MỤC LỤC
CHƯƠNG 1 : MỞ ĐẦU 3
1.1. THAN BÙN VÀ SỰ HÌNH THÀNH THAN BÙN 4
1.2. THÀNH PHẦN CỦA THAN BÙN 4
1.2.1. Hợp chất hữu cơ và thành phần nguyên tố 4
1.2.2. Chất mùn 
1.3. HUMIN 11
1.3.1. Đặc điểm của humin 11
1.3.2. Thành phần hóa học của humin 11
1.3.3. Một vài ứng dụng của humin 13
* Kết quả của một số công trình nghiên cứu về khả năng hấp phụ và động học hấp
phụ của humin 13
1.3.4. Một số phương pháp xử lí humin thô 16
1.3.5. Một vài ứng dụng của humin 18
1.4. QUÁ TRÌNH HẤP PHỤ 19
1.4.1. Hiện tượng hấp phụ 19
1.4.2. Các loại hấp phụ 19
1.5. BẢN CHẤT CỦA CHẤT HẤP PHỤ TRONG MÔI TRƯỜNG NƯỚC 21
1.5.1. Tính axit – bazơ 21
1.5.2. Ion kim loại trong nước 21
1.6. CÂN BẰNG HẤP PHỤ 22
1.6.1. Dung lượng hấp phụ 22
1.6.2. Tốc độ hấp phụ 22
1.6.3. Cân bằng hấp phụ hệ một cấu tử 25
1.6.4. Cân bằng hấp phụ hệ nhiều cấu tử 27
1.7. CƠ CHẾ HẤP PHỤ 27
1.7.1. Sự hấp phụ trên ranh giới lỏng – rắn 27
1.7.2. Hấp phụ trao đổi ion 30
1.8. ĐỘNG HỌC HẤP PHỤ 36
1.8.1. Quá trình chuyển khối 36
1.8.2. Khuếch tán phân tử 36
1.8.3. Chuyển khối trong hệ hấp phụ 40
1.9. GIẢI HẤP PHỤ 45
1.10. SỰ TỒN TẠI CỦA THUỶ NGÂN, CHÌ VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA CHÚNG
ĐẾN SỨC KHỎE CON NGƯỜI 46
1.10.1. Thủy ngân và sức khỏe con người 46
1.10.2. Chì và sức khỏe con người 47
CHƯƠNG 2 THỰC NGHIỆM 48
2.1. CHUẨN BỊ CÁC MẪU HUMIN 51
2.1.1. Chuẩn bị mẫu humin thô 51
2.1.2. Chuẩn bị mẫu humin sạch 51
2.2. KHẢO SÁT SỰ HẤP PHỤ Hg2+, Pb2+ CỦA CÁC LOẠI HUMIN 52
2.2.1. Khảo sát sự hấp phụ Hg2+ 52
2.2.2. Khảo sát sự hấp phụ Pb2+ 52
2.3. ẢNH HƯỞNG CỦA PH ĐẾN KHẢ NĂNG HẤP PHỤ 53
2.3.1. Ảnh hưởng của pH đến dung lượng hấp phụ Hg2+ 53
2.3.2. Ảnh hưởng của pH đến dung lượng hấp phụ Pb2+ 53
2.4. ẢNH HƯỞNG CỦA NỒNG ĐỘ ĐẾN KHẢ NĂNG HẤP PHỤ 53
2.4.1. Ảnh hưởng của nồng độ đến dung lượng hấp phụ Hg2+ 53
2.4.2. Ảnh hưởng của nồng độ đến dung lượng hấp phụ Pb2+ 54
2.5. KHẢO SÁT ĐỘNG HỌC HẤP PHỤ Hg, Pb CỦA HUMIN 55
2.5.1. Ảnh hưởng của thời gian tiếp xúc đến dung lượng hấp phụ Hg2+ 55
2.5.2. Ảnh hưởng của của thời gian tiếp xúc đến dung lượng hấp phụ Pb2+ 55
2.5.3. Ảnh hưởng của nồng độ đến tốc độ hấp phụ của humin 55
2.6. KHẢO SÁT THỜI GIAN GIẢI HẤP PHỤ CỦA HUMIN 57
2.6.1. Humin hấp phụ ion Hg2+ 57
2.6.2. Humin hấp phụ ion Pb2+ 57
CHƯƠNG 3 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 59
3.1. KHẢO SÁT SỰ HẤP PHỤ ION Hg2+, Pb2+ CỦA HUMIN 60
3.1.1. Dựng đường chuẩn của phổ hấp thu nguyên tử Hg2+ 60
3.1.2. Khảo sát sự hấp phụ ion Hg2+ 61
3.1.3. Dựng đường chuẩn của phổ hấp thu nguyên tử Pb2+ 61
3.1.4. Khảo sát sự hấp phụ ion Pb2+ 62
3.2. ẢNH HƯỞNG CỦA pH ĐẾN DUNG LƯỢNG HẤP PHỤ CỦA HUMIN 62
3.2.1. Ảnh hưởng của pH đối với dung lượng hấp phụ Hg2+ 62
3.2.2. Ảnh hưởng của pH đối với dung lượng hấp phụ Pb2 63
3.3. ẢNH HƯỞNG CỦA NỒNG ĐỘ ĐẾN KHẢ NĂNG HẤP PHỤ 64
3.3.1. Ảnh hưởng của nồng độ đến dung lượng hấp phụ Hg2+ 64
3.3.2. Ảnh hưởng của nồng độ đến dung lượng hấp phụ Pb2+ 65
3.4. ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT ĐỘ ĐẾN KHẢ NĂNG HẤP PHỤ 65
3.5. KHẢO SÁT ĐỘNG HỌC HẤP PHỤ 66
3.5.1. Ảnh hưởng của thời gian tiếp xúc đến dung lượng hấp phụ Hg2+ (pH=3) 66
3.5.2. Ảnh hưởng của thời gian tiếp xúc đến dung lượng hấp phụ Pb2+ (pH=7) . 66
3.5.3. Ảnh hưởng của nồng độ đến tốc độ hấp phụ của humin 68
3.6. KHẢO SÁT THỜI GIAN GIẢI HẤP PHỤ CỦA HUMIN 73
3.6.1. Humin hấp phụ ion Hg2+ 73
3.6.2. Humin hấp phụ ion Pb2+ 73
CHƯƠNG 4 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 74
TÀI LIỆU THAM KHẢO 77
PHỤ LỤC 81
                
              
                                            
                                
            
 
            
                 80 trang
80 trang | 
Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 2319 | Lượt tải: 3 
              
            Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Úng dụng than bùn trong hấp phụ các chất vô cơ, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 coù 
).(.. *ccA
dt
dn
dt
dcV s −== β (1.8.13) 
V
ccA
dt
dc s ).(. *−
=−
β (1.8.14) 
m
ccA
dt
da s ).(. *−
=
β (1.8.15) 
 Toác ñoä haáp phuï phuï thuoäc vaøo caùc thoâng soá β (D, δ ), dieän tích maët ngoaøi 
cuûa chaát haáp phuï As, theå tích dung dòch V, khoái löôïng chaát haáp phuï m, söï cheânh 
leäch noàng ñoä c – c*. Cuøng heä haáp phuï neáu söû duïng chaát haáp phuï daïng haït nhoû seõ 
ñaït toác ñoä haáp phuï nhanh hôn vì As nghòch bieán vôùi r. 
1.8.3.2. Chuyeån khoái trong haït chaát haáp phuï 
 Giai ñoaïn tieáp theo chuyeån khoái maøng laø quaù trình khueách taùn vaøo saâu 
trong haït ñeán caùc vuøng haáp phuï laø beà maët trong cuûa chaát haáp phuï. Khueách taùn 
trong haït coù theå xaûy ra trong moâi tröôøng nöôùc ñang laáp ñaày caùc mao quaûn hoaëc 
doïc theo thaønh mao quaûn cuûa nhöõng phaân töû ñaõ ôû traïng thaùi haáp phuï. Khueách taùn 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 43 
theo hai cô cheá treân goïi laø khueách taùn theå tích (hoaëc khueách taùn mao quaûn) vaø 
khueách taùn beà maët. 
 * Moâ hình khueách taùn beà maët 
 Maëc duø chaát haáp phuï noùi chung laø xoáp vaø khoâng ñoàng nhaát veà caáu truùc, 
moâ hình khueách taùn beà maët cho raèng noù laø hình caàu vaø caáu truùc ñoàng nhaát. Ñieàu 
ñoù ñuùng trong tröôøng hôïp maø tính khoâng ñoàng nhaát chæ theå hieän ôû möùc vó moâ, 
nhoû so vôùi ñoä lôùn hình hoïc cuûa haït chaát haáp phuï. Noùi caùch khaùc, ñoä ñoàng nhaát ôû 
ñaây ñöôïc hieåu laø: noàng ñoä trong chaát raén, khoái löôïng rieâng vaø dieän tích beà maët 
chæ phuï thuoäc vaø vò trí höôùng taâm trong haït. 
 AÙp duïng ñònh luaät khueách taùn Fick 1 ta coù: 
dr
aDJ sbs
∂
= ..ρ (1.8.16) 
 Vôùi Js laø doøng khueách taùn trong traïng thaùi haáp phuï khueách taùn beà maët, Ds 
laø heä soá khueách taùn beà maët, a laø noàng ñoä chaát bò haáp phuï trong pha raén goàm hai 
phaàn: trong mao quaûn vaø treân beà maët, laø ñoäng löïc cuûa quaù trình khueách taùn, bρ 
laø khoái löôïng rieâng bieåu kieán cuûa chaát haáp phuï. 
 r laø toïa ñoä caàu, r = 0 laø ñieåm trung taâm cuûa haït caàu, r = R laø taïi maët caàu (0 < r 
< R), 
r
a
∂
∂ chæ söï bieán ñoåi noàng ñoä theo vò trí keå töø taâm haït caàu ra ngoaøi. 
 Ñeå thieát laäp phöông trình moâ taû khueách taùn beà maët, caàn xaây döïng quaù 
trình thaêng baèng chaát trong haït. Quaù trình khueách taùn höôùng töø ngoaøi vaøo trung 
taâm haït. Choïn moät lôùp theå tích cuûa haït bò chaën bôûi vò trí r vaø r + dr naøo ñoù ta thaáy 
löôïng chaát vaän chuyeån trong moät ñôn vò thôøi gian n taïi r + dr lôùn hôn taïi r do moät 
phaàn ñöôïc giöõ laïi (haáp phuï) trong lôùp theå tích coù ñoä daøy laø dr, nh. löôïng chaát vaän 
chuyeån qua r hay r + dr ñöôïc qui cho laø do khueách taùn beà maët vaø ñöôïc tính: 
drr
sbdrr
r
aDdrrn
+
+ 
∂
∂
+−= ...)(4 2 ρpi (1.817) 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 44 
r
sbr
r
aDrn 
∂
∂
−= ....4 2 ρpi (1.8.18) 
t
adrrn bh ∂
∂
−= ....4 2 ρpi (1.8.19) 
t
a
∂
∂ laø toác ñoä haáp phuï cuûa heä. 
 Theo ñònh luaät baûo toaøn vaät chaát ta coù: 
 rh = nr + dr - nr (1.8.20) 
thay caùc bieåu thöùc (3.6.17), (3.6.18), (3.6.19) vaøo bieåu thöùc (3.6.20) vaø laáy tích 
phaân giôùi haïn töø dr → 0 ta ñöôïc: 
∂
∂
+
∂
∂
=
∂
∂
r
a
rr
aD
t
a
s .
2
. 2
2
 (1.8.21) 
 Ñaây laø phöông trình cô baûn moâ taû toác ñoä haáp phuï cuûa moät heä, 
t
a
∂
∂ phuï 
thuoäc vaøo quaù trình khueách taùn beà maët trong toïa ñoä caàu. 
 * Moâ hình khueách taùn theå tích 
 Khueách taùn cuûa caùc chaát bò haáp phuï trong caùc mao quaûn chöùa ñaày nöôùc 
(dung moâi) goïi laø khueách taùn theå tích hay khueách taùn mao quaûn. Töø ñònh luaät 
Fick 1 coù theå vieát phöông trình khueách taùn cho tröôøng hôïp naøy: 
r
c
DJ ppp ∂
∂
= . (1.8.22) 
 Trong ñoù, Dp laø heä soá khueách taùn mao quaûn, cp laø noàng ñoä chaát bò haáp phuï 
trong mao quaûn. Khueách taùn trong mao quaûn do söï cheânh leäch noàng ñoä cp trong 
loøng haït. Heä soá khueách taùn cuûa chaát bò haáp phuï veà cô baûn laø heä soá khueách taùn 
cuûa noù ôû trong nöôùc bò taùc ñoäng theâm bôûi caùc yeáu toá ñoä xoáp vaø heä soá leäch cuûa 
chaát haáp phuï. 
 Phöông trình moâ taû quaù trình khueách taùn mao quaûn vaø haáp phuï ñöôïc dieãn 
taû cuõng gioáng nhö trong tröôøng hôïp khueách taùn beà maët. Trong tröôøng hôïp khueách 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 45 
taùn beà maët, söï bieán ñoåi noàng ñoä theo thôøi gian laø do toác ñoä haáp phuï 
t
a
∂
∂ coøn 
trong khueách taùn mao quaûn thì söï thay ñoåi noàng ñoä theo thôøi gian laø do hai yeáu 
toá: toác ñoä haáp phuï 
t
a
∂
∂ vaø thay ñoåi noàng ñoä chaát bò haáp phuï trong mao quaûn (ôû 
traïng thaùi chöa bò haáp phuï). Vì vaäy ta coù: 
∂
∂
+
∂
∂
=
∂
∂
+
∂
∂
r
c
rr
c
D
t
c
t
a pp
p
p
b .
2
.. 2
2
βρ (1.8.23) 
 Trong ñoù: bρ : khoái löôïng rieâng bieåu kieán cuûa chaát haáp phuï; β : ñoä xoáp cuûa 
chaát haáp phuï; Dp vaø cp laø heä soá khueách taùn vaø noàng ñoä trong mao quaûn. 
1.9. GIAÛI HAÁP PHUÏ[11] 
 Giaûi haáp phuï laø quaù trình ngöôïc vôùi quaù trình haáp phuï, taùch chaát bò haáp 
phuï treân beà maët chaát raén ra ngoaøi dung dòch. Giaûi haáp phuï döïa treân nguyeân taéc 
söû duïng caùc yeáu toá baát lôïi vôùi haáp phuï. 
 Ñoái vôùi haáp phuï vaät lyù, ñeå laøm giaûm khaû naêng haáp phuï coù theå taùc ñoäng 
thoâng qua caùc yeáu toá sau: 
 + Giaûm noàng ñoä chaát bò haáp ôû dung dòch ñeå thay ñoåi theá caân baèng haáp phuï. 
 + Taêng nhieät ñoä cuõng coù taùc duïng laøm leäch heä soá caân baèng vì haáp phuï laø quaù 
trình toûa nhieät, veà thöïc chaát laø laøm yeáu töông taùc giöõa chaát haáp phuï vaø chaát bò 
haáp phuï. 
 + Thay ñoåi baûn chaát töông taùc cuûa heä thoâng qua thay ñoåi pH cuûa moâi tröôøng. 
 + Söû duïng taùc nhaân haáp phuï maïnh hôn ñeå ñaåy caùc chaát ñaõ bò haáp phuï treân beà 
maët chaát raén. 
 + Söû duïng taùc nhaân laø vi sinh vaät. 
 Giaûi haáp phuï laø phöông phaùp taùi sinh chaát haáp ñeå coù theå tieáp tuïc söû duïng 
laïi neân noù mang tính ñaëc tröng veà hieäu quaû kinh teá. Neáu chaát haáp phuï reû maø taùi 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 46 
sinh toán keùm thì chæ neân söû duïng chaát haáp phuï moät laàn roài boû, vì vaäy khi tieán 
haønh taùi sinh caàn tính toaùn kyõ veà phöông dieän kinh teá. 
 Döïa treân nguyeân taéc giaûi haáp phuï neâu treân, ngöôøi ta söû duïng moät soá caùc 
phöông phaùp giaûi haáp sau: giaûi haáp baèng nhieät, giaûi haáp baèng phöông phaùp hoùa 
lyù vaø phöông phaùp duøng vi sinh vaät. 
1.10. SÖÏ TOÀN TAÏI CUÛA THUYÛ NGAÂN, CHÌ VAØ AÛNH HÖÔÛNG CUÛA 
CHUÙNG ÑEÁN SÖÙC KHOÛE CON NGÖÔØI [13] 
Chì và thủy ngân là 2 kim loại nặng nằm trong danh sách các chất độc cực mạnh và 
rất nguy hiểm đối với môi trường và sức khỏe con người. Chì được dùng trong sản 
xuất sơn, pin, đạn, vỏ dây cáp…; thủy ngân được dùng trong sản xuất sơn, nhiệt kế, 
đèn thủy ngân, trong các linh kiện điện tử… 
1.10.1. Thủy ngân và sức khỏe con người 
1.10.1.1. Chất thủy ngân xuất phát từ đâu? 
Thủy ngân (dạng vô cơ, dạng oxyt, dạng ion) được sử dụng khá nhiều trong 
công nghiệp và đời sống, chẳng hạn các loại pin thủy ngân, nhiệt kế, bình thủy, đèn 
neon (dạng hơi), thuốc trừ sâu, thuốc diệt nấm, dạng khí thải từ lò đốt rác. Trong 
lĩnh vực y tế, thủy ngân được pha chế làm thuốc đỏ khử trùng (Mercure au chrome), 
hợp chất trám răng Amalgame… Các sản phẩm có thủy ngân thải ra môi trường làm 
ô nhiễm không khí, mặt đất; nhưng quan trọng nhất là ô nhiễm nguồn nước – đặc 
biệt là nguồn nước biển. Trong môi trường nước biển, các loài vi khuẩn ưa mặn sẽ 
biến đổi nguồn thủy ngân vô cơ (ít độc) thành thủy ngân hữu cơ (methyl mercury) 
có độc tính cao. Các phiêu sinh vật là nguồn cảm nhiễm đầu tiên, kế đó là các loài 
cá nhỏ, rồi cá lớn (cá săn mồi). Con người là chuỗi mắt xích cuối cùng nhiễm thủy 
ngân, sau khi ăn các loài cá có nhiễm chất này. 
Hầu hết thủy ngân làm ô nhiễm không khí và nước đều xuất phát từ việc khai 
thác quặng, sản xuất công nghiệp nặng và từ các nhà máy điện chạy bằng than… 
1.10.1.2. Độc tính của thủy ngân: 
Khi xâm nhập vào cơ thể, thủy ngân có thể liên kết với những phân tử như 
nucleic acid, protein.... làm biến đổi cấu trúc và ức chế hoạt tính sinh học của tế 
bào. Sự nhiễm độc thủy ngân gây nên những thương tổn trung tâm thần kinh với 
triệu chứng run rẩy, khó khăn trong diễn đạt, giảm sút trí nhớ ... và nặng hơn nữa có 
thể gây tê liệt, nghễnh ngãng, nói lắp, thao cuồng. Nếu nhiễm độc thủy ngân qua 
đường ăn uống với liều lượng cao, một thời gian sau (có thể từ 10 - 20 năm) sẽ gây 
tử vong. 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 47 
1.10.1.3. Sự biến đổi độc tính của thủy ngân theo dạng tồn tại: 
Độc tính này sẽ tăng dần nếu có hiện tượng tích luỹ sinh học. Sự tích luỹ 
sinh học là quá trình thâm nhiễm vào cơ thể gây nhiễm độc mãn tính. Quá trình này 
diễn ra gồm hai giai đoạn: Sự tích luỹ sinh học bắt đầu bởi cá thể, sau đó được tiếp 
tục tích lũy nhờ sự lan truyền giữa các cá thể, từ động vật ăn cỏ, động vật ăn cá, cho 
đến con người. Do đó nồng độ thủy ngân được tích luỹ dần dần cho đến khi “tới 
ngưỡng” gây hại. Hiện tượng tích luỹ sinh học này rất nguy hiểm, nhất là với 
methyl thủy ngân - xuất phát từ môi trường lúc đầu ít ô nhiễm (nồng độ thủy ngân 
thấp), nồng độ đó có thể tăng lên đến hàng nghìn lần và trở thành rất độc. 
Những phụ nữ có thai, những trẻ sơ sinh còn bú mẹ và các trẻ nhỏ dễ bị nguy 
hiểm nhất, bởi vì một lượng lớn thủy ngân có thể gây hại cho não bộ đang phát 
triển. Nếu bà mẹ dùng nhiều các loại cá biển (loại chứa hàm lượng thủy ngân cao), 
thì sự phát triển não bộ của đứa bé có thể bị ảnh hưởng và thậm chí là thủy ngân 
tích lũy sẽ gây biến chứng nặng về sau, hoặc gây ra những vấn đề về sự thông minh 
của trẻ… 
1.10.2. Chì và sức khỏe con người: 
Chì có thể xâm nhập vào cơ thể người qua thức ăn, nước uống hít thở, chủ yếu 
do thức ăn kế cả thông qua da. Chúng được tích tụ thông qua xương, ít gây độc cấp 
tính trừ trường hợp liếu lượng rất cao. Nguy hiểm hơn là sự tích lũy lâu dài trong cơ 
thể của lượng nhỏ trong thời gian dài. Trẻ sơ sinh, trẻ em dước 6 tuổi và phụ nữ có 
mang là đối tượng nhạy cảm nhất đối với độc tố chì. Cơ chế tác dụng độc là sự kìm 
hãm hoạt động của các enzym trong quá trình trao đổi chất của hồng cầu. ban đầu 
chúng lien kết lỏng lẻo với hồng cầu và được thải ra khỏi cơ thể với tỷ lệ thấp, phần 
lớn chúng được vận chuyển đến và tích tụ trong xương, tóc. Triệu chứng thể hiện 
nhiễm độc chì là mêt mỏi, ăn không ngon, đau đầu, nó tác động lên cả hệ thần kinh 
trung ương và ngoại vi. 
- Trên cơ sở liều lượng chịu đựng của cơ thể là 3,5µg/kg cơ thể trong ngày đối với 
trẻ em. Nồng độ chì cho phép trong nước uống của các quốc gia là 10-40 µg/l. 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 48 
CHÖÔNG 2 
THÖÏC NGHIEÄM 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 49 
• MUÏC TIEÂU CUÛA ÑEÀ TAØI 
 Ñeà taøi ñöôïc nghieân cöùu theo nhöõng muïc ñích sau: 
 + Nghieân cöùu phaân laäp humin coù khaû naêng haáp phuï cao caùc loaïi ion kim loaïi 
naëng nhö thuyû ngaân, chì (II)…. 
 + Khaûo saùt quaù trình haáp phuï vaø giaûi haáp phuï Hg2+, Pb2+ ñeå nghieân cöùu cô cheá 
vaø ñoäng hoïc cuûa quaù trình naøy. 
 + Khaûo saùt sô löôïc ñoä beàn cuûa humin. 
Treân nhöõng keát quaû thu ñöôïc chuùng toâi coù nhöõng cô sôû ñeå ñònh höôùng cho 
nhöõng nghieân cöùu cuõng nhö öùng duïng ñöôïc nguoàn baõ thaûi than buøn cuõng nhö 
than buøn trong vieäc xöû lyù nöôùc thaûi coù chöùa nhöõng ion kim loaïi moät caùch hieäu 
quaû nhaát. 
• PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 
Treân cô sôû lyù thuyeát vaø nhöõng keát quaû cuûa nhöõng nghieân cöùu tröôùc ñaây, toâi 
thöïc hieän ñeà taøi theo nhöõng böôùc döôùi ñaây: 
 + Taïo maãu humin thoâ töø baõ thaûi than buøn laãn nhieàu taïp chaát ñeå phuïc vuï cho 
vieäc nghieân cöùu. 
 + Cheá taïo maãu humin saïch baèng caùch xöû lyù baèng axit HCl. 
 + Khaûo saùt caáu truùc beà maët, thaønh phaàn cuûa humin. 
 + Khaûo saùt khaû naêng haáp phuï cuûa caùc loaïi humin naøy töø ñoù choïn maãu humin 
thích hôïp ñeå nghieân cöùu tieáp. 
 + Khaûo saùt quaù trình haáp phuïï Hg2+, Pb2+ cuûa humin theo caùc yeáu toá khaùc nhau 
(nhieät ñoä thöôøng, thôøi gian, noàng ñoä), tìm hieåu cô cheá vaø ñoäng hoïc cuûa quaù trình 
naøy. 
Dung löôïng haáp phuï caùc ion kim loaïi trong moâi tröôøng nöôùc cuûa humin ñöôïc 
xaùc ñònh thoâng qua noàng ñoä ion kim loaïi trong dung dòch baèng phöông phaùp 
quang phoå haáp thu nguyeân töû (AAS). 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 50 
• HOÙA CHAÁT, THIEÁT BÒ VAØ DUÏNG CUÏ 
 Hoùa chaát: 
 NaOH Tinh khieát Trung Quoác 
 HCl Tinh khieát Trung Quoá 
 Hg(N03)2.5H2O Tinh khieát Trung Quoác 
 Pb(N03)2 Tinh khieát Trung Quoác 
 Caùc hoùa chaát cô baûn khaùc. 
 Thieát bò vaø duïng cuï: 
1. Caân phaân tích AB204 - METTLER, ñoä chính xaùc ñeán 0.1 mg 
2. Caân kyõ thuaät VP 3000 – Demer Instrument, ñoä chính xaùc 0,1 g 
3. pH keá PH -1299, APEL, Germany 
4. Tuû saáy Memmert, Germany, Tmax = 220ºC 
5. Maùy khuaáy töø, maùy khuaáy cô 
6. Maùy ly taâm Universal 16A, Germany 
7. Maùy loïc chaân khoâng 
8. Duïng cuï raây, nghieàn 
9. Maùy ñieàu nhieät Memmert, Germany, ñoä chính xaùc 0,10C 
10. Loø nung,Vieät Nam,Tmax = 1200oC 
11. Caùc duïng cuï thuûy tinh cô baûn 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 51 
• TIEÁN HAØNH THÖÏC NGHIEÄM 
2.1. CHUAÅN BÒ CAÙC MAÃU HUMIN 
2.1.1. Chuaån bò maãu humin thoâ[7] 
Chuùng toâi laáy maãu baõ thaûi töø nhaø maùy phaân boùn Humix – AÁp Taây, Xaõ 
Ñoâng Hoøa, Huyeän Dó An, Tænh Bình Döông. Ñaây laø phaàn baõ raén coøn laïi sau quaù 
trình chieát taùch axit humic töø than buøn nguyeân lieäu, neân trong ñoù coøn laãn nhieàu 
taïp chaát nhö coû raùc, caùt soûi, NaOH dö, löôïng axit humic coøn laïi trong ñoù…do ñoù 
caàn loaïi boû nhöõng phaàn naøy ñeå thu ñöôïc humin saïch hôn ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu 
nghieân cöùu. 
Maãu baõ raén ñem veà chuùng toâi cho vaøo nöôùc khuaáy ñeàu vaø ñeå laéng vaø gaïn 
loïc nhieàu laàn nhaèm loaïi boû nhöõng taïp chaát cô hoïc coù trong ñoù. 
Sau ñoù cho dung dòch NaOH 1% vaøo ngaâm vaø khuaáy ñeàu trong 20 giôø 
nhaèm tieáp tuïc taùch phaàn axit humic coøn dö trong ñoù. Röûa baèng nöôùc cho ñeán khi 
pH cuûa nöôùc röûa baèng 9. Röûa baèng HCl 0.1 M. Vaø sau cuøng Röûa baèng nöôùc cho 
ñeán khi pH cuûa nöôùc röûa baèng 6 ñem saáy khoâ ôû 600C trong 12 giôø thu ñöôïc 
humin thoâ, khoâ vaø ñem nghieàn nhoû qua raây coù kích thöôùc 150 µm vaø cho vaøo loï 
ñaäy kín ñeå söû duïng. 
2.1.2. Chuaån bò maãu humin saïch 
Laáy maãu humin thoâ ôû treân ñem ñi ngaâm trong dung dòch HCl 2M trong 20 
giôø sau ñoù röûa saïch baèng nöôùc caát, vaø saáy khoâ ôû 600C trong 12 giôø ta thu ñöôïc 
humin saïch cho vaøo loï ñaäy kín ñeå söû duïng. 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 52 
2.2. KHAÛO SAÙT SÖÏ HAÁP PHUÏ Hg2+, Pb2+ CUÛA CAÙC LOAÏI HUMIN 
2.2.1. Khaûo saùt söï haáp phuï Hg2+ 
2.2.1.1 Döïng ñöôøng chuaån cuûa phoå haáp thu nguyeân töû Ni2+ 
Laàn löôït pha caùc dung dòch chuaån Hg2+ coù noàng ñoä 2.0, 5.0, 10.0, 20 mg/l. 
Duøng maùy phoå haáp thu nguyeân töû ñeå xaùc ñònh ñoä haáp thu Abs. Töø ñoù xaây duïng 
ñöôøng chuaån Abs = f(C). 
2.2.1.2 Quaù trình haáp phuï 
Cho vaøo becher loaïi 250ml 100 mg humin vaø cho tieáp 100ml dd Hg2+ coù 
noàng ñoä C0 (mg/l). Duøng maùy khuaáy töø khuaáy lieân tuïc trong voøng 60 phuùt, ñoàng 
thôøi duøng ñeäm acetat ñeå giöõ giaù trò pH = 3.0 oån ñònh. Sau 60 phuùt, tieán haønh loïc 
dung dòch qua giaáy loïc baèng maùy huùt chaân khoâng. 
Phaàn dung dòch thì ñem ñi xaùc ñònh noàng ñoä ion Hg2+ coøn laïi trong dung 
dòch (C1) baèng maùy quang phoå haáp thu nguyeân töû (AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi 
böôùc soùng 253.7 nm. 
Thí nghieäm ñöôïc tieán haønh 03 maãu song song vaø laáy giaù trò trung bình. 
2.2.2. Khaûo saùt söï haáp phuï Pb2+ 
2.2.2.1 Döïng ñöôøng chuaån cuûa phoå haáp thu nguyeân töû Pb2+ 
Laàn löôït pha caùc dung dòch chuaån Pb2+ coù noàng ñoä 0.5, 1.0, 2.0, 4.0 mg/l. 
Duøng maùy phoå haáp thu nguyeân töû ñeå xaùc ñònh ñoä haáp thu Abs. Töø ñoù xaây duïng 
ñöôøng chuaån Abs = f(C). 
2.2.2.2 Quaù trình haáp phuï 
Cho vaøo becher loaïi 250ml 100 mg humin vaø cho tieáp 100ml dd Pb2+ coù 
noàng ñoä C0 (mg/l), duøng dd NaOH 0.01M vaø dd HCl 0.01M ñeå giöõ giaù trò pH = 
7.0 oån ñònh. Duøng maùy khuaáy töø khuaáy lieân tuïc trong voøng 60 phuùt. Sau 60 phuùt, 
tieán haønh loïc dung dòch qua giaáy loïc baèng maùy huùt chaân khoâng. 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 53 
Phaàn dung dòch thì ñem ñi xaùc ñònh noàng ñoä ion Pb2+ coøn laïi trong dung 
dòch (C1) baèng maùy quang phoå haáp thu nguyeân töû (AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi 
böôùc soùng 283.3 nm. 
Thí nghieäm ñöôïc tieán haønh 03 maãu song song vaø laáy giaù trò trung bình. 
2.3. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA PH ÑEÁN KHAÛ NAÊNG HAÁP PHUÏ 
2.3.1. Aûnh höôûng cuûa pH ñeán dung löôïng haáp phuï Hg2+ 
Cho vaøo becher loaïi 250ml 100mg humin vaø 110ml dung dòch Hg2+ coù 
noàng ñoä C0 (mg/l). Laàn löôït ñöa veà caùc giaù trò pH khaùc nhau. Duøng maùy khuaáy 
cô khuaáy lieân tuïc trong voøng 60 phuùt. Ñoàng thôøi duøng ñeäm acetat coù pH=3 ñeå 
giöõ pH oån ñònh. 
Sau 60 phuùt, tieán haønh loïc dung dòch baèng maùy huùt chaân khoâng roài ñem ñi 
xaùc ñònh noàng ñoä ion Hg2+ coøn laïi trong dung dòch (C1) baèng maùy quang phoå haáp 
thu nguyeân töû (AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi böôùc soùng 253.7 nm . 
2.3.2. Aûnh höôûng cuûa pH ñeán dung löôïng haáp phuï Pb2+ 
Cho vaøo becher loaïi 250ml 100mg humin vaø 110ml dung dòch Pb2+ coù 
noàng ñoä C0 (mg/l) duøng NaOH vaø HCl ñieàu chænh coù caùc giaù trò pH khaùc nhau oån 
ñònh. Sau 60 phuùt, tieán haønh loïc dung dòch baèng maùy huùt chaân khoâng roài ñem ñi 
xaùc ñònh noàng ñoä ion Pb2+ coøn laïi trong dung dòch (C1) baèng maùy quang phoå haáp 
thu nguyeân töû (AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi böôùc soùng 283.3 nm. . 
2.4. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA NOÀNG ÑOÄ ÑEÁN KHAÛ NAÊNG HAÁP PHUÏ 
2.4.1. Aûnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán dung löôïng haáp phuï Hg2+ 
Töø 100 ml dung dòch Hg2+ = 112.8 mg/l pha loaõng thaønh caùc dung dòch coù 
noàng ñoä nhoû hôn theo thaønh phaàn : 
Dung dòch sau C1= 112.8 C2= 76.1 C3= 53.2 
Vdd Hg (ml) 100 100 100 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 54 
Vnöôùc(ml) 0 50 100 
VSau(ml) 100 150 200 
Laàn löôït cho vaøo becher loaïi 250ml 100mg humin vaø VSau(ml) dung dòch Hg2+ 
coù noàng ñoä Ci (mg/l) thu ñöôïc ôû treân. Duøng maùy khuaáy töø khuaáy lieân tuïc trong 
voøng 60 phuùt. Ñoàng thôøi duøng ñeäm acatat ñeå giöõ giaù trò pH = 3.0 oån ñònh. 
Sau 60 phuùt, tieán haønh loïc dung dòch baèng maùy huùt chaân khoâng roài ñem ñi 
xaùc ñònh noàng ñoä ion Hg2+ coøn laïi trong dung dòch (C1) baèng maùy quang phoå haáp 
thu nguyeân töû (AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi böôùc soùng 253.7 nm (baûng 3.9, 
hình 3.8). 
2.4.2. Aûnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán dung löôïng haáp phuï Pb2+ 
Töø 100 ml dung dòch Pb2+ = 123.6 mg/l pha loaõng thaønh caùc dung dòch coù 
noàng ñoä nhoû hôn theo thaønh phaàn: 
Dung dòch sau C1= 123.6 C2= 62.3 C3= 49.2 
Vdd Pb (ml) 100 100 100 
Vnöôùc(ml) 0 50 100 
VSau(ml) 100 150 200 
Laàn löôït cho vaøo becher loaïi 250ml 100mg humin vaø VSau(ml) dung dòch Pb2+ 
duøng dd NaOH 0.01M vaø dd HCl 0.01M oån ñònh pH=7, coù noàng ñoä Ci (mg/l) thu 
ñöôïc ôû treân. Duøng maùy khuaáy töø khuaáy lieân tuïc trong voøng 60 phuùt. 
Sau 60 phuùt, loïc dung dòch baèng maùy huùt chaân khoâng roài ñem ñi xaùc ñònh 
noàng ñoä ion Pb2+ coøn laïi trong dung dòch (C1) baèng maùy quang phoå haáp thu 
nguyeân töû (AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi böôùc soùng 283.3nm(baûng 3.10, hình 
3.9). 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 55 
2.5. KHAÛO SAÙT ÑOÄNG HOÏC HAÁP PHUÏ Hg, Pb CUÛA HUMIN 
2.5.1. Ảnh hưởng của thôøi gian tieáp xuùc ñeán dung löôïng haáp phuï Hg2+ 
Cho vaøo becher 100mg humin vaø cho tieáp vaøo 100ml dung dòch Hg2+ coù 
noàng ñoä C0 (mg/l), duøng ñeäm acetat ñeå giöõ pH=3 oån ñònh. Duøng maùy khuaáy töø 
khuaáy lieân tuïc trong voøng t phuùt (thôøi gian t phuùt naøy thay ñoåi tuøy töøng thí 
nghieäm nhö trong baûng ). 
Sau thôøi gian t phuùt, tieán haønh loïc dung dòch qua giaáy loïc baèng maùy huùt 
chaân khoâng, roài ñem ñi xaùc ñònh noàng ñoä ion Hg2+ coøn laïi trong dung dòch (C1) 
baèng maùy quang phoå haáp thu nguyeân töû (AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi böôùc 
soùng 253.7 nm. 
Döïng ñöôøng haáp phuï ñaúng nhieät theo thôøi gian cuûa quaù trình haáp phuï. 
2.5.2. Ảnh hưởng của cuûa thôøi gian tieáp xuùc ñeán dung löôïng haáp phuï Pb2+ 
Cho vaøo becher loaïi 250ml 100mg humin vaø cho tieáp vaøo 110ml dung 
dòch Pb2+ coù noàng ñoä C0 (mg/l), duøng dung dòch NaOH 0.01M vaø dung dòch HCl 
0.01M ñeå giöõ giaù trò pH = 7.0 oån ñònh. Duøng maùy khuaáy töø khuaáy lieân tuïc trong 
voøng t phuùt (thôøi gian t phuùt naøy thay ñoåi tuøy töøng thí nghieäm nhö trong baûng ). 
Sau thôøi gian t phuùt, tieán haønh loïc dung dòch qua giaáy loïc baèng maùy huùt chaân 
khoâng, roài ñem ñi xaùc ñònh noàng ñoä ion Pb2+ coøn laïi trong dung dòch (C1) baèng 
maùy quang phoå haáp thu nguyeân töû (AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi böôùc soùng 
283.3 nm. 
Döïng ñöôøng haáp phuï ñaúng nhieät theo theo thôøi gian cuûa quaù trình haáp 
phuï. 
2.5.3. Aûnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán toác ñoä haáp phuï cuûa humin 
2.5.3.1 Ñöôøng ñoäng hoïc haáp phuï Hg2+ theo Langmuir vaø Freundlich 
Töø dd g/l Hg2+ coù noàng ñoä 201.2 mg/l, pha loaõng thaønh caùc dung dòch coù 
noàng ñoä nhoû hôn. 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 56 
Laàn löôït cho vaøo becher loaïi 250ml 100mg humin vaø 100ml dung dòch 
Hg2+ coù noàng ñoä Ci (mg/l) thu ñöôïc trong ñeäm acetatt coù pH=3. Duøng maùy khuaáy 
töø khuaáy lieân tuïc trong voøng 60 phuùt. 
Sau 60 phuùt, tieán haønh loïc dung dòch baèng maùy loïc chaân khoâng, sau ñoù 
xaùc ñònh noàng ñoä ion Hg2+ coøn laïi trong dung dòch (Ci’) baèng maùy quang phoå haáp 
thu nguyeân töû (AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi böôùc soùng 253.7 nm. 
 Döïng caùc ñöôøng ñaúng nhieät haáp phuï theo Langmuir vaø freundlich. 
2.5.3.2 Ñöôøng ñoäng hoïc haáp phuï Pb2+ theo Langmuir vaø Freundlich 
Töø dung dòch Pb2+ coù noàng ñoä 90.11 mg/l pha loaõng thaønh caùc dung dòch coù noàng 
ñoä nhoû hôn theo thaønh phaàn : 
Laàn löôït cho vaøo becher loaïi 250ml 100mg humin vaø 100ml dung dòch 
Cr3+ coù noàng ñoä Ci (mg/l).Ñoàng thôøi duøng dd NaOH 0.01M vaø dd HCl 0.01M ñeå 
giöõ giaù trò pH = 7.0 oån ñònh. 
. Duøng maùy khuaáy töø khuaáy lieân tuïc trong voøng 60 phuùt. 
Sau 60 phuùt, tieán haønh loïc dung dòch baèng maùy loïc chaân khoâng, sau ñoù 
xaùc ñònh noàng ñoä ion Pb2+ coøn laïi trong dung dòch (Ci’) baèng maùy quang phoå haáp 
thu nguyeân töû (AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi böôùc soùng 283.3 nm.. 
Döïng caùc ñöôøng ñaúng nhieät haáp phuï theo Langmuir vaø freundlich. 
2.5.3.3 AÛnh höôûng cuûa noàng độ ñeán toác ñoä haáp phuï 
Cho vaøo becher loaïi 250ml m (mg) humin vaø cho tieáp vaøo V (ml) dung 
dòch ion kim loaïi coù noàng ñoä C0 (mg/l) haáp phuï trong thôøi gian t phuùt ôû pH oån 
ñònh. Sau thôøi gian t phuùt, tieán haønh loïc dung dòch qua giaáy loïc baèng maùy huùt 
chaân khoâng, roài ñem ñi xaùc ñònh noàng ñoä ion coøn laïi trong dung dòch (C1) baèng 
maùy quang phoå haáp thu nguyeân töû (AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi böôùc soùng 
253.7 nm. 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 57 
2.6. KHAÛO SAÙT THÔØI GIAN GIAÛI HAÁP PHUÏ CUÛA HUMIN 
2.6.1. Humin haáp phuï ion Hg2+ 
2.6.1.1 Giaûi haáp phuï baèng axit HCl 
Cho vaøo becher loaïi 1000 ml 500mg humin vaø cho tieáp 500 ml dd Hg2+ coù 
noàng ñoä C0 (mg/l). Duøng maùy khuaáy töø khuaáy lieân tuïc trong voøng 60 phuùt trong 
ñeäm acetat ñeå giöõ pH=3 oån ñònh. Sau 60 phuùt, tieán haønh loïc dung dòch qua giaáy 
loïc baèng maùy huùt chaân khoâng, ñem dung dung dòch thu ñöôïc ñi xaùc ñònh noàng ñoä 
ion Hg2+ coøn laïi trong dung dòch (C1) baèng maùy quang phoå haáp thu nguyeân töû 
(AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi böôùc soùng 253.7 nm. 
Phaàn humin sau loïc ñöôïc cho vaøo dung dòch HCl 1M ñeå tieán haønh giaûi haáp 
phuï, thôøi gian giaûi haáp laàn löôït laø t phuùt. Noàng ñoä dung dòch sau giaûi haáp (Cgiaûi 
haáp). 
2.6.1.2 Giaûi haáp phuï töï nhieân 
Cho vaøo becher loaïi 1000ml 500mg humin vaø cho tieáp 500 ml dd Hg2+ coù 
noàng ñoä C0 (mg/l). Duøng maùy khuaáy töø khuaáy lieân tuïc trong voøng 60 phuùt trong 
ñeäm acetat ñeå giöõ pH=3 oån ñònh. Sau 60 phuùt, tieán haønh loïc dung dòch qua giaáy 
loïc baèng maùy huùt chaân khoâng, ñem dung dung dòch thu ñöôïc ñi xaùc ñònh noàng ñoä 
ion Hg2+ coøn laïi trong dung dòch (C1) baèng maùy quang phoå haáp thu nguyeân töû 
(AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi böôùc soùng 253.7 nm. 
Phaàn humin sau loïc ñöôïc cho vaøo 500ml nöôùc caát ñeå tieán haønh giaûi haáp 
phuï töï nhieân, thôøi gian giaûi haáp laàn löôït laø t ngaøy. Noàng ñoä dung dòch sau giaûi 
haáp (Cgiaûi haáp ) . 
2.6.2. Humin haáp phuï ion Pb2+ 
Cho vaøo becher loaïi 1000ml 500mg humin vaø cho tieáp 500 ml dd Pb2+ coù 
noàng ñoä C0 (mg/l), ñoàng thôøi duøng dd NaOH 0.01M vaø dd HCl 0.01M ñeå giöõ giaù 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 58 
trò pH = 7.0 oån ñònh. Duøng maùy khuaáy töø khuaáy lieân tuïc trong voøng 60 phuùt. Sau 
60 phuùt, tieán haønh loïc dung dòch qua giaáy loïc baèng maùy huùt chaân khoâng, ñem 
dung dung dòch thu ñöôïc ñi xaùc ñònh noàng ñoä ion Pb2+ coøn laïi trong dung dòch 
(C1) baèng maùy quang phoå haáp thu nguyeân töû (AAS), Perkin Elmer 3300, vôùi 
böôùc soùng 283.3 nm. 
Phaàn humin sau loïc ñöôïc cho vaøo dung dòch HCl 1M ñeå tieán haønh giaûi haáp 
phuï, thôøi gian giaûi haáp laàn löôït laø t phuùt. Noàng ñoä dung dòch sau giaûi haáp (Cgiaûi haáp 
) . 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 59 
CHÖÔNG 3 
KEÁT QUAÛ VAØ 
THAÛO LUAÄN 
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP GVHD: TS Hoaøng Ñoâng Nam 
SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 60 
3.1. KHAÛO SAÙT SÖÏ HAÁP PHUÏ ION Hg2+, Pb2+ CUÛA HUMIN 
3.1.1. Döïng ñöôøng chuaån cuûa phoå haáp thu nguyeân töû Hg2+ 
Noàng ñoä(ng/l) Abs 
10 0.004 
20 0.010 
40 0.023 
70 0.039 
100 0.06 
Baûng 3. 1: Ñoä haáp thu Abs ño ñöôïc theo caùc noàng ñoä Hg2+ khaùc nhau
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 61 
61
Hình 3. 1: Ñoä haáp thu Abs ño ñöôïc theo caùc noàng ñoä Hg2+ khaùc nhau. 
3.1.2. Khaûo saùt söï haáp phuï ion Hg2+ 
Teân Co C1 m (mg) V (ml) % Haáp phuï Q (mg/g) 
Hu-HCl 112.8 8.8 100 200 92.20 208 
Baûng 3. 2: Khaû naêng haáp phuï Hg2+ cuûa humin taïi pH=3 . 
3.1.3. Döïng ñöôøng chuaån cuûa phoå haáp thu nguyeân töû Pb2+ 
Noàng ñoä(mg/l) Abs 
0.213 0.002 
0.545 0.006 
1 0.012 
2 0.021 
5 0.055 
9.693 0.105 
Baûng 3. 3: Ñoä haáp thu Abs ño ñöôïc theo caùc noàng ñoä Pb2+ khaùc nhau 
Ñöôøng chuaån phoå haáp thu nguyeân töû Ni
y = 0.0031x + 0.0001
R2 = 0.9999
0 
0.02
0.04
0.06
0.08
0 5 10 15 20 25
Noång ñoä(mg/l)
Abs
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 62 
62
Hình 3. 2: Ñoä haáp thu Abs ño ñöôïc theo caùc noàng ñoä Pb2+ khaùc nhau. 
3.1.4. Khaûo saùt söï haáp phuï ion Pb2+ 
Teân Co C1 m (mg) V (ml) % haáp phuï Q (mg/g) 
Hu-HCl 48.18 13.39 100 200 72.1046 69.58 
Baûng 3. 4: Khaû naêng haáp phuï Pb2+ cuûa humin taïi pH=7 . 
Nhaän xeùt: 
Ta thaáy dung löôïng haáp phuï cuûa humin sau khi ñöôïc xöû lyù baèng axit HCl là khá 
tốt, ôû ñaây nhöõng thaønh phaàn khoaùng voâ cô ở Humin ñaõ bò tan ñi laøm cho humin xoáp 
hôn laøm taêng khaû naêng haáp phuï. Humin saïch coù dung löôïng haáp phuï cao các ion Pb2+ 
và Hg2+ . 
Trong các luận văn trước đây, vì humin tinh (sau khi xử lý bằng hỗn hợp axit 
HCl và HF) sẽ có % hấp phụ cao hơn so với Humin sạch.Tuy nhiên HF laø axit raát 
ñoäc, giaù thaønh töông ñoái cao neân humin tinh ñem laïi hieäu quaû kinh teá khoâng cao. Toâi 
choïn humin saïch (humin ñöôïc röûa baèng dung dòch axit HCl) ñeå khaûo saùt caùc thí 
nghieäm tieáp theo. 
3.2. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA pH ÑEÁN DUNG LÖÔÏNG HAÁP PHUÏ CUÛA HUMIN 
3.2.1. Aûnh höôûng cuûa pH ñoái vôùi dung löôïng haáp phuï Hg2+ 
Ñöôøng chuaån phoå haáp thu nguyeân töû Cr
y = 0.0092x + 0.0012
R2 = 0.9994
0 
0.01
0.02
0.03
0.04
0.05
0 1 2 3 4 5
Noàng ñoä (mg/l)
Abs
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 63 
63
pH Co C1 m (mg) V (ml) % Haáp phuï Q (mg/g) 
1.5 113.2 83.75 100 110 26.01 32.4 
2.0 113.2 67.91 100 110 39.99 49.8 
2.5 113.2 31.54 100 110 72.14 89.8 
3.0 113.2 9.1 100 110 91.96 114.5 
Baûng 3. 5: Aûnh höôûng cuûa pH ñoái vôùi dung löôïng haáp phuï Hg2+ cuûa humin (phuï 
luïc 2). 
Hình 3. 3: Aûnh höôûng cuûa pH ñoái vôùi dung löôïng haáp phuï Hg2+ cuûa humin 
3.2.2. Aûnh höôûng cuûa pH ñoái vôùi dung löôïng haáp phuï Pb2+ 
pH Co C1 m (mg) V (ml) % Haáp phuï Q (mg/g) 
3 49.27 39.10 100 110 32.71 9.25 
4 49.27 32.65 100 110 33.73 15.11 
5 49.27 29.10 100 110 40.94 18.34 
6 49.27 23.35 100 110 52.61 23.56 
7 49.27 14.21 100 110 71.16 31.87 
Baûng 3. 6: Aûnh höôûng cuûa pH ñoái vôùi dung löôïng haáp phuï Pb2+ cuûa humin (phuï luïc 
3). 
AÛnh höôûng cuûa pH
0
10
20
30
40
50
3 4 5 6 7 8 9
pH 
Q(mg ion Ni II) 
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 64 
64
Hình 3. 4: Aûnh höôûng cuûa pH ñoái vôùi dung löôïng haáp phuï Pb2+ cuûa humin. 
Nhaän xeùt: Dung löôïng haáp phuï taêng theo söï taêng cuûa pH vì trong humin coù chöùa caùc 
goác –COOH coù theå bò phaân li thaønh ion H+ . pH taêng thuùc ñaåy quaù trình phaân li ra H+ 
taïo ñieàu kieän cho caùc ion döông xaâm nhaäp vaø phaûn öùng. 
3.3. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA NOÀNG ÑOÄ ÑEÁN KHAÛ NAÊNG HAÁP PHUÏ 
3.3.1. Aûnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán dung löôïng haáp phuï Hg2+ 
Co C1 m humin V (ml) % hap phu Q (mg/g) 
112.8 8.8 100 100 92.19858 104 
76.1 8.5 100 150 88.81579 101.25 
53.2 4.1 100 200 92.29323 98.2 
27.7 3.7 100 400 87.72563 97.2 
Baûng 3. 7: Aûnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán dung löôïng haáp phuï Hg2+ (phuï luïc 4). 
AÛnh höôûng cuûa pH
0
5
10
15
20
25
30
3 3.5 4 4.5 5 5.5 6
pH
Q(mg ion CrIII)
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 65 
65
Hình 3. 5: Aûnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán dung löôïng haáp phuï Hg2+ 
3.3.2. Aûnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán dung löôïng haáp phuï Pb2+ 
Co C1 m humin V (ml) % hap phu Q (mg/g) 
123.6 15.78 100 100 87.23301 107.82 
62.3 9.12 100 200 85.36116 106.36 
49.2 8.51 100 250 82.70325 101.72 
29.6 6.23 100 400 78.9527 93.48 
Baûng 3. 8: Aûnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán dung löôïng haáp phuï Pb2+ (phuï luïc 5) 
Hình 3. 6: Aûnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán dung löôïng haáp phuï Pb2+ 
Nhaän xeùt: Cuøng moät löôïng ion kim loaïi trong dung dòch, neáu noàng ñoä ban ñaàu cuûa 
dung dòch giaûm thì dung löôïng haáp phuï vaø % haáp phuï cuõng giaûm theo do söï giaûm söï 
tieáp xuùc cuûa caùc tieåu phaân vôùi humin. 
3.4. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA NHIEÄT ÑOÄ ÑEÁN KHAÛ NAÊNG HAÁP PHUÏ [12] 
Nhaän xeùt: Theo caùc nghieân cöùu tröùôc, khi nhieät ñoä taêng thì khaû naêng haáp phuï cuûa 
humin cuõng taêng leân, ñieàu naøy do quaù trình haáp phuï naøy khoâng theå laø haáp phuï vaät lyù 
maø laø haáp phuï hoùa hoïc, vì chæ coù haáp phuï hoùa hoïc môùi öu tieân ôû nhieät ñoä cao, coøn haáp 
phuï vaät lyù chæ öu tieân ôû nhieät ñoä thaáp. 
Do vậy tất cả các thực nghiệm trong luận văn này đều được thực hiện ở nhiêt độ phòng 
(trung bình là 33.7oC). 
AÛnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán dung löôïng haáp phuï Cr
12.8
13.3
13.8
14.3
14.8
15.3
8 12 16 20 24
Noàng ñoä
Q(mg/g)
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 66 
66
3.5. KHAÛO SAÙT ÑOÄNG HOÏC HAÁP PHUÏ 
Caùc thí nghieäm ñöïôc tieán haønh ôû nhieät ñoä phoøng (33.7oC), pH khoâng ñoåi; chæ thay ñoåi 
thôøi gian tieáp xuùc vaø noàng ñoä tuyø vaøo ñoái töôïng khaûo saùt. 
3.5.1. Ảnh hưởng của thôøi gian tieáp xuùc ñeán dung löôïng haáp phuï Hg2+ (pH=3) 
Tgian (phuùt) Co C1 m (mg) V (ml) % Haáp phuï Q(mg/g) 
5 113.2 33.96 100 100 70.13 79.24 
15 113.2 22.25 100 100 80.34 90.95 
30 113.2 16.47 100 100 85.45 96.73 
45 113.2 15.81 100 100 86.03 97.39 
60 113.2 13.98 100 100 87.65 99.22 
90 113.2 8.11 100 100 92.84 105.09 
Baûng 3. 9: AÛnh höôûng cuûa thôøi gian tieáp xuùc ñeán dung löôïng haáp phuï Hg2+ cuûa 
humin (phuï luïc 6). 
Hình 3. 7: AÛnh höôûng cuûa thôøi gian tieáp xuùc ñeán dung löôïng haáp phuï Hg2+ cuûa 
humin. 
3.5.2. AÛnh höôûng cuûa thôøi gian tieáp xuùc ñeán dung löôïng haáp phuï Pb2+ (pH=7) 
AÛnh höôûng cuûa thôøi gian 
20
22
24
26
28
30
32
34
0 20 40 60 80 100 
Thôøi gian
Q(mg)
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 67 
67
Tgian(phut) Co C1 m(mg) V (ml) % haáp phuï Q(mg/g) 
5 52.1 26.35 100 110 49.42418 28.325 
15 52.1 21.37 100 110 58.98273 33.803 
30 52.1 16.05 100 110 69.19386 39.655 
45 52.1 14.79 100 110 71.61228 41.041 
60 52.1 14.01 100 110 73.1094 41.899 
90 52.1 10.95 100 110 78.98273 45.265 
Baûng 3. 10: AÛnh höôûng cuûa thôøi gian tieáp xuùc ñeán dung löôïng haáp phuï Pb2+ cuûa 
humin (phuï luïc 6). 
Hình 3. 8: AÛnh höôûng cuûa thôøi gian tieáp xuùc ñeán dung löôïng haáp phuï Pb2+ cuûa 
humin. 
Nhaän xeùt: Dung löôïng haáp phuï Q taêng theo thôøi gian, sau 30 phuùt ñaàu thì Q taêng 
nhanh vaø phaàn lôùn ion ñaõ bò haáp phuï heát. Ñaây laø thôøi ñieåm söï haáp phuï ñaït ñeán caân 
baèng. Sau ñoù dung löôïng haáp phuï taêng theo chieàu höôùng chaäm laïi vaø keùo daøi ñeán 90 
phuùt. Ta thaáy coù hieän töôïng treã cuûa vaät lieäu haáp phuï coù ñöôøng kính mao quaûn nhoû vaø 
trung bình, ñieàu naøy cho thaáy humin maø toâi ñem khaûo saùt laø loaïi humin coù SBET nhoû, 
mao quaûn trung bình. 
AÛnh höôûng cuûa thôûi gian 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
20 
0 20 40 60 80 100
Thôûi gian(phuùt)
Q(mg/g)
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 68 
68
3.5.3. Aûnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán toác ñoä haáp phuï cuûa humin 
3.5.3.1 Ñöôøng ñoäng hoïc haáp phuï Hg2+ theo Langmuir vaø Freundlich 
Co C1 V (ml) % Haáp phuï Q(mg/g) LgQ LgC1 100C1/Q 
201.2 45.76 100 77.26 155.44 2.19 1.66 29.44 
175.1 30.11 100 82.8 144.99 2.16 1.48 20.77 
143.2 21.41 100 85.05 121.79 2.09 1.33 17.58 
115.5 9.01 100 92.20 106.49 2.03 0.95 8.46 
91.6 1.81 100 98.02 89.79 1.95 0.26 2.02 
Baûng 3. 11: AÛnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán dung löôïng haáp phuï Hg2+ cuûa humin (phuï 
luïc 7). 
Hình 3. 9: Ñöôøng ñoäng hoïc haáp phuï Hg2+ theo Langmuir 
Ñöôøng ñoäng hoïc haáp phuï theo Langmuir
y = 2.5778x + 3.8401
R2 = 0.993
0
20
40
60
80
100
0 5 10 15 20 25 30 35 
C1(mg/l) 
100C1/Q
Ñöôøng cong haáp phuï theo freundlich
y = 0.1083x + 1.4075
R 2 = 0.9562
1.4
1.44
1.48
1.52
1.56
1.6
0 0.5 1 1.5 2 
LgC1
LgQ
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 69 
69
Hình 3. 10: Ñöôøng ñoäng hoïc haáp phuï Hg2+ theo Freundlich 
Töø keát quaû treân ta tính ñöôïc caùc giaù trò haèng soá Langmuir, Freundlich vaø heä soá 
R2 
Langmuir Hg2+ Freundlich 
Heä soá Giaù trò Heä soá Giaù trò 
KL 0.249 KF 77.98 
b 163.93 n 0.168 
R2 0.983 R2 0.928 
Baûng 3. 12: Caùc giaù trò haèng soá Langmuir, Freundlich vaø heä soá R2 . 
3.5.3.2 Ñöôøng ñoäng hoïc haáp phuï Pb2+ theo Langmuir vaø Freundlich 
Co C1 V (ml) % Haáp phuï 
Q(mg/g) LgQ LgC1 100C1/Q 
90.11 35.01 100 61.15 55.10 1.74 1.54 63.54 
77.26 23.78 100 69.22 53.48 1.73 1.38 44.47 
65.14 17.23 100 73.55 47.91 1.68 1.24 53.33 
51.21 8.86 100 82.70 42.35 1.63 0.95 28.93 
41.32 6.33 100 84.68 34.99 1.54 0.80 23.97 
Baûng 3. 13: AÛnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán dung löôïng haáp phuï Pb2+ cuûa humin (phuï 
luïc 7). 
Hình 3. 11: Ñöôøng ñoäng hoïc haáp phuï Pb2+ theo Langmuir. 
Ñöôøng cong ñoäng hoïc theo langmuir
y = 4.7409x + 5.4183
R2 = 0.9993
0
20
40
60
80
100 
120 
0 5 10 15 20 25
C1 (mg/l) 
100C1/Q
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 70 
70
Hình 3. 12: Ñöôøng ñoäng hoïc haáp phuï Pb2+ theo Freundlich. 
Töø keát quaû treân ta tính ñöôïc caùc giaù trò haèng soá Langmuir, Freundlich vaø heä soá 
R2: 
Langmuir Pb2+ Freundlich 
Heä soá Giaù trò Heä soá Giaù trò 
KL 0.293 KF 22.91 
b 57.87 n 0.257 
R2 0.994 R2 0.942 
Baûng 3. 14: Caùc giaù trò haèng soá Langmuir, Freundlich vaø heä soá R2 . 
Nhaän xeùt: Theo keát quaû treân ta thaáy heä soá R2 theo Langmuir gaàn baèng moät. Nhö theá 
coù theå coi söï haáp phuï ion kim loaïi cuûa humin tuaân theo phöông trình ñaúng nhieät 
Langmuir, R2 theo Freundlich khaù xa moät, töùc laø söï haáp phuï naøy khoâng tuaân theo 
phöông trình ñaúng nhieät haáp phuï Freundlich. 
Maëc khaùc heä soá b cuûa phöông trình Langmuir ñaëc tröng cho khaû naêng haáp phuï 
toái ña cuûa chaát chaát haáp phuï laø hôïp lyù coøn KF cuûa phöông trình Freundlich ñaëc tröng 
cho dung löôïng haáp phuï cuûa heä trong tröôøng hôïp naøy laø thaáp so vôùi khaû naêng haáp phuï 
cuûa humin, ñieàu naøy chöùng toû phöông trình Langmuir moâ taû chính xaùc hôn phöông 
trình Freundlich. 
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 71 
71
3.5.3.3 AÛnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán toác ñoä haáp phuï 
Co Hg C1 Hg % HAÁP PHUÏ Q (mg/g) 
THÔØI 
GIAN(phuùt) C1/Co 
113.2 33.96 70 79.24 5 0.30001 
113.2 22.25 80.34 90.95 15 0.19655 
113.2 16.47 85.45 96.73 30 0.14549 
113.2 15.81 86.03 97.39 45 0.13966 
113.2 13.98 87.65 99.22 60 0.12350 
113.2 8.11 92.84 105.09 90 0.07164 
73.21 11.83 83.84 67.52 5 0.16159 
73.21 9.53 86.98 70.05 15 0.130173 
73.21 7.11 90.29 72.71 30 0.097118 
73.21 6.17 91.57 73.74 45 0.084278 
73.21 5.81 92.06 74.14 60 0.079361 
73.21 5.71 92.20 74.25 90 0.077995 
Co Pb C1 Pb % HAÁP PHUÏ Q (mg/g) 
THÔØI 
GIAN(phuùt) C1/Co 
61.73 12.89 79.12 53.724 5 0.20881 
61.73 10.99 82.20 55.814 15 0.17803 
61.73 9.97 83.85 56.936 30 0.16151 
61.73 8.79 85.76 58.234 45 0.14239 
61.73 8.98 85.45 58.025 60 0.14547 
61.73 8.81 85.73 58.212 90 0.14272 
52.1 26.35 49.42 28.33 5 0.50576 
52.1 21.37 58.98 33.80 15 0.41017 
52.1 16.05 69.19 39.66 30 0.30806 
52.1 14.79 71.61 41.04 45 0.28388 
52.1 14.01 73.11 41.90 60 0.26891 
52.1 10.95 78.98 45.27 90 0.21017 
Baûng 3. 15: AÛnh höôûng cuûa thôøi gian tieáp xuùc ñeán dung löôïng haáp phuï caùc ion 
Hg2+, Pb2+ cuûa humin ôû caùc noàng ñoä khaùc nhau (phuï lục 6 ). 
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 72 
72
Hình 3. 13: Aûnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán toác ñoä haáp phuï caùc ion kim loaïi. 
Nhaän xeùt: Ta thaáy ñöôøng ñoäng hoïc haáp phuï ôû caùc noàng ñoä khaùc nhau coù daïng töông 
töï nhau, ñieàu ñoù chöùng toû raèng noàng ñoä coù aûnh höôûng raát ít ñeán toác ñoä haáp phuï. Trong 
caùc tröôøng hôïp treân toác ñoä haáp phuï Pb nhanh hôn Hg, toác ñoä haáp phuï taêng nhanh trong 
khoaûng 15 phuùt ñaàu vaø sau ñoù toác ñoä haáp phuï taêng raát ít. Ñieàu naøy cho thaáy giai ñoaïn 
quyeát ñònh quaù trình phaûn öùng khoâng phaûi laø quaù trình khueách taùn, maø ñöôïc quyeát 
ñònh bôûi giai ñoaïn haáp phuï thaät söï, vì neáu giai ñoaïn khueách taùn laø quyeát ñònh thì khi 
taêng noàng ñoä chaát bò haáp phuï trong dung dòch seõ laøm taêng khaû naêng khueách taùn vaø 
laøm taêng toác ñoä haáp phuï nhöng ôû ñaây ta thaáy vai troø cuûa noàng ñoä laø khoâng lôùn. 
Aûnh höôûng cuûa noàng ñoä
0 
0.2
0.4
0.6
0.8
1 
1.2
0 20 40 60 80 100
Thôøi gian (phuùt)
C1/Co
Niken Co =20.24
Niken Co = 34.08
Crom Co = 22.4
Crom Co = 44.82
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 73 
73
3.6. KHAÛO SAÙT THÔØI GIAN GIAÛI HAÁP PHUÏ CUÛA HUMIN 
3.6.1. Humin haáp phuï ion Hg2+ 
3.6.1.1 Giaûi haáp phuï Hg2+ cuûa humin baèng axit HCl 1M 
Thôøi gian(phuùt) Co C1 Cgiaûi haáp % Giaûi haáp 
05 73.2 5.22 60.03 82.01 
10 73.2 5.22 60.86 83.14 
15 73.2 5.22 64.79 88.51 
Baûng 3. 16: Thôøi gian giaûi haáp phuï Hg2+ baèng axit HCl 1M (phuï luïc 8). 
3.6.1.2 Khaû naêng töï giaûi haáp phuï Hg2+ cuûa Humin 
Thôøi gian (ngaøy) Cgiaûi haáp 
3 Khoâng phaùt hieän 
6 Khoâng phaùt hieän 
Baûng 3. 17: Khaû naêng töï giaûi haáp phuï Hg2+ cuûa humin. 
3.6.2. Humin haáp phuï ion Pb2+ 
3.6.2.1 Giaûi haáp phuï Pb2+cuûa humin baèng axit HCl 
Thôøi gian(phuùt) Co C1 Cgiaûi haáp % Giaûi haáp 
 5 52.6 8.97 41.63 79.15 
 10 52.6 8.97 42.73 81.24 
 15 52.6 8.97 45.47 86.44 
Baûng 3. 18 : Thôøi gian giaûi haáp phuï Pb2+ baèng axit HCl 1M (phuï luïc 8 ). 
Nhaän xeùt:Töø keát quaû treân ta thaáy thôøi gian giaûi haáp Hg2+ raát nhanh khoaûng 5 phuùt, vôùi 
khoaûng thôøi gian naøy haàu nhö löôïng Hg2+ ñaõ ñöôïc giaûi haáp hoaøn toaøn vaø humin ñaõ 
ñöôïc axit hoùa trôû laïi. Khaû naêng töï giaûi haáp cuûa humin gaàn nhö khoâng coù, ñieàu naøy 
chöùng toû lieân keát giöõa ion kim loaïi vôùi humin töông ñoái beàn ôû ñieàu kieän thöôøng. Thôøi 
gian giaûi haáp Pb2+ khaù nhanh, khoaûng 10 phuùt. Chöùng toû khaû naêng giaûi haáp baèng axit 
HCl raát cao, coù theå phaù vôõ lieân keát Humin vôùi ion Pb2+ 
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 74 
74
CHÖÔNG 4 
KEÁT LUAÄN VAØ 
KIEÁN NGHÒ 
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 75 
75
Qua caùc keát quaû ñaït ñöôïc trong ñeà taøi, toâi coù ñöôïc caùc keát luaän sau ñaây: 
1. Töø baõ thaûi than buøn cuûa nhaø maùy phaân boùn Humix toâi phaân laäp ñöôïc humin coù 
khaû naêng haáp phuï cation trong dung dòch nöôùc raát toát. Ñaây laø moät lôïi ích kinh 
teá ñaùng keå khi söû duïng humin cuõng nhö than buøn laøm vaät lieäu haáp phuï. 
2. Cô cheá cuûa quaù trình haáp phuï Pb2+ , Hg2+ cuûa humin laø haáp phuï hoùa hoïc theo cô 
cheá trao ñoåi ion. 
3. Humin sau khi ñöôïc xöû lyù baèng hoãn hôïp aixt HCl ñeå hoøa tan caùc muoái khoaùng 
voâ cô – goïi laø humin saïch - coù dung löôïng haáp phuï cao . 
4. Toác ñoä haáp phuï vaø giaûi haáp ion Hg2+ nhanh hôn ion Pb2+ . 
5. Humin coù theå haáp phuï vaø giaûi haáp ion Hg2+ vaø Pb2+ nhieàu, khaû naêng giaûi haáp 
toát. 
6. Veà ñoäng hoïc haáp phuï ta thaáy ñöôøng ñoäng hoïc haáp phuï Hg2+ vaø Pb2+ trong dung 
dòch cuûa humin ñöôïc moâ taû bôûi phöông trình Langmuir phuø hôïp hôn laø phöông 
trình Freundlich. Noàng ñoä coù aûnh höôûng raát ít ñeán toác ñoä haáp phuï vaø giai ñoaïn 
quyeát ñònh toác ñoä haáp phuï laø giai ñoaïn haáp phuï thaät söï maø khoâng phaûi giai 
ñoaïn khueách taùn. 
Trong thôøi gian coù haïn neân ñeà taøi coøn moät soá vaán ñeà chöa ñöôïc nghieân cöùu moät 
caùch kyõ caøng, do ñoù toâi kieán nghò ñeà taøi neân ñöôïc tieáp tuïc khaûo saùt, nghieân cöùu ñeå 
hoaøn thieän hôn theo nhöõng vaán ñeà sau ñaây: 
7. Khaûo saùt ñoä beàn vaø caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán ñoä beàn cuûa humin 
8. Khaûo saùt khaû naêng taùi söû duïng cuûa Humin treân 2 ñoái töôïng Hg2+ vaø Pb2+ . 
9. Khaûo saùt vieäc ñoùng vieân cuõng nhö vieäc öùng duïng taùch caùc ion kim loaïi trong 
dung dòch nöôùc thaûi. 
10. Qua tìm hieåu caùc quaù trình nghieân cứu tröùôc ñaây, cuøng vôùi thôøi gian khaûo saùt 
treân 2 ñoái töôïng kim loaïi Pb vaø Hg, toâi nhaän thaáy coù 1 söï töông ñoàng töông ñoái 
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 76 
76
khi duøng Humin haáp phuï kim loaïi(II), neáu coù theå, toång quan hoaù thaønh 1 phaàn 
meàm öùng duïng trong hoaù hoïc khaûo saùt ñoäng hoïc haáp phuï veà Humin, duøng giaûi 
quyeát caùc vaán ñeà trong Hoaù hoïc moâi tröơøng. 
Toâi hy voïng raèng keát quaû nghieân cöùu cuûa luaän vaên naøy seõ goùp phaàn vaøo quaù trình 
nghieân cöùu vaø öùng nguoàn taøi nguyeân than buøn cuûa Vieät Nam trong lónh vöïc xöû lyù moâi 
tröôøng. 
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 77 
77
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 
1. Haø Thuùc Huy. Hoùa keo, NXB Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP HCM, 2000. 
2. Leâ Thò Baïch. Khaûo saùt khaû naêng haáp phuï vaø trao ñoåi ion cuûa than buøn, Luaän 
vaên thaïc só, Tröôøng Ñaïi hoïc Caàn Thô, (2003). 
3. Leâ Vaên Caùt. Haáp phuï vaø trao ñoåi ion trong kyõ thuaät xöû lyù nöôùc vaø nöôùc thaûi, 
NXB Thoáng Keâ Haø Noäi – 2002. 
4. Loø Vaên Huynh – Leâ Vaên Caùt – Mai Xuaân Kyø. Ñoäng hoïc haáp phuï p-nitroanilin 
treân than hoaït tính. Taïp chí hoùa hoïc T34, soá 3, Tr 5-9 2001. 
5. Löu Caåm Loäc. Hoùa Keo, NXB Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP HCM, 2000. 
6. Mai Höõu Khieâm. Giaùo trình hoùa keo, Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa TP HCM. 
7. Nguyeãn Höõu Phuù. Haáp phuï vaø xuùc taùc treân beà maët vaät lieäu voâ cô mao quaûn, 
NXB Khoa Hoïc Kyõ Thuaät Haø Noäi, 1998. 
8. Nguyeãn Baù Trinh. Coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi, Trung taâm khoa hoïc töï nhieân vaø 
coâng ngheä Quoác gia, Trung taâm thoâng tin tö lieäu, 1994. 
9. Phan Ngoïc Hoøa. Nghieân cöùu cheá taïo vaät lieäu haáp phuï vaø trao ñoåi ion töø xô ñay 
vaø xô döøa ñeå öùng duïng vaøo xöû lyù moâi tröôøng, Luaän aùn tieán só hoùa hoïc, Vieän 
coâng ngheä hoùa hoïc TP. HCM, 2004. 
10. Traàn Hoàng Haø. Nghieân cöùu khaû naêng söû duïng silicagel ñeå xöû lyù moät soá ion kim 
loaïi trong nöôùc thaûi. Luaän aùn tieán só kyõ thuaät, Haø Noäi 2001. 
11. Traàn Thò Vui. Khaûo saùt khaû naêng haáp phuï Cu(II), Cd(II) cuûa than buøn U Minh 
vaø caùc hôïp chaát humic chieát töø than buøn U Minh, Ñeà taøi luaän vaên thaïc só, Ñaïi 
hoïc Khoa Hoïc Töï Nhieân TP. HCM, 2005. 
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 78 
78
12. Trịnh Khắc Vũ, Nghieân cứu phaân laäp chaát trao ñoåi ion töï nhieân töø baõ thaûi than 
buøn cuûa nhaø maùy phaân boùn Humix, Ñeà taøi luaän vaên thaïc só, Ñaïi hoïc Khoa Hoïc 
Töï Nhieân TP. HCM, 2008. 
13. Trònh Thò Thanh. Ñoäc hoïc, moâi tröôøng vaø söùc khoûe con ngöôøi, NXB Ñaïi Hoïc 
Quoác Gia Haø Noäi, 2000. 
14. Voõ Ñình Ngoä – Traàn Sieâu Nhaân – Traàn Maïnh Trí. Than Buøn ÔÛ Nam Vieät Nam 
Vaø Söû Duïng Than Buøn Trong Noâng Nghieäp 
 NXB Noâng Nghieäp – TP HCM 1997. 
15. Voõ Vaên Taân. Nghieân cöùu khaû naêng haáp phuï kim loaïi naëng treân than buøn ñeå öùng 
duïng vaøo xöû lyù moâi tröôøng, Baùo caùo toång keát ñeà taøi khoa hoïc caáp Boä, maõ soá 
B2000 – 09 – 55, 2001. 
16. Voõ Vaên Taân. Nghieân cöùu xöû lyù chì trong dung dòch baèng than buøn, Thoâng baùo 
khoa hoïc vaø giaùo duïc Tröôøng Ñaïi hoïc sö phaïm Hueá, 2000. 
17. Brahim Koukal, Celine Gueguen, Michel Pardos Dominik. Influence of humic 
substances on the toxic effects of Cadmium and Zinc to the green alga 
Pseudokirchneriella subcapitata, 
18. www.elsevier.com/locate/chemosphere. , 2003. 
19. Craig Bingman, Humus, humic acid and natural chelating agents, <cbingman-
at-netcom.com>, 1 Jun 1996. 
20. D.A. Clifford. Ion exchange and iroganic adsorption in water quality and 
treatment (Ed. F. W. Pontius) 4th. Ed. Mc. Graw – Hill. Inc. 1990. 
21. Elizabeth Worobel. Humic acids, , 1 Jun 1996. 
22. H. Teng, T.S. Yeh. Preparation of activated carbon from bituminous coal with 
zinc chloride activation. Ind. Eng. Chem. Res. Vol. 37, 58 – 65 (1998). 
23. H. Roques. Chemical water treatment VCH publ. 1995. 
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 79 
79
24. H. Sontheimer, J.C. Crittenden. Activated carbon for water treatment. Univer. 
Karlsruhe 1988. 
25. J. Crank. The mathematics of diffusion. Oxford Clarendon Press, 1956. 
26. J.C. Griddings. Dynamics in chromatography. New York 1965. 
27. J. Laurence. Humic acid and related substances in the environment, In Analysis 
of trace organics in the aquatic environment. Ed. B.K. Afghan. CRS press, 
Florida 1989. 
28. J. P. Hunt. Metal ion in aqueous solution. Benjamin Inc. New York 1963. 
29. J. J. Kipling. Adsorption from solution of non electrolytes. Acad. Press. London, 
New York 1965. 
30. Jerzy Weber, Properties of humic substances, The agricultural University of 
Wroclay Poland.  
31. J.L.Gardea Torresdey, L. Tang and J.M Salvador - Department of chemistry – 
The University of Texas at EL Paso. Copper adsorption by spagnum peat moss 
and its different humic fractions,  
32. M.J. Head, W.J. Zhou. Evaluation of NaOH leaching techniques to extract 
humic acids from palaeosols, www.elsevier.nl/locate/nimb. 
33. M. Suzuki. Role of adsorption in water environment process. Wat. Sci. Tech. 
Vol. 35, No. 7, 1 – 11 (1997). 
34. M. Teker. O. Saltabas. Adsorption of cobalt by activated carbon from rice hulls. 
J. Environ. Sci. A32(8) 2077 – 2086 (1997). 
35. Mihaela Ulmanu, Ildiko Anger, Janos Lakatos, Guta Aura, Contribution to some 
heavy metals removal from aqueous solution using peat, Proceeding on the first 
international conference on environmental research and assessment, Bucharest, 
Romania, March 23 – 27, 2003. 
 SVTH: Nguyeãn Trung Quaân Trang 80 
80
36. P.L. Brezonik. Chemical Kinetics and process dynamics in aquatic suytem, 
Lewwis Publ, Boca Raton 1994. 
37. Pile of peat,  
38. R. D. Stuesrt (ED). Peat in wasterwater treatment, in the use of inexpensive 
adsorbent to remove pollutants from wasterwater. Environ. System review, 
Bangkok 1994. 
39. R. J. de Jong, A. M. Breure. Bioregeneration of powdered activated carbon 
(PAC) loaded with aromatic compounds. Wat. Res. Vol.30, No. 4, 875 – 882 
(1977). 
40. S. Yiacoumi, Chi Tien. Kinetics of metal ion adsorption from aqueous solution. 
Models, Algorithms and application.Kluwer Aca publ Boston-London 1995. 
41. S.Kohl and J.A. Rice. The binding of organic contaminants to humin, 
Department of Chemistry & Biochemistry, South Dakota State University, 
Brookings, SD, 57007 – 0896. 
42. SEM image of a solid humic acid,  
43. T. Kameya, T. Hada, K. Orano. Change of adsorption capacity and pore 
distribution of biological activated carbon on advanced water treatment. Wat. 
Sci. Tech. Vol.35, No.7, 155 – 162 (1997). 
44. Yang-hsin Shih and Shian-chee Wu. Sorption kinetics of Toluene under two 
different levels of relative humidity, Graduate Institute of Environmental 
Engineering, National Taiwan University, 2001. 
45. W.W. Eckenfelder. Industrial water pollution control 2nd Ed. Mc Graw Hill 
Book Co. Inc. New York 1989. 
            Các file đính kèm theo tài liệu này:
 LVTN Q_hoan chinh.pdf LVTN Q_hoan chinh.pdf