Một số giải pháp Chủ yếu nhằm hoàn thiện công tác quản trị chi phí kinh doanh tại công ty cơ khí 120

¹i gi¸ lµ gi¸ h¹ch to¸n vµ gi¸ thùc tÕ trong ®ã gi¸ h¹ch to¸n lµ gi¸ ghi trªn hãa ®¬n cña ng­¬× b¸n kh«ng bao gåm chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, b¶o qu¶n. gi¸ thùc tÕ ®­îc tÝnh b»ng gi¸ h¹ch to¸n céng thªm víi c¸c chi phÝ trªn. Hµng th¸ng kÕ to¸n c«ng ty tËp hîp phiÕu xuÊt kho, trªn c¬ së ®ã lËp B¶ng kª phiÕu xuÊt kho cho nguyªn vËt liÖu . B¶ng sè 8: B¶ng xuÊt kho vËt liÖu th¸ng 12/1997. Nguyªn vËt liÖu Sè phiÕu Tªn vËt liÖu §Þnh kho¶n Sè tiÒn 394 KÏm néi 621( M¹ cét ®iÖn) 8.257.000 424 KÏm 621( M¹ cét ®iÖn) 168.335.500 621( M¹ cét ®iÖn) 583.775.500 383 ThÐp C45 - f44 621(S¶n xuÊt Bul«ng) 25.893.765 425 ThÐp CT3 - f20, f28 621(S¶n xuÊt Bul«ng) 5.500.000 413 ThÐp C45 - f47 621(S¶n xuÊt Bul«ng) 604.000 ... ... ... ... Céng 621 Bul«ng 67.284.806 Céng 651.060.306 Trong ®ã chi phÝ nguyªn vËt liÖu dïng cho môc ®Ých m¹ lµ: 583.775.500. - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu dïng cho môc ®Ých bul«ng lµ: 67.284.806. Tæng céng chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trong th¸ng 12 n¨m 1997 lµ: 583.775.500 + 67.284.806 = 651.060.306 §Ó tÝnh gi¸ thùc tÕ vËt liÖu kÕ to¸n sö dông b¶ng “TÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ vËt liÖu” B¶ng sè 10 B¶ng kª:TÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ nguyªn vËt liÖu . Th¸ng 12/1997 TT ChØ tiªu Nguyªn vËt liÖu HT TT 1 I. Sè d­ ®Çu kú 491.869.209 494.226.114 2 II. Sè ph¸t sinh trong th¸ng 505.057.240 514.187.740 3 Tõ NKCT (Ghi cã TKIII) 261.770.740 4 Tõ NKCT (Ghicã TK112) 5 Tõ NKCT (Ghi cã TK311) 6 Tõ NKCT sè 6 (Ghi cã TK151) 7 Tõ NKCT sè 7 (cã TK154) 8 Tõ NKCT kh¸c (cã TK142) 9 III. Céng sè d­ ®Çu th¸ng vµ ph¸t sinh trong th¸ng 996.926.449 1.088.413.854 10 IV. HÖ sè chªnh lÖch. 101% 11 V. XuÊt dïng trong th¸ng 735.688.155 742.346.469 12 VI. Tån kho cuèi th¸ng 261.238.334 266.007.385 C¨n cø vµo b¶ng xuÊt kho vËt liÖu kÕ to¸n lËp b¶ng “B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu ” cho tõng th¸ng nh­ sau: B¶ng sè 11:B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu Th¸ng 12 n¨m 1997 STT §èi t­îng sö dông (Ghi Nî c¸c TK) Ghi cã TK 152-NVL HT TT 1 621 (m¹) 583.775.500 589.013.255 2 621 (bul«ng) 60.838.655 61.447.051 Céng 621 644.614.165 651.060.306 Tõ b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu kÕ to¸n vµo NKCT sè 7 vµ sæ c¸i c¸c TK cã liªn quan. Tãm l¹i vËt liÖu xuÊt dïng cña c«ng ty sö dông cho môc ®Ých g× th× khi h¹ch to¸n kÕ to¸n ghi ®èi øng víi chi phÝ vËt liÖu cho môc ®Ých ®ã. 2.3.4. TËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TiÒn l­¬ng lµ bé phËn quan träng ®Ó cÊu thµnh chi phÝ s¶n xuÊt cho nªn viÖc tÝnh to¸n vµ ph©n bæ chÝnh x¸c tiÒn l­¬ng vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ gãp phÇn h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng tÝch luü vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. §èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt c«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm, ®èi víi bé phËn gi¸n tiÕp c«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian. Chøng tõ ban ®Çu ®Ó theo dâi thêi gian lao ®éng lµ B¶ng chÊm c«ng. Mäi thêi gian thùc tÕ lµm viÖc, nghØ viÖc, v¾ng mÆt cña ng­êi lao ®éng ®Òu ®­îc ghi chÐp hµng ngµy vµo B¶ng chÊm c«ng. B¶ng chÊm c«ng ®­îc lËp riªng cho tõng bé phËn (tæ, phßng, ban). Ngoµi ra cßn cã c¸c chøng tõ kh¸c nh­ phiÕu lµm thªm giê, giÊy nghØ èm, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng ®Ó tÝnh l­¬ng cho tõng c«ng nh©n viªn. Cô thÓ ®èi víi l­¬ng nh©n viªn phßng ban, nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng: Trong ®ã: Møc l­¬ng tèi thiÓu = 144.000 ®ång. HÖ sè c«ng ty: hÖ sè tiÒn l­¬ng do gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh phô thuéc vµo kÕt qu¶ tõng kú. Theo c«ng thøc trªn sè tiÒn l­¬ng cña mét ng­êi cã hÖ sè cÊp bËc 3,23 vµ hÖ sè c«ng ty: 1,24 (sè ngµy lµm viÖc = 26). Þ møc l­¬ng ngµy = 144.000 x 3,23 x 1,24/ 26 = 22.182,6 ®ång. Møc l­¬ng th¸ng = 144.000 x 3,23 x 1,24 x 26 /26 = 630.300 ®ång. T¹i ph©n x­ëng, c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng kÕ to¸n tÝnh ra tæng møc l­¬ng c¬ b¶n cña tõng tæ s¶n xuÊt theo c«ng thøc sau: Møc l­¬ng c¬ b¶n 1 c«ng nh©n = l­¬ng c¬ b¶n theo bËc thî x sè ngµy lµm thùc tÕ / 26. C¸ch tÝnh l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i c«ng ty nh­ sau: §èi víi s¶n phÈm m¹, c«ng ty kho¸n gän ®Þnh møc tiÒn l­¬ng cho kg s¶n phÈm lµ 210 ®ång vµ s¶n phÈm kÕt cÊu cét ®iÖn lµ 270 ®ång. Cßn s¶n phÈm bul«ng kho¸n cho tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt tïy theo tõng lo¹i bul«ng, ®Þnh møc tiÒn l­¬ng cña c¸c lo¹i bul«ng th­êng chªnh lÖch kh«ng ®¸ng kÓ. Quy tr×nh s¶n xuÊt bul«ng cã 3 c«ng ®o¹n rÌn, tiÖn vµ hoµn thiÖn. - VËn chuyÓn c¾t: 14 ®ång/ kg. - DËp : 112 ®ång/ kg. - C¾t vØa: 14 ®ång / kg. Tæng céng: 140 ®ång / kg. C«ng ®o¹n tiÖn th× ®Þnh møc tiÒn l­¬ng lµ: 300 ®ång/ kg. C«ng ®o¹n hoµn thiÖn lµ: 154 ®ång / kg. Ngoµi ra cßn mét sè s¶n phÈm kh¸c, c«ng ty kho¸n gän trùc tiÕp cho tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm. §èi víi phô cÊp lµm thªm giê, c«ng ty cã c¸c ®Þnh møc kh¸c nhau ®èi víi mçi c«ng nh©n cña mçi tæ s¶n xuÊt. C¸c tæ kÕt cÊu thÐp lµ 5.000 ®ång/ c«ng. 1 c«ng = 3 giê. C¸c tæ m¹ lµ 3.000 ®ång/ c«ng . 1 c«ng = 2 giê. C«ng nh©n ®­îc h­ëng l­¬ng cho nh÷ng s¶n phÈm lµm thªm nh­n nh÷ng s¶n phÈm kh¸c vµ ®­îc h­ëng thªm phÇn phô cÊp. §Þnh møc 1 giê lµm thªm cña nh©n viªn ë tæ v¨n phßng ph©n x­ëng lµ 2.500 ®ång/ giê. ViÖc thanh to¸n cho ng­êi lao ®éng ®­îc chia lµm hai kú: Kú 1: t¹m øng. Kú 2: thanh to¸n. Khi nhËn c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng, phô cÊp ng­êi lao ®éng ký vµo b¶ng thanh to¸n l­¬ng. C«ng viÖc tÝnh l­¬ng vµ tÝnh th­ëng, c¸c kho¶n phô cÊp cho c«ng nh©n trùc tiÕp do bé phËn kÕ to¸n ph©n x­ëng thùc hiÖn. C¨n cø ®Ó tÝnh l­¬ng lµ c¸c chøng tõ h¹ch to¸n thêi gian lao ®éng nh­ B¶ng chÊm c«ng, kÕt qu¶ lao ®éng vµ c¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan. TÊt c¶ chøng tõ ®Òu ®­îc kÕ to¸n ph©n x­ëng kiÓm tra tr­íc khi nép lªn phong tiÒn l­¬ng. Dùa vµo c¸c chøng tõ ®ã phßng tiÒn l­¬ng sÏ tiÕn hµnh tÝnh l­¬ng vµ phô cÊp ph¶i tr¶ cho ph©n x­ëng. Qua mÉu: PhiÕu thanh to¸n l­¬ng th¸ng 12/1997. MÉu sè 1: PhiÕu thanh to¸n l­¬ng s¶n phÈm th¸ng 12/1997 Hä vµ tªn : qu¶n ®èc. Ph©n x­ëng, s¶n xuÊt STT Tªn lo¹i c«ng viÖc Sè l­îng §Þnh møc Thanh to¸n 1 S¶n xuÊt bul«ng hoµn chØnh Bul«ng M20 x (60 + 70) 3.105 594 1.844.370 Bul«ng M24 x (60 + 70 + 80) 4.497 647 2.909.559 Bul«ng M27 x (60 + 80 + 90) 1.826 722 1.318.372 2 Båi d­ìng c¸c ngµy lµm thªm giê (cã ký nhËn) 134 c«ng 11 c«ng 5.000 670.000 330.000 3 Trî cÊp lµm thªm giê vµ trùc phôc vô th¸ng 12/1997 30.000 1.000.000 4 Thanh to¸n c«ng thi n©ng bËc 1997 (cã tê kª chi tiÕt kÒm theo). 8.449.500 Tæng hîp thanh to¸n: Tæng sè tiÒn ®­îc thanh to¸n lµ: 8.449.500. DuyÖt cña gi¸m ®èc Phßng tµi vô Phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng ViÖc thanh to¸n cho ng­êi lao ®éng ®­îc chia lµm hai kú: kú 1- t¹m øng; kú 2 - thanh to¸n. Khi nhËn c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng, phô cÊp ng­êi lao ®éng ký vµo B¶ng thanh to¸n l­¬ng. ViÖc trÝch B¶o hiÓm x· héi, B¶o hiÓm y tÕ, Kinh phÝ c«ng ®oµn cña c«ng ty ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: - B¶o hiÓm x· héi trÝch 15% theo l­¬ng c¬ b¶n. - B¶o hiÓm y tÕ trÝch 2 % theo l­¬ng co b¶n. - Kinh phÝ c«ng ®oµn trÝch 2 % theo l­¬ng thùc tÕ. Tæng møc l­¬ng c¬ b¶n cña c«ng ty ®­îc t¹m tÝnh theo mçi th¸ng lµ 60 triÖu. Cuèi mçi kú tÝnh tæng møc l­¬ng c¬ b¶n thùc tÕ nÕu cã thay ®æi nhiÒu th× kÕ to¸n tiÕn hµnh ®iÒu chØnh theo møc l­¬ng c¬ b¶n thùc tÕ. B¶o hiÓm x· héi, B¶o hiÓm y tÕ ®­îc ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng theo tiÒn l­¬ng thùc tÕ. §èi víi B¶o hiÓm x· héi cña tõng ®èi t­îng. B¶o hiÓm x· héi tÝnh cho tµi kho¶n 622 (chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp) lµ: 98.951.470 x 9.000.000 / 152.122.270 = 5.854.260. Trong ®ã: 98.951.470 lµ tiÒn l­¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n. B¶o hiÓm x· héi cña c¸c ®èi t­îng kh¸c ®­îc tÝnh t­¬ng tù b»ng c¸ch lÊy tû lÖ tiÒn l­¬ng thùc tÕ nh©n víi tæng sè B¶o hiÓm x· héi toµn c«ng ty. §èi víi B¶o hiÓm y tÕ cña c¸c ®èi t­îng. B¶o hiÓm y tÕ tÝnh cho chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ: (622): 98.951.470 x 1.200.000 / 152.122.270 = 780.567. Cuèi th¸ng c¨n cø vµo chøng tõ tÝnh l­¬ng B¶o hiÓm x· héi nh­ phiÕu thanh to¸n l­¬ng s¶n phÈm (®èi víi s¶n phÈm ®· qua kiÓm tra chÊt l­îng) vµ b¸o c¸o s¶n phÈm thùc hiÖn trong th¸ng (®èi víi s¶n phÈm ch­a kiÓm tra chÊt l­îng vµ c¸c chøng tõ kh¸c) lËp b¶ng tæng hîp ph©n bæ l­¬ng vµ B¶o hiÓm x· héi. §Ó h¹ch to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng, B¶o hiÓm x· héi, B¶o hiÓm y tÕ, Kinh phÝ c«ng ®oµn kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n sau: TK 334: Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. TK 338: Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c. Trong ®ã: 338.2 : Kinh phÝ c«ng ®oµn. 338.3: B¶o hiÓm x· héi. 338.4: B¶o hiÓm y tÕ. TK 141: T¹m øng. TK 622: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. - TÝnh ra tiÒn l­¬ng vµ trî cÊp kh¸c. Nî TK 622. Cã TK 334. - TrÝch B¶o hiÓm x· héi, B¶o hiÓm y tÕ, Kinh phÝ c«ng ®oµn theo tû lÖ quy ®Þnh: Nî TK 622. Cã TK 338. - T¹m øng cho c«ng nh©n viªn: Nî TK 141. Cã TK 111. - Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng vµo tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh: Nî TK 154. Cã TK 622. B¶ng sè 12: B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ B¶o hiÓm x· héi. Th¸ng 12 n¨m 1997. TK ghi Cã TKPTCNV (334) TK ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c (338) TK ghi Nî KPC§ BHXH BHYT Tæng CPNCTT 98.951.470 1.979.029 5.854.260 780.567 8.613.856 S¶n xuÊt m¹, bul«ng 6.072.300 121.446 359.255 47.901 528.602 M¹ 86.120.170 1.722.403 5.095.121 679.349 7.496.873 Gia c«ng cét 6.605.000 132.100 390.771 52.103 574.974 Xe m¸y 154.000 3.080 9.113 1.214 13.407 Tæng céng 98.951.470 1.979.029 5.854.260 780.567 8.613.856 Sè tiÒn trªn b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng, kÕ to¸n dïng ®Ó vµo NKCT sè 7, sæ c¸i TK CPNCTT, cuèi kú chuyÓn sang tµi kho¶n tÝnh gi¸ (154) ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm (B¶ng sè 7 - sæ c¸i tµi kho¶n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp - 622). B¶ng sè 13: Tµi kho¶n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Sè d­ ®Çu n¨m: Ghi Cã TK ®èi øng, Nî TK nµy Th¸ng 10 Th¸ng 11 Th¸ng 12 TK ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn (334) 101.150.575 41.796.000 98.951.470 TK ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c (338) 9.447.459 4.910.280 8.613.856 Céng ph¸t sinh Nî 110.598.034 46.706.280 107.565.326 Céng ph¸t sinh Cã 110.598.034 46.706.280 107.565.326 Sè d­ cuèi kú Nî Sè d­ cuèi kú Cã 2.3.5. TËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung T¹i C«ng ty c¬ khÝ 120, chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ tÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc qu¶n lý phôc vô s¶n xuÊt ë ph©n x­ëng. Chi phÝ tiÒn l­¬ng, B¶o hiÓm x· héi cho c«ng nh©n qu¶n lý (nh©n viªn qu¶n lý) phôc vô s¶n xuÊt t¹i ph©n x­ëng. §Õn kú tr¶ l­¬ng, kÕ to¸n c¨n cø vµo B¶ng thanh to¸n l­¬ng ®Ó tÝnh to¸n sè tiÒn l­¬ng thùc tr¶ cho tõng nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng, sau ®ã lËp B¶ng ph©n bæ l­¬ng, ph©n bæ B¶o hiÓm x· héi, B¶o hiÓm y tÕ, Kinh phÝ c«ng ®oµn. Cô thÓ ®èi víi th¸ng 12 n¨m 1997. B¶o hiÓm x· héi cho tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng lµ: 60.000.000 x 15 % = 9.000.000. B¶o hiÓm y tÕ cho tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng lµ: 60.000.000 x 2 % = 1.200.000. Kinh phÝ c«ng ®oµn cho tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng lµ: 152.867.270 x 2 % = 3.057.345. Trong ®ã 152.122.270 lµ tæng møc l­¬ng thùc tÕ. B¶o hiÓm x· héi tÝnh cho tµi kho¶n 627 (chi phÝ s¶n xuÊt chung) lµ: 24.765.900 x 9.000.000 / 152.122.270 = 1.465.223. Trong ®ã 24.765.900 lµ kho¶n tiÒn l­¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ cho bé phËn qu¶n lý ph©n x­ëng. B¶o hiÓm y tÕ tÝnh cho chi phÝ s¶n xuÊt chung (TK 627) lµ: 24.765.900 x 1.200.000/ 152.122.270 = 195.363. B¶o hiÓm y tÕ cña c¸c ®èi t­îng kh¸c ®­îc tÝnh t­¬ng tù b»ng c¸ch lÊy tû lÖ tiÒn l­¬ng thùc tÕ nh©n víi tæng sè B¶o hiÓm y tÕ toµn c«ng ty. VÝ dô: C¨n cø vµo B¶ng ph©n bæ l­¬ng th¸ng 12/ 1997, kÕ to¸n x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt chung cho ph©n x­ëng s¶n xuÊt ghi vµo nhËt ký chøng tõ vµ sæ c¸i. Nî TK 627: 24.765.900. Nî TK 334: 24.765.900. Nî TK 627: 2.155.904. Cã TK 338: 2.155.904. Cuèi kú sè liÖu trªn c¸c b¶ng ph©n bæ l­¬ng, B¶o hiÓm x· héi ®­îc tËp hîp trªn B¶ng tËp hîp chi phÝ kh¸c. * Chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô dông cô B¶ng sè 14:B¶ng xuÊt kho th¸ng 12 n¨m 1997. C«ng cô dông cô Sè phiÕu Tªn vËt liÖu Môc ®Ých sö dông Sè tiÒn 424 Lâi phÊn ch× Phôc vô s¶n xuÊt chungcña c«ng ty 2600.000 423 KhÈu trang, g¨ng tay 194.500 418 §¸ mµi 4000 428 §¸ mµi 310.000 427 L­ìi c­a, dïi 447.200 384 G¨ng tay 15.000 387 L­ìi c­a tay 241.000 388 Dao c¾t thanh 325.000 395 KhÈu trang 25.000 396 Lèp xe c¶i tiÕn 109.500 350 QuÇn ¸o b¶o hé 36.500 369 QuÇn ¸o b¶o hé 2200 373 PhÊn hép 24.100 274 L­ìi c­a, xµ phßng 292.000 397 QuÇn ¸o b¶o hé 36.500 399 QuÇn ¸o b¶o hé 109.500 368 QuÇn ¸o b¶o hé 73.000 351 QuÇn ¸o b¶o hé 1.125.000 412 Qu¹t trßn XDCB 48.000 406 Khãa TÊt c¶ c«ng cô dông cô phôc vô môc ®Ých s¶n xuÊt chung cña c«ng ty. KÕ to¸n tËp hîp l¹i thµnh chi phÝ s¶n xuÊt chung. Cßn vËt liÖu nµo phôc vô c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n th× ®­îc tËp hîp riªng. Nh­ vËy: - Chi phÝ s¶n xuÊt chung: 4.860.500 - X©y dùng c¬ b¶n: 1.173.000 Còng gièng nh­ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, c¨n cø vµo chøng tõ xuÊt kho vËt liÖu, c«ng cô dông cô, sau khi ®· tæng hîp ph©n lo¹i kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng ph©n bæ vËt liÖu, c«ng cô dông cô th¸ng 12/1997 kÕ to¸n x¸c ®Þnh phÇn chi phÝ c«ng cô dông cô dïng cho s¶n xuÊt chung ghi vµo nhËt ký chøng tõ sè 7 vµ sæ c¸i theo ®Þnh kho¶n. Nî TK 627: 4.821.616. Cã TK 153: 4.821.616. Cuèi kú sè liÖu trªn c¸c B¶ng ph©n bæ vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô sÏ ®­îc tËp hîp vµo B¶ng tËp hîp c¸c chi phÝ kh¸c. * Chi phÝ khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ Tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty bao gåm nhµ x­ëng, ®Êt ®ai, m¸y mãc, thiÕt bÞ s¶n xuÊt lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm. ViÖc trÝch khÊu hao ë c«ng ty hiÖn nay ®­îc thùc hiÖn theo quyÕt ®Þnh sè 1062/ TC/QD/ CSTC. Møc trÝch khÊu hao hµng n¨m ®­îc tÝnh nh­ sau: VÝ dô: M¸y Ðp thñy lùc cã: Nguyªn gi¸ : 43.988.620. §· khÊu hao : 7.257.690. Gi¸ trÞ cßn l¹i : 36.730.930. Møc khÊu hao b×nh qu©n n¨m: = 36.730.930/ 6 = 6.121.822. Møc khÊu hao b×nh qu©n th¸ng: = 6.121.822 /12 = 510.151. §Ó theo dâi t×nh h×nh hiÖn cã vµ biÕn ®éng khÊu hao, tµi s¶n cè ®Þnh, c«ng ty sö dông tµi kho¶n 214 - hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh. C¸c chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc h¹ch to¸n trùc tiÕp vµo tµi kho¶n 627- chi phÝ s¶n xuÊt chung. Ngoµi nh÷ng kho¶n khÊu hao vÒ tµi s¶n cè ®Þnh ë ph©n x­ëng s¶n xuÊt cßn khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông cho bé phËn qu¶n lý. Kho¶n chi phÝ nµy ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 642-chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n cô thÓ: §Þnh kú trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh vµ ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Nî TK 627: khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông ë ph©n x­ëng. Nî TK 642: khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông chung toµn c«ng ty. Cã TK 214: tæng sè khÊu hao ph¶i trÝch. Hµng th¸ng c¨n cø vµo nguyªn gi¸, gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh kÕ to¸n lËp b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. B¶ng sè 14- B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh th¸ng 12/1997. Tõ sè liÖu trªn b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ghi vµo nhËt ký chøng tõ vµ sæ c¸i c¸c tµi kho¶n cã liªn quan. Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc ph©n bæ cho c¸c s¶n phÈm theo l­¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. KÕ to¸n dÞch vô mua ngoµi: DÞch vô mua ngoµi cña C«ng ty c¬ khÝ 120 gåm chi phÝ ®iÖn dïng vµo s¶n xuÊt. C«ng ty mua ®iÖn cña chi nh¸nh ®iÖn Hai Bµ Tr­ng ®Ó ch¹y m¸y. §èi víi s¶n phÈm m¹, chi phÝ ®iÖn ®­îc tËp hîp trùc tiÕp, cßn c¸c s¶n phÈm kh¸c th× ph©n bæ theo l­¬ng. C¨n cø vµo chøng tõ hãa ®¬n thu chi tiÒn ®iÖn, kÕ to¸n ghi vµo nhËt ký chøng tõ sã 5 vµ sæ c¸i theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 627. Cã TK 331. Cuèi kú sè tiÒn trªn nhËt ký chøng tõ sè 5 phÇn theo dâi ®iÖn ®­îc dïng ®Ó ghi vµo B¶ng tËp hîp chi phÝ tiÒn ®iÖn. B¶ng sè 15:B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. ChØ tiªu Toµn doanh nghiÖp N¬i sö dông Nguyªn gi¸ KhÊu hao CPSXC (627) (811) CPQLDN (642) - §Êt 70.173.350 - Nhµ x­ëng vËt K T - Nhµ x­ëng 1.233.396.644 3.727.936 1.696.225 2.031.711 2.031.711 - Nhµ kho 337.607.675 798.802 798.802 - Nhµ lµm viÖc 1.266.016.676 3.040.542 3.040.452 - VËt kiÕn tróc 31.421.203 680.652 680.652 - Nhµ ë tËp thÓ 1.323.922.905 - Ph©n x­ëng cÇn dïng nh­ng ch­a dïng 2.149.765.086 - M¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc - M¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c 1.391.596.069 13.737.619 9.002.156 4.735.463 - M¸y mãc thiÕt bÞ cÇn dïng nh­ng ch­a dïng 385.015.346 - Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn 429.649.367 4.630.287 3.927.788 702.499 - Tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c D©y truyÒn m¹ 895.348.815 Dông cô qu¶n lý 43.482.454 698.683 698.683 Tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc duyÖt thanh lý 369.937.572 Tæng céng: 9.927.333.162 27.314.431 11.379.003 14.574.216 1.402.182 Ng­êi lËp b¶ng KÕ to¸n tr­ëng (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c lµ nh÷ng kho¶n chi mµ c«ng ty chi ra ®Ó thuª ngoµi söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ, viÖc chi nµy cã thÓ tr¶ trùc tiÕp b»ng tiÒn mÆt hoÆc tiÒn göi ng©n hµng. §Ó theo dâi kho¶n chi nµy kÕ to¸n sö dông nhËt ký chøng tõ sè 1 vµ 2. Sè liÖu trªn nhËt ký chøng tõ ®­îc dïng ®Ó vµo sæ c¸i theo ®Þnh kho¶n. Nî TK 627. Cã TK 111. Nî TK 112. Cuèi kú sè liÖu trªn c¸c nhËt ký chøng tõ sè 1 vµ 2 ®­îc dïng ®Ó tËp hîp vµo b¶ng tËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c. Trªn sæ c¸i TK 627, c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung ®­îc tËp hîp theo tõng th¸ng (b¶ng sè 15 - sæ c¸i TK 627). B¶ng sè 16: Sæ c¸i TK 627 Sè d­ ®Çu n¨m: Ghi Cã TK ®èi øng, Nî víi TK nµy Th¸ng 10 Th¸ng 11 Th¸ng 12 TiÒn mÆt 19.224.270 17.122.260 40.627.817 Thuª ngoµi 89.808.080 28.302.210 79.440.000 Nguyªn vËt liÖu 26.066.620 26.988.580 20.749.086 C«ng cô dông cô 3.068.755 5.866.782 4.821.616 KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh 11.376.826 11.336.826 11.379.033 Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 2.463.500 29.168.000 24.765.900 Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c 230.090 3.426.760 2.155.9041 TiÒn göi ng©n hµng 2.150.000 4.304.817 4.320.000 Sè chªnh lÖch (335) 6.830.183 Céng ph¸t sinh: Nî Cã 145.718.389 145.718.389 126.516.235 126.516.235 205.089.539 205.089.539 Sè d­ cuèi kú: Nî Cã Chi phÝ s¶n xuÊt chung cã sù gi¶m chi do ®ã tr­íc khi vµo b¶ng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i trõ ®i sù gi¶m chi. B¶ng tËp hîp c¸c kho¶n gi¶m chi Quý IV 1997 B¶ng 17:B¶ng tËp hîp cÊc kho¶n gi¶m chi C¸c kho¶n ghi gi¶m CPSXC Th¸ng 10 Th¸ng 11 Th¸ng 12 Tæng céng TiÒn ph¹t s¶n phÈm háng 8.669.752 15.636.066 41.644.982 65.950.000 B¸n phÕ liÖu thu håi 1.175.000 18.774.183 19.949.183 Tæng céng 8.226.752 16.811.066 60.419.165 85.899.983 2.4. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 2.4.1. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt §Ó h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt, kÕ to¸n sö dông TK 154 - chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trong kú. Bªn Cã: gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm hoµn thµnh. KÕ to¸n chi phÝ c¨n cø vµo B¶ng ph©n bæ, c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Ó vµo nhËt ký chøng tõ sè . Gåm hai phÇn: PhÇn I: tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp (b¶ng 18). PhÇn II: chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo yÕu tè (b¶ng19) B¶ng 18: TËp hîp chi phÝ kinh doanh toµn doanh nghiÖp TT CãTK Nî TK 142 152 153 214 241 334 338 335 621 622 627 TK c¸c NKCT kh¸c Tæng 1 TK154 65106006 107565326 144670374 sè 1 sè 2 sè 5 sè 10 952991189 2 TK622 98951470 8613856 107565326 3 TK621 651060306 4821616 651060306 4 TK627 207459086 4821616 11379033 24765900 2155904 6830183 40627817 14320000 79440000 205089539 5 TK641 46146579 46146579 6 TK642 50000000 684477 1401182 25404900 2211529 27582070 42660416 567000 11209025 113720602 7 Céng A 8 TK811 3000000 261156 3261156 9 TK138 14574216 41644982 56219196 10 TK241 8203000 69852600 1173000 1800000 95193300 176221900 11 TK211 174214600 174214600 12 TK111 18774183 18774183 13 Céng B 14 A+B 742346469 5994616 27334431 152122270 132424445 205089539 B¶ng 19: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo yÕu tè STT Tªn c¸c tkcpsxkd yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh nvl ccdc tl bhxh khtsc® cpdvmN cpbt céng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 kt821 288750 288750 2 kt811 900000 893896 43642140 2297500 55833536 3 kt631 4 kt142 5 kt335 2451258 2652000 289662 54720159 501130479 6 kt621 17922231150 804100 165388510 1958415760 7 kt622 241898045 22970795 264868840 8 kt627 73814286 13757153 60397400 6812754 34092685 32161780 99579347 320615405 9 kt642 1696051 85805300 8547147 4203606 9538071 117169218 226958393 10 kt241.3 69852600 1173000 75276700 27946300 74218600 11 céng 1940325095 15734253 399752745 39514254 81938431 282365061 301682524 3062057363 C¬ së ®Ó ghi vµo phÇn mét lµ: + C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ l­¬ng vµ BHXH ghi sè liÖu ë c¸c dßng TK622. + C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô ghi sè liÖu cho dßng TK621. + C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ l­¬ng vµ BHXH, B¶ng ph©n bæ vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô, b¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§ vµ c¸c chøng tõ kh¸c ®Ó ghi sè liÖu cho c¸c dßng TK627, 641, 642. + C¨n cø vµo sè liÖu c¸c dßng TK621, 622, 627 ®Ó ghi sè liÖu vµo dßng TK154. + C¸c dßng TK kh¸c ®­îc tËp hîp tõ c¸c chøng tõ cã liªn quan. PhÇn hai ph¶n ¸nh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo yÕu tè lµ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô, tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp, BHXH, BHYT, KPC§ khÊu hao TSC§ chi phÝ dÞch vô mua ngoµi chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. Cuèi kú dùa vµo c¸c b¶ng ph©n bæ l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi, vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô, khÊu hao TSC§ cña c¸c th¸ng ®Ó lËp b¶ng tæng hîp vËt liÖu céng cô dông cô, b¶ng tæng hîp tiÒn l­¬ng vµ BHXH, b¶ng tæng hîp khÊu hao TSC§. B¶ng sè 20:B¶ng tËp hîp vËt liÖu Quý IV Tªn s¶n phÈm Th¸ng 10 Th¸ng 11 Th¸ng 12 Tæng 1. Bul«ng 8.227.780 61.447.051 69.674.831 2. M¹ cét ®iÖn 135.874.000 152.821.610 589.613.255 878.308.865 3. KÕt cÊu cét ®iÖn 566.544.422 240.376.757 806.831.179 4. Phô kiÖn, tiÕp ®Þa 38.212.375 38.212.375 Tæng 740.630.797 401.426.147 651.060.306 1.793.027.250 B¶ng sè 21:B¶ng tËp hîp tiÒn l­¬ng quý IV- 1997 Tªn s¶n phÈm Th¸ng 10 Th¸ng 11 Th¸ng 12 Tæng 1. Bul«ng 6.072.000 6.072.000 2. M¹ cét ®iÖn 30.369.000 10.830.000 86.120.170 127.319.170 3. KÕt cÊu cét ®iÖn 46.275.575 29.966.800 6.605.000 82.847.375 4. Phô kiÖn, tiÕp ®Þa 291.000 219.000 Tæng céng 76.935.575 40.796.800 98.797.470 216.529.845 B¶ng sè22: B¶ng tËp hîp BHXH, BHYT, KPC§ Tªn s¶n phÈm Th¸ng 10 Th¸ng 11 Th¸ng 12 Tæng 1. Bul«ng 528.602 528.602 2. M¹ cét ®iÖn 2.369.098 1.478.089 7.496.873 11.344.060 3. KÕt cÊu cét ®iÖn 3.729.452 4.113.213 574.944 8.417.639 4. Phô kiÖn, tiÕp ®Þa 27.178 27.178 Tæng céng 6.125.728 5.591.302 8.600.449 20.317.479 Chi phÝ khÊu hao TSC§ ®­îc ph©n bæ cho c¸c s¶n phÈm theo chi phÝ tiÒn l­¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp. TSC§ dïng ®Ó m¹ cét ®iÖn ®· ®­îc trÝch hÕt khÊu hao cßn d©y chuyÒn l¾p r¸p xe m¸y ®­îc tÝnh trùc tiÕp. B¶ng sè 23:B¶ng tËp hîp khÊu hao TSC§ quý IV 1997 Tªn s¶n phÈm Th¸ng 10 Th¸ng 11 Th¸ng 12 Tæng 1. Bul«ng 1.542.175 2. M¹ cét ®iÖn 3. KÕt cÊu cét ®iÖn 21.046.163 4. SP phô kiÖn, tiÕp ®Þa 90.717 5. L¾p r¸p xe m¸y 11.413.630 Tæng céng 11.376.826 11.336.826 11.379.033 34.092.685 Dùa vµo sè liÖu trªn c¸c nhËt ký chøng tõ sè 125 vµ b¶ng ph©n bæ vËt liÖu c«ng cô dông cô, b¶ng ph©n bæ l­¬ng vµ BHXH cña c¸c th¸ng kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp tiÒn ®iÖn vµ b¶ng tæng hîp chi phÝ kh¸c. Chi phÝ tiÒn ®iÖn ngoµi s¶n phÈm m¹ ®­îc tÝnh trùc tiÕp cßn c¸c s¶n phÈm kh¸c ®ùoc ph©n bæ theo tiÒn l­¬ng trùc tiÕp. B¶ng sè 24:B¶ng tËp hîp chi phÝ tiÒn ®iÖn quý IV 1997 Tªn s¶n phÈm Th¸ng 10 Th¸ng 11 Th¸ng 12 Tæng 1. Bul«ng 1.711.066 2. M¹ cét ®iÖn 165.388.510 3. KÕt cÊu cét ®iÖn 23.314.174 4. Phô kiÖn, tiÕp ®Þa 5. L¾p r¸p xe m¸y 7.136.700 Tæng céng 89.808.080 23.302.210 79.440.000 197.550.290 B¶ng sè 25: B¶ng tËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c quý IV 1997 Tªn s¶n phÈm Th¸ng 10 Th¸ng 11 Th¸ng 12 Tæng 1. Bul«ng 4.412.022 2. M¹ cét ®iÖn 92.507.796 3. KÕt cÊu cét ®iÖn 60.195.397 4. Phô kiÖn, tiÕp ®Þa 211.436 5. L¾p r¸p xe m¸y 11.319.489 Tæng céng 44.533.483 70.261.316 53.851.341 168.646.140 2.4.2. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm ch­a kÕt thóc giai ®o¹n chÕ t¹o cßn ®ang n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Ó tÝnh ®­îc gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª, ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. Do tÝnh chÊt s¶n phÈm cña c«ng ty lµ c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ, C«ng ty ®· ¸p dông ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ ®Þnh møc vµ theo tû lÖ gÝa vèn trªn doanh thu cña quý tr­íc. Theo ph­¬ng ph¸p nµy c«ng thøc tÝnh cô thÓ nh­ sau: §èi víi s¶n phÈm bul«ng cét ®iÖn ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Gi¸ b¸n 1 kg bu l«ng cét ®iÖn: 14500 Møc ®ä hoµn thµnh : 90% Tû lÖ gi¸ vèn trªn doanh thu cña quý tr­íc: 0,79 Gi¸ trÞ 1 ®¬n vÞ SPDD = 14500 x 0,79 x 90% = 10309,5 C¸c s¶n phÈm kh¸c ®­îc ®¸nh gi¸ theo c¸ch t­¬ng tù. Dùa vµo B¸o c¸o Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cña Ban kiÓm kª kÕ to¸n tÝnh ra tæng gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang. C¸c chi tiÕt nh­ ECU, ®Öm ph¼ng, ®Öm vªnh t¹o nªn s¶n phÈm bu l«ng cét ®iÖn hoµn chØnh. B¶ng sè 26: Gi¸ trÞ b¸n thµnh phÈm. TT Tªn s¶n phÈm §¬n vÞ Sè l­îng §¬n träng åTL §¬n gi¸ TT 1 Bul«ng C§M 24x45 Bul«ng C§M20x45 Bul«ng C§M20(60+55) Bul«ng C§M24(60+80) c¸i - - 5000 5000 3533 1067 0,148 0,22 0,331 0,568 740 1100 1176,3 600,1 2 Ecu M20 §Öm ph¼ng Ecu 27 - - - 350 799 119 0,064 0,014 0,163 22,4 91,1 19,4 3 §Öm ph¼ng 20 §Öm ph¼ng 24 §Öm ph¼ng 27 - - - 3022 2293 1150 0,03 0,034 0,06 90,66 78 69 4 §Öm vªnh 20 §Öm vªnh 24 §Öm vªnh 27 - - - 10000 7500 3373 0.05 0,034 0,06 500 255 202,38 5 Bu l«ng M16x55 bé 2167 0,188 407,4 Céng 1+2+3+4+5 5357,13 10309,5 55229362 KÏm ch× trong lß kg 8188 8188 14166 1434310,54 Tæng céng 198660416 C«ng viÖc cuèi cïng cña kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh lµ lËp B¶ng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh. C¨n cø vµo B¶ng tËp hîp vËt liÖu, B¶ng tËp hîp tiÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi, B¶ng tËp hîp khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, B¶ng tËp hîp chi phÝ tiÒn ®iÖn, B¶ng tËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c ®Ó lËp b¶ng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh. B¶ng 27:Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm chÝnh quý IV 1997. Tªn s¶n phÈm D D ®Çu kú VËt liÖu L­¬ng BHXH KHCB §iÖn CP kh¸c Tæng chi phÝ D D cuèi kú GTSPNK 1. Bul«ng C§ 86947472 69674831 6072300 528602 1542175 1711006 4412022 83940866 55229362 11565040 2. KÏm ch× TL 256196500 143431054 3. M¹ C§ 69090180 878308865 127319170 11344060 165388510 92507796 1274868401 1456724027 4. KÕt cÊu C§ 477290772 806831179 82847375 8417639 21046103 23314074 60195397 1002651827 1479942599 5. L¾p r¸p XM 25369000 2653316 11413630 7136700 11319489 57892135 57892135 6. Phô kiÖn tiÕp ®Þa 38212375 291000 27178 90717 211436 38832706 38832706 Céng 889524924 1793027250 241898845 22970795 34092685 117550290 168646140 2458186005 198660416 3149050513 2.4.3. TÝnh gi¸ thµnh * Kh¸i niÖm vÒ tÝnh gi¸ thµnh: GÝa thµnh lµ toµn bé chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. XÐt vÒ mÆt h¹ch to¸n theo qu¸ tr×nh cña doanh nghiÖp th× gi¸ thµnh s¶n phÈm chia ra lµm hai lo¹i: + GÝa thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ s¶n phÈm (GÝa thµnh c«ng x­ëng thùc tÕ) vµ gi¸ thµnh tiªu thô s¶n phÈm (GÝa thµnh toµn bé s¶n phÈm). + Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm vµ toµn bé hao phÝ cña c¸c yÕu tè dïng t¹o ra s¶n phÈm, trong ®ã bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung tÝnh cho s¶n phÈm hoµn thµnh. + Gi¸ thµnh s¶n phÈm tiªu thô lµ chi phÝ thùc tÕ cña sè s¶n phÈm ®· tiªu thô cña doanh nghiÖp. Nã bao gåm gÝa thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ s¶n phÈm ®· tiªu thô vµ chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cña sè s¶n phÈm ®ã. GTSXSP = 889524924 + 2458186005 - 198660416 = 3149050513 2.5. §¸nh gi¸ ­u nh­îc ®iÓm cña c«ng t¸c qu¶n trÞ chi phÝ kinh doanh cña c«ng ty C¬ khÝ 120 Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, nhiÖm vô chñ yÕu cña C«ng ty C¬ khÝ 120 trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ tiÕn hµnh s¶n xuÊt kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh va më réng quy m« s¶n xuÊt nh»m cung cÊp c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ vµ dÞch vô khoa häc kü thuËt cho ngµnh C«ng nghiÖp nhÑ vµ c«ng nghiÖp ®Þa ph­¬ng. §Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh cao nhÊt, C«ng ty ph¶i khai th¸c, tËn dông øng dông c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt tiÕt kiÖm chi phÝ gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ th× c«ng t¸c chi phÝ ph¶i tèt. Tr­íc hÕt, x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ph¶i b¸m chÆt lÊy thÞ tr­êng. MÆt kh¸c thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty ph¶i lµm tèt c«ng t¸c nghiªn cøu chÝnh x¸c nhu cÇu vÒ c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ vµ dÞch vô khoa häc kü thuËt: C«ng ty ®· thùc hiÖn nghiªm tóc kÕ ho¹ch ®Æt ra hay ch­a? c«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt vµ c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý ¶nh h­ëng tíi viÖc tiªu thô s¶n phÈm nh­ thÕ nµo? C«ng t¸c qu¶ng c¸o xóc tiÕn b¸n hµng lµm ®­îc hay ch­a?... Do ®ã, khi ra c¸c quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh vµ lËp kÕ ho¹ch, ph¶n ¸nh kinh doanh cÇn lÊy thÞ tr­êng lµm c¨n cø, lµ c¬ së, lµ quyÕt ®Þnh cña C«ng ty sÏ s¶n xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt nh­ thÕ nµo? s¶n xuÊt bao nhiªu? Bëi vËy, sau mét chu kú kinh doanh C«ng ty cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch, xem xÐt rót ra c¸c bµi häc kinh nghiÖm trong viÖc qu¶n trÞ chi phÝ kinh doanh , cho tõng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao. 2.5.1. ¦u ®iÓm - §©y lµ c¸ch tÝnh quen thuéc cña C«ng ty trong thêi gian dµi vµ quen thuéc víi nã. - DÔ dµng b¸o c¸o lªn cÊp trªn vµ ®¸p øng ®óng yªu cÇu cña cÊp trªn. - Kh«ng ph¶i x©ydùng c«ng thøc tÝnh míi cã chØ viÖc ¸p dông nã sao cho thÝch hîp vµ ®¶m b¶o yªu cÇu cña c¸c c¬ quan qu¶n lý vÜ m«. - Gi÷ ®­îc bÝ mËt t­¬ng ®èi. NÕu ®åi thñ cã ®­îc b¶ng gi¸ thµnh s¶n phÈm th× còngkhã ph¸ ho¹i ®­îc va rÊt khã ®Ó t×m hiÓu ®­îc th«ng tin vÒ C«ng ty. 2.5.2. Nh­îc ®iÓm Gi¸ thµnh lµ nh©n tè b¾t buéc vµ ph¶i tr×nh b¸o lªn c¬ quan cÊp trªn nªn nã mang tÝnh chñ quan cña nhµ qu¶n trÞ. Gi¸ thµnh chØ mang b¶n chÊt thuÇn tuý tµi chÝnh. V× vËy nã cung cÊp rÊt Ýt th«ng tin cho bé m¸y qu¶n trÞ. Nã quy mäi chi phÝ chi ra la chi phÝ s¶n xuÊt hÕt. NÕu nh×n vµo b¶ng gi¸ thµnh gi¸m ®èc sÏ kh«ng biÕt ®­îc c¸c kho¶n chi phÝ nµ t¨ng lªn vµ t¨ng nh­ thÕ nµo? ®Ó cã c¸c quyÕt ®Þnh kÞp thêi. Gi¸ thµnh s¶n phÈm bao qu¸t hÕt toµn bé qu¸ tr×nh x¶y ra trong c«ng ty v× thÕ nã kh«ng ph¶n ¸nh ®óng c¸c chi phÝ bá ra v× cã khi cã lo¹i chi phÝ kh«ng liªn quan g× ®Õn s¶n xuÊt nh÷ng vÉn ®­îc tÝnh ®Õn nh­ nh÷ng kho¶n chiÕm dông vèn cña kh¸ch hµng. Gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty ®­îc tiÕn hµnh ®Þnh kú do ®ã nã kh«ng phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Trong kinh tÕ thÞ tr­êng mäi c¬ héi ®Õn vµ ®i rÊt nhanh nh÷ng nguy c¬ ®Õn nhanh nh­ng ra ®i chËm nã ®Ó l¹i hËu qu¶ lín cÇn cã thêi gian kh¾c phôc. NÕu chØ cã b¸o c¸o ®Þnh kú th× sÏ kh«ng ®ñ th«ng tin ®Ó dù b¸o, n¾m b¾t phßng vµ chèng l¹i c¸c nguy c¬. C¸c ®èi thñ c¹nh tranh lu«n r×nh rËp c¸c s¬ hë cña C«ng ty ®Ó chiÕm lÊy thÞ tr­êng vµ g©y thiÖt h¹i ®Õn C«ng ty nh­ gi¶m gi¸ hoÆc t¨ng chiÕt khÊu... M¸y mãc thiÕt bÞ ®Òu cò vµ l¹c hËu lµm chi phÝ khÊu hao lµ rÊt lín (th­êng m¸y mãc thiÕt bÞ sö dông tõ 10 ®Õn 20n¨m, cã m¸y mãc thiÕt bÞ sö dông gÇn 30 n¨m) ¶nh h­ëng tíi tiÕn ®é hîp ®ång. C«ng t¸c nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶ nªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh còng ph¸t triÓn kÐm g©y cho c«ng t¸c qu¶n trÞ chi phÝ gÆp c¸c khã kh¨n, khã n¾m b¾t ®­îc xu h­íng s¶n xuÊt nªn kÕ ho¹ch chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu, nhiªn liÖu, b¶o d­ìng m¸y mãc nhiÒu khi kh«ng s¸t víi thùc tÕ. C«ng ty thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n trÞ chi phÝ theo c¬ chÕ kho¸n th× lu«n ph¶i theo dâi, qu¶n lý, gi¸m s¸t chÆt chÏ vÒ kü thuËt cña s¶n phÈm, chÊt l­îng nguyªn vËt liÖu sö dông s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cã ®óng víi yªu cÇu kü thuËt kh«ng ? v× nÕu kh«ng theo dâi chÆt chÏ th× ph©n x­ëng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cã thÓ ®­a ra nh÷ng nguyªn vËt liÖu cã chÊt l­îng kh«ng tèt, rÎ tiÒn h¬n vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Ó chi phÝ s¶n xuÊt nhá h¬n sè tiÒn kho¸n,...H¬n n÷a, nhiÒu khi sè tiÒn kho¸n (chi theo dù to¸n tr­íc) ®­a ra cã thÓ thÊp h¬n so víi thùc tÕ thùc hiÖn, do ®ã viÖc dù to¸n møc kho¸n lµ rÊt khã, lu«n ph¶i biÕn ®æi ®Ó phï hîp víi tõng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. VËy nh­îc ®iÓm c«ng t¸c qu¶n trÞ chi phÝ ë C«ng ty C¬ khÝ 120 cÇn ph¶i kh¾c phôc nhanh chãng ®Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao. ch­¬ng III mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n trÞ chi phÝ t¹i c«ng ty c¬ khÝ 120 KÓ tõ khi nÒn kinh tÕ n­íc ta chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®· b­íc ®Çu thÝch nghi víi m«i tr­êng kinh doanh míi víi nhiÒu thêi c¬ vµ th¸ch thøc míi. C¸c doanh nghiÖp ph¶i tù h¹ch to¸n vµ tÝnh to¸n chi phÝ sao cho hîp lý. Víi ph­¬ng ch©m qu¶n lý chi phÝ cµng ®óng, cµng chÆt chÏ th× hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cµng cao. Tuy nhiªn cßn phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè bªn trong vµ bªn ngoµi t¸c ®éng ¶nh h­ëng. C«ng t¸c qu¶n trÞ chi phÝ kinh doanh trong ngµnh c¬ khÝ n­íc ta cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ ë møc thÊp, b¶n th©n ngµnh vÉn ch­a n¾m râ b¶n chÊt, néi dung, môc ®Ých vµ sù cÇn thiÕt cña qu¶n trÞ chi phÝ kinh doanh ®èi víi ngµnh nÒn viÖc tÝnh to¸n chi phÝ thùc tÕ ®Ó ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh phÇn nhiÒu vÉn ph¶i dùa vµo c«ng cô tÝnh gi¸ thµnh. Ngay tõ ®Çu thÕ kû nµy, ng­êi ta b¾t ®Çu thùc hiÖn ë xÝ nghiÖp tiÕn bé trªn thÕ giíi viÖc tÝnh to¸n chi phÝ qu¶n trÞ bªn c¹nh tÝnh to¸n tµi chÝnh víi t­ c¸ch gÇn nh­ mét ph­¬ng ph¸p ®· ®­îc thö nghiÖm cña kÕ to¸n kÐp vµo lÜnh vùc bé phËn kÕ to¸n míi. Ng­êi ta gäi lµ kÕ to¸n chi phÝ hay lµ kÕ to¸n qu¶n trÞ. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nã ph­¬ng ph¸p nµy ®· chøng minh lµ ph­¬ng ph¸p rÊt m¹nh nh»m ®¸p øng c¸c môc tiªu vµ cã tÝnh biÖn chøng cña tÝnh to¸n chi phÝ qu¶n trÞ vµ kÕt qu¶. Ng­êi ta ®· liªn tôc so¹n th¶o c¸c tÝnh to¸n phô trªn c¸c biÓu kh¸c nhau vµ ®­a c¸c sè liÖu vµo b¶ng tuú theo c¸c môc ®Ých sö dông rÊt kh¸c nhau vµ lu«n lu«n ®æi míi chóng. ThÊy râ ®­îc sù cÇn thiÕt cña viÖc ¸p dông c«ng t¸c qu¶n trÞ chi phÝ kinh doanh vÒ s¶n xuÊt trong ngµnh c¬ khÝ hiÖn nay cña c«ng ty, trong bµi viÕt nµy em sÏ ®­a mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tÝnh chi phÝ kinh doanh mµ theo em nã cã thÓ gióp mét phÇn nµo ®ã cho C«ng ty tÝnh to¸n cã hiÖu qu¶ h¬n. 3.1. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n trÞ chi phÝ kinh doanh ë C«ng ty c¬ khÝ 120 Ta nhËn thÊy r»ng viÖc C«ng ty sö dông ph­¬ng ph¸p tÝnh chi phÝ kinh doanh hiÖn nay t­¬ng ®èi phøc t¹p v× trong ®ã nã liªn quan ®Õn viÖc tËp hîp cña nhiÒu lo¹i chi phÝ nhiÒu kho¶n môc. Ph­¬ng ph¸p nµy cã lîi lµ cã thÓ biÕt râ ®­îc c¸c kho¶n môc chi cã chi phÝ lµ bao nhiªu cho tõng lo¹i s¶n phÈm. Nh÷ng ph­¬ng ph¸p nµy nÕu dïng ®Ó ®­a ra c¸c th«ng tin nhanh cÇn thiÕt cho viÖc ra quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh lµ kh«ng thÓ ®­îc v× viÖc tËp hîp nã rÊt phøc t¹p. Do c¸c kho¶n môc qu¸ chi tiÕt nªn nhiÒu khi g©y r¾c rèi cho viÖc tËp hîp v× trong khi s¶n xuÊt sÏ cã nhiÒu lo¹i chi phÝ ph¸t sinh. §Ó ®¬n gi¶n ho¸ c«ng t¸c tÝnh to¸n th× nh÷ng kho¶n môc nµo cã cïng tÝnh chÊt, cïng néi dung chi phÝ vÒ kinh tÕ ta sÏ tËp hîp vµo mét ®iÓm. Qua bµi viÕt nµy em sÏ ®­a ra mét sè biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tÝnh chi phÝ kinh doanh t¹i C«ng ty c¬ khÝ 120. §Ó thùc hiÖn biÖn ph¸p nµy c«ng viÖc ®Çu tiªn ph¶i lµm lµ ph©n lo¹i chi phÝ kinh doanh. §©y chÝnh lµ b­íc ®Çu tiªn cña tÝnh chi phÝ kinh doanh. * TÝnh chi phÝ kinh doanh theo lo¹i Qua viÖc ph©n tÝch, ta cã thÓ ph©n lo¹i chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp ra lµm c¸c lo¹i sau: - L­¬ng: §­îc tËp hîp tõ b¶ng l­¬ng vµ c¸c h×nh tr¶ l­¬ng (cã thÓ lµ tr¶ l­¬ng theo thêi gian hoÆc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm). L­¬ng nµy cã thÓ tËp hîp tõ c¸c lo¹i chi phÝ liªn quan trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Õn c«ng viÖc s¶n xuÊt. Trong chi phÝ kinh doanh gi¸n tiÕp ®Õn viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cã thÓ bao gåm mét vµi lo¹i chi phÝ nh­: Chi phÝ vÒ y tÕ, chi phÝ c«ng ®oµn, chi chÕ ®é cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong ®¬n vÞ, c«ng t¸c ®µo t¹o båi d­ìng nghiÖp vô, c«ng t¸c vÒ th«ng tin tuyªn truyÒn, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc, chi phÝ cho ph¸t minh s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt... - BHXH: ®­îc trÝch theo phÇn tr¨m l­¬ng theo tû lÖ quy ®Þnh. - Lo¹i chi phÝ vÒ vËt t­: Cã thÓ ®­îc tËp hîp tõ c¸c chøng tõ xuÊt khÈu vËt t­, hoÆc theo møc chªnh lÖch gi÷a ®Çu kú vµ cuèi kú. Trong chi phÝ vÒ vËt t­ cã thÓ bao gåm mét sè lo¹i chi phÝ sau: Chi phÝ vÒ nhiªn liÖu, chi phÝ vÒ vËt liÖu, chi phÝ vÒ ®iÖn lùc. - KHTSC§: ViÖc tËp hîp dùa trªn nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®inh. Cã thÓ sö dông ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao gi¶m dÇn hoÆc khÊu hao theo kÕt qu¶ ®¹t ®­îc. - L·i vÒ vèn s¶n xuÊt: §ã lµ phÇn l·i mµ C«ng ty cÇn ph¶i chi tr¶ cho viÖc sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty cã thÓ tr¶ l¹i cho viÖc vay ng©n s¸ch, vay ng©n hµng hoÆc vèn liªn doanh liªn kÕt. Ph­¬ng ph¸p tÝnh l·i nÕu l·i vÒ vèn cè ®Þnh cã thÓ tÝnh b»ng ph­¬ng ph¸p tÝnh sè tiÒn l¹i theo gi¸ trÞ cßn l¹i hoÆc theo gi¸ trÞ b×nh qu©n. Cßn nÒn tÝnh l·i cho viÖc sö dông vèn l­u ®éng th× cã thÓ tÝnh l·i dùa trªn c¬ së tû lÖ suÊt ng©n hµng. - TiÒn thuª m­în tµi s¶n trong ®ã gåm: + Thuª m­în cÈu. + Thuª m­în ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn. v. .v - ThuÕ sö dông ®Êt. - Chi phÝ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. - ThiÖt h¹i trong s¶n xuÊt kinh doanh: Cã thÓ do ®Òn bï tai n¹n, ph¹t, thiÖt h¹i do b·o lò lôt, thiªn tai.v...v Sau khi ®· ph©n c¸c lo¹i chi phÝ kinh doanh theo lo¹i, ta cÇn ph¶i quy tËp nã vµo c¸c ®iÓm tÝnh chi phÝ kinh doanh. §©y chÝnh lµ b­íc thø hai cña c«ng viÖc tÝnh chi phÝ kinh doanh. * TÝnh chi phÝ kinh doanh theo ®iÓm ë C«ng ty c¬ khÝ 120 ta cÇn hiÓu ®iÓm chi phÝ lµ g× th× sù ph©n bæ nµy dÔ dµng h¬n. "§iÓm chi phÝ kinh doanh lµ lÜnh vùc bé phËn cña doanh nghiÖp ®­îc giíi h¹n theo chøc n¨ng, cã tÝnh tæ chøc hoÆc theo c¸c tiªu thøc kh¸c mµ chi phÝ g©y ra t¹i chç ®ã sÏ ®­îc tËp hîp lµm s¸ng tá kÕ ho¹ch ho¸ vµ kiÓm tra". - Chi phÝ cho ®iÓm qu¶n trÞ: Chi phÝ cho ban gi¸m ®èc cïng c¸c phßng ban gi¸n tiÕp. - Chi phÝ b¸n hµng: Chi phÝ cho nh©n viªn b¸n hµng, kho tµng, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c phôc vô b¸n hµng. - Chi phÝ s¶n xuÊt: Trong ®iÓm chi phÝ s¶n xuÊt cßn cã c¸c ®iÓm chi phÝ nhá h¬n ®ã lµ chi phÝ c¸c ph©n x­ëng mµ ë ®©y C«ng ty cã 4 ph©n x­ëng: Ph©n x­ëng söa ch÷a; ph©n x­ëng s¶n xuÊt, ph©n x­ëng c¬ khÝ: Chi phÝ kinh doanh §iÓm b¸n hµng §iÓm s¶n xuÊt §iÓm qu¶n trÞ S¬ ®å ho¸ c¸c ®iÓm chi phÝ kinh doanh. §Ó tiÖn lîi cho viÖc tÝnh to¸n vµ tËp hîp sè liÖu ta cã thÓ sö dông tÝnh to¸n theo b¶ng sau: B¶ng 28: B¶ng tÝnh chi phÝ kinh doanh TT §iÓm chi phÝ Lo¹i chi phÝ Sè liÖu ban ®Çu §iÓm qu¶n trÞ §iÓm s¶n xuÊt §iÓm b¸n hµng 1 L­¬ng 241.898.845 76.214.700 98.951.470 66.732.675 2 BHXH 22.970.795 6.634.587 8.613.856 7.722.325 I Chi phÝ lao ®éng 264.896.640 82.849.287 107.565.326 74.455.027 3 VËt liÖu 1.793.027.250 2.053.431 1.308.319.700 32.654.119 4 Nhiªn liÖu+ ®iÖn lùc 117.550.290 47.570.350 65.987.657 3.992.183 II Chi phÝ vËt t­ 1.910.577.540 49.623.781 137.307.357 486.646.302 5 Chi phÝ TSC§ 34.092.685 8.550.000 22.855.745 2.686.940 6 L·i vèn s¶n xuÊt 53.388.712 - 37.854.027 15.534.685 7 ThuÕ ®Êt 7.936.189 - 5.876.215 2.059.974 8 ThiÖt h¹i trong SX-KD 11.740.047 - 8.745.059 2.994.988 9 Chi kh¸c 168.646.140 21.850.000 100.781.975 46.004.165 Tæng céng: 2.451.250.140 162.837.068 1.657.985.704 630.382.081 Ph­¬ng ph¸p x©y dùng c¸c ®iÓm chi phÝ kinh doanh vµ ®­îc quy n¹p vµo b¶ng tÝnh chi phÝ kinh doanh ®­îc sö dông ë nhiÒu c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn, nã cã lîi thÕ lµ ®¬n gi¶n cã thÓ tÝnh to¸n nhanh vµ ®é chÝnh x¸c cao. ë mçi ®iÓm tÝnh chi phÝ kinh doanh còng cÇn ph¶i b¶ng tÝnh chi phÝ. B¶ng 29: b¶ng tÝnh chi phÝ kinh doanh cho ®iÓm qu¶n trÞ sstt ®iÓm chi phÝ lo¹i chi phÝ bé m¸y qu¶n trÞ vµ c¸c phßng ban 1 L­¬ng 76.214.700 2 BHXH 6.634.587 3 VËt liÖu 2.053.431 4 §iÖn 47.570.350 5 Chi phÝ TSC§ 8.550.000 6 Chi kh¸c 21.850.000 Tæng céng: 162.873.068 b¶ng 30: b¶ng tÝnh chi phÝ cho ®iÓm s¶n xuÊt tt ®iÓm chi phÝ lo¹i chi phÝ sè liÖu ban ®Çu Ph©n X­ëng kÕt cÊu Ph©n X­ëng c¬ khÝ Ph©n X­ëng söa ch÷a 1. L­¬ng 98.951.470 27.841.000 49.515.800 21.594.670 2 BHXH 8.613.856 2.715.900 2.875.956 3.022.000 3 VËt liÖu 1.308.319.700 875.098.700 231.750.000 201.471.000 4 Nhiªn liÖu+®iÖn lùc 65.987.657 22.785.000 30.857.000 12.345.657 5 Chi phÝ vËt t­ 137.307.357 897.883.700 262.607.000 213.816.657 6 Chi phÝ TSC§ 22.855.745 8.597.400 12.900.000 1.358.345 7 L·i vèn SX 37.854.027 12.357.000 18.479.267 7.017.760 8 ThuÕ ®Êt 5.876.215 - 4.855.107 1.021.108 9 ThiÖt hai trong SX-KD 8.745.059 3.587.450 5.157.609 - 10 Chi kh¸c l·i vèn SX 100.781.975 24.958.375 38.788.000 37.035.600 Tæng céng 1.657.985.704 977.940.825 395.178.739 284.866.140 b¶ng 31: b¶ng tÝnh chi phÝ cho ®iÓm b¸n hµng STt ®iÓm chi phÝ lo¹i chi phÝ chi phÝ b¸n hµng 1 L­¬ng 66.732.675 2 BHXH 7.722.325 3 VËt liÖu 32.654.119 4 Nhiªn liÖu+ ®iÖn lùc 3.992.183 5 Chi phÝ TSC§ 2.686.940 6 L·i vèn s¶n xuÊt 15.534.685 7 ThuÕ ®Êt 2.059.974 8 ThiÖt h¹i trong SX-KD 2.994.988 9 Chi kh¸c 46.004.165 Tæng céng: 630.382.081 *TÝnh chi phÝ kinh doanh theo ®èi t­îng Tõ sù tËp hîp ph©n lo¹i vµ tËp hîp theo ®iÓm ë trªn ®©y chÝnh lµ b­íc ph©n bá vµ tÝnh chi phÝ kinh doanh theo ®èi t­îng. Ta sÏ ph¶i tr¶ lêi c©u hái “Chi phÝ kinh doanh cña C«ng ty xuÊt hiÖn nh»m môc ®Ých g×” TÝnh chi phÝ kinh doanh theo ®èi t­îng cã nhiÖm vô tÝnh to¸n c¸c chi phÝ s¶n xuÊt còng nh­ gi¸ thµnh s¶n phÈm cho tõng ®¬n vÞ kÕt qu¶. §©y lµ c¬ sö x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm vµ C«ng ty sÏ ph¶i quyÕt ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm tèi thiÓu lµ bao nhiªu ®Ó kh«ng ph¶i ®ãng cña s¶n xuÊt vµ x¸c ®Þnh gi¸ mua tèi ®a mµ C«ng ty cã thÓ mua nguyªn v¹t liÖu ®Ó ®¶m b¶o hoµ vèn. TÝnh chi phÝ kinh doanh theo ®èi t­îng ë C«ng ty nªn lµ tÝnh theo ®èi t­îng s¶n phÈm cã nghÜa lµ tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm. Tõ ®©y C«ng ty cÇn lùa chän ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh cho phï hîp víi ®Æ ®iÓm cña C«ng ty tõ sù nghiªn cøu lý thuyÕt céng víi thùc tÕ cña C«ng ty em xin ®Ò nghÞ c¸ch tÝnh gi¸ nh­ sau: ®ã lµ ph­¬ng ph¸p bæ sung chi tiÕt. §©y lµ ph­¬ng ph¸p” quan t©m ®Õn viÖc x¸c ®Þnh vµ sö dông hÖ sè tÝnh bæ sung ë tõng lÜnh vùc bé phËn doanh nghiÖp” Sau ®©y lµ mÉu biÓu gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty c¬ khÝ 120 theo ph­¬ng ph¸p míi: TT Tiªu thøc Gi¸ trÞ 1 Chi phÝ vËt t­ trùc tiÕp 1.308.319.700 2 Chi phÝ vËt t­e gi¸n tiÕp 662.257.804 I Chi phÝ vËt t­ 1.910.577.504 3 TiÒn l­¬ng trùc tiÕp 220.529.845 4 Chi phÝ tiÒn l­¬ng chung 44.339.795 II Chi phÝ lao ®éng 26.486.640 I + II Chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp 2.235.447.144 5 Chi phÝ qu¶n trÞ chung 283.221.288 6 Chi phÝ tiªu thô chung 630.382.081 I + II + 5 + 6 = Gi¸ thµnh = 3.149.050.531 Theo ph­¬ng ph¸p tÝnh nµy gi¸ thµnh cña s¶n phÈm s¶n xuÊt kh«ng ®æi so víi c¸ch tÝnh cña doanh nghiÖp víi gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Òu lµ: 3.149.050.531vn® 3.2. Mét sè gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc qu¶n lý ®Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tÝnh chi phÝ kinh doanh cã hiÖu qu¶ §Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tÝnh chi phÝ kinh doanh C«ng ty c¬ khÝ 120 cÇn ph¶i: + Thèng nhÊt vÒ ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n, mÉu biÓu. + Ra c¸c v¨n b¶n qui ®Þnh chÕ ®é b¸o c¸o kÕt qu¶ thùc hiÖn cã kÌm theo ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn ®Ó hiÓu râ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty + Ra c¸c c¬ chÕ th­ëng ph¹t khuyÕn khÝch víi c¸c ph©n x­ëng cã kh¶ n¨ng tæ chøc s¶n xuÊt, vµ cã thµnh tÝch tèt. + CÇn ph¶i dùa trªn kÕt qu¶ b¸o c¸o kinh doanh cña C«ng ty ®Ó ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh hîp lý. Trong qu¶n lý vÒ kÕ to¸n, hiÖn t¹i C«ng ty c¬ khÝ 120 ®ang duy tr× chÕ ®é h¹ch to¸n theo kho¶n môc chi (gåm cã 52 kho¶n môc chi theo quyÕt ®Þnh 574). Trong ®ã ghi râ tõng yÕu tè c«ng viÖc do ®ã dÉn ®Õn møc ®é chÝnh x¸c khi cËp nhËt sè liÖu kh«ng thùc tÕ ngoµi ra C«ng ty ch­a cã mét ®éi ngò chuyªn m«n lµm vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ do vËy cÇn cã biÖn ph¸p lµ: + CÇn ph¶i tæ chøc mét phßng ban trong ®ã bao gåm ®éi ngò c¸n bé cã nghiÖp vô chuyªn m«n ®­îc häc qua chuyªn ngµnh kÕ to¸n qu¶n trÞ ®Ó hiÓu râ ®­îc môc ®Ých , néi dung, ph­¬ng ph¸p cña viÖc tÝnh to¸n chi phÝ kinh doanh. Phßng nµy cÇn ®­îc trang bÞ hÖ thèng m¸y vi tÝnh ®Ó cã thÓ cËp nhËt vµ xö lý sè liÖu mét c¸ch nhanh chãng, cung cÊp kÞp thêi cho nh÷ng bé phËn cÇn sö dông sè liÖu cho nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cung cÊp th«ng tin nhanh cña kÕ to¸n qu¶n trÞ cho bé phËn qu¶n lý C«ng ty. + Do cÇn ph¶i tÝnh chÝnh x¸c ®Õn tõng ®iÓm chi phÝ nªn ë mçi ®iÓm chi phÝ còng cÇn tæ chøc c¸c bé phËn chuyªn m«n lµm c«ng t¸c tÝnh chÝnh x¸c mäi chi phÝ chi ra trªn ph­¬ng diÖn b¶o toµn tµi s¶n theo ph­¬ng diÖn hiÖn vËt. + Ph¶i bãc t¸ch vµ cËp nhËt sè liÖu theo ®óng néi dung kinh tÕ cña kÕ to¸n qu¶n trÞ . Ph¶i bãc t¸ch cho ®óng nh÷ng chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. + CÇn ph¶i cã sù ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch th­êng xuyªn vÒ kÕt cÊu thùc hiÖn theo c¸c n¨ng lùc sö dông thiÕt bÞ. Do ngµnh c¬ khÝ cÇn ph¶i sö dông mét khèi l­îng tµi s¶n cè ®Þnh kh¸ lín v× vËy cÇn th­êng xuyªn tæ chøc ®¸nh gi¸ l¹i gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh. + Ph¶i cã ®­îc mét sù qu¶n lý ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c thêi h¹n cña c¸c thiÕt bÞ ®­a vµo söa ch÷a. Ph¶i cã ®­îc ph­¬ng ph¸p ®iÒu chØnh chi phÝ nhanh khi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt thay ®æi nh»m môc ®Ých thùc hiÖn dóng thêi h¹n hîp ®ång s¶n xuÊt s¶n phÈm. 3.3. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m sö dông c«ng cô kÕ to¸n qu¶n trÞ trong viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ chi phÝ kinh doanh * §æi míi kü thuËt §æi míi kü thuËt nãi chung vµ trong ngµnh c¬ khÝ nãi riªng lµ mét trong nh÷ng c¸ch ®Ó t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng, gi¶m chi phÝ vµ gi¶m gi¸ thµnh. Víi gi¸c ®é kinh tÕ, môc tiªu cuèi cïng cña ®æi míi kü thuËt lµ lµm t¨ng khèi l­îng s¶n phÈm hµng hãa víi l­îng tiªu hao lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ tÝnh trªn ®¬n vÞ s¶n phÈm Ýt h¬n so víi tr­¬vs ®æi míi. Ta biÕt r»ng, thêi ®iÓm ®æi míi kü thuËt lµ thêi ®iÓm bá thiÕt bÞ cò ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶ thay vµo ®ã lµ nh÷ng thiÕt bÞ míi ho¹t ®éng hiÖu qu¶ h¬n, cã vÞ trÝ v« cïng quan träng. CÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc chÝnh x¸c thêi ®iÓm ®æi míi nµy. C«ng cô kÕ to¸n qu¶n trÞ víi viÖc tÝnh to¸n th­êng xuyªn c¬ thÓ x¸c ®Þnh ®­îc thêi ®iÓm ®æi míi nµy. KÕ to¸n qu¶n trÞ cã thÓ tÝnh to¸n ®­îc gi¸ trÞ hiÖu qña sö dông cña tõng thiÕt bÞ, tÝnh to¸n ®­îc chªnh lÖch gi÷a lîi Ých, t¸c h¹i cña viÖc sö dông thay thÕ thiÕt bÞ cò b»ng thiÕt bÞ míi. §æi míi kü thuËt chØ ®­îc chÊp nhËn øng dông vµo s¶n xuÊt khi xÐt thÊy cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n so víi tr­íc khi ch­a ®æi míi. HiÖu qu¶ kinh tÕ ®ã ph¶i ®­îc chøng minh b»ng viÖc lµm n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng, chi phÝ gi¶m, lîi nhuËn t¨ng nhiÒu h¬n tr­íc. * Tæ chøc vµ khai th¸c vµ qu¶n lý lao ®éng - Tæ chøc khai th¸c vµ qu¶n lý lùc l­îng s¶n xuÊt hÖ c¬ quan gi¸n tiÕp cña ngµnh tõ trªn xuèng d­íi vµ mèi quan hÖ lùc l­îng s¶n xuÊt cña hÖ c¬ quan gi¸n tiÕp nµy víi lùc l­îng s¶n xuÊt trùc tiÕp. Cã nghÜa lµ viÖc tæ chøc khai th¸c vµ qu¶n lý lùc l­îng lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ n¾m trong c¸c c¬ quan l·nh ®¹o trong ngµnh c¬ khÝ lµm sao ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu c¬ b¶n lµ truyÒn ®¹t ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt vµ ph¶n håi kÕt qu¶ thùc hiÖn h÷ng ph­¬ng h­íng ®ã b»ng c¸c sã liÖu vÒ kinh tÕ, kü thuËt nhanh chãng vµ chÝnh x¸c. Trªn c¬ së, kÕt qu¶ ®ã, ph©n tÝch ®­îc nh÷ng chç m¹nh chç yÕu b»ng nh÷ng sè liÖu kinh tÕ kü thuËt cô thÓ, ®Ó cã biÖn ph¸p míi bæ xung kÞp thêi nh»m kh«ng ngõng khai th¸c vµ qu¶n lý tèt h¬n. §Ó lµm ®­îc tèt cÇn ph¶i kh«ng ngõng c¶i tiÕn néi dung tæ chøc lao ®éng khoa häc trong c¸c c¬ quan gi¸n tiÕp tõ trªn xuèng d­íi trªn c¬ së chøc n¨ng, nhiÖm vô cô thÓ cña mçi cÊp, mçi tæ chøc vµ mâi con ng­êi cô thÓ, lµm s¸ng tá c¸c chøc n¨ng cña c¸n bé tham m­u, c¸n bé nghiªn cøu , c¸n bé kiÓm tra. KÕt hîp hµi hoµ gi÷a c¸c chøc n¨ng trong ®ã chøc n¨ng ®iÒu khiÓn lµ chøc n¨ng ®éng lùc. - CÇn tæ chøc sö dông lao ®éng mét c¸ch khoa häc b»ng c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt ph¶n ¸nh lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ x· héi cÇn thiÕt trªn tõng lo¹i c«ng viÖc cô thÓ n»m trong quy tr×nh c«ng nghÖ cña ngµnh c¬ khÝ ®Ó tr¸nh viÖc l·ng phÝ lao ®éng kh«ng hîp lý. 3.4. T¨ng s¶n xuÊt s¶n phÈm s¶n xuÊt trªn c¬ së nghiªn cøu dù to¸n nhu cÇu cña thÞ tr­êng, tæ chøc tèt c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm hµng ho¸, tæ chøc tèt c¸c dÞch vô b¸n hµng Khi c¸c nh©n tè kh¸c æn ®Þnh th× viÖc t¨ng s¶n phÈm s¶n xuÊt theo nhu cÇu thÞ tr­êng sÏ biÓu hiÖn hiÖn kh¶ n¨ng qu¶n trÞ chi phÝ kinh doanh cña C«ng ty ®· thùc hiÖn thµnh c«ng. §Ó t¨ng s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ vµ dÞch vô thuéc lÜnh vùc c¬ khÝ, ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng réng lín trong thêi gian tíi, C«ng ty cÇn tiÕp tôc ®Èy m¹nh s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng truyÒn thèng, ®Æc biÖt lµ chó träng s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng kÕt cÊu thÐp nh­: cét ®iÖn, th¸p truyÒn h×nh.v.v... §ång thêi kÕt hîp víi viÖc nghiÖp cøu chÝnh x¸c nhu cÇu thÞ tr­êng ®Ó tõ ®ã thiÕt kÕ nh÷ng s¶n phÈm míi trªn c¬ së tËn dông n¨ng lùc s¶n xuÊt cña C«ng ty. Khi s¶n phÈm s¶n xuÊt tiªu thô ®­îc nhanh th× chøng tá vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty quay vßng nhanh, sè tiÒn tr¶ l·i vèn s¶n xuÊt trªn tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm sÏ gi¶m xuèng lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc h¹, khi ®ã c«ng t¸c chi phÝ kinh doanh sÏ ®¹t ®­îc hiÖu qu¶. kÕt luËn C¬ chÕ thÞ tr­êng b¾t buéc mäi doanh nghiÖp ph¶i v­¬n lªn tån t¹i vµ ph¸t triÓn. C«ng ty C¬ khÝ 120 lµ mét c«ng ty cã truyÒn thèng l©u n¨m vÒ s¶n xuÊt kinh doanh c¸c lo¹i s¶n phÈm kÕt cÊu thÐp. N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh, chiÕm lÜnh thÞ tr­êng vµ t¨ng lîi nhuËn lªn møc cã thÓ. Tuy vËy cã mét vÊn ®Ò c¶n trë nh÷ng c«ng viÖc trªn ®ã chÝnh lµ kinh doanh. §Ó cã thÓ c¹nh tranh vÊn ®Ò hµng ®Çu lµ gi¸ c¶ thÊp chÝnh lµ chi phÝ kinh doanh thÊp. Gi¶m chi phÝ kinh doanh chÝnh lµ yÕu tè c¬ b¶n cho viÖc h¹ gi¸ c¶ s¶n phÈm xuèng nh­ng sÏ lµ rÊt khã nÕu nh­ chóng ta kh«ng qu¶n trÞ ®­îc nh÷ng chi phÝ chóng ta bá ra. Do ®iÒu kiÖn vÒ thêi gian vµ tr×nh ®é cã h¹n nªn trong luËn v¨n tèt nghiÖp nµy cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. tµi liÖu tham kh¶o 1. Ph¹m V¨n §­îc: KÕ to¸n qu¶n trÞ vµ ph©n tÝch kinh doanh: Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª, Hµ Néi; 1995 2. GS. PTS NguyÔn §×nh Phan (chñ biªn): Qu¶n trÞ kinh doanh - nh÷ng vÊn ®Ò thùc tiÔn ë ViÖt Nam; Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi 1996 3. GS. PTS NguyÔn §×nh Phan (chñ biªn): Kinh tÕ vµ qu¶n lý c«ng nghiÖp; Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc, Hµ Néi 1997 4. TrÇn Hoµn Nam: KÕ to¸n - Tµi chÝnh - Qu¶n trÞ - Gi¸ thµnh; Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª, Hµ Néi 1995 5. GS. TS Ng« §×nh Giao (chñ biªn): Qu¶n trÞ kinh doanh tæng hîp trong c¸c doanh nghiÖp; Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc vµ kü thuËt; Hµ Néi 1997 6. T¹p chÝ tµi chÝnh sè 4/96 (trÝch bµi cña thÇy NguyÔn Ngäc HuyÒn) 7. T¹p chÝ kinh tÕ vµ dù b¸o th¸ng 6/96 (trÝch bµi cña thÇy NguyÔn Ngäc HuyÒn) 8. T¹p chÝ tµi chÝnh 4/95 (trÝch bµi cña thÇy NguyÔn Ngäc HuyÒn) môc lôc