Một số giải pháp nâng cao hiệu quả xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện

LÊ CẢM TRỊNH TIẾN VIỆT NGUYỄN VĂN THỦY VƯƠNG THỊ HÀ NGUYỄN XUÂN PHONG PHẠM XUÂN THẮNG LÊ THỊ THU HẰNG BÙI ĐỨC HẬU PHẠM THỊ TRANG Khái niệm tội phạm theo luật hình sự Việt Nam hiện hành và định hướng tiếp tục hoàn thiện trong tương lai (Kỳ 2 và hết) Tiếp tục đổi mới tư duy pháp lý trong pháp luật hình sự Việt Nam trước thách thức Cách mạng công nghiệp 4.0 (Kỳ 1) Vấn đề miễn chấp hành hình phạt Một số vướng mắc trong quyết định hình phạt đối với người dưới 18 tuổi phạm tội và giải pháp hoàn thiện Một số nguyên nhân và giải pháp nâng cao hiệu quả phòng ngừa tình hình tội phạm trộm cắp tài sản trên địa bàn Thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận Quy định pháp luật về chức năng đại diện chủ sở hữu toàn dân của Nhà nước đối với đất đai - Một số bất cập và kiến nghị hoàn thiện Hoàn thiện pháp luật về hạn chế quyền con người, quyền công dân trong Hiến pháp năm 2013 Một số giải pháp nâng cao hiệu quả xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện Hợp đồng có giá trị lớn theo quy định của pháp luật Hoa Kỳ, pháp luật của Vương quốc Anh và một số gợi ý cho Việt Nam MỤC LỤC Trang Số 04 (31) 2019 3 9 20 30 36 41 50 58 61 LE CAM TRINH TIEN VIET NGUYEN VAN THUY VUONG THI HA NGUYEN XUAN PHONG PHAM XUAN THANG LE THI THU HANG BUI DUC HAU PHAM THI TRANG Crime definition under Vietnamese criminal laws currently and orientations to continously complete in the future (Period 2 and end) Continuing to innovate legal thinking in Vietnamese criminal law before the challenge of Industrial Revolution 4.0 (Period 1) Some matters about penalty remisssion Several obstacles insentence determination for under 18-year-old person committing the crimes and completing solutions Some causes and solutions to improve the prevention of property theft crime in Phan Rang- Thap Cham city, Ninh Thuan province Legal regulations on the State’s function in representing the entire-people ownership for land - Some obstacles and recommendations Completing legal regulations on restricting human rights and citizens rights according to the Constitution in 2013 Some solutions to enhance efficiency of sanctioning administrative violations in managing conditional business lines Great value contracts under the United States of America and the United of Kingdom’s laws and some suggestions for Vietnam INDEX Page No 04 (31) 2019 3 9 20 30 36 41 50 58 61 58 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH... Khoa học Kiểm sát Số 04 - 2019 1. Các giải pháp hoàn thiện pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện Một là, khẩn trương, kịp thời ban hành văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành các luật mới. Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương cần phối hợp chặt chẽ trong quá trình tham mưu xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, tránh việc các văn bản ban hành có sự chồng chéo, mâu thuẫn với nhau, gây khó khăn cho việc áp dụng tại địa phương; tiếp tục rà soát các quy định của pháp luật còn bất cập để kịp thời sửa đổi, bổ sung một số quy định cho phù hợp tình hình thực tiễn. Cần thống nhất, hợp nhất các Nghị định số 167/2013/NĐ-CP và Nghị định số 185/2013/NĐ-CP, đồng thời rà soát, bãi bỏ những văn bản pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính (VPHC) trong lĩnh vực quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện không còn phù hợp. Chính phủ cần ban hành một Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện. Vì thực tế hiện nay, các hành vi vi phạm, hình thức xử phạt, mức xử phạt, thẩm quyền xử phạt... trong lĩnh vực này được quy định rải rác ở nhiều nghị định khác nhau của Chính phủ, vừa không tập trung, vừa đánh đồng cùng với các hành vi vi phạm bình thường khác do các tổ chức, cá nhân bình thường khác thực hiện. Chính phủ ban hành Nghị định số 96/2016/NĐ-CP ngày 01 tháng 7 năm 2016 quy định điều kiện về an ninh trật tự đối với một số ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, đồng thời Bộ trưởng Bộ Công an đã và đang dự thảo Thông tư hướng dẫn điều kiện về an ninh trật tự đối với một số ngành, nghề kinh doanh có điều kiện trong khi Chính phủ không ban hành một Nghị định riêng để quy định các hành vi vi phạm của các tổ chức, cá nhân kinh doanh ngành, nghề có điều kiện là bất hợp lý, khó khăn cho các cơ quan có thẩm quyền xử phạt. Các tổ chức, cá nhân kinh doanh ngành, nghề có điều kiện cũng không ý thức được trách nhiệm trong việc thực hiện nghiêm chỉnh pháp luật trong những ngành, nghề kinh doanh có điều kiện này. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG QUẢN LÝ NGÀNH, NGHỀ KINH DOANH CÓ ĐIỀU KIỆN * Công an Thành phố Hải Phòng BÙI ĐỨC HẬU* Để nâng cao hiệu quả công tác xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện, cần phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Bài viết sau đây đưa ra một số giải pháp về hoàn thiện pháp luật và các giải pháp về tổ chức và thực hiện trong xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện. Từ khóa: Xử phạt, vi phạm hành chính, kinh doanh có điều kiện. It is necessary to implement various solutions synchronously to enhance efficiency of sanctioning administrative violations in managing conditional business lines. The following paper proposes some solutions in law completion as well as organization and implementation of sanctioning administrative violations in managing conditional business lines. Keywords: Sanction, administrative violations, conditional business lines. 59Khoa học Kiểm sátSố 04 - 2019 BÙI ĐỨC HẬU Hai là, cần sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy chữa cháy; phòng, chống bạo lực gia đình và Nghị định số 185/2013/NĐ- CP ngày 15/11/2015 Quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực kinh doanh, thương mại, sản xuất, buôn bán hành giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Đồng thời, nên quy định mức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện theo hướng cao hơn mức phạt đối với hành vi tương tự khi vi phạm điều kiện ngành, nghề kinh doanh khác quy định ở các Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trên lĩnh vực thương mại hoặc Nghị định xử phạt chuyên ngành khác. Ba là, cần nâng cao mức xử phạt để ngăn ngừa hành vi sang nhượng Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh trật tự; bổ sung hành vi cần xử phạt là giả mạo điều kiện về bằng cấp và trình độ học vấn đối với người quản lý doanh nghiệp và nhân viên dịch vụ bảo vệ và hành vi cho người khác mượn tên tổ chức, cá nhân để thành lập doanh nghiệp dịch vụ bảo vệ... Bốn là, phân định lại tính chất và cách áp dụng các hình thức xử phạt. Việc phân biệt hình thức phạt chính, hình thức phạt bổ sung, hình thức vừa là phạt chính, vừa phạt bổ sung như hiện nay là phù hợp. Vấn đề đặt ra là cần xác định hình thức nào chỉ áp dụng phạt chính, hình thức nào chỉ áp dụng phạt bổ sung và hình thức nào có thể vừa áp dụng như là phạt chính, vừa có thể áp dụng như là phạt bổ sung cũng như việc phạt bổ sung có nhất thiết phải gắn với phạt chính hay không, nhằm đảm bảo đấu tranh kịp thời và hiệu quả với VPHC. Năm là, Bộ Tài chính cần sớm sửa đổi, bổ sung các quy định về quản lý, sử dụng tiền thu được từ xử phạt VPHC trong lĩnh vực quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện cho phù hợp theo hướng tăng chế độ bồi dưỡng cho lực lượng làm nhiệm vụ xử phạt VPHC trong lĩnh vực này để phù hợp với tình hình thực tế. 2. Các giải pháp về tổ chức và thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý ngành nghề kinh doanh có điều kiện * Thứ nhất, tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý ngành nghề kinh doanh có điều kiện Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật là yếu tố quan trọng nhằm đẩy mạnh, nâng cao nhận thức của cá nhân, tổ chức trong việc chấp hành pháp luật nói chung và pháp luật về xử phạt VPHC trong lĩnh vực quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện nói riêng. Chính vì vậy, các ngành, đơn vị các cấp (đặt biệt là Công an nhân dân các cấp) có trách nhiệm tổ chức quán triệt, phổ biến và triển khai thực hiện nghiêm túc các quy định, trình tự, thủ tục về điều kiện an ninh trật tự đối với lĩnh vực quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện; phương thức thủ đoạn của các loại tội phạm và hướng dẫn các cơ sở kinh doanh thực hiện chế độ thông tin báo cáo theo chủ động của Ngành. Tiếp tục mở rộng, nhân rộng và tăng cường các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về xử phạt VPHC, trong đó chú trọng về thủ tục xử phạt VPHC. Hình thức tuyên truyền, phổ biến phải mới mẻ, đa dạng; đặt biệt là phải công bố công khai thủ tục xử phạt VPHC trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về xử phạt VPHC, trên trang thông tin điện tử của cơ quan hành chính thực hiện thủ tục, trên các phương tiện thông tin đại chúng và niêm yết tại nơi tiếp công dân. 60 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH... Khoa học Kiểm sát Số 04 - 2019 Thứ hai, nâng cao năng lực, trách nhiệm của chủ thể có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Để nâng cao hiệu quả trong xử phạt VPHC nói chung và VPHC trong lĩnh vực quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện nói riêng thì vấn đề xây dựng đội ngũ công chức, lực lượng công an có thẩm quyền thực thi pháp luật trong lĩnh vực này cần tiến hành một số công việc sau: Một là, kiện toàn về tổ chức và quy chế hoạt động của các Đoàn kiểm tra liên ngành văn hóa, xã hội, trật tự an toàn xã hội các cấp, nhất là cấp thành phố và cấp huyện. Hai là, cần rà soát, đánh giá tổng thể năng lực của công chức, lực lượng công an có thẩm quyền (kể cả lực lượng cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội chuyên trách quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện) và các cơ quan thanh tra chuyên ngành có liên quan (Bộ, Sở, Phòng). Ba là, tăng cường công tác đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng công chức, lực lượng công an, những người trực tiếp xử phạt VPHC trong lĩnh vực kinh doanh ngành nghề có điều kiện. Tiếp tục đổi mới nội dung chương trình và phương thức đào tạo bồi dưỡng, chú trọng nâng cao kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ chuyên môn về công tác xử phạt VPHC. Kết hợp đào tạo chính quy với các hình thức đào tạo không chính quy về kiến thức pháp luật về xử phạt VPHC. Bốn là, cần xem xét lại việc thực hiện các quy định trong Nghị định số 158/2007/NĐ- CP ngày 27/10/2007 của Chính phủ về danh mục các vị trí công tác và thời hạn định kỳ chuyển đổi vị trí công tác đối với công chức, lực lượng công an. Theo Nghị định số 158/2007/NĐ-CP nêu trên thì quy định cán bộ, chiến sĩ cảnh sát quản lý các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện (Khoản 18 Điều 8 Nghị định số 158/2007/NĐ-CP) phải chuyển đổi vị trí công tác sau mỗi 03 năm. Năm là, quan tâm chế độ đãi ngộ cho công chức, lực lượng công an, cải cách tiền lương theo quan điểm coi tiền lương là hình thức đầu tư trực tiếp cho con người, đầu tư cho phát triển kinh tế - xã hội, góp phần nâng cao chất lượng công chức, lực lượng công an và hoạt động công vụ. Thứ ba, tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Thông qua công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm sát việc xử phạt VPHC, cần làm rõ được trách nhiệm của đơn vị được kiểm tra, giám sát; cụ thể như: tiếp nhận thông tin và phát hiện hành vi vi phạm; trình tự, cách thức, thành phần hồ sơ, thời gian xử phạt, việc lưu trữ hồ sơ xử phạt VPHC... Khi tổ chức kiểm tra, giám sát cần phát hiện những trường hợp vi phạm về thủ tục xử phạt VPHC như: lập biên bản xử phạt không đúng thành phần, vi phạm quy định về thời hạn ra quyết định xử phạt trễ hoặc không đúng quy định, không trao quyết định xử phạt thì không có giấy biên nhận cho người nộp quyết định; các hành vi khác cố tình giải quyết không theo thủ tục xử phạt VPHC... Trong các kết luận kiểm tra, giám sát cần chỉ ra những thiếu sót, khuyết điểm trong xử phạt VPHC, thực hiện trong xử phạt VPHC để yêu cầu thực hiện hoặc kiến nghị xử lý sai phạm, góp phần khắc phục những hạn chế, khuyết điểm trong xử phạt VPHC và đảm bảo thực hiện trong xử phạt VPHC ngày càng có hiệu quả. Công tác kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực ngành nghề kinh doanh có điều kiện cần được tăng cường, phối hợp với các cơ quan khác có thẩm quyền để bảo đảm việc giải quyết khiếu nại, tố cáo được thực hiện đúng quy định của pháp luật./.