LỜI MỞ ĐẦU
Qua 20 năm thực hiện đổi mới, chúng ta đã gặt hái được nhiều thành tựu to
lớn và quan trọng: Kinh tế phát triển nhanh và bền vững; tổng sản phẩm quốc dân
trong nước tăng gấp đôi trong 10 năm qua; nền kinh tế từ chỗ thiếu lương thực, hàng
tiêu dùng , nay đã có dư và xuất khẩu, từ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp đã
chuyển sang cơ chế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, từ chỗ chỉ thừa
nhận sự tồn tại 2 thành phần kinh tế đã chuyển sang nền kinh tế nhiều thành phần
Tuy nhiên, chúng ta cũng có thể nhận ra những khiếm khuyết trong suốt quá
trình đổi mới như: lâu nay, chúng ta thường đặt nặng việc tiếp cận đối với dòng vốn
FDI, ODA mà ít quan tâm đến dòng vốn tiềm năng khác như FPI. Điều này dẫn đến
hậu quả nghiêm trọng cho thị trường tài chính Việt Nam là “hội nhập không cân
đối” dòng vốn FDI mỗi năm đã lên đến trên 4 tỷ USD trong khi tổng dòng vốn FPI
tích luỹ trong năm 2006 chỉ đạt khoản 500 triệu USD. Tính không cân đối này đã
làm cho các doanh nghiệp có vốn FPI không thể chuyển hoá các nguồn đầu tư của
mình trên TTCK do đó không có khả năng huy động thêm vốn trên TTCK cũng như
thoát vốn khi cần thiết; các nguy cơ tụt hậu về kinh tế, tệ quan liêu tham nhũng, các
vấn đề xã hội vẫn còn tồn tại và diễn biến phức tạp. Đặc biệt, thách thức lớn nhất
có tính chất lâu dài mà chúng ta phải đương đầu đó là tình trạng yếu kém của nền
kinh tế, khoảng cách về trình độ phát triển so với nhiều nước trên thế giới là rất lớn,
trong khi chúng ta đang trong giai đoạn cạnh tranh quốc tế ngày càng khốc liệt.
Nhận thức về vấn đề này, từ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII, Đảng ta đã
ra chiến lược phát triển kinh tế 10 năm (2001 – 2010), trong đó nhấn mạnh mục tiêu
chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Để thực hiện
các mục tiêu này, chúng ta phải huy động tối đa các nguồn lực trong và ngoài nước,
trong đó nguồn vốn đầu tư nước ngoài chiếm một vị trí quan trọng.
Thực tế trong thời gian qua nhịp tăng đầu tư nước ngoài vào Việt Nam đang
chững lại. Mặc dù, TTCK Việt Nam chính thức đi vào hoạt động được hơn 7 năm,
song dòng vốn FPI chảy vào Việt Nam rất hạn chế, thêm vào đó bước đầu thực hiện
hội nhập tài chính đã khiến cho những nhà quản lý có những lúng túng nhất định khi
đối diện với sự dịch chuyển của các dòng vốn, đặc biệt là dòng vốn FPI. Chính vì
vậy, vấn đề thu hút dòng vốn FPI trong giai đoạn hội nhập và cạnh tranh gây gắt
như hiện nay đang là một trong những vấn đề được sự quan tâm sâu sắc của nhà
nước. Vì lý do này tôi thực hiện đề tài: “Thu hút dòng vốn đầu tư gián tiếp nước
ngoài thông qua TTCK Việt Nam”.
Thực hiện đề tài này, người viết chỉ mong muốn được giới thiệu một số giải
pháp thu hút dòng vốn FPI thông qua TTCK Việt Nam, đồng thời sử dụng phần
mềm SPSS để phân tích tác động của dòng vốn FPI đến GDP và vai trò của các nhà
ĐTNN đối với quy mô vốn thị trường nhằm đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn hội
nhập.
Đề tài sử dụng các phương pháp phân tích số liệu thực tế, phương pháp so
sánh tương quan, phương pháp duy vật biện chứng làm các phương pháp thực hiện
chủ yếu. Nội dung của đề tài bao gồm ba chương như sau:
Chương 1: Tổng quan về dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài.
Chương 2: Thực trạng thu hút dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài trên TTCK Việt
Nam thời gian qua.
Chương 3: Giải pháp thu hút dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài thông qua
TTCK Việt Nam.
112 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1567 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Thu hút dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài thông qua thị trường chứng khoán Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
tö ra nöôùc ngoaøi, DN phaûi môû moät taøi khoaûn ngoaïi teä taïi
ngaân haøng Vieät Nam ñöôïc pheùp hoaït ñoäng ngoaïi hoái. Moïi giao dòch chuyeån tieàn ra,
vaøo Vieät Nam lieân quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi cuûa DN phaûi thöïc hieän
thoâng qua taøi khoaûn naøy trong ñoù coù vieäc goùp voán ñaàu tö. DN chæ ñöôïc pheùp söû duïng
nguoàn ngoaïi teä treân taøi khoaûn tieàn göûi cuûa mình môû taïi Ngaân haøng ñöôïc pheùp ñeå
chuyeån ra nöôùc ngoaøi goùp voán ñaàu tö treân cô sôû quy ñònh taïi giaáy pheùp ñaàu tö do cô
quan coù thaåm quyeàn caáp. Ñoàng thôøi haøng naêm caùc nhaø ñaàu tö Vieät Nam ôû nöôùc
ngoaøi phaûi chuyeån lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn doanh thu veà nöôùc trong thôøi gian chaäm
nhaát laø 6 thaùng keå töø khi keát thuùc naêm taøi chính cuûa nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö. Khi keát
thuùc döï aùn, giaûi theå tröôùc haïn hoaëc khoâng trieån khai ñöôïc döï aùn, nhaø ñaàu tö phaûi
chuyeån voán ñaàu tö veà nöôùc trong thôøi haïn 6 thaùng keå töø ngaøy keát thuùc thanh lyù. Khi
keát thuùc naêm taøi chính hay chaám döùt ñaàu tö phaûi baùo caùo tình hình chuyeån voán, lôïi
nhuaän vaø caùc khoaûn thu nhaäp hôïp phaùp khaùc cho NHNN.
Ngaøy 15/8/2001, NHNN ban haønh Thoâng tö soá 04 höôùng daãn veà quaûn lyù
ngoaïi hoái ñoái vôùi DN coù voán ÑTNN vaø beân nöôùc ngoaøi tham gia hoaït ñoäng kinh
doanh, caùc Ngaân haøng khoâng ñöôïc baùn ngoaïi teä cho DN coù voán ÑTNN vaø beân nöôùc
85
ngoaøi tham gia hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh giöõ laïi treân taøi khoaûn. Thôøi haïn töø khi
mua ngoaïi teä chuyeån vaøo taøi khoaûn tieàn göûi voán chuyeân duøng ngoaïi teä ñeán khi
chuyeån ra thanh toaùn cho nöôùc ngoaøi toái ña khoâng quaù 5 ngaøy laøm vieäc. Ngoaøi ra,
kieåm soaùt doøng voán ra coøn theå hieän qua caùc quy ñònh veà choáng chuyeån giaù cuûa
Chính phuû ñoái vôùi caùc DN coù voán ÑTNN taïi Vieät Nam (Thoâng tö 89/1999/TT-BTC
ngaøy 16/7/1999 cuûa Boä Taøi chính).
Ñeå ñoái phoù söï thaùo chaïy cuûa doøng voán tö nhaân nöôùc ngoaøi, Chính phuû caàn
nhaát quaùn trong heä thoáng quaûn lyù nhaèm ñieàu tieát doøng voán ra, taïo ñieàu kieän ñeå
Chính phuû coù thôøi gian chuaån bò vaø ñöa ra caùc bieän phaùp öùng phoù kòp thôøi söï suït
giaûm nghieâm troïng nguoàn ngoaïi teä trong nöôùc, söï taêng leân cuûa ñoàng noäi teä vaø cô cheá
giaùm saùt hieäu quaû moïi hoaït ñoäng cuûa nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi.
3.2.3.1. Kieåm soaùt tröïc tieáp
Vôùi vò theá laø nöôùc coù heä thoáng taøi chính non yeáu, Vieät Nam caàn aùp duïng caùc
bieän phaùp kieåm soaùt tröïc tieáp thaän troïng nhöng khoâng quaù loä lieãu, vöøa baûo veä heä
thoáng taøi chính trong nöôùc, vöøa khoâng vi phaïm ñeán böôùc ñi hoäi nhaäp, töï do hoaù taøi
chính cuûa quoác gia.
Chính phuû coù theå quy ñònh duy trì trong 12 thaùng ñoái vôùi vieäc hoài höông cuûa
caùc doøng voán ÑTNN thoâng qua danh muïc ñaàu tö cuõng nhö ñaët ra caùc haïn cheá aùp
duïng cho caùc khoaûn ñaàu tö cuûa coâng daân trong nöôùc ra nöôùc ngoaøi. Vieäc laøm naøy seõ
höõu ích trong vieäc haïn cheá doøng voán ngaàm chaûy ra nöôùc ngoaøi.
Ngaên caám caùc giao dòch giöõa taøi khoaûn trong nöôùc vôùi nöôùc ngoaøi hoaëc caùc
taøi khoaûn nöôùc ngoaøi vôùi nhau, ñoàng thôøi loaïi boû vieäc caáp tín duïng deã daøng ñoái vôùi
ngöôøi nöôùc ngoaøi ñeå traùnh söï ñaûo ngöôïc doøng voán.
Ñaëc bieät, vieäc laøm ñoùng baêng taøi khoaûn voán quoác teá coù theå ngaên chaëng vieäc
thoaùt voán töø taøi khoaûn naøy sang taøi khoaûn khaùc; ngaên ngöøa söï chuyeån ñoåi ñoàng noäi
teä sang ngoaïi teä ñeå söû duïng trong caùc giao dòch thanh toaùn hoaëc cho nhöõng ngöôøi
khoâng cö truù vay töø ñoù haïn cheá moät caùch hieäu quaû söï thaùo chaïy cuûa doøng voán quoác
teá.
Caùc giao dòch ngoaïi hoái chæ ñöôïc pheùp khi coù söï ñoàng yù cuûa cô quan coù thaåm
quyeàn vaø phaûi coù caùc giaáy tôø chöùng minh muïc ñích cuûa taøi khoaûn hieän taïi. Chính
86
phuû coù theå ban haønh caùc ñaïo luaät taøi chính ñeå ngaên chaën tình traïng laån traùnh kieåm
soaùt voán.
3.2.3.2. Kieåm soaùt giaùn tieáp
Moät chính saùch thueá ñaùnh treân caùc doøng voán ra ngaén haïn coù theå ñöôïc aùp duïng
ñeå thay theá cho chính saùch ngaên caám tröïc tieáp leân söï ñaûo ngöôïc doøng voán, trong khi
vaãn baûo ñaûm thöïc hieän nhöõng chính saùch ñaõi ngoä cho doøng ñaàu tö daøi haïn vaøo Vieät
Nam ñuùng vôùi xu theá hoäi nhaäp. Höôùng ñi cuûa bieän phaùp naøy chính laø ngaên caûn ñöôïc
doøng voán ñaàu tö trong ngaén haïn, töø ñoù chuyeån höôùng cho nhaø ÑTNN ñaåy maïnh caùc
doøng ñaàu tö trong daøi haïn.
Ngoaøi ra, Chính phuû coù theå aùp duïng caùc khoaûn thueá tröïc tieáp ñaùnh leân caùc
doøng chaûy voán xuyeân bieân giôùi: bao goàm caùc khoaûn thueá vaø caùc nghóa vuï taøi chính
ñaùnh leân caùc giao dòch taøi chính xuyeân quoác gia, caùc khoaûn thu nhaäp chuyeån ra nöôùc
ngoaøi cuûa nhöõng coâng daân nöôùc ngoaøi sôû höõu taøi saûn taøi chính ôû trong nöôùc. Caùc
khoaûn thueá naøy laøm cho chi phí cuûa vieäc voán hoaù taøi saûn quoác teá trôû neân cao hôn, vì
theá tyû suaát sinh lôïi töø hoaït ñoäng ñaàu tö naøy trôû neân thaáp hôn, töø ñoù laøm giaûm nhieät
tính ñaàu cô. Caùc loaïi thueá suaát khaùc nhau ñöôïc aùp duïng cho caùc loaïi giao dòch khaùc
nhau hoaëc khaùc thôøi gian ñaùo haïn, tuøy vaøo muïc ñích kieåm soaùt cuûa Chính phuû caùc
nöôùc.
Chính saùch ngaên chaën doøng voán ra phaûn aûnh moät söï keát hôïp cuûa caùc nhaân toá.
Nhoùm nhaân toá ñaàu tieân coù lieân quan ñeán vieäc laäp keá hoaïch vaø thöïc hieän caùc bieän
phaùp kieåm soaùt sao cho mang laïi hieäu quaû. Nhöõng nhaân toá naøy bao goàm:
Haøng loaït caùc bieän phaùp kieåm soaùt töï nhieân bao truøm toaøn boä nhöõng loå hoång
tieàm taøng quan troïng trong heä thoáng.
Vieäc thöïc hieän vaø baét buoäc thöïc hieän caùc bieän phaùp kieåm soaùt thoâng qua
NHNN Vieät Nam, ñoàng thôøi aùp duïng kyû luaät nghieâm khaéc cho heä thoáng ngaân haøng,
trong ñoù coù giaûi thích roõ raøng caùc bieän phaùp vaø khoâng nhaèm tìm ra caùc loã hoûng tieàm
taøng. NHNN Vieät Nam caàn noå löïc trong vieäc truyeàn ñaït nhöõng thoâng tin veà baûn chaát
cuûa caùc quy taéc kieåm soaùt ngoaïi hoái vaø laøm taêng theâm tính minh baïch vaø deã hieåu
cuûa nhöõng bieän phaùp naøy.
87
Thöïc ra chính saùch ngaên chaën doøng voán cuõng cho thaáy coù vaøi nhaân toá coù theå
laøm giaûm vieäc khuyeán khích caùc haønh ñoäng phaù hoaïi so vôùi caùi giaù phaûi traû cuûa
haønh ñoäng ñoù. Nhoùm nhaân toá naøy goàm:
- Döï tröõ ñaày ñuû ngoaïi teä.
- Löïa choïn thôøi gian, thôøi ñieåm vaø hoaøn caûnh ñeå thöïc hieän caùc bieän phaùp kieåm
soaùt voán.
- Noã löïc taêng toác trong quaù trình caûi caùch kinh teá vó moâ, taøi chính töø ñoù taïo
theâm nieàm tin chöông trình chính saùch chung cuûa Chính phuû.
- Taïo nieàm tin cho caùc nhaø ñaàu tö ñoái vôùi khu vöïc noùi chung.
88
KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3
Söï di chuyeån voán giöõa caùc quoác gia ngaøy caøng ñöôïc töï do hoaù trong thôøi gian
qua ñaõ ñem laïi lôïi ích cho toaøn boä neàn kinh teá theá giôùi, caû nhöõng nöôùc cung caáp laãn
nhöõng nöôùc tieáp nhaän voán. Caùc doøng voán naøy ñöôïc xem laø ñoäng löïc mang laïi söï
taêng tröôûng kinh teá thaàn kyø ôû caùc quoác gia ñang phaùt trieån vaø caùc neàn kinh teá môùi
noåi.
Töông töï nhö maäu dòch töï do, hoäi nhaäp taøi chính mang laïi cho Vieät Nam
nhöõng lôïi ích tieàm taøng raát to lôùn bao goàm lôïi ích töø hoïc taäp kinh nghieäm quaûn lyù,
caïnh tranh cao vaø saâu hôn, thuùc ñaåy vieäc caûi thieän khuoân khoå phaùp lyù vaø theå cheá.
Tuy nhieân söï gia taêng hoäi nhaäp taøi chính seõ gaây neân baát oån ñònh thò tröôøng taøi chính,
ñaëc bieät laø ñoái vôùi caùc quoác gia coù chính saùch taøi khoaù yeáu, heä thoáng ngaân haøng
ñöôïc baûo veä quaù möùc caàn thieát hoaëc quaûn lyù toài vaø thò tröôøng voán noäi ñòa laïi keùm
phaùt trieån nhö Vieät Nam. Duø vaäy, ñeå coù theå thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá, taêng
cöôøng naêng löïc caïnh tranh cuûa haøng hoaù, goùp phaàn naâng cao vò theá cuûa Vieät Nam
treân tröôøng quoác teá, chuùng ta caàn noå löïc vöôït qua nhöõng khoù khaên ñeå tieán tôùi hoäi
nhaäp vaø hoäi nhaäp coù hieäu quaû baèng caùch khai thaùc trieät ñeå caùc doøng voán quoác teá,
ñaëc bieät caàn quan taâm hôn nöõa doøng voán FPI beân caïnh doøng voán FDI. Ñeå thu huùt
doøng voán FPI ñaït keát quaû toát, ñeà taøi ñaõ ñöa ra caùc bieän phaùp khuyeán khích caùc nhaø
ñaàu tö quoác teá tham gia vaøo TTCK, kieåm soaùt söï ñaûo ngöôïc doøng voán, khaéc phuïc
nhöõng haïn cheá ñeå TTCK Vieät Nam phaùt trieån vöõng maïnh taïo moâi tröôøng ñaàu tö hieäu
quaû naâng cao tính chuyeân nghieäp cuûa caùc nhaø ñaàu tö thoâng qua vai troø cuûa caùc nhaø
ÑTNN.
89
KEÁT LUAÄN CHUNG
Naêm 2006 ñöôïc ñaùnh giaù laø naêm khôûi saéc cuûa TTCK Vieät Nam, moät naêm soâi
ñoäng cuûa hoaït ñoäng ñaàu tö giaùn tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam. Vôùi toác ñoä taêng
tröôûng oån ñònh ôû möùc 7% - 8% trong voøng 6 naêm qua, ñöùng thöù hai theá giôùi chæ sau
Trung Quoác. Cuøng vôùi chính saùch thoâng thoaùng cuûa Chính phuû trong vieäc coá gaéng
taïo ra moâi tröôøng thuaän lôïi cho caùc nhaø ÑTNN ñaàu tö vaøo Vieät Nam. Gaàn ñaây Vieät
Nam ñöôïc söï quan taâm cuûa khu vöïc vaø theá giôùi ñaëc bieät laø sau söï kieän Vieät Nam trôû
thaønh thaønh vieân chính thöùc cuûa WTO, coäng theâm söï thaønh coâng cuûa caùc nhaø ñaàu tö
hieän höõu taïi Vieät Nam. Nhöõng yeáu toá treân laø ñoäng löïc ñeå thu huùt doøng voán FPI vaøo
Vieät Nam trong töông lai.
Ñeå thaáy ñöôïc noå löïc cuûa Vieät Nam trong vieäc thu huùt doøng voán FPI qua
TTCK, moät thò tröôøng chæ môùi thaønh laäp ñöôïc 7 naêm coøn quaù non treû so vôùi caùc nöôùc
trong khu vöïc. Ñeà taøi ñaõ phaân tích, ñaùnh giaù thöïc traïng veà vieäc thu huùt voán ñaàu tö
giaùn tieáp cuûa Vieät Nam qua caùc naêm, ñoàng thôøi so saùnh kinh teá Vieät Nam vôùi caùc
nöôùc Chaâu AÙ trong nhöõng naêm gaàn ñaây (döïa theo taøi lieäu baùo caùo cuûa coâng ty tö vaán
vaø quaûn lyù haøng ñaàu theá giôùi Merrill Lynch) ñeå thaáy ñöôïc tieàm naêng thu huùt ñaàu tö
giaùn tieáp nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam trong töông lai. Beân caïnh ñoù ñeà taøi cuõng ñaùnh
giaù nhöõng chính saùch cuûa Chính phuû nhaèm thu huùt ÑTNN vaø töø ñoù ñöa ra nhöõng gôïi
yù chính saùch nhaèm khuyeán khích vaø söû duïng hieäu quaû nguoàn voán naøy.
Caùc nhaø ÑTNN hi voïng vaøo söï phaùt trieån cuûa Vieät Nam trong töông lai. Vì
vaäy ñeå chieám ñöôïc loøng tin cuûa hoï, Vieät Nam khoâng ngöøng ñoåi môùi veà cô cheá quaûn
lyù, thay ñoåi trong caùch nghó, tö duy cuõng nhö caû cung caùch laøm vieäc ñeå coù ñöôïc
nhöõng chính saùch quaûn lyù ñuùng ñaén vaø hieäu quaû ñeå trong töông lai khoâng xa chuùng
ta tin raèng Vieät Nam seõ phaùt trieån ngang taàm vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø theá giôùi.
90
DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
DANH MUÏC TAØI LIEÄU TRONG NÖÔÙC
1. PGS.TS. TRAÀN NGOÏC THÔ, Taøi chính doanh nghieäp hieän ñaïi, NXB Thoáng
Keâ – 2005.
2. PGS.TS. TRAÀN NGOÏC THÔ & TS. NGUYEÃN NGOÏC ÑÒNH, Taøi Chính Quoác
Teá , NXB Thoáng Keâ – 2005.
3. TS. PHAN THÒ BÍCH NGUYEÄT, Ñaàu tö Taøi chính, NXB Thoáng Keâ – 2006.
4. TS. NGUYEÃN THÒ NGOÏC TRANG – “Nhöõng kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc trong
tieán trình hoäi nhaäp taøi chính khu vöïc vaø theá giôùi” – Taïp chí phaùt trieån kinh teá
12/2001.
5. BAÙO CAÙO CUÛA IMF VAØ WORLD BANK – Vieät Nam tieán tôùi minh baïch taøi
chính.
6. FREDERIC S. MISHKIN (1994) – Tieàn teä, ngaân haøng vaø thò tröôøng taøi chính –
NXB Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät Haø Noäi.
7. BAÙO CAÙO CUÛA IMF VAØ WORLD BANK – Vieät Nam tieán tôùi minh baïch taøi
chính.
8. NIEÂN GIAÙM THOÁNG KEÂ qua caùc naêm.
9. TAÏP CHÍ CAÙC LOAÏI.
10. INTERNET.
DANH MUÏC TAØI LIEÄU NÖÔÙC NGOAØI
1. World Bank (1997), Global Development Finance 1997.
2. World Bank (1998), Global Development Finance 1998.
3. World Bank (1999), Global Development Finance 1999.
4. World Bank (2000), Global Development Finance 2000.
91
5. World Bank (2001), Global Development Finance 2001.
6. World Bank (2001), Global Development Finance 2002.
7. World Bank (2003), Global Development Finance 2003.
8. World Bank (2004), Global Development Finance 2004.
9. World Bank (2005), Global Development Finance 2005.
10. World Bank (2006), Global Development Finance 2006.
11. IMF (1998), International Capital Markets: Development, Prospect, and
Police Issues.
12. IMF (1999), World Economic Outlook 1999, Washington, D.C.
92
PHUÏ LUÏC
PHUÏ LUÏC 01: QUY MOÂ GIAO DÒCH TOÅNG HÔÏP QUA CAÙC THAÙNG
TÖØ NAÊM 2000-2007
Ñôn vò tính: Trieäu ñoàng
Thaùng, naêm Quy moâ thò tröôøng
(QMTT)
Ñaàu tö trong
nöôùc (ÑTTN)
Ñaàu tö nöôùc ngoaøi
(ÑTNN)
07/2000 250 0
08/2000 10.910 10.910 0
09/2000 12.650 12.650 0
10/2000 14.700 14.700 0
11/2000 23.810 23.810 0
12/2000 30.040 30.040 0
01/2001 32.150 32.150 0
02/2001 62.040 62.040 0
03/2001 70.540 69.860 680
04/2001 75.370 66.270 9.100
05/2001 55.920 54.580 1.340
06/2001 156.330 152.230 4.100
07/2001 144.200 143.470 730
08/2001 107.450 107.450 0
09/2001 76.700 76.700 0
10/2001 42.170 42.170 0
11/2001 58.610 55.070 3.540
12/2001 49.680 47.970 1.710
01/2002 60.270 57.400 2.870
02/2002 40.170 38.270 1.900
03/2002 101.250 81.230 20.020
04/2002 93.480 89.370 4.110
05/2002 130.520 118.670 11.850
06/2002 54.550 47.950 6.600
07/2002 74.560 62.380 12.180
93
08/2002 70.070 59.870 10.200
09/2002 43.340 43.340 0
10/2002 39.840 4.840 35.000
11/2002 30.040 30.020 20
12/2002 49.950 48.970 980
01/2003 25.240 24.690 550
02/2003 25.640 25.200 440
03/2003 33.360 32.300 1.060
04/2003 44.430 41.450 2.980
05/2003 43.580 39.210 4.370
06/2003 27.470 26.280 1.190
07/2003 17.240 17.240 0
08/2003 21.180 16.520 4.660
09/2003 15.460 14.860 600
10/2003 23.970 15.120 8.850
11/2003 69.340 54.220 15.120
12/2003 69.790 69.790 0
01/2004 87.790 73.390 14.400
02/2004 325.120 253.660 71.460
03/2004 493.750 302.890 190.860
04/2004 156.980 140.920 16.060
05/2004 78.130 71.990 6.140
06/2004 96.400 73.650 22.750
07/2004 66.920 58.490 8.430
08/2004 103.400 89.280 14.120
09/2004 41.710 34.920 6.790
10/2004 71.210 67.430 3.780
11/2004 87.740 76.800 10.940
12/2004 126.610 105.540 21.070
01/2005 59.390 53.730 5.660
02/2005 37.460 32.450 5.010
03/2005 162.180 130.840 31.340
04/2005 135.500 124.340 11.160
05/2005 75.610 62.790 12.820
06/2005 121.370 105.480 15.890
94
07/2005 132.860 120.550 12.310
08/2005 186.250 172.120 14.130
09/2005 399.280 384.560 14.720
10/2005 515.980 469.320 46.660
11/2005 403.520 362.550 40.970
12/2005 261.390 214.460 46.930
01/2006 183.400 149.870 33.530
02/2006 646.460 510.750 135.710
03/2006 1.657.950 1.557.800 100.150
04/2006 1.644.002 1.541.792 102.210
05/2006 1.685.234 1.353.999 331.235
06/2006 1.697.652 1.115.387 582.265
07/2006 1.700.291 1.108.913 591.378
08/2006 2.640.369 2.090.721 549.648
09/2006 2.796.787 2.416.369 380.417
10/2006 2.898.936 2.324.696 574.240
11/2006 4.951.041 3.197.261 1.753.779
12/2006 10.469.106 5.725.564 4.743.542
01/2007 19.163.620 8.077.944 11.085.675
02/2007 13.656.135 5.743.554 7.912.580
03/2007 22.491.289 14.783.701 7.707.587
04/2007 11.120.509 7.792.725 3.327.783
05/2007 15.759.598 9.617.780 6.141.817
06/2007 12.878.369 7.375.693 5.502.675
Nguoàn: Trung taâm giao dòch chöùng khoùan TP. Hoà Chí Minh
95
PHUÏ LUÏC 02: ÑAÙNH GIAÙ VAI TROØ CUÛA DOØNG VOÁN FPI ÑOÁI VÔÙI
SÖÏ TAÊNG TRÖÔÛNG GDP CUÛA VIEÄT NAM
Böôùc 1:
Veõ ñoà thò phaân taùn giöõa caùc caëp bieán FDI - GDP, FPI - GDP, ODA - GDP
Graph
3000.002500.002000.00
FDI
55000.00
50000.00
45000.00
40000.00
35000.00
30000.00
25000.00
G
D
P
GDP - FDI
1700.001600.001500.001400.001300.001200.00
ODA
55000.00
50000.00
45000.00
40000.00
35000.00
30000.00
25000.00
G
D
P
GDP - ODA
96
800.00600.00400.00200.000.00
FPI
55000.00
50000.00
45000.00
40000.00
35000.00
30000.00
25000.00
G
D
P
GDP - FPI
Böôùc 2:
Söû duïng phaàn meàm SPSS, ta tính heä soá töông quan giöõa caùc bieán caàn khaûo
saùt.
Correlations
GDP FDI ODA FPI
GDP Pearson
Correlation
1 ,978(**) ,044 ,779(*)
Sig. (2-tailed) ,000 ,918 ,023
N 9 9 9 9
FDI Pearson
Correlation
,978(**) 1 ,017 ,752(*)
Sig. (2-tailed) ,000 ,968 ,031
N 9 9 9 9
ODA Pearson
Correlation ,044 ,017 1 ,137
Sig. (2-tailed) ,918 ,968 ,746
N 9 9 9 9
FPI Pearson
Correlation ,779(*) ,752(*) ,137 1
Sig. (2-tailed) ,023 ,031 ,746
N 9 9 9 9
** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
* Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
97
Böôùc 3:
T-Test
Paired Samples Test
Paired Differences t df
Sig.
(2-
tailed)
Mean Std. Deviation Std. Error Mean 85% Confidence Interval of the
Difference
Lower Upper
Pair 1 GDP-FDI 34077,50 8007,3301240 2831,0187149 29500,8985371 38654,1014629 12,037 8 ,000
Pair 2 GDP-ODA 34932,25 8520,0406060 3012,2892443 30062,6080972 39801,8919028 11,597 8 ,000
Pair 3 GDP-FPI 36248,1887 8323,2009625 2942,6959209 31491,0508387 41005,3266613 12,318 8 ,000
Böôùc 4:
Chuùng ta tieán haønh xaây döïng moâ hình
Regression
Variables Entered/Removed(b)
Model Variables Entered Variables
Removed
Method
1 FPI, ODA, FDI(a) . Enter
a All requested variables entered.
b Dependent Variable: GDP
Model Summary(b)
Model R R
Square
Adjusted
R
Square
Std. Error of
the Estimate
Change Statistics
R
Square
Change
F Change df1 df2 Sig. F
Change
1 ,980(a) ,961 ,932 2229,7443188 ,961 32,779 3 5 ,003
a Predictors: (Constant), FPI, ODA, FDI
b Dependent Variable: GDP
98
ANOVA(b)
Model
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1 Regression 488911711,092 3 162970570,364 32,779 ,003(a)
Residual 19887038,908 5 4971759,727
Total 508798750,000 8
a Predictors: (Constant), FPI, ODA, FDI
b Dependent Variable: GDP
Coefficients(a)
Unstandardized
Coefficients
Standardized
Coefficients t Sig.
Model B Std. Error Beta
1 (Constant) 1597,398 9708,737 ,165 ,877
FDI 14,559 2,431 ,906 5,990 ,004
ODA ,800 5,313 ,015 ,151 ,888
FPI 3,090 4,970 ,095 ,622 ,568
a Dependent Variable: GDP
Charts
Böôùc 5:
Regression
Variables Entered/Removed(b)
Model
Variables
Entered
Variables
Removed Method
1 FDI(a) . Enter
2 ODA(a) . Enter
3 FPI(a) . Enter
a All requested variables entered.
b Dependent Variable: GDP
Model Summary(d)
Model R Square
Adjusted R
Square
Std. Error of the
Estimate Change Statistics
F Change df1 df2 Sig. F Change
1 ,978(a) ,956 ,949 1922,6250864 ,956 131,644 1 7 ,000
2 ,978(b) ,957 ,940 2088,4910720 ,001 ,085 1 6 ,783
3 ,980(c) ,961 ,932 2229,7443188 ,004 ,387 1 5 ,568
99
a Predictors: (Constant), FDI
b Predictors: (Constant), FDI, ODA
c Predictors: (Constant), FDI, ODA, FPI
d Dependent Variable: GDP
ANOVA(d)
Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1 Regression 486619826,664 1 131,644 ,000(a)
Residual 22178923,336 7 3696487,223
Total 508798750,000 8
2 Regression 486989775,211 2 243494887,605 55,824 ,000(b)
Residual 21808974,789 6 4361794,958
Total 508798750,000 8
3 Regression 488911711,092 3 162970570,364 32,779 ,003(c)
Residual 19887038,908 5 4971759,727
Total 508798750,000 8
a Predictors: (Constant), FDI
b Predictors: (Constant), FDI, ODA
c Predictors: (Constant), FDI, ODA, FPI
d Dependent Variable: GDP
Coefficients(a)
Unstandardized
Coefficients
Standardized
Coefficients t Sig.
Model
B Std. Error Beta
1 (Constant) 464,380 3201,744 ,145 ,889
FDI 15,710 1,369 ,978 11,474 ,000
2 (Constant) -1554,456 7755,632 -,200 ,849
FDI 15,703 1,488 ,977 10,556 ,000
ODA 1,423 4,888 ,027 ,291 ,783
3 (Constant) 1597,398 9708,737 ,165 ,877
FDI 14,559 2,431 ,906 5,990 ,004
ODA ,800 5,313 ,015 ,151 ,888
FPI 3,090 4,970 ,095 ,622 ,568
a Dependent Variable: GDP
100
PHUÏ LUÏC 03: KHUÛNG HOAÛNG TAØI CHÍNH - TIEÀN TEÄ ÔÛ MOÄT SOÁ
NÖÔÙC ÑANG PHAÙT TRIEÅN TRONG THAÄP KYÛ 1990.
Khuûng hoaûng ñoàng Peso cuûa Meâxico naêm 1991-1995: Thaùng 12/1994 Chính
phuû Mexico khoâng ñuû ngoaïi teä döï tröõ ñeå thanh toaùn gaàn 30 tyû USD traùi phieáu nöôùc
ngoaøi, lôùn gaáp 1,7 laàn döï tröõ ngoaïi teä cuûa Mexico luùc baáy giôø maø nöôùc naøy ñaõ phaùt
haønh ñeå taøi trôï cho söï thaâm huït quaù möùc trong caùn caân thanh toaùn (voán ñaït tôùi möùc
8% GDP naêm 1994). Ñoàng traùi phieáu nöôùc ngoaøi Peso ñoät ngoät giaûm giaù tôùi 50% so
vôùi ñoâla Myõ, khieán cho neàn kinh teá nöôùc naøy ñöùng tröôùc nguy cô suïp ñoã vôùi nhöõng
aûnh höôûng tieâu cöïc cuûa noù khoâng chæ naèm trong khu vöïc Myõ Latinh. Moät khoaûn cöùu
trôï troïn goùi 50 tyû ñoâla Myõ cuûa coäng ñoàng quoác teá (rieâng IMF laø 18 tyû), ñöùng ñaàu laø
Myõ cuøng vôùi moät loaït caùc giaûi phaùp khaùc ñaõ giuùp cho neàn kinh teá nöôùc naøy vöôït qua
ñöôïc khuûng hoaûng vaø ngaên chaën nhöõng hieäu öùng laây lan cuûa noù.
Khuûng hoaûng taøi chính - tieàn teä Chaâu AÙ naêm 1997-1998: Ngaøy 2/7/1997, Thaùi
Lan tuyeân boá thaû noåi ñoàng Bath, môû ñaàu cho moät cuoäc khuûng hoaûng taøi chính - tieàn
teä ñöôïc coi laø saâu saéc nhaát trong voøng nöûa thaäp kyû qua. Töø Thaùi Lan khuûng hoaûng
nhanh choùng lan sang moät loaït caùc nöôùc khaùc nhö Malaysia, Indonesia, Haøn Quoác…
ñoàng noäi ñòa bò maát giaù so vôùi ñoâla Myõ; caùc nhaø ÑTNN maát nieàm tin vaø ruùt voán oà aït;
caùc chuû nôï töø choái giaõn nôï, ñaûo nôï hoaëc cho vay môùi…. Taát caû nhöõng ñieàu ñoù khieán
cho nôï nöôùc ngoaøi ôû nhöõng nöôùc naøy voán ñaõ ñaït ñeán möùc cao tröôùc khi xaûy ra khuûng
hoaûng laïi caøng cao vaø trôû neân khoâng coù khaû naêng thanh khoaûn, maëc duøø moät soá chæ
soá kinh teá vó moâ tieâu bieåu khaù laønh maïnh: thaëng dö ngaân saùch, tyû leä tieát kieäm cao…
Vaøo thôøi ñieåm tröôùc khi xaûy ra khuûng hoaûng, toång nôï nöôùc ngoaøi cuûa caùc
nöôùc naøy ñaït möùc hôn 274 tyû ñoâla Myõ, trong ñoù nôï ngaén haïn chieám 60%. Nhöõng
naêm coù soá nôï nöôùc ngoaøi lôùn cuõng chính laø nhöõng naêm coù chæ soá nôï ngaén haïn cao so
vôùi döï tröõ ngoaïi teä. ÔÛ Haøn Quoác chaúng haïn, nôï ngaén haïn vaøo thôøi ñieåm tröôùc khuûng
hoaûng cao gaáp ñoâi döï tröõ ngoaïi teä. Ñöùng thöù hai laø Indonesia vôùi tyû leä 1,7:1 vaø thöù
ba laø Thaùi Lan vôùi tyû leä 1,5:1. Ñeå ngaên chaën söï laây lan cuoäc khuûng hoaûng vôùi nguy
cô daãn tôùi suy thoaùi toaøn caàu, coäng ñoàng quoác teá ñaõ bôm vaøo nhöõng nöôùc naøy nhöõng
khoaûn cöùu trôï troïn goùi leân tôùi treân 100 tyû ñoâla Myõ. Ngoaøi ra, Caùc nöôùc bò khuûng
hoaûng cuõng ñaõ aùp duïng moät soá bieän phaùp nhaèm giaûi quyeát vaán ñeà nôï nöôùc ngoaøi vaø
caûi toå laïi neàn kinh teá.
101
PHUÏ LUÏC 04: TRUNG QUOÁC THAØNH COÂNG TRONG VIEÄC ÑIEÀU
TIEÁT SÖÏ DI CHUYEÅN DOØNG VOÁN FPI
Vieäc Trung Quoác ñieàu tieát söï di chuyeån doøng voán FPI höôùng ñeán caùc muïc
tieâu:
- Ñaûm baûo oån ñònh taøi chính, tính caïnh tranh cuûa tyû giaù hoái ñoaùi, tính ñoäc laäp
cuûa chính saùch tieàn teä vaø traùnh söï laây lan cuûa khuûng hoaûng töø beân ngoaøi.
- Thay ñoåi cô caáu cuûa doøng voán nöôùc ngoaøi vaøo trong nöôùc thoâng qua vieäc
khuyeán khích doøng voán daøi haïn vaø haïn cheá doøng voán ngaén haïn.
- Ñaûm baûo söï ñoäc laäp veà chính trò.
- Trôï giuùp chính saùch coâng nghieäp, thöïc hieän quaù trình töï do hoaù töø töø vaø coù theå
kieåm soaùt ñöôïc, taêng tieát kieäm noäi ñòa vaø döï tröõ ngoaïi teä.
Ñeå ñieàu tieát söï di chuyeån cuûa doøng voán FPI, Trung Quoác ñaõ aùp duïng haøng
loaït caùc bieän phaùp kieåm soaùt chaët cheõ, trong ñoù coù nhöõng bieän phaùp ñieàu tieát thoâng
qua TTCK.
1.4.2.1. Haïn cheá khaû naêng xaâm nhaäp cuûa caùc nhaø ÑTNN nhöng vaãn tieán haønh töï do
hoùa töø khaû naêng xaâm nhaäp naøy
Trung Quoác ñaõ aùp duïng nhöõng bieän phaùp haïn cheá nghieâm ngaët ñoái vôùi söï di
chuyeån cuûa doøng voán FPI vaøo trong nöôùc baèng caùch haïn cheá toái ña söï xaâm nhaäp cuûa
caùc nhaø ÑTNN thoâng qua vieäc phaân taùch TTCK thaønh hai khu vöïc: Khu vöïc coå
phieáu A (daønh cho ngöôøi cö truù) vaø khu vöïc coå phieáu B (daønh cho ngöôøi khoâng cö
truù), ñoàng thôøi khoâng cho pheùp caùc nhaø ÑTNN ñaàu tö vaøo caùc coâng cuï nôï vaø caùc
coâng cuï phaùi sinh treân TTCK cuõng nhö treân thò tröôøng tieàn teä.
Nhöõng bieän phaùp ñieàu tieát treân ñöôïc nôùi loûng moät phaàn vaøo naêm 1996 khi
NHTW Trung Quoác thoâng baùo cho pheùp caùc nhaø ÑTNN ñöôïc pheùp mua coå phieáu A
thoâng qua caùc coâng ty ñaàu tö ñöôïc uyû quyeàn. Cuï theå, ngaøy 01/12/2002, Trung Quoác
ñaõ ban haønh quyeát ñònh cho pheùp Nhaø ÑTNN mua coå phieáu A cuûa 1.200 coâng ty vôùi
102
toång soá voán thò tröôøng laø 550 tyû ñoâla Myõ. Ñaây ñöôïc coi laø moät böôùc tieán quan troïng
trong vieäc thoáng nhaát TTCK voán ñang bò chia caét cuûa Trung Quoác.
Baûng 1.3: Doøng voán FPI roøng chaûy vaøo Trung Quoác thôøi kyø 1990 - 2002
Ñôn vò tính: trieäu USD
Voán FPI
Naêm
CK voán CK nôï
Toång
coäng
Voán
FPI/GDP
(%)
Voán tröïc
tieáp
(FDI)
Voán
FPI/FDI
(%)
1990 0 0 0 0 3.487 0
1991 0 565 565 0,1 4.366 13
1992 0 393 393 0,1 11.156 4
1993 0 3.646 3.646 0,6 27.515 13
1994 0 3.923 3.923 0,7 33.787 12
1995 0 710 710 0,1 35.849 2
1996 0 2.372 2.372 0,3 40.180 6
1997-1998 5.657 2.185 7.842 0,9 44.237 18
1998 765 -667 98 0,0 43.751 0
1999 612 -1.311 -699 -0,1 38.753 -2
2000 6.912 405 7.317 0,7 38.399 19
2001 849 400 1.249 0,1 44.241 3
2002 2.249 -497 1.752 0,1 49.308 4
Nguoàn: IMF, International Financial Statistics Yearbook 2002 & International
Financial Statistics, January 2004.
Töông töï nhö vaäy, Trung Quoác ñaõ lieân tuïc ñöa ra caùc ñieàu kieän öu ñaõi, nhöõng
quy ñònh môùi ñeå môû roäng dieän phaùt haønh vaø taêng möùc giao dòch coå phieáu B. Thaùng
5/1999, Trung Quoác ñaõ caét giaûm thueá ñaùnh vaøo caùc giao dòch coå phieáu B töø möùc
0,4% xuoáng coøn 0,3% treân khoái löôïng giao dòch. Ñaàu thaùng 6/1999, Trung Quoác laïi
cho pheùp caùc coâng ty tö nhaân ñöôïc phaùt haønh coå phieáu B baèng ngoaïi teä maïnh (tröôùc
103
kia chæ coù caùc DNNN môùi ñöôïc phaùt haønh) vaø töø naêm 2001 baõi boû quy ñònh caám
nhöõng ngöôøi cö truù mua coå phieáu B.
Thaùng 11/2002, ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö theå cheá nöôùc ngoaøi khi ñaàu tö vaøo
Trung Quoác phaûi ñaùp öùng moät soá ñieàu kieän vaø tieâu chuaån nhaát ñònh veà voán, ñoä ruûi
ro…
Ngoaøi ra, Trung Quoác cuõng ñaõ thöïc hieän söï ñieàu tieát nghieâm ngaët ñoái vôùi
doøng voán FPI thoâng qua vieäc phaùt haønh coå phieáu treân thò tröôøng quoác teá. Chaúng haïn,
ñeå haïn cheá nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa khuûng hoaûng taøi chính - tieàn teä Chaâu AÙ
1997-1998 ñoái vôùi caùc CtyNY ôû nöôùc ngoaøi, UÛy ban ñieàu tieát CK Trung Quoác vaø UÛy
ban Kinh teá Nhaø nöôùc Trung Quoác ñaõ ñöa ra “Nhöõng bieän phaùp thuùc ñaåy vieäc chuaån
möïc hoùa hoaït ñoäng vaø caûi caùch saâu ñoái vôùi caùc CtyNY ôû nöôùc ngoaøi” naêm 1998. Muïc
ñích cuûa nhöõng bieän phaùp naøy laø naâng cao yeâu caàu ñoái vôùi caùc CtyNY ôû nöôùc ngoaøi
trong vieäc chuaån möïc hoùa hoaït ñoäng, taêng cöôøng tính minh baïch vaø caûi toå coâng ty.
Nhöõng bieän phaùp naøy coøn coù muïc tieâu baûo veä quyeàn lôïi cuûa caùc nhaø ñaàu tö, cuûng coá
nieàm tin cuûa hoï ñoái vôùi caùc CtyNY cuûa Trung Quoác vaø naâng cao hình aûnh cuûa hoï
treân thò tröôøng taøi chính quoác teá.
1.4.2.2. Caûi caùch töøng böôùc töï do hoùa TTCK
Cuøng vôùi bieän phaùp ñieàu tieát tröïc tieáp söï di chuyeån cuûa doøng voán FPI vaøo
trong nöôùc, trong thaäp kyû 90 cuûa theá kyû XX vaø nhöõng naêm ñaàu cuûa theá kyû XXI,
thaùng 4-1998 Trung Quoác ñaõ tieán haønh caûi caùch vaø töï do hoùa töø töø TTCK thoâng qua
vieäc thoáng nhaát boä maùy ñieàu tieát TTCK; xaây döïng vaø caûi toå khuoân khoå phaùp luaät
cho hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng (nhieàu quy ñònh phaùp luaät ñieàu tieát hieäu quaû TTCK
ñöôïc ban haønh, ñaëc bieät, vaøo thaùng 6-1999, Luaät CK ra ñôøi, thieát laäp khuoân khoå
phaùp lyù cho vieäc hôïp thöùc hoùa nhieàu quy ñònh ñieàu tieát hieän coù cuõng nhö nhöõng
nguyeân taéc cho vieäc phaùt haønh vaø buoân baùn coå phieáu, traùi phieáu vaø caùc loaïi CK
khaùc); taêng cöôøng tính minh baïch vaø coâng khai thoâng tin cuûa thò tröôøng. Ngoaøi ra,
UÛy ban ñieàu tieát CK Trung Quoác coøn ñöa ra nhöõng quy ñònh ñoøi hoûi caùc coâng ty
muoán nieâm yeát CK khoâng nhöõng phaûi coâng khai veà chaát löôïng taøi saûn maø coøn phaûi
ñöôïc kieåm toaùn bôûi caùc coâng ty kieåm toaùn Quoác teá. Töø naêm 2001, ngoaøi vieäc coâng
boá baùo caùo toùm taét treân baùo taøi chính ñöôïc Chính phuû quy ñònh, caùc coâng ty coøn
buoäc phaûi ñöa toaøn boä baùo caùo cuûa mình leân trang Web chính thöùc cuûa TTCK nhaèm
104
taêng cöôøng vieäc phoå bieán thoâng tin…); caûi caùch heä thoáng keá toaùn theo chuaån möïc
quoác teá…
Moät soá cam keát cuûa Trung Quoác khi gia nhaäp WTO ñoái vôùi ngaønh CK:
- Caùc CtyCK nöôùc ngoaøi coù theå kinh doanh tröïc tieáp coå phieáu loaïi B.
- Sau khi gia nhaäp WTO, Trung Quoác seõ cho pheùp caùc CtyCK nöôùc ngoaøi laäp
DN lieân doanh taïi Trung Quoác; thaønh laäp quyõ ñaàu tö CK vaø thöïc hieän nghieäp vuï CK
(baûo laõnh coå phieáu trong nöôùc: coå phieáu A; baûo laõnh vaø giao dòch caùc CK ngoaïi teä:
coå phieáu B, nôï coâng ty vaø Chính phuû), nhöng phía nöôùc ngoaøi chæ coù theå naém giöõ
döôùi 1/3 coå phaàn; sau 3 naêm, tyû leä naém giöõa coå phaàn cuûa phía nöôùc ngoaøi coù theå
taêng leân, nhöng cuõng khoâng ñöôïc vöôït quaù 49%.
1.4.2.3. Chính saùch quaûn lyù nôï nöôùc ngoaøi
Nhaèm ñieàu tieát söï di chuyeån cuûa doøng FPI vaøo trong nöôùc, Trung Quoác ñaõ aùp
duïng chính saùch quaûn lyù chaët cheõ ñoái vôùi vieäc vay nôï nöôùc ngoaøi. Chính saùch quaûn
lyù nôï nöôùc ngoaøi cuûa Trung Quoác ñöôïc xaây döïng nhaèm ñaït ñöôïc boán muïc tieâu cô
baûn sau:
i) Haáp thuï voán nöôùc ngoaøi theo nhieàu keânh khaùc nhau nhaèm ñaûm baûo nhu caàu
phaùt trieån kinh teá;
ii) Giôùi haïn soá löôïng nôï nöôùc ngoaøi döïa treân caùc chæ soá nhö taêng tröôûng kinh
teá, keá hoaïch ñaàu tö, ngaân saùch vaø caân baèng caùn caân thanh toaùn…
iii) Haïn cheá chuyeån ñoåi ngoaïi teä sang Nhaân daân teä nhaèm haïn cheá taùc ñoäng
cuûa chuùng tôùi hieäu quaû cuûa chính saùch tieàn teä;
iv) Toái öu hoaù cô caáu cuûa nôï nöôùc ngoaøi vaø khoâng khuyeán khích vay nôï ngaén
haïn;
Ñeå thöïc hieän nhöõng muïc tieâu treân, Trung Quoác ñaõ aùp duïng nhöõng giaûi phaùp
cuï theå sau:
Thöù nhaát: vieäc vay nôï trung daøi haïn nöôùc ngoaøi buoäc phaûi ñöôïc ñöa vaøo keá
hoaïch cuûa Chính phuû vaø moãi laàn vay möôïn ñeàu phaûi ñöôïc kieåm tra vaø caáp pheùp;
105
Thöù hai: nhöõng theå cheá taøi chính bao goàm ngaân haøng vaø moät soá theå cheá taøi
chính khaùc ñöôïc chæ ñònh hoaït ñoäng nhö caùc cöûa soå ñaëc bieät, qua ñoù vieäc vay möôïn
thöông maïi vaø phaùt haønh caùc traùi phieáu treân thò tröôøng quoác teá ñöôïc thöïc hieän;
Thöù ba: naêm 1996, Trung Quoác ñaõ aùp duïng heä thoáng baùo caùo ñoái vôùi vieäc traû
nôï vaø nhaän thanh toaùn quoác teá. Heä thoáng naøy cung caáp cho Chính phuû nhöõng soá lieäu
tin caäy ñeå giaùm saùt vieäc vay nôï nöôùc ngoaøi bao goàm caû doøng voán vaøo vaø ra ngaén
haïn.
Vieäc quaûn lyù chaët cheõ vay nôï nöôùc ngoaøi giuùp Trung Quoác khoâng bò rôi vaøo
tình traïng nôï naàn choàng chaát, cô caáu nôï hôïp lyù (chuû yeáu laø nôï daøi haïn) vaø keá hoaïch
traû nôï luoân ñöôïc chuù troïng. Vieäc phaùt haønh CK quoác teá cuõng chòu söï kieåm soaùt chaët
cheõ cuûa nhöõng bieän phaùp keå treân, neân doøng voán FPI vaøo Trung Quoác qua keânh naøy
cuõng naèm trong giôùi haïn cho pheùp vaø khoâng gaây neân nhöõng baát oån ñoái vôùi neàn kinh
teá Trung Quoác.
1.4.2.4. Chính saùch tyû giaù vaø quaûn lyù ngoaïi hoái
Cuøng vôùi quaù trình caûi caùch vaø môû cöûa neàn kinh teá, cheá ñoä tyû giaù hoái ñoaùi ôû
Trung Quoác luoân ñöôïc ñoåi môùi. Sau nhöõng laàn phaù giaù ñoàng nhaân daân teä: naêm 1981;
1982; 1984; 1985; 1986; 1990 vaø ñaëc bieät laø naêm 1994 vôùi möùc phaù giaù kyû luïc 50%
Trung Quoác ñaõ xoùa boû cheá ñoä ña tyû giaù vaø tuyeân boá thieát laäp moät cheá ñoä tyû giaù hoái
ñoaùi “thaû noåi coù quaûn lyù” thoáng nhaát. Tuy nhieân, treân thöïc teá, keå töø khi xaûy ra
khuûng khoaûng taøi chính tieàn teä Chaâu AÙ 1997-1998, ñoàng nhaân daân teää ñaõ luoân ñöôïc
duy trì coá ñònh so vôùi ñoâla Myõ ôû xung quanh möùc 8,2 nhaân daân teä = 1 ñoâla Myõ.
Song song vôùi vieäc caûi caùch cheá ñoä tyû giaù laø nhöõng thay ñoåi trong chính saùch
quaûn lyù ngoaïi hoái nhö töï do hoùa laõi suaát tieàn göûi ngoaïi teä, töï do chuyeån ñoåi ñoàng noäi
teä ñoái vôùi caùc giao dòch cuûa taøi khoaûn vaõng lai (töø naêm 1996); xoùa boû nhöõng haïn cheá
vieäc söû duïng ngoaïi teä ñoái vôùi ngöôøi cö truù; cho pheùp caùc DNNN mua vaø baùn ngoaïi
teä thoâng qua ngaân haøng ñöôïc chæ ñònh; xoùa boû nhöõng haïn cheá veà ngoaïi hoái ñoái vôùi
nhöõng giao dòch phi thöông maïi… Tuy nhieân, cheá ñoä ngoaïi hoái cuûa Trung Quoác vaãn
naèm döôùi söï kieåm soaùt chaët cheõ cuûa Chính phuû. Ñieàu naøy ñöôïc theå hieän ôû hai ñieåm
sau :
Thöù nhaát: cung - caàu ngoaïi teä treân thò tröôøng ngoaïi teä lieân ngaân haøng ñöôïc
Chính phuû kieåm soaùt raát chaët cheõ thoâng qua vieäc can thieäp vaøo thò tröôøng ngoaïi hoái
cuõng nhö quy ñònh caùc DN coù nguoàn thu ngoaïi teä phaûi baùn ngoaïi teä cho NHTW vaø
nhöõng DN coù nhu caàu mua ngoaïi teä phaûi xin pheùp NHTW;
106
Thöù hai: Trung Quoác haïn cheá khaû naêng tieáp caän thò tröôøng ngoaïi hoái, ñaëc
bieät ñoái vôùi caùc nhaø ÑTNN baèng caùch quy ñònh chæ nhöõng ngaân haøng ñöôïc chæ ñònh
môùi ñöôïc pheùp tham gia thò tröôøng ngoaïi hoái…
Trong ñieàu kieän doøng voán nöôùc ngoaøi chaûy maïnh vaøo trong nöôùc, nhöõng bieän
phaùp kieåm soaùt ngoaïi hoái chaët cheõ cuûa Trung Quoác ñaõ giuùp cho nöôùc naøy oån ñònh
ñöôïc tyû giaù vaø baûo veä ñöôïc thò tröôøng taøi chính noäi ñòa traùnh ñöôïc nhöõng taùc ñoäng
tieâu cöïc cuûa söï baát oån trong laõi suaát vaø tyû giaù Theá giôùi, ñaëc bieät khi xaûy ra khuûng
hoaûng taøi chính - tieàn teä chaâu AÙ 1997-1998.
1.4.2.5. Chính saùch caûi caùch vaø töï do hoùa heä thoáng ngaân haøng
Trong thaäp kyû 1990, heä thoáng ngaân haøng ôû Trung Quoác ñaõ ñöôïc caûi caùch theo
höôùng xaây döïng moät heä thoáng ngaân haøng hai caáp bao goàm NHTW (vôùi caùc chöùc
naêng quaûn lyù giaùm saùt tieàn teä, thoáng keâ ñieàu tra phaân tích, giaùm saùt NHTM, phaùt
haønh tieàn maët, quaûn lyù ngoaïi hoái vaø thanh toaùn vôùi caùc ngaân haøng coù lieân quan), heä
thoáng caùc NHTM hoaït ñoäng treân cô sôû töï haïch toaùn vaø caùc ngaân haøng chính saùch.
Vieäc taùch caùc ngaân haøng chính saùch vôùi chöùc naêng thöïc hieän caùc khoaûn cho vay
chính saùch, khoâng laáy keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh laøm muïc ñích ra khoûi heä thoáng
caùc NHTM ñaõ ñöôïc thöïc hieän ôû Trung Quoác töø naêm 1994. Trong ñoù, NHTW coù chöùc
naêng kieåm soaùt chaët cheõ ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng tænh nhaèm giaûm bôùt
ruûi ro trong vieäc cho vay vaø taêng hieäu quaû caùc khoaûn vay. Ñoàng thôøi, tính ñoäc laäp,
tính giaùm saùt vaø tính chuyeân moân trong vieäc quaûn lyù tieàn teä cuûa NHTW cuõng ñöôïc
taêng cöôøng baèng caùc bieän phaùp cuï theå nhö giaûm bôùt caùc chi nhaùnh ngaân haøng caáp
tænh; phaân loaïi caùc ngaân haøng yeáu keùm; giaûi theå caùc toå chöùc taøi chính phi phaùp;
choáng tham nhuõng.
Ñaëc bieät, ñeå choáng laïi nhöõng aûnh höôûng tieâu cöïc cuûa khuûng hoaûng taøi chính -
tieàn teä chaâu AÙ naêm 1997-1998, ñöôïc söï uûy quyeàn cuûa Hoäi ñoàng nhaø nöôùc, NHTW
Trung Quoác ñaõ thaønh laäp UÛy ban giaùm saùt caùc NHTM quoác doanh. Nhöng chöùc naêng
chính cuûa Uyû ban naøy laø: kieåm toaùn caùc baùo caùo taøi chính cuûa caùc NHTM quoác
doanh; ñaùnh giaù vaø giaùm saùt chaát löôïng cuûa taøi saûn tín duïng; quaûn lyù tyû leä taøi saûn nôï;
boå sung vaø taêng cöôøng taøi saûn cho caùc NHTM quoác doanh; ñaùnh giaù vaø giaùm saùt
hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa Chuû tòch hoäi ñoàng quaûn trò vaø giaùm ñoác caùc NHTM quoác
doanh vaø ñöa ra nhöõng kieán nghò veà söï thaâm nhaäp vaø loaïi tröø, khen thöôûng vaø tröøng
phaït.
107
Cuøng vôùi vieäc caûi caùch hoaït ñoäng cuûa NHTW, hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM
cuõng ñöôïc caûi caùch theo höôùng ñoäc laäp trong hoaït ñoäng. Noùi caùch khaùc, nhöõng ngaân
haøng naøy khoâng coøn phaûi cho vay theo chæ ñaïo. Ngoaøi ra, caùc ngaân haøng coøn tieán
haønh vieäc laønh maïnh hoaù baûng caân ñoái taøi saûn cuûa mình baèng caùch xöû lyù nôï khoù ñoøi,
caûi caùch vieäc quaûn lyù nôï döïa treân ñaùnh giaù möùc ñoä ruûi ro; taêng cöôøng khaû naêng töï
giaùm saùt noäi boä; tinh giaûm bieân cheá… Boán ngaân haøng quoác doanh lôùn nhaát ñaõ ñöôïc
chuyeån ñoåi thaønh caùc ngaân haøng ña naêng vaø taïo thaønh neàn taûng cuûa heä thoáng taøi
chính vôùi 67% taøi saûn tieàn göûi ngaân haøng vaø 56% toång taøi saûn taøi chính. Heä thoáng
NHTM Trung Quoác laø keânh thu huùt voán quan troïng nhaát treân thò tröôøng taøi chính cuûa
nöôùc naøy vôùi vieäc thu huùt gaàn 77% tieát kieäm taøi chính haøng naêm cuûa caùc hoä gia ñình
trong thôøi kyø 1998-2001. Toång tieàn göûi ngaân haøng ñaït möùc kyû luïc 150% GDP naêm
2001.
Beân caïnh vieäc caûi toå heä thoáng ngaân haøng trong nöôùc, Trung Quoác ngaøy caøng
cho pheùp nhieàu theå cheá kinh doanh tieàn teä nöôùc ngoaøi ñöôïc thaønh laäp ôû nöôùc naøy.
Tính ñeán ñaàu naêm 2000 ñaõ coù 544 ñôn vò quaûn lyù, kinh doanh voán nöôùc ngoaøi thaønh
laäp vaên phoøng ôû Trung Quoác (trong ñoù coù 277 ngaân haøng vôùi 9 ngaân haøng ñöôïc kinh
doanh ñoàng Nhaân daân teää)ä; 181 cô quan baûo hieåm; 58 cô quan CK; 9 cô quan tín
duïng; 6 coâng ty taøi chính vaø 13 loaïi cô quan khaùc. Caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi coù soá
taøi saûn chieám gaàn 3% toång taøi saûn, 2% dö nôï vaø khoaûng 0,1% tieàn göûi.
Nhöõng maët tích cöïc vaø haïn cheá cuûa caùc bieän phaùp ñieàu tieát ôû Trung Quoác
Nhöõng taùc ñoäng tích cöïc
Nhöõng bieän phaùp ñieàu tieát chaët cheõ söï di chuyeån cuûa doøng voán FPI vaøo Trung
Quoác ñaõ giuùp cho nöôùc naøy oån ñònh ñöôïc tình hình kinh teá vó moâ, ñaûm baûo ñöôïc söï
ñoäc laäp cuûa chính saùch tieàn teä, trôï giuùp cho quaù trình töï do hoaù neàn kinh teá vaø baûo
veä heä thoáng taøi chính trong nöôùc tröôùc nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc töø beân ngoaøi. Ñieàu
tieát ñaõ khieán cho doøng voán tö nhaân nöôùc ngoaøi vaøo Trung Quoác chuû yeáu laø voán daøi
haïn, oån ñònh vaø ít coù nguy cô bò ñaûo ngöôïc.
Vieäc kieåm soaùt chaët cheõ quaù trình vay nôï nöôùc ngoaøi cho pheùp Trung Quoác
traùnh ñöôïc tình traïng nôï quaù möùc cuõng nhö söï maát caân ñoái veà cung caàu ngoaïi teä
giuùp cho heä thoáng taøi chính noäi ñòa hoaït ñoäng hieäu quaû hôn. Trong khi ñoù, vieäc kieåm
soaùt chaët cheõ doøng voán FPI ñaõ giuùp cho nöôùc naøy traùnh ñöôïc nguy cô bong boùng cuûa
TTCK cuõng nhö nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa ñaàu cô quoác teá; vieäc phaùt haønh hai loaïi
108
coå phieáu khaùc nhau ñaõ baûo ñaûm ñöôïc söï oån ñònh cuûa thò tröôøng do traùnh ñöôïc ruûi ro
ruùt voán (nhaø ÑTNN muoán ruùt voán phaûi tìm ñöôïc nhaø ÑTNN khaùc coù nhu caàu veà coå
phaàn mình ñang naém giöõ) cuõng nhö nhöõng taùc ñoäng baát oån cuûa thò tröôøng beân ngoaøi
tôùi TTCK noäi ñòa
Ñoàng thôøi, vieäc kieåm soaùt tyû giaù vaø ngoaïi hoái cuõng nhö kieåm soaùt caùc coâng cuï
phaùi sinh haïn cheá ñöôïc nguy cô ñaàu cô ñoái vôùi ñoàng nhaân daân teäää vaø di trì ñöôïc söï oån
ñònh cuûa tyû giaù. Taát caû nhöõng ñieàu ñoù ñaõ goùp phaàn giuùp cho Trung Quoác coù ñöôïc toác
ñoä taêng tröôûng cao vaø oån ñònh trong suoát thaäp kyû 1990 vaø trong nhöõng naêm ñaàu cuûa
theá kyû XXI.
Nhöõng haïn cheá
Beân caïnh nhöõng taùc ñoäng tích cöïc, caùc bieän phaùp ñieàu tieát cuûa Trung Quoác
cuõng chöùa ñöïng moät soá haïn cheá nhaát ñònh.
- Vieäc phaân chia TTCK thaønh hai khu vöïc taùch bieät nhau ñaõ laøm giaûm tính
thanh khoaûn cuûa thò tröôøng vaø khuyeán khích caùc hình thöùc giao dòch phi chính thöùc
(luoàn laùch vaø vi phaïm luaät). Nhaän thöùc ñöôïc ñieàu naøy, Trung Quoác ñaõ daàn daàn thöïc
hieän caùc bieän phaùp thoáng nhaát thò tröôøng;
- Söï ñieàu tieát chaët cheõ quaù trình di chuyeån cuûa doøng voán FPI ñaõ khoâng ngaên
caûn ñöôïc tình traïng chaûy voán ra nöôùc ngoaøi vaø hieän töôïng “quay voøng voán”, hieän
töôïng maø theo ñoù, voán töø Trung Quoác chaûy ra nöôùc ngoaøi moät caùch khoâng chính
thöùc vaø quay trôû laïi Trung Quoác döôùi daïng ÑTNN.
- Nhöõng bieän phaùp naøy ñaõ khieán cho TTCK vaø heä thoáng ngaân haøng Trung
Quoác chöa theå phaùt trieån ñöôïc theo chieàu saâu, thaäm chí cuøng vôùi nhöõng yeáu toá khaùc
(chính saùch coâng nghieäp) ñaõ laøm taêng caùc khoaûn nôï xaáu trong heä thoáng ngaân haøng;
- Chính saùch kieåm soaùt ngoaïi hoái chaët cheõ khieán cho ñoàng nhaân daân teä naèm
trong tình traïng thaáp giaù gaây ra tình traïng xung ñoät thöông maïi vôùi caùc ñoái taùc
thöông maïi treân theá giôùi.
- Nhöõng bieän phaùp ñieàu tieát cuûa Trung Quoác coøn taïo cô hoäi cho vieäc tham
nhuõng vaø laïm duïng chöùc quyeàn.
109
PHUÏ LUÏC 05: TÌNH HÌNH HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TTCK VIEÄT NAM
KEÅ TÖØ KHI THAØNH LAÄP VAØ ÑI VAØO HOAÏT ÑOÄNG
Vaøo thaùng 7/2000, TTCK Vieät Nam ñöôïc thaønh laäp vaø ñi vaøo hoaït ñoäng ñaùnh
daáu moät böôùc tieán vaø chuyeån mình raát ñaùng khích leä cuûa neàn kinh teá nöôùc ta theo xu
theá hoäi nhaäp quoác teá vaø xaây döïng neàn kinh teá Vieät Nam theo cô cheá thò tröôøng coù söï
quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc. Töø nay, heä thoáng NHTM Vieät Nam ñaõ coù theâm ngöôøi baïn
ñoàng haønh trong vieäc huy ñoäng vaø hoã trôï voán trung daøi haïn cho neàn kinh teá. TTCK
ra ñôøi ñaõ noùi leân chuû tröông ñuùng ñaén cuûa Chính phuû trong vieäc thu huùt voán ñaàu tö
giaùn tieáp nöôùc ngoaøi.
Qua 7 naêm hoaït ñoäng, TTCK Vieät Nam ñöôïc ñaùnh giaù laø moät trong nhöõng thò
tröôøng phaùt trieån nhanh nhaát theá giôùi veà voán hoùa thò tröôøng. TTCK nöôùc ta ñaõ phaùt
huy tích cöïc vai troø laø moät keânh huy ñoäng voán trung daøi haïn ñaùp öùng nhu caàu ñaàu tö
cho neàn kinh teá, laø moät trong nhöõng nhaân toá thuùc ñaåy quaù trình minh baïch hoaù hoaït
ñoäng cuûa DN.
Trong thôøi gian môùi ñi vaøo hoaït ñoäng, do tình traïng maát caân ñoái cung - caàu
nghieâm troïng neân TTCK Vieät Nam ñaõ traûi qua moät naêm taêng tröôûng vôùi toác ñoä
choùng maët, chæ soá VN-Index töø möùc 100 ñieåm trong phieân giao dòch ngaøy
28/7/2000 ñaõ taêng leân möùc kyû luïc laø 571,04 ñieåm trong phieân giao dòch ngaøy
26/5/2001. Töø thôøi ñieåm giöõa naêm 2001 cho ñeán thaùng 10/2003, chæ soá VN-Index
ñaõ traûi qua nhieàu giai ñoaïn bieán ñoäng maïnh theo chieàu höôùng giaûm, möùc thaáp
nhaát laø ngaøy 24/10/2003 khi chæ soá naøy giaûm xuoáng coøn 130,90 ñieåm. Tình hình
thò tröôøng naêm 2005 ñaõ daàn ñi vaøo oån ñònh nhaát laø khi coù Quyeát ñònh soá
238/2005/QÑ-TTg ngaøy 29/9/2005 cho pheùp nhaø ÑTNN ñöôïc naâng tyû leä sôû höõu coå
phieáu nieâm yeát vaø chöùng chæ quyõ ñaàu tö töø 30% leân 49% laøm cho thò tröôøng giao
dòch CK cuûa caùc nhaø ÑTNN soâi ñoäng haún leân. Cho ñeán cuoái naêm 2005, toång soá
löôïng CK giao dòch laø 73,86 trieäu töông öùng vôùi 5.885,8 tyû ñoàng, taêng gaàn gaáp
ñoâi so vôùi naêm 2004 vaø chieám tyû troïng khoaûng 10% so vôùi möùc giao dòch cuûa
toaøn thò tröôøng. Böôùc sang naêm 2006, TTCK ñaõ böùt leân moät taàm cao môùi, chæ soá
VN-Index taêng nhanh, ñaït 751.77 ñieåm vaøo phieân giao dòch cuoái cuøng cuûa naêm
(29/12/2006), taêng 144% so vôùi 307.5 ñieåm cuûa phieân cuoái cuøng naêm 2005. Ñaëc
bieät trong 6 thaùng ñaàu naêm 2007 TTCK Vieät Nam ñaõ coù nhöõng böôùc taêng
110
tröôûng vöôït baäc, chæ soá VN-Index taêng leân möùc kyû luïc môùi vôùi möùc 1.170,67
ñieåm taïi phieân giao dòch ngaøy 12/3/2007. Tính ñeán 31/05/2007 toaøn thò tröôøng ñaõ
coù 193 coå phieáu nieâm yeát vaø ñaêng kyù giao dòch (bao goàm caû saøn Haø Noäi vaø
TP.HCM) vôùi toång giaù trò voán hoùa ñaït treân 304.000 tyû ñoàng, baèng hôn 31% GDP
naêm 2006. Ngoaøi ra, coøn coù khoaûng 488 loaïi traùi phieáu Chính phuû ñaõ ñöôïc huy
ñoäng vaø nieâm yeát treân TTCK vaø haøng loaït chöùng chæ quyõ ñaàu tö cuøng vôùi 3.550
tyû ñoàng traùi phieáu cuûa caùc ngaân haøng, laøm cho haøng hoùa treân TTCK caøng theâm
phong phuù. Ngoaøi vieäc thu huùt ngaøy caøng nhieàu caùc coâng ty tham gia nieâm yeát
vaø giao dòch, soá löôïng nhaø ñaàu tö cuõng taêng leân lieân tuïc. Theo thoáng keâ cuûa
UBCKNN, tính ñeán cuoái thaùng 6/2007, TTCK Vieät Nam coù 243.809 taøi khoaûn
giao dòch taêng 2,3 laàn so vôùi thaùng 12/2006 (106.393 taøi khoaûn). Trong ñoù, 242.624
taøi khoaûn cuûa nhaø ñaàu tö caù nhaân vaø 1.185 taøi khoaûn nhaø ñaàu tö coù toå chöùc. Soá
löôïng caùc ñôn vò lieân quan tröïc tieáp ñeán TTCK cuõng taêng maïnh nhö ñaõ coù hôn
55 CtyCK, 19 CtyQLQ vaø 61 toå chöùc löu kyù hoaït ñoäng. Soá löôïng taøi khoaûn cuûa
caùc nhaø ÑTNN cuõng ñaõ ñaït treân 5.000 taøi khoaûn vaø coù chieàu höôùng taêng töø nay
ñeán cuoái naêm vaø hieän coù khoaûng 260 quyõ nhaø ÑTNN ñaàu tö vaøo TTCK Vieät
Nam vôùi toång giaù trò danh muïc ñaàu tö öôùc tính khoaûng 5 tyû USD. Theo döï baùo soá
löôïng taøi khoaûn seõ taêng leân raát nhanh töø nay ñeán cuoái naêm, caùc nhaø ÑTNN sôû
höõu 25-30% khoái löôïng nieâm yeát. Veà coâng cuï ñaàu tö, hieän nay caùc saûn phaåm
treân TTCK ñaõ ñöôïc ña daïng, thu huùt söï chuù yù cuûa caùc nhaø ñaàu tö caû trong vaø
ngoaøi nöôùc.
Vôùi nhöõng quy ñònh khaù côûi môû, caùc nhaø ÑTNN ñaõ tham gia maïnh meõ trong
thôøi gian gaàn ñaây. Theo quy ñònh, hieän nay nhaø ÑTNN ñöôïc pheùp naém giöõ toái ña
49% toång soá coå phieáu nieâm yeát. Ñoàng thôøi, caùc toå chöùc kinh doanh CK nöôùc ngoaøi
ñöôïc goùp voán vaø mua coå phaàn thaønh laäp lieân doanh vôùi tyû leä 49% voán ñieàu leä. Caùc
nhaø ÑTNN ñöôïc goùp voán toái ña 30% ñoái vôùi caùc NHTM.
Nhieàu giaûi phaùp kyõ thuaät môùi cuõng ñaõ ñöôïc ñöa vaøo aùp duïng nhö ñieàu chænh
bieân ñoä, chia nhoû loâ giao dòch, ñöa vaøo söû duïng loaïi leänh môùi laø ATO, … cho pheùp ña
daïng hoùa loaïi hình vaø phöông thöùc giao dòch, ñoàng thôøi ñaõ taïo ñöôïc nhöõng tieàn ñeà
heát söùc cô baûn trong vieäc chuaån hoùa caùc loaïi hình nghieäp vuï kyõ thuaät cuûa thò tröôøng.
Heä thoáng giao dòch cuûa TTGDCK ban ñaàu cho pheùp ñaáu leänh 300.000 leänh/phieân
vôùi thôøi haïn thanh toaùn giao dòch laø 4 ngaøy ( T+4), ñeán nay ñöôïc naâng caáp vôùi nhieàu
chöùc naêng hoã trôï cho quaûn lyù giao dòch vaø ñaõ thöïc hieän giaûm thôøi gian thanh toaùn
xuoáng 3 ngaøy (T+3). Ñaëc bieät vaøo ngaøy 30/7/2007 laàn ñaàu tieân UBCKNN ñaõ aùp
duïng phöông thöùc khôùp leänh lieân tuïc beân caïnh phöông thöùc khôùp leänh töøng laàn. Qua
111
ñoù theå hieän söï lôùn maïnh cuûa thò tröôøng coøn khaù non treû ñoàng thôøi nhaèm haïn cheá vieäc
laøm giaù cuûa caùc nhaø ñaàu tö trong phöông thöùc khôùp leänh töøng laàn.
Hoaït ñoäng ñaêng kyù, löu kyù vaø thanh toaùn buø tröø cuûa TTDGCK khoâng
ngöøng ñöôïc caûi thieän, naâng cao vaø luoân ñaûm baûo quy trình thanh toaùn caùc giao
dòch ñöôïc dieãn ra thoâng suoát vaø an toaøn.
Ngaøy 08/8/2007, TTGDCK ñaõ chính thöùc chuyeån ñoåi thaønh SGDCK seõ
taùch baïch chöùc naêng quaûn lyù nhaø nöôùc vaø chöùc naêng ñieàu haønh thò tröôøng, taïo
ñieàu kieän gaén keát vôùi thò tröôøng khu vöïc, thò tröôøng theá giôùi.
Keát quaû treân ñaây cho thaáy hoaït ñoäng ñaáu giaù coå phaàn treân thò tröôøng sô caáp
ñaõ laøm cho thò tröôøng thöù caáp hoaït ñoäng soâi ñoäng hôn, ñoàng thôøi môû ra xu höôùng cho
caùc DN löïa choïn phöông thöùc huy ñoäng voán thoâng qua TTCK.
Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa TTGDCK TP.HCM, ngaøy 8/3/2005 TTGDCK Haø
Noäi ñaõ chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng. Vieäc ra ñôøi cuûa thò tröôøng naøy ñaõ goùp phaàn
hoaøn chænh moâ hình TTCK Vieät Nam. Beân caïnh ñoù, caùc toå chöùc kinh doanh, dòch vuï
CK cuõng ñaõ coù söï phaùt trieån veà quy moâ vaø chieàu saâu, goùp phaàn tích cöïc thuùc ñaåy
tieán trình coå phaàn hoaù caùc DNNN. Ñaây laø böôùc chuaån bò quan troïng cho vieäc ñaàu tö
vôùi quy moâ lôùn hôn vaøo TTCK cuûa caùc toå chöùc taøi chính. Böôùc phaùt trieån nhanh vaø
keát quaû ñaït ñöôïc cuûa TTCK trong thôøi gian qua baét nguoàn töø söï chæ ñaïo saùt sao vaø
quyeát lieät cuûa Chính phuû vaø Boä Taøi chính trong vieäc ban haønh vaø thöïc thi caùc chính
saùch taïo haøng hoaù cho thò tröôøng, thuùc ñaåy tieán trình coå phaàn hoaù DNNN, thu huùt caùc
nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc tham gia vaøo TTCK Vieät Nam.
Baûng 2.4: Tình hình nieâm yeát CK ñeán ngaøy 20/8/2007
Noäi dung Toaøn thò tröôøng Coå phieáu Chöùng chæ quyõ Traùi phieáu
Toång soá CK nieâm yeát 521 112 2 407
Tyû troïng (%) 100 21,5 0,38 78,12
Khoái löôïng nieâm yeát
(ngaøn CK) 2.486.310,90 1.833.264,03 100.000,00 553.046,87
Tyû troïng(%) 100 73,73 4,02 22,24
Giaù trò CK nieâm yeát
(trieäu VNÑ) 74.340.327,34 18.332.640,34 1.000.000,00 55.007.687,00
Tyû troïng (%) 100 24,66 1,35 73,99
112
Nguoàn : Phoøng thoâng tin thò tröôøng - TTGDCK TP. HCM
Döï kieán thôøi gian tôùi, soá coå phieáu nieâm yeát taïi trung taâm ñöôïc taêng leân raát
nhieàu do Chính phuû ñaõ chuû tröông ñöa coå phieáu cuûa moät soá toång coâng ty lôùn, caùc
NHTM quoác doanh coå phaàn hoaù vaø nieâm yeát treân thò tröôøng.
Beân caïnh söï thaønh coâng, TTCK vaãn coøn moät soá maët haïn cheá caàn khaéc phuïc
nhö: chöa coù nhieàu DN lôùn tham gia nieâm yeát, ñaëc bieät laø caùc DN thuoäc lónh vöïc
nhaïy caûm nhö Ngaân haøng, Baûo hieåm; quy moâ thò tröôøng coøn nhoû; vieäc coâng boá
thoâng tin cuûa caùc CtyNY vaø hoaït ñoäng cuûa CtyCK coøn keùm hieäu quaû; trình ñoä coâng
ngheä kyõ thuaät cuûa thò tröôøng coøn thaáp, heä thoáng giaùm saùt chöa thaät söï ñoàng boä.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 47180.pdf