Một số biện pháp tăng cường hoạt động xuất khẩu ở Công ty vật liệu điện và dụng cụ cơ khí

nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ViÖt Nam”... ). - C«ng ty tiÕn hµnh gÆp gì ®¹i diÖn cña b¹n hµng t¹i ViÖt Nam hoÆc th«ng qua c¸c trung t©m xóc tiÕn th­¬ng m¹i... ®Ó qu¶ng c¸o, giíi thiÖu vÒ c«ng ty (lîi thÕ cña c«ng ty, mÆt hµng c«ng ty cÇn xuÊt khÈu... ). VÒ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu thÞ tr­êng, c«ng ty chñ yÕu sö dông ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu t¹i v¨n phßng th«ng qua c¸c s¸ch b¸o trong vµ ngoµi n­íc: T¹p chÝ th­¬ng m¹i, B¶n tin kinh tÕ... ®Ó n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu. Tõ ®ã C«ng ty tiÕn hµnh gÆp gì, ®µm ph¸n vµ th­¬ng l­îng. Sau khi nghiªn cøu thÞ tr­êng n­íc ngoµi, ELMACO ph¶i tr¶ lêi ®­îc c¸c vÊn ®Ò sau: + MÆt hµng cô thÓ nµo cã thÓ xuÊt khÈu ë n­íc nµo ? + MÆt hµng xuÊt khÈu ph¶i ®­îc ­u tiªn ®Çu t­, ®æi míi c«ng nghÖ, tr­íc hÕt träng t©m lµ ®Çu t­, ®æi míi c«ng nghÖ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. + Ph¸t triÓn quan hÖ æn ®Þnh l©u dµi trong mua b¸n, trao ®æi tiÕn tíi ph¸t triÓn quan hÖ liªn kÕt, liªn doanh trong s¶n xuÊt kinh doanh. + T¹o lËp, gi÷ v÷ng vµ n©ng cao uy tÝn cña ELMACO trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu. C«ng t¸c ®iÒu tra, nghiªn cøu thÞ tr­êng n­íc ngoµi sÏ gióp ELMACO hiÓu biÕt qui luËt ho¹t ®éng cña tõng thÞ tr­êng trªn c¸c mÆt: Lo¹i s¶n phÈm hä ®ang cÇn, yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi s¶n phÈm vÒ chÊt l­îng, bao b×, mÉu m·, dung l­îng thÞ tr­êng, ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ, tËp qu¸n bu«n b¸n, hÖ thèng ph¸p luËt... Trªn c¬ së ®ã thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña c«ng ty ELMACO chñ yÕu tËp trung ë c¸c n­íc Ch©u ¸: Trung Quèc, Th¸i Lan, Bangladest, Hµn Quèc, NhËt, Ên §é, §µi Loan... Nh­ng ta còng thÊy r»ng do ®iÒu kiÖn ch­a cho phÐp, c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng cña ELMACO míi chØ dõng l¹i ë ph­¬ng ph¸p “ gi¸n tiÕp”. V× vËy ®é chÝnh x¸c hiÖu qu¶ ch­a cao. Ch¼ng h¹n, do thiÕu th«ng tin vÒ cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ x¶y ra n¨m 1997 ë In®«nªxia mµ ELMACO ®· bÞ mÊt thÞ tr­êng Diezen ë Hång K«ng n¨m ®ã. Sau khi t×m ®­îc kh¸ch hµng hoÆc t¹o ®­îc mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ nhËn ®­îc ®¬n hµng, C«ng ty tiÕn hµnh kÝ kÕt c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu. 1.3.2.2. KÝ kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu Th«ng th­êng b¹n hµng cña C«ng ty lµ n­íc ngoµi nªn viÖc ®µm ph¸n trùc tiÕp tr­íc khi kÝ kÕt hîp ®ång Ýt khi diÔn ra. C«ng ty th­êng ph¸t hµnh c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu d­íi h×nh thøc “Hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸” (Sale Contract), “B¶n chµo hµng kiªm ho¸ ®¬n chiÕu lÖ” (Offer Proforma Invoice) qua fax. H»ng n¨m, C«ng ty th­êng kÝ kÕt hîp ®ång theo mäi møc gi¸ nh­ng th«ng th­êng lµ theo gi¸ CIF. 1.3.2.3. Tæ chøc thu mua t¹o nguån hµng xuÊt khÈu Nguån hµng xuÊt khÈu cña c«ng ty ELMACO do hai nguån sau ®¶m nhËn: Nguån 1: C«ng ty tiÕn hµnh s¶n xuÊt ®Ó xuÊt khÈu: Khi cã b¹n hµng, Nhµ m¸y s¶n xuÊt d©y vµ c¸p ®iÖn ELMACO vµ xÝ nghiÖp s¶n xuÊt thiÕt bÞ ®iÖn sÏ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng. Nguån 2: C«ng ty tiÕn hµnh thu mua ë bªn ngoµi. C«ng t¸c thu mua ®­îc C«ng ty thùc hiÖn nh­ sau: - Khi t×m ®­îc b¹n hµng C«ng ty sÏ cã ®¬n ®Æt hµng víi c¸c nhµ cung cÊp trong n­íc. Trong qu¸ tr×nh thu mua vÊn ®Ò chÊt l­îng ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng. §èi víi s¶n phÈm th«ng th­êng c¸n bé thu mua tù kiÓm tra chÊt l­îng, cßn mét sè s¶n phÈm ®ßi hái tÝnh kÜ thuËt cao nªn ph¶i ®­a vÒ c«ng ty ®Ó kiÓm tra chÊt l­îng b»ng m¸y mãc hiÖn ®¹i hoÆc qua c¸c ®¬n vÞ nh­ “ Vina Control”, “ Omic”... Mét sè mÆt hµng sau khi ®­îc ®­a vÒ c«ng ty sÏ ®­îc s¶n xuÊt, chÕ biÕn l¹i theo ®óng yªu cÇu kÜ thuËt, chÊt l­îng vµ yªu cÇu cña b¹n hµng. Tr­íc 1991, hµng thu mua chiÕm mét tû träng lín trong hµng xuÊt khÈu cña ELMACO (kho¶ng 70-80%). Sau 1991, hµng xuÊt khÈu cña ELMACO hoµn toµn lµ hµng thu mua. Do ®ã, ELMACO rÊt chó träng c«ng t¸c thu mua tõ bªn ngoµi. 1.3.2.4. Thùc hiÖn hîp ®ång mua b¸n Sau khi hîp ®ång ®­îc kÝ kÕt, C«ng ty víi t­ c¸ch lµ mét bªn kÝ kÕt ph¶i tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång ®ã. §©y lµ mét c«ng viÖc rÊt phøc t¹p, nã ®ßi hái ph¶i tu©n thñ luËt quèc gia vµ quèc tÕ, ®ång thêi b¶o ®¶m ®­îc quyÒn lîi quèc gia vµ b¶o ®¶m uy tÝn kinh doanh cña ®¬n vÞ. Néi dung cña c«ng viÖc nµy bao gåm nh÷ng b­íc sau: + C«ng ty yªu cÇu b¹n hµng më L/C vµ tiÕn hµnh kiÓm tra L/C (v× hÇu hÕt c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu cña ELMACO ®Òu sö dông ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ). + Xin giÊy phÐp xuÊt khÈu: Tr­íc 6/1997, ELMACO ph¶i xin giÊy phÐp xuÊt khÈu cña tõng bé cho tõng l« hµng. Ch¼ng h¹n nh­, l« hµng trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i th× c«ng ty xin giÊy phÐp cña Bé Th­¬ng m¹i. NÕu l« hµng trùc thuéc Bé C«ng NghiÖp th× c«ng ty xin giÊy phÐp cña Bé C«ng nghiÖp... Sau 6/1997, thñ tôc xuÊt khÈu ®­îc ®¬n gi¶n ho¸ giÊy phÐp xuÊt khÈu ®­îc thay b»ng “GiÊy ®¨ng kÝ kinh doanh” - C«ng ty ®­îc sö dông nã nh­ mét giÊy phÐp xuÊt khÈu. + ChuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu: Thu gom tËp trung lµm thµnh l« hµng xuÊt khÈu §ãng gãi bao b× hµng xuÊt khÈu: C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña ELMACO ®­îc ®ãng gãi theo yªu cÇu cña b¹n hµng. ViÖc ®ãng gãi bao b× kh«ng do C«ng ty ®¶m nhËn mµ do nhµ cung cÊp nguån hµng lµm. + KiÓm tra chÊt l­îng: MÆt hµng xuÊt khÈu cña ELMACO ®Òu ®­îc kiÓm nghiÖm chÊt l­îng ë c¸c ®¬n vÞ cã kinh nghiÖm nh­ “Vina Control”, “Omic”... + Thuª tµu: §èi víi hîp ®ång kÝ kÕt theo gi¸ CIF C«ng ty ph¶i ®øng ra thuª tµu vµ tr¶ c­íc phÝ vËn chuyÓn. Cßn ®èi víi hîp ®ång kÝ theo gi¸ FOB C«ng ty sÏ ®øng ra thuª tµu khi cã yªu cÇu cña kh¸ch hµng, ë tr­êng hîp nµy c­íc phÝ vËn chuyÓn do bªn kh¸ch hµng tr¶, C«ng ty chØ ®øng ra thuª hé vµ nhËn tiÒn hoa hång. + Mua b¶o hiÓm: §èi víi hîp ®ång kÝ theo gi¸ gi¸ CIF c«ng ty ph¶i mua b¶o hiÓm theo ®iÒu kiÖn C (tøc lµ b¶o hiÓm tæn thÊt riªng). Ngoµi ra víi hîp ®ång kÝ theo gi¸ CFR hoÆc FOB phÝ b¶o hiÓm do ng­êi mua chÞu. + Lµm thñ tôc h¶i quan: C«ng ty khai b¸o c¸c chi tiÕt vÒ hµng ho¸ lªn tê khai ®Ó c¬ quan h¶i quan kiÓm tra giÊy tê. Néi dung cña tê khai bao gåm nh÷ng môc nh­: Lo¹i hµng, tªn hµng, sè l­îng, tªn c«ng cô vËn t¶i, xuÊt khÈu víi n­íc nµo... tê khai h¶i quan ®­îc xuÊt tr×nh kÌm theo mét sè chøng tõ kh¸c mµ chñ yÕu lµ: giÊy phÐp xuÊt khÈu, ho¸ ®¬n, phiÕu, ®ãng gãi, b¶ng kª chi tiÕt. + XuÊt tr×nh hµng ho¸: Hµng ho¸ xuÊt khÈu ®­îc s¾p xÕp trËt tù, thuËn tiÖn cho viÖc kiÓm so¸t. ELMACO ph¶i chÞu chi phÝ vµ nh©n c«ng vÒ viÖc më, ®ãng c¸c kiÖn hµng. + Thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña h¶i quan: Sau khi kiÓm so¸t giÊy tê vµ hµng ho¸, h¶i quan sÏ ra nh÷ng quyÕt ®Þnh nh­: cho hµng ®­îc phÐp qua biªn giíi, cho hµng ®i qua mét c¸ch cã ®iÒu kiÖn (vÝ dô nh­ söa ch÷a bao b× l¹i... ) cho hµng ®i qua sau khi chñ hµng ®· nép thuÕ, hµng kh«ng ®­îc phÐp xuÊt khÈu... NghÜa vô cña ELMACO lµ nghiªm tóc thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh ®ã v× viÖc vi ph¹m c¸c quyÕt ®Þnh ®ã thuéc téi h×nh sù. + Giao nhËn hµng víi tµu: Víi ELMACO, hµng ho¸ chñ yÕu ®­îc giao b»ng ®­êng biÓn. Khi giao hµng C«ng ty ®· thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc sau: - C¨n cø vµo c¸c chi tiÕt hµng xuÊt khÈu, lËp b¶ng ®¨ng kÝ hµng chuyªn chë cho ng­êi vËn t¶i ®Ó ®æi lÊy s¬ ®å xÕp hµng. - Trao ®æi víi c¬ quan ®iÒu ®é c¶ng ®Ó n¾m v÷ng ngµy, giê lµm hµng. - Bè trÝ ph­¬ng tiÖn ®em hµng vµo c¶ng, xÕp hµng lªn tµu. - LÊy biªn lai thuyÒn phã vµ ®æi biªn lai thuyÒn phã lÊy vËn ®¬n ®­êng biÓn. NÕu hµng ®­îc giao b»ng Container khi chiÕm ®ñ mét Container (FCL), chñ hµng ph¶i ®¨ng ký thuª Container, ®ãng hµng vµo Container vµ lËp b¶ng kª hµng trong Container. Khi hµng giao kh«ng chiÕm hÕt mét Container (LCL) chñ hµng ph¶i lËp “B¶n ®¨ng ký hµng chuyªn chë” (Cargo Lest). Sau khi ®¨ng ký ®­îc chÊp nhËn chñ hµng giao hµng ®Õn ga Container cho ng­êi vËn t¶i. + Lµm thñ tôc thanh to¸n: ELMACO th­êng ¸p dông ph­¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ. C«ng ty ®«n ®èc ng­êi mua ë n­íc ngoµi më tÝn dông th­ (L/C) ®óng h¹n vµ sau khi nhËn ®­îc L/C ph¶i kiÓm tra L/C vµ kh¶ n¨ng thuËn tiÖn trong viÖc thu tiÒn hµng xuÊt khÈu b»ng L/C ®ã. NÕu L/C kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu nµy, ELMACO yªu cÇu ng­êi mua söa ®æi l¹i råi míi giao hµng. + KhiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i: Khi thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu nÕu chñ hµng xuÊt nhËp khÈu bÞ khiÕu n¹i ®ßi båi th­êng, cÇn ph¶i cã th¸i ®é nghiªm tóc, thËn träng trong viÖc xem xÐt yªu cÇu cña kh¸ch hµng (ng­êi nhËp khÈu). ViÖc gi¶i quyÕt ph¶i khÈn tr­¬ng, kÞp thêi vµ cã t×nh cã lý. NÕu khiÕu n¹i cña kh¸ch hµng lµ cã c¬ së, c«ng ty cã thÓ gi¶i quyÕt b»ng mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p sau: - Giao hµng tèt thay thÕ hµng kÐm chÊt l­îng. - Söa ch÷a hµng háng. - Gi¶m gi¸ hµng mµ sè tiÒn gi¶m gi¸ ®­îc trang tr¶i b»ng hµng ho¸ giao vµo thêi ®iÓm sau ®ã. NÕu viÖc khiÕu n¹i kh«ng ®­îc gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng hai bªn cã thÓ kiÖn nhau t¹i héi ®ång träng tµi (nÕu cã tho¶ thuËn träng tµi) hay toµ ¸n. 1.3.3. Ph©n tÝch mét sè néi dung trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu 1.3.3.1. Mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu B¶ng 6: C¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu (2000- 2003) MÆt hµng 2000 2001 2002 2003 SL (tÊn) GT (USD) T.träng (%) SL (tÊn) GT (USD) T.träng (%) SL (tÊn) GT (USD) T.träng (%) SL (tÊn) GT (USD) T.träng (%) 1.. QuÆng Cromit 3000 150000 45,45 2000 100000 58,82 2000 90000 44,33 2000 90000 23,45 2.. QuÆng Rutile 100 30000 9,1 100 25000 14,71 100 25000 12,32 100 25000 6,51 3. Qu¹t ®iÖn 150000 45,45 4. Tïng h­¬ng 60 45000 26,47 50 25000 12,32 100 50000 13,03 Nguån: L­u phßng kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ 1.3.3.1.1. C¸p ®iÖn §©y lµ mÆt hµng chiÕn l­îc quan träng mang th­¬ng hiÖu Elmaco trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Thùc tÕ ®©y lµ s¶n phÈm chØ míi ®­îc triÓn khai kinh doanh xuÊt khÈu trong n¨m 2003 vµ C«ng ty chñ yÕu xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng Myanmar. TÝnh ®Õn th¸ng 12 n¨m 2003 tæng sè c¸p ®· kÝ theo hîp ®ång lµ 173T c¸p AC doanh sè ®¹t 250.235 USD. ThuËn lîi cho Elmaco trong viÖc kinh doanh s¶n phÈm c¸p ®iÖn lµ ®èi t¸c cã uy tÝn vµ t­¬ng ®èi thÕ lùc ë Myanmar nªn cã kh¶ n¨ng nhËp khÈu lín ®Ó cung cÊp trong n­íc, h¬n n÷a mÆt hµng AC ®¬n gi¶n, dÔ cung cÊp vµ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu kÜ thuËt cho kh¸ch hµng. Sù kh¸c biÖt lín nhÊt cña s¶n phÈm C¸p ®iÖn so víi nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu kh¸c lµ ë chç hµng do Elmaco tù s¶n xuÊt nªn cã thÓ hoµn toµn chñ ®éng cung cÊp vÒ tiÕn ®é vµ thêi gian giao hµng,… Song, do lµ mÆt hµng míi vµ lÇn ®Çu tiªn Elmaco thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc tù s¶n xuÊt vµ kinh doanh nªn ®· gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh: Tr­íc hÕt lµ ch­a cã quy chÕ râ rÖt vµ hîp lý gi÷a hai ®¬n vÞ, hai bªn thùc hiÖn ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu trong khi phÝa ®èi t¸c gÆp khã kh¨n khi xin giÊy phÐp nhËp khÈu lµm cho tiÕn ®é giao hµng chËm¶nh h­ëng ®Õn sè l­îng cung cÊp vµ tiÕn ®é giao hµng. 1.3.3.1.2. Qu¹t ®iÖn §©y lµ mÆt hµng kinh doanh xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶ nhÊt tõ tr­íc ®Õn nay, trung b×nh hµng n¨m lîi nhuËn ®¹t gÇn 3% doanh sè xuÊt khÈu tuy nhiªn chØ míi triÓn khai thµnh c«ng t¹i Bangladest. KÕt qu¶ n¨m 2003 nh­ sau: Doanh sè ®¹t 50.000 USD t­¬ng øng víi sè l­îng lµ 6700 chiÕc. ThuËn lîi cña viÖc kinh doanh s¶n phÈm nµy tr­íc hÕt ®Õn tõ phÝa nhµ cung cÊp, hä chÊp nhËn ®Ó Elmaco lµ xuÊt khÈu s¶n phÈm cña hä sang thÞ tr­êng khu vùc Ch©u ¸ ®ång thêi hç trî tèi ®a cho Elmaco xuÊt khÈu ®Æc biÖt vÒ gi¸. Trong ®iÒu kiÖn ®ã C«ng ty l¹i cã ®­îc mét ®èi t¸c cã kh¶ n¨ng ph©n phèi t­¬ng ®èi réng, thÞ tr­êng gÇn gièng víi thÞ tr­êng cña ViÖt nam. Khã kh¨n th­êng x¶y ra víi s¶n phÈm Qu¹t ®iÖn lµ mÆt hµng mang tÝnh thêi vô, chØ cã thÓ xuÊt khÈu tõ th¸ng 11 ®Õn th¸ng 4 nªn hiÖn t¹i C«ng ty ®ang cè g¾ng kh¾c phôc b»ng c¸ch tÝch cùc më réng thÞ tr­êng nh»m t¨ng sè l­îng xuÊt khÈu. Môc tiªu cña C«ng ty trong hai th¸ng ®Çu n¨m 2004 ph¶i xuÊt ®­îc 4 cont sang Bangladest ®¹t 60.000 USD vµ lîi nhuËn t­¬ng øng lµ 40 triÖu ®ång. §ång thêi ph¶i cè g¾ngchiÕm lÜnh thÞ tr­êng Myanmar vµ srilanka vµ xuÊt Ýt nhÊt 1 cont (2000 chiÕc t­¬ng øng 15.000 USD) sang hai thÞ tr­êng nµy. 1.3.3.1.3. Tïng h­¬ng Lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu truyÒn thèng cña Elmaco, Tïng h­¬ng lu«n mang l¹i nguån lîi vÒ doanh thu lín h¬n bÊt cø mÆt hµng tham gia vµo c¬ cÊu c¸c hµng ho¸ xuÊt khÈu cña C«ng ty. ChØ tÝnh riªng s¸u th¸ng ®Çu n¨m 2003, C«ng ty ®· xuÊt trªn 800T ®¹t trªn 300.000 USD, c¸c thÞ tr­êng nhËp khÈu chñ yÕu lµ Hµn quèc, Th¸i lan, Bangladest, Pakistan. Thµnh c«ng cña s¶n phÈm nµy trong n¨m 2003 ®­îc lý gi¶i bëi hai nguyªn nh©n c¬ b¶n sau: Thø nhÊt, Elmaco cã l­îng dù tr÷ t­¬ng ®èi vµo n¨m 2002 nªn cø cã hîp ®ång lµ C«ng ty cã thÓ xuÊt b¸n ®­îc ngay. Thø hai lµ do tÝnh thêi vô trong ®iÒu kiÖn cung Ýt cÇu nhiÒu, hµng b¸n ®­îc gi¸ nªn thÞ tr­êng ®­îc më réng, doanh sè t¨ng vµ cã lîi nhuËn cao. §Ó gi÷ v÷ng vµ khai th¸c thªm nh÷ng thÞ tr­êng míi C«ng ty quyÕt t©m t×m kiÕm thªm c¸c nhµ cung cÊp míi trong n­íc ®Ó giíi thiÖu s¶n phÈm Tïng h­¬ng ra thÞ tr­êng quèc tÕ víi môc ®Ých gia t¨ng nguån dù tr÷, æn ®Þnh vµ chñ ®éng trong nghiÖp vô xuÊt b¸n. Tõ th¸ng 7 ®Õn th¸ng 10 lµ giai ®o¹n gi÷a vô Tïng h­¬ng, nguån cung b¾t ®Çu nhiÒu dÇn, gi¸ h¹ cã lóc thÊp ®Õn møc kû lôc lµ 360- 370 USD/ T FOB (thÊp h¬n so víi møc dù tr÷ lµ 410 USD/ T) nªn chñ tr­¬ng cña C«ng ty lµ chÊp nhËn b¸n hoµ vèn ®Ó gi÷ kh¸ch hµng lµ chÝnh vµ chê ®îi gi¸ Tïng h­¬ng phôc håi trë l¹i sÏ xuÊt khÈu b×nh th­êng víi møc gi¸ thÊp nhÊt còng lµ 415 USD/ T. 1.3.3.1.4. QuÆng vµ mét sè mÆt hµng míi Tr¸i l¹i víi c¸c mÆt hµng trªn, QuÆng ®· g©y thÊt väng do kh«ng thÓ ®¹t ®­îc môc tiªu vÒ doanh sè, lîi nhuËn trong khi ®ã c«ng nî víi n­íc ngoµi cßn d©y d­a vµ nh÷ng tån t¹i cò ch­a ®­îc gi¶i quyªt mét c¸ch døt ®iÓm. Môc tiªu cña C«ng ty ®èi víi s¶n phÈm nµy lµ cè g¾ng gi¶i quyÕt mäi c«ng nî vµ tån ®äng cò, phÊn ®Êu ®¹t doanh thu 3 th¸ng cuèi n¨m 2003 lµ 500 triÖu, lîi nhuËn t­¬ng øng lµ 10 triÖu VN§. §èi víi c¸c mÆt hµng míi th× Elmaco chñ tr­¬ng tËp trung vµo c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp cã lîi nhuËn t­¬ng ®èi vµ coi ®©y lµ b­íc ®i t­¬ng ®èi cã tÝnh chiÕn l­îc khi C«ng ty ®ang tõng b­íc chuyÓn sang m« h×nh c«ng ty cæ phÇn. Nh÷ng mÆt hµng míi cã thÓ triÓn khai lµ: - Ti vi mµu. - C¸p ®iÒu khiÓn sang Myanmar. - èng gang cÇu c¸c lo¹i phôc vô hÖ thèng dÉn n­íc khu vùc §«ng nam ¸ vµ Trung ®«ng. - Mét sè phô tïng m¸y xay x¸t, vßng bi, que hµn, ®¸ mµi sang Bangladest. §Ó thùc hiÖn ®­îc c¸c môc tiªu chiÕn l­îc trªn, Elmaco ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p nh­ thuyÕt phôc víi c¸c nhµ cung cÊp ®ång ý ®Ó C«ng ty lµ nhµ xuÊt khÈu duy nhÊt s¶n phÈm cña hä ®ång thêi phèi hîp cïng ®èi t¸c ®Ó sím cã cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm xuÊt khÈu cña Elmaco t¹i trung t©m kinh doanh c¸c n­íc nhËp khÈu. 1.3.3.2. ThÞ tr­êng tiªu thô B¶ng 7: XuÊt khÈu trùc tiÕp theo khu vùc thÞ tr­êng §VT: USD ThÞ tr­êng N¨m 2002 N¨m 2003 So s¸nh TuyÖt ®èi T­¬ng ®èi(%) Myanmar 100.397 560.400 460.003 558,18 Th¸i lan 82.363 114.654 32.291 139,21 Bangladest 330.744 650.960 320.216 195,47 Trung quèc 33.435 197.940 164.505 592,01 Nguån: B¸o c¸o néi bé cña xÝ nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu Nh­ vËy nh×n chung doanh thu c¸c s¶n phÈm theo khu vùc thÞ tr­êng n¨m sau ®Òu cao h¬n n¨m tr­íc. Mét sè thÞ tr­êng, doanh thu cã sù thay ®æi rÊt râ nÐt nh­ Myanmar hay Trung quèc. Nguyªn nh©n còng rÊt dÔ hiÓu: Ch¼ng h¹n nh­ ®èi víi thÞ tr­êng Myanmar n¨m 2002 chØ ®¹t doanh sè lµ 10.397.500 USD, sang n¨m 2003 con sè ®ã ®· lµ 56.400.000 USD. Së dÜ cã sù thay ®æi tÝch cùc ®ã lµ do n¨m 2002 C«ng ty chØ xuÊt khÈu ®­îc mÆt hµng Tïng h­¬ng sang Myanmar víi mét sè l­îng rÊt khiªm tèn, b¾t ®Çu vµo n¨m 2003 cïng víi sù chuyÓn ®æi trong chiÕn l­îc kinh doanh xuÊt khÈu lµ ®Çu t­ tù s¶n xuÊt ®Ó cã thÓ xuÊt khÈu chñ ®éng, C«ng ty ®· t×m ®­îc ®èi t¸c lµm ¨n lín t¹i ®Êt n­íc nµy, tiÕn tíi kÝ kÕt hîp ®ång cung cÊp s¶n phÈm C¸p ®iÖn do chÝnh tay C«ng ty s¶n xuÊt. Vµ thùc tÕ cïng víi sù chuyÓn h­íng trong xuÊt khÈu lµ doanh thu t¹i thÞ tr­êng tiªu thô Myanmar t¨ng m¹nh, chØ riªng mét m×nh s¶n phÈm C¸p ®iÖn ®· ®¹t doanh sè h¬n mét nöa tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña tÊt c¶ c¸c mÆt hµng mµ C«ng ty ®ang kinh doanh t¹i Myanmar. ThÞ tr­êng Bangladest còng rÊt ®¸ng tù hµo, doanh thu t¹i ®©y lóc nµo còng ®¹t mét con sè rÊt cao vµ lµ n¬i tiªu thô hµng ho¸ dåi dµo. Bangladest lµ mét thÞ tr­êng cã nhiÒu nÐt t­¬ng ®ång víi thÞ tr­êng cña ViÖt nam nªn rÊt dÔ cho C«ng ty khai th¸c vµ gi÷ v÷ng ®­îc sù æn ®Þnh l©u dµi. Cßn ®èi víi Trung quèc, th× Elmaco vÉn gi÷ ®­îc mèi quan hÖ b¹n hµng truyÒn thèng, doanh thu XuÊt khÈu hµng n¨m ®Òu t¨ng vµ cã mét sè mÆt hµng míi x©m nhËp vµo thÞ tr­êng nµy nh­ balast ®IÖn tö…. Tuy nhiªn, Trung quèc tõ l©u ®­îc dù b¸o lµ mét thÞ tr­êng phøc t¹p vµ rñi ro cao do cã qu¸ nhiÒu nhµ s¶n xuÊt cung cÊp c¸c s¶n phÈm t­¬ng tù vµ lîi thÕ h¬n Elmaco ë chç hä kh«ng tèn chi phÝ xuÊt khÈu vµ vËn chuyÓn ®­êng dµi. §ã thùc sù lµ mét th¸ch thøc khã kh¨n cho C«ng ty khi quyÕt ®Þnh gia nhËp vµo thÞ tr­êng nµy. Nh×n chung thÞ tr­êng bu«n b¸n cña ELMACO trong nh÷ng n¨m qua thay ®æi rÊt c¬ b¶n. C¸c n­íc thuéc Ch©u ¸ t¨ng dÇn trong xuÊt khÈu cña c«ng ty. Ch©u ¸ chiÕm 22,6% tæng trÞ gi¸ xuÊt khÈu cña ELMACO trong n¨m 1986 th× n¨m 1999 tû lÖ nµy lµ 94,78%. Ng­îc l¹i bu«n b¸n víi Ch©u ¢u, ®Æc biÖt víi Nga vµ §«ng ¢u gi¶m dÇn. N¨m 2002, Ch©u ¢u chØ chiÕm 3,52% tæng trÞ gi¸ xuÊt khÈu cña ELMACO 1.3.3.3. Vèn cho ho¹t ®éng XuÊt khÈu §èi víi Elmaco, ch­a khi nµo nguån vèn do ng©n s¸ch nhµ n­íc cÊp vµ vèn tù bæ xung cã thÓ ®ñ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh. NhÊt lµ trong ®Iªï kiÖn hiÖn nay, khi mµ quy m« ho¹t ®éng c¶u Cång ty t¨ng tr­ëng kh«ng ngõng vµ ®ang quyÕt t©m thùc hiªn m« h×nh kinh doanh “Lîi nhuËn chuyªn doanh theo h­íng ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng”, ®ång thêi ®Èy m¹nh viÖc thay ®æi c¬ cÊu kinh doanh tõ kinh doanh th­¬ng m¹i thuÇn tuý sang s¶n xuÊt vµ kinh doanh th­¬ng m¹i, c¶I tiÕn ph­¬ng thøc kinh doanh ®ång thêi më réng m¹ng l­íi tiªu thô, ®Æc biÖt ph¸t triÓn ho¹t ®éng XuÊt khÈu nh»m ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái cña thÞ tr­êng vµ nhu cÇu x· héi. Ho¹t ®éng XuÊt khÈu ph¶i gi¶i quyÕt ®­îc hai nhu cÇu chñ yÕu lµ thu ngo¹i tÖ thùc hiÖn ®ãng gãp vµo ng©n quü C«ng ty vµ quan träng lµ chi tr¶ cho ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng n¨m. Tuy nhiªn, tr­íc hÕt cÇn cã ®Çu vµo ®Çu t­ cho XuÊt khÈu: §ã lµ vèn nãi chung. Vèn ë ®©y lµ tÊt c¶ c¸c chi phÝ giao dÞch, chi phÝ nghiªn cøu thÞ tr­êng, chi phÝ mua, s¶n xuÊt hµng XuÊt khÈu, chi phÝ lµm thñ tôc,…. Nguån vèn nµy hµng n¨m ®­îc C«ng ty trÝch lËp tõ tæng nguån vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ kinh doanh trªn c¬ së tû lÖ gi÷a doanh thu XuÊt khÈu so víi tæng doanh thu vµ phô thuéc vµo nhu cÇu x©y dùng c¬ së vËt chÊt, kü thuËt cho riªng ho¹t ®éng XuÊt khÈu ®Ó C«ng ty cã sù ®IÒu chØnh phï hîp. B×nh th­êng, nguån vèn nµy chiÕm kho¶ng 25- 30% so víi tæng nguån vèn. Nh­ng vµo 6 th¸ng cuèi n¨m 2003 vµ 3 th¸ng ®Çu n¨m 2004 th× l­îng vèn rãt vµo cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu cao h¬n nhiÒu do hiÖn t¹i C«ng ty ®ang triÓn khai ®Çu t­ hai dù ¸n chñ yÕu phôc vô cho xuÊt khÈu lµ dù ¸n x©y dùng nhµ m¸y tinh bét s¾n xuÊt khÈu, n©ng cÊp më réng nhµ m¸y s¶n xuÊt d©y c¸p ®iÖn, …. 1.3.3.4. T×nh h×nh thanh to¸n vµ thu håi vèn ngo¹i tÖ Tr­íc n¨m 2003, C«ng ty vÉn thùc hiÖn hai h×nh thøc thanh to¸n trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu nh­ sau: - Thø nhÊt, më L/ C: Hai bªn, c¶ b¸n vµ mua ®Òu ph¶I më tµI kho¶n t¹i mét ng©n hµng bÊt kú cã nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ. Mäi thñ tôc hÇu hÕt ®Òu ph¶I qua ng©n hµng kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c vµ hai bªn thùc hiÖn thanh to¸n th«ng qua ng©n hµng nµy. Víi h×nh thøc nµy C«ng ty yªn t©m trong viÖc thu håi vèn ngo¹i tÖ: TiÒn chuyÓn tõ tay ng­êi mua qua ng©n hµng ®Õn ng­êi b¸n ®ång thêi hµng ho¸ xuÊt b¸n ®­îc ng©n hµng bªn kia c«ng nhËn cã sù hiÖn diÖn. - Thø hai, thùc hiªn thanh to¸n theo h×nh thøc TTR: PhÝa b¹n hµng thùc hiÖn nhËn hµng kú nµy thanh to¸n tiÒn hµng kú tr­íc t¹o thµnh c«ng nî lu©n chuyÓn. Thùc tÕ, nÕu lµ b¹n hµng truyÒn thèng cã quan hÖ lµm ¨n l©u dµI th× râ rµng viÖc thùc hiÖn theo h×nh thøc nµy sÏ kh«ng ¶nh h­ëng l¾m lµm gia t¨ng c«ng nî ph¶i thu. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ sè nî ph¶i thu ë c¶ ho¹t ®éng trong vµ ngoµi n­íc t¨ng lªn m¹nh theo tõng n¨m mét: N¨m 2000 con sè ®ã lµ 37.052 tr®, n¨m 2001 ®· lµ 48.157tr®, ®Õn n¨m 2002 t¨ng lªn thµnh 79.035 tr®. Nh­ng còng cÇn ph¶i thÊy r»ng, nÕu nh­ ®em toµn bé sè c«ng nî trªn tÝnh cho mçi ®Çu ®¬n vÞ th× con sè ®ã kh«ng cao (cã c¶ th¶y 26 ®¬n vÞ n»m t¹i c¸c tØnh vµ thµnh phè lín) vµ hÇu hÕt ®Òu ®­îc ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n hoÆc hîp ®ång kinh tÕ nªn kh«ng thuéc d¹ng nî ph¶i thu khã ®ßi hay kh«ng thÓ ®ßi ®­îc. Song, quyÕt t©m cña C«ng ty trong n¨m 2004 lµ chÊm døt h×nh thøc xuÊt khÈu nµy ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng nî d©y d­a, ¶nh h­ëng ®Õn nguån ngo¹i tÖ cung cÊp cho ho¹t ®éng nhËp khÈu diÔn ra th­êng xuyªn víi khèi l­îng c«ng viÖc cao. 1.3.4. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t 1.3.4.1. Nh÷ng thµnh c«ng Thø nhÊt, Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m cña ELMACO cã xu h­íng t¨ng lªn, gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu trong chiÕn l­îc kinh doanh cña c«ng ty: c©n b»ng c¸n c©n th­¬ng m¹i, ®¶m b¶o an toµn cho qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ trong t­¬ng lai. §ång thêi lµm t¨ng lîi nhuËn gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng c¶ vÒ mÆt vËt chÊt vµ tinh thÇn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn c«ng ty. B¶ng 8: Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty giai ®o¹n 2000- 2003 §VT: Tr® N¨m Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu KÕ ho¹ch Thùc hiÖn 2000 5.897 6.121 2001 14.213 15.690 2002 31.313 33.285 2003 79.100 79.222 Nguån: Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu Thø hai, vÒ duy tr× vµ më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu. Trong bèn n¨m qua, ELMACO ®· b¶o vÖ ®­îc thÞ tr­êng môc tiªu cña m×nh: Trung Quèc, Th¸i Lan... §ång thêi ELMACO còng më réng thÞ tr­êng sang c¸c n­íc Ch©u ¸, Ch©u ¢u: NhËt B¶n, Hµn Quèc, §µi Loan, Ba Lan, Myanmar,… Thø ba, vÒ chÊt l­îng vµ c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu. MÆt hµng xuÊt khÈu cña c«ng ty ngµy cµng ®a d¹ng vµ phong phó, chÊt l­îng ®¸p øng theo nhu cÇu cña kh¸ch hµng. V× vËy uy tÝn cña ELMACO trªn th­¬ng tr­êng ngµy cµng cao. C¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu hiÖn nay ®· cã thay ®æi ®¸ng kÓ. Trong nhãm c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cã thªm mÆt hµng C¸p ®iÖn do C«ng ty tù s¶n xuÊt ®ang ®­îc triÓn khai t¹i thÞ tr­êng Myanmar vµ cã kh¶ n¨ng thµnh c«ng lín. Trong mét vµi n¨m tíi, c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu sÏ cã sù chuyÓn dÞch theo xu h­íng nµy. Cã nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu sau ®©y cho thÊy ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ mµ Elmaco cã ®­îc ngµy h«m nay lµ: - C«ng ty VËt liÖu ®iÖn vµ Dông cô c¬ khÝ lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc trùc thuéc Bé Th­¬ng M¹i nªn ®­îc Bé hç trî vÒ th«ng tin kÞp thêi, l¹i ­u tiªn gi¶i quyÕt c¸c thñ tôc nhanh chãng, trùc tiÕp gióp ®ì C«ng ty trong viÖc khai th¸c vµ më réng thÞ tr­êng, …. - Do lîi thÕ vÒ mÆt hµng cã thÕ m¹nh xuÊt khÈu, thÞ tr­êng quèc tÕ cã nhu cÇu rÊt lín vÒ mÆt hµng nµy. Quèc gia nµo cã nÒn c«ng nghiÖp cµng ph¸t triÓn th× nhu cÇu vÒ vËt t­ l¹i cµng cao. Hµng n¨m trªn thÕ giíi tiªu thô hµng v¹n tÊn vËt t­- nguyªn liÖu, h¬n n÷a C«ng ty l¹i cã líi thÕ do nguån cung cÊp nguyªn liÖu rÊt phong phó ë trong n­íc. - §éi ngò c¸n bé khai th¸c, thu mua nguån hµng ®«ng ®¶o vµ ®¸p øng kÞp thêi c«ng t¸c thu mua s¶n phÈm, nguyªn liÖu cho c«ng ty. - Trang thiÕt bÞ vÒ c¬ b¶n ®· trî gióp rÊt nhiÒu, t¹o ®iÒu ®Ó c¸n bé kinh doanh xuÊt khÈu lµm tèt h¬n nhiÖm vô cña m×nh. - Trong khi ®ã, XuÊt khÈu ®· ®­îc thõa nhËn lµ ho¹t ®éng rÊt c¬ b¶n cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, lµ ph­¬ng tiÖn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Vµ Nhµ n­íc ®· vµ ®ang thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch nh»m ®Èy m¹nh vµ hç trî c¸c ngµnh kinh tÕ h­íng theo xuÊt khÈu. 1.3.4.2. Nh÷ng h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n Ho¹t ®éng XuÊt khÈu ë C«ng ty VËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ cã chung mét t×nh tr¹ng nh­ hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu néi ®Þa kh¸c lµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh kh«ng ®ñ tÇm ®Ó cã thÓ xuÊt khÈu mét c¸ch å ¹t. Thùc tÕ mét sè doanh nghiÖp ®· ph¶i chµo thua, kh«ng d¸m chÊp nhËn mét cuéc phiªu l­u cã thÓ ph¶i tr¶ gi¸ ®¾t lµ h­íng ra xuÊt khÈu ®µnh quay l¹i sèng chÕt víi thÞ tr­êng trong n­íc vèn ®çi quen thuéc. Thùc tÕ lµ Elmaco ®· t¹o ra ®­îc mét vÞ trÝ trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, nh­ng vÉn cßn ®ã v« sè khã kh¨n vµ th¸ch thøc ®ang cßn chê ®ãn. Muèn thÕ cÇn ph¶i phßng h¬n lµ ch÷a, b¾t ®Çu tõ viÖc thÊy ®­îc nh÷ng h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn c¸c h¹n chÕ ®ã: - MÆc dï tèc ®é xuÊt khÈu t¨ng nhanh trong vµi n¨m gÇn ®©y nh­ng quy m« cßn rÊt bÐ, ch­a ®¸p øng ®­îc nguån ngo¹i tÖ cung cÊp cho nhu cÇu nhËp khÈu cña nÒn kinh tÕ. - C¬ cÊu xuÊt khÈu thay ®æi rÊt chËm ch¹p, xuÊt khÈu ®¹i bé phËn lµ hµng ho¸ ë d¹ng s¬ chÕ cña c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n­íc cã gi¸ xuÊt khÈu thÊp trong khi kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ xuÊt khÈu n­íc ta nãi chung lµ rÊt yÕu. - Hµng xuÊt khÈu cßn manh món, mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cßn qu¸ Ýt. Vµ v× chñ yÕu lµ hµng thu mua trong n­íc nªn søc Ðp tõ phÝa c¸c nhµ cung øng rÊt lín. - Kim ng¹ch xuÊt khÈu nhá, nh­ng l¹i cã qu¸ nhiÒu doanh nghiÖp xuÊt khÈu dÉn ®Õn c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. - ChÊt l­îng s¶n phÈm ch­a cao nªn chØ míi xuÊt b¸n ë c¸c thÞ tr­êng ®«ng d©n cã møc thu nhËp võa ph¶i, ch­a ®ßi hái kh¾t khe vÒ chÊt l­îng, mÉu m·. Trong lóc ®ã th× nhu cÇu vÒ vËt liÖu ®iÖn ë c¸c n­íc cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn rÊt cao, cã kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh vµ mua víi khèi l­îng lín th× vÒ c¬ b¶n C«ng ty ch­a khai th¸c ®­îc. Nh÷ng nguyªn nh©n lý gi¶i cho c¸c vÊn ®Ò trªn lµ: Thø nhÊt, nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan. + Do ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ®ang x¶y ra gi÷a c¸c n­íc trong khu vùc vµ xa h¬n n÷a lµ ë c¸c n­íc B¾c ¸ nh­ NhËt B¶n, Hµn Quèc.… §Æc biÖt, trong n¨m 2003 trªn thÕ giíi x¶y ra qu¸ nhiÒu biÕn ®éng bÊt lîi nh­ bÖnh dÞch Sars, chiÕn tranh Ir¨c, dÞch cóm gµ trªn diÖn réng,… TÊt c¶ t×nh tr¹ng ®ã kÐo theo c¸c ph¶n øng d©y chuyÒn trong th«ng th­¬ng quèc tÕ vµ lµm t¾c nghÏn c¸c dao dÞch ®em l¹i lîi Ých cho c¸c chñ thÓ kinh doanh. + TÝnh ®ång nhÊt cña s¶n phÈm còng lµ mét vÊn ®Ò ¶nh h­ëng tíi kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty. Do Ýt cã sù kh¸c biÖt vÒ c«ng nghÖ s¶n xuÊt vµ c«ng dông cña s¶n phÈm nªn vÊn ®Ò mµ ng­êi tiªu dïng quan t©m lóc nµy lµ gi¸ c¶. ThÕ lµ cã c¸c cuéc ch¹y ®ua vÒ gi¸ vµ nh÷ng nhµ s¶n xuÊt kh«ng sao cã thÓ tr¸nh khái c¹nh tranh gay g¾t hßng chiÕm lÜnh thÞ tr­êng trong khi hµng rµo gia nhËp vµ rót lui lµ t­¬ng ®èi dÔ dµng. Khã kh¨n cho Elmaco trong cuéc ch¹y ®ua vÒ gi¸ lµ hä ph¶i mÊt mét kho¶n chi phÝ xuÊt nhËp khÈu trong t×nh tr¹ng mang chu«ng ®i ®¸nh xø ng­êi. + Ng­êi tiªu dïng vËt t­ trªn thÕ giíi ngµy cµng khã tÝnh. Hä ®ßi hái hµng ho¸ chÊt l­îng cao, gi¸ c¶ hîp lý. §iÒu ®ã b¾t buéc c¸c n­íc nhËp khÈu kh¾t khe trong viÖc kiÓm tra chÊt l­îng vµ yªu cÇu chÊt l­îng tèt h¬n. + Trô së chÝnh cña ELMACO ®Æt t¹i 240-242 T«n §øc Th¾ng - Hµ Néi nh­ng nguån thu mua l¹i ë vïng miÒn Trung vµ miÒn Nam. V× vËy chi phÝ thu mua rÊt cao, dÉn ®Õn gi¸ thµnh cao. Thø hai, nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan. + Phßng kinh doanh xuÊt khÈu tæng hîp cã qu¸ Ýt ng­êi, kinh doanh ngo¹i th­¬ng hÇu nh­ cßn míi mÎ ®èi víi ELMACO, kinh nghiÖm ch­a nhiÒu vµ n¨ng lùc tr×nh ®é cßn h¹n chÕ. + Do bÞ h¹n chÕ vÒ tµi chÝnh, ph­¬ng tiÖn, th«ng tin nªn kh©u nghiªn cøu thÞ tr­êng xuÊt khÈu cßn yÕu kÐm. V× vËy hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu ch­a cao do thiÕu th«ng tin khi ra quyÕt ®Þnh xuÊt khÈu. + Mét nguyªn nh©n kh«ng kÐm phÇn quan träng ®· ¶nh h­ëng vµ lµm gi¶m viÖc më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu lµ ELMACO ch­a ph¸t triÓn ®a d¹ng c¸c h×nh thøc m«i giíi th­¬ng m¹i quèc tÕ ®Ó xuÊt khÈu ®­îc khèi l­îng nhiÒu vµ víi chi phÝ thÊp. + §èi thñ c¹nh tranh cña c«ng ty ë trong n­íc: Trong khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu, c«ng ty ®· vÊp ph¶i sù c¹nh tr¹nh lín ë thÞ tr­êng trong n­íc: c¹nh tranh mua, c¹nh tranh b¸n vµ ®­¬ng nhiªn cã c¶ c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh lµm cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu cã nh÷ng trë ng¹i ®¸ng kÓ. PhÇn 2: Mét sè biÖn ph¸p t¨ng c­êng ho¹t ®éng xuÊt khÈu ë Elmaco 2.1. Chñ tr­¬ng cña nhµ n­íc giai ®o¹n tíi Bé Th­¬ng m¹i lµ c¬ quan chñ qu¶n cña C«ng ty vËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ, tõ l©u ®· lu«n cã nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i, hç trî kÞp thêi trong s¶n xuÊt còng nh­ trong kinh doanh. Giai ®o¹n tíi ®©y, Bé sÏ cã nh÷ng chñ tr­¬ng c¬ b¶n sau ®©y: Thø nhÊt, tiÕp tôc khuyÕn khÝch vµ hç trî Elmaco trong s¶n xuÊt vµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Thø hai, Thay ®æi dÇn chÝnh s¸ch qu¶n lý, kh«ng can thiÖp qu¸ s©u vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty Thø ba, Bé Th­¬ng m¹i n­íc t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty b»ng viÖc tiÕp tôc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p th©m nhËp thÞ tr­êng vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc tiªu thô hµng ho¸ ë n­íc ngoµi. §iÒu nµy th­êng ®­îc biÓu hiÖn nh­ sau: - LËp c¸c viÖn nghiªn cøu cung cÊp cung cÊp th«ng tin cho c¸c nhµ xuÊt khÈu. - §µo t¹o c¸n bé, chuyªn gia gióp c¸c nhµ xuÊt khÈu. - LËp c¸c c¬ quan nhµ n­íc ë n­íc ngoµi (C¸c Tham t¸n th­¬ng m¹i,…) ®Ó nghiªn cøu t¹i chç t×nh h×nh thÞ tr­êng hµng ho¸, th­¬ng nh©n vµ chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ n­íc së t¹i. - Nhµ n­íc ®øng ra kÝ kÕt c¸c HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i, HiÖp ®Þnh hîp t¸c kü thuËt, vay nî, viÖn trî... - Hç trî 30% vÒ kinh phÝ ®Ó tæ chøc cho c¸n bé chuyªn m«n tham gia tÊt c¶ c¸c héi chî triÓn l·m, héi chî hµng tiªu dïng,… ®Ó häc hái kinh nghiÖm, tiÕp xóc vµ ký kÕt c¸c hîp ®ång…. 2.2. §Þnh h­íng ph¸t triÓn C«ng ty trong giai ®o¹n tíi. 2.2.1. §Þnh h­íng ph¸t triÓn chung + Khai th¸c, ph¸t huy tíi møc cao nhÊt kh¶ n¨ng cã thÓ cña ngµnh vËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ. Coi ®©y lµ mÆt hµng chÝnh trong tÊt c¶ c¸c mÆt hµng kinh doanh. + Më réng vµ ph¸t triÓn nhiÒu mÆt hµng cã tÝnh ®ång bé víi vËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ trong mét s¶n phÈm. + Më réng kinh doanh kh«ng chØ trong lÜnh vùc vËt t­ mµ c¶ trong lÜnh vùc hµng tiªu dïng nh»m t¹o nªn mét thÞ tr­êng tæng hîp, phong phó vÒ chñng lo¹i, quy c¸ch ®Ó ng­êi tiªu dïng thuËn tiÖn trong viÖc lùa chän, tiªu dïng hµng ho¸, tõ ®ã kÝch thÝch tiªu dïng cña kh¸ch hµng. + Më réng ®Þa bµn vµ m¹ng l­íi kinh doanh xuÊt khÈu. + Ngoµi mèi quan hÖ víi quèc doanh, tËp thÓ cßn më réng mèi quan hÖ víi tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh kinh tÕ. + Më réng ph­¬ng thøc kinh doanh vµ ho¹t ®éng kinh doanh, kh«ng chØ ®¬n thuÇn mua b¸n mµ cßn tham gia liªn kÕt s¶n xuÊt ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt ®Ó t¨ng nhanh khèi l­îng kim ng¹ch xuÊt khÈu 2.2.2. C¸c ®Þnh h­íng c¬ b¶n tr­íc m¾t Trªn c¬ së ®Þnh h­íng ph¸t triÓn chung, C«ng ty ®· ®Ò ra môc tiªu kÕ ho¹ch n¨m 2004 – 2005 nh­ sau: + Kinh doanh th­¬ng m¹i æn ®Þnh vµ t¨ng tr­ëng v÷ng ch¾c, còng cè vµ ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng chñ lùc, phÊn ®Êu t¨ng doanh thu 12% so víi thùc hiÖn n¨m 2003. + §Èy m¹nh vµ tËp trung cho xuÊt khÈu +TËp trung vµ ­u tiªn tèi ®a cho ®Çu t­ s¶n xuÊt- chÕ biÕn, khÈn tr­¬ng triÓn khai c¸c dù ¸n ®· cã kÕ ho¹ch vµ tiÕp tôc nghiªn cøu c¸c dù ¸n ®Çu t­ s¶n xuÊt míi phï hîp víi tiÒm n¨ng cña C«ng ty.  ChØ tiªu kÕ ho¹ch cô thÓ nh­ sau: Doanh thu : 405 tû VN§ Trong ®ã: Kim ng¹ch xuÊt khÈu : 18 tû VN§ Doanh thu néi ®Þa : 387 tû VN§ 2. Nép ng©n s¸ch nhµ n­íc : 16,45 tû VN§ Trong 18 tû VN§ tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu dù kiÕn, C«ng ty cã kÕ ho¹ch tËp trung vµo c¸c mÆt hµng sau ®©y: - C¸p ®iÖn : 400.000 USD - Qu¹t ®iÖn : 200.000 USD - Tïng h­¬ng : 400.000 USD - C¸c lo¹i kh¸c : 162.000 USD 2.3. Mét sè biÖn ph¸p nh»m t¨ng c­êng ho¹t ®éng xuÊt khÈu ë Elmaco 2.3.1. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖc më réng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng n­íc ngoµi lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan cña c¸c quèc gia vµ cña c¸c doanh nghiÖp. XuÊt khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô ®em l¹i cho dn nh÷ng lîi Ých chÝnh sau ®©y: - Th«ng th­êng xuÊt khÈu lµ mang hµng ho¸ b¸n ra n­íc ngoµi nªn hîp ®ång th­êng lín, do ®ã s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp thu hót nhiÒu lao ®éng, t¹o ra thu nhËp æn ®Þnh, mang l¹i ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu t­ liÖu s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt më réng. - XuÊt khÈu buéc c¸cdoanh nghiÖp lu«n lu«n chó träng ®Õn vÊn ®Ò ®æi míi, ®Çu t­ vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý vÒ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, ho¹t ®éng b¸n hµng, dÞch vô sau b¸n hµng, thiÕt lËp c¸c kªnh ph©n phèi. Th«ng qua xuÊt khÈu mµ tr×nh ®é kinh doanh quèc tÕ ®­îc n©ng lªn. - Doanh nghiÖp khi tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu cã c¬ héi më réng quan hÖ bu«n b¸n kinh doanh víi nhiÒu ®èi t¸c n­íc ngoµi trªn c¬ së c¸c bªn cïng cã lîi, ®ång thêi c¸c doanh nghiÖp còng nhanh chãng nhËn ®­îc c¸c th«ng tin ph¶n håi ®Ó cã thÓ ®iÒu chØnh chiÕn l­îc s¶n phÈm cho phï hîp. - Qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp trong n­íc cã c¬ héi tham gia vµo c¸c cuéc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ vÒ gi¸ c¶ vµ chÊt l­îng. §iÒu ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i th­êng xuyªn ®æi míi c«ng nghÖ, ph¸t huy ®­îc lîi thÕ c¹nh tranh. - HiÖn nay, khi mµ vÊn n¹n hµng lËu, hµng gi¶ trµn vµo khã kiÓm so¸t g©y ¶nh h­ëng tiªu cùc cho thÞ tr­êng néi ®Þa th× xuÊt khÈu lµ con ®­êng ®Ó doanh nghiÖp tiÕp tôc s¶n xuÊt thu lîi nhuËn. Tãm l¹i, th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt x· héi trong viÖc më réng trao ®æi vµ thóc ®Èy viÖc tËn dông c¸c lîi thÕ, c¸c tiÒm n¨ng vµ c¬ héi cña ®Êt n­íc. N­íc ta ®ang thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa giao l­u kinh tÕ víi n­íc ngoµi, thóc ®Èy xuÊt khÈu vµ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. §Ó t¨ng c­êng h¬n n÷a ho¹t ®éng xuÊt khÈu, tõng b­íc héi nhËp víi nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, nhiÖm vô lín lao kh«ng dµnh cho ai kh¸c ngoµi c¸c doanh nghiÖp. 2.3.2. Mét sè biÖn ph¸p 2.3.2.1. X©y dùng mÆt hµng chñ lùc MÆc dï cã chÝnh s¸ch ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng xuÊt khÈu, nghÜa lµ C«ng ty kh«ng chØ chuyªn vµo xuÊt khÈu mét vµi s¶n phÈm, nh­ng C«ng ty nªn cã chÝnh s¸ch x©y dùng nh÷ng mÆt hµng chñ lùc- nh÷ng con chñ bµi trong ho¹t ®éng bu«n b¸n ngo¹i th­¬ng. Trong nÒn th­¬ng m¹i cña mét n­íc nãi chung vµ trong nÒn kinh doanh xuÊt khÈu cña c«ng ty nãi riªng, ng­êi ta th­êng chia thµnh mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc, hµng xuÊt khÈu quan träng vµ hµng xuÊt khÈu thø yÕu. Hµng chñ lùc lµ lo¹i hµng chiÕm vÞ trÝ quyÕt ®Þnh trong kim ng¹ch xuÊt khÈu do cã thÞ tr­êng ngoµi n­íc vµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt trong n­íc thuËn lîi. Hµng quan träng lµ hµng kh«ng chiÕm tØ träng lín trong kim ng¹ch xuÊt khÈu, nh­ng ®èi víi tõng thÞ tr­êng, tõng ®Þa ph­¬ng l¹i cã vÞ trÝ quan träng. Hµng thø yÕu gåm nhiÒu lo¹i, kim ng¹ch cña chóng th­êng nhá. VÊn ®Ò x©y dùng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc ®· ®­îc nhµ n­íc ta ®Ò ra tõ cuèi nh÷ng n¨m 1960. Tuy nhiªn, chØ míi gÇn ®©y khi chóng ta tiÕp xóc m¹nh mÏ víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cña thÕ giíi, chóng ta míi c¶m nhËn ®­îc tÇm ¶nh h­ëng cña nh÷ng mÆt hµng chñ lùc mét c¸ch nghiªm tóc. Mét mÆt hµng chñ lùc ra ®êi Ýt nhÊt cÇn cã 3 yÕu tè c¬ b¶n: 1. Cã thÞ tr­êng t­¬ng ®èi æn ®Þnh vµ lu«n c¹nh tranh ®­îc trªn thÞ tr­êng ®ã. 2. Cã nguån lùc ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt vµ s¶n xuÊt víi chi phÝ thÊp ®Ó thu lîi nhuËn trong bu«n b¸n. 3. Cã khèi l­îng kim ng¹ch lín trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty. VÞ trÝ cña mét mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc kh«ng ph¶i lµ vÜnh viÔn. Mét mÆt hµng ë thêi ®iÓm nµy cã thÓ ®­îc coi lµ hµng xuÊt khÈu chñ lùc nh­ng ë thêi ®iÓm kh¸c th× kh«ng. Dï thÕ nµo ®i ch¨ng n÷a th× møc ®é ®ãng gãp còng nmang ý nghÜa v« cïng lín: - T¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu. - T¹o ®iÒu kiÖn gi÷ v÷ng, æn ®Þnh vµ më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu. - T¹o c¬ së vËt chÊt ®Ó më réng c¸c quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ, khoa häc kü thuËt víi n­íc ngoµi. §Ó h×nh thµnh ®­îc nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc, C«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch ­u tiªn hç trî cho viÖc nhanh chãng cã ®­îc nh÷ng mÆt hµng, nhãm hµng xuÊt khÈu chñ lùc. C¸c biÖn ph¸p vµ chÝnh s¸ch ­u tiªn ®ã lµ thu hót vèn ®Çu t­ trong vµ ngoµi C«ng ty vµ c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh... cho viÖc x©y dùng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc. 2.3.2.2. Kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ phÊn ®Êu gi¶m chi phÝ kinh doanh xuÊt khÈu Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, c¹nh tranh lµ yÕu tè sè 1 mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i thÝch nghi. C¸c doanh nghiÖp th­êng c¹nh tranh trªn ba ph­¬ng diÖn: gi¸ c¶, chÊt l­îng vµ thêi ®iÓm tung s¶n phÈm vµo thÞ tr­êng. ChÊt l­îng hµng ho¸ gi÷ vai trß rÊt quan träng trong viÖc cñng cè vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô. N©ng cao chÊt l­îng tøc lµ n©ng cao ®­îc n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng ho¸. Bëi v×, trong giai ®o¹n khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn nh­ hiÖn nay, sù c¹nh tranh vÒ gi¸ sÏ kh«ng cßn lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh trong kinh doanh. Muèn b¶o ®¶m vµ kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu, c«ng ty cÇn ¸p dông mét sè biÖn ph¸p nh­ sau: a/ Víi s¶n phÈm s¶n xuÊt ®Ó xuÊt khÈu: - N©ng cao chÊt l­îng cña c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho s¶n xuÊt. Cô thÓ lµ nguyªn vËt liÖu. - §æi míi vµ c¶i tiÕn qui tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o s¶n phÈm. - N©ng cao n¨ng lùc, tr×nh ®é, tinh thÇn tù gi¸c cña c«ng nh©n s¶n xuÊt. - N©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý tæ chøc s¶n xuÊt cña bé m¸y qu¶n trÞ. - ¸p dông biÖn ph¸p kiÓm tra, gi¸m s¸t chÆt chÏ theo ®óng qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt. b/ Víi s¶n phÈm thu mua: - KiÓm tra chÆt chÏ chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu. KiÓm tra c¸c th«ng sè vÒ chØ tiªu hµm l­îng kü thuËt... - VÊn ®Ò b¶o qu¶n hµng ho¸ trong kho b·i: tr¸nh hiÖn t­îng h­ háng vµ thÊt tho¸t. - §Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt cho nhµ cung cÊp. Cö nh©n viªn khoa häc kü thuËt xuèng tËn n¬i s¶n xuÊt ®Ó h­íng dÉn, kiÓm tra, gi¸m s¸t qui tr×nh s¶n xuÊt. §ång thêi thiÕt lËp mèi quan hÖ lµm ¨n l©u dµi trªn c¬ së tin t­ëng lÉn nhau, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¶ hai bªn tiÕn hµnh c«ng viÖc thuËn lîi, dÔ dµng. Qua phÇn thùc tr¹ng kinh doanh xuÊt khÈu cña c«ng ty ELMACO ta thÊy r»ng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh mÆt hµng xuÊt khÈu cña c«ng ty rÊt cao dÉn ®Õn lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu cña c«ng ty rÊt thÊp, chØ kho¶ng 1%¸1,5% doanh thu xuÊt khÈu. Chi phÝ cao sÏ ®Èy gi¸ cao vµ søc c¹nh tranh thÊp, s¶n l­îng tiªu thô còng thÊp. Chi phÝ cao lµ do c¸c nguyªn nh©n sau ®©y: Thø nhÊt, kh©u tæ chøc thu mua nhiªn liÖu kh«ng cã sù qu¶n lý chÆt chÏ vµ kh«ng cã sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c kh©u nªn nhiÒu khi g©y ra sù r­êm rµ, l·ng phÝ kh«ng cÇn thiÕt. Thø hai, qu¸ tr×nh vËn chuyÓn tõ c¸c n¬i cung cÊp nh­ Thõa Thiªn HuÕ, MiÒn nam... vÒ c«ng ty nhiÒu khi còng g©y ra mét chi phÝ lín lµm t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng ty. Thø ba, lµ lý do vÒ phÝa thñ tôc h¶i quan cña ViÖt Nam trong viÖc xuÊt hµng ho¸ kh¸ phøc t¹p nªn thêi gian l­u kho b·i l©u. Ngoµi ra, cã rÊt nhiÒu phô phÝ kh¸c nªn chi phÝ cho viÖc xuÊt hµng t¨ng, dÉn ®Õn viÖc gi¸ xuÊt t¨ng. V× vËy, c«ng ty ELMACO ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ ®Ó h¹ gi¸ xuÊt s¶n phÈm nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c c«ng ty xuÊt khÈu trong vµ ngoµi n­íc. Cô thÓ lµ: - Víi nh÷ng s¶n phÈm xuÊt khÈu cã thÓ tinh chÕ t¹i chç mµ ®¶m b¶o chÊt l­îng, c«ng ty cã thÓ ®ãng gãi vËn chuyÓn trùc tiÕp tõ chç s¶n xuÊt ra c¶ng xuÊt mµ kh«ng ph¶i qua c«ng ty. V× nh­ thÕ sÏ tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì. - TiÕn hµnh thùc hiÖn c¸c thñ tôc h¶i quan tr­íc khi ®­a hµng vµo kho, b·i. Thùc hiÖn viÖc chuyªn chë thu mua vµ xuÊt hîp lý, gi¶m thêi gian l­u kho tèi thiÓu. - GÆp gì trùc tiÕp nhµ s¶n xuÊt, cö c¸n bé kü thuËt xuèng gióp ®ì ng­êi s¶n xuÊt c¸ch khai th¸c vµ chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu. Nªn kÕ ho¹ch khai th¸c vµ kÝ kÕt hîp ®ång víi nhµ s¶n xuÊt ®Ó hä yªn t©m s¶n xuÊt. Ngoµi ra, c«ng ty cßn ph¶i lËp kÕ ho¹ch ®Ò ra c¸c môc tiªu cô thÓ cho viÖc xuÊt khÈu tíi tõng thÞ tr­êng. Tõ ®ã cã c¸c biÖn ph¸p vµ c¸c chÝnh s¸ch gi¸ t¨ng hay gi¶m hîp lÝ. ChÝnh s¸ch gi¸ mÒm dÎo, linh ho¹t lµ mét c«ng cô c¹nh tranh rÊt cã hiÖu qu¶. 2.3.2.3. Më réng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm Më réng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm cã thÓ ®­îc thùc hiÖn theo nh÷ng h×nh thøc sau: - §a d¹ng ho¸ c¬ cÊu s¶n phÈm thuéc nhãm hµng kinh doanh cña C«ng ty - §a d¹ng ho¸ quan hÖ kinh doanh c¶ vÒ sè l­îng, ph¹m vi, kh«ng gian vµ ®Þa ®iÓm, ph¸t triÓn c¶ kh¸ch hµng b¸n bu«n vµ b¸n lÎ, c¶ ng­êi tiªu thô cuèi cïng vµ ng­êi tiªu thô trung gian, c¶ kh¸ch hµng míi vµ kh¸ch hµng truyÒn thèng. Ch×a kho¸ ®Ó thu hót kh¸ch hµng lµ tho¶ m·n theo chuçi nhu cÇu, tho¶ m·n nhu cÇu toµn bé vµ lµm cho kh¸ch hµng hµi lßng h¬n. - Ph¸t triÓn vµ më réng thÞ tr­êng b»ng viÖc thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ kinh doanh. §a d¹ng ho¸ kinh doanh lµ h×nh thøc n¨ng ®éng, hiÖu qu¶ hiÖn nay. Víi h×nh thøc ®a d¹ng ho¸ nµy, C«ng ty kh«ng chØ kinh doanh c¸c s¶n phÈm hiÖn cã mµ cßn tham gia vµo c¸c lÜnh vùc kinh doanh kh¸c nh­ tham gia liªn doanh, liªn kÕt, kªu gäi ®Çu t­, më réng s¶n xuÊt, kh«ng nhÊt thiÕt chó träng vµo s¶n xuÊt kinh doanh ngµnh hµng vËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ mµ cßn tham gia vµo mét sè ngµnh kh¸c nh­ x©y dùng c¬ b¶n, khai th¸c kho¸ng s¶n…lµ nh÷ng ngµnh cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn thÞ tr­êng ®Çu vµo cña toµn C«ng ty. Trong viÖc më réng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng cã mét b­íc ®i rÊt quan träng lµ nghiªn cøu m«i tr­êng kinh doanh quèc tÕ. Tõ tr­íc ®Õn nay ELMACO rÊt Ýt thùc hiÖn ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng ®èi víi mÆt hµng vËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ. Ho¹t ®éng cña C«ng ty lµ t×m kiÕm b¹n hµng th«ng qua c¸c cuéc héi th¶o, héi nghÞ trong ngµnh vµ mét phÇn lµ c¸c kh¸ch hµng cã nhu cÇu tù t×m ®Õn c«ng ty. C«ng ty cã rÊt Ýt th«ng tin vÒ c¸c c«ng ty kh¸c cïng cã ho¹t ®éng xuÊt khÈu vËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ trªn thÕ giíi. C¸c th«ng tin mµ C«ng ty thu ®­îc chØ lµ nh÷ng con sè m¬ hå nh­ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña mét sè c«ng ty chñ yÕu, l­îng tiªu thô hµng n¨m b×nh qu©n trªn thÕ giíi, nh­ng sè liÖu ®ã kh«ng cã tÝnh cËp nhËt. §Æc biÖt víi t©m lý "®¸nh qu¶" nªn c«ng ty ch­a cã sù ®i s©u t×m hiÓu thÞ tr­êng n­íc ngoµi còng nh­ thÞ tr­êng s¶n xuÊt kinh doanh trong n­íc. V× vËy, c«ng ty nªn tiÕn hµnh ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng mét c¸ch kü l­ìng, ph¶i cËp nhËt c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng mét c¸ch th­êng xuyªn vµ chÝnh x¸c. Ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng gåm nh÷ng c«ng viÖc chñ yÕu sau ®©y: + T×m kiÕm nh÷ng thÞ tr­êng míi cã nhu cÇu vÒ s¶n phÈm. §¸nh gi¸ c¸c thÞ tr­êng cò vµ míi vÒ tÊt c¶ c¸c mÆt: m«i tr­êng kinh tÕ, m«i tr­êng chÝnh trÞ, luËt ph¸p, m«i tr­êng v¨n hãa, c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®ang vµ sÏ cã trªn thÞ tr­êng ®ã. Thu thËp c¸c th«ng tin vÒ dung l­îng thÞ tr­êng, ®é réng cña thÞ tr­êng vµ sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng ®ã. Cô thÓ lµ doanh nghiÖp cÇn nghiªn cøu nÒn kinh tÕ cña n­íc mµ m×nh cÇn quan t©m trªn hai ph­¬ng diÖn: Thø nhÊt, lµ c¬ cÊu kinh tÕ v× nã quyÕt ®Þnh nhu cÇu vÒ hµng ho¸, dÞch vô. Thø hai, lµ tÝnh chÊt ph©n phèi thu nhËp trong n­íc b¹n hµng v× nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn khèi l­îng, chÊt l­îng vµ c¬ cÊu hµng mua. §ång thêi doanh nghiÖp cÇn chó ý tíi m«i tr­êng chÝnh trÞ qua c¸c nh©n tè: 1/ Th¸i ®é cña chÝnh phñ víi viÖc mua hµng ngo¹i. VÝ dô: Mét sè n­íc cã th¸i ®é rÊt thiÖn c¶m, thËm chÝ cßn khuyÕn khÝch mua hµng ngo¹i, mét sè n­íc th× rÊt kh«ng ­a. Ch¼ng h¹n, n­íc cã thiÖn c¶m lµ Mªhic«, cßn Ên §é th× l¹i ®ßi hái ng­êi xuÊt khÈu ph¶i t«n träng nh÷ng h¹n ng¹ch nhËp khÈu, phong to¶ mét sè ngo¹i tÖ… 2/ Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ: Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ lµ rÊt cÇn thiÕt cho kinh doanh, kinh doanh ë mét ®Êt n­íc mµ ®­êng lèi c¨n b¶n cña chÝnh phñ kh«ng thay ®æi ®ét ngét, luËt lÖ râ rµng gióp cho doanh nghiÖp tÝnh to¸n ®­îc t­¬ng ®èi chÝnh x¸c lîi Ých tµi chÝnh cña hä, ®Æc biÖt lµ lîi Ých khi ®Çu t­ l©u dµi. C¸c doanh nghiÖp kh«n khÐo vÉn cã lîi khi kinh doanh ë nh÷ng n¬i bÊt æn ®Þnh chÝnh trÞ. Tuy nhiªn, kh«ng nªn m¹o hiÓm. 3/ ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ, qu¶n lý ngo¹i tÖ: VÊn ®Ò h¹n chÕ vµ chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ cña n­íc b¹n hµng, sù biÕn ®éng tû gi¸ hèi ®o¸i. 4/ Bé m¸y nhµ n­íc: CÇn ph¶i biÕt bé m¸y nhµ n­íc t¹i thÞ tr­êng bu«n b¸n cã th¸i ®é nh­ thÕ nµo khi gi¶i quyÕt c¸c thñ tôc xuÊt nhËp khÈu. Tøc lµ cã tæ chøc h¶i quan lµm viÖc cã hiÖu qu¶, cã ®Çy ®ñ th«ng tin thÞ tr­êng vµ nh÷ng yÕu tè kh¸c t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh. NÕu ë mét n¬i nµo ®ã, mäi trë ng¹i cho ho¹t ®éng bu«n b¸n nhanh chãng biÕn mÊt khi nh÷ng quan chøc ë n­íc së t¹i nhËn ®­îc mét kho¶n tiÒn lãt tay t­¬ng xøng th× ®ã lµ mét tai ho¹. + TiÕn hµnh ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c thÞ tr­êng ®Ó t×m ra c¸c ®o¹n thÞ tr­êng hoÆc thÞ tr­êng mµ c«ng ty cã kh¶ n¨ng th©m nhËp hoÆc gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ phÇn cña c«ng ty. Kh«ng nªn qu¸ ph©n t¸n nç lùc cña m×nh ra nhiÒu thÞ tr­êng khi kh¶ n¨ng cung øng cña doanh nghiÖp cßn nhá bÐ. + Th«ng qua viÖc ®¸nh gi¸ c¬ héi thÞ tr­êng ®Ó thùc hiÖn viÖc ho¹ch ®Þnh ph­¬ng thøc tèt nhÊt th©m nhËp hoÆc gi÷ v÷ng ®o¹n thÞ tr­êng, thÞ tr­êng ®· x¸c ®Þnh. Cô thÓ: 1/ Qua nhµ xuÊt khÈu trong n­íc. 2/ Qua ®¹i lý, c«ng ty con cña c¸c h·ng ngo¹i quèc ®ãng t¹i n­íc m×nh. 3/ Qua phßng tiªu thô hay chi nh¸nh t¹i n­íc ngoµi. 4/ Trùc tiÕp... Ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ ho¹t ®éng quan träng hµng ®Çu nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty. C«ng t¸c ®iÒu tra, nghiªn cøu thÞ tr­êng n­íc ngoµi tr¶ lêi ®­îc c¸c vÊn ®Ò sau: + MÆt hµng nµo cã thÓ xuÊt khÈu ë n­íc nµo? Sè l­îng, gi¸ trÞ lµ bao nhiªu? + Chó träng ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ. MÆt hµng xuÊt khÈu ph¶i ®­îc ­u tiªn ®Çu t­, ®æi míi c«ng nghÖ, tr­íc hÕt vµ träng t©m lµ ®Çu t­, ®æi míi c«ng nghÖ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. + Ph¸t triÓn quan hÖ æn ®Þnh, l©u dµi trong mua b¸n - trao ®æi tiÕn tíi ph¸t triÓn quan hÖ liªn kÕt, liªn doanh trong s¶n xuÊt, kinh doanh. + T¹o lËp, gi÷ v÷ng vµ n©ng cao uy tÝn cña ELMACO trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu… 2.3.2.4. T¨ng c­êng ®µo t¹o, n©ng cao nghiÖp vô xuÊt khÈu cho c¸n bé xuÊt khÈu ChiÕn l­îc con ng­êi lµ trung t©m cña chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t­¬ng xøng víi nÒn kinh tÕ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña chiÕn l­îc ®Þnh h­íng vÒ xuÊt khÈu, ®Èy nhanh tèc ®é vµ quy m« xuÊt khÈu, lµm cho s¶n phÈm xuÊt khÈu ViÖt Nam ngµy cµng cã tÝnh c¹nh tranh cao trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò lµm cho ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu cña ELMACO gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong thêi gian qua lµ n¨ng lùc, tr×nh ®é cña c¸n bé xuÊt nhËp khÈu, nghÜa lµ ®· Ýt vÒ sè l­îng l¹i cßn h¹n chÕ vÒ nghiÖp vô. ChÝnh v× thÕ viÖc khÈn tr­¬ng ®µo t¹o, n©ng cao nghiÖp vô cho c¸n bé xuÊt khÈu ®Ó ®¸p øng víi chiÕn l­îc cña C«ng ty trong giai ®o¹n tíi, nh»m thÝch øng víi biÕn ®éng liªn tôc cña thÞ tr­êng quèc tÕ lµ vÊn ®Ò mµ C«ng ty nªn xem xÐt vµ cã chÝnh s¸ch cô thÓ. §Ó cã c¸c nhµ kinh doanh giái, ELMACO cÇn: + KhÈn tr­¬ng ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé hiÖn cã. + §µo t¹o míi mét ®éi ngò ®«ng ®¶o c¸c nhµ kinh doanh ®Ó bæ xung vµo phßng kinh doanh xuÊt khÈu tæng hîp. + KhuyÕn khÝch vµ coi träng s¸ng kiÕn kinh doanh cña c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. + Më réng sù tiÕp xóc lµm ¨n víi c¸c nhµ doanh nghiÖp n­íc ngoµi. + Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vÒ vËt chÊt ®èi víi c¸c doanh nh©n lµm ¨n giái. Thùc hiÖn biÖn ph¸p nµy, ELMACO sÏ t¹o ra mét ®éi ngò c¸c nhµ kinh doanh cã c¸c phÈm chÊt sau ®©y: - Am hiÓu s©u s¾c t×nh h×nh thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. - Cã kiÕn thøc vÒ kinh doanh quèc tÕ, luËt ph¸p, tËp qu¸n bu«n b¸n. - Giái ngo¹i ng÷, ®Æc biÖt lµ tiÕng Anh. - BiÕt c¸ch ®µm ph¸n, th­¬ng thuyÕt, cã tinh thÇn hîp t¸c. - Cã ®Çu ãc thùc tiÔn, biÕt tÝnh to¸n ®Õn kh«ng chØ lîi Ých cña doanh nghiÖp mµ cßn lîi Ých chung cña nÒn kinh tÕ. Kinh doanh trªn thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®Çy bÊt tr¾c phøc t¹p, nh­ng nÕu biÕt kinh doanh th× lîi nhuËn thu vÒ kh«ng nhá. V× vËy, tr­íc khi v­¬n ra ho¹t ®éng ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi nÕu doanh nghiÖp cã mét ®éi ngò c¸n bé cã c¸c phÈm chÊt trªn, doanh nghiÖp sÏ biÕt ®­îc nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n sau: - LuËt lÖ vµ chÝnh s¸ch cña n­íc b¹n hµng, ®Æc biÖt cña n­íc ®ã ®èi víi ViÖt Nam. - T×nh h×nh tiªu thô, gi¸ c¶ vµ tÝnh chÊt c¹nh tranh ®èi víi hµng ho¸ ta muèn b¸n. - Ph­¬ng thøc th©m nhËp thÞ tr­êng cã hiÖu qu¶ nhÊt. - T×m hiÓu kh¶ n¨ng kinh doanh cña bªn ®èi t¸c ®Ó biÕt ®­îc ai lµ b¹n hµng ®¸ng tin cËy, muèn cïng ta lµm ¨n l©u dµi, biÕt ch¨m lo ®Õn lîi Ých cña c¶ hai bªn. Trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin ®ã, doanh nghiÖp khi ra quyÕt ®Þnh kinh doanh xuÊt khÈu sÏ h¹n chÕ ®­îc c¸c rñi ro ®ång thêi lµm t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh gãp phÇn t¨ng thu ngo¹i tÖ, kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña C«ng ty trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. KÕt luËn Tõ l©u, chiÕn l­îc h­íng vµo xuÊt khÈu ®· ®­îc nhµ n­íc ta ®Æt ra vµ t¹o hµnh lang ph¸p lý trao quyÒn vµ nhiÖm vô vµo tay c¸c doanh nghiÖp. Mét nhiÖm vô mang ý nghÜa lín lao vÒ nhiÒu mÆt, gãp phÇn ®­a n­íc ta héi nhËp nhanh h¬n víi nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, thùc hiÖn môc tiªu t¨ng tr­ëng vµ æn ®Þnh l©u dµi. Kinh doanh quèc tÕ ®em l¹i nhiÒu lîi Ých to lín cho c¸c doanh nghiÖp: §ã lµ lîi nhuËn, lµ kinh nghiÖm, lµ c¸ch thøc tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch chuyªn nghiÖp, lµ c«ng nghÖ,….Nh­ng mÆt tr¸i cña nã còng ghª gím kh«ng kÐm. ChÊp nhËn tham gia vµo th­¬ng m¹i quèc tÕ còng ®ång nghÜa víi viÖc tù chuèc thªm rñi ro ë møc ®é khã l­êng h¬n cho doanh nghiÖp. Thùc tiÔn nghiªn cøu ho¹t ®éng xuÊt khÈu ë Elmaco ®· gióp t«i cã mét c¸ch nh×n kh¸i qu¸t h¬n ph¹m trï kinh doanh quèc tÕ. Nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm cña riªng Elmaco hÇu hÕt cã thÓ kh¸i qu¸t lªn t×nh tr¹ng chung t¹i c¸c doanh nghiÖp chuyªn hay kh«ng chuyªn vÒ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. TÊt nhiªn, ®ã chØ lµ t­¬ng ®èi, bëi v× quy m«, lîi thÕ cña c¸c doanh nghiÖp lµ kh¸c nhau. §èi víi Elmaco, xuÊt khÈu kh«ng ph¶i lµ ho¹t ®éng chñ yÕu mµ thËm chÝ nguån lîi mang l¹i tõ nã cßn chiÕm mét tû träng nhá trong c¬ cÊu doanh thu. Nh­ng hä cã lîi thÕ lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i nªn ®­îc ­u tiªn hç trî trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng. §ã chÝnh lµ tiÒn ®Ò ®Çu tiªn t¹o nªn nh÷ng thµnh c«ng kh«ng thÓ phñ nhËn trong lÜnh vùc kinh doanh xuÊt khÈu cña C«ng ty. Lîi thÕ cña Elmaco cßn ®Õn tõ c¬ cÊu mÆt hµng kinh doanh, tõ vÊn ®Ò thu mua t¹o nguån hµng, tõ c¸ch thøc qu¶n lý vµ c¸c quan hÖ b¹n hµng,… Tuy nhiªn, ®»ng sau nh÷ng thµnh c«ng Èn chøa rÊt nhiÒu h¹n chÕ mang tÝnh nguyªn t¾c cÇn ®­îc nh×n nhËn vµ kh¾c phôc. Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ trªn ngoµi vÊn ®Ò n¨ng lùc cña doanh nghiÖp, cßn ®Æt ra nh÷ng h¹n chÕ ë tÇm vÜ m« cÇn ®­îc lµm râ v× môc tiªu chung cña ®Êt n­íc. §Ò tµi “Mét sè biÖn ph¸p t¨ng c­êng ho¹t ®éng xuÊt khÈu ë C«ng ty vËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ” mang mét néi dung qu¸ nhá so víi nh÷ng phøc t¹p mµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®Æt ra. Tuy nhiªn, ng­êi viÕt vÉn hy väng sÏ ®ãng gãp mét phÇn trÝ tuÖ ®Ó ho¹t ®éng xuÊt khÈu t¹i Elmaco ngµy cµng cã hiÖu qu¶ h¬n, thùc hiÖn môc tiªu tr­íc m¾t cña C«ng ty lµ t¨ng thu ngo¹i tÖ hç trî cho ho¹t ®éng nhËp khÈu vµ ®ãng mét phÇn vµo ng©n s¸ch quèc gia. Môc lôc Danh môc tµi liÖu tham kh¶o I. C«ng ty VËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ: 1. B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh C«ng ty Elmaco c¸c n¨m 2000, 2001,2002, 2003 2. B¸o c¸o tµi chÝnh C«ng ty Elmaco c¸c n¨m 2001, 2002, 2003 3. KÕ ho¹ch c«ng t¸c n¨m 2004 cña C«ng ty Elmaco 4. Tµi liÖu tæng hîp l­u phßng kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ 5. ChiÕn l­îc xuÊt khÈu cña ViÖt Nam giai ®o¹n 2001- 2010 II. B¸o, t¹p chÝ th­ viÖn Tr­êng §HKTQD: 1. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt- Mü cã hiÖu lùc- T¹p chÝ Kinh tÕ ph¸t triÓn- Sè 56/ 02 2. ChØ thÞ cña thñ t­íng chÝnh phñ vÒ viÖc ®Èy m¹nh vµ n©ng cao ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu n¨m 2002- T¹p chÝ Th­¬ng m¹i- Sè 1/ 02 3. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu- T¹p chÝ Th­¬ng m¹i- Sè 8/ 02 4. N©ng cao vÞ thÕ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu cvµ héi nhËp quèc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá- T¹p chÝ C«ng nghiÖp- Sè 2+3/ 02 5. N©ng cao søc c¹hh tranh trong xuÊt nhËp khÈu- ThÞ tr­êng tiÒn tÖ ViÖt nam- Sè 4/ 02 6. LuËn v¨n c¸c kho¸ K40, K41