Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản trị nhân sự tại Công ty Cổ phần Điện máy Miền Bắc

% tæng sè lao ®éng. VÒ sè lao ®éng thêi vô: N¨m 2001 lµ 35 ng­êi chiÕm tØ träng 41,2%, sang n¨m 2002 lao ®éng thêi vô lµ 45 ng­êi chiÕm tØ träng 40,9%. N¨m 2003 sè lao ®éng nµy ®· t¨ng lªn tíi 57 ng­êi chiÕm tØ träng 41%. Nh×n chung sè lao ®éng dµi h¹n vµ lao ®éng thêi vô cña C«ng ty t¨ng ®Òu qua 3 n¨m. §©y lµ lùc l­îng lao ®éng chÝnh t¹o ra sù t¨ng tr­ëng ®¸ng kÓ vÒ doanh thu cña C«ng ty. Thø hai, vÒ c¬ cÊu theo giíi tÝnh: T×nh h×nh sö dông lao ®éng nam vµ lao ®éng n÷ trong 3 n¨m qua t¹i C«ng ty. Nh÷ng n¨m qua sè lao ®éng lµm viÖc trong C«ng ty lu«n t¨ng ®Òu trong c¸c n¨m. N¨m 2001 cã 45 lao ®éng n÷ chiÕm tØ träng 52,9% th× sè lao ®éng nam lµ 40 ng­êi chiÕm tØ träng 47,0%. Sang n¨m 2002 sè lao ®éng n÷ t¨ng lªn tíi 60 ng­êi chiÕm tØ träng 54,5% cßn sè lao ®éng nam t¨ng lªn tíi 50 ng­êi chiÕm tØ träng 45,4%. §Õn n¨m 2003 sè lao ®éng n÷ cña C«ng ty lµ 71 ng­êi t¨ng 11 ng­êi hay t¨ng 18,3% vµ sè lao ®éng nam cña c«ng ty lµ 68 ng­êi t¨ng 18 ng­êi hay t¨ng 36%. Qua ph©n tÝch trªn ®©y ta thÊy vÊn ®Ò sö dông lao ®éng nam hay n÷ tuú thuéc vµo tÝnh chÊt hoÆc ®Æc ®iÓm cña c«ng viÖc, tÝnh chÊt khèi l­îng cña c«ng viÖc ë c¸c phßng ban ®¬n vÞ ®Ó cã sù bè trÝ s¾p xÕp lao ®éng nam hay n÷ vµo ®ã sao cho hîp lý ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ c«ng viÖc cao. Thø ba, vÒ c¬ cÊu theo tr×nh ®é: Qua kh¶o s¸t thùc tÕ chØ cho chóng ta thÊy ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. Cô thÓ lµ: Lao ®éng cã tr×nh ®é ®¹i häc: N¨m 2001 cã 25 ng­êi chiÕm 29,4%. N¨m 2002 cã 34 ng­êi chiÕm 30,9% vµ n¨m 2003 cã 45 ng­êi chiÕm 32,4%. Sè lao ®éng cã tr×nh ®é cao ®¼ng: N¨m 2001 cã 30 ng­êi chiÕm tØ lÖ 35,3%. N¨m 2002 cã 40 ng­êi chiÕm 36,4% vµ n¨m 2003 cã 52 ng­êi chiÕm tØ träng 37,4%. Lao ®éng cã tr×nh ®é trung cÊp: N¨m 2001 cã 24 ng­êi chiÕm tØ lÖ 28,2%. N¨m 2002 cã 36 ng­êi chiÕm 32,7% vµ n¨m 2003 cã 42 ng­êi chiÕm tØ träng 30,2%. Sè cßn l¹i lµ tr×nh ®é kh¸c. Víi C«ng ty chuyªn kinh doanh bu«n b¸n xuÊt-nhËp khÈu c¸c mÆt hµng ®iÖn tö, ®iÖn m¸y, ®iÖn l¹nh th× tØ lÖ lao ®éng trªn lµ hîp lý. Nh­ vËy, nãi mét c¸ch tæng qu¸t lµ chÊt l­îng chÊt l­îng lao ®éng hay tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty trong 3 n¨m qua lµ t­¬ng ®èi tèt. Xu h­íng cña c«ng ty hiÖn nay lµ n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng nh»m ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh. §iÒu nµy ®· gãp phÇn n©ng cao kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m qua, cô thÓ lµ n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lªn, doanh thu t¨ng lªn. * Bè trÝ sö dông lao ®éng BiÓu 3:T×nh h×nh bè trÝ sö dông lao ®éng t¹i C«ng ty Bé phËn Sè ng­êi Tr×nh ®é lao ®éng §H-C§ Trung cÊp Tr×nh ®é # V¨n phßng G§ 3 3 0 0 Phßng TC- KT 7 6 1 0 Phßng TC HC 14 10 4 0 Phßng KH- XNK 5 5 0 0 Siªu thÞ §iÖn m¸y 44 29 10 2 Trung t©m KD-DV 48 30 16 2 CH Phan Béi Ch©u 8 6 2 1 CH NguyÔn C«ng Trø 10 7 3 1 Nh­ ta thÊy C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c lµ mét C«ng ty chuyªn bu«n b¸n xuÊt-nhËp khÈu c¸c mÆt hµng ®iÖn tö, ®iÖn l¹nh nªn vÒ c¬ b¶n C«ng ty cã ®Çy ®ñ c¸c phßng ban ®Ó tiÕn hµnh c«ng viÖc kinh doanh cña m×nh. C«ng ty cã ®éi ngò lao ®éng nhiÒu kinh nghiÖm, kh¶ n¨ng chuyªn m«n cao, cã tinh thÇn ®oµn kÕt vµ kh¶ n¨ng ®éc lËp hoµn thµnh c«ng viÖc ®­îc giao. C¸n bé qu¶n lý lµ nh÷ng ng­êi cã b¶n lÜnh trong viÖc ®iÒu hµnh C«ng ty, nh¹y bÐn víi t×nh h×nh thÞ tr­êng vµ cã t©m huyÕt víi C«ng ty. Ngoµi ra C«ng ty lu«n chñ tr­¬ng t¨ng gi¶m lao ®éng ë c¸c bé phËn ®Ó ®¸p øng hiÖu qu¶ kinh doanh, khèi l­îng c«ng viÖc ë c¸c bé phËn vµ C«ng ty còng sµng läc gi¶m bít nh÷ng lao ®éng kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ lao ®éng nh»m tèi ®a h¹n chÕ chi phÝ ph¸t sinh mét c¸ch v« Ých. 2.C«ng t¸c tuyÓn dông: TuyÓn dông nh©n lùc lµ qu¸ tr×nh thu hót ng­êi lao ®éng cã nguyÖn väng, kh¶ n¨ng ®¸p øng c«ng viÖc cña Doanh nghiÖp vµ bè trÝ sö dông. C¸c h×nh thøc tuyÓn dông mµ C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c ®· vµ ®ang tiÕn hµnh lµ : * Nguån néi bé: - Thuyªn chuyÓn, ®Ò b¹t(®èi víi c¸c chøc vô qu¶n lý). - §iÒu chØnh lao ®éng vµo c¸c chøc danh cßn bá trèng(cã thÓ th«ng b¸o yªu cÇu ®Ó ng­êi lao ®éng tù nguyÖn dù tuyÓn). * Nguån bªn ngoµi: - TuyÓn dông qua giíi thiÖu tõ nh÷ng c¸n bé c«ng nh©n viªn ®ang c«ng t¸c t¹i C«ng ty. - TuyÓn dông qua mét sè sinh viªn thùc tËp t¹i C«ng ty. - TuyÓn dông ng­êi tèt nghiÖp ë c¸c tr­êng(®¹i häc, cao ®¼ng, trung häc chuyªn nghiÖp vµ d¹y nghÒ). Cã thÓ tuyÓn chän tõ tr­íc khi tèt nghiÖp, vµ sau ®ã ®µo t¹o thªm vÒ nghÒ nghiÖp. - Qu¶ng c¸o t×m ng­êi. - TuyÓn mé nh÷ng ng­êi ®ang lµm viÖc t¹i c¸c C«ng ty kh¸c. C¸c h×nh thøc tuyÓn dông trªn cho thÊy viÖc qu¶ng c¸o t×m ng­êi cã nh­îc ®iÓm lµ ph¶i bá ra chi phÝ rÊt lín. Víi c¸ch lµm nµy C«ng ty ph¶i bá ra chi phÝ lín ®Ó ®¨ng qu¶ng c¸o trªn b¸o chÝ, truyÒn h×nh. §øng thø hai lµ h×nh thøc tuyÓn dông tõ c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng vµ trung häc chuyªn nghiÖp. C«ng ty cö ng­êi tíi tr­êng hoÆc göi c¸c th«ng b¸o tuyÓn ng­êi ®Õn, sau ®ã t×m hiÓu c¸c th«ng tin cña c¸c øng viªn nh­: øng viªn cã phï hîp víi c«ng viÖc s¾p tíi, qu¸ tr×nh häc tËp, kÕt qu¶ tèt nghiÖp cña hä. BiÖn ph¸p tuyÓn ng­êi qua sè sinh viªn thùc tËp t¹i C«ng ty vµ qua giíi thiÖu tõ nh÷ng c¸n bé c«ng nh©n viªn ®ang c«ng t¸c t¹i C«ng ty lµ hai biÖn ph¸p cã kinh phÝ nhá h¬n v× c¸c nhµ tuyÓn dông cña C«ng ty chØ viÖc lo¹i bá hå s¬ cña c¸c øng viªn kh«ng phï hîp sau ®ã pháng vÊn mét sè vÊn ®Ò liªn quan. H×nh thøc tuyÓn mé nh÷ng ng­êi ®ang lµm viÖc t¹i c¸c C«ng ty kh¸c gióp C«ng ty cã thÓ bè trÝ sö dông ngay. C¸c tr­êng hîp kh¸c nÕu ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ®Ò ra c¸c øng viªn cßn ph¶i ®­îc thö viÖc, ®¹t yªu cÇu míi ®­îc tuyÓn dông chÝnh thøc. Víi tõng ®èi t­îng C«ng ty cã nh÷ng ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau ®Ó tiÕn hµnh tuyÓn dông. Nh×n chung c¸c ®èi t­îng tham gia vµo qu¸ tr×nh tuyÓn dông ph¶i tr¶i qua c¸c b­íc sau:  S¬ ®å qu¸ tr×nh tuyÓn dông t¹i C«ng ty Thu nhËn hå s¬ Tr¾c nghiÖm Xem xÐt ®¬n xin viÖc Pháng vÊn s©u Tra cøu hå s¬ QuyÕt ®Þnh tuyÓn chän Kh¸m søc khoÎ Bè trÝ sö dông Pháng vÊn s¬ bé Nh÷ng ng­êi kh«ng ®¸p øng yªu cÇu Sau khi øng viªn nép hå s¬, phßng Tæ chøc hµnh chÝnh vµ Lao ®éng C«ng ty sÏ tiÕn hµnh qu¸ tr×nh thanh läc hå s¬, c¸c øng viªn sÏ ®­îc pháng vÊn mét sè vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn c«ng viÖc, nh÷ng øng viªn nµo qua ®­îc c¸c b­íc trªn lµ cã ®ñ ®iÒu kiÖn nhËn vµo C«ng ty. Ban ®Çu hä ®­îc ph©n c«ng vµo c¸c phßng ban cÇn tuyÓn nh©n viªn ®Ó thö viÖc, tÊt c¶ c¸c øng viªn ®Òu cã thêi gian thö viÖc lµ hai th¸ng. C¸c tr­ëng c¸c phßng ban sÏ bè trÝ ng­êi theo dâi c«ng viÖc cña c¸c nh©n viªn thö viÖc, sau ®ã ®­a ra nhËn xÐt. §©y lµ c¬ së ®Ó C«ng ty ®­a ra quyÕt ®Þnh ®èi víi nh©n viªn thö viÖc. NÕu c¸c tr­ëng c¸c phßng ban cÇn tuyÓn nh©n viªn ®¸nh gi¸ lµ ®¹t yªu cÇu so víi nh÷ng tiªu chuÈn cña C«ng ty ®Ò ra ®èi víi c«ng viÖc mµ c¸c øng viªn ®ang lµm, hä sÏ ®­îc ký hîp ®ång lao ®éng. Chóng ta sÏ xem xÐt c¸c tr­êng hîp sau: C¸n bé c«ng nh©n viªn cña c¸c C«ng ty kh¸c lµ nh÷ng ng­êi ®ang lµm viÖc t¹i vÞ trÝ mµ C«ng ty cÇn tuyÓn dông. V× vËy, ®Ó cã ®­îc nh÷ng thµnh viªn nµy C«ng ty ph¶i ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, ­u ®·i thÝch hîp lµm cho hä c¶m thÊy mong muèn lµm viÖc cho C«ng ty, tõ ®ã l«i kÐo hä vµo lµm viÖc cho C«ng ty. Nh­ng ®èi víi ®èi t­îng nµy C«ng ty ph¶i cã ®­îc c©u tr¶ lêi chÝnh x¸c cho c¸c c©u hái sau: - N¨ng lùc b¶n lÜnh cña ng­êi ®­îc tuyÓn chän. - Thµnh tÝch vµ ý thøc chÊp hµnh kû luËt cña ng­êi ®­îc tuyÓn chän ra sao. Khi ®· tr¶ lêi ®­îc c¸c c©u hái trªn th× C«ng ty míi ®­a ra quyÕt ®Þnh tuyÓn dông hay lµ kh«ng. Bëi v× C«ng ty lµ mét tæ chøc cã thÓ tha thø cho nh÷ng ng­êi m¾c ph¶i nh÷ng sai lÇm, nh­ng kh«ng ph¶i lµ n¬i tuyÓn dông vµ t¹o chç ®øng cho nh÷ng ng­êi trong qu¸ tr×nh c«ng t¸c kh«ng cã ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm g× râ rÖt, v× hä lµ nh÷ng con ng­êi thiÕu n¨ng ®éng vµ v× vËy míi kh«ng vÊp ng· bao giê. §èi víi nh÷ng con ng­êi nh­ vËy C«ng ty sÏ kh«ng tuyÓn dông. V× nÕu tuyÓn dông hä C«ng ty sÏ kh«ng ®¹t ®­îc môc ®Ých tuyÓn dông cña m×nh mµ chØ lµm cho tæ chøc C«ng ty ph×nh to vÒ sè l­îng mµ chÊt l­îng lao ®éng kh«ng thÓ c¶i thiÖn, kh«ng nh÷ng vËy cßn lµm ¶nh h­ëng ®Õn nh÷ng ng­êi kh¸c ®ang lµm viÖc hÕt m×nh cho C«ng ty dï hä cã mét sè sai ph¹m cã thÓ coi lµ tha thø ®­îc. §èi víi nh÷ng ng­êi cã thÓ cã sù vÊp ng· trong c«ng viÖc cña hä nh­ng hä biÕt c¸ch tù kh¾c phôc vµ trë thµnh ng­êi mµ C«ng ty cho lµ cã Ých ®èi víi C«ng ty th× C«ng ty sÏ më réng c¸nh cöa ®Ó tiÕp nhËn hä. Do ®ã hä kh«ng ph¶i lµm c¸c thñ tôc nh­ nh÷ng øng viªn b×nh th­êng mµ sÏ ®­îc bè trÝ lµm viÖc ngay cïng víi nh÷ng ­u ®·i cña C«ng ty ®Ò ra. §èi víi con em cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®ang c«ng t¸c t¹i C«ng ty (kh«ng thuéc diÖn nãi trªn) C«ng ty ­u tiªn h¬n so víi nh÷ng øng viªn b×nh th­êng, bëi v× hä lµ nh÷ng ng­êi ®· hiÓu ®­îc phÇn nµo vÒ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ ng­êi th©n cña hä ®· vµ ®ang gãp søc vµo chÝnh sù ph¸t triÓn cña C«ng ty. Nh÷ng ng­êi nµy cã nh÷ng th«ng tin ®Çu tiªn vÒ viÖc tuyÓn dông cña C«ng ty, v× hä cã th«ng tin rÊt cËp nhËt tõ ng­êi th©n mµ th«ng tin nµy l¹i lµ th«ng tin trùc tiÕp, hoµn toµn chÝnh x¸c. Sau khi nép hå s¬, øng viªn sÏ ®­îc pháng vÊn nÕu thÊy cã n¨ng lùc th× hä sÏ ®­îc thö viÖc, dï C«ng ty cã ­u ¸i cho hä nh­ng sau thêi gian thö viÖc ®Ó ®­îc ký hîp ®ång th× hä ph¶i ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc mµ C«ng ty giao cho. Tõ ®ã C«ng ty míi tiÕn hµnh ký hîp ®ång víi hä. Sinh viªn s¾p tèt nghiÖp cña c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng vµ trung häc chuyªn nghiÖp lµ nh÷ng ng­êi cã thÓ ®­îc chiªu mé hoÆc lµ nh÷ng sinh viªn thùc tËp t¹i C«ng ty vµ sau ®ã cã nguyÖn väng lµm viÖc cho C«ng ty, sau khi tr¶i qua c¸c b­íc trong qu¸ tr×nh tuyÓn dông, nh÷ng ng­êi nµy t¹m thêi ®­îc ®¸nh gi¸ lµ cã ®ñ kh¶ n¨ng lµm viÖc cho C«ng ty, hä ®­îc ph©n c«ng t¹m thêi trong c¸c phßng ban, ®­îc sù gióp ®ì vµ theo dâi c«ng viÖc cña c¸c nh©n viªn ®ang lµm viÖc trong phßng. Sù ®¸nh gi¸ cña Tr­ëng phßng qua qu¸ tr×nh t¹m thêi lµm viÖc vµ n¨ng lùc thùc cã cña nh÷ng nh©n viªn míi tuyÓn hä sÏ ®­îc coi lµ c¬ së chÝnh ®Ó ký hîp ®ång vµo lµm viÖc cho C«ng ty hay kh«ng. Nh÷ng ng­êi ®· tèt nghiÖp nh­ng c«ng viÖc hiÖn t¹i kh«ng ph¶i lµ nh÷ng c«ng viÖc ®óng víi chuyªn ngµnh mµ hä ®· theo häc ë tr­êng, nh÷ng ng­êi thÊt nghiÖp t¹m thêi, nh÷ng ng­êi ®· tèt nghiÖp ra tr­êng nh­ng ch­a cã c«ng ¨n viÖc lµm: Hai ®èi t­îng nµy cã thÓ gép l¹i lµ mét bëi v× sau khi hoµn thµnh c«ng viÖc häc tËp t¹i tr­êng hä ®· kh«ng lµm ®­îc c«ng viÖc mµ hä ®· ®­îc ®µo t¹o hoÆc kh«ng cã viÖc lµm. Do ®ã kiÕn thøc cña hä cã thÓ bÞ mai mét. §Ó cã thÓ tiÕp nhËn hä, cÇn cã thêi gian vµ ng­êi h­íng dÉn cô thÓ th× hä míi phÇn nµo thÝch nghi víi c«ng viÖc s¾p tíi ®Ó tõ ®ã cã thÓ ®­îc ký hîp ®ång lao ®éng víi C«ng ty vµ gãp phÇn cho sù ph¸t triÓn cña C«ng ty. BiÓu 4: T×nh h×nh tuyÓn dông nh©n sù ë C«ng ty Cæ phÇn §iÖn M¸y MiÒn B¾c. TT ChØ tiªu §VT 2001 2002 2003 Tæng sè lao ®éng Ng­êi 85 110 139 1 Sè lao ®éng nghØ h­u - 4 7 6 2 Lao ®éng chuyÓn c«ng t¸c ®Õn ®¬n vÞ kh¸c - 2 2 1 3 Sè lao ®éng tuyÓn míi: - 31 38 9 -Tõ nguån néi bé - 10 22 7 -Tõ nguån (bªn ngoµi) - 21 16 2 Theo biÓu 3 ta thÊy sè ng­êi lao ®éng nghØ h­u vµ chuyÓn c«ng t¸c qua c¸c n¨m cã gi¶m nh­ng C«ng ty vÉn tiÕp tôc tuyÓn thªm nh©n viªn. Ch¼ng h¹n nh­ n¨m 2001 cã 4 ng­êi nghØ h­u vµ 2 ng­êi chuyÓn c«ng t¸c nh­ng C«ng ty l¹i tuyÓn ®Õn 31 ng­êi, t¨ng lªn 25 ng­êi. N¨m 2002 th× cã 7 ng­êi nghØ h­u vµ 2 ng­êi chuyÓn c«ng t¸c, nh­ng C«ng ty tuyÓn 38 ng­êi còng t¨ng 27 ng­êi. ChØ riªng n¨m 2003 sè ng­êi nghØ h­u vµ chuyÓn c«ng t¸c lµ 7 ng­êi vµ C«ng ty tuyÓn 9 ng­êi. §iÒu nµy cho thÊy viÖc tuyÓn dông cña C«ng ty lu«n xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh cÇn bæ sung ngµnh nghÒ hoÆc lÜnh vùc nghiÖp vô chuyªn m«n. VÒ nguån tuyÓn dông cña C«ng ty th× C«ng ty tuyÓn dông nh©n viªn míi chñ yÕu tõ con em, ng­êi th©n cña CBCNV cã chÕ ®é ­u tiªn trong C«ng ty vµ nh÷ng sinh viªn míi tèt nghiÖp tõ nh÷ng tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng… Nh­ ta thÊy n¨m 2001 tuyÓn 31 ng­êi th× 10 ng­êi lµ nguån néi bé cßn l¹i lµ nguån kh¸c. N¨m 2002 tuyÓn 38 ng­êi th× 22 ng­êi lµ nguån néi bé. N¨m 2003 tuyÓn 9 ng­êi th× 7 ng­êi lµ nguån néi bé. Trong nh÷ng n¨m qua, C«ng t¸c tuyÓn dông nh©n sù t¹i C«ng ty Cæ PhÇn §iÖn M¸y MiÒn B¾c ®· gióp cho C«ng ty gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò thiÕu hôt lao ®éng, tuyÓn ®­îc nh÷ng c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é tay nghÒ… nh»m ®¸p øng cho nhu cÇu ph¸t triÓn cña C«ng ty. Nh­ng mét ®iÒu dÔ thÊy, nguån tuyÓn dông cña C«ng ty chñ yÕu ®Æc biÖt lµ ­u tiªn cho con em CBCNV. §iÒu nµy cã nhiÒu ­u ®iÓm nh­ lµm cho c¸c thµnh viªn trong C«ng ty tÝch cùc v× lîi Ých cña C«ng ty bëi v× nhiÒu thµnh viªn trong C«ng ty tÝch cùc v× lîi Ých cña C«ng ty g¾n liÒn víi lîi Ých c¸ nh©n gia ®×nh hä. NÕu cø tuyÓn dông theo c¸ch nµy th× còng cã mét sè nh­îc ®iÓm nh­ t¹o nªn sù cøng nh¾c trong nguån tuyÓn dông vµ khi tuyÓn dông sÏ dÉn ®Õn thiªn vÞ chñ quan lµ ®iÒu kh«ng tr¸nh khái. MÆt kh¸c do chØ ­u tiªn con em, ng­êi th©n cña nh©n viªn trong C«ng ty nªn nhiÒu khi øng cö viªn kh«ng ®ñ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu nh­ng vÉn ®­îc tuyÓn vµo lµm viÖc, cßn nh÷ng ng­êi kh«ng quen biÕt mµ cã n¨ng lùc th× vÉn cã thÓ bÞ lo¹i. 3.C«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n sù Sau khi ®­îc chÝnh thøc tuyÓn dông, ng­êi lao ®éng ph¶i tr¶i qua ch­¬ng tr×nh héi nhËp víi m«i tr­êng lµm viÖc vµ tiÕp ®ã cÇn ®­îc ®µo t¹o, båi d­ìng ®Ó n©ng cao kiÕn thøc, kü n¨ng lµm viÖc, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña nhiÖm vô tr­íc m¾t. Vèn kiÕn thøc c¬ b¶n ®­îc ®µo t¹o trang bÞ tõ nhµ tr­êng còng nh­ kinh nghiÖm tÝch luü ban ®Çu (ë n¬i lµm viÖc tr­íc) kh«ng ®ñ ®Ó hoµn thµnh c¸c c«ng viÖc míi, ®Æc biÖt trong thêi ®¹i bïng næ th«ng tin víi nh÷ng c«ng nghÖ míi ®ang t¸c ®éng m¹nh ®Õn cung c¸ch qu¶n lý, kü n¨ng lao ®éng vµ t¸c phong, nÕp nghÜ cña mäi ng­êi trong doanh nghiÖp. ViÖc ®µo t¹o kh«ng chØ lµ ®èi phã víi yªu cÇu tr­íc m¾t mµ cÇn ®­îc nh×n xa tr«ng réng, thÊy tr­íc ®­îc xu h­íng ph¸t triÓn trong mét t­¬ng lai cã thÓ dù ®o¸n ®­îc. V× vËy ®µo t¹o lµ mét phÇn quan träng kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nh»m hoµn thiÖn ®éi ngò lao ®éng cña mét doanh nghiÖp vµ lµ ph­¬ng ph¸p tèt nhÊt gióp doanh nghiÖp lµm m¹nh thªm ®éi ngò cña m×nh. NhËn thøc ®­îc kh¸ râ vÊn ®Ò nµy, ban l·nh ®¹o C«ng ty hµng n¨m th­êng göi c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc ®i häc tËp t¹i c¸c líp ®µo t¹o vÒ nghiÖp vô chuyªn m«n do Bé Th­¬ng M¹i më líp hoÆc göi hä vµo c¸c tr­êng ®¹i häc ®Ó ®µo t¹o theo yªu cÇu mµ C«ng ty cÇn. Bªn c¹nh ®ã C«ng ty cßn cö mét sè c¸n bé ra n­íc ngoµi nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng chuyªn m«n ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu vÒ mÆt tr×nh ®é mµ C«ng ty ®Ò ra. BiÓu 5: Chi phÝ ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i n¨m 2003 Sè nh©n viªn C«ng viÖc ®ang lµm §µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i Thêi gian Kinh phÝ/Ng­êi 20 Nh©n viªn b¸n hµng NghiÖp vô b¸n hµng 6 th¸ng 2,1 triÖu 5 Nh©n viªn kÕ to¸n NghiÖp vô kÕ to¸n 6 th¸ng 2,1 triÖu 7 Nh©n viªn kinh doanh NghiÖp vô kinh doanh 6 th¸ng 2,1 triÖu 3 Nh©n viªn kü thuËt NghiÖp vô kü thuËt 6 th¸ng 2,1 triÖu 1 Nh©n viªn hµnh chÝnh NghiÖp vô hµnh chÝnh 6 th¸ng 2,1 triÖu Do tÝnh ®Æc thï cña mÆt hµng kinh doanh bu«n b¸n, xuÊt-nhËp khÇu ®iÖn tö, ®iÖn m¸y vµ ®iÖn l¹nh lµ chñ yÕu lo¹i hµng cÇn ®é chÝnh x¸c cao nªn hµng n¨m C«ng ty ®Òu tæ chøc c¸c kho¸ huÊn luyÖn ®µo t¹o t¹i C«ng ty. BiÓu trªn cho thÊy C«ng ty ®· ®Çu t­ rÊt nhiÒu kinh phÝ cho viÖc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i, cô thÓ lµ 75,6 triÖu ®ång trong n¨m 2003. Víi c¸c nghiÖp vô b¸n hµng, kÕ to¸n, kinh doanh…Gi¶ng viªn ®­îc C«ng ty mêi tõ nh÷ng trung t©m ®µo t¹o cã uy tÝn. KÕt thóc kho¸ häc sè nh©n viªn tham gia líp häc sÏ ®­îc kiÓm tra chÊt l­îng, qua c¸c ®ît kiÓm tra nµy, C«ng ty sÏ bè trÝ nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é nghiÖp vô vµo nh÷ng vÞ trÝ phï hîp, tõ ®ã lµm c¬ së ®Ó ®Ò b¹t chøc vô. Thùc tÕ cho thÊy viÖc ®µo t¹o cña c«ng ty Cæ PhÇn §iÖn M¸y MiÒn B¾c cã thÓ ®¸nh gi¸ lµ kh¸ tèt bëi qua qu¸ tr×nh ®µo t¹o mang tÝnh th­êng xuyªn. Qu¸ tr×nh ®µo t¹o th­êng lµ ng¾n h¹n. C«ng ty còng khuyÕn khÝch vÊn ®Ò tù ®µo t¹o ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn, nh­ng thùc tÕ cho thÊy nhu cÇu tù ®µo t¹o trong C«ng ty lµ t­¬ng ®èi nhiÒu. BiÓu 6: C«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n sù Tr×nh ®é lao ®éng §VT Lao ®éng ®­îc ®µo t¹o vµ n©ng cao 2001 2002 2003 Tr×nh ®é chÝnh trÞ Ng­êi 2 5 8 §¹i häc - 3 4 3 Cao ®¼ng - 6 5 4 Trung cÊp - 9 15 21 Tæng sè - 20 29 36 Theo sè liÖu trªn ta thÊy hµng n¨m C«ng ty ®Òu tæ chøc ®µo t¹o vµ n©ng cao tay nghÒ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ con sè ng­êi ngµy cµng t¨ng lªn. Ch¼ng h¹n nh­ n¨m 2001 cã 20 ng­êi th× sang n¨m 2002 ®· t¨ng lªn lµ 29 ng­êi vµ n¨m 2003 con sè nµy lµ 36 ng­êi ®­îc ®µo t¹o vµ n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n. Cã thÓ nãi hµng n¨m C«ng ty tæ chøc ®µo t¹o víi sè l­îng t­¬ng ®èi lín. Trong ®ã ®µo t¹o chÝnh trÞ n¨m 2001 lµ 2 ng­êi, n¨m 2002 lµ 5 ng­êi vµ n¨m 2003 ®· lªn tíi 8 ng­êi. §µo t¹o ®¹i häc n¨m 2001 cã 3 ng­êi, n¨m 2002 cã 4 ng­êi vµ n¨m 2003 cã 3 ng­êi. VÒ ®µo t¹o cao ®¼ng, trung cÊp còng vËy. §µo t¹o nhiÒu nh­ng sè lao ®éng t¨ng l¹i Ýt mµ sè lao ®éng nµy l¹i ®ang rÊt cÇn ®­îc bæ sung, ®µo t¹o cao ®¼ng n¨m 2001 cã 6 ng­êi, n¨m 2002 lµ 5 ng­êi vµ n¨m 2003 cã 4 ng­êi.VÒ ®µo t¹o trung cÊp th× n¨m 2001 cã 9 ng­êi, n¨m 2002 cã 15 ng­êi vµ n¨m 2003 con sè nµy lµ 21 ng­êi. Qua ph©n tÝch ®µo t¹o vµ n©ng cao tay nghÒ cho CBCNV ta thÊy cã ­u ®iÓm lµ tr×nh ®é nghiÖp vô cña c«ng nh©n viªn cao nªn n¨ng suÊt t¨ng dÉn ®Õn doanh thu t¨ng. Nh­îc ®iÓm lµ ®µo t¹o tuy nhiÒu nh­ng ®µo t¹o tr×nh ®é cao ®¼ng vµ trung cÊp vÉn cßn Ýt cÇn ph¶i ®µo t¹o thªm. Tuy nhiªn, tr×nh ®é lao ®éng cña C«ng ty còng ®· t¨ng lªn qua tõng n¨m. N¨m nµo còng cã mét sè lao ®éng ®­îc ®µo t¹o ng¾n h¹n ®Ó n©ng cao nghiÖp vô, sè lao ®éng cã tr×nh ®é ®¹i häc còng t¨ng. Song còng kh«ng phñ nhËn sù cè g¾ng cña ban l·nh ®¹o C«ng ty ®· chó träng vµo viÖc qu¶n lý nh©n sù qua ®ã tõng b­íc c¶i thiÖn bé m¸y qu¶n trÞ nh©n sù t¹i C«ng ty. 4. ChÕ ®é ®·i ngé nh©n sù BiÓu 7: ChÕ ®é ®·i ngé cña C«ng ty ®èi víi ng­êi lao ®éng STT ChØ tiªu §VT 2002 2003 Tæng sè lao ®éng Ng­êi 110 139 1 Sè lao ®éng ®­îc n©ng l­¬ng - 33 42 Trong ®ã: T¨ng l­¬ng tr­íc thêi h¹n - 11 18 2 Sè lao ®éng ®­îc th­ëng giÊy khen b»ng khen - 10 22 3 Sè lao ®éng ®­îc th¨m hái khi èm ®au hay gÆp hoµn c¶nh khã kh¨n - 20 20 4 Tæng quü l­¬ng TriÖu ®ång 1.327.695 2.439. 038 5 Thu nhËp b×nh qu©n cña CBCNV ®ång 854. 000 1.184. 000 4.1. §·i ngé vËt chÊt 4.1.1. §·i ngé nh©n sù th«ng qua tiÒn l­¬ng: §èi víi mét doanh nghiÖp muèn t¨ng doanh thu, t¨ng lîi nhuËn th× cÇn ph¶i khuyÕn khÝch thóc ®Èy ng­êi lao ®éng tÝch cùc h¬n trong c«ng viÖc. Còng nh­ mäi C«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ kh¸c, C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c lu«n ¸p dông c¸c quy chÕ vµ hÖ thèng c«ng cô ®·i ngé kh¸c nhau ®èi víi ng­êi lao ®éng nh­ tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, phô cÊp vµ ®·i ngé tinh thÇn ®Ó g¾n tr¸ch nhiÖm cña hä ®èi víi chÊt l­îng c«ng viÖc ®ång thêi kÝch thÝch hä ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. ChÝnh v× thÕ mµ hµng n¨m sè ng­êi ®­îc n©ng l­¬ng ngµy cµng cao nh­ n¨m 2002 ®· cã 33 ng­êi vµ n¨m 2003 t¨ng ®Õn 42 ng­êi, ®Æc biÖt sè ng­êi ®­îc t¨ng l­¬ng tr­íc thêi h¹n còng ®¸ng kÓ. N¨m 2002 cã 11 ng­êi vµ n¨m 2003 cã 18 ng­êi. Ngoµi ra nh÷ng ng­êi lµm xuÊt s¾c c«ng viÖc cña m×nh th× C«ng ty cßn th­ëng giÊy khen hay vµ b»ng khen ®Ó khuyÕn khÝch hä. ViÖc t¨ng l­¬ng lµ mét ®ßn bÈy kÝch thÝch trùc tiÕp ®Õn c¸n bé c«ng nh©n viªn. Hä c¶m thÊy søc lao ®éng cña m×nh bá ra mµ tiÒn l­¬ng mµ hä nhËn ®­îc lµ tho¶ ®¸ng. ChÝnh v× vËy mµ tæng quü l­¬ng t¨ng lªn, n¨m 2002 lµ 1.327.695.000 ®ång, sang n¨m 2003 t¨ng lªn 2.439.038.000 ®ång. Thu nhËp b×nh qu©n cña CBCNV còng t¨ng, n¨m 2002 lµ 854.000 ®ång th× trong n¨m 2003 thu nhËp b×nh qu©n t¨ng lªn 1.184.000 ®ång. HÖ thèng l­¬ng th­ëng, c¸c kho¶n phô cÊp cña C«ng ty ®­îc ¸p dông trong quy ®Þnh chung cña Nhµ n­íc. Nh­ng cã sù lùa chän vµ ®iÒu chØnh ®Ó phï hîp víi kÕt qu¶ kinh doanh. C«ng ty lu«n ®¶m b¶o møc l­¬ng c¬ b¶n cña ng­êi lao ®éng kh«ng thÊp h¬n møc l­¬ng tèi thiÓu do Nhµ n­íc quy ®Þnh. C¸c kho¶n trî cÊp còng ®­îc C«ng ty xem xÐt vµ ¸p dông ë møc ®é kh¸c nhau cho tõng CBCNV trong C«ng ty. 4.1.2. §·i ngé nh©n sù th«ng qua tiÒn th­ëng Nh­ tÊt c¶ chóng ta còng biÕt, Ýt ng­êi trong sè nh©n viªn sÏ tá ra h¨ng h¸i, nhiÖt t×nh lµm viÖc nÕu hä hiÓu r»ng sÏ ch¼ng nhËn ®­îc g× thªm tõ sù nç lùc ®ã. TiÒn th­ëng lµ ®éng lùc hÕt søc ®Æc biÖt, lµ yÕu tè cïng víi tiÒn l­¬ng t¹o thµnh thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Víi C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c, tiÒn th­ëng lµ ®ßn bÈy kinh tÕ nh»m kÝch thÝch nh©n viªn n©ng cao hiÖu qu¶ lao ®éng. - Víi c¸c phßng nghiÖp vô chi nh¸nh thuéc C«ng ty, tiÒn th­ëng ®­îc khuyÕn kÝch th«ng qua kho¸n doanh thu. Nh÷ng phßng nghiÖp vô hay chi nh¸nh nÕu v­ît chØ tiªu giao nép cho C«ng ty th× tõ kho¶n chªnh lÖch gi÷a chØ tiªu vµ kho¶n thùc hiÖn ®­îc C«ng ty tÝnh nh­ sau: 70% lîi nhuËn dã nép cho Nhµ n­íc; 15% nép quü ph¸t triÓn kinh doanh; 5% nép cho C«ng ty ®Ó t¨ng vèn l­u ®éng; 10% sÏ th­ëng cho c¸c phßng nghiÖp vô hoÆc chi nh¸nh ®ã. - Hµng n¨m, nÕu hoµn thµnh kÕ ho¹ch Nhµ n­íc giao ®­îc Bé Tµi chÝnh x¸c nhËn th× CBCNV sÏ ®­îc th­ëng hoµn thµnh kÕ ho¹ch. Tuú theo kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh C«ng ty ®Òu tiÕn hµnh trÝch lËp quü khen th­ëng dïng ®Ó ph©n phèi cho nh©n viªn. * C¸c lo¹i tiÒn th­ëng C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y miÒn B¾c ®ang sö dông mét sè h×nh thøc khen th­ëng sau: Nh÷ng h×nh thøc khen th­ëng n¨m cña C«ng ty: XÐt duyÖt quyÕt ®Þnh tÆng giÊy khen cho c¸c cöa hµng, phßng ban, ®¬n vÞ trùc thuéc cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong kinh doanh; xÐt phong danh hiÖu c¸n bé qu¶n lý giái cho c¸c gi¸m ®èc, c¸c tr­ëng phã phßng c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, lao ®éng giái cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. Møc th­ëng n¨m: + C¸c ®¬n vÞ trùc thuéc tÆng giÊy khen hÖ sè khen th­ëng lµ 1; + Phßng ban, cöa hµng thuéc ®¬n vÞ trùc thuéc hÖ sè th­ëng lµ 0,5; + C¸ nh©n ®­îc phong danh hiÖu: “C¸n bé qu¶n lý giái” – Gi¸m ®èc C«ng ty, c¸c tr­ëng phã phßng hÖ sè th­ëng lµ 0,7; “ Lao ®éng giái”: HÖ sè 0,3 Møc th­ëng quý: C¸c phßng ban, ®¬n vÞ trùc thuéc: §¹t lo¹i giái: HÖ sè th­ëng lµ 1; ®¹t lo¹i khuyÕn khÝch: HÖ sè th­ëng lµ 0,5. Møc th­ëng cña C«ng ty cã thÓ thay ®æi theo nguån quü khen th­ëng vµ t¹m thêi ®­îc chÊp nhËn ë møc sau: Th­ëng n¨m hÖ sè I: 500.000 ®ång; th­ëng quý hÖ sè I: 1.500.000 ®ång. 4.1.3. §·i ngé nh©n sù th«ng qua c¸c kho¶n phóc lîi * Phóc lîi vÒ tµi chÝnh §Ó phôc vô cho c«ng viÖc, C«ng ty ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn nh÷ng c¬ së vËt chÊt cÇn thiÕt nh­ xe c«ng, vay tiÒn gi¶m l·i... C«ng ty lu«n ph¸t ®éng c¸n bé c«ng nh©n viªn thùc hµnh tiÕt kiÖm, gi¶m bít chi phÝ héi häp, chi phÝ tiÕp kh¸ch... Nh÷ng kho¶n tiÕt kiÖm ®ã sÏ ®­îc bæ sung vµo quü phóc lîi vµ chia cho nh©n viªn khi cÇn thiÕt. Hµng th¸ng, C«ng ty cã ®µi thä ¨n tr­a cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. Hµng n¨m, C«ng ty cö mét sè c¸n bé chñ chèt ®i häc c¸c líp ®µo t¹o vÒ qu¶n lý vµ më c¸c líp ®µo t¹o chuyªn m«n nghiÖp vô cho c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn miÔn phÝ. Nhê cã nh÷ng kho¸ häc nµy nªn c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty lu«n ®­îc n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô vµ b¾t kÞp víi nh÷ng t­ duy ®æi míi, hiÖn ®¹i. Tuy nhiªn, ®èi víi mét sè nh©n viªn, c¸c kho¸ häc nµy chØ mang tÝnh chÊt h×nh thøc, b¾t buéc lµm gi¶m hiÖu qu¶ ®µo t¹o vµ ®µo t¹o å ¹t kh«ng dùa trªn nhu cÇu sÏ lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng, g©y l·ng phÝ cho C«ng ty. * VÒ hç trî nghÒ nghiÖp ë c¸c phßng ban t¹i C«ng ty ®­îc hç trî, cung cÊp c¸c lo¹i s¸ch b¸o cÇn thiÕt, kÞp thêi gióp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cËp nhËt nh÷ng th«ng tin mét c¸ch nhanh nhÊt. C«ng ty còng trÝch ra mét phÇn quü phóc lîi ®Ó gióp ®ì, th¨m hái nh÷ng nh©n viªn bÞ ®au èm... ViÖc th¨m hái nh©n viªn vµo dÞp cuèi n¨m, tæ chøc th¨m hái nh©n viªn khi ch¼ng may hä hoÆc ng­êi th©n trong gia ®×nh hä gÆp chuyÖn kh«ng may. §©y lµ biÖn ph¸p cho thÊy sù quan t©m cña C«ng ty ®èi víi nh©n viªn cña m×nh vµ ®· t¹o ®­îc m«i tr­êng t©m lý tèt cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, lµm cho hä g¾n bã víi C«ng ty h¬n. C¸c ngµy lÔ tÕt C«ng ty th­êng xuyªn tæ chøc c¸c kû niÖm. Trong dÞp nµy C«ng ty lu«n mêi c¸c nh©n viªn cò ®· vÒ h­u ®Ó qua ®ã «n l¹i truyÒn thèng cña C«ng ty. * C¸c dÞch vô gi¶i trÝ Mçi n¨m mét lÇn C«ng ty tæ chøc cho c¸c CBCNV ®i th¨m quan, nghØ m¸t ®Ó gióp hä th­ gi·n vµ t¹o lËp mèi quan hÖ tinh thÇn ®oµn kÕt, c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt vui ch¬i gi¶i trÝ nh­ tæ chøc thi ®Êu cÇu l«ng, bãng ®¸, bãng bµn… ®Ó t¹o bÇu kh«ng khÝ tho¶i m¸i th©n mËt gi÷a c¸c thµnh viªn trong C«ng ty. * B¶o hiÓm Lµ C«ng ty Nhµ n­íc nªn c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¶i ®ãng b¶o hiÓm theo quy ®Þnh tuú thuéc vµo møc l­¬ng vµ thêi gian c«ng t¸c. HiÖn nay cã mét kho¶n b¶o hiÓm mµ tÊt c¶ c¸n bé c«ng nh©n viªn lµm trong c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®ãng lµ b¶o hiÓm x· héi. Kho¶n b¶o hiÓm nµy nh­ lµ kho¶n tÝch gãp ®Ó ®¶m b¶o ®êi sèng tèi thiÓu cho ng­êi kh«ng cßn lao ®éng. Khi Ên ®Þnh møc l­¬ng, C«ng ty sÏ tÝnh ®Õn kho¶n b¶o hiÓm mµ nh©n viªn ph¶i nép. Do vËy, khi tr¶ l­¬ng C«ng ty sÏ th«ng b¸o cho ng­êi lao ®éng biÕt lµ hä ®· nép bao nhiªu vµo b¶o hiÓm. ChÝnh h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy gióp cho ng­êi lao ®éng nhËn thøc ®­îc b¶o hiÓm lµ mét lo¹i phóc lîi tù nguyÖn nh»m khuyÕn khÝch nh©n viªn an t©m lµm viÖc, g¾n bã víi C«ng ty nhiÒu h¬n. C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c nép b¶o hiÓm x· héi cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty theo quy ®Þnh cña bé luËt lao ®éng. C«ng ty cã tr¸ch nhiÖm tr¶ 15% vµ ph¶i thu 5% tiÒn b¶o hiÓm tõ phÝa nh©n viªn. TÊt c¶ ®Òu ®­îc tÝnh vµo l­¬ng. VÒ b¶o hiÓm y tÕ: C«ng ty còng mua sè b¶o hiÓm y tÕ cho toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty víi tû lÖ ®ãng gãp phÝa C«ng ty lµ 2% vµ nh©n viªn lµ 1% trªn tæng tiÒn l­¬ng. 4.2. §·i ngé tinh thÇn HiÖn nay, khi ®êi sèng ngµy cµng ®­îc n©ng cao th× viÖc kÝch thÝch vÒ tinh thÇn lµ v« cïng quan träng. Trong mét C«ng ty, mäi ng­êi ®i lµm v× nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau. Cã ng­êi ®i lµm v× tiÒn b¹c nh­ng còng cã ng­êi ®i lµm chØ ®Ó ®­îc giao tiÕp víi ng­êi kh¸c hay ®­îc thÓ hiÖn m×nh...V× thÕ, C«ng ty ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó hä lµm viÖc mét c¸ch h¨ng say h¬n. 4.2.1. M«i tr­êng lµm viÖc T¹o ra mét m«i tr­êng lµm viÖc tho¶i m¸i sÏ gióp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn yªn t©m vµ nhiÖt t×nh víi c«ng viÖc. NhËn thøc ®­îc ®iÒu nµy, C«ng ty ®· ®­a ra mét sè biÖn ph¸p ®·i ngé nh­ sau: C«ng ty trang bÞ c¬ së vËt chÊt kh¸ ®Çy ®ñ cho c¸c phßng ban, t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cã thÓ gióp cho nh©n viªn c¶m thÊy tho¶i m¸i tiÖn lîi khi lµm viÖc. Mçi phßng thuéc C«ng ty ®Òu ®­îc g¾n víi tªn ®­îc phï hîp ®Ó thÓ hiÖn chøc n¨ng, nhiÖm vô cña phßng ®ã vµ trong mçi phßng mäi ng­êi ®­îc ph©n cÊp râ rµng vµ mçi ng­êi cã nhiÖm vô lµm mét sè c«ng viÖc nhÊt ®Þnh mµ cÊp trªn giao cho. Ph©n cÊp g¾n liÒn víi viÖc t¹o ra mét biÓu t­îng ®Þa vÞ cho ng­êi lao ®éng vµ t¹o ra ranh giíi gi÷a ng­êi cã n¨ng lùc qu¶n lý víi ng­êi kh«ng cã kh¶ n¨ng qu¶n lý hay gi÷a nh÷ng ng­êi cã kh¶ n¨ng vÒ mét c«ng viÖc kh¸c nhau. ChÝnh nh÷ng tªn phßng vµ biÓu t­îng ®Þa vÞ cho mäi c¸ nh©n ®­îc c«ng ty ®Æt ra ®Ó t¹o cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ý thøc ®­îc tr¸ch nhiÖm vµ tÇm quan träng cña m×nh, tõ ®ã hä sÏ cè g¾ng lµm viÖc ®óng víi nhiÖm vô ®Æt ra. Giê lµm viÖc t¹i C«ng ty theo ®óng quy ®Þnh cña Nhµ n­íc lµ 1 ngµy 8 tiÕng vµ 1 th¸ng 22 ngµy, buæi tr­a nghØ ng¬i 1,5 tiÕng. - Tuy ®· ®­îc quan t©m chó träng song c¬ së vËt chÊt cña C«ng ty vÉn ch­a phï hîp víi yªu cÇu kinh doanh cña ngµnh nghÒ. Sè giê lao ®éng theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vÉn ®­îc thùc hiÖn nh­ng ch­a mang l¹i hiÖu qu¶ t­¬ng xøng víi sè thêi gian bá ra. C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y miÒn B¾c-Bé Th­¬ng m¹i lµ mét C«ng ty Nhµ n­íc nªn ho¹t ®éng cña C«ng ty chñ yÕu dùa trªn c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc, kÓ c¸c chÝnh s¸ch ®·i ngé cho nªn muèn ph¸t huy hiÖu qu¶ t¹i C«ng ty th× ngay tõ cÊp Bé, cÊp Nhµ n­íc ®· ph¶i chó ý t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó C«ng ty thùc hiÖn viÖc nµy. 4.2.2. C«ng viÖc §·i ngé vÒ c«ng viÖc sÏ lµ ®éng lùc chÝnh t¹o nªn sù yªu mÕn c«ng viÖc cña nh©n viªn mµ kh«ng ph¶i sö dông tiÒn b¹c. C¸c nh©n viªn míi ®Òu ph¶i tr¶i qua thêi gian thö viÖc ®Ó tù béc lé kh¶ n¨ng. C«ng ty lu«n t¹o m«i tr­êng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cã ®iÒu kiÖn ®Ó phÊn ®Êu vµ biÕt ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ t¹o ra nh­ thÕ nµo. Hµng n¨m, C«ng ty cã tæ chøc ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh doanh, th¸i ®é lµm viÖc... tõ ®ã tæ chøc khen th­ëng vµ viÖc khen th­ëng, kû luËt sÏ ®­îc cÊp l·nh ®¹o lµm. Nh÷ng viÖc nµy cã t¸c dông rÊt lín ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn: Nh÷ng ng­êi lµm viÖc tèt kú nµy sÏ cè g¾ng h¬n ë kú sau, cßn nh÷ng ng­êi lµm viÖc ch­a tèt sÏ quyÕt t©m h¬n trong nh÷ng c«ng viÖc s¾p tíi. 4.2.3. T­¬ng quan nh©n sù * §Ò b¹t C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y miÒn B¾c lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc; v× vËy tæ chøc, sö dông ®óng lao ®éng cã hiÖu qu¶ vµ sö dông ®óng chÝnh s¸ch, chÕ ®é nh»m khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh, c«ng t¸c lµ mét néi dung hÕt søc quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanhvµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Thùc hiÖn viÖc ®Ò b¹t nh»m khuyÕn khÝch t¨ng hiÖu qu¶ toµn diÖn cña tæ chøc vµ hç trî cho sù ph¸t triÓn nh©n lùc còng nh­ lîi Ých cña ng­êi lao ®éng lµ mét vÊn ®Ò ®­îc ban l·nh ®¹o C«ng ty chó träng. Môc ®Ých cña viÖc ®Ò b¹t: + Cñng cè lßng trung thµnh cña ng­êi lao ®éng ®èi víi tæ chøc, ®ång thêi gi÷ ®­îc nh÷ng ng­êi lao ®éng cã tµi n¨ng. + §Ó th­ëng c«ng ®èi víi n¨ng lùc, kü s¶o vµ tÝnh thËt thµ cña ng­êi lao ®éng. + Nh»m ®Ò cao phÈm chÊt cña ng­êi lao ®éng. + KhuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng phôc vô tèt nhÊt theo kh¶ n¨ng cña m×nh. + Trong ®éi ngò lao ®éng, viÖc ®Ò b¹t lµ cÇn thiÕt khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn. Trong tr­êng hîp kh«ng cã nh©n sù ®Ó xÕp vµo chç trèng cña bé phËn ®ã, th× nªn t×m kiÕm mét vµi øng cö viªn kh¸c ë trong doanh nghiÖp. C¸c chÝnh s¸ch ®Ò b¹t: + Thùc hiÖn viÖc chuyÓn c«ng t¸c ®èi víi nh÷ng ng­êi phô tr¸ch cã n¨ng lùc chuyÓn tõ bé phËn nµy ®Õn bé phËn kh¸c nÕu cã nh÷ng c¬ héi tèt h¬n nh»m khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ph¸t huy ®­îc hÕt kh¶ n¨ng lao ®éng cña m×nh. + Ranh giíi tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng viÖc thùc hiÖn nh÷ng ®Ò b¹t cÇn ®­îc x¸c ®Þnh víi sù t­ vÊn, hç trî tõ phßng qu¶n lý nh©n lùc. Thñ tr­ëng cÇn ®Ò xuÊt nh÷ng ®Ò b¹t nh©n sù ®èi víi nh÷ng ng­êi phô tr¸ch trùc tiÕp vµ nªn lµ chñ thÓ phª chuÈn viÖc ®Ò b¹t. §iÒu ®ã nh­ lµ sù kiÓm tra tÝnh chÊt c«ng b»ng trong ®Ò b¹t vµ ®¶m b¶o r»ng chÝnh s¸ch ®Ò b¹t sÏ ®­îc qu¶n lý v÷ng ch¾c. + ChÝnh s¸ch ®Ò b¹t vµ sù nhÊt trÝ tËp thÓ cÇn ®Ò cËp ®Õn viÖc chuÈn bÞ ®Çy ®ñ ®èi víi ng­êi lao ®éng hoÆc nh÷ng yªu cÇu tËp thÓ vÒ mét sù ®Ò b¹t ®Æc biÖt. Th«ng th­êng mét ng­êi ®iÒu hµnh hay qu¶n lý nh©n lùc lu«n ®­îc bµn b¹c vÒ chÝnh s¸ch ®Ò b¹t. T¹i C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y miÒn B¾c, nh÷ng ng­êi ®­îc ®Ò b¹t sÏ ®­îc bè trÝ theo ngµnh nghÒ mµ hä ®· ®­îc häc, hoÆc nghÒ n¬i c«ng t¸c cò víi møc l­¬ng theo chÕ ®é chÝnh s¸ch chung cña ngµnh x©y dùng c¬ b¶n hoÆc theo giÊy th«i tr¶ l­¬ng ë ®¬n vÞ cò. NÕu c¸c phßng ban cã yªu cÇu ®Ò b¹t, t¨ng l­¬ng mét ng­êi ®Ó hä cã chøc vô cao h¬n th× tr­¬ng phßng lËp b¸o c¸o chi tiÕt so s¸nh c¸c tiªu chuÈn, ®Ò xuÊt víi l·nh ®¹o C«ng ty, sau ®ã lµm v¨n b¶n b¸o c¸o. * Kû luËt lao ®éng, th«i viÖc NÒn t¶ng cña kû luËt trong qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ viÖc gi¸o dôc, ®µo t¹o vµ chØ dÉn chi tiÕt. Ban qu¶n lý gióp ng­êi lao ®éng hiÓu r»ng, nÕu mäi viÖc kh«ng ®­îc thùc hiÖn theo ®óng quy t¾c ®· ®Þnh th× nh÷ng h×nh ph¹t sÏ ®­îc ¸p dông. Ng­êi lao ®éng còng hiÓu r»ng ban qu¶n lý cã quyÒn ¸p dông nh÷ng h×nh ph¹t theo quy ®Þnh nÕu hä sai ph¹m. Ban qu¶n lý tiÕn hµnh c«ng viÖc ®ã nh»m gi÷ g×n tÝnh trung thùc cña ng­êi lao ®éng, nh­ vËy vÊn ®Ò kû luËt sÏ gi¶m bít. Kû luËt cÇn kh«ng lín h¬n nh­ng còng kh«ng Ýt h¬n mong ®îi. V× vËy, c¸c quy t¾c cÇn ®­îc coi träng vµ kh«ng theo ý muèn c¸ nh©n. ViÖc phæ biÕn c¸c quy t¾c ®Õn víi ng­êi lao ®éng th«ng qua sæ tay h­íng dÉn, giíi thiÖu vÒ doanh nghiÖp, qua c¸c v¨n b¶n, c«ng v¨n, ho¹t ®éng c«ng ®oµn vµ niªm yÕt trªn b¶ng ë n¬i c«ng céng trong doanh nghiÖp. §èi víi C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c th× kû luËt lao ®éng, th«i viÖc ®­îc ¸p dông nh­ sau: + NÕu c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¹m kû luËt ë cÊp nµo th× c¬ së ®ã xö lý t¹i chç. Tuú møc ®é vi ph¹m kû luËt sÏ xö lý ë cÊp cao h¬n nh­ng lu«n tu©n thñ thñ tôc, nguyªn t¾c nh­: Cuéc häp cã chÝnh quyÒn, C«ng ®oµn, Phßng tæ chøc, ng­êi vi ph¹m kû luËt. Môc ®Ých cña kû luËt lµ t­¬ng xøng víi sai ph¹m, phßng ngõa t¸i ph¹m. + Th«i viÖc, h×nh thøc chÝnh lµ ng­êi lao ®éng tù xin th¬i viÖc víi c¸c lý do chÝnh ®¸ng th× bé phËn qu¶n lý nh©n lùc xem xÐt vµ gi¶i quyÕt c¸c chÕ ®é theo chÝnh s¸ch hiÖn hµnh. ViÖc ®·i ngé b»ng vËt chÊt vµ tinh thÇn ë C«ng ty Cæ phÇn §iÖn M¸y MiÒn B¾c ®· lµm cho ng­êi lao ®éng c¶m thÊy phÊn khëi, v× hä thÊy m×nh ®­îc h­ëng nh÷ng thµnh qu¶ lao ®éng. Nh÷ng nh©n viªn cã s¸ng t¹o vµ hoµn thµnh tèt c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc C«ng ty giao. §èi víi mçi c¸n bé c«ng nh©n viªn nµy cÇn cã phÇn th­ëng xøng ®¸ng cho hä khi hä lµm tèt c«ng viÖc ®­îc giao. Tãm l¹i viÖc ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ta cã thÓ thÊy c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù t¹i C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c cßn mét sè tån t¹i cÇn ®­îc gi¶i quyÕt. TÊt c¶ nh÷ng kh©u nµy Ýt nhiÒu cÇn ph¶i kh¾c phôc nh÷ng mÆt thiÕu xãt, yÕu kÐm ®Ó tõ ®ã n©ng cao c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù. III. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù t¹i C«ng ty Cæ PhÇn §iÖn M¸y MiÒn B¾c. 1. Nh÷ng ­u ®iÓm: - Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, C«ng ty ®· x©y dùng ®­îc ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý cã b¶n lÜnh kinh nghiÖm n¾m b¾t kÞp víi xu thÕ thÞ tr­êng. - KÕ thõa uy tÝn kinh doanh ngµnh hµng cña C«ng ty. - Cã c¬ së vËt chÊt vµ vÞ trÝ ®øng ch©n t­¬ng ®èi hoµn chØnh, cã quy m« võa ®¸p øng ®­îc nhu cÇu kinh doanh. - Gi¸m ®èc lu«n quan t©m lo l¾ng ®Õn viÖc n©ng cao tr×nh ®é cña c¸n bé c«ng nh©n viªn, nhÊt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay. Ban gi¸m ®èc lu«n t¹o c¬ së vËt chÊt gióp c¸n bé lµm viÖc cã hiÖu qu¶ h¬n. - Lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®­îc phÐp xuÊt-nhËp khÈu trùc tiÕp, C«ng ty cã c¬ héi kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nhiÒu mÆt hµng vµ tiÕp cËn víi thÞ tr­êng thÕ giíi, cã ®iÒu kiÖn chän ®èi t¸c tèt nhÊt. - C«ng ty vÉn gi÷ ®­îc uy tÝn ®èi víi b¹n hµng n­íc ngoµi còng nh­ kh¸ch hµng trong n­íc. C¸c b¹n hµng cña C«ng ty hÇu hÕt lµ c¸c b¹n hµng truyÒn thèng. - Nh×n chung, toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn ®· hÕt søc cè g¾ng v­¬n lªn häc hái c¸c ®¬n vÞ b¹n, tiÕp cËn thÞ tr­êng, n¾m b¾t gi¸ c¶ ®Ó ®iÒu chØch cho phï hîp, b¸n hµng d­íi nhiÒu h×nh thøc, cè g¾ng bá dÇn c¸c kh©u r­êm rµ, nguyªn t¾c cøng nh¾c. 2. Nh÷ng nh­îc ®iÓm cßn tån t¹i: Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc, C«ng ty cßn tån t¹i méi sè nh­îc ®iÓm nhÊt ®Þnh. Nh÷ng nh­îc ®iÓm nµy chÝnh lµ nh÷ng nguyªn nh©n h¹n chÕ t¹i C«ng ty: - Ch­a chñ ®éng trong kinh doanh còng nh­ tæ chøc h¹ch to¸n hoµn chØnh cña ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp. - C¬ cÊu lao ®éng cña C«ng ty ch­a hîp lý lµ do trong c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, CBCNV trong C«ng ty chñ yÕu thùc hiÖn nhiÖm vô cña m×nh th«ng qua chØ thÞ, mÖnh lÖnh tõ cÊp trªn mµ kh«ng cã sù ph¸n xÐt, ®¸nh gi¸ cña b¶n th©n.V× vËy, khi chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ, c¸n bé cña C«ng ty lµm viÖc thiÕu n¨ng ®éng, cßn mang nÆng t­ t­ëng chê ®îi c¸c v¨n b¶n chØ thÞ, chê giao c«ng viÖc, chê c¸c c¬ së tù t×m ®Õn víi m×nh. Tr­íc t×nh h×nh ®ã C«ng ty ®· tuyÓn dông thªm nhiÒu lao ®éng míi ®Ó b¾t kÞp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. ChÝnh v× vËy l­îng lao ®éng thêi vô trong C«ng ty t¨ng lªn nhiÒu. - C«ng ty ch­a chó träng vµo viÖc ®Çu t­ trang thiÕt bÞ cho khèi v¨n phßng. C¸c phßng ban cßn thiÕu c¸c trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt cho c«ng viÖc cña m×nh dÉn ®Õn nh÷ng h¹n chÕ trong viÖc ph¸t huy kh¶ n¨ng cña nh©n viªn. - Lùc l­îng CBCNV cßn thiÕu vµ yÕu ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu më réng kinh doanh lµ do c«ng t¸c tuyÓn dông tr­íc ®©y ®Ó l¹i. - C«ng t¸c ®µo t¹o vµ n©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n cho nh©n viªn ch­a ®­îc triÖt ®Ó. ViÖc kh¶o s¸t thùc tÕ vµ viÖc ph©n tÝch trªn ®· cho phÐp lµm râ ®­îc t×nh h×nh qu¶n lý nh©n sù nãi chung vµ c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ­u ®·i ng­êi lao ®éng nãi riªng cña C«ng ty Cæ PhÇn §iÖn M¸y MiÒn B¾c trong thêi gian qua. §©y lµ c¨n cø cho viÖc ®Ò xuÊt méi sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù vµ c¸c chÝnh s¸ch kÝch thÝch, ­u ®·i ng­êi lao ®éng C«ng ty Cæ PhÇn §iÖn M¸y MiÒn B¾c. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù t¹i C«ng ty Cæ PhÇn §iÖn M¸y MiÒn B¾c I. Môc tiªu ph­¬ng h­íng cña c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù t¹i C«ng ty trong thêi gian tíi 1. XuÊt ph¸t tõ môc tiªu chiÕn l­îc cña C«ng ty: - TËp trung ph¸t triÓn nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô truyÒn thèng vµ lîi thÕ cña C«ng ty nh­: §iÖn tö, ®iÖn m¸y, ®iÖn l¹nh, ®iÖn gia dông, t­ liÖu s¶n xuÊt hµng tiªu dïng… vµ kinh doanh bÊt ®éng s¶n. - §Çu t­ x©y d­ng khu Th­¬ng m¹i vµ v¨n phßng cho thuª trªn diÖn tÝch 20.000 m vu«ng. - TiÕp tôc ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng, dÞch vô, n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸, chÊt l­îng phôc vô ®Ó ®¸p øng ®­îc víi yªu cÇu ngµy cµng cao cña thÞ tr­êng. - Tõng b­íc n©ng cÊp hoµn thiÖn ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh t¹i Siªu thÞ ®iÖn m¸y, CLB nh÷ng ng­êi b¹n vµ c¸c cöa hµng cña C«ng ty. - Khai th¸c cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cho thuª v¨n phßng du lÞch kh¸ch s¹n, nhµ hµng ¨n uèng, kho b·i… - X©y dùng m¹ng l­íi b¸n hµng qua m¹ng Th­¬ng m¹i ®iÖn tö, liªn doanh liªn kÕt ký göi hµng ho¸….TËp trung t×m ®èi t¸c ®Ó ph¸t triÓn m¹ng l­íi c¸c cöa hµng kinh doanh. - ChuÈn bÞ tõng b­íc tham gia thÞ tr­êng chøng kho¸n nh»m huy ®éng vèn s¶n xuÊt kinh doanh. 2.ChiÕn l­îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc: C«ng ty ®· x©y dùng ®Þnh h­íng c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù ®Ó cã ®­îc ®éi ngò lao ®éng ®¸p øng yªu cÇu thùc hiÖn môc tiªu chung cña c«ng ty cô thÓ nh­ sau: - VÒ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng N©ng cao thu nhËp cña ng­êi lao ®éng trªn c¬ së hiÖu qu¶ kinh tÕ cña C«ng ty, phÊn ®Êu ë møc tõ 1,2 triÖu ®ång trë lªn/th¸ng/ ng­êi. Cô thÓ: N¨m 2004: thu nhËp ng­êi lao ®éng 1,2 triÖu ®ång/th¸ng/ng­êi. N¨m 2005: thu nhËp ng­êi lao ®éng 1,3 triÖu ®ång/th¸ng/ng­êi. N¨m 2006: thu nhËp ng­êi lao ®éng 1,4 triÖu ®ång/th¸ng/ng­êi. II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù t¹i C«ng ty Cæ PhÇn §iÖn M¸y MiÒn B¾c Trong xu h­íng ®æi míi chung cña toµn C«ng ty, ®Ó gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n sù, sau mét thêi gian thùc tËp nghiªn cøu lý luËn t×m hiÓu thùc tiÔn vÒ qu¶n lý nh©n sù trong c«ng ty, kÕt hîp víi nh÷ng kiÕn thøc ®· häc trong tr­êng, em xin ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p sau: 1. Quan t©m tíi ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn nh»m t¹o ra ®éng lùc cña ng­êi lao ®éng. Cã rÊt nhiÒu c¸ch ®Ó t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng, sau ®©y t«i xin ®­a ra mét sè c¸ch chñ yÕu ®Ó t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng viÖc. - T¹o ®éng lùc b»ng c¸ch kÝch thÝch vËt chÊt: C«ng t¸c tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng lµ mét c«ng cô hiÖu qu¶ tiÒn kÝch thÝch ng­êi lao ®éng, nã lµ ®ßn bÈy m¹nh mÏ nhÊt ®Ó kÝch thÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc. Do ®ã C«ng ty ph¶i biÕt tËn dông triÖt ®Ó vµo nh©n tè nµy ®Ó ®¸nh vµo t©m lý ng­êi lao ®éng nÕu hä muèn lµm viÖc víi tÊt c¶ bÇu nhiÖt huyÕt cña m×nh. TiÒn l­¬ng tr¶ ®óng, c«ng b»ng hîp lý sÏ t¹o t©m lý tho¶i m¸i khi lµm viÖc, h¨ng say phÊn ®Êu t¨ng n¨ng suÊt lao ®éngvµ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng. ViÖc khuyÕn khÝch lîi Ých vËt chÊt còng cã thÓ dùa trªn c¸c chÕ ®é vÒ tiÒn th­ëng, phô cÊp, trî cÊp... cña Nhµ n­íc hoÆc do Doanh nghiÖp quy ®Þnh, tuy nhiªn ph¶i ¸p dông c¸c chÕ ®é nµy mét c¸ch hîp lý vµ n¨ng ®éng. T¹o ®éng lùc vÒ mÆt tinh thÇn cho ng­êi lao ®éng. + T¹o ®éng lùc vÒ mÆt tinh thÇn cho ng­êi lao déng còng cã ý nghÜa v« cïng quan träng ®èi víi c«ng t¸c qu¶n trÞ nguån nh©n lùc. Còng nh­ khuyÕn khÝch vËt chÊt, khuyÕn khÝch vÒ tinh thÇn còng mang l¹i hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng viÖc. + Hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc theo yªu cÇu riªng cña c«ng viÖc, C«ng ty ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi lµm gi¶m møc c¨ng th¼ng, mÖt mái t¹o kh«ng khÝ høng khëi t¹i n¬i lµm viÖc. + ¸p dông thêi gian lµm viÖc mét c¸ch linh ®éng phï hîp víi ®Æc thï riªng cña C«ng ty. + T¹o bÇu kh«ng khÝ d©n chñ, t­¬ng trî, gióp ®ì, lÉn nhau gi÷a C«ng ty vµ ng­êi lao ®éng cña C«ng ty, gi÷a ng­êi lao ®éng víi nhau ®Ó ng­êi lao ®éng c¶m thÊy m×nh ®­îc t«n träng, do ®ã hä sÏ ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh. + X©y dùng vµ trao tÆng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn c¸c danh hiÖu thi ®ua nh­: lao ®éng tiªn tiÕn, anh hïng lao ®éng... + X©y dùng c¸c h×nh thøc khen th­ëng bªn c¹nh b»ng tiÒn lµ giÊy khen, b»ng khen ®ång thêi tæ chøc khen th­ëng c«ng khai cho nh÷ng ng­êi ®¹t thµnh tÝch mang l¹i lîi Ých cho C«ng ty. + §Õn tËn nhµ th¨m hái, ®éng viªn mçi khi c¸n bé c«ng nh©n viªn bÞ èm ®au, tai n¹n... Cã thÓ nãi khuyÕn khÝch vËt chÊt vµ tinh thÇn ®èi víi ng­êi lao ®éng lµ mét nguyªn t¾c hÕt søc quan träng nh»m thu hót, t¹o ®éng lùc m¹nh mÏ cho ng­êi lao ®éng trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. Tuy nhiªn C«ng ty kh«ng nªn qu¸ coi träng khuyÕn khÝch vËt chÊt hoÆc tinh thÇn mµ ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ c¶ hai lo¹i khuyÕn khÝch nµy víi c¸c th­ëng ph¹t nghiªm minh th× C«ng ty lao ®éng míi ®¹t hiÖu qu¶. 2. Hoµn thiÖn c«ng t¸c tuyÓn chän, ®µo t¹o nguån nh©n lùc. §µo t¹o, båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é cho ng­êi lao ®éng. §èi víi mçi doanh nghiÖp ®Çu t­ cho ®µo t¹o, cho chiÕn l­îc cña con ng­êi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh. Víi ®µ ph¸t triÓn nh­ hiÖn nay, trong t­¬ng lai C«ng ty sÏ ngµy cµng më réng. V× vËy con ng­êi lµ yÕu tè quan träng cho C«ng ty hoµn thµnh nghÜa vô s¶n xuÊt kinh doanh. Môc tiªu cña ®µo t¹o lµ t¹o ra ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé khoa häc kü thuËt cã tr×nh ®é c«ng nh©n lµnh nghÒ ®Ó ®¶m ®­¬ng nhiÖm vô cña C«ng ty. Trong nh÷ng n¨m qua c«ng t¸c ®µo t¹o x©y dùng ®éi ngò lao ®éng ë C«ng ty ®· ®­îc tiÕn hµnh thËn träng. Tr­íc t×nh h×nh cßn nhiÒu thö th¸ch, C«ng ty cÇn ph¶i tiÕp tôc ®Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c ®µo t¹o th× míi ®¸p øng ®­îc ®ßi hái cña m×nh. HiÖn nay c«ng t¸c tuyÓn chän nguån nh©n lùc cña C«ng ty lµ t­¬ng ®èi hîp lý vµ ®óng víi chÕ ®é chÝnh s¸ch. Tuy nhiªn ®Ó c«ng t¸c nµy cã hiÖu qu¶ h¬n n÷a th× C«ng ty nªn: - §Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o vµ tuyÓn dông thªm lao ®éng, t¹o luång sinh khÝ míi cho doanh nghiÖp. C«ng t¸c ®µo t¹o lµ hÕt søc quan träng, cÇn thiÕt nh­ng tr¸nh t×nh tr¹ng ®µo t¹o å ¹t, chi phÝ cao nh­ng hiÖu qu¶ thÊp. - X¸c ®Þnh râ nh÷ng yªu cÇu vÒ tr×nh ®é cña ng­êi lao ®éng ®èi víi tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc. - ViÖc tuyÓn chän nh©n lùc kh«ng nªn qu¸ tËp trung vµo viÖc xem xÐt b»ng cÊp hay sù giíi thiÖu cña ng­êi kh¸c, nªn tËp trung vµo qu¸ tr×nh pháng vÊn thö viÖc ®Ó t×m ra ng­êi phï hîp víi yªu cÇu c«ng viÖc mµ C«ng ty s¾p giao. - Ngoµi nh÷ng nghiÖp vô qu¶n lý ®iÒu hµnh kinh doanh c¸n bé phßng cÇn ph¶i liªn tôc trau dåi tèt c¶ vÒ ngo¹i ng÷, tin häc, giao dÞch, øng xö, giao tiÕp tèt nh»m phôc vô cho môc tiªu ph¸t triÓn cña C«ng ty. - §èi víi c«ng nh©n viªn lµm viÖc trùc tiÕp cÇn cã sù kiÓm tra tay nghÒ ®Þnh kú vµ tæ chøc c¸c cuéc thi giái nh»m ph¸t hiÖn nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc ®Ó ®Ò b¹t cho t­¬ng lai. - C«ng ty nªn cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o cho ®éi ngò qu¶n lý ®Ó hä ®­îc tiÕp cËn víi c¸c lý thuyÕt qu¶n lý hiÖn ®¹i ¸p dông linh ho¹t vµo c«ng t¸c qu¶n lý. - §µo t¹o vÒ ch­¬ng tr×nh n©ng cao nghiÖp vô kÕ to¸n cho c¸n bé, phßng tµi chÝnh kÕ to¸n ®Ó hä gióp viÖc qu¶n lý vµ sö dông tµi chÝch cña C«ng ty sao cho ®óng ph¸p luËt vµ hîp lý tiÕt kiÖm tèi ®a tµi chÝnh cho C«ng ty trong ph¹m vi quyÒn h¹n cã thÓ. 3. Dïng tiÒn th­ëng ®Ó ®éng viªn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng. * VÒ tiÒn th­ëng: Quü tiÒn th­ëng cÇn t¸ch ra khái quü phóc lîi vµ viÖc sö dông quü khen th­ëng cã thÓ ®­îc thùc hiÖn nh­ sau: Chia quü lµm 2 phÇn: PhÇn 1: H×nh thµnh quü chung. Quü nµy ®­îc trÝch mét phÇn tõ quü khen th­ëng vµ do Gi¸m ®èc qu¶n lý sö dông. Môc ®Ých cña quü nµy lµ nh»m ®Ó Gi¸m ®èc trùc tiÕp khen th­ëng cho nh÷ng c¸ nh©n cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®em lai kÕt qu¶ tèt. ViÖc nµy lµm cho nh©n viªn thÊy ®­îc c«ng viÖc cña m×nh lu«n ®­îc quan t©m, chó ý vµ ®éng viªn kÞp thêi, tõ ®ã hä sÏ cã sù cè g¾ng phÊn ®Êu trong c«ng viÖc ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao h¬n. PhÇn 2: PhÇn nµy ®­îc dïng ®Ó chia ®Òu b×nh qu©n cho toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty. Hµng th¸ng hoÆc hµng quý ®Òu cã thÓ trÝch mét phÇn nhá tõ ®©y chia cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ®Ó ®éng viªn, khuyÕn khÝch hä. §Æc biÖt phÇn nµy sÏ tËp trung chia cho c¸n bé c«ng nh©n viªn vµo c¸c dÞp lÔ, tÕt hoÆc tõng ®ît 6 th¸ng trong n¨m. PhÇn tiÒn th­ëng nµy cã t¸c dông khuyÕn khÝch cho c¶ tËp thÓ ng­êi lao ®éng. Nã thÓ hiÖn ®­îc sù quan t©m cña C«ng ty ®èi víi ng­êi lao ®éng, thÓ hiÖn ®­îc kÕt qu¶ lao ®éng cña hä. Tõ ®ã hä cã ý thøc tr¸ch nhiÖm h¬n ®èi víi c«ng viÖc chung cña c¶ ®¬n vÞ gãp phÊn thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ h¬n. * VÒ quü phóc lîi: NÕu nh­ tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng cã t¸c dông kÝch thÝch chñ yÕu vÒ mÆt vËt chÊt th× quü phóc lîi l¹i chñ yÕu kÝch thÝch c¸n bé c«ng nh©n viªn vÒ mÆt tinh thÇn, t­ t­ëng. Do vËy, viÖc t¸ch quü phóc lîi ra khái quü khen th­ëng lµ mét b­íc ®i hîp lý, cÇn lµm ®Ó t¹o sù hoµn thiÖn trong c¸c ®ßn bÈy kÝch thÝch ng­êi lao ®éng trong C«ng ty. ViÖc sö dông quü phóc lîi nªn chia lµm 3 phÇn: PhÇn 1: LËp quü chung dïng ®Ó tæ chøc cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ®i th¨m quan, nghØ m¸t... ®Æc biÖt cã thÓ sö dông mét phÇn quü nµy ®Ó mua tÆng phÈm cho nh©n viªn nh©n ngµy sinh nhËt, c­íi hái. ë ®©y nÕu xÐt vÒ mÆt gi¸ trÞ th× cã thÓ kh«ng lín nh­ng nã thÓ hiÖn sù quan t©m cña C«ng ty ®èi víi nh©n viªn, lµm cho nh©n viªn thÊy g¾n bã, biÕt ¬n víi C«ng ty, tõ ®ã t¸c dông thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh chung lªn cao. PhÇn 2: Quü nµy dµnh cho sù nghiÖp, c«ng tr×nh c«ng céng nh­ nhµ ¨n, c©u l¹c bé... quü nµy cã thÓ sö dông ®Ó ®Çu t­ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc c«ng ty cö ®i häc, tæ chøc gÆp mÆt con em c¸n bé c«ng nh©n viªn trong nh÷ng ngµy lÔ tÕt, vµo cuèi n¨m häc ®Ó khen th­ëng, khÝch lÖ. Quü nµy, phôc vô cho ho¹t ®éng vui ch¬i gi¶i trÝ cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ngoµi giê, tõ ®ã còng cã t¸c dông thóc ®Èy, khÝch lÖ tinh thÇn lµm viÖc cña c¸n bé c«ng nh©n viªn toµn C«ng ty. Ngoµi ra, nã cßn thÓ hiÖn sù quan t©m tíi nh©n viªn vµ gia ®×nh cña hä. PhÇn 3: PhÇn quü riªng: PhÇn nµy kh«ng mang tÝnh chÊt chung ®ång ®Òu mµ dµnh cho nh÷ng ng­êi gÆp khã kh¨n h¬n so víi c¸c thµnh viªn kh¸c. Nã sö dông trong viÖc th¨m hái, gióp ®ì nh©n viªn khi èm ®au, gia ®×nh gÆp chuyÖn kh«ng may... phÇn quü nµy cã t¸c dông to lín ®èi víi ng­êi lao ®éng. Hä thÊy m×nh ®­îc quan t©m chia sÎ, lµm cho hä tù thÊy ph¶i cã tr¸ch nhiÖm h¬n trong c«ng viÖc cña m×nh. Tõ ®ã sÏ khÝch lÖ ng­êi lao ®éng trong cña m×nh vµ ®ã còng chÝnh lµ con ®­êng ®Ó ph¸t triÓn ngµy cµng lín m¹nh cña C«ng ty. KÕT LuËn Qu¶n trÞ nh©n sù lµ mét lÜnh vùc phøc t¹p. Nã bao gåm nhiÒu vÊn ®Ò nh­ t©m lý, sinh lý, x· héi, triÕt häc, ®¹o ®øc vµ thËm chÝ c¶ d©n téc häc. Nã lµ mét khoa häc nh­ng ®ång thêi còng lµ mét nghÖ thuËt, nghÖ thuËt l·nh ®¹o chØ huy. Lµ mét khoa häc ai trong chóng ta còng cã kh¶ n¨ng n¾m v÷ng ®­îc nh­ng nã l¹i lµ mét nghÖ thuËt, nghÖ thuËt th× kh«ng ph¶i ai còng ¸p ®ông ®­îc. C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµm viÖc vµ thu ®­îc mét sè thµnh tùu nhÊt ®Þnh trong ho¹t ®éng kinh doanh. C«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n sù ®· gãp phÇn kh«ng nhá vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Tuy nhiªn do cßn cã mét sè khã kh¨n cho nªn c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n sù cña C«ng ty vÉn cßn tån t¹i mét vµi h¹n chÕ nhá ®ßi hái C«ng ty ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p gi¶i quyÕt phï hîp trong thêi gian tíi. Qua thêi gian thùc tËp vµ nghiªn cøu t¹i C«ng ty, ®­îc sù gióp ®ì cña ban l·nh ®¹o vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn t¹i c¸c phßng ban cïng víi sù h­íng dÉn cña c« gi¸o Th.s. NguyÔn ThÞ Thu Hµ, em ®· hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp vµ häc hái ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm vÒ thùc tiÔn ®Ó cñng cè cho nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë tr­êng §¹i häc. Nh­ng do thêi gian nghiªn cøu kh«ng nhiÒu, tr×nh ®é nhËn thøc cßn h¹n chÕ, mÆc dï ®· cè g¾ng nh­ng bµi viÕt nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù chØ b¶o vµ gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o Th.s. NguyÔn ThÞ Thu Hµ, cïng tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c ®· gióp em hoµn thµnh tèt bµi luËn v¨n nµy. Môc lôc Lêi më ®Çu 1 Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ qu¶n lý nh©n sù trong doanh nghiÖp 2 I - Kh¸i niÖm, vai trß vµ chøc n¨ng cña qu¶n lý nh©n sù 2 1. Kh¸i niÖm 2 2. Vai trß, chøc n¨ng cña qu¶n lý nh©n sù 2 II - C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng cña qu¶n lý nh©n sù 3 1. M«i tr­êng bªn ngoµi 3 2. M«i tr­êng bªn trong 4 III - Nh÷ng néi dung chÝnh cña c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù 4 1. Ho¹ch ®Þnh tµi nguyªn nh©n sù 4 2. Ph©n tÝch c«ng viÖc vµ tuyÓn dông 4 3. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n lùc 5 4. §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng hoµn thµnh c«ng viÖc 5 5. Gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ l­¬ng bæng, phóc lîi 6 6. T­¬ng quan nh©n sù 6 Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng vÒ nh©n sù vµ c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù t¹i C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c 8 I - Giíi thiÖu chung vÒ C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c 8 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c 8 2. Ngµnh nghÒ kinh doanh chñ yÕu cña C«ng ty 8 3. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty 9 4. C¬ cÊu tæ chøc vµ chøc n¨ng cña tõng bé phËn 10 5. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty trong thêi gian qua 12 6. C¬ së vËt chÊt kü thuËt 14 II - Thùc tr¹ng nh©n sù vµ c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù cña C«ng ty trong thêi gian qua 14 1. §Æc ®iÓm lao ®éng vµ bè trÝ sö dông 14 2. C«ng t¸c tuyÓn dông 16 3. C«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n sù 21 4. ChÕ ®é ®·i ngé nh©n sù 23 4.1. §·i ngé vËt chÊt 23 4.2. §·i ngé tinh thÇn 26 III - §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù t¹i C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c 29 1. ¦u ®iÓm 29 2. Nh÷ng nh­îc ®iÓm cßn tån t¹i 29 Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù t¹i C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c. 31 I - Môc tiªu ph­¬ng h­íng cña c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù t¹i C«ng ty trong thêi gian tíi. 31 1. XuÊt ph¸t tõ môc tiªu chiÕn l­îc cña C«ng ty. 31 2. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. 31 II - Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù t¹i C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c. 31 1. Quan t©m tíi ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn nh»m t¹o ra ®éng lùc cña ng­êi lao ®éng. 32 2. Hoµn thiÖn c«ng t¸c tuyÓn chän, ®µo t¹o nguån nh©n lùc. 33 3. Dïng tiÒn th­ëng ®Ó ®éng viªn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng. 33 KÕt luËn 35 Tµi liÖu tham kh¶o Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh qu¶n lý nh©n sù tr­êng ®¹i häc QLKD Hµ néi. Gi¸o tr×nh tæ chøc qu¶n lý tr­êng ®¹i häc QLKD Hµ néi. Qu¶n trÞ Nh©n sù – NguyÔn H÷u Th©n – NXB Thèng kª 1998. Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ nh©n lùc – Tr­êng §H KTQD – Chñ biªn PGS.TS. Ph¹m §øc Thµnh – NXB Thèng kª 1998. C¸c sè liÖu cña C«ng ty Cæ phÇn §iÖn m¸y MiÒn B¾c. Mét sè b¸o vµ t¹p chÝ kh¸c.