[INFO]
Mở đầu
1. Tên đề tài
Phát triển Khu công nghiệp ở vùng kinh tế trọng điểm phía Nam
2. Tính cấp thiết của đề tài
Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam (Vùng KTTĐPN) gồm 8 tỉnh, thành phố:
thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình D-ơng, Bình
Ph-ớc, Tây Ninh, Long An và Tiền Giang. Với định h-ớng tập trung đầu t- phát triển
những ngành, lĩnh vực, sản phẩm mũi nhọn có lợi thế so sánh của từng khu vực trong
vùng, huy động cao nhất các nguồn lực, chủ yếu là nội lực, tr-ớc hết là nguồn lực tại
chỗ để khai thác có hiệu quả tiềm năng và lợi thế của vùng, thúc đẩy sự phát triển của
các tỉnh trong vùng, nhanh chóng đ-a Vùng KTTĐPN trở thành một vùng động lực, đi
đầu trên các lĩnh vực công nghiệp, th-ơng mại, dịch vụ, từng b-ớc hiện đại hóa trong
từng lĩnh vực cụ thể; lôi kéo sự phát triển chung của cả n-ớc, đặc biệt là khu vực phía
Nam, tr-ớc mắt cũng nh- dài hạn Vùng KTTĐPN vẫn là một trung tâm công nghiệp
chủ lực của cả n-ớc.
Năm 1991, KCN đầu tiên của Việt Nam ra đời là KCX Tân Thuận tại thành phố
Hồ Chí Minh, ngay sau đó hoạt động của KCX Tân Thuận đã đạt đ-ợc những kết quả
đáng mừng, sự thành công của KCX Tân Thuận đã tạo tiền đề cho sự ra đời của hàng
loạt KCX, KCN hiện đại hơn, hoàn chỉnh hơn sau này, nh- Amata (Đồng Nai), Việt
Nam – Singapore (Bình D-ơng)
Trong những năm vừa qua các KCN đã đóng góp phần không nhỏ cho sự nghiệp
phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam, giúp đẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá, hiện
đại hoá của đất n-ớc. Trong giai đoạn mới, tại Đại hội lần thứ IX Đảng ta một lần nữa
đã khẳng định “Phát triển kinh tế, công nghiệp hoá, hiện đại hoá là nhiệm vụ trung
tâm” và phải “Xây dựng một nền kinh tế độc lập tự chủ và chủ động hội nhập kinh tế
quốc tế”, thì vai trò của các KCN càng đ-ợc củng cố nh- một cầu nối kinh tế Việt Nam
với kinh tế quốc tế. Đại hội X tiếp tục nhấn mạnh: “Hoàn chỉnh quy hoạch phát triển
các khu, cụm, điểm công nghiệp trên cả n-ớc; hình thành các vùng công nghiệp trọng
điểm; gắn việc phát triển sản xuất với bảo đảm các điều kiện sinh hoạt cho ng-ời lao
động. Chuyển các cơ sở công nghiệp trong nội thành, nội thị, gần khu đông dân c-
không bảo đảm tiêu chuẩn môi tr-ờng vào các KCN tập trung hoặc vùng ít dân c-.
Từ kinh nghiệm thực tiễn trên thế giới và của các tỉnh, thành trong n-ớc thời
gian qua, việc phát triển các KCN, KCX là một h-ớng đi đúng đắn giúp các địa ph-ơng
đạt đ-ợc mục tiêu đề ra. Tuy nhiên, sự thành công trong phát triển KCN, KCX của từng
địa ph-ơng trong vùng thì có, nh-ng làm thế nào để gắn kết những thành công trong
phát triển KCN, KCX của các địa ph-ơng trong vùng, tạo nên một sự cộng h-ởng thúc
đẩy tốc độ phát triển chung của cả vùng? Bài toán này ch-a có lời giải.
Năm 1998, Thủ t-ớng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch Vùng KTTĐPN; tháng
2/2004, quyết định thành lập Tổ chức điều phối phát triển các vùng kinh tế trọng
điểm thể hiện rõ sự quan tâm của Chính phủ đến vùng dất này. Mặc dù đ-ợc xác định
“Vùng KTTĐPN phải đi đầu về công nghiệp”, phát triển nhanh, vững chắc, đi tiên
phong rồi tạo tác động lan tỏa, lôi cuốn để cả n-ớc đạt mục tiêu cơ bản công nghiệp
hóa theo h-ớng hiện đại vào năm 2020, nh-ng thực tế phát triển của các địa ph-ơng
trong vùng tuy đã có những b-ớc tiến rõ rệt song vẫn ch-a có một cơ chế phối hợp rõ
ràng, ch-a đảm bảo quy trình để tạo sự đồng bộ giữa quy hoạch từng địa ph-ơng với
quy hoạch chung của vùng; ch-a tạo đ-ợc mối liên kết cần thiết trong phát triển, ch-a
phát huy hết lợi thế của vùng nh- một không gian kinh tế thống nhất. Những năm qua,
mục tiêu và định h-ớng phát triển của nhiều tỉnh trong vùng t-ơng tự nhau “tỉnh này có
biên giới, xin phát triển kinh tế cửa khẩu, thì tại sao tỉnh khác lại không đ-ợc”. Chúng
ta đã có bài học đắt giá về quy hoạch cảng biển, phát triển công nghiệp ô tô là do
thiếu quy hoạch bài bản, nặng tính “xin – cho”, những lập luận t-ơng tự nh- vậy ảnh
h-ởng không nhỏ cho sự phát triển tr-ớc mắt và t-ơng lai sau này. Quy hoạch đ-ợc phê
duyệt, nh-ng lại thiếu kiểm tra, dẫn tới sự chồng chéo, luôn phải điều chỉnh theo h-ớng
tiêu cực, phá vỡ quy hoạch chung; hay những sự cạnh tranh kiểu tỉnh này “đổi đất lấy
hạ tầng”, tỉnh kia “trải thảm đỏ đón các nhà đầu t-” tuy có những mặt tích cực nh-ng
xét tổng thể hiệu quả kinh tế không cao, nhiều tác động tiêu cực về môi tr-ờng về kinh
tế – xã hội nảy sinh mà việc khắc phục rất tốn kém. Thêm nữa, chính những “-u đãi”
đó tạo nên một cuộc chạy đua, cạnh tranh không lành mạnh trong từng địa ph-ơng,
giữa các địa ph-ơng trong vùng.
Để tiếp tục phát huy những lợi thế của từng địa ph-ơng, cần xác định rõ điểm
mạnh của từng tỉnh/thành để cùng bổ sung cho nhau hơn là cạnh tranh lẫn nhau, trong
một quy hoạch thống nhất chung, có cơ chế điều phối giữa các địa ph-ơng trong vùng
giúp con thuyền Vùng KTTĐPN v-ợt sóng tiến lên phía tr-ớc một cách vững chắc tiếp
tục giữ vững vị trí là đầu tàu kinh tế của cả n-ớc.
3. Các công trình nghiên cứu có liên quan
Bàn về các vấn đề liên quan đến việc phát triển các KCN, KCX, tác giả tham
khảo Đề tài khoa học cấp Nhà n-ớc “Nghiên cứu những giải pháp phát triển các KCN
ở Việt Nam trong điều kiện hiện nay” của GS.TS Võ Thanh Thu (2005). Đây là công
trình nghiên cứu toàn diện, có giá trị về các KCN trên địa bàn cả n-ớc; Cuốn sách
“Phát triển các KCN, KCX trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa” của các tác
giả VS,TS Nguyễn Chơn Trung và PGS, TS Tr-ơng Giang Long bàn về phát triển của
các KCN, KCX; Những kinh nghiệm thành công từ mô hình KCX Tân Thuận qua cuốn
“Nhà Bè hồi sinh từ công nghiệp” của nhóm tác giả Nguyễn Văn Kích- Phan Chánh
D-ỡng – Tôn Sĩ Kinh.
Tuy nhiên, vấn đề cụ thể của các KCN Vùng KTTĐPN, các tác giả ch-a đề cập
nhiều, vai trò động lực của Vùng KTTĐPN, đi đầu trong phát triển công nghiệp ch-a
đ-ợc bàn cụ thể, vấn đề liên kết vùng cũng ch-a đ-ợc làm rõ.
Ngoài các tác công trình, tác phẩm có giá trị có liên quan nêu trên, tác giả tham
khảo thêm những kinh nghiệm phát triển của một số n-ớc Đông á qua cuốn “Suy ngẫm
lại sự thần kỳ Đông á” của Josheph E. Stigliz và Shahid Yusuf (2002), do Nxb Chính trị
Quốc gia, Hà Nội ấn hành; cuốn “Bốn m-ơi năm kinh nghiệm Đài Loan” của Cao Hy
Quân – Lý Thành (1992) do ủy ban Kinh tế Kế hoạch và Ngân sách của Quốc hội và
tạp chí Ng-ời đại biểu nhân dân, tài liệu tham khảo dịch từ nguyên bản tiếng Trung
Quốc; các Báo cáo, tổng kết của các địa ph-ơng trong Vùng KTTĐPN và nhiều tài liệu,
các tác phẩm khác có liên quan đến việc hình thành, phát triển của các KCN trong n-ớc
và thế giới.
4. Mục tiêu nghiên cứu
1. Phân tích thực trạng các KCN của Vùng KTTĐPN tr-ớc yêu cầu hội nhập.
2. Phân tích các nội dung hợp tác phát triển vùng trong tăng tr-ởng công nghiệp
ở Vùng KTTĐPN .
3. Đề xuất các giải pháp chủ yếu phát triển các KCN trong vùng
5. Ph-ơng pháp nghiên cứu
1. Cách tiếp cận của đề tài: tiếp cận vĩ mô, về thể chế, chính sách có kế thừa các
cuộc điều tra, các tài liệu, báo cáo tổng kết, các đề tài nghiên cứu có liên quan.
2. Các ph-ơng pháp: thống kê phân tích, ma trận SWOT, ph-ơng pháp chuyên
gia; tiếp xúc trực tiếp với các Ban Quản lý các KCN của các địa ph-ơng Vùng
KTTĐPN và một số doanh nghiệp trong các KCN.
3. Dữ liệu của đề tài: dữ liệu từ nguồn số liệu của Vụ Quản lý các KCN, KCX
Bộ Kế hoạch & Đầu t- và Ban Quản lý các KCN của các tỉnh thuộc Vùng kinh tế trọng
điểm phía Nam, trang web của Bộ Kế hoạch và Đầu t-, Ban quản lý các KCN Đồng
Nai, Thành phố Hồ Chí Minh, KCX Tân Thuận, KCN Việt Nam – Singapore
4. Các chỉ tiêu phân tích chính
Các chỉ tiêu đánh giá kết quả hoạt động: tỷ lệ lấp đầy, số dự án, tổng vốn đầu t-,
tỷ lệ vốn/đơn vị diện tích, số lao động Việt Nam thu hút đ-ợc.
Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động của các KCN: đóng góp cho ngân sách,
kim ngạch xuất khẩu
6. Kết cấu đề tài
Mở đầu
Ch-ơng I: Một số vấn đề lý luận chung về KCN
Ch-ơng II: Thực trạng phát triển và vai trò của các KCN ở Vùng KTTĐPN
Ch-ơng III: Một số đề xuất nhằm phát triển các KCN ở Vùng KTTĐPN
Kết luận và kiến nghị
7. Các điểm mới và đóng góp của đề tài
- Các điểm mới:
Hệ thống đầy đủ các quan niệm về KCN từ sơ khai tới hiện đại
Phân tích, đánh giá hoạt động của KCN các địa ph-ơng, kể cả các địa ph-ơng
mới gia nhập sau này nh- Tây Ninh, Long An, Tiền Giang
Nhận xét về thực trạng liên kết vùng từ khi có quyết định của Thủ t-ớng Chính
phủ đến nay, đ-a ra một số đề xuất trên quan điểm phát triển KCN trên bình diện vùng,
không phụ thuộc vào địa d- hành chính
- Đóng góp của đề tài:
Ch-ơng I
Hệ thống lại những khái niệm về KCN trên thế giới từ cảng tự do (thế kỷ 16) đến
những KCN sinh thái hiện đại ngày nay và đặc điểm, phân loại KCN ở Việt Nam. Nêu
một số mô hình thành công từ các n-ớc láng giềng có nhiều điểm t-ơng đồng với Việt
Nam.
Ch-ơng 2
Tổng quan về bức tranh kinh tế Vùng KTTĐPN (8 thành viên).
Tổng hợp kết quả phát triển các KCN trong vùng dựa trên các tiêu chí: số l-ợng,
quy mô, tỷ lệ diện tích lấp đầy, tỷ lệ vốn đầu t- trên một đơn vị diện tích, số lao động,
hiệu qủa hoạt động.
Sự liên kết giữa các địa ph-ơng trong vùng
Phân tích kinh nghiệm của các địa ph-ơng trong vùng về phát triển các KCN
Vai trò của các KCN trong vùng KTTĐPN
Ch-ơng 3
Các kiến nghị và đề xuất với Trung -ơng, địa ph-ơng, Ban quản lý các KCN để
phát triển các KCN ở các địa ph-ơng trong vùng d-ới góc độ vùng.
Cơ chế phát triển các KCN d-ới góc độ vùng;
Đề xuất về công tác đào tạo nguồn nhân lực và một số vấn đề xã hội
8. Giới hạn vấn đề nghiên cứu
Nghiên cứu sự phát triển của các KCN của các địa ph-ơng trong Vùng
KTTĐPN, trong đó, tập trung vào vấn đề cơ chế, chính sách; chủ yếu đề cập đến nội
dung kinh tế, các vấn đề xã hội, môi tr-ờng đ-ợc đề cập trên quan điểm phát triển bền
vững. [/INFO]
59 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1844 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Phát triển khu công nghiệp ở vùng kinh tế trọng điểm phía nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
cña
c¶ n−íc. N¨m 2005, gi¸ trÞ xuÊt khÈu ®¹t xÊp xØ 25 tû USD, chiÕm 75% kim ng¹ch xuÊt
khÈu cña c¶ n−íc.
Ngμnh ®−îc c¸c doanh nghiÖp ®Çu t− ë Vïng KTT§PN vÉn chñ yÕu tËp trung ë
c¸c ngμnh th©m dông lao ®éng, c«ng nghÖ ë møc trung b×nh vμ hÇu hÕt nh÷ng nguyªn
liÖu chÝnh ®Òu ph¶i nhËp ngo¹i, ®iÒu nμy ®Æt ra cho c¸c ®Þa ph−¬ng khi tiÕp nhËn c¸c dù
¸n ®Çu t− cÇn xem xÐt, chän lùa. Ngoμi sù cÇn thiÕt ph¶i lÊp ®Çy, kh«ng ®Ó l·ng phÝ
tõng mÐt vu«ng ®Êt ®· ®−îc quy ho¹ch, ®Çu t− ph¸t triÓn KCN th× yÕu tè hiÖu qu¶ ®·
®Õn lóc ph¶i ®−îc ®Æt lªn trªn.
2.2.2. Sù liªn kÕt, phèi hîp gi÷a c¸c ®Þa ph−¬ng trong Vïng
2.2.2.1.Nh÷ng mÆt ®−îc
Nh×n chung, c¸c tØnh thèng nhÊt c¸c lÜnh vùc chñ yÕu cÇn liªn kÕt hîp t¸c bao
gåm: kÕt nèi liªn tØnh giao th«ng; b¶o vÖ m«i tr−êng n−íc, l−u vùc s«ng §ång Nai vμ
s«ng Sμi Gßn; xö lý chÊt th¶i r¾n (nhÊt lμ chÊt th¶i ®éc h¹i); liªn kÕt ®Çu t− ph¸t triÓn
s¶n xuÊt, xóc tiÕn ®Çu t−.
C¸c tØnh phèi kÕt hîp ph¸t triÓn ®−êng vμnh ®ai cña Tp. HCM, ®−êng kÕt nèi
Thñ DÇu Mét víi Biªn Hßa, ®−êng kÕt nèi B×nh Ph−íc víi ®−êng 51 qua ®Þa phËn tØnh
§ång Nai
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 36 -
TØnh §ång Nai vμ Bμ RÞa - Vòng Tμu cïng nghiªn cøu, ®Ò xuÊt x©y dùng tuyÕn
giao th«ng ven biÓn, cung cÊp n−íc.
Thμnh phè Hå ChÝ Minh phèi hîp víi tØnh T©y Ninh, Long An nghiªn cøu x©y
dùng khu ®« thÞ míi, tæng hîp, hiÖn ®¹i ë phÝa T©y B¾c Thμnh phè.
2.2.2.2. MÆt h¹n chÕ
Bªn c¹nh nh÷ng viÖc ®· lμm ®−îc, trong lÜnh vùc liªn kÕt gi÷a c¸c tØnh trong
Vïng KTT§PN cßn béc lé mét sè h¹n chÕ vμ ®iÓm yÕu, cô thÓ lμ:
ViÖc ph¸t triÓn c¸c tr−êng §¹i häc, c¸c trung t©m ®μo t¹o, c¬ së d¹y nghÒ ch−a
cã sù liªn kÕt chÆt chÏ, nªn kÕt qu¶ ®Çu ra trïng lÆp vμ chÊt l−îng ch−a thËt tèt.
VÊn ®Ò liªn kÕt gi÷a c¸c tØnh trong lÜnh vùc b¶o vÖ m«i tr−êng n−íc, xö lý chÊt
th¶i, trªn thùc tÕ ch−a ®−îc triÓn khai.
Mét sè chÝnh s¸ch mμ c¸c ®Þa ph−¬ng ban hμnh ch−a ®¶m b¶o sù thèng nhÊt cÇn
thiÕt. Râ nhÊt lμ chÝnh s¸ch ®Òn bï kh¸c nhau gi÷a Tp. HCM vμ nh÷ng tØnh kÒ cËn
Thμnh phè, g©y t©m lý kh«ng tèt cho nh©n d©n c¸c tØnh xung quanh.
Nh×n chung, c¸c ®Þa ph−¬ng ch−a chñ ®éng phèi hîp, kÕt hîp víi nhau ®Ó gi¶i
quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò v−íng m¾c hoÆc cÇn thèng nhÊt mμ cßn chê ®îi vμo sù ®iÒu phèi
cña Ban ChØ ®¹o.
VÊn ®Ò x¸c ®Þnh c¸c néi dung cÇn phèi hîp vμ c¬ chÕ phèi hîp nh»m ph¸t huy
cao nhÊt lîi thÕ cña mçi n¬i, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó h×nh thμnh c¬ cÊu kinh tÕ Vïng, phï hîp
víi vai trß ®éng lùc cña Vïng trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc
®Æc ®Æt ra cÊp b¸ch h¬n lóc nμo hÕt. Tr−íc m¾t còng nh− dμi h¹n vai trß trung t©m c«ng
nghiÖp chñ lùc cña c¶ n−íc cña Vïng KTT§PN lμ kh«ng thay ®æi. Do ®ã, cÇn ®iÒu
chØnh l¹i h−íng ph©n bè c«ng nghiÖp trªn ®Þa bμn toμn vïng trªn c¬ së khai th¸c nguån
tμi nguyªn vμ d− ®Þa cña c¸c tØnh ch−a ph¸t triÓn (cã mËt ®é s¶n xuÊt c«ng nghiÖp tËp
trung ch−a cao, m«i tr−êng thiªn nhiªn ch−a bÞ hñy ho¹i) - B×nh Ph−íc, T©y Ninh, Long
An, TiÒn Giang – phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña tõng lÜnh vùc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. C¸c
chÝnh s¸ch, c¬ chÕ phèi hîp cÇn ®Æt trªn quan ®iÓm cña Vïng chø kh«ng ph¶i cña riªng
tØnh, thμnh phè nμo.
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 37 -
2.3. Kinh nghiÖm cña c¸c ®Þa ph−¬ng Vïng KTT§PN vÒ ph¸t triÓn c¸c KCN
2.3.1. C¸c KCN Tp. Hå ChÝ Minh
2.3.1.1. Nh÷ng thμnh tùu ho¹t ®éng cña c¸c KCN Tp. Hå ChÝ Minh
Qua 15 n¨m h×nh thμnh vμ ho¹t ®éng, Tp. Hå ChÝ Minh ®· cã 15 KCX, KCN
®−îc thμnh lËp thu hót ®−îc 1098 dù ¸n, tæng vèn ®Çu t− lμ trªn 3 tû USD víi 828
doanh nghiÖp ®· ®i vμo ho¹t ®éng s¶n xuÊt, gi¶i quyÕt viÖc lμm cho 188.057 lao ®éng,
kim ng¹ch xuÊt khÈu do c¸c doanh nghiÖp t¹o ra ®¹t trªn 8 tû USD. Trong th¸ng 9 n¨m
2006, Tæng côc H¶i quan ®· thèng kª danh s¸ch 85 doanh nghiÖp cã gi¸ trÞ xuÊt nhËp
khÈu lín nhÊt trong 6 th¸ng ®Çu n¨m. Trong ®ã, 14 doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng t¹i
c¸c KCX, KCN Tp. HCM, ®ã lμ c¸c doanh nghiÖp:
B¶ng 2.2: C¸c doanh nghiÖp cã gi¸ trÞ XNK lín trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2006
TT Tªn Doanh nghiÖp KCX/KCN Gi¸ trÞ XNK
(1.000 USD)
1 Cty TNHH Furukawa Automotive Part VN T©n ThuËn 83.261
2 Cty TNHH Nidec Tosok VN T©n ThuËn 59.483
3 Cty TNHH Nidec Copal VN T©n ThuËn 23.588
4 Cty TNHH Nissei Electric VN Linh Trung I 48.638
5 Cty TNHH Nissey VN T©n ThuËn 20.253
6 Cty TNHH Nobland VN T©n Thíi HiÖp 22.549
7 Cty TNHH Always T©n ThuËn 42.786
8 Cty TNHH Freetrend Industrial A VN Linh Trung I 18.344
9 Cty TNHH Freetrend Industrial VN Linh Trung I 50.839
10 Cty TNHH Hansae VN T©y B¾c Cñ chi 48.376
11 Cty TNHH Proceeding T©n ThuËn 19.468
12 Cty TNHH Upgain Manufacture Linh Trung I 17.844
13 Cty TNHH Saigon Precision Linh Trung I 13.571
14 Cty TNHH Koda International T©n T¹o 12.152
(nguån: HEPZA)
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 38 -
HiÖn t¹i ®· cã 11 KCN cho thuª hÕt ®Êt hoÆc ®¹t tû lÖ lÊp ®Çy 80- 90%; tû lÖ lÊp
®Çy b×nh qu©n c¸c KCN ë Tp. Hå ChÝ Minh lμ 81,97%.
B¶ng 2.3: KÕt qu¶ kinh doanh 2001-2005 cña c¸c KCN Tp. HCM
TT ChØ tiªu §VT §Õn
2001
2002 2003 2004 2005
1 Vèn ®Çu t− thu hót
luü kÕ
Tr. USD 327,40 365,09 376,39 472,39 354,06
2 XuÊt khÈu Tr. USD 812,34 943,87 1.154,45 1.644,00 1.199,98
3 NhËp khÈu Tr.USD 651,79 900,00 1.120,73 1.365,00 1603,00
4 Nép ng©n s¸ch Tr. VND 148,74 150,15 241,87 303,22 530,00
5 Lao ®éng thu hót ng−êi 93.627 108.384 132.997 145.696 188.761
(nguån: HEPZA)
BiÓu ®å 2.3: C¬ cÊu vèn ®Çu t− theo khu vùc cña c¸c KCN Tp. HCM ®Õn th¸ng
6/2006
CƠ CẤU VỐN ĐẦU TƯ THEO KHU VỰC
§«ng B¾c ¸
72%
§«ng Nam ¸
6%
Ch©u ¢u
13%
B¾c Mü
4%
Khu vùc kh¸c
5%
§«ng B¾c ¸
§«ng Nam ¸
Ch©u ¢u
B¾c Mü
Khu vùc kh¸c
(nguån: HEPZA)
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 39 -
2.3.1.2. Ph©n tÝch nh÷ng −u nh−îc ®iÓm cña sù ph¸t triÓn c¸c KCN Tp. HCM ®Æt
trong Vïng KTT§PN
ThÕ m¹nh
S1: TÝnh n¨ng ®éng vμ tiªn phong cña l·nh
®¹o Thμnh phè,
S2: ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ t− nh©n,
thu hót ®Çu t− ®· cã truyÒn thèng,
S3: Cã c¬ së ®μo t¹o nguån nh©n lùc chÊt
l−îng cao,
S4: DÞch vô b−u chÝnh viÔn th«ng, ng©n
hμng ®Òu ph¸t triÓn
§iÓm yÕu
W1: Gi¸ thuª ®Êt cao,
W2: Nguån lao ®éng kü thuËt cßn thiÕu
W3: Nhu cÇu nhμ ë, c¸c dÞch vô cho c«ng
nh©n c¸c KCN cßn thiÕu
C¬ héi
O1: Thu hót lùc l−îng lao ®éng rÎ tõ c¸c
tØnh l©n cËn;
O2: Di dêi ®−îc c¸c KCN ra khái c¸c khu
d©n c−;
O3: Thu hót c¸c dù ¸n cã c«ng nghÖ tiªn
tiÕn
Th¸ch thøc
T1: Nguån lao ®éng chÊt l−îng cao cã thÓ
bÞ thu hót sang c¸c tØnh kh¸c trong vïng
cã −u ®·i h¬n;
T2: Nguån ®Êt ®ai cho ph¸t triÓn kh«ng
cßn nhiÒu
ChiÕn l−îc ph¸t huy c¸c ®iÓm m¹nh ®Ó tËn dông c¸c c¬ héi
S1S2S3S4 O1O3 - Di dêi c¸c KCN trong thμnh phè ra ngo¹i « vμ c¸c KCN thÝch hîp ë
c¸c tØnh l©n cËn
S1S2S3S4 O3 - Thu hót c¸c doanh nghiÖp kü thuËt cao
ChiÕn l−îc ph¸t huy c¸c ®iÓm m¹nh ®Ó h¹n chÕ nguy c¬
S1S2S4 T1 - Cã chÝnh s¸ch −u ®·i hîp lý thu hót nguån lao ®éng cã chÊt l−îng
S1S2S4 T2 - Chän lùa kü tr−íc khi cÊp phÐp cho c¸c dù ¸n ®¶m b¶o ®Êt ph¶i ®−îc sö
dông víi kh¶ n¨ng sinh lîi cao
ChiÕn l−îc kh¾c phôc ®iÓm yÕu ®Ó tËn dông c¸c c¬ héi
W1 W3 O2 O3 - H¹n chÕ c¸c doanh nghiÖp th©m dông lao ®éng
W2 W3 O1O2 O3 - Cã chÝnh s¸ch −u ®·i thu hót lao ®éng chÊt l−îng cao cho c¸c KCN
kü thuËt cao
ChiÕn l−îc kh¾c phôc ®iÓm yÕu ®Ó h¹n chÕ nguy c¬
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 40 -
W1 W2 W3 T1 - T¹o ®iÒu kiÖn x©y dùng nhμ ë thu hót lùc l−îng lao ®éng cã chÊt l−îng
cao
W1 W2 W3 T2 - Chó träng −u ®·i c¸c doanh nghiÖp ®Çu t− vμo c¸c KCN chuyªn ngμnh
kü thuËt cao
Nh÷ng thμnh tùu trong h×nh thμnh, ph¸t triÓn c¸c KCN, thu hót ®Çu t− cña Tp.
HCM trong thêi gian qua lμ rÊt ®¸ng ghi nhËn. Tp. HCM võa lμ ®Çu tμu, võa lμ h¹t nh©n
ph¸t triÓn cña Vïng vμ c¶ n−íc. Trong thêi gian tíi, víi nh÷ng lîi thÕ mμ m×nh cã ®−îc,
Tp. HCM tËp trung nguån lùc ®Èy m¹nh thu hót ®Çu t− vμo nh÷ng ngμnh c«ng nghiÖp
c«ng nghÖ cao. Nh÷ng tÝn hiÖu kh¶ quan trong thu hót ®Çu t− vμo KCNC cña Thμnh phè
rÊt ®¸ng mõng. Tuy nhiªn, c«ng viÖc cßn l¹i rÊt nhiÒu, mÆc dï cã hÖ thèng gi¸o dôc,
®μo t¹o ph¸t triÓn trong vïng nh−ng nguån nh©n lùc chÊt l−îng cao vÉn cßn ch−a ®¸p
øng ®−îc nhu cÇu; c¸c ngμnh dÞch vô nãi chung vμ dÞch vô phôc vô nhu cÇu cña KCN
ph¸t triÓn nh−ng gi¸ thμnh cßn cao so víi khu vùc còng t¹o nªn nh÷ng bÊt lîi trong thu
hót ®Çu t−. ViÖc Thμnh phè ®Æt môc tiªu n¨m tíi tiÕp tôc ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hμnh chÝnh
lμ tin mõng cho c¸c nhμ ®Çu t−, c¸c doanh nghiÖp. C¸c KCN g©y « nhiÔm trong Thμnh
phè ®ang ®−îc di dêi ra ngo¹i « vμ c¸c tØnh l©n cËn, tuy nhiªn viÖc t¹o nÒn mãng cho sù
ph¸t triÓn bÒn v÷ng tiÕp theo cña c¸c doanh nghiÖp nμy cÇn ®−îc chó träng. Thμnh phè
nªn cã nh÷ng −u ®·i cÇn thiÕt nh»m thu hót c¸c nhμ ®Çu t− ®Çu t− vμo c¸c dÞch vô phôc
vô cho nhu cÇu cña c«ng nh©n c¸c KCN.
2.3.2. C¸c KCN tØnh B×nh D−¬ng, §ång Nai, Bμ RÞa - Vòng Tμu
2.3.2.1. KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c KCN tØnh B×nh D−¬ng
§Õn nay B×nh D−¬ng ®· cã hÖ thèng 15 KCN ®−îc cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng víi
tæng diÖn tÝch 2.846ha. HiÖn ®· cã 11 KCN c¬ b¶n hoμn thμnh c«ng t¸c ®Çu t− x©y
dùng c¬ së h¹ tÇng ®ã lμ c¸c KCN: Sãng ThÇn I, Sãng ThÇn II, ViÖt H−¬ng I, ViÖt
H−¬ng II, §ång An, B×nh §−êng, T©n §«ng HiÖp A, T©n §«ng HiÖp B, Mü Ph−íc I,
Mü Ph−íc II, DÖt may B×nh An. C¸c KCN cßn l¹i ®ang trong giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu t−
x©y dùng c¬ së h¹ tÇng.
Víi chñ tr−¬ng ®a d¹ng hãa c¸c thμnh phÇn kinh tÕ, ®Çu t− x©y dùng c¬ së h¹
tÇng KCN, B×nh D−¬ng cã nhiÒu m« h×nh x©y dùng KCN bao gåm: 6 KCN do c¸c
doanh nghiÖp nhμ n−íc ®Çu t− x©y dùng c¬ së h¹ tÇng nh− c«ng ty Thanh Lª, 1 KCN do
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 41 -
doanh nghiÖp nhμ n−íc liªn doanh víi t− nh©n trong n−íc ®Çu t−, 2 KCN do doanh
nghiÖp t− nh©n trong n−íc ®Çu t− nh− KCN ViÖt H−¬ng, 1 KCN do nhμ n−íc liªn
doanh víi n−íc ngoμi ®Çu t− ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng.
Víi ph−¬ng ch©m “tr¶i chiÕu hoa” ®Ó mêi gäi c¸c nhμ ®Çu t− ®Õn nay tØnh B×nh
D−¬ng t¹o ®−îc søc hÊp dÉn lín ®èi víi c¸c nhμ ®Çu t−. C¸c chñ ®Çu t− vμo KCN rÊt ®a
d¹ng d−íi nhiÒu h×nh thøc liªn doanh gi÷a c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vμ doanh nghiÖp
n−íc ngoμi nh− KCN ViÖt Nam-Singapore, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n nh− KCN ViÖt
H−¬ng, c¸c KCN cßn l¹i do nhμ n−íc ®Çu t− x©y dùng.
Nh×n chung c¸c KCN cña B×nh D−¬ng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. N¨m 2005, B×nh
D−¬ng tiÕp tôc duy tr× ®−îc møc t¨ng tr−ëng trong thu hót ®Çu t− vμo c¸c KCN.
B¶ng 2.4: KÕt qu¶ kinh doanh 2001-2005 cña c¸c KCN B×nh D−¬ng
TT ChØ tiªu §VT §Õn
2001
2002 2003 2004 2005
1 Vèn ®Çu t− FDI Tr. USD 120 153 150 223 300
2 XuÊt khÈu Tr. USD 191 248 394 523 747
3 NhËp khÈu Tr.USD 248 388 420 684 1012
4 Nép ng©n s¸ch Tr. USD 10 14 27 28 43,8
5 Lao ®éng thu hót Ng−êi 5.864 23.314 15.379 20.197 17.000
(nguån: Ban qu¶n lý c¸c KCN tØnh B×nh D−¬ng)
Víi 15 KCN ®· ®−îc ChÝnh phñ cho phÐp thμnh lËp, B×nh D−¬ng lμ mét trong
nh÷ng tØnh ®¹t tû lÖ lÊp ®Çy KCN cao. PhÇn lín c¸c KCN trªn ®Þa bμn ®· c¬ b¶n hoμn
thμnh c«ng t¸c ®Çu t− x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, cã diÖn tÝch lÊp ®Çy cao nh− KCN Sãng
ThÇn I ®¹t tû lÖ 96,6%, Sãng ThÇn II 89,3%, §ång An 90,8%, B×nh §−êng 90,2%, T©n
§«ng HiÖp A 89,3%, DÖt may B×nh An 98,9%, ®Æc biÖt KCN ViÖt H−¬ng ®¹t tû lÖ
103,7%. TÝnh ®Õn nay c¸c KCN B×nh D−¬ng cã 673 dù ¸n cßn ho¹t ®éng, bao gåm 190
dù ¸n ®Çu t− trong n−íc víi tæng vèn ®iÒu lÖ xÊp xØ 100triÖu USD vμ 483 dù ¸n cã vèn
®Çu t− n−íc ngoμi víi tæng vèn ®Çu t− ®¨ng ký tíi 1,35 tû USD, gi¶i quyÕt viÖc lμm cho
gÇn 135 ngh×n lao ®éng.
C¸c KCN tØnh B×nh D−¬ng cã ®−îc nh÷ng thμnh c«ng nh− vËy lμ do ®−îc sù
quan t©m ®óng møc cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng trong viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 42 -
ngoμi hμng rμo, ®a d¹ng ho¸ c¸c thμnh phÇn kinh tÕ cho viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng:
nhμ n−íc, t− nh©n, liªn doanh, chÝnh ®iÒu nμy khiÕn cho viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng t¹i
c¸c KCN nμy diÔn ra nhanh chãng. §ång thêi chó träng trong viÖc thu hót vèn vμo c¸c
KCN th«ng qua viÖc ban hμnh danh môc gäi vèn ®Çu t− n−íc ngoμi, th«ng qua viÖc giíi
thiÖu tiÒm n¨ng cña tØnh trªn c¸c lÜnh vùc mμ c¸c nhμ ®Çu t− quan t©m, UBND tØnh
th−êng xuyªn tæ chøc c¸c cuéc héi th¶o gÆp gì c¸c nhμ ®Çu t− ®Ó xóc tiÕn gäi thÇu. Ban
hμnh quy ®Þnh vÒ tr×nh tù xÐt duyÖt dù ¸n ®Çu t− theo c¬ chÕ ®Çu t− mét cöa, ®· t¹o ra
søc hÊp dÉn m¹nh mÏ c¸c nhμ ®Çu t−.
Bμi häc thμnh c«ng cña B×nh D−¬ng lμ ®a d¹ng ho¸ c¸c thμnh phÇn kinh tÕ ®Ó
x©y dùng c¬ së h¹ tÇng KCN vμ rÊt chó träng trong viÖc thu hót vèn ®©y lμ viÖc lμm rÊt
cÇn thiÕt ®èi víi c¸c KCN. Së dÜ ®¹t ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ nh− vËy lμ do cã sù quan t©m
®óng møc cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng, coi träng c«ng t¸c quy ho¹ch, ®Þnh h−íng kªu
gäi ®Çu t− nhÊt lμ ®Çu t− c¬ së h¹ tÇng trong vμ ngoμi hμng rμo, ®ång thêi ban hμnh c¸c
danh môc gäi vèn ®Çu t− n−íc ngoμi. §©y lμ viÖc lμm rÊt cÇn thiÕt ®èi víi c¸c KCN ®ßi
hái chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ph¶i quan t©m. Trong thêi gian tíi, ph¸t huy nh÷ng mÆt
m¹nh, h¹n chÕ ®iÓm yÕu, tËn dông c¬ héi v−ît qua nh÷ng th¸ch thøc B×nh D−¬ng cÇn
thËn träng h¬n trong c«ng t¸c tiÕp nhËn ®Çu t−, tËp trung thu hót nh÷ng ngμnh c«ng
nghiÖp cã hμm l−îng vèn, tri thøc c«ng nghÖ, tËn dông h÷u Ých quü ®Êt cßn l¹i kh«ng
nhiÒu cña m×nh; h×nh thμnh nh÷ng KCN chuyªn ngμnh kü thuËt cao. Chó träng c«ng t¸c
xö lý chÊt th¶i; x©y dùng thªm nhμ chung c−, trung t©m dÞch vô ®êi sèng cho ng−êi lao
®éng. T¨ng c−êng gi¸o dôc, n©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt ph¸p luËt cña c«ng nh©n, ®ång
thêi duy tr× sù kiÓm tra, thanh tra lao ®éng nh»m ®¶o b¶o quyÒn lîi, nghÜa vô cña c¸c
doanh nghiÖp.
2.3.2.2. KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c KCN tØnh §ång Nai
Do nh÷ng lîi thÕ vÒ vÞ trÝ ®Þa lý vμ c¬ së h¹ tÇng, §ång Nai lμ mét trong nh÷ng
tØnh ph¸t triÓn m¹nh c¸c KCN. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2005 ®· cã 18 KCN ®−îc Thñ t−íng
ChÝnh phñ phª duyÖt trong ®ã 13 KCN ®· vËn hμnh vμ 5 KCN ®ang trong thêi kú x©y
dùng c¬ b¶n. H×nh thμnh sau KCX T©n ThuËn vμ mét sè KCN kh¸c nh−ng ®Õn nay
§ång Nai ®−îc coi lμ mét trong nh÷ng n¬i hÊp dÉn nhÊt thu hót c¸c nhμ ®Çu t− n−íc
ngoμi ho¹t ®éng trong c¸c KCN. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2005 §ång Nai ®· thu hót ®−îc
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 43 -
763 dù ¸n ®Çu t− trong vμ ngoμi n−íc víi tæng vèn ®¨ng ký 7,56 tû USD, trong ®ã cã
592 doanh nghiÖp ®Çu t− n−íc ngoμi vèn ®¨ng ký lμ 7,11 tû USD (84%); t¹o c«ng ¨n
viÖc lμm cho 239.000 lao ®éng (2.900 lao ®éng lμ ng−êi n−íc ngoμi). §ång Nai lμ mét
trong nh÷ng ®Þa ph−¬ng cã kh¶ n¨ng thu hót ®Çu t− n−íc ngoμi cao nhÊt c¶ n−íc.
B¶ng 2.5: KÕt qu¶ kinh doanh 2001-2005 cña c¸c KCN §ång Nai
TT ChØ tiªu §VT §Õn
2001
2002 2003 2004 2005
1 Vèn ®Çu t− thu hót
luü kÕ
Tr. USD 477 367 625 840 816
2 XuÊt khÈu Tr. USD 1.120 1.175 1.400 1.700 2.100
3 NhËp khÈu Tr.USD 1.400 1.481 1.800 2.100 2.700
4 Nép ng©n s¸ch Tr. VND 101 120 145 155 179
5 Lao ®éng thu hót ng−êi 20.000 22927 25.839 36.285 30.000
(nguån:BQL c¸c KCN tØnh §ång Nai))
§Ó ph¸t triÓn bÒn v÷ng c¸c KCN, trong thêi gian tíi tØnh cÇn coi träng h¬n n÷a
c«ng t¸c quy ho¹ch, ®Æt c¸c KCN cña tØnh trong mèi liªn hÖ víi c¶ Vïng KTT§PN ®Æc
biÖt lμ thμnh phè Hå ChÝ Minh, hoμn thiÖn viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, t×m c¬ chÕ
thÝch hîp ®Ó gäi vèn ®Çu t− ®Ó sím lÊp ®Çy phñ kÝn KCN. Tuy nhiªn, kh«ng chØ ch¹y
theo sè l−îng, lÊp ®Çy diÖn tÝch c¸c KCN mμ cÇn chän läc nh÷ng dù ¸n mang l¹i hiÖu
qu¶ cao. Cïng víi viÖc h×nh thμnh c¸c KCN tØnh cÇn khÈn tr−¬ng hç trî x©y dùng c¸c
khu d©n c− tËp trung, më réng ®μo t¹o nghÒ ®Ó phôc vô KCN, x©y dùng chÕ ®é qu¶n lý
hμnh chÝnh më cöa, c¶i tiÕn thñ tôc h¶i quan, tæ chøc c¸c dÞch vô cã chÊt l−îng vμ gi¸
c¶ hîp lý thuËn lîi cho viÖc triÓn khai sau khi cÊp giÊy phÐp. TËn dông lîi thÕ vÒ vÞ trÝ
®Þa lý vμ h¹ tÇng ®· ®−îc ®Çu t− t−¬ng ®èi tèt, céng víi kinh nghiÖm thu hót ®Çu t−
trong nh÷ng n¨m qua tËp trung h×nh thμnh c¸c KCN chuyªn ngμnh, kü thuËt cao.
2.3.2.3. KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c KCN tØnh Bμ RÞa - Vòng Tμu
Bμ RÞa – Vòng Tμu lμ ®Þa ph−¬ng cã vÞ trÝ ®Þa lý cïng ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn
lîi cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vμ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô c¶ng biÓn, ®ãng tμu, du lÞch
ViÖc khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh vÒ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chØ khëi s¾c sau khi
tØnh Bμ RÞa – Vòng Tμu h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn c¸c KCN vμ hμng lo¹t c¸c dù ¸n
thuéc hÖ thèng c¶ng n−íc s©u ThÞ V¶i – C¸i MÐp. Cho ®Õn nay Bμ RÞa – Vòng Tμu
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 44 -
cã 7 KCN ®ang ho¹t ®éng víi tæng diÖn tÝch 3.181 ha. C¸c KCN tØnh Bμ RÞa – Vòng
Tμu tuy ra ®êi muén h¬n so víi c¸c KCN trong Vïng KTT§PN tõ 3-5 n¨m, song nÕu
xÐt vÒ quy m« diÖn tÝch KCN th× Bμ RÞa – Vòng Tμu thuéc nhãm c¸c ®Þa ph−¬ng dÉn
®Çu c¶ n−íc vÒ ph¸t triÓn KCN. §Õn nay, tæng sè dù ¸n ®Çu t− ®−îc cÊp phÐp cßn hiÖu
lùc t¹i 7 KCN lμ 108 dù ¸n víi tæng sè vèn ®¨ng ký lμ 4,682 tû USD, gåm 50 dù ¸n
FDI, vèn ®¨ng ký 2,3 tû USD, 58 dù ¸n trong n−íc vèn ®Çu t− quy ®æi lμ 2,382 tû USD.
Tæng diÖn tÝch ®Êt ®· cho thuª lμ 849,54 ha, ®¹t tû lÖ lÊp ®Çy lμ 40,14%. Trong ®ã,
KCN Phó Mü I vμ Mü Xu©n A ®· lÊp ®Çy 90% diÖn tÝch ®Êt c«ng nghiÖp (dù kiÕn lÊp
®Çy 100% vμo n¨m 2007); KCN §«ng Xuyªn vμ Mü Xu©n A2 ®· lÊp ®Çy ®−îc 70%
diÖn tÝch. C¸c KCN tØnh Bμ RÞa – Vòng Tμu ®· t¹o viÖc lμm cho 8.600 lao ®éng ViÖt
Nam.
B¶ng 2.6: Tæng hîp mét sè kÕt qu¶ ho¹t ®éng c¸c KCN tØnh Bμ RÞa Vòng Tμu
giai ®o¹n 2001-2005
TT ChØ tiªu §VT §Õn
2001
2002 2003 2004 2005
1 Sè l−îng KCN lòy kÕ KCN 4 5 6 7 8
2 Sè dù ¸n ®Çu t− lòy kÕ dù ¸n 46 71 80 90 103
3 Vèn ®Çu t− thu hót
luü kÕ
Tr. USD 2,267 3,683 3,760 3,890 4,650
4 TØ lÖ lÊp ®Çy % 32.00 33.35 37.41 43.97 47.70
5 Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng
nghiÖp (Gi¸ C§ 94)
tû ®ång 6,228.58 8,949.80 11,396.5
7
14,884.8
6
18,971.8
0
6 Doanh thu Tr. USD 387.22 1,086.80 1,107.96 1,461.81 1,999.45
7 ThuÕ vμ c¸c kho¶n
nép ng©n s¸ch
Tr. USD 61.99 70.23 142.58 164.07 182.18
8 Kim ng¹ch XNK
Trong ®ã XK
Tr. USD 45,9
0
240,2
3,71
395,91
12,49
331,02
26,13
472,5
70,85
9 Lao ®éng thu hót ng−êi 2,810 1,443 1,947 2,620 6,232
(Nguån: BIZA)
Ngoμi thÕ m¹nh ph¸t triÓn c¸c ngμnh c«ng nghiÖp, dÞch vô phôc vô c«ng nghiÖp
dÇu khÝ, Bμ RÞa-Vòng Tμu cßn cã thuËn lîi lμ gÇn nguån khÝ ®èt, nguyªn liÖu cña nhiÒu
ngμnh c«ng nghiÖp kh¸c. Ph¸t triÓn c¸c KCN ë Bμ RÞa-Vòng Tμu nãi chung cã nhiÒu
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 45 -
®iÓm thuËn lîi, chÝnh v× thÕ, lùa chän ®èi t¸c nμo, thu hót nh÷ng ngμnh c«ng nghiÖp
nμo ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt ph¶i ®−îc sù quan t©m hμng ®Çu.
2.3.2.4. Ph©n tÝch nh÷ng −u nh−îc ®iÓm cña sù ph¸t triÓn c¸c KCN cña B×nh
D−¬ng, §ång Nai, Bμ RÞa Vòng Tμu ®Æt trong Vïng KTT§PN
ThÕ m¹nh
S1:NhËn thøc ®óng, thèng nhÊt cña l·nh
®¹o tØnh vÒ vai trß quan träng cña KCN
trong ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Þa ph−¬ng;
S2: VÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi, hÖ thèng giao
th«ng t−¬ng ®èi ph¸t triÓn;
S3: Cã chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng;
S4: Thùc hiÖn tèt c¬ chÕ mét cöa, t¹o
thuËn lîi thu hót c¸c nhμ ®Çu t−;
S5: Cã c¬ së ®μo t¹o nguån nh©n c«ng cã
chÊt l−îng cho c¸c KCN ;
S6: Sù thμnh c«ng cña mét sè KCN trong
nhãm nμy;
S7 : Lμ c¸c ®Þa ph−¬ng hÊp dÉn ®Çu t−
§iÓm yÕu
W1: ChÊt l−îng quy ho¹ch KCN ch−a cao;
W2: Ch−a cã KCN chuyªn ngμnh;
W3: §Çu t− c¸c c«ng tr×nh ngoμi KCN
ch−a theo kÞp sù ph¸t triÓn;
W4: Ch−a chó träng chän läc c¸c dù ¸n
®Çu t−;
W5: C¸c KCN cã hÖ thèng xö lý n−íc th¶i
®ång bé, triÖt ®Ó ch−a nhiÒu;
W6: HÖ thèng nhμ ë, c¸c dÞch vô phôc vô
c«ng nh©n c¸c KCN cßn thiÕu, yÕu
W7: Cã mét sè chÝnh s¸ch −u ®·i v−ît qu¸
quy ®Þnh t¹o sù c¹nh tranh ch−a lμnh
m¹nh víi c¸c ®Þa ph−¬ng kh¸c;
C¬ héi
O1: Thu hót nguån nh©n c«ng rÎ cña c¸c
®Þa ph−¬ng trong vμ ngoμi vïng;
O2: Cã ®iÒu kiÖn chän lùa c¸c dù ¸n cã
chÊt l−îng;
O3: TiÕp cËn víi tr×nh ®é khoa häc c«ng
nghÖ cao cña thÕ giíi qua thu hót ®Çu t−
O4: HiÖn ®¹i hãa c¸c vïng n«ng th«n;
Th¸ch thøc
T1: Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp kÕt hîp víi b¶o
vÖ m«i tr−êng;
T2: Ph¸t triÓn ®ång bé c¸c khu d©n c−,
c«ng tr×nh c«ng céng vμ c¸c dÞch vô phôc
vô cho sù ph¸t triÓn cña c¸c KCN;
T3: Quü ®Êt dμnh cho ph¸t triÓn tiÕp c¸c
KCN cßn Ýt
T4: C¹nh tranh thu hót ®Çu t−
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 46 -
ChiÕn l−îc ph¸t huy c¸c ®iÓm m¹nh ®Ó tËn dông c¸c c¬ héi
S1S2S3 S4 S5 O1 O2 O3 - Lùa chän, thμnh lËp c¸c KCN chuyªn ngμnh kü thuËt cao
S6S7O4 – Ph¸t triÓn c¸c vïng n«ng th«n l©n cËn c¸c KCN, gi¶m kho¶ng c¸ch giμu
nghÌo
ChiÕn l−îc ph¸t huy c¸c ®iÓm m¹nh ®Ó h¹n chÕ nguy c¬
S1S2S3 S6 T1 T3 - KiÓm so¸t chÆt chÏ m«i tr−êng trong c¸c KCN, viÖc thμnh lËp míi c¸c
KCN
S1S3S4 S5 S6 S7 T2T3 T4 - N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c KCN
ChiÕn l−îc kh¾c phôc ®iÓm yÕu ®Ó tËn dông c¸c c¬ héi
W1 W2 W3 W4 W5W6 W7O1O3 - X©y dùng KCN chuyªn ngμnh, chó träng gi¶i quyÕt
nhμ ë cho c«ng nh©n
W3 W6 O2O4 - Chó träng thu hót c¸c dù ¸n sö dung nguån nguyªn liÖu n«ng nghiÖp ®Þa
ph−¬ng
ChiÕn l−îc kh¾c phôc ®iÓm yÕu ®Ó h¹n chÕ nguy c¬
W1 W2 W4 W5 W6 T1 T2 T3 - ChÊn chØnh c«ng t¸c quy ho¹ch, cÊp phÐp
W1 W3 W4 T3 - §Èy nhanh c«ng t¸c ®Òn bï gi¶i táa
2.3.3. C¸c KCN tØnh Long An, TiÒn Giang, T©y Ninh, B×nh Ph−íc
2.3.3.1. Nh÷ng thμnh tùu ho¹t ®éng cña c¸c KCN nhãm c¸c ®Þa ph−¬ng nμy
So víi 4 tØnh, thμnh phè ®· nªu trªn, c¸c ®Þa ph−¬ng thuéc nhãm nμy cã thÓ nãi
lμ míi qua ®−îc b−íc khëi ®éng x©y dùng c¸c KCN (tuy còng ®· cã mét sè KCN ®i
vμo ho¹t ®éng, thËm chÝ cã KCN ®· cho thuª hÕt ®Êt), nh−ng cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n
trong viÖc ph¸t triÓn c¸c KCN. Cho ®Õn nay, Long An ®· cã 2 KCN ®· vËn hμnh (KCN
ThuËn §¹o - BÕn Løc ®· cho thuª hÕt 90 ha ®Êt, ®¹t tû lÖ lÊp ®Çy 100%) vμ 4 KCN ®ang
trong thêi kú x©y dùng c¬ b¶n t¹o viÖc lμm cho h¬n 6000 lao ®éng. Dù kiÕn ®Õn n¨m
2020 trªn ®Þa bμn toμn tØnh cã 25 KCN víi tæng diÖn tÝch kho¶ng 10.000 ha.
TiÒn Giang hiÖn cã KCN Mü Tho (®· cho thuª hÕt 79 ha ®Êt, thu hót 37 dù ¸n,
trong ®ã cã 9 dù ¸n ®Çu t− n−íc ngoμi), KCN T©n H−¬ng ®ang trong giai ®o¹n gi¶i
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 47 -
phãng mÆt b»ng x©y dùng c¬ b¶n nh−ng vÉn cßn thiÕu vèn trong ®Çu t− x©y dùng h¹
tÇng vμ khu xö lý n−íc th¶i cña c¶ 2 KCN nμy. Dù kiÕn ®Õn 2015, ®Þnh h−íng ®Õn 2020
thμnh lËp thªm KCN Tμu thñy Soμi R¹p diÖn tÝch 290 ha.
T©y Ninh ®· cã KCN Tr¶ng Bμng víi diÖn tÝch 191 ha, trong ®ã cã 135 ha ®Êt
c«ng nghiÖp, ®· cho thuª ®−îc 95,4 ha, ®¹t tû lÖ 70,5%; gi¶i quyÕt viÖc lμm cho gÇn 12
ngh×n lao ®éng. Dù kiÕn ®Õn 2015, ®Þnh h−íng ®Õn 2020 thμnh lËp thªm KCN Tr©m
Vμng víi diÖn tÝch 375 ha.
B×nh Ph−íc lμ ®Þa ph−¬ng khã kh¨n nhÊt trong vïng, còng lμ ®Þa ph−¬ng hiÖn
ch−a cã KCN nμo ho¹t ®éng mμ chØ cã 1 KCN ®ang ®−îc x©y dùng trªn diÖn tÝch 115
ha vμ hiÖn ®· t¹o viÖc lμm cho h¬n 200 c«ng nh©n. Dù kiÕn ®Õn 2015, ®Þnh h−íng ®Õn
2020 thμnh lËp thªm c¸c KCN Nam §ång Phó, T©n Khai, Minh H−ng, §ång Xoμi, B¾c
§ång Phó víi tæng diÖn tÝch lμ 2.450 ha.
2.3.3.2. Ph©n tÝch nh÷ng −u nh−îc ®iÓm cña sù ph¸t triÓn c¸c KCN t¹i 4 ®Þa
ph−¬ng khi gia nhËp Vïng KTT§PN
ThÕ m¹nh
S1: VÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi, lμ vμnh ®ai vßng
ngoμi cña Vïng KTT§PN
S2: Kinh nghiÖm x©y dùng vËn hμnh cña
c¸c ®Þa ph−¬ng kh¸c trong vïng,
S3: ChÝnh s¸ch ngμy mét th«ng tho¸ng,
S4: §Êt ®ai cßn nhiÒu, t−¬ng ®èi rÎ
S5: Nh×n chung, giao th«ng kh¸ thuËn lîi
nh− T©y Ninh cã ®−êng Xuyªn ¸, m¹ng
l−íi s«ng ngßi ch»ng chÞt nh− Long An,
TiÒn Giang;
S6: Mét sè ®Þa ph−¬ng cã cöa khÈu nh−
T©y Ninh, Long An, B×nh Ph−íc
§iÓm yÕu
W1: Tr×nh ®é c«ng nghÖ l¹c hËu,
W2: M«i tr−êng ®Çu t− kÐm hÊp dÉn,
W3: C¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp cßn qu¸
lín,
W4: H¹ tÇng kinh tÕ - x· héi cßn yÕu kÐm,
c¸c dÞch vô b−u chÝnh viÔn th«ng, ng©n
hμng ch−a ph¸t triÓn
W5: Tr×nh ®é qu¶n lý cña c¸n bé ch−a
theo kÞp nhu cÇu ph¸t triÓn, tr×nh ®é häc
vÊn cña lao ®éng thÊp
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 48 -
C¬ héi
O1: C¸c Doanh nghiÖp cña c¸c KCN trong
c¸c ®« thÞ lín trong vïng sÏ di dêi ra xung
quanh, nhu cÇu lao ®éng sÏ rÊt cao,
O2: C¸c ngμnh c«ng nghiÖp phô trî cã thÓ
ph¸t triÓn hç trî cho vïng
O3: Nguån nguyªn liÖu truyÒn thèng cña
c¸c ®Þa ph−¬ng cã thÓ ®−îc sö dông lμm
nguyªn liÖu cho mét sè ngμnh c«ng
nghiÖp.
O4: ViÖc ph¸t triÓn c¸c KCN sÏ lμm tèc ®é
®« thÞ hãa nhanh h¬n
O5: NÕu cã chÝnh s¸ch phï hîp sÏ håi
h−¬ng ®−îc sè lao ®éng cã tay nghÒ cña
®Þa ph−¬ng ®ang lμm viÖc ë c¸c KCN c¸c
tØnh b¹n
Th¸ch thøc
T1: Lao ®éng giái sÏ di chuyÓn vÒ Tp.
HCM vμ c¸c ®Þa ph−¬ng trong vïng cã −u
®·i h¬n;
T2: Ch−a t×m ®−îc ®Æc tr−ng riªng cña
tõng tØnh ®Ó thu hót ®Çu t−;
T3: DÔ biÕn thμnh b·i th¶i c¸c KCN cã
tr×nh ®é c«ng nghÖ l¹c hËu, « nhiÔm m«i
tr−êng;
T4: Phøc t¹p vÒ x· héi ph¸t sinh do ch−a
cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®¸p øng nhu cÇu ph¸t sinh
cña lùc l−îng lao ®éng trong KCN nh−
nhμ ë, c¸c dÞch vô kh¸c;
T5: C¸c nhμ ®Çu t− h¹ tÇng cã thÓ ghim
®Êt, ®îi gi¸ lªn cao cho thuª l¹i;
T6: §μo t¹o nghÒ, gi¶i quyÕt viÖc lμm cho
lùc l−îng lao ®éng n«ng nghiÖp bÞ mÊt ®Êt
ChiÕn l−îc ph¸t huy c¸c ®iÓm m¹nh ®Ó tËn dông c¸c c¬ héi
S1S2S4 S6O1O2O3O5 X©y dùng míi c¸c KCN chuyªn ngμnh
S1S2S3 S4S5S6O2O3O5 Ph¸t triÓn c¸c ngμnh c«ng nghiÖp phô trî
ChiÕn l−îc ph¸t huy c¸c ®iÓm m¹nh ®Ó h¹n chÕ nguy c¬
S1S2S3 S5 T1 T6 - X©y dùng c¸c trung t©m ®μo t¹o nghÒ
S1S4S5 T2 Thu hót c¸c ngμnh c«ng nghiÖp tËn dông c¸c nguån nguyªn liÖu cña ®Þa
ph−¬ng
ChiÕn l−îc kh¾c phôc ®iÓm yÕu ®Ó tËn dông c¸c c¬ héi
W1 W2 W3 W4 O1 O2 O3 O5 - Thu hót c¸c doanh nghiÖp di dêi tõ c¸c ®« thÞ, chó träng
c«ng t¸c xö lý « nhiÔm
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 49 -
W1 W2 W4 W5 O2 O3 O4 O5 Ph¸t triÓn c¸c khu kinh tÕ cöa khÈu
ChiÕn l−îc kh¾c phôc ®iÓm yÕu ®Ó h¹n chÕ nguy c¬
W1 W2 W4 W5 T1 T2 T3 T4 T6 - ¦u ®·i c¸c nhμ ®Çu t−, hoμn thiÖn h¹ tÇng trong, ngoμi
KCN, x©y dùng nhμ ë, c¸c dÞch vô cho c«ng nh©n c¸c KCN
W2 W3 W4 W5 T1 T1 T1 – Hç trî c¸c doanh nghiÖp ®Èy nhanh c«ng t¸c ®Òn bï gi¶i táa
TËn dông nh÷ng c¬ héi cã ®−îc khi tham gia Vïng KTT§PN, nhãm c¸c tØnh nμy
nªn tËp trung ph¸t triÓn c¸c ngμnh c«ng nghiÖp phô trî võa tËn dông ®−îc lùc l−îng lao
®éng ch−a ®−îc ®μo t¹o chuyªn s©u, võa sö dông ®−îc nh÷ng nguån nguyªn liÖu s½n cã
cña ®Þa ph−¬ng nh− cao su ë §ång Nai, B×nh Ph−íc, T©y Ninh... C¸c ®Þa ph−¬ng cã cöa
khÈu (T©y Ninh, Long An, B×nh Ph−íc) tËn dông thÕ m¹nh nμy ph¸t triÓn kinh tÕ cöa
khÈu. Lμ nh÷ng ®Þa ph−¬ng ph¸t triÓn chËm h¬n so víi nhãm Tp. HCM, §ång Nai,
B×nh D−¬ng, Bμ RÞa -Vòng Tμu trong Vïng KTT§PN, nhãm nμy cã ®iÒu kiÖn nh×n l¹i
kinh nghiÖm cña c¸c ®Þa ph−¬ng ®i tr−íc tõ ®ã cã thÓ bít ®−îc nh÷ng b−íc ®i kh«ng
cÇn thiÕt, rót ng¾n qu¸ tr×nh ph¸t triÓn.
2.4 Nh÷ng nhËn xÐt vμ ®¸nh gi¸ vÒ vai trß cña c¸c KCN ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ -
x· héi ë c¸c ®Þa ph−¬ng Vïng KTT§PN
2.4.1. Sù cÇn thiÕt ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp trong Vïng KTT§PN
2.4.1.1. Ph¸t triÓn c¸c KCN lμ néi dung kh«ng thÓ t¸ch rêi trong tæng thÓ ph¸t
triÓn kinh tÕ x· héi cña c¸c ®Þa ph−¬ng Vïng KTT§PN
Cã nhiÒu h×nh thøc tæ chøc l·nh thæ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp kh¸c nhau nh− ®iÓm
c«ng nghiÖp, côm c«ng nghiÖp, khu c«ng nghiÖp, trung t©m c«ng nghiÖp. NhiÒu n−íc
trong ®ã cã ViÖt Nam nhÊn m¹nh ®Õn viÖc h×nh thμnh c¸c KCN, KCX lμ mét d¹ng ®Æc
thï cña KCN.
§Ó lμm tèt vai trß “®Çu tμu” trong ph¸t triÓn kinh tÕ cña Vïng KTT§PN nãi
riªng vμ c¶ n−íc nãi chung, Vïng KTT§PN cÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn ngμnh c«ng nghiÖp
®Æc biÖt lμ nh÷ng ngμnh mμ c¸c ®Þa ph−¬ng trong vïng cã thÕ m¹nh vÒ nguån lao ®éng
kü thuËt cao, lμ ®Çu mèi giao th«ng quan träng, cã c¶ng biÓn, s©n bay, vμ ®−êng s«ng.
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 50 -
Nh−ng viÖc lùa chän s¶n xuÊt theo m« h×nh nμo ph¶i c¨n cø theo ®Þnh h−íng, quy
ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi chung cña c¶ n−íc vμ quy ho¹ch cña vïng.
KCN trë thμnh mét c«ng cô h÷u hiÖu thu hót ®Çu t−, ®Æc biÖt lμ ®Çu t− n−íc
ngoμi ®Ó më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng tr−ëng kinh tÕ nh»m thùc hiÖn
kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vïng cña ChÝnh phñ, ®ång thêi t¹o ra sù ph©n c«ng lao ®éng theo
h−íng chuyÓn tõ n«ng nghiÖp sang c«ng nghiÖp, dÞch vô, gãp phÇn tÝch cùc vμo viÖc
chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ; t¹o ra mét hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng míi, hiÖn ®¹i, cã gi¸ trÞ
l©u dμi ë ®Þa ph−¬ng. Kh«ng Ýt vïng n«ng th«n nghÌo, ®Êt ®ai s×nh lÇy, hoang ho¸, Ýt cã
kh¶ n¨ng sinh lîi, sau khi x©y dùng KCN thu hót c¸c nhμ ®Çu t− kinh doanh, ®· trë nªn
sÇm uÊt, ®êi sèng kinh tÕ x· héi cña vïng nh− ®−îc “lét x¸c”, Nhμ BÌ, QuËn 7 cña Tp.
HCM lμ minh chøng rÊt râ rμng cho kÕt qu¶ nμy.
2.4.1.2. Quy ho¹ch khu c«ng nghiÖp Vïng KTT§PN phï hîp víi quy ho¹ch ph¸t
triÓn hÖ thèng khu c«ng nghiÖp trong c¶ n−íc
Trªn c¬ së qu¸n triÖt ®Þnh h−íng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp theo vïng, l·nh thæ ®·
®−îc nghÞ quyÕt §¹i héi lÇn thø IX, X cña §¶ng x¸c ®Þnh h−íng ph¸t triÓn c¸c KCN,
ChÝnh phñ ®· cô thÓ hãa c¸c ®Þnh h−íng nμy thμnh quy ho¹ch ph¸t triÓn KCN ®Õn n¨m
2015, ®Þnh h−íng ®Õn 2020, viÖc h×nh thμnh ph¸t triÓn c¸c KCN trªn ®Þa bμn Vïng
KTT§PNT cã thÓ tiÕn hμnh theo hai h−íng: mét lμ, dùa vμo quy ho¹ch ph¸t triÓn cña
®Þa ph−¬ng, cña ChÝnh phñ, hai lμ, ch−a cã quy ho¹ch nay ®Æt vÊn ®Ò bæ sung, x©y dùng
míi KCN. Nh−ng dï h×nh thμnh KCN theo h−íng nμo còng ph¶i ®¶m b¶o phï hîp víi
quy ho¹ch ph¸t triÓn cña hÖ thèng c¸c KCN trong c¶ n−íc. ViÖc quyÕt ®Þnh chñ tr−¬ng
nμy lμ vÊn ®Ò lín, phøc t¹p nªn cÇn ph¶i x©y dùng dù ¸n kh¶ thi vμ ®−îc duyÖt mét
c¸ch thËn träng, v÷ng ch¾c, trong qu¸ tr×nh x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vμ trong qu¸ tr×nh
x©y dùng ®Çu t− chÕ xuÊt: tõ vÞ trÝ mÆt b»ng ®Õn ®Þnh h−íng s¶n phÈm, kh¶ n¨ng tiªu
thô s¶n phÈm cña KCN, kh¶ n¨ng h×nh thμnh c¸c khu d©n c− míi vμ xö lý c¸c vÊn ®Ò
n¶y sinh trong qu¸ tr×nh x©y dùng. §©y lμ vÊn ®Ò trong thùc tiÔn Ýt ®−îc ®Þa ph−¬ng
quan t©m tõ ®Çu th−êng vμ lóng tóng khi quyÕt ®Þnh triÓn khai x©y dùng KCN míi
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 51 -
Ph¸t triÓn KCN lμ nh©n tè quan träng cho t¨ng tr−ëng kinh tÕ mμ chØ tiªu c¬ b¶n
dÔ nhËn thÊy ®ã lμ sù t¨ng tr−ëng cña GDP, sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. KCN lμ
nh÷ng tô ®iÓm tËp trung c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ biÕn c«ng nghiÖp nh»m thu hót vèn
®Çu t− n−íc ngoμi vμ trong n−íc; ®−a nhanh kü thuËt míi vμo s¶n xuÊt, thóc ®Èy tiÕn bé
khoa häc c«ng nghÖ; x©y dùng c¸c ngμnh c«ng nghiÖp mòi nhän, n©ng cao vÞ trÝ chñ
®¹o cña c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ, b¶o ®¶m tèc ®é t¨ng tr−ëng bÒn v÷ng; ph¸t triÓn
c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m h¶i s¶n, hç trî c¸c ngμnh nμy vμ phôc vô xuÊt khÈu;
ph©n bè l¹i c¸c khu vùc s¶n xuÊt vμ sinh ho¹t, thùc hiÖn ®« thÞ ho¸ n«ng th«n; chuyÓn
dêi c¸c c¬ së s¶n xuÊt tõ néi ®« ra ngo¹i vi, c¶i t¹o m«i tr−êng sèng cho d©n c− ®« thÞ;
t¹o nhiÒu viÖc lμm cho d©n c− thμnh thÞ vμ n«ng th«n
2.4.1.3. Ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp - nh©n tè quan träng nh»m t¨ng n¨ng lùc
c¹nh tranh cña c«ng nghiÖp Vïng KTT§PN
ViÖc h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn c¸c KCN lμ tÊt yÕu kinh tÕ cña nhiÒu quèc gia nhÊt
lμ c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn nh− n−íc ta nh»m ®Èy nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa,
hiÖn ®¹i hãa n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña s¶n phÈm trong qu¸ tr×nh héi nhËp khu
vùc vμ thÕ giíi. Quan ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ cña §¶ng vμ Nhμ n−íc ta trong chiÕn l−îc
ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi giai ®o¹n 2001 - 2010 lμ: “X©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ
vμ chñ ®éng héi nhËp víi kinh tÕ quèc tÕ” th× viÖc ph¸t triÓn KCN lμ mét gi¶i ph¸p
quan träng lμm d©y nèi héi nhËp c¸c bé phËn cña nÒn kinh tÕ néi ®Þa víi nÒn kinh tÕ thÕ
giíi.
Ph¸t triÓn KCN lμ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m sö dông cã hiÖu qu¶ nguån
lùc x· héi, tiÕt kiÖm chi phÝ, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh.
Ph¸t triÓn tõng b−íc vμ n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c KCN vμ coi ph¸t triÓn KCN lμ
mét gi¶i ph¸p quan träng mang tÝnh ®ét ph¸ nh»m t¹o thuËn lîi thu hót ®Çu t−, tiÕt kiÖm
nguån lùc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña s¶n phÈm, b¶o vÖ
m«i tr−êng sinh th¸i t¹o ra mét côc diÖn míi vÒ c«ng nghiÖp tËp trung trong mét
kho¶ng thêi gian dμi.
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 52 -
Thùc chÊt c«ng nghiÖp hãa ë n−íc ta còng nh− Vïng KTT§PN lμ chuyÓn dÞch
c¬ cÊu kinh tÕ g¾n víi ®æi míi c«ng nghÖ nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, ®Èy
nhanh tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ. ViÖc ph¸t triÓn KCN lμ gi¶i ph¸p thùc tÕ ®Ó kh¾c
phôc t×nh tr¹ng l¹c hËu c¶ vÒ c¬ cÊu s¶n xuÊt vμ c«ng nghÖ, t×nh tr¹ng ®Çu t− dμn tr¶i.
VÒ mÆt ph©n bè sù kh«ng ®ång bé gi÷a s¶n xuÊt vμ c¬ së h¹ tÇng, tËp trung c¸c nguån
lùc vμo c¸c KCN ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh t¨ng c−êng kh¶ n¨ng héi nhËp víi kinh tÕ
khu vùc vμ thÕ giíi.
2.4.2. Nh÷ng ®ãng gãp tÝch cùc cña KCN ë Vïng KTT§PN
2.4.2.1. Gãp phÇn t¨ng tr−ëng kinh tÕ
C¸c KCN ë Vïng KTT§PN, ®· lμm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ®−îc tËp
trung, vμ do ®ã c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp cã c¬ héi tËn dông n¨ng lùc s¶n xuÊt cña
nhau, lμm t¨ng kh¶ n¨ng c«ng suÊt ho¹t ®éng cña c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng gióp c¸c
doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trong KCN tiÕt kiÖm ®−îc c¸c ®Çu vμo vμ v× vËy cã c¬ héi
n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh, t¨ng lîi nhuËn, më réng s¶n xuÊt, gãp phÇn quan träng
lμm t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngμnh c«ng nghiÖp. Th«ng qua ®ã gãp phÇn lμm cho kinh
tÕ c¸c ®Þa ph−¬ng t¨ng tr−ëng. Riªng trong n¨m 2005, c¸c dù ¸n ®ang triÓn khai ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong KCN Vïng KTT§PN ®· t¹o ra gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng
nghiÖp xÊp xØ 12 tû USD, chiÕm gÇn 80% tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c¸c KCN c¶ n−íc vμ
29,5% tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña Vïng KTT§PN, cao h¬n tû träng gi¸ trÞ
s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña c¸c doanh nghiÖp KCN so víi gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp c¶
n−íc lμ 28%. Trong ®ã, gi¸ trÞ xuÊt khÈu ®¹t gÇn 3,8 tû USD, chiÕm kho¶ng 18% tæng
gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña Vïng KTT§PN (n¨m 2005, tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña vïng ®¹t
h¬n 21 tû USD), chiÕm h¬n 65% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ n−íc.
2.4.2.2. Hç trî chuyÓn ®æi c¬ cÊu
Qu¸ tr×nh më réng vμ ph¸t triÓn KCN lμ qu¸ tr×nh gãp phÇn ®¸ng kÓ vμo chiÕn
l−îc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ c¸c ®Þa ph−¬ng, chuyÓn tõ mét vïng n«ng nghiÖp l¹c
hËu víi n¨ng suÊt thÊp thμnh vïng c«ng nghiÖp ph¸t triÓn toμn diÖn vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸,
x· héi. C¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch kh¸ nhanh theo h−íng phi n«ng nghiÖp vμ s¶n xuÊt
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 53 -
hμng hãa xuÊt khÈu. N¨m 2005, tû träng ngμnh n«ng nghiÖp vμ thñy s¶n chØ cßn chiÕm
7,6%, dÞch vô chiÕm 34,8%, c«ng nghiÖp vμ x©y dùng chiÕm 57,6%.
Râ rμng, c¸c KCN ë c¸c ®Þa ph−¬ng Vïng KTT§PN trë thμnh mòi nhän ®ét ph¸
®Ó chuyÓn h−íng chiÕn l−îc tõ mét vïng n«ng nghiÖp l¹c hËu trë thμnh mét vïng c«ng
nghiÖp ph¸t triÓn quy m« lín trong t−¬ng lai, lμm ®éng lùc cho c¶ n−íc .
2.4.2.3. T¨ng nguån thu ngo¹i tÖ, gãp phÇn c¶i thiÖn c¸n c©n ngo¹i th−¬ng
Hμng ho¸ s¶n xuÊt t¹i c¸c KCN phÇn lín ®Ó tiªu thô néi ®Þa. Song kim ng¹ch
xuÊt khÈu còng ®ang t¨ng dÇn, kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu
t− n−íc ngoμi ë c¸c KCN ®· gãp phÇn kh«ng nhá lμm t¨ng nguån thu ngo¹i tÖ c¶i thiÖn
c¸n c©n ngo¹i th−¬ng cña c¸c ®Þa ph−¬ng. NÕu n¨m 2003, xuÊt khÈu cña c¸c KCN
Vïng KTT§PN míi ®¹t 3123 triÖu USD th× sang n¨m 2004, con sè nμy ®· t¨ng lªn
3814 triÖu USD vμ ®Õn n¨m 2005, con sè nμy ®· lμ 4950 triÖu USD.
2.4.2.4. Du nhËp kü thuËt vμ c«ng nghÖ míi
Sù ra ®êi cña c¸c KCN lμ mét nh©n tè v« cïng quan träng du nhËp kü thuËt vμ
c«ng nghÖ míi. Bëi lÏ, c¸c KCN lμ n¬i thu hót nhÊt c¸c nhμ ®Çu t− n−íc ngoμi khi hä
muèn ®Çu t− vμo ViÖt Nam, trong qu¸ tr×nh ®ã, hä ph¶i ®em c«ng nghÖ, kü thuËt tiªn
tiÕn, hiÖn ®¹i cïng víi kinh nghiÖm qu¶n lý cña hä vμo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
t¹i c¸c KCN, nh»m ®¶m b¶o chØ tiªu lîi nhuËn tèi ®a. V× vËy, c¸c KCN lμ n¬i du nhËp
kü thuËt vμ c«ng nghÖ míi.
2.4.2.5. Gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vμ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
Trong nh÷ng n¨m võa qua, c¸c KCN cña c¸c ®Þa ph−¬ng Vïng KTT§PN ®· thu
hót ®−îc trªn 543.000 lao ®éng tùc tiÕp (chiÕm tíi 62,8% tæng sè lao ®éng trùc tiÕp
trong c¸c KCN c¶ n−íc) vμ hμng chôc v¹n lao ®éng ho¹t ®éng trong kh©u x©y dùng c¬
b¶n vμ cung cÊp b¸n thμnh phÈm, dÞch vô cho c¸c KCN. ViÖc nμy ®· t¸c ®éng tÝch cùc
®Õn viÖc h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn m¹nh mÏ thÞ tr−êng lao ®éng, nhÊt lμ thÞ tr−êng lao
®éng tr×nh ®é cao ë n−íc ta vμ gãp phÇn:
- Xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo,
- N©ng cao chÊt l−îng nguån nh©n lùc.
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 54 -
C¸c KCN Vïng KTT§PN ®· t¹o søc Ðp cho viÖc ®μo t¹o nguån nh©n lùc nh»m
®¸p øng nhu cÇu tuyÓn dông lao ®éng cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¸c KCN.
§ång thêi tay nghÒ, tr×nh ®é kü thuËt vμ chuyªn m«n cña ng−êi lao ®éng lμm viÖc trong
KCN ®−îc n©ng lªn. §©y lμ m«i tr−êng rÊt tèt ®Ó ®μo t¹o, chuyÓn giao khoa häc qu¶n
lý cho ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp cña ViÖt Nam ®Ó cã thÓ thay thÕ dÇn lao
®éng qu¶n lý lμ ng−êi n−íc ngoμi.
2.4.3. Nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc
2.4.3.1. ¤ nhiÔm m«i tr−êng t¹i c¸c ®Þa ph−¬ng cã KCN
Theo sè liÖu thèng kª ®Õn cuèi th¸ng 6/2006, trong sè 134 KCN trªn c¶ n−íc
míi chØ cã 33 KCN ®· x©y dùng xong vμ ®−a vμo vËn hμnh hÖ thèng xö lý n−íc th¶i tËp
trung, 10 KCN ®ang x©y dùng, c¸c KCN cßn l¹i ch−a x©y dùng. ThËm chÝ, ngay c¶ ë
nh÷ng KCN ®· cã tr¹m xö lý n−íc th¶i th× chÊt l−îng thùc tÕ cña c¸c c«ng tr×nh nμy
cßn hÕt søc h¹n chÕ, ch−a ®¸p øng ®−îc nhu cÇu xö lý nguån n−íc th¶i ®a d¹ng trong
KCN. T¹i nhiÒu KCN, n−íc th¶i sau khi xö lý côc bé ®Òu th¶i trùc tiÕp ra s«ng, g©y «
nhiÔm nghiªm träng m«i tr−êng n−íc, ®Êt vμ ¶nh h−ëng tíi d©n c− xung quanh KCN.
§Æc biÖt, ë mét sè KCN tËp trung c¸c ngμnh c«ng nghiÖp nhÑ th× l−îng n−íc th¶i, th¶i
ra m«i tr−êng rÊt lín vμ cã tÝnh ®éc h¹i cao.
Bªn c¹nh ®ã, t×nh tr¹ng « nhiÔm khÝ, bôi vμ tiÕng ån t¹i c¸c KCN còng rÊt ®¸ng
b¸o ®éng. Theo Vô Qu¶n lý KCN & KCX , Bé KH&§T th× t¸c ®éng tæng hîp cña c¸c
chÊt th¶i r¾n, láng, khÝ vμ chÊt th¶i nguy h¹i tõ c¸c KCN th¶i ra m«i tr−êng lμ lín vμ
ngμy cμng nghiªm träng. §Æc biÖt, c¸c KCN ®· gãp phÇn kh«ng nhá lμm gia t¨ng møc
®é « nhiÔm ë c¸c nguån n−íc ngÇm.
Trong sè 45 KCN Vïng KTT§PN ®· ®i vμo ho¹t ®éng míi chØ cã 21 KCN cã
c«ng tr×nh xö lý n−íc th¶i tËp trung, 2 KCN ®ang x©y dùng c«ng tr×nh xö lý n−íc th¶i
vμ vÉn cßn 22 KCN ch−a cã c«ng tr×nh xö lý n−íc th¶i tËp trung. Trong 21 KCN ®ang
trong thêi kú x©y dùng c¬ b¶n míi chØ cã 5 KCN ®ang x©y dùng c«ng tr×nh xö lý n−íc
th¶i tËp trung, sè cßn l¹i 16 KCN ch−a cã c«ng tr×nh nμy. §ã lμ ch−a kÓ nh÷ng c«ng
tr×nh xö lý n−íc th¶i tËp trung ®· x©y dùng kh«ng ph¶i c«ng tr×nh nμo còng ®¹t tiªu
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 55 -
chuÈn, kh«ng g©y ¶nh h−ëng cho m«i tr−êng KCN vμ xung quanh. §iÒu nμy ®ßi hái
yªu cÇu cã tr¹m xö lý n−íc th¶i tËp trung ®¹t tiªu chuÈn ph¶i ®−îc ®Æt quyÕt liÖt tr−íc
khi cÊp giÊy phÐp thμnh lËp cho c¸c KCN.
2.4.3.2. DiÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp bÞ thu hÑp
ViÖc lÊy ®Êt canh t¸c lμm KCN cña c¸c ®Þa ph−¬ng Vïng KTT§PN tr−íc hÕt
lμm cho diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp bÞ thu hÑp, nÕu kh«ng cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi
ngμnh n«ng nghiÖp sÏ ¶nh h−ëng kh«ng nhá ®Õn s¶n l−îng cña ngμnh n«ng nghiÖp, lμm
cho s¶n l−îng mét sè mÆt hμng cña ngμnh n«ng nghiÖp gi¶m.
MÆt kh¸c, viÖc lÊy ®Êt canh t¸c n«ng nghiÖp lμm KCN lμ lÊy ®i nguån sèng cña
ng−êi n«ng d©n c¸c vïng n«ng th«n. MÆc dï, ng−êi n«ng d©n bÞ lÊy ®Êt ®−îc ®Òn bï
tho¶ ®¸ng, nh−ng thùc tÕ cho thÊy, hÇu hÕt nh÷ng ng−êi n«ng d©n ®· bÞ thu håi ®Êt ®Ó
lμm KCN dïng thu nhËp tõ tiÒn ®Òn bï vμo viÖc mua s¾m tiªu dïng, Ýt cã c¬ héi t¸i t¹o
nguån sèng míi vμ hä ®øng tr−íc nguy c¬ trë thμnh ng−êi nghÌo. §©y lμ mét nghÞch
lý, lμm gay g¾t thªm sù bÊt æn ®Þnh kinh tÕ- x· héi ë n«ng th«n.
2.4.3.3. Di chuyÓn lao ®éng lμm phøc t¹p mét sè vÊn ®Ò x· héi
Qu¸ tr×nh thu hót lao ®éng vμo c¸c KCN ë c¸c ®Þa ph−¬ng ®· t¹o ra hiÖn t−îng
di chuyÓn lao ®éng “dao ®éng con l¾c” vμ hiÖn t−îng d©n di c−. KiÓu “dao ®éng con
l¾c” lμ hiÖn t−îng di chuyÓn lao ®éng hμng ngμy hay hμng tuÇn tõ n¬i thõa ®Õn n¬i lμm
viÖc mμ kh«ng thay ®æi chç ë. Sù di chuyÓn nμy lμm t¨ng ®èi t−îng tham gia giao
th«ng vμ sù tËp trung c¸c dÞch vô c«ng céng.
Trong thêi gian qua, do c¸c KCN hÇu hÕt ch−a ®¸p øng ®−îc nhμ ë trong khu
l©n cËn KCN cho ng−êi lao ®éng, nªn ®· t¹o ra hiÖn t−îng “dao ®éng con l¾c” cïng víi
hiÖn t−îng nh− vËn chuyÓn hμng ho¸, nguyªn vËt liÖu... ®· t¹o nªn ¸p lùc vÒ c¬ së h¹
tÇng kü thuËt vμ dÞch vô c«ng céng cho khu vùc cã KCN.
CÇn ph¶i ®Ò ra nh÷ng ph−¬ng h−íng vμ gi¶i ph¸p nh»m ph¸t huy nh÷ng ®ãng
gãp tÝch cùc vμ h¹n chÕ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸c khu c«ng
nghiÖp tíi sù ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña c¸c ®Þa ph−¬ng Vïng KTT§PN.
2.4.3.4. ¶nh h−ëng cña viÖc thμnh lËp c¸c KCN ®Õn cuéc sèng ng−êi d©n
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 56 -
§èi víi d©n ®Þa ph−¬ng
C¸c KCN trong thêi gian qua ®−îc x©y dùng trªn quan ®iÓm t¸ch rêi c¸c khu
d©n c−, l¹i chñ yÕu b¸m vμo c¸c vïng ven nh÷ng ®« thÞ s½n cã. ViÖc ph¸t triÓn c¸c KCN
hiÖn nay cßn ch−a gióp ®−îc nhiÒu cho sù nghiÖp hiÖn ®¹i hãa n«ng nghiÖp. Ch−a h×nh
thμnh ®−îc mèi liªn kÕt trong häat ®éng s¶n xuÊt kinh doanh gi÷a n«ng nghiÖp víi
c«ng nghiÖp th«ng qua c¸c KCN.
Tuy c¸c nhμ ®Çu t−, c¸c doanh nghiÖp chñ tr−¬ng −u tiªn tuyÓn dông con em c¸c
gia ®×nh cã ®Êt giao cho Nhμ n−íc lμm KCN, nh−ng thùc tÕ ®a sè nμy kh«ng ®¸p øng
®−îc yªu cÇu nªn ®−îc tuyÓn dông rÊt Ýt. §iÒu nμy g©y ra hÖ qu¶ sè l−îng thÊt nghiÖp
®· ly n«ng nh−ng kh«ng ly h−¬ng t¨ng lªn, g©y phøc t¹p vÒ trËt tù x· héi.
C¸c ®Þa ph−¬ng míi ph¸t triÓn KCN hÇu hÕt ®Òu ch−a l−êng ®−îc nh÷ng phøc
t¹p ph¸t sinh khi cã mét sè l−îng lín ng−êi tõ n¬i kh¸c ®ån vÒ g©y nh÷ng x¸o trén vÒ
lèi sèng, sinh ho¹t
§èi víi ng−êi nhËp c−
Sù gia t¨ng nhanh vÒ sè l−îng lao ®éng nhËp c− ®Õn lμm viÖc t¹i c¸c KCN ®·
n¶y sinh nhiÒu vÊn ®Ò bøc xóc cho c¸c ®Þa ph−¬ng cã c¸c KCN, ®Æc biÖt lμ vÊn ®Ò nhμ ë
cho ng−êi lao ®éng cã møc thu nhËp thÊp, cô thÓ nh− sau:
- ViÖc quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c KCN th−êng ch−a ®ång bé víi quy ho¹ch ph¸t
triÓn ®« thÞ, khu d©n c−, h¹ tÇng kü thuËt, h¹ tÇng x· héi, dÉn tíi ¶nh h−ëng ®Õn tÝnh
bÒn v÷ng trong ph¸t triÓn; ch−a chó träng g¾n viÖc x©y dùng quy ho¹ch chi tiÕt tõng
KCN víi quy ho¹ch nhμ ë, c«ng tr×nh c«ng céng phôc vô ®êi sèng ng−êi lao ®éng lμm
viÖc trong KCN, ®Æc biÖt lμ ®èi víi ng−êi lao ®éng nhËp c−.
- Tõ thùc tÕ ph¸t triÓn c¸c KCN thêi gian qua ®· ®Æt ra vÊn ®Ò nhμ ë cÇn ph¶i
®−îc gi¶i quyÕt phï hîp víi thu nhËp cña c«ng nh©n, ®Æc biÖt lμ c«ng nh©n nhËp c−.
T¹i mét sè ®Þa ph−¬ng nh−: §ång Nai, B×nh D−¬ng, v.v. ®· b¾t ®Çu triÓn khai song
song víi c¸c ®Ò ¸n ph¸t triÓn KCN lμ c¸c dù ¸n ph¸t triÓn nhμ nh»m t¹o tiÖn Ých c«ng
céng cho c«ng nh©n yªn t©m vμ cã ®iÒu kiÖn lμm viÖc. §©y lμ vÊn ®Ò kh¸ bøc b¸ch ®Æt
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 57 -
ra ®èi víi c¸c ®Þa ph−¬ng khi tiÕn hμnh ph¸t triÓn c¸c KCN. HiÖn t¹i Thñ t−íng ChÝnh
phñ ®· giao Bé X©y dùng nghiªn cøu ®Ò ¸n nμy ®Ó ®−a ra chÝnh s¸ch gi¶i quyÕt.
- HiÖn t¹i c¸c KCN Vïng KTT§PN thu hót ®−îc gÇn 55 v¹n lao ®éng trùc tiÕp,
trong ®ã cã gÇn 30 v¹n lao ®éng nhËp c−. Do lao ®éng nhËp c− lμm viÖc t¹i c¸c KCN
t¨ng m¹nh vÒ sè l−îng dÉn tíi nhu cÇu nhμ ë cña sè lao ®éng nμy t¨ng cao trong khi
hÇu hÕt c¸c chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng vμ c¸c chñ ®Çu t− h¹ tÇng KCN vμ c¸c doanh
nghiÖp ®Òu ch−a chó träng tíi viÖc x©y dùng nhμ ë cho c«ng nh©n thuª víi chi phÝ thÊp.
§iÒu nμy chñ yÕu lμ do viÖc x©y dùng nhμ ë ®ßi hái vèn ®Çu t− lín, thu håi vèn chËm,
hiÖu qu¶ ®Çu t− thÊp, nªn rÊt Ýt doanh nghiÖp tham gia x©y dùng nhμ ë cho c«ng nh©n
thuª. C¸c ®Þa ph−¬ng ph¸t triÓn nhanh vÒ KCN còng ch−a gi¶i quyÕt ®−îc vÊn ®Ò nhμ ë
cho c«ng nh©n nhËp c− nh− B×nh D−¬ng míi chØ ®¶m b¶o nhμ cho 15% sè lao ®éng,
tØnh §ång Nai míi ®¶m b¶o ®−îc 6,5% lao ®éng, thμnh phè Hå ChÝ Minh chØ b¶o ®¶m
kho¶ng 4% lao ®éng. HiÖn nay, nhiÒu ®Þa ph−¬ng míi chØ cã dù kiÕn quy ho¹ch ph¸t
triÓn nhμ ë cho ng−êi lao ®éng trong c¸c KCN nh−ng ch−a cã ®Þnh h−íng râ vμ cã
chÝnh s¸ch −u ®·i ®Çu t− x©y dùng nhμ ë cho ng−êi lao ®éng.
- Sè lao ®éng nhËp c− th−êng ph¶i thuª nhμ trä1 ë khu vùc xung quanh KCN ®Ó
c− tró víi chÊt l−îng thÊp, kh«ng ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn vÖ sinh vμ ®iÒu kiÖn sèng tèi thiÓu.
§iÒu nμy ®ang ¶nh h−ëng lín ®Õn søc kháe cña ng−êi lao ®éng nhËp c− vμ vÊn ®Ò vÖ
sinh vμ m«i tr−êng sèng cña nh÷ng khu vùc xung quanh KCN do th−êng n¶y sinh n¹n
trém c¾p, trÊn lét tμi s¶n, ®¸nh lén, g©y mÊt trËt tù an ninh x· héi.
- Víi møc thu nhËp thÊp vμ ®iÒu kiÖn nhμ ë khã kh¨n hiÖn nay, ng−êi lao ®éng
rÊt thiÕu ®iÒu kiÖn ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu vui ch¬i, gi¶i trÝ, thÓ thao, nghØ ng¬i, häc tËp,
giao l−u t×nh c¶m. §Æc biÖt, trong c¸c KCN sè lao ®éng n÷ nhiÒu th× vÊn ®Ò h«n nh©n
vμ gia ®×nh trë nªn bøc xóc ch−a ®−îc c¸c doanh nghiÖp, c¬ quan, ®oμn thÓ quan t©m.
1 Theo B¸o c¸o kÕt qu¶ nghiªn cøu ®¸nh gi¸ chÝnh s¸ch di d©n tíi ®« thÞ n¨m 2005 cña ñy ban c¸c vÊn ®Ò x· hé
cña Quèc héi khãa XI th× t¹i §ång Nai: ®a sè c«ng nh©n ngo¹i tØnh ®Õn §ång Nai vÉn ph¶i thuª nhμ víi møc thuª
tèi thiÓu 50.000 ®ång/ng−êi/th¸ng víi diÖn tÝch b×nh qu©n 4,4 m2/ng−êi. Mçi c¨n phßng kh«ng d−íi 4-5 ng−êi.
ChÊt l−îng nhμ cho thuª, ®iÒu kiÖn vÖ sinh, n−íc, ®iÖn ch−a ®¶m b¶o yªu cÇu. §êi sèng v¨n hãa tinh thÇn ®èi víi
sè lao ®éng nμy cßn nhiÒu h¹n chÕ do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau, trong ®ã thiÕu nhiÒu nhÊt lμ c¸c c¬ së sinh
ho¹t v¨n hãa, thÓ dôc thÓ thao, gi¶i trÝ...
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 58 -
2.4.4. Nguyªn nh©n
Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i trªn :
+ Thø nhÊt : Do c¸c KCN ph¸t triÓn nhanh vμ thiÕu hÖ thèng
C¸c KCN kh«ng chØ nhiÒu vÒ sè l−îng mμ diÖn tÝch quy ho¹ch rÊt réng. ChÝnh
vμ thÕ dÉn tíi t×nh tr¹ng ph©n t¸n c¸c dù ¸n ®Çu t− lμm tû lÖ thu hót vèn vμo KCN ch−a
cao.
C¸c KCN ®ua nhau ra ®êi trong t×nh tr¹ng “Tr¨m hoa ®ua në“, quy ho¹ch ph¸t
triÓn c¸c KCN trªn tæng thÓ ®Þa bμn c¶ n−íc vμ riªng Vïng KTT§PN cßn thÊp, nhiÒu
vÊn ®Ò ch−a ®−îc xö lý, thiÕu sù phèi hîp gi÷a ngμnh vμ l·nh thæ trong c«ng t¸c chØ ®¹o
thùc hiÖn quy ho¹ch c¸c ngμnh c¸c cÊp. §Æc biÖt mét sè chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng, v×
môc ®Ých tr−íc m¾t, thiÕu tÝnh to¸n c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt vμ ®Çy ®ñ khi quyÕt ®Þnh ®Çu
t− x©y dùng KCN t¹i ®Þa ph−¬ng m×nh. Cã ®Þa ph−¬ng quy ho¹ch ph¸t triÓn KCN ch−a
x¸c ®Þnh ®−îc h−íng thu hót ph¸t triÓn nh÷ng lo¹i doanh nghiÖp thuéc ngμnh nghÒ, lÜnh
vùc nμo cho phï hîp víi ®Þa ph−¬ng m×nh, chØ cèt sao ph¶i cã c«ng nghiÖp ®Ó chuyÓn
®æi c¬ cÊu, bÊt kÓ hiÖu qu¶ kinh tÕ, x· héi.
VÉn cßn tån t¹i nh−îc ®iÓm khi quy ho¹ch lμ thÝch quy m« lín, thu hót ®a ngμnh
nªn KCN, KCX nμo quy ho¹ch lín mμ ch−a tÝnh ®Õn c¸c yÕu tè kh¸c.
+ Thø hai: §ã lμ c¬ së h¹ tÇng ch−a ®ång bé vμ b¶o ®¶m. Mét trong nh÷ng
nguyªn nh©n g©y ra t×nh tr¹ng ch−a ®ång bé trong x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cã lÏ do
nguån vèn cßn h¹n hÑp. Bªn c¹nh mét sè Ýt c¸c KCN lμm tèt viÖc ®Çu t− x©y dùng c¬
së h¹ tÇng nh−ng nhiÒu KCN cßn thÓ hiÖn sù yÕu kÐm.
+ Thø ba: ThiÕu nguån lao ®éng cã tay nghÒ t¹i c¸c KCN. Thùc tÕ nμy ®ang lμm
®au ®Çu c¸c nhμ qu¶n lý vμ ®Çu t−. ViÖc chËm thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®μo t¹o nguån nh©n
lùc dÉn tíi lao ®éng cho c¸c KCN xuÊt hiÖn nghÞch lý thõa lao ®éng gi¶n ®¬n, thiÕu lao
®éng cã tay nghÒ. Ngoμi sè lao ®éng ®ang lμm viÖc t¹i c¸c KCN vÉn cã hμng v¹n lao
®éng t¹i ®Þa ph−¬ng n¬i cã KCN ®ang chê viÖc lμm.
+ Thø t−: C¸c chÝnh s¸ch vÒ ®Çu t− cßn ch−a thay ®æi kÞp víi sù ph¸t triÓn kinh
tÕ, trong khi c¸c quèc gia kh¸c c¸c chÝnh s¸ch cña hä ®æi míi rÊt nhanh ®Ó kÞp víi sù
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
- 59 -
chuyÓn biÕn cña nÒn kinh tÕ t¹i ViÖt Nam c¸c chÝnh s¸ch ch−a æn ®Þnh, nhiÒu khi quy
®Þnh nμy ch−a ®−îc triÓn khai, ¸p dông th× ®· cã quy ®Þnh míi ra ®êi vμ viÖc ¸p dông
nã cßn nhiÒu bÊt cËp. Ch¼ng h¹n chÝnh s¸ch ¸p dông vÒ thuÕ trong KCN cßn cã sù ph©n
biÖt gi÷a nhμ ®Çu t− trong n−íc vμ n−íc ngoμi. Trong khi c¸c nhμ ®Çu t− n−íc ngoμi
®−îc h−ëng −u ®·i lín vÒ thuÕ th× c¸c nhμ ®Çu t− trong n−íc hÇu nh− kh«ng ®−îc h−ëng
−u ®·i g× so víi doanh nghiÖp kh¸c cïng ngμnh, cïng nghÒ ngoμi KCN .
Tãm t¾t ch−¬ng 2
Qua xem xÐt sù h×nh thμnh vμ ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng c¸c KCN Vïng
KTT§PN tõ khi ®−îc thμnh lËp, ®Æc biÖt lμ giai ®o¹n 2001 – 2005 ®Õn nay, chóng ta
cã thÓ tãm l−îc nh− sau:
KCN vïng KTT§PN ®· kh¸ thμnh c«ng trong viÖc thu hót ®Çu t− n−íc ngoμi,
ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, gia t¨ng xuÊt khÈu, gi¶i quyÕt viÖc lμm cho ng−êi lao ®éng.
Xem xÐt kÕt qu¶ ho¹t ®éng KCN vïng nμy cho thÊy c¸c KCN ®Þa ph−¬ng B×nh
D−¬ng, §ång Nai, Tp.HCM vμ gÇn ®©y cã thªm Bμ RÞa - Vòng tμu nh÷ng ®ãng gãp
lín, tiªu biÓu cho KCN cña vïng. Do ®ã, ®¸nh gi¸ nh÷ng thμnh tùu, tån t¹i KCN cña
vïng KTT§PN cã thÓ dùa vμo tæng hîp kÕt qu¶ ho¹t ®éng KCN cña 4 ®Þa ph−¬ng trªn.
X©y dùng, ®ãng gãp cña KCN ®· lμm chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ, thay ®æi h×nh ¶nh cña
c¸c ®Þa ph−¬ng, B×nh D−¬ng lμ mét ®iÓn h×nh chøng minh trong thu hót ®Çu t− x©y
dùng KCN, ®« thÞ hãa nhanh chãng.
Tuy nhiªn, ®Ó ph¸t triÓn KCN bÒn v÷ng, thùc hiÖn vai trß hiÖn ®¹i Vïng
KTT§PN ph¶i lμ vïng ®i ®Çu trong CNH-H§H. §Ó hiÖn ®¹i hãa nhanh, Vïng
KTT§PN cÇn ph¶i ph©n c«ng, hîp t¸c nhau trong ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña vïng
nãi chung vμ x©y dùng KCN nãi riªng. §· ®Õn lóc ph¶i tËp trung, chó ý ph¸t triÓn KCN
theo chiÒu s©u, kh«ng ph¶i më réng ngμy cμng nhiÒu KCN, thu hót nhiÒu dù ¸n ®Çu t−
Dowload tai website: www.freebook.vn
www.freebook.vn HoTro: yh! freebook_hotro
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 46200 w.pdf
- 462002.pdf