Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty kinh doanh nước sạch Hà Nội

®éng cu¶ C«ng ty ChØ tiªu §¬n vÞ Tæng sè % 1.Tæng sè CBCNV +Nam +N÷ Ng­êi NT NT 1630 892 738 54,7 45,2 2.Tr×nh ®é nghÒ nghiÖp +§¹i häc +Cao ®¼ng +Trung cÊp +Thî bËc 5 trë lªn +Thî bËc 1®Õn bËc 4 NT NT NT NT NT NT 258 225 135 238 230 15,8 13,8 8,28 14,6 14,2 3.Tr×nh ®é +CÊp 3 +CÊp 2 +CÊp 1 NT NT NT NT 215 132 90 13,1 8,1 5,1 4.Lao ®éng trong biªn chÕ +Hîp ®ång dµi h¹n +Hîp ®ång ng¾n h¹n NT NT NT 820 734 231 50,3 45,1 14,1 (Nguån :Phßng tæ chøc C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch hµ néi ) Qua b¶ng trªn ta thÊy tr×nh ®é c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty lµ kh¸ cao , tr×nh ®é ®¹i häc vµ cao ®¼ng chiÕm tØ lÖ 29,6% , hÇu hÕt c¸n bé ®Òu ®­îc ®µo t¹o chÝnh quy cã kinh nghiÖm lßng yªu nghÒ .NÕu ®éi ngò l·nh ®¹o biÕt ph¸t huy n¨ng lùc cña lao ®éng sÏ n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp 2.1.2.5. §Æc ®iÓm vÒ C¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cña C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc cã nguån vèn kinh doanh chñ yÕu do ng©n s¸ch nhµ n­íc cÊp ,tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty ngoµi nhµ x­ëng , m¸y mãc thiÕt bÞ , ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vv... cßn cã nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh ®Æc chñng cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c«ng ty ®ã lµ c¸c lo¹i tµi s¶n nh­ : ®­êng èng n­íc truyÒn dÉn ,®­êng èng n­íc ph©n phèi vµ ®­êng c¸p ®iÖn truyÒn dÉn, phÇn lín c¸c tµi s¶n cè ®Þnh nµy rÊt khã ®¸nh gi¸ ®­îc gi¸ trÞ cßn l¹i do ®iÒu kiÖn sö dông. MÆt kh¸c sè tµi s¶n cè ®Þnh nµy cßn n»m mét phÇn trong ch­¬ng tr×nh cÊp n­íc Hµ néi ch­a ®­îc bµn giao cho c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi. C¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cña C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi hiÖn nay tæng vèn cè ®Þnh kho¶ng 700 tû ®ång nh­ng trªn thùc tÕ tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty ®ang ®­îc tÝnh trªn møc kho¸n. Møc nµy ®­îc tÝnh trªn mét gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng ®Çy ®ñ víi tæng møc gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh lµ trªn 80 tû BiÓu 5 : B¶ng tæng kÕt tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty n¨m 2002 §¬n vÞ : 1000 ®ång STT TSC§ ®ang dïng trong s¶n xuÊt kinh doanh c¬ b¶n Gi¸ thµnh 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Nhµ cöa Kho tµng VËt kiÕn tróc M¸y mãc thiÕt bÞ ®éng lùc C«ng cô M¸y mãc thiÕt bÞ c«ng t¸c Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i Dông cô qu¶n lý TSC§ ®ang dïng ngoµi s¶n xuÊt kinh doanh c¬ b¶n TSC§ ch­a dïng TSC§ chê thanh lý §Êt vµ tµi s¶n kh¸c kh«ng khÊu hao 1.776.215.321 50.020.948 21.315.745.822 1.473.639.016 28.941.782.535 20.242.246.226 415.308.924 326.344.860 522.700.391 1.249.488.655 1.539.602.541 6.696.455 (Nguån :B¶ng b¸o c¸o tæng hîp cña C«ng ty n¨m 2002) 2.1.2.6. §Æc ®iÓm vÒ tµi chÝnh cña C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc ho¹t ®éng trong lÜnh vùc c«ng céng do ®ã mét phÇn nguån vèn lµ do ng©n s¸ch nhµ n­íc cÊp vµ vèn vay còng chñ yÕu lµ vay cña ng©n hµng nhµ n­íc .Ngoµi ra C«ng ty lµ mét doanh nghiÖp võa ho¹t ®éng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt võa lµ nhµ cung cÊp trùc tiÕp s¶n phÈm n­íc s¹ch chÝnh v× vËy gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh chiÕm mét phÇn rÊt lín trong tæng tµi s¶n cña C«ng ty BiÓu 4: Tæng sè vèn, c¬ cÊu vèn cña C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi §¬n vÞ : 1000 ®ång ChØ tiªu 2000 2001 2002 Vay vèn 61.607.053 71.452.682 83.792.032 Vèn chñ së h÷u 133.583.272 157.556.504 193.860.196 Gi¸ trÞ TSC§ vµ ®Çu t­ dµi h¹n 114.658.318 127.944.261 142.603.264 Gi¸ trÞ TSC§ vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n 80.505.007 101.064.931 135.048.963 Tæng vèn = Vèn vay + Vèn chñ së h÷u 195.190.325 229.009.191 277.652.963 Tû lÖ % TSC§ 58.8 55.8 51.4 Tû lÖ % vèn chñ së h÷u 68.4 68.8 69.82 (Nguån : Phßng kinh doanh C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi ) Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y do tiÕp xóc víi hÖ thèng kÕ to¸n tµi chÝnh hiÖn ®¹i vµ nhËn ra cã nhiÒu bÊt cËp trong viÖc qu¶n lý vèn kinh doanh .C«ng ty kh«ng qu¶n lý vèn theo kiÓu vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng (v× rÊt khã ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh lóc tÝnh ) mµ qu¶n lý theo nguån vèn vay, vèn chñ së h÷u vµ gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh, tµi s¶n l­u ®éng. C«ng ty cã l­îng TSC§ tËp trung chñ yÕu vµo ®­êng èng truyÒn dÉn , ®­êng èng ph©n phèi, nhµ x­ëng , m¸y mãc thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, ®Êt ®ai (trong c¬ cÊu vay vèn cña c«ng ty vèn chñ së h÷u chiÕm tû träng lín ) nã cã rÊt nhiÒu thuËn lîi trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh vµ më réng quy m« doanh nghiÖp víi mét thÞ tr­êng lín vµ míi, ®ã lµ cung cÊp n­íc cho ng­êi d©n vµ c¸c c«ng tr×nh, ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë c¸c khu ngo¹i thµnh Hµ Néi. Ngµnh kinh doanh n­íc s¹ch thuéc lÜnh vùc c¬ së h¹ tÇng nªn vèn ®Çu t­ lín chÝnh v× vËy th­êng ®­îc duyÖt tõ nh÷ng nguån vèn thuËn lîi cho ch­¬ng tr×nh n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Ch¼ng h¹n nh­ ch­¬ng tr×nh cÊp n­íc Hµ Néi lµ mét dù ¸n ph¸t triÓn quèc tÕ gi÷a ViÖt Nam vµ PhÇn Lan. Ch­¬ng tr×nh ®· ®­îc thùc hiÖn tõ n¨m 1985 víi bèn giai ®o¹n vµ tæng chi phÝ lªn tíi 100 triÖu USD. Néi dung chñ yÕu lµ c¶i t¹o , n©ng cÊp vµ më réng hÖ thèng cÊp n­íc Hµ Néi. HoÆc lµ Ch­¬ng tr×nh vay vèn cña ng©n hµng thÕ giíi ®· ®­îc thùc hiÖn tõ n¨m 1998 do sù b¶o l·nh cña chÝnh phñ ViÖt Nam l·i suÊt 6,5 % / n¨m. Dù to¸n kinh phÝ cña dù ¸n kho¶ng 40 triÖu USD. Hay dù ¸n SAUR thiÕt lËp hÖ thèng ghi thu qu¶n lý kh¸ch hµng thÝ ®iÓm ë quËn Hai Bµ Tr­ng víi kinh phÝ 15 triÖu France. GÇn ®©y nhÊt lµ sù tµi trî cña ChÝnh phñ NhËt nghiªn cøu quy ho¹ch tæng thÓ ngµnh n­íc Hµ Néi vµ chän lùa c¸ch tæ chøc hiÖu qu¶ nhÊt cho thµnh phè Hµ Néi. Cè g¾ng tõ nay ®Õn n¨m 2010 m¹ng l­íi cÊp n­íc Hµ Néi sÏ hoµn chØnh tõ n«ng th«n ®Õn thµnh thÞ vµ ®­îc sù gióp ®ì cña c¬ quan hîp t¸c ph¸t triÓn quèc tÕ §an M¹ch dù ¸n c¶i t¹o n©ng cÊp hÖ thèng n­íc Hµ Néi víi tæng chi phÝ kho¶ng 5 triÖu USD ®­îc §an M¹ch cho vay ­u ®·i. 2.2. Ph©n tÝch c«ng t¸c n©ng cao hiÖu qña kinh doanh cña C«ng ty trong thêi gian qua 2.2.1. Ph©n tÝch kÕ ho¹ch s¶n xuÊt n­íc s¹ch cña C«ng ty trong 3 n¨m (2000-2002) Cïng víi chiÕn l­îc vµ môc tiªu c«ng nghiÖp hãa tõ nay ®Õn n¨m 2020 chÝnh phñ vµ nhµ n­íc ta ®Æc biÖt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò c¬ së h¹ tÇng .Trong ®ã ngµnh n­íc lµ ngµnh träng t©m, ta ®· biÕt C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi cã ngµnh nghÒ lµ ®øng ra khai th¸c nguån n­íc tù nhiªn ®Ó s¶n xuÊt ra thµnh phÈm cuèi cïng lµ n­íc s¹ch. Qua qóa tr×nh sö lý vµ khai th¸c C«ng ty bá ra mét kho¶n chi phÝ kh«ng nhá ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng n­íc s¹ch ë ®Çu ra vµ s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ . N­íc s¹ch lµ mét läai hµng ho¸ mang tÝnh chÊt dÞch vô c«ng céng, nh­ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng n­íc s¹ch lµ mét lo¹i hµng ho¸ viÖc tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu tiªu dïng n­íc s¹ch t¹i thñ ®« Hµ Néi lµ mét trong nh÷ng ®Þa ph­¬ng cã nhÞp ®é ®« thÞ ho¸ nhanh nhÊt ®ang lµ mét vÊn ®Ò bøc xóc, cã t¸c ®éng toµn diÖn ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë thñ ®«. Trªn c¬ së ph¹m vi qu¶n lý khai th¸c 115 giÕng víi 8 nhµ m¸y n­íclín vµ 15 tr¹m s¶n xuÊt n­íc nhá ®¹t tæng c«ng suÊt b×nh qu©n 380.000- 385.000 m3 ngµy ®ªm. Theo thèng kª cña c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi th× khèi l­îng n­íc s¹ch s¶n xuÊt trong 3 n¨m 2000-2002 nh­ sau: BiÓu 7 :B¶ng khèi l­îng n­íc s¶n xuÊt §¬n vÞ : m3 n­íc N¨m Khèi l­îng n­íc s¹ch ®­îc s¶n xuÊt 2000 2001 2002 129.790.112 134.575.474 142.914.645 (Nguån :Phßng kÕ ho¹ch c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch hµ néi ) Víi khèi l­îng n­íc nh­ trªn :C¨n cø vµo c«ng suÊt cña tõng nhµ m¸y vµ c¸c tr¹m s¶n xuÊt n­íc nhá C«ng ty ra kÕ ho¹ch cô thÓ + Nhµ m¸y n­íc Yªn Phô :80.000 m3 /ngµy ®ªm + Nhµ m¸y n­íc Mai DÞch: 56.000 m3 /ngµy ®ªm + Nhµ m¸y n­íc H¹ §×nh : 25.000 m3/ ngµy ®ªm + Nhµ m¸y n­íc Ng« SÜ Liªn :45.000 m3 /ngµy ®ªm + Nhµ m¸y n­íc T­¬ng Mai :25.000 m3 /ngµy ®ªm + Nhµ m¸y n­íc L­¬ng Yªn :63.000 m3 /ngµy ®ªm +Nhµ m¸y n­íc Ph¸p V©n :21.000 m3 /ngµy ®ªm + 15 tr¹m s¶n xuÊt n­íc nhá :28.000 m3 /ngµy ®ªm Nh×n chung chÊt l­îng n­íc ®­îc s¶n xuÊt ra ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ ho¸ , lý, vi sinh, ®¶m b¶o an toµn vµ chÊp nhËn ®­îc cho c¸c ®èi t­îng sö dông th«ng th­êng, kh«ng chØ ë sau qu¸ tr×nh sö lý mµ ®Õn khi tíi ®iÓm tiªu thô 2.2.2. Ph©n tÝch c«ng t¸c l­u th«ng ph©n phèi n­íc s¹ch cña C«ng ty trong 3 n¨m (2000-2002) - HÖ thèng cÊp n­íc : Hµ Néi hiÖn nay ®­îc chia thµnh 2 phÇn kh¸c nhau : khu vùc m¹ng míi vµ khu vùc m¹ng cò .M¹ng míi ®­îc x©y dùng hoÆc c¶i t¹o trong nh÷ng n¨m tõ 1993-2000 vµ ®­îc ®Æt ë phÝa t©y vµ t©y nam Hµ Néi M¹ng cò trong khu vùc trung t©m thµnh phè vµ vïng xung quanh ®­îc cung cÊp tõ nh÷ng nhµ mµy cò hoÆc ®­îc c¶i t¹o. Nh÷ng m¹ng cò nµy chñ yÕu ®­îc x©y dùng tõ n¨m 1900-1985. HiÖn khu vùc m¹ng míi ®ang ®­îc më réng dÉn ®Õn khu trung t©m thµnh phè tæng chiÒu dµi m¹ng míi kho¶ng 550 km (333 km lµ m¹ng l­íi míi vµ 217 km lµ m¹ng l­íi cò). M¹ng l­íi cò ®­îc gäi lµ khu vùc ¸p lùc thÊp, lµ n¬i chñ yÕu lÊy n­íc b»ng x« vµ b»ng b¬m tõ nh÷ng bÓ chøa ngÇm. Còng cã nh÷ng m¸y c«ng céng tån t¹i b»ng khu vùc m¹ng cò nh­ng n­íc ¸p lùc trong m¹nh yÕu h¬n kho¶ng 0-0,5 bar. M¹ng míi ®­îc gäi lµ khu vùc ¸p lùc cao , n¬i n­íc ¸p lùc trung b×nh trong c¸c tuyÕn truyÒn dÉn vµ ph©n phèi dao ®éng tõ 0,5-3 bar, tuú theo vµo ban ngµy hay ban ®ªm vµ phô thuéc vµo mïa hÌ hay mïa ®«ng. Vµo mïa ®«ng ¸p lùc cao h¬n mét chót v× khi ®ã møc n­íc tiªu thô thÊp h¬n. Nãi chung n­íc phôc vô hiÖn nay cßn rÊt h¹n chÕ vµ b»ng c«ng t¸c vËn hµnh m¹ng n­íc ®­îc ®­a ®Õn nh÷ng vïng kh¸c nhau cña m¹ng míi , mét sè khu vùc cã n­íc vµo ban ngµy vµ mét sè khu vùc cã n­íc vµo ban ®ªm vµ chØ 2 ngµy /lÇn ( c¸c khu cao tÇng) . - NÕu tæng l­îng n­íc s¶n xuÊt cña c¸c nhµ mµy trung b×nh lµ 10.000.000 m3 /th¸ng th× sù ph©n phèi n­íc vµo m¹ng cò vµ m¹ng míi ®­îc chia ra : 55% vµ m¹ng cò lµ 45% vµo m¹ng míi, kho¶ng c¸ch nµy ®­îc gi¶m xuèng v× sù më réng cña m¹ng míi vµ nh÷ng môc tiªu ®Æt ra ®Ó chuyÓn giao c«ng suÊt s¶n xuÊt BiÓu 8: B¶ng ph©n bæ khèi l­îng n­íc s¹ch cña c¸c nhµ m¸y cÊp vµo c¸c quËn, huyÖn Hµ Néi trong mét ngµy ®ªm §¬n vÞ m3 n­íc STT Nhµ m¸y Tæng c«ng suÊt QuËn Ba §×nh QuËn §èng §a QuËn Hai Bµ QuËn Hoµn KiÕm Thªm 1 Yªn Phô 80.000 40.00 40.000 2 Mai DÞch 57.000 10.000 25.00 21.000 3 Ng« SÜ Liªn 39.000 5.000 19.000 4.000 11.000 4 T­¬ng Mai 26.000 26.000 5 Ph¸p V©n 24.000 14.000 10.000 6 H¹ §×nh 23.000 9.800 14.000 7 Ngäc Hµ I 14.000 9.300 4.700 8 Ngäc Hµ II 29.500 20.000 9 L­¬ng Yªn I 42.000 4.000 18.000 10.000 10.000 10 L­¬ng Yªn II 23.000 23.000 11 §ån Thuû 7.500 7.500 Céng c¸c nhµ m¸y 325.000 70.300 85.500 73.000 46.500 49.200 (Nguån: Phßng kÕ ho¹ch c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch hµ néi) 2.2.2.3. Ph©n tÝch t×nh h×nh doanh thu tiÒn n­íc cña c«ng ty trong 3 n¨m (2000-2002) -T×nh h×nh kh¸ch hµng : Tæng sè kh¸ch hµng cña C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi hiÖn nµy lµ 320.456 kh¸ch hµng trong ®ã : +Sè kh¸ch hµng t­ nh©n chiÕm tû lÖ :96,23 +Sè kh¸ch hµng khèi c¬ quan chiÕm tû lÖ :3,06 % +Sè kh¸ch hµng khèi kinh doanh, dÞch vô vµ ng­êi n­íc ngoµi chiÕm tû lÖ 0,71% Qua sè l­îng trªn ta thÊy sè kh¸ch hµng khèi kinh doanh , dÞch vô vµ ng­êi n­íc ngoµi chiÕm mét tû lÖ rÊt thÊp v× vËy c«ng ty cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch vµ chiÕn l­îc kinh doanh cho thÝch hîp nh»m t¨ng tØ lÖ kh¸ch tiªu thô n­íc ë khèi nµy. -T×nh h×nh doanh thu tiÒn n­íc: Trong tæng sè 320.456 kh¸ch hµng mµ c«ng ty hiÖn ®ang qu¶n lý th× doanh thu tiÒn n­íc thu ®­îc ph©n bæ theo c¬ cÊu kh¸ch hµng cã thÓ tãm t¾t nh­ sau + Kh¸ch hµng t­ nh©n: 36,68% + Khèi c¬ quan :44,32% + Khèi kinh doanh, dÞch vô vµ ng­êi n­íc ngoµi chiÕm: 19,00% Nh­ vËy khèi kh¸ch hµng t­ nh©n doanh thu tiÒn n­íc lµ vÉn cao nhÊt, khèi kinh doanh , dÞch vô vµ ng­êi n­íc ngoµi chiÕm tû lÖ thÊp nhÊt. -Doanh thu tiÒn n­íc cña C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi trong 3 n¨m (200-2002) cã thÓ kh¸i qu¸t nh­ sau: BiÓu 9 : B¶ng doanh thu tiÒn n­íc cña c«ng ty trong 3 n¨m §¬n vÞ : ®ång N¨m Doanh thu (®ång ) So s¸nh 2001-2000 2002-2001 2000 2001 2002 60.561.059.135 71.381.944.680 101.032.000.000 T¨ng 17,8 % T¨ng 22,9 % (Nguån :Phßng tæ chøc c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi) - T×nh tr¹ng thÊt tho¸t , thÊt thu HiÖn nay tû lÖ thÊt tho¸t thÊt thu cña C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi lµ mét vÊn ®Ò rÊt nghiªm träng. V× nhiÖm vô hµng ®Çu hiÖn nay cña c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi lµ lµm thÕ nµo ®Ó cã thÓ gi¶m ®­îc tû lÖ thÊt tho¸t, thÊt thu tiÒn n­íc mét c¸ch cã hiÖu qu¶ . Sè liÖu b¸o c¸o c¸c n¨m 2000-2002 thÊt tho¸t thÊt thu n­íc cã thÓ kh¸i qu¸t nh­ sau : BiÓu 10 : B¶ng khèi l­îng n­íc thÊt tho¸t , thÊt thu N¨m Tû lÖ thÊt tho¸t , thÊt thu 2000 2001 2002 65% 63,5% 63,2% (Nguån : Phßng kinh doanh c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi ) Nh­ trªn ta thÊy l­îng n­íc thÊt tho¸t , thÊt thu qua c¸c n¨m lµ rÊt lín mÆc dï qua tõng n¨m cã gi¶m .VËy l­îng n­íc thÊt tho¸t , thÊt thu nhiÒu nh­ vËy lµ do ®©u . +ThÊt tho¸t do kü thuËt qua c¸c ®iÓm vì , rß rØ trªn m¹ng, còng nh­ trong c¸c nhµ m¸y , phÇn nµy chiÕm kho¶ng 43% tæng l­îng n­íc thÊt tho¸t, thÊt thu . +ThÊt tho¸t do kh¸ch hµng dïng n­íc cña c«ng ty kh«ng tr¶ tiÒn vµ do viÖc sö dông n­íc cña kh¸ch hµng v­ît qu¸ møc so víi gi¸ kho¸n cña c«ng ty phÇn nµy chiÕm kho¶ng 20,5% tæng l­îngn­íc thÊt tho¸t, thÊt thu. + Tû lÖ thÊt thu 20,5 % do c¸c nguyªn nh©n vÒ qu¶n lý, chñ yÕu tËp trung vµo khèi c¸c kh¸ch hµng dïng n­íc sinh ho¹t. C¸c nguyªn nh©n chÝnh thuéc lÜnh vùc qu¶n lý g©y ra t×nh tr¹ng thÊt thu bao gåm: HÇu hÕt c¸c kh¸ch hµng dïng kho¸n ®· dïng qu¸ l­îng n­íc ®­îc kho¸n vµ rÊt l·ng phÝ, g©y t×nh tr¹ng tôt ¸p lùc trong m¹ng v× vËy c¸c kh¸ch hµng cuèi nguån kh«ng cã n­íc sö dông dÉn ®Õn viÖc c«ng ty kh«ng thu ®­îc tiÒn n­íc cña c¸c kh¸ch hµng nµy. ThÊt tho¸t qua c¸c vßi vµ bÓ c«ng céng, bÓ chøa ngoµi hÌ , hÇu hÕt c¸c hé gia ®×nh dïng n­íc c¸ch nµy ®Òu kh«ng tr¶ tiÒn. Kh¸ch hµng kh«ng tr¶ tiÒn v× thêi gian cÊp n­íc kh«ng ®Òu. Kh«ng ®i thu tiÒn n­íc cña kh¸ch hµng. ThÊt thu qua c¸c ®iÓm ®Êu tr¸i phÐp. +PhÇn thÊt tho¸t kü thuËt trªn m¹ng bao gåm: Rß rØ trªn m¹ng, chñ yÕu ë phÇn m¹ng cò ®­êng èng qu¸ h¹n sö dông, bÞ « xi hãa vµ kh«ng chÞu ®­îc ¸p lùc cao, ngoµi ra cßn rß rØ qua hÖ thèng van , vßi vµ c¸c ®iÓm ®Êu. Rß rØ trong nhµ m¸y do c¸c nguyªn nh©n vÒ vËn hµnh b¶o d­ìng thiÕt bÞ còng nh­ c¸c sù cè trong qu¸ tr×nh thi c«ng. + Bªn c¹nh c¸c nguyªn nh©n rß rØ trªn m¹ng, mét nguyªn nh©n n÷a còng ®­îc xem lµ mét yÕu tè kü thuËt ®ã lµ viÖc l¾p ®Æt ®ång hå cho c¸c kh¸ch hµng trong khu vùc cã ¸p lùc thÊp, ®ång hå kh«ng quay vµ lµm t¨ng sè ®Çu m¸y b»ng kh«ng . 2.2.4. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi ®­îc thµnh lËp tõ th¸ng 4 n¨m 1994 nh­ng thùc chÊt lµ C«ng ty cÊp n­íc Hµ Néi cã lÞch sö h¬n 100 n¨m .Môc ®Ých cña C«ng ty tõ x­a tíi nay lµ s¶n xuÊt n­íc s¹ch phôc vô ®êi sèng cña thñ ®« Hµ Néi .Tõ mét tr¹m cÊp n­íc nhá bªn bê s«ng Hång ®Õn nay C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi ®· cã 8 nhµ m¸y lín vµ 15 tr¹m s¶n xuÊt n­íc nhá, s¶n xuÊt b×nh qu©n 380.000 m3 n­íc mét ngµy ®Ó phôc vô cÊp n­íc trªn 60% ®Þa bµn Hµ Néi víi l­îng n­íc ®Æc chñng cÊp cho mét ng­êi kho¶ng 316 lÝt n­íc mét ngµy. Cã thÓ nãi ®©y lµ mét trong sè c«ng ty cã quy m« cÊp n­íc lín nhÊt n­íc ta. 2.2.4.1. §¸nh gi¸ s¬ bé vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty * T×nh h×nh thùc hiÖn thuÕ: BiÓu 11 : T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ tõ n¨m( 2000- 2002) §¬n vÞ: 1000® ChØ tiªu 2000 2001 2002 Sè thuÕ ®· nép 9.235.675 11.529.571 11.238.349. TØ lÖ t¨ng n¨m sau so víi n¨m tr­íc .... 124.83% 97.47% (Nguån: phßng kÕ to¸n C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi ) Nh­ vËy trong n¨m qua c«ng ty ®· cã nh÷ng ®ãng gãp kh«ng nhá vµo Ng©n s¸ch nhµ n­íc, thÓ hiÖn ë sè thuÕ c«ng ty nép vµo ng©n s¸ch. XÐt trªn ph­¬ng diÖn vÜ m« vµ c¶ ph­¬ng diÖn hiÖu qu¶ kinh doanh th× viÖc nép thuÕ ®Çy ®ñ, ®óng h¹n, ®Òu lµ mét tÝn hiÖu tèt ®èi víi Ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ c¶ víi t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. * T×nh h×nh thùc hiÖn doanh thu. B­íc ®Çu ®Ó ®¸nh gi¸ mét c¸ch s¬ bé hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty chóng ta cÇn cã mét c¸i nh×n tæng qu¸t vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn doanh thu, chi phÝ, lîi nhuËn. XÐt trªn ph­¬ng diÖn doanh thu, trong hai n¨m qua c«ng ty ®· cã nh÷ng nç lùc vµ biÖn ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh hîp lý nªn doanh thu t¨ng t­¬ng ®èi ®¸ng kÓ. BiÓu 12 : T×nh h×nh thùc hiÖn doanh thu. §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu 2000 2001 2002 Tæng doanh thu 160.243.856.295 128.523.497.561 135.801.376.366 Tû lÖ t¨ng n¨m sau so víi n¨m tr­íc ... 80.02% 105.66% (Nguån: phßng kÕ ho¹ch c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi Theo sè liÖu tõ biÓu 12 cã thÓ thÊy t×nh h×nh thùc hiÖn doanh thu cña c«ng ty t­¬ng ®èi tèt. Duy chØ cã n¨m 2001 lµ doanh thu gi¶m m¹nh (-34,51%), do c«ng ty ®· kh«ng chó träng ®Õn viÖc dù b¸o t×nh h×nh thÞ tr­êng nªn ®· kh«ng cã biÖn ph¸p ®èi phã víi nh÷ng biÕn ®éng cña m«i tr­êng kinh doanh. Tuy nhiªn nhê cã nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp nªn n¨m 2002 doanh thu cña c«ng ty ®· phôc håi vµ t¨ng trë l¹i, ®¹t møc 105,66%. Cã ®­îc con sè nµy lµ sù cè g¾ng, nç lùc hÕt m×nh cña tËp thÓ CBCNV toµn c«ng ty. Tuy nhiªn, nÕu chØ xem xÐt riªng t×nh h×nh thùc hiÖn doanh thu th× ch­a thÓ ®­a ra kÕt luËn vÒ tÝnh hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. §Ó cã c¸i nh×n chÝnh x¸c h¬n chóng ta h·y xem xÐt doanh thu trong mèi liªn hÖ víi chi phÝ vµ lîi nhuËn: BiÓu 13: T×nh h×nh thùc hiÖn doanh thu trong mèi liªn hÖ víi chi phÝ vµ lîi nhuËn. §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu 2000 2001 2002 Doanh thu thuÇn 153.245.206 121.351.745 130.513.734 TØ lÖ n¨m sau t¨ng so víi n¨m tr­íc .... 79,18% 107,56% Gi¸ vèn hµng b¸n 124.128.617 97.081.396 104.149.959 Chi phÝ b¸n hµng+ Chi phÝ QLDN 20.841.348.0 16.006.295 17.247.851 TØ lÖ n¨m sau t¨ng so víi n¨m tr­íc .... 107,34% Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh 8.275.241.1 8.264.053.8 9.115.918.1 TØ lÖ n¨m sau t¨ng so víi n¨m tr­íc .... 99,86% 110,30% (Nguån: Phßng Tµi chÝnh C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi ) Qua b¶ng trªn ta thÊy N¨m 2001 chi phÝ kinh doanh cña c«ng ty ®· gi¶m xuèng ®¸ng kÓ b»ng 78% so víi n¨m 2000 nªn cho dï doanh thu thuÇn cña c«ng ty gi¶m xuèng 20,82% so víi kú tr­íc th× lîi nhuËn thuÇn còng chØ bÞ gi¶m kh«ng ®¸ng kÓ (b»ng 99,86%). Sang n¨m 2002 víi nhiÒu nç lùc ®¸ng khÝch lÖ, ho¹t ®éng cña c«ng ty ®· ®­îc phôc håi, lîi nhuËn thuÇn t¨ng víi tèc ®é lín h¬n tèc ®é t¨ng cña chi phÝ kinh doanh nªn s¬ bé cã thÓ nhËn ®Þnh r»ng c«ng ty ®· lµm ¨n cã hiÖu qu¶. 2.2.4.2. §¸nh gi¸ tæng qu¸t hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi Nh­ ®· ®Ò cËp ë ch­¬ng I, hiÖu qu¶ kinh doanh lµ mét ph¹m trï ph¶n ¸nh mÆt chÊt l­îng cña ho¹t ®éng kinh doanh, ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc s½n cã vµo qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ kinh doanh thÓ hiÖn ®Çy ®ñ chÝnh x¸c nhÊt b¶n chÊt cña kh¸i niÖm nµy khi ®­îc ®¸nh gi¸ b»ng tØ sè gi÷a kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vµ hao phÝ nguån lùc, cã nghÜa lµ ®¸nh gi¸ th«ng qua chØ tiªu t­¬ng ®èi. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tæng qu¸t cña doanh nghiÖp cã nghÜa lµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ chung trªn c¶ 3 mÆt ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp: ho¹t ®éng kinh doanh, ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng bÊt th­êng. Trªn c¬ së ®ã cho phÐp ®¸nh gi¸ ®­îc tæng qu¸t vÒ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. ViÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tæng qu¸t cña doanh nghiÖp th­êng ®­îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc xÐt 3 chØ tiªu c¬ b¶n lµ: kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn, n¨ng lùc kinh doanh cña vèn vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn chñ së h÷u. a. N¨ng lùc kinh doanh cña vèn. ViÖc x¸c ®Þnh chØ tiªu nµy gióp ta biÕt ®uîc mét ®ång vèn ®Çu t­ vµo kinh doanh t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu thuÇn trong kú (bao gåm c¶ doanh thu thuÇn ho¹t ®éng kinh doanh, thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ thu nhËp ho¹t ®éng bÊt th­êng). BiÓu 14 : ChØ tiªu n¨ng lùc kinh doanh cña vèn (2000-2002) §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu 2000 2001 2002 Tæng doanh thu 155.155.457 124.829.859 132.522.648 Tµi s¶n b×nh qu©n 172.629.781 164.972.381 166.052.441 N¨ng lùc kinh doanh cña vèn 0,8987 0,7566 0,7980 (Nguån: Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi ) Nh×n chung trong nh÷ng n¨m (2000-2002) n¨ng lùc kinh doanh cña vèn t¹i c«ng ty t¨ng t­¬ng ®èi ®Òu, duy chØ cã n¨m 2001 chØ tiªu nµy gi¶m m¹nh (gi¶m 15,82 % so víi n¨m 2000). §©y chÝnh lµ kÕt qu¶ tÊt yÕu cña viÖc tæng doanh thu gi¶m trong n¨m nµy. Tuy nhiªn chØ tiªu nµy míi chØ ph¶n ¸nh ®­îc mét phÇn hiÖu qu¶ tæng qu¸t v× nã ®­îc tÝnh trªn c¬ së doanh thu thuÇn. Muèn ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty ta ph¶i xem xÐt chØ tiªu kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn. b. Kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn. BiÓu 15: ChØ tiªu kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn. §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu 2000 2001 2002 Tæng lîi nhuËn 8.321.370.7 7.427.142.1 7.906.685.0 Tµi s¶n b×nh qu©n 172.629.781 164.972.381 166.052.441 Kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn 0,0482 0,0450 0,0476 (Nguån: Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi ) Nh­ chóng ta ®· biÕt, chØ tiªu kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn cho ta biÕt ®­îc mét ®ång vèn ®Çu t­ vµo tµi s¶n mang l¹i cho c«ng ty bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. ChØ tiªu nµy cña c«ng ty t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m (tõ 0,0482 lªn 0,0476) vµ gi¶m ë n¨m 2001 cßn 0,0450. Song ë n¨m 2001 tèc ®é suy gi¶m cña chØ tiªu nµy l¹i thÊp h¬n nhiÒu so víi tèc ®é suy gi¶m cña chØ tiªu n¨ng lùc kinh doanh cña vèn (6,64% so víi 15,82%). VËy nh©n tè nµo gióp cho c«ng ty h¹n chÕ ®­îc t¸c ®éng cña doanh thu gi¶m lªn tæng doanh thu n¨m 2000. §Ó t×m ®­îc c©u tr¶ lêi chóng ta cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu c¸c chØ tiªu kh¸c trong hÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh. c. Kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn chñ së h÷u BiÓu 16 : ChØ tiªu kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn chñ së h÷u. §¬n vÞ : ®ång ChØ tiªu 2000 2001 2002 Tæng LN 8.321.370.7 7.427.142.1 7.906.685.9 Vèn CSHBQ 36.219.751. 35.697.428 37.934.280 Kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn CSH 0,2297 0,2080 0,2084 (Nguån: Phßng KÕ to¸n tµi chÝnh c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi ) Còng gièng nh­ hai chØ tiªu trªn, chØ tiªu nµy cña c«ng ty m¹nh nhÊt vµo n¨m 2000 (t¨ng 116,71% ) nh­ng l¹i gi¶m vµo n¨m 2001. §iÒu nµy cã nghÜa lµ vèn chñ së h÷u cña c«ng ty ®­îc sö dông hiÖu qu¶ h¬n vµo n¨m 2000. ChuyÓn sang n¨m 2002 chØ tiªu nµy cã ®­îc c¶i thiÖn nh­ng møc ®é rÊt Ýt (chØ t¨ng 0,19% so víi n¨m 2001) v× tæng lîi nhuËn vµo n¨m 2002 cã t¨ng vµ vèn chñ së h÷u b×nh qu©n cña c«ng ty còng t¨ng lªn. Qua ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ 3 chØ tiªu c¬ b¶n trªn ta cã thÓ rót ra ®­îc kÕt luËn vÒ hiÖu qu¶ tæng qu¸t cña C«ng ty trªn c¶ ba mÆt ho¹t ®éng nh­ sau: N¨m 2000 lµ n¨m C«ng ty ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ tæng qu¸t cao nhÊt. C¶ ba chØ tiªu cña C«ng ty ë n¨m nµy ®Òu t¨ng m¹nh lµ minh chøng râ nÐt nhÊt cho sù thµnh c«ng cña C«ng ty . N¨m 2001 lµ n¨m mµ ho¹t ®éng tæng thÓ cña C«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n C¶ ba chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qña tæng qu¸t ®Òu suy gi¶m rÊt m¹nh. ChÝnh v× vËy trong phÇn ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh tiÕp sau ®©y, cÇn tËp trung nghiªn cøu thªm c¸c chØ tiªu kh¸c cña n¨m nµy ®Ó t×m ra nguyªn nh©n cña sù suy gi¶m ®ã n»m trong kh©u nµo, bé phËn nµo cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. 2.2.4.3. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cô thÓ cña c«ng ty. Ho¹t ®éng kinh doanh lu«n lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n vµ quan träng nhÊt trong qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty . ChÝnh v× vËy, cÇn thiÕt ph¶i ®i s©u xem xÐt, ph©n tÝch m¶ng ho¹t ®éng quan träng nµy ®Ó cã thÓ t×m lêi lý gi¶i tho¶ ®¸ng cho c©u hái t¹i sao C«ng ty ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ trong n¨m nµy, giai ®o¹n nµy vµ kÐm hiÖu qu¶ trong n¨m kh¸c, giai ®o¹n kh¸c. NÕu nh­ trong phÇn ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tæng qu¸t, ng­êi ta gép c¶ hai m¶ng ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ bÊt th­êng vµo H§KD ®Ó x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu t­¬ng ®èi th× trong phÇn ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cô thÓ H§KD nµy viÖc x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu chØ g¾n víi m¶ng H§KD cña C«ng ty. BiÓu 17 : ChØ tiªu n¨ng lùc kinh doanh cña vèn H§KD (1998 - 2002) §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu 2000 2001 2002 DTT H§KD 153.245.206.4 121.351.745.01 130.513.734.316 Vèn b×nh qu©n ho¹t ®éng kinh doanh 170.676.533.0 163.875.127.24 164.818.941.905 N¨ng lùc kinh doanh cña vèn ho¹t ®éng kinh doanh 0,8978 0,7451 0,7918 (Nguån: Phßng KÕ to¸n tµi chÝnh- C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi ) Vèn ho¹t ®éng kinh doanh lµ phÇn cßn l¹i cña tæng tµi s¶n sau khi ®· trõ ®i ®Çu t­ tµi chÝnh ng¾n h¹n vµ dµi h¹n. ChØ tiªu n¨ng lùc kinh doanh cña vèn ho¹t ®éng kinh doanh gióp ta ®¸nh gi¸ ®­îc tr×nh ®é sö dông vµ lîi dông nguån vèn nµy cña C«ng ty vµo ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Nh×n chung, n¨ng lùc kinh doanh cña vèn ho¹t ®éng kinh doanh trong giai ®o¹n 2000-2002 t¨ng t­¬ng ®èi ®Òu, duy chØ cã n¨m 2001 lµ gi¶m m¹nh tíi 17%. Tuy nhiªn, nÕu nh×n vµo b¶ng kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn ho¹t ®éng kinh doanh D­íi ®©y ta sÏ thÊy nguyªn nh©n thùc sù cña viÖc n¨ng lùc kinh doanh cña vèn ho¹t ®éng kinh doanh gi¶m n¨m 2001 kh«ng ph¶i do viÖc sö dông vèn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty kÐm hiÖu qu¶ v× kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn ho¹t ®éng trong n¨m nµy l¹i biÕn ®éng t¨ng (b»ng 104,13% so víi n¨m 2000). BiÓu 18 : ChØ tiªu kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn ho¹t ®éng kinh doanh (2000 - 2002) §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu 2000 2001 2002 Lîi nhuËn thuÇn ho¹t ®éng kinh doanh 8.275.241.146 8.264.053.8 9.115.918.151 Vèn b×nh qu©n ho¹t ®éng kinh doanh 170.676.533.06 163.875.127 164.818.941.90 Kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn hîp ®«ng 0,0484 0,0540 0,0553 (Nguån: Phßng KÕ to¸n tµi chÝnh - C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi) T¹i sao trong n¨m 2001, n¨ng lùc kinh doanh cña vèn ho¹t ®éng kinh doanh gi¶m m¹nh (gi¶m 17% so víi n¨m 2000) nh­ng kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn ho¹t ®éng kinh doanh l¹i vÉn t¨ng 4,13% so víi n¨m 2000? Nguyªn nh©n ë ®©y chÝnh lµ C«ng ty ®· qu¶n lý tèt ®îc c¸c h¹ng môc chi phÝ nªn tæng chi phÝ kinh doanh gi¶m m¹nh . ChÝnh v× vËy ®· h¹n chÕ ®­îc ¶nh huëng cña viÖc tæng doanh thu vµ doanh thu thuÇn gi¶m rÊt m¹nh lªn lîi nhuËn thuÇn ho¹t ®éng kinh doanh vµ kÕt qu¶ lµ lîi nhuËn thuÇn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty gi¶m kh«ng ®¸ng kÓ (0,13%). Tr­êng hîp cña n¨m 2001 ®· cho ta thÊy chi phÝ lµ mét nh©n tè quan träng, nhiÒu khi cã ¶nh h­ëng quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty nh­ thÕ nµo. V× lÏ ®ã, x¸c ®Þnh tØ suÊt phÝ lµ mét viÖc lµm kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh BiÓu 19 : ChØ tiªu tØ suÊt phÝ ho¹t ®éng kinh doanh (2000 - 2002) §¬n vÞ : ®ång ChØ tiªu 2000 2001 2002 Gi¸ vèn b¸n hµng (®) 124.128.617.18 97.081.396.00 104.149.959.984 CFBH (®) 18.466.047.371 14.161.748.64 15.406.925.942 CFQL (®) 2.375.300.699 1.844.546.524 1.840.930.239 DT thuÇn (®) 153.245.206.4 121.351.745.1 130.513.734.316 TSF tÝnh theo tæng chi phÝ 94,60% 93,19% 93,02% TSF tÝnh theo gi¸ vèn b¸n hµng 81,00% 80,00% 79,80% TSF tÝnh theo CFBH 12,05% 11,67% 11,80% TSF tÝnh theo CFQL 1,55% 1,52% 1,41% (Nguån: Phßng KÕ to¸n tµi chÝnh - C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi) Nh×n vµo b¶ng trªn râ rµng ta nhËn thÊy kÓ tõ n¨m 20001 t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông c¸c yÕu tè chi phÝ nãi riªng vµ tæng chi phÝ kinh doanh nãi chung cña C«ng ty ®· ®i vµo quü ®¹o. TØ suÊt phÝ tÝnh theo tæng chi phÝ vµ c¸c h¹ng môc chi phÝ ®Òu gi¶m, cã nghÜa lµ ®Ó t¹o ra mét ®ång doanh thu thuÇn C«ng ty ph¶i bá ra mét l­îng chi phÝ Ýt h¬n. Cã thÓ nãi n¨m 2001 lµ n¨m C«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh hiÖu qu¶ h¬n. Ngoµi c¸c chØ tiªu nªu trªn, ta cÇn ®¸nh gi¸ thªm chØ tiªu liªn quan ®Õn vèn l­u ®éng . BiÓu 20 : ChØ tiªu sè vßng quay vèn l­u ®éng (2000 - 2002) §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu 2000 2001 2002 DTT ho¹t ®éng kinh doanh 153.245.206 121.351.745 130.513.734 Vèn l­u ®éng b×nh qu©n 157.964.381 150.268.795 152.846.662 Sè vßng quay VL§ (vßng) 0,9701 0,8075 0,8538 (Nguån: Phßng KÕ to¸n tµi chÝnh - C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi ) N¨m 2000 lµ n¨m C«ng ty cã sè vßng quay vèn l­u ®éng lín nhÊt. §©y chÝnh lµ lý gi¶i cho sù t¨ng m¹nh cña doanh thu thuÇn cña C«ng ty trong n¨m nµy. T¨ng ®­îc sè vßng quay vèn l­u ®éng còng ®ång nghÜa víi viÖc C«ng ty ®· gi¶m bít ®­îc sù chiÕm dông vèn cña kh¸ch hµng (qu¶n lý tèt c¸c kho¶n ph¶i thu) hoÆc tæ chøc c«ng t¸c tiªu thô cã hiÖu qu¶ h¬n, vèn kh«ng bÞ ø ®äng nhiÒu ë bé phËn hµng tån kho. Ch­¬ng III : Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch hµ néi 3.1. Nh÷ng ®¸nh gi¸ chung vÒ vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh 3.1.1. Nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc cña c«ng ty - XÐt trªn b×nh diÖn toµn thµnh phè th× C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi lµ c«ng ty duy nhÊt ®­îc nhµ n­íc giao nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh vµ b¸n n­íc s¹ch phôc vô nhu cÇu tiªu dïng trong thµnh phè. N­íc s¹ch lµ lo¹i hµng ho¸ mang tÝnh chÊt dÞch vô c«ng céng, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®­îc nh©n d©n vµ c¸c ngµnh kinh tÕ tiªu thô ngay. Còng do tÝnh ®éc quyÒn cao vµ ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm nªn ®· t¹o ®­îc kh¸ nhiÒu thuËn lîi cho c«ng ty tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. - Ngoµi ra c«ng ty cßn ®­îc sù gióp ®ì cña ch­¬ng tr×nh cÊp n­íc PhÇn Lan c«ng t¸c qu¶n lý khèi l­îng n­íc còng ®Æc biÖt ®­îc chó ý nh­ l¾p ®Æt ®ång hå ®o l­îng n­íc t¹i c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt, c¸c tr¹m côc bé ,tõng b­íc t¸ch m¹ng cò ra khái m¹ng míi.Trong 10 n¨m qua ch­¬ng tr×nh cÊp n­íc Hµ Néi do chÝnh phñ PhÇn Lan tµi trî ®· ®Çu t­ kho¶ng 100 triªô USD .Nhê ®ã hÖ thèng ®­êng èng míi ®· ®­îc l¾p ®Æt ë mét sè khu vùc ®· x©y dùng vµ c¶i t¹o mét sè nhµ m¸y, hÖ thèng truyÒn dÉn ,cung cÊp trang thiÕt bÞ ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý. - C«ng ty cã mét ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é ®µo t¹o cã lßng yªu nghÒ ®ã còng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh rÊt lín tíi hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty . - Trong nh÷ng n¨m tíi C«ng ty sÏ ®­îc ng©n hµng thÕ giíi cho vay vèn víi gi¸ trÞ 33,1 triÖu USD vµ chÝnh phñ ViÖt Nam sÏ hç trî 545 tØ ®ång ®Ó x©y dùng thªm 1 sè nhµ m¸y n­íc míi nh­ : Nam D­ , Thanh Xu©n víi c«ng suÊt mçi nhµ m¸y 510.000m3/1 ngµy ®ªm. - Trô së chÝnh cña C«ng ty ®Æt t¹i ®­êng Yªn Phô mét cöa ngâ cña thñ ®« t¹o ®iÒu kiÖn thuËnlîi cho viÖc giao dÞch ,t¹o tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn .Trô së ®­îc bè trÝ khoa häc vµ hîp lý ,®­îc trang bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho ho¹t ®éng th­êng nhËt . 3.1.2. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i vµ nguyªn nh©n Lµ mét trong nh÷ng c«ng ty cÊp n­íc cã quy m« lín nhÊt c¶ n­íc nh­ng hiÖu qu¶ qu¶nlý kinh doanh l¹i kÐm v× cßn cã nh÷ng vÊn ®Ò ¶nh h­ëng tíi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty . - T×nh tr¹ng thÊt tho¸t , thÊt thu qu¸ lín .Nguån thu kh«ng bï ®¾p ®­îc c¸c chi phÝ vËn hµnh , b¶o d­ìng vµ t¸i s¶n xuÊt còng nh­ tr¶l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty . - C¬ cÊu cña c«ng ty ®· cã nh÷ng b­íc c¶i tiÕn nh­ng cÇn tiÕp tôc ®æi míi bëi v× . C«ng ty hi Ön nay ®ang ë trong t×nh tr¹ng võa thiÕu c¸n bé qu¶n lý cã kü thuËt giái nh­ng l¹i thõa mét sè l­înglín c¸n bé c«ng nh©n viªn kh«ng ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh trong giai ®o¹n míi . - ViÖc qu¶n lý kh¸ch hµng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n .Sè l­îng m¸y c«ng céng kh«ng thu ®­îc tiÒn n­íc lµ rÊt lín .HiÖn t¹i míi chØ 25%kh¸ch hµng ®­îc l¾p ®ång hå ®o n­íc , trong ®ã 1/3 sè ®ång hå kh«ng ho¹t ®éng , ph¶i sang chÕ ®é kho¸n møc tiªu dïng n­íc ,trong khi ®ã møckho¸n (4m3/ng­êi /th¸ng) theo ®¸nh gi¸ cña c«ng ty lµ cßn thÊp , nhÊt lµ khu vùc cã ¸p lùc n­íc cao. - Mèi quan hÖ gi÷a ng­êi b¸n n­íc víi ng­êi mua n­íc còng nh­ gi÷a c«ng ty víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng (quËn, huyÖn , ph­êng x· )cßn rÊt láng lÎo .HiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc c«ng t¸c ph­êng cßn rÊt thÊp C¸c tæ c«ng t¸c ph­êng míi chØ ®¬n gi¶n lµm nhiÖm vô ghi thu tiÒn n­íc . - HiÖn nay thµnh phè ch­a cã quy ®Þnh , quy ho¹ch tæng thÓ dµi h¹n ph¸t triÓn ngµnh n­íc .HiÖn cßn thiÕu hµng lo¹t c¸c v¨n b¶n ph¸p quy trong viÖc x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm , quyÒnlîi cña ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi tiªu dïng . * C¸c gi¶i ph¸p ®Ó thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu trªn - Trong nh÷ng n¨m tíi ®©y c«ng ty sÏ c¶i t¹o l¹i toµn bé hÖ thèng ®­êng èng cÊp n­íc ®· cò kÜ, rß rØ trong thµnh phè , ®ång thêi c«ng ty còng x©y dùng hÖ thèng cÊp n­íc ®ång bé ­u tiªn cho c¸c khu phè cæ ,c¸c khu tËp thÓ ,c¸c khu nhµ cao tÇng . - L¾p ®Æt l¹i toµn bé hÖ thèng ®ång hå ®o n­íc ®· hÕt h¹n sö dông ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng cã hé dïng nhiÒu n­íc mµ ph¶i tr¶ tiÒn Ýt trong khi cã hé dïng Ýt mµ l¹i ph¶i tr¶ tiÒn nhiÒu .§ång thêi vËn ®éng nh©n d©n sö dông tiÕt kiÖm n­íc . - X©y dùng hÖ thèng m¸y vi tÝnh hiÖn ®¹i ®Ó qu¶n lý kh¸ch hµng trªn m¹ng m¸y vi tÝnh ,®iÒu chØnh l¹i gi¸ n­íc cho phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña ®êi sèng nh©n d©n. - §èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc sÏ ®­îc ­u tiªn cö ®i ®µo t¹o ë n­íc ngoµi ,cßn nh÷ng ng­êi kh¸c sÏ ®­îc b åi d­ìng ®µo t¹o thªm ë trong n­íc ®Ó n©ng cao nghiÖp vô cña m×nh . 3.2. Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch hµ néi XuÊt ph¸t tõ nh÷ng tån t¹i vµ nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn nh÷ng tån t¹i hiÖn nay ë C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi .Em xin ®­a ra mét vµi biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh . 3.2.1. Nh÷ng biÖn ph¸p kü thuËt Mét trong nh÷ng nghÞch lý hiÖn nay lµ tû lÖ thÊt tho¸t, thÊt thu qu¸ lín mµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnhlµ thiÕu nh÷ng biÖn ph¸p kü thuËt trong qu¶n lý hÖ thèng vµ trong qu¶n lý kinh doanh, qu¶n lý kh¸ch hµng dïng n­íc V× vËy cÇn ph¶i cã mét sè biÖn ph¸p kü thuËt nh­ sau : - TÊt c¶ c¸c nhµ m¸y vµ hÖ thèng truyÒn dÉn , ph©n phèi cña C«ng ty cÇn ph¶i l¾p ®Æt ®ång hå ®o l­u l­îng n­íc vµ ¸p lùc ®Ó x¸c ®Þnh ®óng l­îng n­íc s¶n xuÊt , l­îng n­íc cÊp vµo tõng khu vùc vµ kiÓm so¸t ®­îc l­îng n­íc cÊp còng nh­ ¸p lùc cña tõng khu vùc trong thêi ®iÓm ®ã .Còng lµ c¬ së ®Ó so s¸nh vµ x¸c ®Þnh ®óng l­îng n­íc thÊt tho¸t , thÊt thu vµ nh÷ng biÖn ph¸p gi¶i quyÕt . - TÊt c¶ c¸c kh¸ch hµng ph¶i ®­îc l¾p ®ång hå ®o n­íc 100%. §ång hå ph¶i ®­îc l¾p ®Æt ®óng tiªu chuÈn kü thuËt, vÞ trÝ ph¶i lµ vÞ trÝ tho¶ m·n nh÷ng yªu cÇu vÒ qu¶n lý, ghi ®äc, b¶o d­ìng söa ch÷a ®ång hå vµ lo¹i bá ®­îc nh÷ng t¸c ®éng ¶nh h­ëng ®Õn chÕ ®é chÝnh s¸ch cña ®ång hå. - Ph¶i cã thiÕt kÕ ®Þnh h×nh vÒ mét hÖ thèng cÊp n­íc vµo nhµ ®Ó tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ x©y dùng hoÆc c¸c c¬ quan khi tiÕn hµnh x©y dùng c¸c khu nhµ ë ph¶i tu©n thñ chÊp hµnh th× míi ®­îc cÊp n­íc sö dông .NÕu l¾p ®Æt nh­ hiÖn nay th× ngµnh n­íc kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®­îc kÓ c¶ l¾p ®ång hå. - Trong thi c«ng c¶i t¹o vµ ®æi nguån hÖ thèng cÊp n­íc vµo nhµ tuyÖt ®èi kh«ng ®Ó tån t¹i 2 nguån n­íc, lµm tíi ®©u døt ®iÓm tíi khu vùc ®ã vµ c¾t bá ®­êng èng cò ®Ó tr¸nh l·ng phÝ thÊt thu tiÒn n­íc. 3.2.2. Nh÷ng biÖn ph¸p vÒ qu¶n lý Muèn ®¹t ®­îc môc tiªu võa ®¶m b¶o cÊp n­íc cho Hµ Néi, võa ph¶i ®¹t ®­îc kÕt qu¶ kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng tr­íc hÕt C«ng ty ph¶i s¾p xÕp bé m¸y tæ chøc theo môc tiªu kinh doanh mµ quan träng nhÊt lµ kh©u ghi thu Mäi ho¹t ®éng cña c¸c phßng ban, bé phËn cña C«ng ty, ph¶i phôc vô c«ng t¸c ghi vµ thu cã hiÖu qu¶. §iÒu nµy ph¶i ®­îc qu¸n triÖt ®Õn tÊt c¶ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. Nh©n viªn ghi thu lµ nh÷ng ng­êi b¸n hµng trùc tiÕp cÇn ®­îc tuyÓn chän vµ ®µo t¹o thËt tèt ®Ó cã ®ñ tr×nh ®é vµ phÈm chÊt lµm viÖc cho C«ng ty. X©y dùng hÖ thèng vi tÝnh ®Ó qu¶n lý kh¸ch hµng dïng n­íc. TiÕn hµnh l¾p ®Æt ngay ®ång hå ®o l­u l­îng n­íc ph¸t vµo m¹ng cña tõng xÝ nghiÖp, buéc c¸c xÝ nghiÖp ph¶i cã tr¸ch nhiÖm phÊn ®Êu gi¶m tû lÖ thÊt tho¸t thÊt thu trªn ®Þa bµn cña m×nh. Gi¶m tû lÖ thÊt tho¸t, thÊt thu ph¶i lµ chØ tiªu ph¸p lÖnh ®Õn víi xÝ nghiÖp kinh doanh n­íc s¹ch quËn, huyÖn. Tæ chøc tæng kiÓm tra c¬ b¶n tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng dïng n­íc, phèi hîp víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, c«ng an ®Ó lµm c«ng t¸c ®iÒu tra kh¸ch hµng xö lý c¸c vô vi ph¹m trong viÖc dïng n­íc, c¾t bá c¸c m¸y tr¸i phÐp. Mét ®iÒu kh«ng kÐm phÇn quan tränglµ mçi xÝ nghiÖp ph¶i chØ ®Þnh ra ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm chØ ®¹o vµ kiÓm so¸t c«ng viÖc nµy th× míi n©ng cao c«ng t¸c ghi thu tiÒn n­íc. C¶i thiÖn møc ®é dÞch vô ®Õn víi kh¸ch hµng. C«ng ty ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm ®Õn cïng víi s¶n phÈm cña m×nh, trùc tiÕp gi¶i quyÕt c¸c tån t¹i, v­íng m¾c ®¸p øng kÞp thêi c¸c ®ßi hái cña kh¸ch hµng. Cã nh­ vËy míi gi¶i quyÕt ®­îc sù c«ng b»ng gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n, kh¸ch hµng dïng bao nhiªu tr¶ bÊy nhiªu. Giao thªm nhiÖm vô quyÒn h¹n vµ trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c dông cô cÇn thiÕt cho tæ c«ng t¸c theo m« h×nh ph­êng nh»m môc tiªu t×m hÕt c¸c ®èi t­îng tiªu thô trªn ®Þa bµn m×nh.N¾m ch¾c vµ cô thÓ c¸c diÔn biÕn tiªu thô, sè hé,sè ng­êi, môc ®Ých sö dông n­íc, t×nh h×nh cÊp n­íc thu ®óng, thu ®ñ tiÒn n­íc ,tiÕn hµnh söa ch÷a c¸c ®iÓm rß rØ van èng trªn ®Þa bµn . X©y dùng chÕ ®é tr¶ l­¬ng cã søc thu hót, ®éng viªn nh©n viªn ghi thu vµ cã quy chÕ ph¹t nghiªm kh¾c ®èi víi nh÷ng ng­êi vi ph¹m quy ®Þnh cña C«ng ty §Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn n©ng cao d©n trÝ trong viÖc tiÕt kiÖm n­íc thanh to¸n tiÒn n­íc sßng ph¼ng. T×m mäi c¸ch l¾p ®Æt ®ång hå ®o n­íc ®Õn nhµ d©n, ®ång hå ho¸ cho kh¸ch hµng dïng n­íc , tr­íc m¾t l¾p ®Æt ngay c¸c khu vùc ®Çu nguån, c¸c tÇng 1,2 cña khu tËp thÓ cao tÇng ,c¸c khu chung c­ Phôc håi c¬ së söa ch÷a ®ång hå ®o n­íc ®· ®­îc ch­¬ng tr×nh cÊp n­íc Hµ Néi trang bÞ ®Ó th­êng xuyªn lµm sèng l¹i nh÷ng ®ång hå bÞ chÕt ®¶m b¶o cho kh¸ch hµng ®· cã ®ång hå th× ph¶i ®­îc th­êng xuyªn thanh to¸n b»ng ®ång hå. X©y dùng m¹ng l­íi th«ng tin víi kh¸ch hµng thËt tèt nh»m ph¸t hiÖn c¸c ®Çu m¸y sãt, tr¸i phÐp vµ ph¸t hiÖn rß rØ .TiÕp nhËn c¸c th«ng tin vÒ cÊp n­íc ®Ó kÞp thêi söa ch÷a vµ thi c«ng ®Êu míi, lµm c¬ së cho kh¶ n¨ng t¨ng sè ®Çu m¸y ph¸t sinh. Tõng b­íc kho¸n doanh thu cho c¸c khèi xÝ nghiÖp vµ c¸c khèi nhµ m¸y s¶n xuÊt n­íc. §Ó thùc hiÖn ®­îc vÊn ®Ò nµy C«ng ty ph¶i cã mét ®éi ngò c¸n bé kü thuËt ®ñ m¹nh vµ nhiÒu kinh nghiÖm ®Ó cã kh¶ n¨ng kiÓm so¸t c¸c chØ tiªu s¶n xuÊt cña c¸c xÝ nghiÖp vµ c¸c nhµ m¸y tr¸nh t×nh tr¹ng b¸o c¸o kh«ng trung thùc lµm t¨ng tû lÖ thÊt tho¸t, thÊt thu lý thuyÕt. 3.2.3. Duy tr× vµ më réng thÞ tr­êng cña C«ng ty §Ó ®¶m b¶o tiÕn hµnh kinh doanh cã hiÖu qu¶ th× vÊn ®Ò ®Çu tiªn ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp quan t©m lµ ph¶i nghiªn cøu nh»m më réng thÞ tr­êng. ViÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng ph¶i nghiªn cøu c¶ thÞ tr­êng ®Çu vµo vµ thÞ tr­êng ®Çu ra .S¶n phÈm s¶n xuÊt ra ph¶i ®­îc tiªu thô ngay tøc lµ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng. BÊt k× mét doanh nghiÖp nµo kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc thÞ tr­êng tiªu thô cho c¸c s¶n phÈm dÞch vô cña m×nh th× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh sÏ bÞ gi¸n ®o¹n hay ngõng trÖ, nÕu tiÕp tôc kÐo dµi sÏ l©m vµo t×nh tr¹ng lµm ¨n thua lç ph¸ s¶n . ChÝnh v× vËy muèn më réng thÞ tr­êng cña c«ng ty th× ®Çu tiªn lµ ph¶i duy tr× vµ gi÷ v÷ng ®­îc thÞ tr­êng hiÖn t¹i cña m×nh vµ më réng thÞ tr­êng cña c«ng ty trong t­¬ng lai. C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi cã nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh n­íc s¹ch phôc vô nhu cÇu cña nh©n d©n thñ ®« nh­ng trong t­¬ng lai th× c«ng ty ®ang cè g¾ng ®Ó phôc vô nhu cÇu n­íc s¹ch cña nh©n d©n c¸c tØnh l©n cËn lµ Hµ T©y, VÜnh Phóc, H¶i D­¬ng ..vv . Trong nghiªn cøu thÞ tr­êng c«ng ty cÇn ph¶i tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c ®iÒu tra kh¶o s¸t vµ thu thËp c¸c th«ng tin vÒ nhu cÇu n­íc s¹ch vµo c¶ mïa hÌ vµ mïa ®«ng. Sau khi tiÕn hµnh ph©n tÝch vµ xö lý c¸c th«ng tin ®· thu thËp ®­îc råi x¸c ®Þnh l­îng cÇu cña thÞ tr­êng c¨n cø vµo kÕt qu¶ cña c«ng t¸c ph©n tÝch vµ xö lý ë trªn. C«ng ty dùa vµo kÕt qu¶ nµy ®Ó ra quyÕt ®Þnh hîp lý trong viÖc s¶n xuÊt vµ cung øng n­íc s¹ch. Tãm l¹i ®Ó duy tr× vµ më réng thÞ tr­êng th× tr­íc tiªn c«ng ty ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng cÇu cña C«ng ty sau ®ã thùchiÖn c¸c biÖn ph¸p thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm trong ®ã ®ÆcbiÖt chó ý kh©u tiªu thô l­u th«ng hµng ho¸. C«ng ty cÇn x¸c lËp c¸c mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng nh»m t¨ng uy tÝn cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng ,t¹o ®iÒu kiÖn thuËnlîi cho viÖc më réng thÞ tr­êng .Muèn vËy c«ng ty ph¶i cã mét phßng chuyªn tr¸ch lµm Mar keting võa nghiªn cøu thÞ tr­êng, ph©n tÝch thÞ tr­êng, lËp kÕ ho¹ch nhu cÇu thÞ tr­êng, lµm tham m­u cho gi¸m ®èc. 3.2.4. T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý vµ ®µo t¹o ®Ó n©ng cao tr×nh ®é cho ng­êi lao ®éng. Lao ®éng ®ãng mét vai trß quan träng trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ChÝnh v× vËy n©ng cao tr×nh ®é ®éi ngò lao ®éng, ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý lµ mét viÖc rÊt cÇn thiÕt ®Ó t¹o hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty. Thùc tÕ chÊt l­îng lao ®éng cña c«ng ty ch­a ph¶i lµ cao, sè c¸n bé cã kinh nghiÖm nhÊt chñ yÕu ®­îc ®µo t¹o tõ nh÷ng n¨m 80, sè kü s­ míi ra tr­êng tuy ®­îc ®µo t¹o chÝnh quy nh­ng ch­a cã thùc tiÔn do ®ã cÇn ®µo t¹o l¹i ®éi ngò lao ®éng .C«ng ty cã thÓ thùc hiÖn c¸c h×nh thøc ®µo t¹o sau: +§µo t¹o t¹i chç: §µo t¹o kü thuËt trong ph¹m vi tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña nh©n viªn, c¸c c¸n bé kü thuËt, c«ng nh©n bËc cao cã kinh nghiÖm sÏ kÌm cÆp c¸c nh©n viªn míi hay nh©n viªn cã bËc thî thÊp h¬n. + Më líp ®µo t¹o trong c«ng ty: thuª c¸c chuyªn gia ®Õn gi¶ng d¹y vµ truyÒn ®¹t kinh nghiÖm thùc tÕ ®Æc biÖt lµ kinh nghiÖm qu¶n lý. +Cö c¸n bé c«ng nh©n ®i dù c¸c líp ®µo t¹o ng¾n h¹n, khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tù ®µo t¹o, tù n©ng cao tr×nh ®é n¨ng lùc cña m×nh. §Ó cã ®­îc mét ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn lµnh nghÒ, cã kinh nghiÖm ham häc hái n¨ng ®éng, s¸ng t¹o th× c«ng ty ph¶i th­êng xuyªn t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng n©ng cao tr×nh ®é, ®ãng gãp ý kiÕn, kÝch thÝch tinh thÇn nh»m lµm cho ng­êi lao ®éng ®­îc tháa m·n. §èi víi ®éi ngò c¸n bé qu¶n trÞ, cÇn ph¶i trang bÞ hay trang bÞ l¹i nh÷ng kiÕn thøc kinh doanh hiÖn ®¹i t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¸n bé nµy tham gia vµo c¸c kho¸ ®µo t¹o båi d­ìng häc hái kinh nghiÖm ë c¸c n­íc ph¸t triÓn.ViÖc cã ®­îc kiÕn thøc kinh nghiÖm tiªn tiÕn lµ c¬ së ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc nh­ vèn, nh©n sù, c«ng nghÖ còng nh­ lµm chñ ®­îc c¸c yÕu tè bªn ngoµi cña thÞ tr­êng, h¹n chÕ l·ng phÝ tæn thÊt do kh«ng hiÓu biÕt g©y ra. KÕt hîp ®µo t¹o vµ tuyÓn dông lao ®éng ®Ó h×nh thµnh mét c¬ cÊu lao ®éng tèi ­u, bè trÝ lao ®éng hîp lý phï hîp víi n¨ng lùc së tr­êng nguyÖn väng cña mçi ng­êi, x¸c ®Þnh râ chøc n¨ng, quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm vµ nhiÖm vô. Khi ®µo t¹o c«ng ty sÏ ph¶i bá ra mét kho¶n chi phÝ rÊt lín do ®ã khi thùc hiÖn h×nh thøc ®µo t¹o kÕt hîp tuyÓn dông c«ng ty nªn gi¶m bít l­îng lao ®éng d­ thõa kh«ng cã n¨ng lùc, n¨ng suÊt hiÖu qu¶ thÊp. §Ó gi¶m bít ®­îc sè l­îng lao ®éng d­ thõa th× tr­íc hÕt c«ng ty ph¶i bè trÝ s¾p xÕp l¹i CBCNV trong c¸c phßng ban trªn c¬ së x¸c ®Þnh møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc, c¶i tiÕn mèi quan hÖ gi÷a c¸c phßng ban ®Ó ®¶m b¶o sù phèi hîp nhÞp nhµng c¸c c«ng viÖc cña c«ng ty ®Ó ra quyÕt ®Þnh nhanh chãng vµ chÝnh x¸c. Sau ®ã c«ng ty ph¶i x¸c ®Þnh ®èi t­îng lao ®éng nµo cÇn gi¶m vµ c­¬ng quyÕt thùc hiÖn gi¶m lao ®éng d­ thõa ,c«ng ty còng nªn hç trî thu nhËp cho ng­êi lao ®éng cÇn gi¶m, vÉn ®¶m b¶o chÕ ®é lao ®éng cho ng­êi vÒ h­u. HiÖn nay c¸c phßng ban trong c«ng ty vÉn thõa lao ®éng, chÝnh sè l­îng lao ®éng nµy ®· lµm gi¶m tû lÖ lao ®éng gi¸n tiÕp cña c«ng ty t¨ng.ViÖc gi¶m lao ®éng d­ thõa c«ng ty cã thÓ gi¶m ®­îc chi phÝ tiÒn l­¬ng, chi phÝ qu¶n lý ®ång thêi n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng ty còng ®­îc n©ng cao. Sau khi x¸c ®Þnh ®­îc c¬ cÊu lao ®éng tèi ­u, c«ng ty nªn x¸c ®Þnh møc lao ®éng cô thÓ cho tõng c«ng viÖc, tõng cÊp bËc thî võa cã c¨n cø kü thuËt võa phï hîp víi ®iÒu kiÖn lao ®éng cô thÓ cña c«ng ty. Trªn c¬ së ®Þnh møc lao ®éng c«ng ty cã thÓ thÊy ®­îc kh¶ n¨ng cña tõng lao ®éng tõ ®ã cã h×nh thøc kÝch thÝch ng­êi lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cña m×nh. §Ó t¹o ®énglùc cho tËp thÓ vµ c¸ nh©n, ng­êi lao ®éng c«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng. CÇn ph©n phèi lîi nhuËn tháa ®¸ng ,b¶o ®¶m c©n b»ng hîp lý th­ëng ph¹t c«ng minh. §ÆcbiÖt lµ cã chÕ ®é ®·i ngé ®èi víi nh÷ng ng­êi giái ,tr×nh ®é tay nghÒ cao hay nh÷ng ng­êi cã nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cho c«ng ty trong kinh doanh.Tõ ®ã sÏ t¹o ra bÇu kh«ng khÝ tho¶i m¸i trong c«ng ty. 3.3. Hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi c«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi 3.3.1. Thèng nhÊt quan ®iÓm chØ ®¹o Kinh doanh n­íc s¹ch lµ lÜnh vùc ho¹t ®éng n»m ë vïng ranh giíi gi÷a phôc vô c«ng céng vµ kinh doanh h¹ch to¸n cÇn ph¶i cã sù thèng nhÊt trong quan ®iÓm chØ ®¹o ®Ó cã thÓ phèi hîp cã hiÖu qu¶ c¸c c«ng cô qu¶n lý nhµ n­íc tõ thµnh phè, bé, ban ngµnh kh¸c nhau, sù thèng nhÊt vÒ quan ®iÓm nµy kh«ng chØ tËp trung ë lÜnh vùc x¸c ®Þnh chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc mµ cßn ë viÖc x¸c ®Þnh cã c¨n cø chiÕnl­îc ph¸t triÓn ngµnh n­íc m« h×nh tæ chøc c«ng ty c¬ chÕ ho¹t ®éng chÝnh s¸ch qu¶n lý. C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi cho ®Õn nay vÉn lµ mét C«ng ty ®éc quyÒn vÒ kinh tÕ n­íc s¹ch trªn ®Þa bµn Hµ Néi mµ kh¸ch hµng tiªu dïng s¶n phÈm cña nã cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc cô thÓ ®Þa chØ ®ång thêi ®©ylµ lÜnh vùc thuéc kÕt cÊu h¹ tÇng ®ßi hái vèn ®Çu t­ lín, cã vai trß quan träng trong sù ph¸t triÓn cña thñ ®«, liªn quan ®Õn tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng tiªu dïng do vËy mang tÝnh chÊt x· héi râ rÖt. ChÝnh v× vËy cÇn ¸p dông cho C«ng ty m« h×nh qu¶n lý võa bao cÊp (®èi víi ®Çu t­ míi vµ söa ch÷a lín) võa kinh doanh theo gi¸ chØ ®¹o (h¹ch to¸n ®Õn tõng ®èi t­îng sö dông). §Ó tõng b­íc chuyÓn ho¹t ®éng cña C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi sang h¹ch to¸n kinh doanh tiÕn tíi tù chñ vÒ tµi chÝnh. 3.3.2. VÒ chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi - ¸p dông chÕ ®é h¹ch to¸n lÊy thu bï chi trªn c¬ së gi¸ chØ ®¹o cña UBND thµnh phè ban hµnh, nh÷ng thiÕu hôt cña C«ng ty cÇn ®­îc ph©n tÝch râ nguyªn nh©n ®Ó cã chÝnh s¸ch trî gi¸ ®èi víi nh÷ng thiÕu hôt vÒ tµi chÝnh liªn quan ®Õn nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan, bÊt kh¶ kh¸ng. Nh÷ng thiÕu hôt do qu¶n lý yÕu kÐm , hoÆc chñ quan cña C«ng ty g©y ra cÇn ph¶i quy tr¸ch nhiÖm râ rµng , th­ëng c«ng minh . - UBND thµnh phè Hµ Néi cÇn ban hµnh ®ång bé c¸c v¨n b¶n ph¸p quy ®èi víi ngµnh cung cÊp n­íc s¹ch. Nh÷ng v¨n b¶n nµy sÏ ®­îc sö dông lµm c¨n cø ®Ó qu¶n lý doanh nghiÖp vµ c¸c hé tiªu dïng còng nh­ ®Ó xö lý c¸c tranh chÊp x¶y ra. Cã chÝnh s¸ch ­u ®·i t¹o vèn ban ®Çu (vÒ nguån vèn , l·i suÊt ) chÕ ®é nép khÊu hao ­u ®·i. - Héi ®ång nh©n d©n vµ UBND thµnh phè ban hµnh biÓu gi¸ trong ®ã cã sù ®iÒu chØnh gi¸ n­íc hîp lý, tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ, c¸c kho¶n chi phÝ cña c«ng ty ®· bá ra ®Ó s¶n xuÊt vµ kinh doanh n­íc s¹ch, biÓu gi¸ cho c¸c ®èi t­îng sö dông cÇn ph©n biÖt theo môc tiªu sö dông vµ møc ®é sö dông tr¸nh t×nh tr¹ng dïng nhiÒu kho¸n Ýt. Thµnh phè ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó C«ng ty thùc hiÖn ph­¬ng ¸n ®Çu t­ x©y dùng hÖ thèng n­íc cho Hµ Néi b»ng nguån vèn liªn doanh, liªn kÕt, vay vèn ë trong vµ ngoµi n­íc, tËp trung gi¶i quyÕt thªm nguån, ®­êng èng vµ ch­¬ng tr×nh cèng tho¸t cña C«ng ty ®Ò ra lµm sao trong 2, 3 n¨m tíi , C«ng ty ph¶i cã ®ñ s¶n phÈm n­íc s¹ch ®¸p øng mäi yªu cÇu cña thµnh phè t¹o cho C«ng ty cã ®ñ søc m¹nh ®Ó kinh doanh b»ng c¬ chÕ phï hîp víi lo¹i h×nh kinh doanh phôc vô c«ng céng tËp trung gi¶i quyÕt ngay c¬ chÕ l¾p ®Æt ®ång hå theo h­íng sau: Cho phÐp c«ng ty t¹m thêi trong 3 n¨m sö dông phÝ tho¸t n­íc thu qua gi¸ n­íc ®Ó mua ®ång hå l¾p ®Æt cho c¸c hé tiªu thô, chØ cã thÓ t¨ng doanh thu vµ h¹ tû lÖ thÊt tho¸t , thÊt thu khi l¾p ®Æt ®ång hå 100% sè hé sö dông n­íc + Cho phÐp C«ng ty sö dông phÇn thu t¨ng lªn so víi n¨m 2002 b»ng bÊt c­ lý do g× ®Ó lµm vèn l¾p ®Æt ®ång hå cho c¸c hé tiªu thô n­íc trong thêi gian 3 n¨m . + MiÔn thuÕ doanh thu cho C«ng ty v× ®©y lµ lo¹i h×nh s¶n xuÊt dÞch vô c«ng céng khi b¾t ®Çu cã l·i th× xÐt sau hoÆc phÇn ph¶i nép thuÕ doanh thu trong 3 n¨m cho phÐp c«ng ty ®­îc sö dông hoÆc vay kh«ng l·i lµm vèn l¾p ®Æt ®ång hå cho c¸c hé tiªu dïng. - C¸c tæ chøc chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ cã tr¸ch nhiÖm cïng c«ng ty tham gia qu¶n lý hÖ thèng m¹ngl­íi ®­êng n­íc trªn tõng ®Þa bµn. - X©y dùng c¬ chÕ d©n tù qu¶n cÇn thiÕt cho phÐp c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ®Êu thÇu qu¶nlý vµ thu tiÒn n­íc trªn ®Þa bµn ph­êng, côm d©n c­. - Chó träng båi d­ìng vµ ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý cña C«ng ty nh»m x©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn giái tay nghÒ ,tiÕp thu tèt nh÷ng kü thuËt míi , thÝch øng víi ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn míi cña x· héi. Gióp cho C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch ph¸t triÓn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ®Ó ®¸p øng tèt h¬n n÷a nhu cÇu cña thÞ tr­êng. KÕt luËn Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t nh­ hiÖn nay cña c¬ chÕ thÞ tr­êng th× mäi doanh nghiÖp, mäi tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ®ang ®øng tr­íc khã kh¨n vµ thö th¸ch lín trong viÖc lµm thÕ nµo ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc tr­íc c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. Nh÷ng khã kh¨n vµ thö th¸ch nµy chØ cã thÓ gi¶i quyÕt ®­îc khi doanh nghiÖp quan t©m chó träng ®Õn viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp . Do nhËn thøc ®­îc vai trß vµi ý nghÜa cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh mµ C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi ®· kh«ng ngõng ph¸t huy hÕt nç lùc cña m×nh t×m tßi ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh V× vËy mµ c«ng ty ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc m×nh trªn th­¬ng tr­êng vµ ngµy cµng ph¸t triÓn . Víi ®Ò tµi “Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi" ®· phÇn nµo nªu lªn ®­îc vai trß vµ ý nghÜa cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. §ång thêi ph©n tÝch ®­îc thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty tõ ®ã ®­a ra ®­îc mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty . Tuy nªn nhiªn do thêi gian thùc tËp ng¾n tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cã h¹n nªn chuyªn ®Ò kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt , em rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« trong tr­êng vµ c¸c c« chó trong c«ng ty ®Ó chuyªn ®Ò ®­îc hoµn thiÖn h¬n . Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o h­íng dÉn TS NguyÔn §×nh Quang c¸c thÇy c« khoa QTKD cïngtoµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty ®· tËn t×nh h­íng dÉn gióp em hoµn thµnh b¶n chuyªn ®Ò nµy . Tµi liÖu tham kh¶o 1. B¸o c¸o tæng kÕt n¨m 2002- Ph­¬ng h­íng nhiÖm vô n¨m 2003 cña C«ng ty kinh doanh n­íc s¹ch Hµ Néi 2. Gi¸o tr×nh kinh tÕ c«ng nghiÖp TrÇn Minh §¹i 3. Gi¸o tr×nh kinh tÕ vµ tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp PGS.PTS Ph¹m H÷u Huy 4. Gi¸o tr×nh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh PGS.PTS Ph¹m ThÞ G¸i 5. Gi¸o tr×nh kinh tÕ vµ qu¶n lý c«ng nghiÖp GS.PTS. NguyÔn §×nh Phan 6. Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ s¶n xuÊt vµ t¸c nghiÖp Th¹c SÜ Tr­¬ng §oµn ThÓ 7. Gi¸o tr×nh lý thuyÕt qu¶n trÞ kinh doanh Mai V¨n B­u – Ph¹m Kim ChiÕn 8. Gi¸o tr×nh Qu¶n TrÞ Kinh Doanh tæng hîp tËp 1 vµ tËp 2 NXB Thèng kª - N¨m 2001 9. Qu¶n trÞ doanh nghiÖp PGS.PTS Lª V¨n T©m Ký hiÖu viÕt t¾t 1. CBCNV : C¸n bé c«ng nh©n viªn 2. CFBH : Chi phÝ b¸n hµng 3. CFQL : Chi phÝ qu¶n lý 4. DTT : Doanh thu thuÇn 5. H §KD : Ho¹t ®éng kinh doanh 6. KDDV : Kinh doanh dÞch vô 7. LN : Lîi nhuËn 8. NLKD : N¨ng lùc kinh doanh 9. TSC§ : Tµi s¶n cè ®Þnh 10. TSF : Tæng s¶n phÈm 11. VCSHBQ : Vèn chñ së h÷u b×nh qu©n 12. VL§ : Vèn l­u ®éng Môc lôc