Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh xuất nhập khẩu ở công ty thực phẩm miền Bắc - Fonexim

vÒ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c. Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c. CH¦¥NG I: NH÷NG VÊN §Ò CHUNG 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty C«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c, cã tªn giao dÞch quèc tÕ The Northern Foodstuff Company-FONEXIM, lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc kinh doanh trªn c¶ ba lÜnh vùc: s¶n xuÊt, kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, du lÞch kh¸ch s¹n. c«ng ty cã hÖ thèng h¹ch to¸n ®éc lËp, hoµn toµn tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, ®­îc më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam vµ sö dông con dÊu riªng theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. N¨m 1981 thµnh lËp c«ng ty rau qu¶ trùc thuéc Bé Ngo¹i th­¬ng (nay lµ Bé th­¬ng m¹i). N¨m 1991, c«ng ty thùc phÈm c«ng nghÖ miÒn B¾c s¸t nhËp víi c«ng ty Rau Qu¶ thµnh c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c trùc thuéc Tæng c«ng ty thùc phÈm Bé Th­¬ng m¹i. §Õn th¸ng 8/1999, Bé Th­¬ng m¹i ®· quyÕt ®Þnh s¸t nhËp c¸c ®¬n vÞ phÝa B¾c vµo C«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c. C«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c Bé th­¬ng m¹i C«ng ty thùc phÈm XK Nam Hµ XÝ nghiÖp thùc phÈm Th¨ng long C«ng ty b¸nh kÑo H÷u NghÞ Tr¹i ch¨n nu«i Th¸i B×nh Chi nh¸nh thùc phÈm T¹i Hµ Néi Trong c¬ chÕ cò, tuy lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh nh­ng c«ng ty bÞ h¹n chÕ bëi chÝnh s¸ch qu¶n lý chung cña Nhµ n­íc theo kiÓu kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, mäi ho¹t ®éng kinh doanh ®Òu do Nhµ n­íc s¾p ®Æt tr­íc b»ng c¸c kÕ ho¹ch, tõ xuÊt nhËp khÈu mÆt hµng g×? ë ®©u? b¸n cho ai? Cho ®Õn gi¸ bao nhiªu? ®Òu ®­îc quy ®Þnh tr­íc. Do ®ã, c«ng ty kh«ng thÓ chñ ®éng ph¸t huy kh¶ n¨ng vµ nguån lùc cña m×nh. §¹i héi §¶ng VI víi chñ tr­¬ng chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, theo ®Þnh h­íng XHCN ®· t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc trong ®ã cã c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c. Víi viÖc giao quyÒn chñ ®éng cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng ty tho¸t khái sù rµng buéc cña c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung. Tuy nhiªn ®ã còng lµ mét th¸ch thøc lín ®èi víi c«ng ty. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn hoµ nhËp víi xu thÕ míi cña ®Êt n­íc vµ thÕ giíi, c«ng ty ®· tõng b­íc bè trÝ, s¾p xÕp l¹i c¬ cÊu tæ chøc kinh doanh phï hîp víi quy m« vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh, kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cña l·nh ®¹o, båi d­ìng, t¨ng c­êng kü thuËt nghiÖp vô cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty, nhanh chãng ®æi míi ph­¬ng thøc kinh doanh, më réng mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu, ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng kinh doanh. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh, c«ng ty ®· tr¶i qua nhiÒu khã kh¨n do t×nh h×nh kinh tÕ x· héi cã nhiÒu chuyÓn biÕn phøc t¹p nh­ng c«ng ty vÉn ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn, ngµy cµng më réng thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng kinh doanh, më réng c¸c quan hÖ kinh tÕ víi c¸c b¹n hµng n­íc ngoµi nh­ Th¸i Lan, Hµn Quèc, Singapore, NhËt B¶n, Ba Lan... ë trong n­íc, c«ng ty cã quan hÖ víi nhiÒu doanh nghiÖp nh­ c«ng ty b¸nh kÑo Tr­êng An, H¶i Ch©u, H¶i Hµ, c¸c c¬ së ë c¸c tØnh phÝa B¾c, c¸c t­ nh©n ë c¸c chî lín nh­ §ång Xu©n, Hµng Da, c¸c siªu thÞ lín trong thµnh phè Hµ Néi... Ngoµi ra, c«ng ty cßn tiÕn hµnh tæ chøc s¶n xuÊt vµ kinh doanh dÞch vô, kh¸ch s¹n-du lÞch. C«ng ty ®Çu t­, më réng, n©ng cÊp m¹ng l­íi b¸n lÎ, tiÕn hµnh xuÊt nhËp khÈu t¹i chç thu ngo¹i tÖ, ¸p dông biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó tæ chøc nguån hµng xuÊt nhËp khÈu, ®Þnh gi¸ mua b¸n trªn c¬ së c¨n cø vµo thÞ tr­êng, thu thËp th«ng tin, më héi nghÞ kh¸ch hµng, rót kinh nghiÖm... Qua ®ã, c«ng ty thùc hiÖn tèt nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu, h­íng nhËp khÈu vµo nh÷ng mÆt hµng chñ yÕu phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cao ®óng víi chøc n¨ng ngµnh hµng, ®óng h­íng kinh doanh. HiÖn nay, c«ng ty cã 28 ®¬n vÞ trùc thuéc ë c¸c tØnh trong c¶ n­íc: 1. XÝ nghiÖp chÕ biÕn, thùc phÈm T«ng §¶n- Hµ Néi. 2. Chi nh¸nh Lµo Cai 3. XÝ nghiÖp thùc phÈm Th¸i B×nh. 4. Chi nh¸nh H¶i Phßng. 5. Chi nh¸nh Tp.Hå ChÝ Minh. 6. Chi nh¸nh ViÖt Tr× 7. Nhµ m¸y b¸nh kÑo cao cÊp H÷u NghÞ. 8. Chi nh¸nhThanh Ho¸. 9. Cöa hµng thùc phÈm tæng hîp sè 1. 10. Cöa hµng thùc phÈm tæng hîp sè 2. 11. Cöa hµng thùc phÈm tæng hîp 203 Minh Khai. 12. Cöa hµng thùc phÈm tæng hîp sè 3. 13. Kh¸ch s¹n Nam Ph­¬ng. 14. Trung t©m thuèc l¸. 15. Trung t©m R­îu bia. 16. Tr¹m kinh doanh thùc phÈm Nam §Þnh 17. Tr¹m kinh doanh thùc phÈm Ninh B×nh. 18. Tr¹m kinh doanh thùc phÈm Qu¶ng Ninh. 19. Tr¹m kinh doanh thùc B¾c Giang. 20. Kh¸ch s¹n Hµ Néi 21.Cöa hµng thùc phÈm Hßn Gai. 22.Trung t©m thùc phÈm T©y Nam Bé. 23.Trung t©m th­¬ng m¹i thùc phÈm. 24.Trung t©m n«ng s¶n thùc phÈm 25.Trung t©m KCS. 26.Chi nh¸nh Quy Nh¬n. 27. Chi nh¸nh NghÖ An. 28. V¨n phßng c«ng ty. 2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kinh doanh cña c«ng ty §Ó thùc hiÖn tèt môc tiªu, chiÕn l­îc kinh doanh tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi th× tæ chøc bé m¸y quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Mét c¬ cÊu tæ chøc hîp lý sÏ khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng trong c«ng ty lµm viÖc cã chÊt l­îng vµ n¨ng suÊt cao. HiÖn nay c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kinh doanh cña c«ng ty bao gåm: S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c Gi¸m ®èc C¸c XN s¶n xuÊt C¸c cöa hµng XN b¸nh quy C¸c chi nh¸nh C¸c kh¸ch s¹n Phßng kü thuËt Phßng kinh doanh Phßng kÕ to¸n Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Phßng kÕ ho¹ch PG§ XNK PG§ Kinh doanh PG§ s¶n xuÊt §øng ®Çu c«ng ty lµ Gi¸m ®èc do Bé tr­ëng Bé Th­¬ng m¹i bæ nhiÖm. Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh c«ng ty theo chÕ ®é mét thñ tr­ëng vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty tr­íc ph¸p luËt, tr­íc Bé Th­¬ng m¹i vµ tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc cña c«ng ty vÒ viÖc tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty còng nh­ c¸c ho¹t ®éng: Ký kÕt ho¹t ®éng, thÕ chÊp vay vèn, tuyÓn dông nhan viªn, bè trÝ s¾p xÕp lao ®éng... Gi¸m ®èc cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý, m¹ng l­íi kinh doanh cho phï hîp víi nhiÖm vô cña c«ng ty vµ ph©n cÊp qu¶n lý cña Bé. D­íi Gi¸m ®èc cßn cã 3 Phã Gi¸m ®èc phô tr¸ch 3 m¶ng ho¹t ®éng cña c«ng ty: - Phã Gi¸m ®èc phô tr¸ch xuÊt nhËp khÈu. - Phã Gi¸m ®èc phô tr¸ch ho¹t ®éng kinh doanh néi ®Þa. - Phã Gi¸m ®èc phô tr¸ch s¶n xuÊt. C¸c phßng ban cïng víi Ban Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh toµn bé c«ng viÖc cña c«ng ty tõ viÖc tæ chøc lao ®éng ®Õn viÖc thùc hiÖn nghiÖp vô kinh doanh vµ thùc hiÖn nghÜa vô víi Nhµ n­íc. Phßng kinh doanh: Lµ phßng chÞu tr¸ch nhiÖm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Phßng kinh doanh tham m­u cho Gi¸m ®èc vÒ: - KÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty dùa trªn th«ng tin ë phßng kÕ ho¹ch. - Tham m­u cho Gi¸m ®èc vÒ c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu, thùc hiÖn kÕ ho¹ch do c«ng ty giao cho, tham gia c¸c ho¹t ®éng phèi hîp chung cña c«ng ty. - Më réng thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. - Nghiªn cøu thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu vµ lËp ph­¬ng ¸n xuÊt nhËp khÈu. - Tæ chøc m¹ng l­íi tiªu thô hµng ho¸ cña c«ng ty trªn ph¹m vi toµn quèc, ®Æc biÖt lµ c¸c tØnh phÝa B¾c. - Nghiªn cøu, t×m kiÕm biÖn ph¸p thóc ®Èy nhanh tèc ®é tiªu thô hµng ho¸ cña c«ng ty. - Tæ chøc c¸c nguån hµng néi ®Þa, quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c nhµ s¶n xuÊt ngµnh hµng thùc phÈm. Phßng kÕ ho¹ch vµ thÞ tr­êng: Tham m­u cho Gi¸m ®èc vÒ: - X©y dùng c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh hµng n¨m tõ c¸c sè liÖu b¸o c¸o ®Þnh kú cña c¸c bé phËn kh¸c trong c«ng ty, tõ t×nh h×nh thùc tÕ cña thÞ tr­êng, x©y dùng ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh vµ kÕ ho¹ch dµi h¹n. - §iÒu tiÕt kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh hµng quý, hµng n¨m theo nhu cÇu s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng, ®iÒu tiÕt kÕ ho¹ch vËn chuyÓn hîp lý. - Cã kÕ ho¹ch cung øng vËt t­ cho c¸c ®¬n vÞ theo kÕ ho¹ch. - Cã tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l­îng vµ b¶o qu¶n vËt t­ trong kho, qu¶n lý tèt c¸c kho cña c«ng ty. - Nghiªn cøu vµ t×m c¸c biÖn ph¸p më réng thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ cña c«ng ty. Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: Tham m­u cho Gi¸m ®èc vÒ: - Qu¶n lý toµn bé nguån vèn, c¸c tµi liÖu, sè liÖu vÒ kÕ to¸n tµi chÝnh, quyªt to¸n, tæng kiÓm kª tµi s¶n hµng n¨m theo ®Þnh kú cña Nhµ n­íc. - B¸o c¸o vÒ tµi chÝnh lªn c¬ quan cÊp trªn vµ nép c¸c kho¶n ng©n s¸ch cho Nhµ n­íc theo quy ®Þnh. - TÝnh to¸n c¸c th­¬ng vô kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ, c¬ së trùc thuéc ®­a ra c¸c ph­¬ng ¸n kh¶ thi ®Ó b¶o l·nh vay ng©n hµng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt thuËn lîi. Qu¶n lý chi phÝ hîp lý vµ cã hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô víi ph­¬ng ch©m tæng thu ph¶i lín h¬n tæng chi. - KiÓm tra c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ trong c«ng ty qua ho¹t ®éng tµi chÝnh. - Hµng quý hoÆc hµng th¸ng tæ chøc quyÕt to¸n, khi cÇn thiÕt th× tiÕn hµnh thanh tra tµi chÝnh ®èi víi c¸c thµnh viªn trong c«ng ty. - Lµm thñ tôc thanh lý vµ qu¶n lý tèt tiÒn mÆt, ®iÒu phèi vèn trong c«ng ty - B¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn t¨ng nhanh vßng quay cña vèn. Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: Tham m­u cho Gi¸m ®èc vÒ: -Tæ chøc nh©n sù, tæ chøc bé m¸y qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c«ng t¸c qu¶n lý hå s¬ cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. - C©n ®èi tiÒn l­¬ng, tuyÓn lao ®éng ng¾n h¹n vµ dµi h¹n, ®iÒu chØnh lao ®éng gi÷a c¸c ®¬n vÞ, gi¶i quyÕt, quyÕt ®Þnh cho c¸n bé c«ng nh©n viªn th«i viÖc vÒ h­u, mÊt søc, kû luËt... - C¨n cø vµo chÕ ®é chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cô thÓ vµ chÕ ®é b¶o hé lao ®éng, b¶o hiÓm x· héi, båi d­ìng... - X©y dùng kÕ ho¹ch lao ®éng, quü tiÒn l­¬ng hµng n¨m, quy chÕ ho¸ c¸c nguyªn t¾c tr¶ l­¬ng, tiÒn th­ëng, x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng, c¸c ®Þnh møc lao ®éng. - C«ng t¸c ®µo t¹o míi, thi n©ng bËc c«ng nh©n, båi d­ìng c¸n bé qu¶n lý tæ chøc h­íng dÉn c¸c ®oµn tham gia, thùc tËp. Phßng kü thuËt: Tham m­u cho Gi¸m ®èc vÒ m¸y mãc kü thuËt trong c¸c d©y chuyÒn, bé phËn s¶n xuÊt cña c«ng ty, x¸c ®Þnh viÖc söa ch÷a kh«i phôc míi m¸y mãc thiÕt bÞ, nghiªn cøu h×nh thøc mÉu m·, bao b× cña s¶n phÈm. Víi c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý nh­ hiÖn nay cña c«ng ty lµ t­¬ng ®èi hîp lý. Mét mÆt gi÷ nguyªn chÕ ®é mét thñ tr­ëng, chØ cã gi¸m ®èc lµ ng­êi cã quyÒn ra quyÕt ®Þnh ®èi víi mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, mÆt kh¸c ph¸t huy ®­îc sù gióp ®ì cña c¸c phßng ban trong viÖc chuÈn bÞ c¸c quyÕt ®Þnh, ®ång thêi h­íng dÉn, t­ vÊn, kiÓm tra ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn quyÕt ®Þnh nh­ c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt, c¸c chi nh¸nh, c¸c tr¹m kinh doanh thùc phÈm. 3.NhiÖm vô cña c«ng ty - Nghiªn cøu thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, x©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, xuÊt nhËp khÈu, dÞch vô du lÞch kh¸ch s¹n, liªn doanh liªn kÕt ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc... theo ®óng luËt ph¸p hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc vµ h­íng dÉn cña Bé Th­¬ng m¹i. - Tæ chøc s¶n xuÊt n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt, c¶i tiÕn c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm phï hîp víi thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng. - ChÊp hµnh luËt ph¸p cña Nhµ n­íc, thùc hiÖn c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch vÒ qu¶n lý vµ sö dông vèn, vËt t­, tµi s¶n, nguån lùc, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn, thùc hiÖn nghÜa vô víi Nhµ n­íc. - Thùc hiÖn ®Çy ®ñ cam kÕt trong hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt víi c¸c ®¬n vÞ trong vµ ngoµi n­íc. - Qu¶n lý vµ sö dông tèt ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn theo ph©n cÊp qu¶n lý cña Bé Th­¬ng m¹i. Thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn, ph¸t huy quyÒn lµm chñ tËp thÓ, kh¶ n¨ng s¸ng t¹o trong kinh doanh, kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸ vµ chuyªn m«n kü thuËt cho ng­êi lao ®éng, ph©n phèi lîi nhuËn theo kÕt qu¶ lao ®éng mét c¸ch c«ng b»ng hîp lý. 4. C¬ cÊu s¶n xuÊt cña c«ng ty -C«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng c¨n cø quan träng ®Ó chÊt l­îng s¶n phÈm c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ kinh doanh chiÕm ®­îc c¶m t×nh cña kh¸ch hµng n©ng cao uy tÝn th­¬ng hiÖu cña s¶n phÈm ®Î thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng cÇn thiÕt ph¶i l¾m vµ hiÓu kü quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm . Trong lÜnh vùc s¶n xuÊt: b¸nh ,kÑo ,r­îu bia,thùc phÈm nguéi... mçi s¶n phÈm t­¬ng øng víi mét quy tr×nh c«ng nghÖ kh¸c nhau . Trong ®ã quy tr×nh s¶n xuÊt r­îu vang cña c«ng ty lµ tiªu biÓu nhÊt víi s¶n phÈm r­îu vang mang th­¬ng hiÖu H÷u NghÞ ®· cã uy tÝn trong vµ ngoµi n­íc , ®­îc ng­êi tiªu dïng tin dïng. -Sau ®©y lµ quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt r­îu vang cña c«ng ty. c¸c nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt r­îu vang. +Qña m¬ t­¬i +Cån tinh chÕ +Cån , dich qu¶ +N­íc mÒm axit Ciric +§­êng kÝnh tr¾ng +Mµï thùc phÈm -Quy tr×nh s¶n xuÊt r­îu vang Qña m¬ t­¬i Ng©m cån DÞch qu¶ Röa s¹ch N­íc mÒm axt cirics Pha chÕ R­îu §­êng kÝnh tr¾ng cån tinh chÕ Tµng tr÷ Läc trong §ãng chai KCS NhËp kho thµnh phÈm 5. kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua B¶ng 1: KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty (giai ®o¹n1999-2001) STT ChØ tiªu §VT 1999 2000 2001 Tèc ®é t¨ng (lÇn) 2000/1999 2001/2000 (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7)=(5)/(4) (8)=(6)/(5) 1 2 3 4 5 Tæng doanh thu C¸c kho¶n nép NSNN Tæng kim ng¹ch XNK Lîi nhuËn HÖ sè hiÖu qu¶ =DT/CP Tû ®ång Tû ®ång Tr. USD Tr. ®ång 340 16,146 11,1 290 1,0008 536 27,420 7,03 603 1,0011 653 32,27 6,4 900 1,0013 1,576 1,698 0,736 2,079 1,218 1,177 0,783 1,493 Nh×n vµo b¶ng 1 ta thÊy: Nh×n chung t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong giai ®o¹n 1999-2001 ®¹t kÕt qu¶ kh¸, ®iÒu nµy thÓ hiÖn ë mét sè mÆt chñ yÕu sau: - Tæng doanh thu cña c«ng ty n¨m 1999 ®¹t 340 tû ®ång, n¨m 2000 ®¹t 536 tû ®ång t¨ng 1,576 lÇn so víi n¨m 1999 víi møc t¨ng tuyÖt ®èi lµ 196 tû ®ång. N¨m 2001 tæng doanh thu t¨ng 1,218 lÇn so víi n¨m 2000 víi møc t¨ng tuyÖt ®èi lµ 117 tû ®ång. - Do ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty trong giai ®o¹n nµy ®¹t hiÖu qu¶ cao nªn kh«ng chØ gióp c«ng ty më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mµ cßn gãp phÇn lµm t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc th«ng qua c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc cña c«ng ty. N¨m 1999 c«ng ty ®· ®ãng gãp cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc 16,15 tû ®ång, n¨m 2000 ®· t¨ng lªn 27,42 tû ®ång t¨ng 1,698 lÇn so víi n¨m 1999 víi møc t¨ng tuyÖt ®èi lµ 11,27 tû ®ång, ®iÒu nµy lµ do doanh thu cña c«ng ty n¨m 2000 ®· t¨ng 1,576 lÇn so víi n¨m 1999 nªn c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc t¨ng lªn. N¨m 2001 c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc lµ 32,27 tû ®ång t¨ng 1,117 lÇn so víi n¨m 2000 víi møc t¨ng tuyÖt ®èi lµ 4,85 tû ®ång. - Tæng kim ng¹ch XNK cña c«ng ty n¨m 1999 ®¹t 11,13 triÖu US§ ®· gi¶m xuèng chØ cßn 8,19 triÖu USD n¨m 2000 ®¹t 73,6% so víi n¨m 1999 víi møc gi¶m tuyÖt ®èi lµ 2,94 triÖu USD. N¨m 2001 c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc gi¶m xuèng chØ cßn 6,41 triÖu USD ®¹t 78,3% so víi n¨m 2000 víi møc gi¶m tuyÖt ®èi lµ 1,78 triÖu USD. Tæng kim ng¹ch XNK cña c«ng ty ®¹t kÕt qu¶ nh­ vËy lµ do cuéc khñng ho¶ng cña c¸c n­íc trong khu vùc ®· lµm ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng XNK cña c¸c n­íc, trong khi b¹n hµng XNk chñ yÕu cña c«ng ty lµ nh÷ng n­íc cña khu vùc Ch©u ¸. - MÆc dï tæng kim ng¹ch XNK trong giai ®o¹n nµy cã gi¶m, tuy nhiªn do ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh néi ®Þa cña c«ng ty cã hiÖu qu¶ nªn tæng doanh thu vÉn t¨ng qua c¸c n¨m c¶ vÒ tuyÖt ®èi lÉn t­¬ng ®èi . V× vËy lîi nhuËn cña c«ng ty ®¹t ®­îc kh¸ cao, n¨m 1999 ®¹t 290 triÖu ®ång, n¨m 2000 t¨ng lªn 603 triÖu ®ång t¨ng h¬n 2 lÇn so víi n¨m 1999 vµ ®Õn n¨m 2001 ®¹t 900 triÖu ®ång t¨ng gÊp 1,493 lÇn so víi n¨m 2000. Tuy tèc ®é t¨ng lîi nhuËn cã gi¶m song vÒ mÆt tuyÖt ®èi vÉn t¨ng qua c¸c n¨m. - Qua chØ tiªu hÖ sè hiÖu qu¶ ë b¶ng trªn cho thÊy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty cã hiÖu qu¶, song hÖ sè nµy cßn thÊp v× vËy c«ng ty cÇn t×m c¸ch n©ng cao hÖ sè nµy . N¨m 1999 hÖ sè hiÖu qu¶ lµ 1,0008 cã nghÜa lµ 1 ®ång chi phÝ bá ra sÏ ®em l¹i 1,0008 ®ång doanh thu, møc doanh thu do 1 ®ång chi phÝ bá ra lµ qu¸ nhá. Tuy nhiªn hÖ sè nµy t¨ng lªn qua n¨m 2000 vµ 2001. ch­¬ng ii : Thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty 1. §Æc ®iÓm cña c«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu C«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty cã nh÷ng nÐt ®Æc thï riªng biÖt, xuÊt ph¸t tõ chÝnh ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, tõ ph­¬ng h­íng, ®­êng lèi ph¸t triÓn th­¬ng m¹i quèc tÕ cña ®Êt n­íc ®­îc Bé Th­¬ng m¹i cô thÓ ho¸ cho tõng ®¬n vÞ vµ trùc tiÕp qu¶n lý. Tõ ®ã phßng kÕ ho¹ch vµ thÞ tr­êng ®­a ra kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu cña tõng n¨m cho tõng mÆt hµng cña c«ng ty. KÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty ®­îc x©y dùng dùa vµo: - Nhu cÇu s¶n xuÊt cña c¸c ®¬n vÞ c¬ së trùc thuéc ®èi víi c¸c mÆt hµng lµ nguyªn liÖu ®Çu vµo cho s¶n xuÊt nh­ bét mú, ®­êng, s÷a... C¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt nh­ xÝ nghiÖp b¸nh kÑo H÷u NghÞ, xÝ nghiÖp b¸nh quy cao cÊp, xÝ nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm tr×nh kÕ ho¹ch vÒ kÕ ho¹ch mua s¾m nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt nªn c«ng ty. Tõ ®ã c«ng ty sÏ tËp hîp c¸c nhu cÇu l¹i vµ ®­a ra kÕ ho¹ch nhËp khÈu cho c¸c mÆt hµng nµy. - MÆt hµng kinh doanh truyÒn thèng cña c«ng ty: §­êng, s÷a, dÇu ¨n... lµ nh÷ng mÆt hµng truyÒn thèng ®· cã b¹n hµng trong n­íc vµ quèc tÕ ®¸ng tin cËy, chiÕm tû träng lín trong kim ng¹ch nhËp khÈu. MÆt hµng cao su lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu. - Dùa vµo ®­êng lèi ph¸t triÓn th­¬ng m¹i quèc tÕ cña ®Êt n­íc, c¨n cø vµo c¸c ®iÒu luËt vÒ c¸c mÆt hµng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, biÓu thuÕ quan vµ h¹n ng¹ch xuÊt nhËp khÈu mµ Bé Th­¬ng m¹i cÊp cho c«ng ty hµng n¨m. Cô thÓ nh­ h¹n ng¹ch nhËp khÈu ®­êng cña c«ng ty n¨m 2001 lµ 7000 tÊn. Cßn mét sè mÆt hµng th× c«ng ty ®­îc Bé Th­¬ng m¹i cÊp giÊy phÐp cho lµ ®Çu mèi xuÊt nhËp khÈu nh­ r­îu, cao su... th× c«ng ty ®­îc quyÒn chñ ®éng kinh doanh. - Dùa vµo chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi. ViÖc x©y dùng kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu c¸c mÆt hµng chñ yÕu: + §­êng: Dùa vµo nhu cÇu cho s¶n xuÊt cña c¸c ®¬n vÞ c¬ së ®Ó quy ®Þnh l­îng nhËp khÈu cung cÊp cho c¬ së. Dùa vµo h¹n ng¹ch nhËp khÈu cña c¸c ®¬n vÞ ®Ó quy ®Þnh l­îng nhËp khÈu trùc tiÕp tèi ®a mµ doanh nghiÖp thùc hiÖn. Dùa vµo hiÖu qu¶ kinh doanh ®em l¹i quy ®Þnh kÕ ho¹ch nhËp khÈu trùc tiÕp hay nhËp khÈu uû th¸c ë c¸c ®¬n vÞ b¹n. + Cao su: Dùa vµo h¹n ng¹ch xuÊt khÈu quy ®Þnh kÕ ho¹ch xuÊt khÈu l­îng hµng. Dùa vµo hiÖu qu¶ kinh doanh dù tÝnh ®em l¹i quyÕt ®Þnh kÕ ho¹ch lùa chän ph­¬ng thøc xuÊt khÈu. + C¸c mÆt hµng bét, mú, s÷a... chñ yÕu dùa vµo nhu cÇu cña c¸c ®¬n vÞ. Do ®ã trong viÖc ®­a ra kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu ®ßi hái c«ng ty cÇn ph¶i nhanh nh¹y, linh ho¹t ®¸nh gi¸ t×nh h×nh cung cÇu cña tõng mÆt hµng cô thÓ, tõ ®ã ®­a ra kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu cho hîp lý. Ngoµi ra, c«ng ty cßn cã quyÒn ®Ò xuÊt víi Bé chñ qu¶n cã chñ tr­¬ng can thiÖp vµo thÞ tr­êng kÞp thêi. Víi chiÕn l­îc n¾m th«ng tin thÞ tr­êng n­íc ngoµi, tiÕn ®Õn n¨m 2003 hoÆc 2004 tham gia kªnh xuÊt khÈu mÆt hµng ®­êng, tù c©n ®èi kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu, nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng cÇn thiÕt, vËt t­ nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt chÕ biÕn, hµng tù s¶n xuÊt chÕ biÕn ®­îc thÞ tr­êng trong n­íc chÊp nhËn vµ phÊn ®Çu xuÊt khÈu. ChÝnh v× thÕ, c«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu ë c«ng ty ®­îc tÝnh to¸n chÆt chÏ cho kÕ ho¹ch c¶ n¨m vµ kÕ ho¹ch ë tõng hîp ®ång ®­îc ký. 2. Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty thùc phÈm miÒn b¾c T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch vÒ tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty ë b¶ng sau: B¶ng 2: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch vÒ tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c §VT: TriÖu USD N¨m KÕ ho¹ch Thùc hiÖn V­ît kÕ ho¹ch %thùc hiÖnkÕ ho¹ch (1) (2) (3) (4) (5)=(3)/(2) 1999 2000 2001 4,6 0,7 2 4,646 0,575 1,5 0,046 -0,125 -0,5 101 82,1 75 KÕt qu¶ tõ b¶ng 2 cho thÊy trong giai ®o¹n 1999-2001, c«ng ty hÇu nh­ kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch xuÊt khÈu ®Æt ra. ChØ riªng n¨m 1999 ®¹t 101% kÕ ho¹ch víi møc v­ît kÕ ho¹ch lµ 0,046 triÖu USD. §Õn n¨m 2000, do ¶nh h­ëng chung cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc vµ c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ kinh doanh cña c«ng ty nªn n¨m 2000 kÕ ho¹ch vÒ xuÊt khÈu cu¶ c«ng ty ®· gi¶m rÊt m¹nh tõ 4,6 triÖu USD xuèng cßn 0,7 triÖu USD, song víi møc kÕ ho¹ch thÊp nh­ vËy nh­ng c«ng ty vÉn kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®Æt ra gi¸ trÞ xuÊt khÈu thùc hiÖn lµ 0,575 triÖu USD ®¹t 82,1% kÕ ho¹ch. N¨m 2001, kÕ ho¹ch xuÊt khÈu c«ng ty ®Æt ra lµ 2 triÖu USD nh­ng thùc tÕ chØ xuÊt khÈu 1,5 triÖu USD ®¹t 75% so víi kÕ ho¹ch .Qua ®©y chøng tá ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty ®¹t hiÖu qu¶ kh«ng cao,víi gi¸ trÞ thùc tÕ thÊp. §iÒu nµy lµ do mÆt hµng xuÊt khÈu cña c«ng ty duy nhÊt lµ cao su, cïng víi hËu qu¶ cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc nªn nhu cÇu nhËp khÈu vÒ cao su gi¶m. ChÝnh v× vËy ®Ó c¶i thiÖn t×nh h×nh trªn trong thêi gian tíi c«ng ty cÇn t¨ng c­êng ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng, kÕt hîp víi ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng xuÊt khÈu. B¶ng 3 : T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch vÒ tæng kim ng¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c §VT : TriÖu USD N¨m KÕ ho¹ch Thùc hiÖn V­ît kÕ ho¹ch % thùc hiÖn kÕ ho¹ch (1) (2) (3) (4)=(3)-(2) (5)=(3)/(2) 1999 2000 2001 5,8 7,5 6,6 6,5 7,6 4,9 0,7 0,1 -1,7 112 101,3 74,2 Qua b¶ng 3 cho thÊy t×nh h×nh nhËp khÈu cña c«ng ty trong 2 n¨m 1999 vµ 2000 lu«n v­ît møc kÕ ho¹ch ®Æt ra. N¨m 1999 c«ng ty v­ît møc kÕ ho¹ch lµ 12%, n¨m 2000 v­ît møc kÕ ho¹ch lµ 1,3%. Cã kÕt qu¶ nµy lµ trong 2 n¨m ®ã nhu cÇu vÒ mét sè mÆt hµng nhËp khÈu nh­: ®­êng, s÷a, dÇu ¨n t¨ng lªn ®o ®ã lµm t¨ng møc nhËp thùc tÕ so víi kÕ ho¹ch. Tuy nhiªn ®Õn n¨m 2001 víi chñ tr­¬ng ph¶i c©n ®èi kim ng¹ch XNK vµ do h¹n ng¹ch cña Bé Th­¬ng m¹i cÊp cho c«ng ty gi¶m, h¬n n÷a c«ng ty còng ®Èy m¹nh viÖc khai th¸c mÆt hµng ®­êng ®­îc s¶n xuÊt ë trong n­íc ®Ó kinh doanh nh­:®­êng Lam S¬n, ®­êng ViÖt §µi, ®­êng T©y Ninh ...lµm cho c«ng ty kh«ng thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch ®Æt ra. §Ó ®¸nh gi¸ chi tiÕt t×nh nhËp khÈu cña c«ng ty ta xem xÐt viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch nhËp khÈu theo mÆt hµng cña c«ng ty nh­ sau: B¶ng 4: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch nhËp khÈu theo mÆt hµng §VT: TriÖu USD MÆt hµng N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 KH TH % thùc hiÖn KH KH TH %thùc hiÖn KH KH TH % thùc hiÖn KH §­êng S÷a DÇu ¨n Bét mú Cßn l¹i 2 0,1 0,1 3,5 0,1 0 0,3 1,5 4,6 0,1 - 300 150 131,4 100 3 0,2 1,5 1,6 0,2 3,6 0,8 1,5 0,2 1,5 120 400 100 12,5 125 3,6 0,6 1,4 0,6 0,4 3,4 0,5 0,3 0,12 0,65 94,4 83,3 21,4 20 16,25 Tæng 5,8 6,5 112 6,5 7,6 101 6,6 4,9 74,2 Qua b¶ng 4 cho thÊy cã sù chªnh lÖch lín gi÷a kÕ ho¹ch ®Æt ra so víi thùc tÕ nhËp khÈu theo mÆt hµng cña c«ng ty. Së dÜ cã nh­ vËy lµ do c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch kinh doanh cña c«ng ty s¸t víi nhu cÇu thùc tÕ vµ thÞ tr­êng, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ ph©n tÝch nhu cÇu tiªu dïng cña c«ng ty kh«ng cã hiÖu qña. MÆt kh¸c do kÕ ho¹ch lµ ®­îc ®Æt ra tõ tr­íc, trong khi ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty nãi chung vµ ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng ph¶i chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè ®Æc biÖt trong giai ®o¹n nµy do ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc ®· dÉn ®Õn viÖc lËp kÕ ho¹ch ®Æt ra kh«ng s¸t víi thùc tÕ thùc hiÖn. 3. Ph©n tÝch thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu Nghiªn cøu thÞ tr­êng ®­îc coi lµ ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt tiÒn ®Ò cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng cña c«ng ty lu«n ®­îc coi lµ vÊn ®Ò phøc t¹p, phong phó vµ ®a d¹ng, ®ßi hái sù tèn kÐm nhiÒu chi phÝ. ChÝnh v× thÕ, ph¶i cã ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu thÞ tr­êng thÝch hîp ®Ó gi¶m chi phÝ tèi thiÓu. ë ®©y ta quan t©m ®Õn thÞ tr­êng cña s¶n phÈm nhËp khÈu vµ thÞ tr­êng cña s¶n phÈm xuÊt khÈu tøc lµ thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng quèc tÕ. 3.1.ThÞ tr­êng quèc tÕ Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu thÞ tr­êng: Nghiªn cøu thÞ tr­êng cã tÇm quan träng ®Æc biÖt trong viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n h­íng ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó n¾m ®­îc nhu cÇu thÞ tr­êng. C«ng ty tu©n theo tr×nh tù sau: Mét lµ, tæ chøc hîp lý viÖc thu thËp c¸c nguån th«ng tin vÒ nhu cÇu cña c¸c lo¹i thÞ tr­êng. Hai lµ, ph©n tÝch vµ xö lý ®óng ®¾n c¸c lo¹i th«ng tin ®· thu thËp ®­îc vÒ c¸c lo¹i nhu cÇu cña thÞ tr­êng. Ba lµ, x¸c ®Þnh nhu cÇu cña tõng lo¹i thÞ tr­êng ®ang ®ßi hái, c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ngµy cµng hiÖn ®¹i, phong phó, ®a d¹ng ®· lµm cho viÖc giao dÞch trë lªn kh¸ dÔ dµng, thuËn lîi vµ nhanh chãng. Do yªu cÇu cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nªn quan hÖ giao dÞch kh¸ réng r·i nªn viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng n­íc ngoµi ë c«ng ty chñ yÕu lµ dïng h×nh thøc th«ng qua th«ng tin cña Bé Th­¬ng m¹i vµ Phßng th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam ®Ó t×m kiÕm c¸c b¹n hµng quèc tÕ. Bëi ë c«ng ty hiÖn nay ch­a cã bé phËn chuyªn tr¸ch lµm c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng n­íc ngoµi vµ ch­a cã ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi ®Ó n¾m b¾t ®­îc nh÷ng th«ng tin vÒ thÞ tr­êng nhanh nhÊt. C«ng ty còng cã thÓ tù t×m ®Õn c¸c b¹n hµng n­íc ngoµi qua ®iÖn tho¹i, Fax ®Ó chµo hµng cña m×nh. ThÞ tr­êng xuÊt khÈu chñ yÕu cña c«ng ty lµ Trung Quèc víi mÆt hµng chñ lùc lµ cao su. ThÞ tr­êng Trung Quèc cã ®Æc ®iÓm thuËn lîi vÒ vÞ trÝ ®Þa lý gÇn víi ViÖt Nam, do ®ã chi phÝ vËn chuyÓn thÊp c«ng ty cã thÓ mua hµng trùc tiÕp tõ c¸c n«ng tr­êng cña tæng c«ng ty cao su ViÖt Nam vµ xuÊt sang Trung Quèc. ThÞ tr­êng xuÊt khÈu cña c«ng ty hiÖn nay cßn h¹n chÕ ë Trung Quèc, tuy nhiªn tõ nay ®Õn n¨m 2003 vµ sang thÕ kû 21, c«ng ty ®ang cè g¾ng t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó cã thÓ xuÊt khÈu c¸c lo¹i s¶n phÈm cña m×nh sang c¸c n­íc kh¸c ®­a tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty t¨ng lªn. 3.2.ThÞ tr­êng trong n­íc víi ho¹t ®éng nhËp khÈu Do ®Þnh h­íng c©n ®èi kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c¶ n­íc, Bé Th­¬ng m¹i cho phÐp c«ng ty ®Èy m¹nh nhËp khÈu ®Ó c©n ®èi víi nh÷ng ngµnh chØ xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng: DÇu, nguyªn liÖu th«... Víi quan hÖ lµm ¨n víi c¸c c«ng ty n­íc ngoµi vµ m¹ng l­íi bµn hµng kh¸ ®å sé nªn c«ng ty ®­îc nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng chñ yÕu: §­êng, s÷a, dÇu ¨n, bét mú,... Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu thÞ tr­êng: - ThÞ tr­êng ®Çu vµo: Doanh nghiÖp cã thÓ tù khai th¸c thÞ tr­êng qua th«ng tin cña Bé Th­¬ng m¹i, c¸c vô, phßng th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam, c¸c ®¹i diÖn n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam vµ tù t×m ®èi t¸c. C«ng ty cã thÓ chñ ®éng trùc tiÕp gÆp gì hoÆc qua ®iÖn tho¹i, fax... víi c¸c c«ng ty n­íc ngoµi hoÆc c¶ víi ng­êi ViÖt Nam ®Þnh c­ ë n­íc ngoµi. - ThÞ tr­êng ®Çu ra: Do cã m¹ng l­íi b¸n hµng réng kh¾p vµ duy tr×nh kinh doanh mÆt hµng truyÒn thèng nªn c«ng ty cã thÓ n¾m ®­îc th«ng tin vÒ nh÷ng mÆt hµng nµo tiªu thô ë c¸c thÞ tr­êng nµo vµ tÝnh chÊt mïa vô cña s¶n phÈm. Tõ ®ã tÝnh to¸n ®­îc thêi gian tiªu thô cña c¸c mÆt hµng nµy, h¹n chÕ tån kho g©y ø ®äng vèn. C«ng ty cã thÓ b¸n hµng cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ: T­ nh©n, quèc doanh, c«ng ty trach nhiÖm h÷u h¹n... ë mäi n¬i. Hoµ chung víi qu¸ tr×nh ®a d¹ng ho¸ vµ ®a ph­¬ng ho¸ mèi quan hÖ kinh tÕ trong nh÷ng n¨m qua c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c mét mÆt kh«ng ngõng më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu ®ång thêi còng tÝch cùc kh¶o s¸t, nghiªn cøu ®Ó lùa chän nh÷ng thÞ tr­êng nhËp khÈu thÝch hîp. ThÞ tr­êng nhËp khÈu chñ yÕu cña c«ng ty lµ c¸c n­íc ch©u ¸ vµ ch©u ¢u, ®iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng sau: B¶ng 5: KÕt qu¶ nhËp khÈu theo thÞ tr­êng. §VT: 1000USD ThÞ tr­êng nhËp khÈu 1999 2000 2001 Gi¸ trÞ Tû träng Gi¸ trÞ Tû träng Gi¸ trÞ Tû träng Singapore NhËt Óc Th¸i Lan §øc Ph¸p Hµn Quèc TiÖp Newzealand 1551,1 358,8 4574,3 - - - - - - 23,9 5,53 70,5 - - - - - - 2742 1050 - 3662 109 48 - - - 36 13,8 - 48,1 1,4 0,63 - - - 1016 136 459 - - 363 2884 12 37 20,7 2,7 9,3 - - 7,4 58,7 0,24 0,7 Tæng 6484,2 100% 7611 100% 4907 100% Qua b¶ng 5 cho thÊy trong giai ®o¹n 1999 - 2001, thÞ tr­êng nhËp khÈu truyÒn thèng cña c«ng ty lµ Singapore, NhËt vµ óc. §©y lµ 3 thÞ tr­êng nhËp khÈu cã tû träng lín nhÊt, trong n¨m 1999 thÞ tr­êng nhËp khÈu cña c«ng ty tõ Singapore chiÕm 23,9%, óc chiÕm 70,5% cßn l¹i lµ NhËt. N¨m 2000 gi¸ trÞ nhËp khÈu ë thÞ tr­êng truyÒn thèng ë Singapore vµ NhËt t¨ng c¶ vÒ tuyÖt ®èi vµ t­¬ng ®èi nh­ng ë thÞ tr­êng óc c«ng ty t¹m ngõng nhËp khÈu, thay vµo ®ã ®· më réng viÖc nhËp khÈu tõ mét sè thÞ tr­êng tõ §øc vµ Ph¸p vµ ®Æc biÖt ph¶i kÓ ®Õn Th¸i Lan víi møc kim ng¹ch nhËp khÈu lµ 3.662.000USD chiÕm 48,1% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty trong n¨m trong khi thÞ tr­êng truyÒn thèng Singapore chØ chiÕm 36%, NhËt chØ chiÕm 13,8%. Víi ph­¬ng ch©m më réng thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu n¨m 2001 thÞ tr­êng nhËp khÈu cña c«ng ty ®· më réng h¬n nh­ Newzealand, TiÖp vµ thÞ tr­êng Hµn Quèc víi gi¸ trÞ nhËp khÈu cña thÞ tr­êng nµy chiÕm 58,7% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu 4. Ph©n tÝch mét sè mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu chñ yÕu cña c«ng ty 4.1. MÆt hµng nhËp khÈu NhËp khÈu lµ ho¹t ®éng chñ yÕu, chiÕm tû träng lín trong kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty. Ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c«ng ty nh»m hai môc ®Ých: Thø nhÊt, lµ cung cÊp nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt ë ®¬n vÞ trùc thuéc c«ng ty bao gåm: s¶n xuÊt b¸nh kÑo, s¶n xuÊt chÕ biªn thùc phÈm, b¸nh kÑo... Thø hai, lµ mÆt hµng phôc vô khèi kinh doanh b¸n t¹i c¸c cöa hµng, ®¹i lý, chi nh¸nh cña c«ng ty... Ngoµi ra, c«ng ty cßn cã thÓ nhËn nhËp khÈu uû th¸c nÕu cã nhu cÇu. Ta cã thÓ thÊy ®¸nh gi¸ vÒ c¸c mÆt hµng nhËp khÈu cña c«ng ty qua c¸c n¨m qua sè liÖu thèng kª vÒ kim ng¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty tõ n¨m 1999 ®Õn 2001 nh­ B¶ng 6: Kim ng¹ch nhËp khÈu theo mÆt hµng cña c«ng ty. §VT : 1000USD N¨m MÆt hµng 1999 2000 2001 Gi¸ trÞ Tû träng Gi¸ trÞ Tû träng Gi¸ trÞ Tû träng §­êng S÷a DÇu ¨n Bét mú Cßn l¹i 334 1538 4574 38 5,15 23,7 70,5 0,6 3637 851 1539 199 1385 47,8 11,1 20,2 2,6 18,2 34,43 122 348 50 945 70,1 2,5 7,1 1 19,3 Tæng 6484 100% 7611 100% 4980 100% Qua b¶ng 6 cho thÊy mÆt hµng nhËp truyÒn thèng cña c«ng ty chñ yÕu lµ: ®­êng, s÷a, dÇu ¨n, bét mú. Trong ®ã mÆt hµng ®­êng chiÕm tû träng lín nhÊt. MÆt hµng nµy, c«ng ty ®¸nh gi¸ lµ cã hiÖu qu¶ nhÊt, khèi l­îng lín, lîi nhuËn cao vµ ®iÒu quan träng lµ søc tiªu thô lín, nhu cÇu ®­êng ë ViÖt Nam cao nh­ng c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ch­ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu tiªu thô trong n­íc. H¬n n÷a, c«ng ty còng nhËp khÈu ®­êng nh»m phôc vô cho nhu cÇu s¶n xuÊt. N¨m 1999 do thay ®æi c¬ cÊu c«ng ty nªn cã nh÷ng biÕn ®éng ®­êng kh«ng nhËp khÈu ®­îc. N¨m 2000, ®­êng chiÕm 47,8% trong tæng kim ng¹ch nhËp khÈu. §Õn n¨m 2001, mÆc dï khèi l­îng ®­êng nhËp cã gi¶m so víi n¨m 2000 nh­ng l¹i chiÕm tû träng cao nhÊt (70,1%) trong tæng kim ng¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty. Nh÷ng mÆt hµng trªn ®­îc x¸c ®Þnh lµ mÆt hµng nhËp chñyªó nh­ng quan träng nhÊt vÉn lµ ®­êng c¸c lo¹i. 4.2 MÆt hµng xuÊt khÈu Do ®Þnh h­íng vµ sù c©n ®èi cña Bé Th­¬ng m¹i nªn ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty cßn nhiÒu h¹n chÕ. C«ng ty chØ ®­îc lµ mét trong nh÷ng ®Çu mèi xuÊt khÈu cao su. Tû träng mÆt hµng cao su chiÕm 100% trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng sau. B¶ng 7 : Kim ng¹ch xuÊt khÈu theo mÆt hµng cña c«ng ty tõ 1999-2001. §VT : TriÖu USD. N¨m MÆt hµng 1999 2000 2001 Gi¸ trÞ Tû träng Gi¸ trÞ Tû träng Gi¸ trÞ Tû träng Cao su 4,646 100% 0,575 100% 1,5 100% Tæng 4,646 100% 0,575 100% 1,5 100% HiÖn nay c«ng ty cã kÕ ho¹ch ®Õn n¨m 2003 vµ b­íc sang thÕ kû 21, ngoµi viÖc xuÊt khÈu mÆt hµng cao su, c«ng ty cÇn tham gia xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng chÕ biÕn cã chÊt l­îng cao, bao b× mÉu m· ®Ñp, tham gia kªnh xuÊt khÈu ®­êng nh»m thay thÕ nhËp khÈu mÆt hµng nµy. 5. Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë trªn ®· ph©n tÝch t×nh h×nh xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu cña tõng mÆt hµng còng nh­ kh¶ n¨ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch cña c«ng ty qua c¸c n¨m. §Ó ®¸nh gi¸ tæng qu¸t t×nh h×nh kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty ta xem xÐt b¶ng sau: B¶ng 8: Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty §VT : 1000 USD. N¨m Kim ng¹ch xuÊt khÈu Kim ng¹ch nhËp khÈu Tæng kim ng¹ch XNK Tû träng xuÊt khÈu Tû träng nhËp khÈu NK/XK (1) (2) (3) (4)=(2)+(3) (5)=(2)/(4) (6)=(3)/(4) (7)=(2)/(3) 1999 2000 2001 4646 575 1500 6484 7611 4908 11130 8186 6408 0,417 0,07 0,234 0,583 0,93 0,776 0,716 0,07 0,3 Tõ kÕt qu¶ b¶ng 8 cho thÊy, tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu gi¶m qua c¸c n¨m, tõ 11,3 triÖu USD n¨m 1999 xuèng cßn 6,408 triÖu USD n¨m 2001. Trong ®ã kim ng¹ch xuÊt khÈu ®Òu thÊp h¬n kim ng¹ch nhËp khÈu cã nghÜa lµ hµng n¨m c«ng ty ph¶i nhËp siªu. Cô thÓ, n¨m 1999 tû träng xuÊt khÈu so víi nhËp khÈu lµ 71,6% víi møc xuÊt khÈu lµ 4,646 triÖu USD chiÕm 41,7% tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu, nhËp khÈu chiÕm 58,3%. N¨m 2000, kim ng¹ch xuÊt khÈu gi¶m chØ cßn 0,575 triÖu USD chØ chiÕm 7,5% tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu, trong khi gi¸ trÞ kim ng¹ch nhËp khÈu lµ 7,611 triÖu USD chiÕm 93% kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu. N¨m 2001 gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu t¨ng lªn 23,4% tæng gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu víi gi¸ trÞ lµ 1,5 triÖu USD song chØ b»ng 0,3 lÇn gi¸ trÞ kim ng¹ch nhËp khÈu c«ng ty ®ång thêi ®¸nh gi¸ tæng qu¸t kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu N¨m Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c 5.1.HiÖu qu¶ kinh doanh c¸c mÆt hµng cña c«ng ty ë c¸c phÇn trªn ®· ®¸nh gi¸ t×nh h×nh kinh doanh c¸c mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu, ®Ó thÊy râ h¬n hiÖu qu¶ cña tõng mÆt hµng ta xem xÐt b¶ng sau B¶ng 9: HiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty. §VT: TriÖu VN§. MÆt hµng Chi phÝ Doanh thu HiÖu qu¶ = DT-CP HÖ sè hiÖu qu¶ = DT/CP (1) (2) (3) (4) = (3) - (2) (5) = (3)/(2) 1. NhËp khÈu: - §­êng - S÷a c¸c lo¹i - DÇu ¨n - Bét mú - C¸c mÆt hµng kh¸c 2. XuÊt khÈu: - Cao su 11529 1646 6109 316 15717 21.543 11.675 1662 6181 324 15982 21667 146 16 75 8 95 124 1,012 1,009 1,011 1,02 1,016 1,005 Tæng 56.860 57.333 464 Qua b¶ng 9 cho ta thÊy: ®­êng lµ mÆt hµng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt cã doanh thu cao nhÊt (sè l­îng lín tiªu thô m¹nh), hÖ sè hiÖu qu¶ cao lµ 0,12 sau ®ã ®Õn mÆt hµng dÇu ¨n cã hÖ sè hiÖu qu¶ cao lµ 1,009. C¸c mÆt hµng nhËp khÈu kh¸c tuy ®Òu cã hiÖu qu¶ nh­ng sè l­îng Ýt nªn hiÖu qu¶ tuyÖt ®èi kh«ng cao. Ho¹t ®éng nhËp khÈu cã hiÖu qu¶ th× ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty còng ®em l¹i hiÖu qu¶ víi gi¸ trÞ tuyÖt ®èi lµ 124 triÖu ®ång, cã hÖ sè hiÖu qu¶ lµ 1,005. Tuy nhiªn do chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc vµ h¹n ng¹ch do Bé Th­¬ng m¹i cÊp nªn trong n¨m 2002 c«ng ty sÏ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu víi kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ 1,4 triÖu USD. HiÖn nay, c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu cña c«ng ty míi chØ dõng l¹i ë mÆt hµng cao su, v× vËy trong mét vµi n¨m tíi ngoµi ®Èy m¹nh xuÊt khÈu mÆt hµng cao su, c«ng ty cßn ph¶i nghiªn cøu vµ t×m mäi biÖn ph¸p xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng kh¸c. C«ng ty còng cÇn ph¶i chó träng viÖc nhËp khÈu, c©n ®èi c¬ cÊu mÆt hµng b»ng viÖc bæ sung nh÷ng mÆt hµng truyÒn thèng ®· vµ ®ang ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cho c«ng ty còng nh­ bæ sung c¸c mÆt hµng míi thay thÕ c¸c mÆt hµng truyÒn thèng. Cã nh­ thÕ, c«ng ty míi b¶o ®¶m ®­îc kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c Trong nh÷ng n¨m qua, c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty nãi chung còng nh­ c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nãi riªng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ t­¬ng ®èi tèt. Kh«ng chØ ®em lîi nhuËn mµ cßn ®em l¹i uy tÝn cho c«ng ty, t¹o ra nh÷ng nÒn t¶ng ban ®Çu rÊt quan träng cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. Tuy nhiªn nh­ ®· ph©n tÝch, vÉn cßn cã nh÷ng nh©n tè g©y khã kh¨n, c¶n trë viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty. Nh÷ng tån t¹i trong thêi gian qua còng cßn lµ nh÷ng vÊn ®Ò cÇn suy nghÜ vµ gi¶i quyÕt. §Ó cã thÓ ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tiÕp theo, c«ng ty cÇn ph¶i kh«ng ngõng ®æi míi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña m×nh. Sau ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao vµ hoµn thiÖn h¬n n÷a hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c. 1.§Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng ë c«ng ty Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, vÊn ®Ò trë thµnh trung t©m cña mäi ho¹t ®éng kinh tÕ lµ rÊt lµ bÊt kú ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nµo còng cÇn ph¶i tiÕn hµnh c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng v× nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i hay ph¸ s¶n cña doanh nghiÖp. Tr­íc ®©y viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng n­íc ngoµi lµ kh«ng quan träng bëi xuÊt nhËp khÈu theo nghÞ ®Þnh th­ cña Nhµ n­íc nªn b¹n hµng lµ do Nhµ n­íc chØ ®Þnh. Nh­ng sang c¬ chÕ tù h¹ch to¸n kinh doanh, c«ng ty ph¶i tù t×m b¹n hµng giao dÞch, thÞ tr­êng cò quen biÕt, thÞ tr­êng míi më réng th× viÖc n¾m v÷ng thÞ tr­êng n­íc ngoµi lµ c«ng viÖc cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi c«ng ty hiÖn nay. ViÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng n­íc ngoµi ë c«ng ty míi ë møc trung b×nh, kh¸i qu¸t nh­ n¾m ®­îc t×nh h×nh chung vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi ë thÞ tr­êng ®ã vÒ b¹n hµng còng chØ n¾m s¬ qua vÒ lo¹i h×nh kinh doanh cña hä, ®¹i diÖn cña hä, mèi quan hÖ cò cña hä víi c«ng ty hoÆc qua sù giíi thiÖu bé Th­¬ng m¹i. Do ®ã trong thêi gian tíi c¸c phßng ban trong c«ng ty cÇn ®Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c nµy theo c¸c h­íng sau: - H­íng thø nhÊt: Thµnh lËp mét bé phËn chuyªn lµm c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng, cã nghiÖp vô kü thuËt Marketing, cã nghiÖp vô trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu ®Ó chñ ®éng t×m b¹n hµng, hiÓu biÕt vÒ uy tÝn cña kh¸ch hµng, b¹n hµng, ®Æc biÖt quan hÖ lµm ¨n l©u dµi víi hä. Th«ng qua ®ã n¾m ®­îc chÝnh x¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña tõng n­íc, n¾m râ uy tÝn vÒ tµi chÝnh, c¬ së vËt chÊt vµ t×nh h×nh kinh doanh cña b¹n hµng cÇn giao dÞch, x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cña ng­êi ®øng tªn giao dÞch cña ®èi t¸c. - H­íng thø hai: Tæ chøc thiÕt lËp c¬ quan ®¹i diÖn c¶ c«ng ty t¹i n­íc ngoµi. §iÒu nµy sÏ gióp cho c«ng ty gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn hîp ®ång cña kh¸ch hµng, b¹n hµng n­íc ngoµi, n¾m th«ng tin mét c¸ch nhanh chãng, chÝnh x¸c nhÊt. C¬ quan ®¹i diÖn cña c«ng ty sÏ t¹o ra nh÷ng thuËn lîi sau cho c«ng ty: + §­a tªn tuæi cña c«ng ty vµo danh b¹ th­¬ng m¹i cña c¸c doanh nghiÖp n­íc ®ã. + Thùc hiÖn viÖc ®µm ph¸n trùc tiÕp mét c¸ch nhanh nhÊt, cã hiÖu qu¶ nhÊt. + ViÖc Marketing ®­îc cô thÓ chi tiÕt, chÝnh x¸c nhÊt. + Qua ®¹i diÖn cña c«ng ty cã thÓ mua hµng trùc tiÕp ë n­íc ngoµi víi gi¸ FOB lµ gi¸ thÊp nhÊt, giµnh quyÒn thuª tµu, b¶o ®¶m thñ tôc thanh to¸n. HoÆc khi xuÊt khÈu víi gi¸ CIF lµ gi¸ cao nhÊt, gi¶m rñi ro cho hµng ho¸ t¨ng lîi nhuËn, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. + §¹i diÖn cña c«ng ty gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc thùc hiÖn hîp ®ång bªn b¹n. C«ng ty nªn ®Æt ®¹i diÖn ë n­íc nµo mµ c«ng ty cã quan hÖ lµm ¨n nhiÒu nhÊt, chiÕm tû träng lín nhÊt trong kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu. C«ng ty sÏ cö c¸n bé cã ®ñ n¨ng lùc, tr×nh ®é vÒ ngo¹i th­¬ng, ngo¹i ng÷ lµ ng­êi cã t©m huyÕt víi c«ng ty. Thêi gian ph¶i Ên ®Þnh mçi nhiÖm kú lµ 2 n¨m ®Ó c¸n bé ®ã cã ®ñ thêi gian thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao vµ yªn t©m víi c«ng viÖc ph¶i cã b¸o c¸o vÒ th­êng xuyªn. Quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cña ®¹i diÖn. ViÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng qua ®¹i diÖn nh»m gi¶i quyÕt kh«ng chØ ®¬n thuÇn vÊn ®Ò x¸c ®Þnh râ yªu cÇu cña thÞ tr­êng mµ cßn cã t¸c dông gióp cho c«ng ty lùa chän b¹n hµng vµ mÆt hµng cã hiÖu qu¶. - H­íng thø ba: N¾m b¾t th«ng tin vÒ thÞ tr­êng th«ng qua c¸ h×nh thøc th«ng tin gi¸n tiÕp qua Bé Th­¬ng m¹i, c¸c vô, thËm chÝ c¶ h×nh thøc gi¸n ®iÖp (nÕu cÇn). M¹nh d¹n sö dông ®éi ngò céng t¸c viªn, cã chÕ ®é th­ëng ph¹t thÝch hîp tho¶ ®¸ng, cã thÓ lµ 0,5% gi¸ trÞ hîp ®ång cho ai dÉn ®­îc kh¸ch vµo ký kÕt hîp ®ång ngo¹i th­¬ng. - H­íng thø t­: §Æc biÖt chó träng vÒ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña c¸c n­íc mµ c«ng ty cã quan hÖ lµm ¨n chñ yÕu ë Ch©u ¸, Ch©u ¢u ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc trong khèi ASEAN. Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ võa qua ®· ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn quan hÖ lµm ¨n cña hai n­íc. V× thanh to¸n theo ®ång USD do ®ã ®iÒu nµy g©y ra cho c¶ phÝa ViÖt Nam vµ phÝa b¹n sù thiÖt thßi lín. Riªng trong n¨m 2001 gi¶m 55,8% so víi n¨m 1999 lµ n¨m cã tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu lín nhÊt cña c«ng ty. §iÒu nµy ®ßi hái c«ng ty trong quan hÖ bu«n b¸n quèc tÕ ph¶i t×m hiÓu chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, dù ®o¸n ®­îc tû gi¸ hèi ®o¸i. C¸c th«ng tin ®Æc biÖt quan träng lµm ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®ªn hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty. Do ®ã lùa chän ®ång tiÒn thanh to¸n cã lîi nhÊt. §Ó lµm tèt c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng ®ßi hái ph¶i t¨ng c­êng c¸n bé kinh doanh giái, nghiÖp vô cao, cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷, tin häc ®Ó kÞp thêi n¾m b¾t vµ xö lý th«ng tin nhanh nhÊt, gióp cho c«ng ty gi¶i quyÕt ®Çu ra mét c¸ch nhanh nhÊt, gi¶m tån kho vµ s¶n xuÊt kinh doanh nh÷ng mÆt hµng kinh doanh cã hiÖu qu¶ cao. §iÒu ®ã quyÕt ®Þnh viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. 2. Më réng thÞ tr­êng vµ ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu Nh÷ng n¨m gÇn ®©y ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ë n­íc ta ngµy cµng ph¸t triÓn, chØ riªng trong lÜnh vùc thùc phÈm ®· cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp tham gia cung øng cho thÞ tr­êng víi nh÷ng lo¹i h×nh së h÷u kh¸c nhau. V× vËy, viÖc më réng thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu trong ®ã më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu lµ hÕt søc cÇn thiÕt bëi c¬ cÊu xuÊt khÈu trong tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu nh÷ng n¨m qua lµ qu¸ thÊp, lu«n lu«n ph¶i nhËp siªu. Th«ng qua c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng, c«ng ty cã nh÷ng th«ng tin ®Ó ®¸nh gi¸ vÒ thÞ tr­êng xuÊt khÈu mµ s¶n phÈm c«ng ty dù ®Þnh x©m nhËp vµo. HiÖn nay, ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty chñ yÕu lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu víi thÞ tr­êng chñ yÕu lµ c¸c n­íc ch©u ¸ nh­ Singapore, Hµn Quèc, NhËt B¶n, Th¸i Lan. §©y lµ nh÷ng thÞ tr­êng träng ®iÓm cã quan hÖ lµm ¨n l©u dµi, ®ßi hái c«ng ty ph¶i tËp trung khai th¸c, nh÷ng mÆt hµng mµ hiÖn nay kinh doanh ®ang cã hiÖu qu¶: ®­êng, s÷a, dÇu ¨n... ®ång thêi còng tÝch cùc nghiªn cøu t×m kiÕm nh÷ng mÆt hµng míi trªn c¬ së tÝnh to¸n lµm sao thu ®­îc lîi nhuËn, ®­îc thÞ tr­êng trong n­íc chÊp nhËn. §èi víi thÞ tr­êng nµy, c«ng ty nªn cã nh÷ng ®¹i diÖn cu¶ m×nh ®Ó kÞp thêi th«ng b¸o thay ®æi vÒ t×nh h×nh hµng ho¸ mµ c«ng ty quan t©m, nÕu kh«ng cã ®¹i diÖn th× c«ng ty cã thÓ sö dông c¸c th«ng tin cña phßng th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam, mÆt kh¸c kh«ng ngõng t×m kiÕm nh÷ng thÞ tr­êng míi. HiÖn nay mÆt hµng xuÊt khÈu cña c«ng ty duy nhÊt lµ cao su nªn ®Ó t¨ng c­êng ho¹t ®éng kinh doanh vµ më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu mét mÆt c«ng ty ph¶i tÝch cùc t×m kiÕm nh÷ng thÞ tr­êng cho s¶n phÈm cao su, mÆt kh¸c cÇn ph¶i ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu th«ng qua h×nh thøc xuÊt khÈu trùc tiÕp hoÆc xuÊt khÈu uû th¸c. ChØ cã nh­ vËy c«ng ty míi cã kh¶ n¨ng më réng ®­îc thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña m×nh tõ ®ã lµm t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu. 3. §a d¹ng ho¸ c¸c ph­¬ng thøc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu Cïng víi viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng kinh doanh th× viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc nhËp khÈu cã ¶nh h­ëng tÝch cùc trong c¹nh tranh, tõ ®ã cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng. Tuy nhiªn viÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc xuÊt nhËp khÈu míi sÏ ngµy cµng ®ßi hái ng­êi lµm c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô, n¾m v÷ng quy tr×nh xuÊt nhËp khÈu. Mçi ph­¬ng thøc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cã nh÷ng lîi thÕ riªng, nªn viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c ph­¬ng thøc kinh doanh sÏ tËn dông ®­îc lîi thÕ cña tõng ph­¬ng thøc. Song tuú tõng mÆt hµng, tuú tõng thÞ tr­êng cô thÓ mµ c«ng ty lùa chän cho m×nh mét ph­¬ng thøc kinh doanh thÝch hîp. Do c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu cña c«ng ty hÑp, chØ cã mÆt hµng cao su cho nªn tr­íc m¾t ch­a më réng ®­îc mÆt hµng xuÊt khÈu c«ng ty nªn tËp trung vµo h×nh thøc xuÊt khÈu uû th¸c v× ®©y lµ h×nh thøc ®em l¹i hiÖu qu¶ nhanh mµ kh«ng ph¶i bá vèn ®Çu t­. MÆt kh¸c ngoµi viÖc tiÕp tôc thùc hiÖn nh÷ng ph­¬ng thøc kinh doanh truyÒn thèng, c«ng nªn ¸p dông mét sè h×nh thøc kh¸c nh­ h×nh thøc ®æi hµng, h×nh thøc nµy võa gióp cho c«ng ty t¨ng ®­îc kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ®ång thêi tr¸nh ®­îc nh÷ng thñ tôc phiÒn hµ cho c¶ hai bªn khi tiÕn hµnh c¸c ph­¬ng thøc kh¸c. 4. ¸p dông chÝnh s¸ch gi¸ b¸n hµng nhËp khÈu linh ho¹t Gi¸ c¶ lµ mét yÕu tè mµ bÊt cø nhµ kinh doanh nµo nãi chung vµ xuÊt nhËp khÈu nãi riªng ph¶i biÕt ¸p dông phï hîp nhÊt mµ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh gay g¾t nh­ hiÖn nay. Ngoµi viÖc nhËp khÈu vÒ cho s¶n xuÊt, c«ng ty cßn nhËp ®Ó kinh doanh nªn c¸c quyÕt ®Þnh vÒ gi¸ cã t¸c ®éng ®Õn khèi l­îng b¸n, doanh thu vµ lîi nhuËn cña c«ng ty. X¸c ®Þnh gi¸ c¶ ®Ó chiÕm ­u thÕ trong c¹nh tranh lµ vÊn ®Ò cùc kú quan träng ®èi víi c«ng ty. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng më hiÖn nay, c«ng ty gÆp nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh kinh doanh cïng ngµnh hµng nªn chÝnh s¸ch gi¸ c¶ sai lÇm cã thÓ ®­a ®Õn hËu qu¶ lín, nÕu gi¸ qu¸ cao sÏ mÊt kh¸ch hµng, gi¶m l­îng b¸n, gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh, song nÕu ®Þnh gi¸ qu¸ thÊp sÏ lµm cho kh¸ch hµng nghi ngê vÒ chÊt l­îng hµng ho¸. §Ó cã thÓ x¸c ®Þnh gi¸ phï hîp, nhanh chãng tiªu thô ®­îc hµng ho¸ nhËp khÈu mét c¸ch thuËn tiÖn th× c«ng ty lµm mét sè viÖc sau: - ¸p dông chÝnh s¸ch gi¸ linh ho¹t, thay ®æi theo tõng thêi ®iÓm cô thÓ, tõng kh¸ch hµng cô thÓ. ChÝnh s¸ch gi¸ mÒm dÎo kh«ng cøng nh¾c sÏ lµm cho kh¸ch hµng ë mäi kh¶ n¨ng cã thÓ t×m ®Õn c«ng ty mua hµng. - Cã chÝnh s¸ch ­u ®·i, khuyÕn khÝch kh¸ch hµng nh­ gi¶m gi¸, chiÕt khÊu, khuyÕn m¹i ®èi víi kh¸ch hµng mua víi sè l­îng lín.C«ng ty cÇn h¹ gi¸ ®èi víi nh÷ng mÆt hµng tån kho, chÊt l­îng kÐm. 5. Tæ chøc c¸c h×nh thøc dÞch vô phôc vô kh¸ch hµng §Ó chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ngoµi yÕu tè gi¸ c¶ vµ chÊt l­îng th× dÞch vô lµ c«ng cô kh¸ quan träng trong viÖc ®Èy m¹nh doanh sè tiªu thô. C«ng ty nªn ®Èy m¹nh c¸c dÞch vô kÌm theo khi b¸n hµng nhËp khÈu. Cô thÓ, c«ng ty cã thÓ b¸n hµng vËn chuyÓn theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng, b¸n t¹i nh÷ng ®Þa chØ mµ kh¸ch hµng yªu cÇu víi nh÷ng ph­¬ng thøc b¸n hµng kh¸c nhau nh­ b¸n thu tiÒn ngay, b¸n tr¶ gãp,... víi nhiÒu h×nh thøc thanh to¸n: tiÒn mÆt, sÐc... ngoµi ra c«ng ty cã thÓ söa ch÷a n©ng cÊp c¸c cöa hµng cña m×nh, söa ch÷a míi c¸c ph­¬ng tiÖn hiÖn cã cña c«ng ty còng nh­ n©ng cao th¸i ®é phôc vô kh¸ch hµng ®Ó ngµy cµng thu hót nhiÒu kh¸ch hµng ®Õn víi c«ng ty. §ång thêi tÝch cùc tham gia c¸c héi chî triÔn l·m th­¬ng m¹i ë trong n­íc nh»m giíi thiÖu c¸c mÆt hµng mµ c«ng ty kinh doanh. C«ng ty còng cÇn tæ chøc c¸c héi nghÞ kh¸ch hµng th­êng xuyªn vµ cã ®Þnh kú, th«ng qua héi nghÞ kh¸ch hµng c«ng ty cã nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c vÒ phÝa kh¸ch hµng vÒ nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm, nh÷ng v­íng m¾c trong bu«n b¸n, nh÷ng thiªu sãt trong quan hÖ cña c«ng ty... 6. N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n vµ ¸p dông chÕ ®é khuyÕn khÝch vËt chÊt ®èi víi c¸n bé lµm c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu Tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô lµ yÕu tè quan träng cho viÖc thùc hiÖn cña c«ng ty nãi chung vµ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nãi riªng. HiÖn nay víi gÇn 700 c¸n bé c«ng nh©n viªn nh­ng sè ng­êi lµm c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu l¹i qu¸ Ýt, chØ cã 3 ng­êi ë phßng kÕ ho¹ch vµ thÞ tr­êng ®¶m nhËn tõ kh©u giao dÞch ®Õn ký kÕt hîp ®ång, trong ®ã cã 3 ng­êi cã tr×nh ®é §¹i häc cßn 1 ng­êi cã tr×nh ®é trung cÊp. Tr­íc ®©y c«ng ty còng cã 1 phßng xuÊt nhËp khÈu nh­ng do thay ®æi c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý nªn phßng xuÊt nhËp khÈu bÞ xo¸ bá vµ giao cho phßng kÕ ho¹ch vµ thÞ tr­êng ®¶m nhËn. V× vËy ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt nhËp khÈu th× nhiÖm vô tr­íc m¾t vµ l©u dµi lµ c«ng ty cÇn ph¶i bæ sung vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé xuÊt nhËp khÈu. C«ng ty nªn tuyÓn thªm 2 ng­êi vµo lµm c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu, nh÷ng ng­êi nµy ph¶i cã tr×nh ®é, ®­îc ®µo t¹o qua c¸c tr­êng: §¹i häc KTQD, Ngo¹i th­¬ng, Th­¬ng m¹i vµ ph¶i cã kiÕn thøc th­¬ng m¹i quèc tÕ, kü n¨ng vµ kü thuËt giao dÞch, ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång, ph¶i hiÓu biÕt vÒ chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cña Nhµ n­íc. Bªn c¹nh ®ã c«ng ty còng cÇn ph¶i cã quy chÕ th­ëng ph¹t vµ g¾n tr¸ch nhiÖm râ rµng cña mçi nh©n viªn xuÊt nhËp khÈu víi tõng mÆt hµng vµ tõng hîp ®ång ®­îc ký. Cô thÓ c«ng ty cã thÓ th­ëng 0,5% gi¸ trÞ lîi nhuËn cña mét hîp ®ång cho nh©n viªn nµo ký ®­îc hîp ®ång cã hiÖu qu¶ hoÆc t×m ®èi t¸c ®Õn ký hîp ®ång víi c«ng ty. KÕt luËn Nh÷ng n¨m qua thùc hiÖn ®­êng lèi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, l·nh ®¹o ngµnh th­¬ng m¹i ®· cïng c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph­¬ng nç lùc phÊn ®Êu ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu b­íc ®Çu quan träng trong lÜnh vùc l­u th«ng hµng ho¸ vµ dÞch vô, gãp phÇn t¹o nªn nh÷ng biÕn ®æi s©u s¾c trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Tuy nhiªn còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n trong viÖc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp trong n­íc còng nh­ vÒ phÝa Nhµ n­íc ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nµy. C«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh tÝch trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®· cung cÊp nh÷ng hµng ho¸ cÇn thiÕt phôc vô cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong n­íc trong lÜnh vùc thùc phÈm, gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng cña ng­êi tiªu dïng. Thµnh tÝch nµy cña c«ng ty cßn khiªm tèn so víi yªu cÇu cña x· héi. Trong ho¹t ®éng cña m×nh, c«ng ty gÆp nhiÒu thuËn lîi song còng gÆp ph¶i kh«ng Ýt khã kh¨n. C«ng ty cÇn cè g¾ng h¬n n÷a trong vai trß hç trî thóc ®Èy s¶n xuÊt trong n­íc vµ sù ph¸t triÓn cña c«ng ty. Trong thêi gian thùc tËp ë c«ng ty, em ®· tËp trung nghiªn cøu ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ë c«ng ty vµ ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Hy väng gãp mét phÇn nhá vµo qu¸ tr×nh kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë c«ng ty. Qua ®©y em còng ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o ph¹m thÞ lôa vµ c¸n bé cña c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c ®· tËn t×nh h­íng dÉn vµ gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n vÒ sù gióp ®ì nµy! môc lôc : Ch­¬ng i: nh÷ng vÊn ®Ò chung: 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty 2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kinh doanh cña c«ng ty 3.Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c«ng ty 4. C¬ cÊu s¶n xuÊt cña c«ng ty. 5. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua ch­¬ng II : Thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty 1. §Æc ®iÓm cña c«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu 2. §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty 3. §¸nh gi¸ vÒ thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu 3.1.ThÞ tr­êng quèc tÕ 3.2.ThÞ tr­êng trong n­íc víi ho¹t ®éng nhËp khÈu 4. §¸nh gi¸ mét sè mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu chñ yÕu cña c«ng ty 4.1. MÆt hµng nhËp khÈu 4.2. MÆt hµng xuÊt khÈu 5. Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu 5.1. HiÖu qu¶ kinh doanh c¸c mÆt hµng cña c«ng ty Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë c«ng ty thùc phÈm miÒn B¾c. 1.§Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng ë c«ng ty 2. Më réng thÞ tr­êng vµ ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu 3. §a d¹ng ho¸ c¸c ph­¬ng thøc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu 4. ¸p dông chÝnh s¸ch gi¸ b¸n hµng nhËp khÈu linh ho¹t 5. Tæ chøc c¸c h×nh thøc dÞch vô phôc vô kh¸ch hµng 6. N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n vµ ¸p dông chÕ ®é khuyÕn khÝch vËt chÊt ®èi víi c¸n bé lµm c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu KÕt luËn.