao thì sẽ được hưởng một số quyền lợi cụ thể trong quan hệ tín dụng với Ngân hàng..Cụ thể như sau:
Khách hàng xếp loại A: Là điều kiện “cần” để xem xét: - Cho vay, bảo lãnh không có bảo đảm bằng tài sản toàn bộ hay một phần vốn vay. - Áp dụng mức lãi suất cho vay, phí dịch vụ…ưu đãi.
Khách hàng xếp loại B: - Bắt buộc phải áp dụng biện pháp bảo đảm tiền vay bằng tài sản. - Có thể được xem xét hưởng một phần ưu đãi mức lãi suất cho vay, phí dịch vụ.
Khách hàng xếp loại C: - Không đuợc tăng dư nợ, hạn chế cho vay trực tiếp hoặc phải giảm thấp dần dư nợ. - Bắt buộc phải áp dụng biện pháp bảo đảm tiền vay bằng tài sản. - Không được hưởng mức lãi suất cho vay, phí dịch vụ ưu đãi theo quy định của NHNo&PTNT Việt Nam. Trong những năm tới nếu Ngân hàng thực hiện theo đúng quy định phân loại khách hàng của NHNo Việt Nam và áp dụng những quyền lợi mà khách hàng được hưởng sẽ góp phần làm giảm rủi ro tín dụng, nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng tại Ngân hàng. 5.2.4 Biên pháp huy động vốn:  Tiếp tục thực hiện thu chi tiền gửi tại nhà khi khách hàng lớn có yêu cầu.  Mở bàn tiết kiệm riêng để phỏng vấn khách hàng nhanh hơn.  Quan tâm hơn nữa trong việc hướng dẫn và chăm sóc khách hàng.  Nâng cao tính chuyên nghiệp cho nhân viên giao dịch.  Quan hệ với đài truyền thanh huyện để quảng cáo, tuyên truyền, giới thiệu đến khách hàng các hình thức huy động vốn của Ngân hàng. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 64  Nâng cao năng lực hoạt động của BQL tổ LDTK&VV.  Tiếp tục phát huy, mở rộng hình thức huy động vốn truyền thống như huy động qua tiền gửi tiết kiệm, phát hành kì phiếu, tiền gửi có kì hạn… 5.2.5 Biện pháp nâng cao hiệu quả cho vay:  Đẩy mạnh công tác cho vay qua mô hình tổ liên doanh vay vốn. Ta thấy trong những năm qua cho vay qua tổ nhóm chiếm tỉ trọng cao trong tổng doanh số cho vay nhưng dư nợ quá hạn đối với hình thức vay vốn này lại khá cao. Trong thời gian tới Ngân hàng cần phải cũng cố tổ LDTKVV để thực hiện mục tiêu của Ngân hàng là tăng trưởng dư nợ phải đi đôi với việc nâng cao chất lượng tín dụng.  Phải kết hợp chặc chẽ với chính quyền địa phương các cấp, đầu tư vốn tín dụng phải dựa vào các chương trình mục tiêu phát triển kinh tế của địa phương.  Nâng cao trình độ của BQL tổ LDTK&VV tránh mất thời gian của cả cán bộ tín dụng và khách hàng. Trong thời gian qua một số BQL tổ hoạt động chưa thật sự hiệu quả, có không ít trường hợp BQL tổ làm hồ sơ vay vốn cho tổ viên không đúng quy định của Ngân hàng làm người vay phải chờ đợi khá lâu vì phải làm lại hay chỉnh sửa hồ sơ vay vốn. Do đó, một số lượng không nhỏ khách hàng đã chuyển sang vay vốn tại các quỹ tín dụng nhân dân mặc dù lãi suất có cao hơn của Ngân hàng nhưng thủ tục đơn giản người vay nhanh chóng nhận tiền vay đáp ứng kịp thời nhu cầu của bà con. Trong thời gian tới Ngân hàng cần chú ý đến khâu này để không đánh mất khách hàng hiện tại đồng thời lôi kéo lại lượng khách hàng cũ.  Tiến hành kiểm tra khảo sát thực tế từng địa bàn xã để xem xét đánh giá mọi khả năng đầu tư vốn trong tương lai và có thể dự đoán khả năng trả nợ của khách hàng.  Tăng trưởng dư nợ phải đi đôi với nâng cao chất lượng tín dụng, quản lý được món vay, thu nợ, thu lãi đúng hạn nhằm hạn chế nợ xấu gia tăng làm Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 65 ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng và rủi ro tín dụng trong hoạt động kinh doanh của đơn vị.  Tăng cường công tác thu hồi nợ xấu, nợ đã xử lý rủi ro, nợ tồn đọng, để tăng quỹ thu nhập của đơn vị và làm trong sạch mặt bằng dư nợ 5.2.6 Chính sách nhân sự: Đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu phát triển trong quá trình hội nhập. Trong lĩnh vực Ngân hàng yếu tố con người là yếu tố quan trọng cần được chú ý bồi dưỡng đào tạo. Một Ngân hàng dù có nguồn vốn lớn, công nghệ hiện đại mà không có một đội ngũ nhân viên giỏi nghiệp vụ, nắm vững công nghệ, quản trị được rủi ro thì cũng không thể tồn tại trong cơ chế thị trường. Vì vậy, Ngân hàng cần chú trọng hơn nữa đến chính sách phát triển nguồn nhân lực thông qua việc hoàn thiện về:  Tuyển dụng.  Đào tạo và sử dụng nguồn nhân lực.  Lựa chọn và phân hạng nhân lực.  Chức danh.  Tiền lương và chế độ khen thưởng, khuyến khích…  Nâng cao kĩ năng cho cán bộ lãnh đạo.  Xây dựng đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn sâu, có khả năng quản trị công nghệ hiện đại và có phẩm chất đạo đức nghề nghiệp tốt. Cán bộ tín dụng tự học tập, nâng cao trình độ nghiệp vụ, thường xuyên bám sát địa bàn, nắm bắt thông tin kịp thời trong công tác cho vay cũng như huy động vốn, tự hoàn thiện phong cách giao tiếp, tạo sự gần gũi gắn bó với chính quyền địa phương để tranh thủ sự hỗ trợ tích cực trong công tác địa bàn. 5.2.7 Chính sách khách hàng: Một mặt Ngân hàng cần duy trì cũng cố mối quan hệ với khách hàng sẵn có, mặt khác cần có biện pháp thu hút khách hàng mới theo hướng tập trung vào nhóm khách hàng là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể, trang trại, hộ nông dân có nhu cầu vay vốn. Để thực hiện tốt phương án trên Ngân hàng cần Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 66 chuyên nghiệp hóa hơn nữa trong việc xây dựng chính sách khách hàng, đồng thời tăng cường sáng tạo ra các sản phẩm mới, hiện đại và đơn giản hóa quy trình, thời gian cung ứng sản phẩm, nâng cao tính chính xác, tiện ích của sản phẩm và chất lượng phục vụ khách hàng. Thực hiện cải tiến lề lối làm việc, nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng, coi đây là giải pháp hàng đầu trong chiến lược cạnh tranh khách hàng. 5.2.8 Chính sách công nghệ: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học kĩ thuật, công nghệ tiên tiến theo hướng phù hợp với các chuẩn mực quốc tế. Hiện đại hoá đồng bộ hệ thống công nghệ Ngân hàng trong nội bộ, có tính liên kết cao trong toàn hệ thống với mục tiêu mở rộng khả năng cung ứng, đa dạng hoá sản phẩm dịch vụ của Ngân hàng. Hoàn thiện và chuẩn hoá các quy trình nghiệp vụ và quản lí nghiệp vụ dựa trên sự tương hỗ mật thiết giữa hệ thống công nghệ - mô hình tổ chức - cơ chế điều hành các đơn vị phòng ban. 5.2.9 Chính sách Marketing: Ngân hàng cần tập trung nghiên cứu thấu đáo thị trường làm sáng tỏ nhu cầu hiện tại và tiềm năng của thị trường trong tương lai để từ đó lựa chọn những cấu phần thị trường cụ thể, hợp lí. Trên cơ sở đó phát triển và mở rộng các sản phẩm, dịch vụ mới nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Bên cạnh đó Ngân hàng cần đề xuất những phương án khả thi cao khi đưa các dịch vụ mới vào thực tế thông qua việc nghiên cứu các dịch vụ đó ở khâu tiêu thụ. Công tác tiếp thị phải được quan tâm đúng mức, quảng cáo các thể thức tiền gửi đến tận nông thôn thông qua Ban quản lý và phát triển tín dụng xã, tổ lưu động tiết kiệm vay vốn, CBTD phụ trách địa bàn. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 67 CHƯƠNG 6 ♣*♣ KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 6.1 Kết luận Trong những năm qua NHNo&PTNT Châu Thành đã có nhiều đóng góp vào quá trình phát triển kinh tế nông nghiệp nông thôn huyện nhà, đã cung cấp một lượng vốn rất lớn cho nhân dân trong huyện. Ngân hàng đã góp phần đưa nền kinh tế nông thôn chuyển đổi theo hướng sản xuất hàng hóa, giải quyết việc làm, nâng cao mức sống người dân, đẩy lùi nạn cho vay nặng lãi trong nông thôn. Để đáp ứng nhu cầu vốn cho sản xuất nông nghiệp, Ngân hàng đã thực hiện chức năng đi vay để cho vay, tức là huy động vốn để cho vay. Nhìn chung, vốn huy động qua 3 năm của Ngân hàng đều tăng, năm 2008 là 328.938 triệu đồng chiếm tỉ trọng 44,45%. Mặc dù tỉ trọng vốn huy động / tổng nguồn vốn đã tăng nhưng việc điều chuyển vốn từ cấp trên là điều không thể tránh khỏi do tình trạng thiếu vốn của ngân hàng. Tuy nhiên tình trạng thiếu vốn cũng đã được cải thiện rõ rệch, cụ thể năm 2008 số vốn điều chuyển giảm còn 125.429 triệu đồng, chiếm 16,94%. Do đó, Ngân hàng cần tích cực hơn nữa trong công tác huy động vốn nhàn rỗi trong dân cư bằng nhiều hình thức với nhiều mức lãi suất hấp dẫn, đặc biệt cần chú trọng đến vai trò hết sức to lớn của tổ lưu động tiết kiệm và vay vốn trong công tác huy động vốn. Nhìn chung, doanh số cho vay qua 3 năm 2006 -2008 của Ngân hàng đều tăng. Điều này là một tín hiệu đáng phấn khởi trong hoạt động tín dụng của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang. Riêng năm 2007 có doanh số cho vay tăng cao bất thường là do có tháng thứ 13. Song song với vấn đề đầu tư tín dụng là vấn đề thu nợ. Doanh sơ thu nợ qua 3 năm của Ngân hàng cũng tăng, cụ thể năm 2006 là 382.844 triệu đến năm 2008 là 532.271 triệu. Điều này thể hiện rõ sự nỗ lực trong công tác thu nợ của cán bộ tín dụng cùng với ý thức trả nợ của người dân. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 68 Doanh số cho vay, doanh số thu nợ tác động đến tình hình dư nợ tại Ngân hàng, qua việc phân tích số liệu ta thấy dư nợ tại Ngân hàng qua 3 năm đều tăng, cụ thể năm 2007 đạt 379.539 triệu đến năm 2008 là 438.294 triệu đồng Bên cạnh đó, điều đáng quan tâm trong công tác tín dụng của NHNo&PTNT Châu Thành trong 3 năm qua là nợ quá hạn qua 3 năm cũng tăng song song với việc gia tăng doanh số cho vay và tăng cao nhất vào năm 2008. Cụ thể năm 2006 nợ quá hạn là 6.659 triệu, năm 2007 là 9.111 triệu và năm 2008 là 28.414 triệu đồng. Tỉ lệ nợ quá hạn / tổng dư nợ trong 3 năm 2006 - 2008 cũng tăng. Cụ thể năm 2008 tỉ lệ này tăng cao đến 6,84%. Nhưng đây cũng chỉ là con số nhất thời do doanh nghiệp tạm thời gặp khó khăn trong việc xuất khẩu gạo và đặc biệt đây là một doanh nghiệp có uy tín, là khách hàng lớn của ngân hàng trong một thời gian dài. Trong thời gian tới NHNo&PTNT Châu Thành cần tích cực hơn nữa trong công tác quản lí nợ vay, thu hồi nợ đến hạn, hạn chế nợ quá hạn đến múc thấp nhất góp phần nâng cao hơn nữa chất lượng tín dụng của Ngân hàng. 6.2 Kiến nghị 6.2.1 Đối với ngân hàng NNo&PTNT huyện Châu Thành:  Hết một năm tài chính Ngân hàng nên tổ chức đại hội khách hàng tiếp thu ý kiến đóng góp của khách hàng và trả lời những vướng mắc để họ thông suốt và hiểu rõ hoạt động của Ngân hàng.  Kết hợp với cơ quan chức năng hỗ trợ tìm đầu ra tiêu thụ sản phẩm cho người nông dân. Ngân hàng kết hợp với cơ quan chức năng tạo điều kiện cho các doanh nghiệp và hộ nông dân có sự thoả thuận hợp đồng bao tiêu sản phẩm tạo điều kiện thuận lợi trong sản xuất của người nông dân và giảm rủi ro tín dụng cho Ngân hàng. 6.2.2 Đối với khách hàng:  Phải sử dụng vốn vay đúng mục đích đã thoả thuận trong hợp đồng tín dụng.  Tìm hiểu các quy định, thủ tục cho vay của Ngân hàng tạo điều kiện cho cán bộ tín dụng làm việc nhanh chóng và có hiệu quả. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 69 6.2.3 Đối với BQL tổ LDTK&VV: Thực hiên đầy đủ nghĩa vụ trong hợp đồng trách nhiệm được kí giữa Ban quản lí và phát triển tín dụng xã với Ngân hàng. 6.2.3.1 Công việc tín dụng:  Hướng dẫn nhận hồ sơ vay, thẩm định ban đầu về các điều kiện vay vốn của các thành viên tổ LDTK&VV.  Kiểm tra, giám sát các tổ viên sử dụng vốn vay đúng mục đích, đôn đốc việc hoàn trả nợ Ngân hàng đầy đủ, đúng hạn cả vốn và lãi.  Kịp thời thông báo cho Ngân hàng những trường hợp hộ vi phạm quy định, thể lệ tín dụng của Ngân hàng để Ngân hàng chủ động xử lí.  Là đầu mối cho Ngân hàng để: phổ biến, thông báo, hướng dẫn các quy định, quyết định phê duyệt cho vay, các nội dung và công việc thực hịện trong quản lí tín dụng, xử lí nợ quá hạn. 6.2.3.2 Công việc huy động vốn tiết kiệm:  Thường xuyên vận động tuyên truyền nhân dân tham gia gởi tiền tiết kiệm theo nguyên tắc tự nguyện vì mục tiêu ích nước lợi nhà.  Thông báo cho CBTD Ngân hàng biết những hộ có nguồn thu nhập cao, thu nhập bất thường để CBTD vận động hộ gửi tiền vào Ngân hàng. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng NNo&PTNT Châu Thành - Tiền Giang GVHD: BÙI THỊ KIM THANH SVTH: NGUYỄN MẠNH TRÍ 70 TÀI LIỆU THAM KHẢO ∞ = * = ∞ 1. Thái Văn Đại (2006). Nghiệp vụ Ngân hàng Thương mại, Tủ sách Trường Đại học Cần Thơ. 2. Thái Văn Đại, Nguyễn Thanh Nguyệt (2007). Quản trị Ngân hàng Thương mại, Tủ sách Trường Đại học Cần Thơ. 3. Đinh Thái Hoàng, Nguyễn Hữu Lam, Phạm Xuân Lan (2001). Quản trị chiến lược phát triển vị thế cạnh tranh, Trường Đại học Kinh tế TPHCM. 4. Nguyễn Chí Tín (2008), Phân tích khả năng cạnh tranh của ngân hàng Á Châu chi nhánh Cần Thơ, Khoa kinh tế- Quản trị kinh doanh Trường Đại học Cần Thơ. 5. Nguyễn Thị Quy (2003), Năng lực cạnh tranh của các ngân hàng thương mại trong xu thế hội nhập, Nhà xuất bản lý luận chính trị. 6. Các trang web: - www. sbv.gov.vn - www.agribanktiengiang.vn - www.vnn.vn