Luận văn Quản lý ngân sách cấp xã tại tỉnh Lâm Đồng

®Þnh ng©n s¸ch 2003 - 2006 theo quy ®Þnh cña LuËt NSNN ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho cÊp x· chñ ®éng khai th¸c, qu¶n lý tèt nguån thu gióp cho viÖc ®iÒu hμnh ng©n s¸ch thuËn lîi ®¸p øng c¬ b¶n nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®−îc vÒ c«ng t¸c lËp dù to¸n, chÊp hμnh vμ quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x· tõng b−íc ®−îc n©ng cao, vÒ thùc hiÖn tèt quy chÕ d©n chñ ë c¬ së, minh b¹ch, c«ng khai trong qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x·; mét sè bÊt cËp trong c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· vÒ tÝnh ch−a ®ång bé gi÷a c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn thùc hiÖn LuËt NSNN, vÒ néi dung ph©n cÊp thu, chi ng©n s¸ch, vÒ ®Þnh møc ph©n bæ dù to¸n ng©n s¸ch, vÒ tr×nh ®é cña c¸n bé kÕ to¸n cÊp x· lμ nh÷ng néi dung cÇn nghiªn cøu ®iÒu chØnh kÞp thêi ®Ó tõng b−íc hoμn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång trong thêi gian tíi. 57 Chöông 3 CAÙC GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN QUAÛN LYÙ NGAÂN SAÙCH CAÁP XAÕ TAÏI TÆNH LAÂM ÑOÀNG 3.1. §Þnh h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi tØnh L©m §ång giai ®o¹n 2006- 2010 NghÞ quyÕt §¹i héi §¹i biÓu §¶ng bé tØnh L©m §ång lÇn thø VIII ®· ®Ò ra ®Þnh h−íng ph¸t triÓn KT - XH cña tØnh giai ®o¹n 2006 - 2010 nh− sau: 3.1.1. Môc tiªu ®Þnh h−íng - T¨ng tèc ph¸t triÓn kinh tÕ, n©ng cao ®êi sèng mäi mÆt cña nh©n d©n, ®−a L©m §ång tho¸t khái t×nh tr¹ng chËm ph¸t triÓn. TiÕp tôc ®Çu t− kÕt cÊu h¹ tÇng KT - XH cã tÝnh quyÕt ®Þnh cho sù ph¸t triÓn toμn diÖn cña tØnh. - §Çu t− ph¸t triÓn ngμnh du lÞch - dÞch vô trë thμnh ngμnh kinh tÕ ®éng lùc; ®Çu t− c«ng nghÖ chÕ biÕn vμ c¸c lÜnh vùc c«ng nghiÖp cã lîi thÕ; ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp c«ng nghÖ cao g¾n víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn vμ xuÊt khÈu; phÊn ®Êu t¹o ra b−íc chuyÓn dÞch tÝch cùc vÒ c¬ cÊu kinh tÕ theo h−íng c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. - TiÕp tôc ®Çu t− x©y dùng c¸c khu ®« thÞ, ®ång thêi coi träng ®Çu t− h¹ tÇng thiÕt yÕu ë vïng ®ång bμo d©n téc thiÓu sè, vïng s©u, vïng xa. §Èy m¹nh x· héi hãa mét sè lÜnh vùc x· héi ®Ó huy ®éng nhiÒu nguån lùc ®Çu t− x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt; ®μo t¹o nguån nh©n lùc vμ n©ng cao chÊt l−îng phôc vô. 3.1.2. Mét sè chØ tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi chñ yÕu ®Õn n¨m 2010 - Tèc ®é t¨ng GDP b×nh qu©n hμng n¨m 13 - 14%. - GDP b×nh qu©n ®Çu ng−êi n¨m 2010 ®¹t 15,5 - 16,5 triÖu ®ång. - §Õn n¨m 2010, tû träng ngμnh n«ng nghiÖp chiÕm 36 - 38%, dÞch vô 36 - 38%, c«ng nghiÖp - x©y dùng 26% trong GDP. 58 - Tû lÖ huy ®éng GDP vμo ng©n s¸ch ®¹t 15 - 16%; trong ®ã huy ®éng thuÕ vμ phÝ vμo ng©n s¸ch ®¹t 12 - 13% so víi GDP. 3.1.3. Mét sè nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ ®Õn n¨m 2010 - T¨ng c−êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng, qu¶n lý cña Nhμ n−íc c¸c cÊp nh»m võa ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña c¸c nhμ ®Çu t−, võa ®¶m b¶o hiÖu qu¶ vÒ viÖc lμm, t¨ng thu ng©n s¸ch, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Þa ph−¬ng. - Sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn NSNN, huy ®éng c¸c nguån lùc trong x· héi ®Ó tËp trung cho ®Çu t− ph¸t triÓn. - TiÕp tôc thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh kinh tÕ träng t©m, c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm cña tØnh; më réng, ph¸t triÓn ®« thÞ, t¨ng nhanh c¸c trung t©m dÞch vô, t¨ng thu ng©n s¸ch; tËp trung mäi nguån lùc tæ chøc thùc hiÖn nh»m t¹o b−íc ph¸t triÓn ®ét ph¸ vÒ kinh tÕ. 3.2. §Þnh h−íng c«ng t¸c tμi chÝnh - ng©n s¸ch nhμ n−íc giai ®o¹n 2006 - 2010 Qu¶n lý thèng nhÊt nÒn tμi chÝnh quèc gia nh»m môc tiªu sö dông tiÕt kiÖm, hiÖu qu¶ ®ång vèn ®Ó t¨ng tÝch luü, thùc hiÖn c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc lμ mét nhiÖm vô rÊt quan träng. B−íc vμo kÕ ho¹ch 5 n¨m 2006 - 2010, sù nghiÖp ph¸t triÓn KT - XH vμ c«ng t¸c tμi chÝnh - ng©n s¸ch sÏ ®øng tr−íc nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n vμ th¸ch thøc míi. V× vËy, ®Þnh h−íng môc tiªu vμ nhiÖm vô NSNN trong giai ®o¹n nμy nh− sau: - Ph¶i ®æi míi chÝnh s¸ch ®éng viªn GDP vμo NSNN, t¹o m«i tr−êng thuËn lîi ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn, n©ng cao chÊt l−îng vμ hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ, võa t¨ng tÝch tô vèn cho khu vùc s¶n xuÊt kinh doanh, võa ®¶m b¶o ®−îc nguån lùc tËp trung vμo NSNN ®Ó thùc hiÖn nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n cña Nhμ n−íc. - Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ph©n phèi NSNN hîp lý, c«ng b»ng, hiÖu qu¶ nh»m môc tiªu thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, t¨ng ®Çu t− ph¸t triÓn vμ ®Çu t− cho con ng−êi, thóc ®Èy ph¸t triÓn c¸c lÜnh vùc x· héi ®ång bé víi ph¸t triÓn kinh tÕ,®¶m 59 b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng vμ toμn diÖn, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån lùc quèc gia. - Thùc hiÖn c©n ®èi NSNN tÝch cùc, v÷ng ch¾c ë c¶ ng©n s¸ch trung −¬ng vμ ng©n s¸ch c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng; t¨ng c−êng ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch ®Ó t¨ng sè ®Þa ph−¬ng tù c©n ®èi ®−îc ng©n s¸ch, ph¸t huy vai trß chñ ®éng cña NS§P. - Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ng©n s¸ch chÆt chÏ, thËn träng, béi chi NSNN ë møc hîp lý trong giíi h¹n cho phÐp cña Quèc héi. - Nghiªn cøu ®æi míi chÝnh s¸ch ph©n bæ ng©n s¸ch dùa trªn c¬ së kÕt qu¶ ®Çu ra ë mét sè lÜnh vùc, g¾n víi viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu, nhiÖm vô cô thÓ, c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®Çu ra; ph©n ®Þnh râ néi dung vμ ph¹m vi mμ NSNN ph¶i ®¶m b¶o; x¸c ®Þnh nh÷ng nhiÖm vô quan träng, thiÕt yÕu cÇn cã sù ®Çu t− cña NSNN; ®Èy m¹nh thùc hiÖn x· héi hãa, ®a d¹ng hãa c«ng t¸c huy ®éng nguån lùc ë nh÷ng khu vùc cã ®iÒu kiÖn ®Ó ch¨m lo sù nghiÖp gi¸o dôc, y tÕ , v¨n hãa, thÓ thao, - Thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sö dông biªn chÕ vμ kinh phÝ qu¶n lý hμnh chÝnh cho c¸c cÊp chÝnh quyÒn nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶n ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan hμnh chÝnh nhμ n−íc, ®Èy m¹nh viÖc thùc hiÖn c¶i c¸ch hμnh chÝnh. 3.3. C¸c gi¶i ph¸p ®æi míi qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång giai ®o¹n 2006 - 2010 3.3.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i ®æi míi vμ n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång giai ®o¹n 2006 - 2010 Tr−íc yªu cÇu ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý KT - XH vμ ®Þnh h−íng c«ng t¸c qu¶n lý tμi chÝnh - ng©n s¸ch giai ®o¹n 2006 - 2010, nhiÖm vô qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· cÇn thiÕt ph¶i ®æi míi vμ hoμn thiÖn. Ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i b¾t nguån tõ kinh tÕ ph¸t triÓn nhiÒu thμnh phÇn ë n«ng th«n, ®a d¹ng hãa quan hÖ kinh tÕ vμ phong phó nguån tμi chÝnh. Ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i ®¶m b¶o cho chÝnh quyÒn cÊp x· ho¹t ®éng 60 cã hiÖu lùc, qu¶n lý kinh tÕ b»ng ph¸p luËt, ®¶m b¶o cho sù thèng nhÊt gi÷a t¨ng tr−ëng kinh tÕ víi tiÕn bé x· héi ë n«ng th«n. §æi míi còng lμ hoμn thiÖn nh÷ng ph−¬ng ph¸p vμ c¸ch thøc qu¶n lý ®ang thùc hiÖn, ®Ó ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n. Qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· thèng nhÊt trong hÖ thèng NSNN ph¶i ®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c: - KÕt hîp gi÷a lîi Ých chung víi quyÒn lîi vËt chÊt cña tõng x·; ph¶i n¾m v÷ng vμ tu©n thñ ph¸p luËt, biÕt dùa vμo d©n, v× d©n trong viÖc ®éng viªn c¸c nguån thu, chi tiªu ®óng chÕ ®é; - Sö dông nguån tμi chÝnh cã hiÖu qu¶ nhÊt trªn c¬ së nu«i d−ìng, khai th¸c tèt c¸c nguån thu t¹i chç, tù lùc, tù c−êng, chèng t− t−ëng tr«ng chê û l¹i ng©n s¸ch cÊp trªn; - T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho chÝnh quyÒn cÊp x· hoμn thμnh tèt mäi nhiÖm vô ®−îc giao, mäi nguån thu (kÓ c¶ c¸c nguån bæ sung tõ cÊp trªn chuyÓn vÒ) ph¶i tËp trung vμo quü ng©n s¸ch cÊp x·, mäi kho¶n chi (kÓ c¶ chi XDCB) ®· giao cho x· qu¶n lý do Chñ tÞch x· chuÈn chi; - ChÝnh quyÒn cÊp x· ph¶i chÞu hoμn toμn tr¸ch nhiÖm ph¸p nh©n tr−íc ph¸p luËt vÒ nghÜa vô víi Nhμ n−íc, víi ng©n s¸ch cÊp trªn vÒ qu¶n lý tμi s¶n, ng©n s¸ch cña cÊp x·; - CÊp x· ph¶i cã c¸n bé chuyªn m«n ®−îc ®μo t¹o nghiÖp vô tμi chÝnh - ng©n s¸ch vμ bé phËn qu¶n lý ng©n s¸ch phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý tμi chÝnh Nhμ n−íc trong c¬ chÕ thÞ tr−êng. 3.3.2. C¸c gi¶i ph¸p ®æi míi qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång giai ®o¹n 2006 - 2010 3.3.2.1. C¸c gi¶i ph¸p ®èi víi Trung −¬ng a- LuËt ph¸p - Söa ®æi LuËt NSNN nh»m khuyÕn khÝch c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng n©ng cao tÝnh tù chñ tμi chÝnh 61 Söa ®æi LuËt NSNN theo h−íng xo¸ bá tÝnh “lång ghÐp” cña hÖ thèng ng©n s¸ch nhμ n−íc, sù c©n ®èi thay cña ng©n s¸ch cÊp trªn cho ng©n s¸ch cÊp d−íi, b¶o ®¶m viÖc xem xÐt vμ quyÕt ®Þnh ng©n s¸ch mét c¸ch râ rμng h¬n vμ minh b¹ch h¬n. Nh− vËy, Quèc héi chØ xem xÐt, quyÕt ®Þnh dù to¸n ng©n s¸ch trung −¬ng vμ ph©n bæ ng©n s¸ch trung −¬ng; H§ND c¸c cÊp xem xÐt, quyÕt ®Þnh vμ ph©n bæ ng©n s¸ch ®Þa ph−¬ng; tr¸nh trïng l¾p trong quyÕt ®Þnh ng©n s¸ch, ph¸t huy vai trß vμ thùc quyÒn cña c¸c c¬ quan d©n cö trong lÜnh vùc tμi chÝnh - ng©n s¸ch. - Söa ®æi LuËt NSNN nh»m ph©n cÊp nguån thu phï hîp t×nh h×nh thùc tÕ cña x·, thÞ trÊn §Ò nghÞ ®èi víi c¸c kho¶n thu thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt; thuÕ nhμ, ®Êt; thuÕ m«n bμi thu tõ c¸ nh©n, hé gia ®×nh; thuÕ n«ng nghiÖp thu tõ hé gia ®×nh vμ lÖ phÝ tr−íc b¹ nhμ, ®Êt nªn quy ®Þnh tû lÖ riªng ®èi víi ng©n s¸ch x·, ng©n s¸ch thÞ trÊn nh− sau: ng©n s¸ch x· ®−îc h−ëng tèi thiÓu 70%, ng©n s¸ch thÞ trÊn ®−îc h−ëng tèi thiÓu 30% nh»m t¹o sù c©n b»ng t−¬ng ®èi trong viÖc h×nh thμnh nguån thu ®¶m b¶o chi th−êng xuyªn t¹i c¸c x·, thÞ trÊn. - Söa ®æi LuËt NSNN nh»m ®Èy m¹nh ph©n cÊp nhiÖm vô chi cho ng©n s¸ch ph−êng §Ò nghÞ ®èi víi ng©n s¸ch ph−êng: nÕu nguån thu 100% vμ nguån thu ph©n chia theo tû lÖ ®iÒu tiÕt (%) ng©n s¸ch ph−êng ®−îc h−ëng lín h¬n nhiÖm vô chi th−êng xuyªn th× cÊp tØnh ph©n cÊp thªm nhiÖm vô chi ®Çu t− c¸c c«ng tr×nh trô së, tr¹m y tÕ, nhμ trÎ, mÉu gi¸o vμ c¸c c¬ së h¹ tÇng kh¸c do ph−êng qu¶n lý. - §iÒu chØnh th«ng t− 60/TT-BTC quy ®Þnh qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé víi c¸c v¨n b¶n hiÖn hμnh §Ò nghÞ kh«ng quy ®Þnh Ban Tμi chÝnh x· gåm cã Tr−ëng ban lμ thμnh viªn UBND cÊp x· mμ chØ nªn quy ®Þnh chøc danh Tμi chÝnh - kÕ to¸n lμ chøc danh chuyªn m«n cña cÊp x· (c«ng chøc cÊp x·), cÊp x· ®−îc bè trÝ nhiÒu hay Ýt c¸n bé Tμi chÝnh - kÕ to¸n phô thuéc vμo d©n sè trªn ®Þa bμn cÊp x· theo ®óng quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh 121/N§-CP. §èi víi cÊp x· ®−îc x¸c ®Þnh sè c¸n bé, c«ng chøc tõ 20 ®Õn 62 25 c¨n cø vμo d©n sè trªn ®Þa bμn th× ®−îc bè trÝ thªm 1 c«ng chøc phô tr¸ch tμi chÝnh - kÕ to¸n. ViÖc kh«ng quy ®Þnh chøc danh Tr−ëng ban Tμi chÝnh lμ thμnh viªn UBND cÊp x· võa kh¾c phôc ®−îc t×nh tr¹ng h¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý ®iÒu hμnh ng©n s¸ch do Tr−ëng ban Tμi chÝnh kh«ng ®−îc ®μo t¹o nghiÖp vô kÕ to¸n, võa ®¶m b¶o kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý ®iÒu hμnh ng©n s¸ch khi thay ®æi thμnh viªn UBND cÊp x· sau c¸c kú bÇu cö H§ND cÊp x·. §èi víi chøc danh Tμi chÝnh - kÕ to¸n nÕu c«ng chøc cÊp x· héi ®ñ tiªu chuÈn, ®iÒu kiÖn theo quy ®Þnh cña LuËt KÕ to¸n th× ®−îc bæ nhiÖm lμm kÕ to¸n tr−ëng cã nhiÖm vô, tr¸ch nhiÖm vμ quyÒn h¹n cô thÓ ®¶m b¶o viÖc tham m−u cho Chñ tÞch UBND cÊp x· trong qu¶n lý ®iÒu hμnh ng©n s¸ch hiÖu qu¶; nÕu ch−a héi ®ñ ®iÒu kiÖn theo quy ®Þnh th× ®−îc bè trÝ phô tr¸ch kÕ to¸n vμ ng−êi phô tr¸ch kÕ to¸n ph¶i thùc hiÖn nhiÖm vô, tr¸ch nhiÖm vμ quyÒn h¹n quy ®Þnh cho kÕ to¸n tr−ëng. - Thùc hiÖn h×nh thøc chi theo dù to¸n ng©n s¸ch ®èi víi c¸c kho¶n chi th−êng xuyªn t¹i x· vμ chi trî cÊp cña ng©n s¸ch cÊp trªn cho ng©n s¸ch cÊp x· XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh cÊp x· võa lμ mét cÊp ng©n s¸ch, võa lμ ®¬n vÞ dù to¸n ®Æ biÖt, kh«ng cã ®¬n vÞ dù to¸n cÊp d−íi; cÊp x· võa ph¶i t¹o nguån kinh phÝ th«ng qua c¸c kho¶n thu ng©n s¸ch cÊp x· ®−îc ph©n ®Þnh, võa ph¶i duyÖt cÊp, chi trùc tiÕp vμ tæng hîp c¸c kho¶n chi trùc tiÕp ®ã vμo chi ng©n s¸ch cÊp x·. §Ó ®¶m b¶o cho KBNN thùc hiÖn tèt chøc n¨ng kiÓm so¸t chi ®ång thêi ®¶m b¶o ®−îc yªu cÇu sö dông kinh phÝ ®óng môc ®Ých vμ tiÕt kiÖm, ®Ò nghÞ ¸p dông h×nh thøc chi theo dù to¸n ®èi víi c¸c kho¶n chi th−êng xuyªn t¹i x·. §èi víi c¸c kho¶n trî cÊp c©n ®èi vμ trî cÊp cã môc tiªu cña ng©n s¸ch cÊp trªn cho ng©n s¸ch cÊp x· ®Ò nghÞ còng ¸p dông h×nh thøc chi theo dù to¸n v× ph−¬ng ph¸p qu¶n lý vμ cÊp ph¸t theo dù to¸n b¶o ®¶m cho kinh phÝ cña NSNN kh«ng bÞ ø ®äng t¹i ng©n s¸ch cÊp x· nh−ng vÉn ®¸p øng ®−îc nhu cÇu chi tiªu theo ®óng tiÕn ®é thùc hiÖn nhiÖm vô cña cÊp x·. 63 b- ChÝnh s¸ch §Ò nghÞ Liªn Bé Tμi ChÝnh - Bé Néi Vô cã h−íng dÉn cô thÓ h¬n ®èi viÖc triÓn khai thùc hiÖn Th«ng t− Liªn tÞch sè 50/2005/TTLT/BTC-BNV ngμy 15/6/2005 vÒ h−íng dÉn tiªu chuÈn, ®iÒu kiÖn, thñ tôc bæ nhiÖm, b·i miÔn, thay thÕ vμ xÕp phô cÊp kÕ to¸n tr−ëng, phô tr¸ch kÕ to¸n trong c¸c ®¬n vÞ kÕ to¸n thuéc lÜnh vùc kÕ to¸n nhμ n−íc; trong ®ã cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ ®èi víi kÕ to¸n cÊp x· ®Ó c¸c ®Þa ph−¬ng thuËn tiÖn trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch, chÕ ®é ®èi víi c«ng chøc cÊp x·. c- C¬ chÕ - Th−ëng v−ît thu ng©n s¸ch hμng n¨m cho ng©n s¸ch cÊp x· Trong qu¸ tr×nh ®iÒu hμnh ng©n s¸ch hμng n¨m, tr−êng hîp thu NS§P ®−îc h−ëng theo ph©n cÊp hiÖn hμnh thùc hiÖn v−ît so víi dù to¸n ®−îc UBND cÊp tØnh giao, cho phÐp cÊp huyÖn ®−îc sö dông mét phÇn t¨ng thu ®Ó thùc hiÖn c¬ chÕ th−ëng v−ît thu so víi dù to¸n thu thuÕ, phÝ ®· ñy nhiÖm thu cho cÊp x· nh»m khuyÕn khÝch cÊp x· t¨ng c−êng c«ng t¸c qu¶n lý vμ tÝch cùc khai th¸c nguån thu theo luËt ®Þnh. - Thèng nhÊt phÇn mÒm øng dông trong c«ng t¸c kÕ to¸n ng©n s¸ch cÊp x· §Ò nghÞ Bé Tμi chÝnh thiÕt lËp ch−¬ng tr×nh tin häc triÓn khai ®ång bé gi÷a c¬ quan Tμi chÝnh vμ c¬ quan Kho b¹c nhμ n−íc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong qu¸ tr×nh ®èi chiÕu, tæng hîp b¸o c¸o quyÕt to¸n hμng n¨m. 3.3.2.2. C¸c gi¶i ph¸p ®èi víi chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng a- C¸c gi¶i ph¸p t¨ng c−êng qu¶n lý thu, chi ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång - Gi¶i ph¸p trong qu¶n lý thu ng©n s¸ch cÊp x· * §èi víi c¸c kho¶n thu ng©n s¸ch cÊp x· h−ëng 100%: §èi víi c¸c kho¶n phÝ, lÖ phÝ thu vμo cÊp x·: UBND cÊp x· giao cho §éi ThuÕ qu¶n lý, sè l−îng c¸n bé thu ë mçi ®Þa bμn cÊp x· tuú thuéc vμo nhiÖm vô thu (sè ®èi t−îng qu¶n lý, sè phÝ ph¶i thu) vμ ®Æc ®iÓm ®Þa bμn qu¶n lý thu, trªn c¬ së 64 ®¶m b¶o hiÖu qu¶ c«ng t¸c vμ tiÕt kiÖm kinh phÝ. §èi víi cÊp x· cã ®èi t−îng nép thuÕ nhá, tæng sè thuÕ ®−îc uû nhiÖm thu thÊp th× UBND cÊp x· cã thÓ giao cho c¸n bé phô tr¸ch kÕ to¸n - tμi chÝnh x· thùc hiÖn c«ng t¸c thu. §èi víi c¸c kho¶n thu huy ®éng ®ãng gãp cña tæ chøc, c¸ nh©n: ViÖc huy ®éng ®ãng gãp tù nguyÖn cña nh©n d©n ®Ó x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng cña cÊp x· ph¶i ®¶m b¶o c¸c quy ®Þnh: (1) Mäi chñ tr−¬ng ph¶i ®−îc d©n biÕt, d©n bμn vμ d©n cïng lμm, cïng kiÓm tra tõ kh©u quy ho¹ch, kÕ ho¹ch x©y dùng c«ng tr×nh ®Õn tæ chøc thi c«ng; (2) ViÖc thiÕt kÕ, dù to¸n ph¶i s¸t víi ®iÒu kiÖn vμ yªu cÇu cña ®Þa ph−¬ng, tËn dông triÖt ®Ó nguån nhiªn vËt liÖu ®Þa ph−¬ng vμ lao ®éng t¹i chç; (3) ViÖc qu¶n lý sö dông c¸c nguån tiÒn ®ãp gãp cña nh©n d©n ph¶i ®ïng chÕ ®é tμi chÝnh quy ®Þnh, ph¶i më sæ s¸ch theo dâi thu, chi chÆt chÏ vμ thùc hiÖn c«ng khai tμi chÝnh theo ®Þnh kú cho d©n biÕt vμ thanh quyÕt to¸n kÞp thêi, theo quy ®Þnh. §èi víi nguån thu viÖn trî kh«ng hoμn l¹i cña c¸c tæ chøc vμ c¸ nh©n ë n−íc ngoμi trùc tiÕp cho cÊp x· thùc hiÖn qu¶n lý, sö dông nguån thu nμy nh− nguån thu ®ãp gãp tù nguyÖn cña tæ chøc, c¸ nh©n. ViÖc qu¶n lý nguån vèn huy ®éng ®ãng gãp cña nh©n d©n trong x· vμ nguån vèn viÖn trî kh«ng hoμn l¹i cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n n−íc ngoμi ®Ó ®Çu t− cho c¸c dù ¸n do cÊp x· qu¶n lý ®−îc thùc hiÖn nh− sau: Tr−êng hîp ®ãng gãp b»ng tiÒn, Bé phËn Tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x· thùc hiÖn thu vμ nép vμo tμi kho¶n cña ng©n s¸ch cÊp x· më t¹i KBNN n¬i giao dÞch. Tr−êng hîp ®ãng gãp b»ng hiÖn vËt th× UBND cÊp x· giao cho Bé phËn Tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x· x¸c ®Þnh thμnh tiÒn theo gi¸ c¶ vËt t−, gi¸ trÞ ngμy c«ng lao ®éng c«ng Ých t¹i ®Þa ph−¬ng ®Ó ghi chi XDCB cho dù ¸n (®èi víi kho¶n ®ãng gãp b»ng vËt t−, ngμy c«ng lao ®éng) hoÆc thμnh lËp Héi ®ång x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hμng viÖn trî ®Ó giao cho Bé phËn Tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x· qu¶n lý, ®ång thêi ghi chi XDCB cho dù ¸n (®èi víi hiÖn vËt cña tæ chøc, c¸ nh©n ngoμi n−íc ®Çu t− ch cÊp x·). * §èi víi c¸c kho¶n thu ph©n chia theo tû lÖ ®iÒu tiÕt: 65 C¸c kho¶n thu ph©n chia tû lÖ ®iÒu tiÕt cña ng©n s¸ch x·, thÞ trÊn ®èi víi ng©n s¸ch cÊp huyÖn chñ yÕu lμ thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt; thuÕ nhμ, ®Êt; thuÕ m«n bμi thu tõ hé c¸ nh©n, hé kinh doanh; lÖ phÝ tr−íc b¹ nhμ ®Êt vμ thuÕ SD§NN thu tõ hé gia ®×nh. C¸c kho¶n thu ph©n chia tû lÖ ®iÒu tiÕt tõ ng©n s¸ch ph−êng víi ng©n s¸ch cÊp tØnh, ng©n s¸ch cÊp huyÖn chñ yÕu lμ thuÕ GTGT vμ thuÕ TNDN cña c¸c hé kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp ngoμi quèc doanh do Chi côc thuÕ cÊp huyÖn qu¶n lý. §Ó ®¶m b¶o thu ®óng, thu ®ñ c¸c nguån thu trªn ®ßi hái UBND cÊp x· tham gia cïng Chi côc thuÕ trong viÖc qu¶n lý ®èi t−îng nép thuÕ kho¸n vμ tæ chøc c«ng khai møc thuÕ cña tõng hé kinh doanh, ®¶m b¶o qu¶n lý tèt nguån thu trªn ®Þa bμn, chèng thÊt thu vÒ ®èi t−îng nép thuÕ vμ doanh thu tÝnh thuÕ. Tr−êng hîp UBND cÊp x· vμ Chi côc thuÕ ch−a thèng nhÊt viÖc x¸c ®Þnh doanh thu, c¨n cø tÝnh thuÕ th× Chi côc thuÕ quyÕt ®Þnh vμ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ quyÕt ®Þnh cña m×nh. * §èi víi nguån thu bæ sung tõ ng©n s¸ch cÊp trªn: §èi víi sè thu bæ sung c©n ®èi ng©n s¸ch:: §Ó ®¶m b¶o nguån chi cho c¸c x· ®−îc bæ sung tõ ng©n s¸ch cÊp trªn th× c¨n cø vμo dù to¸n sè thu bæ sung ®· ®−îc th«ng b¸o ®Çu n¨m, Phßng TC - KH cÊp huyÖn ph¶i ®¶m b¶o nguån ®Ó chuyÓn sè bæ sung cho ng©n s¸ch x· theo quý ®Ó x· chñ ®éng trong ®iÒu hμnh ng©n s¸ch. Ngoμi ra, c¨n cø vμo kh¶ n¨ng thu c¸c kho¶n ®−îc h−ëng 100% vμ c¸c kho¶n thu theo tû lÖ ®iÒu tiÕt cho ng©n s¸ch cÊp x· cña tõng quý hoÆc th¸ng trong n¨m do ch−a ®−îc tËp trung kÞp thêi vμo ng©n s¸ch cÊp x·; ®Ó ®¶m b¶o nguån chi kÞp thêi cho ng©n s¸ch cÊp x·, c¨n cø theo ®Ò nghÞ cña cÊp x· Phßng TC - KH cÊp huyÖn cã thÓ t¨ng møc bæ sung cho ng©n s¸ch cÊp x· theo tõng thêi ®iÓm trong ph¹m vi tæng møc bæ sung theo dù to¸n ®−îc giao tõ ®Çu n¨m. §èi víi sè thu bæ sung cã môc tiªu: §èi víi sè thu bæ sung cã môc tiªu lμ kho¶n thu bæ sung tõ ng©n s¸ch cÊp trªn cho ng©n s¸ch cÊp x· ®Ó thùc hiÖn c¸c néi dung chi ch−¬ng tr×nh môc tiªu, dù ¸n ®èi víi x· hoÆc ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch, chÕ ®é míi ®èi víi cÊp x· th× c¬ quan tμi chÝnh cÊp trªn cÇn th«ng b¸o vμ cÊp ph¸t kinh phÝ kÞp thêi cho ng©n s¸ch cÊp x·. Sè 66 bæ sung cã môc tiªu cã thÓ thùc hiÖn theo th¸ng hay theo quý tuú thuéc vμo kh¶ n¨ng c©n ®èi cña ng©n s¸ch cÊp trªn. - Gi¶i ph¸p trong qu¶n lý chi ng©n s¸ch cÊp x· * §èi víi chi th−êng xuyªn: §¶m b¶o cho c¸c nhu cÇu chi th−êng xuyªn trªn ®Þa bμn lμ nhiÖm vô lín nhÊt cña ng©n s¸ch cÊp x·. ViÖc ®¶m b¶o chi th−êng xuyªn cña bé m¸y c«ng quyÒn ®Õn c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi, c¸c tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp, c¸c c¸ nh©n thuéc diÖn chÝnh s¸ch mμ nhμ n−íc −u ®·i ®Òu thuéc ph¹m vi chi th−êng xuyªn nμy. Trong c«ng t¸c tæ chøc chÊp hμnh c¸c kho¶n chi th−êng xuyªn cña ng©n s¸ch cÊp x· ®ßi hái ph¶i thùc hiÖn tèt c¸c néi dung sau: + §èi víi c¸c kho¶n chi l−¬ng vμ phô cÊp cña c¸n bé, c«ng chøc cÊp x· nhÊt thiÕt ph¶i ®−îc chi tr¶ ®Çy ®ñ, kh«ng ®−îc ®Ó nî sang n¨m sau. + C¸c kho¶n chi cho ho¹t ®éng, chi sù nghiÖp ®−îc thùc hiÖn theo tiÕn ®é vμ kh¶ n¨ng nguån thu cña tõng cÊp x·, cè g¾ng s¾p xÕp ®Ó sè chi n¨m nμo ®−îc gi¶i quyÕt ngay n¨m ®ã. Trong tr−êng hîp kho¶n chi ®· ®−îc bè trÝ trong dù to¸n ng©n s¸ch n¨m, nh−ng trong n¨m kh«ng chi hÕt th× kh«ng ®−îc chi tiÕp vμo n¨m sau hoÆc céng vμo dù to¸n n¨m sau. + Th−êng xuyªn kiÓm tra, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh sö dông kinh phÝ ®Ó ®¶m b¶o mäi kho¶n chi ®Òu ®−îc sö dông ®óng dù to¸n, ®óng môc ®Ých vμ ®óng ®èi t−îng. Khi rót tiÒn tõ KBNN vÒ quü ®Ó chi ng©n s¸ch ®èi víi c¸c kho¶n chi cã tÝnh chÊt cè ®Þnh nh−: chi l−¬ng, phô cÊp cho c¸n bé chuyªn tr¸ch, c«ng chøc vμ tr¶ sinh ho¹t phÝ cho c¸n bé kh«ng chuyªn tr¸ch cÊp x·; chi thanh to¸n cho bªn B, tr¶ cho bªn cung øng vËt t−, lao vô c¸c x· ph¶i thùc hiÖn rót ®ñ vμ chi ®óng víi sè tiÒn ®· ghi chi tiÕt theo môc lôc ng©n s¸ch trong giÊy rót dù to¸n, ®ång thêi thùc hiÖn ngay trong th¸ng. §èi víi c¸c kho¶n chi cho c«ng viÖc nh−: t¹m øng c«ng t¸c phÝ ®i ngoμi tØnh, tæng kÕt, héi nghÞ UBND cÊp x· thùc hiÖn t¹m øng ë KBNN ®Ó chi. Trong sè tiÒn rót t¹m øng t¹i KBNN, UBND cÊp x· thùc hiÖn cho t¹m øng theo quy ®Þnh hiÖn 67 hμnh. Khi ®· cã chøng tõ chi hîp ph¸p, hîp lÖ; Bé phËn Tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x· lËp b¶ng kª chøng tõ chi, giÊy ®Ò nghÞ thanh to¸n t¹m øng, kÌm theo chøng tõ ®èi víi nh÷ng tμi s¶n cã gi¸ trÞ lín, lμm thñ tôc ghi chi ng©n s¸ch cÊp x· t¹i KBNN. * §èi víi chi ®Çu t− ph¸t triÓn: Chi ®Çu t− ph¸t triÓn cña ng©n s¸ch cÊp x· theo ph©n cÊp qu¶n lý NSNN trong thêi gian tíi bao gåm: chi ®Çu t− x©y dùng ph¸t triÓn KT - XH do cÊp x· qu¶n lý theo ph©n cÊp cña tØnh; chi ®Çu t− cña x·, thÞ trÊn ®Ó x©y míi, c¶i t¹o, n©ng cÊp c¸c c«ng tr×nh phóc lîi (tr−êng häc, tr¹m y tÕ, nhμ trÎ, líp mÉu gi¸o, nhμ v¨n hãa, th− viÖn, ®μi t−ëng niÖm, c¬ së thÓ dôc thÓ thao,), c«ng tr×nh h¹ tÇng (cÇu cèng, ®−êng giao th«ng, c«ng tr×nh tho¸t n−íc c«ng céng, vÜa hÌ,) ®èi víi c¸c x·, thÞ trÊn cã nguån thu ®−îc h−ëng theo quy ®Þnh lín h¬n nhiÖm vô chi th−êng xuyªn; Chi ®Çu t− x©y dùng c¬ së h¹ tÇng tõ nguån ®ãng gãp trªn ®Þa bμn x·, thÞ trÊn; Chi thùc hiÖn mét sè ch−¬ng tr×nh môc tiªu, dù ¸n theo ph©n cÊp cña tØnh. Trong tæ chøc chÊp hμnh chi ®Çu t− ë x· cÇn thùc hiÖn tèt c¸c néi dung sau: + TÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh ®Çu t− XDCB nhÊt thiÕt ph¶i tæ chøc ®Êu thÇu c«ng khai (trõ tr−êng hîp ®Æc biÖt thi c«ng theo h×nh thøc chØ ®Þnh thÇu) ®Ó lùa chän c¸c nhμ thÇu cã ®ñ kh¶ n¨ng theo ®óng quy ®Þnh trong §iÒu lÖ qu¶n lý ®Çu t− vμ x©y dùng do ChÝnh phñ ban hμnh. + Khi thùc hiÖn chi ®Çu t− XDCB, UBND cÊp x· ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh vÒ ®Çu t− x©y dùng do cÊp cã thÈm quyÒn ban hμnh. + §èi víi c«ng t¸c b¸o c¸o thanh quyÕt to¸n vèn ®Çu t−: Hμng th¸ng, Bé phËn Tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x· ph¶i vμo sæ cÊp ph¸t h¹n møc ®Çu t− XDCB, sè t¹m øng, sè thanh to¸n vèn ®Çu t− x©y dùng theo tõng c«ng tr×nh, dù ¸n, lËp b¶ng ®èi chiÕu h¹n møc kinh phÝ ®Çu t− XDCB cã x¸c nhËn cña KBNN n¬i giao dÞch. + Thùc hiÖn c«ng khai hãa gi¸ trÞ quyÕt to¸n c¸c c«ng tr×nh mμ ng©n s¸ch cÊp x· ®Çu t−, chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý; ®Æc biÖt nh÷ng c«ng tr×nh cã sù huy ®éng ®ãng gãp cña nh©n d©n ®Ó “d©n biÕt, d©n kiÓm tra”. Nhê ®ã mμ lßng tin cña ng−êi d©n ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý tμi chÝnh cÊp x· ®−îc cñng cè. §ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc huy ®éng søc ng−êi, søc cña cña nh©n d©n nh÷ng kú sau ®−îc tèt h¬n. 68 b- C¸c gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång - §Èy m¹nh ph©n cÊp ng©n s¸ch vμ ph©n cÊp qu¶n lý thu ng©n s¸ch cho cÊp x· nh»m huy ®éng tèi ®a néi lùc cña chÝnh quyÒn cÊp x· + Thùc hiÖn ñy nhiÖm thu cho UBND cÊp x· qu¶n lý mét sè kho¶n thu thuÕ, phÝ trªn ®Þa bμn tØnh L©m §ång nh»m ph¸t huy néi lùc cña chÝnh quyÒn cÊp c¬ së vμ quÇn chóng nh©n d©n tham gia gi¸m s¸t c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ, ®ång thêi n©ng cao vai trß, tr¸ch nhiÖm cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn c¬ së vμ c¸c tæ chøc ®oμn thÓ x· héi trong viÖc t¨ng c−êng qu¶n lý, khai th¸c c¸c kho¶n thu trªn ®Þa bμn, khuyÕn khÝch chÝnh quyÒn c¬ së quan t©m chØ ®¹o ph¸t triÓn kinh tÕ, khai th¸c nguån thu, chèng thÊt thu ®Ó t¹o nguån t¨ng thu ng©n s¸ch. Ph¹m vi ñy nhiÖm thu cho UBND cÊp x· ®èi víi c¸c lo¹i thuÕ, phÝ sau: ThuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp; thuÕ nhμ, ®Êt; thuÕ ®èi víi hé kinh doanh vμ dÞch vô ngoμi quèc doanh nhá (nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng vμ thu nhËp doanh nghiÖp kho¸n æn ®Þnh tõ 6 th¸ng ®Õn 12 th¸ng vμ c¸c hé kinh doanh vËn t¶i t− nh©n kh«ng tham gia hîp t¸c x· vËn t¶i, hé x©y dùng nhμ th− nh©n, hé cho thuª nhμ trä, phßng trä, thuª ®Þa ®iÓm kinh doanh, hé khai th¸c tμi nguyªn. ®Êt , ®¸, c¸t, sái vμ c¸c hé kinh doanh thêi vô kh¸c); c¸c kho¶n phÝ, lÖ phÝ do ngμnh ThuÕ trùc tiÕp thu trªn ®Þa bμn cÊp x· (trõ kho¶n thu lÖ phÝ tr−íc b¹ do Chi Côc ThuÕ trùc tiÕp qu¶n lý). Møc chi tr¶ thï lao hμng th¸ng cho c¸n bé hîp ®ång thu, do UBND cÊp x· c¨n cø vμo c«ng viÖc ®−îc giao (sè ®èi t−îng qu¶n lý, sè thuÕ thu hμng th¸ng vμ ®Æc ®iÓm ®Þa bμn) vμ kh¶ n¨ng kinh phÝ ®Ó chi tr¶, nh−ng kh«ng ®−îc thÊp h¬n møc l−¬ng tèi thiÓu do nhμ n−íc quy ®Þnh ®èi víi c«ng chøc nhμ n−íc (®èi víi lao ®éng hîp ®ång chuyªn tr¸ch thu). + §Ó cñng cè cho sù phèi kÕt hîp gi÷a Chi Côc ThuÕ vμ UBND cÊp x· thªm chÆt chÏ nh»m gãp phÇn qu¶n lý tèt nguån thu thuÕ ®èi víi c¸c hé kinh doanh thuéc lÜnh vùc ngoμi quèc doanh trªn ®Þa bμn, H§ND tØnh nªn quy ®Þnh bæ sung tû lÖ ®iÒu tiÕt cho ng©n s¸ch x·, thÞ trÊn ®èi víi 2 lo¹i thu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng vμ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®Ó t¹o chñ ®éng cho c¬ së ®ång thêi khai th¸c tèt c¸c nguån thu. 69 - X¸c ®Þnh tiªu chÝ x©y dùng ®Þnh møc ph©n bæ dù to¸n ng©n s¸ch cho cÊp x· cÇn kÕt hîp hÖ sè vïng víi ®Æc ®iÓm d©n sè, sè l−îng c¸n bé ®Ó ®¶m b¶o ®Þnh møc hμi hßa cho c¸c x· + §èi víi ®Þnh møc chi cho c¸c sù nghiÖp t¹i x·: ®Þnh møc chi tÝnh b×nh qu©n cho mét ®¬n vÞ cÊp x· trong mét n¨m theo 3 vïng kh¸c nhau (vïng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi thuËn lîi, vïng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trung b×nh vμ vïng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi kÐm). + §èi víi ®Þnh møc chi qu¶n lý hμnh chÝnh: ®Þnh møc chi tÝnh theo biªn chÕ cho c¸c nhãm x· ph©n theo 4 vïng kh¸c nhau (vïng gåm c¸c x· cã tõ 17-19 c¸n bé, c«ng chøc; vïng gåm c¸c x· cã tõ 20-22 c¸n bé, c«ng chøc; vïng gåm c¸c x· cã tõ 23-24 c¸n bé, c«ng chøc; vïng gåm c¸c x· cã 25 c¸n bé, c«ng chøc). - §Èy m¹nh ph©n cÊp qu¶n lý XDCB ®èi víi cÊp x· §Ò nghÞ ph©n cÊp cho Chñ tÞch UBND x· quyÕt ®Þnh ®Çu t− c¸c dù ¸n thuéc ch−¬ng tr×nh 134/2004/Q§-TTg vÒ mét sè chÝnh s¸ch hç trî ®Êt s¶n xuÊt, ®Êt ë, nhμ ë vμ n−íc sinh ho¹t cho hé ®ång bμo d©n téc thiÓu sè, ®êi sèng khã kh¨n; ch−¬ng tr×nh 135/1998/Q§-TTg giai ®o¹n 2 theo QuyÕt ®Þnh sè 07/2006/Q§-TTg ngμy 10/01/2006 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi c¸c x· ®Æc biÖt khã kh¨n vïng ®ång bμo d©n téc vμ miÒn nói; c¸c dù ¸n ®Çu t− b»ng nguån vèn ch−¬ng tr×nh môc tiªu cã quy m« nhá, kü thuËt ®¬n gi¶n cã tæng møc ®Çu t− kh«ng qu¸ 1 tû ®ång. C¸c dù ¸n ®Çu t− thuéc ph¹m vi ph©n cÊp ph¶i cã trong quy ho¹ch ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt vμ phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña cÊp x·, cã ®Çy ®ñ thñ tôc ®Çu t− vμ x©y dùng theo quy ®Þnh hiÖn hμnh cña nhμ n−íc. c- C¸c gi¶i ph¸p vÒ ®æi míi chu tr×nh ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång - VÒ ph©n bæ dù to¸n NSNN hμng n¨m C¨n cø ®Ó lËp dù to¸n ph¶i phï hîp víi c¸c yªu cÇu vÒ t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi. Dù to¸n thu ph¶i bao qu¸t ®−îc sù biÕn ®éng cña c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch cã liªn 70 quan cña Nhμ n−íc trong tõng n¨m; néi dung ph©n cÊp nguån thu theo NghÞ quyÕt cña H§ND tØnh ¸p dông trong thêi kú æn ®Þnh ng©n s¸ch míi giai ®o¹n 2007- 2010; chó träng ®Õn nu«i d−ìng vμ khai th¸c nguån thu tiÒm n¨ng. Dù to¸n chi ®−îc lËp s¸t víi ®Þnh møc ph©n bæ dù to¸n theo NghÞ quyÕt cña H§ND tØnh ¸p dông trong thêi kú æn ®Þnh ng©n s¸ch míi giai ®o¹n 2007- 2010. HÖ thèng chØ tiªu lËp dù to¸n ng©n s¸ch nªn thùc hiÖn cho tõng nhãm, tõng kho¶n môc phï hîp víi kh¶ n¨ng cña c¸n bé tμi chÝnh cÊp x· vμ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong ®iÒu hμnh. Khi ph©n bæ dù to¸n NS§P cÇn bè trÝ mét kho¶n kinh phÝ ngoμi ®Þnh møc ph©n bæ dù to¸n theo NghÞ quyÕt cña H§ND tØnh ¸p dông trong thêi kú æn ®Þnh ng©n s¸ch ®èi víi c¸c cÊp ng©n s¸ch tØnh, huyÖn vμ x· ®Ó triÓn khai c¸c nhiÖm vô chi ngoμi chÕ ®é tù chñ theo quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh 130/2005/N§-CP ngμy 17/10/2005 cña ChÝnh phñ, ®Ó ®¶m b¶o nguån lμm l−¬ng míi vμ chñ ®éng khi Nhμ n−íc bæ sung c¸c nhiÖm vô chi sau n¨m ®Çu cña thêi kú æn ®Þnh æn ®Þnh ng©n s¸ch míi giai ®o¹n 2007- 2010. - VÒ c«ng t¸c ®iÒu hμnh ng©n s¸ch VÒ môc lôc ng©n s¸ch cÊp x· cã thÓ ®æi míi theo h−íng ®¬n gi¶n hãa, gän nhÑ. Cã thÓ chØ sö dông kho¶n 7 ch−¬ng cho ng©n s¸ch cÊp x· dù kiÕn nh− sau: Khèi chÝnh quyÒn (v¨n phßng H§ND vμ UBND): 1 ch−¬ng; trong ch−¬ng nμy ngoμi viÖc kÕ to¸n tiÒn l−¬ng, sinh ho¹t phÝ cho khèi v¨n phßng, tr−ëng th«n, chi qu¶n lý hμnh chÝnh liªn quan ®Õn kÕ to¸n cßn ph¶n ¸nh c¸c kho¶n chi mang tÝnh phôc vô chung cho hÖ thèng chÝnh trÞ c¬ së thuéc cÊp x· nh− l−¬ng h−u c¸n bé x·, tiÒn ®iÖn, n−íc, ®iÖn thoaÞ, c¸c kho¶n ®ãng gãp, x©y dùng, mua s¾m, söa ch÷a th−êng xuyªn, söa ch÷a lín trô sæ lμm viÖc . Khèi §¶ng, MÆt trËn vμ thμnh viªn MÆt trËn: 1 ch−¬ng. C¸c chøc danh chuyªn m«n thuéc cÊp x·: 1 ch−¬ng; ch−¬ng nμy ngoμi viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt theo ®èi t−îng cßn ph¶n ¸nh tiÒn l−¬ng theo ng¹ch, bËc ®−îc quy ®Þnh theo c¸c chøc danh chuyªn m«n ho¹t ®éng ë cÊp x· hiÖn nay, qua ®ã cho phÐp gi¸m s¸t viÖc sö dông, bè trÝ c¸n bé x· theo quy ®Þnh. C¸c tæ chøc v¨n hãa, y tÕ, gi¸o dôc (mÉu gi¸o, nhμ trÎ): 1 ch−¬ng. C«ng an, x· ®éi: 1 ch−¬ng; hai ch−¬ng nμy 71 cã thÓ gép chung do tÝnh chÊt, néi dung chi gièng nhau. Mét ch−¬ng ph¶n ¸nh cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c. Mét ch−¬ng ph¶n ¸nh c¸c quan hÖ kh¸c thuéc ng©n s¸ch cÊp x·. - VÒ c«ng t¸c quyÕt to¸n ng©n s¸ch: Ngoμi viÖc lËp b¸o c¸o quyÕt to¸n n¨m theo biÓu mÉu quy ®Þnh, Bé phËn Tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x· cßn ph¶i cã lËp b¶ng thuyÕt minh b»ng lêi nh÷ng kho¶n thu, chi t¨ng, gi¶m ®ét biÕn trong n¨m ®Ó cã c¬ së trong qu¸ tr×nh thÈm tra quyÕt to¸n ng©n s¸ch hμng n¨m cña Phßng TC - KH vμ dù kiÕn dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x· n¨m sau, ®ång thêi viÖc thuyÕt minh ®Æc biÖt mang ý nghÜa quan träng ®èi víi n¨m cuèi cña thêi kú ®Çu æn ®Þnh ng©n s¸ch ®Ó chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh x©y dùng vμ ph©n bæ dù to¸n ng©n s¸ch cho n¨m ®Çu cña thêi kú æn ®Þnh ng©n s¸ch tiÕp theo. d- C¸c gi¶i ph¸p t¨ng c−êng c«ng t¸c kiÓm tra, thanh tra tμi chÝnh trong qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång - §èi víi Ban Thanh tra nh©n d©n cÊp x·: N©ng cao ý thøc, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña nh©n d©n trong viÖc lùa chän nh÷ng ®¹i biÓu −u tó ®Ó bÇu vμo Ban Thanh tra nh©n d©n cÊp x·; thùc hiÖn viÖc bÇu Ban Thanh tra nh©n d©n theo ®óng quy ®Þnh, ®¶m b¶o tèt nguyªn t¾c c«ng khai vμ d©n chñ ë c¬ së. Bªn c¹nh ®ã cÇn t¨ng c−êng mèi quan hÖ phèi hîp ho¹t ®éng cña Uû ban MÆt trËn tæ quèc víi UBND cÊp x· nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho Ban thanh tra nh©n d©n cÊp x· thùc hiÖn tèt chøc n¨ng, nhiÖm vô cña m×nh. Tæ chøc tËp huÊn nghiÖp vô cho Ban Thanh tra nh©n d©n nãi chung, Ban Thanh tra nh©n d©n cÊp x· nãi riªng ®Ó ngμy mét n©ng cao chÊt l−îng thanh, kiÓm tra. - §èi víi H§ND cÊp x·: T¨ng c−êng gi¸m s¸t t×nh h×nh ph©n bæ dù to¸n ng©n s¸ch, thùc hiÖn ng©n s¸ch vμ quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x· hμng n¨m theo quy ®Þnh cña LuËt NSNN. - §èi víi Phßng TC - KH: C¸n bé chuyªn qu¶n cÊp x· t¹i Phßng TC - KH cÊp huyÖn cÇn cã h×nh thøc chuyªn m«n hãa, h¹n chÕ dÇn t×nh tr¹ng kiªm nhiÖm thªm nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nh− hiÖn nay cßn x¶y ra ë mét vμi ®Þa bμn cÊp huyÖn. Cã nh− vËy ®éi ngò nμy míi cã ®ñ 72 thêi gian tËp t¨ng c−êng c«ng t¸c kiÓm tra, tËp trung gióp ®ì cÊp x· trong c«ng t¸c lËp, chÊp hμnh, quyÕt to¸n ng©n s¸ch vμ kÕ to¸n ng©n s¸ch theo quy ®Þnh. C«ng t¸c kiÓm tra cña cÊp trªn cã thÓ thùc hiÖn d−íi nhiÒu h×nh thøc: kiÓm tra th−êng xuyªn viÖc thùc hiÖn chÕ ®é, chÝnh s¸ch cña nhμ n−íc; phèi hîp víi c¸c ngμnh cã liªn quan thùc hiÖn kiÓm tra theo chuyªn ®Ò hoÆc kiÓm tra ®ét xuÊt khi ph¸t hiÖn cã dÊu hiÖu vi ph¹m ph¸p luËt , chÕ ®é, chÝnh s¸ch cña nhμ n−íc. 3.4. C¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång giai ®o¹n 2006 - 2010 3.4.1. §¶m b¶o nguyªn t¾c thèng nhÊt trong qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· TÝnh thèng nhÊt ®−îc thùc hiÖn xuyªn suèt chu tr×nh ng©n s¸ch tõ lËp dù to¸n, chÊp hμnh vμ quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x· ®¶m b¶o tÊt c¶ c¸c kho¶n thu, chi ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i ®−îc ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ vμ ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª chuÈn theo quy ®Þnh. TÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng thu, chi ng©n s¸ch cÊp x· ®Òu ph¶i tu©n thñ theo ph¸p luËt hiÖn hμnh. Thèng nhÊt trong viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é cña trung −¬ng vμ ®Þa ph−¬ng ¸p dông cho ng©n s¸ch cÊp x· ®¶m b¶o hiÖu qu¶. 3.4.2. N©ng cao chÊt l−îng nguån nh©n lùc cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång Nh©n tè con ng−êi lu«n lμ yÕu tè quyÕt ®Þnh, lμ chñ thÓ cña chu tr×nh ng©n s¸ch; do ®ã, ®Ó qu¶n lý tèt NSNN nãi chung, ng©n s¸ch cÊp x· nãi riªng nhÊt thiÕt ph¶i cã mét ®éi ngò c¸n bé v÷ng vμng vÒ quan ®iÓm, lËp tr−êng chÝnh trÞ, tinh th«ng nghiÖp vô qu¶n lý, am hiÓu c«ng t¸c chuyªn m«n vμ ®¹o ®øc tèt. Tõ ®ã míi cã thÓ ®¶m nhËn vμ hoμn thμnh tèt c«ng viÖc. V× vËy, ®Ó ®¸p øng ®−îc nhu cÇu ®ßi hái ngμy cμng cao ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i ®Þa ph−¬ng cÇn tiÕp tôc kiÖn toμn tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· ®ñ vÒ sè l−îng vμ ngμy cμng n©ng cao vÒ chÊt l−îng, cô thÓ lμ: - LËp kÕ ho¹ch ®μo t¹o, båi d−ìng c¸n bé kÕ to¸n cÊp x· ®Ó n©ng cao tr×nh ®é vÒ v¨n hãa, chuyªn m«n nghiÖp vô, qu¶n lý nhμ n−íc vμ lý luËn chÝnh trÞ. ViÖc ®μo t¹o, båi d−ìng ph¶i cã quy ho¹ch, cã nhu cÇu, g¾n ®μo t¹o víi sö dông. KÕ ho¹ch ®μo t¹o ph¶i ph©n theo 3 nhãm: (1) C¸n bé ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ®−îc bæ nhiÖm kÕ to¸n 73 tr−ëng theo quy ®Þnh cña LuËt KÕ to¸n; (2) C¸n bé phô tr¸ch kÕ to¸n do ch−a ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó bæ nhiÖm kÕ to¸n tr−ëng; (3) C¸n bé lμ d©n téc Ýt ng−êi ®Ó x¸c ®Þnh môc tiªu, néi dung, ch−¬ng tr×nh ®μo t¹o, båi d−ìng cho phï hîp, ®¹t chÊt l−îng. Trong ®ã, −u tiªn ®μo t¹o kü n¨ng qu¶n lý hμnh chÝnh nhμ n−íc vμ trung cÊp tμi chÝnh ®Ó cã ®ñ ®iÒu kiÖn triÓn khai thùc hiÖn LuËt NSNN vμ LuËt KÕ to¸n. - C¸c c¬ quan qu¶n lý cÊp tØnh: Së KÕ ho¹ch §Çu t−, Së Tμi chÝnh vμ c¸c c¬ quan chuyªn m«n cã qu¶n lý XDCB chuyªn ngμnh nh− Së X©y dùng, Së N«ng nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n, Së Giao th«ng vËn t¶i, Së C«ng nghiÖp cÇn th−êng xuyªn tæ chøc tËp huÊn, båi d−ìng kiÕn thøc qu¶n lý x©y dùng c¬ b¶n cho c¸c chøc danh Chñ tÞch, c¸n bé phô tr¸ch kÕ to¸n, c¸n bé kü thuËt vμ c¸n bé theo dâi c«ng t¸c ®Çu t− x©y dùng c¬ b¶n ë x· vÒ tr×nh tù thñ tôc vμ c¸c quy ®Þnh hiÖn hμnh trong x©y dùng c¬ b¶n ®Ó c«ng t¸c qu¶n lý x©y dùng c¬ b¶n t¹i x· theo ph©n cÊp ®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh ®¸p øng yªu cÇu sö dông ph¸t huy hiÖu qu¶ vèn ®Çu t−. - ViÖc tuyÓn dông c¸n bé kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vμo yªu cÇu nhiÖm vô chÝnh trÞ, tÝnh chÊt c«ng viÖc ®−îc ph©n c«ng vμ ph¶i trªn c¬ së quy ®Þnh; khi tuyÓn dông ph¶i thùc hiÖn tèt nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ, nguyªn t¾c c«ng khai, lÊy tiªu chuÈn lμ chÝnh. Kiªn quyÕt kh«ng tuyÓn dông míi nh÷ng ®èi t−îng ch−a tèt nghiÖp trung häc phæ th«ng vμ tèt nghiÖp trung cÊp chuyªn m«n, kh«ng ®¹t tiªu chuÈn theo quy ®Þnh. - X©y dùng chÕ ®é, chÝnh s¸ch thu hót sinh viªn ®· tèt nghiÖp tõ trung cÊp trë lªn t×nh nguyÖn vÒ ®Þa ph−¬ng c«ng t¸c l©u dμi, nhÊt lμ d©n téc thiÓu sè. Thùc hiÖn ®Çy ®ñ chÕ ®é trî cÊp ®i häc theo quy ®Þnh cña trung −¬ng vμ ®Þa ph−¬ng ®èi víi c¸n bé kÕ to¸n khi ®−îc cö ®i ®μo t¹o, båi d−ìng. - Hμng n¨m, chÝnh quyÒn cÊp x· thùc hiÖn tèt viÖc kiÓm ®iÓm, ®¸nh gi¸, ph©n lo¹i c¸n bé, c«ng chøc theo quy ®Þnh. Qua ®ã tõng b−íc cñng cè vμ hoμn thiÖn ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc cÊp x· nãi chung, c¸n bé kÕ to¸n cÊp x· nãi riªng ®¸p øng yªu cÇu ngμy cμng cao cña x· héi. 74 3.4.3 Thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi chÝnh quyÒn nhμ n−íc cÊp x· Ngμy 17 th¸ng 10 n¨m 2005 ChÝnh phñ ban hμnh NghÞ ®Þnh sè 130/2005/N§- CP quy ®Þnh chÕ ®é tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sö dông biªn chÕ vμ kinh phÝ qu¶n lý hμnh chÝnh ®èi víi c¸c c¬ quan nhμ n−íc. Bé Tμi chÝnh - Bé Néi vô ®· cã Th«ng t− Liªn tÞch sè 03/2006/TTLT-BTC-BNV ngμy 17 th¸ng 01 n¨m 2006 h−íng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh sè 130/2005/N§-CP; trong ®ã quy ®Þnh viÖc thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ ®èi víi Uû ban nh©n d©n x·, ph−êng (UBND cÊp x·) do Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n cÊp tØnh c¨n cø vμo chÕ ®é tù chñ quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh sè 130/2005/N§- CP ngμy 17/10/2005 cña ChÝnh phñ, h−íng dÉn t¹i Th«ng t− Liªn tÞch sè 03/2006/TTLT-BTC-BNV vμ ®iÒu kiÖn thùc tÕ t¹i ®Þa ph−¬ng ®Ó quyÕt ®Þnh hoÆc ph©n cÊp cho Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n huyÖn, thμnh phè, thÞ x· quyÕt ®Þnh. Cã thÓ thÊy r»ng viÖc thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sö dông biªn chÕ vμ kinh phÝ qu¶n lý hμnh chÝnh ®èi víi c¸c c¬ quan nhμ n−íc lμ h−íng ®i phï hîp víi yªu cÇu vμ tiÕn ®é cña ch−¬ng tr×nh ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý tμi chÝnh ®èi víi c¸c c¬ quan hμnh chÝnh nhμ n−íc vμ ®¬n vÞ sù nghiÖp c«ng lËp trong giai ®o¹n hiÖn nay. §©y chÝnh lμ viÖc më réng quyÒn tù chñ trong qu¶n lý sö dông biªn chÕ vμ kinh phÝ qu¶n lý hμnh chÝnh ®èi víi tÊt c¶ c¸c c¬ quan hμnh chÝnh nhμ n−íc nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña hÖ thèng c¸c c¬ quan hμnh chÝnh nhμ n−íc, ®Èy m¹nh viÖc thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh tæng thÓ c¶i c¸ch hμnh chÝnh nhμ n−íc giai ®o¹n 2001 - 2010. Kh¸c víi c¸c c¬ quan hμnh chÝnh ë c¸c cÊp trung −¬ng, cÊp tØnh vμ cÊp huyÖn, ®èi víi c¬ quan hμnh chÝnh cÊp x· xuÊt ph¸t tõ tÝnh chÊt ®Æc thï cña cÊp nμy thÓ hiÖn qua c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch; n¨ng lùc, tr×nh ®é cña bé phËn chuyªn m«n (Bé phËn Tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x·) trong qu¸ tr×nh tiÕp cËn mét c¬ chÕ qu¶n lý tμi chÝnh hoμn toμn míi, mang tÝnh ®ång bé trong hÖ thèng c¸c c¬ quan hμnh chÝnh nhμ n−íc c¸c cÊp ®Ó cã nh÷ng b−íc ®i phï hîp trong qu¸ tr×nh triÓn khai thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ ¸p dông tõ n¨m 2006. 75 XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh trªn, trong n¨m 2006 tØnh L©m §ång chØ thùc hiÖn thÝ ®iÓm triÓn khai NghÞ ®Þnh sè 130/N§-CP ®èi víi 31 ®¬n vÞ cÊp x· ®iÓn h×nh cho m« h×nh x· tù c©n ®èi ®−îc ng©n s¸ch, x· ch−a c©n ®èi ®−îc ng©n s¸ch vμ x· vïng d©n téc, ®Æc biÖt khã kh¨n; n¨m 2007 sÏ thùc hiÖn më réng ®èi víi tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ cÊp x· trªn ®Þa bμn. Trong c«ng t¸c tæ chøc triÓn khai, nhiÖm vô cña chÝnh quyÒn cÊp huyÖn vμ cÊp x· ®ái hái ph¶i lμm tèt c¸c néi dung sau: - §èi víi chÝnh quyÒn cÊp x· + Bé phËn Tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x· tham m−u cho UBND cÊp x· thùc hiÖn x©y dùng quy chÕ chi tiªu néi bé (x©y dùng cô thÓ quy chÕ chi tiªu néi bé ë c¸c néi dung thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ cña tõng bé phËn §¶ng, chÝnh quyÒn, ®oμn thÓ), x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn quyÒn tù chñ trong qu¶n lý biªn chÕ, kinh phÝ; ®¶m b¶o hoμn thμnh tèt nhiÖm vô cña UBND cÊp x· trong ph¹m vi biªn chÕ vμ kinh phÝ ®−îc giao; + §¶m b¶o quyÒn lîi hîp ph¸p cña c¸n bé, c«ng chøc cÊp x· theo chÕ ®é tiªu chuÈn cña Nhμ n−íc vμ ph¸p luËt; sö dông hîp lý biªn chÕ vμ tiÕt kiÖm kinh phÝ ®−îc giao, x©y dùng ®−îc ph−¬ng ¸n tr¶ thu nhËp t¨ng thªm cho c¸n bé c«ng chøc vμ c¸n bé kh«ng chuyªn tr¸ch cÊp x·; + T¹o ®iÒu kiÖn cho tæ chøc c«ng ®oμn vμ c¸n bé, c«ng chøc cÊp x· ®−îc tham gia thùc hiÖn vμ gi¸m s¸t thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p vÒ thùc hiÖn quyÒn tù chñ; + Thùc hiÖn b¸o c¸o kÕt qu¶ triÓn khai ph−¬ng ¸n tù chñ vÒ qu¶n lý biªn chÕ vμ kinh phÝ qu¶n lý hμnh chÝnh vÒ UBND vμ Phßng TC - KH cÊp huyÖn. - §èi víi chÝnh quyÒn cÊp huyÖn Trong viÖc triÓn khai thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ, Chñ tÞch UBND cÊp huyÖn cã tr¸ch nhiÖm trong viÖc ban hμnh c¸c tiªu chÝ c¬ b¶n ®Ó lμm c¨n cø ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn nhiÖm vô ®−îc giao cña UBND cÊp x· thÓ hiÖn trªn mét sè néi dung sau: + Khèi l−îng, chÊt l−îng lμm viÖc cña tõng x· cô thÓ trong thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô tμi chÝnh, thuÕ, tμi vô vμ qu¶n lý quü ng©n s¸ch, qu¶n lý quü tiÒn mÆt, qu¶n lý quü vËt t− - tμi s¶n vμ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ dÞch vô. 76 + Thêi gian gi¶i quyÕt c«ng viÖc vÒ c«ng t¸c ®iÒu hμnh ng©n s¸ch, c«ng t¸c kÕ to¸n vμ quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x· . + T×nh h×nh chÊp hμnh chÝnh s¸ch, chÕ ®é vμ quy ®Þnh vÒ tμi chÝnh ®−îc ®¸nh gi¸ qua viÖc chÊp hμnh chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi c¸n bé, c«ng chøc cÊp x· theo quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh sè 121/2003/N§-CP ngμy 21/10/2003 cña ChÝnh phñ vμ c¸c h−íng dÉn thùc hiÖn; viÖc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é cña ®Þa ph−¬ng vÒ ®Þnh møc chi hiÖn hμnh cña cÊp x·. 3.4.4. §Èy m¹nh thùc hμnh tiÕt kiÖm, chèng l·ng phÝ trong sö dông ng©n s¸ch cÊp x· Nguyªn t¾c tiÕt kiÖm, hiÖu qu¶ cÇn ®Æc biÖt quan t©m nh»m ®¶m b¶o tμi chÝnh ®Ó duy tr× ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn cÊp x·, ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi, gi÷ g×n an ninh trËt t− trªn ®Þa bμn trong ®iÒu kiÖn nguån lùc ng©n s¸ch cÊp x· cã giíi h¹n. ChÝnh quyÒn cÊp x· cÇn chó träng ®Õn viÖc x©y dùng vμ triÓn khai ch−¬ng tr×nh thùc hμnh tiÕt kiÖm, chèng l·ng phÝ trong viÖc sö dông ng©n s¸ch, tiÒn, tμi s¶n nhμ n−íc, tμi nguyªn thiªn nhiªn, trong qu¶n lý sö dông trô së, trang thiÕt bÞ lμm viÖc, qu¶n lý sö dông lao ®éng, thêi gian lao ®éng; trong ®ã nªu râ c¸c c«ng viÖc vμ biÖn ph¸p thùc hiÖn, ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn. T¨ng c−êng c«ng t¸c tù kiÓm tra vÒ thùc hμnh tiÕt kiÖm, chèng l·ng phÝ . Néi dung kiÓm tra bao gåm: kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh qu¶n lý cña c¬ quan nhμ n−íc cã thÈm quyÒn cã liªn quan ®Õn thùc hμnh tiÕt kiÖm, chèng l·ng phÝ ; kiÓm tra viÖc sö dông ng©n s¸ch; kiÓm tra viÖc thùc hiÖn môc tiªu, biÖn ph¸p, kÕ ho¹ch thùc hμnh tiÕt kiÖm, chèng l·ng phÝ trong ch−¬ng tr×nh thùc hμnh tiÕt kiÖm, chèng l·ng phÝ hμng n¨m vμ dμi h¹n. Th−êng xuyªn thùc hiÖn viÖc s¬ kÕt, tæng kÕt qu¸ tr×nh triÓn khai thùc hμnh tiÕt kiÖm, chèng l·ng phÝ trªn ®Þa bμn ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh, bæ sung c¸c quy tr×nh tæ chøc thùc hiÖn nh»m ®¶m b¶o qu¸ tr×nh lËp, ph©n bæ, chÊp hμnh vμ quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x· ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. 77 3.4.5. Thùc hiÖn tèt quy chÕ d©n chñ vμ c«ng khai, minh b¹ch trong qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· Nguyªn t¾c d©n chñ, c«ng khai, minh b¹ch lμ nÒn t¶ng, lμ b¶n chÊt vμ môc ®Ých cña chu tr×nh ng©n s¸ch nãi chung vμ ng©n s¸ch cÊp x· nãi riªng. Thùc hiÖn d©n chñ thùc sù trong mçi tæ chøc cña chÝnh quyÒn cÊp x· theo nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ, ph¸t huy quyÒn lμm chñ cña nh©n d©n th«ng qua hai h×nh thøc d©n chñ ®¹i diÖn vμ d©n chñ trùc tiÕp, nhÊt lμ quy ®Þnh cô thÓ viÖc thùc hiÖn quyÒn gi¸m s¸t cña nh©n d©n ®èi víi ho¹t ®éng cña tõng tæ chøc vμ c¸n bé, c«ng chøc cÊp x·. TiÕp tôc thùc hiÖn quy chÕ d©n chñ ë cÊp x· theo quy ®Þnh cña NghÞ ®Þnh 79/2003/N§-CP cña ChÝnh phñ vμ Th«ng tri sè 06 cña Uû ban Trung −¬ng MÆt trËn tæ quèc ViÖt Nam h−íng dÉn, huy ®éng søc lùc, trÝ lùc cña nh©n d©n víi ph−¬ng ch©m “d©n biÕt, d©n bμn, d©n lμm, d©n kiÓm tra”. Mét mÆt t¨ng c−êng vai trß gi¸m s¸t, kiÓm so¸t cña nh©n d©n trong ho¹t ®éng tμi chÝnh, ng©n s¸ch vμ ho¹t ®éng cña c¸n bé, c«ng chøc cÊp x·; m¾t kh¸c giao quyÒn tù chñ, tù quyÕt ®Þnh theo h−íng nh÷ng c«ng viÖc cã liªn quan ®Õn d©n do d©n bμn vμ quyÕt ®Þnh, th«ng qua ®ã c¶i thiÖn mèi quan hÖ gi÷a chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng víi d©n gãp phÇn v÷ng ch¾c ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x·. TiÕp tôc thùc hiÖn c«ng khai, minh b¹ch trong ho¹t ®éng tμi chÝnh, trong ph©n bæ dù to¸n vμ quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x· theo quy ®Þnh. ViÖc thùc hiÖn c«ng khai cã thÓ tiÕn hμnh d−íi nhiÒu h×nh thøc: niªm yÕt c«ng khai ngay t¹i trô së UBND cÊp x·, th«ng b¸o trªn §μi truyÒn thanh ®Þa ph−¬ng, th«ng b¸o t¹i c¸c kú häp H§ND cÊp x· hoÆc t¹i c¸c cuéc häp tæ d©n phè ®ång thêi gëi c¸c v¨n b¶n c«ng khai dù to¸n, quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x· hμng n¨m ®Õn c¸c ban ngμnh, ®oμn thÓ cÊp x·. TriÓn khai quy chÕ d©n chñ ë c¬ së vμ c«ng khai, minh b¹ch tμi chÝnh lμ mét qu¸ tr×nh l©u dμi, ®ßi hái Së Tμi chÝnh, Phßng TC - KH vμ ®Æc biÖt lμ chÝnh quyÒn cÊp x· cÇn ph¶i quan t©m h¬n n÷a ®Ó n©ng cao ý thøc lμm chñ th«ng qua c¸c ho¹t ®éng gi¸m s¸t, kiÓm so¸t, trùc tiÕp tham gia ý kiÕn x©y dùng cña nh©n d©n. 78 Tãm l¹i: C¨n cø vμo ®Þnh h−íng c«ng t¸c tμi chÝnh - ng©n s¸ch cña ngμnh Tμi chÝnh vμ ®Þnh h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trong giai ®o¹n 2006 - 2010 ®Ó x©y dùng ph−¬ng h−íng ®æi míi vμ hoμn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång vÒ c«ng t¸c lËp, chÊp hμnh vμ quyÕt to¸n ng©n s¸ch; vÒ ph©n cÊp ng©n s¸ch vμ ®Þnh møc ng©n s¸ch trong giai ®o¹n 2007 - 2010 theo quy ®Þnh cña LuËt NSNN t¹o ®iÒu kiÖn cho cÊp x· t¨ng kh¶ n¨ng tù c©n ®èi ng©n s¸ch cÊp x· hμng n¨m, chñ ®éng thùc hiÖn nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®Þa ph−¬ng, khuyÕn khÝch ®Þa ph−¬ng t¨ng c−êng qu¶n lý, khai th¸c ®i ®«i víi nu«i d−ìng, ph¸t triÓn nguån thu, gi¶m dÇn khèi l−îng c«ng viÖc qu¶n lý tõ cÊp trªn; ®ång thêi ¸p dông nh÷ng ®Þnh møc cô thÓ phï hîp víi yªu cÇu thùc tiÔn vμ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña tμi chÝnh ®Þa ph−¬ng. C«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n lμ c«ng cô quan träng hμng ®Çu ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý, ®iÒu hμnh tμi chÝnh - ng©n s¸ch nãi chung vμ ng©n s¸ch cÊp x· nãi riªng. ViÖc t×m ra c¸c biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l−îng c«ng t¸c lËp b¸o c¸o ®¶m b¶o ®ång bé gi÷a c¬ quan tμi chÝnh vμ c¬ quan KBNN t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong ®èi chiÕu, ph©n tÝch sè liÖu vμ phª duyÖt quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x·. TriÓn khai thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi chÝnh quyÒn cÊp x· t¹o ®iÒu kiÖn thùc hμnh tiÕt kiÖm, chèng l·ng phÝ cã hiÖu qu¶ . Nh©n tè quan träng mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh lμ con ng−êi thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x·. ChiÕn l−îc ®μo t¹o nguån nh©n lùc cho cÊp chÝnh quyÒn c¬ së lμ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh x©y dùng chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trong giai ®o¹n 2006 - 2010. Bªn c¹nh c¸c gi¶i ph¸p cña trung −¬ng vÒ luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, c¬ chÕ mang tÝnh ®Þnh h−íng l©u dμi th× c¸c biÖn ph¸p cña ®Þa ph−¬ng vÒ tõng quy tr×nh cô thÓ nh»m hoμn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång mang mét ý nghÜa rÊt quan träng trong thêi gian tíi. 79 KEÁT LUAÄN Qu¶n lý ng©n s¸ch nãi chung vμ qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· nãi riªng lu«n lμ ®Ò tμi ®−îc quan t©m vμ mang tÝnh thêi sù cao. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· ®Æc biÖt coi träng khai th¸c nguån thu, bè trÝ chi tiªu hîp lý vμ tõng b−íc thùc hiÖn c¬ chÕ tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi chÝnh quyÒn nhμ n−íc cÊp x·. Ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i ®¶m b¶o cho chÝnh quyÒn nhμ n−íc cÊp x· ho¹t ®éng cã hiÖu lùc, ®¶m b¶o cho sù thèng nhÊt gi÷a t¨ng tr−ëng kinh tÕ víi tiÕn bé x· héi ë n«ng th«n ®Ó ng©n s¸ch cÊp x· thùc sù lμ c«ng cô tμi chÝnh ®iÒu tiÕt vÜ m« ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi ngay tõ c¬ së. C¨n cø c¸c quy ®Þnh cña LuËt NSNN, LuËt KÕ to¸n vμ c¸c chÕ ®é qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· hiÖn hμnh; luËn v¨n ®· ®i s©u ph©n tÝch thùc tr¹ng qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· trªn ®Þa bμn tØnh L©m §ång, t×m ra nguyªn nh©n vμ tËp trung nghiªn cøu c¸c nguyªn nh©n lμm c¬ së ®Ó ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång trong thêi gian tíi. C¸c nguyªn nh©n vμ gi¶i ph¸p ®−îc lÊy ý kiÕn kh¶o s¸t cña ®a sè c¸n bé lμm c«ng t¸c qu¶n lý tμi chÝnh - ng©n s¸ch trªn ®Þa bμn toμn tØnh vμ nhËn ®−îc sù thèng nhÊt cao tõ c¸c c¸n bé lμm c«ng t¸c qu¶n lý tμi chÝnh - ng©n s¸ch ®−îc ®iÒu tra. Trong sè c¸c gi¶i ph¸p ®Ò ra, mét sè gi¶i ph¸p ®−îc kÕ thõa vμ söa ®æi, bæ sung ®Ó vËn dông phï hîp víi thùc tr¹ng cña tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· trªn ®Þa bμn tØnh L©m §ång. Bªn c¹nh ®ã, mét sè gi¶i ph¸p sau lμ nh÷ng kÕt qu¶ míi trong luËn v¨n: - C¶i c¸ch c«ng t¸c thùc hiÖn nhiÖm vô chi ng©n s¸ch cÊp x· th«ng qua viÖc thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi chÝnh quyÒn nhμ n−íc cÊp x·. Tr−íc m¾t triÓn khai thÝ ®iÓm thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm trong n¨m 2006 ®èi víi mét sè ®¬n vÞ x·, ph−êng, thÞ trÊn do UBND cÊp huyÖn chän b×nh qu©n tõ 2 - 3 ®¬n vÞ cÊp x· ®iÓn h×nh cho m« h×nh x· tù c©n ®èi ®−îc ng©n s¸ch, x· ch−a c©n ®èi ®−îc ng©n s¸ch vμ x· vïng d©n téc, ®Æc biÖt khã kh¨n; tõ n¨m 2007 thùc hiÖn më réng ®èi víi tÊt c¶ c¸c cÊp x· t¹i ®Þa ph−¬ng. 80 - Thèng nhÊt toμn ngμnh c¸c tiªu chÝ dù kiÕn x©y dùng ®Þnh møc ph©n bæ dù to¸n cho cÊp x· trªn c¬ së ph©n vïng, quy m« d©n sè, quy m« biªn chÕ cho tõng sù nghiÖp cô thÓ nh»m ®¶m b¶o thùc hiÖn nhiÖm vô chi cña cÊp x· phï hîp víi ph©n cÊp ng©n s¸ch vμ t×nh h×nh thôc tÕ t¹i cÊp x· trong giai ®o¹n 2007 - 2010. - G¾n viÖc ®Èy m¹nh ph©n cÊp nguån thu víi ph©n cÊp qu¶n lý nguån thu ®èi víi cÊp x· theo c¬ chÕ ñy nhiÖm thu cho UBND cÊp x· nh»m ph¸t huy tÝnh chñ ®éng, s¸ng t¹o vμ søc m¹nh tæng hîp cña chÝnh quyÒn c¬ së vμ c¸c tæ chøc ®oμn thÓ x· héi trong viÖc qu¶n lý, khai th¸c nguån thu trªn ®Þa bμn t¹o ®iÒu kiÖn thu ®óng, thu ®ñ c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, tõng b−íc æn ®Þnh tiÕn tíi chñ ®éng c©n ®èi ng©n s¸ch cÊp x·. L©m §ång lμ mét tØnh nghÌo, qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, th¸ch thøc sÏ t¸c ®éng mét phÇn ®Õn tiÕn tr×nh æn ®Þnh vμ ph¸t triÓn cña ng©n s¸ch ®Þa ph−¬ng nãi chung vμ ng©n s¸ch cÊp x· nãi riªng. Bªn c¹nh c¸c gi¶i ph¸p ®èi víi Trung −¬ng vÒ luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, c¬ chÕ kÕt hîp víi viÖc cñng cè, t¨ng c−êng c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· trong thêi gian tíi sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n s¸ch cÊp x· tØnh L©m §ång tõng b−íc hoμn thiÖn theo quy ®Þnh cña LuËt NSNN. Thùc hiÖn ®ång bé, h÷u hiÖu c¸c gi¶i ph¸p cïng víi sù quyÕt t©m cña c¸c ngμnh, c¸c cÊp sÏ gãp phÇn chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ trong c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· nh»m ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý tμi chÝnh c«ng hiÖu qu¶, bÒn v÷ng./- 81 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. B¸o c¸o quyÕt to¸n thu, chi ng©n s¸ch cÊp x· tØnh L©m §ång c¸c n¨m 2001, 2002, 2003, 2004, 2005; b¸o c¸o thu, chi ng©n s¸ch cÊp x· tØnh L©m §ång 9 th¸ng n¨m 2006 2. Bé Tμi chÝnh (2005), V¨n b¶n, quy ®Þnh hiÖn hμnh vÒ qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x·, NXB Thèng kª. 3. TS. Ng« ThÕ Chi (Chñ biªn) (2004), Sæ tay nghiÖp vô c¸n bé Tμi chÝnh – kÕ to¸n x·, ph−êng, NXB Tμi chÝnh. 4. Ch−¬ng tr×nh hμnh ®éng cña Ngμnh Tμi chÝnh thùc hiÖn NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng lÇn thø IX (2001), Ban C¸n sù §¶ng Bé Tμi chÝnh. 5. KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi tØnh L©m §ång giai ®o¹n 2006 - 2010. 6. TS. Hå Xu©n Ph−¬ng, TS. Lª V¨n ¸i (2000), Qu¶n lý Tμi chÝnh Nhμ n−íc, NXB Tμi chÝnh. 7. TS. D−¬ng ThÞ B×nh Minh, TS. Sö §×nh Thμnh (§ång chñ biªn) (2005), Lý thuyÕt Tμi chÝnh TiÒn tÖ, NXB Thèng kª. 8. TS. D−¬ng ThÞ B×nh Minh (2005), Tμi chÝnh c«ng, NXB Tμi chÝnh. 9. NghÞ quyÕt sè 39/2003/NQ-H§ND.KVI ngμy 21/7/2003 cña H§ND tØnh L©m §ång vÒ ph©n cÊp nguån thu, nhiÖm vô chi ng©n s¸ch gi÷a c¸c cÊp ng©n s¸ch ®Þa ph−¬ng tØnh L©m §ång giai ®o¹n 2004 - 2006. 10. NghÞ quyÕt sè 44/2003/NQ-H§ND.KVI ngμy 12/12/2003 cña H§ND tØnh L©m §ång vÒ ®Þnh møc ph©n bæ dù to¸n chi ng©n s¸ch giai ®o¹n 2004 – 2006. 11. LuËt Ng©n s¸ch Nhμ n−íc sè 01/2002/QH KXI ngμy 16/12/2002. 12. LuËt Tæ chøc H§ND vμ UBND sè 11/2003/QH KXI ngμy 26/11/2003. 13. Niªn gi¸m thèng kª tØnh L©m §ång n¨m 2004, 2005. 14. T¹p chÝ Tμi chÝnh, Thêi b¸o Tμi chÝnh, T¹p chÝ Céng s¶n n¨m 2003, 2004, 2005, 2006. 15. V¨n b¶n, quy ®Þnh hiÖn hμnh vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®èi víi ng©n s¸ch cÊp x· cña ®Þa ph−¬ng ®ang cßn hiÖu lùc. 16. V¨n kiÖn §¹i héi IX cña §¶ng Céng s¶n ViÖt nam (2001), NXB ChÝnh trÞ Quèc gia.