Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhân sự tại Công ty Nhất Vinh

hoµn thµnh c«ng viÖc cña nh©n viªn cßn lµ c«ng viÖc quan träng, bëi v× nã lµ c¬ së ®Ó khen th­ëng, ®éng viªn khÝch lÖ hoÆc kû luËt nh©n viªn... gióp nhµ qu¶n lý tr¶ l­¬ng mét c¸ch c«ng b»ng. Nh÷ng viÖc ®¸nh gi¸ s¬ sµi theo c¶m tÝnh, theo chñ quan sÏ dÉn tíi nh÷ng ®iÒu tÖ h¹i trong qu¶n lý nh©n sù. TiÕn tr×nh ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng hoµn thµnh c«ng viÖc gåm 5 b­íc: X¸c ®Þnh môc tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng hoµn thµnh c«ng viÖc; HuÊn luyÖn nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c ®¸nh gi¸; Lùa chän ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ phï hîp; §¸nh gi¸ theo tiªu chuÈn mÉu trong thùc hiÖn c«ng viÖc; Trao ®æi víi nh©n viªn vÒ néi dung, ph¹m vi vµ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸. 5. Gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ l­¬ng bæng, phóc lîi TiÒn l­¬ng ®­îc biÓu hiÖn lµ sè tiÒn mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc tõ ng­êi sö dông lao ®éng cña hä thanh to¸n l¹i t­¬ng øng víi sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng mµ hä ®· tiªu hao trong qu¸ tr×nh t¹o ra cña c¶i trong x· héi. TiÒn l­¬ng cã vai trß lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc kÝch thÝch lîi Ých vËt chÊt ®èi víi ng­êi lao ®éng. V× vËy, ®Ó sö dông ®ßn bÈy tiÒn l­¬ng nh»m ®¶m b¶o s¶n xuÊt ph¸t triÓn, duy tr× mét ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é kü thuËt nghiÖp vô cao víi ý thøc kû luËt v÷ng, ®ßi hái c«ng t¸c tiÒn l­¬ng trong doanh nghiÖp ph¶i ®Æc biÖt coi träng. 6. T­¬ng quan nh©n sù Kh¸i niÖm: Quan hÖ vÒ t­¬ng quan nh©n sù bao gåm c¸c quan hÖ nh©n sù chÝnh thøc trong qu¶n lý nh­ thi hµnh kû luËt, th¨ng chøc, gi¸ng chøc, thuyªn chuyÓn, cho th«i viÖc, th­¬ng nghÞ tËp thÓ, gi¶i quyÕt tranh chÊp lao ®éng. 6.1. Thi hµnh kû luËt Thi hµnh kû luËt bao gåm h×nh ph¹t mét nh©n viªn kh«ng ®¸p øng tiªu chuÈn ®· Ên ®Þnh. Thi hµnh kû luËt lµ nh»m vµo hµnh vi sai tr¸i cña nh©n viªn, chø kh«ng nh»m vµo nh©n viªn nh­ mét c¸ nh©n. Môc ®Ých chñ yÕu cña thi hµnh kû luËt lµ nh»m ®¶m b¶o cho hµnh vi cña nh©n viªn phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña doanh nghiÖp. Do ®ã, thi hµnh kû luËt th­êng kh«ng ph¶i lµ mét gi¶i ph¸p tèi ­u. Th«ng th­êng, cã nhiÒu c¸ch thøc thuyÕt phôc nh©n viªn theo c¸c chÝnh s¸ch cña c«ng ty. Thi hµnh kû luËt ®óng lóc, ®óng c¸ch sÏ gióp nh©n viªn cã ý thøc kû luËt h¬n, cã n¨ng suÊt h¬n v× thÕ cã lîi cho nh©n viªn trong tiÕn hµnh c«ng t¸c. 6.2. Cho nghØ viÖc §©y lµ h×nh thøc kû luËt nÆng nhÊt. BÊt kú mét nh©n viªn nµo khi bÞ buéc th«i viÖc ®Òu g©y tæn th­¬ng cho hä vµ gia ®×nh hä. Do vËy, h×nh thøc nµy cÇn ph¶i ®­îc gi÷ vµ tiÕn hµnh mét c¸ch cÈn thËn vµ chu ®¸o. 6.3. Xin th«i viÖc Ngay c¶ khi c«ng ty cã nh÷ng nç lùc t¹o m«i tr­êng lµm viÖc tèt vÉn cã nh÷ng ng­êi xin th«i viÖc. Hä xin th«i viÖc th­êng r¬i vµo c¸c lý do sau: Hä thÊy kh«ng cã c¬ héi th¨ng tiÕn trong c«ng ty; Hä kh«ng ®­îc cÊp trªn quan t©m chó ý; Hä kh«ng hîp víi ®ång nghiÖp; C«ng viÖc qu¸ nhµm ch¸n, ®¬n ®iÖu; C«ng viÖc trong c«ng ty kh«ng hîp víi chuyªn m«n; BÊt m·n. v.v.. 6.4. Gi¸ng chøc §©y lµ mét viÖc bÊt ®¾c dÜ, chuyÓn mét nh©n viªn xuèng bËc thÊp h¬n vÒ nhiÖm vô vµ tr¸ch nhiÖm, bao gåm c¶ viÖc gi¶m tiÒn l­¬ng. CÇn ph¶i lµm chu ®¸o, theo thñ tôc, t×m mäi c¸ch gi¶m bít nh÷ng th­¬ng tæn ®èi víi ng­êi bÞ gi¸ng chøc. 6.5. Th¨ng chøc §ã lµ viÖc chuyÓn mét ng­êi lªn vÞ trÝ cao h¬n trong tæ chøc, bao gåm c¶ viÖc th¨ng l­¬ng vµ c¸i "t«i" ®­îc th¨ng hoa. 6.6. Thuyªn chuyÓn ViÖc thuyªn chuyÓn cã nhiÒu lý do ®a d¹ng, nhiÒu c«ng ty th­êng ¸p dông ch­¬ng tr×nh ®a d¹ng hãa c«ng viÖc b»ng c¸ch cho nh©n viªn lµm viÖc t¹i nhiÒu bé phËn phßng ban kh¸c nhau, lµm cho nh©n viªn ®a n¨ng ®a dông ®Ó khi cÇn thiÕt hä cã thÓ thuyªn chuyÓn c«ng t¸c hoÆc cã thÓ thµnh mét cÊp qu¶n lý viªn. Nhµ qu¶n lý viªn còng cÇn ph¶i chó ý tíi t©m lý cña mét sè nh©n viªn muèn thuyªn chuyÓn v× mét lý do lµnh m¹nh nµo ®ã. 6.7. VÒ h­u Cã hai t©m lý vÒ h­u: mét lµ do tuæi t¸c søc kháe, cã ng­êi th­êng lµm viÖc d­íi møc mong ®îi, c«ng ty cho vÒ h­u sím; hai lµ c«ng nh©n viªn cã tay nghÒ cao l¹i muèn vÒ h­u sím ®Ó cã lîi nhiÒu h¬n. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng vÒ nh©n sù vµ c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù t¹i C«ng ty NhÊt Vinh I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty 1. Sù ra ®êi C«ng ty NhÊt Vinh lµ doanh nghiÖp t­ nh©n ®­îc thµnh lËp theo giÊy phÐp sè 4006/ GP-TLDN ngµy 20/01/1999 cña UBND thµnh phè Hµ Néi. Lµ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, C«ng ty cã trô së chÝnh t¹i tÇng 4 nhµ 5 tÇng Kh¸ch s¹n Tuæi TrÎ sè 2 TrÇn Th¸nh T«ng - QuËn Hai Bµ Tr­ng - Hµ Néi. C«ng ty cã con dÊu riªng, cã tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng EXIMBANK. C«ng ty NhÊt Vinh cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, cã quyÒn vµ nghÜa vô theo luËt ®Þnh, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh trong sè vèn mµ C«ng ty cã vµ tù qu¶n lý, ho¹t ®éng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh ®· ®¨ng ký theo luËt doanh nghiÖp, ®ång thêi tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cña m×nh vµ lµm nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Ho¹t ®éng chÝnh cña C«ng ty lµ cung cÊp cho thÞ tr­êng nh÷ng thiÕt bÞ v¨n phßng nh­ m¸y vi tÝnh, m¸y in, m¸y photo, m¸y fax... Nguån vèn do C«ng ty qu¶n lý ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau: B¶ng 1: C¬ cÊu vèn cña C«ng ty §¬n vÞ: TriÖu ®ång ChØ tiªu 1999 2000 2001 Tæng vèn 4.281 7.264 8.580 Vèn cè ®Þnh 135 396 524 Vèn l­u ®éng 4.146 6.868 8.056 2. §Æc ®iÓm vÒ c¬ cÊu bé m¸y, lao ®éng, trang thiÕt bÞ cña C«ng ty 2.1. Tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty C¨n cø vµo nhiÖm vô, chøc n¨ng, ®Æc ®iÓm cña qu¸ tr×nh kinh doanh, tÝnh phøc t¹p cña viÖc ký hîp ®ång mua b¸n, xuÊt nhËp s¶n phÈm, bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty NhÊt Vinh ®­îc tæ chøc theo c¬ cÊu trùc tuyÕn - chøc n¨ng. S¬ ®å 1: S¬ ®å tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty Ban Gi¸m ®èc Phßng Hµnh chÝnh Phßng Tµi chÝnh KÕ to¸n Phßng PhÇn mÒm M¸y tÝnh Phßng Kü thuËt Phßng Kinh doanh Phßng VËt t­ ThiÕt bÞ * Gi¸m ®èc: Lµ ng­êi cã quyÒn lùc cao nhÊt, lµ ng­êi ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña C«ng ty, ®­îc phÐp sö dông con dÊu riªng. Gi¸m ®èc C«ng ty lµ ng­êi ra quyÕt ®Þnh chiÕn l­îc vµ chiÕn thuËt cho C«ng ty, lµ ng­êi cã quyÒn ®iÒu hµnh vµ ph©n cÊp ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. Gi¸m ®èc C«ng ty cã thÓ tù xem xÐt quyÕt ®Þnh thµnh lËp, tæ chøc l¹i, gi¶i thÓ hoÆc s¸p nhËt c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc. Gi¸m ®èc C«ng ty cã quyÒn ñy quyÒn cho cÊp d­íi thay m×nh ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng cña C«ng ty trong thêi gian Gi¸m ®èc v¾ng mÆt. * Bé m¸y gióp viÖc: Gåm v¨n phßng, c¸c phßng ban chuyªn m«n cã chøc n¨ng tham m­u, gióp viÖc cho Gi¸m ®èc trong qu¶n lý ®iÒu hµnh c«ng viÖc phï hîp víi ®iÒu lÖ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña C«ng ty. * Phßng Hµnh chÝnh: Tham m­u cho Gi¸m ®èc C«ng ty vÒ c«ng t¸c qu¶n lý v¨n phßng, héi nghÞ, v¨n th­ l­u tr÷, qu¶n lý vµ ®iÒu ®éng trang thiÕt bÞ v¨n phßng, c«ng t¸c b¶o vÖ vµ th«ng tin liªn l¹c. * Phßng Kü thuËt: Phô tr¸ch vÒ kinh tÕ, kÕ ho¹ch, kü thuËt vµ c¸c dù ¸n. Nh©n viªn cña Phßng ®ßi hái ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, sö dông m¸y vi tÝnh thµnh th¹o. * Phßng Tµi chÝnh KÕ to¸n: Cã nhiÖm vô cung cÊp th«ng tin kinh tÕ, qu¶n lý toµn bé c«ng t¸c tµi chÝnh - kÕ to¸n, qu¶n lý vèn, thu håi vèn, huy ®éng vèn. TËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ kinh doanh, ®¸nh gi¸ gi¸ thµnh s¶n phÈm qua c¸c lÇn xuÊt nhËp s¶n phÈm, tÝnh to¸n kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, theo dâi t¨ng gi¶m tµi s¶n vµ thanh quyÕt to¸n c¸c hîp ®ång kinh tÕ, ®ång thêi thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô ®èi víi Nhµ n­íc vÒ c¸c kho¶n ph¶i nép. * Phßng Kinh doanh: Cã nhiÖm vô n¾m b¾t nh÷ng biÕn ®éng trªn thÞ tr­êng tiªu thô, t×m kiÕm kh¸ch hµng cã nhu cÇu tiªu thô s¶n phÈm cña C«ng ty, gióp doanh nghiÖp t¨ng c­êng lîi nhuËn vµ ngµy cµng ph¸t triÓn. C¸c nh©n viªn cña Phßng Kinh doanh ph¶i biÕt sö dông m¸y vi tÝnh, thµnh th¹o nghiÖp vô kinh doanh, am hiÓu thÞ tr­êng vÒ lÜnh vùc mµ C«ng ty ®ang kinh doanh. * Phßng VËt t­ ThiÕt bÞ: Cã chøc n¨ng nhiÖm vô lo cung øng vËt t­ thiÕt bÞ cho viÖc söa ch÷a hay l¾p r¸p s¶n phÈm, kÕ ho¹ch dù tr÷ s¶n phÈm cña C«ng ty, kÕ ho¹ch dù tr÷ thiÕt bÞ nh»m phôc vô cho viÖc tiªu thô s¶n phÈm. * Phßng PhÇn mÒm - M¸y tÝnh: Gióp doanh nghiÖp söa ch÷a c¸c thiÕt bÞ vi tÝnh cho ®èi t¸c, kh¸ch hµng. NhËn xÐt: Bé m¸y cña C«ng ty ®­îc bè trÝ theo c¬ cÊu trùc tuyÕn - chøc n¨ng. §Æc ®iÓm cña c¬ cÊu nµy lµ ®iÒu hµnh theo ph­¬ng ph¸p mÖnh lÖnh hµnh chÝnh, mäi quyÕt ®Þnh ®­a ra ®Õn c¸c phßng ban triÓn khai thùc hiÖn. V× C«ng ty lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá nªn ¸p dông vµ bè trÝ theo c¬ cÊu nµy lµ hîp lý, tr¸nh ®­îc sù cång kÒnh. Gi¶i quyÕt c«ng viÖc theo hÖ ®­êng th¼ng cho phÐp ph©n c«ng lao ®éng theo tÝnh chÊt c«ng viÖc, tõng phßng ban phô tr¸ch tõng m¶ng vÊn ®Ò, ®ång trùc tiÕp ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn, thùc hiÖn c«ng viÖc chÞu sù chi phèi cña cÊp trªn, do vËy kh«ng t¹o ®­îc tÝnh linh ho¹t cho cÊp d­íi trong c«ng viÖc. 2.2. §Æc ®iÓm lao ®éng cña C«ng ty Do ®Æc ®iÓm lµ c«ng viÖc s¶n xuÊt kinh doanh nªn c«ng viÖc lu«n æn ®Þnh; v× vËy bè trÝ lao ®éng trong C«ng ty lu«n hîp lý. Do doanh nghiÖp ngµy cµng ph¸t triÓn nªn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña c«ng viÖc, C«ng ty ph¶i tuyÓn thªm lao ®éng ®Ó ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn ngµy cµng ph¸t triÓn. Yªu cÇu lao ®éng lµm trong C«ng ty ph¶i lµ nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é, cã n¨ng lùc, cã b»ng cÊp vµ søc kháe tèt. B¶ng 2: C¬ cÊu lao ®éng trong C«ng ty (1999 - 2001) ChØ tiªu N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 SL % SL % SL % Tæng sè lao ®éng 70 80 90 Ph©n theo tÝnh chÊt c«ng viÖc Lao ®éng trong danh s¸ch 3 4,3 4 5 4 4,4 Hîp ®ång 67 95,7 76 95 86 95,6 Ph©n theo tr×nh ®é, cÊp bËc §¹i häc 65 92,9 76 95 87 96,7 Trung cÊp + cao ®¼ng 5 7,1 4 5 3 3,3 Nam 42 60 48 60 56 62,2 N÷ 28 40 32 40 34 37,8 Nguån: Phßng Hµnh chÝnh * NhËn xÐt: Nh­ vËy lao ®éng trong n¨m 2001 lµ cao nhÊt; ®iÒu nµy chøng tá C«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn, ngµy cµng më réng thu hót thªm ®­îc lao ®éng. §Ó ®¶m b¶o c«ng viÖc lu«n tiÕn triÓn tèt, C«ng ty ph¶i tuyÓn thªm lao ®éng theo hîp ®ång ®Ó ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ph¸t triÓn. C¨n cø vµo sè liÖu trªn ta thÊy lao ®éng theo hîp ®ång chiÕm ®a sè. Khi tiÕn hµnh tuyÓn dông lao ®éng theo hîp ®ång th× ph¶i cÇn chi phÝ vµ chi phÝ nµy ®­îc tÝnh vµo chi phÝ nh©n c«ng; ®©y lµ mét trong c¸c yÕu tè trong gi¸ thµnh s¶n l­îng lµm t¨ng chi phÝ. §Ó gi¶m chi phÝ tuyÓn dông lao ®éng hîp ®ång, cÇn t¨ng sè l­îng trong biªn chÕ mét c¸ch phï hîp ®Ó dÔ dµng qu¶n lý ®­îc lao ®éng trong C«ng ty. C¨n cø vµo b¶ng c¬ cÊu trong C«ng ty, ta thÊy l­îng lao ®éng nam chiÕm tû lÖ cao h¬n v× c¸c phßng ban cã nhu cÇu nam lín h¬n do tÝnh chÊt cña c«ng viÖc. 2.3. §Æc ®iÓm trang thiÕt bÞ C«ng ty NhÊt Vinh lµ c«ng ty TNHH t­ nh©n; trang thiÕt bÞ cña C«ng ty t­¬ng ®èi tèt. Tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty vµo kho¶ng 3 tû ®ång. C«ng ty ®¶m nhËn cung cÊp c¸c mÆt hµng phÇn mÒm vµ ®å ®iÖn tö nh­ m¸y vi tÝnh, m¸y in, m¸y fax, photo... cho kh¸ch hµng. Trong thêi gian ho¹t ®éng ®­îc gÇn 4 n¨m nay, C«ng ty ®· tù trang thiÕt bÞ cho m×nh mét c¬ së vËt chÊt kü thuËt t­¬ng ®èi tèt. Th«ng qua h×nh thøc huy ®éng vèn, vèn bæ sung tõ c¸c quü ph¸t triÓn kinh doanh cña C«ng ty, nªn hiÖn nay gi¸ trÞ trang thiÕt bÞ cña C«ng ty ®· lªn tíi kho¶ng 6 tû. Víi thiÕt bÞ t­¬ng ®èi tèt nh­ vËy ®¶m b¶o phôc vô tèt cho viÖc kinh doanh l©u dµi cña C«ng ty. 3. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty B¶ng 3: KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty n¨m 1999 -2001 §¬n vÞ: triÖu ®ång ChØ tiªu 1999 2000 2001 Doanh thu 7.963 22.739 23.271 T¨ng so víi n¨m tr­íc (%) 185,6 2,3 Lîi nhuËn 1,5 15,9 19,5 T¨ng so víi n¨m tr­íc (%) 960 22,6 Nép ng©n s¸ch 1.428 1.688 1.755 T¨ng so víi n¨m tr­íc (%) 18,2 4,0 Nguån: Phßng Tµi chÝnh KÕ to¸n NhËn xÐt: Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ khã kh¨n, d­íi sù c¹nh tranh cña c¸c c«ng ty còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c, nh­ng víi kinh nghiÖm còng nh­ tr×nh ®é cña Gi¸m ®èc vµ cña ®éi ngò nh©n viªn ®· gióp C«ng ty v­ît qua khã kh¨n ®Ó gióp doanh nghiÖp t¨ng doanh thu vµ lîi nhuËn. Trong giai ®o¹n khã kh¨n nµy, C«ng ty còng gÆp chót khã kh¨n vÒ c«ng viÖc, nh­ng víi ®éi ngò nh©n viªn cã n¨ng lùc ®· t×m kiÕm ®­îc nh÷ng kh¸ch hµng lín cho C«ng ty, nh­ viÖc b¸n cho Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ hµng chôc chiÕc m¸y photo, m¸y in, fax, m¸y vi tÝnh... vµ nh÷ng b¹n hµng cã tiÕng kh¸c nh­ Bé Th­¬ng m¹i, Bé Tµi chÝnh....; chÝnh v× vËy mµ doanh thu vµ lîi nhuËn t¨ng lªn ®¸ng kÓ (doanh thu t¨ng tõ 22.739 lªn 23.271 triÖu ®ång, lîi nhuËn còng t¨ng tõ 15,9 lªn 19,5 triÖu ®ång). II. Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông nguån nh©n lùc cña C«ng ty 1. §¸nh gi¸ theo n¨ng suÊt lao ®éng N¨ng suÊt lao ®éng lµ mét chØ tiªu quan träng ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sö dông lao ®éng cña C«ng ty cã hiÖu qu¶ kh«ng. C¨n cø vµo n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n n¨m, ta cã thÓ thÊy ®­îc mét c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty cã thÓ t¹o ra bao nhiªu gi¸ trÞ. §Ó ph¶n ¸nh ®­îc hiÖu qu¶ lµm viÖc cña lao ®éng trong C«ng ty, ta cã b¶ng sau: B¶ng 4: N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n 1999 -2001 ChØ tiªu §¬n vÞ 1999 2000 2001 Tæng doanh thu TriÖu ®ång 7.963 22.739 23.271 Sè L§ BQ trong n¨m Ng­êi 70 80 90 N¨ng suÊt lao ®éng Tr.®/ng/n¨m 113,8 284,2 258,6 Nguån: Phßng Hµnh chÝnh NhËn xÐt: N¨ng suÊt lao ®éng n¨m 2000 t¨ng gÊp gÇn 2,5 lÇn so víi n¨m 1999. Nh­ng n¨m 2001 l¹i gi¶m ®«i chót, chØ ®¹t 91% so víi n¨m 2000. V× vËy, C«ng ty cÇn xem xÐt hiÖu qu¶ sö dông nh©n lùc cña m×nh. 2. §¸nh gi¸ theo quü tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp Thu nhËp b×nh qu©n cña c¸n bé c«ng nh©n viªn còng lµ mét chØ tiªu quan träng ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng trong C«ng ty. Thu nhËp cã thÓ ph¶n ¸nh ®­îc møc sèng cña ng­êi lao ®éng. Thu nhËp phô thuéc vµo quü tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp kh¸c (quü khen th­ëng, quü phóc lîi, thu tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c). NÕu quü l­¬ng cao th× ng­êi lao ®éng cã thu nhËp cao, ®êi sèng ®­îc c¶i thiÖn. B¶ng 5: Thu nhËp cña ng­êi lao ®éng trong C«ng ty ChØ tiªu §¬n vÞ 1999 2000 2001 Doanh thu TriÖu ®ång 7.963 22.739 23.271 Tèc ®é t¨ng doanh thu % 185,6 2,3 Quü l­¬ng n¨m TriÖu ®ång 253 816 964 Sè lao ®éng b×nh qu©n Ng­êi 70 80 90 N¨ng suÊt lao ®éng Tr.®/ng/n¨m 113,8 284,2 258,6 Tèc ®é t¨ng NSL§ % 149,7 - 9 Thu nhËp BQ 1 CBCNV Ng.®/ng/th¸ng 1.050 1.200 1.400 Tèc ®é t¨ng TNBQ % 14,3 16,6 NhËn xÐt: C¨n cø vµo b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy thu nhËp b×nh qu©n cña mét nh©n viªn t¨ng lªn hµng n¨m (1999 ¸ 2001). N¨m 1999 lµ 1.050 ng.®/ng­êi/th¸ng, n¨m 2000 lµ 1.200 ng.®/ng­êi/th¸ng vµ n¨m 2001 ®· lªn tíi 1.400 ng.®/ng­êi/th¸ng. §iÒu nµy cho thÊy C«ng ty lµm ¨n cã uy tÝn, lu«n gi÷ ®­îc mèi lµm ¨n víi kh¸ch cò vµ lu«n t×m kiÕm kh¸ch hµng míi, C«ng ty ®· cã ®Þnh h­íng më réng thÞ tr­êng trong t­¬ng lai. §iÒu nµy gióp n©ng cao ®êi sèng cña nh©n viªn trong C«ng ty, còng nh­ t¹o ®iÒu kiÖn cho nh©n viªn ph¸t huy hÕt tµi n¨ng cña m×nh. NÕu gi÷ ®­îc ph­¬ng ph¸p kinh doanh nh­ vËy, C«ng ty sÏ ngµy cµng lµm ¨n cã hiÖu qu¶ trong nh÷ng n¨m tíi. III. Thùc tr¹ng qu¶n lý vµ sö dông nguån nh©n lùc trong C«ng ty 1. §¸nh gi¸ chung Tr­íc kia khi ch­a chÝnh thøc thµnh lËp, C«ng ty cã tªn lµ IBC th× lùc l­îng lao ®éng trong C«ng ty rÊt Ýt. Khi C«ng ty chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng víi t­ c¸ch lµ doanh nghiÖp t­ nh©n, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n vµ cã vèn riªng, sè lao ®éng cña C«ng ty lu«n thay ®æi, theo chu tr×nh t¨ng dÇn: N¨m 1999 lµ 70 ng­êi, n¨m 2000 lµ 80 ng­êi vµ n¨m 2001 lµ 90 ng­êi. N¨m 2001, C«ng ty tiÕn hµnh s¾p xÕp bè trÝ lao ®éng mét c¸ch hîp lý vµ cã hiÖu qu¶, sö dông nhiÒu biÖn ph¸p tèi ­u hãa tæ chøc, sö dông lao ®éng phï hîp víi yªu cÇu cña C«ng ty. C¬ cÊu tæ chøc ®­îc bè trÝ l¹i mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n, kªnh th«ng tin trong qu¶n lý th«ng suèt h¬n nh»m gióp qu¶n lý ®iÒu hµnh C«ng ty mét c¸ch cã hiÖu qu¶ h¬n. Hµng n¨m, C«ng ty ®Òu cã ®ît tuyÓn dông nh©n viªn míi. Nh©n viªn míi hÇu hÕt lµ sinh viªn tèt nghiÖp ®¹i häc míi ra tr­êng lµ nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc vµ tr×nh ®é thùc sù. 2. Thùc tr¹ng sö dông lao ®éng hiÖn nay cña C«ng ty 2.1. §¸nh gi¸ vÒ sè l­îng lao ®éng V× lµ c«ng ty kinh doanh, c«ng viÖc lu«n bËn rén nªn C«ng ty lu«n cÇn lùc l­îng lao ®éng dåi dµo ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. V× vËy, C«ng ty ph¶i tuyÓn thªm nh©n viªn; do vËy, lùc l­îng lao ®éng t¨ng lªn ®· g©y khã kh¨n trong vÊn ®Ò qu¶n lý nguån nh©n lùc trong C«ng ty. MÆt kh¸c, do ph¶i tuyÓn dông thªm lao ®éng, C«ng ty ph¶i bá ra mét kho¶n chi phÝ tuyÓn dông vµ chi phÝ nµy ®­îc tÝnh vµo chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. §©y lµ mét phÇn chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ trÞ s¶n phÈm nªn ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña C«ng ty. §©y lµ mét trong nh÷ng khã kh¨n cña C«ng ty, v× vËy C«ng ty ph¶i cã biÖn ph¸p lµm sao ®Ó gi¶m chi phÝ mét c¸ch tèt nhÊt. Sè lao ®éng bè trÝ trong c¸c phßng ban cña C«ng ty ®­îc thÓ hiÖn trong b¶ng sau: B¶ng 6: Lao ®éng trong c¸c phßng ban §¬n vÞ: Ng­êi Phßng ban Tæng CBCNV hiÖn cã Tæng sè lao ®éng 90 Ban l·nh ®¹o 4 Phßng Tµi chÝnh KÕ to¸n 10 Phßng Kü thuËt 17 Phßng Kinh doanh 22 Phßng Hµnh chÝnh 4 Phßng VËt t­ ThiÕt bÞ 19 Phßng PhÇn mÒm - M¸y tÝnh 14 Nguån: Phßng Hµnh chÝnh NhËn xÐt: Sè lao ®éng bè trÝ trong c¸c phßng ban cña C«ng ty kh«ng ®ång ®Òu nhau, cã phßng nhiÒu nh©n viªn vµ cã phßng Ýt nh©n viªn lµ do mçi phßng ban cã nhiÖm vô kh¸c nhau. Ban l·nh ®¹o chØ cã 3 ng­êi (1 Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh, 1 Gi¸m ®èc ngo¹i giao, 1 phã Gi¸m ®èc). Víi ban l·nh ®¹o gåm 3 ng­êi nh­ vËy, viÖc qu¶n lý c¸c phßng ban sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n. V× vËy, C«ng ty nªn bè trÝ thªm hai ng­êi n÷a trong ban l·nh ®¹o lµ Gi¸m ®èc phÇn mÒm vµ Gi¸m ®èc kü thuËt ®Ó hîp lý h¬n trong viÖc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c¸c phßng ban ®¹t hiÖu qu¶ tèt nhÊt. 2.2. §¸nh gi¸ vÒ chÊt l­îng lao ®éng C¨n cø vµo b¶ng c¬ cÊu lao ®éng trong C«ng ty, phÇn lín lao ®éng cã tr×nh ®é ®¹i häc, n¨m 1999 lµ 65 ng­êi, chiÕm 92%; n¨m 2000 sè nh©n viªn nµy chiÕm 95% = 76 ng­êi vµ n¨m 2001 lµ 86 ng­êi, chiÕm 95% so víi tæng nh©n viªn hiÖn cã trong C«ng ty; cßn lao ®éng cã tr×nh ®é trung cÊp vµ cao ®¼ng chØ chiÕm mét l­îng t­¬ng ®èi nhá trong tæng sè nh©n viªn trong C«ng ty. B¶ng 7: Tr×nh ®é c¸n bé l·nh ®¹o trong C«ng ty VÞ trÝ Tr×nh ®é N¬i ®µo t¹o Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh Cö nh©n kinh tÕ §HKT Gi¸m ®èc ngo¹i giao Tèt nghiÖp cao häc §HNG Phã Gi¸m ®èc Cö nh©n kinh tÕ §HBK Nguån: Phßng Hµnh chÝnh C¨n cø vµo b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy, bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty 100% lµ tèt nghiÖp ®¹i häc; ®©y chÝnh lµ nh©n tè ¶nh h­ëng tÝch cùc ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Ban l·nh ®¹o 100% lµ tèt nghiÖp c¸c tr­êng §¹i häc Kinh tÕ, Ngo¹i giao; v× vËy hä rÊt phï hîp víi viÖc qu¶n lý còng nh­ ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Tuy nhiªn, do ban l·nh ®¹o tuæi ®êi cßn trÎ nªn kinh nghiÖm còng nh­ th©m niªn trong viÖc ®iÒu hµnh ch­a cao vµ cÇn ph¶i tÝch lòy kinh nghiÖm còng nh­ häc hái ®Ó qu¶n lý C«ng ty ®­îc tèt h¬n. 2.3. Thùc tr¹ng lao ®éng cña C«ng ty c¨n cø vµo c¬ cÊu lao ®éng theo ®é tuæi §é tuæi lao ®éng còng lµ mét vÊn ®Ò ®¸ng quan t©m, nã ph¶n ¸nh viÖc sö dông lao ®éng trong C«ng ty cã hiÖu qu¶ hay kh«ng. NÕu ®é tuæi lao ®éng cña nh©n viªn trÎ th× kh¶ n¨ng lµm viÖc cña hä sÏ cao, n¨ng suÊt lao ®éng cao. B¶ng 8: C¬ cÊu lao ®éng th«ng qua ®é tuæi lao ®éng §¬n vÞ: Ng­êi ChØ tiªu N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 SL % SL % SL % Tæng sè lao ®éng 70 100 80 100 90 100 1. D­íi 30 tuæi 60 85,7 69 86,3 78 86,7 2. Tõ 30 ¸ 40 tuæi 8 11,4 9 11,3 10 11,1 3. Tõ 40 ¸ 50 tuæi 2 2,9 2 3,8 2 2,2 4. Trªn 50 tuæi 0 0 0 Nguån: Phßng Hµnh chÝnh NhËn xÐt: Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy lao ®éng cña C«ng ty phÇn lín lµ lao ®éng trÎ, chñ yÕu lµ ®é tuæi d­íi 30. §©y lµ ®é tuæi mµ søc kháe lao ®éng t­¬ng ®èi dåi dµo vµ sung søc, phï hîp víi c«ng viÖc kinh doanh cña C«ng ty. §©y chÝnh lµ ®iÒu kiÖn gãp phÇn t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Bªn c¹nh ®ã, sè CBCNV ë ®é tuæi 30-40 chØ chiÕm 11,1% nh­ng hä lµ nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é, dµy d¹n kinh nghiÖm. Hä lµ ®éi ngò lao ®éng chÝnh, cã n¨ng lùc, tr×nh ®é chuyªn m«n cao; do vËy trong c«ng viÖc hä lµ lùc l­îng chñ chèt. Tãm l¹i, sù ®an xen gi÷a c¸c lao ®éng trong C«ng ty lµ cÇn thiÕt, lu«n cã sù bæ sung lÉn nhau gi÷a kinh nghiÖm vµ søc kháe cña nh©n viªn. 2.4. C«ng t¸c tuyÓn dông §Ó cã ®­îc ®éi ngò nh©n viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, cÇn ph¶i thùc hiÖn tèt kh©u tuyÓn dông. C«ng ty dïng h×nh thøc pháng vÊn còng nh­ tiÕn hµnh kiÓm tra chÆt chÏ tr×nh ®é, n¨ng lùc lao ®éng tr­íc khi tiÕn hµnh nhËn nh©n viªn lµm viÖc t¹i C«ng ty. Sau khi ®­îc tuyÓn dông, sè nh©n viªn nµy ph¶i tr¶i qua thùc tÕ Ýt nhÊt lµ mét th¸ng. NÕu trong qu¸ tr×nh thö viÖc, hä tá ra lµ ng­êi cã kh¶ n¨ng hoµn thµnh tèt c«ng viÖc ®­îc giao th× sÏ ®­îc ký hîp ®ång lao ®éng víi C«ng ty, ng­îc l¹i nÕu ai vi ph¹m kû luËt hoÆc l­êi biÕng hoÆc n¨ng lùc qu¸ kÐm so víi yªu cÇu cña c«ng viÖc th× C«ng ty sÏ kh«ng ký hîp ®ång. Ng­êi ra quyÕt ®Þnh cuèi cïng lµ Gi¸m ®èc C«ng ty. Sau khi sè nh©n viªn míi hoµn thµnh mäi nhiÖm vô ®­îc giao, Gi¸m ®èc sÏ xem xÐt vµ ®i ®Õn tuyÓn dông lao ®éng chÝnh thøc. C«ng ty sö dông c¸c lo¹i hîp ®ång sau: Hîp ®ång thö viÖc: Nh©n viªn sau khi ®­îc tuyÓn dông sÏ ®­îc ký hîp ®ång thö viÖc (thêi gian thö viÖc tèi ®a lµ 2 th¸ng). Trong thêi gian nµy, nh©n viªn kh«ng ®­îc h­ëng bÊt kú mét kho¶n phô cÊp nµo cña C«ng ty nh­ ¨n tr­a, nghØ m¸t, b¶o hiÓm... §ång thêi sÏ cã mét quyÓn sæ theo dâi thö viÖc ghi l¹i c¸c c«ng viÖc ®­îc giao vµ nh÷ng ®¸nh gi¸. Trong qu¸ tr×nh thö viÖc, ng­êi nh©n viªn sÏ ®­îc giao nhiÒu nhiÖm vô kh¸c khau, ®ång thêi chØ huy trùc tiÕp cã tr¸ch nhiÖm h­íng dÉn còng nh­ kiÓm tra mäi mÆt xem xÐt hä cã ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu c«ng viÖc hay kh«ng, kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®ã ®Õn ®©u, ý thøc chÊp hµnh kû luËt nh­ thÕ nµo? KÕt thóc qu¸ tr×nh thö viÖc, nh©n viªn ph¶i lµm mét b¶n b¸o c¸o vÒ nh÷ng vÊn ®Ò m×nh biÕt vµ häc hái ®­îc trong qu¸ tr×nh thö viÖc ®Ó nép cho Gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh cã nhËn hay kh«ng. Hîp ®ång lao ®éng vµ ®µo t¹o: Nh©n viªn sau khi thi tuyÓn ®­îc ký hîp ®ång lao ®éng víi thêi gian tèi ®a lµ 8 th¸ng ®Ó thö th¸ch. Trong thêi gian ký hîp ®ång lao ®éng thö viÖc, C«ng ty cã thÓ tõ chèi tuyÓn dông ng­êi lao ®éng víi bÊt kú lý do nµo. Nh©n viªn sau khi kÕt thóc thêi gian thö viÖc, nÕu ®ñ ®iÒu kiÖn vµ n¨ng lùc lµm viÖc sÏ ®­îc tiÕp tôc ký hîp ®ång lao ®éng ®Çu tiªn víi thêi h¹n 3 n¨m. §©y lµ kho¶ng thêi gian nh©n viªn häc hái vÒ mäi mÆt. 2.5. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n lùc §Ó ®æi míi vµ n©ng cao tr×nh ®é còng nh­ kinh nghiÖm cho nh©n viªn, C«ng ty nªn bè trÝ vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho mét sè nh©n viªn còng nh­ c¸n bé tham gia nh÷ng khãa ®µo t¹o kinh doanh ng¾n h¹n ®Ó tÝch lòy thªm kinh nghiÖm nh»m phôc vô lîi Ých cho C«ng ty hiÖn t¹i vµ trong t­¬ng lai. Kinh nghiÖm cña c¸c doanh nghiÖp thµnh ®¹t trªn thÕ giíi cho thÊy c«ng ty nµo cã ban l·nh ®¹o chó träng tíi c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o, båi d­ìng c¸n bé c«ng nh©n viªn th× c«ng ty ®ã thµnh c«ng trong kinh doanh. ViÖc ®Þnh h­íng vµ ®µo t¹o nµy kh«ng nh÷ng ®­îc thùc hiÖn víi mäi cÊp l·nh ®¹o mµ cßn xuèng tíi tõng nh©n viªn víi nh÷ng h×nh thøc huÊn luyÖn kh¸c nhau. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ c¸c ho¹t ®éng nh»m hç trî, gióp c¸c thµnh viªn, c¸c bé phËn vµ toµn bé tæ chøc ho¹t ®éng hiÖu qu¶ h¬n, ®ång thêi nã cßn cho phÐp tæ chøc ®¸p øng kÞp thêi nh÷ng thay ®æi cña con ng­êi, c«ng viÖc vµ m«i tr­êng. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®èi víi mét nh©n viªn ®­îc tiÕn hµnh tõ khi ng­êi ®ã b¾t ®Çu vµo lµm viÖc trong doanh nghiÖp cho ®Õn khi nghØ viÖc, qu¸ tr×nh nµy gióp cho nh©n viªn ®ã hßa nhËp vµo doanh nghiÖp khi míi ®­îc tuyÓn. ViÖc ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n lùc t¹i C«ng ty NhÊt Vinh ®· ®­îc ban Gi¸m ®èc ®­a ra ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu míi thµnh lËp vµ ®­îc tæ chøc theo c¸c h×nh thøc d­íi ®©y: + §èi víi nh÷ng c¸n bé cã tr×nh ®é cao, hµng n¨m C«ng ty vÉn cö ®i häc c¸c líp tËp huÊn ®Ó hä cã thÓ n¾m ®­îc chñ tr­¬ng kinh tÕ do Nhµ n­íc vµ §¶ng ®Ò ra, ®Ó n©ng cao nghiÖp vô qu¶n lý sao cho phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc nh»m ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña C«ng ty trong t­¬ng lai. + §èi víi nh©n viªn míi lµm trong C«ng ty, do thiÕu kinh nghiÖm trong kinh doanh nªn C«ng ty trùc tiÕp cö ng­êi cã tr×nh ®é truyÒn ®¹t l¹i kinh nghiÖm cho hä, hoÆc cö hä ®i häc nh÷ng líp ng¾n h¹n vÒ nh÷ng mÆt hµng vÒ phÇn mÒm vi tÝnh nh»m gióp hä dÔ dµng h¬n trong c«ng viÖc. + Nh÷ng chi phÝ vÒ ®µo t¹o cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ®Òu do C«ng ty trÝch tõ quü ra nh»m kÝch thÝch ng­êi lao ®éng häc tËp tèt. Trong thêi gian ®i häc, C«ng ty vÉn tr¶ l­¬ng cho hä. + Sau thêi gian ®­îc ®µo t¹o, khi trë vÒ lµm viÖc cho C«ng ty, hä ®· gióp rÊt nhiÒu cho C«ng ty vÒ mäi mÆt, gióp doanh thu cña doanh nghiÖp t¨ng lªn râ rÖt. 2.6. §·i ngé ®èi víi ng­êi lao ®éng VÊn ®Ò t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò rÊt quan träng trong viÖc kÝch thÝch ng­êi lao ®éng, trong ®ã vÊn ®Ò tr¶ l­¬ng th­ëng cho ng­êi lao ®éng (nh©n viªn) lµ rÊt quan träng. Nã cã ý nghÜa to lín vµ quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. + ChÕ ®é vÒ tiÒn l­¬ng: NÕu chÝnh s¸ch tuyÓn dông lao ®éng lµ mét qu¸ tr×nh phøc t¹p nh»m lùa chän nh÷ng nh©n viªn cã kh¶ n¨ng vµo lµm viÖc, th× chÝnh s¸ch l­¬ng bæng lµ ®ßn bÈy kinh tÕ kÝch thÝch hä lµm viÖc h¨ng say vµ cã hiÖu qu¶ h¬n trong c«ng viÖc. ChÝnh s¸ch vÒ l­¬ng nh»m duy tr×, cñng cè lùc l­îng lao ®éng lµm viÖc t¹i C«ng ty bëi v× ®èi víi ng­êi lao ®éng sèng chñ yÕu dùa vµo ®ång l­¬ng th× tiÒn l­¬ng lµ mèi quan t©m hµng ngµy cña hä. Nã lµ nguån thu nhËp chÝnh nh»m duy tr× vµ n©ng cao møc sèng cña ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä. Cã thÓ nãi ngµy nay vÊn ®Ò mµ c¸c nhµ qu¶n lý quan t©m hµng ®Çu lµ chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng bëi dï doanh nghiÖp cã tuyÓn chän ®­îc ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é vµ tay nghÒ, ®­îc bè trÝ vµo nh÷ng vÞ trÝ thÝch hîp nh­ng chÝnh s¸ch l­¬ng bæng kh«ng phï hîp lµm cho ng­êi lao ®éng lo l¾ng vÒ cuéc sèng cña hä kh«ng ®­îc æn ®Þnh dÉn ®Õn tinh thÇn sa sót vµ hiÖu qu¶ lao ®éng sÏ kh«ng cao. ViÖc tuyÓn dông ®­îc nh÷ng ng­êi phï hîp vµo lµm t¹i doanh nghiÖp ®· rÊt khã, khi hä ®· vµo lµm t¹i doanh nghiÖp mµ cã thÓ gi÷ ch©n ®­îc hä l¹i lµ ®iÒu khã h¬n. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy cÇn t¹o ra c¸c chÝnh s¸ch vÒ l­¬ng bæng ®·i ngé, c¸c chÝnh s¸ch ­u tiªn vµ khuyÕn khÝch kh¸c. HiÓu râ vÊn ®Ò nµy, C«ng ty NhÊt Vinh sö dông tiÒn l­¬ng kh«ng chØ víi môc ®Ých ®¶m b¶o ®êi sèng vËt chÊt cho ng­êi lao ®éng mµ cßn th«ng qua viÖc tr¶ l­¬ng ®Ó kiÓm tra, theo dâi, gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô cña ng­êi lao ®éng. Do C«ng ty cã nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau nªn cã nhiÒu c¸ch tr¶ l­¬ng kh¸c nhau sao cho phï hîp víi tõng c«ng viÖc, ®iÒu ®ã khuyÕn khÝch lao ®éng lµm viÖc víi n¨ng suÊt cao vµ cho phÐp kiÓm so¸t dÔ dµng h¬n. C«ng ty ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng sau: - L­¬ng theo thêi gian ®­îc ¸p dông ®èi víi tÊt c¶ nh©n viªn trong C«ng ty. §Ó tr¶ l­¬ng chÝnh x¸c, kÕ to¸n c¨n cø vµo sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ thÓ hiÖn trªn b¶ng chÊm c«ng vµ hÖ sè l­¬ng cña tõng ng­êi ®Ó tÝnh to¸n. HiÖn nay theo qui ®Þnh cña Nhµ n­íc, mét tuÇn ®­îc nghØ thªm ngµy thø bÈy nªn l­¬ng theo thêi gian ®­îc tÝnh nh­ sau: TL = (Hs + Pc) x M x Nh TL: TiÒn l­¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ cho nh©n viªn Hs: HÖ sè l­¬ng Pc: Phô cÊp M: Møc l­¬ng tèi thiÓu hiÖn hµnh (240.000 ®ång) Nh: Ngµy c«ng thùc tÕ VÝ dô: Mét ng­êi cã hÖ sè l­¬ng lµ 4,1 th× tiÒn l­¬ng mét th¸ng lµ: 240.000 x 4,1 = 984.000 ®ång (TiÒn l­¬ng tèi thiÓu Nhµ n­íc qui ®Þnh lµ: 240.000 ®ång). Ngoµi ra, theo qui ®Þnh cña Nhµ n­íc, l­¬ng phÐp, l­¬ng nghØ èm ®­îc tÝnh nh­ sau: L­¬ng phÐp, èm = M x (Hs + Pc) x Sè ngµy nghØ phÐp, èm + ChÝnh s¸ch th­ëng cña C«ng ty: Ngoµi phÇn l­¬ng chÝnh lµ nh÷ng kho¶n thu bæ sung kh¸c nh»m khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng lµm trßn c«ng viÖc, nh»m qu¸n triÖt h¬n n÷a nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng víi quan ®iÓm lîi nhuËn ®­îc t¹o ra do nh©n tè lao ®éng quyÕt ®Þnh, bëi v× ng­êi lao ®éng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy hµng th¸ng, quý, n¨m ®Òu cã kho¶n trÝch th­ëng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cã thµnh tÝch tèt trong c«ng viÖc. Hµng n¨m, C«ng ty ®Òu trÝch lîi nhuËn lËp quü khen th­ëng; ®©y lµ ®ßi hái tÊt yÕu, hîp lý, dùa vµo møc ®é hoµn thµnh nhiÖm vô cña tõng c¸ nh©n. Ngoµi ra, C«ng ty cßn khen th­ëng cho c¸c c¸ nh©n, tËp thÓ vÒ c¸c thµnh tÝch sau: Khen th­ëng do t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, s¸ng t¹o ra ph­¬ng thøc lµm viÖc hiÖu qu¶; Khen th­ëng cho c¸ nh©n, tËp thÓ ®¹t thµnh tÝch xuÊt s¾c trong vÊn ®Ò c¶i tiÕn ph­¬ng ph¸p qu¶n lý; Vµo c¸c ngµy tÕt ©m lÞch hµng n¨m, C«ng ty cã th­ëng 1 th¸ng l­¬ng cho tÊt c¶ CBCNV. * Thêi gian lµm viÖc vµ nghØ ng¬i Thêi gian lµm viÖc cña tÊt c¶ CBCNV trong C«ng ty NhÊt Vinh thùc hiÖn theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc. (8 giê/ngµy, 40 tiÕng/tuÇn), s¸ng tõ 7h30’ - 11h30’, chiÒu tõ 13h30’ - 17h30’. Thêi gian nghØ ng¬i t¹i C«ng ty còng ®­îc ¸p dông theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Ngoµi 8 ngµy lÔ tÕt trong n¨m, toµn thÓ CNV trong C«ng ty ®­îc nghØ thªm 12 ngµy phÐp (sau khi ®· lµm ®ñ 12 th¸ng) trong ®iÒu kiÖn lµm viÖc b×nh th­êng. NghØ c¸ nh©n, kÕt h«n, con kÕt h«n, gia ®×nh cã tang ®Òu ®­îc nghØ theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Nh­ vËy, C«ng ty NhÊt Vinh ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ thêi gian lµm viÖc vµ nghØ ng¬i cho CBCNV. * ChÕ ®é b¶o hiÓm, chÝnh s¸ch x· héi C«ng ty thùc hiÖn chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ ®èi víi ng­êi lao ®éng theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc. 3. §¸nh gi¸ viÖc qu¶n lý vµ sö dông lao ®éng cña C«ng ty Qua thêi gian kh¶o s¸t thùc tÕ, kÕt hîp víi qu¸ tr×nh ph©n tÝch t×nh h×nh nh©n sù t¹i C«ng ty NhÊt Vinh, t«i thÊy C«ng ty ®· biÕt ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p qu¶n lý mang l¹i nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ. ViÖc tuyÓn dông vµ ®µo t¹o, khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ®· ®­îc C«ng ty quan t©m lµm cho hiÖu qu¶ sö dông nh©n sù ë C«ng ty t¨ng lªn. Song bªn c¹nh nh÷ng ®iÓm ®· ®¹t ®­îc, vÉn cßn tån t¹i mét sè Ýt mÆt h¹n chÕ, t«i xin m¹nh d¹n ®¸nh gi¸ nh­ sau: 3.1. Nh÷ng thuËn lîi C«ng ty ®¹t ®­îc kÕt qu¶ trªn lµ nhê sù cè g¾ng cña toµn bé ban l·nh ®¹o còng nh­ ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn cña C«ng ty ®· lµm viÖc hÕt m×nh ®Ó phôc vô lîi Ých cña C«ng ty còng nh­ lîi Ých cña chÝnh m×nh. C¬ cÊu tæ chøc mét sè n¨m gÇn ®©y ®· thay ®æi ®¸ng kÓ vµ dÇn dÇn hoµn thiÖn h¬n nh»m phï hîp h¬n víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cïng víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. HiÖn nay C«ng ty ®· t¹o cho m×nh thÕ ®øng trªn thÞ tr­êng vµ lµ mét trong nh÷ng c«ng ty ®¹t doanh thu vµ thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi cao nhÊt. Bé m¸y l·nh ®¹o vµ c¸c phßng ban trong C«ng ty ngµy cµng ph¸t huy tèt chøc n¨ng nhiÖm vô, ý thøc kû luËt vµ tr¸ch nhiÖm lu«n lu«n ®­îc ®¸nh gi¸ tèt. C«ng ty ®· ph¸t huy ®­îc sù hîp t¸c gi÷a c¸c c¸ nh©n trong c«ng viÖc, gi÷a cÊp d­íi víi cÊp trªn, qua ®ã chÊt l­îng c«ng viÖc ngµy cµng cao. Ban l·nh ®¹o cã chñ tr­¬ng, ®­êng lèi ®iÒu hµnh C«ng ty mét c¸ch hîp lý, thóc ®Èy nh©n viªn nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc cña m×nh ®Ó thu lîi nhuËn cao nhÊt cho C«ng ty. C¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty ®Òu mét lßng v× sù ph¸t triÓn cña C«ng ty, quyÕt t©m ký kÕt ®­îc nh÷ng hîp ®ång lín cho C«ng ty nh»m thu lîi nhuËn. C¸c hîp ®ång lín mµ C«ng ty ký kÕt ®Òu ®­îc sù ®«n ®èc cña ban l·nh ®¹o. 3.2. Nh÷ng khã kh¨n Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong thêi gian qua, C«ng ty còng kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, khiÕm khuyÕt trong c«ng t¸c qu¶n lý c«ng viÖc, thÓ hiÖn ë mÆt sau ®©y: - Nh÷ng hîp ®ång ký kÕt tr­íc ®©y th­êng lµ nhá, lîi nhuËn kh«ng cao do ch­a cã nhiÒu kinh nghiÖm trong kinh doanh. - Mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¬n vÞ còng nh­ c¸c phßng ban chøc n¨ng cßn ch­a chÆt chÏ. - Cßn mét sè c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n cßn non kÐm, chÊt l­îng lµm viÖc ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu hiÖn t¹i cña C«ng ty, ý thøc tr¸ch nhiÖm trong c«ng viÖc ch­a cao. - C«ng t¸c khuyÕn khÝch vËt chÊt ch­a cã t¸c dông kÝch thÝch m¹nh mÏ. §i s©u vµo ph©n tÝch c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù trong C«ng ty, ta thÊy: - Ch­a coi träng viÖc ph©n tÝch c«ng viÖc, kh«ng cã c¸n bé chuyªn tr¸ch ®¶m nhËn, kh«ng ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch khoa häc. - ViÖc nghiªn cøu, ph©n tÝch c«ng viÖc chØ dõng l¹i ë viÖc nh×n nhËn kh¸ch quan bªn ngoµi vµ ý kiÕn chñ quan cña ng­êi ph©n tÝch. - Do C«ng ty chØ d¸n th«ng b¸o tuyÓn dông nh©n sù vµ th«ng b¸o trong néi bé C«ng ty nªn cã sù h¹n chÕ vÒ t×m kiÕm nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc, tr×nh ®é vµ cã tµi. -Trong c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng, C«ng ty vÉn ch­a thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c b­íc mµ c«ng t¸c tuyÓn dông cÇn cã. §iÒu nµy lµm cho chÊt l­îng tuyÓn chän ch­a cao. - §µo t¹o CBCNV lµ cÇn thiÕt trong thêi buæi hiÖn nay nh­ng C«ng ty thùc hiÖn ch­a tèt thÓ hiÖn qua viÖc chi phÝ bá ra ®Ó ®µo t¹o nh©n viªn ch­a ph¸t huy hiÖu qu¶ cao. Nh©n viªn chØ t¨ng thªm tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm hiÓu biÕt qua c«ng viÖc, qua thêi gian lµm viÖc chø kh«ng ®­îc ®µo t¹o mét c¸ch c¬ b¶n. Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù t¹i C«ng ty NhÊt Vinh I. Ph­¬ng h­íng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty trong thêi gian tíi I. Ph­¬ng h­íng vµ nhiÖm vô ®Ò ra trong n¨m 2003 1.1. Ph­¬ng h­íng - C¨n cø vµo kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong thêi gian võa qua, cïng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn mµ C«ng ty ®ang cã, C«ng ty ®· ®­a ra ph­¬ng h­íng thùc hiÖn trong thêi gian tíi nh­ sau: + C«ng ty sÏ tham gia ký kÕt nh÷ng hîp ®ång cã gi¸ trÞ lín vµ nh÷ng hîp ®ång quen thuéc trong khu vùc vµ nh÷ng hîp ®ång nhá lÎ ®Ó bè trÝ ®éi ngò nh©n viªn tÝch lòy thªm kinh nghiÖm ®Ó phôc vô cho C«ng ty. + C«ng ty s¾p xÕp l¹i c¸n bé, s¾p xÕp l¹i bé m¸y qu¶n lý, më thªm c¸c chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn cña C«ng ty ë c¸c vïng l©n cËn nh»m gióp C«ng ty ngµy cµng ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng. + §Çu tõ thªm thiÕt bÞ tèt nhÊt ®Ó phôc vô lîi Ých kinh doanh cho C«ng ty. + N©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña tõng c¸ nh©n trong C«ng ty, ®Æc biÖt lµ c¸c c¸n bé qu¶n lý tõng bé phËn, víi tinh thÇn v× sù nghiÖp v× tÝnh æn ®Þnh bÒn v÷ng vµ v× sù ph¸t triÓn cña C«ng ty. 1.2. NhiÖm vô C¨n cø vµo n¨ng lùc hiÖn nay, C«ng ty ®· ®Ò ra nhiÖm vô ph¶i ®¹t ®­îc trong thêi gian tíi nh­ sau: - Doanh thu: 20 tû ®ång. - Tû suÊt lîi nhuËn: 1,7%. - Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty 1.450.000 ® ¸ 1.550.000 ®ång/th¸ng; thanh to¸n l­¬ng kÞp thêi, ®óng thêi h¹n theo tháa ­íc lao ®éng. - X©y dùng ®éi ngò nh©n viªn cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng vµ cã sù ®æi míi vÒ t­ duy kü thuËt. - T¹o ®iÒu kiÖn cho ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¸t huy ®­îc hÕt kh¶ n¨ng vµ n¨ng lùc s½n cã. Chó träng tíi ý thøc cña CBCNV nh­ vÖ sinh c«ng céng, t¸c phong lµm viÖc. - Phèi hîp c«ng viÖc gi÷a c¸c phßng ban mét c¸ch linh ho¹t, sö dông hÕt nguån lùc cña nh©n c«ng, tr¸nh t×nh tr¹ng d­ thõa nh©n viªn. §iÒu chØnh møc l­¬ng sao cho phï hîp víi thùc tÕ, tr¸nh t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi gi÷a møc l­¬ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ë c¸c phßng ban kh¸c nhau. - §Èy m¹nh c«ng t¸c ch¨m lo vËt chÊt cho CBCNV vµo c¸c dÞp lÔ tÕt, ph¸t ®éng s©u réng h¬n n÷a trong toµn thÓ CBCNV phong trµo thÓ dôc thÓ thao rÌn luyÖn søc kháe, cã chÕ ®é quµ cho con em CBCNV lµ häc sinh giái tiªn tiÕn, cã quµ cho c¸c ch¸u vµo dÞp lÔ tÕt. II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý nh©n lùc cña C«ng ty §Ó ®¹t ®­îc ph­¬ng h­íng, môc tiªu mµ C«ng ty ®Ò ra trong thêi gian tíi, C«ng ty cÇn ph¶i ®­a ra gi¶i ph¸p hîp lý nh»m kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n ®· nªu. Víi nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vµ qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty, t«i xin ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n trªn nh­ sau: 1. TiÕn hµnh tæ chøc, s¾p xÕp l¹i bé m¸y vµ c¸n bé trong C«ng ty Nh©n lùc lµ yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña C«ng ty. V× vËy, C«ng ty ph¶i th­êng xuyªn ch¨m lo ®Õn c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc sao cho viÖc sö dông nh©n lùc trong C«ng ty cã hiÖu qu¶ nhÊt. C«ng ty ph¶i cã bé phËn chuyªn m«n phô tr¸ch nh©n sù, ph¶i tiÕn hµnh s¾p xÕp l¹i bé m¸y cña m×nh. §Ó hîp lý, C«ng ty nªn tiÕn hµnh ph©n t¸ch Phßng Hµnh chÝnh thµnh 2 phßng chuyªn m«n lµ: Phßng Hµnh chÝnh phô tr¸ch vÒ vÊn ®Ò giÊy tê hµnh chÝnh vµ Phßng Tæ chøc Lao ®éng - TiÒn l­¬ng phô tr¸ch vÒ nh©n sù. C«ng ty lu«n ph¶i duy tr× ho¹t ®éng ®µo t¹o cho CBCNV v× ®©y kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò mét sím, mét chiÒu mµ phô thuéc vµo thêi ®¹i, khoa häc c«ng nghÖ thay ®æi theo tõng giê. §èi víi mét sè CBCNV trong C«ng ty, do n¨ng lùc yÕu kÐm, tr×nh ®é chuyªn m«n kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña C«ng ty ®Æt ra lµm ¶nh h­ëng ®Õn C«ng ty. V× vËy, C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p cøng r¾n ®Ó thay thÕ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó C«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn. S¬ ®å 2: S¬ ®å tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty Ban Gi¸m ®èc Phßng Hµnh chÝnh Phßng Tæ chøc Lao ®éng - TiÒn l­¬ng Phßng PhÇn mÒm M¸y tÝnh Phßng Kü thuËt Phßng Kinh doanh Phßng VËt t­ ThiÕt bÞ Phßng Tµi chÝnh KÕ to¸n 2. TuyÓn dông vµ thu hót lao ®éng chÆt chÏ, nghiªm tóc Thùc hiÖn kh©u tuyÓn dông nh©n viªn mét c¸ch chÆt chÏ vµ nghiªm tóc, ®©y lµ tiÒn ®Ò cho viÖc sö dông hîp lý vµ ph¸t huy cao kh¶ n¨ng lµm viÖc cña nh©n viªn. Thùc hiÖn c«ng t¸c nµy gãp phÇn kh«ng nhá vµo viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao doanh thu trong C«ng ty. CÇn ®a d¹ng hãa h×nh thøc tuyÓn dông trªn mäi ph­¬ng tiÖn nh­: truyÒn h×nh, truyÒn thanh, b¸o chÝ... thay cho h×nh thøc d¸n th«ng b¸o tuyÓn dông ë c¬ quan. C«ng viÖc nµy sÏ gióp cho quy m« chän lùa nh©n lùc, c«ng viÖc t×m ng­êi phï hîp víi c«ng viÖc chuÈn x¸c h¬n. C«ng ty cÇn chó träng tíi nguån tuyÓn dông tõ c¸c tr­êng ®¹i häc. §©y lµ nguån cung cÊp c¸c nhµ qu¶n lý, nh÷ng nh©n viªn ®Çy høa hÑn trong t­¬ng lai. ViÖc tuyÓn nh©n sù cÇn th«ng qua c¸c b­íc sau: + B­íc 1: ChuÈn bÞ tæ chøc tuyÓn dông. C«ng ty thµnh lËp héi ®ång tuyÓn dông, ®ång thêi chuÈn bÞ c¸c v¨n b¶n, quy ®Þnh c¸c tiªu chuÈn vÒ tuyÓn dông nh©n viªn theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vµ dùa trªn yªu cÇu cña c«ng viÖc. Héi ®ång tuyÓn dông nµy bao gåm nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é, cã kinh nghiÖm pháng vÊn, cã kh¶ n¨ng nh×n tæng thÓ trªn c¬ së khoa häc ®Ó ®¸nh gi¸ con ng­êi + B­íc 2: Th«ng b¸o tuyÓn dông. C«ng ty nªn th«ng b¸o réng r·i nh»m thu hót nhiÒu ng­êi tham gia thi tuyÓn. Cã nh­ vËy míi cã thÓ t×m ®­îc nh÷ng ng­êi mµ C«ng ty cÇn. + B­íc 3: C«ng ty cÇn thêi gian võa ®ñ ®Ó tiÕp nhËn vµ nghiªn cøu kü hå s¬ cña c¸c øng cö viªn. + B­íc 4. C«ng ty cÇn tæ chøc c¸c buæi kiÓm tra, s¸t h¹ch, tr¾c nghiÖm vµ pháng vÊn nh»m chän nh÷ng ng­êi cã ®ñ kh¶ n¨ng cho c«ng viÖc. + B­íc 5: KiÓm tra søc kháe. + B­íc 6: Chän ra nh÷ng ng­êi xuÊt s¾c nhÊt. Sau khi ®· chän ®­îc nh÷ng nh©n viªn cho vÞ trÝ cÇn tuyÓn, C«ng ty cÇn cã mét giai ®o¹n lµm “mÒm” nh©n viªn míi ®Ó hä béc lé hÕt kh¶ n¨ng, còng nh­ c¸c ®iÓm yÕu cña hä. Pháng vÊn lµ mét trong c¸c b­íc quan träng cña qu¸ tr×nh tuyÓn chän lao ®éng. C«ng ty ®· thùc hiÖn viÖc nµy kh¸ tèt, nh­ng ®Ó pháng vÊn cã hiÖu qu¶ h¬n n÷a, theo t«i nªn t¹o cho bÇu kh«ng khÝ pháng vÊn bít c¨ng th¼ng b»ng nh÷ng c©u hái hãm hØnh, kho¶ng thêi gian pháng vÊn kh«ng nªn qu¸ dµi (chØ tõ 20 -30 phót). Trong nh÷ng tr­êng hîp ®Æc biÖt cã thÓ ®iÒu chØnh ng¾n h¬n hoÆc dµi h¬n tïy theo tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng øng viªn. Tuy nhiªn, còng kh«ng nªn kÐo dµi qu¸ 45 phót. Cã nh­ vËy c¸c øng viªn míi cã thÓ tr¶ lêi chÝnh x¸c c¸c c©u hái mµ ng­êi pháng vÊn ®Æt ra vµ øng viªn còng cã Ên t­îng tèt vÒ sù quan t©m cña C«ng ty dµnh cho hä th«ng qua pháng vÊn. Ngoµi ra, néi dung pháng vÊn kh«ng chØ nªn bã gän vÒ kiÕn thøc chuyªn m«n, hiÓu biÕt x· héi mµ cÇn cã nh÷ng c©u hái ®Ó kiÓm tra, ®¸nh gi¸ th¸i ®é, quan ®iÓm cña øng viªn nh­: B¹n ®¸nh gi¸ nh­ thÕ nµo vÒ chÕ ®é ®·i ngé lao ®éng trong doanh nghiÖp? Ng­êi qu¶n lý cã c¸ tÝnh nh­ thÕ nµo th× phï hîp víi b¹n? B¹n sÏ gi¶i quyÕt nh­ thÕ nµo nÕu nh­ chÊt l­îng c«ng viÖc kh«ng ®­îc nh­ ý? B¹n th­êng lµm g× khi c¨ng th¼ng trong c«ng viÖc? B¹n sÏ ph¶n øng thÕ nµo nÕu b¹n bÞ khiÓn tr¸ch mét vÊn ®Ò mµ b¹n ®· lµm ®óng hoÆc cã thÓ cho øng viªn th¶o luËn vÒ vÞ trÝ cÇn tuyÓn vÒ tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n nh÷ng ®iÒu chØnh g× trong t­¬ng lai. Møc thu nhËp nh­ thÕ nµo lµ hîp lý? * Gi¶i ph¸p vÒ thu hót lao ®éng Thu hót øng viªn vµo vÞ trÝ qu¶n lý cña C«ng ty cã thÓ lµ nhµ qu¶n lý nh©n sù, qu¶n lý hµnh chÝnh, qu¶n lý c«ng viÖc kinh doanh hoÆc cã thÓ lµ qu¶n lý mäi ho¹t ®éng cña C«ng ty, trong tr­êng hîp C«ng ty ®ang muèn t×m kiÕm mét nhµ qu¶n lý cã n¨ng lùc thËt sù ®Ó thay thÕ vÞ trÝ cò. Qu¶n lý lµ mét c«ng viÖc cÇn thiÕt; nã lµ mét c«ng viÖc khã kh¨n hiÕm khi chØ n»m trong giíi h¹n lµm viÖc hµnh chÝnh 40 giê/tuÇn. C«ng viÖc nµy lu«n c¨ng th¼ng, nã ®Ò cËp ®Õn nh÷ng m©u thuÉn gi÷a c¸c nhãm hay c¸ nh©n c¹nh tranh víi nhau, c«ng viÖc nµy ph¶i cã nh÷ng quyÕt ®Þnh cøng r¾n ph¶i ®­¬ng ®Çu víi bÊt tr¾c. VÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi C«ng ty NhÊt Vinh lµ lµm sao cã thÓ thu hót vµ tuyÓn chän ®­îc nh÷ng nhµ qu¶n lý cã tµi n¨ng thËt sù vµ t©m huyÕt víi C«ng ty, hä cã thÓ sèng hÕt m×nh v× c«ng viÖc, v× sù ph¸t triÓn cña C«ng ty. Nh÷ng nhµ qu¶n lý rÊt kh¸c nhau, hä cã nh÷ng ®ßi hái, mong muèn vµ ®éng c¬ kh¸c nhau; v× vËy gi¶i ph¸p ë ®©y chÝnh lµ mét vµi phÇn th­ëng ®èi víi viÖc qu¶n lý, do nh÷ng ng­êi qu¶n lý kh¸c nhau vÒ tuæi t¸c, t×nh tr¹ng kinh tÕ, nªn hä muèn nhiÒu thø, tuy nhiªn chóng th­êng bao hµm thêi c¬, thu nhËp vµ quyÒn lùc. Tr­íc tiªn, mèi quan hÖ chñ yÕu cña c¸c øng viªn th­êng lµ c¬ héi ®Ó cã dÞp ®¹t ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm qu¶n lý s©u réng, ng­êi qu¶n lý ®Òu muèn thÊy m×nh cã c«ng ®ãng gãp vµo c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp. C«ng ty nªn më réng thªm thÞ phÇn, më thªm chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn ë c¸c tØnh. §©y còng lµ c¬ héi ®Ó mét nhµ qu¶n lý ph¸t huy tµi n¨ng cña m×nh. Thø hai, ng­êi qu¶n lý t×m ®­îc nh÷ng bï ®¾p vÒ mÆt tµi chÝnh do c­¬ng vÞ hÊp dÉn mang l¹i, hä muèn ®­îc khen th­ëng xøng ®¸ng v× sù ®ãng gãp cña hä. MÆc dï tiÒn b¹c kh«ng ph¶i lµ lý do xui khiÕn duy nhÊt ®èi víi ng­êi qu¶n lý, nh­ng chóng ta kh«ng thÓ phñ nhËn mét sù thËt lµ tiÒn b¹c biÓu hiÖn nhiÒu thø, trong ®ã cã c¶ sù thõa nhËn. Thø ba, phÇn th­ëng víi ng­êi qu¶n lý lµ quyÒn lùc. Lµ ng­êi qu¶n lý trong C«ng ty, hä ph¶i lµ nh÷ng ng­êi cã quyÒn lùc nhÊt ®Þnh ®èi víi c«ng viÖc cña hä. Cã nhiÒu d¹ng quyÒn lùc kh¸c nhau bao gåm quyÒn c­ìng chÕ, quyÒn khen th­ëng (quyÒn trao phÇn th­ëng), quyÒn chuyªn gia (quyÒn cã ®­îc do ®­îc coi lµ mét chuyªn gia) vµ quyÒn ®­îc hái ý kiÕn (ng­êi cïng c¸nh víi l·nh ®¹o) vµ quyÒn hîp ph¸p do quyÒn h¹n g¾n víi chøc vô trong cÊp bËc tæ chøc mang l¹i. 3. Chó träng båi d­ìng, ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n lùc §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu kinh doanh, C«ng ty cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o ph¸t triÓn nh©n lùc ®Ó t¹o ra luång sinh khÝ míi cho C«ng ty. C«ng t¸c ®µo t¹o lµ hÕt søc cÇn thiÕt nh­ng nªn tr¸nh t×nh tr¹ng ®µo t¹o å ¹t, chi phÝ cao nh­ng hiÖu qu¶ thÊp. CÇn duy tr× c«ng t¸c ®µo t¹o ®· ®­îc thùc hiÖn trong thêi gian qua. Më réng diÖn båi d­ìng chuyªn ®Ò vÒ qu¶n lý kinh tÕ cho c¸c thµnh viªn trong C«ng ty. Muèn n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o c¸n bé t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc, C«ng ty cÇn sö dông c¸c biÖn ph¸p sau: + Tæ chøc quan hÖ chÆt chÏ víi nhµ tr­êng ®Ó cã thÓ gi¸m s¸t t×nh h×nh, kÕt qu¶ häc tËp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. + CÇn s¾p xÕp thêi gian häc tËp vµ lµm viÖc hîp lý ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho nh©n viªn häc tËp, nh­ng cÇn ph¶i b¶o ®¶m ®­îc kÕ ho¹ch kinh doanh cña C«ng ty. + C«ng ty cÇn cã mét quy ho¹ch tæng thÓ vÒ ®éi ngò c¸n bé cËn kÒ ®Ó tõ ®ã cã c¸c ph­¬ng ph¸p huÊn luyÖn hä. + C«ng ty nªn khuyÕn khÝch viÖc tù ®µo t¹o b»ng c¸ch hç trî cho ng­êi lao ®éng vÒ thêi gian vµ mét kho¶n nµo ®ã ®Ó kÝch thÝch hä, ®ång thêi cã c¸c chÕ ®é ­u ®·i ®èi víi nh÷ng ng­êi tiÕn bé trong lao ®éng mµ do kÕt qu¶ tù ®µo t¹o mang l¹i tèt nhÊt vµ ­u ®·i vÒ vËt chÊt. + Ngoµi nh÷ng nghiÖp vô qu¶n lý ®iÒu hµnh kinh doanh, c¸c bé phËn phßng ban cÇn ph¶i ®­îc ®µo t¹o tèt c¶ vÒ ngo¹i ng÷, tin häc, øng xö vµ giao tiÕp nh»m phôc vô cho c«ng viÖc lao ®éng. 4. X©y dùng chÕ ®é tr¶ l­¬ng, th­ëng, b¶o hiÓm, trî cÊp hîp lý ChÕ ®é th­ëng, ph¹t, trî cÊp, b¶o hiÓm lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p t¹o ®éng lùc c¬ b¶n cho nh©n viªn vµ sö dông nh©n viªn cã hiÖu qu¶ trong C«ng ty. TiÒn th­ëng lµ mét kho¶n bæ sung cho tiÒn l­¬ng, nÕu th­ëng thÝch hîp sÏ thóc ®Èy nh©n viªn trong C«ng ty lu«n cè g¾ng hÕt m×nh ®Ó t¹o ra hiÖu qu¶ tèi ®a cho C«ng ty. ChÕ ®é ph¹t: Do lµ c«ng ty kinh doanh lu«n bËn rén víi c«ng viÖc nªn nh©n viªn ph¶i ®¶m nhiÖm hoµn thµnh c«ng viÖc ®óng thêi h¹n mµ C«ng ty giao phã. V× vËy theo t«i, ®Ó ®¶m b¶o th­ëng ph¹t c«ng minh, C«ng ty cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p: §èi víi viÖc ¨n c¾p, ¨n trém tµi s¶n cña C«ng ty, khai khèng th× C«ng ty tiÕn hµnh kû luËt vµ b¾t båi hoµn sè tiÒn thiÖt h¹i. §èi víi ng­êi m¾c khuyÕt ®iÓm th× tiÕn hµnh kû luËt tr­íc toµn thÓ C«ng ty. VÒ giê giÊc, nh©n viªn trong C«ng ty ph¶i ®i lµm ®óng giê, nÕu chËm 3 lÇn trong 1 th¸ng th× sÏ bÞ C«ng ty trõ vµo tiÒn l­¬ng. Quy kÕt tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n ®èi víi nh÷ng tr­êng hîp lµm thÊt tho¸t tiÒn vèn, h­ háng tµi s¶n cña C«ng ty, viÖc nµy ph¶i ®­îc bµn b¹c c«ng khai trong CBCNV. Ngoµi ra, C«ng ty cÇn ph¶i ¸p dông 3 ph­¬ng ph¸p t¸c ®éng ®Õn ng­êi lao ®éng nh­ sau: + Ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc: T¸c ®éng vµo t×nh c¶m, nhËn thøc cña nh©n viªn trong C«ng ty nh»m n©ng cao tÝnh tù gi¸c vµ nhiÖt t×nh cña nh©n viªn. §©y chÝnh lµ ph­¬ng ph¸p vËn dông c¸c quy luËt t©m lý ®Ó t¸c ®éng trong ng­êi lao ®éng. + Ph­¬ng ph¸p kinh tÕ: Sö dông ph­¬ng ph¸p kinh tÕ t¹o ra sù quan t©m vËt chÊt cña ng­êi qu¶n lý ®èi víi nh©n viªn. KÝch thÝch kinh tÕ t¸c ®éng nh¹y bÐn, linh ho¹t vµo kh¶ n¨ng s¸ng t¹o vµ sù nhiÖt t×nh cña nh©n viªn bëi v× con ng­êi lµm viÖc cã ®éng c¬. + Ph­¬ng ph¸p hµnh chÝnh: Ph­¬ng ph¸p nµy dùa vµo c¸c mèi quan hÖ tæ chøc cña hÖ thèng qu¶n lý vµ kû luËt cña doanh nghiÖp, lµ c¸ch t¸c ®éng cña chñ doanh nghiÖp lªn tËp thÓ nh©n viªn d­íi quyÒn b»ng c¸c quyÕt ®Þnh døt kho¸t, mang tÝnh b¾t buéc ®ßi hái nh©n viªn ph¶i chÊp hµnh, nÕu vi ph¹m sÏ bÞ xö lý. Nã x¸c lËp trËt tù kû c­¬ng t¹i n¬i lµm viÖc. §·i ngé tinh thÇn ViÖc sö dông ®óng kh¶ n¨ng, bè trÝ c«ng viÖc phï hîp víi n¨ng lùc vµ së tr­êng cña mçi ng­êi, t¹o ®iÒu kiÖn cho mçi c¸ nh©n cã thÓ lµ mét h×nh thøc ®·i ngé tinh thÇn cña C«ng ty dµnh cho CBCNV. C«ng ty nªn tá th¸i ®é quan t©m ch©n thµnh tíi c¸c nh©n viªn trong C«ng ty: n¾m v÷ng tªn tuæi, hoµn c¶nh gia ®×nh, th­êng xuyªn th¨m hái ®éng viªn cÊp d­íi, gi¶m bít sù ph©n biÖt gi÷a cÊp trªn vµ cÊp d­íi. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó cïng sinh ho¹t nghØ m¸t, vui ch¬i, gi¶i trÝ, tr¸nh sù ph©n biÖt th¸i qu¸ trong lÜnh vùc ®·i ngé. C¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc, n©ng cao chÊt l­îng vÖ sinh trong C«ng ty ®Ó ng­êi lao ®éng ®¶m b¶o ®­îc søc kháe vµ cã t©m tr¹ng tho¶i m¸i khi lµm viÖc. ¸p dông thêi gian lµm viÖc linh ®éng vµ chÕ ®é nghØ ng¬i hîp lý. Tæ chøc vµ ®Èy m¹nh h¬n n÷a phong trµo thi ®ua trong doanh nghiÖp. 5. X©y dùng hÖ thèng ®Þnh møc lao ®éng §Þnh møc lao ®éng lµ hao phÝ lín nhÊt, ®Þnh møc lµ c¬ së cho phÐp: + X©y dùng nhu cÇu lao ®éng ë c¸c bé phËn phßng ban ®Ó kh«ng g©y l·ng phÝ lao ®éng trong qu¸ tr×nh sö dông lao ®éng. + Thùc hiÖn sù ph©n c«ng quyÒn h¹n cña mçi nh©n viªn trong tËp thÓ C«ng ty. Cã sù ph©n c«ng quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm th× mçi nh©n viªn míi lµm hÕt søc m×nh ®Ó phôc vô doanh nghiÖp nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. + §¸nh gi¸ tr×nh ®é cña tõng nh©n viªn, møc ®ãng gãp cña mçi thµnh viªn vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng chung cña tæ chøc, cña tËp thÓ. Tõ ®ã cã biÖn ph¸p kÞp thêi kÝch thÝch ng­êi lao ®éng vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn. Cïng víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña c«ng nghÖ, C«ng ty NhÊt Vinh còng ph¸t triÓn kh«ng ngõng. §iÒu nµy ®ßi hái C«ng ty ph¶i lu«n ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn vÒ tæ chøc vµ mçi thµnh viªn trong C«ng ty còng ph¶i kh«ng ngõng häc tËp ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, tr×nh ®é qu¶n lý. C«ng ty NhÊt Vinh kh«ng cã chç cho nh÷ng ai tháa m·n víi nh÷ng g× m×nh cã, tháa m·n víi nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc. + HÖ thèng ®Þnh møc cña C«ng ty ®­îc x©y dùng dùa trªn c¬ së ph­¬ng ph¸p thèng kª, kinh nghiÖm nªn thiÕu tÝnh chÝnh x¸c. V× thÕ, C«ng ty nªn cã tiªu chuÈn ®Ó tÝnh ®Þnh møc cô thÓ, râ rµng dùa trªn t×nh h×nh thùc tÕ chø kh«ng ®­îc b»ng kinh nghiÖm. C«ng ty nªn giao viÖc tÝnh ®Þnh møc cho mét bé phËn cô thÓ, cã hiÓu biÕt vÒ c«ng t¸c ®Þnh møc. Tæ chøc bé m¸y lµm c«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng trong C«ng ty cÇn gän nhÑ mµ vÉn ®¶m b¶o hiÖu qu¶. C«ng ty nªn giao nhiÖm vô theo dâi, h­íng dÉn ®Þnh møc lao ®éng cho c¸n bé lao ®éng tiÒn l­¬ng, thèng kª kiªm nhiÖm. Dï tæ chøc d­íi h×nh thøc nµo, c¸c ho¹t ®éng ®Þnh møc lao ®éng cña C«ng ty còng cÇn ph¶i h­íng vµo mét sè c«ng viÖc cô thÓ: Rµ so¸t c¸c møc hiÖn cã, chÊn chØnh, bæ sung møc lao ®éng cho nh÷ng c«ng viÖc ch­a cã møc. Trªn c¬ së chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng cña Nhµ n­íc, dùa vµo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng bé phËn vµ cña C«ng ty, x©y dùng hÖ thèng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho tõng b­íc c«ng viÖc, tõng s¶n phÈm, tõng c«ng viÖc ®­îc hoµn thµnh nh»m tr­íc hÕt phôc vô cho h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm vµ theo l­¬ng kho¸n. X©y dùng møc chi phÝ tiÒn l­¬ng tæng hîp cho mét ®¬n vÞ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Trªn c¬ së ®ã thiÕt kÕ c¸c biÖn ph¸p ®Ó khuyÕn khÝch t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm chi phÝ lao ®éng, nhÊt lµ c¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn kh©u tæ chøc lao ®éng khoa häc trong C«ng ty. Gi¶i ph¸p nµy rÊt quan träng nã ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. KÕt luËn Con ng­êi lµ tµi s¶n v« gi¸. Nh©n tè con ng­êi trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi nãi chung vµ sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa nãi riªng lµ mét vÊn ®Ò lín v× chñ nghÜa x· héi lµ tÊt c¶ v× con ng­êi. Sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc còng nh­ sù thµnh c«ng cña mçi doanh nghiÖp kh«ng thÓ thiÕu yÕu tè con ng­êi. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, doanh nghiÖp cã tån t¹i vµ ph¸t triÓn hay kh«ng ®Òu phô thuéc vµo viÖc C«ng ty cã sö dông vµ qu¶n lý nguån nh©n lùc cña m×nh cã hiÖu qu¶ hay kh«ng. V× vËy, C«ng ty ph¶i chó träng ®Õn viÖc sö dông con ng­êi, ®µo t¹o vµ tuyÓn dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty vµ nghiªn cøu ®Ò tµi nµy, t«i ®· häc hái ®­îc kinh nghiÖm vµ thùc tiÔn ®Ó cñng cè kiÕn thøc ®· häc ë tr­êng. Cïng víi sù gióp ®ì cña ban l·nh ®¹o, c¸n bé c«ng nh©n viªn t¹i c¸c phßng ban trong C«ng ty vµ víi sù h­íng dÉn cña thÇy gi¸o Th¹c sÜ §ç Quèc B×nh, t«i ®· hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp. §©y lµ lÇn ®Çu tiªn ®i tõ lý luËn vµo thùc tÕ nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. T«i rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý ®Ó ®Ò tµi nµy ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Mét lÇn n÷a t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o Th¹c sÜ §ç Quèc B×nh, cïng tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn C«ng ty NhÊt Vinh ®· gióp ®ì t«i hoµn thµnh tèt luËn v¨n nµy. Hµ Néi, ngµy 15 th¸ng 12 n¨m 2002 Sinh viªn NguyÔn TuÊn Anh Tµi liÖu tham kh¶o Qu¶n lý doanh nghiÖp th­¬ng m¹i PGS.TS. Ph¹m Vò LuËn - Tr­êng §¹i häc Th­¬ng m¹i Kinh tÕ doanh nghiÖp Ph¹m C«ng §oµn - Tr­êng §¹i häc Th­¬ng m¹i Gi¸o tr×nh qu¶n lý nh©n lùc PGS. TS Ph¹m §øc Thµnh - NXB Gi¸o dôc, 1998 Gi¸o tr×nh Khoa häc qu¶n lý Ks.Ths. Ph¹m Quang Lª - Tr­êng §¹i häc Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi Gi¸o tr×nh Tæ chøc qu¶n lý Ks.Ths. Ph¹m Quang Lª - Tr­êng §¹i häc Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi Gi¸o tr×nh Qu¶n lý nh©n sù Ks.Ths. Ph¹m Quang Lª - Tr­êng §¹i häc Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi Qu¶n lý nh©n sù NguyÔn H÷u Th©n Qu¶n lý nh©n sù TrÇn Kim Dung Quy chÕ tiÒn l­¬ng cña C«ng ty XuÊt NhËp khÈu Tæng hîp I B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty NhÊt Vinh qua 3 n¨m 1999, 2000, 2001 Môc lôc