Luận văn Tổ chức lập báo cáo tài chính hợp nhất khi hợp nhất doanh nghiệp ở Việt Nam
PHẦN MỞ ĐẦU ******** I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Hợp nhất doanh nghiệp là một loại hình hoạt động của các doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường đã xuất hiện trên thế giới từ cuối thế kỷ XIX, đặc biệt là ở các nước phát triển. Hợp nhất doanh nghiệp xuất hiện lần đầu tiên khi các xí nghiệp đã hợp nhất với nhau để tạo thành các công ty độc quyền. Tiếp đó, vào thập kỷ 20 của thế kỷ này, một làn sóng hợp nhất theo chiều dọc đã diễn ra mạnh mẽ và thực tế ngày càng nhiều doanh nghiệp hợp nhất lại với nhau. Đến nữa cuối thập kỷ 80, làn sóng sáp nhập, hợp nhất và thôn tính giữa các doanh nghiệp diễn ra mạnh mẻ và đã trở thành một xu thế phổ biến trong nền kinh thế thế giới trong giai đoạn hiện nay. Trong bối cảnh toàn cầu hoá kinh tế hiện nay, dưới tác động của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ, cạnh tranh đang diễn ra với nhiều hình thức khác nhau và trong mọi lĩnh vực khác nhau. Do hạn chế về khả năng và nguồn lực nên các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế buộc phải hợp tác với nhau trong quá trình sản xuất, tiêu thụ cũng như nghiên cứu và phát triển. Vì vậy, đặc điểm nổi bật trong cạnh tranh kinh tế hiện nay là cạnh tranh trong hợp tác, các bên tham gia cạnh tranh phải tìm cách hợp tác với nhau để cạnh tranh có hiệu quả hơn. Một hình thức hợp tác được các doanh nghiệp ưa thích hiện nay là hợp nhất doanh nghiệp. Hợp nhất doanh nghiệp có ý nghĩa quan trọng cho những doanh nghiệp tham gia hợp nhất, nó giúp các doanh nghiệp mở rộng quy mô, giảm đối thủ cạnh tranh; nó có thể giúp doanh nghiệp đa dạng hóa các hoạt động, mở rộng thị trường Ngoài ra, hợp nhất doanh nghiệp đôi khi còn tạo ra cho doanh nghiệp mới những khoản lợi về thuế. Các doanh nghiệp Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này, biểu hiện rõ nhất là trong thời gian qua Chính phủ đã tiến hành sắp xếp lại các doanh nghiệp nhà nước bằng cách sáp nhập, hợp nhất lại với nhau, một số khác thì tự tìm đến nhau thông qua việc mua bán, hợp nhất. Điều này cho thấy, việc hợp nhất giữa các doanh nghiệp tạo ra một sức mạnh cho doanh nghiệp cạnh tranh trên thương trường. Thực tế cho thấy nó có những ưu điểm nhất định, nhưng ở Việt Nam hợp nhất doanh nghiệp lần đầu xuất hiện trong Hệ thống kế toán được ban hành theo Luật doanh nghiệp (1999) và gần đây có nhiều nội dung mới được bổ sung trong các chuẩn mực kế toán Việt Nam cũng như các thông tư hướng dẫn để giúp các doanh nghiệp có thể tìm ra cách thức hạch toán phù hợp. Tuy nhiên, vẫn chưa có một văn bản nào quy định, hướng dẫn một cách cụ thể, rõ ràng để các doanh nghiệp vận dụng trong công tác hạch toán kế toán cũng như trình bày các báo cáo tài chính của mình. Trong khi đó, hoạt động hợp nhất giữa các doanh nghiệp ngày càng diễn ra nhiều hơn và đa dạng hơn. Trước một thực tế đó, đòi hỏi các cơ quan chủ quản phải cấp bách ban hành các văn bản nhằm hướng dẫn, điều chỉnh hoạt động này. Cụ thể là Bộ tài chính phải ban hành các chuẩn mực kế toán và các thông tư hướng dẫn công tác kế toán các nghiệp vụ hợp nhất doanh nghiệp, cũng như việc lập và trình bày báo cáo tài chính hợp nhất khi hợp nhất doanh nghiệp. Trong quá trình học tập ở Trường kết hợp với công tác kế toán thực tế tại doanh nghiệp, tôi đã nhận thấy được tính cấp bách và cần thiết của vấn đề trên. Vì vậy, tôi quyết định chọn nghiên cứu đề tài “Tổ chức lập báo cáo tài chính hợp nhất khi hợp nhất doanh nghiệp ở Việt Nam” để làm luận văn tốt nghiệp thạc sỹ kinh tế của mình. Đây là một đề tài còn khá mới mẻ ở Việt Nam, vì cho đến nay Bộ Tài Chính vẫn chưa ban hành chuẩn mực kế toán qui định cho hoạt động này. Do đó, cơ sở lý luận của đề tài hầu hết dựa trên nền tảng của chuẩn mực kế toán quốc tế và một số qui định, chuẩn mực kế toán Việt Nam đã ban hành. Cho nên, Công việc nghiên cứu gặp rất nhiều khó khăn và hạn chế nhất định. Tác giả đã cố gắng hết sức với những khả năng, kiến thức của mình để hoàn thiện đề tài một cách tối ưu nhất. Nhưng do còn hạn chế nhất định nên không thể tránh khỏi thiếu sót, tôi rất mong ghi nhận sự chỉ dẫn của các Quý Thầy Cô, sự góp ý của tất cả các bạn bè, đồng nghiệp để đề tài ngày càng được hoàn thiện hơn. II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Đưa ra cách tiếp cận một số phương pháp, xây dựng mô hình làm cơ sở cho công tác kế toán và lập báo cáo tài chính hợp nhất khi hợp nhất doanh nghiệp ở Việt Nam. III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU Trong khuôn khổ của luận văn, đối tượng nghiên cứu chỉ giới hạn ở vấn đề lập báo cáo tài chính hợp nhất khi hợp nhất doanh nghiệp, không bao gồm việc lập báo cáo tài chính hợp nhất trong các tập đoàn gồm nhiều công ty chịu sự kiểm soát của công ty mẹ. Nội dung nghiên cứu bao gồm: - Hệ thống cơ sở lý luận về hợp nhất doanh nghiệp, phương pháp kế toán và trình bày báo cáo tài chính hợp nhất theo chuẩn mực kế toán quốc tế và một số chuẩn mực kế toán Việt Nam đã ban hành. - Thực trạng của việc hợp nhất doanh nghiệp và lập báo cáo tài chính hợp nhất khi hợp nhất doanh nghiệp tại Việt Nam. - Trên cơ sở lý luận và thực trạng hoạt động hợp nhất doanh đang diễn ra ở Việt Nam, tác giả đưa ra cách tiếp cận một số quan điểm, phương pháp kế toán làm nền tảng cho việc lập báo cáo tài chính hợp nhất khi hợp nhất doanh nghiệp ở Việt Nam. - Xây dựng mô hình lập báo cáo tài chính hợp nhất ở Việt Nam trong điều kiện chưa có chuẩn kế toán về hợp nhất doanh nghiệp. IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Phương nghiên cứu chủ đạo là phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, nghiên cứu các vấn đề trong mối quan hệ phổ biến và trong sự vận động, phát triển. Đồng thời kết hợp sử dụng đồng bộ các phương pháp cụ thể như: phương pháp phân tích, thống kê, phương pháp so sánh, đối chiếu nhằm giúp luận văn đạt được mục tiêu đề ra. V. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI - Khái quát tiến trình hợp nhất doanh nghiệp đã và đang diễn ra trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam. - Vận dụng chuẩn mực kế toán quốc tế và chuẩn mực kế toán Việt Nam vào điều kiện ở Việt Nam trong việc lập báo cáo tài chính hợp nhất khi hợp nhất doanh nghiệp trong điều kiện chưa có chuẩn mực kế toán về hợp nhất doanh nghiệp. VI. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN Kết cấu của luận văn như sau: Lời cám ơn Phần mở đầu Chương I: Lý luận về hợp nhất doanh nghiệp. Chương II: Thực trạng hợp nhất doanh nghiệp và lập báo cáo hợp nhất ở Việt Nam hiện nay. Chương III: Mô hình lập báo cáo tài chính hợp nhất khi hợp nhất doanh nghiệp ở Việt Nam. Phần kết luận Tài liệu tham khảo Phụ lục
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Tổ chức lập báo cáo tài chính hợp nhất khi hợp nhất doanh nghiệp ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ieáu coù quyeàn bieåu quyeát cuûa moãi beân;
- Löôïng taøi saûn vaø nôï phaûi traû maø moãi beân ñoùng goùp; vaø
- Doanh thu baùn haøng, thu nhaäp hoaït ñoäng khaùc, caùc khoaûn baát thöôøng vaø laõi
hay loã roøng cuûa moãi doanh nghieäp tröôùc ngaøy Hôïp nhaát bao goàm caû laõi hay loã
ñaõ ñöôïc ghi nhaän trong Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
Trong nhöõng tröôøng hôïp cuï theå, doanh nghieäp phaûi thuyeát minh theâm moät soá
thoâng tin coù lieân quan ñeå giuùp ngöôøi söû duïng baùo caùo taøi chính coù moät caùch nhìn
ñuùng ñaén, toaøn dieän veà quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh cuõng nhö tình hình taøi
chính cuûa doanh nghieäp.
- 83 -
3.5. Vaän duïng moâ hình laäp baùo caùo hôïp nhaát vaøo thöïc tieãn ôû Vieät Nam.
Thoâng qua thöïc traïng hôïp nhaát doanh nghieäp ôû Vieät Nam, vieäc laäp baùo caùo taøi
chính hôïp nhaát khi hôïp nhaát doanh nghieäp laø vaán ñeà caáp baùch phuïc vuï cho coâng
taùc quaûn lyù taøi chính, keá toaùn trong quaù trình phaùt trieån kinh teá ôû Vieät Nam.
Thöïc teá cho thaáy Vieät Nam laø moät ñaát nöôùc ngheøo, traõi qua moät thôøi kyø chieán
tranh laâu daøi vaø ñang töøng böôùc ñi leân xaây döïng vaø phaùt trieån ñaát nöôùc. Neàn kinh
teá thò tröôøng vöøa ñöôïc hình thaønh, ñang trong quaù trình phaùt trieån vaø hoaøn thieän.
Do ñoù, nghieäp vuï kinh teá veà hôïp nhaát doanh nghieäp chöa trôû neân phoå bieán nhö ôû
caùc nöôùc coù neàn kinh teá thò tröôøng phaùt trieån. Do vaäy, heä thoáng keá toaùn vaø laäp
baùo caùo taøi chính cho caùc loaïi hình naøy chöa ñöôïc xaây döïng thaønh caùc nguyeân
taéc, phöông phaùp chung thoáng nhaát. Maëc duø ñaây laø moät hoaït ñoäng hôïp nhaát giöõa
caùc doanh nghieäp ñöôïc phaùp luaät coâng nhaän. Ñieàu naøy laøm cho doanh nghieäp gaëp
luùng tuùng trong vieäc ghi cheùp keá toaùn vaø laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ñeå ñaûm
baûo tính trung thöïc, hôïp lyù cuûa caùc thoâng tin ñöôïc trình baøy.
Maët khaùc, hieän nay thò tröôøng chöùng khoaùn ôû nöôùc ta chöa thaät söï phaùt trieån
maïnh nhöng ñoù laø böôùc khôûi ñaàu cuûa thò tröôøng voán vaø seõ phaùt trieån maïnh trong
töông lai. Khi ñoù, vieäc mua baùn coå phieáu cuûa doanh nghieäp trôû neân phoå bieán hôn,
phaùt sinh nhieàu nghieäp vuï hôïp nhaát thoâng qua vieäc mua baùn coå phieáu treân thò
tröôøng chöùng khoaùn.
Trong thôøi gian vöøa qua, moät soá doanh nghieäp ôû Vieät Nam khi hôïp nhaát gaëp
nhieàu khoù khaên trong vieäc laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát. Söï kieän coâng ty
Saigonmilk vaøo coâng ty Vinamilk laø moät ñieån hình. Nhöng do ñaëc ñieåm ngaønh
ngheà (cuøng ngaønh ngheà) vaø loaïi hình doanh nghieäp (caû hai ñeàu laø doanh nghieäp
nhaø nöôùc) neân vieäc hôïp nhaát giöõa hai ñôn vò dieãn ra nhanh choùng vaø thuaän lôïi.
Taïi thôøi ñieåm naêm 2003, ôû Vieät Nam neàn kinh teá thò tröôøng chöa phaùt trieån, thò
tröôøng chöùng khoaùn chæ môùi ñi vaøo hoaït ñoäng neân chöa ñuû cô sôû ñeå xaùc ñònh giaù
trò hôïp lyù cuûa doanh nghieäp. Vì theá, vieäc hôïp nhaát giöõa hai coâng ty naøy söû duïng
- 84 -
phöông phaùp Coäng voán laø hôïp lyù. Caùc böôùc chuaån bò baùo caùo taøi chính rieâng cuaû
töøng coâng ty vaø thuû tuïc hôïp nhaát tuaân thuû ñuùng theo caùc qui ñònh hieän haønh. Do
hai coâng ty hoaït ñoäng cuøng ngaønh ngheà neân caùc chính saùch, phöông phaùp vaø nieân
ñoä keá toaùn mang tính töông ñoàng vôùi nhau neân khoâng caàn phaûi xem xeùt söï khaùc
bieät naøy. Tuy nhieân, caàn phaûi thöïc hieän ñieàu chænh sau ñaây khi laäp baùo caùo taøi
chính hôïp nhaát theo phöông phaùp coäng voán:
Ñieàu chænh khoaûn ñaàu tö 20% cuûa coâng ty Vinamilk vaøo coâng ty Saigonmilk:
Ghi giaûm khoaûn muïc ñaàu tö cuûa coâng ty Vinamilk: 18.000.000.000
Ghi giaûm phaàn voán cuûa coâng ty Saigonmilk:18.000.000.000
(Loaïi tröø khoaûn ñaàu tö laãn nhau giöõa caùc ñôn vò tham gia hôïp nhaát)
Khi ñoù, Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát cuûa coâng ty Vinamilk ñöôïc laäp nhö sau:
BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN
(Hôïp nhaát)
Taïi ngaøy 31 thaùng 12 naêm 2003
Ñôn vò tính: Trieäu ñoàng
TAØI SAÛN Vinamilk Saigonmilk Hôïp nhaát
A. Taøi saûn löu ñoäng vaø ñaàu tö ngaén haïn
I. Tieàn
II. Caùc khoaûn ñaàu tö taøi chính ngaén haïn
III. Caùc khoaûn phaûi thu
IV. Haøng toàn kho
V. Taøi saûn löu ñoäng khaùc
B. TSCÑ vaø ñaàu tö taøi chính daøi haïn
I. Taøi saûn coá ñònh
- Nguyeân giaù TSCÑ höõu hình
- Giaù trò hao moøn luõy keá TSCÑ HH
- Nguyeân giaù TSCÑ voâ hình
- Giaù trò hao moøn luõy keá TSCÑ VH
II. Caùc khoaûn ñaàu tö taøi chính daøi haïn
III. Chi phí xaây döïng cô baûn dôû dang
IV. Caùc khoaûn kyù cöôïc kyù quyõ daøi haïn
V. Chi phí traû tröôùc daøi haïn
VI. Caùc chi phí khaùc.
TOÅNG COÄNG TAØI SAÛN
750.035
42.591
107.809
270.547
294.273
34.815
1.293.305
704.823
986.579
-381.868
152.984
-52.872
495.709
48.297
37.489
6.987
2.043.340
69.966
5.894
15.721
23.708
24.231
412
82.028
61.678
75.612
-23.864
13.861
-3.931
8.529
9.157
2.586
78
151.994
820.001
48.485
123.530
294.255
318.504
35.227
1.357.333
766.501
1.062.191
-405.732
166.845
-56.803
486.238
57.454
40.075
7.065
2.177.334
- 85 -
NGUOÀN VOÁN Vinamilk Saigonmilk Hôïp nhaát
A. Nôï phaûi traû
I. Nôï ngaén haïn
II. Nôï daøi haïn
III. Nôï khaùc
B. Nguoàn voán chuû sôû höõu
I. Nguoàn voán, quyõ
7. Nguoàn voán kinh doanh
8. Coå phieáu quyõ
9. Thaëng dö voán
10. Cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi
11. Caùc quyõ
12. Lôïi nhuaän chöa phaân phoái
II. Nguoàn voán kinh phí
TOÅNG COÄNG NGUOÀN VOÁN
290.480
177.951
100.000
12.529
1.752.860
1.752.860
1.500.000
37.336
215.524
2.043.340
40.701
18.648
20.000
2.053
111.293
111.293
90.000
5.769
15.524
151.994
331.181
196.599
120.000
14.582
1.846.153
1.864.153
1.572.000
43.105
231.048
2.177.334
ÔÛ phaïm vi roäng hôn, ñeå vaän duïng moâ hình treân ñeå laäp baùo caùo taøi chính hôïp
nhaát khi hôïp nhaát doanh nghieäp ôû Vieät Nam hieän nay, caàn boå sung noät soá vaán ñeà
sau:
Cho pheùp söû duïng phöông phaùp coäng voán beân caïnh phöông phaùp mua:
Doanh nghieäp ñöôïc aùp duïng phöông phaùp Mua doanh nghieäp hoaëc phöông phaùp
Coäng voán tuyø vaøo baûn chaát cuûa vieäc hôïp nhaát doanh nghieäp.
Baûn chaát cuûa Coäng voán laø caùc beân tham gia hôïp nhaát coù quyeàn kieåm soaùt töông
ñöông nhau sau khi hôïp nhaát. Moät trong nhöõng ñieàu kieän quan troïng ñeå ñaûm baûo
ñieàu naøy laøø giaù trò hôïp lyù cuûa caùc beân tham gia khoâng coù söï khaùc bieät lôùn. Ñieàu
kieän naøy cuõng nhö caùc ñieàu kieän khaùc ñöôïc ñaët ra trong phöông phaùp Coäng thöïc
söï khoù ñeå ñaùp öùng. Tuy nhieân, khoâng theå boû caùc ñieàu kieän naøy ñeå phöông phaùp
Coäng deã aùp duïng hôn vì nhö theá seõ khoâng neâu baät ñöôïc baûn chaát cuûa söï hôïp nhaát,
khoâng phaân bieät ñöôïc Coäng voán vaø Mua doanh nghieäp. Töø ñoù, caùc doanh nghieäp
seõ tuyø tieän aùp duïng phöông phaùp naøo maø hoï thích, baát chaáp baûn chaát kinh teá cuûa
nghieäp vuï. Vaán ñeà ñaët ra ôû ñaây laø phöông phaùp Coäng coù thöïc söï caàn thieát khoâng
khi maø caùc ñieàu kieän ñaët ra khoù ñaùp öùng ñöôïc. Theo quan ñieåm cuûa taùc giaû,
phöông phaùp Coäng vaãn coøn caàn thieát trong giai ñoaïn naøy vì noù vaãn coù theå aùp
duïng cho vieäc hôïp nhaát giöõa caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc hay giöõa caùc doanh
- 86 -
nghieäp coù quy moâ nhoû. Hieän nay, ôû nöôùc ta coøn toàn taïi khaù nhieàu caùc doanh
nghieäp Nhaø nöôùc vaø vieäc taùch, nhaäp, hôïp nhaát caùc doanh nghieäp naøy cuõng khaù
thöôøng xuyeân. Duø caùc doanh nghieäp naøy coù söï caùch bieät veà voán, veà quy moâ song
baûn chaát cuûa vieäc hôïp nhaát giöõa chuùng vaãn laø Coäng voán. Ñaây laø neùt ñaëc bieät xuaát
phaùt töø ñaëc ñieåm cuûa caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc.
Ngoaøi ra, nöôùc ta coøn toàn taïi raát nhieàu caùc doanh nghieäp coù quy moâ nhoû. Taïi caùc
doanh nghieäp naøy, taøi saûn cuûa hoï khoâng nhieàu neân cheânh leäch giöõa giaù trò ghi soå
vaø giaù trò hôïp lyù khoâng ñaùng keå, thöông hieäu cuûa hoï chöa phoå bieán…daãn ñeán vieäc
haïch toaùn theo phöông phaùp Coäng hay phöông phaùp Mua cuõng khoâng coù khaùc
bieät lôùn. Hôn nöõa, söï caùch bieät veà voán cuûa caùc doanh nghieäp naøy khoâng lôùn, vaø
khi chaáp nhaän hôïp nhaát vôùi nhau, hoï cuøng chia seû ruûi ro, lôïi ích vaø quyeàn kieåm
soaùt vôùi nhau. Vì vaäy, trong tröôøng hôïp naøy, caùc ñieàu kieän Coäng voán coù theå ñöôïc
thoaû maõn.
Khi mua doanh nghieäp, taøi saûn vaø nôï phaûi traû xaùc ñònh ñöôïc ghi nhaän theo
giaù trò hôïp lyù cuûa chuùng taïi ngaøy giao dòch trao ñoåi. Khi tieán haønh hôïp nhaát doanh
nghieäp, caùc doanh nghieäp ôû Vieät Nam thöôøng söû duïng giaù trò ghi soå cuûa töøng
doanh nghieäp maø khoâng söû duïng giaù trò hôïp lyù cuûa taøi saûn vaø nôï phaûi traû xaùc ñònh
ñöôïc. Trong khi ñoù, caùc nöôùc phaùt trieån treân theá giôùi thöôøng söû duïng giaù trò hôïp
lyù ñeå xaùc ñònh giaù trò cuûa doanh nghieäp, lyù do chính laø noù ñem laïi caùi nhìn roõ
raøng vaø ñaùng tin caäy hôn giaù trò ghi soå. ÔÛ Vieät Nam caàn phaûi ban haønh moät soá
tieâu chuaån xaùc ñònh giaù trò taøi saûn vaø thaønh laäp moät toå chöùc coù uy tín ñeå thöïc hieän
chöùc naêng naøy. Hy voïng raèng trong thôøi gian tôùi caùc doanh nghieäp Vieät Nam seõ
coá gaéng söû duïng giaù trò hôïp lyù trong quaù trình hôïp nhaát doanh nghieäp, ñaùp öùng
nhö caàu caáp thieát cuûa thöïc tieãn. Coù nhö vaäy, caùc thoâng tin trình baøy treân baùo caùo
taøi chính hôïp nhaát môùi phaûn aùnh ñuùng baûn chaát cuûa vieäc hôïp nhaát cuõng nhö tình
hình taøi chính cuûa ñôn vò môùi sau hôïp nhaát.
Tuy caùc doanh nghieäp Vieät Nam ñang gaëp phaûi nhöõng khoù khaên trong vieäc xaùc
ñònh giaù trò hôïp lyù cuûa caùc taøi saûn vaø nôï phaûi traû coù theå xaùc ñònh ñöôïc nhöng
- 87 -
trong thôøi gian tôùi khi Vieät Nam gia nhaäp UÛy ban Chuaån möïc Ñaùnh giaù quoác teá
(IVSC), nhöõng khoù khaên naøy seõ ñöôïc giaûi quyeát. Vì IVSC laø moät toå chöùc phi
chính phuû thuoäc Lieân hieäp quoác vaø hoaït ñoäng lieân keát vôùi caùc toå chöùc khaùc nhö
Ngaân haøng theá giôùi, toå chöùc Hôïp taùc vaø Phaùt trieån kinh teá (OECD), Lieân ñoaøn Keá
toaùn quoác teá (IFAC), UÛy ban Chuaån möïc Keá toaùn quoác teá (IASB), vaø caùc toå chöùc
veà ñaùnh giaù ôû caùc quoác gia treân theá giôùi nhaèm haøi hoaø caùc chuaån möïc ñaùnh giaù,
taêng cöôøng söï hieåu bieát veà caùc chuaån möïc ñaùnh giaù cuõng nhö thuùc ñaåy vieäc söû
duïng giaù trò hôïp lyù trong quaù trình Mua doanh nghieäp. Khi laø thaønh vieân cuûa toå
chöùc naøy, Vieät Nam hoaøn toaøn coù khaû naêng vaø coù ñaày ñuû chuaån möïc giuùp cho
vieäc xaùc ñònh giaù trò hôïp lyù cuûa taøi saûn vaø nôï phaûi traû coù theå xaùc ñònh ñöôïc cuûa
doanh nghieäp bò mua.
Lôïi theá thöông maïi phaùt sinh töø vieäc mua doanh nghieäp ñöôïc coi nhö moät taøi
saûn ñaëc bieät, phaân boå tröïc tieáp vaøo chi phí saûn xuaát kinh doanh trong thôøi gian hôïp
lyù. Theo chuaån möïc keá toaùn Vieät Nam soá 04 veà Taøi saûn voâ hình ban haønh naêm
2004, Lôïi theá thöông maïi ñöôïc ghi nhaän laø chi phí traû tröôùc daøi haïn. Haïch toaùn
nhö vaäy laø do ñi töø caùch ñònh nghóa: “Caùc taøi saûn voâ hình khi mua doanh nghieäp
neáu khoâng thoûa maõn ñònh nghóa veà taøi saûn voâ hình vaø tieâu chuaån ghi nhaän taøi saûn
voâ hình thì ñöôïc coi laø lôïi theá thöông maïi”. Tuy nhieân ñònh nghóa naøy cuõng khaúng
ñònh “Lôïi theá thöông maïi” coù baûn chaát laø moät taøi saûn. Maët khaùc Lôïi theá thöông
maïi coù giaù trò khaù lôùn vaø ñöôïc ñaùnh giaù coù aûnh höôûng quan troïng ñeán lôïi ích kinh
teá töông lai, nhieàu khi noù coøn lôùn hôn giaù trò hôïp lyù cuûa taøi saûn phi tieàn teä cuûa
doanh nghieäp bò mua. Vaäy vieäc ghi nhaän Lôïi theá thöông maïi vaøo chi phí traû tröôùc
daøi haïn coù phaûi laø chöa toái öu, hôi göôïng eùp. Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naøy, Taùc giaû
kieán nghò boå sung vaøo heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn Vieät Nam moät taøi khoaûn laø 215
vôùi teân goïi “Lôïi theá thöông maïi”. Taøi khoaûn naøy ñöôïc söû duïng ñeå ghi nhaän rieâng
cho hoaït ñoäng mua doanh nghieäp, coù baûn chaát laø taøi saûn nhöng do vieäc öôùc löôïng
moäït caùch ñaùng tin caäy lôïi ích kinh teá töông lai phaùt sinh töø noù thaät söï raát khoù
khaên neân khoâng ñöôïc haïch toaùn theo phöông phaùp giaù goác maø ñöôïc phaân boå vaøo
chi phí theo thôøi gian hôïp lyù. Vì vaäy, Taøi khoaûn naøy coù theå coù soá dö Nôï (lôïi theá
- 88 -
thöông maïi döông) hoaëc soá dö Coù (lôïi theá thöông maïi aâm), vaø ñöôïc trình baøy treân
baùo caùo taøi chính hôïp nhaát thaønh moät chæ tieâu rieâng trong phaàn “Taøi saûn daøi haïn”.
Vieäc ghi nhaän vaø trình baøy nhö treân môùi phaûn aùnh moät caùch trung thöïc, hôïp lyù
giaù trò taøi saûn cuûa doanh nghieäp.
Veà khaáu hao lôïi theá thöông maïi: Neân choïn caùch xöû lyù theo IAS 22 (1998)
vì caùch xöû lyù naøy seõ thích hôïp hôn vôùi neàn kinh teá thò tröôøng ôû Vieät Nam ñang
trong giai ñoaïn phaùt trieån ñeå hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi. Rieâng vieäc khoâng tính
khaáu hao maø chæ kieåm tra toån thaát haøng naêm nhö IFRS-3 theo taùc giaû thì chöa
thöïc hieän ñöôïc, vì vaán ñeà naøy coøn phöùc taïp vaø quaù xa laï vôùi ñieàu kieän cuûa Vieät
Nam hieän nay.
Do ñoù, khi caùc doanh nghieäp ôû Vieät Nam tham gia hôïp nhaát, chuùng ta neân xem
xeùt kyõ baûn chaát cuûa vieäc hôïp nhaát ñeå xaùc ñònh phöông phaùp keá toaùn cho vieäc hôïp
nhaát laø: Phöông phaùp Mua hay phöông phaùp Coäng voán, chöù khoâng hoaøn toaøn chæ
aùp duïng phöông phaùp Coäng voán. Vì khi Vieät Nam hoäi ñuû caùc vaán ñeà treân, chuùng
ta hoaøn toaøn coù ñuû cô sôû ñeå xaùc ñònh giaù trò hôïp lyù taøi saûn cuûa doanh nghieäp, vieäc
laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát theo phöông phaùp Mua thöïc hieän ñöôïc. Khi ñoù, taøi
saûn cuûa doanh nghieäp sau khi hôïp nhaát seõ bao goàm phaàn giaù trò lôïi theá thöông
maïi (döông hoaëc aâm). Phaàn naøy chieám giaù trò ñaùng keå trong toång taøi saûn cuûa
doanh nghieäp nhöng tröôùc ñaây caùc doanh Vieät Nam chöa xem xeùt ñeán. Do ñoù,
baùo caùo taøi chính chöa phaûn aùnh ñaày ñuû tình hình taøi chính cuûa doanh nghieäp. Hy
voïng raèng trong thôøi gian saép ñeán, vaán ñeà naøy seõ ñöôïc caûi thieän, ñem laïi cho
ngöôøi söû duïng baùo caùo taøi chính moät caùch nhìn toaøn dieän hôn veà tình hình taøi
chính cuûa doanh nghieäp.
Qua moät soá noäi dung vaø phöông phaùp keá toaùn laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát
doanh nghieäp ñaõ ñöôïc heä thoáng hoaù keát hôïp vôùi moät soá vaán ñeà caàn boå sung treân
ñaây, hy voïng raèng noäi dung cuûa luaän vaên seõ ñöôïc vaän duïng vaøo ñieàu kieän thöïc tieãn
ôû Vieät Nam moät caùch thuaän lôïi hôn, höõu hieäu hôn vaø coù tính khaû thi cao.
- 89 -
PHAÀN KEÁT LUAÄN
Hôïp nhaát doanh nghieäp laø moät xu höôùng taát yeáu khaùch quan trong quaù trình hoäi
nhaäp kinh teá theá giôùi. Giuùp caùc doanh nghieäp lieân keát, hôïp taùc vôùi nhau taïo thaønh
moät ñôn vò kinh teá lôùn maïnh, chieám vò theá treân thöông tröôøng. Caùc doanh nghieäp
Vieät Nam cuõng ñaõ töøng böôùc thöïc hieän coâng vieäc naøy ngaøy moät roäng raõi hôn, ña
daïng hôn. Giuùp doanh nghieäp Vieät Nam ñuû söùc caïnh tranh khi hoäi nhaäp kinh teá.
Do vaäy, coâng taùc keá toaùn cuõng phaûi thieát laäp ñöôïc nhöõng chính saùch, phöông
phaùp keá toaùn ñeå ghi cheùp vaø phaûn aùnh ñuùng baûn chaát cuûa nghieäp vuï hôïp nhaát
doanh nghieäp, giuùp cho vieäc laäp vaø trình baøy caùc thoâng tin baùo caùo taøi chính moät
caùch trung thöïc, hôïp lyù.
Vieäc laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát doanh nghieäp laø moät vaán coøn khaù môùi ôû Vieät
Nam, chöa coù moät qui ñònh thoáng nhaát chung cho vaán ñeà naøy. Do vaäy, vieäc thieát
laäp moät soá nguyeân taéc, phöông phaùp thoáng nhaát chung laøm cô sôû cho vieäc laäp baùo
caùo taøi chính hôïp nhaát khi hôïp nhaát doanh nghieäp laø vaán ñeà caáp baùch hieän nay.
Qua nghieân cöùu, taùc giaû cuõng ñaõ heä thoáng hoaù cô sôû lyù luaän vaø xaây döïng moâ hình
phuïc vuï cho coâng vieäc laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát khi hôïp nhaát doanh nghieäp
ôû Vieät Nam. Nhöng vì vaán ñeà coøn môùi meû neân coù theå taùc giaû chöa löôøng heát ñöôïc
möùc ñoä phöùc taïp cuûa töøng nghieäp vuï hôïp nhaát cuï theå, nhieàu vaán ñeà chöa ñöôïc
thoáng nhaát cao neân möùc ñoä hoaøn haõo khoâng theå ñaït möùc tuyeät ñoái. Trong coâng
taùc thöïc teá, taùc giaû luoân nghieân cöùu, hoïc hoûi vaø ñoùn nhaän nhöõng yù kieán ñoùng goùp
cuûa Thaày coâ, baïn beø vaø taát caû nhöõng ngöôøi quan taâm ñeán ñeà taøi naøy ñeå noäi dung
ñeà taøi ngaøy caøng ñöôïc hoaøn thieän hôn. Hy voïng raèng nhöõng noäi dung cuûa ñeà taøi
naøy seõ ñöôïc vaän duïng vaøo vieäc laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát khi hôïp nhaát
doanh nghieäp ôû Vieät Nam vaø goùp phaàn nhoû vaøo vieäc xaây döïng nhöõng chuaån möïc
keá toaùn Vieät Nam tieáp theo.
- 90 -
PHUÏ LUÏC 1
Muïc 1.2.1.3.
I. Ví duï minh hoaï veà phöông phaùp coäng voán
Trích Baûng caân ñoái keá toaùn cuûa coâng ty X, coâng ty Y vaø coâng ty Z ngay tröôùc khi hôïp
nhaát:
(ñôn vò: USD)
Coâng ty X Coâng ty Y Coâng ty Z
Toång taøi saûn 35.000.000 5.500.000 7.000.000
Nôï phaûi traû 23.000.000 2.000.000 2.500.000
Coå phaàn thöôøng
Meänh giaù: 100 6.000.000 -- --
Meänh giaù: 10 -- 3.000.000 --
Meänh giaù: 1 -- -- 1.000.000
Voán thaëng dö 2.000.000 -- 500.000
Lôïi nhuaän giöõ laïi 4.000.000 500.000 3.000.000
Toång nguoàn voán 35.000.000 5.500.000 7.000.000
Thoâng tin hôïp nhaát nhö sau:
Coâng ty X seõ phaùt haønh coå phieáu ñeå ñoåi laáy coå phieáu cuûa 2 coâng ty kia. Tyû leä
trao ñoåi laø: 1 coå phieáu cuûa coâng ty X ñoåi laáy 15 coå phieáu cuûa coâng ty Y; 1 coå
phieáu cuûa coâng ty X ñoåi laáy 25 coå phieáu cuûa coâng ty Z. Vì vaäy, coâng ty X phaûi
phaùt haønh 60.000 coå phieáu.
Theo phöông phaùp naøy, toång taøi saûn cuûa coâng ty X sau khi hôïp nhaát laø
47.500.000$; toång nôï phaûi traû laø 27.500.000$; toång taøi saûn thuaàn laø
20.000.000$.
Coâng ty X phaùt haønh 20.000 coå phieáu vôùi toång meänh giaù laø 2.000.000$ ñeå trao
ñoåi vôùi 3.000.000$ coå phaàn thöôøng cuûa coâng ty Y. Treân Baûng caân ñoái keá toaùn
- 91 -
sau khi hôïp nhaát seõ bao goàm 2.000.000$ coå phaàn thöôøng, coäng vôùi 1.000.000$
voán thaëng dö. Nhö vaäy, phaàn lôïi nhuaän giöõ laïi khoâng taêng theâm vaø phaàn voán
goùp cuõng khoâng bò giaûm.
Coâng ty X phaùt haønh 40.000 coå phieáu vôùi toång meänh giaù laø 4.000.000$ ñeå trao
ñoåi vôùi 1.000.000$ coå phaàn thöôøng vaø 500.000$ voán thaëng dö cuûa coâng ty Z. Ñeå
thöïc hieän ñieàu naøy, 2.500.000$ phaàn lôïi nhuaän giöõ laïi ñöôïc xem nhö voán hoaù,
coøn 500.000$ lôïi nhuaän giöõ laïi cuûa coâng ty Z ñöôïc mang vaøo Baûng caân ñoái keá
toaùn sau khi hôïp nhaát nhö laø lôïi nhuaän giöõ laïi. Coâng ty X ghi nhaän buùt toaùn:
Nôï Taøi saûn thuaàn 8.000.000
Nôï Voán thaëng dö 1.500.000
Coù Coå phaàn thöôøng 6.000.000
Coù Lôïi nhuaän giöõ laïi 3.500.000
Phaàn voán thaëng dö cuûa coâng ty X phaûi giaûm 1.500.000$ ñeå toång voán coå ñoâng
taêng theâm (2.000.000 + 4.000.000 – 1.500.000) ñuùng baèng vôùi toång voán goùp cuûa
coâng ty Y (3.000.000$) vaø coâng ty Z (1.500.000$). Theo caùch naøy, taát caû lôïi
nhuaän giöõ laïi cuûa coâng ty Y vaø coâng ty Z ñöôïc chuyeån vaøo coâng ty X.
Theo phöông phaùp coäng voán thì Baûng caân ñoái keá toaùn cuûa coâng ty X sau khi
hôïp nhaát nhö sau:
Taøi saûn 47.500.000$
Nôï phaûi traû 27.500.000$
Coå phaàn thöôøng, meänh giaù 100$ 12.000.000$
Voán thaëng dö 500.000$
Lôïi nhuaän giöõ laïi 7.500.000$
Nôï phaûi traû vaø voán coå ñoâng 47.500.000$
- 92 -
PHUÏ LUÏC 2
Muïc 1.2.2.3.3.
AÛNH HÖÔÛNG CUÛA CAÙC PHÖÔNG PHAÙP XÖÛ LYÙ LÔÏI THEÁ
THÖÔNG MAÏI ÑEÁN BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH
Ví duï: Coâng ty X coù toång taøi saûn laø laø 1.200 trieäu ñoàng, trong ñoù nôï khoù ñoøi laø
400 trieäu ñoàng. Coâng ty X mua taøi saûn thuaàn cuûa coâng ty Y vôùi giaù 800 trieäu ñoàng
baèng tieàn maët, trong ñoù lôïi theá thöông maïi phaùt sinh laø 500 trieäu ñoàng. Lôïi nhuaän
bình thöôøng cuûa coâng ty X laø 300 trieäu ñoàng/naêm, sau khi mua coâng ty Y thì taêng
leân 400 trieäu ñoàng/naêm (chöa tính khaáu hao lôïi theá thöông maïi). Lôïi theá thöông
maïi ñöôïc khaáu hao trong 5 naêm.
1. Theo phöông phaùp caán tröø, coâng ty X ghi nhaän nhö sau:
Nôï taøi saûn: 300
Nôï lôïi nhuaän chöa phaân phoái: 500 (Caán tröø lôïi theá thöông maïi)
Coù Tieàn: 800
2. Theo phöông phaùp voán hoaù nhöng khoâng khhaáu hao, coâng ty X ghi nhaän
nhö sau:
Nôï taøi saûn: 300
Nôï lôïi theá thöông maïi: 500
Coù Tieàn: 800
3. Theo phöông phaùp voán hoaù vaø khhaáu hao, coâng ty X ghi nhaän nhö sau:
Nôï taøi saûn: 300
Nôï lôïi theá thöông maïi: 500
Coù Tieàn: 800
Gioáng nhö phöông phaùp voán hoaù khoâng khaáu hao, nhöng coù buùt toaùn boå sung:
Nôï chi phí: 100
Coù Hao moøn TSCÑ: 100
( Chi phí khaáu hao 1 naêm)
- 93 -
Aûnh höôûng cuûa ba phöông phaùp treân ñeán vieäc phaân tích baùo caùo taøi chính cuûa
coâng ty X nhö sau:
Chæ tieâu Tröôùc khi
mua
PP caán tröø PP voán hoaù,
khoâng khaáu hao
PP voán hoaù,
khaáu hao
Toång taøi saûn
Nôï phaûi traû
Voán chuû sôû höõu
Lôïi nhuaän
Tyû soá nôï
ROA
ROE
1.200
400
800
300
33,33%
25,00%
37,50%
700
400
300
400
57,14%
57,14%
133,33%
1.200
400
800
400
33,33%
33,33%
50,00%
1.100
400
700
300
36,36%
27,27%
42,86%
PHUÏ LUÏC 3
Muïc 1.2.2.5.
Ví duï minh hoaï veà phöông phaùp mua doanh nghieäp.
Trích Baûng caân ñoái keá toaùn cuûa coâng ty ABX taïi ngaøy 31 thaùng 12 naêm 2002:
(ñôn vò tính: USD)
Taøi saûn ngaén haïn 75.000.000
Nhaø xöôûng, maùy moùc, thieát bò 84.900.000
Toång taøi saûn 159.900.000
Nôï ngaén haïn 87.000.000
Coå phaàn thöôøng, meänh giaù 100$ 22.500.000
Voán thaëng dö 12.200.000
Lôïi nhuaän giöõ laïi 38.200.000 72.900.000
Toång nôï phaûi traû vaø voán coå ñoâng 159.900.000
Trích Baûng caân ñoái keá toaùn cuûa coâng ty ABY taïi ngaøy 31 thaùng 12 naêm 2002
(ñôn vò tính: $)
Taøi saûn ngaén haïn 4.000.000
- 94 -
Nhaø xöôûng, maùy moùc, thieát bò 17.400.000
Ñaàu tö vaøo coå phieáu thöôøng cuûa coâng ty ABX 3.100.000 20.500.000
(4.500 coå phieáu)
Toång taøi saûn 24.500.000
Nôï ngaén haïn 6.500.000
Coå phaàn thöôøng(khoâng coù meänh giaù),
(3.000.000 coå phieáu ñang löu haønh) 14.500.000
Lôïi nhuaän giöõ laïi 3.500.000 18.000.000
Toång nôï phaûi traû vaø voán coå ñoâng 24.500.000
Trích Baûng caân ñoái keá toaùn cuûa coâng ty ABZ taïi ngaøy 31 thaùng 12 naêm 2002
(ñôn vò tính: $)
Taøi saûn ngaén haïn 50.000.000
Nhaø xöôûng, maùy moùc, thieát bò 88.000.000
Toång taøi saûn 138.000.000
Nôï ngaén haïn 28.000.000
Traùi phieáu (8%, ñaùo haïn 1/1/2013) 50.000.000
Coå phaàn thöôøng, meänh giaù 10$ 5.000.000
Voán thaëng dö 6.200.000
Lôïi nhuaän giöõ laïi 48.800.000 60.000.000
Toång nôï phaûi traû vaø voán coå ñoâng 138.000.000
Coâng ty ABX tieán haønh mua coâng ty ABY vaø coâng ty ABZ. Moät soá
thoâng tin ñaõ ñöôïc caùc beân thoaû thuaän vaø ñoàng yù tieán haønh mua baùn nhö sau:
- Coâng ty ABX mua coâng ty ABY baèng caùch ñoåi 1 coå phieáu thöôøng cuûa
coâng ty ABX cho moãi 75 coå phieáu thöôøng cuûa coâng ty ABY.
- Coâng ty ABX mua coâng ty ABZ baèng caùch ñoåi 0,35 coå phieáu öu ñaõi
môùi phaùt haønh meänh giaù 100$, laõi xuaát öu ñaõi 7%, ñaùo haïn vaøo ngaøy
31/12/2002; vaø moät coå phieáu thöôøng cuûa coâng ty ABX cho moãi 4 coå phieáu
thöôøng cuûa coâng ty ABZ. Nhö vaäy, coâng ty ABZ seõ nhaän ñöôïc 170.000 coå
- 95 -
phieáu öu ñaõi vaø 125.000 coå phieáu thöôøng cuûa coâng ty ABX. Coå phieáu öu
ñaõi cuûa coâng ty ABX ñöôïc ñònh giaù (nhö coù giaù thò tröôøng hôïp lyù) khoaûng
105,7$ moät coå phieáu.
Giaù trò cuûa moãi coâng ty bò mua ñöôïc ñònh nhö sau:
Chæ tieâu Taøi saûn ñöôïc
mua
Nôï phaûi traû
phaûi chòu
Giaù trò taøi saûn
thuaàn
(1) (2) (3) (4)=(2)-(3)
Coâng ty ABY 42.500.000 6.500.000 36.000.000
Coâng ty ABZ 148.000.000 78.000.000 70.000.000
Taøi saûn ngaén haïn cuûa moãi coâng ty ñöôïc ñònh giaù theo ñuùng giaù trò ghi soå cuûa
chuùng.
¾ Khoaûn ñaàu tö cuûa coâng ty ABY vaøo coå phaàn thöôøng cuûa coâng ty ABX ñöôïc
ghi nhaän theo giaù thöïc teá mua chöùng khoaùn (giaù goác).
¾ Coâng ty ABX vaø coâng ty ABY thoaû thuaän: Neáu lôïi nhuaän cuûa coâng ty con
ñöôïc mua naêm sau luoân cao hôn naêm tröôùc trong voøng naêm naêm lieân tuïc
keå töø sau khi hôïp nhaát thì coå ñoâng cuõ cuûa coâng ty ABY seõ ñöôïc nhaän theâm
coå phieáu cuûa coâng ty ABX. Ñaëc bieät laø, cöù moãi 50% lôïi nhuaän vöôït treân
möùc lôïi nhuaän cuûa naêm 2002 thì seõ coù 10% coå phieáu phaùt haønh theâm cho
coå ñoâng cuõ cuûa coâng ty ABY.
¾ Coâng ty ABX mua coâng ty ABZ vôùi giaù 80.000.000$ vaø giaù mua naøy ñöôïc
baûo ñaûm choáng laïi söï bieán ñoäng xaáu treân thò tröôøng trong voøng 2 naêm sau
khi hôïp nhaát. Neáu giaù trò chöùng khoaùn ñaõ trao ñoåi vôùi coâng ty ABZ bò giaûm
thaáp hôn 80.000.000$ taïi ngaøy 31/12/2004 thì coå ñoâng cuõ cuûa coâng ty ABZ
seõ ñöôïc nhaän theâm coå phaàn thöôøng cuûa coâng ty ABX taïi ngaøy naøy, sao cho
giaù trò ñöôïc ñònh tröôùc naøy (80.000.000$) khoâng thay ñoåi.
¾ Giaù coå phieáu thöôøng cuûa coâng ty ABX ñöôïc coâng boá trong naêm 2002:
Cao nhaát Thaáp nhaát Trung bình 31/12/2002
512 388 495 492
- 96 -
¾ Giaû söû khoâng coù aûnh höôûng cuûa thueá trong ví duï naøy.
Coâng ty ABX ghi nhaän buùt toaùn mua coâng ty ABY:
Nôï taøi saûn ngaén haïn: 4.000.000
Nôï nhaø xöôûng, maùy moùc, thieát bò: 19.080.000
(42.500.000 – 4.000.000 – 3.100.000 – 16.320.000)
Nôï coå phieáu quyõ: 3.100.000
Coù nôï ngaén haïn: 6.500.000
Coù coå phaàn thöôøng, meänh giaù 100$: 4.000.000
Coù voán thaëng dö: 15.680.000
Giaù mua coâng ty ABY ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch tham khaûo giaù thò tröôøng môùi
nhaát cuûa coå phieáu cuûa coâng ty ABX (492$ moät coå phieáu). Giaù mua naøy cao hôn
giaù trò ghi soå thuaàn cuûa coâng ty ABY (giaù mua: 19.680.000$; giaù trò ghi soå thuaàn:
18.000.000$) nhöng noù thaáp hôn giaù trò hôïp lyù öôùc tính (giaù trò hôïp lyù öôùc tính:
36.000.000$). Nhö vaäy, khoaûn cheânh leäch giöõa giaù trò hôïp lyù treân giaù mua
(16.320.000$) seõ ñöôïc phaân boå cho nhaø xöôûng, maùy moùc, thieát bò (chæ phaân boå
cho taøi saûn phi tieàn teä).
Coâng ty ABX ghi nhaän buùt toaùn mua coâng ty ABZ:
Nôï taøi saûn ngaén haïn 50.000.000
Nôï nhaø xöôûng, maùy moùc, thieát bò 98.000.000
Nôï lôïi theá thöông maïi 10.000.000
Coù nôï ngaén haïn 28.000.000
Coù traùi phieáu (laõi suaát 8%) 50.000.000
Coù coå phaàn öu ñaõi, meänh giaù 100$ 17.500.000
Coù voán thaëng dö cuûa coå phaàn öu ñaõi 1.000.000
Coù coå phaàn thöôøng, meänh giaù 100$ 12.500.000
Coù voán thaëng dö 49.000.000
- 97 -
Giaù mua coâng ty ABZ laø 80.000.000$ (61.500.000$ giaù trò coå phaàn thöôøng vaø
18.500.000$ giaù trò coå phaàn öu ñaõi). Giaù mua lôùn hôn giaù trò ghi soå thuaàn cuûa
coâng ty ABZ (giaù trò ghi soå thuaàn: 60.000.000$) vaø lôùn hôn giaù trò hôïp lyù
(70.000.000$). Khoaûn cheânh leäch giöõa giaù mua treân giaù trò hôïp lyù ñöôïc ghi nhaän
trong phaàn taøi saûn vaø ñöôïc khaáu hao moät caùch coù heä thoáng trong suoát thôøi gian
höõu duïng öôùc tính. Thôøi gian höõu duïng cuûa lôïi theá thöông maïi khoâng ñöôïc vöôït
quaù 20 naêm keå töø ngaøy ñöôïc ghi nhaän, tröø khi coù baèng chöùng thuyeát phuïc cho
thaáy thôøi gian höõu duïng daøi hôn.
I. PHUÏ LUÏC 4
II. Muïc 3.3.1.1.
III. Coâng ty HN1 laäp baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát theo phöông phaùp Mua
taïi ngaøy 1-1-N2 nhö sau:
BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN – Coâng ty HN1
Taïi ngaøy 1-1-N2
ÑVT: Tr.ñ
Chæ tieâu Coâng ty
HN1
31-12-N1
Ñieàu chænh Coâng ty
HN1
1-1-N2
Nôï Coù
Taøi saûn 300.000 109.000 95.000 314.000
Lôïi theá thöông maïi 15.000 15.000
* Toång coäng taøi saûn 329.000
Nôï phaûi traû
Voán chuû sôû höõu
- Coå phieáu thöôøng
- Lôïi nhuaän chöa
phaân phoái
* Nguoàn voán
120.000
100.000
80.000
300.000
29.000 149.000
100.000
80.000
329.000
- 98 -
BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN – coâng ty HN2
Taïi ngaøy 1-1-N2
* Taøi saûn (Tieàn maët) 95.000
Nôï phaûi traû
Voán chuû sôû höõu
- Coå phieáu thöôøng
- Lôïi nhuaän chöa phaân phoái
(33.000+37.000)
* Nguoàn voán
25.000
70.000
95.000
(Ghi chuù: Lôïi nhuaän do baùn taøi saûn thuaàn laø 37.000)
Baây giôø caùc coå ñoâng cuûa coâng ty HN2 caàn quyeát ñònh töông lai cuûa doanh nghieäp.
Hoï coù theå quyeát ñònh ñaàu tö tieáp tuïc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, hoaëc coù theå
giaûi theå doanh nghieäp, phaân chia taøi saûn theo qui ñònh.
PHUÏ LUÏC 5
Muïc 3.3.1.2.
Coâng ty HN1 laäp baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát theo phöông phaùp Coäng voán taïi
ngaøy 1-1-N2 nhö sau:
BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN – Coâng ty HN1
Taïi ngaøy 1-1-N2
ÑVT: Tr.ñ
Chæ tieâu Coâng ty
HN1
31-12-N1
Coâng ty
HN2
31-12-N1
Coâng ty
HN1
1-1-N2
* Taøi saûn 300.000 88.000 388.000
Nôï phaûi traû
Voán chuû sôû höõu
- Coå phieáu thöôøng
- Lôïi nhuaän chöa
phaân phoái
* Nguoàn voán
120.000
100.000
80.000
300.000
30.000
25.000
33.000
88.000
150.000
125.000
113.000
388.000
- 99 -
Khi coâng ty HN2 giaûi theå, caùc coå ñoâng cuûa noù (nhoùm B) nhöôïng coå phieáu cuûa
coâng ty naøy vaø nhaän 5.000 coå phieáu cuûa coâng ty HN1 theo tyû leä phaân chia quy
ñònh.
PHUÏ LUÏC 6
Muïc 3.3.2.1.
Giaû thieát raèng ngaøy 1-1-N2, coâng ty HN1 traû 95.000 trieäu ñoàng (tieàn maët) cho coå
ñoâng cuûa coâng ty HN2 ñeå mua taát caû coå phieáu cuûa coâng ty HN2 (khoâng coù chi phí
phaùt sinh theâm). Baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty HN2 sau nghieäp vuï naøy khoâng
thay ñoåi. Khi ñoù, taát caû taøi saûn cuûa coâng ty HN2 thuoäc quyeàn kieåm soaùt cuûa coâng
ty HN1. Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát cuûa coâng ty HN1 ñöôïc laäp nhö sau:
Baûng tính toaùn vaø phaân boå cheânh leäch khi hôïp nhaát
Chi phí ñaàu tö cuûa coâng ty HN1 95.000
Giaù haïch toaùn cuûa coâng ty HN2 58.000
- Coå phieáu thöôøng 25.000
- Lôïi nhuaän chöa phaân phoái 33.000
Phaàn tham gia cuûa coâng ty HN1 100% 58.000
Cheânh leäch khi hôïp nhaát 37.000
Phaân boå cheânh leäch:
(Giaù thöïc teá – Giaù haïch toaùn) x % tham gia
- Taøi saûn = (109.000-
88.000)x100%=21.000
- Nôï phaûi traû=(29.000-
30.000)x100%=(1.000)
22.000
Soá cheânh leäch mua 15.000
- 100 -
Soá cheânh leäch mua 15.000 laø khoaûn lôïi theá thöông maïi khi hôïp nhaát doanh
nghieäp ñöôïc trình baøy treân Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát.
BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN HÔÏP NHAÁT – Coâng ty HN1
Taïi ngaøy 1-1-N2
Chæ tieâu Coâng ty
HN1
31-12-
N1
Coâng ty
HN2
31-12-N1
Ñieàu chænh Coâng ty
HN1
1-1-N2
Nôï Coù
Taøi saûn
Ñaàu tö vaøo coâng ty
HN2
Cheânh leäch hôïp nhaát
Lôïi theá thöông maïi
* Toång taøi saûn
205.000
95.000
300.000
88.000
88.000
21.000
(2)
37.000
(1)
15.000
(2)
95.000
(1)
37.000
(2)
314.000
15.000
329.000
Nôï phaûi traû
Voán chuû sôû höõu
- Coå phieáu
thöôøng
- Lôïi nhuaän
chöa phaân phoái
* Nguoàn voán
120.000
100.000
80.000
300.000
30.000
25.000
33.000
88.000
1.000 (2)
25.000
(1)
33.000
(1)
149.000
100.000
80.000
329.000
Khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty HN2 cuûa coâng ty HN1 cuõng nhö voán coå ñoâng vaø lôïi
nhuaän chöa phaân phoái cuûa coâng ty HN2 khoâng xuaát hieän treân baûng caân ñoái hôïp
nhaát. Caùc khoaûn naøy ñöôïc chia ra trong baùo caùo vì chuùng coù moái quan heä ñoái
öùng.
Buùt toaùn (1) loaïi boû tyû leä phaàn voán cuûa coâng ty HN1 trong voán chuû sôû höõu cuûa
coâng ty HN2 vaø khoaûn ñaàu tö cuûa coâng ty HN1.
- 101 -
Theo phöông phaùp Mua, voán chuû sôû höõu sau khi hôïp nhaát laø voán cuûa coâng ty
nhaän hôïp nhaátï (HN1), caùc khoaûn cheânh leäch do hôïp nhaát ñöôïc loaïi tröø vaø cheânh
leäch mua seõ ñöôïc ghi nhaän laø khoaûn lôïi theá thöông maïi theå hieän ôû buùt toaùn (2).
IV. PHUÏ LUÏC 7
V. Muïc 3.3.2.2.
Giaû thieát ngaøy 1-1-N2, coâng ty HN1 phaùt haønh 5.000 coå phieáu thöôøng coù giaù thöïc
teá laø 19 trieäu ñoàng/coå phieáu, khoâng phaùt sinh chi phí phuï theâm. Soá coå phieáu naøy
ñöôïc phaùt haønh cho caùc coå ñoâng cuûa coâng ty HN2 (Nhoùm B) ñeå ñoåi laáy toaøn boä
coå phieáu cuûa hoï. Khi ñoù, coå phieáu cuûa coâng ty HN1 ñöôïc naém giöõ bôûi nhoùm A
(5.000 coå phieáu) vaø nhoùm B (5.000 coå phieáu), khoâng coù nhoùm naøo naém quyeàn
kieåm soaùt nhoùm khaùc. Do ñoù, khi hôïp nhaát coâng ty HN1 ghi nhaän caùc yeáu toá taøi
saûn vaø nguoàn voán theo giaù haïch toaùn, khoâng coù phaùt sinh cheânh leäch giöõa giaù
mua vaø giaù haïch toaùn.
Laäp Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát – Coâng ty HN1
Taïi ngaøy 1-1-N2
ÑVT: Tr.ñ
Chæ tieâu Coâng ty
HN1
31-12-N1
Coâng ty
HN2
31-12-N1
Ñieàu chænh Coâng ty
HN1
1-1-N2
Nôï Coù
Taøi saûn
Ñaàu tö vaøo coâng ty HN2
* Toång taøi saûn
300.000
25.000
325.000
88.000
88.000
25.000 (1)
388.000
388.000
Nôï phaûi traû
Voán chuû sôû höõu
- Coå phieáu
thöôøng
- Lôïi nhuaän
chöa phaân phoái
* Nguoàn voán
120.000
125.000
80.000
325.000
30.000
25.000
33.000
88.000
25.000 (1)
150.000
125.000
113.000
388.000
- 102 -
Treân baûng chæ coù moät buùt toaùn loaïi boû khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty HN2 cuûa coâng ty
HN1 vaø taøi khoaûn voán coå ñoâng cuûa coâng ty HN2.
Giaû thieát ngaøy 1-1-N2, coâng ty HN1 phaùt haønh 5.000 coå phieáu thöôøng coù giaù thöïc
teá laø 19 trieäu ñoàng/coå phieáu, khoâng phaùt sinh chi phí phuï theâm. Soá coå phieáu naøy
ñöôïc phaùt haønh cho caùc coå ñoâng cuûa coâng ty HN2 (Nhoùm B) ñeå ñoåi laáy toaøn boä
coå phieáu cuûa hoï. Khi ñoù, coå phieáu cuûa coâng ty HN1 ñöôïc naém giöõ bôûi nhoùm A
(5.000 coå phieáu) vaø nhoùm B (5.000 coå phieáu), khoâng coù nhoùm naøo naém quyeàn
kieåm soaùt nhoùm khaùc. Do ñoù, khi hôïp nhaát coâng ty HN1 ghi nhaän caùc yeáu toá taøi
saûn vaø nguoàn voán theo giaù haïch toaùn, khoâng coù phaùt sinh cheânh leäch giöõa giaù
mua vaø giaù haïch toaùn.
Laäp Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát – Coâng ty HN1
Taïi ngaøy 1-1-N2
Chæ tieâu Coâng ty
HN1
31-12-N1
Coâng ty
HN2
31-12-N1
Ñieàu chænh Coâng ty
HN1
1-1-N2
Nôï Coù
Taøi saûn
Ñaàu tö vaøo coâng ty HN2
* Toång taøi saûn
300.000
25.000
325.000
88.000
88.000
25.000
(1)
388.000
388.000
Nôï phaûi traû
Voán chuû sôû höõu
- Coå phieáu
thöôøng
- Lôïi nhuaän
chöa phaân phoái
* Nguoàn voán
120.000
125.000
80.000
325.000
30.000
25.000
33.000
88.000
25.000
(1)
150.000
125.000
113.000
388.000
Treân baûng chæ coù moät buùt toaùn loaïi boû khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty HN2 cuûa coâng ty HN1
vaø taøi khoaûn voán coå ñoâng cuûa coâng ty HN2.
- 103 -
VI. PHUÏ LUÏC 9
Ñôn vò:………….
Ñòa chæ:……….
Maãu soá B02-DN/HN
BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH HÔÏP NHAÁT
Naêm………….
Chæ tieâu MAÕ
SOÁ
Thuyeát
minh
Naêm hôïp
nhaát
Naêm
tröôùc
1 2 3 4 5
1. Doanh thu baùn haøng vaø cung caáp dòch vuï
2. Caùc khoaûn giaûm tröø
3. Doanh thu thuaàn veà baùn haøng vaø cung caáp dòch
vuï
4. Giaù voán haøng baùn
5. Lôïi nhuaän goäp veà baùn haøng vaø cung caáp dòch
vuï
6. Doanh thu hoaït ñoäng taøi chính
7. Chi phí taøi chính
- Trong ñoù: Chi phí laõi vay
8. Chi phí baùn haøng
9. Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp
10. Lôïi nhuaän thuaàn töø hoaït ñoäng kinh doanh
11. Thu nhaäp khaùc
12. Chi phí khaùc
13. Lôïi nhuaän khaùc
14. Laõi (loã) töø caùc coâng ty lieân keát, lieân doanh
15. Toång lôïi nhuaän keá toaùn tröôùc thueá
16. Thueá thu nhaäp doanh nghieäp
17. Lôïi nhuaän sau thueá thu nhaäp doanh nghieäp
18. Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá
19. Lôïi nhuaän sau thueá cuûa coå ñoâng coâng ty meï
01
03
10
11
20
21
22
23
24
25
30
31
32
40
50
60
61
70
71
80
24
24
24
25
24
26
28
28
Laäp, ngaøy …… Thaùng …… Naêm ………
Ngöôøi laäp bieåu Keá toaùn tröôûng Giaùm ñoác
(kyù, hoï teân) (kyù, hoï teân) (kyù, hoï teân, ñoùng daáu)
Ghi chuù:
- Nhöõng chæ tieâu khoâng coù soá lieäu coù theå khoâng phaûi trình baøy nhöng
khoâng ñöôïc ñaùnh laïi soá thöù töï chæ tieâu vaø “Maõ soá”.
- 104 -
PHUÏ LUÏC 10
Ñôn vò:………….
Ñòa chæ:……….
Maãu soá B03-DN/HN
BAÙO CAÙO LÖU CHUYEÅN TIEÀN TEÄ HÔÏP NHAÁT
(Theo phöông phaùp tröïc tieáp)
Naêm………….
Ñôn vò tính:………
Chæ tieâu MAÕ
SOÁ
Thuyeát
minh
Naêm
hôïp
nhaát
Naêm
tröôùc
1 2 3 4 5
Löu chuyeån tieàn töø hoaït ñoäng kinh doanh
1. Tieàn thu töø baùn haøng, cung caáp dòch vuï vaø
doanh thu khaùc.
2. Tieàn chi traû cho ngöôøi cung caáp haøng hoaù
vaø dòch vuï.
3. Tieàn chi traû cho ngöôøi lao ñoäng
4. Tieàn traû laõi vay
5. Tieàn chi noäp thueá thu nhaäp doanh nghieäp
6. Tieàn thu khaùc töø hoaït ñoäng kinh doanh
7. Tieàn chi khaùc cho hoaït ñoäng kinh doanh
Löu chuyeån tieàn thuaàn töø hoaït ñoäng kinh doanh
Löu chuyeån tieàn töø hoaït ñoäng ñaàu tö
Tieàn chi ñeå mua saém, xaây döïng TSCÑ vaø taøi saûn
daøi haïn khaùc
Tieàn thu töø thanh lyù, nhöôïng baùn TSCÑ vaø caùc taøi
saûn daøi haïn khaùc
Tieàn chi cho vay, mua caùc coâng cuï nôï cuûa ñôn vò
khaùc
Tieàn thu hoài cho vay, baùn laïi caùc coâng cuï nôï cuûa
ñôn vò khaùc.
Tieàn chi ñaàu tö goùp voán vaøo ñôn vò khaùc.
Tieàn thu hoài ñaàu tö goùp voán vaøo ñôn vò khaùc
Tieàn thu laõi cho vay, coå töùc vaø lôïi nhuaän ñöôïc
chia.
01
02
03
04
05
06
07
20
21
22
23
24
25
26
27
6,7,8,11
- 105 -
Tieàn mua baát ñoäng saûn ñaàu tö
Tieàn baùn coâng ty con, tieàn thuaàn thu ñöôïc
Tieàn mua coâng ty con, tieàn thuaàn chi traû
Löu chuyeån tieàn thuaàn töø hoaït ñoäng ñaàu tö.
I. Löu chuyeån tieàn töø hoaït ñoäng taøi
chính
1. Tieàn thu töø phaùt haønh coå phieáu, nhaän goùp
voán cuûa chuû sôû höõu.
2. Tieàn chi traû voán goùp cho caùc chuû sôû höõu,
mua laïi coå phieáu cuûa doanh nghieäp ñaõ phaùt
haønh.
3. Tieàn vay ngaén haïn, daøi haïn nhaän ñöôïc.
4. Tieàn chi traû nôï goác vay
5. Tieàn chi traû nôï thueâ taøi chính
6. Coå töùc, lôïi nhuaän ñaõ traõ cho chuû sôû höõu.
Löu chuyeån tieàn thuaàn töø hoaït ñoäng taøi chính
Löu chuyeån tieàn thuaàn trong kyø
Tieàn vaø töông ñöông tieàn ñaàu kyø
Aûnh höôûng cuûa thay ñoåi tyû giaù hoái ñoaùi quy ñoåi
ngoaïi teä
Tieàn vaø töông ñöông tieàn cuoái kyø.
28
29.1
29.2
30
31
32
33
34
35
36
40
50
60
71
70
21
21
21
Laäp, ngaøy …… Thaùng …… Naêm ………
Ngöôøi laäp bieåu Keá toaùn tröôûng Giaùm ñoác
(kyù, hoï teân) (kyù, hoï teân) (kyù, hoï teân, ñoùng daáu)
Ghi chuù: Nhöõng chæ tieâu khoâng coù soá lieäu coù theå khoâng phaûi trình baøy nhöng khoâng ñöôïc
ñaùnh laïi soá thöù töï chæ tieâu vaø “Maõ soá”.
- 106 -
VII. PHUÏ LUÏC 11
Ñôn vò:………….
Ñòa chæ:……….
Maãu soá B09-DN/HN
BAÛN THUYEÁT MINH BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH HÔÏP NHAÁT
Naêm………….
Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp.
1. Hình thöùc sôû höõu voán
2. Lónh vöïc kinh doanh
3. Ngaønh ngheà kinh doanh
4. Hoaït ñoäng hôïp nhaát doanh nghieäp:
- Danh saùch caùc ñôn vò tham gia hôïp nhaát:
- Moâ taû veà caùc beân tham gia hô6p nhaát
- Hình thöùc hôïp nhaát:
5. Danh saùch caùc coâng ty con
6. Danh saùch caùc coâng ty lieân doanh, lieân keát
7. Caùc beân coù lieân quan
8. Hoaït ñoäng bò chaám döùt.
9. Mua vaø baùn caùc coâng ty con
II. Nieân ñoä keá toaùn
Nieân ñoä keá toaùn: baét ñaàu………………………….keát thuùc:…………………………………..
Ñôn vò tieàn teä söû duïng trong keá toaùn
III. Cheá ñoä keá toaùn aùp duïng
Cheá ñoä keá toaùn
Hình thöùc keá toaùn
Phöông phaùp keá toaùn hôïp nhaát
IV. Vieäc tuaân thuû chuaån möïc keá toaùn vaø cheá ñoä keá toaùn Vieät Nam
- 107 -
V. Caùc chính saùch keá toaùn aùp duïng
Nguyeân taéc xaùc ñònh caùc khoaûn tieàn: Tieàn maët, tieàn gôûi ngaân haøng, tieàn ñang
chuyeån, goàm:
- Nguyeân taéc xaùc ñònh caùc khoaûn töông ñöông tieàn
- Nguyeân taéc vaø phöông phaùp chuyeån ñoåi caùc ñoàng tieàn khaùc ra ñoàng
tieàn söû duïng trong keá toaùn.
Chính saùch keá toaùn ñoái vôùi haøng toàn kho:
- Nguyeân taéc ñaùnh giaù haøng toàn kho;
- Phöông phaùp xaùc ñònh giaù trò haøng toàn kho cuoái kyø;
- Phöông phaùp haïch toaùn haøng toàn kho;
- Laäp döï phoøng giaûm giaù haøng toàn kho.
Nguyeân taéc ghi nhaän caùc khoaûng phaûi thu thöông maïi vaø phaûi thu khaùc:
- Nguyeân taéc ghi nhaän;
- Laäp döï phoøng phaûi thu khoù ñoøi.
Nguyeân taéc xaùc ñònh khoaûn phaûi thu, phaûi traû theo tieán ñoä keá hoaïch hôïp ñoàng
xaây döïng:
- Nguyeân taéc xaùc ñònh khoaûn phaûi thu theo tieán ñoä keá hoaïch hôïp
ñoàng xaây döïng;
- Nguyeân taéc xaùc ñònh khoaûn phaûi traû theo tieán ñoä keá hoaïch hôïp ñoàng
xaây döïng.
Ghi nhaän chi phí khaáu hao TSCÑ:
- Nguyeân taéc ghi nhaän TSCÑ höõu hình, TSCÑ voâ hình;
- Phöông phaùp khaáu hao TSCÑ höõu hình, TSCÑ voâ hình
Hôïp ñoàng thueâ taøi chính:
- Nguyeân taéc ghi nhaän nguyeân giaù TSCÑ thueâ taøi chính;
- Nguyeân taéc vaø phöông phaùp khaáu hao TSCÑ thueâ taøi chính.
Ghi nhaän vaø khaáu hao baát ñoäng saûn ñaàu tö:
- Nguyeân taéc ghi nhaän baát ñoäng saûn ñaàu tö;
- Nguyeân taéc vaø phöông phaùp khaáu hao baát ñoäng saûn ñaàu tö.
Nguyeân taéc voán hoaù caùc khoaûn chi phí ñi vay vaø caùc khoaûn chi phí khaùc:
- Nguyeân taéc voán hoaù caùc khoaûn chi phí ñi vay;
- 108 -
- Tyû leä voán hoaù caùc khoaûn chi phí ñi vay ñöôïc söû duïng ñeå xaùc ñònh
chi phí ñi vay ñöôïc voán hoaù trong kyø.
- Nguyeân taéc voán hoaù caùc khoaûn chi phí khaùc:
+ Chi phí traû tröôùc
+ Chi phí khaùc.
- Phöông phaùp phaân boå chi phí traû tröôùc;
- Phöông phaùp phaân boå lôïi theá thöông maïi.
Nguyeân taéc keá toaùn chi phí nghieân cöùu vaø trieån khai:
Keá toaùn caùc khoaûn ñaàu tö taøi chính:
- Nguyeân taéc ghi nhaän caùc khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con, coâng ty lieân
keát;
- Nguyeân taéc ghi nhaän caùc khoaûn ñaàu tö chöùng khoaùn ngaén haïn, daøi
haïn;
- Nguyeân taéc ghi nhaän caùc khoaûn ñaàu tö ngaén haïn, daøi haïn khaùc;
- Phöông phaùp laäp döï phoøng giaûm giaù ñaàu tö chöùng khoaùn ngaén haïn,
daøi haïn.
Keá toaùn caùc hoaït ñoäng lieân doanh, lieân kieát.
Ghi nhaän caùc khoaûn phaûi traû thöông maïi vaø phaûi traû khaùc
Ghi nhaän chi phí phaûi traû, trích tröôùc chi phí söûa chöa lôùn, chi phí baûo haønh
saûn phaåm, trích quyõ döï phoøng trôï caáp maát vieäc laøm.
Ghi nhaän caùc khoaûn chi phí traû tröôùc, döï phoøng
Ghi nhaän caùc traùi phieáu coù theå chuyeån ñoåi.
Nguyeân taéc chuyeån ñoåi ngoaïi teä vaø caùc nghieäp vuï döï phoøng ruûi ro hoái ñoaùi.
Nguoàn voán chuû sôû höõu:
- Ghi nhaän vaø trình baøy coå phieáu mua laïi;
- Ghi nhaän coå töùc;
- Nguyeân taéc laäp caùc khoaûn döï tröõ caùc quyõ töø lôïi nhuaän sau thueá.
Nguyeân taéc ghi nhaän doanh thu
Nguyeân taéc ghi nhaän doanh thu, chi phí hôïp ñoàng xaây döïng:
- Nguyeân taéc ghi nhaän doanh thu hôïp ñoàng xaây döïng;
- Nguyeân taéc ghi nhaän chi phí hôïp ñoàng xaây döïng.
Thoâng tin boå sung cho caùc khoaûn muïc trình baøy trong Baûng caân ñoái keá toaùn
vaø Baùo caùo keát quaû kinh doanh.
Tieàn vaø caùc khoaûn töông ñöông tieàn:
- Tieàn maët
- 109 -
- Tieàn göûi ngaân haøng
- Tieàn ñang chuyeån
- Caùc khoaûn töông ñöông tieàn
Caùc khoaûn phaûi thu ngaén haïn:
- Phaûi thu khaùch haøng
- Traû tröôùc cho ngöôøi baùn
- Phaûi thu noäi boä
- Phaûi thu theo tieán ñoä keá hoaïch hôïp ñoàng xaây döïng
- Caùc khoaûn phaûi thu khaùc:
+ Taïm öùng
+ Taøi saûn thieáu chôø xöû lyù
+ Kyù quyõ, kyù cöôïc ngaén haïn
+ Phaûi thu khaùc
- Döï phoøng phaûi thu khoù ñoøi
- Giaù trò thuaàn cuûa phaûi thu thöông maïi vaø phaûi thu khaùc
Haøng toàn kho
- Haøng mua ñang ñi treân ñöôøng
- Nguyeân lieäu,vaät lieäu
- Coâng cuï, duïng cuï
- Chi phí SX, KD dôû dang
- Thaønh phaåm
- Haøng hoaù
- Haøng göûi ñi baùn
Coäng giaù goác haøng toàn kho
- Döï phoøng giaûm giaù haøng toàn kho
- Giaù trò thuaàn coù theå thöïc hieän ñöôïc cuûa haøng toàn kho
Giaù trò hoaøn nhaäp döï phoøng giaûm giaù haøng toàn kho trong naêm:
Giaù trò haøng toàn kho duøng ñeå theá chaáp cho caùc khoaûn nôï:
Lyù do trích theâm hoaëc hoaøn nhaäp döï phoøng giaûm giaù haøng toàn kho:
Caùc khoaûn thueá phaûi thu:
- Thueá GTGT coøn ñöôïc khaáu tröø:
- Caùc khoaûn thueà noäp thöøa cho nhaø nöôùc:
Caùc khoaûn phaûi thu daøi haïn:
- Phaûi thu daøi haïn khaùch haøng:
- Phaûi thu noäi boä daøi haïn:
- Phaûi thu daøi haïn khaùc:
- Döï phoøng phaûi thu daøi haïn khoù ñoøi:
- Giaù trò thuaàn cuûa caùc khoaûn phaûi thu daøi haïn
- 110 -
Taêng, giaûm taøi saûn coá ñònh höõu hình:
Khoaûn muïc Nhaø
cöûa
Maùy
moùc
thieát bò
Phöông tieän
vaän taûi,
truyeàn daãn
Thieát bò
quaûn lyù
TSCÑ
khaùc
Toång
Nguyeân giaù TSCÑ höõu hình
Soá dö ñaàu naêm
- Mua trong naêm
- Ñaàu tö XDCB
hoaøn thaønh
- Taêng khaùc
- Chuyeån sang
BÑS ñaàu tö
- Thanh lyù,
nhöôïng baùn
- Giaûm khaùc
Soá dö cuoái naêm
Giaù trò hao moøn luyõ keá
Soá dö ñaàu naêm
- Khaáu hao trong
naêm
- Chuyeån sang
BÑS ñaàu tö
- Thanh lyù,
nhöôïng baùn
- Giaûm khaùc
Soá dö cuoái naêm
Giaù trò coøn laïi cuûa TSCÑ HH
- Taïi ngaøy ñaàu
naêm
- Taïi ngaøy laäp baùo
caùo
• Giaù trò coøn laïi cuoái naêm cuûa TSCÑ höõu hình ñaõ duøng theá chaáp, caàm
coá caùc khoaûn vay:
• Nguyeân giaù TSCÑ cuoái naêm ñaõ khaáu hao heát nhöng vaãn coøn söû duïng:
• Nguyeân giaù TSCÑ cuoái naêm chôø thanh lyù:
• Caùc cam keát veà vieäc mua, baùn TSCÑ höõu hình coù giaù trò lôùn chöa
thöïc hieän:
Taêng, giaûm taøi saûn coá ñònh thueâ taøi chính:
- 111 -
Khoaûn muïc Nhaø
cöûa
Maùy
moùc
thieát
bò
Phöông
tieän vaän
taûi, truyeàn
daãn
Thieát bò
quaûn lyù
TSCÑ
khaùc
Toång
Nguyeân giaù TSCÑ thueâ TC
Soá dö ñaàu naêm
- Thueâ taøi chính
trong naêm
- Mua laïi TSCÑ
thueâ taøi chính
- Traû laïi TSCÑ
thueâ taøi chính
Soá dö cuoái naêm
Giaù trò hao moøn luyõ keá
Soá dö ñaàu naêm
- Khaáu hao trong
naêm
- Mua laïi TSCÑ
thueâ taøi chính
- Traû laïi TSCÑ
thueâ taøi chính
Soá dö cuoái naêm
Giaù trò coøn laïi cuûa TSCÑ thueâ
TC
- Taïi ngaøy ñaàu
naêm
- Taïi ngaøy laäp
baùo caùo
Tieàn thueâphaùt sinh theâm ñöôïc ghi nhaän laø chi phí trong naêm;
Caên cöù ñeå xaùc ñònh tieàn thueâ phaùt sinh theâm;
Ñieàu khoaûn gia haïn thueâ hoaëc quyeàn ñöôïc mua taøi saûn;
Taêng, giaûm taøi saûn coá ñònh voâ hình:
Khoaûn muïc Quyeàn
söû
duïng
ñaát
Baûn
quyeàn,
baèng
saùng
cheá
Nhaõn
hieäu haøng
hoaù
Phaàn
meàm
maùy
tính
TSCÑ
voâ
hình
khaùc
Toång
Nguyeân giaù TSCÑ voâ hình
Soá dö ñaàu naêm
- Mua trong naêm
- Taïo ra töø noäi
boä DN
- Taêng do hôïp
- 112 -
nhaát kinh doanh
- Chuyeån sang
BÑS ñaàu tö
- Taêng khaùc
- Thanh lyù,
nhöôïng baùn
- Giaûm khaùc
Soá dö cuoái naêm
Giaù trò hao moøn luyõ keá
Soá dö ñaàu naêm
- Khaáu hao trong
naêm
- Thanh lyù,
nhöôïng baùn
- Giaûm khaùc
Soá dö cuoái naêm
Giaù trò coøn laïi cuûa TSCÑ VH
- Taïi ngaøy ñaàu
naêm
- Taïi ngaøy laäp
baùo caùo
Chi phí xaây döïng cô baûn dôû dang:
Taêng, giaûm baát ñoäng saûn ñaàu tö:
Khoaûn muïc Soá ñaàu
naêm
Taêng
trong naêm
Giaûm
trong naêm
Soá cuoái
naêm
Nguyeân giaù baát ñoäng saûn ñaàu tö
- Quyeàn söû duïng ñaát
- Nhaø
- Nhaø vaø quyeàn söû
duïng ñaát
- ……….
Giaù trò hao moøn luyõ keá
- Quyeàn söû duïng ñaát
- Nhaø
- Nhaø vaø quyeàn söû
duïng ñaát
- ……….
Giaù trò coøn laïi cuûa BÑS ñaàu tö
- Quyeàn söû duïng ñaát
- Nhaø
- Nhaø vaø quyeàn söû
duïng ñaát
- ……….
- 113 -
Caùc khoaûn ñaàu tö taøi chính ngaén haïn, daøi haïn:
- Ñaàu tö taøi chính ngaén haïn:
- Ñaàu tö taøi chính daøi haïn:
Chi phí traû tröôùc daøi haïn
Taøi saûn thueá thu nhaäp hoaõn laïi vaø thueá thu nhaäp hoaõn laïi phaûi traû:
Caùc khoaûn vay vaø nôï ngaén haïn
Phaûi traû ngöôøi baùn vaø ngöôøi mua traû tieàn tröôùc
Thueá vaø caùc khoaûn phaûi noäp nhaø nöôùc
Chi phí phaûi traû
Caùc khoaûn phaûi traû phaûi noäp khaùc
Phaûi traû noäi boä daøi haïn
Caùc khoaûn vay vaø nôï daøi haïn:
- Vay daøi haïn
- Nôï daøi haïn
- Caùc khoaûn nôï thueâ taøi chính
Voán chuû sôû höõu:
- Baûng ñoái chieáu bieán ñoäng voán chuû sôû höõu
- Chi tieát voán ñaàu tö cuûa chuû sôû höõu
- Caùc giao dòch veà voán vôùi caùc chuû sôû höõu vaø phaân phoái coå töùc, lôïi
nhuaän
- Coå töùc
- Coå phieáu
- Quyõ khaùc thuoäc voán chuû sôû höõu
- Muïc ñích trích laäp caùc quyõ
- Thu nhaäp vaø chi phí, laõi hoaëc loã ñöôïc haïch toaùn tröïc tieáp vaøo Voán
chuû sôû höõu theo qui ñònh cuûa caùc chuaån möïc keá toaùn khaùc.
Nguoàn kinh phí
Taøi saûn thueâ ngoaøi
- Giaù trò taøi saûn thueâ ngoaøi
- Toång tieàn thueâ toái thieåu trong töông lai
Doanh thu:
- Doanh thu baùn haøng vaø cung caáp dòch vuï
- Doanh thu hoaït ñoäng taøi chính
- Doanh thu hôïp ñoàng xaây döïng
- Doanh thu khaùc
Giaù voán haøng baùn
Chi phí taøi chính
- 114 -
Chi phí saûn xuaát kinh doanh theo yeáu toá
Thueá TNDN phaûi noäp vaø lôïi nhuaän sau thueá trong kyø
Tieàn vaø caùc khoaûn töông ñöông tieàn cuoái kyø
VI. Nhöõng thoâng tin khaùc:
Nhöõng khoaûn nôï ngaãu nhieân, khoaûn cam keát vaø nhöõng thoâng tin taøi chính
khaùc.
Thoâng tin so saùnh (nhöõng thay ñoåi veà thoâng tin naêm tröôùc).
Nhöõng thoâng tin khaùc.
Laäp, ngaøy …… Thaùng …… Naêm ………
Ngöôøi laäp bieåu Keá toaùn tröôûng Giaùm ñoác
(kyù, hoï teân) (kyù, hoï teân) (kyù, hoï teân, ñoùng daáu)
Ghi chuù:
- Nhöõng chæ tieâu khoâng coù soá lieäu coù theå khoâng phaûi trình baøy nhöng khoâng
ñöôïc ñaùnh laïi soá thöù töï chæ tieâu vaø “Maõ soá”.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
43789.pdf
