Luận văn Vốn lưu động và các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lao động tại Công ty cổ phần Lâm sản Nam Định

vµ sù vËn ®éng cña hµng ho¸ kh«ng ph¶i lóc nµo còng g¾nliÒn víi nhau mµ cã khi cã sù ®éc lËp t­¬ng ®èi víi nhau. §iÒu nµy thÓ hiÖn viÖc doanh nghiÖp tr¶ tiÒn mua vËt t­ hµng ho¸ mµ hµng ho¸ ch­a vÒ hoÆc ng­îc l¹i khi doanh nghiÖp bá ra c¸c kho¶n chi phÝ chê ph©n bæ. Do ®ã ®ßi hái viÖc qu¶n lý VL§ theo s¸t sù vËn ®éng cña chóng, rót ng¾n thêi gian kh«ng thèng nhÊt gi÷a hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ sÏ gãp phÇn quay vßng vèn nhanh, ®iÒu nµy phô thuéc vµo viÖc lùa chän ph­¬ng thøc thanh to¸n. §èi víi VL§ kh«ng chØ quan t©m®Õn vèn s¶n xuÊt trong giai ®o¹n s¶n xuÊt mµ cßn ph¶i quan t©m qu¶n lý tèt qu¸ tr×nh l­u th«ng cña nã, vÊn ®Ò nµy hÕt søc quan träng cÇn thiÕt. MÆt kh¸c ph­¬ng thøc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau th× sù vËn ®éng cña VL§ mang l¹i nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c nhau. V× vËy trong qu¸ tr×nh tuÇn hoµn vµ chu chuyÓn VL§, sù vËn ®éng chu chuyÓn cña vèn ph¶n ¸nh chu chuyÓn thùc tÕ cña vËt t­ hµng ho¸ mµ chóng biÓu hiÖn. §ång thêi c¬ chÕ qu¶n lý kh¸c nhau sÏ t¸c ®éng kh¸c nhau ®Õn sù vËn ®éngcña vËt t­, tiÒn vèn, chÝnh v× vËy mµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh còng kh¸c nhau. Trong c¬ chÕ tù chñ ngµy nay th× sù vËn ®éng cña VL§ ®­îc g¾n víi lîi Ých cña doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng. Doanh nghiÖp cµng quay nhanh vßng quay cña vèn th× doanh nghiÖp thu cµng cao vµ tiÕt kiÖm vèn, h¹n chÕ chi phÝ vËt chÊt trªn c¬ së møc nép ng©n s¸ch quy ®Þnh æn ®Þnh mét c¸ch hîp lý th× thu nhËp ®Ó l¹i cho doanh nghiÖp cµng n©ng cao. §ång thêi doanh nghiÖp cã thÓ më réng quy m« s¶n xuÊt cña m×nh t¹o thÕ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. V× vËy, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc ph¶i thùc sù chñ ®éng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng, ®iÒu kiÖn kinh doanh cña doanh nghiÖp. §ång thêi ph©n tÝch t×nh h×nh vèn vµ qu¶n lý sö dông vèn tiÕt kiÖm, cã hiÖu qu¶ nhÊt. 1.3. KÕt cÊu vèn l­u ®éng. VL§ rÊt quan träng trong s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cã ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ sö dông toµn bé sè vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Do ®ã, doanh nghiÖp ph¶i lu«n coi träng viÖc qu¶n lý vèn lao ®éng . §Ó qu¶n lý, sö dông cã hiÖu qu¶ vèn l­u ®éng th× c«ng viÖc tr­íc tiªn mµ doanh nghiÖp ph¶i lµm lµ ph©n lo¹i VL§ ®Ó cã thÓ ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông VL§ ë mçi kh©u. Tõ ®ã, cã ph­¬ng h­íng kh¾c phôc nh÷ng kh©u ch­a tèt, phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông VL§ cña doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶ h¬n. VL§ cña doanh nghiÖp dùa vµo nh÷ng tiªu thøc kh¸c nhau th× ®­îc chia thµnh c¸c thµnh phÇn kh¸c nhau . * Dùa vµo vai trß vµ c«ng dông kinh tÕ cña VL§ trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt, VL§ ®­îc chia thµnh : - VL§ n»m trong kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt gåm : Nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ, CCDC. - VL§ trong kh©u s¶n xuÊt gåm : s¶n phÈm së dang, chi phÝ tr¶ tr­íc. - VL§ trong kh©u l­u th«ng gåm : thµnh phÈm, vèn b»ng tiÒn, kho¶n ®Çu t­ ng¾n h¹n, vèn trong thanh to¸n (nh÷ng kho¶n thu vµ t¹m øng). Ph©n lo¹i vèn theo c¸ch nµy gióp cho doanh nghiÖp xem xÐt, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ph©n bæ VL§ trong c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh chu chuyÓn vèn. Tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p tæ chøc qu¶n lý thÝch hîp nh»m t¹o ra mét kÕt cÊu VL§ hîp lý ®Ó t¨ng ®­îc tèc ®é chu chuyÓn cña VL§ phï hîp víi yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh. * Dùa vµo nguån h×nh thµnh cña VL§. §Ó trang tr¶i cho nhu cÇu ®Çu t­, tuú theo môc ®Ých sö dông cña m×nh mµ doanh nghiÖp cÇn c¸c lo¹i vèn kh¸c nhau : vèn dµi h¹n, trung h¹n vµ ng¾n h¹n. Nguån vèn ®Ó ®Çu t­ cho doanh nghiÖp nhµ n­íc bao gåm : - Vèn ng©n s¸ch cÊp : §­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së biªn b¶n giao nhËn vèn mµ doanh nghiÖp ph¶i cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. - Vèn tù bæ sung : Lµ vèn cña néi bé doanh nghiÖp bao gåm vèn khÊu hao c¬ b¶n ®Ó l¹i, phÇn lîi nhuËn sau thuÕ, tiÒn nh­îng b¸n tµi s¶n (nÕu cã) - Vèn liªn doanh - liªn kÕt : lµ vèn do doanh nghiÖp kh¸c, kÓ c¶ doanh nghiÖp n­íc ngoµi ®ãng gãp ®Ó cïng thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. - Vèn vay : Chñ yÕu lµ vèn vay ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. Ngoµi ra doanh nghiÖp cßn cã thÓ huy ®éngvèn cña CBCNV trong doanh nghiÖp. Cßn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Ó tµi trî ®Çu t­, doanh nghiÖp cÇn n¾m gi÷ mét sè vèn nhÊt ®Þnh trong kho¶ng thêi gian mét n¨m trë lªn. §ã lµ nguån vèn th­êng xuyªn æn ®Þnh gåm : + Vèn chñ së h÷u : Lµ sè vèn tù cã cña doanh nghiÖp, nã ®­îc cÊu thµnh bëi c¸c héi viªn, vèn tù tµi trî (vèn khÊu hao, lîi nhuËn kh«ng chia vµ tiÒn b¸n nh­îng tµi s¶n vµ vèn th«ng qua ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu). + Vèn vay : Lµ nguån vèn doanh nghiÖp ®i vay ®¸p øng nhu cÇu ®Çu t­. Doanh nghiÖp cã thÓ chiÕm dông hîp lý hîp ph¸p nguån vèn cña doanh nghiÖp. Nhê cã c¸ch ph©n lo¹i trªn mµ cã thÓ tÝnh ®­îc kÕt cÊu vèn lao ®éng. §ã lµ tû lÖ gi÷a c¸c thµnh phÇn VL§ chiÕm trong tæng sè vèn l­u ®éng, c¸c doanh nghiÖp kh¸c nhau th× kÕt cÊu VL§ còng sÏ kh«ng gièng nhau. ViÖc ph©n tÝch kÕt cÊu VL§ sÏ gióp ta thÊy ®­îct×nh h×nh ph©n bæ VL§ vµ tû träng mçi kho¶n vèn chiÕm trong c¸c giai ®o¹n lu©n chuyÓn. Tõ ®ã x¸c ®Þnh träng t©m qu¶n lý VL§ cho tõng doanh nghiÖp ®Ó t×m biÖn ph¸p tèi ­u n©ng cao hiÖu qu¶ vèn trong tõng ®iÒukiÖn cô thÓ . 2. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng tíi kÕt cÊu VL§ cña doanh nghiÖp. - Nh©n tè vÒ kü thuËt - c«ng nghÖ s¶n xuÊt : C¸c doanh nghiÖp cã quy m« s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau, tÝnh chÊt s¶n xuÊt, tr×nh ®é, chu kú s¶n xuÊt kh¸c nhau, tr×nh ®é phøc t¹p cña s¶n phÈm vµ yªu cÇu ®Æc ®iÓm vÒ nguyªn liÖu, ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt còng sÏ dÉn tíi sù kh¸c nhau vÒ tû träng VL§ bá vµo kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt kinh doanh . - Nh©n tè vÒ gi¸ c¶ vµ thÞ tr­êng : C¸c doanh nghiÖp ph¶i sö dông nhiÒu lo¹i vËt t­ kh¸c nhau cña c¸c ®¬n vÞ b¸n hµn kh¸c nhau nªn kho¶ng c¸ch gi÷a doanh nghiÖp víi ®¬n vÞ b¸n hµng xa hoÆc gÇn, kú h¹n b¸n hµng, chñng lo¹i, sè l­îng, gi¸ c¶ phï hîp víi yªu cÇu sÏ ¶nh h­ëng tíi tû träng VL§ bá vµo kh©u dù tr÷. Khèi l­îng s¶n phÈm nhiÒu hay Ýt ®Òu ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi tû träng xuÊt ra. - Nh©n tè vÒ tæ chøc qu¶n lý : NÕu doanh nghiÖp sö dông ph­¬ng thøc thanh to¸n hîp lý, kÞp thêi th× tû träng VL§ trong kh©u l­u th«ng sÏ thay ®æi. Cã thÓ nãi, mçi nh©n tè trªn ®Òu cã ¶nh h­ëng nhÊt ®Þnh tíi kÕt cÊu VL§ cña doanh nghiÖp. Do vËy c¸c doanh nghiÖp cÇn cã nh÷ng ph­¬ng thøc qu¶n lý, sö dông vèn hîp lý ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ trong doanh nghiÖp. II. HiÖu qu¶ sö dông VL§ vµ c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ vµ sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§. 1. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§. §Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña 1 doanh nghiÖp, ng­êi ta sö dông th­íc ®o hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ã. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc ®¸nh gi¸ trªn 2 gãc ®é ®ã lµ hiÖuqu¶ kinh tÕ vµ hiÖuqu¶ x· héi. V× thÕ, viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dôngvèn lµ yªu cÇu mang tÝnh b¾t buéc vµ th­êng xuyªn víi doanh nghiÖp. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ gióp ta thÊy ®­îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¶n lý sö dông vèn. HiÖu qu¶ sö dông VL§ cña doanh nghiÖp lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, thÓ hiÖn kÕt qu¶ tèi ®a thu ®­îc víi mét chi phÝ VL§ nhá nhÊt. KÕt qu¶ thu ®­îc ngµy cµng cao so víi chi phÝ bá ra th× hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao. VËy n©ng cao vèn thÕ nµo ®Ó cã hiÖu qu¶? §èi víi doanh nghiÖp n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ nh»m t¨ng uy tÝn, thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng, ®ång thêi t¹o ra s¶n phÈm dÞch vô chÊt l­îng cao mµ gi¸ thµnh l¹i h¹ thÊp ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn th­êng tr­êng. Bªn c¹nh ®ã, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ cßn t¶oa nhiÒu lîi nhuËn, lµ c¬ së ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh , n©ng cao ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng. Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nÕu viÖc tæ chøc ®¶m b¶o VL§ nh»m cung cÊp mét l­îng VL§ th­êng xuyªn, cÇn thiÕt ®Ó duy tr× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc tiÕn hµnh liªn tôc th× viÖc b¶o toµn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ cã ý nghÜa v« cïng to lín trong viÖc gióp doanh nghiÖp ®¹t ®­îc môc ®Ých s¶n xuÊt cña m×nh. Do vËy : - T¨ng c­êng qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra mét c¸ch th­êng xuyªn, liªn tôc. Nhu cÇu cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë c¸c thêi kú kh¸c nhau còng kh¸c nhau. Do ®ã ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i ®­a ra c¸c ph­¬ng ¸n qu¶n lý phï hîp vµ kÞp thêi sao cho dï ë bÊt kú tr­êng hîp nµo còng ph¶i cung cÊp ®Çy ®ñ, kÞp thêi l­îng VL§ cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra mét c¸ch th­êng xuyªn liªn tôc. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay víi sù tham gia cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ c¹nh tranh, v× vËy ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i chó träng tíi vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, nh»m thu håi vèn nhanh ®¶m b¶o kinh doanh cã l·i ®Ó tù trang tr¶i c¸c chi phÝ ®· bá ra. 2. Qu¶n lý vµ b¶o toµn VL§ trong kinh doanh. Qu¶n lý vµ sö dông VL§ lµ 1 kh©u quan träng trong c«ng t¸c tµi chÝnh, trong ®ã viÖc b¶o toµn vèn lµ vÊn ®Ò quan träng quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi doanh nghiÖp. VL§ trong doanh nghiÖp tån t¹i d­íi h×nh thøc vËt t­ hµng ho¸ vµ tiÒn tÖ. Sù lu©n chuyÓn vµ chuyÓn ho¸ th­êng chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè lµm cho VL§ cña doanh nghiÖp bÞ gi¶m sót. V× vËy ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i chñ ®éng b¶o toµn VL§ nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc thuËn lîi mµ thùc chÊt lµ ®¶m b¶o cho vèn cuèi kú mua ®ñ 1 l­îngvËt t­ hµng ho¸ t­¬ng ®­¬ng víi ®Çu kú khi gi¸ t¨ng lªn, tøc lµ t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n vÒ vèn l­u ®éng trong ®iÒu kiÖn quy m« s¶n xuÊt æn ®Þnh. Tuú theo ®Æc ®iÓm cô thÓ mµ mçi doanh nghiÖp cã ph­¬ng ph¸p b¶o toµn vèn hîp lý. C¸c biÖn ph¸p ®ã lµ : - §Þnh kú tiÕn hµnh kiÓm kª, kiÓm so¸t ®¸nh gi¸ l¹i toµn bé vËt t­ hµng ho¸, vèn b»ng tiÒn, vèn trong thanh to¸n, ®Ó x¸c ®Þnh sè VL§ hiÖn cã cña doanh nghiÖp theo gi¸ trÞ hiÖn t¹i, trªn c¬ së kiÓm kª ®¸nh gi¸ vËt t­ hµng ho¸ mµ ®èi chiÕu víi sæ s¸ch kÕ to¸n mµ ®iÒu chØnh cho hîp lý. - Nh÷ng vËt t­ hµng ho¸ bÞ tån ®äng l©u ngµy kh«ng sö dông ®­îc do kÐm phÈm chÊt,hay kh«ng phï hîp víi nhu cÇu s¶n xuÊt doanh nghiÖp ph¶i chñ ®éng gi¶i quyÕt, phÇn chªnh lÖch thiÕu ph¶i xö lý kÞp thêi bï ®¾p l¹i. - §èi víi doanh nghiÖp bÞ thua lç kÐo dµi, cÇn t×m biÖn ph¸p ®Ó lo¹i trõ lç trong kinh doanh. Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p tèt lµ sö dông kü thuËt míi vµo s¶n xuÊt vµ c¶i tiÕn ph­¬ng ph¸p c«ng nghÖ ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng vßng quay VL§. §Ó ®¶m b¶o sö dông VL§ hîp lý, doanh nghiÖp cÇn biÕt lùa chän c©n nh¾c ®Ó ®Çu t­ vèn vµo kh©u vµo vµ lóc nµo lµ cã lîi nhÊt, tiÕt kiÖm nhÊt. §Ó ®¶m b¶o VL§ trong ®iÒu kiÖn lam ph¸t, khi ph©n phèi lîi nhuËn cho c¸c môc ®Ých tÝch luü vµ tiªu dïng, doanh nghiÖp ph¶i dµnh ra mét phÇn lîi nhuËn ®Ó bï ®¾p sè vèn v× l¹m ph¸t vµ ph¶i ®­îc ­u tiªn hµng ®Çu. 2.1. Vèn b»ng tiÒn vµ c¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh ng¾n h¹n. * Vèn b»ng tiÒn. Vèn b»ng tiÒn cña doanh nghiÖp bao gåm : tiÒn mÆt t¹i quü, tiÒn göi ng©n hµng, tiÒn ®ang chuyÓn. TiÒn lµ mét tµi s¶n cña doanh nghiÖp, cã thÓ dÔ dµng chuyÓn ho¸ thµnh c¸c lo¹i tµi s¶n kh¸c hoÆc ®Ó tr¶ nî. Vèn b»ng tiÒn lµ yÕu tè trùc tiÕp quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp. T­¬ng øng víi mét quy m« kinh doanh nhÊt ®Þnh ®ßi hái th­êng xuyªn ph¶i cã mét l­îng tiÒn t­¬ng xøng míi ®¶m b¶o cho t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ë tr¹ng th¸i b×nh th­êng. Do ®ã, viÖc qu¶n lý vèn b»ng tiÒn lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. * C¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh ng¾n h¹n. V× tiÒn lµ tµi s¶n kh«ng sinh lêi, nªn doanh nghiÖp muèn duy tr× mét l­îng tµi s¶n cã tÝnh chuyÓn ®æi dÔ dµng th­êng ®Ó chóng d­íi d¹ng ®Çu t­ tµi chÝnh ng¾n h¹n h¬n lµ gi÷ tiÒn. C¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh ng¾n h¹n ®ã lµ : tr¸i phiÕu, cæ phiÕu ®­îc mua b¸n t¹i thÞ tr­êng tµi chÝnh mét c¸ch dÔ dµng. Doanh nghiÖp gi÷ tiÒn mÆt rÊt nguy hiÓm, v× tiÒn mÆt cã thÓ trë nªn mÊt gi¸, cßn viÖc ®Çu t­ tµi chÝnh ng¾n h¹n th­êng mang l¹i thu nhËp cho doanh nghiÖp. §ã lµ tiÒn l·i cña tr¸i phiÕu, cæ phiÕu vµ sù t¨ng gi¸ cña thÞ tr­êng cæ phiÕu. Khi l­îng tiÒn trong doanh nghiÖp cao h¬n møc b×nh th­êng, doanh nghiÖp sÏ chuyÓn tiÒn thµnh chøng kho¸n ng¾n h¹n ®Ó cã thªm thu nhËp cho doanh nghiÖp vµ ng­îc l¹i, khi l­îng tiÒn gi¶m xuèng møc b×nh th­êng th× doanh nghiÖp l¹i b¸n bít chøng kho¸n ®Ó duy tr× l­îng tiÒn mÆt ë møc hîp lý. 2.2. Vèn thuéc c¸c kho¶n ph¶i thu. C¸c kho¶n ph¶i thu chñ yÕu lµ c¸c kho¶n ph¶i thu tõ kh¸ch hµng nî doanh nghiÖp ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¸n hµng ho¸, dÞch vô d­íi h×nh thøc b¸n tr­íc tr¶ sau. Ngoµi ra, trong mét sè tr­êng hîp mua s¾m vËt t­, doanh nghiÖp ph¶i øng tr­íc tiÒn cho ng­êi cung øng, tõ ®ã h×nh thµnh kho¶n t¹m øng. 2.3. Vèn vËt t­, hµng ho¸. + Nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô dông cô. + S¶n phÈm dë dang. + Thµnh phÈm. Ba lo¹i nµy cßn ®­îc gäi chung lµ hµng tån kho. Trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, hµng tån kho chñ yÕu lµ hµng ho¸ dù tr÷. Trong qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn cña vèn l­u ®éng, phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh th× vËt t­, s¶n phÈm dë dang, hµng ho¸ tån kho lµ rÊt cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh b×nh th­êng cña doanh nghiÖp. 2.4. Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c. Lµ nh÷ng kho¶n t¹m øng, chi phÝ tr¶ tr­íc, chi phÝ d¹ng kÕt chuyÓn. 3. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña 1 doanh nghiÖp còng lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ sö dông vèn kinh doanh. Môc tiªu hµng ®Çu cña doanh nghiÖp lµ thu ®­îc lîi nhuËn v× thÕ hiÖu qu¶ sö dông vèn ®­îc thÓ hiÖn ë sè lîi nhuËn doanh nghiÖp thu ®­îc trong kú vµ møc sinh lêi cña ®ång vèn kinh doanh. Trong c¬ cÊu vèn kinh doanh, VL§ th­êng chiÕm tû träng lín, nã quyÕt ®Þnh tíi tèc ®é t¨ng tr­ëng, hiÖu qu¶ kinh doanh vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ sö dông VL§ cµng cao chøng tá ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cµng cã hiÖu qu¶. Do ®ã, mçi doanh nghiÖp ph¶i th­êng xuyªn tÝnh to¸n, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông VL§ ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p tæ chøc qu¶n lý, sö dông VL§ tèt h¬n. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dôngVL§ doanh nghiÖp cã thÓ sö dông c¸c chØ tiªu sau : 3.1. Tèc ®é lu©n chuyÓn VL§. Tèc ®é lu©n chuyÓn VL§ nhanh hay chËm nãi lªn hiÖu suÊt sö dông VL§ cao hay thÊp. Tèc ®é chu chuyÓn VL§ ®­îc biÓu hiÖn b»ng hai chØ tiªu : sè lÇn lu©n chuyÓn hay sè vßng quay VL§ vµ kú lu©n chuyÓn VL§. - Sè lÇn lu©n chuyÓn VL§ ph¶n ¸nh vßng quay vèn ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc tæng qu¸t sau : Sè vßng quay VL§ = Doanh thu thuÇn VL§ b×nh qu©n sö dông trong kú ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sè lÇn chu chuyÓn hay sè vßng quay cña VL§ thùc hiÖn trong mét thêi kú. - Kú lu©n chuyÓn VL§ : ph¶n ¸nh sè ngµy b×nh qu©n cÇn thiÕt ®Ó VL§ thùc hiÖn mét lÇn lu©n chuyÓn hay ®é dµi thêi gian 1 vßng quay cña VL§ ë trong kú. C«ng thøc tÝnh nh­ sau : Kú lu©n chuyÓn VL§ = Thêi gian cña kú ph©n tÝch Sè vßng quay VL§ - Tõ sù ph©n tÝch tèc ®é lu©n chuyÓn VL§ vµ kú lu©n chuyÓn VL§, ta cã thÓ xem xÐt ¶nh h­ëng cña chóng tíi møc ®é tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ VL§ sö dông trong kú. C«ng thøc tÝnh nh­ sau : Møc l·ng phÝ VL§ (+ -) = Doanh thu thuÇn b×nh qu©n 1 ngµy x Kú lu©n chuyÓn VL§ kú nµy - Kú lu©n chuyÓn VL§ kú tr­íc - HÖ sè ®¶m nhiÖm VL§ HÖ sè ®¶m nhiÖm VL§ = VL§ b×nh qu©n Doanh thu thuÇn ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó t¹o ra mét ®ång doanh thu thuÇn doanh nghiÖp cÇn sö dông bao nhiªu ®ång VL§, hÖ sè nµy cµngnhá chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao, sè vèn tiÕt kiÖm ®­îc cµng nhiÒu. 3.2. Kú thu tiÒn trung b×nh. Ph¶n ¸nh tèc ®é chuyÓn ®æi c¸c kho¶n ph¶i thu thµnh tiÒn mÆt cña doanh nghiÖp. Kú thu tiÒn trung b×nh = Sè d­ b×nh qu©n c¸c kho¶n ph¶i thu x 360 Doanh thu thuÇn Trong ®ã : Sè d­ b×nh qu©n c¸c kho¶n ph¶i thu = Sè ph¶i thu ®Çu kú + Sè ph¶i thu cuèi kú 2 ChØ tiªu nµy cho thÊy kú thu tiÒn trung b×nh cµng dµi chøng tá l­îng vèn bÞ chiÕm dông trong thanh to¸n cña doanh nghiÖp cµng lín vµ ng­îc l¹i. 3.3. Vßng quay hµng tån kho. Ph¶n ¸nh sù lu©n chuyÓn cña vèn vËt t­, hµng ho¸ doanh nghiÖp. NÕu vßng quay hµng tån kho cao th× sè ngµy mét vßng quay hµng tån kho sÏ Ýt, chøng tá viÖc qu¶n lý dù tr÷ cña doanh nghiÖp tèt. Doanh nghiÖp cã thÓ rót ng¾n ®­îc chu kú kinh doanh vµ gi¶m ®­îc l­îng vèn bá vµo hµng tån kho. NÕu sè vßng quay hµng tån kho thÊp, doanh nghiÖp dù tr÷ qu¸ møc dÉn ®Õn vËt t­ hµng ho¸ bÞ ø ®äng vµ tiªu thô chËm. Tõ ®ã, cã thÓ dÉn ®Õn ®ång tiÒn vµo doanh nghiÖp bÞ gi¶m ®i vµ ®Æt doanh nghiÖp vµo t×nh tr¹ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh. Vßng quay hµng tån kho = Doanh thu thuÇn Hµng tån kho b×nh qu©n Trong ®ã : Hµng tån kho b×nh qu©n = Hµng tån ®Çu n¨m + Hµng tån cuèi n¨m 2 3.4. C¸c hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n. §Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tæ chøc vèn cña doanh nghiÖp c¸c nhµ qu¶n lý th­êng xem mét sè chØ tiªu sau : HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi = Tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n Tæng nî ng¾n h¹n Th«ng th­êng hÖ sè nµy ph¶i lín h¬n 1, nã ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng cã thÓ thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n, qu¸ h¹n vµ ®Õn h¹n tr¶ b»ng viÖc chuyÓn nh­îng c¸c tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp. HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n = Tµi s¶n l­u ®éng - Hµng tån kho Tæng nî ng¾n h¹n HÖ sè nµy thÓ hiÖn tæng tµi s¶n l­u ®éng cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi thµnh tiÒn ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n, qu¸ h¹n vµ ®Õn h¹n tr¶. HÖ sè nµy cµng thÊp th× kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp cµng kÐm, rñi ro tµi chÝnh cµng t¨ng. Tuy nhiªn, hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nµy cßn giíi h¹n bëi nî ph¶i thu ch­a ®­îc thanh kho¶n. TiÒn lµ tµi s¶n cã tÝnh linh ho¹t cao, do ®ã ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh nhÊt khi kho¶n nî ng¾n h¹n ®Õn h¹n tr¶. Doanh nghiÖp kh«ng cÇn b¸n tµi s¶n, vËt t­, hµng ho¸ khi ®· cã tiÒn trong tay. 3.5. HÖ sè sinh lêi vèn l­u ®éng. HÖ sè sinh lêi VL§ = Lîi nhuËn thuÇn VL§ b×nh qu©n C¸c chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét ®ång vèn l­u ®éng t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn, nã cã quan hÖ thuËn víi møc lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Do ®ã, nã rÊt quan träng, doanh nghiÖp cã thÓ sö dông nã ®Ó thÊy hiÖu qu¶ sö dông VL§ vµ so víi chi phÝ tµi trî cho nã. 4. ý nghÜa cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§. §Ó tiÕn hµnh bÊt kú mét ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nµo th× ®iÒu ®Çu tiªn ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã lµ vèn. Nh­ng khi ®· cã ®ång vèn trong tay råi th× doanh nghiÖp l¹i ph¶i biÕt sö dông ®ång vèn ®ã nh­ thÕ nµo ®Ó sinh lêi. V× ®· kinh doanh th× ph¶i lµm sao ®Ó mét ®ång vèn bá ra ph¶i lu«n vËn ®éng ®Ó sau mét chu kú kinh doanh vèn ®­îc thu håi ®ñ vµ cã lêi. Vèn ph¶i sinh lêi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. V× lîi Ých kinh doanh nªn ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i qu¶n lý sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm ®­îc vèn, cã hiÖu qu¶ ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng kinh doanh. ViÖc sö dông hiÖu qu¶ VL§ thÓ hiÖn râ nÐt nhÊt ë chç t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn VL§. Tèc ®é lu©n chuyÓn VL§ nhanh hay chËm nãi lªn hiÖu qu¶ sö dông VL§ hay thÊp do l·ng phÝ hay tiÕt kiÖm vèn ®iÒu nµy ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn. HiÖu qu¶ sö dông VL§ lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu tæng hîp ®Ó nãi lªn chÊt l­îng c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p, c¸c chÝnh s¸ch, c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, phï hîp ®Ó viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn kinh doanh nãi chung vµ VL§ nãi riªng ngµy cµng cã hiÖu qu¶. Ch­¬ng II T×nh h×nh qu¶n lý vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i c«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh. 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh cña doanh nghiÖp. C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh tiÒn th©n lµ XÝ nghiÖp chÕ biÕn vµ kinh doanh l©m s¶n Hµ Nam Ninh trùc thuéc Së n«ng l©m nghiÖp tØnh Hµ Nam Ninh. XÝ nghiÖp lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc thµnh lËp theo QuyÕt ®Þnh 484/Q§-UB do UBND tØnh Hµ Nam Ninh ký ngµy 13/7/1991. Trô së ®Æt t¹i 207 phè Minh Khai – thµnh phè Nam §Þnh. XÝ nghiÖp cã chi nh¸nh ®Æt t¹i thÞ trÊn L¾cXao tØnh Polykh¨mxay n­íc Céng hoµ d©n chñ nh©n d©n Lµo . 2. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Ngµy 25/5/1995 UBND tØnh ra QuyÕt ®Þnh sè 553/Q§-UB cho phÐp XÝ nghiÖp ®æi tªn thµnh C«ng ty l©m s¶n Nam §Þnh cã trô së ®Æt t¹i Km4 ®­êng 21 Léc Hoµ - Nam §Þnh. C«ng ty l©m s¶n Nam §Þnh lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc, h¹ch to¸n kÕ to¸n ®éc lËp, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, cã tµi kho¶n riªng t¹i ng©n hµng. Thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 44/CP ngµy 29/6/1998 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ viÖc chuyÓn ®æi doanh nghiÖp nhµ n­íc thµnh c«ng ty cæ phÇn. C¨n cø QuyÕt ®Þnh 458/1999/Q§-UB ngú 26/4/1999 cña UBND tØnh Nam §Þnh vÒ cæ phÇn ho¸ C«ng ty l©m s¶n Nam §Þnh. C«ng ty ®· tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ vµ lÊy tªn lµ C«ng ty cæ phÇn L©m S¶n Nam §Þnh. Tªn giao dÞch quèc tÕ : NamDinh Forest Products Joint stock Company vµ tªn viÕt t¾t lµ NaFoCo. C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh ®· chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng tõ 1/10/1999 theo quyÕt ®Þnh sè 1194/Q§-UB ngµy 28/9/1999 cña UBND tØnh Nam §Þnh. HiÖn nay s¶n phÈm cña c«ng ty ®­îc xuÊt ®i nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi. Nh­ng nhiÒu nhÊt ph¶i kÓ ®Õn thÞ tr­êng c¸c n­íc Hµn Quèc, §µi Loan, Céng hoµ SÐc, Ph¸p vµ Mü. Víi kh¶ n¨ng b»ng néi lùc lµ chÝnh c«ng ty ®· tù kh¼ng ®Þnh m×nh vµ ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, s¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh vµ ngµy cµng ph¸t triÓn v÷ng ch¾c. B»ng chøng cô thÓ lµ ®êi sèng c¸n bé, c«ng nh©n viªn trong c«ng ty ngµy mét n©ng cao. TËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn nhiÒu lÇn nhËn ®­îc cê thi ®ua, b»ng khen, giÊy khen cña ChÝnh phñ, cña Bé N«ng l©m nghiÖp vµ cña UBND tØnh Nam §Þnh. §Æc biÖt n¨m 2001 sau 10 n¨m ho¹t ®éng x©y dùng vµ tr­ëng thµnh C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh vinh dù ®­îc Nhµ n­íc trao tÆng phÇn th­ëng cao quý “Hu©n ch­¬ng lao ®éng h¹ng 3” cho tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn c«ng ty . C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh kinh doanh c¸c ngµnh nghÒ nh­ chÕ biÕn vµ kinh doanh l©m s¶n, hµng thñ c«ng mü nghÖ, c¸c lo¹i ®å méc d©n dông, méc x©y dùng c¬ b¶n, méc c«ng cô tiªu thô trong n­íc vµ xuÊt khÈu. B­íc ®Çu thµnh lËp C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh cã sè vèn ®iÒu lÖ lµ 3.200 triÖu ®ång. Trong ®ã : - Tû lÖ cæ phÇn Nhµ n­íc : 0% vèn ®iÒu lÖ. - Tû lÖ cæ phÇn b¸n cho ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp : 100% sè vèn ®iÒu lÖ. - Tû lÖ cæ phÇn b¸n cho c¸c ®èi t­îng ngoµi c«ng ty : 0% vèn ®iÒu lÖ HiÖn nay víi ®éi ngò CBCNV cã tr×nh ®é tay nghÒ cao, giµu kinh nghiÖm vµ lu«n ®­îc®µo t¹o båi d­ìng kiÕn thøc míi nhÊt vÒ kinh tÕ, kü thuËt vµ qu¶n lý. S¶n phÈm s¶n xuÊt cña c«ng ty ngµy cµng cã chÊt l­îng cao, gi¸ c¶ hîp lý, thêi gian s¶n xuÊt nhanh ®· t¹o niÒm tin cho kh¸ch hµng. Víi sù ph¸t triÓn v÷ng ch¾c, c«ng ty ®· trë thµnh mét ®Þa chØ ®¸ng tin cËy. Trong nhiÒu n¨m qua, c«ng ty lu«n lµ mét doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶ ®êi sèng CBCNV ngµy cµng t¨ng, gãp phÇn nhá bÐ vµo sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ n­íc ta. 3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty. * Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty bao gåm : Cao nhÊt lµ Héi ®ång qu¶n trÞ, sau lµ Ban gi¸m ®èc, c¸c phßng ban gióp viÖc vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc. 1. Héi ®ång qu¶n trÞ gåm 5 ng­êi : 1 Chñ tÞch H§QT vµ 4 thµnh viªn. 2. Ban gi¸m ®èc cã : 1 gi¸m ®èc vµ 2 phã gi¸m ®èc . 3. Phßng ban cã : - Phßng Tæ chøc – Hµnh chÝnh - Phßng KÕ to¸n – Tµi vô - Phßng KÕ ho¹ch – Kü thuËt - Phßng kinh doanh C¸c ®¬n vÞ trùc thuéc c«ng ty cã : 2 xÝ nghiÖp vµ 1 x­ëng. XÝ nghiÖp chÕ biÕn l©m s¶n Nam §Þnh ®Æt t¹i khu vùc v¨n phßng c«ng ty t¹i km sè 4 – Léc Hoµ - Nam §Þnh. XÝ nghiÖp chÕ biÕn gç xuÊt khÈu Hoµ X¸ ®Æt t¹i Khu c«ng nghiÖp Hoµ X¸ cña tØnh Nam §Þnh. X­ëng chÕ biÕn gç Tr×nh Xuyªn ®Æt t¹i s¸t vÞ trÝ Tr×nh Xuyªn - Vô B¶n – Nam §Þnh. S¬ ®å c¬ cÊu bé m¸y tæ chøc c«ng ty Gi¸m ®èc P. gi¸m ®èc kinh doanh P. gi¸m ®èc kü thuËt Phßng TC-HC Phßng TCKT Phßng kinh doanh B¶o vÖ Kho XNCB gç Nam §Þnh XNCB gç Tr×nh Xuyªn XNCB gç Hoµ X¸ PhßngkÕ ho¹ch Tæ phôc vô Tæ ghÐp däc Tæ ghÐp ngang Tæ hoµn thiÖn Tæ phôc vô Tæ ghÐp däc Tæ ghÐp ngang Tæ hoµn thiÖn Tæ phôc vô Tæ ghÐp däc Tæ ghÐp ngang Tæ hoµn thiÖn 4. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh 4.1. Tæ chøc bé m¸y. HiÖn nay Phßng Tµi chÝnh – kÕ to¸n ë v¨n phßng c«ng ty cã 3 c¸n bé : 01 kÕ to¸n tr­ëng cña c«ng ty (Tr­ëng phßng Tµi chÝnh – KÕ to¸n) 01 kÕ to¸n tæng hîp, 01 thñ quü. HiÖn nay ë v¨n phßng c«ng ty, c«ng ty ®· sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n, bé phËn kÕ to¸n tæng hîp th× vÉn lµm kÕ to¸n thñ c«ng nh­ng dïng ch­¬ng tr×nh excel trong m¸y vi tÝnh ®Ó gióp c«ng viÖc tÝnh to¸n nhanh h¬n. Cã thÓ kh¸i qu¸t bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty b»ng s¬ ®å KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n ng©n hµng KÕ to¸n tiÒn l­¬ng BXHH KÕ to¸n tæng hîp Thñ quü 4.2. Tæ chøc vËn dông chÕ ®é kÕ to¸n. Theo chÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông hiÖn nay t¹i doanh nghiÖp th× niªn ®é kÕ to¸n b¾t ®Çu tõ ngµy 01/01/N ®Õn ngµy 31/12/N. §¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông trong ghi chÐp sæ kÕ to¸n lµ tiÒn ViÖt Nam vµ nguyªn t¾c, ph­¬ng ph¸p chuyÓn ®æi c¸c ®ång tiÒn kh¸c lµ ¸p dông tû gi¸ cña liªn ng©n hµng th­¬ng m¹i th«ng b¸o t¹i thêi ®iÓm h¹ch to¸n. a, HÖ thèng chøng tõ HÖ thèng chøng tõ mµ C«ng ty sö dông hiÖn nay t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ theo ®óng kiÓu mÉu do Nhµ n­íc ban hµnh. B¾t ®Çu tõ n¨m 1999, theo quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh, C«ng ty chuyÓn sang h¹ch to¸n thuÕ GTGT thay cho thuÕ doanh thu. Ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT cña c«ng ty lµ ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. Toµn bé chøng tõ c«ng ty ®­îc ¸p dông theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. b, VËn dông chÕ ®é tµi kho¶n. ViÖc vËn dông chÕ ®é tµi kho¶n cña c«ng ty trªn c¬ së hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n quy ®Þnh chung cho c¸c doanh nghiÖp theo QuyÕt ®Þnh sè 1141TC/Q§/C§KT ban hµnh ngµy 01/11/1995 vµ b¾t ®Çu tõ quý IV n¨m 2001 c«ng ty vËn dông hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n doanh nghiÖp ¸p dông cho C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh ®· ®­îc Bé Tµi chÝnh cho phÐp ban hµnh. C«ng ty kh«ng sö dông mét sè tµi kho¶n sau : Tµi kho¶n 121 : §Çu t­ chøng kho¸n ng¾n h¹n Tµi kho¶n 222 : Gãp vèn liªn doanh. c, VËn dông chÕ ®é sæ kÕ to¸n H×nh thøc ghi sæ kÕ to¸n mµ c«ng ty sö dông lµ NhËt ký chung. d, VËn dông chÕ ®é b¸o c¸o kÕ to¸n. C«ng ty cæ phÇn lËp vµ ph©n tÝch b¸o c¸o kÕ to¸n theo ®óng “ChÕ ®é b¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp” ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh 167/2000/Q§-BTC ngµy 25/10/2000 cña Bé tr­ëng Bé Tµi chÝnh ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp, bao gåm c¸c biÓu mÉu b¸o c¸o : - B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, mÉu sè B01-DN. - KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh , mÉu sè B02-DN - ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh, mÉu sè B02-DN. Ngoµi sè l­îng biÓu mÉu b¾t buéc trong c¸c b¸o c¸o quyÕt to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty cßn ph¶i lËp thªm c¸c biÓu mÉu kh¸c mang tÝnh chÊt néi bé nh­ : C¸c b¸o c¸o ph¶n ¸nh t×nh h×nh qu¶n lý, sö dông tµi s¶n (b¸o c¸o t¨ng, gi¶m vµ hao mßn TSC§, b¸o c¸o t¨ng gi¶m nguån vèn kinh doanh …), B¸o c¸o ph¶n ¸nh t×nh h×nh chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ c¸c b¸o c¸o kh¸c phôc vô thiÕt thùc cho nhu cÇu qu¶n trÞ c«ng ty. Tæ chøc ghi sæ kÕ to¸n Chøng tõ gèc NhËt ký chung Sæ c¸i TK B¶ng c©n ®èi TK B¸o c¸o kÕ to¸n Sæ chi tiÕt B¶ng chi tiÕt sè ph¸t sinh NhËt ký ®Æc biÖt Ghi chó : Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu 5. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty trong mét sè n¨m gÇn ®©y . B¶ng 1 : Tæng hîp kÕt qu¶ kinh doanh trong 2 n¨m (2003 - 2004) cña c«ng ty. ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 So s¸nh 2004/2003 ± % Tæng sè s¶n xuÊt kinh doanh 278.642.480.634 267.139.123.462 -11.503.357.172 -4,13 Tæng doanh thu 350.732.572.361 500.684.473.943 149.951.901.582 42,75 Doanh thu thuÇn 350.638.876.763 500.035.742.642 149.396.865.879 42,61 Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ 696.071.382 1.178.680.386 482.609.004 69,33 Nép ng©n s¸ch 10.640.363.166 14.348.103.226 3.707.740.060 34,85 Thu nhËp b×nh qu©n ng­êi/th¸ng 1.005.764 1.367.740 361.976 35,99 Tr¶i qua mét thêi gian dµi x©y dùng vµ ph¸t triÓn C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh ®· gÆp ph¶i nh÷ng b­íc th¨ng trÇm ®¸ng kÓ. Song, C«ng ty ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc m×nh th«ng qua viÖc khai th¸c tèt c¸c tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh s½n cã ®ång thêi h¹n chÕ, kh¾c phôc ®­îc nh÷ng khã kh¨n gÆp ph¶i. Qua b¶ng sè liÖu trªn cho thÊy trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng ty lu«n lµm ¨n cã l·i. NÕu lîi nhuËn tr­íc thuÕ n¨m 2003 lµ 696.071.382® th× n¨m 2004 con sè t¨ng lªn lµ 1.178.680.386® (gÊp 1,69 lÇn so víi n¨m 2003). §ång thêi c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch còng t¨ng lªn kh«ng ngõng víi kÕt qu¶ lµ n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc. Cô thÓ lµ 2004 so víi n¨m 2003 t¨ng h¬n 3 tû ®ång t­¬ng øng 34,85%. Thu nhËp cña ng­êi lao ®éng ngµy cµng cao, ®êi sèng lu«n ®­îc c¶i thiÖn. §Ó ®¸nh gi¸ chi tiÕt h¬n vÒ t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông vèn ë C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh ta ®i s©u vµo ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty. II. T×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng ë c«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh. 1. C¬ cÊu vèn vµ nguån vèn kinh doanh cña c«ng ty. B¶ng 2 : C¬ cÊu vèn kinh doanh cña c«ng ty ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 So s¸nh 2004/2003 Sè tiÒn Tû träng Sè tiÒn Tû träng ± % Tæng vèn KD 278.642.480.634 100% 267.139.123.462 100% -11.503.357.172 -4,13 Vèn cè ®Þnh 185.735.265.419 66,66% 68.668.458.207 63,14% -17.066.807.212 -9,19 Vèn l­u ®éng 92.907.215.215 33,34% 98.470.665.255 36,86% +5.563.450.040 5,99 Tõ b¶ng sè liÖu 2 cho thÊy vèn kinh doanh cña c«ng ty n¨m 2004 lµ 267.139.123.642® gi¶m -4,13% so víi n¨m 2003. Sau ®©y sÏ lµ t×nh h×nh tõng lo¹i vèn: + So víi n¨m 2003 th× n¨m 2004 vèn cè ®Þnh cña c«ng ty gi¶m 17.066.807.212® tøc gi¶m 9,19% trong tæng sè vèn kinh doanh. N¨m 2003, vèn cè ®Þnh lµ h¬n 185 tû chiÕm 63,14% tæng vèn kinh doanh. + Vèn l­u ®éng cña c«ng ty n¨m 2004 so víi n¨m 2003 t¨ng 5.563.450.040 t­¬ng øng 5,99%. Tû träng vèn l­u ®éngcña n¨m 2003 chiÕm 33,34% tæng vèn kinh doanh, ®Õn n¨m 2004 t¨ng lªn chiÕm 36,86% tæng vèn kinh doanh. Qua ®©y ta thÊy ®­îc trong vèn kinh doanh cña c«ng ty th× vèn cè ®Þnh chiÕm tû träng lín h¬n cßn VL§ th× chiÕm tû träng nhá h¬n. B¶ng 3 : C¬ cÊu nguån vèn kinh doanh cña c«ng ty . ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 So s¸nh 2004/2003 Sè tiÒn Tû träng Sè tiÒn Tû träng ± % A. Nî ph¶i tr¶ 133.683.379.288 47,98% 118.058.649.426 44,19% -15.624.729.862 -11,69 I. Nî ng¾n h¹n 84.961.785.087 30,49% 72.752.747.432 27,23% -12.209.037.655 -14,37 II. Nî dµi h¹n 48.334.655.146 17,35% 454.841.755.478 16,79% -3.492.899.668 -7,23 III. Nî kh¸c 386.9393055 0,14% 464.146.516 0,17% 77.207.461 -19,95 B. Nguån vèn CSH 144.957.101.346 52,02% 149.080.474.036 55,81% 4.121.372.690 2,84 I. Nguån vèn quü 139.357.573.772 50,01% 140.401.732.176 52,56% 1.044.158.404 0,75 II. Nguån kinh phÝ 5.601.527.574 2,01% 8.678.741.860 3,25% 3.077.214.286 54,94 Tæng céng 278.642.480.634 100% 267.139.123.462 100% -11.503.357.172 -4,13 Tõ sè liÖu b¶ng 3 cho ta thÊy : + XÐt vÒ c¬ cÊu nguån vèn, ta thÊy nguån vèn chñ së h÷u t¨ng lªn c¶ vÒ sè tuyÖt ®èi (4.141.372.690) vµ sè t­¬ng ®èi (2,84%). Tû träng nguån vèn chñ së h÷u trong tæng nguån vèn còng t¨ng tõ 52,02% n¨m 2003 lªn 55,81% n¨m 2004. §iÒu nµy cµng kh¼ng ®Þnh r»ng møc ®é tù ®¶m b¶o vÒ mÆt tµi chÝnh, tÝnh chñ ®éng trong kinh doanh cña c«ng ty ngµy cµng t¨ng. Trong nguån vèn chñ së h÷u th× nguån vèn quü chiÕm tû träng chñ yÕu vµ t¨ng lªn h¬n 1 tû tøc t¨ng 0,75%. H¬n n÷a, tû träng cña nã trong tæng nguån vèn còng t¨ng lªn tõ 50,01% n¨m 2003 tíi 52,56% vµo n¨m 2004. Nguån kinh phÝ còng ®­îc t¨ng lªn ®¸ng kÓ lµ 3.077.214.286® víi sè t­¬ng ®èi t¨ng 54,94%. Tû träng cña nã trong tæng nguån vèn còng t¨ng lªn tõ 2,01% n¨m 2003 tíi 3,25% vµo n¨m 2004. Nh­ vËy sù t¨ng lªn cña nguån vèn chñ së h÷u chñ yÕu lµ do sù t¨ng lªn cña nguån kinh phÝ. + C¸c kho¶n nî gi¶m xuèng c¶ vÒ sè tuyÖt ®èi (15.624.729.862®) vµ sè t­¬ng ®èi (11,69%). MÆt kh¸c tû träng cña nã trong tæng nguån vèn còng gi¶m xuèng tõ 47,98% n¨m 2003 cßn 44,19% vµo n¨m 2004. §©y lµ dÊu hiÖu tèt thÓ hiÖn doanh nghiÖp ®· cè g¾ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng©n hµng. * HÖ sè nî n¨m 2003 = Tæng sè nî = 133.683.379.288 = 0,48 Tæng nguån vèn 278.642.480.634 * HÖ sè vèn CSH n¨m 2003 = 1 - HÖ sè nî = 1 - 0,48 = 0,52 * HÖ sè nî n¨m 2004 = 118.058.649.426 = 0,44 267.139.123.462 * HÖ sè vèn CSH n¨m 2003 = 1 - 0,44 = 0,56 Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n trªn cho thÊy c¶ 2 n¨m hÖ sè nî cña c«ng ty lµ t­¬ng ®èi cao v× ®Òu xÊp xØ 0,5 vµ ®Õn n¨m 2004 gi¶m xuèng so víi n¨m 2003 lµ 0,04. §iÒu nµy thÓ hiÖn tæng sè vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty chiÕm gÇn 1 nöa lµ vèn vay hoÆc lµ vèn ®i chiÕm dông. V× vËy, c«ng ty cÇn nç lùc h¬n n÷a ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî, c©n ®èi l¹i cÊu tróc tµi chÝnh cho phï hîp h¬n, gi¶m bít g¸nh nÆng tµi chÝnh. 2. T×nh h×nh sö dôngVL§, vµ hiÖu qu¶ sö dông VL§ cña C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh. Qua b¶ng sè hiÖu vÒ t×nh h×nh sö dông VL§ cña C«ng ty (®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng 4 ) ta thÊy VL§ cña c«ng ty ®Õn thêi ®iÓm 31/12/2004 lµ 98.470.665.255® t¨ng so víi thêi ®iÓm 31/12/2003 lµ 5.563.450.004® víi tû lÖ t­¬ng øng lµ 5,99%. §Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông VL§ ta ®i s©u vµo ph©n tÝch mét sè chØ tiªu sau : 2.1. Vèn b»ng tiÒn. Vèn b»ng tiÒn cña c«ng ty n¨m 2004 so víi 2003 t¨ng h¬n 3 tû t­¬ng øng 18,93% chñ yÕu lµ do t¨ng tiÒn göi ng©n hµng 2.759.011.522®, t¨ng l­îng tiÒn mÆt 1.843.234.858® vµ gi¶m tiÒn ®ang chuyÓn. Nguyªn nh©n lµ do doanh thu t¨ng cao ®ång thêi n¨m 2004 c«ng ty tÝch cùc ®i thu håi c«ng nî vµ c¸c kho¶n hµng thanh to¸n qua ®­êng chuyÓn kho¶n lµ chÝnh, dÉn ®Õn tiÒn göi ng©n hµng cña c«ng ty t¨ng ®¸ng kÓ. MÆt kh¸c tiÒn mÆt cña c«ng ty còng t¨ng nhiÒu ë n¨m 2004 so víi n¨m 2003, tû träng tiÒn mÆt trªn tæng vèn b»ng tiÒn t­¬ng ®èi cao, chiÕm 17,5% vµo n¨m 2003 vµ chiÕm 22,5% vµo n¨m 2004. §©y sÏ lµ thuËn lîi cho c«ng ty trong viÖc huy ®éng thanh to¸n ngay t¹i quü khi cÇn thiÕt nh­ thanh to¸n l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, t¹m øng … Nh­ng tû lÖ nµy vÉn cø nhµn rçi trong quü nhiÒu kh«ng ®­a vµo ®Çu t­ th× sÏ lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty. ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 So s¸nh 2004/2003 Sè tiÒn Tû träng Sè tiÒn Tû träng ± % I. Vèn b»ng tiÒn 19.879.835.673 21,4% 26.643.770.523 24,0% +3.763.934.850 +18,93% 1. TiÒn mÆt 3.472.864.743 17,5% 5.316.099.601 22,5% +1.843.234.858 +53,08% 2. TiÒn göi ng©n hµng 15.245.519.400 76,7% 18.004.530.922 76,1% +2.759.011.522 +18,1% 3. TiÒn ®ang chuyÓn 1.161.451.530 5,8% 323.140.000 1,4% -838.311.530 -72,2% II. C¸c kho¶n ph¶i thu 40.894.314.226 44,0% 42.415.532.552 43,0% +1.521.218.326 +3,72% 1. Ph¶i thu kh¸ch hµng 31.607.310.111 77,3% 30.182.260.428 71,1% -1.425.049.683 -4,5% 2. Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n 3.054.926.852 7,5% 5.906.984.124 13,9% +2.852.057.272 +93,3% 3. ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 1.279.964.007 3,1% 2.506.911.320 5,9% +1.226.947.313 +95,86% 4. Ph¶u thu néi bé 1.347.671.708 3,3% 505.421.086 1,2% -842.250.622 -62,5% 5. C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c 3.959.827.713 9,7% 4.105.212.098 9,8% +145.384.385 +3,67% 6. Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi (-355.386.165) -0,8% (-791.256.504) -1,9% -435.870.339 122,65% III. Hµng tån kho 22.467.813.316 24,2% 22.903.976.396 23,3% +436.163.080 +1,94% 1. Hµng mua trªn ®­êng 1.486.933.520 6,6% 2. Nguyªn vËt liÖu tån kho 11.193.002.801 49,8% 12.801.473.740 55,9% +1.608.470.939 +14,37% 3. C«ng cô, dông cô trong kho 470.780.361 2,1% 550.194.053 2,4% +79.413.692 +16,9% 4. Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang 2.459.404.675 10,9% 4.025.970.337 17,6% +1.566.565.662 +63,7% 5. Thµnh phÈm tån kho 2.058.390.915 9,2% 1.597.978.203 7,0% -460.412.712 -22,36% 6. Hµng ho¸ tån kho 3.780.542.543 16,8% 3.814.887.782 16,7% +34.345.239 +0,9% 7.Hµng göi ®i b¸n 1.018.758.501 4,6% 113.472.281 0,4% -905.286.220 -88,86% IV. Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c 4.920.657.231 5,3% 2.541.785.121 2,65% -2.378.872.110 -48,34% 1. T¹m øng 1.776.853.246 36,1% 1.897.918.986 74,7% +121.065.740 +6,81% 2. Chi phÝ tr¶ tr­íc 162.605.981 3,3% 216.905.748 8,5% +54.299.767 +33,39% 3. Chi phÝ chê kÕt chuyÓn 117.739.234 2,4% 38.188.077 1,5% -79.551.157 -67,56% 4. Tµi s¶n thiÕu chê xö lý 35.603.530 0,7% -35.603.530 5. CÇm cè, ký c­îc, ký quü NH 2.827.855.240 57,5% 388.772.310 15,3% -2.439.082.930 -86,25% V. Chi phÝ sù nghiÖp 4.744.594.769 5,1% 6.965.600.663 7,1% +2.221.005.894 +46,81% Tæng céng 92.907.215.215 100% 98.470.665.255 100% +5.563.450.004 +5,99% 2.2. C¸c kho¶n ph¶i thu. C¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng lªn ®¸ng kÓ 1.521.218.326® víi sè t­¬ng ®èi t¨ng 3,72%. Trong kho¶n ph¶i thu t¨g nµy chñ yÕu lµ t¨ng kho¶n tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n, thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ vµ c¸c kho¶n ph¶i khu kh¸c, c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng, ph¶i thu néi bé ®Òu gi¶m. Cô thÓ lµ : - Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n cña n¨m 2004 so víi 2003 t¨ng lªn 2.852.057.272® tøc t¨ng 9,33%. - C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c n¨m 2004 so víi 2003 t¨ng 145.384.385® tøc t¨ng 3,67% thÓ hiÖn bÞ ø ®äng vèn trong kh©u thah to¸n néi bé, C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p ®Ó t¨ng c­êng viÖc thu håi c«ng nî. - MÆt kh¸c ®èi víi c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng n¨m 2004 cã gi¶m so víi 2003 lµ 1.425.040.385® tøc gi¶m 4,5% ®· thuÓ hiÖn sù cè g¾ng cña c«ng ty trong viÖc thu håi c«ng nî cña kh¸ch hµng. C¨n cø vµo sè liÖu b¶ng 1 vµ b¶ng 4 ta cã thÓ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu n¨m 2003 - 2004 cña c«ng ty qua mét sè chØ tiªu sau : * Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu n¨m 2003 = Doanh thu thuÇn = 350.638.876.763 = 8,75 vßng C¸c kho¶n ph¶i thu 40.894.314.226 * Kú thu tiÒn TB n¨m 2003 = = 42 ngµy. * Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu n¨m 2004 = Doanh thu thuÇn = 500.035.742.642 = 11,79 vßng C¸c kho¶n ph¶i thu 42.415.532.552 * Kú thu tiÒn TB n¨m 2003 = = 30,5 ngµy. tõ kÕt qu¶ trªn cho thÊy sè vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu n¨m 2004 so víi 2003 t¨ng 3,22 vßng vµ kú thu tiÒn TB ng¾n h¹n h¬n 11,5 ngµy. Qua ®©y cho thÊy t×nh h×nh thu håi c«ng nî cña c«ng ty kh¶ quan h¬n n¨m 2003. NÕu cø theo ®µ nµy, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña VL§ sÏ t¨ng, tõ ®ã n¨ng lùc thanh to¸n cña c«ng ty ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn, ®ång thêi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng ®­îc ®Èy m¹nh. 2.3. Hµng tån kho. Hµng tån kho lµ kho¶n vËt t­, hµng ho¸ cña c«ng ty. §èi víi bÊt kú mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nµo th× kho¶n vèn nµy còng chiÕm mét tû träng lín, nh­ng chØ nªu lín ë møc ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc diÔn ra th­êng xuyªn, liªn tôc, kh«ng nªn nhiÒu qu¸ dÉn ®Õn ø ®äng vèn mµ còng kh«ng ®­îc thhiÕu v× sÏ dÉn ®Õn gi¸n ®o¹n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Theo b¶ng 4 ta thÊy : HTK cña c«ng ty n¨m 2004 t¨ng lªn so víi n¨m tr­íc lµ 436.163.080®, víi sè t­¬ng ®èi t¨ng 1,94%, chñ yÕu lµ do chi phÝ s¶n xuÊt dë dang vµ nguyªn vËt liÖu tån kho t¨ng. Hµng ho¸ tån kho n¨m 2004 so víi 2003 t¨ng 34.345.239® , t­¬ng øng 0,9%. Vèn hµng tån kho t¨ng cã nghÜa lµ vèn l­u ®éng cña c«ng ty bÞ ø ®äng dÉn ®Õn gi¶m hiÖu suÊt sö dông vèn. Ta cã thÓ ®¸nh gi¸ n¨ng lùc qu¶n lý vµ sö dông vèn hµng tån kho cña c«ng ty qua chØ tiªu sè vßng quay HTK n¨m 2003 - 2004. * Vßng quay HTK n¨m 2003 = Doanh thu thuÇn = 350.638.876.763 = 92,75 vßng Tån kho hµng ho¸ 3.780.542.543 * Sè ngµy 1 vßng quay HTK n¨m 2003 = = 3,88 ngµy. * Vßng quay HTK n¨m 2004 = Doanh thu thuÇn = 500.035.742.642 = 131,07 vßng Tån kho hµng ho¸ 3.814.887.782 * Sè ngµy 1 vßng quay HTK n¨m 2004 = = 2,75 ngµy. Theo tÝnh to¸n trªn ta thÊy: Vßng quay HTK n¨m2004 t¨ng 38,22 vßng lµ do gi¸ vèn hµng b¸n vµ hµng tån kho cña c«ng ty n¨m 2004 t¨ng h¬n so víi n¨m 2003. Sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó 1 vßng quay HKT n¨m2003 lµ 3,88 ngµy ®Õn n¨m 2004 gi¶m xuèng cßn 2,75 ngµy. Chøng tá viÖc qu¶n lý dù tr÷ cña c«ng ty lµ tèt. C«ng ty cã thÓ rót ng¾n ®­îc chu kú kinh doanh vµ gi¶m ®­îc l­îng vèn bá vµo hµng tån kho. 3. HiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty. §Ó ®¸nh gi¸ chi tiÕt h¬n vÒ t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông VL§ ta sÏ ®i s©u vµo ph©n tÝch mét sè chØ tiªu sau : B¶ng 5 : HiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 Chªnh lÖch Møc % 1. Doanh thu thuÇn 350.638.876.763 500.035.742.642 149.396.865.879 42,61 2. Lîi nhuËn tr­íc thuÕ 696.071.382 1.178.680.386 482.609.004 69,33 3. VL§ b×nh qu©n 94.429.791.885 95.688.940.235 1.259.148.350 1,33 4. Søc s¶n xuÊt VL§ (1/3 vßng) 3,713 5,226 1,512 40,73 5. Søc sinh lîi VL§ (2/3 vßng) 0,0074 0,0123 0,0049 66,22 6. Vßng quay VL§ (1/3 vßng) 3.713 5,226 1,512 40,73 7.Kú lu©n chuyÓn VL§ (360/6) 96,95 68,89 -28,06 -28,94 8. HÖ sè ®¶m nhiÖm VL§ (3/1vßng) 0,269 0,191 -0,078 -28,99 + Nh×n l¹i b¶ng 5 ta thÊy, VL§ b×nh qu©n t¨ng 1,33% so víi 2003 tøc lµ vßng quay VL§ còng t¨ng. N¨m2003, VL§ cña c«ng ty lu©n chuyÓn ®­îc 3,713 vßng nh­ng ®Õn n¨m 2004 ®· t¨ng lªn 5,226. §iÒu nµy dÉn ®Õn nhu cÇu vèn trong s¶n xuÊt gi¶m vµ do ®ã nhu cÇu vèn vay ng¾n h¹n gi¶m, t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Cô thÓ lµ thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn lµ 96 ngµy. N¨m 2004 do vßng quay t¨ng nªn thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn gi¶m xuèng t­¬ng øng lµ 69 ngµy. + ChØ tiªu (5) cho thÊy søc sinh lêi cña VL§ còng t¨ng lªn, n¨m 2004 víi 1 ® vèn l­u ®éng b×nh qu©n t¹o 0,0123®, trong khi ®ã ë n¨m 2003 còng 1® VL§ chØ t¹o ra ®­îc 0,0074®. §iÒu nµy chøng tá thªm 1 lÇn n÷a lµ n¨m 2004 C«ng ty ®· sö dông VL§ cã hiÖu qu¶ h¬n 2003. +ChØ tiªu (6) cho thÊy : N¨m 2003, VL§ cña c«ng ty lu©n chuyÓn ®­îc 3,713vßng nh­ng ®Õn n¨m 2004 ®· t¨ng lªn 5,226 vßng. Chøng tá vßng quay cña VL§ ®· t¨ng nhanh h¬n so víi 2003 dÉn ®Õn nhu cÇu vèn trong s¶n xuÊt gi¶m vµ do ®ã nhu cÇu vèn vay ng¾n h¹n gi¶m, t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Cô thÓ lµ : N¨m 2003 thêi gian cña 1 vßng lu©n chuyÓn lµ 96 ngµy. N¨m 2004 do vßng quay t¨ng nªn thêi gian cña 1 vßng lu©n chuyÓn gØm xuèng t­¬ng øng lµ 69 ngµy. Nh­ vËy mÆc dï thêi gian cña vét vßng quay VL§ gi¶m ®i 27 ngµy vµ sè vßng quay l¹i t¨ng lªn 1,5212 vßng, nh­ng thùc tÕ cho thÊy c«ng ty cã kh¶ n¨ng gi¶m xuèng thÊp h¬n n÷a thêi gian cña mét vßng quay VL§. B»ng c¸ch t¨ng c­êng h¬n n÷a c¸c biÖn ph¸p thu håi c«ng nî ph¶i thu, bëiv× kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng vÉn chiÕm mét tû lÖ kh¸ lín (67,52%) trong tæng VL§. Cã nh­ vËy míi gi¶m bít ®­îc l­îng vèn bÞ chiÕm dông vµ viÖc sö dông vèn cã hiÖu qu¶ h¬n. + NghÞch ®¶o chØ tiªu vßng quay VL§ lµ hÖ sè ®¶m nhiÖm cña VL§. HÖ sè nµy cho ta biÕt vÒ møc ®é l·ng phÝ VL§ cña n¨m 2004 so víi 2003 lµ gi¶m xuèng. Do tèc ®é lu©n chuyÓn vèn t¨ng nhanh h¬n trong n¨m2004 nªn ®Ó cã 1® doanh thu thuÇn chØ cÇn ®Õn 0,191® VL§, trong khi ®ã n¨m 2003 ph¶i cÇn ®Õn 0,269® VL§. * Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông VL§ th«ng qua chØ tiªu thanh to¸n. §Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty trong 2 n¨m 2003 - 2004 ta xem xÐt chØ tiªu * HÖ sè thanh to¸n hiÖn thêi = Tæng TSL§ Tæng nî ng¾n h¹n - N¨m 2003 = 92.907.215.215 = 1,093 84.961.785.087 - N¨m 2004 = 23.643.770.523 = 0,325 72.752.747.432 C¶ 2 n¨m 2003 - 2004 hÖ sè thanh to¸n nhanh cña C«ng ty ®Òu nhá h¬n rÊt nhiÒu so víi 1, nh­ vËy c«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n trong thanh to¸n nhanh. Ch­¬ng III Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ t¹i c«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh 1. §¸nh gi¸ chung. Tr¶i qua mét thêi gian dµi x©y dùng vµ ph¸t triÓn, C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh ®· gÆp ph¶i nh÷ng b­íc th¨ng trÇm ®¸ng kÓ. Song c«ng ty còng ®· kh¼ng ®Þnh m×nh th«ng qua viÖc khai th¸c tèt tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh s½n cã ®ång thêi h¹n chÕ, kh¾c phôc ®­îc nh÷ng khã kh¨n gÆp ph¶i. + Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng ty lu«n lµm ¨n cã l·i. NÕu lîi nhuËn tr­íc thuÕ n¨m 2003 lµ 696.071.832® th× n¨m 2004 con sè ®ã ®· t¨ng lªn lµ 1.178.680.386® (gÊp 1,69 lÇn so víi 2003). §ång thêi c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch còng t¨ng lªn kh«ng ngõng, thu nhËp ng­êi lao ®éng ngµy cµng cao, ®êi sèng lu«n ®­îc c¶i thiÖn. + C¬ cÊu tµi s¶n t­¬ng ®èi hîp lý, phï hîp víi ®Æc ®iÓm, ngµnh nghÒ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. + Tæng nguån vèn cña c«ng ty lín, trong ®ãnguån vèn chñ së h÷u ngµy cµng cã xu h­íng t¨ng (tõ 52,05% à 52,81%). Tõ ®ã gi¶m nhu cÇu vay vèn, do ®ã tiÕt kiÖm ®­îc mét kho¶n ®¸ng kÓ chi phÝ l·i vay. §iÒu nµy, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn vµ hiÖu qu¶ kinh doanh. + HiÖu qu¶ sö dông VL§ t¨ng. Trong qu¸ tr×nh kinh doanh c«ng ty ®· ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn VL§ tõ 3,713 vßng trong n¨m 2003 lªn 5,226 vßng n¨m2004 lµm gi¶m sè ngµy lu©n chuyÓn 1 vßng VL§ ®i 27ngµy. KÕt qu¶ nµy cã t¸c ®éng m¹nh ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh thÓ hiÖn qua hÖ sè ®¶m nhiÖm cña VL§ gi¶m xuèng tõ 0,269 xuèng cßn 0,191 trong n¨m 2004. §iÒu nµy cã nghÜa lµ c«ng ty ®· tiÕt kiÖm ®­îc 1 l­îng vèn ®¸ng kÓ. + T×nh h×nh kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty kh¶ quan, c«ng ty hoµn toµn cã kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n. Tæng sè vèn c«ng ty bÞ chiÕm dông cã xu h­íng gi¶m vµ kho¶ng thêi gian thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu ®­îc gi¶m xuèng ®¸ng kÓ. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc võa nªu trªn, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung còng nh­ c«ng t¸c qu¶n lý sö dông VL§ nãi riªng, c«ng ty cßn thÓ hiÖn mét sè nh­îc ®iÓm cÇn kh¾c phôc. - Kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng tuy ®· gi¶m nh­ng so víi ®Þnh møc ®Ò ra th× vÉn ch­a ®¹t vµ nã cßn chiÕm tû träng lín trong c«ng nî ph¶i thu. - C¸c kho¶n t¹m øng vµ c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng lªn thÓ hiÖn qu¶n lý trong kh©u thanh to¸n néi bé c«ng ty kh«ng ®­îc tèt g©y ø ®äng vèn sÏ lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn. H¬n n÷a, kho¶n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi t¨ng lªn rÊt nhiÒu (h¬n 435 triÖu) lµ do kÕ to¸n c¸c ®¬n vÞ kh«ng ®èi chiÕu c«ng nî th­êng xuyªn vµ viÖc qu¶n lý hå s¬ kh¸ch hµng kh«ng khoa häc dÉn ®Õn mÊt hå s¬ kh¸ch hµng, kh«ng cã biÖn ph¸p thu håi c«ng nî th­êng xuyªn suy ra mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n hoÆc r¬i vµo t×nh tr¹ng c«ng nî khã ®ßi. - Nî ph¶i tr¶ vÉn chiÕm tû träng cao trong tæng nguån vèn (49,19%) víi gi¸ trÞ lín h¬n 118 tû. 2. Mét sè kiÕn nghÞ chñ yÕu nh»m gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh. Víi thêi gian thùc tËp cã h¹n, xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÒu ghi nhËn ®­îc vµ víi suy nghÜ cña m×nh, em xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè biÖn ph¸p nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trong qu¸ tr×nh sö dông vèn l­u ®éng, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ sö dông VL§ ë c«ng ty. * Mét lµ , c«ng ty cÇn tÝch cùc h¬n trong c«ng t¸c thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu, ®Æc biÖt lµ thu håi c«ng nî. §Ó tr¸nh t×nh tr¹ng tiÕp tôc bÞ chiÕm dông VL§ trong thêi gian tíi, c«ng ty cÇn thùc hiÖn tèt c«ng t¸c qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu. V× thÕ ®Ó ph¸t huy mÆt tÝch cùc cña c«ng viÖc nµy, c«ng ty ph¶i t×m hiÓu nh÷ng ®Æc ®iÓm cña kh¸ch hµng vÒ c¸c mÆt sau : + PhÈm chÊt ®¹o ®øc, t­ c¸ch tÝn dông tøc lµ ph¶i biÕt ®­îc tinh thÇn tr¸ch nhiÖm tr¶ nî cña b¹n hµng. + Vèn vay tiÒm n¨ng tµi chÝnh cña hä. + Kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña b¹n hµng vµ xu thÕ ph¸t triÓn ngµnh nghÒ kinh doanh cña hä. + Ngoµi ra khi ký hîp ®ång víi c¸c kh¸ch hµng æn ®Þnh th× c«ng ty ph¶i lËp møc d­ nî b×nh qu©n tuú theo sè l­îng hµng cung øng trong n¨m ®Ó mµ thùc hiÖn c¸c h×nh thøc khuyÕn m¹i cho phï hîp, khuyÕn khÝch kh¸ch hµng mua, ®Èy nhanh tèc ®é thanh to¸n vµ tr¸nh rñi ro trong quan hÖ thanh to¸n. Lµm tèt c«ng t¸c ph¶i thu sÏ gióp cho c«ng ty thu håi ®­îc vèn bÞ chiÕm dông cña m×nh, tÊt yÕu hiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh sÏ ®­îc n©ng lªn. * Hai lµ , chñ ®éng h¬n trong viÖc khai th¸c vµ huy ®éng vèn, ®¶m b¶o VL§ cho ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. + TiÕp tôc gi¶m nhu cÇu vèn cho phï hîp víi n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh vµ t×nh h×nh thùc tÕ cña thÞ tr­êng th«ng qua viÖc thùc hiÖn ®Çu t­ mét c¸ch cã hiÖuqu¶, kh«ng ®Çu t­ trµn lan vµ x¸c ®Þnh nhu cÇu VL§ cÇn thiÕt, hîp lý cho tõng ngµnh nghÒ, tõng ®¬n vÞ trong c«ng ty. + Trong nh÷ng n¨m tíi c«ng ty nªn t¨ng c­êng huy ®éng vèn tõ c¸n bé CNV, nh»m ph¸t huy néi lùc tõ chÝnh b¶n th©n c«ng ty. T¹o vèn b»ng c¸ch nµy mét mÆt sÏ gi¶i quyÕt ®­îc nhu cÇu th­êng xuyªn, gi¶m chi phÝ vèn. MÆt kh¸c qua ®ã g¾n bã ng­êi lao ®éng víi c«ng ty gióp hä n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. + C©n ®èi l¹i nhu cÇu vËt t­, hµng ho¸ trong kh©u dù tr÷, s¶n xuÊt, l­u th«ng hµng ho¸ ®Ó t¹o ra mét c¬ cÊu VL§ hîp lý víi thùc tr¹ng vµ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña c«ng ty. + Qu¶n lý chÆt chÏ viÖc sö dông vèn th«ng qua viÖc giao dÞch møc VL§ cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Tãm l¹i, c«ng ty nªn gi¶m bít kho¶n vay nî ng¾n h¹n, ph¸t triÓn tèi ®a néi lùc s½n cã cña m×nh th× hiÖu qu¶ sö dông VL§ nãi riªng vµ vèn kinh doanh nãi chung sÏ cao h¬n. * Ba lµ, më réng thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm. + C¶i tiÕn c«ng t¸c tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm, më nhiÒu ®¹i lý b¸n hµng, thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p khuyÕn m¹i nh­ chiÕt khÊu thanh to¸n, chiÕt khÊu th­¬ng m¹i, … nh»m cñng cè thÞ tr­êng ®· cã vµ x©m nhËp vµo thÞ tr­êng míi, t¨ng s¶n l­îng xuÊt khÈu. + N©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm ®Ó gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt, t¨ng søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, nh»m t¨ng s¶n l­îng hµng ho¸ vµ t¨ng doanh thu. * Bèn lµ, nhanh chãng thu håi l­îng vèn bÞ chiÕm dông. + Theo dâi chÆt chÏ b»ng sæ s¸ch c«ng nî cña tõng kh¸ch hµng, ph©n lo¹i nî theo kú h¹n, tÝch cùc thu håi nî. §èi víi kho¶n nî khã ®ßi c«ng ty cÇn ®­a ra c¸c biÖn ph¸p nh­ tÝnh l·i trªn tæng sè tiÒn nî, siÕt nî … phèi hîp c¸c c¬ quan chøc n¨ng t×m biÖn ph¸p thu håi vèn cµng nhanh cµng tèt. C«ng ty còng h¹n chÕ ®i chiÕm dông vèn cña ng©n hµng, t¹o ra mét t×nh h×nh tµi chÝnh b×nh th­êng ®Ó n©ng cao uy tÝn cña c«ng ty. + Tho¶ thuËn tr­íc trong hîp ®ång víi kh¸ch hµng mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh ®Ó thanh to¸n. NÕu v­ît qu¸ thêi h¹n mµ kh¸ch hµng kh«ng hoµn tr¶ th× kh¸ch hµng ph¶i chÊp nhËn c¸c h×nh ph¹t mµ hai bªn ®· tho¶ thuËn. kÕt luËn N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ còng lµ n©ng cao møc lîi nhuËn ®¹t ®­îc trªn mét ®ång vèn kinh doanh, n©ng cao tèc ®é chu chuyÓn vèn lµ tiÒn ®Ò cho viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. Bªn c¹nh ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ tøc lµ t¨ng søc m¹nh vÒ tµi chÝnh, t¨ng c­êng uy tÝn vµ thÕ lùc cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng lµ c¬ së n©ng cao thu nhËp cho c«ng ty, thóc ®Èy viÖc lµm c¶i thiÖn ®êi sèng cho CBCNV, ph¸t triÓn hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh. Trªn c¬ së sù cÇn thiÕt cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ trong ph¹m vi ®Ò tµi tèt nghiÖp em xin ®­a ra mét sè ý kiÕn nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dôngVL§ h¬n n÷a, mong r»ng nã cã t¸c dông thiÕt thùc cho C«ng ty cæ phÇn l©m s¶n Nam §Þnh. MÆc dï ®· cè g¾ng hÕt søc nh­ng do tr×nh ®é nhËn thøc cßn h¹n chÕ nªn bµi viÕt cña em ch¾c ch¾n cßn nhiÒu thiÕu sãt. Em rÊt mong ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c b¹n quan t©m vµ hi väng nh÷ng vÊn ®Ò em nªu ë ®Ò tµi nµy cã thÓ gãp phÇn nhá bÐ trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh nãi chung vµ VL§ nãi riªng ë c«ng ty. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« trong Khoa Tµi chÝnh - KÕ to¸n tr­êng §¹i häc qu¶n lý vµ kinh doanh Hµ Néi , ®Æc biÖt lµ thÇy GS L­¬ng Träng Yªm ®· tËn t×nh h­íng dÉn vµ gióp ®ì em, c¸c c« chó, anh chÞ ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho em trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty ®Ó em hoµn thµnh tèt bµi luËn v¨n nµy. Sinh viªn TrÇn Ngäc Linh