MỤC LỤC
 LỜI MỞ ĐẦU
 CHƯƠNG1 CƠ SỞ LÝ LUẬN
 1.1- KHÁI NIỆM VỀ TOÀN CẦU HOÁ� �� 04
 1.2- SƠ LƯỢC SỰ PHÁT TRIỂN CÁC HỌC THUYẾT VỀ THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ 
 1.2.1- Lý thuyết của phái Trọng Thương
 1.2.2. Lý thuyết Lợi Thế Tuyệt Đối của Adam Smith
 1.2.3- Lý thuyết Lợi Thế So Sánh của David Ricardo
 1.2.4- Lý thuyết Heckesher – Ohlin ( H-O)
 1.2.5- Lý thuyết Cân Bằng Giá Cả Yếu Tố (H - O - S)
 1.2.6- Nhận xét chung
 1.3- CÁC HÌNH THỨC LIÊN KẾT KINH TẾ QUỐC TẾ 11
 1.4- KINH NGHIỆP ĐÀM PHÁN GIA NHẬP WTO CỦA CÁC NƯỚC ĐI TRƯỚC - ĐẶC TRƯNG LÀ TRUNG QUỐC MỘT NƯỚC CÓ NHIỀU HOÀN CẢNH TƯƠNG ĐỒNG ĐỐI VỚI VIỆT NAM 
 CHƯƠNG2: TỔNG QUAN VỀ WTO VÀ TIẾN TRÌNH GIA NHẬP WTO CỦA VIỆT NAM 
 2.1- TỔNG QUAN VỀ WTO� �- 19
 2.1.1- Lịch sử hình thành WTO
 2.1.2- Điều kiện và thủ tục gia nhập WTO
 2.1.3- Cơ cấu tổ chức của WTO
 2.1.4- Các hiệp định cơ bản trong khuôn khổ WTO
 2.1.5- Các nguyên tắc cơ bản của WTO
 2.1.6- Cơ chế giải quyết tranh chấp của WTO
 2.2- TIẾN TRÌNH GIA NHẬP WTO CỦA VIỆT NAM
 CHƯƠNG 3 NHỮNG THÁCH THỨC VÀ CƠ HỘI CỦA VIỆT NAM KHI THAM GIA WTO
 3.1- NHỮNG CƠ HỘI CỦA VIỆT NAM KHI THAM GIA WTO. 32
 3.2- NHỮNG THÁCH THỨC CỦA VIỆT NAM KHI THAM GIA WTO
 2
 3.3- LAO ĐỘNG VIỆT NAM TRONG QUÁ TRÌNH THAM GIA WTO 41
 3.3.1- Các nhân tố tác động trực tiếp và gián tiếp đến lao động khi tham gia vào WTO nói riêng và quá trình tòan cầu hóa nói chung.
 3.3.2- Tác động đối với việc làm
 CHƯƠNG 4 KIẾN NGHỊ CÁC VẤN ĐỀ CẦN GIẢI QUYẾT VÀ CÁC BƯỚC ĐI THÍCH HỢP TẠO TIỀN ĐỀ CHO VIỆT NAM GIA NHẬP WTO 
 4.1- MỘT SỐ GIẢI PHÁP TẠO TIỀN ĐỀ CHO TIẾN TRÌNH GIA NHẬP WTO CỦA VIỆT NAM� �� �� 48
 4.2- MỘT SỐ GIẢI PHÁP XÂY DỰNG NGUỒN NHÂN LỰC VIỆT NAM57
 
 LỜI MỞ ĐẦU
 Trong những năm gần đây, chúng ta chứng kiến sự phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ của xu thế toàn cầu hóa, nhất là trong lĩnh vực kinh tế. Bên cạnh đó, xu thế khu vực hóa ngày càng phát triển như sự bổ sung, đồng thời ứng phó với xu thế toàn cầu hóa. Hai xu thế này bắt nguồn từ sự phân công lao động quốc tế ngày càng trở nên sâu sắc hơn, theo đó mỗi sản phẩm có thể được sản xuất ở nhiều nước. Lực lượng sản xuất phát triển đòi hỏi mở rộng thị trường. Cách mạng khoa học công nghệ bùng nổ, nhất là về thông tin, tạo ra mạng lưới lan tỏa trên toàn thế giới.
 Tổ chức thương mại thế giới (WTO) là một tổ chức có vai trò vô cùng quan trọng trong thương mại thế giới, đây là tổ chức kế thừa và dựa trên nền tảng của GATT. Việc tham gia vào WTO sẽ mở ra cho các quốc gia trên thế giới nhiều cơ hội để phát triển nhưng đồng thời khi tham gia vào thì phải ứng phó với những thách thức và những sự cạnh tranh rất mạnh mẽ. Tuy nhiên, một điều tất yếu là nếu đứng ngoài xu thế đó thì sẽ bị cô lập và tụt hậu. Việt Nam cũng không nằm ngoài sự tất yếu đó, việc tham gia vào WTO sẽ mang lại cho đất nước ta những thuận lợi và cơ hội để phát triển, đồng thời cũng đặt ra những khó khăn và thách thức không nhỏ. Qua hội nhập, chúng ta có thể mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ, thu hút vốn đầu tư, công nghệ hiện đại và kỹ năng đẩy mạnh sản xuất tạo thêm công ăn việc làm, giải quyết các vấn đề kinh tế – xã hội và phát triển kinh tế đất nước nói chung. Để đứng vững trong sự cạnh tranh gay gắt khi tham gia hội nhập, các doanh nghiệp trong nước sẽ phải đổi mới công nghệ, phương pháp quản lý, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, hạ giá thành, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Qua đó, cơ cấu kinh tế trong nước sẽ chuyển dịch linh hoạt hơn theo hướng hiện đại hóa và hướng về xuất khẩu. Bên cạnh đó, tham gia hội nhập, chúng ta có thể gia tăng đáng kể sức hấp dẫn của thị trường Việt Nam đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Nhìn một cách tổng thể tham gia WTO sẽ thúc đẩy sự phát triển cả về lượng và chất của nền kinh tế nước ta. Tuy nhiên, có biến được các cơ hội và thuận lợi đó thành những lợi ích thiết thực hay không tùy thuộc rất nhiều ở nội lực và khả năng của chúng ta kịp thời chuyển hóa và nắm bắt chúng.
 Xuất phát từ những nhận định trên với đề tài “PHÂN TÍCH NHỮNG THÁCH THỨC VÀ CƠ HỘI – TÌM RA NHỮNG BƯỚC ĐI THÍCH HỢP TRONG TIẾN TRÌNH GIA NHẬP WTO CỦA VIỆT NAM” tôi mong muốn được vận dụng những kiến thức đã được học của mình để làm rõ những thách thức cùng những cơ hội của Việt Nam trên con đường hội nhập kinh tế thế giới nhất là vào thời điểm hiện nay, khi mà trong thời gian tới chúng ta sẽ gia nhập Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO). Từ đó, kiến nghị những giải pháp và những bước đi thích hợp cho việc xây dựng một nền kinh tế mở, hội nhập với khu vực và những hành động cho việc gia nhập Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO).
 Mục tiêu của đề tài: Phân tích sự tác động của việc gia nhập WTO đối với nền kinh tế và nguồn nhân lực của Việt Nam (Nguồn nhân lực là một yếu tố vô cùng quan trọng, nhất là đối với nền kinh tế tri thức) nhằm mục đích nắm bắt các cơ hội và đối phó các thách thức, từ đó giành được sự thuận lợi khi gia nhập WTO.
 Phạm vi nghiên cứu của đề tài: Tập trung vào sự tác động của WTO đối với Việt Nam. Những vấn đề khác được đề cập tới trong đề tài cũng chỉ nhằm mục đích làm rõ hơn mối quan hệ giữa WTO đối với Việt Nam.
 Phương pháp nghiên cứu: Đề tài được xây dựng trên cơ sở nghiên cứu một cách có hệ thống. Quan sát thực tế, xem xét và tổng kết kinh nghiệm hội nhập của Việt Nam cũng như các nước khác trên thế giới, đặc biệt là các quốc gia có các hòan cảnh tương đồng với Việt Nam.
 
Ngòai ra, trong đề tài còn sử dụng các lý thuyết của kinh tế học quốc tế và các phương pháp đặc thù như tổng hợp, phân tích thống kê, suy diễn thực nghiệm.
 Điểm mới của đề tài: Từ trước đến nay đã có khá nhiều các nghiên cứu và các tài liệu viết về WTO. Riêng trong luận văn này tập trung nghiên cứu một cách có hệ thống và khá đầy đủ các tác động của việc gia nhập WTO đối với Việt Nam trong lĩnh vực kinh tế và lĩnh vực nguồn nhân lực. Đồng thời, trong luận văn đề cập đến những sự kiện mới nhất của quá trình đàm phán gia nhập WTO của Việt Nam.
                
              
                                            
                                
            
 
            
                
69 trang | 
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1761 | Lượt tải: 0
              
            Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Phân tích những thách thức và cơ hội – tìm ra những bước đi thích hợp trong tiến trình gia nhập WTO của Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
bieän phaùp caàn thieát trong quaù trình tham gia 
vaøo WTO ôû chöông sau. 
3.3.1- CAÙC NHAÂN TOÁ TAÙC ÑOÄNG TRÖÏC TIEÁP VAØ GIAÙN TIEÁP ÑEÁN LAO 
ÑOÄNG KHI THAM GIA VAØO WTO NOÙI RIEÂNG VAØ QUAÙ TRÌNH HOÄI NHAÄP 
TOØAN CAÀU HOÙA NOÙI CHUNG. 
• Caùc nhaân toá taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán lao ñoäng. 
- Nhaân toá di chuyeån voán: 
Di chuyeån voán keøm theo di chuyeån coâng ngheä, kieán thöùc kinh doanh, quaûn lyù. 
Do ñoù, kích thích phaùt trieån giaùo duïc, ñaøo taïo lao ñoäng laønh ngheà cao ñeå ñaùp öùng 
söï phaùt trieån cuûa caùc doanh nghieäp coù yeáu toá voán nöôùc ngoaøi. ÔÛ caû 3 lónh vöïc laø 
tay ngheà, naêng löïc quaûn lyù vaø taùc phong laøm vieäc, caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu 
tö nöôùc ngoaøi thöôøng coù nhöõng taùc ñoäng tích cöïc, laøm taêng chaát löôïng lao ñoäng, 
ñaåy nhanh quaù trình chuyeån dòch cô caáu kinh teá vaø cô caáu lao ñoäng. 
Doøng voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo caùc nöôùc ñang phaùt trieån taïo ra nhieàu vieäc 
laøm trong nhieàu lónh vöïc, ngaønh ngheà khaùc nhau, bao goàm caû vieäc laøm tröïc tieáp 
vaø vieäc laøm giaùn tieáp. 
- Nhaân toá töï do hoaù thöông maïi: 
Töï do hoaù thöông maïi thuùc ñaåy môû roäng phaân coâng vaø hôïp taùc lao ñoäng giöõa 
caùc nöôùc, laøm cho vieäc phaân boá vaø söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân, nguoàn nhaân 
löïc vaø caùc nguoàn löïc khaùc cuûa caùc nöôùc hôïp lyù hôn. 
Töï do hoaù thöông maïi taùc ñoäng laøm taêng caïnh tranh veà giaù caû, chaát löôïng 
haøng hoaù vaø caùc tieâu chuaån khaùc veà quy trình saûn xuaát, quaûn lyù, moâi tröôøng lao 
ñoäng, quan heä lao ñoäng… Do ñoù caùc yeâu caàu ñoái vôùi ñaøo taïo, huaán luyeän nguoàn 
nhaân löïc ngaøy caøng cao vaø coù taùc ñoäng lôùn ñeán naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân 
löïc trong caùc doanh nghieäp. 
45 
Töï do hoaù thöông maïi ñoàng thôøi laø thaùch thöùc lôùn ñoái vôùi Vieät Nam do haøng 
hoaù coù haøm löôïng tri thöùc cao cuûa Vieät Nam chieám tyû leä thaáp. Nhieàu lónh vöïc 
ngaønh coù trình ñoä saûn xuaát thaáp, haøng hoaù khoâng coù khaû naêng caïnh tranh ñöôïc 
vôùi haøng hoaù cuûa caùc nöôùc phaùt trieån. Do ñoù tình traïng bieán ñoäng saûn xuaát kinh 
doanh, vieäc laøm, lao ñoäng doâi dö…. Coù theå xaûy ra ñoái vôùi moät soá lónh vöïc, ngaønh 
ngheà trong quaù trình môû cöûa thöông maïi. 
- Nhaân toá di chuyeån lao ñoäng: 
Nhaân toá di chuyeån lao ñoäng ñaëc tröng bôûi caùc doøng chuû yeáu laø: xuaát khaåu lao 
ñoäng vaø di cö lao ñoäng töø caùc nöôùc ít phaùt trieån hôn tôùi caùc nöôùc phaùt trieån hôn, 
tôùi nöôùc coù nhieàu vieäc laøm vaø traû coâng cao hôn; di chuyeån lao ñoäng chuyeân moân 
kyõ thuaät cuûa caùc nöôùc phaùt trieån hôn vaøo caùc nöôùc tieáp nhaän coâng ngheä (caùc 
chuyeân gia khoa hoïc, coâng ngheä…) 
Tuy nhieân, hình thöùc di cö lao ñoäng chuyeân moân kyõ thuaät cao ra nöôùc ngoaøi 
gaây ra tình traïng chaûy maùu chaát xaùm, thieät haïi ñeán lôïi ích cuûa caùc nöôùc ñang 
phaùt trieån. 
Ngoaøi doøng di chuyeån lao ñoäng ra nöôùc ngoaøi coøn coù doøng di chuyeån trong 
nöôùc. Nhöõng cô hoäi vieäc laøm ñöôïc taïo ra bôûi doøng FDI, nhaát laø ôû nhöõng khu 
coâng nghieäp vaø khu cheá xuaát vaø söï traû coâng haáp daãn hôn ñaõ taïo neân doøng di 
chuyeån lao ñoäng trong nöôùc, töø nhöõng vuøng noâng thoân ra thaønh thò, töø khu vöïc 
noâng nghieäp chuyeån sang khu vöïc coâng nghieäp, töø nôi thu nhaäp thaáp hôn ñeán nôi 
thu nhaäp cao hôn. 
• Caùc nhaân toá taùc ñoäng giaùn tieáp ñeán lao ñoäng. 
- Söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá trí thöùc: 
Nhieàu nöôùc treân theá giôùi ñang thöïc hieän böôùc chuyeån töø neàn kinh teá coâng 
nghieäp sang neàn kinh teá trí thöùc. Caùc lónh vöïc kinh teá trí thöùc (caùc coâng ngheä coù 
haøm löôïng khoa hoïc kyõ thuaät cao nhö: coâng ngheä thoâng tin, coâng ngheä sinh hoïc, 
46 
coâng ngheä vaät lieäu môùi, töï ñoäng hoaù ñieàu khieån ….) ñöôïc ñaëc bieät chuù troïng phaùt 
trieån. Trong ñoù, coâng ngheä thoâng tin – vieãn thoâng ñaõ thuùc ñaåy taêng tröôûng vaø 
naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa taát caû caùc lónh vöïc, ngaønh ngheà trong neàn kinh 
teá cuûa caùc nöôùc. Coâng ngheä thoâng tin vaø vieãn thoâng taïo ra caùc ngheà nghieäp môùi, 
taùc ñoäng lôùn ñeán heä thoáng ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc laønh ngheà vaø laønh ngheà. Ñoàng 
thôøi hình thaønh ñoäi nguõ lao ñoäng chaát löôïng cao vaø coù phaåm chaát lao ñoäng ñaëc 
bieät laøm vieäc trong caùc lónh vöïc, ngaønh ngheà cuûa neàn kinh teá tri thöùc. 
- Vaäân taûi quoác teá: 
Caùc hình thöùc vaän taûi nhö: vaän taûi ñöôøng saét, haøng khoâng, ñöôøng bieån, ñöôøng 
boä coù söï phaùt trieån maïnh, taïo thaønh caùc maïng löôùi lieân quoác gia, lieân khu vöïc vaø 
toaøn caàu vôùi giaù ngaøy caøng reû hôn. Söï phaùt trieån cuûa vaän taûi quoác teá taùc ñoäng 
ñeán söï phaùt trieån cuûa raát nhieàu ngaønh coâng nghieäp, dòch vuï vaø noâng nghieäp. 
Trong ñoù ñaëc bieät laø caùc ngaønh saûn xuaát höôùng vaøo xuaát khaåu (coâng nghieäp cheá 
bieán, may maëc, khai thaùc khoaùng saûn, da giaày) vaø taïo söï thuaän lôïi cho du lòch, 
xuaát khaåu lao ñoäng, du hoïc… Do ñoù, phaùt trieån vaän taûi quoác teá coù moái quan heä 
ñeán taêng tröôûng vieäc laøm khoâng nhöõng trong ngaønh vaän taûi maø caû trong caùc lónh 
vöïc ngaønh ngheà khaùc cuûa toaøn boä neàn kinh teá quoác daân. 
- Caùc ñònh cheá kinh teá khu vöïc vaø toaøn caàu: 
Söï phaùt trieån cuûa caùc toå chöùc kinh teá vaø thöông maïi theá giôùi, khu vöïc vaø taêng 
cöôøng caùc hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc naøy ñaõ daãn ñeán vieäc khoâng ngöøng môû roäng 
vaø thay ñoåi caùc thoâng leä quoác teá veà ñaàu tö, thöông maïi vaø lao ñoäng. Do ñoù, Khi 
Vieät Nam tham gia vaøo WTO cuõng phaûi boå sung, thay ñoåi caùc quy ñònh phaùp 
luaät lieân quan tôùi ñaàu tö, thöông maïi, lao ñoäng ñeå phuø hôïp vôùi caùc thoâng leä quoác 
teá, trong ñoù bao goàm coù: Caùc chính saùch veà phaùt trieån nguoàn nhaân löïc ; Chính 
saùch töï do hoaù thöông maïi, xuaát khaåu lao ñoäng, quaûn lyù lao ñoäng, tieâu chuaån lao 
ñoäng vaø quan heä lao ñoäng. Nhaát laø ñoái vôùi Vieät Nam do tröôùc ñaây vaän haønh neàn 
kinh teá theo cô cheá taïp trung thì ñeå phuø hôïp vôùi neàn kinh teá thò tröôøng vaø caùc 
47 
thoâng leä quoác teá söï thay ñoåi caùc quy ñònh phaùp luaät phaûi raát cô baûn. Heä quaû laø 
caùc thay ñoåi luaät leä mang tính toaøn caàu taùc ñoäng caên baûn ñeán phaùt trieån nguoàn 
nhaân löïc, vieäc laøm veà caùc vaán ñeà lao ñoäng. 
3.3.2- TAÙC ÑOÄNG ÑOÁI VÔÙI VIEÄC LAØM 
Veà toång theå khi Vieät Nam tham gia vaøo WTO seõ laøm taêng löu löôïng giao dòch 
treân caû 3 thò tröôøng laø thò tröôøng haøng hoaù – dòch vuï, thò tröôøng taøi chính vaø thò 
tröôøng lao ñoäng. Ñoái vôùi thò tröôøng lao ñoäng theá giôùi, toång caàu veà lao ñoäng taêng, 
töùc soá vieäc laøm môùi ñöôïc taïo ra nhieàu hôn, nhöng ñi keøm theo ñoù seõ laø söï dö 
thöøa lao ñoäng cuïc boä, töùc thaát nghieäp do söï caïnh tranh vaø söï phaân boå laïi caùc 
nguoàn löïc döôùi taùc ñoäng ñieàu chænh cuûa thò tröôøng toaøn caàu. Nhö vaäy, söï gia taêng 
cuûa toång caàu veà lao ñoäng vaø suy giaûm caàu cuïc boä veà lao ñoäng chính laø hai yeáu toá 
mang ñeán thôøi cô vaø thaùch thöùc cho moãi quoác gia, moãi doanh nghieäp trong quaù 
trình toaøn hoäi nhaäp. 
Nguyeân nhaân thöôøng ñöôïc neâu ra cho toác ñoä maát vieäc laøm laø do phaûi saép xeáp 
lao ñoäng khi dôõ boû nhöõng raøo caûn thöông maïi, ñaëc bieät laø trong nhöõng ngaønh 
ñöôïc Nhaø nöôùc chính thöùc baûo hoä döïa vaøo nguoàn lao ñoäng reû vaø chaát löôïng thaáp. 
Song song vôùi quaù trình treân laø vieäc thu heïp “ñaëc quyeàn” vaø giaûm dö thöøa lao 
ñoäng trong doanh nghieäp nhaø nöôùc cuøng caùc cô quan haønh chính. Quaù trình naøy 
laøm taêng ñaùng keå tyû leä thaát nghieäp trong nhöõng naêm ñaàu cuûa “môû cöûa”. 
Ngöôïc laïi, hoäi nhaäp vôùi thò tröôøng theá giôùi, ñaåy maïnh caïnh tranh, coå phaàn hoaù 
doanh nghieäp Nhaø nöôùc, baõi boû ñoäc quyeàn trong moät soá ngaønh cung caáp dòch vuï 
coâng coäng, caûi caùch thuû tuïc haønh chính, ñaëc bieät laø chính saùch môû cöûa thu huùt 
voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ gaén lieàn vôùi vieäc taïo ra khoái löôïng coâng aên vieäc laøm 
lôùn, môû roäng thò tröôøng lao ñoäng phi Noâng Nghieäp vaø höôùng maïnh vaøo caùc 
ngaønh xuaát khaåu. Vieäc laøm taïo theâm deã thaáy laø nhôø ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi, 
cuï theå nhaát laø trong caùc khu coâng nghieäp vaø khu cheá xuaát. Ñaây chính laø nhöõng 
48 
ñoäng löïc taïo vieäc laøm maïnh meõ, bôûi leõ khu vöïc naøy khoâng chæ tröïc tieáp taïo vieäc 
laøm maø coøn taùc ñoäng “lan toaû” taïo caàu lao ñoäng môùi vaø thu huùt vaøo caùc döï aùn 
lieân quan. 
Trong giai ñoaïn töï do hoaù thöông maïi, vaø noùi chung hôn laø giai ñoaïn ñaàu cuûa 
caûi caùch kinh teá, toác ñoä maát vieäc laøm coù theå cao hôn so vôùi toác ñoä taïo vieäc laøm. 
Nhöng nhìn chung, nhöõng ñaùnh giaù daøi haïn vaø kinh nghieäm hoäi nhaäp cho thaáy 
trong caû quaù trình, toác ñoä taïo vieäc laøm môùi cao hôn nhieàu so vôùi toác ñoä maát vieäc 
laøm. 
Ngoaøi taùc ñoäng tích cöïc trong vieäc taïo vieäc laøm môùi vieäc hoäi nhaäp cuõng buoäc 
caùc doanh nghieäp cuûa Vieät Nam phaûi khoâng ngöøng naâng cao tính caïnh tranh, söû 
duïng hôïp lyù vaø coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc, trong ñoù coù nguoàn löïc lao ñoäng. Chính 
söùc eùp naøy ñang taïo ra nhöõng thaùch thöùc ñoái vôùi vaán ñeà vieäc laøm, nhaát laø trong 
khu vöïc kinh teá quoác doanh. Tröôùc heát, caàn khaúng ñònh chuû tröông toå chöùc, saép 
xeáp laïi caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc laø chuû tröông cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc nhaèm 
laøm cho khu vöïc kinh teá Nhaø nöôùc laøm aên coù hieäu quaû hôn, söû duïng hôïp lyù vaø 
kinh teá hôn caùc nguoàn löïc cuûa xaõ hoäi. 
Trong thôøi ñaïi ngaøy nay, khoù coù theå tìm thaáy moät doanh nghieäp naøo maø caùc 
yeáu toá ñaàu vaøo hoaëc ñaàu ra, hoaëc caùc phaàn caáu thaønh neân yeáu toá ñaàu vaøo khoâng 
chòu aûnh höôûng cuûa giaù caû thò tröôøng quoác teá. Trong boái caûnh ñoù, nhieàu doanh 
nghieäp Nhaø nöôùc ñaõ boäc loä yeáu keùm trong quaûn lyù vaø söû duïng nguoàn löïc, trong 
ñoù coù nguoàn löïc lao ñoäng. Ñeå ñaûm baûo tính hieäu quaû vaø söùc caïnh tranh cuûa töøng 
doanh nghieäp vaø cuûa toaøn boä khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc, moät boä phaän lao ñoäng 
ñang laøm trong caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc seõ thuoäc dieän doâi dö. Bôûi vaäy, trong 
nhöõng naêm tôùi, xöû lyù vaán ñeà lao ñoäng doâi dö töø caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc ñang 
laø coâng vieäc troïng taâm cuûa Vieät nam trong lónh vöïc lao ñoäng vieäc laøm. 
49 
CHÖÔNG 4 
KIEÁN NGHÒ CAÙC VAÁN ÑEÀ CAÀN GIAÛI QUYEÁT VAØ CAÙC BÖÔÙC 
ÑI THÍCH HÔÏP TAÏO TIEÀN ÑEÀ CHO VIEÄT NAM GIA NHAÄP 
WTO 
4.1- MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP TAÏO TIEÀN ÑEÀ CHO TIEÁN TRÌNH GIA NHAÄP 
WTO CUÛA VIEÄT NAM. 
Toaøn caàu hoaù hieän nay phaûi ñöôïc xem xeùt vaø khoâng neân phoù maëc cho caùc 
nöôùc giaøu quyeát ñònh. Vaø caùc nöôùc ñang phaùt trieån phaûi chuû ñoäng haønh ñoäng vaø 
cuøng nhau haønh ñoäng ñeå coù tieáng noùi trong caùc quyeát ñònh ñònh hình toaøn caàu 
hoaù. Toaøn caàu hoaù phaûi ñöôïc cai quaûn baèng caùc qui ñònh vaø caùch thöùc baûo veä 
ñöôïc caùc nöôùc ngheøo tröôùc söï xaùo troän kinh teá , traùnh vieäc tieáp caän sai laàm khi 
cho raèng moïi quoác gia ñeàu coù naêng löïc nhö nhau. Vôùi nhaän thöùc treân coäng vôùi 
tình hình thöïc teá cuûa Vieät Nam, toâi xin kieán nghò caùc giaûi phaùp taïo tieàn ñeà cho 
tieán trình gia nhaäp WTO cuûa Vieät Nam: 
GIAÛI PHAÙP THÖÙ 1 - HOØAN THIEÄN HEÄ THOÁNG PHAÙP LUAÄT - CAÛI 
CAÙCH VAØ MINH BAÏCH HOÙA CÔ CHEÁ QUAÛN LYÙ: 
- Kinh teá thò tröôøng laø neàn kinh teá phaùp cheá. Kinh teá thò tröôøng XHCN caøng 
phaùt trieån thì vieäc xaây döïng phaùp cheá caøng caàn phaûi taêng cöôøng vaø hoaøn thieän. 
Ñeå thích öùng vôùi yeâu caàu quoác teá hoaù. 
Maëc duø nhöõng naêm qua, caùc cô quan laäp phaùp Vieät Nam ñaõ tích cöïc ban haønh 
vaø boå sung nhieàu boä luaät vaø phaùp leänh quan troïng song vaãn coøn thieáu moät soá 
quy ñònh vaø luaät leä trong lónh vöïc thöông maïi dòch vuï vaø sôû höõu trí tueä. Caùc cô 
quan haønh phaùp cuõng coù nhieàu coá gaéng ban haønh caùc vaên baûn phaùp quy ñeå höôùng 
daãn thi haønh caùc vaên baûn luaät vaø goùp phaàn boå sung, chi tieát hoaù caùc qui phaïm 
phaùp luaät nhöng tính khaû thi cuûa nhöõng qui ñònh trong caùc vaên baûn Luaät ñöôïc ban 
haønh ñoâi khi coøn thaáp, naêng löïc cuûa caùc cô quan thi haønh coøn haïn cheá cuõng phaàn 
naøo laøm giaûm hieäu quaû cuûa caùc vaên baûn phaùp quy. Tính cöôõng cheá cuûa caùc qui 
50 
ñònh ñaõ coù coøn yeáu, daãn ñeán thöông maïi dòch vuï ôû ta chöa phaùt trieån nhieàu vaø 
tình traïng vi phaïm baûn quyeàn coøn cao. Ñieàu naøy ñoøi hoûi trong quaù trình ñaøm 
phaùn ta phaûi boå sung, ñieàu chænh, hoaøn thieän phaùp luaät vaø caùc chính saùch kinh teá 
ñeå moät maët phuø hôïp vôùi caùc nguyeân taéc cuûa WTO, maët khaùc vaãn ñaûm baûo ñöôïc 
ñònh höôùng phaùt trieån vaø lôïi ích cuûa ñaát nöôùc. Ñoàng thôøi, coøn taïo moâi tröôøng 
phaùp lyù vöõng chaéc vaø thuaän lôïi cho doanh nghieäp, baûo veä hôïp lyù ñöôïc nhöõng 
ngaønh saûn xuaát non treû. 
Beân caïnh vieäc nhanh choùng soaïn thaûo caùc luaät leä phuø hôïp vôùi qui ñònh cuûa 
WTO, nhaát thieát phaûi thieát laäp caùc cô cheá cöôõng cheá höõu hieäu khi xöû lyù caùc 
tröôøng hôïp vi phaïm. 
- Minh baïch hoaù caùc chính saùch vaø cô cheá quaûn lyù, ñaûm baûo tính oån ñònh cuûa 
moâi tröôøng thöông maïi vaø ñaàu tö ôû Vieät Nam. OÅn ñònh kinh teá vó moâ vaø taïo baàu 
khoâng khí ñaàu tö laønh maïnh trong toaøn xaõ hoäi. Caàn tieáp tuïc caûi caùch, ñoåi môùi cô 
cheá, nhaát laø cô cheá taøi chính vaø lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc; taïo 
thuaän lôïi toái ña cho caùc doanh nghieäp, caùc nhaø ñaàu tö vaø nhaân daân yeân taâm ñaàu 
tö phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh ñeå taïo môû vieäc laøm; ñaåy maïnh chuyeån dòch cô 
caáu kinh teá noâng thoân, thöïc hieän chieán löôïc coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù noâng 
thoân. 
- Chuyeån caùc bieän phaùp quaûn lyù kinh teá meänh leänh, haønh chính sang caùc bieän 
phaùp kinh teá taøi chính ñuùng qui luaät thò tröôøng. Söû duïng roäng raõi phöông tieän ñieän 
töû trong neàn haønh chính quoác gia. Haïn cheá söï can thieäp tröïc tieáp cuûa Nhaø nöôùc 
ñoàng thôøi gia taêng vieäc söû duïng caùc coâng cuï can thieäp giaùn tieáp, daàn daàn aùp duïng 
nguyeân taéc toái hueä quoác, ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö 
nöôùc ngoaøi. 
51 
GIAÛI PHAÙP THÖÙ 2 - NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC DOANH NGHIEÄP VAØ TAÏO 
MOÂI TRÖÔØNG CAÏNH TRANH LAØNH MAÏNH: 
Ñaåy nhanh tieán trình caûi caùch doanh nghieäp Nhaø nöôùc, kieân quyeát giaûi theå 
caùc doanh nghieäp laøm aên khoâng coù laõi nhieàu naêm, baùn vaø chuyeån ñoåi hình thöùc 
sôû höõu ñoái vôùi caùc doanh nghieäp coù quy moâ vöøa vaø nhoû. Ñeå thích öùng vôùi moâi 
tröôøng toaøn caàu hoaù, caûi caùch doanh nghieäp Nhaø nöôùc caàn ñöôïc tieán haønh theo 
höôùng taïo söï bình ñaúng giöõa caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc, caùc doanh nghieäp tö 
nhaân vaø doanh nghieäp FDI. 
Loaïi boû tham nhuõng trong taát caû caùc khaâu hoaït ñoäng cuûa neàn kinh teá quoác 
daân baèng vieäc boå sung, hoaøn thieän vaø taêng cöôøng giaùm saùt thöïc hieän caùc quy 
ñònh taøi chính (ñôn giaù chi tieâu, ñôn giaù saûn phaåm…) do Nhaø nöôùc ban haønh. 
Nôùi loûng ñoäc quyeàn cuûa Nhaø nöôùc trong moät soá lónh vöïc kinh doanh nhö: vieãn 
thoâng, vaän taûi, ñöôøng saét, ñieän naêng…Phaùt trieån khu vöïc kinh teá tö nhaân, trong ñoù 
Nhaø nöôùc chuù troïng khuyeán khích phaùt trieån caùc taäp ñoaøn kinh teá tö nhaân coù taàm 
hoaït ñoäng xuyeân quoác gia. Thuùc ñaåy caùc doanh nghieäp tö nhaân lieân doanh, lieân 
keát vaø saùt nhaäp vôùi caùc coâng ty nöôùc ngoaøi ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh. 
GIAÛI PHAÙP THÖÙ 3 - MÔÛ ROÄNG VAØ ÑA DAÏNG HOÙA THÒ TRÖÔØNG 
XUAÁT KHAÅU: 
- Xaùc ñònh caùc maët haøng xuaát khaåu chuû löïc: Ñeå khai thaùc ñöôïc cô hoäi ñaåy 
maïnh xuaát khaåu moät khi trôû thaønh thaønh vieân chính thöùc cuûa WTO, tröôùc heát 
phaûi bieát roõ khaû naêng cuûa chuùng ta naèm ôû ñaâu, maïnh ôû nhöõng ngaønh naøo, yeáu toá 
nhöõng ngaønh naøo, töø ñoù taäp trung tröôùc heát vieäc ñaåy maïnh xuaát khaåu ôû nhöõng 
maët haøng ta ñang coù theá maïnh, coù ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå vöôn ra thò tröôøng quoác 
teá. Ñoù seõ laø nhöõng maët haøng chuû löïc trong chieán thuaät ñaåy maïnh xuaát khaåu, taïo 
ñaø phaùt trieån cho toaøn boä coâng taùc xuaát khaåu. 
52 
Coù theå noùi ñaây laø giaûi phaùp cô baûn cho vieäc taêng cöôøng xuaát khaåu ñeå töø ñoù 
coù caùc chính saùch, chieán löôïc phaùt trieån caùc maët haøng ñoù, saün saøng veà saûn löôïng 
cuõng nhö söùc caïnh tranh ngay khi ñaët chaân vaøo thò tröôøng thöông maïi theá giôùi. 
Nhaèm taêng hieäu quaû xuaát khaåu, cuøng vôùi vieäc xaùc ñònh caùc maët haøng xuaát 
khaåu chuû löïc caên cöù vaøo tình hình xuaát khaåu trong nhöõng naêm gaàn ñaây, trong 
töông lai ñònh höôùng xuaát khaåu phaûi theo cô caáu gia taêng caùc saûn phaåm coù giaù trò 
gia taêng ngaøy caøng cao, chuù troïng caùc saûn phaåm coù haøm löôïng coâng ngheä vaø trí 
thöùc cao, giaûm daàn tyû troïng haøng thoâ. Haïn cheá vaø tieán tôùi xoaù boû tình traïng chaïy 
theo kim ngaïch baát chaáp hieäu quaû. Treân cô sôû thöïc tieãn vaø ñònh höôùng ñoù, coù theå 
xaùc ñònh caùc maët haøng xuaát khaåu chuû löïc cuûa Vieät Nam trong thôøi gian tôùi. 
Ñieåm caàn löu yù ôû ñaây laø vieäc xaùc ñònh caùc maët haøng chuû löïc khoâng chæ treân cô 
sôû kim ngaïch hay saûn löôïng xuaát khaåu maø coøn phaûi treân cô sôû beàn vöõng cuûa caùc 
yeáu toá taïo neân keát quaû ñoù vaø xu höôùng phaùt trieån trong töông lai cuûa töøng ngaønh 
haøng. Chaúng haïn ñoái vôùi daàu thoâ, sau khi hoaøn taát cuïm nhaø maùy loïc daàu Dung 
Quaát thì coù theå seõ khoâng coøn laø maët haøng xuaát khaåu chuû löïc nöõa (do phuïcvuï chuû 
yeáu cho saûn xuaát saûn phaåm daàu khí trong nöôùc). Hoaëc ñoái vôùi nhoùm haøng ñieän töû 
vi tính, hieän taïi coøn ñöùng haøng thöù 7 song vôùi xu theá taêng tröôûng hieän nay, nhôø 
lôïi theá phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm cuûa ngöôøi Vieät Nam: thoâng minh, kheùo leùo, tieáp thu 
nhanh vaø giaù nhaân coâng reû, trong töông lai khoâng xa seõ vöôn leân nhoùm haøng daãn 
ñaàu. Do vaäy caùc ngaønh caàn caân nhaéc thaän troïng vieäc xaùc ñònh caùc maët haøng xuaát 
chuû löïc. 
- Khoâng ngöøng môû roäng vaø ña daïng hoaù thò tröôøng xuaát khaåu. Cuøng vôùi vieäc 
xaùc ñònh caùc maët haøng xuaát khaåu chuû löïc, trong ñieàu kieän laø thaønh vieân WTO, 
caùc raøo caûn ñoái vôùi haøng xuaát khaåu cuûa Vieät Nam ñaõ ñöôïc dôõ boû, bieän phaùp 
khoâng theå khoâng tieán haønh laø môû roäng vaø ña daïng hoaù thò tröôøng xuaát khaåu. Ñaây 
laø hai bieän phaùp luoân luoân phaûi ñi song haønh vôùi nhau bôûi moät lyù do raát ñôn giaûn: 
haøng hoaù vaø thò tröôøng khoâng theå taùch rôøi nhau. Thò tröôøng luoân gaén vôùi nhöõng 
53 
saûn phaåm nhaát ñònh, do ñoù noäi dung chính cuûa bieän phaùp môû roäng thò tröôøng xuaát 
khaåu laø xaùc ñònh thò tröôøng caàn môû roäng öùng vôùi nhöõng maët haøng xuaát khaåu nhaát 
ñònh. 
- Phaùt trieån heä thoáng xuùc tieán thöông maïi ñeå phaùt trieån xuaát khaåu: 
+ Thaønh laäp Cuïc xuùc tieán thöông maïi vaø caùc chi cuïc xuùc tieán thöông maò taïi 
caùc ñòa phöông. 
+ Phaùt trieån heä thoáng Phoøng coâng nghieäp thöông maïi caùc Hieäp hoäi ngheà 
nghieäp coù thöïc hieän chöùc naêng xuùc tieán thöông maïi 
+ Heä thoáng xuùc tieán thöông maïi thöïc hieän caùc coâng vieäc hoã trôï xuaát khaåu 
nhö: cung öùng thoâng tin (thò tröôøng xuaát khaåu, coâng ngheä..) thöïc hieän caùc giaûi 
phaùp taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh, giuùp tìm kieám thò tröôøng, giuùp caùc doanh 
nghieäp vöøa vaø nhoû xuaát khaåu, trôï giuùp phaùt trieån heä thoáng giaùm ñònh chaát löôïng 
haøng hoaù theá giôùi … 
GIAÛI PHAÙP THÖÙ 4 - CAÉT GIAÛM THUEÁ QUAN TREÂN CÔ SÔÛ BAÛO HOÄ 
HÔÏP LYÙ SAÛN XUAÁT TRONG NÖÔÙC: 
Vaán ñeà coù theå thaáy ngay khi thöïc hieän vieäc caét giaûm thueá quan laø söï giaûm thu 
ngaân saùch töø nguoàn thueá nhaäp khaåu. Tuy nhieân, xeùt treân bình dieän toång theå, vieäc 
caét giaûm thueá nhaäp khaåu seõ laøm giaûm nguoàn thu ngaân saùch song laïi goùp phaàn 
nhanh toác ñoä taêng tröôûng buoân baùn quoác teá, laøm taêng ngaân saùch quoác gia töø 
nguoàn thu trong nöôùc do söï taêng tröôûng töông xöùng cuûa thò tröôøng noäi ñòa. Nhö 
vaäy, vaán ñeà ñaùng quan taâm ôû ñaây laø ôû nghóa baûo hoä, chöù khoâng phaûi ôû yù nghóa 
thu nhaäp. Do ñoù, khi xaùc ñònh caùc möùc caét giaûm thueá, bieän phaùp caàn thieát laø xaây 
döïng caáp ñoä baûo hoä cho caùc ngaønh saûn xuaát trong nöôùc ñeå coù möùc caét giaûm phuø 
hôïp. 
54 
Xeùt treân bình dieän toång quaùt, ñònh höôùng cho vieäc caét giaûm thueá suaát treân cô 
sôû xaây döïng caáp ñoä baûo hoä coù theå theo 5 caáp ñoä ( Xem phuï luïc 4 - Thueá suaát 
nhaäp khaåu theo caáp ñoä baûo hoä) 
Noäi dung cuï theå cuûa bieän phaùp naøy laø daønh öu tieân cho moät soá ngaønh kinh teá 
quan troïng, xaùc ñònh roõ ngaønh naøo caàn ñöôïc baûo veä tröôùc nhöõng ñoøi hoûi giaûm 
thueá quan cuûa caùc nöôùc khaùc, möùc giaûm thueá nhaäp khaåu laø bao nhieâu thì coù theå 
chaáp nhaän, nhöng ñoàng thôøi vaãn baûo hoä hôïp lyù cho saûn xuaát trong nöôùc. Vì xuaát 
phaùt ñieåm cuûa neàn kinh teá nöôùc ta coøn thaáp so vôùi trong khu vöïc vaø treân theá giôùi, 
haàu heát caùc ngaønh coâng nghieäp Vieät Nam coøn non treû, duy trì baûo hoä trong nhöõng 
naêm tröôùc maét laø caàn thieát ñeå taïo ñieàu kieän cho caùc ngaønh phaùt trieån. Ñaây cuõng 
laø bieän phaùp taän duïng cô hoäi coù thôøi gian chuyeån tieáp daønh cho caùc nöôùc ñang 
phaùt trieån. 
GIAÛI PHAÙP THÖÙ 5 - TAÊNG CÖÔØNG COÂNG TAÙC TUYEÂN TRUYEÀN VEÀ 
HOÄI NHAÄP WTO - KIEÄN TOØAN ÑOÄI NGUÕ CAÙN BOÄ ÑAØM PHAÙN: 
- Coâng taùc tuyeân truyeàn veà hoäi nhaäp WTO. 
Tieán haønh roäng raõi coâng taùc tö töôûng, tuyeân truyeàn, giaûi thích trong caùc toå 
chöùc ñaûng, chính quyeàn, ñoaøn theå, caùc doanh nghieäp vaø caùc taàng lôùp nhaân daân ñeå 
ñaït ñöôïc nhaän thöùc vaø haønh ñoäng thoáng nhaát vaø nhaát quaùn veà hoäi nhaäp kinh teá 
quoác teá. Phaûi coi ñoù laø nhu caàu vöøa böùc xuùc, vöøa cô baûn vaø laâu daøi cuûa neàn kinh 
teá nöôùc ta, naâng cao nieàm tin vaøo khaû naêng vaø quyeát taâm cuûa nhaân daân ta, chuû 
ñoäng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. 
- Kieän toaøn ñoäi nguõ caùn boä ñaøm phaùn 
Nhaân löïc laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng ñaûm baûo vieäc tieán haønh coù 
hieäu quaû caùc hoaït ñoäng ñaøm phaùn, cam keát, thöïc hieän cam keát vaø baûo veä caùc lôïi 
ích cuûa Vieät Nam tröôùc quaù trình hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi. Vieäc tham gia ñaày ñuû 
vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa WTO ñoøi hoûi phaûi coù moät cô caáu toå chöùc môùi vaø nhu caàu 
55 
môùi veà kieán thöùc vaø kyõ naêng cuûa ñoäi nguõ caùn boä. Ñaëc bieät, nhöõng caùn boä tham 
gia tröïc tieáp vaøo caùc cuoäc ñaøm phaùn gia nhaäp vaø hoaïch ñònh chính saùch caàn phaûi 
nhaän thöùc ñöôïc ñaày ñuû vaø cuï theå veà caùc yeâu caàu cuûa WTO. Do vaäy, caàn khaån 
tröông ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä ñeå ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu caáp baùch cuûa quaù trình 
hoäi nhaäp hieän nay. Caùc caùn boä naøy caàn phaûi ñöôïc naâng cao trình ñoä hieåu bieát veà 
kinh teá ñoái ngoaïi, thöông maïi quoác teá, naâng cao naêng löïc hoaïch ñònh chính saùch, 
trình ñoä kyõ thuaät ñaøm phaùn cuõng nhö khaû naêng ngoaïi ngöõ, tin hoïc... 
GIAÛI PHAÙP THÖÙ 6 - THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOØAI: 
- Hoaøn thieän caùc chính saùch ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi 
Hoaøn thieän chính saùch khuyeán khích thu huùt voán FDI vaøo caùc khu coâng 
nghieäp gaén vôùi caùc theá maïnh veà: thò tröôøng tieâu thuï, vuøng nguyeân lieäu …. Ôû caùc 
ñòa phöông. Caùc döï aùn FDI qui moâ lôùn, haøm löôïng kyõ thuaät cao caàn taäp trung vaøo 
caùc tænh, thaønh phoá, khu coâng nghieäp coù ñieàu kieän haï taàng vaø nguoàn nhaân löïc 
chuyeân moân kyõ thuaät. Khuyeán khích caùc döï aùn FDI qui moâ vöøa vaø nhoû gaén vôùi 
saûn xuaát noâng – laâm – ngö nghieäp vaø coâng nghieäp cheá bieán, saûn xuaát tieåu thuû 
coâng nghieäp. 
Nghieân cöùu tieáp tuïc söûa ñoåi Luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi nhaèm taïo theâm söï thoâng 
thoaùng, giaûm thieåu ruûi ro vaø taêng theâm caùc ñieàu kieän öu ñaõi cho caùc nhaø ñaàu tö 
nöôùc ngoaøi. Trong ñoù, caùc vaán ñeà caàn ñöôïc Nhaø nöôùc quan taâm laø: böôùc ñaàu taïo 
ra maët baèng phaùp lyù chung giöõa ñaàu tö trong nöôùc vaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi; hoaøn 
thieän cô cheá chính saùch giaûi quyeát tranh chaáp; caûi tieán thuû tuïc caáp giaáy pheùp; 
doanh nghieäp FDI caàn ñöôïc quyeàn theá chaáp, quyeàn söû duïng ñaát vaø taøi saûn gaén 
lieàn vôùi ñaát ñeå ñaûm baûo voán vay taïi caùc toå chöùc tín duïng trong vaø ngoaøi nöôùc; 
cho pheùp caùc nhaø ñaàu tö ngoaøi thaønh laäp coâng ty coå phaàn. 
56 
Coù chính saùch cho pheùp caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi mua laïi vaø saùt nhaäp ñoái 
vôùi moät soá loaïi hình doanh nghieäp Vieät Nam ñeå taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh 
cuûa caùc doanh nghieäp naøy vaø taïo theâm nhieàu vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. 
- Phaùt trieån thò tröôøng chöùng khoaùn thu huùt ñaàu tö giaùn tieáp cuûa nöôùc ngoaøi 
(FDI): Phaùt trieån caùc cô sôû giao dòch chöùng khoaùn taïi caùc thaønh phoá lôùn vaø vöøa 
ñeå huy ñoäng voán töø caùc toå chöùc, caù nhaân nöôùc ngoaøi cho phaùt trieån kinh teá vaø taïo 
vieäc laøm. Môû roäng tyû leä soá löôïng coå phieáu maø toå chöùc, caù nhaân nöôùc ngoaøi ñöôïc 
naém giöõ. 
- Môû cöûa cho caùc hoaït ñoäng trong lónh vöïc dòch vuï, ñaëc bieät laø nhöõng lónh vöïc 
maø Vieät Nam coù khaû naêng phaùt trieån, tieáp caän nhanh vôùi thò tröôøng vaø tieâu chuaån 
quoác teá. 
GIAÛI PHAÙP THÖÙ 7 - LÖÏA CHOÏN COÂNG NGHEÄ NGOAÏI NHAÄP THÍCH 
HÔÏP: 
Vieäc nhaäp khaåu coâng ngheä caàn ñöôïc thöïc hieän theo chieán löôïc phaùt trieån hai 
toác ñoä cuûa nöôùc ta. Nhaäp khaåu caùc coâng ngheä cao, hieän ñaïi ñeå naâng cao trình ñoä 
coâng ngheä cuûa neàn kinh teá, taïo ra caùc choã laøm vieäc coù naêng suaát , hieäu quaû cao 
vaø taïo ra caùc ngaønh saûn phaåm coù giaù trò thu nhaäp lôùn cho ñaát nöôùc. Ñoàng thôøi, 
nhaäp khaåu caùc coâng ngheä thích hôïp nhaèm phaùt huy caùc lôïi theá ngaønh ngheà veà taøi 
nguyeân thieân nhieân, ñieàu kieän töï nhieân vaø nguoàn nhaân löïc ñeå phaùt trieån kinh teá 
vaø taïo vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. Caùc loaïi hình coâng ngheä naøy ñöôïc söû duïng 
trong caùc ngaønh, deät, may, da giaày, cheá bieán löông thöïc, thöïc phaåm, ñoà uoáng, saûn 
xuaát haøng thuû coâng myõ ngheä… 
Caàn chuù troïng nhaäp khaåu caùc coâng ngheä saûn xuaát noâng nghieäp, cheá bieán 
löông thöïc thöïc phaåm, coâng ngheä sau thu hoaïch, coâng ngheä phuïc vuï cho chuyeån 
dòch cô caáu kinh teá noâng thoân. 
57 
Kieåm soaùt gaét gao vaø coù cheá taøi naëng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp vaø toå chöùc 
nhaäp khaåu caùc coâng ngheä, maùy moùc, thieát bò cuõ, laïc haäu gaây oâ nhieãm moâi tröôøng; 
cuõng nhö nhaäp khaåu haøng hoaù cuõ, heát haïn söû duïng, haøng hoaù khoâng ñaûm baûo tieâu 
chuaån veä sinh dòch teã, giaùm saùt nhaäp khaåu haøng hoaù thôøi haïn söû duïng ngaén. 
GIAÛI PHAÙP THÖÙ 8 - XAÂY DÖÏNG VAØ HOAØN THIEÄN CAÙC CHÍNH SAÙCH 
ÑOÁI PHOÙ VÔÙI NHÖÕNG KHAÛ NAÊNG TAÙC ÑOÄNG MAÏNH CUÛA VIEÄC THÖÏC 
HIEÄN CAÙC LÒCH TRÌNH TÖÏ DO HOAÙ THÖÔNG MAÏI: 
 Caùc chính saùch naøy nhaèm taïo ñieàu kieän cho caùc ngaønh haøng coù khaû naêng 
caïnh tranh thaáp nhö: xi maêng, saét theùp, mía ñöôøng, thuoác laù, hoaù chaát, giaáy, 
röôïu…naâng cao ñöôïc khaû naêng caïnh tranh cuûa mình ñeå ñaûm baûo oån ñònh saûn xuaát 
vaø vieäc laøm cuûa ngöôøi lao ñoäng. Caùc chính saùch naøy höôùng vaøo caùc vaán ñeà sau 
ñaây: 
+ Coù böôùc ñi thích hôïp trong giaûm thueá ñoái vôùi caùc maët haøng coù khaû naêng 
caïnh tranh thaáp trong quaù trình thöïc hieän caùc cam keát töï do hoaù thöông maïi vôùi 
WTO. 
+ Naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc saûn phaåm baèng caùch taêng cöôøng 
naêng löïc coâng ngheä, naâng cao trình ñoä toå chöùc vaø quaûn lyù toå chöùc kinh doanh, 
xaây döïng vaø aùp duïng heä thoáng tieâu chuaån khu vöïc vaø theá giôùi, naâng cao tính hieän 
ñaïi vaø hieäu quaû cuûa heä thoáng kieåm tra chaát löôïng saûn phaåm, giaùm saùt veä sinh 
dòch teã haøng hoaù, lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi ñeå phaùt trieån ngaønh haøng. 
+ Taêng cöôøng nghieân cöùu saûn xuaát trong nöôùc caùc nguyeân vaät lieäu ñang phaûi 
nhaäp khaåu vôùi soá löôïng lôùn töø nöôùc ngoaøi (nhö trong ngaønh da giaày …) ñeå giaûm 
giaù thaønh, taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa saûn phaåm. 
+ Hoã trôï caùc doanh nghieäp trong xuùc tieán aùp duïng caùc tieâu chuaån quoác teá nhö 
caùc ISO, caùc luaät öùng xöû,… 
58 
+ Nghieân cöùu xaây döïng chính saùch lieân quan tôùi töï veä thöông maïi, phoøng 
ngöøa vaø giaûi quyeát tranh chaáp thöông maïi quoác teá … 
GIAÛI PHAÙP THÖÙ 9 - TIEÁP TUÏC CAÛI CAÙCH THEÅ CHEÁ ÑEÅ GIAÛI PHOÙNG 
CAÙC TIEÀM NAÊNG LAO ÑOÄNG, ÑAÁT ÑAI, TAØI NGUYEÂN: 
 Trong ñoù ñaëc bieät laø caùc chính saùch veà thueá, ñaát ñai, tieàn teä, tín duïng, haï 
taàng cô sôû, coâng ngheä vaø thò tröôøng. Phöông höôùng cô baûn laø thaùo gôõ vaø loaïi boû 
daàn caùc raøo caûn veà luaät phaùp, giaûm thuû tuïc haønh chính phieàn haø, taïo ra “saân 
chôi” bình ñaúng ñeå moïi nhaø ñaàu tö, moïi ngöôøi daân ñöôïc thuaän lôïi trong tieáp caän 
vaø söû duïng caùc yeáu toá cuûa saûn xuaát, dòch vuï kyõ thuaät. 
Caùc giaûi phaùp cuï theå bao goàm: 
+ Phaùt trieån naêng löôïng ñieän ñeå giaûm giaù ñieän. Hieän nay giaù ñieän Vieät Nam 
bình quaân 0,075 USD/kwh, trong khi giaù ñieän Thaùi Lan (Baêng Coác) 0,03, 
Malaysia (Kualalumpua) 0,052, Inñoâneâxia (Jacaùcta) 0,016, Singapore 0,05, 
Trung Quoác 0,04…(1) 
+ Phaùt trieån maïnh ngaønh coâng ngheä thoâng tin vaø vieãn thoâng ñeå coù cô sôû haï 
giaù thaønh thueâ bao Internet, giaù thueâ bao ñieän thoaïi di ñoäng, cöôùc ñieän thoaïi ñi 
quoác teá. Hieän nay giaù caùc loaïi dòch vuï naøy cuûa Vieät Nam ñeàu cao hôn nhieàu nöôùc 
trong khu vöïc. Chaúng haïn cöôùc ñieän thoaïi ñi quoác teá cao gaáp gaàn 2 laàn so vôùi 
Trung Quoác, 2,39 laàn so vôùi Thaùi Lan, 2,46 laàn so Malaysia, 2,06 laàn so 
Philipine, 3,1 laàn so vôùi Inñoâneâxia, 3,7 laàn Singapore. Môû roäng maïng löôùi thöông 
maïi ñieän töû, taïo moâi tröôøng cho caùc giao dòch, thanh toaùn, quaûn lyù caùc hoaït ñoäng 
thöông maïi coù hieäu quûa, quaûn lyù caùc hoaït ñoäng thöông maïi coù hieäu quaû, phuø hôïp 
vôùi xu theá phaùt trieån thöông maïi trong boái caûnh toaøn caàu hoaù kinh teá. 
+ Khai thaùc caùc nguoàn voán lôùn hôn (FDI, ODA, voán tö nhaân… )do phaùt trieån 
nhanh choùng heä thoáng giao thoâng quoác gia. Tích cöïc tham gia coù hieäu quaû vaøo 
59 
caùc chöông trình phaùt trieån heä thoáng giao thoâng lieân quoác gia (ASEAN, Trung 
Quoác..) ñeå taïo ñieàu kieän cho hoäi nhaäp kinh teá. 
4.2- MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP XAÂY DÖÏNG NGUOÀN NHAÂN LÖÏC VIEÄT 
NAM. 
Phaûi caûi caùch toaøn dieän neàn giaùo duïc ñaøo taïo, töø chöông trình, caáu truùc baäc 
hoïc, giaùo vieân, phöông phaùp daïy, ñeán saùch giaùo khoa ñeå giaùo duïc gaén chaët vôùi 
taâm sinh lyù cuûa con ngöôøi. noäi dung giaûng daïy theo höôùng phaùt huy tính ñoäc laäp 
suy nghó, tö duy saùng taïo, giaûm thieåu caùch giaûng daïy truyeàn taûi kieán thöùc ñôn 
ñieäu moät chieàu töø giaùo vieân. Phaûi gaén giaùo duïc trong nhaø tröôøng vôùi moâi tröôøng 
xaõ hoäi, gia ñình vaø thieân nhieân hay noùi caùch khaùc laø phaûi laøm moät cuoäc caùch 
maïng trong lónh vöïc giaùo duïc ñaøo taïo ñeå ñaøo taïo nhaân taøi vaø nguoàn nhaân löïc ñaùp 
öùng yeâu caàu cho söï phaùt trieån. 
Chuû tröông laø phaûi ñaåy maïnh phaùt trieån giaùo duïc caû chieàu roäng laãn chieàu saâu: 
Caùc em ôû ñoä tuoåi ñi hoïc phaûi ñöôïc ñeán tröôøng. Heä thoáng tröôøng tieåu hoïc traûi 
roäng treân toaøn quoác phaán ñaáu ñeán 2015 phaûi phoå caäp trung hoïc phoå thoâng taïo 
ñieàu kieän cho phaàn lôùn thanh thieáu nieân trong ñoä tuoåi ôû thaønh thò vaø noâng thoân 
ñoàng baèng ñöôïc hoïc heát trung hoïc phoå thoâng, trung hoïc chuyeân nghieäp hoaëc ñaøo 
taïo ngheà. 
Chuù troïng vieäc khôi daäy vaø boài döôõng nhaân taøi, nhöng choáng chaïy theo thaønh 
tích. Naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng tö thuïc, nhaèm xoaù boû ñònh kieán 
veà chaát löôïng ñaøo taïo giöõa tröôøng coâng laäp vaø tö thuïc. Tính toaùn töøng böôùc taêng 
cöôøng giaùo duïc ngoaïi ngöõ, tin hoïc trong tröôøng phoå thoâng. Ñaây laø hai coâng cuï 
quan troïng maø nguoàn nhaân löïc khoâng theå thieáu cuûa neàn kinh teá tri thöùc. 
Ñoái vôùi caùc ñoái töôïng vì caùc hoaøn caûnh khaùc nhau vaø vieäc hoïc haønh bò giaùn 
ñoaïn thì ngaønh giaùo duïc caàn trieån khai caùc trung taâm giaùo duïc thöôøng xuyeân, xaây 
döïng trung taâm daïy ngheà…. Trong caùc doanh nghieäp thì caùn boä coâng nhaân phaûi 
ñöôïc taïo ñieàu kieän ñeå naâng cao hoïc vaán ñaûm baûo cô caáu giöõa Ñaïi hoïc vaø Cao 
60 
ñaúng trôû leân so vôùi Trung hoïc chuyeân nghieäp vaø ñaøo taïo ngheà laø 1-3-9, gaàn töông 
ñöông vôùi cô caáu ñaøo taïo cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi hieän nay. 
Taêng cöôøng ñaøo taïo ngheà cho noâng thoân, ñaëc bieät laø noâng daân caùc vuøng ven 
ñoâ thò lôùn bò maát ñaát do quaù trình ñoâ thò hoùa nhanh nhaèm chuyeån sang laøm ngaønh 
ngheà vaø dòch vuï. 
Ñoái vôùi ñaøo taïo Ñaïi hoïc thì ñaây laø muïc tieâu quan troïng. Giaùo duïc ñaøo taïo goùp 
phaàn thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá beàn vöõng, thuùc ñaåy khoa hoïc coâng ngheä phaùt 
trieån, naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa vaên hoùa treân thò tröôøng quoác teá. Do ñoù 
phaûi taäp trung nguoàn löïc ñeå naâng cao soá löôïng caùc tröôøng ñaïi hoïc ña caáp ña 
ngaønh. 
ÔÛ caáp ñoä treân Ñaïi hoïc thì caàn coù nhieàu böôùc khôûi ñoäng taäp trung cho vieäc 
naâng cao soá löôïng, chaát löôïng ñoäi nguõ caùn boä KHKT coù trình ñoä chuyeân moân 
cao. Caàn coù nhöõng chöông trình, döï aùn ñöa nhaân löïc ñi ñaøo taïo ôû nöôùc ngoaøi ñeå 
tieáp thu coâng ngheä hieän ñaïi ôû caùc nöôùc tieân tieán. Nhöõng nhaân toá naøy seõ laø nhöõng 
ñoäng löïc chính cho söï nghieäp coâng nghieäp hoaù – hieän ñaïi hoa cuûa ñaát nöôùc. 
Song song vôùi nhöõng haønh ñoäng treân. Thì chuùng ta cuõng phaûi naâng cao chaát 
löôïng ñoäi nguõ giaùo vieân, giaûng vieân. Theo soá lieäu thoáng keâ taïi Tp. Hoà Chí Minh 
hieän nay ngaønh giaùo duïc ñaøo taïo thaønh phoá coù 52.755 giaùo vieân, caùn boä quaûn lyù, 
nhaân vieân , trong ñoù 100% giaùo vieân trung hoïc phoå thoâng, 95% giaùo vieân trung 
hoïc cô sôû, 92,2% giaùo vieân tieåu hoïc, 88,76% giaùo vieân maàm non ñaõ ñöôïc chuaån 
hoùa ; ñaëc bieät khoái tröôøng sö phaïm coù 32 tieán só, 238 thaïc só, chieám tyû leä 
21,62% 
Khoâng phaûi ngaãu nhieân maø Ñaûng ta ra nghò quyeát veà vieäc “ Xaây döïng moät 
neàn vaên hoaù ñaäm ñaø baûn saéc daân toäc". Vì thöïc teá cho thaáy tri thöùc chæ laø moät maët 
cuûa vaán ñeà ñaøo taïo con ngöôøi. Coù tri thöùc maø thieáu tính nhaân vaên thì seõ laøm baäy, 
coù tri thöùc maø thieáu tính daân toäc thì tröôùc sau gì cuõng bò nöôùc ngoaøi mua chuoäc, 
trôû thaønh laøm coâng cho nöôùc ngoaøi (vì ñöôïc traû thuø lao cao gaáp nhieàu laàn trong 
61 
nöôùc). Roõ raøng, khoâng coù con ngöôøi coù ñuû trình ñoä thì khoâng theå tieán vaøo kinh teá 
tri thöùc, nhöng neáu chæ ñaøo taïo “con ngöôøi khoa hoïc “ ñôn thuaàn maø queân boå 
sung cho hoï tính nhaân vaên, tính daân toäc thì cuõng seõ phí coâng. Do ñoù phaûi Naâng 
cao trình ñoä hieåu bieát cho theá heä treû veà vaên hoaù daân toäc, tính nhaân vaên, bieát phaân 
tích, ñaùnh giaù ñuùng con ngöôøi Vieät Nam, daân toäc Vieät Nam, neàn kinh teá Vieät 
Nam töøng thôøi kyø, khoâng töï ti, khoâng töï cao, nhöng caàn phaûi töï haøo vôùi truyeàn 
thoáng cuûa daân toäc, caàn phaûi thaáy roõ söï noå löïc cuûa mình, Vieät Nam coù khaû naêng 
vöôn leân ngang taàm vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø caùc nöôùc phaùt trieån treân theá 
giôùi. 
Moät kinh nghieäm raát hay maø chuùng ta phaûi hoïc taäp ôû Haøn Quoác vaø Nhaät Baûn 
ñoù laø nöôùc ñaøo taïo moät nguoàn nhaân löïc ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu ñoøi hoûi cuûa söï 
nghieäp phaùt trieån ñaát nöôùc thì ngoaøi trí löïc ra ñoøi hoûi phaûi coù theå löïc toát. Phaûi ñaøo 
taïo ñöôïc moät theá heä vöøa coù trình ñoä, vöøa cöôøng traùng ñeå coù theå ñaûm ñöông vai 
troø vöôùng coät cuûa ñaát nöùôc. Do ñoù phaûi Reøn luyeän cho theá heä treû veà yù chí, loøng 
quyeát taâm, phöông phaùp hoïc taäp, phöông phaùp nghieân cöùu phuïc cho söï nghieäp 
phaùt trieån khoa hoïc vaø phaùt trieån neàn kinh teá cuûa ñaát nöôùc. 
Taêng ngaân saùch ñaàu tö cho giaùo duïc ñaøo taïo, cho khoa hoïc coâng ngheä. Treân 
cô sôû ña phöông hoaù quan heä ñoái ngoaïi, Chính phuû caàn coù chính saùch toái öu cho 
vieäc thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam, phuïc vuï cho coâng cuoäc phaùt trieån 
kinh teá. 
Ñoåi môùi vaø hoaøn thieän cô cheá quaûn lyù, taïo ñieàu kieän cho taát caû moïi ngöôøi coù 
theå phaùt huy ñaày ñuû khaû naêng, trình ñoä, trí tueä, baûn lónh, tính saùng taïo, phuïc vuï 
cho söï phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc. Ñoåi môùi chính saùch ñaøo taïo, söû duïng vaø 
ñaõi ngoä trí thöùc, troïng duïng vaø toân vinh nhaân taøi, keå caû ngöôøi vieät nam ôû nöôùc 
ngoaøi. Nhaø nöôùc daønh tyû leä ngaân saùch thích ñaùng, keát hôïp ñaåy maïnh xaõ hoäi hoaù 
ñeå phaùt trieån giaùo duïc vaø ñaøo taïo. Daønh moät löôïng kinh phí thích ñaùng töø ngaân 
62 
saùch Nhaø nöôùc ñeå taêng nhanh soá hoïc sinh, sinh vieân, nghieân cöùu sinh ñöôïc ñaøo 
taïo ôû moät soá nöôùc phaùt trieån. 
Xaây döïng moät chieán löôïc ñuùng ñaén veà cô caáu kinh teá phuø hôïp vôøi töøng thôøi 
kyø phaùt trieån. Choïn vaø phaùt trieån caùc ngaønh kinh teá muõi nhoïn treân cô sôû theá 
maïnh cuûa ñaát nöôùc vaø phuø hôïp vôùi xu theá phaùt rieån cuûa neàn kinh teá theá giôùi. Ñaàu 
tö maïnh, ñaàu tö chieàu saâu cho kyõ naêng ñaëc bieät ôû caùc lónh vöïc muõi nhoïn. Thu huùt 
nguoàn nhaân löïc tri thöùc hoùa vaøo caùc lónh vöïc ñoù ñeå hoïc - laøm vaø laøm – hoïc vôùi 
möùc ñoä hoïc hoûi nhanh hôn, lieân tuïc hôn vaø gaén vôùi vieäc laøm phuïc vuï muïc tieâu 
coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa chung vaø coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa noâng 
nghieäp, phaùt trieån noâng thoân noùi rieâng. 
Môû roäng hôïp taùc quoác teá veà khoa hoïc, coâng ngheä, taïo ñieàu kieän taêng cöôøng 
cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cho caùc cô quan nghieân cöùu khoa hoïc, cho söï hoaø nhaäp vaø 
naâng cao trình ñoä ñoäi nguõ caùn boä khoa hoïc töø ñoù giuùp cho vieäc gæai quyeát caùc vaán 
ñeà thöïc tieãn, saûn xuaát kinh doanh hoaø nhaäp ñöôïc vôùi toå chöùc quaûn lyù, kyõ thuaät, 
coâng ngheä cuûa caùc nöôùc phaùt trieån, coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù keát hôïp vôùi 
phaùt trieån noâng thoân vaø tieán tôùi neàn kinh teá tri thöùc. 
63 
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 
1. LYÙ THIEÁT AÙNH (2002), " VEÀ CAÛI CAÙCH VAØ MÔÛ CÖÛA ÔÛ TRUNG 
QUOÁC", NHAØ XUAÁT BAÛN KHOA HOÏC XAÕ HOÄI. 
2. HOØANG THÒ CHÆNH, NGUYEÃN PHUÙ TUÏ, NGUYEÃN HÖÕU LOÄC (1998), 
"GIAÙO TRÌNH KINH TEÁ QUOÁC TEÁ", NHAØ XUAÁT BAÛN GIAÙO DUÏC. 
3. NGUYEÃN VAÊN HOÀNG (2003), "TRUNG QUOÁC: CAÛI CAÙCH MÔÛ CÖÛA 
NHÖÕNG BAØI HOÏC KINH NGHIEÄM", NHAØ XUAÁT BAÛN THEÁ GIÔÙI. 
4. THOÂI KIM LEÄ (2002), "WTO VAØ CUOÄC SOÁNG MÖU SINH CUÛA NGÖÔØI 
TRUNG QUOÁC", NHAØ XUAÁT BAÛN TREÛ. 
5. TOÂN NGUÕ VIEÂN (2003), "TOØAN CAÀU HOÙA: NGHÒCH LYÙ CUÛA THEÁ 
GIÔÙI TÖ BAÛN CHUÛ NGHÓA", NHAØ XUAÁT BAÛN THOÁNG KEÂ. 
6. VUÏ HÔÏP TAÙC ÑA PHÖÔNG, BOÄ NGOÏAI GIAO (2002), "TOÅ CHÖÙC 
THÖÔNG MAÏI THEÁ GIÔÙI - WTO" NHAØ XUAÁT BAÛN CHÍNH TRÒ QUOÁC GIA. 
7. VUÏ HÔÏP TAÙC KINH TEÁ ÑA PHÖÔNG, VUÏ CHÍNH SAÙCH THÖÔNG 
MAÏI ÑA BIEÂN (2003), "DIEÃN ÑAØN HÔÏP TAÙC KINH TEÁ CHAÂU AÙ - THAÙI 
BÌNH DÖÔNG", NHAØ XUAÁT BAÛN CHÍNH TRÒ QUOÁC GIA. 
9. JOHN H.JACKSON (2001), "HEÄ THOÁNG THÖÔNG MAÏI THEÁ GIÔÙI", 
NHAØ XUAÁT BAÛN THANH NIEÂN. 
10. MAHATHIR MOHAMMAD (2004), "TOØAN CAÀU HOÙA VAØ NHÖÕNG 
HIEÄN THÖÏC MÔÙI", NHAØ XUAÁT BAÛN TREÛ. 
11. MIA MIKE (2003), "XUÙC TIEÁN THÖÔNG MAÏI", NHAØ XUAÁT BAÛN 
CHÍNH TRÒ QUOÁC GIA 
64 
PHUÏ LUÏC 1 
TOÙM TAÉT CAÙC VOØNG ÑAØM PHAÙN CUÛA GATT 
Naêm ñòa ñieåm/ 
Teân voøng 
ñaøm phaùn 
Soá nöôùc 
tham gia 
Chuû ñeà ñaøm phaùn Thoûa thuaän möùc 
giaûm thueá trung 
bình 
1947 Geneva 23 Thueá quan 35% 
1949 Annecy 13 Thueá quan 35% voùi 5.000 maët 
haøng coù thueá suaát 
5,6% 
1950 Torquay 38 Thueá quan 25% cho 8.700 maët 
haøng coù thueá suaát 
11,7% 
1956 Geneva 26 Thueá quan Giaûm thueá töø 16% 
xuoáng 15% 
1960-1961 Geneva/ 
(Voøng 
Dillon) 
26 Thueá quan Giaûm 20% thueá vôùi 
haøng coù thueá suaát 
20% 
1964-1967 Geneva/ 
(Voøng 
Kenedy ) 
62 Thueá quan vaø caùc bieän 
phaùp choáng phaù giaù 
35% 
1973-1979 Geneva/ 
(voøng 
Tokyo) 
102 Thueá quan, caùc bieän 
phaùp phi thueá quan, caùc 
hieäp ñònh khung 
33% 
1986-1994 Geneva/ 
(Voøng 
Uruguay 
125 Thueá quan, caùc bieän 
phaùp phi thueá quan, dòch 
vuï, sôû höõu trí tueä, giaûi 
quyeát tranh chaáp, haøng 
deät, may maëc, haøng 
noäng nghieäp, thaønh laäp 
WTO v.v… 
36% 
65 
PHUÏ LUÏC 2 
TOÙM TAÉT THAØNH QUAÛ CUÛA VOØNG ÑAØM PHAÙN URUGUAY (1986-
1994) 
Nguoàn : Griffin R.W.& Pustay M. W.1999, International Business: A 
Managerial Perspective, 2nd ed., Addison Wesley Longman, Inc., Reading. 
LÓNH 
VÖÏC 
TÌNH TRAÏNG 
TRÖÔÙC VOØNG ÑAØM 
PHAÙN URUGUAY 
KEÁT QUAÛ CUÛA VOØNG 
ÑAØM PHAÙN URUGUAY 
TAÙC DUÏNG CHÍNH 
Thueá 
nhaäp 
khaåu 
ñoái vôùi 
saûn 
phaåm 
coâng 
nghieäp 
Laø noäi dung chính cuûa 
caùc voøng ñaøm phaùn 
tröôùc ñaây cuûa GATT. 
Thueá NK ñoái vôùi saûn 
phaåm coâng nghieäp trung 
bình 4,7% ôû caùc nöôùc 
giaøu, giaûm töø 40% vaøo 
cuoái thaäp kyû 1940. 
Thueá NK haøng coâng 
nghieäp ôû caùc nöôùc giaøu 
giaûm hôn 1/3. Hôn 40% 
haøng nhaäp khaåu ñöôïc mieãn 
thueá. Caùc quoác gia thöông 
maïi lôùn baõi boû thueá NK ñoái 
vôùi döôïc phaåm, thieát bò xaây 
döïng, theùp, bia, ñoà goã, 
thieát bò noâng nghieäp, röôïu, 
goã, giaáy vaø ñoà chôi. 
Caùc nhaø xuaát khaåu 
haøng coâng nghieäp deã 
tieáp caän thò tröôøng theá 
giôùi hôn. Giaù caû thaáp 
hôn cho ngöôøi tieâu 
duøng. Coù theâm nhieàu 
vieäc laøm ñöôïc traû löông 
cao vì caùc ngaønh coâng 
nghieäp coù söùc caïnh 
tranh cao ñöôïc khuyeán 
khích. 
Noâng 
nghieäp 
trôï caáp ôû möùc cao cho 
noâng daân vaø baûo hoä thò 
tröôøng ôû chaâu AÂu vaø Myõ 
daãn ñeán vieäc saûn xuaát 
dö thöøa vaø baùn phaù giaù 
haøng dö thöøa, ngaên caûn 
vieäc xuaát khaåu cuûa caùc 
nöôùc saûn xuaát hieäu quaû 
hôn. Trôï caáp cho nöôùc 
ngoaøi ôû caùc nöôùc OECD 
naêm 1992 laø $354 tyû. 
Caét giaûm caùc loaïi trôï caáp 
boùp meùo thöông maïi vaø 
caùc raøo caûn nhaäp khaåu 
trong voøng 6 naêm. Giaûm 
20% trôï caáp cho noâng traïi. 
Caét 36% giaù trò haøng xuaát 
khaåu ñöôïc trôï giaù. Chuyeån 
taát caû caùc raøo caûn nhaäp 
khaåu sang thueá vaø giaûm 
36%. Nhaät vaø Haøn Quoác 
daàn daàn môû cöûa thò tröôøng 
gaïo. 
Ngaên chaën cuoäc chieán 
tranh trôï caáp noâng 
nghieä. Giaûm giaù löông 
thöïc thöïc phaåm cho 
ngöôøi tieâu duøng ôû caùc 
nöôùc hieän ñang ñöôïc 
baûo hoä. Taêng cô hoäi 
xaâm nhaäp thò tröôøng 
cho caùc nhaø saûn xuaát coù 
hieäu quaû. Öu ñaõi cho 
caùc nöôùc ñang phaùt 
trieån, maëc duø giaù theá 
giôùi taêng coù theå aûnh 
höôûng ñeán caùc nöôùc 
nhaäp khaåu ngheøo. 
66 
Dòch 
vuï 
Chöa coù caùc luaät leä 
quoác teá veà vieäc buoân 
baùn caùc dòch vuï nhö 
ngaân haøng, baûo hieåm, 
vaän taûi, du lòch, tö 
vaán, vieãn thoâng, xaây 
döïng. Keá toaùn, phim 
aûnh, truyeàn hình vaø 
lao ñoäng. Caùc nöôùc 
baûo hoä caùc ngaønh dòch 
vuï trong nöôùc choáng 
laïi söï caïnh tranh cuûa 
nöôùc ngoaøi. 
Thieát laäp caùc quy ñònh 
khung cho caùc nguyeân 
taéc thöông maïi khoâng 
phaân bieät ñoái xöû. Laäp 
caùc quy ñònh ñaëc bieät veà 
dòch vuï taøi chính, vieãn 
thoâng, vaän taûi ñöôøng 
khoâng, dòch chuyeån lao 
ñoäng. Töøng nöôùc rieâng 
reõ cam keát môû cöûa thò 
tröôøng ôû nhieàu lónh vöïc 
Thuùc ñaåy thöông maïi 
trong dòch vuï hieän 
ñang trò giaù $1,2 
nghìn tyû/naêm trong 
caùc nghieäp vuï xuyeân 
bieân giôùi, vaø $3000 tyû 
trong hoaït ñoäng cuûa 
caùc chi nhaùnh ôû nöôùc 
ngoaøi. Vieäc töï do hoùa 
coøn tieáp tuïc ñöôïc 
ñaøm phaùn. 
Taøi 
saûn trí 
tueä 
Caùc tieâu chuaån veà baûo 
veä baûn quyeàn phaùt 
minh saùng cheá, taùc 
quyeàn,thöông hieäu raát 
khaùc bieät ôû caùc nöôùc. 
Vieäc buoân baùn haøng 
giaû leân ñeán möùc baùo 
ñoäng. 
Ñaït ñöôïc thoûa thuaän bao 
quaùt veà baûn quyeàn phaùt 
minh saùng cheá, taùc 
quyeàn, quyeàn cuûa dieãn 
vieân, thöông hieäu, ñòa 
danh cho röôïu, phomai…, 
kieåu daùng coâng nghieäp, 
thieát keá Microchip, bí 
quyeát ngheà nghieäp. 
Thieát laäp tieâu chuaån 
quoác teá veà baûo hoä, vaø 
caùc yeâu caàu veà cöôõng 
cheá coù hieäu quaû. 
Thuùc ñaåy ñaàu tö nöôùc 
ngoaøi vaø chuyeån giao 
coâng ngheä, maëc duø 
caùc nöôùc ngheøo coù 
möùc ñoä baûo veä phaùt 
minh saùng cheá yeáu lo 
raèng giaù thuoác men 
vaø haït gioáng seõ cao 
hôn. 
Deät 
may 
Caùc nöôùc giaøu haïn 
cheá nhaäp khaåu haøng 
deät may töø naêm 1974 
qua nhöõng haïn ngaïch 
song phöông theo 
Hieäp ñònh Ña sôïi 
(Multifibre 
Baõi boû daàn caùc haïn 
ngaïch theo Hieäp ñònh Ña 
sôïi trong 10 naêm vaø 
giaûm thueá nhaäp khaåu. 
Caùc nöôùc ñang phaùt trieån 
giaûm caùc raøo caûn maäu 
dòch. Caùc quy taéc cuûa 
Caùc nöôùc ñang phaùt 
trieån seõ baùn ñöôïc 
nhieàu haøng deät may 
ra nöôùc ngoaøi hôn. 
Giaûm giaù cho ngöôøi 
tieâu duøng treân 
khaéptheá giôùi vì maäu 
67 
Arrengement). Caùc 
nöôùc duy trì thueá xuaát 
nhaäp khaåu cao ñoái vôùi 
haøng deät may, laøm 
taêng giaù haøng nhöng 
khoâng baûo veä ñöôïc 
coâng aên vieäc laøm. 
GATT ñöôïc aùp duïng vaøo 
cuoái thôøi haïn 10 naêm. 
dòch haøng deät may 
coâng baèng hôn. 
Choáng 
baùn 
phaù 
giaù 
Caùc nöôùc ñöôïc pheùp 
choáng baùn phaù giaù 
(giaù xuaát khaåu thaáp 
hôn giaù trong nöôùc) 
baèng thueá choáng baùn 
phaù giaù (antidumping 
duties). Caùc bieän phaùp 
choáng baùn phaù giaù trôû 
neân phoå bieán vaø ñöôïc 
coi laø nguî trang cuûa 
chính saùch baûo hoä 
Thieát laäp caùc quy ñònh roõ 
raøng hôn veà vieäc ñieàu tra 
vaø caùc tieâu chuaån ñeå xaùc 
ñònh vieäc baùn phaù giaù vaø 
taùc haïi ñoái vôùi neàn coâng 
nghieäp trong nöôùc. Thueá 
choáng phaù giaù heát hieäu 
löïc sau 5 naêm. Thieát laäp 
caùc quy ñònh veà vieäc laãn 
traùnh thueá choáng phaù giaù 
baèng caùch chuyeån ñòa 
ñieåm saûn xuaát 
Khoù duøng caùc bieän 
phaùp choáng phaù giaù 
ñeå caûn trôû thöông maïi 
hôn. Khoù traùnh thueá 
choáng phaù giaù baèng 
caùch chuyeån ñòa ñieåm 
saûn xuaát hôn. 
Trôï 
giaù 
Vieäc trôï giaù haøng xuaát 
khaåu ñöôïc ñoái phoù 
baèng thueá buø tröø ( 
countervailing duties), 
nhöng nhöõng thueá 
naøy, cuõng nhö thueá 
choáng phaù giaù, laø 
nguyeân nhaân cuûa caùc 
maâu thuaãn vaø xung 
ñoät trong thöông maïi 
quoác teá. 
Xaùc ñònh roõ caùc loaïi trôï 
giaù naøo laø hôïp phaùp hoaëc 
baát hôïp phaùp. Quy ñònh 
moät soá loaïi trôï giaù bò 
caám, vaø moät soá khoâng 
ñöôïc tröøng phaït (ví duï: 
nghieân cöùu hoaëc phaùt 
trieån khu vöïc). Caùc loaïi 
trôï giaù coù theå tröøng phaït 
neáu laøm haïi ñoái thuû caïnh 
tranh. 
Ngaên chaën vieäc trôï 
giaù, nhaát laø trôï giaù 
xuaát khaåu. Khoù duøng 
caùc bieän phaùp choáng 
trôï giaù ñeå caûn trôû 
thöông maïi hôn. 
Caùc 
raøo 
caûn kyõ 
Caùc chính phuû duøng 
nhieàu quy ñònh vaø tieâu 
chuaån veà saûn phaåm ñeå 
Thieát laäp caùc quy ñònh 
toát hôn veà caùc tieâu chuaån 
kyõ thuaät, thuû tuïc kieåm tra 
Giaûm chi phí cho vieäc 
tuaân thuû caùc tieâu 
chuaån vaø quy ñònh 
68 
thuaät ñaûm baûo ñoä an toaøn 
cuûa saûn phaåm cho 
ngöôøi tieâu duøng vaø 
moâi tröôøng. Caùc tieâu 
chuaån linh hoaït coù theå 
laø nhöõng raøo caûn ñöôïc 
nguî trang. 
vaø chöùng nhaän sao cho 
chuùng khoâng caûn trôû 
thöông maïi, ñoàng thôøi 
khuyeán khích vieäc ñieàu 
hoøa quanh caùc tieâu 
chuaån quoác teá, nhöng 
khoâng loaïi tröø vieäc caùc 
chính phuû choïn caùc tieâu 
chuaån cao hôn. 
khaùc nhau. Caùc nhoùm 
baûo veä moâi tröôøng vaø 
quyeàn lôïi ngöôøi tieâu 
duøng lo ngaïi laø caùc 
tieâu chuaån cao hôn 
tieâu chuaån quoác teá seõ 
khoâng ñöôïc khuyeán 
khích. 
Toå 
chöùc 
thöông 
maïi 
theá 
giôùi 
Ñaàu Tieân GATT Ñöôïc 
Coi Laø Moät Phaàn Cuûa 
Toå Chöùc Thöông Maïi 
Quoác Teá 
( International Trade 
Organisation – truï coät 
thöù 3 cuûa thoûa öôùc 
Bretton Woods beân 
caïnh ngaân haøng theá 
giôùi laø IMF). Nhöng 
ITO khoâng ñöôïc pheâ 
chuaån vaø GATT vaãn 
ñöôïc taïm thôøi aùp duïng
WTO thöïchieän caùc keát 
quaû cuûa voøng ñaøm phaùn 
Uruguay, trôû thaønh toå 
chöùc quoác teá thöôøng tröïc 
veà thöông maïi haøng hoùa, 
dòch vuï, quyeàn sôû höõu trí 
tueä vôùi thuû tuïc giaûi quyeát 
tranh chaáp chung. 
Thuùc ñaåy vò theá caû 
caùc luaät thöông maïi 
quoác teá taêng cöôøng 
tuyeân truyeàn vaø theo 
doõi heä thoáng thöông 
maïi töï do. 
69 
PHUÏ LUÏC 4 
THUEÁ SUAÁT NHAÄP KHAÅU THEO CAÁP ÑOÄ BAÛO HOÄ 
CAÁP ÑOÄ 
BAÛO HOÄ 
NHOÙM HAØNG LYÙ DO 
1 Gaïo, cheø, cao su, 
 caø pheâ; 
moät soá saûn phaåm khai khoaùng
VN ñaõ saûn xuaát ñöôïc vôùi chaát löôïng toát, coù khaû
naêng caïnh tranh vôùi haøng nhaäp khaåu vaø 
 treân thò tröôøng xuaát khaåu. 
2 Caù, thòt, rau, quaû... Ñaõ coù lôïi theá caïnh tranh nhöng caàn baûo hoä ñeå 
ñaûm baûo möùc an toaøn caàn thieát. 
3 Ñoà gia duïng, nöôùc ngoït, söõa, 
daàu thöïc vaät... 
Ngaønh coâng nghieäp non treû nhöng seõ laø 
 ngaønh saûn xuaát theá maïnh trong töông lai 
4 Cheá bieán thöïc phaåm, 
baùnh keïo, deät may, ñieän töû...
Ngaønh coâng nghieäp non treû nhöng seõ laø 
 ngaønh saûn xuaát theá maïnh trong töông lai 
5 Xaêng daàu, oâtoâ, xe maùy, 
röôïu bia, thuoác laù 
Ngaønh then choát, coù yù nghóa chieán löôïc, ñaûm 
baûo an toaøn cho söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, 
ñaõ ñöôïc ñaàu tö nhöng caàn coù thôøi gian daøi ñeå 
naâng cao khaû naêng caïnh tranh 
            Các file đính kèm theo tài liệu này:
42715.pdf