Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty Xây lắp Vật tư Kỹ thuật

doanh thu thuÇn. b) Chi phÝ: §Ó ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông chi phÝ ta cÇn ph©n tÝch c¸c chØ tiªu doanh thu trªn tæng chi phÝ, lîi nhuËn trªn tæng chi phÝ. Doanh thu C1 = ------------------------------- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu Doanh thu C2 = ------------------------------- Chi phÝ nh©n c«ng Doanh thu: Tæng sè tiÒn doanh nghiÖp thu ®­îc do b¸n hµng hoµ vµ dÞch vô trong mét kú s¶n xuÊt kinh doanh, ®©y lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ SXKD. Lîi nhuËn: B»ng lîi nhuËn tr­íc thuÕ trõ ®i c¸c kho¶n thuÕ, ®©y lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ qu¸ tr×nh kinh doanh. Ph¶n ¸nh chÊt l­îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó ph©n tÝch ®­îc c¸c chØ tiªu trªn cÇn ph¶i dùa vµo c¸c c¨n cø sau ®©y: - Dùa vµo b¶ng kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh c¸c doanh nghiÖp trong mét kú s¶n xuÊt. - C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n tæng hîp th­êng ®­îc tr×nh bµy d­íi d¹ng so s¸nh, bao gåm sè liÖu cña n¨m b¸o c¸o vµ sè liÖu cña mét trong nh÷ng kú h¹ch to¸n tr­íc ®ã. C¸c sè liÖu so s¸nh rÊt cã Ých trong viÖc tÝnh to¸n vµ ph©n tÝch xu h­íng biÕn ®æi hiÖu qu¶ vµ c¸c mèi quan hÖ . Trªn c¬ së ®ã ta sÏ ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t mèi quan hÖ gi÷a c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh quy m« s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c ta còng sÏ nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña c¸c chØ tiªu tøc lµ ta xem trong kú ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh võa qua cña doanh nghiÖp cã t¨ng lªn hay gi¶m ®i so víi c¸c sè liÖu cña kú tr­íc ®­îc lÊy lµm kú gèc cña doanh nghiÖp. §iÒu nµy gióp ta ®¸nh gi¸ ®­îc thùc tr¹ng vµ triÓn väng cña tõng doanh nghiÖp so víi nÒn kinh tÕ quèc d©n. 6.2 Ph©n tich yÕu tè ®Çu vµo a) C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng: - N¨ng suÊt lao ®éng cña mét c«ng nh©n viªn: Tæng gi¸ trÞ sx t¹o ra trong kú NSL§ cña mét CNV trong kú = -------------------------------------- Tæng sè CNV lµm viÖc trong kú ChØ tiªu nµy cho biÕt 1 c«ng nh©n viªn trong kú lµm ra ®­îc bao nhiªu ®ång GTSX. - ChØ tiªu thêi gian sö dông lao ®éng Tæng thêi gian lao ®éng thùc tÕ Thêi gian sö dông lao ®éng = --------------------------------------------- Tæng thêi gian lao ®éng kÕ ho¹ch ChØ tiªu nµy cho biÕt tr×nh ®é sö dông lao ®éng cña doanh nghiÖp, sè lao ®éng cña doanh nghiÖp ®· ®­îc sö dông hÕt ch­a, tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ nguån lùc lao ®éng cña doanh nghiÖp. Tõ ®ã t×m ra biÖn ph¸p kh¾c phôc nh»m t¨ng hiÖu qu¶ sö dông nguån lao ®éng trong doanh nghiÖp. - ChØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng. Doanh thu thuÇn N¨ng suÊt lao ®éng = -------------------------------------- Tæng sè lao ®éng bq trong kú - ChØ tiªu lîi nhuËn b×nh qu©n cho 1 lao ®éng. Lîi nhuËn sau thuÕ LN bq tÝnh = ----------------------------------- cho mét lao ®éng Tæng sè lao ®éng bq trong kú ChØ tiªu nµy cho thÊy víi mçi lao ®éng trong kú t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn víi mçi lao ®éng trong kú t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn trong kú. Dùa vµo chØ tiªu nµy ®Ó so s¸nh møc t¨ng hiÖu qu¶ cña mçi lao ®éng trong kú - KÕt qu¶ s¶n xuÊt trªn mét ®ån chi phÝ tiÒn l­¬ng: Doanh thu tiªu thô s¶n phÈm KÕt qu¶ sx/mét ®ång = -------------------------------------- chi phÝ tiÒn l­¬ng Tæng chi phÝ tiÒn l­¬ng ChØ tiªu nµy cho thÊy víi b×nh qu©n mät lao ®éng trong kú lµm ra ®­îc bao nhiªu ®ång doanh thu. b) ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cña C«ng ty: * Tµi s¶n cè ®Þnh: ChØ tiªu nµy dïng ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông tµi s¶n cè ®Þnh lµ hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. Doanh thu Doanh thu/TSC§ = --------------------- Nguyªn gi¸ TSC§ Lîi nhuËn Lîi nhuËn/TSC§ = ----------------------- Nguyªn gi¸ TSC§ C«ng thøc cho ta biªt cø mét ®ång nguyªn gi¸ TSC§ tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th× ®em l¹i bao nhiªu ®ång doanh thu vµ lîi nhuËn. * Tµi s¶n l­u ®éng: - Søc s¶n xuÊt cña tµi s¶n l­u ®éng: Doanh thu Søc s¶n xuÊt cña TSL§ = ---------------------------------------------- Tµi s¶n l­u ®éng b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu nµy cho biÕt víi mét ®ång tµi s¶n l­u ®éng t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu trong kú. NÕu chØ tiªu nµy qua c¸c kú t¨ng chøng tá hiÖu qu¶ sö dông ®ång tµi s¶n l­u ®éng t¨ng: - Søc sinh lîi cña tµi s¶n l­u ®éng: Lîi nhuËn thuÇn Søc sinh lîi cña TSL§ = ------------------------------------- Tµi s¶n l­u ®éng b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång tµi s¶n l­u ®éng sÏ t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn trong kú. ChØ sè nµy cµng cao cµng tèt. Chøng tá hiÖu qu¶ cao trong viÖc sö dông tµi s¶n l­u ®éng. + T×nh h×nh trang thiÕt bÞ vµ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. Tµi s¶n cè ®Þnh lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña doanh nghiÖp. Sè l­îng vµ gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh ph¶n ¸nh n¨ng lùc thùc hiÖn cã, tr×nh ®é tiÕn bé vÒ khoa häc kü thuËt cña xÝ nghiÖp ®Çu t­ trang thiÕt bÞ lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó t¨ng s¶n l­îng, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. MÆt kh¸c sö dông hÕt c«ng suÊt cña tµi s¶n cè ®Þnh hiÖn cã còng lµ mét trong biÖn ph¸p quan träng ®Ó thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ c¸c kÕ ho¹ch kh¸c. V× vËy doanh nghiÖp cÇn ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra ®¸nh gi¸ t×nh h×nh trang thiÕt bÞ tµi s¶n cè ®Þnh, m¸y mãc thiÕt bÞ. + Ph©n tÝch t×nh h×nh trang thiÕt bÞ tµi s¶n cè ®Þnh, c¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh lµ mèi quan hÖ tû träng tõng lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh lµ mèi quan hÖ tû träng tõng lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh trong toµn bé tµi s¶n cè ®Þnh xÐt vÒ mÆt gi¸ trÞ. Ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh lµ xem xÐt ®¸nh gi¸ t×nh h×nh hîp lý vÒ sù biÕn ®éng tû träng cña tõng lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh, trªn c¬ së ®ã h­íng ®Çu t­ x©y dùng tµi s¶n cè ®Þnh mét c¸ch hîp lý. C¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh biÕn ®éng ®­îc ®¸nh gi¸ lµ hîp lý. - XÐt trong mèi quan hÖ tµi s¶n cè ®Þnh ®ang dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh vµ dïng ngoµi s¶n xuÊt kinh doanh th× tµi s¶n cè ®Þnh dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh chiÕm tû träng lín vµ xu h­íng t¨ng lªn, cßn tµi s¶n dïng ngoµi s¶n xuÊt chiÕm mét tû träng nhá vµ cã xu h­íng gi¶m vÒ tû träng. - XÐt mèi quan hÖ gi÷a c¸c lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh: §èi víi c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp th× m¸y mãc thiÕt bÞ ph¶i chiÕm tû träng lín vµo cã xu h­íng t¨ng lªn, cã nh­ vËy míi t¨ng ®­îc n¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. C¸c tµi s¶n kh¸c ph¶i t¨ng theo quan hÖ c©n ®èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt. 6.3 TÝnh to¸n c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶: a) Søc sinh lîi: - Søc sinh lîi cña tµi s¶n l­u ®éng: Lîi nhuËn Søc sinh lîi cña TSL§ = ------------------------ Tµi s¶n l­u ®éng bq ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång tµi s¶n l­u ®éng t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. - Søc sinh lîi cña tµi s¶n cè ®Þnh: Lîi nhuËn Søc sinh lîi cña TSC§ = ------------------------- Tµi s¶n cè ®Þnh bq ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång tµi s¶n cè ®Þnh t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. b) Søc s¶n xuÊt: - Søc s¶n suÊt cña lao ®éng hay n¨ng suÊt lao ®éng: Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng NSL§ giê = ----------------------------- Tæng sè giê lµm viÖc N¨ng suÊt lao ®éng giê biÕn ®éng chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu nh©n tè, chñ yÕu lµ c¸c nh©n tè sau: + Do tr×nh ®é thµnh th¹o kü thuËt, kü n¨ng, kü x¶o cña c«ng nh©n. + Do tr×nh ®é c¬ giíi ho¸, tù ®éng ho¸ cao hay thÊp t×nh tr¹ng m¸y mãc thiÕt bÞ cò hay míi. + Do phÈm chÊt, quy c¸ch, sè l­îng vËt liÖu cung cÊp cho s¶n xuÊt cã ®Çy ®ñ kh«ng. + Do tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt, t×nh h×nh bè trÝ n¬i lµm viÖc, sö dông ®ßn bÈy kÝch thÝch lao ®éng. Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng NSL§ ngµy = -------------------------- Tæng sè ngµy lµm viÖc Nh­ vËy n¨ng suÊt lao ®éng ngµy chÞu ¶nh h­ëng bëi n¨ng suÊt lao ®éng giê vµ ®é dµi ngµy lao ®éng. NÕu tèc ®é t¨ng suÊt lao ®éng ngµy lín h¬n n¨ng suÊt lao ®éng giê chøng tá sè giê lµm viÖc trong ngµy t¨ng h¬n. Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng NSL§ n¨m = ----------------------------- Tæng sè c«ng nh©n Nh­ vËy n¨ng suÊt lao ®éng n¨m võa chÞu ¶nh h­ëng cña n¨ng suÊt lao ®éng ngµy, võa chÞu ¶nh h­ëng cña sè ngµy lµm viÖc b×nh qu©n cña 1 c«ng nh©n trong n¨m. NÕu tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt n¨m lín h¬n tèc ®é t¨ng suÊt ngµy chøng tá sè ngµy lµm viÖc b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n nh©n t¨ng lªn. - Søc s¶n suÊt cña tµi s¶n cè ®Þnh: Doanh thu Søc s¶n suÊt cña TSC§ = ------------------------- Tµi s¶n cè ®Þnh bq ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång TSC§ bq t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu - Søc sinh lîi cña tµi s¶n l­u ®éng: Doanh thu Søc s¶n suÊt cña TSL§ = --------------------- Tµi s¶n l­u ®éng bq ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång TSL§bq t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu c) HiÖu suÊt sö dông: - HiÖu suÊt sö dông lao ®éng: Doanh thu thuÇn trong kú HiÖu suÊt sö dông lao ®éng = --------------------------------- Tæng lao ®éng bq trong kú - HiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh: Doanh thu thuÇn trong kú HiÖu suÊt sö dông TSC§ = ------------------------------------------------ Nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh bq trong kú - HiÖu suÊt sö dông tµi s¶n l­u ®éng: Doanh thu thuÇn trong kú HiÖu suÊt sö dông TSL§ = ------------------------------------------------- Nguyªn gi¸ tµi s¶n l­u ®éng bq trong kú - HiÖu suÊt sö dông Tæng TS Doanh thu HiÖu suÊt sö dông STS = -------------------- Gi¸ trÞ STS 6.4 C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh: ViÖc x¸c ®Þnh c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ viÖc nhËn thøc v¹ch ra mét c¸ch ®óng ®¾n nh÷ng yÕu tè t¸c ®éng ®Õn kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong viÖc ph©n tÝch kinh doanh. Nh­ vËy viÖc x¸c ®Þnh ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè kh«ng nh÷ng cÇn ph¶i chÝnh x¸c mµ cßn cÇn ph¶i kÞp thêi kh«ng nh÷ng chØ x¸c ®Þnh c¸c nh©n tè ®èi t­îng víi hiÖn t­îng kinh tÕ mµ cßn ph¶i x¸c ®Þnh sù t¸c ®éng qua l¹i gi÷a c¸c nh©n tè ®ã. a) Theo tÝnh tÊt yÕu cña nh©n tè : cã 2 lo¹i - Nh©n tè chñ quan: Nh­ gi¸ thµnh, møc phÝ lao ®éng, thêi gian lao ®éng lµ nh©n tè tuú thuéc néi lùc cña doanh nghiÖp. - Nh©n tè kh¸ch quan: Gi¸ c¶ thÞ tr­êng, thuÕ suÊt, møc l­ong tèi thiÓu hoÆc trung b×nh…t¸c ®éng tõ ngoµi vµo ng­êi kinh doanh. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh doanh theo c¸c yÕu tè chñ quan vµ kh¸ch quan nh»m ®¸nh gi¸ nç lùc cña b¶n th©n vµ t×m ra biÖn ph¸p t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. b) Theo tÝnh chÊt cña nh©n tè: cã 2 lo¹i - Nh©n tè sè l­îng: Ph¶n ¸nh quy m« s¶n xuÊt nh­ sè lao ®éng, sè l­îng vËt t­, khèi l­îng s¶n phÈm, doanh thu b¸n hµng. - Nh©n tè chÊt l­îng: Ph¶n ¸nh hiÖu suÊt kinh doanh nh­: gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm, l·i suÊt, møc doanh lîi, hiÖu qu¶ sö dông vèn. Ph©n tÝch kÕt qu¶ kinh doanh theo c¸c nh©n tè chÊt l­îng vµ sè l­îng võa gióp cho viÖc ®¸nh gi¸ ph­¬ng h­íng kinh doanh, chÊt l­îng kinh doanh, võa gióp cho viÖc x¸c ®Þnh c¸c tr×nh tù s¾p xÕp vµ thay thÕ c¸c nh©n tè khi tÝnh to¸n møc ®é ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh. c) Theo xu h­ãng t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè : cã 2 lo¹i. - Nh©n tè tÝch cùc: Cã t¸c dông lµm t¨ng quy m« kÕt qu¶ kinh doanh. - Nh©n tè tiªu cùc: Cã t¸c dông xÊu ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh. Trong ph©n tÝch cÇn x¸c ®Þnh xu h­íng vµ bï trõ ®é lín cña c¸c nh©n tè tÝch cùc ®Ó x¸c ®Þnh ¶nh h­ëng tæng hîp c¸c lo¹i nh©n tè. Chó ý: ViÖc ph©n lo¹i nh©n tè ph¶i tuú thuéc vµo mèi quan hÖ cña nh©n tè víi chØ tiªu ph©n tÝch. VÝ dô: Sè ngµy lµm viÖc cña nh©n tè sè l­îng trong chØ tiªu møc lao ®éng sèng. Song l¹i lµ chØ tiªu chÊt l­îng trong khi nghiªn cøu ¶nh h­ëng cña sè lao ®éng, sö dông thêi gian lao ®éng “Tæng s¶n l­îng”. d) C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng thuéc m«i tr­êng kinh doanh. C¸c yÕu tè thuéc m«i tr­êng kinh doanh lµ c¸c yÕu tè kh¸ch quan mµ doanh nghiÖp kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®­îc. Nh©n tè m«i tr­êng kinh doanh bao gåm nhiÒu nh©n tè nh­ lµ: §èi thñ c¹nh tranh, thÞ tr­êng, c¬ cÊu nghµnh, tËp qu¸n, møc thu nhËp b×nh qu©n cña d©n c­ … * §èi thñ c¹nh tranh bao gåm c¸c ®èi thñ c¹nh tranh s¬ cÊp (Cïng tiªu thô c¸c s¶n phÈm ®ång nhÊt ) vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh thø cÊp ( S¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng thay thÕ ). NÕu doanh nghiÖp cã ®èi thñ c¹nh tranh m¹nh th× viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh sÏ trë nªn khã kh¨n h¬n rÊt nhiÒu. bëi v× doanh nghiÖp lóc nµy chØ cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh b»ng c¸ch n©ng cao chÊt l­îng, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó ®Èy m¹nh tèc ®é tiªu thô, t¨ng doanh thu, t¨ng vßng quay cña vèn, yªu cÇu doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc l¹i bé m¸y ho¹t ®éng phï hîp tèi ­u h¬n, hiÖu qu¶ h¬n ®Ó t¹o cho doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶, chÊt l­îng, chñng lo¹i, mÉu m· … Nh­ vËy ®èi thñ c¹nh tr¹nh cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ®ång thêi t¹o ra sù tiÕn bé trong kinh doanh, t¹o ra ®éng lùc ph¸t triÓn doanh nghiÖp. ViÖc xuÊt hiÖn cµng nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh th× viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp sÏ cµng khã kh¨n vµ sÏ bÞ gi¶m mét c¸ch c©n ®èi. * ThÞ tr­êng: Nh©n tè thÞ tr­êng ë ®©y bao gåm c¶ thÞ tr­êng ®Çu vµo vµ thÞ tr­êng ®Çu ra cña doanh nghiÖp. Nã lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng cña doanh nghiÖp. §èi víi thÞ tr­êng ®Çu vµo: cung cÊp c¸c yÕu tè cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh­ nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ….Cho nªn nã cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm, tÝnh liªn tôc vµ hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Cßn ®èi víi thÞ tr­êng ®Çu ra quyÕt ®Þnh doanh thu cña doanh nghiÖp trªn c¬ së chÊp nhËn hµng hãa, dÞch vô cña c¸c doanh nghiÖp, thÞ tr­êng ®Çu ra sÏ quyÕt ®Þnh tèc ®é tiªu thô, t¹o vßng quay vèn nhanh hay chËm tõ ®ã t¸c ®éng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. * Nh©n tè vÞ trÝ ®Þa lý: §©y lµ nh©n tè kh«ng chØ t¸c ®éng ®Õn c«ng t¸c n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ cßn t¸c ®éng ®Õn c¸c mÆt kh¸c trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh­ : Giao dÞch, vËn chuyÓn, s¶n xuÊt …. C¸c nh©n tè nµy t¸c ®éng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh th«ng qua sù t¸c ®éng lªn c¸c chi phÝ t­¬ng øng. 7. Ph­¬ng h­íng, biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ môc tiªu c¬ b¶n cña mäi doanh nghiÖp. V× nã lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Mét doanh nghiÖp muèn tån t¹i trong ®iÒu kiÖn b×nh th­êng th× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Ýt nhÊt còng ph¶i bï ®¾p c¸c chi phÝ bá ra. Cßn doanh nghiÖp muèn ph¸t triÓn th× kÕt qu¶ kinh doanh ch¼ng nh÷ng ph¶i bï ®¾p nh÷ng chi phÝ mµ cßn ph¶i d­ thõa ®Ó tÝch luü cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cµng lín, trong thêi gian ng¾n vµ sù t¸c ®éng cña nh÷ng kÕt qu¶ tíi viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ - x· héi cµng m¹nh th× kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cµng cao vµ ng­îc l¹i. Sù ph¸t triÓn tÊt yÕu ®ã ®ßi hái ph¶i phÊn ®Êu n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Tuy nhiªn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp chÞu sù t¸c ®éng tæng hîp cña nhiÒu yÕu tè, nhiÒu kh©u, cho nªn muèn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i gi¶i quyÕt tæng hîp, ®ång bé nhiÒu vÊn ®Ò, nhiÒu biÖn ph¸p cã hiÖu lùc. Tr­íc hÕt c¸c mÆt ho¹t ®éng xña s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i lu«n gi¶i quyÕt tèt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n sau: - N¾m b¾t nhu cÇu thÞ tr­êng vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña doanh nghiÖp ®Ó x©y dùng chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp nhÊt. - ChuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn, yÕu tè cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, cho s¶n phÈm chÊt l­îng cao vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Tæ chøc qu¸ tr×nh tiªu thô ®Ó ®¹t doanh thu lín nhÊt víi chiphÝ thÊp vµ trong thêi gian ng¾n nhÊt. Nh­ vËy ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, trªn gãc ®é chung th× doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô c¬ b¶n sau: - B»ng mäi biÖn ph¸p cã thÓ ®Ó t¨ng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh c¶ vÒ hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. - Gi¶m chi phÝ bá ra c¶ vÒ hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ Êy. - Gi¶m ®é dµi thêi gian trong viÖc ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trªn mét ®¬n vÞ chi phÝ. §i vµo chi tiÕt tõng chØ tiªu hiÖu qu¶, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vÒ mét mÆt nµo t­¬ng øng víi chØ tiªu hiÖu qu¶ nµo ®ã ta l¹i cã nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ kh¸c nhau: a) T¨ng s¶n l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt nh»m gi¶m chi phÝ cè ®Þnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. Qua nghiªn cøu thùc tÕ ®i ®Õn mét kÕt luËn c¨n b¶n nh­ sau: hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®Òu cã hµm tæng chi phÝ trong ng¾n h¹n lµ hµm tuyÕn tÝnh øng víi tõng kho¶ng s¶n l­îng nhÊt ®Þnh. TC = FC + Q. AVC Víi hµm tæng phÝ lµ tuyÕn tÝnh do ®ã hµm chi phÝ b×nh qu©n cã d¹ng hypecbol (gi¶m dÇn theo s¶n l­îng): FC AC = ------- + AVC Q VËy møc s¶n l­îng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ nhÊt cña doanh nghiÖp lµ theo c«ng suÊt tèi ®a cña thiÕt kÕ. ë gãc ®é s¶n xuÊt th× møc s¶n l­îng tèi ­u lµ c«ng suÊt thiÕt kÕ, nh­ng trong thùc tÕ ®Ó tiªu thô ®­îc s¶n l­îng s¶n phÈm th× cßn tuú thuéc vµo thÞ tr­êng cã thÓ chÊp nhËn ®­îc hay kh«ng. ChÝnh v× vËy, trong c¬ chÕ thÞ tr­êng mét yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi c¸c doanh nghiÖp lµ víi mét møc gi¸ cña thÞ tr­êng ®· Ên ®Þnh, ng­êi qu¶n lý doanh nghiÖp lµm sao tiªu thô ®­îc cµng nhiÒu s¶n phÈm (trong giíi h¹n cña c«ng suÊt thiÕt kÕ) th× cµng cã hiÖu qu¶. ViÖc tiªu thô s¶n l­îng cµng nhiÒu cµng tèt, kh«ng chØ phô thuéc vµo c«ng viÖc s¶n xuÊt mµ cßn phô thuéc vµo c«ng t¸c tiÕp thÞ cña doanh nghiÖp. Mét trong c¸c h­íng ®Ó t¨ng s¶n l­îng tiªu thô cña doanh nghiÖp ®ã lµ: - T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶ng c¸o. - Më réng hÖ thèng ®¹i lý b¸n hµng vµ cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm. - Thùc hiÖn kinh doanh tæng hîp. - N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. - Gi¶m gi¸ b¸n s¶n phÈm. - N©ng cao chÊt l­îng b¸n hµng. - Lµm tèt c«ng t¸c dÞch vô sau b¸n hµng. b) TiÕt kiÖm tæng chi phÝ cè ®Þnh vµ chi phÝ biÕn ®æi b×nh qu©n ( gi¶m tiªu hao lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸), b»ng c¸c gi¶i ph¸p: - §æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt. - C¶i tiÕn tæ chøc s¶n xuÊt vµ tæ chøc lao ®éng. - §æi míi c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp. Mét trong c¸c h­íng ®æi míi c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp ®ã lµ tiÕn hµnh h¹ch to¸n chi phÝ néi bé. PhÇn ii : Giíi thiÖu chung vÒ doanh nghiÖp 1. Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ mét sè mÆt hµng kinh doanh chñ yÕu cña doanh nghiÖp. 1.1 Chøc n¨ng - NhËn thÇu thi c«ng c¸c c«ng tr×nh d©n dông, c«ng nghiÖp, giao th«ng, thuû lîi, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kiiÕn tróc h¹ tÇng ®« thÞ vµ n«ng th«n. - NhËp khÈu c¸c lo¹i mÆt hµng s¾t thÐp, c¸c lo¹i ®­êng èng ®Ó cung cÊp cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng. - Cung cÊp vµ l¾p ®Æt m¸y ®iÒu hµo nhiÖt ®é cho c¸c c«ng tr×nh. 1.2 NhiÖm vô - Thi c«ng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi võa vµ nhá, x©y kÌ cèng, ®Ëp gi÷ n­íc èng t­íi tiªu, san lÊp hå ao. - Kinh doanh vËt liÖu x©y dùng vµ c¸c phô tïng thiÕt bÞ phô vô l¾p ®Æt t¹i c¸c nhµ m¸y chÌ. - Kinh doanh chÕ biÕn c¸c mÆt hµng n«ng s¶n thùc phÈm vµ c¸c hµng ho¸ phô vô tiªu dïng. - T­ vÊn ®Çu t­ ph¸t triÓn chÌ. - S¶n xuÊt vµ kinh doanh ph©n sinh ho¸ h÷u c¬ bãn cho chÌ vµ c¸c lo¹i c©y trång kh¸c trong ngµnh n«ng nghiÖp. - Kinh doanh vËt liÖu x©y dùng, trang thÕt bÞ néi thÊt, ngo¹i thÊt, kinh doanh phô tïng thiÕt bÞ l¾p ®Æt t¹i c¸c nhµ m¸y chÌ, kinh doanh chÌ, chÕ biÕn c¸c mÆt hµng chÌ, ®­êng, cµ phª, cao su, r­îu, bia, n­íc gi¶i kh¸t vµ c¸c hµng ho¸ n«ng l©m h¶i s¶n vµ c¸c hµng ho¸ kh¸c, t­ vÊn ®Çu t­ x©y l¾p vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh chÌ. 1.3 MÆt hµng kinh doanh - Nh«m thái: §­îc dïng trong c¸c xÝ nghiÖp chÕ t¹o vµ ®óc kÕt. Nh«m lµ vËt liÖu dïng ®Ó ®óc c¸c chi tiÕt m¸y hay c¸c thiÕt bÞ sinh ho¹t hµng ngµy... C«ng ty nhËp vµo lo¹i nh«m tr¾ng ®Ó xuÊt ra c¸c C«ng ty trong n­íc - C¸p Trung Quèc: §­îc dïng nhiÒu trong c¸c lÜnh vùc ®iÖn tö viÔn th«ng. C¸p dïng ®Ó truyÒn h×nh ¶nh hay ©n thanh trong §µi truyÒn h×nh vµ ®µi ph¸t thanh. Hµng nhËp c¸p cña C«ng ty cã 5 lo¹i c¸p + C¸p Trung Quèc 1 §©y ®Òu lµ nh÷ng lo¹i c¸p ®­îc dïng trong + C¸p Trung Quèc 2 c«ng nghÖ truyÒn th«ng c¸c lo¹i c¸p nµy cã + C¸p Trung Quèc 3 tèc ®é truyÒn cao chÞu ®­îc mäi thêi tiÕt, khÝ + C¸p Trung Quèc 4 hËu kh¸c nhau, vµ ®¹t tiªu chuÈn ISO 9001 + C¸p Trung Quèc 5 - Cr«m: Cr«m chñ yÕu ®­îc sö dông ®Ó lµm c¸c chi tiÕt m¸y. MÆt hµng nµy C«ng ty còng nhËp 5 lo¹i. + Cr«m 1 + Cr«m 2 + Cr«m 3 Lµ lo¹i thÐp rÊt cøng cã chÊt l­îng cao dïng trong c¸c + Cr«m 4 chi tiÕt rÊt phøc t¹p vµ ®ßi hái cã ®é bÒn va ®Ëp cao + Cr«m 5 - ThÐp Ên ®é: ®­îc dïng vµo c¸c c«ng tr×nh x©y dùng h¹ tÇng. Cã 4 lo¹i thÐp mµ C«ng ty nhËp vÒ. + ThÐp Ên ®é 1 + ThÐp Ên ®é 2 C¸c lo¹i thÐp Ên ®é nµy cã ®ñ mäi tÝnh n¨ng ®Ó dïng + ThÐp Ên ®é 3 cho x©y dùng: nh­ bÒn, dÎo, cøng.... + ThÐp Ên ®é 4 - H¹t nhùa: C«ng ty nhËp hai lo¹i h¹t nhùa lo¹i 1 vµ lo¹i 2. Hai lo¹i nµy ®Òu ®­îc dïng ®Ó chÕ t¹o c¸c vËt dông b»ng nhùa dïng trong sinh ho¹t hµng ngµy vµ mét sè s¶n phÈm trong c«ng nghiÖp. - M¸y mãc thiÕt bÞ: C«ng ty nhËp hÇu hÕt c¸c m¸y mãc cã liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt chÌ. Nh­: m¸y sÊy, m¸y nghiÒn, m¸y vß ... - Xi m¨ng: Lµ s¶n phÈm chÝnh ®Ó t¹o lªn nh­ng c«ng tr×nh x©y dùng. - èng nh«m Vinapipe: ®­îc dïng chñ yÕu vµo lµm c¸c dµn m¸i cña c¸c héi tr­êng, s©n vËn ®éng. Mét sè ®­îc dïng trong viÖc cÊp tho¸t n­íc. - Ngoµi mét sè mÆt hµng chñ yÕu kÓ trªn C«ng ty cßn kinh doanh c¸c mÆy hµng nh­: DÐp xuÊt khÈu, ®­êng Lam S¬n, chÌ néi tiªu, r­îu vang ... TÊt c¶ c¸c mÆt hµng trªn ®Òu ®­îc ®¶m b¶o chÊt l­îng tõ lóc nhËp hµng ®Õn lóc xuÊt b¸n. Víi ph­¬ng ch©m Uy tÝn- ChÊt l­îng- Gi¸ c¶ C«ng ty lu«n v­ín tíi nh÷ng môc tiªu ®ã, nh»m ®¸p øng tèi ®a nh÷ng yªu cÇu kh¾t khe nhÊt cña kh¸ch hµng. 2. T×nh h×nh lao ®éng cña C«ng ty TÝnh ®Õn hÕt ngµy 31/12/2002 Tæng sè CBCNV trong c«ng ty lµ 324 ng­êi ®©y lµ nh÷ng ng­êi cã hîp ®ång vµ trong biªn chÕ nhµ n­íc.. B¶ng 1 Tr×nh ®é chuyªn m«n Sè l­îng T×nh ®é chuyªn m«n Sè l­îng 1. Tr×nh ®é ®¹i häc 149 3.Tèt nghiÖp PTTH 17 - Kü s­ x©y dùng 46 4. L¸i xe 12 - KiÕn tróc s­ 6 5. C«ng nh©n 95 - Kü s­ thuû lîi 26 - C«ng nh©n c¬ khÝ 58 - Kü s­ c¬ khÝ 12 + BËc 1 12 - Kü s­ ®Þa chÊt 7 + BËc 2 8 - Kü s­ giao th«ng 3 + BËc 3 2 - Cö nh©n kinh tÕ 43 + BËc 4 2 - Cö nh©n luËt 3 + BËc 5 5 - Cö nh©n ngo¹i ng÷ 2 + BËc 6 11 - Cö nh©n Khoa häc 1 + BËc 7 17 2. Tr×nh ®é trung cÊp 51 - C«ng nh©n x©y dùng 38 -Trung cÊp kinh tÕ 19 + BËc 1 12 - Trung cÊp c¬ khÝ 4 + BËc 2 5 - Trung cÊp n«ng nghiÖp 5 + BËc 3 2 - Trung cÊp x©y dùng 18 + BËc 4 4 - Trung cÊp tin häc 2 + BËc 5 15 Tæng sè CNV 324 C¬ cÊu lao ®éng theo b¶ng cho ta thÊy C«ng ty cã mét ®éi ngò c¸n bé KT-KT cã tr×nh ®é cao, ®ång thêi c«ng ty cßn tËn dông ®­îc ®«ng ®¶o lùc l­îng nghÜa vô cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn trong c«ng ty. §©y lµ ­u thÕ h¬n h¼n so víi c¸c c«ng ty kh¸c, ®©y còng chÝnh lµ nguyªn nh©n ®Ó c«ng ty th¾ng thÇu kh«ng Ýt nh÷ng c«ng tr×nh cã vèn ®Çu t­ lín vµ thu ®­îc lîi nhuËn cao. Qua b¶ng còng cho ta thÊy sè l­îng nh©n viªn cã b»ng §¹i häc chiÕm t­¬ng ®èi cao 46% trong tæng sè nh©n viªn cña c«ng ty. Cã ®­îc kÕt qu¶ nµy lµ do viÖc tuyÓn dông vµo c«ng ty kh¸ chÆt chÏ, ®ßi hái mçi thµnh viªn khi ®­îc tuyÓn dông ph¶i cã kiÕn thøc nhÊt ®Þnh vÒ chuyªn m«n. §é tuæi trung b×nh nh÷ng n¨m (1998-2001) lµ 34 tuæi. Nh­ng theo sè liÖu thèng kª hiÖn nay lµ 28 tuæi cho thÊy r»ng ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn ®ang ®­îc trÎ ho¸, ®©y lµ mét b­íc tiÕn mang tÝnh chiÕn l­îc cña c«ng ty trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn l©u dµi cho c«ng ty. BËc thî b×nh qu©n cña c«ng ty theo c«ng nh©n c¬ khÝ lµ 4,4/7 BËc thî b×nh qu©n theo c«ng nh©n x©y dùng lµ 3,1/5 Nh­ vËy bËc thî cña c«ng ty lµ kh¸ cao Sè l­îng c«ng nh©n nµy lµ mét phÇn quan träng tíi c¸c c«ng tr×nh cña c«ng ty. C¸c c«ng nh©n lµ ng­êi trùc tiÕp t¹o ra s¶n phÈm cho c«ng ty ®ã lµ nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng vµ mét phÇn m¸y mãc thiÕt bÞ lµm viÖc cña c«ng ty. 3. T×nh h×nh tµi s¶n vµ nguån vèn cña C«ng ty Tªn tµi s¶n 2001 2002 Nguyªn gi¸ Hao mßn luü kÕ Gi¸ trÞ cßn l¹i Hao mßn luü kÕ Gi¸ trÞ cßn l¹i TSC§ h÷u h×nh 4.579.008.878 2.584.480.061 1.994.528.817 2.571.009.519 4.975.746.861 Nhµ cöa vËt kiÕn tróc 657.106.823 200.208.362 456.898.461 497.407.726 3.616.667.706 M¸y mãc thiÕt bÞ 2.208.115.545 1.146.465.531 1.061.650.014 737.026.033 215.852.876 Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 1.311.945.400 982.999.743 328.945.657 989.369.237 879.737.913 ThiÕt bÞ dông cô qu¶n lý 401.841.110 254.806.425 147.034.685 347.206.523 263.488.366 Tµi s¶n cña C«ng ty gåm c¸c lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý Tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý bao gåm nhµ x­ëng, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, thiÕt bÞ dông cô v¨n phßng... Víi nhµ x­ëng ®­îc giao cho mét bé phËn qu¶n lý, víi diÖn tÝch 1000m2 nhµ x­ëng cã søc chøa kh¸ réng nh­ng do nhu cÇu cña C«ng ty cßn h¹n chÕ nªn viÖc sö dông cßn l·ng phÝ ch­a tËn dông hÕt Víi c¸c thiÕt bÞ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i khi ®i l¹i chuyªn chë hµng ho¸ C«ng ty chÞu toµn bé chi phÝ ph¸t sinh nh­ phÝ cÇu phµ x¨ng dÇu, khÊu hao, söa ch÷a... Víi c¸c thiÕt bÞ dông cô v¨n phßng c«ng ty giao trùc tiÕp cho c¸c phßng ban ®ang sö dông cã tr¸ch nhiÖm gi÷ g×n vµ b¶o qu¶n HÇu nh­ tÊt c¶ c¸c tµi s¶n cña C«ng ty ®­îc khÊu hao theo ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®Òu nh­ sau Møc khÊu hao TSC§ = Nguyªn gi¸ x tû lÖ khÊu hao Tû lÖ khÊu hao = 1/ Sè n¨m khÊu hao Møc khÊu hao hµng n¨m l¹i chia ®Òu cho c¸c th¸ng vµ ph©n bæ cho tõng lo¹i mÆt hµng. Qua b¶ng khÊu hao ta thÊy c¸c TSC§ cña C«ng ty vÉn cßn tèt, ®¹t 70% c«ng suÊt so víi thiÕt kÕ ban ®Çu Thêi gian sö dông cña nhµ x­ëng lµ 24/24 h. Cßn c¸c lo¹i ph­¬ng tiÖn vËn t¶i tõ 5h–7h trong ngµy. 4. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong hai n¨m cña C«ng ty B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2002 ChØ tiªu M· sè D­ ®Çu n¨m D­ cuèi n¨m Tµi s¶n A. Tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n 100 73.872.756.046 127.185.747.545 I. TiÒn 110 6.714.733.934 6.295.448.778 1. TiÒn mÆt t¹i quü 111 114.252.126 129.456.264 2. TiÒn göi ng©n hµng 112 6.600.481.808 6.165.992.514 II. C¸c kho¶n ph¶i thu 130 44.939.252.296 74.456.666.335 1. Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 131 42.366.124.196 69.184.462.395 2. Tr¶ cho ng­êi b¸n 132 95.454.545 3. ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 133 1.278.089.739 1.063.280.038 4. Ph¶i thu néi bé 134 994.486.878 352.043.472 - Vèn KD ë c¸c §V trùc thuéc 135 994.486.878 352.043.472 - Ph¶i thu néi bé kh¸c 136 5. C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c 138 355.114.938 4.006.880.430 6. Dù phßng kho¶n thu khã ®ßi 139 -150.000.000 -150.000.000 III. Hµng tån kho 140 15.319.961.117 20.715.188.895 1. Công cô, dông cô, trong kho 143 1.630.000 456.714 2. Chi phÝ SXKD dë dang 144 11.686.697.766 15.938.123.176 3. Hµng ho¸ tån kho 146 3.613.633.351 4.776.600.005 IV. Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c 150 6.898.628.699 25.718.443.537 1. T¹m øng 151 6.232.423.667 24.462.761.881 2. Chi phÝ tr¶ tr­íc 152 63.819.451 119.731.656 3. Chi phÝ chê kÕt chuyÓn 153 59.270.043 4. Tµi s¶n thiÕt chê xö lý 154 2.950.000 2.950.000 5. C¸c kho¶n thÕ chÊp , quü ng¾n h¹n 155 540.165.538 1.133.000.000 B. TSC§, ®Çu t­ dµi h¹n 200 6.200.725.898 13.020.833.055 I. TSC§ 210 4.759.402.214 7.490.620.258 1. TSC§ h÷u h×nh 211 1.994.528.817 4.975.746.861 - Nguyªn gi¸ 212 4.579.008.878 7.546.756.380 - Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ 213 -2.584.480.061 -2.571.009.519 2. TSC§ thuª tµi chÝnh 214 2.764.873.397 2.514.873.397 - Nguyªn gi¸ 215 4.066.494.926 4.066.494.926 - Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ 216 -1.301.621.529 -1.551.621.529 II. Chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang 230 1.441.323.684 5.530.212.797 Tæng Céng Tµi S¶n 250 80.073.301.944 140.206.580.600 Nguån vèn A. Nî ph¶i tr¶ 300 72.965.168.703 133.044.871.744 I. Nî ng¾n h¹n 310 61.771.245.910 120.779.166.826 1. Vay ng¾n h¹n 311 40.806.247.603 51.512.074.659 2.Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n 313 124.565.790 11.798.976.137 3. Ng­êi mua tr¶ tiÒn tr­íc 314 8.698.849.602 15.044.664.774 4. ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép NN 315 3.576.688.537 3.159.739.742 5. Ph¶i tr¶ cho c¸c ®¬n vÞ néi bé 317 122.624.582 122.624.582 6. C¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ ph¶i nép kh¸c 318 8.442.269.796 339.141.086.932 II. Nî dµi h¹n 320 3.468.237.357 2.581.539.767 1. Vay dµi h¹n 321 703.363.960 2. Nî dµi h¹n 322 2.764.873.397 2.581.539.767 III. Nî kh¸c 330 7.725.685.436 9.644.165.151 1. Chi phÝ ph¶i tr¶ 331 7.725.685.436 9.644.165.151 B. Nguån vèn chñ së h÷u 400 7.108.133.241 7.201.708.856 I. Nguån vèn, quü 410 6.698.992.774 6.836.861.016 1. Nguån vèn kinh doanh 411 4.560.384.092 5.514.476.782 4. Quü ®Çu t­ ph¸t triÓn 414 1.251.731.213 381.925.430 5. Quü dù phßng tµi chÝnh 415 487.554.713 541.100.048 7. Nguån vèn ®Çu t­ XDCB 419 339.322.756 399.322.756 II. Nguån kinh phÝ 420 409.140.467 364.892.840 1. Quü dù phßng vÒ trî cÊp mÊt viÖc 416 152.819.957 179.592.624 2.Quü khen th­ëng vµ phóc lîi 418 256.320.510 185.300.216 Tæng céng nguån vèn 430 80.073.301.944 140.206.580.600 B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Tõ ngµy 01/01/2002 ®Õn ngµy 31/12/2002 ChØ tiªu M· sè Kú tr­íc Kú nµy Chªnh lÖch +/- % Tæng doanh thu 01 137.323.783.406 147.333.927.400 10.010.143.994 7,29 1. Doanh thu thuÇn 10 137.323.783.406 147.333.927.400 10.010.143.994 7,29 2. Gi¸ vèn hµng b¸n 11 133.896.782.948 143.684.682.101 9.787.899.153 7,31 3. Lîi nhuËn gép 20 3.427.000.548 3.649.245.299 222.244.841 6,49 4. Doanh thu h® tµi chÝnh 21 2.339.748.672 3.494.839.686 1.155.091.014 49,37 5. Chi phÝ h® tµi chÝnh 22 2.557.568.566 3.506.392.781 948.824.215 37,1 6. Chi phÝ b¸n hµng 24 92.618.414 161.703.930 69.085.516 74,59 7. Chi phÝ QLDN 25 2.058.851.284 2.617.092.400 558.241.116 27,11 8. LN tõ h® tµi chÝnh 30 1.275.530.760 858.895.874 -416.634.886 -32,6 9. Thu nhËp kh¸c 31 193.378.279 449.253.409 255.875.130 132,3 10. Chi phÝ kh¸c 32 51.090.180 246.178.795 195.088.615 318,8 11. LN kh¸c 40 142.288.099 346.178.795 203.890.696 143,2 12. Tæng LN tr­íc thuÕ 50 1.199.998.965 91.970.488 -283.028.477 -23.5 13.ThuÕ thu nhËp DN 51 306.315.879 292.533.960 -13.781.919 -4,50 14.LN sau thuÕ 60 893.686.086 669.436.528 -224.249.558 -25,1 - Tæng tµi s¶n n¨m 2002 so víi n¨m 2001 t¨ng thªm: 140.206.580.600 – 80.073.301.944 = 60.133.278.660 (®ång). T¨ng 75,09% trong ®ã tµi s¶n l­u ®éng t¨ng 72,2% vµ tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng 110%. + Tµi s¶n t¨ng chñ yÕu do c¸c kho¶n ph¶i thu vµ tµi s¶n l­u ®éng kh¸c t¨ng( kho¶n ph¶i thu t¨ng 56,68%, tµi s¶n l­u ®éng kh¸c t¨ng 272,8%) . §iÒu nµy cho thÊy, c«ng ty rÊt chó träng ®Õn nghiÖp vô b¸n hµng vµ qu¶n lý tµi s¶n l­u ®éng. Ngoµi ra tµi s¶n t¨ng lµ do nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng + N¨m 2002 so víi n¨m 2001 c¶ nî ng¾n h¹n vµ nî kh¸c ®Òu t¨ng lµm cho nguån vèn t¨ng 75,09%. Trong khi ®ã nî dµi h¹n gi¶m 3.468.237.357 - 2.581.539.767 = 886.697.590 ®ång (t¨ng 25,6%). Nh­ng sù gi¶m nµy lµ kh«ng ®¸ng kÓ v× nî dµi h¹n chØ chiÕm 2,5% trong tæng nguån vèn. C¸c tû sè: Nî ph¶i tr¶ - Tû sè nî = ----------------- x 100% Nguån vèn 72.965.168.703 + N¨m 2001 = --------------------- x 100% = 91,12 % 80.073.301.944 Vèn chñ së h÷u - Tû sè tù tµi trî = ---------------------- x 100% Nguån vèn 7.108.133.241 + N¨m 2001= --------------------- x 100% = 8,87 % 80.073.301.944 TSC§ -Tû sè ®Çu t­ TSC§ = ----------------- x 100% Tæng tµi s¶n 6.200.725.898 + N¨m 2001= ---------------------- x 100% = 7,75 % 80.073.301.944 TSLD - Tû su©t ®Çu t­ TSL§ = ----------------- x 100% Tæng tµi s¶n 73.872.576.046 + N¨m 2001: ---------------------- x 100% = 92,25 % 80.073.301.944 + Qua tû sè tù tµu trî ta thÊy c«ng ty sö dông rÊt nhiÒu vèn vay ®Ó kinh doanh (chiÕm 91,12% trong tæng nguån vèn), trong khi ®ã vèn chñ së h÷u chØ chiÕm 8,78% trong tæng nguån vèn. T×nh tr¹ng nµy rÊt nguy hiÓm v× c«ng ty ph¶i chÞu søc Ðp tõ c¸c kho¶n nî vay. + Tû suÊt ®Çu t­ cña tµi s¶n l­u ®éng lín h¬n rÊt nhiÒu so víi tµi s¶n cè ®Þnh. Nh­ vËy lµ cã sù mÊt c©n ®èi gi÷a hai lo¹i tµi s¶n, v× vËy c«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt vµ c©n ®èi l¹i tµi s¶n. Mét sè chØ tiªu tµi chÝnh c¬ b¶n: Kh¶ n¨ng thanh to¸n: TSL§ vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n - HÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n = -------------------------------- Nî ng¾n h¹n 73.872.576.046 + N¨m 2001: ----------------------- = 1,19 61.771.245.910 127.158.747.545 + N¨m2002: ----------------------- = 1,05 120.004.871.744 TSL§ - Hµng tån kho - HÖ sè thanh to¸n nhanh = ---------------------------- Nî ng¾n h¹n 73.872.576.046 – 15.319.961.117 + N¨m 2001: -------------------------------------------- = 0,94 61.771.245.910 127.158.747.545 – 20.715.188.895 + N¨m 2002: ------------------------------------------ = 0,88 120.004.871.744 Qua c¸c chØ sè ta thÊy, hÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n lµ vÉn thÊp(mét ®ång nî chØ ®­îc 1,19 ®ång TSL§ ®¶m b¶o) ®Õn n¨m 2002 hÖ sè nµy cã gi¶m. XÐt ®Õn hÖ sè thanh to¸n chØ sè nµy thÊp, mét ®ång nî ng¾n h¹n chØ ®­îc tµi trî bëi 0,94 ®ång vèn l­u ®éng cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi thµnh tiÒn mÆt. V× vËy c«ng ty cÇn ph¶i n©ng cao kh¶ n¨ng thanh to¸n ng¾n h¹n nh­ : gi¶m hµng tån kho, gi¶m nî ng¾n h¹n... Kh¶ n¨ng qu¶n lý tµi s¶n: Doanh thu thuÇn - Vßng quay hµng tån kho = --------------------- Hµng tån kho 137.323.783.406 + N¨m 2001: ---------------------- = 8,96 15.319.961.117 147.333.927.400 + N¨m 2001: ------------------------ = 7,11 20.715.188.895 Kho¶n ph¶i thu - Kú thu nî = ------------------------- x 360 Doanh thu thuÇn 44.939.252.296 + N¨m 2001: --------------------- x 360 = 117 (ngµy) 137.323.783.406 74.456.666.335 + N¨m 2002: --------------------- x 360 = 182 (ngµy) 147.333.927.400 Doanh thu thuÇn - Vßng quay tæng tµi s¶n = ------------------------- Tæng tµi s¶n 137.323.783.406 + N¨m 2001: ----------------------- = 1.71 80.073.301.944 147.333.927.400 + N¨m 2002: ------------------------ = 1,05 140.206.580.600 Vßng quay hµng tån kho cña C«ng ty lµ kh¸ cao ®Õn n¨m 2002 tuy cã gi¶m nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ. Trong n¨m 2002 sè hµng ho¸ l©n chuyÓn trong n¨m lµ 7,11 vßng. Trong khi ®ã kú thu nî cña C«ng ty lµ kh¸ dµi n¨m 2001 lµ 117 ngµy ®Õn n¨m 2002 t¨ng lªn182 ngµy. Kú thu nî dµi lµm ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn viÖc thu håi tiÒn mÆt ®Ó quay vßng s¶n xuÊt. Vßng quay tæng tµi s¶n cña n¨m 2002 lµ gi¶m, cø 1 ®ång tµi s¶n t¹o ra 1,05 ®ång doanh thu. Qua chØ tiªu nµy ta thÊy kh¶ n¨ng sö dông tµi s¶n cã hiÖu qu¶ nh­ng vÉn ch­a cao. Kh¶ n¨ng sinh lêi: L·i sau thuÕ - Tû suÊt sinh lêi = --------------------------- x 100% Doanh thu thuÇn 893.686.086 + N¨m 2001: ------------------- x 100% = 0,65 % 137.323.783.406 669.436.528 + N¨m 2002: --------------------- x 100% = 0,45 % 147.333.927.400 Kh¶ n¨ng sinh lêi cña c«ng ty lµ thÊp n¨m 2002 gi¶m chØ cßn 0,45% so víi n¨m 2001. Nãi chung hiÖn nay t×nh h×nh kinh doanh cña C«ng ty vÉn ®¹t ®­îc lîi nhuËn nh­ng ch­a cao, mét sè chØ tiªu tµi chÝnh vÉn ch­a ®¹t hiÖu qu¶ nh­ng c«ng ty vÉn cã thÓ kh¾c phôc ®­îc PhÇn iii : ph©n tÝch hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i c«ng ty x©y l¾p vËt t­ kü thuËt 1. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng 1.1 T×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng Thùc hiÖn ngµy c«ng lao ®éng Ngµy trong n¨m: 118.260 ngµy Ngµy lÔ, nghØ cuèi tuÇn: 36.288 ngµy Ngµy chÕ ®é = ngµy trong n¨m – ngµy lÔ, nghØ cuèi tuÇn = 81.972 ngµy Ngµy c«ng ngõng nghØ viÖc: 7.776 ngµy NghØ BHXH: 1.944 ngµy NghØ phÐp: 3.888 ngµy Ngµu nghØ kh¸c 2.268 ngµy Ngµy c«ng thùc tÕ = ngµy chÕ ®é – ngµy c«ng ngõng nghØ viÖc = 76.464 ngµy B¶ng: T×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng. TT ChØ tiªu §VT Ngµy trong n¨m B×nh qu©n/ ng­êi Tæng sè 1 Tæng sè ngµy trong n¨m Ngµy 365 118.260 2 Ngµy lÔ, cuèi tuÇn Ngµy 112 36.288 3 Ngµy chÕ ®é Ngµy 253 81.972 4 Ngµy c«ng ngõng, nghØ viÖc Ngµy 24 7.776 + NghØ BHXH Ngµy 5 1.944 + PhÐp Ngµy 12 3.888 + Ngµy nghØ kh¸c Ngµy 7 2.268 5 Ngµy c«ng thùc tÕ Ngµy 236 76.464 6 Sè giê lµm viÖc Giê 7,7 2.494,8 7 Tæng sè lao ®éng Ng­êi 324 Nh­ vËy tæng sè giê lµm viÖc thùc tÕ lµ 2.494,8 giê Quü thêi gian sö dông HÖ sè sö dông thêi gian lao ®éng = -------------------------------- Quü thêi gian lao ®éng 76.464 Hsd = --------------- = 0,85 81.972 Nh­ vËy ta cã thÓ thÊy r»ng hÖ sè sö dông thêi gian lao ®éng cña c«ng ty lµ kh¸ cao. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do ngµy nghØ phÐp cña c«ng ty t­¬ng ®èi nhiÒu 1.2 T×nh h×nh n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng ty N¨ng suÊt lao ®éng lµ biÓu hiÖn khæi l­îng s¶n phÈm cho mét c«ng nh©n lµm ra trong mét ®¬n vÞ thêi gian. Theo nghÜa réng th× ®ã lµ chi phÝ tæng hîp lao ®éng x· héi bao gåm c¶ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. Ta cã: Tæng gi¸ trÞ sx t¹o ra trong kú NSL§ cña mét CNV trong kú = -------------------------------------- Tæng sè CNV lµm viÖc trong kú Nh­ vËy muèn tÝnh NSL§ ta cÇn ph¶i tÝnh c¸c chØ tiªu NSL§n¨m , NSL§ngµy, NSL§giê B¶ng: B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng n¨ng suÊt lao ®éng. ChØ tiªu §VT 2001 2002 Chªnh lÖch +/- % 1. Tæng doanh thu TriÖu ®ång 137.323 147.333 10.101 7,36 2. Sè CNV bq Ng­êi 300 324 24 8 3. Tæng sè ngµy lµm viÖc Ngµy 75.900 81.972 6.072 8 4. Sè ngµy lµm viÖc bq Ngµy/ng­êi 253 257 2 0,79 5. Tæng sè giê lµm viÖc Giê 561.660 622.987 61.327 10,91 6. Sè giêbq /ngµy Giê/ngµy 7.4 7.6 0,2 2,70 7. NSL§ n¨m (1/2) 1000®/ng­êi 457.743 454.731 -3.012 -0,65 8. NSL§ ngµy (1/3) 1000®/ng­êi 180.926 179.735 -1.191 -0.65 9. NSL§ giê (1/5) 1000®/ng­êi 24.449 23.649 -800 -3,27 10. L­¬ng th¸ng bq cña CN s¶n xuÊt 1000® /ng­êi 800 900 100 12.5 11.Lîi nhuËn ngh×n ®ång 893.686 669.436 -224.250 -25,09% 12.Tû suÊt LN/L§ 1000®/ng­êi 2.978,953 2.066,160 87,207 2,92 NhËn xÐt : Qua b¶ng trªn ta cã thÓ thÊy r»ng t×nh h×nh n¨ng suÊt lao ®éng cña n¨m 2001 so víi n¨m 2002 gi¶m v. Cô thÓ nh­ sau: NSL§ n¨m gi¶m -0,65% t­¬ng øng lµ: 3.012 ngh×n ®ång/n¨m. Sè gi¶m nµy chñ yÕu lµ do sè c«ng nh©n t¨ng (24 ng­êi) NSL§ ngµy gi¶m nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ, gi¶m -0,65% t­¬ng øng gi¶m 1.191 ngh×n ®ång /ngµy sè t¨ng nµy kh«ng cao lµ do tæng sè ngµy lµm viÖc t¨ng NSL§ giê gi¶m -3.27% t­¬ng øng gi¶m 800 ngh×n ®ång/giê. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do sè giê lµm viÖc trong n¨m t¨ng (61.327 giê) Ta cã thÓ thÊy tû suÊt LN/L§ cña n¨m 2002 gi¶m so víi n¨m 2001 cô thÓ: gi¶m 2,92% t­¬ng ®­¬ng víi sè tiÒn 87,207 ngh×n ®ång - Lîi nhuËn gi¶m nªn søc sinh lîi lao ®éng n¨m 2002 gi¶m. 669.436 893.686 ------------- - ------------ 300 300 = 2.231,45 - 2.978,95 = -747,5 ®ång /ng­êi - Sè lao ®éng t¨ng lµm søc sinh lîi lao ®éng gi¶m: 669.436 669.436 ------------- - ------------- 324 300 = 2.066,16 - 2.231,45 = -165,29 ®ång/ng­êi Tæng hîp ¶nh h­ëng cña hai nh©n tè ta cã: -747,5 – 165,29 = -912,79ngh×n ®ång/ng­êi Nh­ vËy ta cã thÓ thÊy hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng cña c«ng ty trong n¨m 2002 so víi n¨m 2001 gi¶m. Do hai nguyªn nh©n sau: Lao ®éng t¨ng 24 ng­êi do nhu cÇu cÊp thiÕt cña C«ng ty vÒ viÖc t¨ng lùc l­îng lao ®éng cho nh÷ng c«ng tr×nh lín ®¶m b¶o thi c«ng Lîi nhuËn gi¶m 224.250.000® do trong n¨m c«ng ty thùc hiÖn thi c«ng c¸c c«ng tr×nh Ýt 2. HiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n 2.1 HiÖu qu¶ sö dông TSC§ Mçi mét doanh nghiÖp ®Òu cã TSC§ nhÊt ®Þnh. Nh­ng ®Ó khai th¸c ®­îc tiÒm n¨ng th× ph¶i phô thuéc vµo tr×nh ®é qu¶n lý cña tõng C«ng ty §Ó ph©n tÝch tiÒm n¨ng sö dông tµi s¶n cè ®Þnh ta ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh v× ®©y lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh râ nhÊt hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cã hîp lý kh«ng. Ta cã c«ng thøc tÝnh nh­ sau Doanh thu Søc s¶n xuÊt TSC§ = ---------------------- Gi¸ trÞ TSC§bq Lîi nhuËn Søc sinh lêi = -------------- Gi¸ trÞ TSC§bq Hai c«ng thøc trªn ph¶n ¸nh cø mét ®ång gi¸ trÞ TSC§ t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång doanh thu vµ bao nhiªu ®ång lîi nhuËn B¶ng: Mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông TSC§ §VT: Ngh×n ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Chªnh lÖch +/- % 1. Doanh thu 137.323.783 147.333.927 10.010.144 7,28 2. Lîi nhuËn 893.686 669.436 -224.250 -25,09 3. Gi¸ trÞ TSC§bq 6.270.314 9.610.779 3.340.465 53,27 4. Doanh thu/TSC§bq 21,900 15,330 -6.57 30 5. Lîi nhuËn/TSC§bq 0,14 0,069 -0,071 50,71 Qua b¶ng sè liÖu ta thÊy TSC§ trong n¨m 2002 t¨ng so víi n¨m 2001 lµ 53,27% t­¬ng ®­¬ng (3.340.465ngh×n ®ång). Nguyªn nh©n lµ do: - Doanh thu t¨ng, ta cã: 137.323.783 147.333.927 ------------------ = ------------------ 6.270.314 6.270.314 21,900 = 23,497 = 23,497- 21,900 = + 1,579 ngh×n ®ång - TiÕp ®ã TSC§ 147.333.927 147.333.927 ----------------- = ------------------ 9.610.779 6.270.314 15,33 = 23,49 = 15,33 - 23,49 = -8,16 ngh×n ®ång - Tæng hîp ¶nh h­ëng cña hai nh©n tè: + 1,579 – 8,16 = -6,581 ngh×n ®ång. Nh­ vËy ta cã thÓ thÊy tuy r»ng doanh thu cã t¨ng nh­ng 2.2 HiÖu qu¶ sö dông TSL§: Muèn biÕt t×nh h×nh sö dông TSl§ cña C«ng ty ta ph¶i xÐt c¸c c«ng thøc: Lîi nhuËn Søc sinh lêi cña vèn l­u ®éng = ---------------- TSL§bq Doanh thu Sè vßng quay vèn l­u ®éng = ------------------- TSL§bq 365 ngµy Sè ngµy lu©n chuyÓn b×nh qu©n 1 vßng quay = ---------------------- Sè vßng quay VL§ TSL§bq HÖ sè ®¶m nhiÖm VL§ = ----------------- Doanh thu Theo c«ng thøc trªn ta sÏ x¸c ®Þnh ®­îc hiÖu suÊt hay søc s¶n xuÊt cña vèn l­u ®éng, còng nh­ tèc ®é luËn chuyÓn cña vèn l­u ®éng, hÖ sè ®¶m nhiÖm nghÜa lµ cø 1 ®ång TSL§ t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu vµ lîi nhuËn, còng nh­ sè ngµy lu©n chuyÓn lµ bao nhiªu ngµy B¶ng: Mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n l­u ®éng. §VT: Ngh×n ®ång ChØ tiªu N¨m2001 N¨m2002 Chªnh lÖch +/- % 1. Doanh thu 137.323.783 147.333.927 10.010.144 7,28 2. Lîi nhuËn 893.686 669.436 -224.250 -25,09 3. TSL§bq 66.882.449 100.529.251 33.646.802 50,30 4. Doanh thu/TSL§bq 2,05 1,46 -0,59 -28,78 5. Lîi nhuËn/TSL§bq 0,013 0,0065 -0,0065 -50 6. Sè vßng quayVL§bq 2,05 1,46 -0,59 -28,78 7. Sè ngµy lu©n chuyÓn 178,04 250 17,96 40,41 Qua sè liÖu trªn ta cã thÓ thÊy lîi nhuËn cña C«ng ty ®· gi¶m -25,09% t­¬ng ®­¬ng víi -224.250.000 ®ång Ta cã: ¶nh h­ëng cña doanh thu: 147.333.927 137.323.783 = ------------------ - ------------------- 66.882.449 66.882.449 = 2,20 - 2,05 = 0,15 ngh×n ®ång ¶nh h­ëng cña TSL§ 147.333.927 147.333.927 = ----------------- - ------------------ 100.529.251 66.882.449 = 1,46 - 2,20 = - 0,74 ngh×n ®ång Tæng hîp c¶ 2 nh©n tè ta cã; = 0,15 - 0,74 = -0,59 ngh×n ®ång 3. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông chi phÝ Chi phÝ ®ãng mét vai trß v« cïng quan träng vµ nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy, ®Ó ®¸nh gi¸ ®­îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty th× ta cÇn ph¶i ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông chi phÝ. §Ó ®µnh gi¸ chÝnh x¸c t×nh h×nh sö dông chi phÝ ta cã nh÷ng c«ng thøc sau: Doanh thu HÖ sè n¨ng suÊt = ---------------- Tæng chi phÝ HÖ sè nµy ph¶n ¸nh cø 1 ®ång chi phÝ sö dông trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× thu ®­îc bao nhiªu ®ång doanh thu Lîi nhuËn HÖ sè lîi nhuËn = ----------------- Tæng chi phÝ HÖ sè nµy ph¶n ¸nh cø 100 ®ång chi phÝ sö dông vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× thu l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn B¶ng: HiÖu qu¶ sö dông chi phÝ. §VT: Ngh×n ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Chªnh lÖch +/- % 1. Doanh thu 137.323.783 147.333.927 10.010.144 7,28 2. Lîi nhuËn 893.686 669.436 -224.250 -25,09 3. Tæng chi phÝ 138.656.909 150.216.047 11.559.138 8,33 4. HÖ sè n¨ng suÊt 0,99 0,98 -0,01 -1,01 5. HÖ sè doanh lîi 0,0064 0,0044 -0,002 -31,25 Nh­ vËy ta cã thÓ thÊy Tæng chi phÝ cña n¨m 2002 t¨ng so víi n¨m 2001 lµ 8,33% t­¬ng ®­¬ng víi 11.559.138 ngh×n ®ång. Qua b¶ng trªn ta cßn thÊy hÖ sè n¨ng suÊt ®· gi¶m nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ gi¶m 1,01%. Cßn vÒ hÖ sè doanh lîi cña C«ng ty còng ®· gi¶m 31,25%. C¸c nguyªn nh©n: - Do doanh thu t¨ng N¨m 2002 tæng doanh thu v­ît so víi n¨m 2001: êDT = 147.333.927 – 137.323.783 = 10.010.144 ngh×n ®ång (t­¬ng ®­¬ng lµ 7,28%). - Do lîi nhuËn gi¶m N¨m 2002 lîi nhuËn gi¶m so víi n¨m2001: êLN = 669.436 - 893.686 = -224.250 ngh×n ®ång (t­¬ng ®­¬ng -25,09%) - Do chi phÝ t¨ng N¨m 2002 Tæng chi phÝ t¨ng so víi n¨m 2001: êCF = 150.216.047 - 138.656.909 = 11.559.138 ngh×n ®ång (t­¬ng ®­¬ng 8,33%) B¶ng: C¸c yÕu tè chi phÝ. §VT: Ngh×n ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Chªnh lÖch +/- % 1. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu 133.896.782 143.684.682 9.787.899 7,29 2. Chi phÝ ho¹t ®«ng tµi chÝnh 2.557.568 3.506.392 948.824 37,10 3. Chi phÝ b¸n hµng 92.618 161.703 69.085 74,59 4. Chi phÝ QLDN 2.058.851 2.617092 558.241 27,11 5. Chi phÝ kh¸c 51.090 246.178 195.088 381,85 Tæng céng 138.656.909 150.216.047 11.559.138 8,33 Qua b¶ng trªn ta nhËn thÊy chi phÝ cña C«ng ty t¨ng 8,33% chñ yÕu lµ do c¸c nguyªn nh©n sau: Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh t¨ng 37,1% t­¬ng øng víi 948.824 ngh×n ®ång Chi phÝ b¸n hµng t¨ng 74,59% t­¬ng øng víi 69.085 ngh×n ®ång Chi phÝ QLDN t¨ng 27,11% t­¬ng øng 558.241 ngh×n ®ång Chi phÝ kh¸c t¨ng 381,85% t­¬ng øng 195.088 ngh×n ®ång - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu t¨ng 7,29% t­¬ng øng víi 9.787.899 ngh×n ®ång 4. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông Vèn §Ó ®¶m b¶o cho sù vËn hµnh vµ sù ph¸t triÓn cña C«ng ty, bÊt kú mét C«ng ty nµo còng ph¶i cã mét l­îng vèn nhÊt ®Þnh. Nh­ng sö dông nguån vèn ®ã cã hiÖu qu¶ hay kh«ng th× kh«ng ph¶i lµ mét ®iÒu ®¬n gi¶n. Khi ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn ta th­êng sö dông c¸c c«ng thøc sau: Doanh thu HiÖu suÊt sö dông vèn kinh doanh = ---------------------------- Nguån vèn kinh doanh ChØ tiªu nµy cho ta thÊy cø 1 ®ång vèn kinh doanh bá ra th× C«ng ty thu ®­îc bao nhiªu ®ång Doanh thu HiÖu suÊt sö dông vèn CSH = ---------------------- Nguån vèn CSH Lîi nhuËn sau thuÕ Søc sinh lêi cña vèn = ---------------------------- Tæng nguån vèn bq Lîi nhuËn sau thuÕ Søc sinh lêi cña vèn kinh doanh = --------------------------------- Nguån vèn kinh doanh bq Lîi nhuËn sau thuÕ Søc sinh lêi cña VCSH = --------------------------- Nguån vèn CSH bq B¶ng: C¸c chØ tiªu biÓu hiÖn hiÖu qu¶ sö dông vèn. §VT: Ngh×n ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Chªnh lÖch +/- % 1. Doanh thu 137.323.783 147.333.927 10.010.144 7,28 2. Tæng nguån vèn 80.073.301 140.206.580 60.133.279 75,09 3. Vèn CSH 7.108.133 7.201.708 93.575 1,31 4. Nguån vèn kinh doanh 4.560.384 5.514.476 95.4092 20,92 5. Lîi nhuËn 893.686 669.436 -224.250 -25,09 6. HiÖu suÊt sö dông tæng NV 1,71 1,05 -0,66 -38,59 7.HiÖu suÊt sö dông nguån vèn CSH 19,31 20,45 1,14 5,90 8.HiÖu suÊt sö dông nguån vèn KD 30,11 26,71 -3,4 -11,29 Qua b¶ng trªn ta cã thÓ thÊy hiÖu suÊt sö dông tæng nguån vèn cña C«ng ty ®· gi¶m 38,59% phÇn iii : mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty x©y l¾p vËt t­ kü thuËt ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ môc tiªu c­ b¶n cña mäi doanh nghiÖp. V× nã lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, mét doanh nghiÖp muèn tån t¹i trong ®iÒu kiÖn b×nh th­êng th× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Ýt nhÊt còng ph¶i bï ®¾p c¸c chi phÝ bá ra. Cßn c¸c doanh nghiÖp muèn ph¸t triÓn th× kÕt qu¶ kinh doanh ch¼ng nh÷ng bï ®¾p nh÷ng chi phÝ mµ cßn ph¶i d­ thõa ®Ó tÝch luü t¸i s¶n xuÊt më réng. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cµng lín trong thêi gian ng¾n vµ sù t¸c ®éng cña nh÷ng kÕt qu¶ tíi viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ - x· héi cµng m¹nh th× kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cµng cao vµ ng­îc l¹i. Sù ph¸t triÓn tÊt yÕu ®ã ®ßi hái ph¶i phaans ®Êu n©ng cao hiªu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Trªn c¬ së lý thuyÕt ®· häc vµ ®· ph©n tÝch ë phÇn III cña ®å ¸n th× n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc hiÓu mét c¸ch ®¬n gi¶n nh­ sau: T¨ng kÕt qu¶ ®Çu ra Gi¶m nguån lùc ®Çu vµo 1. T¨ng kÕt qu¶ ®Çu ra KÕt qu¶ ®Çu ra ®­îc ®o b»ng nh÷ng chØ tiªu Doanh thu, GTTSL, Lîi nhuËn Doanh thu ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: D = S Q x P Trong ®ã: D: Doanh thu Q: Sè l­îng s¶n phÈm tiªu thô trong kú P: Gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm V× vËy ®Ó t¨ng doanh thu cÇn ph¶i. - §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, ®a d¹ng ho¸ kinh doanh, më réng s¶n xuÊt. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y C«ng ty chñ yÕu kinh doanh c¸c mÆt hµng x©y dùng s¾t thÐp - Më réng thÞ tr­êng. T×m thÞ tr­êng míi nh»m t¹o ra mét l­îng kh¸ch hµng míi, tiªu thô thªm s¶n phÈm cña m×nh. X©y dùng hÖ thèng c¸c ®¹i lý, cöa hµng nh»m giao tiÕp víi kh¸ch hµng ®Ó n¾m ®­îc nhu cÇu thÞ yÕu ®Ó nghiªn cøu chÕ t¹o mÆt hµng míi. - Ngoµi ra doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p nh»m khai th¸c kh¸ch hµng tiÒm n¨ng, lµm t¨ng kh¶ n¨ng mua, sö dông c¸c h×nh thøc nh­: qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, c¶i tiÕn vÒ mÉu m·… nh»m gia t¨ng ý muèn mua s¾m cña kh¸ch hµng. 2. Gi¶m chi phÝ. Gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu v× chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm h¬n 50% gi¸ thµnh nªn khi doanh nghiÖp tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu còng sÏ lµm h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®iÒu nµy dÔ dÇn ®Õn lµm kÐm chÊt l­îng s¶n phÈm. V× vËy, C«ng ty ph¶i b¶o qu¶n tèt kho dù tr÷ nguyªn vËt liÖu. Gi¶m chi phÝ nh©n c«ng. S¾p xÕp bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ, bè trÝ c«ng viÖc hîp lý ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ sÏ gãp phÇn gi¶m chi phÝ hµnh chÝnh. Gi¶m chi phÝ trong c«ng t¸c qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, b¶o qu¶n, ®ãng gãi… ®Ó gi¶m kho¶n chi phÝ nµy C«ng ty ph¶i t¨ng s¶n l­îng tiªu thô, khi ®ã th× chi phÝ b×nh qu©n cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm sÏ gi¶m xuèng dÉn ®Õn lîi nhuËn t¨ng. Lîi nhuËn t¨ng thÓ hiÖn doanh nghiÖp sö dông c¸c nguån lùc cã hiÖu qu¶. 3. Sö dông vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶: Vèn ®Çu t­ lu«n lµ nh©n tè quan träng ®èi víi sù quan träng cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo. Huy ®éng vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ lµ vÊn ®Ò lín mµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng. Th«ng th­êng cã mét sè biÖn ph¸p vÒ sö dông vèn nh­ sau: - TËn dông triÖt ®Ó n¨ng l­îng s¶n xuÊt kinh doanh hiÖn cã, n©ng cao hiÖu suÊt sö dông thiÕt bÞ m¸y mãc. - Gi¶m tèi ®a c¸c bé phËn vèn thõa hoÆc kh«ng cÇn thiÕt. - X©y dùng c¬ cÊu vèn tèi ­u. - TiÕt kiÖm chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh. - X©y dùng c¸c ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt. - §Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng. - §Çu t­ cã träng ®iÓm, ­u tiªn nh÷ng vïng, c«ng tr×nh, dù ¸n sÏ sinh lîi cao. Rót ng¾n thêi gian ®Ó nhanh chãng ®­a dù ¸n vµo ho¹t ®éng. - Lùa chän ®æi míi c«ng nghÖ phï hîp, sö dông ®óng môc tiªu nguån vèn c«ng nghÖ. Nghiªn cøu sö dông c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu míi vµ vËt liÖu thay thÕ nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm h¹ gi¸ thµnh. 4. Sö dông tèt nguån nh©n lùc trong s¶n xuÊt kinh doanh. Trong c¸c nguån lùc ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, yÕu tè con ng­êi gi÷ mét vai trß quyÕt ®Þnh, khai th¸c vµ sö dông tèt nguån nh©n lùc trong s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c biÖn ph¸p. - S¾p xÕp ®Þnh biªn hîp lý lùc l­îng lao ®éng trong C«ng ty, toµn bé m¸y qu¶n lý. - N©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ, tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸n bé, c«ng nh©n viªn, tËn dông thêi gian lµm viÖc, ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc lao ®éng. - Trang bÞ c«ng nghÖ, ¸p dông c¸c thµnh tùu cña khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt. - Cã chÕ ®é ®·i ngé, th­ëng ph¹t khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng.