LỜI NÓI ĐẦU 1
CHƯƠNG I 3
KHÁI NIỆM TRÁCH NHIỆM DÂN SỰ NGOÀI HỢP ĐỒNG 3
DO XÂM PHẠM QUYỀN TÁC GIẢ VÀ THỰC TRẠNG XÂM PHẠM 3
1. Khái niệm Trách nhiệm dân sự ngoài hợp đồng do xâm phạm quyền tác giả 3
1.1. Trách nhiệm dân sự ngoài hợp đồng 3
1.2. Khái niệm TNDS ngoài hợp đồng do xâm phạm quyền tác giả 4
2. Thực trạng xâm phạm quyền tác giả 5
2.1. Trong lĩnh vực xuất bản 6
2.2. Trong lĩnh vực báo chí 7
2.3. Trong lĩnh vực âm nhạc 10
2.4. Trong lĩnh vực điện ảnh 11
2.5. Trong lĩnh vực nghệ thuật tạo hình 12
2.6. Trong lĩnh vực phần mềm máy tính 13
3. Ý nghĩa của việc bảo vệ quyền tác giả 15
CHƯƠNG II 17
CÁC HÀNH VI XÂM PHẠM QUYỀN TÁC GIẢ VÀ THIỆT HẠI 17
1. Hành vi xâm phạm quyền tài sản 17
2. Hành vi xâm phạm quyền nhân thân 21
2.1. Hành vi xâm phạm quyền nhân thân không thể chuyển dịch 21
2.2. Hành vi xâm phạm quyền nhân thân có thể chuyển dịch 24
2.3. Hành vi xâm phạm quyền tác giả tại Đại học Luật Hà Nội 25
2.3.1. Cài đặt phần mềm máy tính bất hợp pháp 25
2.3.2. Sao chép tác phẩm, dịch tài liệu nước ngoài bất hợp pháp 25
3. Tổn thất về tài sản 26
3.1. Giá chuyển nhượng quyền sở hữu hoặc giá chuyển giao quyền sử dụng quyền tác giả 28
3.2. Giá trị góp vốn kinh doanh bằng quyền tác giả 29
3.3. Giá trị chuyển quyền tác giả trong tổng số tài sản của doanh nghiệp 29
3.4. Giá trị đầu tư cho việc tạo ra và phát triển đối tượng của quyền tác giả, bao gồm các chi phí cho việc tiếp thị, nghiên cứu, quảng cáo, lao động, thuế, và các chi phí khác 30
4. Thu nhập bị giảm sút 30
4.1. Thu nhập, lợi nhuận thu được do sử dụng, khai thác trực tiếp quyền tác giả 30
4.2. Thu nhập, lợi nhuận thu được do chuyển giao quyền sử dụng quyền tác giả 30
5. Tổn thất về cơ hội kinh doanh 31
6. Chi phí hạn chế, khắc phục thiệt hại 31
7. Tổn thất về tinh thần 31
CHƯƠNG III 33
XỬ LÝ XÂM PHẠM, THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VÀ 33
KIẾN NGHỊ 33
1. Thủ tục yêu cầu 33
1.1. Thẩm quyền xử lý 33
1.2. Người có quyền khởi kiện các vụ án về xâm phạm quyền tác giả 34
1.3. Đơn và chứng cứ kèm theo đơn 35
1.3.1. Đơn 35
13.2. Tài liệu, chứng cứ, hiện vật kèm theo đơn 36
2. Các biện pháp xử lý 37
2.1. Buộc chấm dứt hành vi xâm phạm 37
2.2. Buộc xin lỗi, cải chính công khai 38
2.3. Buộc bồi thường thiệt hại 39
2.3.1. Hành vi xâm phạm quyền tác giả 39
2.3.2. Thiệt hại thực tế xảy ra 40
3.3. Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi xâm phạm và thiệt hại 40
2.4. Buộc hoàn trả khoản lợi trái pháp luật 42
2.5. Buộc tiêu huỷ vật phẩm xâm phạm 42
2.6. Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự 43
2.7. Phạt 43
3. Xử lý xâm phạm tại Đại học Luật Hà Nội 44
3.1. Buộc chấm dứt hành vi xâm phạm quyền tác giả 44
3.2. Buộc xin lỗi, cải chính công khai 44
3.3. Buộc bồi thường thiệt hại 45
4. Thực tiễn áp dụng pháp luật 46
4.1. Những mặt tích cực 46
4.2. Những mặt còn tồn tại 47
5. Kiến nghị 47
5.1. Kiến nghị hoàn hiện các quy định của pháp luật 47
5.2. Kiến nghị cho Thư viện Trường Đại học Luật Hà Nội 49
5.3. Kiến nghị khác 50
KẾT LUẬN 51
55 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1638 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Trách nhiệm dân sự ngoài hợp đồng do xâm phạm quyền tác giả, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
thÊt vÒ tµi s¶n
Tæn thÊt vÒ tµi s¶n ®îc x¸c ®Þnh theo møc ®é gi¶m sót hoÆc bÞ mÊt vÒ gi¸ trÞ tÝnh ®îc thµnh tiÒn cña ®èi tîng quyÒn t¸c gi¶ ®îc b¶o hé. Gi¸ trÞ tµi s¶n cña quyÒn t¸c gi¶ cã thÓ ®îc tÝnh b»ng mét trong c¸c ph¬ng ph¸p nh: c¸c ph¬ng ph¸p dùa trªn chi phÝ, c¸c ph¬ng ph¸p dùa trªn thÞ trêng, c¸c ph¬ng ph¸p dùa trªn thu nhËp.
§èi víi c¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ dùa trªn thÞ trêng, th«ng thêng sÏ ®îc thùc hiÖn b»ng c¸ch so s¸nh ®èi tîng cña quyÒn t¸c gi¶ cÇn x¸c ®Þnh gi¸ víi c¸c ®èi tîng t¬ng tù, hay c¸c lîi Ých së h÷u quyÒn t¸c gi¶ vµ c¸c chøng kho¸n ®· ®îc b¸n trªn thÞ trêng më. Ph¬ng ph¸p nµy nÕu ®îc ¸p dông sÏ cho ra kÕt qu¶ cã ®é chÝnh x¸c cao. Tuy nhiªn, ®©y lµ ph¬ng ph¸p khã ¸p dông trong thùc tÕ do ®Ó t×m ®îc c¸c cuéc giao dÞch vÒ quyÒn t¸c gi¶ t¬ng tù trªn thÞ trêng lµ ®iÒu kh«ng ®¬n gi¶n; h¬n n÷a, gi¸ thanh to¸n cña c¸c giao dÞch nµy cßn cã thÓ bao gåm c¶ c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan nªn viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ quyÒn t¸c gi¶ sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n.
§èi víi c¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ dùa trªn chi phÝ, viÖc t×m ra gi¸ trÞ tµi s¶n dùa trªn nguyªn t¾c thay thÕ, “gi¸ trÞ cña mét tµi s¶n sÏ kh«ng lín h¬n chi phÝ thay thÕ tÊt c¶ c¸c bé phËn hîp thµnh cña nã”( () Xem : §oµn V¨n Trêng, (2005), C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n v« h×nh, Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc vµ kü thuËt, Trang 189.
). Cã hai ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ dùa trªn chi phÝ lµ ph¬ng ph¸p dùa trªn chi phÝ qu¸ khø vµ ph¬ng ph¸p dùa trªn chi phÝ thay thÕ t¸i t¹o. NÕu x¸c ®Þnh gi¸ trÞ quyÒn t¸c gi¶ theo ph¬ng ph¸p dùa trªn chi phÝ thay thÕ t¸i t¹o th× ph¶i x¸c ®Þnh tæng hîp c¸c chi phÝ cÇn thiÕt ®Ó t¸i t¹o l¹i t¸c phÈm. Ph¬ng ph¸p chi phÝ thay thÕ khÊu hao thÝch hîp cho viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ quyÒn t¸c gi¶ cña phÇn mÒm m¸y tÝnh. C«ng thøc tÝnh nh sau:
Gi¸ phÇn mÒm m¸y tÝnh = Chi phÝ thay thÕ t¸i t¹o – khÊu hao.
§èi víi c¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ dùa trªn thu nhËp, nguyªn t¾c c¬ b¶n ®Ó tÝnh gi¸ trÞ lµ ph¶i tÝnh thu nhËp mµ quyÒn t¸c gi¶ mang l¹i trong t¬ng lai. C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ dùa trªn thu nhËp bao gåm: ph¬ng ph¸p vèn ho¸ lîi nhuËn trong qu¸ khø; ph¬ng ph¸p vèn ho¸ lîi nhuËn vît tréi; ph¬ng ph¸p tiÒn b¶n quyÒn t¸c gi¶; ph¬ng ph¸p gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng cña c¸c dßng tiÒn cËn biªn thu ®îc trong t¬ng lai. Trªn thùc tÕ, ®èi víi hÇu hÕt c¸c ®èi tîng ®îc b¶o hé cña quyÒn t¸c gi¶ (t¸c phÈm v¨n häc, b¸o chÝ, s©n khÊu, ®iÖn ¶nh, t¸c phÈm t¹o h×nh, mü thuËt øng dông…) ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ ®îc ¸p dông nhiÒu nhÊt lµ ph¬ng ph¸p tiÒn b¶n quyÒn t¸c gi¶. Gi¸ trÞ cña quyÒn t¸c gi¶ theo ph¬ng ph¸p nµy ®îc íc tÝnh b»ng sè tiÒn mµ chñ thÓ quyÒn ph¶i tr¶ ®Ó sö dông t¸c phÈm, gi¶ sö chñ thÓ nµy kh«ng ph¶i lµ chñ së h÷u t¸c phÈm ®ã; sau ®ã sÏ sö dông mét tû lÖ vèn ho¸ thÝch hîp ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña quyÒn t¸c gi¶( () Xem: §oµn V¨n Trêng, (2005), C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n v« h×nh, Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc vµ kü thuËt.
).
Khi ®· x¸c ®Þnh ®îc gi¸ trÞ tµi s¶n cña quyÒn t¸c gi¶ th× tuú thuéc vµo môc ®Ých tÝnh gi¸ sÏ tÝnh ra møc tæn thÊt vÒ tµi s¶n cho chñ thÓ quyÒn lµ bao nhiªu. Ph¸p luËt thùc ®Þnh quy ®Þnh møc tæn thÊt vÒ tµi s¶n trong c¸c trêng hîp: chuyÓn nhîng quyÒn së h÷u hoÆc chuyÓn giao quyÒn sö dông quyÒn t¸c gi¶; gãp vèn kinh doanh b»ng quyÒn t¸c gi¶; chuyÓn quyÒn t¸c gi¶ trong tæng sè tµi s¶n cña doanh nghiÖp; ®Çu t cho viÖc t¹o ra vµ ph¸t triÓn ®èi tîng cña quyÒn t¸c gi¶, bao gåm c¸c chi phÝ cho viÖc tiÕp thÞ, nghiªn cøu, qu¶ng c¸o, lao ®éng, thuÕ, vµ c¸c chi phÝ kh¸c.
3.1. Gi¸ chuyÓn nhîng quyÒn së h÷u hoÆc gi¸ chuyÓn giao quyÒn sö dông quyÒn t¸c gi¶
QuyÒn t¸c gi¶ lµ mét lo¹i tµi s¶n, nhng lµ lo¹i tµi s¶n ®Æc biÖt. Tuy nhiªn, nã vÉn mang ®Æc tÝnh chung cña c¸c lo¹i tµi s¶n kh¸c lµ trao cho chñ së h÷u cña nã quyÒn chiÕm h÷u, sö dông, ®Þnh ®o¹t. Chñ së h÷u t¸c phÈm cã quyÒn trao tµi s¶n ®Æc biÖt nµy cho mét chñ së h÷u míi th«ng qua Hîp ®ång chuyÓn nhîng quyÒn së h÷u quyÒn t¸c gi¶; hoÆc trao quyÒn sö dông cho c¸ nh©n, tæ chøc kh¸c th«ng qua Hîp ®ång chuyÓn giao quyÒn sö dông quyÒn t¸c gi¶. §èi víi c¸c lo¹i hîp ®ång nµy, ®iÒu kho¶n vÒ gi¸ chuyÓn nhîng, hoÆc chuyÓn giao lµ ®iÒu kho¶n c¬ b¶n cña hîp ®ång. Chñ së h÷u t¸c phÈm lµ mét bªn trong quan hÖ hîp ®ång ®ã cã quyÒn ®îc hëng sè tiÒn thu ®îc tõ c¸c hîp ®ång nµy. NÕu x¶y ra hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ nh sö dông t¸c phÈm ®Ó c¶i biªn, chuyÓn thÓ, dÞch hay ph©n phèi, sao chÐp, xuÊt b¶n… mµ kh«ng ký hîp ®ång sö dông t¸c phÈm víi chñ së h÷u th× chñ së h÷u sÏ mÊt ®i mét kho¶n tiÒn ®¸ng lÏ ra hä ®îc hëng.
VÝ dô: A lµ t¸c gi¶ ®ång thêi lµ chñ së h÷u cuèn truyÖn M. B lµ dÞch gi¶ chuyªn dÞch s¸ch. NÕu ký hîp ®ång sö dông t¸c phÈm víi dÞch gi¶ B th× A sÏ cã ®îc sè tiÒn lµ 10 triÖu ®ång. Nhng v× B vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ ®· dÞch t¸c phÈm khi cha cã sù ®ång ý cña A, kh«ng ký hîp ®ång sö dông t¸c phÈm víi A nªn A ®· bÞ tæn thÊt sè tiÒn lµ 10 triÖu ®ång.
3.2. Gi¸ trÞ gãp vèn kinh doanh b»ng quyÒn t¸c gi¶
Ph¸p luËt ViÖt Nam kh«ng quy ®Þnh nh÷ng h×nh thøc gãp vèn kinh doanh cô thÓ. Cho nªn, bÊt kú tµi s¶n hîp ph¸p nµo còng cã thÓ trë thµnh vèn gãp trong kinh doanh khi chñ së h÷u cã nhu cÇu vµ ®îc sù ®ång ý cña c¸c chñ thÓ gãp vèn cßn l¹i. QuyÒn t¸c gi¶ lµ mét lo¹i tµi s¶n, do ®ã, chñ së h÷u quyÒn t¸c gi¶ cã thÓ ®em tµi s¶n nµy gãp vèn vµo c¸c doanh nghiÖp. Hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ trong trêng hîp nµy x¶y ra sÏ rÊt dÔ lµm cho chñ thÓ quyÒn bÞ mÊt gi¸ trÞ tµi s¶n gãp vèn nµy.
VÝ dô: A lµ t¸c gi¶ b¶n thiÕt kÕ vÒ mét dù ¸n x©y dùng c«ng tr×nh nhµ ë. B lµ chñ mét doanh nghiÖp ®Çu t dù ¸n. A vµ B ®· liªn kÕt víi nhau thµnh lËp mét doanh nghiÖp míi ®Ó thùc hiÖn dù ¸n. Sè vèn B gãp lµ tæng sè tiÒn theo kÕ ho¹ch ®Ó thùc hiÖn dù ¸n. Cßn vèn gãp cña A chÝnh lµ b¶n thiÕt kÕ dù ¸n. Tuy nhiªn, C lµ b¹n th©n cña A ®· sao chÐp thiÕt kÕ cña A råi b¸n nã cho mét c«ng ty x©y dùng. Vµ v× thÕ ®· g©y tæn thÊt rÊt lín cho c«ng ty míi cña A,B dù ¸n ph¶i dõng l¹i do trïng b¶n thiÕt kÕ.
3.3. Gi¸ trÞ chuyÓn quyÒn t¸c gi¶ trong tæng sè tµi s¶n cña doanh nghiÖp
Trêng hîp nµy ¸p dông ®èi víi quyÒn t¸c gi¶ cã chñ së h÷u lµ c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ. Tµi s¶n cña doanh nghiÖp bao gåm c¶ tµi s¶n h÷u h×nh (m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ xëng…) vµ tµi s¶n v« h×nh (uy tÝn doanh nghiÖp, nguån lao ®éng lµnh nghÒ, quyÒn së h÷u trÝ tuÖ…), trong ®ã, tµi s¶n v« h×nh ®ãng mét vai trß quan träng, thËm chÝ lµ ®Æc biÖt quan träng, ®em l¹i gi¸ trÞ kinh tÕ cao cho chñ thÓ kinh doanh.
Doanh nghiÖp lµ chñ së h÷u c¸c t¸c phÈm v¨n häc, nghÖ thuËt, khoa häc cã quyÒn chuyÓn quyÒn sö dông cho c¸c c¸ nh©n, tæ chøc khi cã nhu cÇu. Mét sè doanh nghiÖp gi¸ trÞ cña viÖc chuyÓn quyÒn t¸c gi¶ lµ nguån lîi nhuËn chÝnh, chñ yÕu. VÝ dô: c¸c nhµ xuÊt b¶n, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt phÇn mÒm m¸y tÝnh … Khi mét doanh nghiÖp phÇn mÒm m¸y tÝnh tung ra thÞ trêng s¶n phÈm phÇn mÒm míi, doanh thu cha ®îc nhiÒu ®· bÞ c¸c ®Çu nËu in sao thµnh nhiÒu b¶n bµy b¸n trµn lan trªn thÞ trêng ®· g©y thÊt thu kh«ng nhá cho doanh nghiÖp.
3.4. Gi¸ trÞ ®Çu t cho viÖc t¹o ra vµ ph¸t triÓn ®èi tîng cña quyÒn t¸c gi¶, bao gåm c¸c chi phÝ cho viÖc tiÕp thÞ, nghiªn cøu, qu¶ng c¸o, lao ®éng, thuÕ, vµ c¸c chi phÝ kh¸c
§Ó t¹o ra ®îc mét s¶n phÈm trÝ tuÖ, ngoµi ®Çu t vÒ mÆt thêi gian, c«ng søc cßn ph¶i cã sù ®Çu t vÒ tiÒn b¹c. Khi s¶n phÈm ra ®êi, ®«i khi chñ së h÷u ph¶i tiÕp tôc tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o cho s¶n phÈm míi nµy ®Ó c«ng chóng, kh¸ch hµng biÕt ®Õn, nhÊt lµ ®èi víi c¸c t¸c phÈm mü thuËt øng dông. C¸c doanh nghiÖp lµ chñ së h÷u cña mét b¶n thiÕt kÕ cho mét mÉu bao b× s¶n phÈm míi rÊt cÇn tiÕp thÞ ®Ó kh¸ch hµng biÕt ®Õn.
NÕu chñ së h÷u quyÒn t¸c gi¶ biÕt ®îc cã sù vi ph¹m ®èi víi quyÒn t¸c gi¶ cña m×nh, khëi kiÖn ra toµ th× tÊt c¶ nh÷ng thiÖt h¹i trªn ®©y ®Òu ®îc tÝnh vµo thiÖt h¹i cho chñ thÓ quyÒn.
4. Thu nhËp bÞ gi¶m sót
4.1. Thu nhËp, lîi nhuËn thu ®îc do sö dông, khai th¸c trùc tiÕp quyÒn t¸c gi¶
QuyÒn sö dông lµ quyÒn tµi s¶n quan träng cña quyÒn t¸c gi¶, bao gåm quyÒn c«ng bè, phæ biÕn, sao chÐp, ph©n phèi, c¶i biªn, chuyÓn thÓ t¸c phÈm… do ®ã, viÖc khai th¸c, sö dông t¸c phÈm ®em l¹i lîi nhuËn kh¸ cao cho t¸c gi¶, chñ së h÷u t¸c phÈm. Mét ho¹ sü cã thÓ më c¸c cuéc triÓn l·m tranh c¸ nh©n, nh¹c sü tù m×nh s¸ng t¸c vµ biÓu diÔn, nhµ xuÊt b¶n in t¸c phÈm thµnh s¸ch ph©n phèi trªn thÞ trêng… Nhng, nÕu c¸c t¸c phÈm nµy bÞ sao chÐp lËu, bµy b¸n trªn thÞ trêng sÏ chiÕm lÜnh thÞ phÇn cña c¸c s¶n phÈm cã b¶n quyÒn g©y thÊt thu cho t¸c gi¶, chñ së h÷u t¸c phÈm.
4.2. Thu nhËp, lîi nhuËn thu ®îc do chuyÓn giao quyÒn sö dông quyÒn t¸c gi¶
ViÖc chuyÓn giao quyÒn sö dông quyÒn t¸c gi¶ ®èi víi mçi ®èi tîng lµ kh¸c nhau. Tuy nhiªn, viÖc ph©n phèi s¶n phÈm trªn thÞ trêng víi môc ®Ých kinh tÕ sÏ ®Òu ph¶i tu©n thñ theo quy luËt cung - cÇu cña nÒn kinh tÕ. Khi nguån cung nhá h¬n cÇu th× gi¸ thµnh cao, ngîc l¹i khi nguån cung lín h¬n cÇu th× gi¸ thµnh gi¶m xuèng. NÕu nh kh«ng cã hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ x¶y ra th× chñ së h÷u t¸c phÈm lµ ngêi ®éc quyÒn ph¸t hµnh t¸c phÈm cña m×nh, lîng cung nh thÕ nµo lµ do chñ së h÷u quyÕt ®Þnh. Ngîc l¹i, nÕu cã hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶, sè lîng in sao t¸c phÈm nh thÕ nµo n»m ngoµi vßng kiÓm so¸t cña chñ thÓ quyÒn. Lóc nµy, chñ së h÷u lµ ngêi bÞ thiÖt h¹i nhiÒu nhÊt. Hµng gi¶, hµng vi ph¹m b¶n quyÒn bµy b¸n trµn lan, lÊn ¸t c¶ hµng thËt, lµm cho hµng thËt bÞ “lÊn s©n” buéc ph¶i gi¶m gi¸ b¸n lµ mét thùc tÕ.
5. Tæn thÊt vÒ c¬ héi kinh doanh
C¬ héi kinh doanh lµ thêi c¬, ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó doanh nghiÖp thu thªm nguån lîi nhuËn cho m×nh. Tæn thÊt vÒ c¬ héi kinh doanh lµ thiÖt h¹i vÒ gi¸ trÞ tÝnh ®îc thµnh tiÒn cña kho¶n thu nhËp ®¸ng lÏ ngêi bÞ thiÖt h¹i cã thÓ cã ®îc khi sö dông, khai th¸c trùc tiÕp t¸c phÈm, cho ngêi kh¸c thuª t¸c phÈm, chuyÓn giao quyÒn sö dông t¸c phÈm nhng thùc tÕ kh«ng cã ®îc kho¶n thu nhËp nµy do hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ g©y ra( () Xem: §iÒu 19 NghÞ ®Þnh 105/2006/N§ - CP ngµy 22/12/2006 Quy ®Þnh chi tiÕt vµ híng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt SHTT vÒ b¶o vÖ quyÒn SHTT vÒ qu¶n lý Nhµ níc vÒ SHTT.
). Khi kiÖn yªu cÇu chñ thÓ cã hµnh vi vi ph¹m båi thêng thiÖt h¹i cho m×nh th× chñ thÓ quyÒn ph¶i chøng minh c¬ héi kinh doanh ®ã lµ kh¶ n¨ng thùc tÕ x¶y ra, nÕu kh«ng cã hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶.
6. Chi phÝ h¹n chÕ, kh¾c phôc thiÖt h¹i
C¸c chi phÝ nµy bao gåm: chi phÝ cho viÖc t¹m gi÷, b¶o qu¶n, lu kho, lu b·i ®èi víi hµng ho¸ x©m ph¹m; chi phÝ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p khÈn cÊp, t¹m thêi; chi phÝ hîp lý ®Ó thuª dÞch vô gi¸m ®Þnh, ng¨n chÆn, kh¾c phôc hµnh vi x©m ph¹m vµ chi phÝ cho viÖc th«ng b¸o, c¶i chÝnh c«ng khai trªn ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng.
7. Tæn thÊt vÒ tinh thÇn
ThiÖt h¹i vÒ tinh thÇn bao gåm c¸c tæn thÊt vÒ danh dù, nh©n phÈm, uy tÝn, danh tiÕng vµ nh÷ng tæn thÊt kh¸c vÒ tinh thÇn g©y ra cho t¸c gi¶ cña t¸c phÈm v¨n häc, nghÖ thuËt, khoa häc. LuËt SHTT kh«ng híng dÉn cô thÓ c¸ch x¸c ®Þnh tæn thÊt nµy. V× vËy, ®Ó x¸c ®Þnh tæn thÊt vÒ tinh thÇn ph¶i ¸p dông §iÒu 611 BLDS 2005, cô thÓ ho¸ t¹i NghÞ quyÕt sè 01/2004/NQ - H§TP cña Héi ®ång thÈm ph¸n TAND tèi cao ngµy 28/4/2004 Híng dÉn ¸p dông mét sè quy ®Þnh cña Bé luËt d©n sù vÒ båi thêng thiÖt h¹i ngoµi hîp ®ång. Hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶, dï lµ x©m ph¹m quyÒn nh©n th©n hay quyÒn tµi s¶n ®Òu Ýt nhiÒu ¶nh hëng ®Õn danh dù, uy tÝn cña t¸c gi¶. Tuy nhiªn, hµnh vi x©m ph¹m quyÒn nh©n th©n møc ®é g©y ra tæn thÊt vÒ tinh thÇn cho t¸c gi¶ thêng lín h¬n.
Tæn thÊt vÒ tinh thÇn ®èi víi t¸c gi¶ ®îc hiÓu lµ: do hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ nh ghi sai tªn t¸c gi¶, m¹o danh t¸c gi¶, c¾t xÐn t¸c phÈm, thËm chÝ lµ xuyªn t¹c t¸c phÈm… mµ chñ thÓ quyÒn nµy ph¶i g¸nh chÞu buån phiÒn, nh©n phÈm, uy tÝn bÞ gi¶m sót… §Æc biÖt, ®èi víi giíi v¨n nghÖ sü, viÖc s¨n t×m ý tëng, c¶m høng lµ khëi nguån cho ho¹t ®éng nghÒ nghiÖp cña hä nhng v× ph¶i “ch¹y” theo c¸c vô ¸n vi ph¹m b¶n quyÒn, sù mÖt mái, buån phiÒn ®· khiÕn c¶m høng s¸ng t¸c bÞ gi¶m ®i rÊt nhiÒu.
Khi cã khiÕu kiÖn vÒ vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶, viÖc x¸c ®Þnh tæn thÊt vÒ tinh thÇn lµ v« cïng khã kh¨n. Tuy nhiªn, trêng hîp nguyªn ®¬n chøng minh ®îc hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ ®· g©y thiÖt h¹i vÒ tinh thÇn cho m×nh th× cã quyÒn yªu cÇu toµ ¸n quyÕt ®Þnh møc båi thêng trong giíi h¹n tõ n¨m triÖu ®ång ®Õn n¨m m¬i triÖu ®ång, tuú thuéc vµo møc ®é thiÖt h¹i( () xem Kho¶n 2 §iÒu 205 LuËt SHTT.
).
Ch¬ng III
Xö lý x©m ph¹m, Thùc tiÔn ¸p dông ph¸p luËt vµ
kiÕn nghÞ
1. Thñ tôc yªu cÇu
1.1. ThÈm quyÒn xö lý
ThÈm quyÒn gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vÒ quyÒn t¸c gi¶ lÇn ®Çu tiªn ®îc quy ®Þnh trong Ph¸p lÖnh b¶o hé quyÒn t¸c gi¶ 1994, t¹i §iÒu 44 vµ §iÒu 45. Song, Ph¸p lÖnh nµy kh«ng quy ®Þnh nh÷ng lo¹i tranh chÊp nµo vÒ quyÒn t¸c gi¶ thuéc thÈm quyÒn gi¶i quyÕt cña toµ ¸n mµ chØ quy ®Þnh chung chung: “Tranh chÊp quyÒn t¸c gi¶ cã thÓ ®îc gi¶i quyÕt t¹i c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn hoÆc t¹i TAND tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng. C¸c tranh chÊp cã yÕu tè níc ngoµi vÒ b¶o hé quyÒn t¸c gi¶ ®îc gi¶i quyÕt t¹i c¬ quan qu¶n lý nhµ níc cã thÈm quyÒn hoÆc TAND Thµnh phè Hµ Néi hoÆc TAND Thµnh phè Hå ChÝ Minh theo ph¸p luËt ViÖt Nam vµ c¸c §iÒu íc quèc tÕ mµ ViÖt Nam kÝ kÕt hoÆc tham gia”(§iÒu 44, 45). TiÕp ®ã, ngµy 5/12/2001 Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao, ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao vµ Bé V¨n ho¸ - Th«ng tin ®· ban hµnh Th«ng t liªn tÞch sè 01/2001/TTLT/TANDTC – VKSNDTC – BVHTT vÒ gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp liªn quan ®Õn quyÒn t¸c gi¶ t¹i TAND. Vµ hiÖn nay, t¹i kho¶n 4 §iÒu 25, kho¶n 2 §iÒu 29 Bé luËt Tè tông d©n sù 2004 còng chØ quy ®Þnh chung chung: Tranh chÊp vÒ quyÒn SHTT, chuyÓn giao c«ng nghÖ thuéc thÈm quyÒn gi¶i quyÕt cña toµ ¸n. TÊt c¶ nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt nµy ®Òu cha quy ®Þnh râ, ®Çy ®ñ c¸c tranh chÊp vÒ quyÒn SHTT cô thÓ nµo thuéc thÈm quyÒn gi¶i quyÕt cña toµ ¸n theo thñ tôc tè tông d©n sù. Tuy nhiªn, dùa vµo c¸c quy ®Þnh cña luËt nµy cã thÓ rót ra kÕt luËn: Tranh chÊp liªn quan ®Õn quyÒn t¸c gi¶ thuéc thÈm quyÒn gi¶i quyÕt cña toµ ¸n, theo thñ tôc Tè tông d©n sù, cô thÓ ë ®©y lµ yªu cÇu toµ ¸n xö lý c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶. Ngoµi ra, c¨n cø vµo §iÒu 33, §iÒu 34 Bé luËt Tè tông d©n sù quy ®Þnh vÒ thÈm quyÒn gi¶i quyÕt tranh chÊp SHTT nãi chung cã thÓ hiÓu r»ng: NÕu tranh chÊp vÒ quyÒn t¸c gi¶ thuÇn tuý lµ tranh chÊp d©n sù th× thuéc thÈm quyÒn cña toµ ¸n cÊp huyÖn; NÕu tranh chÊp vÒ quyÒn t¸c gi¶ thuÇn tuý lµ tranh chÊp d©n sù nhng cã ®¬ng sù hoÆc ®èi tîng cña quyÒn t¸c gi¶ ë níc ngoµi th× thuéc thÈm quyÒn gi¶i quyÕt cña toµ ¸n cÊp tØnh; NÕu tranh chÊp vÒ quyÒn t¸c gi¶ gi÷a c¸ nh©n, tæ chøc víi nhau vµ ®Òu cã môc ®Ých kinh doanh th× sÏ thuéc tranh chÊp vÒ kinh doanh, th¬ng m¹i vµ thuéc thÈm quyÒn cña toµ ¸n cÊp tØnh.
1.2. Ngêi cã quyÒn khëi kiÖn c¸c vô ¸n vÒ x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶
Kh¸c víi quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp, t¸c gi¶, chñ së h÷u, ngêi sö dông hîp ph¸p ®èi tîng cña quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp chØ cã quyÒn khëi kiÖn c¸ nh©n, tæ chøc kh¸c x©m ph¹m quyÒn SHTT cña m×nh khi ®· ®îc cÊp v¨n b»ng b¶o hé cho ®èi tîng së h÷u c«ng nghiÖp ®ã, cßn ®èi víi quyÒn t¸c gi¶ th× quyÒn khëi kiÖn ph¸t sinh tõ thêi ®iÓm t¸c phÈm ®îc thÓ hiÖn díi h×nh thøc vËt chÊt nhÊt ®Þnh, kh«ng cÇn biÕt t¸c phÈm ®îc cÊp GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký quyÒn t¸c gi¶ hay cha. Tuy nhiªn, cÇn lu ý, nÕu mét ngêi nµo ®ã cã ý tëng s¸ng t¹o t¸c phÈm v¨n häc, nghÖ thuËt, khoa häc nhng cha thÓ hiÖn ý tëng nµy díi mét h×nh thøc vËt chÊt nhÊt ®Þnh th× còng kh«ng thÓ khëi kiÖn yªu cÇu toµ ¸n b¶o vÖ quyÒn cña m×nh ®èi víi ý tëng ®ã.
Bªn c¹nh ®ã, khi khëi kiÖn vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ cÇn ph¶i xÐt ®Õn thêi hiÖu khëi kiÖn. Thêi hiÖu khëi kiÖn yªu cÇu gi¶i quyÕt vô ¸n d©n sù lµ hai n¨m, kÓ tõ ngµy quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c¸ nh©n, tæ chøc bÞ x©m ph¹m. Ngoµi ra, trêng hîp t¸c gi¶, chñ së h÷u t¸c phÈm khëi kiÖn vÒ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn tµi s¶n (§iÒu 20) vµ quyÒn nh©n th©n cã thÓ chuyÓn dÞch (kho¶n 3 §iÒu 19) th× viÖc khëi kiÖn chØ ®îc chÊp nhËn trong thêi h¹n t¸c phÈm ®îc b¶o hé. Thêi h¹n ®îc b¶o hé nh sau: §èi víi t¸c phÈm ®iÖn ¶nh, nhiÕp ¶nh, s©n khÊu, mü thuËt øng dông, t¸c phÈm khuyÕt danh, di c¶o cã thêi h¹n b¶o hé lµ n¨m m¬i n¨m, kÓ tõ khi t¸c phÈm ®îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, hoÆc trong thêi h¹n n¨m m¬i n¨m, kÓ tõ khi t¸c phÈm ®iÖn ¶nh, nhiÕp ¶nh, s©n khÊu ®îc ®Þnh h×nh, nÕu t¸c phÈm cha ®îc c«ng bè th× thêi h¹n ®îc tÝnh tõ khi t¸c phÈm ®îc ®Þnh h×nh; ®èi víi t¸c phÈm khuyÕt danh, khi c¸c th«ng tin vÒ t¸c gi¶ ®îc xuÊt hiÖn th× thêi h¹n b¶o hé ®îc tÝnh lµ suèt cuéc ®êi t¸c gi¶ vµ n¨m m¬i n¨m tiÕp theo n¨m t¸c gi¶ chÕt. §èi víi c¸c t¸c phÈm kh«ng thuéc lo¹i h×nh trªn th× thêi h¹n b¶o hé lµ suèt cuéc ®êi t¸c gi¶ vµ n¨m m¬i n¨m tiÕp theo n¨m t¸c gi¶ chÕt; trong trêng hîp cã ®ång t¸c gi¶ th× thêi h¹n b¶o hé chÊm døt vµo n¨m thø n¨m m¬i sau n¨m ®ång t¸c gi¶ cuèi cïng chÕt (®iÓm a,b kho¶n 2 §iÒu 27 LuËt SHTT).
VÒ quyÒn khëi kiÖn hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶, LuËt SHTT 2005 kh«ng quy ®Þnh cô thÓ, song vÊn ®Ò nµy ®îc híng dÉn t¹i NghÞ ®Þnh sè 100/2006/N§ - CP ngµy 21/9/2006 quy ®Þnh chi tiÕt vµ híng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña BLDS, LuËt SHTT vÒ quyÒn t¸c gi¶ vµ quyÒn liªn quan. T¹i §iÒu 44 NghÞ ®Þnh nµy quy ®Þnh c¸c chñ thÓ sau cã quyÒn khëi kiÖn yªu cÇu toµ ¸n gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ quyÒn SHTT: T¸c gi¶, chñ së h÷u quyÒn t¸c gi¶; ngêi kÕ thõa hîp ph¸p cña t¸c gi¶ hoÆc cña chñ së h÷u quyÒn t¸c gi¶; c¸ nh©n, tæ chøc ®îc chuyÓn giao quyÒn cña chñ së h÷u quyÒn t¸c gi¶; tæ chøc ®¹i diÖn tËp thÓ quyÒn t¸c gi¶ ®îc uû quyÒn; c¸c chñ thÓ kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; c¬ quan nhµ níc, tæ chøc liªn quan trong ph¹m vi nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh cã quyÒn khëi kiÖn vô ¸n d©n sù ®Ó yªu cÇu toµ ¸n b¶o vÖ lîi Ých c«ng céng, lîi Ých cña nhµ níc thuéc lÜnh vùc quyÒn t¸c gi¶.
1.3. §¬n vµ chøng cø kÌm theo ®¬n
1.3.1. §¬n
§¬n yªu cÇu xö lý x©m ph¹m vÒ quyÒn t¸c gi¶ ph¶i cã c¸c néi dung chñ yÕu sau: ngµy, th¸ng, n¨m lµm ®¬n yªu cÇu; tªn, ®Þa chØ cña ngêi yªu cÇu xö lý x©m ph¹m; hä tªn ngêi ®¹i diÖn, nÕu yªu cÇu ®îc th«ng qua ngêi ®¹i diÖn; tªn c¬ quan nhËn ®¬n yªu cÇu; tªn, ®Þa chØ cña ngêi x©m ph¹m; tªn, ®Þa chØ cña ngêi bÞ nghi ngê lµ x©m ph¹m trong trêng hîp yªu cÇu t¹m dõng lµm thñ tôc h¶i quan ®èi víi hµng ho¸ xuÊt khÈu, nhËp khÈu bÞ nghi ngê lµ x©m ph¹m; tªn, ®Þa chØ cña tæ chøc cã quyÒn, lîi Ých liªn quan (nÕu cã); tªn, ®Þa chØ cña ngêi lµm chøng (nÕu cã); th«ng tin tãm t¾t vÒ quyÒn t¸c gi¶ bÞ x©m ph¹m; th«ng tin tãm t¾t vÒ hµnh vi x©m ph¹m: ngµy, th¸ng, n¨m, n¬i x¶y ra vi ph¹m; m« t¶ v¾n t¾t vÒ s¶n phÈm x©m ph¹m; néi dung yªu cÇu ¸p dông biÖn ph¸p xö lý x©m ph¹m; danh môc c¸c tµi liÖu chøng cø kÌm theo ®¬n; ch÷ ký cña ngêi lµm ®¬n vµ ®ãng dÊu (nÕu cã) ( () Xem: §iÒu 21 NghÞ ®Þnh 105/2006/N§ - CP ngµy 22/12/2006 Quy ®Þnh chi tiÕt vµ híng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt SHTT vÒ b¶o vÖ quyÒn SHTT vÒ qu¶n lý Nhµ níc vÒ SHTT.
).
§èi víi quyÒn nh©n th©n kh«ng thÓ chuyÓn giao cña t¸c gi¶ th× sau khi t¸c gi¶ chÕt, quyÒn yªu cÇu b¶o hé quyÒn nh©n th©n cña t¸c gi¶ vÉn tån t¹i, ngêi cã quyÒn yªu cÇu b¶o hé lóc ®ã lµ céng ®ång.
13.2. Tµi liÖu, chøng cø, hiÖn vËt kÌm theo ®¬n
Ngêi yªu cÇu xö lý x©m ph¹m ph¶i göi kÌm theo ®¬n yªu cÇu xö lý x©m ph¹m, c¸c tµi liÖu, chøng cø, hiÖn vËt sau ®©y ®Ó chøng minh quyÒn yªu cÇu cña m×nh:
+ Chøng cø chøng minh lµ chñ thÓ quyÒn, nÕu ngêi yªu cÇu lµ chñ së h÷u hoÆc ngêi ®îc chuyÓn giao, ®îc thõa kÕ, kÕ thõa quyÒn t¸c gi¶. Tµi liÖu chøng minh t c¸ch chñ thÓ quyÒn nµy lµ b¶n gèc GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký quyÒn t¸c gi¶, hoÆc b¶n sao cã c«ng chøng, hoÆc x¸c nhËn cña Côc b¶n quyÒn t¸c gi¶ vµ b¶n trÝch lôc sæ ®¨ng ký quèc gia vÒ quyÒn t¸c gi¶ (®èi víi trêng hîp quyÒn t¸c gi¶ ®· ®îc ®¨ng ký t¹i Côc b¶n quyÒn t¸c gi¶); b¶n gèc hoÆc b¶n sao t¸c phÈm, kÌm theo c¸c tµi liÖu kh¸c chøng minh viÖc t¹o ra, c«ng bè, phæ biÕn t¸c phÈm, cïng c¸c chøng cø kh¸c (nÕu cã) (®èi víi trêng hîp t¸c gi¶ kh«ng ®¨ng ký t¸c phÈm t¹i Côc b¶n quyÒn t¸c gi¶). Trong trêng hîp ngêi yªu cÇu xö lý x©m ph¹m lµ ngêi ®îc chuyÓn nhîng quyÒn t¸c gi¶, chuyÓn quyÒn sö dông quyÒn t¸c gi¶, ®îc thõa kÕ, kÕ thõa quyÒn t¸c gi¶ th× ngoµi c¸c tµi liÖu trªn cßn ph¶i xuÊt tr×nh b¶n gèc hoÆc b¶n sao hîp ph¸p Hîp ®ång chuyÓn nhîng quyÒn t¸c gi¶, Hîp ®ång sö dông quyÒn t¸c gi¶ hoÆc v¨n b¶n x¸c nhËn quyÒn thõa kÕ, quyÒn kÕ thõa quyÒn t¸c gi¶.
+ Chøng cø chøng minh hµnh vi x©m ph¹m ®· x¶y ra, bao gåm: B¶n gèc hoÆc b¶n sao hîp ph¸p tµi liÖu m« t¶, vËt mÉu, hiÖn vËt cã liªn quan thÓ hiÖn ®èi tîng ®îc b¶o hé; vËt mÉu, hiÖn vËt cã liªn quan ¶nh chôp, b¶n ghi h×nh s¶n phÈm bÞ nghi ngê lµ cã vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶; b¶n gi¶i tr×nh so s¸nh gi÷a s¶n phÈm bÞ xem xÐt víi ®èi tîng ®îc b¶o hé; biªn b¶n, lêi khai, tµi liÖu kh¸c nh»m chøng minh x©m ph¹m. C¸c tµi liÖu nµy ph¶i ®îc lËp thµnh danh môc, cã ch÷ ký cña ngêi yªu cÇu xö lý x©m ph¹m.
Trong trêng hîp yªu cÇu xö lý x©m ph¹m ®îc thùc hiÖn th«ng qua ngêi ®¹i diÖn theo uû quyÒn th× ph¶i göi kÌm theo giÊy uû quyÒn hoÆc hîp ®ång uû quyÒn cã c«ng chøng hoÆc cã x¸c nhËn cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng; nÕu th«ng qua ngêi ®¹i diÖn theo ph¸p luËt th× ph¶i kÌm theo giÊy tê chøng minh t c¸ch cña ngêi ®¹i diÖn theo ph¸p luËt.
§¬n yªu cÇu xö lý x©m ph¹m vÒ quyÒn t¸c gi¶ nµy ®îc nép cho c¬ quan cã thÈm quyÒn nh ®· tr×nh bµy ë trªn. NÕu ®¬n yªu cÇu cha ®ñ tµi liÖu, chøng cø, hiÖn vËt cÇn thiÕt th× c¬ quan xö lý x©m ph¹m yªu cÇu ngêi nép ®¬n bæ sung tµi liÖu, chøng cø vµ Ên ®Þnh thêi h¹n hîp lý nhng kh«ng qu¸ 30 ngµy ®Ó ngêi yªu cÇu xö lý x©m ph¹m bæ sung tµi liÖu, chøng cø cÇn thiÕt.
§¬n nµy sÏ ®îc toµ ¸n cã thÈm quyÒn thô lý, nÕu kh«ng r¬i vµo c¸c trêng hîp sau ®©y:
HÕt thêi h¹n Ên ®Þnh ®Ó ngêi yªu cÇu xö lý x©m ph¹m bæ sung tµi liÖu, chøng cø cÇn thiÕt;
HÕt thêi hiÖu xö lý x©m ph¹m theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt;
KÕt qu¶ x¸c minh cña c¬ quan xö lý x©m ph¹m hoÆc c¬ quan c«ng an cho thÊy kh«ng cã x©m ph¹m nh m« t¶ trong ®¬n yªu cÇu xö lý x©m ph¹m;
Cã v¨n b¶n cña c¬ quan cã thÈm quyÒn vÒ viÖc kh«ng ®ñ c¨n cø xö lý x©m ph¹m.
2. C¸c biÖn ph¸p xö lý
2.1. Buéc chÊm døt hµnh vi x©m ph¹m
Ngêi cã quyÒn t¸c gi¶ cã thÓ trùc tiÕp göi yªu cÇu chÊm døt hµnh vi x©m ph¹m ®Õn ngêi cã hµnh vi vi ph¹m hoÆc göi ®¬n khëi kiÖn ®Õn TAND ®Ó yªu cÇu gi¶i quyÕt. ViÖc buéc chÊm døt hµnh vi x©m ph¹m kh«ng chØ dõng l¹i ë viÖc yªu cÇu kh«ng ®îc tiÕp tôc thùc hiÖn hµnh vi vi ph¹m n÷a mµ cßn gåm c¶ yªu cÇu xo¸ bá nguy c¬ tiÕp tôc vi ph¹m. Mét vÝ dô cô thÓ cho trêng hîp nµy lµ vô vi ph¹m b¶n quyÒn cña c«ng ty T©n TrÝ TuÊn. “Trªn trang web b¸n hµng trùc tuyÕn Sahara.com.vn cña c«ng ty T©n TrÝ TuÊn nµy cã môc Th viÖn. PhÇn môc nµy ®¨ng t¶i toµn bé néi dung mét sè t¸c phÈm nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ - Th«ng tin n¾m toµn quyÒn së h÷u b¶n tiÕng ViÖt trªn toµn cÇu. Hµnh ®éng nµy vi ph¹m nghiªm träng kho¶n 3, kho¶n 6, kho¶n 8 vµ kho¶n 10 §iÒu 28 LuËt SHTT. Nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ - Th«ng tin ®· yªu cÇu trong vßng n¨m ngµy kÓ tõ ngµy T©n TrÝ TuÊn nhËn ®îc b¶n fax khuyÕn c¸o, c«ng ty ph¶i dì bá nh÷ng phÇn s¸ch thuéc quyÒn së h÷u cña nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ - Th«ng tin mµ trang web Sahara.com ®· ®¨ng t¶i” ( () – Website cña B¸o TiÒn phong Online
). §ång thêi, c«ng ty T©n TrÝ TuÊn ph¶i chÊm døt viÖc ®a c¸c t¸c phÈm mµ nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ - Th«ng tin lµ chñ së h÷u lªn trang web nµy.
Trêng hîp vi ph¹m quyÒn nh©n th©n nh: kh«ng nªu tªn t¸c gi¶, nªu sai tªn t¸c gi¶ th× quyÒn yªu cÇu chÊm døt hµnh vi vi ph¹m lµ viÖc yªu cÇu ph¶i ghi tªn t¸c gi¶, söa tªn t¸c gi¶, c¶i chÝnh c«ng khai trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng.
ViÖc thùc hiÖn yªu cÇu chÊm døt hµnh vi vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ kh«ng phô thuéc vµo yÕu tè lçi. NghÜa lµ chØ cÇn khi cã hµnh vi vi ph¹m x¶y ra chñ thÓ quyÒn ®· cã thÓ yªu cÇu chÊm døt hµnh vi vi ph¹m. NÕu kh«ng chÊm døt hµnh vi vi ph¹m dï ®· ®îc chñ thÓ quyÒn th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n yªu cÇu chÊm døt hµnh vi ®ã th× sÏ bÞ xö ph¹t hµnh chÝnh (®iÓm b kho¶n1 §iÒu 211 LuËt SHTT)
2.2. Buéc xin lçi, c¶i chÝnh c«ng khai
BiÖn ph¸p d©n sù nµy th«ng thêng sÏ ®îc ¸p dông cïng c¸c biÖn ph¸p kh¸c nh: buéc chÊm døt hµnh vi x©m ph¹m, buéc båi thêng thiÖt h¹i… ë ®©y ph¶i hiÓu xin lçi c«ng khai kh«ng ph¶i lµ viÖc bªn vi ph¹m gÆp gì trùc tiÕp bªn bÞ vi ph¹m ®Ó xin lçi c«ng khai mµ viÖc xin lçi, c¶i chÝnh nµy ph¶i ®îc ®¨ng t¶i trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng ®Ó nhiÒu ngêi biÕt ®Õn nh: b¸o chÝ, ph¸t thanh truyÒn h×nh…
BiÖn ph¸p nµy ®îc ¸p dông nh thÕ nµo vµ ®îc thÓ hiÖn c«ng khai trªn ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng cô thÓ nµo lµ do c¸c bªn tranh chÊp tho¶ thuËn. Trêng hîp kh«ng tho¶ thuËn ®îc th× toµ ¸n sÏ quyÕt ®Þnh. ChÕ tµi nµy rÊt cã ý nghÜa ®èi víi hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶, ®Æc biÖt lµ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn nh©n th©n cña t¸c gi¶ nh»m kh¾c phôc, h¹n chÕ thiÖt h¹i do hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ g©y ra.
Nh ®· tr×nh bµy ë ch¬ng tríc, vô kiÖn cña nhµ b¸o Hµ Linh (tªn thËt lµ Ph¹m ThÞ Hµ) kiÖn nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ - Th«ng tin “ch«m” t¸m bµi b¸o cña chÞ in thµnh s¸ch kh«ng xin phÐp vµ kh«ng ®Ò ®óng tªn t¸c gi¶. Héi ®ång xÐt xö vô ¸n ®· ra b¶n ¸n kÕt luËn hµnh vi cña nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ - Th«ng tin lµ vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶. Theo ®ã, nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ - Th«ng tin ph¶i ®¨ng b¸o c«ng khai xin lçi nhµ bµo Hµ Linh trªn ba sè liªn tiÕp cña b¸o Nh©n D©n; kh«ng ®îc ph¸t hµnh toµn bé sè s¸ch cha ®îc ph¸t hµnh hoÆc ®ang chuÈn bÞ ph¸t hµnh; kh«ng ®îc phÐp t¸i b¶n cuèn s¸ch “Doanh nh©n thµnh ®¹t vµ bµi häc kinh nghiÖm th¬ng trêng” cã t¸c phÈm cña Hµ Linh, nÕu kh«ng ®îc sù ®ång ý cña nhµ b¸o nµy.
2.3. Buéc båi thêng thiÖt h¹i
LuËt SHTT 2005 cho phÐp chñ thÓ quyÒn cña quyÒn t¸c gi¶ bÞ x©m ph¹m cã thÓ yªu cÇu toµ ¸n buéc bªn vi ph¹m ph¶i båi thêng thiÖt h¹i cho m×nh. QuyÒn yªu cÇu båi thêng thiÖt h¹i ¸p dông t¬ng tù theo c¸c quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm båi thêng thiÖt h¹i ngoµi hîp ®ång theo quy ®Þnh t¹i môc 1,2 ch¬ng 21 phÇn 3 cña BLDS. Khi cã hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ x¶y ra, chñ thÓ quyÒn sÏ ®îc bªn vi ph¹m båi thêng thiÖt h¹i nÕu chøng minh ®îc cã hành vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ x¶y ra trªn thùc tÕ; cã thiÖt h¹i x¶y ra; cã mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a thiÖt h¹i x¶y ra vµ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶; cã lçi v« ý hoÆc cè ý cña ngêi cã hµnh vi vi ph¹m.
2.3.1. Hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶
XÐt vÒ lÞch sö b¶o hé quyÒn t¸c gi¶ trªn thÕ giíi th× hµnh vi ®Çu tiªn bÞ ng¨n cÊm bëi luËt b¶n quyÒn lµ viÖc “t¸i b¶n”. T¸i b¶n cã nghÜa lµ viÖc nh©n t¸c phÈm thµnh nhiÒu b¶n kh¸c nhau, thËm chÝ lµ sao chÐp mét b¶n ®· vi ph¹m. T¹i ViÖt Nam hiÖn nay, luËt thùc ®Þnh quy ®Þnh: §èi víi nh÷ng quyÒn thuéc ®éc quyÒn cña t¸c gi¶ hoÆc chñ së h÷u t¸c phÈm, th× hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt lµ hµnh vi sö dông t¸c phÈm mµ kh«ng ®îc sù ®ång ý cña t¸c gi¶ hoÆc chñ së h÷u t¸c phÈm. C¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ bao gåm hµnh vi x©m ph¹m quyÒn nh©n th©n vµ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn tµi s¶n. C¸c hµnh vi nµy ®Òu ph¶i lµ hµnh vi tr¸i ph¸p luËt vµ ®îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 28 LuËt SHTT. C¨n cø vµo §iÒu 28 nµy, chñ thÓ quyÒn cã thÓ nhËn biÕt ®îc hµnh vi cña c¸ nh©n, tæ chøc kh¸c cã vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ cña m×nh hay kh«ng.
2.3.2. ThiÖt h¹i thùc tÕ x¶y ra
ThiÖt h¹i do x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ bao gåm thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt vµ thiÖt h¹i vÒ tinh thÇn. Møc ®é thiÖt h¹i ph¶i ®îc x¸c ®Þnh phï hîp víi yÕu tè x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ vµ ph¶i lµ thiÖt h¹i thùc tÕ, kh«ng ph¶i chung chung, m¬ hå. Ph¸p luËt ViÖt Nam coi lµ tæn h¹i thùc tÕ, nÕu cã ®ñ c¸c c¨n cø sau: Lîi Ých vËt chÊt hoÆc lîi Ých tinh thÇn lµ cã thùc vµ thuéc vÒ ngêi cã quyÒn t¸c gi¶; ngêi bÞ thiÖt h¹i cã kh¶ n¨ng ®¹t ®îc lîi Ých vËt chÊt hoÆc tinh thÇn ®ã; cã sù gi¶m sót hoÆc mÊt lîi Ých cña ngêi bÞ thiÖt h¹i, sau khi hµnh vi x©m ph¹m x¶y ra so víi kh¶ n¨ng ®¹t ®îc lîi Ých ®ã khi kh«ng cã hµnh vi x©m ph¹m.
Nguyªn ®¬n trong vô ¸n x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ ph¶i chøng minh ®îc hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ ®· g©y thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt vµ vÒ tinh thÇn (nÕu cã). Nguyªn ®¬n cã thÓ dùa vµo mét trong c¸c c¨n cø sau ®Ó yªu cÇu toµ ¸n quyÕt ®Þnh møc båi thêng:
Tæng thiÖt h¹i vËt chÊt tÝnh b»ng tiÒn céng víi kho¶n lîi nhuËn mµ bÞ ®¬n ®· thu ®îc do hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶, nÕu kho¶n lîi nhuËn bÞ gi¶m sót cña nguyªn ®¬n cha ®îc tÝnh vµo tæng thiÖt h¹i vËt chÊt.
Gi¸ chuyÓn giao quyÒn sö dông ®èi tîng quyÒn t¸c gi¶ víi gi¶ ®Þnh bÞ ®¬n ®îc nguyªn ®¬n chuyÓn giao quyÒn sö dông ®èi tîng ®ã theo hîp ®ång sö dông ®èi tîng cña quyÒn t¸c gi¶ t¬ng øng víi hµnh vi x©m ph¹m ®· thùc hiÖn.
Trêng hîp kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®îc møc båi thêng vÒ vËt chÊt theo c¸c c¨n cø trªn th× møc båi thêng nµy sÏ do toµ ¸n Ên ®Þnh, tuú thuéc vµo møc ®é thiÖt h¹i nhng kh«ng qu¸ n¨m tr¨m triÖu ®ång (®iÓm c kho¶n 1 §iÒu 205 LuËt SHTT).
3.3. Mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a hµnh vi x©m ph¹m vµ thiÖt h¹i
Cïng víi viÖc ph¶i chøng minh cã hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶, cã thiÖt h¹i thùc tÕ x¶y ra, nguyªn ®¬n ph¶i chøng minh gi÷a hµnh vi vµ thiÖt h¹i nµy cã mèi quan hÖ nh©n qu¶ víi nhau. NghÜa lµ, hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ ph¶i cã tríc khi thiÖt h¹i x¶y ra, hµnh vi x©m ph¹m nµy lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp, c¬ b¶n dÉn ®Õn thiÖt h¹i; thiÖt h¹i x¶y ra ph¶i lµ kÕt qu¶ tÊt yÕu cña hµnh vi ®ã vµ ngîc l¹i, hµnh vi nµy nguyªn nh©n g©y ra thiÖt h¹i.
Lçi
Lçi lµ tr¹ng th¸i ý thøc cña con ngêi nhËn thøc ®îc hµnh vi cña m×nh vµ hËu qu¶ do hµnh vi ®ã g©y ra, thùc hiÖn hµnh vi Êy mét c¸ch v« ý hoÆc cè ý.
Lçi v« ý g©y thiÖt h¹i lµ trêng hîp mét ngêi nhËn thøc râ hµnh vi cña m×nh sÏ g©y thiÖt h¹i cho ngêi kh¸c mµ vÉn thùc hiÖn vµ mong muèn, hoÆc tuy kh«ng mong muèn nhng ®Ó mÆc cho thiÖt h¹i x¶y ra. V« ý g©y thiÖt h¹i lµ trêng hîp mét ngêi kh«ng thÊy tríc hµnh vi cña m×nh cã kh¶ n¨ng g©y thiÖt h¹i, mÆc dï ph¶i biÕt hoÆc cã thÓ biÕt tríc thiÖt h¹i x¶y ra, hoÆc thÊy tríc hµnh vi cña m×nh cã thÓ kh¶ n¨ng g©y thiÖt h¹i nhng cho r»ng thiÖt h¹i sÏ kh«ng x¶y ra hoÆc cã thÓ ng¨n chÆn ®îc(() Xem kho¶n 2 §iÒu 308 Bé luËt d©n sù.
).
Ngêi yªu cÇu båi thêng thiÖt h¹i ph¶i cã nghÜa vô chøng minh lçi cña ngêi vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶. §èi víi quyÒn t¸c gi¶, lçi cña ngêi vi ph¹m chñ yÕu lµ lçi cè ý. Cè ý in s¸ch, ph¸t hµnh s¸ch, cè ý sao chÐp b¨ng ®Üa, sao chÐp phÇn mÒm… mµ kh«ng ®îc phÐp cña chñ së h÷u quyÒn t¸c gi¶. Cè ý nªu sai tªn t¸c gi¶, thay ®æi tªn t¸c phÈm, thay ®æi h×nh thøc thÓ hiÖn t¸c phÈm. Riªng mét sè hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶, b¾t buéc lçi ph¶i lµ cè ý: Cè ý huû bá hoÆc lµm v« hiÖu c¸c biÖn ph¸p kü thuËt do chñ së h÷u quyÒn t¸c gi¶ thùc hiÖn ®Ó b¶o vÖ quyÒn t¸c gi¶ ®èi víi t¸c phÈm cña m×nh; Cè ý xo¸, thay ®æi th«ng tin qu¶n lý quyÒn díi h×nh thøc ®iÖn tö cã trong t¸c phÈm. Tuy nhiªn, hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ vÉn cã thÓ x¶y ra trêng hîp lçi v« ý.
VÝ dô: Mét chñ cöa hµng s¸ch ë phè A cho biÕt: chÞ nhËp sØ c¸c ®Çu s¸ch mçi lÇn mÊy tr¨m cuèn, cho nªn, kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®îc viÖc s¸ch lËu trµ trén víi s¸ch thËt trong l« hµng. Hµnh vi nµy kh¸c nµo tiÕp tay cho nh÷ng kÎ in s¸ch lËu. Hµnh vi ®ã bÞ coi lµ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶. Lçi cña chñ cöa hµng lµ lçi v« ý.
* Vô ¸n vÒ bèn bµi viÕt nghiªn cøu vÒ “TruyÖn KiÒu”
N¨m 2001, PGS.TS §µo Th¸i T«n cho in bèn bµi viÕt cña «ng NguyÔn Qu¶ng Tu©n trong cuèn “V¨n b¶n TruyÖn KiÒu - Nghiªn cøu vµ th¶o luËn” do «ng T«n ®øng tªn t¸c gi¶. Bèn bµi viÕt gåm: “Mét vµi nhËn xÐt vÒ nghiªn cøu TruyÖn KiÒu cña cè häc gi¶ Hoµng Xu©n H·n”, “Tr¶ lêi «ng §µo Th¸i T«n vÒ bµi nh©n mét bµi nhËn xÐt vÒ viÖc nghiªn cøu TruyÖn KiÒu”, “H·y trë l¹i ®óng vÊn ®Ò nhËn xÐt vÒ viÖc nghiªn cøu TruyÖn KiÒu”, “VÒ bµi Hoµng Xu©n H·n vµ viÖc kh«i phôc nguyªn t¸c TruyÖn KiÒu”. ¤ng NguyÔn Qu¶ng Tu©n nãi m×nh kh«ng ®îc xin phÐp vµ “bÞ chiÕm ®o¹t quyÒn t¸c gi¶” (nguyªn ch÷ trong ®¬n khëi kiÖn cña «ng Tu©n). S¸ng ngµy 25/12/2006, TAND Thµnh phè Hµ Néi më phiªn toµ s¬ thÈm, «ng Tu©n lµ nguyªn ®¬n vµ «ng T«n lµ bÞ ®¬n. Hµnh vi cña «ng §µo Th¸i T«n lµ hµnh vi x©m ph¹m nghiªm träng quyÒn t¸c gi¶ ®îc quy ®Þnh t¹i kho¶n 6 vµ kho¶n 8 §iÒu 28 LuËt SHTT. §Ò nghÞ cña «ng NguyÔn Qu¶ng Tu©n lµ: «ng §µo Th¸i T«n ph¶i båi thêng thiÖt h¹i vËt chÊt lµ 75 triÖu ®ång vµ xin lçi, c¶i chÝnh c«ng khai trªn ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng; trong 75 triÖu gåm tiÒn thuª luËt s (50 triÖu ®ång), vµ tiÒn båi thêng b¶n quyÒn (25 triÖu ®ång). LuËt SHTT(kho¶n 3 §iÒu 25) cã quy ®Þnh møc båi thêng thiÖt h¹i gåm c¶ tiÒn thuª luËt s, nhng ph¶i lµ “chi phÝ hîp lý”, sè tiÒn 50 triÖu ®ång khã cã thÓ coi lµ hîp lý. V× thÕ, s¸ng ngµy 26/12/2006, TAND Thµnh phè Hµ Néi ®· ra ph¸n quyÕt:
1. ¤ng §µo Th¸i T«n ®· vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ cña «ng NguyÔn Qu¶ng Tu©n. ¤ng §µo Th¸i T«n ph¶i cã tr¸ch nhiÖm båi thêng cho «ng NguyÔn Qu¶ng Tu©n lµ 25 triÖu ®ång;
2. B¸c bá yªu cÇu cña bªn nguyªn ®¬n ®ßi «ng §µo Th¸i T«n ph¶i tr¶ 50 triÖu cho luËt s. Lý do: §©y lµ hîp ®ång c¸ nh©n cña «ng NguyÔn Qu¶ng Tu©n víi luËt s. ¤ng T«n kh«ng cã nghÜa vô thanh to¸n hîp ®ång nµy.
2.4. Buéc hoµn tr¶ kho¶n lîi tr¸i ph¸p luËt
Trêng hîp nguyªn ®¬n kh«ng chøng minh ®îc thiÖt h¹i thùc tÕ x¶y ra cho m×nh (kh«ng thÓ yªu cÇu båi thêng thiÖt h¹i) th× cã quyÒn yªu cÇu toµ ¸n buéc chñ thÓ vi ph¹m ph¶i hoµn tr¶ kho¶n ®îc lîi tr¸i ph¸p luËt.
Trong ph¸p luËt d©n sù, nÕu viÖc sö dông tµi s¶n kh«ng ngay t×nh mµ thu ®îc nh÷ng kho¶n lîi nhÊt ®Þnh th× ph¶i hoµn tr¶ nh÷ng lîi Ých ®ã cho chñ së h÷u. T¬ng tù nh vËy, nh÷ng chñ thÓ thùc hiÖn hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ quy ®Þnh t¹i §iÒu 28 LuËt SHTT ph¶i hoµn tr¶ cho chñ thÓ quyÒn kho¶n lîi mµ hä thu ®îc do hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ mµ cã.
2.5. Buéc tiªu huû vËt phÈm x©m ph¹m
Hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ rÊt ®a d¹ng, trong ®ã phæ biÕn nhÊt lµ hµnh vi sao chÐp lËu. C¸c vËt phÈm vi ph¹m nµy chÊt lîng kÐm h¬n h¼n so víi hµng thËt. S¸ch in lËu trang giÊy thêng máng, ch÷ lem nhem khã ®äc, sai lçi chÝnh t¶ rÊt nhiÒu… V× thÕ, ®èi víi c¸c vËt phÈm nµy, nguyªn ®¬n trong vô ¸n vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ cã quyÒn yªu cÇu toµ ¸n cho tiªu huû.
Bªn c¹nh ®ã, c¸c hµnh vi x©m ph¹m kh¸c nh: b¸n c¸c t¸c phÈm mµ ch÷ ký cña t¸c gi¶ bÞ gi¶ m¹o, söa ch÷a, c¾t xÐn, xuyªn t¹c t¸c phÈm… th× c¸c s¶n phÈm nµy còng cã thÓ bÞ toµ ¸n tuyªn buéc tiªu huû, nÕu thÊy cÇn thiÕt.
2.6. Buéc thùc hiÖn nghÜa vô d©n sù
Buéc thùc hiÖn nghÜa vô d©n sù lµ lo¹i TNDS do c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p cìng chÕ buéc ngêi cã hµnh vi vi ph¹m nghÜa vô ph¶i tiÕp tôc thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi bªn cã quyÒn. Th«ng thêng, biÖn ph¸p d©n sù nµy ®îc ¸p dông khi bªn cã quyÒn vµ bªn cã nghÜa vô cã quan hÖ hîp ®ång víi nhau. Bëi vËy, vÊn ®Ò buéc thùc hiÖn nghÜa vô kh«ng thuéc ph¹m vi nghiªn cøu cña luËn v¨n nµy.
2.7. Ph¹t
Ph¹t lµ mét chÕ tµi cña ph¸p luËt hµnh chÝnh. BiÖn ph¸p chÕ tµi nµy ®îc ¸p dông khi chñ thÓ vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ kh«ng chÊm døt hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ mÆc dï ®· ®îc chñ thÓ quyÒn th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n yªu cÇu chÊm døt hµnh vi x©m ph¹m ®ã. C¸c h×nh thøc xö ph¹t bao gåm h×nh thøc xö ph¹t chÝnh vµ h×nh thøc xö ph¹t bæ sung. Cã hai h×nh thøc xö ph¹t chÝnh lµ ph¹t c¶nh c¸o hoÆc ph¹t tiÒn. Víi mçi hµnh vi vi ph¹m, chñ thÓ vi ph¹m chØ bÞ ¸p dông mét h×nh thøc xö ph¹t chÝnh, hoÆc ph¹t c¶nh c¸o, hoÆc ph¹t tiÒn; ngoµi ra, tuú thuéc vµo tÝnh chÊt, møc ®é vi ph¹m chñ thÓ vi ph¹m cßn cã thÓ bÞ ¸p dông thªm mét hoÆc mét sè h×nh thøc xö ph¹t bæ sung nh: tÞch thu hµng ho¸ x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶, tÞch thu nguyªn liÖu, vËt liÖu, ph¬ng tiÖn ®îc sö dông chñ yÕu ®Ó s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸ x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶. §èi víi quyÒn t¸c gi¶, h×nh thøc xö ph¹t ®îc ¸p dông chñ yÕu lµ ph¹t tiÒn. Møc tiÒn ph¹t lµ bao nhiªu do ngêi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh trong khung ®· ®îc quy ®Þnh, tuú thuéc vµo tÝnh chÊt, møc ®é vi ph¹m.
3. Xö lý x©m ph¹m t¹i §¹i häc LuËt Hµ Néi
Nh ë ch¬ng 2 LuËn v¨n nµy ®· tr×nh bµy, Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ®· thùc hiÖn hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ khi cµi ®Æt phÇn mÒm m¸y tÝnh bÊt hîp ph¸p, sao chÐp, dÞch t¸c phÈm mµ kh«ng xin phÐp t¸c gi¶, tr¶ thï lao cho chñ së h÷u t¸c phÈm vµ mét sè hµnh vi x©m ph¹m kh¸c. NÕu Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi bÞ c¸c c¬ quan thanh, kiÓm tra hoÆc bÞ t¸c gi¶, chñ së h÷u t¸c phÈm khëi kiÖn ra TAND th× Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi cã thÓ bÞ ¸p dông mét hoÆc c¸c chÕ tµi sau:
3.1. Buéc chÊm døt hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶
Trêng hîp c¸c c¬ quan chøc n¨ng, hay chÝnh t¸c gi¶, chñ së h÷u t¸c phÈm ph¸t hiÖn ra c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ t¹i Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ®Òu cã quyÒn yªu cÇu Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ph¶i chÊm døt ngay hµnh vi x©m ph¹m, ®Æc biÖt lµ viÖc photo gi¸o tr×nh, s¸ch tham kh¶o. §èi víi c¸c chñ thÓ quyÒn, nÕu kh«ng tù m×nh yªu cÇu th× cã quyÒn khëi kiÖn yªu cÇu toµ ¸n buéc Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ph¶i chÊm døt ngay hµnh vi x©m ph¹m.
Ngoµi ra, ®èi víi c¸c trêng hîp ghi sai tªn t¸c gi¶, kh«ng nªu tªn t¸c gi¶, ghi sai tªn t¸c phÈm th× Th viÖn Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ph¶i thùc hiÖn ngay viÖc söa tªn t¸c gi¶, nªu tªn t¸c gi¶ vµ söa tªn t¸c phÈm.
3.2. Buéc xin lçi, c¶i chÝnh c«ng khai
Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi chØ bÞ ¸p dông chÕ tµi nµy, nÕu chñ thÓ quyÒn cña t¸c phÈm ph¸t hiÖn ra hµnh vi x©m ph¹m vµ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p mµ ph¸p luËt dµnh cho hä ®Ó b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña m×nh. Chñ thÓ quyÒn cña t¸c phÈm cã thÓ trùc tiÕp tho¶ thuËn víi Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi vÒ h×nh thøc xin lçi, c¶i chÝnh c«ng khai sÏ ®îc ®¨ng, ph¸t trªn ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nµo? Cã thÓ lµ b¸o in, b¸o nãi, hoÆc b¸o h×nh. Sè lÇn ®¨ng th«ng tin xin lçi, c¶i chÝnh c«ng khai lµ bao nhiªu lÇn? Trêng hîp chñ thÓ quyÒn vµ Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi kh«ng tho¶ thuËn ®îc víi nhau vÒ viÖc xin lçi, c¶i chÝnh c«ng khai th× chñ thÓ quyÒn cã thÓ yªu cÇu TAND gi¶i quyÕt. Mäi chi phÝ cho viÖc ®¨ng b¸o xin lçi, c¶i chÝnh c«ng khai nµy Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ph¶i g¸nh chÞu.
3.3. Buéc båi thêng thiÖt h¹i
NÕu Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi lµ bÞ ®¬n trong vô kiÖn vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ mµ nguyªn ®¬n chøng minh ®îc ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè sau: cã hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ cña §¹i häc LuËt Hµ Néi, cã thiÖt h¹i x¶y ra víi nguyªn ®¬n, cã mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a hµnh vi x©m ph¹m vµ thiÖt h¹i, Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ®· cè ý vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ th× Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi hoµn toµn cã thÓ bÞ TAND buéc båi thêng thiÖt h¹i cho chñ thÓ quyÒn. Møc båi thêng thiÖt h¹i lµ bao nhiªu phô thuéc vµo møc ®é vi ph¹m cña Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi vµ møc ®é thiÖt h¹i mµ nhµ trêng ®· g©y ra cho chñ thÓ quyÒn.
VÝ dô:
- NÕu Trêng §¹i häc HuÕ kiÖn Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ra toµ yªu cÇu båi thêng thiÖt h¹i do Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ®· vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ ®èi víi cuèn “Gi¸o tr×nh luËt M«i trêng” th× Ýt nhÊt Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ph¶i båi thêng sè tiÒn lµ: 60 cuèn x 40.000 VN§ = 2.400.000 VN§.
- NÕu t¸c gi¶ NguyÔn Ngäc §iÖn kiÖn Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ra toµ yªu cÇu båi thêng thiÖt h¹i do Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ®· vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ ®èi víi cuèn s¸ch tham kh¶o “Mét sè suy nghÜ vÒ thõa kÕ trong luËt D©n sù ViÖt Nam” th× Ýt nhÊt Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ph¶i båi thêng sè tiÒn lµ: 20 cuèn x 68.000 VN§ = 1.360.000 VN§.
NÕu t¸c gi¶ NguyÔn Sü Dòng vµ NguyÔn §øc Lam kiÖn Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ra toµ yªu cÇu båi thêng thiÖt h¹i do Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ®· vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ ®èi víi cuèn s¸ch dÞch “Nh÷ng hÖ thèng ph¸p luËt chÝnh trong thÕ giíi ®¬ng ®¹i” th× Ýt nhÊt Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi ph¶i båi thêng sè tiÒn lµ: 20 cuèn x 62.000 VN§ = 1.240.000 VN§.
(Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ¸p dông ®èi víi c¸c trêng hîp nµy ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ dùa trªn thÞ trêng)
3.4. Ph¹t
Trong trêng hîp c¸c c¬ quan chøc n¨ng ph¸t hiÖn ra hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ t¹i Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi th× c¸c c¬ quan nµy cã quyÒn ra c¸c QuyÕt ®Þnh xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh ®èi víi Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi. Ph¸p luËt ViÖt Nam thùc ®Þnh trao quyÒn xö ph¹t vi ph¹m nµy cho c¸c c¬ quan thanh tra chuyªn ngµnh cña Bé V¨n ho¸ - ThÓ thao vµ Du lÞch, c¬ quan C«ng an, c¸c c¬ quan Qu¶n lý thÞ trêng vµ Uû ban nh©n d©n c¸c cÊp. H×nh thøc xö ph¹t cã thÓ lµ c¶nh c¸o hoÆc ph¹t tiÒn, cã thÓ bÞ ¸p dông thªm c¸c h×nh thøc xö ph¹t bæ sung nh: tÞch thu, buéc tiªu hñy toµn bé sè tµi liÖu vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶.
4. Thùc tiÔn ¸p dông ph¸p luËt
Tõ khi LuËt SHTT ra ®êi (cã hiÖu lùc ngµy 01/7/2006) cïng c¸c v¨n b¶n híng dÉn thùc hiÖn quyÒn SHTT nãi chung vµ quyÒn t¸c gi¶ nãi riªng, t×nh h×nh vi ph¹m vÒ quyÒn t¸c gi¶ ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc. Tuy nhiªn, trong viÖc thùc thi quyÒn t¸c gi¶ còng vÉn cßn tån t¹i nhiÒu bÊt cËp.
4.1. Nh÷ng mÆt tÝch cùc
- C¸c tæ chøc, c¸ nh©n ®· t«n träng ph¸p luËt vÒ quyÒn t¸c gi¶ h¬n, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng vi ph¹m b¶n quyÒn ë mét sè n¬i, mét sè lÜnh vùc ®· gi¶m ®¸ng kÓ so víi tríc ®©y.
- C¸c c¬ quan qu¶n lý vÒ quyÒn t¸c gi¶, c¬ quan thùc thi quyÒn t¸c gi¶,vµ c¸c c¬ quan liªn quan ®· ký kÕt c¸c ch¬ng tr×nh hîp t¸c, kiÓm tra, xö lý vi ph¹m nh»m thóc ®Èy thùc thi quyÒn t¸c gi¶, ng¨n chÆn n¹n vi ph¹m b¶n quyÒn. Nh÷ng cuéc thanh tra, kiÓm tra gÇn ®©y “kÕt qu¶ ®em l¹i kh«ng chØ lµ sù nhËn thøc cña nh÷ng ngêi bÞ kiÓm tra mµ cßn lµ viÖc n©ng cao nhËn thøc cña céng ®ång x· héi nãi chung vÒ ý thøc b¶n quyÒn - mét ®iÒu kh«ng thÓ thiÕu nÕu muèn ®a nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ph¸t triÓn theo con ®êng cña nÒn kinh tÕ tri thøc”( () – Website cña V¨n phßng luËt s H¶i Hµ & céng sù
);
- Nh÷ng n¨m qua toµ ¸n ®· thô lý vµ gi¶i quyÕt thªm mét sè vô vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶ g©y tiÕng vang trong d luËn, võa cã t¸c dông r¨n ®e, võa cã t¸c dông tuyªn truyÒn ph¸p luËt vÒ quyÒn t¸c gi¶. Mét sè vô ¸n nh: Vô ¸n vÒ hai phÇn mÒm “Lever 4 – Lemon 3” (10/2005); vô ¸n vÒ bèn bµi viÕt vÒ “TruyÖn KiÒu”(12/2006); vô tranh chÊp b¶n quyÒn “PhÇn mÒm Web++” (1/2007); vô kiÖn cña nhµ b¸o Ph¹m ThÞ Hµ (bót danh Hµ Linh) vÒ cuèn s¸ch “Doanh nh©n thµnh ®¹t vµ bµi häc kinh nghiÖm th¬ng trêng”…
4.2. Nh÷ng mÆt cßn tån t¹i
- BiÖn ph¸p chÕ tµi cha ®ñ m¹nh ®Ó r¨n ®e, gi¸o dôc ý thøc t«n träng quyÒn t¸c gi¶. §©u ®ã trong mét bé phËn ngêi d©n, c¸c chñ thÓ kinh doanh, c¸c c¬ quan ®¬n vÞ vÉn cha cã ý thøc t«n träng t¸c quyÒn. Vµ kÕt qu¶ lµ luËt cø ban hµnh, nhiÒu ngêi biÕt m×nh lµm sai nhng vÉn cø vi ph¹m;
- HÖ thèng c¸c c¬ quan thùc thi cßn yÕu, sè vô ®a ra toµ ¸n d©n sù xÐt xö cha nhiÒu. ViÖc vi ph¹m b¶n quyÒn rÊt phæ biÕn nhng nghÞch lý lµ sè vô khëi kiÖn ra toµ cßn qu¸ Ýt. Theo thèng kª cha ®Çy ®ñ cña TAND tèi cao, tõ n¨m 2000 – 2007 sè vô xÐt xö d©n sù vÒ t¸c gi¶ t¹i c¸c toµ ¸n trªn c¶ níc trung b×nh cha tíi 20 vô/n¨m. “B¶n th©n c¸c thÈm ph¸n còng cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu vÒ n¨ng lùc xÐt xö. ThÈm ph¸n ®îc xem lµ xö nhiÒu nhÊt mét n¨m còng chØ cã hai vô tranh chÊp vÒ SHTT. Do ®ã, mçi khi xÐt xö c¸c thÈm ph¸n thêng lóng tóng, mÊt nhiÒu thêi gian ®Ó cñng cè, cËp nhËt c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt”(thÈm ph¸n Phan Gia Quý - Ch¸nh toµ kinh tÕ TP. Hå ChÝ Minh)( () – Web site cña Thêi b¸o Kinh tÕ Sµi Gßn Online
).
- VÒ c¬ së ph¸p lý, c¸c quy ®Þnh vÒ TNDS do x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ cßn qu¸ s¬ sµi khiÕn cho viÖc ¸p dông ph¸p luËt cña toµ ¸n gÆp nhiÒu khã kh¨n. PhÇn quy ®Þnh c¸c biÖn ph¸p d©n sù cßn chung chung trong §iÒu 202 LuËt SHTT. Ngoµi ra, viÖc x¸c ®Þnh thiÖt h¹i do hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ g©y ra míi chØ ®îc quy ®Þnh t¹i hai §iÒu 204, 205 LuËt SHTT. Bªn c¹nh ®ã, viÖc x¸c ®Þnh tæn thÊt vÒ tinh thÇn cha ®îc LuËt SHTT quy ®Þnh nªn ph¶i ¸p dông t¬ng tù ph¸p luËt d©n sù ®Ó gi¶i quyÕt.
5. KiÕn nghÞ
5.1. KiÕn nghÞ hoµn hiÖn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt
a. Trong luËt SHTT ViÖt Nam, c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ ®îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 28 theo híng liÖt kª. Víi ®Þnh nghÜa liÖt kª nµy thêng kh«ng ®Çy ®ñ, v× thÕ, nªn quy ®Þnh thªm kh¸i niÖm bao qu¸t vÒ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶. LuËt s NguyÔn Hång Chung - Gi¸m ®èc c«ng ty cæ phÇn t vÊn ®Çu t vµ së h÷u trÝ tuÖ cã ®a ra mét ®Þnh nghÜa vÒ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶, theo t«i lµ kh¸ hîp lý: “X©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ ®îc hiÓu lµ hµnh vi vi ph¹m bÊt cø mét quyÒn nµo thuéc quyÒn t¸c gi¶ vµ chñ së h÷u quyÒn t¸c gi¶ ®îc ph¸p luËt b¶o hé vµ kh«ng cã sù cho phÐp cña t¸c gi¶, chñ së h÷u quyÒn t¸c gi¶”((1) - Website DiÔn ®µn doanh nghiÖp.
);
b. ViÖc chøng minh, x¸c ®Þnh thiÖt h¹i trong mét sè vô ¸n x©m ph¹m b¶n quyÒn qu¸ nan gi¶i, v¨n b¶n ph¸p luËt quy ®Þnh l¹i kh«ng râ rµng. Do ®ã, cÇn sím ban hµnh riªng mét NghÞ ®Þnh quy ®Þnh híng dÉn thi hµnh vÒ vÊn ®Ò TNDS ngoµi hîp ®ång do vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶, nh ®· ban hµnh riªng mét NghÞ ®Þnh quy ®Þnh vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc SHTT;
c. Ph¸p luËt hiÖn nay quy ®Þnh: trong trêng hîp c¸c bªn kh«ng tho¶ thuËn ®îc víi nhau vÒ møc tiÒn bï ®¾p tæn thÊt tinh thÇn th× toµ ¸n sÏ quyÕt ®Þnh. Song, cho ®Õn nay cha cã quy ®Þnh híng dÉn viÖc x¸c ®Þnh møc bï ®¾p tæn thÊt tinh thÇn. Do ®ã, sè tiÒn bï ®¾p tæn thÊt tinh thÇn lµ bao nhiªu hoµn toµn do toµ ¸n quyÕt ®Þnh trong tõng vô viÖc cô thÓ, víi møc dao ®éng tõ n¨m triÖu ®ång ®Õn n¨m m¬i triÖu ®ång. TÝnh kh¸ch quan trong xÐt xö v× thÕ Ýt nhiÒu còng bÞ ¶nh hëng. Ph¸p luËt cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ, râ rµng h¬n.
d. HiÖn nay ph¸p luËt quy ®Þnh: “Sao chÐp t¸c phÈm ®Ó lu tr÷ trong th viÖn víi môc ®Ých nghiªn cøu quy ®Þnh t¹i ®iÓm ® kho¶n 1 §iÒu 25 LuËt SHTT lµ viÖc sao chÐp kh«ng qu¸ mét b¶n; th viÖn kh«ng ®îc sao chÐp vµ ph©n phèi t¸c phÈm tíi c«ng chóng, kÓ c¶ b¶n sao kü thuËt sè”( () Xem: Kho¶n 2 §iÒu 25 NghÞ ®Þnh 100/2006/N§ - CP ngµy 21/9/2006 quy ®Þnh chi tiÕt vµ híng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña Bé luËt d©n sù, LuËt SHTT vÒ quyÒn t¸c gi¶ vµ quyÒn liªn quan.
). §©y lµ vÊn ®Ò bÊt cËp cña LuËt SHTT hiÖn nay, v× th viÖn lµ n¬i häc tËp, nghiªn cøu cña tËp thÓ ®«ng ngêi, sè lîng mét b¶n lµ qu¸ Ýt. V× vËy, ph¸p luËt quy ®Þnh sè lîng t¸c phÈm Th viÖn ®îc phÐp sao chÐp cÇn mét con sè lín h¬n mét b¶n.
e. XÐt vÒ ph¬ng diÖn lý luËn, viÖc quy ®Þnh hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ ph¶i dùa trªn c¬ së quyÒn nh©n th©n vµ quyÒn tµi s¶n. Mét hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ hoÆc lµ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn nh©n th©n, hoÆc lµ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn tµi s¶n. Tuy vËy, t¹i kho¶n 10 §iÒu 28 LuËt SHTT quy ®Þnh hµnh vi “nh©n b¶n, s¶n xuÊt b¶n sao” t¸c phÈm khi chiÕu sang c¸c quyÒn nh©n th©n vµ quyÒn tµi s¶n cña t¸c gi¶ t¹i §iÒu 19 vµ §iÒu 20 cña luËt nµy th× kh«ng thÊy môc nµo quy ®Þnh t¸c gi¶ cã quyÒn “nh©n b¶n” t¸c phÈm. Do ®ã, kho¶n 1 §iÒu 20 nªn quy ®Þnh thªm ®iÓm e vÒ “quyÒn nh©n b¶n, s¶n xuÊt b¶n sao cña t¸c gi¶, chñ së h÷u t¸c phÈm”.
f. HiÖn nay, tÊt c¶ c¸c hµnh vi x©m ph¹m ®Òu ®îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 28 LuËt SHTT. Cã nh÷ng hµnh vi lµ hµnh vi x©m ph¹m ®Æc thï cña mét ®èi tîng cña quyÒn t¸c gi¶ ®îc b¶o hé (kho¶n 9, kho¶n 11, kho¶n 15) còng ®îc quy ®Þnh t¹i ®iÒu luËt nµy. Bëi thÕ, chóng t«i nghÜ r»ng nªn t¸ch hµnh vi x©m ph¹m quyÒn tµi s¶n ®èi víi tõng ®èi tîng cña quyÒn t¸c gi¶ ra thµnh c¸c ®iÒu luËt kh¸c nhau. VÝ dô: mét ®iÒu luËt quy ®Þnh vÒ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn tµi s¶n ®èi víi t¸c phÈm ®iÖn ¶nh, ch¬ng tr×nh m¸y tÝnh; mét ®iÒu luËt quy ®Þnh vÒ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn tµi s¶n ®èi víi t¸c phÈm tranh; mét ®iÒu luËt quy ®Þnh vÒ hµnh vi x©m ph¹m quyÒn tµi s¶n ®èi víi t¸c phÈm v¨n häc…
5.2. KiÕn nghÞ cho Th viÖn Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi
Nh»m phßng tr¸nh c¸c cuéc thanh tra cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng vµ nh÷ng khiÕu kiÖn cña c¸c chñ thÓ quyÒn t¸c gi¶ cã thÓ x¶y ra, chóng t«i cã mét vµi kiÕn nghÞ cho Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi nh sau:
ChÊm døt ngay t×nh tr¹ng photo, dÞch c¸c tµi liÖu, gi¸o tr×nh, s¸ch tham kh¶o khi cha ®îc sù ®ång ý cña t¸c gi¶, chñ së h÷u t¸c phÈm. Th viÖn trêng nªn thu gom tÊt c¶ c¸c cuèn s¸ch ®· vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶, chØ ®Ó l¹i mét cuèn ®èi víi mçi ®Çu s¸ch sao chÐp theo ®óng c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
Trêng hîp c¸c ®Çu s¸ch bÞ thiÕu do nhu cÇu ®äc cña sinh viªn ngµy mét t¨ng th× biÖn ph¸p gi¶i quyÕt nh sau:
+ NÕu s¸ch do Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi së h÷u, khi sao chÐp ph¶i ®îc sù ®ång ý cña Ban gi¸m hiÖu nhµ trêng.
+ NÕu s¸ch kh«ng do Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi së h÷u nhng kh«ng cßn thêi h¹n b¶o hé th× Th viÖn hoµn toµn cã quyÒn photo mµ kh«ng cÇn ph¶i xin phÐp vµ kh«ng cÇn ph¶i tr¶ bÊt kú mét lîi Ých vËt chÊt nµo cho chñ së h÷u t¸c phÈm. Tuy nhiªn, ®èi víi c¸c quyÒn nh©n th©n cña t¸c gi¶ ®îc b¶o hé v« thêi h¹n th× tÊt c¶ c¸c hµnh vi nh: kh«ng ghi tªn t¸c gi¶, ghi sai tªn t¸c gi¶, ghi sai tªn t¸c phÈm… nh Th viÖn ®· lµm ®Òu lµ hµnh vi vi ph¹m quyÒn t¸c gi¶. Bëi thÕ cho nªn, Th viÖn cÇn ph¶i chó ý ®iÒu nµy khi thùc hiÖn hµnh vi sao chÐp.
+ NÕu s¸ch kh«ng do Trêng §¹i häc LuËt Hµ Néi së h÷u vµ cßn thêi h¹n b¶o hé th× Th viÖn cÇn liªn hÖ víi c¸c nhµ s¸ch ®Ó mua thªm s¸ch, trêng hîp c¸c lo¹i s¸ch nµy cßn bµy b¸n trªn thÞ trêng; hoÆc liªn hÖ víi chñ së h÷u t¸c phÈm ®Ó xin phÐp xuÊt b¶n, trêng hîp s¸ch kh«ng cßn bµy b¸n trªn thÞ trêng.
§èi víi c¸c lo¹i tµi liÖu, gi¸o tr×nh, s¸ch tham kh¶o níc ngoµi, khi muèn dÞch thµnh nhiÒu b¶n th× cÇn ph¶i ký Hîp ®ång sö dông t¸c phÈm, nÕu thêi h¹n b¶o hé t¸c phÈm vÉn cßn.
5.3. KiÕn nghÞ kh¸c
Trong thêi gian tíi cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn ph¸p luËt vÒ quyÒn t¸c gi¶ ®Õn víi ®«ng ®¶o c«ng chóng, kªu gäi l¬ng t©m vµ ý thøc t«n träng b¶n quyÒn, lµm sao ®Ó khi sö dông c¸c vËt phÈm lµ kÕt qu¶ cña hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶, b¶n th©n ngêi ®ã ph¶i tù thÊy xÊu hæ;
Sµn giao dÞch b¶n quyÒn ®Çu tiªn ë ViÖt Nam ra m¾t vµo n¨m 2007 thùc sù ®· “thæi luång giã míi cho s¸ng t¹o”. Cã thÓ coi sµn giao dÞch lµ n¬i kÝch thÝch sù s¸ng t¹o cña c¸c t¸c gi¶ vµ cho hä thÊy râ h¬n gi¸ trÞ cña nh÷ng “®øa con tinh thÇn” do m×nh s¸ng t¹o ra, tõ ®ã cã ý thøc h¬n trong viÖc b¶o vÖ nã. Bëi vËy, trong thêi gian tíi nªn tæ chøc thêng xuyªn h¬n c¸c phiªn giao dÞch cña Sµn giao dÞch b¶n quyÒn nµy.
KÕt luËn
Trong cuéc ®Êu tranh chèng c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn SHTT nãi chung vµ quyÒn t¸c gi¶ nãi riªng rÊt cÇn cã sù phèi hîp ®ång bé gi÷a biÖn ph¸p xö ph¹t hµnh chÝnh, biÖn ph¸p d©n sù, biÖn ph¸p h×nh sù vµ c¸c biÖn ph¸p kh¸c. HiÖn t¹i chóng ta míi chØ tËp trung xö lý c¸c hµnh vi x©m ph¹m b»ng biÖn ph¸p hµnh chÝnh, ®iÒu ®ã lµ cha hîp lý. Trong hiÖn t¹i vµ trong t¬ng lai, chóng ta nªn ®Ò cao vai trß cña c¸c quy ®Þnh vÒ chÕ tµi d©n sù, ®Ò cao vai trß cña TAND c¸c cÊp, ®a tr×nh tù gi¶i quyÕt theo thñ tôc Tè tông d©n sù trë thµnh ph¬ng thøc chñ yÕu ®Ó gi¶i quyÕt c¸c hµnh vi x©m ph¹m vÒ quyÒn t¸c gi¶.
Qua viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi “TNDS ngoµi hîp ®ång do x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶”, luËn v¨n ®· cho thÊy bøc tranh toµn c¶nh vÒ thùc tr¹ng x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶ ë ViÖt Nam hiÖn nay. §ång thêi, luËn v¨n lµm s¸ng tá c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ viÖc x¸c ®Þnh c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn t¸c gi¶, vµ nªu ra c¸ch thøc ¸p dông c¸c chÕ tµi d©n sù trong xö lý c¸c hµnh vi x©m ph¹m nµy. Tõ nh÷ng sù ph©n tÝch ®ã, luËn v¨n t×m ra ®îc mét sè quy ®Þnh bÊt hîp lý cña ph¸p luËt, v× vËy, luËn v¨n còng ®· ®a ra mét sè kiÕn nghÞ t¬ng øng nh»m hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ vÊn ®Ò nµy.
Môc lôc
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- LDOCS (47).doc