Một số biện pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu hàng nông sản chủ yếu tại công ty xuất nhập khẩu Intimex

nh doanh trong thÞ tr­êng néi ®Þa còng nh­ thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®Òu ch­a chó träng ®Õn viÖc ®¨ng ký nh·n m¸c hµng ho¸ cña doanh nghiÖp m×nh víi Bé th­¬ng m¹i nªn nhiÒu t×nh tr¹ng c¸c c«ng ty n­íc ngoµi ¨n c¾p b¶n quyÒn nh·n hiÖu cña doanh nghiÖp ViÖt Nam (nh­ Tæng c«ng ty dÇu khÝ ViÖt Nam Petrolimex dÞ mét c«ng ty n­íc ngoµi sö dông nh·n hiÖu ch÷ P ®Ó kinh doanh xuÊt khÈu dÇu khÝ, g©y mÊt uy tÝn cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng thÕ giíi vµ mÊt c¬ héi kinh doanh; hay viÖc tranh chÊp nh·n hiÖu Catfish cho c¸ da tr¬n ViÖt Nam…). Ngoµi ra cßn nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c mµ ViÖt Nam ph¶i ®èi mÆt nh­ mét sè n­íc kiÖn ChÝnh Phñ ®· trî gi¸ hµng xuÊt khÈu cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam g©y ra t×nh tr¹ng b¸n ph¸ gi¸ nh­ hiÖn nay mét sè doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· bÞ Mü kiÖn ®· b¸n ph¸ gi¸ c¸ tra c¸ ba sa, bËt löa ViÖt Nam b¸n ph¸ gi¸ t¹i thÞ tr­êng EU vãi møc gi¸ thÊp h¬n gi¸ thÞ tr­êng rÊt nhiÒu... Nh÷ng vÊn ®Ò ®ã ®Òu ®ang g©y nhiÒu bøc xóc cho c¶ ChÝnh Phñ còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. III. Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n t¹i c«ng ty Intimex: 1. Mét sè gi¶i ph¸p tõ phÝa doanh nghiÖp: 1.1/ Gi¶i ph¸p ®èi víi s¶n phÈm: a) Hoµn thiÖn c«ng t¸c t¹o nguån hµng: HiÖn nay bªn c¹nh ph­¬ng ph¸p t¹o nguån hµng truyÒn thèng ®ã lµ thu gom hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu tõ bÊt kú n¬i nµo cã hµng mµ c«ng ty ®ang cÇn, kÓ c¶ mèi cò vµ nguån cung míi – khiÕn hµng xuÊt khÈu kh«ng cã sù ®ång nhÊt vÒ chÊt l­îng vµ rÊt bÞ ®éng trong cung øng hµng, c«ng ty ®· thùc hiÖn liªn doanh liªn kÕt víi mét sè c«ng ty cung cÊp nguån ®Çu, mçi lo¹i trong bèn mÆt hµng chñ yÕu cña c«ng ty (cµ phª, cao su, h¹t tiªu, l¹c nh©n) liªn kÕt víi 1 hoÆc 2 c«ng ty cung øng. Tuy nhiªn ho¹t ®éng thu mua vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp, ch¼ng h¹n l­îng hµng thiÕu c«ng ty vÉn ph¶i thu mua tõ ®Þa ph­¬ng råi ®em vÒ ph©n lo¹i vµ ®ãng gãi, c«ng ty vÉn ch­a cã nh÷ng kÕ ho¹ch thu mua cô thÓ cho tõng lo¹i hµng ho¸. V× vËy tuú theo ®Æc ®iÓm kinh doanh cña c«ng ty, t×nh h×nh thÞ tr­êng vµ yªu cÇu cña kh¸ch hµng c«ng ty cã thÓ sö dông kÕt hîp c¸c h×nh thøc t¹o nguån sau: - C«ng ty tù m×nh thùc hiÖn mäi viÖc tõ thu gom hµng ho¸ ë c¸c hé s¶n xuÊt nhá lÎ, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt ®Õn ph©n lo¹i, ®ãng gãi, vËn chuyÓn hµng ho¸ vÒ kho b¶o qu¶n. Ph­¬ng thøc nµy ®¶m b¶o cho c«ng ty cã thÓ thu mua ®­îc hµng ho¸ cã chÊt l­îng vµ sè l­îng phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång ngo¹i, ®ång thêi mua ®­îc l« hµng víi gi¸ gèc nªn chi phÝ thÊp. Tuy nhiªn nÕu c«ng ty thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng hoÆc cã qu¸ nhiÒu mÆt hµng kinh doanh th× viÖc ®µo t¹o c¸n bé chuyªn thùc hiÖn viÖc kiÓm tra mét mÆt hµng cô thÓ lµ kh«ng kh¶ thi v× chi phÝ ®µo t¹o sÏ rÊt lín vµ lµm cho bé m¸y tæ chøc cång kÒnh mét c¸ch kh«ng cÇn thiÕt. V× vËy c«ng ty nªn lùa chän nh÷ng mÆt hµng chñ lùc ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cao ®Ó tiÕn hµnh thu gom theo h×nh thøc nµy sÏ ®ì tèn kÐm chi phÝ. Ch¼ng h¹n, ë c«ng ty Intimex bèn mÆt hµng chÝnh lµ cµ phª, cao su, h¹t tiªu, l¹c nh©n, th× mçi mÆt hµng sÏ cã mét c¸n bé cã ®Çy ®ñ kiÐn thøc, hiÓu biÕt t­êng tËn mÆt hµng ®ã phô tr¸ch kh©u kiÓm tra, ph©n lo¹i hµng ho¸ ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng hµng ho¸ theo ®óng yªu cÇu. Cßn ®èi víi nh÷ng mÆt hµng kh¸c c«ng ty cã thÓ sö dông mét trong nh÷ng c¸ch d­íi ®©y. - Thu gom hµng ho¸ tõ c¸c ®Çu mèi trung gian: C¸c ®Çu mèi trung gian nµy sÏ thùc hiÖn viÖc thu gom trùc tiÕp tõ n¬i s¶n xuÊt råi ph©n lo¹i vµ ®em b¸n cho nh÷ng c«ng ty thùc hiÖn nghiÖp vô xuÊt khÈu. §iÓm thuËn lîi cña ph­¬ng thøc nµy lµ c«ng ty kh«ng cÇn ph¶i ®i thu gom tõ nhiÒu nguån, c¸n bé thu mua chØ cÇn cã sù hiÓu biÕt c¬ b¶n vÒ mÆt hµng ®ã do hµng ho¸ ®· ®­îc ®Çu mèi nµy ph©n lo¹i. Khi cã hîp ®ång c«ng ty cã thÓ huy ®éng hµng mét c¸ch nhanh chãng. Tuy nhiªn víi ph­¬ng thøc nµy c«ng ty ph¶i chÞu mét møc chi phÝ cao h¬n do ph¶i chia sÎ lîi nhuËn víi c¸c ®Çu mèi trung gian, nguån hµng thu mua l¹i kh«ng cã sù æn ®Þnh l©u dµi do chØ khi cã hîp ®ång c«ng ty míi ®i t×m nguån hµng. V× vËy c«ng ty nªn ¸p dông víi nh÷ng mÆt hµng cã khèi l­îng xuÊt khÈu nhá lÎ (nh­ ng«, chuèi, bå kÕt…) hoÆc nh÷ng mÆt hµng míi tham gia vµo xuÊt khÈu hoÆc trong tr­êng hîp thiÕu hµng ®Ó xuÊt khÈu v× nh÷ng ®¬n vÞ trung gian nµy th­êng cã sù dù tr÷ hµng ho¸ rÊt lín. - Ph­¬ng thøc thø ba lµ c«ng ty thùc hiÖn liªn doanh liªn kÕt víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt chÕ biÕn. ViÖc liªn doanh liªn kÕt víi c¸c c¬ së sÏ ®¶m b¶o cho hµng ho¸ xuÊt khÈu c¶ vÒ khèi l­îng vµ chÊt l­îng, bao b×, mÉu m· lÉn gi¸ c¶ vµ thêi gian thanh to¸n. C«ng ty cã thÓ tËn dông ®­îc vèn cña ®¬n vÞ liªn doanh th«ng qua h×nh thøc tr¶ chËm, xin øng tr­íc hµng. Tuy nhiªn h×nh thøc nµy g¾n kÕt lîi Ých cña c¸c bªn víi nhau nªn ngoµi viÖc chia sÎ rñi ro víi nhau c«ng ty cßn ph¶i chia sÎ c¶ lîi nhuËn víi c¸c ®¬n vÞ liªn doanh. Ph­¬ng thøc nµy c«ng ty nªn ¸p dông víi c¸c s¶n phÈm chÝnh, chñ lùc hay nh÷ng s¶n phÈm cÇn ®­îc chÕ biÕn, vµ c«ng ty nªn liªn doanh víi c¸c c¬ së, xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÕ biÕn, bëi lÏ, hÇu nh­ c¸c ®¬n vÞ thu gom hµng chØ lµm theo mïa vô, theo ®ît vµ rÊt hay thay ®æi mÆt hµng thu mua, cßn ®èi víi hé gia ®×nh th× l­îng hµng lµ kh«ng nhiÒu, còng kh«ng thÓ liªn doanh ®­îc. Víi c¸c c¬ së chÕ biÕn th× kh¸c, hä sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm thu gom hµng ho¸ vÒ chÕ biÕn hoÆc s¶n xuÊt theo yªu cÇu cña c«ng ty. - C¸ch thø t­, ®ã lµ c«ng ty nªn tù thµnh lËp c¸c c¬ së s¶n xuÊt cña chÝnh m×nh. Còng nh­ ®¬n vÞ kh¸c c«ng ty xuÊt nhËp khÈu Intimex vÉn chØ míi n©ng cao s¶n l­îng xuÊt khÈu n«ng s¶n th«, hµm l­îng tinh chÕ cña s¶n phÈm cßn thÊp, chÊt l­îng hµng hãa ch­a cã søc c¹nh tranh víi hµng hãa n«ng s¶n cña n¬i kh¸c. V× vËy, lµ mét c«ng ty cã vèn lín, ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n lµ th­êng xuyªn vµ lµ mòi nhän nªn c«ng ty nªn lËp ra mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ ­u tiªn cho ph¸t triÓn c«ng nghÖ chÕ biÕn tËp trung vµo c«ng ®o¹n tinh chÕ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng vµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu. ViÖc tù s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu sÏ gióp c«ng ty thu ®­îc nhiÒu lîi nhuËn h¬n lµ mua l¹i hoÆc liªn doanh liªn kÕt do ph¶i chia sÎ bít lîi nhuËn, ®ång thêi c«ng ty cã thÓ tham gia gia c«ng chÕ biÕn hµng n«ng s¶n theo ®óng nh­ mong muèn cña bªn n­íc ngoµi. Ngoµi ra c«ng ty còng cã thÓ chÕ biÕn thuª cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c khi hä gÆp khã kh¨n vÒ khèi l­îng, thêi gian, tr×nh ®é c«ng nghÖ hoÆc khi nhµ m¸y qu¸ r¶nh rçi, thõa c«ng suÊt do Ýt ®¬n hµng. C«ng ty còng nªn kÕt hîp c¶ tù s¶n xuÊt vµ liªn doanh liªn kÕt ®Ó thu mua hµng xuÊt khÈu khi c«ng ty ch­a s¶n xuÊt ®­îc hoÆc khi c«ng ty gÆp khã kh¨n do hîp ®ång qu¸ gÊp thêi gian, khèi l­îng qu¸ lín hoÆc c«ng nghÖ chÕ biÕn cña c«ng ty ch­a ®¹t yªu cÇu chÊt l­îng mÆt hµng hoÆc mÆt hµng nµo ®ã c«ng ty kh«ng thÓ s¶n xuÊt ®­îc. §Ó thùc hiÖn tèt ph­¬ng thøc nµy c«ng ty cã thÓ xin thªm vèn hoÆc sù hç trî cña Nhµ n­íc ®Ó ®Çu t­ vµo c«ng nghÖ chÕ biÕn nhá, s¬ chÕ, b¶o qu¶n n«ng s¶n g¾n víi vïng nguyªn liÖu nh»m lµm gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn, sö dông tèt h¬n c«ng suÊt m¸y, duy tr× vµ n©ng cao chÊt l­îng n«ng s¶n, ®ång thêi kÕt hîp gi÷a s¬ chÕ, b¶o qu¶n s¶n phÈm ë hé gia ®×nh víi tinh chÕ trong c¸c c¬ së ë ®« thÞ, khu c«ng nghiÖp nh»m gi÷ ®­îc chÊt l­îng hµng n«ng s¶n, sö dông triÖt ®Ó phô phÕ phÈm t¹i c¸c hé gia ®×nh, gi¶m c­íc phÝ vËn chuyÓn vµ sp tinh chÕ g¾n víi thÞ tr­êng tiªu thô. C¸c c«ng ®o¹n s¬ chÕ vµ chÕ biÕn tiªu dïng t¹i chç cã thÓ sö dông c«ng nghÖ truyÒn thèng cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt nhá. Cßn t¹i c¬ së s¶n xuÊt cña c«ng ty, c«ng nghÖ ph¶i ®­îc c¶i tiÕn vµ tËp trung vµo nh÷ng c«ng nghÖ tinh chÕ hiÖn ®¹i cã søc c¹nh tranh lín, n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng ®o¹n s¬ chÕ vµ b¶o qu¶n. b) Duy tr× c¸c mÆt hµng thÕ m¹nh cña c«ng ty vµ tiÕp tôc th©m nhËp vµo c¸c lÜnh vùc míi, ngµnh hµng míi. XuÊt ph¸t tõ tÝnh ­u viÖt cña mÆt hµng xuÊt khÈu, ho¹t ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu cña c«ng ty vÉn ph¶i duy tr× nh÷ng mÆt hµng thÕ m¹nh cña m×nh ®ã lµ c¸c mÆt hµng n«ng s¶n nh­ cµ phª, cao su, h¹t tiªu. §©y lµ nh÷ng mÆt hµng ®ang cã nhu cÇu xuÊt khÈu rÊt lín, h¬n n÷a l¹i cã nhiÒu thuËn lîi. VÒ phÝa Nhµ n­íc, cã nhiÒu chÝnh s¸ch ­u tiªn cho lÜnh vùc nµy nh­: quü hç trî xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n, ­u ®·i tÝn dông tr¶ chËm cho c¸c doanh nghiÖp thu mua t¹m tr÷ hµng n«ng s¶n chê xuÊt khÈu, ­u ®·i vÒ thuÕ, b·i bá h¹n ng¹ch xuÊt khÈu. VÒ phÝa c«ng ty, víi tiÒm lùc vµ lîi thÕ nh­ hiÖn nay, c«ng ty cã thÓ thùc hiÖn tèt ho¹t ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu, h¬n n÷a c«ng ty cã thÓ kÕt hîp gi÷a hîp ®ång tr¶ nî vµ ®æi hµng víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n, tõ ®ã th¸o gì nh÷ng khã kh¨n vÒ hiÖu qu¶ v× th­êng xuÊt khÈu n«ng s¶n cho hiÖu qu¶ kinh tÕ kh«ng cao. MÆt kh¸c viÖc g¾n xuÊt khÈu n«ng s¶n víi c¸c hîp ®ång tr¶ nî, ®æi hµng sÏ t¹o kÕt qu¶ ban ®Çu tèt gióp c¸c phßng ban, ®¬n vÞ lµm quen víi mÆt hµng vµ më réng thÞ tr­êng dÇn dÇn ®øng v÷ng ngay c¶ khi ®ßn bÈy tr¶ nî kh«ng cßn. Th«ng qua biÖn ph¸p ®ã ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n sÏ ®­îc ®Èy m¹nh vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. Ngoµi c¸c mÆt hµng chñ yÕu trªn, c«ng ty còng cÇn t×m kiÕm thÞ tr­êng æn ®Þnh, n©ng cao kim ng¹ch xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng n«ng s¶n cã kim ng¹ch xuÊt thÊp nh­ ®iÒu quÕ, chuèi…nh»m hîp lý ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng xuÊt khÈu, n©ng cao doanh sè b¸n. §ång thêi c«ng ty còng nªn thö th©m nhËp vµo lÜnh vùc xuÊt khÈu mÆt hµng rau qu¶ s¹ch hoÆc rau qu¶ chÕ biÕn v× kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng nµy cña n­íc ta cßn khiªm tèn trong khi thÞ tr­êng giµu tiÒm n¨ng nh­ EU, Mü, NhËt B¶n... l¹i ®ang cã nhu cÇu lín nh­ mÆt hµng nµy. c) Tæ chøc tèt kh©u dù tr÷ b¶o qu¶n: Dù tr÷ vµ b¶o qu¶n hµng ho¸ cã ¶nh h­ëng quan träng ®Õn chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu. Tr­íc khi xuÊt khÈu, hµng ho¸ ph¶i ®­îc ®­a ®Õn kho l­u gi÷ cña c«ng ty ®Ó chuÈn bÞ xuÊt ®i. §Õn ®©y tr¸ch nhiÖm cña c¬ së s¶n xuÊt hay cña ®Çu mèi trung gian ®· kÕt thóc, c«ng viÖc cßn l¹i lµ do c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm. NÕu t¹i ®©y hµng ho¸ bÞ h­ háng, thiÕu hôt…c«ng ty sÏ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé rñi ro khi hîp ®ång kh«ng thùc hiÖn ®­îc hoÆc thùc hiÖn kh«ng ®óng yªu cÇu cña phÝa kh¸ch hµng hoÆc giao hµng kh«ng ®óng thêi gian. §iÒu nµy t¸c ®éng rÊt xÊu tíi ho¹t ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu cña c«ng ty còng nh­ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. V× vËy, mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu lµ cñng cè vµ hoµn thiÖn kh©u dù tr÷, b¶o qu¶n hµng hãa. HiÖn nay, hÖ thèng kho hµng cña c«ng ty t­¬ng ®èi nhiÒu, dung l­îng lín. Tuy nhiªn cã mét sè mÆt hµng ®· bÞ xuèng cÊp, m¸i nhµ dét, nÒn kho bÞ ­ít. Nh÷ng ®iÒu kiÖn nh­ vËy kh«ng ®¶m b¶o an toµn cho hµng hãa trong kho, v× vËy c«ng ty cÇn tæ chøc tu söa l¹i hÖ thèng kho tµng nh»m b¶o qu¶n tèt h¬n, b¶o qu¶n chÊt l­îng hµng hãa. H¬n n÷a, do ®Æc tÝnh cña hµng n«ng s¶n lµ theo vô mïa, nÕu c«ng ty muèn cã hµng ®Ó xuÊt khÈu trong c¶ n¨m th× râ rµng kh©u dù tr÷ tèt v× vËy n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cho c«ng ty còng ®ång nghÜa víi viÖc tæ chøc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ viÖc dù tr÷ hµng hãa xuÊt khÈu, tr¸nh t×nh tr¹ng “thõa vÉn thõa, thiÕu vÉn thiÕu”. Do ®ã, c«ng ty ph¶i x©y dùng ®­îc mét kÕ ho¹ch dù tr÷ th­êng xuyªn, dù tr÷ mïa vô cô thÓ trong tõng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh c¨n cø vµo l­îng hµng xuÊt khÈu vµ xu h­íng, kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña giai ®o¹n tiÕp theo. ViÖc lËp kÕ ho¹ch dù tr÷ c¸c mÆt hµng cô thÓ c«ng ty ph¶i ph©n cÊp cho c¸c phßng, c¸c c¬ së s¶n xuÊt, c¸c cöa hµng chuyªn doanh ®¶m tr¸ch. 1.2/ C¸c gi¶i ph¸p ®èi víi thÞ tr­êng a) Hoµn thiÖn c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng xuÊt khÈu: §èi víi c«ng ty Intimex hiÖn nay mÆc dï c¬ chÕ kho¸n ®· ®­îc thùc hiÖn tíi c¸c phßng kinh doanh, c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, song c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng cÇn cã nh÷ng c¸n bé kü thuËt nghiÖp vô Marketing, cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu. NhiÖm vô nµy hiÖn nay ®­îc giao cho phßng kinh tÕ tæng hîp nh»m t¹o ra mét ®Çu mèi thèng nhÊt trong giao dÞch ®èi ngo¹i tuy nhiªn vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. ViÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng míi chØ dõng l¹i ë ho¹t ®éng t×m kiÕm th«ng tin mét c¸ch gi¸n tiÕp qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, qua c¸c nguån cung tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ mµ ch­a cã sù tiÕp xóc trùc tiÕp víi thÞ tr­êng ®Ó t×m hiÓu nhu cÇu, thÞ hiÕu cña ng­êi d©n, c¸ch thøc b¸n hµng hoÆc thiÕt lËp c¸c kªnh ph©n phèi s¶n phÈm, chiÕn l­îc qu¶ng c¸o tiÕp thÞ nµo th× phï hîp, ho¹t ®éng cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh…V× vËy c«ng ty cÇn ph¶i cö c¸c c¸n bé ®i kh¶o s¸t thùc tÕ t¹i c¸c thÞ tr­êng c«ng ty dù ®Þnh th©m nhËp, sö dông kÕt hîp c¸c biÖn ph¸p nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu ®Æc ®iÓm cña tõng thÞ tr­êng mét c¸ch cô thÓ vµ chÝnh x¸c nh­: quan s¸t, ph¸t phiÕu ®iÒu tra, kh¶o s¸t trùc tiÕp gi¸ c¶ vµ dung l­îng cung cÇu t¹i nh÷ng ®iÓm b¸n hµng trung t©m ®Ó tõ ®ã ph©n ra thÞ tr­êng thÝch hîp cho tõng mÆt hµng. §©y lµ c«ng ®o¹n quan träng v× nã quyÕt ®Þnh tíi nh÷ng kÕ ho¹ch kinh doanh trong t­¬ng lai cña c«ng ty. Ph©n ®o¹n vµ lùa chän ®óng thÞ tr­êng, mÆt hµng sÏ gióp c«ng ty n©ng cao ®­îc kim ng¹ch xuÊt khÈu t¹o ®­îc thÕ v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Bªn c¹nh ®ã c¸n bé kh¶o s¸t còng ph¶i nghiªn cøu ph©n tÝch ®èi t­îng c¹nh tranh mét c¸ch râ rµng ®ång thêi chia kh¸ch hµng thµnh nh÷ng nhãm kh¸c nhau ®Ó ph©n tÝch mét c¸ch cã hÖ thèng sù biÕn ®æi yªu cÇu thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng thãi quen cña tõng nhãm kh¸ch hµng. Khi ®· cã mèi quan hÖ lµm ¨n víi nh÷ng thÞ tr­êng ®ã c«ng ty nªn lËp thªm chi nh¸nh b¸n hµng t¹i nh÷ng thÞ tr­êng cã nhu cÇu tiªu thô lín th«ng qua v¨n phßng ®¹i diÖn mµ c«ng ty ®· më t¹i ®ã gióp c«ng ty võa thu thËp th«ng tin kÞp thêi, võa th«ng qua ®ã ®Ó qu¶ng c¸o s¶n phÈm cña m×nh víi thÞ tr­êng thÕ giíi. Ngoµi ra khi nghiªn cøu thÞ tr­êng, x¸c ®Þnh mÆt hµng, c«ng ty ph¶i chó ý ®Õn diÔn biÕn cña tû gi¸ hèi ®o¸i t¹i c¸c thÞ tr­êng ®ã trong nh÷ng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh ®Ó quyÕt ®Þnh xem nªn hoÆc kh«ng nªn xuÊt khÈu mÆt hµng nµo. §ång thêi ph¶i kiÓm so¸t kü l­ìng gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng thÕ giíi – lµ nh÷ng møc gi¸ ®­îc niªm yÕt t¹i nh÷ng thÞ tr­êng chøng kho¸n lín nh­ Tokyo, London, Paris - ®Ó n¾m ch¾c diÔn biÕn gi¸ c¶ thÞ tr­êng thÕ giíi, n¾m ®­îc xu h­íng vËn ®éng cña gi¸ c¶ còng nh­ viÖc tiÕp cËn víi c¸c møc gi¸ kh¸c nhau. KÕt hîp gi÷a gi¸ c¶ quèc tÕ víi tû gi¸ hèi ®o¸i sÏ gióp c«ng ty tÝnh to¸n chÝnh x¸c thêi ®iÓm xuÊt khÈu, mÆt hµng xuÊt khÈu, ®ång tiÒn thanh to¸n, ®em l¹i lîi nhuËn tèi ®a cho c«ng ty. b) ThiÕt lËp mèi quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c thÞ tr­êng nhËp khÈu vµ khai ph¸ thÞ tr­êng míi. Trong nh÷ng n¨m qua viÖc thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ víi c¸c thÞ tr­êng nhËp khÈu cña c«ng ty vÉn cßn lµ mét vÊn ®Ò cÇn ph¶i ®­îc ®iÒu chØnh vµ hoµn thiÖn tiÕp. Do vËy c«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó duy tr× vµ më réng thÞ tr­êng h¬n n÷a. Ch¼ng h¹n: §Ó tr¸nh t×nh tr¹ng lµm mÊt ®i c¸c mèi quan hÖ lµm ¨n bªn c¹nh viÖc tÝch cùc gi÷ v÷ng vµ n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ xuÊt khÈu, mét mÆt c«ng ty vÉn ph¶i gi÷ kh¸ch hµng víi nh÷ng ®¬n hµng kÓ c¶ cã gi¸ trÞ nhá, mét mÆt cã nh÷ng ­u ®·i hîp lý cho kh¸ch hµng nh­ thùc hiÖn khuyÕn m¹i cho kh¸ch hµng, gi¶m gi¸ hµng b¸n, chiÕt khÊu vÒ sè l­îng vµ gi¸ trÞ cho nh÷ng ®¬n hµng lín hoÆc nh÷ng b¹n hµng l©u n¨m. Bªn c¹nh ®ã c«ng ty ph¶i tiÕn hµnh th©m nhËp thÞ tr­êng míi cã thÓ th«ng qua c¸c ®¬n hµng cña Nhµ n­íc giao nh­ c«ng ty ®· lµm víi c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu tr¶ nî cho Iraq, hîp ®ång ®æi hµng víi Lµo n¨m 1999-2000, hîp ®ång xuÊt khÈu tr¶ nî l« hµng thuû s¶n cho Nga n¨m 2001-2002 võa qua. Th«ng qua nh÷ng hîp ®ång xuÊt khÈu nµy c«ng ty sÏ trùc tiÕp tiÕp cËn thÞ tr­êng ®ã, t¹o ®iÒu kiÖn duy tr× më réng bu«n b¸n c¸c mÆt hµng kh¸c ngoµi nh÷ng mÆt hµng ®· thùc hiÖn. §Æc biÖt nh­ thÞ tr­êng Iraq, so víi c¸c c«ng ty kh¸c, c«ng ty Intimex ®· cã lîi thÕ khi Liªn Hîp Quèc ®· th«ng qua b¶n dù th¶o cña Mü-Anh vÒ b·i bá cÊm vËn cho Iraq ®ång thêi thÞ tr­êng nµy sau chiÕn tranh sÏ cã nhu cÇu rÊt lín vÒ hµng n«ng s¶n. 1.3/ C¸c gi¶i ph¸p vÒ ®iÒu hµnh tæ chøc vµ qu¶n lý cña c«ng ty a) Më líp båi d­ìng nghiÖp vô chuyªn m«n: C«ng viÖc phôc vô cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ rÊt nhiÒu l¹i ®ßi hái ®­îc gi¶i quyÕt mét c¸ch tháa ®¸ng, nhanh chãng, chÝnh x¸c. V× vËy viÖc ®µo t¹o chuyªn s©u cho mçi bé phËn ®¶m nhiÖm mét chøc n¨ng lµ rÊt cÇn thiÕt nã gióp cho c¸c c¸n bé n©ng cao kü n¨ng ph©n tÝch, ph¸n ®o¸n, xö lý th«ng tin vµ ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp nh»m øng phã víi nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. Tuy nhiªn c«ng ty Intimex do cã nhiÒu bé phËn ®¶m nhiÖm cïng lóc nhiÒu chøc n¨ng mµ mçi bé phËn l¹i cã sè l­îng ng­êi t­¬ng ®èi nhiÒu, nªn viÖc ®µo t¹o thªm kiÕn thøc vÉn phÇn nµo bÞ h¹n chÕ. Còng chÝnh v× c¸c bé phËn xö lý c¸c c«ng viÖc th­êng tËp trung vµo mét phßng víi nhau nªn viÖc ®µo t¹o chuyªn s©u vÒ kiÕn thøc riªng biÖt cho mçi bé phËn kh«ng thÓ ®Çy ®ñ ®­îc. Do ®ã c«ng ty cÇn ph¶i cö c¸n bé ®i häc c¸c líp ng¾n h¹n vÒ kü thuËt nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu, c¸c líp ®µo t¹o vÒ nghiªn cøu thÞ tr­êng, nghiªn cøu mÆt hµng còng nh­ th­êng xuyªn cã nh÷ng cuéc trao ®æi, héi th¶o víi c¸c chuyªn gia trong n­íc còng nh­ quèc tÕ ®Ó tiÕp thu nh÷ng kinh nghiÖm trong c¸c lÜnh vùc cßn yÕu kÐm. §Ó thùc hiÖn tèt viÖc ®µo t¹o chuyªn s©u, h»ng n¨m c«ng ty ph¶i trÝch mét phÇn tõ lîi nhuËn ®Ó lËp quü ®µo t¹o. Quü ®ã cã thÓ dïng ®Ó lµm chi phÝ cho nh©n viªn ®i häc ë n­íc ngoµi ®Ó n©ng cao tr×nh ®é, hoÆc thuª c¸c chuyªn gia trong n­íc hay n­íc ngoµi ®Ó gi¶ng d¹y hoÆc truyÒn ®¹t nh÷ng ph­¬ng thøc kinh doanh míi nhÊt cña thÕ giíi, c¸ch thøc thu thËp xö lý th«ng tin hiÖn ®¹i vµ kinh nghiÖm trong lµm ¨n víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi. C«ng ty cã thÓ sö dông chÕ ®é båi d­ìng ®Ó khuyÕn khÝch c¸n bé theo häc nh­: vÉn tr¶ l­¬ng cho nh©n viªn ®ang häc, cã tiÒn båi d­ìng häc tËp, ®¶m b¶o vÉn cã viÖc cho nh÷ng nh©n viªn khi ®i häc ë n­íc ngoµi vÒ… b) Thµnh lËp riªng mét phßng ®éc lËp ®¶m nhiÖm chøc n¨ng nghiªn cøu mÆt hµng. T¹i C«ng ty Intimex bé phËn chuyªn ®¶m nhËn chøc n¨ng nghiªn cøu mÆt hµng n»m trùc thuéc t¹i phßng kinh tÕ tæng hîp. Phßng kinh tÕ tæng hîp do ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ rÊt nhiÒu c«ng viÖc cho nªn c¸c c¸n bé n»m d­íi quyÒn gi¸m s¸t cña phßng nµy, trong ®ã cã bé phËn nghiªn cøu mÆt hµng th­êng kh«ng ®­îc gi¸m s¸t chÆt chÏ nªn ®· ®Ó mÊt rÊt nhiÒu c¬ héi kinh doanh, lµm ¨n. Bëi thÕ c«ng ty nªn thµnh lËp riªng mét bé phËn ®éc lËp chØ chuyªn tr¸ch ®¶m nhiÖm c¸c chøc n¨ng nghiªn cøu mÆt hµng. Cã nh­ vËy viÖc nghiªn cøu míi ®i s©u. Kh¸c víi viÖc ®i t×m c¸c ®Çu mèi tiªu thô hay th©m nhËp vµo c¸c thÞ tr­êng míi, nghiªn cøu mÆt hµng ë ®©y lµ viÖc t×m ra c¸c s¶n phÈm míi cã søc tiªu thô vµ c¹nh tranh m¹nh trªn thÞ tr­êng. Ch¼ng h¹n nh­ cµ phª, nghiªn cøu mÆt hµng cµ phª gióp doanh nghiÖp t×m ra nh÷ng lo¹i cµ phª ®­îc thÕ giíi ­a chuéng, nªn chÕ biÕn cµ phª ë d¹ng nµo th× thu hót ®­îc kh¸ch hµng: d¹ng h¹t, bét, hay chÕ biÕn thµnh s¶n phÈm cµ phª tan, cµ phª s÷a, cµ phª kh«ng ®­êng hay cã ®­êng…Mçi mét mÆt hµng chñ lùc cña c«ng ty nªn ®­îc nghiªn cøu ®Ó t×m ra nh÷ng chñng lo¹i míi, cã chÊt l­îng, mÉu m· vµ h×nh thøc míi ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng cña kh¸ch hµng. C«ng viÖc nµy kh«ng hÒ ®¬n gi¶n v× ®Ó më réng thÞ tr­êng kinh doanh cña m×nh c«ng ty ph¶i cã mét ®éi ngò nghiªn cøu lín vÒ khèi l­îng hµng n«ng s¶n ®ang vµ sÏ ®­îc tiªu thô – lµ nh÷ng ng­êi am hiÓu kü n¨ng vÒ mÆt hµng ®ã, vÒ xu h­íng biÕn ®éng cña mÆt hµng ®ã trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Phßng nghiªn cøu mÆt hµng cã nhiÖm vô gÇn gièng nh­ mét phßng nghiªn cøu khoa häc v× vËy ®Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy, c«ng ty ph¶i tuyÓn chän nh÷ng c¸n bé cã kinh nghiÖm do tÝnh chÊt c«ng viÖc ®ßi hái nhiÒu suy nghÜ, cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi quyÕt ®Þnh vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña toµn c«ng ty. 1.4/ §a d¹ng ho¸ h×nh thøc xuÊt khÈu: C«ng ty Intimex míi chØ sö dông chñ yÕu hai h×nh thøc xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ xuÊt khÈu gi¸n tiÕp do ®ã h¹n chÕ c¸c c¬ héi kinh doanh vµ thu hÑp c¸c mèi quan hÖ cña c«ng ty. V× vËy c«ng ty nªn sö dông thªm mét sè ph­¬ng thøc kinh doanh d­íi ®©y nh­ : ë ph­¬ng thøc göi b¸n (hay cßn gäi lµ ph­¬ng thøc ®¹i lý, ký göi), c«ng ty cã thÓ xuÊt hµng giao cho bªn nhËn ®¹i lý ký göi ®Ó b¸n. Bªn ®¹i lý sÏ ®­îc h­ëng thï lao ®¹i lý d­íi h×nh thøc hoa hång hoÆc chªnh lÖch gi¸. Víi h×nh thøc nµy, viÖc xuÊt hµng n«ng s¶n sÏ thu ®­îc kÕt qu¶ kh¶ quan h¬n, v× thùc chÊt khi lµm ph­¬ng thøc nµy bªn nhËn hµng ký göi hµng t×m ®ñ mäi c¸ch ®Ó giao hµng tíi tay ng­êi tiªu dïng. Ng­îc l¹i, c«ng ty ph¶i bá ra mét kho¶n lîi nhuËn ®Ó tr¶ cho bªn ®­îc göi b¸n, nh­ng bï l¹i h×nh thøc nµy l¹i thu vÒ lîi nhuËn rÊt cao v× c«ng viÖc ®­îc lµm mét c¸ch døt ®iÓm. Cßn ë ph­¬ng thøc th­¬ng m¹i ®iÖn tö th× hiÖn nay c¸c c«ng ty n­íc ngoµi ®ang chuyÓn m¹nh sang ho¹t ®éng th­¬ng m¹i quèc tÕ theo ph­¬ng thøc th­¬ng m¹i ®iÖn tö (th­¬ng m¹i kh«ng cã giÊy tê). §©y lµ mét h×nh thøc rÊt míi mÎ ®èi víi c«ng ty tõ tr­íc ®Õn nay, c«ng ty chØ sö dông thuÇn tóy theo ph­¬ng thøc truyÒn thèng (th­¬ng m¹i cã giÊy tê). Sö dông ph­¬ng thøc th­¬ng m¹i ®iÖn tö cã mét ®iÒu thuËn lîi lµ c¸c n­íc nhËp khÈu sÏ cËp nhËt ®­îc chÝnh x¸c th«ng tin vµ mÆt hµng cÇn b¸n v× c¸ch lµm viÖc nµy nhanh, thu ®­îc nhiÒu hiÖu qu¶ cao. §Æc biÖt ®èi víi nhãm hµng n«ng s¶n cña c«ng ty, nÕu sö dông ph­¬ng thøc nµy th× ®©y lµ mét ®iÒu thuËn lîi, v× hµng hãa n«ng s¶n ®Òu lµ nh÷ng thø hµng cÇn ph¶i ®­îc b¶o qu¶n ë n¬i kh« r¸o, tho¸ng m¸t nªn viÖc xuÊt khÈu cµng nhanh, cµng khÈn tr­¬ng cµng tèt. Cßn ®èi víi h×nh thøc hµng ®æi hµng th× c«ng ty còng ®· cho sö dông ph­¬ng thøc nµy nh­ng c«ng ty cÇn ph¶i lùa chän tõng mÆt hµng xuÊt khÈu cho tõng thÞ tr­êng. §èi víi riªng mÆt hµng n«ng s¶n th× c«ng ty vÉn ch­a sö dông nhiÒu ®Õn h×nh thøc nµy. ChØ cã mét sè Ýt hµng n«ng s¶n ®­îc dïng ph­¬ng thøc nµy, nh­ng sè l­îng hµng ®­îc xuÊt ®ã kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. Bëi vËy, c«ng ty cÇn chó träng h¬n n÷a h×nh thøc nµy cho mét sè mÆt hµng n«ng s¶n chñ yÕu nh­: g¹o, l¹c nh©n, chuèi. V× thùc tÕ c¸c khu vùc nh­: Trung CËn §«ng, Nam ¸, ch©u Phi vµ Mü La -Tinh ®ang rÊt cÇn tíi ho¹t ®éng hµng ®æi hµng, mµ ®Æc biÖt lµ hµng hãa n«ng s¶n. 1.5/ §Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i: TiÕp tôc më thªm nhiÒu v¨n phßng ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi, nÕu cã thÓ c«ng ty nªn më nh÷ng v¨n phßng ®¹i diÖn ë tÊt c¶ c¸c thÞ tr­êng mµ c«ng ty cã quan hÖ ®Ó nh»m t×m kiÕm thªm kh¸ch hµng ®èi t¸c lµm ¨n ®ång thêi t¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o khuyÕch tr­¬ng vµ tuyªn truyÒn vÒ c«ng ty víi b¹n hµng. Cè g¾ng t×m kiÕm vµ ®Æt quan hÖ lµm ¨n víi c¸c nhµ ph©n phèi cã uy tÝn lín ®Ó tËn dông uy tÝn cña hä nh»m n©ng cao uy tÝn hµng n«ng s¶n cña c«ng ty, ®ång thêi qua kªnh ph©n phèi cña hä mµ hµng cña c«ng ty sÏ ®­îc nhiÒu n­íc, nhiÒu b¹n hµng kh¸c biÕt ®Õn. Muèn vËy c«ng ty ph¶i lu«n gi÷ ch÷ tÝn víi hä, lu«n ®¶m b¶o nguån hµng ®¸p øng tèt nhÊt c¸c yªu cÇu cña hä ®Æt ra vµ giao hµng ®óng hÑn. Víi nh÷ng s¶n phÈm tinh chÕ do c«ng ty s¶n xuÊt, ph¶i tiÕn hµnh ®¨ng ký b¶n quyÒn nh·n hiÖu hµng hãa tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ ¨n c¾p b¶n quyÒn, nh·n hiÖu nh­: Cµ phª Trung Nguyªn, Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam (Petrolimex) do kh«ng ®¨ng ký nh·n hiÖu. §ång thêi cã nh÷ng chÝnh s¸ch gi¸ c¶ hîp lý tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ quy kÕt lµ b¸n ph¸ gi¸. Tranh thñ triÖt ®Ó nh÷ng c¬ héi tiÕp xóc, thu thËp th«ng tin thÞ tr­êng tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ, th­¬ng nh©n n­íc ngoµi ®Õn th¨m vµ t×m kiÕm c¬ héi kinh doanh t¹i ViÖt Nam. HiÖn nay, ViÖt Nam ®ang thùc hiÖn lÞch tr×nh c¾t gi¶m thuÕ vµ chuÈn bÞ gia nhËp WTO nªn sÏ cã rÊt nhiÒu c¸c ph¸i ®oµn th­¬ng m¹i ®Õn th¨m vµ t×m kiÕm c¬ héi kinh doanh t¹i ViÖt Nam. V× vËy, c«ng ty nªn tÝch cùc h¬n n÷a trong viÖc tham gia héi chî triÓn l·m quèc tÕ tæ chøc t¹i ViÖt Nam còng nh­ n­íc ngoµi ®Ó qua ®ã giíi thiÖu s¶n phÈm vµ tªn tuæi cña c«ng ty cho c¸c b¹n hµng ®­îc râ h¬n. 2. Mét sè kiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n­íc: 2.1/ Mét sè gi¶i ph¸p hç trî cña Nhµ n­íc ®èi víi n«ng d©n: S¶n xuÊt chÝnh lµ kh©u t¹o ra hµng cho xuÊt khÈu. Nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn quy m«, c¬ cÊu, chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu. V× vËy ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng s¶n th× bªn c¹nh viÖc tiÕp tôc më réng diÖn tÝch gieo trång, ViÖt Nam cÇn ph¶i ®Çu t­ m¹nh cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng n«ng s¶n theo chiÒu s©u, tõng b­íc n©ng cao chÊt l­îng hµng n«ng s¶n. C¸c biÖn ph¸p tiÐn hµnh bao gåm: a) T¹o nguån vèn ban ®Çu cho n«ng d©n: §©y lµ viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt v× ®Ó më réng ®­îc diÖn tÝch gieo trång, thay ®æi c¬ cÊu gièng c©y trång, ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc qu¶n lý vµo s¶n xuÊt..., ®ßi hái cÇn cã nh÷ng chi phÝ kh«ng ph¶i lµ nhá mµ nhiÒu khi ng­êi n«ng d©n kh«ng tù trang tr¶i næi. Thêi gian qua, c¸c ch­¬ng tr×nh trî gióp cho ng­êi n«ng d©n ®· ®­îc thùc hiÖn song kÕt qu¶ thu ®­îc cßn rÊt h¹n chÕ. Nguyªn nh©n cña sù h¹n chÕ nµy lµ do viÖc cho ng­êi n«ng d©n vay vèn víi l·i xuÊt ­u ®·i diÔn ra dµn tr¶i thiÕu tËp trung. §iÒu ®ã dÉn tíi mét sè hé n«ng d©n chØ cã thÓ vay mét vµi tr¨m ngh×n ®ång, kh«ng ®ñ cho ®Çu t­ s¶n xuÊt. C¸c hé n«ng d©n n¨ng ®éng muèn lµm ¨n lín vµ chÊp nhËn vay víi l·i suÊt tÝn dông th«ng th­êng th× l¹i gÆp khã kh¨n vÊn ®Ò vÒ tµi s¶n thÕ chÊp. Trong khi ng©n hµng l¹i cã hiÖn t­îng ø ®äng tiÒn mÆt. V× vËy Nhµ n­íc nªn c¶i c¸ch c¬ chÕ theo h­íng ®¬n gi¶n h¬n n÷a c¸c thñ tôc vay vèn, thùc hiÖn viÖc ®­a vèn cho vay trùc tiÕp ®Õn tõng c¬ së, tõng hé n«ng d©n kÌm theo ®ã Nhµ n­íc nªn cö c¸c ®oµn c¸n bé kü thuËt vÒ ®Þa ph­¬ng ®Ó t­ vÊn cho ng­êi d©n c¸ch thøc sö dông vèn cã hiÖu qu¶, nh÷ng gièng c©y cã n¨ng suÊt cao, chÊt l­îng tèt… b) §Çu t­ chi phÝ cho nghiªn cøu c¶i t¹o gièng c©y trång nh»m n©ng cao chÊt l­îng hµng n«ng s¶n. HiÖn nay, nhiÒu n«ng d©n ViÖt Nam vÉn ch­a cã sù hiÓu biÕt ®Çy ®ñ cã kiÕn thøc vÒ n«ng nghiÖp, vÒ thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ n­íc ngoµi. Do ®ã lµm n¶y sinh mét sè vÊn ®Ò, ®ã lµ ng­êi s¶n xuÊt ch¹y theo nh÷ng gièng c©y trång cã n¨ng suÊt cao mµ kh«ng chó ý ®Õn chÊt l­îng n«ng s¶n. Trong ®ã s¶n xuÊt lóa g¹o, tû lÖ diÖn tÝch lóa ®Æc s¶n nh­: T¸m th¬m, nµng h­¬ng, nÕp hoa vµng ngµy cµng thÊp. Cßn cµ phª th× diÖn tÝch cµ phª Robusta lµ chñ yÕu. §iÒu nµy ®· ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam, lµm cho gi¸ c¶ lu«n ë møc thÊp h¬n so víi gi¸ c¶ trung b×nh cña thÕ giíi. Trong xu h­íng chung cña xuÊt nhËp khÈu hµng n«ng s¶n hiÖn nay ®ang chuyÓn tõ c¹nh tranh gi¸ c¶ sang c¹nh tranh b»ng chÊt l­îng hµng hãa th× ®©y lµ mét bÊt lîi ®èi víi ViÖt Nam. §Ó h¹n chÕ nh÷ng bÊt lîi nµy Nhµ n­íc ph¶i trÝch tõ ng©n s¸ch cña m×nh ®Ó thµnh lËp quü phôc vô cho ho¹t ®éng nghiªn cøu t¹o ra gièng c©y trång míi ®Ó võa ®¶m b¶o n¨ng suÊt cao, chÊt l­îng l¹i æn ®Þnh ®ång thêi phæ biÕn kiÕn thøc vÒ c©y trång cho ng­êi n«ng d©n, vÒ s©u bÖnh, vÒ c¸ch sö dông thuèc trõ s©u, ph©n bãn, c¸c ®iÒu kiÖn canh t¸c... gióp n«ng d©n æn ®Þnh s¶n xuÊt t¹o ra nguån hµng chÊt l­îng cao, ®¸p øng yªu cÇu s¶n xuÊt. c) T¹o vïng nguyªn liÖu tËp trung: Nhµ n­íc nªn cã nh÷ng quy ho¹ch cô thÓ ®Ó t¹o ra c¸c vïng nguyªn liÖu tËp trung cã chÊt l­îng cao cã c¬ së h¹ tÇng ®ñ ®iÒu kiÖn phôc vô cho viÖc s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm cã n¨ng suÊt chÊt l­îng cao. Víi mét nguån lùc h¹n chÕ nh­ ViÖt Nam hiÖn nay th× ®©y lµ mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu. d) KhuyÕn khÝch n­íc ngoµi ®Çu t­ kinh doanh vµo lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn n«ng s¶n. ë ViÖt Nam trong thêi gian qua hµng n«ng s¶n chñ yÕu xuÊt khÈu d­íi d¹ng th« nªn mÆc dï kim ng¹ch xuÊt khÈu cã t¨ng nh­ng gi¸ trÞ thu vÒ l¹i kh«ng lín do ®ã ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu mÆt hµng nµy. V× vËy yªu cÇu cÊp thiÕt ®ã lµ ph¶i t¨ng hµm l­îng tinh cña mÆt hµng n«ng s¶n lªn h¬n n÷a b»ng thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ph¸t triÓn ngµnh hµng nµy, nh»m ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn ®Ó n©ng cao gi¸ trÞ hµng n«ng s¶n t¹o ra lo¹i s¶n phÈm n«ng s¶n cã hµm l­îng c«ng nghiÖp cao, bao b× mÉu m· ®Ñp. Thóc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nµy sÏ ®em ®Õn cho ViÖt Nam nhiÒu lîi Ých mµ tr­íc hÕt ph¶i kÓ ®Õn vèn vµ c«ng nghÖ thÝch hîp, gióp ViÖt Nam gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò khã kh¨n vÒ gièng c©y trång, chÊt l­îng cao, kü thuËt th©m canh, bÝ quyÕt trong vÊn ®Ò chÕ biÕn s¶n phÈm, x©m nhËp vµo thÞ tr­êng míi. Nhµ n­íc cã thÓ sö dông c¸c biªn ph¸p thu hót vèn ®Çu t­ nh­: c¶i t¹o c¬ së h¹ tÇng ®Ó thuËn lîi trong viÖc vËn chuyÓn hµng ho¸ tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu thô (lµ c¸c doanh nghiÖp chuyªn doanh xuÊt nhËp khÈu); cã nh÷ng ­u ®·i cho c¸c c«ng ty, tæ chøc kinh tÕ ®Çu t­ vµo lÜnh vùc nµy nh­ gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, cho phÐp chuyÓn vèn vÒ n­íc…; c¶i thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vµ ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc liªn quan. MÆt kh¸c, Nhµ n­íc còng cÇn ph¶i chó ý n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý, gi¸m ®Þnh nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng liªn doanh th× thua lç nh­ng bªn n­íc ngoµi vÉn cã l·i trong viÖc tÝnh ®é gi¸ gãp vèn liªn doanh, biÕn ViÖt Nam thµnh b·i r¸c c«ng nghiÖp do nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc qu¸ cò kü l¹c hËu. e) N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c quü b×nh æn gi¸ ®èi víi c¸c mÆt hµng n«ng s¶n. ViÖc lËp quü b×nh æn gi¸ ®Ó h¹n chÕ rñi ro cho ng­êi s¶n xuÊt lµ thùc sù cÇn thiÕt. ë ViÖt Nam c¸c quü nµy còng ®· ®­îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng song hiÖu qu¶ cßn rÊt thÊp. C¸c quü nµy cßn ch­a ®ñ m¹nh ®Ó cã thÓ trî gi¸ cho ng­êi s¶n xuÊt khi gi¸ n«ng s¶n bÞ gi¶m sót. V× thÕ ng­êi ta chØ thÊy ®­îc ho¹t ®éng cña c¸c quü nµy khi gi¸ c¶ n«ng s¶n lªn cao, khi gi¸ thÊp ng­êi s¶n xuÊt cÇn th× kh«ng thÊy quü nµy ho¹t ®éng. §iÒu nµy g©y mÊt lßng tin ë ng­êi s¶n xuÊt, lµm cho hä kh«ng d¸m ®Çu t­ m¹nh vµ s¶n xuÊt chÕ biÕn kinh doanh... §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña quü b×nh æn gi¸ c¶ th× ph¶i t¨ng nguån thu quü, c¶i tiÕn c¬ chÕ ho¹t ®éng nh»m t¨ng c­êng søc m¹nh cho quü nµy, gióp chóng ®ñ søc can thiÖp vµo thÞ tr­êng khi cÇn thiÕt. 2.2/ Trî gióp c«ng ty xuÊt khÈu n«ng s¶n: a) T¹o ®iÒu kiÖn vÒ vèn cho c¸c c«ng ty xuÊt khÈu n«ng s¶n: N«ng s¶n lµ mÆt hµng mµ viÖc s¶n xuÊt thu mua mang tÝnh thêi vô ®Ëm nÐt víi chu kú s¶n xuÊt t­¬ng ®èi dµi, trong khi ®ã ho¹t ®éng xuÊt khÈu l¹i diÔn ra suèt n¨m vµ ®­îc ®¸nh gi¸ cao ë c¸c kú gi¸p vô. V× vËy ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã l­îng vèn ®ñ lín, ®ñ søc thu mua trong vô thu ho¹ch vµ cã thÓ dù tr÷ xuÊt khÈu cho c¶ n¨m. Song bªn c¹nh ®ã, tuy c¸c ng©n hµng cßn diÔn ra t×nh tr¹ng ø ®äng vèn nh­ng c«ng ty xuÊt nhËp khÈu nãi chung khã ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®ßi hái kh¾t khe vÒ tµi s¶n thÕ chÊp, thñ tôc vay vèn... nªn rÊt khã tiÕp cËn ®­îc víi nguån vèn nµy. Thêi gian tíi Nhµ n­íc cÇn ph¶i ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó khuyÕn khÝch ng©n hµng cho c¸c c«ng ty vay vèn thu mua n«ng s¶n. Nhµ n­íc nªn bá qua quy ®Þnh h¹n chÕ møc tÝn dông ®èi víi ng©n hµng th­¬ng m¹i nh»m khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. b) Nhµ n­íc cÇn lËp quü b×nh æn gi¸ c¶ ®Ó trî gióp c«ng ty: Trong tr­êng hîp gi¸ n«ng s¶n trªn thÞ tr­êng cã xu h­íng thÊp hay gi¸ thu mua n«ng s¶n trong n­íc t¨ng g©y thua lç cho c¸c c¬ së chÕ biÕn kinh doanh n«ng s¶n xuÊt khÈu th× Nhµ n­íc nªn xem xÐt b»ng quü b×nh æn gi¸ ®Ó gi¶m ®i mét phÇn l·i suÊt tÝn dông. VÒ phÝa ng©n hµng, Nhµ n­íc còng cÇn xem xÐt l¹i c¸c quü vÒ tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó nã gi÷ ®óng vai trß lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o an toµn vèn cho vay chø kh«ng ph¶i lµ c¨n cø gi÷a ng©n hµng vµ C«ng ty. c) Cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ thÞ tr­êng n«ng s¶n thÕ giíi cho c¸c c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc xuÊt khÈu n«ng s¶n: Nhµ n­íc ph¶i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng n«ng s¶n thÕ giíi cho c¸c c«ng ty ho¹t ®éng trªn lÜnh vùc nµy. Cã thÓ nãi thÞ tr­êng n«ng s¶n thÕ giíi lµ thÞ tr­êng biÕn ®éng kh¸ phøc t¹p nh­ng ë ViÖt Nam th«ng tin nµy cßn thiÕu vµ chËm, ®é chÝnh x¸c ch­a cao. Cho nªn thêi gian tíi Nhµ n­íc còng nh­ c¸c Bé cã liªn quan nªn ®Æc biÖt chó ý ®Õn c«ng t¸c nghiªn cøu, kh¶o s¸t thÞ tr­êng thÕ giíi, x©y dùng mét trung t©m cung cÊp th«ng tin chuyªn ngµnh vÒ thÞ tr­êng n«ng s¶n trong vµ ngoµi n­íc ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã c¬ héi th¨m dß t×m kiÕm thÞ tr­êng. d) LËp quü b¶o hiÓm cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n: §Ó chiÕm lÜnh thÞ tr­êng n­íc ngoµi, nhiÒu c«ng ty ®· thùc hiÖn h×nh thøc b¸n chÞu cho kh¸ch hµng hoÆc cho kh¸ch hµng ®­îc thanh to¸n chËm. ViÖc b¸n hµng theo c¸ch nµy gióp c«ng ty tiªu thô ®­îc hµng ho¸ vµ gi÷ ®­îc kh¸ch hµng, song c«ng ty còng dÔ gÆp ph¶i nhiÒu rñi ro, dÔ bÞ mÊt vèn. §ång thêi thÞ tr­êng n«ng s¶n thÕ giíi th­êng xuyªn biÕn ®éng, gi¸ c¶ thÊt th­êng vµ ®Æc tÝnh hµng n«ng s¶n lµ dÔ bÞ hao hôt, h­ háng. Do vËy Nhµ n­íc cÇn lËp nªn mét quü b¶o hiÓm xuÊt khÈu ®Ó khuyÕn khÝch c«ng ty xuÊt khÈu hµng ho¸ cña m×nh vµ gióp c«ng ty b¶o toµn vèn khi gÆp rñi ro. 2.3/ Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu theo h­íng ®¬n gi¶n h¬n, th«ng tho¸ng h¬n, phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng. Nh÷ng quy ®Þnh vÒ xuÊt nhËp khÈu vµ c¸c hµng rµo th­¬ng m¹i lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng lín ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n nãi riªng vµ xuÊt nhËp khÈu hµng hãa dÞch vô nãi chung. ë n­íc ta hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch vµ quy ®Þnh xuÊt khÈu ph¶i ®­îc ®æi míi vµ hoµn thiÖn. Cô thÓ lµ: a) HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p lý, quy ®Þnh ph¶i ®¶m b¶o ®­îc tÝnh ®ång bé, nhÊt qu¸n trong viÖc khuyÕn khÝch tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®Ó t¹o nguån hµng æn ®Þnh, l©u dµi cho c¸c c«ng ty liªn doanh xuÊt nhËp khÈu, tr¸nh t×nh tr¹ng “trèng ®¸nh xu«i, kÌn thæi ng­îc” khuyÕn khÝch xuÊt khÈu mét mÆt hµng nµo ®ã nh­ng l¹i kh«ng khuyÕn khÝch s¶n xuÊt mÆt hµng ®ã. ViÖc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ khuyÕn khÝch ®Çu t­ s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ë n­íc ta hiÖn nay chØ míi nh×n ®Õn c¸c c«ng ty s¶n xuÊt trùc tiÕp hµng xuÊt khÈu vµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Trong thùc tÕ cßn v« sè c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµm nhiÖm vô cung øng nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo hoÆc b¸n thµnh phÈm kh«ng ®­îc h­ëng c¸c ­u ®·i. V× thÕ Nhµ n­íc cÇn xem xÐt vµ cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nµy. b) Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu: Trªn thùc tÕ c«ng t¸c qu¶n lý xuÊt khÈu cña Nhµ n­íc cßn mét sè mÆt bÊt cËp víi diÔn biÕn cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu nhiÒu khi cßn kh«ng Ýt thiÕu sãt vµ nh­îc ®iÓm cÇn kh¾c phôc vµ gi¶i quyÕt. VÒ l©u dµi c¸c quy ®Þnh vÒ xuÊt nhËp khÈu hiÖn hµnh ph¶i ®­îc bæ sung vµ söa ®æi t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ph¸t triÓn thuËn lîi. HiÖn nay ë ViÖt Nam thñ tôc xuÊt khÈu vÉn cßn r­êm rµ vµ g©y phøc t¹p l·ng phÝ thêi gian, c«ng søc cho doanh nghiÖp xuÊt khÈu trong vÊn ®Ò thñ tôc xuÊt khÈu. C¸c c¬ quan qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu nhiÒu khi cßn tá ra quan liªu cöa quyÒn g©y khã dÔ cho c¸c doanh nghiÖp. §èi víi c¸c mÆt hµng cã h¹n ng¹ch, Nhµ n­íc nªn ¸p dông ®Êu thÇu ®Ó tr¸nh hiÖn t­îng tiªu cùc, ®em l¹i sù c«ng b»ng cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu. Tr­íc m¾t khi ch­a ®­a ®­îc h×nh thøc nµy vµo ¸p dông, c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc mµ trùc tiÕp lµ Bé th­¬ng m¹i ph¶i lùa chän ra c¸c c«ng ty ®¸ng tin cËy ®Ó giao h¹n ng¹ch. C¸c c«ng ty ph¶i cã ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ vèn, m¹ng l­íi thu mua, kho tµng ®Ó mua hÕt hµng hãa ®Æc biÖt lµ n«ng s¶n cho ng­êi s¶n xuÊt. MÆt kh¸c Bé th­¬ng m¹i còng cÇn ph¶i gi¸m s¸t chÆt chÏ phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a c¸c doanh nghiÖp nh»m tr¸nh tÝnh tr¹ng tranh dµnh kh¸ch hµng b»ng c¸ch h¹ gi¸ mét c¸ch bÊt hîp lý, g©y thiÖt h¹i cho nh÷ng c«ng ty còng nh­ vèn Nhµ n­íc. c) LËp chÕ ®é tû gi¸ hèi ®o¸i thuËn lîi cho ng­êi xuÊt khÈu §©y lµ chÝnh s¸ch cã tÝnh chÊt hç trî, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu nãi chung. ChÝnh s¸ch nµy cÇn ph¶i ®­îc phèi hîp mét c¸ch nhÞp nhµng víi c¸c chÝnh s¸ch kh¸c tïy theo tõng thêi kú, mét tû gi¸ hèi ®o¸i cã lîi vµ kh«ng chªnh lÖch qu¸ lín so víi gi¸ thùc tÕ trªn thÞ tr­êng. HiÖn nay tû gi¸ gi÷a VN§ víi USD vÉn cßn cao, Nhµ n­íc cÇn ®iÒu chØnh l¹i vµ gi÷ ë møc æn ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®­îc diÔn ra ®Òu ®Æn. d) T¨ng c­êng tham gia c¸c tæ chøc quèc tÕ, ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ®a ph­¬ng vµ song ph­¬ng, thiÕt lËp quan hÖ kinh tÕ víi nh÷ng n­íc tr­íc ®©y ch­a tõng cã quan hÖ lµm ¨n, tõ ®ã gióp c¸c c«ng ty dÔ dµng th©m nhËp vµo thÞ tr­êng c¸c n­íc, më réng thÞ tr­êng t¨ng c­êng xuÊt khÈu, do hµng hãa cña c«ng ty nhËn ®­îc sù ­u ®·i vÒ thuÕ, h¹n ng¹ch. KÕt luËn ch­¬ng III Trong qu¸ t×nh ho¹t ®éng, ®Ó t¹o ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh, c¸c c«ng ty ph¶i ®­a ra ®­îc c¸c môc tiªu biÖn ph¸p ®Ó h¹n chÕ nh÷ng ®iÓm yÕu cña m×nh trªn thÞ tr­êng còng nh­ ®Ó t¨ng c­êng h¬n n÷a nh÷ng ­u ®iÓm, nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc. §èi víi c«ng ty Intimex còng vËy, trong ba n¨m qua ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty ®· thu ®­îc nhiÒu kÕt qu¶ kh¶ quan song vÉn cã nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc. V× vËy viÖc ®­a ra c¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn còng nh­ nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc hay h¹n chÕ nh÷ng mÆt cßn tån t¹i cña c«ng ty lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng ®èi víi c«ng ty. Ch­¬ng III chñ yÕu nãi vÒ ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng cña c«ng ty trong thêi gian tíi vµ ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p nh»m kh¾c phôc phÇn nµo nh÷ng mÆt cßn yÕu cña c«ng ty. §èi víi c«ng ty, cã nh÷ng biÖn ph¸p nh­: biÖn ph¸p cho s¶n phÈm cña c«ng ty, c¸c gi¶i ph¸p ®èi víi thÞ tr­êng, c¸c gi¶i ph¸p vÒ ®iÒu hµnh-tæ chøc-qu¶n lý c«ng ty, gi¶i ph¸p cho h×nh thøc xuÊt khÈu, gi¶i ph¸p vÒ trao ®æi th«ng tin, chiÕn l­îc tiÕp thÞ hµng xuÊt khÈu, ®Èy m¹nh c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i. Ngoµi nh÷ng gi¶i ph¸p trªn, ch­¬ng nµy cßn ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ víi Nhµ n­íc ®Ó gióp cho ho¹t ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu cña c«ng ty cã hiÖu qu¶, c¸c kiÕn nghÞ ®ã lµ: Nhµ n­íc nªn cã sè biÖn ph¸p ®Ó hç trî s¶n xuÊt cho n«ng d©n vµ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng chÕ biÕn hµng n«ng s¶n, trî gióp c¸c c«ng ty trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n, hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu theo h­íng ®¬n gi¶n h¬n, th«ng tho¸ng h¬n phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng. Nh÷ng biÖn ph¸p vµ kiÕn nghÞ nªu ra nh»m gióp c«ng ty phÇn nµo kh¾c phôc ®­îc tån t¹i còng nh­ thuËn lîi h¬n trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n. KÕt luËn XuÊt khÈu lµ lÜnh vùc quan träng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, th«ng qua xuÊt khÈu c¸c quèc gia cã ®­îc nguån ngo¹i tÖ ®Ó trang tr¶i cho c¸c nhu cÇu nhËp khÈu cña nÒn kinh tÕ, duy tr× vµ më réng t¸i s¶n xuÊt trong n­íc, tranh thñ nh÷ng tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ cña thÕ giíi, ®¸p øng nhu cÇu n©ng cao tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Víi tÇm quan träng nh­ vËy, ë n­íc ta xuÊt khÈu ®­îc ®Æt vµo vÞ trÝ trung t©m, lµm ®ßn bÈy cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc v× vËy viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng ho¸ kh«ng chØ lµ mét vÊn ®Ò cÊp b¸ch tr­íc m¾t mµ ph¶i ®­îc thùc hiÖn nh­ mét chiÕn l­îc l©u dµi. §èi víi mçi doanh nghiÖp tham gia ho¹t ®éng xuÊt khÈu, muèn ®¹t ®­îc kÕt qu¶ kinh doanh cao, ngoµi viÖc nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña ho¹t ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu, cßn ph¶i cã nh÷ng h­íng ®i ®óng ®¾n vµ x¸c ®Þnh cho m×nh nh÷ng h×nh thøc kinh doanh phï hîp ®Ó ®Èy m¹nh h¬n n÷a ho¹t ®éng xuÊt khÈu phôc vô nh÷ng ch­¬ng tr×nh kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n vµ ®Èy nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Qua h¬n 20 n¨m ho¹t ®éng C«ng ty xuÊt nhËp khÈu Intimex ®· gÆp ph¶i rÊt nhiÒu biÕn ®éng tõ viÖc t¸ch nhËp trong néi bé C«ng ty, sù thay ®æi c¬ chÕ nÒn kinh tÕ trong n­íc còng nh­ sù bÊt æn hay t¨ng tr­ëng cao cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi song C«ng ty vÉn tån t¹i, ®øng v÷ng vµ kh¼ng ®Þnh m×nh. C«ng ty ®· kh«ng ngõng tù hoµn thiÖn vµ thay ®æi ®Ó phï hîp víi bèi c¶nh kinh tÕ míi. Cho ®Õn nay C«ng ty ®· rÊt thµnh c«ng vµ lu«n ®¹t ®­îc møc chØ tiªu Bé th­¬ng m¹i giao cho vµ ®Æc biÖt ®· xuÊt s¾c v­ît qua thêi ®iÓm khã kh¨n (n¨m 2001) võa qua, khi nÒn kinh tÕ thÕ giíi suy tho¸i, ho¹t ®éng th­¬ng m¹i cña c¸c n­íc nãi chung vµ b¶n th©n c¸c c«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nãi riªng. Tuy nhiªn, nÕu muèn tham gia vµo thÞ tr­êng khu vùc vµ thÕ giíi, C«ng ty ph¶i cã nh÷ng ®æi míi tÝch cùc h¬n ®Ó ®­¬ng ®Çu víi sù c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt. Nh»m g¾n liÒn víi nh÷ng ®ßi hái vµ yªu cÇu cña thùc tiÔn, qua thêi gian thùc tËp ë C«ng ty xuÊt nhËp khÈu Intimex, em ®· chän ®Ò tµi “ Mét sè biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n chñ yÕu t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu Initmex ”, nh»m trªn c¬ së lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña mét doanh nghiÖp, ph©n tÝch thùc tr¹ng xuÊt khÈu n«ng s¶n cña C«ng ty, qua ®ã rót ra ®­îc nh÷ng mÆt m¹nh còng nh­ nh÷ng tån t¹i chñ yÕu trong lÜnh vùc xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n vµ ®­a ra mét sè biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu nhãm hµng n«ng s¶n chñ yÕu cña C«ng ty xuÊt nhËp khÈu Initmex. Tµi liÖu tham kh¶o I. C¸c lo¹i s¸ch: 1. Gi¸o tr×nh “ Kinh doanh quèc tÕ ”, TËp 1: Chñ biªn PGS-TS. NguyÔn ThÞ H­êng, NXB Thèng kª, 2001. 2. Gi¸o tr×nh “ Kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng ”: Biªn so¹n PGS. Vò H÷u Töu, NXB Gi¸o dôc, 1998. 3. S¸ch “ Kinh tÕ thÕ giíi 2001-2002, ®Æc ®iÓm vµ triÓn väng ” : Chñ biªn TS. Kim Ngäc, NXB ChÝnh trÞ quèc gia. 4. S¸ch “ Kû yÕu xuÊt khÈu 2001 ” : Thêi b¸o kinh tÕ Sµi Gßn, NXB Thµnh phè Hå ChÝ Minh, th¸ng 10/2001. II. C¸c lo¹i t¹p chÝ: 1. T¹p chÝ Th­¬ng m¹i sè 37-2002. Bµi “XuÊt hiÖn nguy c¬ tõ viÖc cµ phª t¨ng gi¸”. 2. T¹p chÝ Kinh tÕ kÕ ho¹ch sè 6-2002. Bµi “ T×nh h×nh xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng chñ yÕu trong mÊy th¸ng ®Çu n¨m 2002 ”. 3. T¹p chÝ Kinh tÕ kÕ ho¹ch - Sè 3-2002. Bµi “ NhiÖm vô vµ môc tiªu xuÊt nhËp khÈu n¨m 2002 ”. - Sè 4-2002. Bµi “ T×nh h×nh kinh tÕ – x· héi trong ba th¸ng ®Çu n¨m 2002 ”. - Sè 5-2002. Bµi “ ViÖt Nam trong tiÕn tr×nh gia nhËp tæ th­¬ng m¹i thÕ giíi”. 4. T¹p chÝ Th­¬ng m¹i: - Sè 37/2002. Bµi “ XuÊt hiÖn nguy c¬ tõ viÖc cµ phª t¨ng gi¸ ” - Sè 6/2003: Gåm c¸c bµi sau: + Bµi “ §«i ®iÒu bµn vÒ môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc”. Th.s NguyÔn TiÕn Trung. + Bµi “Xóc tiÕn th­¬ng m¹i víi héi nhËp quèc tÕ.” + Bµi “ TriÓn väng kinh tÕ thÕ giíi n¨m 2003”. Thanh Lan. + Bµi “XuÊt khÈu cao su 2003, nhiÒu bÊt æn nh­ng ch¾c ch¾n s¸ng sña”. + Bµi “Xóc tiÕn th­¬ng m¹i víi héi nhËp quèc tÕ”. Trung Tr­êng. + Bµi “TriÓn väng kinh tÕ thÕ giíi n¨m 2003”. Thanh Lan. - Sè 1+2/2003: + Bµi “Thùc hiÖn CEPT – Thêi c¬ vµ th¸ch thøc”. + Bµi “ThÞ tr­êng thÕ giíi – mét sè mÆt hµng ®ang cã nhiÒu biÕn ®éng” III. C¸c lo¹i b¸o : 1. Thêi b¸o kinh tÕ thÕ giíi : - Sè 25, ngµy 12/2/ 2003. Bµi “ Gi¸ cao su cao nhÊt 6 n¨m qua ”. T¸c gi¶ Hoµi Linh. - Sè 28, ngµy 17/2/2003. Bµi “ Gi¸ cµ phª t¨ng nhanh ”. T¸c gi¶ Hoµi Linh. 2. B¸o Th­¬ng m¹i : - Sè 225, ngµy 18/2/2003. Bµi “ ThÞ tr­êng EU vµ kh¶ n¨ng x©m nhËp cña mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ”. - Sè ®Æc biÖt, n¨m 2003. Bµi “ XuÊt khÈu 2003-h­íng tíi chÊt l­îng t¨ng tr­ëng.” NguyÔn §×nh. MôC LôC Trang Lêi nãi ®Çu Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ thóc ®Èy xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng I. XuÊt khÈu vµ c¸c h×nh thøc xuÊt khÈu 1 1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña xuÊt khÈu 1 1.1/ Kh¸i niÖm vÒ xuÊt khÈu: 1 1.2/§Æc ®iÓm cña xuÊt khÈu 1 2. C¸c h×nh thøc cña xuÊt khÈu 2 II. Néi dung ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña mét doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 5 1. Nghiªn cøu thÞ tr­êng xuÊt khÈu 5 2. Lùa chän mÆt hµng xuÊt khÈu 7 3. Lùa chän thÞ tr­êng xuÊt khÈu 8 4. Lùa chän b¹n hµng 8 5. LËp ph­¬ng ¸n kinh doanh 9 6. T¹o nguån hµng xuÊt khÈu 10 7. C«ng t¸c giao dÞch ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång 11 7.1/ Giao dÞch ®µm ph¸n 11 7.2/ Ký kÕt hîp ®ång 12 8. Tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu 12 9. Gi¶i quyÕt tranh chÊp:(nÕu cã) 15 III. Thóc ®Èy xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp 15 1. Kh¸i niÖm thóc ®Èy xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp 15 2. Néi dung cña thóc ®Èy xuÊt khÈu 16 3. C¸c biÖn ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu 18 3.1/ Thu thËp th«ng tin, nghiªn cøu vµ dù b¸o thÞ tr­êng 18 3.2/ TiÕn hµnh thu mua vµ t¹o nguån hµng æn ®Þnh 19 3.3/ T¨ng nguån vèn phôc vô cho thóc ®Èy xuÊt khÈu 20 3.4/ Thùc hiÖn liªn doanh liªn kÕt 21 3.5/ C¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i 21 3.6/ BiÖn ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu ®èi víi ngµnh hµng cô thÓ 21 3.7/ Vai trß cña Nhµ n­íc trong thóc ®Èy xuÊt khÈu 22 4. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp 23 4.1/ C¸c chØ tiªu ®Þnh tÝnh 23 4.2/ C¸c chØ tiªu ®Þnh l­îng 24 5. Kinh nghiÖm quèc tÕ vÒ thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng ho¸ cña doanh nghiÖp vµ bµi häc kinh nghiÖm cho ViÖt Nam 25 5.1/ Kinh nghiÖm quèc tÕ vÒ thóc ®Èy xuÊt khÈu 25 5.2/ Bµi häc kinh nghiÖm cho ViÖt Nam 27 IV. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn thóc ®Èy xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp 28 1. C¸c nh©n tè thuéc vÒ doanh nghiÖp 28 1.1/ Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña b¶n th©n c«ng ty 28 1.2/ Kü n¨ng vµ tr×nh ®é cña nguån nh©n lùc 28 1.3/ T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ cung øng ®Çu vµo cña xuÊt khÈu 29 2. C¸c nh©n tè thuéc m«i tr­êng kinh doanh trong vµ ngoµi n­íc 29 2.1/ Sù biÕn ®éng cña c¸c yÕu tè thuéc m«i tr­êng kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc 29 2.2/ C¸c biÕn ®éng chÝnh trÞ – x· héi cña thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc 29 2.3/ HÖ thèng chÝnh s¸ch, luËt ph¸p cña Nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu 30 2.4/ C¸c xu h­íng liªn kÕt kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi 30 V. Sù cÇn thiÕt ph¶i thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña viÖt nam 31 1. Thóc ®Èy xuÊt khÈu lµ ®iÒu kiÖn ®Ó më réng quy m« xuÊt khÈu, tõng b­íc t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn 31 2. Toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp ®ßi hái c¸c quèc gia ph¶i t¨ng c­êng xuÊt khÈu ra thÞ tr­êng quèc tÕ 32 3. ViÖt Nam cã nhiÒu tiÒm n¨ng trong s¶n xuÊt vµ XK n«ng s¶n 32 4. Nhu cÇu vÒ hµng n«ng s¶n trªn thÞ tr­êng quèc tÕ cã xu h­íng t¨ng 33 KÕt luËn ch­¬ng I 33 Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n chñ yÕu t¹i c«ng ty Intimex I. Tæng quan vÒ c«ng ty Intimex 34 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty Intimex 34 2.Giíi thiÖu chung vÒ c«ng ty Intimex 37 3. Chøc n¨ng – nhiÖm vô – quyÒn h¹n cña c«ng ty Intimex 38 3.1/ Chøc n¨ng cña c«ng ty Intimex 38 3.2/ NhiÖm vô cña c«ng ty Intimex 38 3.3/ QuyÒn h¹n cña c«ng ty Intimex 39 4. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ cña c«ng ty Intimex 40 4.1/ C«ng ty Intimex thùc hiÖn chÕ ®é qu¶n lý theo chÕ ®é mét thñ tr­ëng trªn c¬ së thùc hiÖn quyÒn lµm chñ tËp thÓ cña ng­êi lao ®éng 40 4.2/ Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty Intimex 40 5. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong ba n¨m gÇn ®©y 42 5.1/ T×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty 42 5.2/ Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty Intimex 45 II. C¸c ®Æc ®iÓm kinh tÕ – kü thuËt cña c«ng ty Intimex cã ¶nh h­ëng ®Õn thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng ho¸ 50 1.§Æc ®iÓm vÒ c¬ cÊu lao ®éng cña c«ng ty Intimex 50 2. §Æc ®iÓm vÒ c¬ së vËt chÊt cña c«ng ty Intimex 51 3. §Æc ®iÓm vÒ tµi chÝnh cña c«ng ty Intimex 52 4. C¬ cÊu thÞ tr­êng cña c«ng ty Intimex 54 5. §Æc ®iÓm vÒ mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña c«ng ty 58 III. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu n«ng s¶n cña viÖt nam vµ thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n t¹i c«ng ty Intimex 58 1. T×nh h×nh xuÊt khÈu n«ng s¶n ë ViÖt Nam 58 2. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu n«ng s¶n ë c«ng ty Intimex 60 2.1/ C¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu nãi chung cña c«ng ty 60 2.2/ C¬ cÊu mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña c«ng ty qua c¸c n¨m 62 2.3/ C¬ cÊu thÞ tr­êng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña c«ng ty Intimex nh÷ng n¨m qua 67 2.4/ C¬ cÊu hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu theo h×nh h×nh thøc xuÊt khÈu 72 3. C¸c biÖn ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng n«ng s¶n chñ yÕu mµ c«ng ty Intimex ®· thùc hiÖn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y 74 3.1/ C«ng t¸c thu thËp th«ng tin vµ nghiªn cøu thÞ tr­êng 74 3.2/ C«ng t¸c t¹o nguån hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña c«ng ty xuÊt nhËp khÈu Intimex 75 3.3/ §µo t¹o vµ tuyÓn dông ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é nghiÖp vô cao 77 3.4/ Thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i 77 4. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu n«ng s¶n cña c«ng ty xuÊt nhËp khÈu Intimex trong thêi gian võa qua 78 4.1/ Nh÷ng ­u ®iÓm trong ho¹t ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu n«ng s¶n cña c«ng ty Intimex 78 4.2/ Nh÷ng tån t¹i trong thóc ®Èy xuÊt khÈu n«ng s¶n cña c«ng ty 80 4.3/ Nguyªn nh©n cña c¸c tån t¹i 83 KÕt luËn Ch­¬ng II 87 Ch­¬ng III: Nh÷ng gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n t¹i c«ng ty intimex I. §Þnh h­íng chiÕn l­îc cho xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña viÖt nam vµ Ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng cña c«ng ty Intimex trong thêi gian tíi 88 1. §Þnh h­íng chiÕn l­îc cho xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña ViÖt Nam 88 2. Ph­¬ng h­íng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty Intimex 90 II. nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc trong thóc ®Èy xuÊt khÈu n«ng s¶n cña ViÖt Nam níi chung vµ cña c«ng ty Intimex nãi riªng 91 1. Thêi c¬ cho ho¹t ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu n«ng s¶n 91 1.1/ Xu h­íng ph¸t triÓn cña quèc tÕ trong nh÷ng n¨m tíi 91 1.2/ Riªng ®èi víi ngµnh hµng cô thÓ 92 1.3/ Riªng ®èi víi c«ng ty Intimex 94 2. Th¸ch thøc ®èi víi ho¹t ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu n«ng s¶n 95 2.1/ Xu h­íng cña thÕ giíi 95 2.2/ Riªng ®èi víi ViÖt Nam 96 III. Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n t¹i c«ng ty Intimex 98 1. Mét sè gi¶i ph¸p tõ phÝa doanh nghiÖp 98 1.1/ Gi¶i ph¸p ®èi víi s¶n phÈm 98 1.2/ C¸c gi¶i ph¸p ®èi víi thÞ tr­êng 102 1.3/ C¸c gi¶i ph¸p vÒ ®iÒu hµnh tæ chøc vµ qu¶n lý cña c«ng ty 104 1.4/ §a d¹ng ho¸ h×nh thøc xuÊt khÈu 105 1.5/ §Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i 107 2. Mét sè kiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n­íc 107 2.1/ Mét sè gi¶i ph¸p hç trî cña Nhµ n­íc ®èi víi n«ng d©n 107 2.2/ Trî gióp c«ng ty xuÊt khÈu n«ng s¶n 110 2.3/ Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu 111 KÕt luËn ch­¬ng III 113 kÕt luËn tµi liÖu tham kh¶o Danh môc c¸c b¶ng STT Tªn b¶ng Trang B¶ng 1 C¬ cÊu kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty Intimex 43 B¶ng 2 KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty Intimex 46 B¶ng 3 Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty 47 B¶ng 4 KÕt qña ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty Intimex 48 B¶ng 5 C¬ cÊu lao ®éng cña c«ng ty Intimex 50 B¶ng 6 C¬ cÊu vèn cña c«ng ty Intimex 53 B¶ng 7 C¬ cÊu vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng cña c«ng ty Intimex 53 B¶ng 8 C¬ cÊu khu vùc thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña c«ng ty Intimex 54 B¶ng 9 C¬ cÊu kim ng¹ch xuÊt khÈu theo n­íc cña c«ng ty Intimex 55 B¶ng 10 C¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu cña c«ng ty Intimex 61 B¶ng 11 Kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña c«ng ty Intimex 63 B¶ng 12 C¬ cÊu thÞ tr­êng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n chñ yÕu cña c«ng ty 68 B¶ng 13 C¬ cÊu hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu theo h×nh thøc 73 B¶ng 14 C¸c c«ng ty thùc hiÖn liªn doanh liªn kÕt víi c«ng ty Intimex 76 B¶ng 15 KÕ ho¹ch n¨m 2003 cña c«ng ty Intimex 90 §¶ng ñy XÝ nghiÖp th­¬ng m¹i dÞch vô l¾p r¸p xe m¸y XÝ nghiÖp th­¬ng m¹i dÞch vô s¶n xuÊt XÝ nghiÖp th­¬ng m¹i dÞch vô xuÊt nhËp khÈu X­ëng s¶n xuÊt chÕ biÕn s¶n phÈm xuÊt khÈu tõ gç Chi nh¸nh Intimex t¹i TP. Hå ChÝ Minh Trung t©m dÞch vô du lÞch kh¸ch s¹n Trung t©m th­¬ng m¹i Intimex XÝ nghiÖp may ë V¨n §iÓn Chi nh¸nh Intimex t¹i §µ N½ng Chi nh¸nh Intimex t¹i §ång Nai Chi nh¸nh Intimex t¹i H¶i Phßng Phßng kinh doanh 10 Phßng kinh doanh 6 Phßng kinh doanh 4 C¸c ®¬n vÞ trùc thuéc C«ng ty Khèi c¸c phßng kinh doanh Phßng kinh doanh 1 Ban c«ng t¸c Ban thu håi c«ng nî Phßng tæ chøc c¸n bé Phßng kÕ to¸n tæng hîp Phßng kiÓm to¸n néi bé Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n Phßng qu¶n trÞ Khèi c¸c phßng qu¶n lý Ban Gi¸m ®èc Phßng kÕ to¸n tæng hîp Phßng kiÓm to¸n néi bé H×nh 1: s¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty xuÊt nhËp khÈu intimex