Lời nói đầu
Sự chuyển đổi từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế thị trường đã tạo ra cho các doanh nghiệp những cơ hội kinh doanh mà qua đó các doanh nghiệp có điều kiện mở rộng và phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh của mình. Nhưng bên cạnh đó các doanh nghiệp cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt và quyết liệt của kinh tế thị trường. Dưới áp lực mạnh mẽ của cạnh tranh, nhiều doanh nghiệp đã gặp không ít khó khăn, thậm chí không trụ được đi đến chỗ phá sản.
Trong khó khăn chung đó, xí nghiệp dược phẩm trung ương 2 (là một doanh nghiệp Nhà nước chuyên sản xuất thuốc tân dược) cũng có những lúng túng ban đầu nhưng với tinh thần dám nghĩ dám làm đã đứng vững và dần khẳng định vị trí của mình trên thị trường dược Việt Nam. Vấn đề bức xúc hiện nay đối với xí nghiệp cũng như các doanh nghiệp khác là làm sao tiêu thụ được nhiều sản phẩm, thu hút được nhiều khách hàng hơn nữa và thắng được đối thủ cạnh tranh. Bởi vì ngày nay trong cơ chế thị trường, tiêu thụ sản phẩm là nhiệm vụ sống còn của doanh nghiệp, sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp phụ thuộc rất lớn vào kết quả của hoạt động tiêu thụ. Do đó, công tác tiêu thụ sản phẩm được xí nghiệp đặc biệt quan tâm, tuy nhiên do nhiều yếu tố chủ quan và khách quan nên công tác này vẫn còn một số khó khăn tồn tại cần tháo gỡ.
Xuất phát từ ý nghĩa thực tế đó, sau thời gian thực tập tại xí nghiệp dược phẩm trung ương 2, cùng với những kiến thức tích luỹ được trong quá trình học tập ở trường, em đã chọn đề tài: “Một số biện pháp đẩy mạnh hoạt động tiêu thụ sản phẩm của xí nghiệp dược phẩm trung ương 2” làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp của mình.
Nội dung của luận văn được kết cấu làm 3 chương:
- Chương I: Một số vấn đề cơ bản về hoạt động tiêu thụ sản phẩm ở các doanh nghiệp sản xuất dược phẩm trong cơ chế thị trường
- Chương II: Thực trạng hoạt động tiêu thụ sản phẩm của xí nghiệp dược phẩm trung ương 2
- Chương III: Một số biện pháp đẩy mạnh hoạt động tiêu thụ sản phẩm của xí nghiệp dược phẩm trung ương 2
Em xin chân thành cảm ơn Thầy giáo, các cô chú ở xí nghiệp dược phẩm trung ương 2 đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ, tạo điều kiện cho em hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình.
Do hạn chế về thời gian và trình độ nghiên cứu cho nên luận văn này sẽ không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Vì vậy, em rất mong nhận được những góp ý quý báu của các thầy cô và các bạn để luận văn của em được hoàn thiện hơn.
115 trang |
Chia sẻ: thanhnguyen | Lượt xem: 1532 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Một số biện pháp đẩy mạnh hoạt động tiêu thụ sản phẩm của xí nghiệp dược phẩm trung ương 2, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
hï hîp víi hÖ thèng luËt lÖ chung trong níc vµ th«ng lÖ quèc tÕ. C«ng t¸c phßng chèng thuèc thuèc gi¶, thuèc kÐm chÊt lîng tiÕp tôc ®îc ®Çy m¹nh. T×nh h×nh thuèc gi¶ trªn thÞ trêng c¬ b¶n ®îc ng¨n chÆn. Tû lÖ thuèc gi¶ gi¶m dÇn qua tõng n¨m, tõ 7,1% n¨m 1990 chØ cßn 0,08% n¨m 2001. Trªn ®©y lµ nh÷ng tÝn hiÖu ®¸ng mõng ®Ó xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 cã nh÷ng m¹nh d¹n trong viÖc x¸c ®Þnh c¸c kÕ ho¹ch chiÕn lîc trong s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh.
1.2. Khã kh¨n
Chñ quan:
VÒ ph¬ng diÖn tæ chøc qu¶n lý: Bé m¸y qu¶n lý cña xÝ nghiÖp cßn kh¸ cång kÒnh, bè trÝ cha hîp lý, do ®ã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kh«ng cao. MÆc dï ®· ®iÒu chØnh nhng hiÖn nay xÝ nghiÖp vÉn cßn tíi 11 phßng ban trong khi chØ cã 4 ph©n xëng s¶n xuÊt chÝnh. Tr×nh ®é c¸n bé qu¶n lý trong giai ®o¹n tù hoµn thiÖn cho nªn cã nh÷ng vÊn ®Ò bÊt cËp. §ã lµ kh¶ n¨ng cËp nhËt ph¬ng tiÖn th«ng tin hiÖn ®¹i cßn thÊp, do ®ã kh«ng ph¸t huy ®îc hiÖu qu¶ ®ång bé ho¸ trong qu¶n lý th«ng tin. Sè lîng phßng ban nhiÒu ®«i khi g©y nªn sù chång chÐo, kh«ng thèng nhÊt quan ®iÓm trong qu¶n lý, lµm mÊt ®i sù linh ho¹t trong viÖc gi¶i quyÕt c«ng viÖc, gi¶m hiÖu qu¶ qu¶n lý. ViÖc bè trÝ lao ®éng gi¸n tiÕp cßn cha hîp lý, cã nhiÒu chç cßn d thõa lao ®éng gi¸n tiÕp nh phßng b¶o vÖ, phßng qu¶n lý c«ng tr×nh... lµm chi phÝ cè ®Þnh t¨ng cao nhng hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp, g©y ra l·ng phÝ lín cho xÝ nghiÖp, ¶nh hëng ®Õn viÖc thùc hiÖn môc tiªu gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm.
VÒ c¬ së h¹ tÇng vµ tr×nh ®é c«ng nghÖ: C¬ së h¹ tÇng ®îc x©y dùng tõ khi míi thµnh lËp, tõ ®ã ®Õn nay ®· tr¶i qua nhiÒu lÇn söa ch÷a nªn kh«ng ®ång bé, ch¾p v¸. NhiÒu bÊt hîp lý cßn tån t¹i trong viÖc bè trÝ c¸c bé phËn trong xÝ nghiÖp: Ph©n xëng c¬ khÝ n»m ngay c¹nh phßng tµi vô, phßng tæ chøc, phßng kÕ ho¹ch cung øng vµ m¸y tiÖn n»m s¸t d·y nhµ hµnh chÝnh cña xÝ nghiÖp kh«ng cã hÖ thèng c¸ch ©m, mçi khi khëi ®éng vµ lµm viÖc t¹o nªn mét tiÕng ån lín, mét ®é rung lín lµm ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn c¸n bé nh©n viªn c¸c phßng nµy. Bªn c¹nh ®ã, m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt chÝnh ®îc ®Çu t c¶i tiÕn tõng phÇn do kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña xÝ nghiÖp cã h¹n, cho nªn hÇu hÕt kh«ng ®ång bé, g©y khã kh¨n cho vËn hµnh, lµm ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm, møc tiªu hao nguyªn liÖu, nhiªn liÖu lín.
VÒ vèn: Lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc nhng vèn ng©n s¸ch chØ chiÕm tõ 20-30% tæng vèn kinh doanh, do ®ã ®Ó cã ®ñ vèn phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh, xÝ nghiÖp ph¶i huy ®éng thªm c¸c nguån vèn kh¸c trong ®ã vèn ®i vay chiÕm mét tû lÖ lín trong tæng vèn kinh doanh cña xÝ nghiÖp. §iÒu nµy dÉn ®Õn bÊt lîi trong viÖc gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, n©ng cao søc c¹nh tranh cña xÝ nghiÖp trªn thÞ trêng bëi v× víi sè vèn vay hµng n¨m xÝ nghiÖp ph¶i tr¶ l·i vay ng©n hµng mét sè tiÒn kh«ng nhá. Bªn c¹nh ®ã,vèn Ýt nªn xÝ nghiÖp kh«ng cã ®ñ kinh phÝ ®Ó ®Çu t chiÒu s©u, kh«ng ®ñ ®Ó mua s¾m nh÷ng d©y chuyÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i, do ®ã mµ chÊt lîng thuèc kh«ng cã nh÷ng c¶i thiÖn lín, ®Çu t cho bao b× mÉu m· cßn thÊp. MÆt kh¸c còng v× thiÕu vèn nªn xÝ nghiÖp kh«ng cã ®ñ kinh phÝ ®Ó ®Çu t nhiÒu cho c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, khuyÕn m¹i... nh c¸c c«ng ty dîc phÈm cã vèn ®Çu t níc ngoµi. §©y lµ nh÷ng ho¹t ®éng rÊt cÇn thiÕt nh»m hç trî cho c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm.
Kh¸ch quan:
Cha bao giê tiªu chuÈn chÊt lîng s¶n phÈm l¹i ®îc ®Æt ra cao nh hiÖn nay, nhÊt lµ khi s¶n phÈm ®îc ®a ra thÞ trêng quèc tÕ. Trong ngµnh Dîc th× ®ã lµ tiªu chuÈn ISO 9002, tiªu chuÈn Thùc hµnh tèt s¶n xuÊt thuèc GMP (Good Manufacturing Practise), tiªu chuÈn Thùc hµnh tèt ph©n phèi thuèc GDP (Good Distribution Practise), tiªu chuÈn Thùc hµnh tèt tån tr÷ thuèc GSP (Good Stories Practise)... §Ó ®¸p øng ®îc nh÷ng tiªu chuÈn nµy, xÝ nghiÖp ph¶i cã sù ®Çu t rÊt lín c¶ vÒ thiÕt bÞ c«ng nghÖ vµ c¶ vÒ con ngêi, ®iÒu nµy ®ßi hái xÝ nghiÖp ph¶i cã nguån tµi chÝnh dåi dµo nhng nh trªn ®· nãi, khã kh¨n chung hiÖn nay cña xÝ nghiÖp còng nh c¸c doanh nghiÖp dîc ViÖt Nam kh¸c lµ thiÕu vèn.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi xu thÕ quèc tÕ ho¸, tù do ho¸ th¬ng m¹i, cuéc c¹nh tranh ®ang diÔn ra hÕt søc gay g¾t gi÷a c¸c doanh nghiÖp dîc phÈm trong níc víi níc ngoµi. Râ rµng ®©y lµ cuéc ®Êu kh«ng c©n søc gi÷a c¸c c«ng ty, xÝ nghiÖp dîc phÈm trong níc víi c¸c c«ng ty níc ngoµi. Chóng ta thua hä c¶ vÒ vèn kinh doanh, vÒ kinh nghiÖm vµ tr×nh ®é qu¶n lý, vÒ marketing-®Èy m¹nh tiªu thô s¶n phÈm, vÒ ®é ®a d¹ng vµ chÊt lîng cña s¶n phÈm... Bªn c¹nh ®ã, møc ®é c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp dîc phÈm trong níc còng kh«ng kÐm phÇn quyÕt liÖt. Mäi c«ng ty, xÝ nghiÖp ®Òu hÕt søc nç lùc trong viÖc tranh giµnh nhau thÞ trêng tiªu thô. Do vËy, nÕu xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 kh«ng biÕt tËn dông triÖt ®Ó nh÷ng lîi thÕ cña m×nh th× xÝ nghiÖp kh«ng thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc.
XÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 nãi riªng vµ ngµnh Dîc ViÖt Nam nãi chung ®ang ph¶i ®èi mÆt víi mét thùc tÕ lµ: Thuèc néi ®ang dÇn mÊt vÞ trÝ vµ bÞ lÊn ¸t bëi thuèc ngo¹i nhËp theo nhiÒu con ®êng hîp ph¸p vµ kh«ng hîp ph¸p (Theo con ®êng nµy, gi¸ thuèc thêng rÊt rÎ). HiÖn nay thuèc s¶n xuÊt trong níc chØ míi chiÕm ®îc kho¶ng 30% thÞ phÇn thÞ trêng thuèc ViÖt Nam. Nh vËy cã thÓ nãi thuèc ngo¹i nhËp ®ang lµm chñ thÞ trêng thuèc ë níc ta. Ngay c¶ ®èi víi mét sè lo¹i thuèc th«ng thêng gi¸ c¶ thuèc s¶n xuÊt trong níc thÊp h¬n nhiÒu so víi thuèc ngo¹i. ThËm chÝ, cïng mét d¹ng thuèc vµ cïng hµm lîng, gi¸ thuèc néi chØ b»ng 1/10 gi¸ thuèc ngo¹i nhng vÉn kh«ng thÓ c¹nh tranh næi víi thuèc ngo¹i. §iÒu nµy cã thÓ hiÓu ®îc bëi v× thãi quen, t©m lý thÝch dïng thuèc ngo¹i tõ l©u ®· ¨n s©u vµo tiÒm thøc cña nhiÒu ngêi. Vµ ®Ó thay ®æi nhËn thøc nµy th× kh«ng ph¶i lµ chuyÖn ®¬n gi¶n, cã thÓ gi¶i quyÕt ®îc trong mét sím mét chiÒu.
Ngoµi ra cho tíi nay, Bé Y tÕ vÉn cha cã mét qui ho¹ch thèng nhÊt cho toµn ngµnh Dîc, vÉn cha cã bé luËt riªng cho ngµnh Dîc. HÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt nãi chung vµ ngµnh Dîc nãi riªng ®ang ®îc hoµn thiÖn nhng cha ®ång bé. Sù phèi hîp gi÷a c¸c bé, ngµnh cha hµi hßa, cßn chång chÐo ®· t¹o ra kh«ng Ýt khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp dîc trong viÖc më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
2. Môc tiªu, ph¬ng híng ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp trong thêi gian tíi
2.1. Môc tiªu, ph¬ng híng ph¸t triÓn
Nh chóng ta ®Òu biÕt, thuèc lµ mét trong nh÷ng yÕu tè rÊt quan träng trong c«ng t¸c b¶o vÖ vµ ch¨m sãc søc khoÎ cña nh©n d©n. ViÖc cung øng ®Çy ®ñ vÒ sè lîng, chñng lo¹i, ®¶m b¶o vÒ chÊt lîng, ®¸p øng nhu cÇu kh¸m ch÷a bÖnh cña nh©n d©n lµ tr¸ch nhiÖm cña ngµnh Dîc ViÖt Nam nãi chung vµ cña xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 nãi riªng. V× vËy bªn c¹nh viÖc më réng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m môc tiªu kinh tÕ th× xÝ nghiÖp còng cã nh÷ng môc tiªu x· héi mµ bÊt cø doanh nghiÖp Nhµ níc nµo còng ph¶i thùc hiÖn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng doanh nghiÖp trong ngµnh y tÕ. §èi víi xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 th× môc ®Ých kinh doanh, lîi nhuËn lu«n ®i sau môc ®Ých phôc vô nh©n d©n.
Trªn c¬ së nhËn thøc ®îc nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n nªu trªn, xÝ nghiÖp ®· ®Ò ra ph¬ng híng ph¸t triÓn cô thÓ trong nh÷ng n¨m tíi nh sau:
§¶m b¶o s¶n xuÊt cung øng thuèc cã chÊt lîng, gi¸ c¶ phï hîp, c¬ cÊu chñng lo¹i thuèc phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ trêng. §Æt träng t©m vµo viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô thuèc ch÷a bÖnh cho nh©n d©n.
Cñng cè thÞ trêng truyÒn thèng (ë miÒn B¾c vµ miÒn Trung), v¬n tíi vµ chiÕm lÜnh thÞ trêng miÒn Nam, bíc ®Çu xuÊt khÈu s¶n phÈm ra thÞ trêng níc ngoµi, tríc hÕt lµ thÞ trêng khu vùc ASEAN.
Ph¸t triÓn vµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn m¹ng líi ph©n phèi thuèc, ®¶m b¶o c©n ®èi gi÷a cung vµ cÇu vÒ c¸c lo¹i thuèc gi÷a c¸c khu vùc thÞ trêng cña xÝ nghiÖp.
B¶o ®¶m chÊt lîng thuèc trong s¶n xuÊt, dù tr÷ vµ lu th«ng mét c¸ch tèt nhÊt ®Ó ®¶m b¶o viÖc sö dông thuèc hîp lý, an toµn vµ cã hiÖu qu¶ cña ngêi d©n.
Quan t©m h¬n n÷a ®Õn c«ng t¸c ®µo t¹o, båi dìng nguån nh©n lùc: Hîp lý vÒ c¬ cÊu, ®ñ vÒ sè lîng, ®¹t vÒ chÊt lîng, n©ng cao tr×nh ®é phÈm chÊt chÝnh trÞ, tay nghÒ chuyªn m«n, x©y dùng t¸c phong lao ®éng trong s¶n xuÊt.
TiÕp tôc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng cña xÝ nghiÖp lµ thuèc tiªm, thuèc viªn, c¸c lo¹i cao xoa (chiÕt xuÊt tõ th¶o dîc) nhng tËp trung vµo c¸c mÆt hµng thiÕt yÕu nh: Thuèc kh¸ng sinh (Ampicilin, Gientamicin, Tetracilin, Penicilin...), thuèc d¹ dµy (Kavet), thuèc bæ (Vitamin B6, Vitamin C...), thuèc trÞ lao (Rifa H250, rimifon...), thuèc gi¶m ®au (Rotunda), thuèc tÈy giun (Mebenazon). Ngoµi ra xÝ nghiÖp còng s¶n xuÊt c¸c lo¹i thuèc chèng c¨n bÖnh dÞ øng nh thuèc trÞ hen suyÔn (Theophilin), thuèc gi¶m ®au khíp, d©y thÇn kinh (Paracetamol)... §ång thêi xÝ nghiÖp sÏ xóc tiÕn nghiªn cøu cho ra ®êi nh÷ng s¶n phÈm thay thÕ hµng nhËp khÈu trªn c¬ së tiÕp tôc c¶i tiÕn c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng.
ChuyÓn sang sö dông dÇn c¸c lo¹i dîc liÖu s¶n xuÊt trong níc vµ tù nghiªn cøu s¶n xuÊt lÊy nguyªn liÖu nh»m lµm h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ trêng ®ång thêi ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng bÞ ®éng khi phô thuéc vµo nguån nguyªn liÖu níc ngoµi.
Sö dông hiÖu qu¶ vèn ®Çu t, trong ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng, t¨ng nhanh vßng quay cña vèn.
Khai th¸c mäi tiÒm n¨ng vÒ trang thiÕt bÞ kÜ thuËt hiÖn cã ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng hÖ sè sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ, chó träng t¨ng cêng tr¸ch nhiÖm cña ®éi ngò c¸n bé vµ c«ng nh©n kÜ thuËt.
TiÕp tôc ®Çu t, nghiªn cøu ¸p dông c¸c biÖn ph¸p khoa häc kü thuËt vµo trong s¶n xuÊt kinh doanh, khuyÕn khÝch mäi ngêi lao ®éng trong xÝ nghiÖp ph¸t huy s¸ng kiÕn, c¶i tiÕn kü thuËt.
PhÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó t¨ng s¶n lîng tiªu thô, trªn c¬ së ®ã ®a gi¸ trÞ doanh thu, lîi nhuËn t¨ng lªn nh»m t¨ng tÝch luü cho xÝ nghiÖp vµ n©ng cao ®êi sèng cña ngêi lao ®éng.
Lµm tèt c«ng t¸c thÞ trêng ®¶m b¶o hµng s¶n xuÊt ®Õn ®©u tiªu thô hÕt ®Õn ®ã, t¨ng cêng c«ng t¸c tiÕp thÞ qu¶ng c¸o, ¸p dông c¬ chÕ gi¸ b¸n linh ho¹t, lµm tèt c«ng t¸c dù b¸o thÞ trêng trªn c¬ së ®ã lËp c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ng¾n h¹n vµ dµi h¹n mét c¸ch khoa häc.
TiÕn tíi n¨m 2003, ViÖt Nam ra nhËp khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN (AFTA), xÝ nghiÖp sÏ xóc tiÕn hoµn thµnh mäi ®iÒu kiÖn ®¨ng ký chÊt lîng thuèc khu vùc GMP ®Ó cã thÓ hoµ nhËp víi thÞ trêng khu vùc.
Trªn ®©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò hÕt søc cÊp thiÕt, ®Çy khã kh¨n, thö th¸ch ®ßi hái toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong xÝ nghiÖp ph¶i rÊt nç lùc trong s¶n xuÊt vµ kinh doanh.
2.2. Nh÷ng chØ tiªu kÕ ho¹ch n¨m 2002
B¶ng 21: KÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 n¨m 2002
ChØ tiªu
§¬n vÞ tÝnh
Gi¸ trÞ
Gi¸ trÞ s¶n xuÊt
TriÖu ®ång
105.000
Doanh thu
TriÖu ®ång
95.000
Lîi nhuËn
TriÖu ®ång
1.600
Nép ng©n s¸ch
TriÖu ®ång
2.000
Thu nhËp b×nh qu©n
(ngêi/th¸ng)
§ång
900.000
B¶ng 22: KÕ ho¹ch tiªu thô theo chñng lo¹i s¶n phÈm cña xÝ nghiªp dîc phÈm trung ¬ng 2 n¨m 2002
STT
Chñng lo¹i s¶n phÈm
Doanh sè (triÖu ®ång)
Tû träng (%)
1
Kh¸ng sinh
38.000
40
2
Vitamin
23.700
25
3
H¹ nhiÖt-Gi¶m ®au
11.400
12
4
Tim m¹ch-ThÇn kinh
3.800
4
5
Lao-Ho-XuyÔn
5.700
6
6
Sèt rÐt
7.600
8
7
Cao xoa-DÇu giã
4.800
5
Tæng céng
95.000
100
II. Mét sè biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2
1. Tæ chøc tèt c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng
Trong bÊt kú ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nµo, vÊn ®Ò t×m kiÕm thÞ trêng, b¹n hµng lu«n gi÷ vai trß quan träng hµng ®Çu. §Ó x©m nhËp vµ chiÕm lÜnh mét thÞ trêng nµo ®ã tríc hÕt xÝ nghiÖp ph¶i ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ trêng. Nghiªn cøu thÞ trêng lµ nh»m gióp xÝ nghiÖp cã thÓ n¾m b¾t ®îc nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp nh: lo¹i thuèc nµo thÞ trêng ®ang cã nhu cÇu, søc mua cña thÞ trêng, ®èi tîng kh¸ch hµng, t×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ trêng...
Trªn c¬ së thu nhËn nh÷ng th«ng tin ®ã, xÝ nghiÖp xem xÐt kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó quyÕt ®Þnh nªn hay kh«ng nªn tiÕn hµnh tæ chøc s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ x©m nhËp vµo c¸c thÞ trêng míi nµy. ViÖc nghiªn cøu thÞ trêng cã mét vai trß quan träng nh vËy, tuy nhiªn trong thêi gian qua xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 cha lµm tèt c«ng t¸c nµy, kh«ng x¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c nhu cÇu cña n¨m kÕ ho¹ch mµ chØ dùa trªn sè lîng tiªu thô cña n¨m tríc ®Ó lªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cho n¨m sau. V× vËy, ®· cã lóc dÉn ®Õn t×nh tr¹ng s¶n xuÊt diÔn ra qu¸ dån dËp, hµng ho¸ kh«ng ®ñ b¸n cho kh¸ch, nhng cã lóc hµng ho¸ ø ®äng tån kho nhiÒu mµ thuèc lµ lo¹i hµng ho¸ cã h¹n dïng, nÕu ®Ó l©u qu¸ sÏ bÞ kÐm chÊt lîng, ¶nh hëng kh«ng tèt ®Õn søc khoÎ cña ngêi d©n. Nguyªn nh©n lµ do phßng thÞ trêng cña xÝ nghiÖp cha lµm hÕt chøc n¨ng cña m×nh, chØ ®¬n thuÇn lµ lµm c«ng t¸c xuÊt-b¸n hµng vµ ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng vÉn cßn thiÕu kiÕn thøc chuyªn m«n, thiÕu kinh nghiÖm. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy vµ gióp xÝ nghiÖp chñ ®éng h¬n trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, em cã mét sè ý kiÕn sau:
CÇn x¸c ®Þnh râ nhiÖm vô chÝnh cña phßng thÞ trêng lµ:
Thu thËp, ph©n tÝch vµ xö lý th«ng tin ®Ó x¸c ®Þnh vµ hiÓu râ vÒ thÞ trêng, tiÒm n¨ng cña thÞ trêng, thÞ trêng môc tiªu còng nh xu híng biÕn ®éng cña thÞ trêng ®Ó gióp ban gi¸m ®èc ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh vµ tiªu thô s¶n phÈm, c©n ®èi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu thô.
C¨n cø vµo t×nh h×nh biÕn ®éng cña thÞ trêng ®Ó ®Ò xuÊt vÒ sè lîng tiªu thô vµ gi¸ b¸n ra.
Bé phËn nghiªn cøu thÞ trêng ph¶i ®a ra ®îc c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho c¸c khu vùc thÞ trêng riªng biÖt b»ng viÖc m« t¶ chÝnh x¸c vÒ thÞ trêng ®ã nh:
Thêi ®iÓm kh¸ch hµng mua hµng, sè lîng mua, qui c¸ch chñng lo¹i s¶n phÈm ?
Gi¸ b¸n cho tõng lo¹i qui c¸ch s¶n phÈm ?
Ph¬ng thøc giao hµng vµ thanh to¸n nµo lµ phï hîp ?
C¸c yªu cÇu cã liªn quan ®Õn kh¸ch hµng lµ g× ?
§Ó ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ trêng cã hiÖu qu¶, xÝ nghiÖp cÇn båi dìng, ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng cho phï hîp víi yªu cÇu míi. MÆt kh¸c, xÝ nghiÖp còng cÇn ®Çu t, trang bÞ nh÷ng ph¬ng tiÖn qu¶n lý hiÖn ®¹i, ®a nh÷ng phÇn mÒm øng dông vµo trong c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng.
§Ó cã ®îc nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh thÞ trêng, xÝ nghiÖp kh«ng chØ dùa vµo nh÷ng sè liÖu thèng kª tõ nh÷ng n¨m tríc mµ cÇn t¨ng cêng c¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu tra trng cÇu, pháng vÊn kÕt hîp víi c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c. Ngoµi ra, xÝ nghiÖp cÇn quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c c¬ quan th«ng tin vÒ thÞ trêng nh Côc qu¶n lý Dîc ViÖt Nam, Tæng c«ng ty dîc ViÖt Nam...; tham kh¶o thªm c¸c th«ng tin vÒ thÞ trêng trªn c¸c lo¹i s¸ch b¸o, t¹p chÝ chuyªn ngµnh nh T¹p chÝ Dîc häc, B¸o Søc khoÎ vµ ®êi sèng...
2. X©y dùng vµ hoµn thiÖn chiÕn lîc thÞ trêng
Quan ®iÓm trong chiÕn lîc kinh doanh cña xÝ nghiÖp lµ gi÷ v÷ng thÞ trêng môc tiªu b»ng c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng, dïng doanh thu ë thÞ trêng nµy ®Ó tµi trî cho viÖc nghiªn cøu s¶n phÈm míi, dïng s¶n phÈm míi ®Ó më réng thÞ trêng. Quan ®iÓm nµy xem ra kh¸ phï hîp trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay cña xÝ nghiÖp, tuy nhiªn cÇn n©ng nã lªn thµnh mét chiÕn lîc thÞ trêng hoµn chØnh cã nh vËy th× míi khai th¸c ®îc hÕt tÝnh u viÖt cña nã.
2.1. §èi víi thÞ trêng truyÒn thèng
C¸c tØnh miÒn B¾c vµ miÒn Trung lµ thÞ trêng quen thuéc cña xÝ nghiÖp, víi mét hÖ thèng c¸c kh¸ch hµng lín lµ c¸c c«ng ty dîc phÈm trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng, c¸c ®¹i lý cña xÝ nghiÖp, c¸c hiÖu thuèc, nhµ thuèc t nh©n, c¸c bÖnh viÖn vµ c¬ së y tÕ. Nh÷ng s¶n phÈm truyÒn thèng cña xÝ nghiÖp nh thuèc kh¸ng sinh th«ng thêng, vitamin c¸c lo¹i ®· t¹o ®îc sù tÝn nhiÖm ë nh÷ng thÞ trêng nµy, do ®ã xÝ nghiÖp cÇn khai th¸c triÖt ®Ó lîi thÕ nµy. Bªn c¹nh ®ã, xÝ nghiÖp cÇn ph¶i: Th«ng qua kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó n¾m b¾t kÞp thêi nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng. Kh¶o s¸t ph©n tÝch nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ trêng, ph©n ®o¹n tõng thÞ trêng ®Ó ®a ra nh÷ng chÝnh s¸ch tiªu thô hîp lý, kh«ng ngõng c¶i tiÕn s¶n phÈm cho phï hîp víi nhu cÇu.
HiÖn nay, xÝ nghiÖp ®ang thùc hiÖn ph¬ng thøc b¸n hµng linh ho¹t vÒ mäi ph¬ng diÖn: trong ph¬ng tiÖn thanh to¸n, ph¬ng thøc thanh to¸n, thêi h¹n thanh to¸n. Tuy nhiªn hiÖn tîng nî ®äng cßn kh¸ nhiÒu lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn cña xÝ nghiÖp. Cã thÓ kh¾c phôc hiÖn tîng nµy b»ng c¸ch thay ®æi ph¬ng thøc trao hµng xÐ nhá hîp ®ång ®Ó kÕt hîp thu tiÒn, n¾m ch¾c ®èi tîng kh¸ch hµng ®Ó “chän mÆt göi hµng” sao cho sè d nî gi¶m ®Õn møc thÊp nhÊt.
Trong thÞ trêng truyÒn thèng, mÆc dï s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp ®· cã mét chç ®øng nhÊt ®Þnh nhng thùc sù cêng ®é c¹nh tranh ë ®©y l¹i rÊt cao. C¸c mÆt hµng c¹nh tranh chÝnh lµ: kh¸ng sinh th«ng thêng (Ampicillin, Tetracillin, Penicilin, Amocillin), vitamin c¸c lo¹i (A, B1, B6, C). C¸c s¶n phÈm nµy thuéc lo¹i truyÒn thèng, yªu cÇu c«ng nghÖ s¶n xuÊt kh«ng cao, phï hîp víi tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt hiÖn cã ë c¸c doanh nghiÖp dîc, do ®ã rÊt nhiÒu ®¬n vÞ tham gia s¶n xuÊt. MÆt kh¸c, do ®Æc thï khÝ hËu cña níc ta nªn nhu cÇu vÒ c¸c lo¹i thuèc kh¸ng sinh th«ng thêng, vitamin rÊt lín, c¸c doanh nghiÖp ®Òu nhËn ra ®iÒu ®ã nªn hä tËp trung khai th¸c m¹nh mÏ. Thªm vµo ®ã, c¸c h·ng níc ngoµi còng å ¹t x©m nhËp vµo ViÖt Nam lµm cho thÞ trêng c¹nh tranh cµng quyÕt liÖt. §Ó cã thÓ gi÷ v÷ng thÞ trêng hiÖn t¹i, t¹o c¬ së më réng thÞ trêng th× viÖc x©y dùng mét chiÕn lîc thÞ trêng lµ hÕt søc cÇn thiÕt. HiÖn nay, c«ng viÖc nµy ®ang ®îc xóc tiÕn nhng tiÕn ®é cßn chËm, cÇn ®Èy nhanh tiÕn ®é c«ng viÖc h¬n n÷a b»ng c¸ch t¨ng cêng khai th¸c søc m¹nh tËp thÓ ®éi ngò c¸n bé qu¶n trÞ kÕt hîp víi nh÷ng trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i s½n cã.
Ngoµi viÖc n©ng cao chÊt lîng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh th× xÝ nghiÖp cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch phï hîp víi m¹ng líi ph©n phèi cña m×nh, ®©y lµ lùc lîng cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn khèi lîng hµng b¸n ra trªn thÞ trêng v× nh÷ng lý do sau: C¸c thuèc kh¸ng sinh th«ng thêng néi ®Þa cã nhiÒu ®Æc ®iÓm gièng nhau, sù c¸ch biÖt vÒ gi¸ kh«ng lín, thãi quen dïng thuèc cña ngêi d©n lµ tiÖn ®©u mua ®ã, mua theo kinh nghiÖm, khi mua th× hái ý kiÕn ngêi b¸n lµ chÝnh vµ kh«ng mÊy b¨n kho¨n vÒ gi¸ khi mua. V× vËy, ®Ó t¨ng nhanh khèi lîng hµng hãa b¸n ra cÇn thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau:
Thø nhÊt: N©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, t×m tßi s¸ng t¹o trong viÖc tr×nh bµy bao b× nh·n m¸c ®Ó kÝch thÝch tiªu thô ®ång thêi ®Ó tr¸nh ®îc hiÖn tîng nh¸i mÉu m· lîi dông uy tÝn cña xÝ nghiÖp cña mét sè c¬ së kh¸c.
Thø hai: §éng viªn c¸c thµnh viªn cña m¹ng líi ph©n phèi (Tr×nh bµy cô thÓ ë phÇn sau)
Thø ba: XÝ nghiÖp nªn lËp thªm c¸c ®¹i diÖn, chi nh¸nh tiªu thô t¹i c¸c trung t©m, c¸c khu vùc thÞ trêng ®Ó võa lµm nhiÖm vô ph©n phèi, võa qu¶n lý m¹ng líi b¸n hµng, võa b¸n vµ giíi thiÖu s¶n phÈm, võa nghiªn cøu thÞ trêng t¹i khu vùc ®ã.
Thø t: XÝ nghiÖp cÇn khai th¸c triÖt ®Ó nh÷ng chÝnh s¸ch qu¶n lý cña Nhµ níc nh lµ mét “barrie” ®Ó ng¨n chÆn ®èi thñ míi x©m nhËp nh»m gi¶m cêng ®é c¹nh tranh.
2.2. §èi víi thÞ trêng míi
XÝ nghiÖp ®ang xóc tiÕn ®Ó më réng thÞ trêng t¹i phÝa Nam vµ xuÊt khÈu s¶n phÈm ra thÞ trêng khu vùc ASEAN. §©y lµ nh÷ng thÞ trêng cßn nhiÒu bì ngì ®èi víi xÝ nghiÖp, tiÒm n¨ng cã nhiÒu nhng th¸ch thøc còng l¾m. ThÞ trêng miÒn Nam lµ mét thÞ trêng réng lín nhng xÝ nghiÖp cha khai th¸c ®îc (HiÖn nay xÝ nghiÖp míi chØ cã 1 ®¹i lý ë thµnh phè Hå ChÝ Minh), bëi v× trong ®ã cã nhiÒu xÝ nghiªp dîc phÈm lín nh XÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 24, XÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 26, XÝ nghiÖp dîc phÈm 5 §µ N½ng, C«ng ty dîc trung ¬ng 7 §ång Th¸p... Do vËy ®Ó x©m nhËp vµ chiÕm lÜnh thÞ trêng miÒn Nam, xÝ nghiÖp cÇn ph¶i lËp ra mét chiÕn lîc cô thÓ vµ ph¶i t×m hiÓu xem nhu cÇu kh¸ch hµng trong ®ã cÇn lo¹i thuèc g× mµ hiÖn nµy thÞ trêng miÒn Nam ®ang trèng.
§èi víi thÞ trêng khu vùc ASEAN, xÝ nghiÖp sÏ cã ®îc nh÷ng thuËn lîi nhÊt ®Þnh. Bëi v× c¸c níc ASEAN ®· thèng nhÊt ch¬ng tr×nh thiÕt lËp khu mËu dÞch tù do ASEAN (AFTA) vµo n¨m 2003. Theo ch¬ng tr×nh nµy, thuÕ nhËp khÈu cña hÇu hÕt c¸c mÆt hµng sÏ gi¶m xuèng 0%-5%, xo¸ bá c¸c biÖn ph¸p h¹n ®Þnh vÒ sè lîng, c¸c hµng rµo phi thuÕ quan nh»m khuyÕn khÝch mËu dÞch trong ASEAN vµ t¨ng cêng søc c¹nh tranh. Tham gia AFTA, hµng ho¸ ViÖt Nam sÏ cã c¬ héi th©m nhËp vµo thÞ trêng c¸c níc ASEAN kh¸c vµ ngîc l¹i c¸nh cöa cña thÞ trêng ViÖt Nam sÏ ®îc më réng ®ãn nhËn hµng ho¸ tõ c¸c níc ASEAN vµo. Tuy nhiªn, xÝ nghiÖp muèn th©m nhËp vµ gi÷ ®îc thÞ trêng ë c¸c níc ASEAN, ®iÒu tríc hÕt lµ s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp ph¶i cã søc c¹nh tranh vÒ chÊt lîng vµ gi¸ c¶. Sau n÷a lµ c¸c s¶n phÈm nµy ph¶i ®ñ søc vît qua c¸c hµng rµo phi thuÕ quan, trong ®ã cã nh÷ng qui ®Þnh vÒ chÊt lîng. Do ®ã n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm lµ nhiÖm vô hµng ®Çu, bªn c¹nh ®ã xÝ nghiÖp cÇn ph¶i lµm tèt c«ng t¸c ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ trêng, cã nh vËy th× s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp míi cã thÓ cã mÆt vµ ®øng v÷ng trªn thÞ trêng ASEAN.
3. §éng viªn c¸c thµnh viªn cña m¹ng líi ph©n phèi
Nh÷ng trung gian tiªu thô lu«n cÇn ®îc ®éng viªn kÝch thÝch ®Ó hoµn thµnh tèt nhÊt c«ng viÖc cña hä, ®ã lµ tiªu thô s¶n phÈm vµ më réng thÞ trêng, vµ nh vËy lµ ®· hoµn thµnh mét môc tiªu cña xÝ nghiÖp. HiÖn nay, xÝ nghiÖp ®ang ¸p dông h×nh thøc chiÕt khÊu gi¸ cho c¸c ®¹i lý b¸n bu«n lµ 3% nÕu doanh sè nÕu doanh thu díi 50 triÖu ®ång/th¸ng, 5% nÕu doanh thu tõ 50-150 triÖu ®ång/th¸ng vµ 7% nÕu lín h¬n 150 triÖu ®ång/th¸ng. Cßn ®èi víi c¸c c«ng ty dîc phÈm trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng, xÝ nghiÖp ¸p dông tû lÖ chiÕt khÊu tõ 5%-10% tuú theo trÞ gi¸ l« hµng hä lÊy. ViÖc ¸p dông møc chiÕt khÊu thay ®æi theo doanh sè b¸n hµng ®èi víi c¸c ®¹i lý b¸n bu«n vµ theo trÞ gi¸ hµng mua ®èi víi c¸c c«ng ty dîc phÈm lµ ®iÒu rÊt hîp lý trong viÖc tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp. Tuy nhiªn, xÝ nghiÖp cÇn xem xÐt vµ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kÝch thÝch mang tÝnh cô thÓ h¬n ®èi víi c¸c thµnh viªn kh¸c nhau:
Víi c¸c ®¹i lý b¸n bu«n cña xÝ nghiÖp: XÝ nghiÖp nªn ¸p dông chÝnh s¸ch chiÕt khÊu gi¸ theo ®Þnh møc tiªu thô nh hiÖn nay. §iÒu nµy khiÕn cho c¸c ®¹i lý ph¶i tù cã biÖn ph¸p thóc ®Èy tiªu thô s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp nh»m cã lîi nhuËn cao h¬n. Bªn c¹nh ®ã, xÝ nghiÖp nªn xem xÐt ®a thªm h×nh thøc tÆng quµ lu niÖm miÔn phÝ (trªn c¸c mãn quµ ®ã cã in tªn, biÓu tîng cña xÝ nghiÖp nh lµ: khay ®Õm thuèc, lÞch treo têng, lÞch ®Ó bµn, c¸c bao gãi thuèc b»ng giÊy hoÆc nil«ng...), ®Ó c¸c ®¹i lý nµy tÆng l¹i cho c¸c kh¸ch hµng. Nh vËy, kh¸ch hµng sÏ thÝch thó h¬n víi viÖc mua hµng cña c¸c ®¹i lý cña xÝ nghiÖp. H¬n n÷a, ®ã còng lµ mét h×nh thøc qu¶ng c¸o gi¸n tiÕp s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp.
Víi c¸c c«ng ty dîc phÈm trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng: Bªn c¹nh viÖc tiÕp tôc duy tr× tû lÖ chiÕt khÊu nh hiÖn nay, xÝ nghiÖp cÇn ph¶i thiÕt lËp mèi quan hÖ chÆt chÏ, mang tÝnh chÊt æn ®Þnh, l©u dµi víi c¸c ®èi tîng nµy v× hä lµ nh÷ng ®Çu mèi tiªu thô lín ë ®Þa ph¬ng. Mäi vÊn ®Ò liªn quan tíi vÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp ®Òu ph¶i ®îc tho¶ thuËn b»ng hîp ®ång kinh tÕ. Khã kh¨n hiÖn nay ®èi víi nhiÒu doanh nghiÖp lµ vÊn ®Ò vèn kinh doanh. Do vËy, biÖn ph¸p kÝch thÝch tèt nhÊt ®èi víi ®èi tîng kh¸ch hµng nµy-b¶n th©n còng lµ nh÷ng ®¬n vÞ kinh doanh mµ xÝ nghiÖp nªn ¸p dông lµ giao hµng tríc, tr¶ tiÒn sau. Lµm nh vËy, c¸c c«ng ty dîc phÈm sÏ nhËp hµng cña xÝ nghiÖp nhiÒu h¬n v× hä sÏ chiÕm dông ®îc vèn cña xÝ nghiÖp trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh.
Víi c¸c hiÖu thuèc, nhµ thuèc t nh©n, c¸c cöa hµng b¸n lÎ: §©y lµ nhãm kh¸ch hµng rÊt quan träng v× hä trùc tiÕp tiÕp xóc víi ngêi sö dông s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp. Hä kh«ng chØ lµ nh÷ng ngêi b¸n hµng kiÕm lêi mµ cßn lµ ngêi giíi thiÖu, qu¶ng c¸o, vËn ®éng ngêi sö dông dïng s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp. §iÒu ®Æc biÖt lµ mäi ý kiÕn ph¶n håi cña kh¸ch hµng ®Òu tËp trung ë nh÷ng ®iÓm b¸n lÎ nh thÕ nµy. Mµ nh chóng ta ®Òu biÕt, ý kiÕn ph¶n håi cña kh¸ch hµng vÒ s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp còng nh cña ®èi thñ c¹nh tranh cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi xÝ nghiÖp. V× vËy, xÝ nghiÖp nªn:
T¨ng møc chiÕt khÊu ®èi víi nh÷ng ®iÓm b¸n cã doanh thu cao (cao h¬n so víi c¸c ®iÓm b¸n kh¸c), nÕu nh÷ng ®iÓm b¸n lÎ nµy ®îc xÝ nghiÖp trùc tiÕp ph©n phèi.
Cã thëng nÕu hä thu thËp ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp h÷u Ých cña ngêi sö dông, cã nghÝa lµ ë mét chõng mùc nµo ®ã, nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp nµy cã thÓ ®îc ¸p dông vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cho xÝ nghiÖp.
Lång ghÐp viÖc qu¶ng c¸o vµo c¸c biÖn ph¸p kÝch thÝch. VÝ dô nh hç trî cho c¸c ®iÓm b¸n nµy b¶ng hiÖu, tñ bµy thuèc trªn ®ã cã c¸c tªn, biÓu tîng cña xÝ nghiÖp hoÆc c¸c s¶n phÈm ®Æc trng cña xÝ nghiÖp.
4. N©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm vµ ®Èy m¹nh nghiªn cøu ph¸t triÓn s¶n phÈm míi.
ChÊt lîng lu«n lµ mét c«ng cô c¹nh tranh quan träng ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp nhng nã ®Æc biÖt quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt dîc phÈm bëi v× thuèc lµ mÆt hµng cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn søc khoÎ vµ tÝnh m¹ng cña ngêi tiªu dïng. NhËn thøc ®îc ®iÒu nµy, xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 ®· rÊt chó träng ®Õn viÖc n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. Ph¬ng ch©m cña xÝ nghiÖp lµ “Kh«ng chÊt lîng kh«ng tån t¹i” ®îc qu¸n triÖt cô thÓ ®Õn tõng ph©n xëng, ®Õn tõng ngêi lao ®éng. KÕt qu¶ cña 3 n¨m ph¸t ®éng lµm theo ph¬ng ch©m nµy lµ 2 n¨m liÒn 1999 vµ 2000 s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp ®îc ngêi tiªu dïng b×nh chän lµ “Hµng ViÖt Nam chÊt lîng cao” trong cuéc b×nh chän do b¸o Sµi Gßn TiÕp ThÞ tæ chøc hµng n¨m. So víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh th× ®©y lµ mét trong nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ cña xÝ nghiÖp trong viÖc t¹o ®îc sù tÝn nhiÖm ®èi víi ngêi tiªu dïng. Sau ®©y lµ mét vµi sè liÖu so s¸nh trong danh môc nh÷ng s¶n phÈm chÊt lîng cao cña xÝ nghiÖp vµ ®èi thñ c¹nh tranh:
B¶ng 23: Danh môc s¶n phÈm chÊt lîng cao cña xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 vµ ®èi thñ c¹nh tranh
STT
Tªn s¶n phÈm
C«ng dông chÝnh
Tªn ®¬n vÞ s¶n xuÊt
1
Viªn C ngËm
Bæ dìng
Ngo¹i nhËp
2
Cao sao vµng
Xoa bãp th«ng dông
XN dîc phÈm T¦ 5
3
DÇu giã Trêng S¬n
Xoa bãp gi¶m ®au
Cty TNHH Trêng S¬n
4
Decolgen
TrÞ ®au ®Çu
Ngo¹i nhËp
5
Paracetamol
C¶m cóm, gi¶m ®au
XN dîc phÈm T¦ 1
6
DÇu PhËt Linh
Xoa bãp gi¶m ®au
Cty TNHH Trêng S¬n
7
Rutunda
An thÇn
XN dîc phÈm T¦ 2
8
Vinca
An thÇn, ®iÒu ¸p
XN dîc phÈm T¦ 2
9
Calmezin
Gi¶m ®au
XN dîc phÈm T¦ 2
10
Codezin
Ch÷a ho, viªm
XN dîc phÈm T¦ 1
Qua b¶ng thèng kª trªn cho thÊy s¶n phÈm cña xÝ nghiªp dîc phÈm trung ¬ng 2 cã chÊt lîng kh¸ tèt. Trong danh môc 10 s¶n phÈm thuèc cã chÊt lîng cao th× xÝ nghiÖp cã tíi 3 mÆt hµng lµ Rutunda, Vinca, Calmezin lµ nh÷ng lo¹i thuèc cã t¸c dông an thÇn, ®iÒu ¸p, gi¶m ®au. Nhng c¸c s¶n phÈm thuéc lo¹i cao xoa, dÇu giã th× søc c¹nh tranh cña xÝ nghiÖp cßn thÊp.
Nh×n chung, mÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng nhng c¸c s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp chÊt lîng cha cao h¬n h¼n so víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i cña ®èi thñ c¹nh tranh, ®Æc biÖt lµ so víi hµng ngo¹i nhËp. V× vËy cha ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng ViÖt Nam vµ khã th©m nhËp vµo thÞ trêng níc kh¸c. Do ®ã s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp muèn chiÕm ®îc thÞ phÇn ngµy cµng lín ngay trªn thÞ trêng néi ®Þa, v¬n tíi thÞ trêng c¸c níc kh¸c, tríc m¾t lµ thÞ trêng ASEAN th× kh«ng cã con ®êng nµo kh¸c lµ ph¶i n©ng cao chÊt lîng.
§Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, xÝ nghiÖp cÇn thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau:
Mét lµ: Lµm tèt c«ng t¸c nghiªn cøu vµ thiÕt kÕ c«ng thøc thuèc. Muèn vËy ph¶i ®Çu t vÒ mÆt con ngêi ®i ®«i víi viÖc trang bÞ c¸c phßng thÝ nghiÖm hiÖn ®¹i ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng nghiªn cøu.
Hai lµ: TiÕp tôc ®Çu t ®æi míi trang thiÕt bÞ, nªn chó träng ®Çu t cã träng ®iÓm, ®Çu t ®Ó ®ång bé ho¸ d©y chuyÒn s¶n xuÊt; m¹nh d¹n thay thÕ mét sè m¸y mãc, d©y chuyÒn c«ng nghÖ ®· cò vµ l¹c hËu; ®Çu t mua s¾m c¸c d©y truyÒn, m¸y mãc cã thÓ s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm míi, phï hîp víi nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng.
§èi víi xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2, cÇn ®æi míi c«ng nghÖ theo ph¬ng ¸n ®Çu t c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®¹t tiªu chuÈn GMP (Good Manufacturing Practise: Thùc hµnh tèt s¶n xuÊt thuèc), tríc tiªn nªn ®Çu t vµo d©y chuyÒn s¶n xuÊt thuèc kh¸ng sinh lµ lo¹i mÆt hµng chiÕm tû träng lín, ®ång thêi nªn ®Çu t mét d©y chuyÒn s¶n xuÊt dÞch truyÒn ®ång bé ®Ó ®¶m b¶o chiÕm lÜnh thÞ trêng dÞch truyÒn trong níc b»ng u thÕ chÊt lîng.
Ba lµ: KiÓm tra nghiªm ngÆt qui tr×nh s¶n xuÊt, ®¶m b¶o chÊt lîng nguyªn liÖu dïng trong s¶n xuÊt bëi v× nguyªn liÖu lµm thuèc cã vai trß rÊ quan träng trong viÖc h×nh thµnh chÊt lîng dîc phÈm, lµm tèt ë kh©u nµy sÏ gióp gi¶m thiÓu s¶n phÈm lçi, s¶n phÈm kÐm chÊt lîng.
Bèn lµ: Bªn c¹nh viÖc ®Çu t trang thiÕt bÞ kiÓm nghiÖm hiÖn ®¹i, ®µo t¹o c¸n bé kiÓm nghiÖm giái, n¾m v÷ng c¸c ph¬ng ph¸p kiÓm nghiÖm míi th× ë mçi c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, mçi ph©n xëng ph¶i tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt lîng cña s¶n phÈm do ph©n xëng m×nh lµm ra vµ trong mçi ph©n xëng tæ s¶n xuÊt sau sÏ kiÓm tra chÊt lîng cña tæ s¶n xuÊt ®øng tríc. VÝ nh trong ph©n xëng s¶n xuÊt thuèc viªn th× tæ xay r©y sÏ kiÓm tra chÊt lîng cña tæ nguyªn vËt liÖu, tæ pha chÕ sÏ kiÓm tra chÊt lîng cña tæ xay r©y, tæ dËp viªn (hoÆc bao viªn) sÏ kiÓm tra chÊt lîng cña tæ pha chÕ...vµ cø thÕ cho ®Õn khi ®ãng gãi, giao nhËn thµnh phÈm. §iÒu quan träng lµ ý thøc
N¨m lµ: §µo t¹o vµ sö dông ®éi ngò c«ng nh©n cã tr×nh ®é kü thuËt, tay nghÒ cao, ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý am hiÓu vÒ nghiÖp vô kinh doanh, cã kiÕn thøc vÒ kinh tÕ thÞ trêng, cã kü n¨ng øng xö vµ gi¶i quyÕt c¸c t×nh huèng trong ho¹t ®éng kinh doanh. Bëi v× con ngêi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh nhÊt, lµ ch×a kho¸ dÉn ®Õn thµnh c«ng trong kinh doanh.
Song song víi vÊn ®Ò n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, xÝ nghiÖp còng cÇn ph¶i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nghiªn cøu ph¸t triÓn s¶n phÈm míi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao vµ ®a d¹ng cña ngêi tiªu dïng. XÐt trong ®iÒu kiÖn thÞ trêng dîc ViÖt Nam hiÖn nay, c¸c lo¹i thuèc truyÒn thèng cã rÊt nhiÒu ®¬n vÞ s¶n xuÊt, th× nghiªn cøu ph¸t triÓn s¶n phÈm míi lµ mét híng ®i ®óng cña xÝ nghiÖp ®Ó ®Èy m¹nh tiªu thô vµ th©m nhËp vµo c¸c thÞ trêng míi. S¶n phÈm míi cña xÝ nghiÖp cã thÓ ®¬c nghiªn cøu ph¸t triÓn theo c¸c híng sau:
S¶n phÈm c¶i tiÕn trªn c¬ së cò: Thuèc Ealmzin, Coderin... nh÷ng s¶n phÈm nµy cã thÓ ®æi míi b»ng h×nh thøc bao gãi. Cô thÓ lµ chuyÓn tõ ®ãng lä thuèc rêi sang ®ãng vØ, t¹o ra sù thuËn tiÖn cho ngêi sö dông, hÕt ®Õn ®©u mua ®Õn ®ã, nhiÒu ngêi tríc kia chØ cÇn dïng víi sè lîng nhá nhng ph¶i mua c¶ mét lä. XÝ nghiÖp nªn chuyÓn dÇn nh÷ng s¶n phÈm cã qui c¸ch ®ãng gãi lín sang qui c¸ch ®ãng gãi nhá h¬n; tõ èng nhän ®Çu sang èng cæ bång; hoÆc chuyÓn tõ viªn nÐn sang viªn nang, viªn bao phim...nh»m t¹o sù thuËn tiÖn cho ngêi sö dông.
S¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt hoµn toµn theo mÉu cña níc ngoµi: Víi c¸ch nµy, xÝ nghiÖp ®· s¶n xuÊt thµnh c«ng thuèc Vinca, erytomycin vµ bíc ®Çu ®· ®îc kh¸ch hµng tÝn nhiÖm. C«ng hiÖu còng nh mÉu m· cña c¸c lo¹i thuèc nµy kh«ng thua kÐm s¶n phÈm nhËp ngo¹i cïng lo¹i nhng gi¸ l¹i rÎ h¬n. §Æc biÖt thuèc Vinca lµ mét dîc phÈm cã nhiÒu hµm lîng Ancaloid quÝ (tríc kia ph¶i nhËp tõ Hungary, Ên §é) cã hiÖu qu¶ trong viÖc ®iÒu trÞ huyÕt ¸p, an thÇn kinh, t¨ng cêng tuÇn hoµn n·o, kÝch thÝch tiªu hãa, ng¨n ngõa tèt c¸c yÕu tè g©y ung th m¸u, ung th phæi...
S¶n phÈm míi hoµn toµn: §îc nghiªn cøu, thö nghiÖm vµ cho ra ®êi t¹i xÝ nghiÖp nh: thuèc chèng lao Pyrazynamind, Ethabatol, thuèc gi¶m ®au Ibufrofen... Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, hÇu nh n¨m nµo xÝ nghiÖp còng cho ra ®êi mét sè s¶n phÈm míi. N¨m 2000, xÝ nghiÖp ®· tù nghiªn cøu thµnh c«ng 20 lo¹i thuèc míi vµ ®îc B« y tÕ cÊp giÊp phÐp, trong ®ã xÝ nghiÖp ®· ®a vµo s¶n xuÊt 12 lo¹i vµ ®îc ngêi tiªu dïng chÊp nhËn.
5. PhÊn ®Êu gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm
Gi¸ c¶ lµ mét trong 4 tham sè c¬ b¶n cña marketing hçn hîp, nã lµ nh©n tè ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn quyÕt ®Þnh mua hµng cña kh¸ch hµng. V× thÕ bªn c¹nh viÖc n©ng cao chÊt lîng th× h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm còng lµ mét yÕu tè thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp. Tríc ®©y, B¸c Hå ®· tõng nãi: “NÕu s¶n xuÊt nhiÒu vµ tèt nhng gi¸ ®¾t qu¸ Ýt ngêi mua th× hµng ø ®äng, ho¹t ®éng s¶n xuÊt sÏ bÕ t¾c. V× vËy, s¶n xuÊt ®· tèt l¹i ph¶i rΔ. Mµ muèn cho s¶n phÈm rÎ th× kh«ng cã con ®êng nµo kh¸c lµ phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Tuy nhiªn, thuèc t©n dîc lµ mét mÆt hµng cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn søc khoÎ vµ tÝnh m¹ng cña ngêi sö dông, cho nªn vÊn ®Ò chÊt lîng s¶n phÈm ph¶i ®îc ®Æt lªn hµng ®Çu. Gi¸ b¸n h¹ lµ mét vÊn ®Ò quan träng nhng chÊt lîng s¶n phÈm míi lµ yÕu tè quan träng nhÊt ®Ó ngêi tiªu dïng quyÕt ®Þnh cã mua s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp hay kh«ng. Trong nhiÒu trêng hîp s¶n phÈm cã gi¸ b¸n h¬i cao nhng chÊt lîng rÊt tèt th× s¶n phÈm ®ã vÉn ®îc ngêi tiªu dïng chÊp nhËn. Do ®ã song song víi c¸c biÖn ph¸p nh»m gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm th× xÝ nghiÖp ph¶i lu«n quan t©m vµ chó träng ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm.
Muèn gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm tríc hÕt cÇn ph¶i:
Nghiªn cøu c¬ cÊu gi¸ thµnh, tøc lµ nghiªn cøu tû träng cña mçi kho¶n môc trong gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm, tõ ®ã x¸c ®Þnh träng ®iÓm h¹ gi¸ thµnh.
Ph©n tÝch kü c¸c kho¶n môc gi¸ thµnh ®Ó t×m ra nguyªn nh©n lµm t¨ng hoÆc gi¶m gi¸ thµnh, ph¸t hiÖn c¸c kh¶ n¨ng tiÒm n¨ng ®Ó h¹ gi¸ thµnh.
§Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p gi¶m gi¸ thµnh vµ ph¶i tÝnh to¸n ¶nh hëng cña c¸c biÖn ph¸p ®ã.
§Ó gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, xÝ nghiÖp nªn tËp trung gi¶i quyÕt tèt nh÷ng vÊn ®Ò sau:
KhuyÕn khÝch tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt b»ng c¸ch x©y dùng ®Þnh møc sö dông nguyªn vËt liÖu cho tõng lo¹i s¶n phÈm, bëi v× ®©y lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é l·ng phÝ hay tiÕt kiÖm trong viÖc sö dông nguyªn vËt liÖu tõ ®ã cã møc thëng ph¹t hîp lý.
Qu¶n lý chÆt chÏ kh©u thu mua nguyªn vËt liÖu, chó ý t×m kiÕm nh÷ng nguån nguyªn liÖu rÎ h¬n nhng vÉn ®¶m b¶o chÊt lîng cho s¶n xuÊt. Nªn t¨ng cêng sö dông c¸c lo¹i dîc liÖu s¶n xuÊt trong níc mµ chÊt lîng kh«ng thua kÐm g× nguyªn liÖu nhËp khÈu. §Æc biÖt xÝ nghiÖp cÇn ®Èy m¹nh nghiªn cøu tù s¶n xuÊt nguyªn liÖu dïng trong s¶n xuÊt.
N©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng b»ng c¸ch c¶i tiÕn tæ chøc s¶n xuÊt, n©ng cao tr×nh ®é c¬ giíi ho¸, tù ®éng ho¸, khai th¸c tèi ®a c«ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ.
T¨ng nhanh vßng chu chuyÓn cña hµng ho¸, cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó gi¶m thêi gian lu kho cña hµng ho¸ nh»m lµm gi¶m chi phÝ lu kho. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c c¸n bé phßng kÕ ho¹ch cung øng ph¶i nghiªn cøu kü nhu cÇu thÞ trêng, vÒ tõng lo¹i s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp, vÒ thêi gian s¶n xuÊt ®Ó lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt tõng lo¹i s¶n phÈm sao cho hîp lý nhÊt, víi thêi gian lu kho ng¾n nhÊt mµ vÉn ®¸p øng ®ñ nhu cÇu cña thÞ trêng.
Bè trÝ vµ sö dông lao ®éng mét c¸ch hîp lý, x©y dùng bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ, cã hiÖu qu¶ v× hiÖn nay bé m¸y ®iÒu hµnh cña xÝ nghiÖp cßn kh¸ cång kÒnh víi 11 phßng ban mµ chØ cã 4 ph©n xëng s¶n xuÊt. Gi¶m bít c¸c kho¶n chi phÝ hµnh chÝnh kh«ng cÇn thiÕt, tiÕt kiÖm ®óng møc chi phÝ phôc vô cho héi nghÞ, häp hµnh.
6. T¨ng cêng ho¹t ®éng qu¶ng c¸o
Qu¶ng c¸o trong ngµnh Dîc cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng bëi v× bªn c¹nh môc ®Ých th¬ng m¹i th× viÖc th«ng tin, giíi thiÖu cho kh¸ch hµng n¾m ®îc nh÷ng tiªu chÝ vÒ thuèc nh: c«ng dông, c¸ch dïng, liÒu dïng, h¹n dïng, chØ ®Þnh, chèng chØ ®Þnh¼ lµ rÊt cÇn thiÕt. Muèn ngêi d©n sö dông thuèc hîp lý, an toµn vµ hiÖu qu¶ th× qu¶ng c¸o lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p th«ng tin phï hîp nhÊt. Bªn c¹nh ®ã, nã cßn gióp cho ngêi bÖnh lùa chän ®îc lo¹i thuèc phï hîp víi m×nh. Bëi v× nh chóng ta biÕt hiÖn nay cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp cïng s¶n xuÊt mét lo¹i thuèc cã c«ng hiÖu vµ t¸c dông t¬ng ®¬ng hoÆc gÇn gièng nhau, råi t×nh tr¹ng nh¸i tªn goi, nh·n hiÖu, mÉu m· cña nhau. Do ®ã, nÕu nh xÝ nghiÖp kh«ng th«ng tin,qu¶ng c¸o chØ cho kh¸ch hµng thÊy ®îc nh÷ng ®iÓm ®Æc trng, kh¸c biÖt cña s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp so víi s¶n phÈm cïng lo¹i cña ®èi thñ c¹nh tranh th× viÖc kh¸ch hµng nhÇm lÉn lµ ®iÒu khã tr¸nh khái. MÆt kh¸c, cã t¨ng cêng qu¶ng c¸o th× míi kÝch thÝch ®îc nhu cÇu tiªu dïng cña kh¸ch hµng, tõ chç cha biÕt g× vÒ xÝ nghiÖp, sau khi ®äc/nghe/xem qu¶ng c¸o nhiÒu lÇn th× sÏ quen thuéc víi s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp, tõ ®ã tiÕn tíi sö dông thö råi quen dÇn víi nh·n hiÖu cña xÝ nghiÖp. Nh vËy, qu¶ng c¸o lµ mét c«ng cô rÊt quan träng ®Ó ®Èy m¹nh tiªu thô.
Tuy nhiªn hiÖn nay ho¹t ®éng qu¶ng c¸o cña xÝ nghiÖp cha ®îc quan t©m ®Çu t ®óng møc. C¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o phÇn lín míi chØ dùa vµo c¶m tÝnh. XÝ nghiÖp quan s¸t thÞ trêng råi ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh qu¶ng c¸o cho c¸c mÆt hµng. Ph¬ng tiÖn qu¶ng c¸o chñ yÕu cña xÝ nghiÖp lµ b¸o chÝ nhng thêi gian kh«ng nhiÒu vµ kh«ng thêng xuyªn, chØ tËp trung vµo nh÷ng dÞp cuèi n¨m hay nh÷ng dÞp xÝ nghiÖp ®a s¶n phÈm míi vµo thÞ trêng. Cßn c¸c ph¬ng tiÖn truyÒn h×nh, ph¸t thanh th× rÊt Ýt.
ThiÕt nghÜ ®Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp th× hµng n¨m cïng víi kÕ ho¹ch mua-b¸n hµng ho¸, xÝ nghiÖp nªn lËp ra kÕ ho¹ch qu¶ng c¸o, kÕ ho¹ch ph¶i lËp thêng xuyªn cho tõng n¨m vµ tõng thêi kú trong n¨m.
Trong mçi kÕ ho¹ch qu¶ng c¸o cña xÝ nghiÖp, cÇn x¸c ®Þnh nh÷ng néi dung c¬ b¶n sau:
X¸c ®Þnh môc tiªu qu¶ng c¸o: Qu¶ng c¸o ®Ó t¨ng cêng lîng b¸n hay cñng cè uy tÝn cña s¶n phÈm, uy tÝn cña xÝ nghiÖp ®Ó c¹nh tranh.
X¸c ®Þnh danh môc mÆt hµng qu¶ng c¸o: Trªn c¬ së tõng môc tiªu qu¶ng c¸o, xÝ nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh danh môc mÆt hµng qu¶ng c¸o trong kÕ ho¹ch qu¶ng c¸o cña m×nh.
X¸c ®Þnh ®èi tîng qu¶ng c¸o cña xÝ nghiÖp: Víi môc tiªu vµ mÆt hµng qu¶ng c¸o nhÊt ®Þnh, xÝ nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh ®èi tîng qu¶ng c¸o ë ®©y lµ c¸c trung gian ph©n phèi hay ngêi sö dông.
X¸c ®Þnh h×nh thøc vµ ph¬ng tiÖn qu¶ng c¸o: Trong thêi gian tíi ®©y, xÝ nghiÖp cÇn më réng qu¶ng c¸o trªn truyÒn h×nh, ®µi ph¸t thanh, ¸p phÝch ë c¸c n¬i b¸n hµng, sö dông triÖt ®Ó t¸c dông cña c¸c biÓn hiÖu qu¶ng c¸o.
Dù kiÕn chi phÝ qu¶ng c¸o: XÝ nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh kÕ ho¹ch ®Þnh møc chi phÝ æn ®Þnh: tû lÖ chi phÝ cÇn cho nh÷ng mÆt hµng míi lµ chñ yÕu, chiÕm kho¶ng 40% tæng chi phÝ qu¶ng c¸o cña xÝ nghiÖp, nh÷ng mÆt hµng truyÒn thèng ®· kh¸ quen thuéc víi ngêi tiªu dïng, do ®ã chi phÝ qu¶ng c¸o thÊp h¬n, kho¶ng 30% tæng chi phÝ vµ cßn 30% lµ dïng vµo viÖc n©ng cao uy tÝn cña xÝ nghiÖp.
KÕ ho¹ch qu¶ng c¸o sÏ gióp xÝ nghiÖp thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶ng c¸o thêng xuyªn, kÞp thêi vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt.
III. KiÕn nghÞ
1. VÒ phÝa doanh nghiÖp
Nh phÇn trªn ®· nªu, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp. Vµ còng ®· ®a ra mét sè biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp (5 biÖn ph¸p). Nhng ®ã míi chØ lµ nh÷ng biÖn ph¸p mang tÝnh chÊt côc bé, cha cã tÝnh hÖ thèng hay nãi c¸ch kh¸c nh÷ng biÖn ph¸p ®ã míi chØ lµ “®iÒu kiÖn cÇn”, ph¶i t×m ra “®iÒu kiÖn ®ñ” th× míi toµn diÖn. VËy “®iÒu kiÖn ®ñ” ®ã lµ g×? Gi¶i ph¸p nµo lµ gi¶i ph¸p quan träng nhÊt, khoa häc nhÊt, kh¸i qu¸t nhÊt, cã tÝnh hÖ thèng vµ thùc tiÔn nhÊt ®Ó n©ng cao chÊt lîng thuèc cña xÝ nghiÖp?
Theo em, gi¶i ph¸p ®ã lµ ®µo t¹o vµ gi¸o dôc vÒ chÊt lîng, qu¶n lý chÊt lîng toµn diÖn (TQM) vµ tõng bíc ¸p dông nã trong xÝ nghiÖp... (Total Quality Management = TQM = Qu¶n lý chÊt lîng toµn diÖn = Qu¶n lý chÊt lîng ®ång bé = Qu¶n lý chÊt lîng tæng hîp).
Nh tiÕn sÜ Kaoru Iskikawa-mét chuyªn gia hµng ®Çu cña NhËt B¶n vÒ qu¶n lý chÊt lîng: “Qu¶n lý chÊt lîng b¾t ®Çu b»ng ®µo t¹o vµ kÕt thóc còng b»ng ®µo t¹o”. Do vËy, muèn n©ng cao chÊt lîng thuèc cña xÝ nghiÖp ph¶i gi¸o dôc, ®µo t¹o nh÷ng tri thøc c¬ b¶n nhÊt, chung nhÊt vÒ chÊt lîng vµ qu¶n lý chÊt lîng cho mäi bé phËn (kh«ng riªng g× bé phËn s¶n xuÊt mµ lµ tÊt c¶ c¸c bé phËn trong xÝ nghiÖp), mäi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong xÝ nghiÖp. Ph¶i thiÕt lËp mét hÖ thèng ®µo t¹o còng nh t¹o ra ph¬ng thøc ho¹t ®éng sao cho ch¬ng tr×nh ®µo t¹o vÒ chÊt lîng vµ qu¶n lý chÊt lîng phï hîp vµ g¾n liÒn víi viÖc n©ng cao tr×nh ®é cho c¶ c¸c nh©n viªn míi vµ c¶ c¸c cÊp l·nh ®¹o vµ thùc sù thóc ®Èy c«ng viÖc cña tõng ngêi ngay t¹i c¬ng vÞ c«ng t¸c cña hä vµ t¹i mäi kh©u ho¹t ®éng.
Ph¶i t¹o lËp ý thøc vÒ chÊt lîng ®Ó mçi ngêi, mçi bé phËn cã thÓ biÕt hµnh ®éng tõ c¸i ®¬n gi¶n nhÊt, c¸i cã thÓ lµm ®îc, ph¸t huy ®îc tÊt c¶ mäi c«ng cô vµ kh¶ n¨ng hiÖn cã ®Ó tõng bíc n©ng cao chÊt lîng thuèc cña xÝ nghiÖp. Kh«ng chê ®Õn lóc xÝ nghiÖp ®îc Nhµ níc ®Çu t lín, xÝ nghiÖp ®¹t tiªu chuÈn GMP (Thùc hµnh tèt s¶n xuÊt thuèc) míi n©ng cao chÊt lîng. Do vËy, trong viÖc nghiªn cøu thiÕt kÕ c«ng thøc chÕ phÈm ph¶i tÝnh ®Õn ®¶m b¶o sinh kh¶ dông vµ ®é æn ®Þnh cña thuèc. Vµ ®iÒu nµy lµ cã thÓ lµm ®îc trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay cña xÝ nghiÖp.
Trong xÝ nghiÖp cÇn tæ chøc s¾p xÕp l¹i c¸c bé phËn, phßng ban trong hÖ thèng ®¶m b¶o chÊt lîng sao cho: Cã mét hÖ thèng tæ chøc víi c¬ cÊu hîp lý: §ñ sè lîng c¸n bé víi chÊt lîng cÇn thiÕt. NhiÖm vô cña tõng bé phËn, mèi quan hÖ, qui tr×nh lµm viÖc ph¶i râ rµng, hîp lý vµ ®îc qui ®Þnh b»ng v¨n b¶n. C¸c bé phËn cÊu thµnh ph¶i gi¸m s¸t lÉn nhau, trong ®ã phßng ®¶m b¶o chÊt lîng ®iÒu hoµ vµ gi¸m s¸t ®îc mäi ho¹t ®éng ®¶m b¶o chÊt lîng cña xÝ nghiÖp.
ThiÕt lËp mét hÖ thèng ®¶m b¶o chÊt lîng trªn c¬ së khoa häc vµ thùc tiÔn kh«ng tèn tiÒn ®Çu t, cã thÓ t¹o ra hiÖu qu¶ lín. Bëi v× tæ chøc chÝnh lµ søc m¹nh. Vµ ®iÒu nµy xÝ nghiÖp hoµn toµn cã thÓ lµm ®îc.
Cã thÓ nãi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt thuèc cña ViÖt Nam nãi chung vµ xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 nãi riªng muèn n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cña m×nh ngang tÇm khu vùc vµ thÕ giíi còng cha cã con ®êng nµo hay h¬n lµ Nghiªn cøu vµ triÓn khai ¸p dông qu¶n lý chÊt lîng ®ång bé ®Ó ®Èy doanh nghiÖp lªn vµ khi ®¹t GMP (Thùc hµnh tèt s¶n xuÊt thuèc) hoÆc ISO 9000 sÏ xin chøng nhËn.
Quan ®iÓm nµy còng phï hîp víi quan ®iÓm cña gi¸o s Masao Nagao-chuyªn gia t vÊn NhËt B¶n: “T«i tin r»ng c¸c nhµ s¶n xuÊt cã thÓ s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm cã chÊt lîng tèt nÕu hä tu©n thñ Qu¶n lý chÊt lîng ®ång bé hoÆc ISO 9000, hoÆc tu©n thñ c¶ hai. Iso 9000 cho chóng ta biÕt: CÇn ph¶i lµm g× ®Ó ®¶m b¶o chÊt lîng. Trong khi ®ã, Qu¶n lý chÊt lîng ®ång bé híng dÉn chóng ta cÇn ph¶i lµm g× vµ lµm thÕ nµo ®èi víi c¸c yÕu tè chÊt lîng, gi¸ thµnh, cung øng vµ an toµn. Nh chóng ta ®· biÕt, kh«ng ph¶i dÔ dµng g× ®Ó ®îc chøng nhËn phï hîp ISO 9000. Bëi v× muèn ®îc nh vËy th× Ýt nhÊt ph¶i cã hÖ thèng chÊt lîng ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña ISO 9000. Trong khi ®ã, c¸c xÝ nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn mét sè ho¹t ®éng Qu¶n lý chÊt lîng ®ång bé nÕu hä muèn, bÊt chÊp hä ®ang ë møc ®é qu¶n lý chÊt lîng ®ång bé nµo” (TrÝch trong Qu¶n lý chÊt lîng toµn diÖn cña Ph¹m B¸ Cöu vµ NguyÔn V¨n Chiªn, NXB thµnh phè HCM n¨m 1998). Em cho r»ng tiÕn tíi vµ cÇn ph¶i ¸p dông Qu¶n lý chÊt lîng ®ång bé lµ bíc ph¸t triÓn tÊt yÕu cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nãi chung vµ xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 nãi riªng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
2. VÒ phÝa Nhµ níc
Nhµ níc cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p kÞp thêi vµ ®ång bé ®Ó t¹o lËp m«i trêng ho¹t ®éng kinh doanh cho doanh nghiÖp. Bëi v× thÞ trêng dîc ë ViÖt Nam hiÖn nay cßn tån t¹i qu¸ nhiÒu bÊt cËp nh:
Thuèc gi¶, thuèc nhËp lËu, thuèc qu¸ h¹n, thuèc kÐm chÊt lîng vÉn ®îc bµy b¸n trªn thÞ trêng ®· g©y ra nh÷ng thiÖt h¹i to lín vÒ tµi chÝnh còng nh uy tÝn cña nh÷ng ®¬n vÞ s¶n xuÊt thuèc ch©n chÝnh.
ThÞ trêng thuèc ph¸t sinh nh÷ng c¹nh tranh gay g¾t, quyÕt liÖt, kh«ng c©n søc vµ ®«i khi kh«ng lµnh m¹nh gi÷a thuèc nhËp khÈu vµ thuèc s¶n xuÊt trong níc, gi÷a thuèc cña c«ng ty níc ngoµi, gi÷a c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt trong níc víi nhau.
T×nh tr¹ng nh¸i mÉu m· tªn thuèc cßn phæ biÕn: thuèc trong níc nh¸i mÉu m· thuèc níc ngoµi, thuèc níc ngoµi nh¸i mÉu m· thuèc níc ta, thuèc trong níc nh¸i mÉu m· cña nhau. Mét sè c«ng ty, xÝ nghiÖp trong níc lu hµnh thuèc trªn thÞ trêng kh«ng ®óng víi mÉu m·, nh·n hiÖu ®· tr×nh bµy trong hå s¬ xin phÐp t¹i Bé Y tÕ. Trªn hép thuèc kh«ng in tiÕng ViÖt, chØ ghi b»ng tiÕng níc ngoµi... thËm chÝ lu hµnh c¶ nh÷ng thuèc cha ®îc cÊp sè ®¨ng ký trªn thÞ trêng.
NhiÒu ®¬n vÞ cïng nhËp khÈu, s¶n xuÊt mét mÆt hµng dÉn ®Õn cã t×nh tr¹ng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh vÒ gi¸ c¶.
ë mét níc ph¶i nhËp khÈu hÇu hÕt nguyªn liÖu lµm thuèc nh ë níc ta hiÖn nay th× t×nh tr¹ng bÞ ®éng, phô thuéc vµo nguån nguyªn liÖu níc ngoµi lµ ®iÒu khã tr¸nh khái (Nguån nguyªn liÖu cña xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 còng chñ yÕu lµ nhËp khÈu).
C¸c doanh nghiÖp dîc nãi chung, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt thiÕu vèn lu ®éng, thiÕu vèn ®Çu t ®Ó më réng kh¶ n¨ng kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh...
Trªn ®©y, míi chØ lµ mét sè tån t¹i ®· g©y ra kh«ng Ýt khã kh¨n, ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp dîc nãi chung vµ xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 nãi riªng.
§Ó kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i nµy, theo em Nhµ níc cÇn thùc hiÖn ®ång bé nh÷ng gi¶i ph¸p sau:
Nhanh chãng hoµn thiÖn hÖ thèng luËt, qui chÕ qu¶n lý dîc: tr×nh Quèc héi th«ng qua ®Ó ban hµnh LuËt Dîc, trªn c¬ së ®ã rµ so¸t l¹i toµn bé hÖ thèng qui chÕ, c¸c thêng qui kü thuËt vµ hÖ thèng tiªu chuÈn vÒ dîc.
Tæ chøc l¹i vµ t¨ng cêng hÖ thèng kiÓm tra Nhµ níc vÒ chÊt lîng thuèc. Trao quyÒn xö lý cho c¬ quan trùc tiÕp kiÓm tra chÊt lîng thuèc trªn thÞ trêng ®Ó g¾n tr¸ch nhiÖm víi quyÒn lùc trong viÖc qu¶n lý thÞ trêng, t¹o hiÖu qu¶ trong viÖc r¨n ®e c¸c ®èi tîng cã ý ®Þnh lµm ¨n phi ph¸p.
Xö lý nghiªm kh¾c c¸c trêng hîp nhËp lËu, lµm thuèc gi¶, thuèc nh¸i mÉu m· nh·n hiÖu.
§a d¹ng ho¸ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, ®Èy nhanh qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ nh»m huy ®éng nguån vèn trong níc th«ng qua viÖc b¸n cæ phÇn, b¸n kho¸n hoÆc cho thuª doanh nghiÖp. KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp n©ng cao n¨ng lùc nghiªn cøu ®Ó t¹o ra s¶n phÈm míi. KhuyÕn khÝch sö dông thuèc trong níc cã chÊt lîng tèt, u tiªn mua thuèc s¶n xuÊt trong níc ®¹t tiªu chuÈn GMP cho ch¨m sãc søc kháe ban ®Çu vµ cho nhu cÇu bÖnh viÖn tõ nguån ng©n s¸ch nhµ níc, coi ®©y lµ biÖn ph¸p hç trî s¶n xuÊt thuèc néi ®Þa.
Chó träng ®Çu t ph¸t triÓn c¸c vïng dîc liÖu, c¸c vïng nu«i trång c©y, con lµm thuèc ®Ó t¹o ra nguån nguyªn liÖu trong níc dåi dµo vµ cã chÊt lîng cao phôc vô cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng bÞ ®éng vµo nguån nguyªn liÖu cña níc ngoµi vµ tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ cho Nhµ níc.
§a c«ng t¸c chØ ®¹o vµ vËn ®éng sö dông thuèc hîp lý, an toµn, hiÖu qu¶ thµnh c«ng t¸c träng t©m vµ thêng xuyªn cña ngµnh Y tÕ. §Èy m¹nh c«ng t¸c truyÒn th«ng ®¹i chóng vÒ thuèc. KiÓm so¸t chÆt chÏ ho¹t ®éng qu¶ng c¸o vµ xóc tiÕn th¬ng m¹i vÒ thuèc.
HiÖn ®¹i hãa hÖ thèng ®¶m b¶o chÊt lîng thuèc. N©ng cao n¨ng lùc c¸c phßng kiÓm nghiÖm thuèc ®Ó cã thÓ kiÓm nghiÖm ®a sè dîc phÈm lu th«ng trªn thÞ trêng.
Hoµn thiÖn c¬ chÕ thanh tra, kiÓm tra vµ t¨ng cêng c«ng t¸c hËu kiÓm trong ho¹t ®éng kinh doanh, ®Èy m¹nh c«ng t¸c tù kiÓm tra cña c¸c c¬ së.
X©y dùng chÝnh s¸ch u tiªn cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t vµo nghiªn cøu ph¸t triÓn s¶n phÈm míi, ®æi míi c«ng nghÖ, doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm xuÊt khÈu nh: cho vay vèn dµi h¹n, l·i suÊt u ®·i, miÔn gi¶m thuÕ trong thêi gian ®Çu...
Nhµ níc nªn t¹o ®iÒu kiÖn hç trî cho vay vèn u ®·i ®Ó dÇn dÇn n©ng cÊp c¶i t¹o, x©y dùng míi c¬ së vËt chÊt cña doanh nghiÖp.
T¨ng cêng hÖ thèng tÝn dông t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc huy ®éng vèn ®Ó ®Çu t cho s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, thuËn lîi trong thanh to¸n th¬ng m¹i.
ViÖc qui ho¹ch l¹i m¹ng líi cung øng ph©n phèi thuèc t¹o ra c¸c kªnh ph©n phèi g¾n víi viÖc tæ chøc s¾p xÕp c¸c doanh nghiÖp trong ph¹m vi c¶ níc ®Ó dÇn dÇn xo¸ bá sù chång chÐo, lËp l¹i trËt tù kinh doanh trong cung øng thuèc lµ viÖc lµm cÇn thiÕt, ph¶i cã sù chØ ®¹o thèng nhÊt tõ trung ¬ng tíi ®Þa ph¬ng.
KÕt luËn
Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng c¹nh tranh gay g¾t, vÊn ®Ò bøc xóc vµ trë nªn cÊp thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp lµ lµm thÕ nµo ®Ó tiªu thô ®îc s¶n phÈm cña ®¬n vÞ m×nh. Bëi v× chØ khi s¶n phÈm ®îc tiªu thô, doanh nghiÖp míi thu håi ®îc vèn ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, t¸i s¶n xuÊt më réng vµ thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña m×nh. Nãi c¸ch kh¸c, tiªu thô s¶n phÈm lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nhng l¹i lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
XÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2 lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc chuyªn s¶n xuÊt c¸c lo¹i thuèc t©n dîc phôc vô cho nhu cÇu phßng vµ ch÷a bÖnh cña nh©n d©n. Trong thêi gian qua, xÝ nghiÖp ®· kh«ng ngõng lín m¹nh vµ kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ trêng dîc ViÖt Nam. S¶n phÈm cña xÝ nghiÖp ®îc ngêi tiªu dïng tÝn nhiÖm, kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¬ng ®èi tèt, doanh thu n¨m sau cao h¬n n¨m tríc, ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn. Cã ®îc kÕt qu¶ nh vËy mét phÇn lµ do xÝ nghiÖp ®· biÕt tæ chøc tèt ho¹t ®éng tiªu thô. Tuy nhiªn, xÝ nghiÖp còng ph¶i ®èi ®Çu víi nhiÒu khã kh¨n trong giai ®o¹n míi: Thø nhÊt, m«i trêng kinh doanh ®· thay ®æi, cung lín h¬n cÇu. Thø hai, yªu cÇu cña kh¸ch hµng ngµy cµng ®ßi hái cao h¬n. Thø ba, sù c¹nh tranh diÔn ra kh«ng chØ trong mçi níc, c¹nh tranh ®· mang tÝnh toµn cÇu. Thø t, luËt quèc tÕ vµ quèc gia ngµy cµng g¾t gao h¬n. Vµ khã kh¨n nµy cµng nh©n lªn khi ViÖt Nam tham gia khu mËu dÞch tù do ASEAN (AFTA) n¨m 2003. VÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi xÝ nghiÖp lµ lµm sao cã thÓ ®øng v÷ng ë thÞ trêng trong níc (V× khi c¸nh cöa AFTA réng më, hµng hãa ViÖt Nam ph¶i chÞu sù c¹nh tranh khèc liÖt víi hµng ho¸ c¸c níc ASEAN kh¸c ngay trªn thÞ trêng ViÖt Nam) vµ v¬n tíi thÞ trêng c¸c níc kh¸c.
LuËn v¨n tèt nghiÖp víi ®Ò tµi “Mét sè biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2” lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh nghiªn cøu cña em trong thêi gian thùc tËp t¹i xÝ nghiÖp kÕt hîp víi nh÷ng kiÕn thøc ®· tÝch luü ®îc t¹i nhµ trêng. Em hy väng r»ng víi nh÷ng biÖn ph¸p vµ kiÕn nghÞ ®a ra trong luËn v¨n nµy sÏ gãp phÇn gióp cho ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n.
tµi liÖu tham kh¶o
Gi¸o tr×nh Th¬ng m¹i doanh nghiÖp - Trêng ®¹i häc KTQD Chñ biªn: PGS.TS §Æng §×nh §µo NXB Thèng kª 2001
Gi¸o tr×nh Kinh tÕ th¬ng m¹i - Trêng ®¹i häc KTQD Chñ biªn: PGS.TS NguyÔn Duy Bét PGS.TS §Æng §×nh §µo Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc 2001.
Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ doanh nghiÖp th¬ng m¹i - Trêng ®¹i häc KTQD Chñ biªn: PGS.TS Hoµng Minh §êng TS NguyÔn Thõa Léc Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc 2001.
Gi¸o tr×nh Kinh doanh kho vµ bao b× - Trêng ®¹i häc KTQD Chñ biªn: PGS.TS Hoµng Minh §êng Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc 2000
Qu¶n trÞ Marketing Philip Kotler Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª 2001
Qu¶n lý chÊt lîng toµn diÖn Chñ biªn: Ph¹m B¸ Cöu NguyÔn V¨n Chiªn Nhµ xuÊt b¶n thµnh phè Hå ChÝ Minh 2001
C¸c b¸o vµ t¹p chÝ: - T¹p chÝ Dîc häc - B¸o Søc khoÎ vµ ®êi sèng - B¸o Sµi gßn tiÕp thÞ
Niªn gi¸m thèng kª y tÕ c¸c n¨m
Tµi liÖu cña Tæng c«ng ty dîc ViÖt Nam vµ Côc qu¶n lý dîc ViÖt Nam
Tµi liÖu cña xÝ nghiÖp dîc phÈm trung ¬ng 2
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 10345.DOC