Một số giải pháp nhằm phát triển loại hình vận tải hành khách bằng xe buýt trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

LỜI MỞ ĐẦU. 1. Tính cấp thiết của đề tài. Đô thị hoá là một xu hướng tất yếu khách quan đối với các nước đang phát triển. Một trong những đặc trưng và thách thức lớn nhất của đô thị hoá là giải quyết vấn đề giao thông đô thị (GTĐT), vấn đề này luôn được các quốc gia trên thế giới đặc biệt quan tâm. Tuy vậy, cho đến nay không phải quốc gia nào cũng thành công. Nhiều thành phố hiện đang phải trả giá và gánh chịu những tổn thất lớn do khủng hoảng về GTĐT. Nếu giải quyết tốt GTĐT thì nó sẽ trở thành tiền đề và động lực thúc đẩy quá trình phát triển. Ngược lại, nó sẽ trở thành nguy cơ và lực cản lớn nhất đối với việc phát triển kinh tế – xã hội của các đô thị nói riêng và toàn quốc nói chung. Hiện trạng GTĐT ở thành phố Hồ Chí Minh như sau: mật độ phương tiện giao thông, đặc biệt là phương tiện cá nhân gia tăng nhanh chóng, ách tắc giao thông xảy ra thường xuyên vào giờ cao điểm, tai nạn giao thông ngày càng nghiêm trọng, ô nhiễm môi trường về khói xả, tiếng ồn vượt quá tiêu chuẩn của đô thị Một trong số các nguyên nhân chủ yếu nhất dẫn đến tình trạng này là do sự mất cân đối nghiêm trọng giữa tỷ lệ sử dụng phương tiện giao thông cá nhân và phương tiện giao thông công cộng. Bởi vậy, nhanh chóng củng cố và phát triển hệ thống vận tải hành khách công cộng (VTHKCC) ở thành phố Hồ Chí Minh, mà trước mắt là loại hình vận tải hành khách bằng xe buýt đang là yêu cầu bức xúc được đặt ra từ thực tế. Xuất phát từ tính cấp thiết đó, chúng tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số giải pháp nhằm phát triển loại hình vận tải hành khách bằng xe buýt trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh”. 2. Mục đích nghiên cứu của luận văn. Mục đích nghiên cứu của luận văn là nghiên cứu những luận điểm khoa học về vận tải hành khách bằng xe buýt, một loại hình chủ yếu trong vận tải hành khách công cộng (VTHKCC). Luận văn đi sâu phân tích hiện trạng về tổ chức vận tải hành khách bằng xe buýt trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, để làm cơ sở đưa ra một số giải pháp hợp lý và khả thi nhằm phát triển loại hình vận tải hành khách bằng xe buýt trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. 3. Phạm vi nghiên cứu. Đề tài chỉ nghiên cứu loại hình vận tải hành khách bằng xe buýt của thành phố Hồ Chí Minh, trong đó có tính đến sự kết nối với các loại hình VTHKCC khác trên địa bàn nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống. 4. Phương pháp nghiên cứu. Trong luận văn này, phương pháp nghiên cứu được sử dụng chủ yếu là phương pháp biện chứng, vận dụng các quan điểm đánh giá khách quan, toàn diện, lịch sử. Ngoài ra, do đặc điểm riêng của việc phát triển loại hình vận tải hành khách bằng xe buýt trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, luận văn còn dựa trên những phương pháp luận như phương pháp phân tích tổng hợp, thống kê để suy đoán các diễn biến phát triển. 5. Kết cấu của luận văn. Luận văn gồm có 3 chương: Chương I. Vai trò của vận tải hành khách công cộng trong việc phát triển đô thị. Chương II. Hiện trạng của loại hình vận tải hành khách bằng xe buýt trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Chương III. Một số giải pháp nhằm phát triển loại hình vận tải hành khách bằng xe buýt trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Do trình độ, thời gian nghiên cứu còn hạn chế, luận văn không thể tránh được những thiếu sót nhất định, rất mong được sự góp ý của quý thầy cô và các bạn.

pdf55 trang | Chia sẻ: thanhnguyen | Lượt xem: 1636 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Một số giải pháp nhằm phát triển loại hình vận tải hành khách bằng xe buýt trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
0000 58000000 59000000 60000000 61000000 62000000 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Haønh khaùch naê (Nguoàn: Trung taâm Quaûn lyù vaø Ñieàu haønh vaän taûi haønh khaùch coâng coäng) Qua 06 naêm, nhaän thaáy ñöôïc saûn löôïng haønh khaùch oån ñònh vaø taêng daàn qua caùc naêm, ñaëc bieät taêng cao trong caùc naêm 2002–2003 (theå hieän ôû phuï luïc 2). Rieâng saûn löôïng vaøo caùc naêm 1999 - 2000 do chính phuû baõi boû 84 loaïi giaáy pheùp con, luaät doanh nghieäp ra ñôøi, caùc ñôn vò gaëp khoù khaên trong quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh, boä maùy quaûn lyù keùm, soá lieäu baùo caùo thaáp hôn so vôùi thöïc teá. Ñeán naêm 2002, laàn ñaàu tieân aùp duïng vieäc trôï giaù ñoàng loaït cho caùc tuyeán xe 31 buyùt theå nghieäm ñaõ töøng böôùc cuûng coá laïi nieàm tin cuûa haønh khaùch, neân löôïng haønh khaùch taêng leân. 2.3.2. Haïn cheá. - Vieäc ñaàu tö ñoåi môùi xe buyùt ñeå haáp daãn haønh khaùch ñi laïi ñoøi hoûi nguoàn voán raát lôùn, nhöng nhaø nöôùc chæ môùi taäp trung ñaàu tö cho doanh nghieäp nhaø nöôùc laø Coâng ty xe khaùch Saøi goøn. Chöa coù chính saùch öu ñaõi veà voán vay ñeå mua xe ñoái vôùi caùc ñôn vò xe buyùt khaùc, ñaëc bieät laø caùc hôïp taùc xaõ. - Heä thoáng cô sôû haï taàng kyõ thuaät phuïc vuï cho hoaït ñoäng cuûa xe buyùt coøn thieáu vaø chöa hoaøn chænh, ñaëc bieät laø caùc ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái cuûa tuyeán xe buyùt. Do thieáu quyõ ñaát ñeå boá trí neân phaûi söû duïng loøng leà ñöôøng ñeå ñaäu xe, vöøa khoâng ñaûm baûo an toaøn giao thoâng, vöøa laøm maát myõ quan ñöôøng phoá. - Caùc ñôn vò xe buyùt chöa tích cöïc trong vieäc tìm giaûi phaùp ñeå naâng cao chaát löôïng phuïc vuï haønh khaùch. Tình traïng xe buyùt hoaït ñoäng khoâng theo ñuùng bieåu ñoà vaän haønh, boû chuyeán, tieâu cöïc veà tieàn veù vaãn thöôøng xaûy ra. Thaùi ñoä phuïc vuï haønh khaùch tuy coù ñöôïc caûi thieän nhöng vaãn chöa ñaït yeâu caàu. - Hieän nay vaãn coøn töø 90 – 95% nhu caàu ñi laïi cuûa ngöôøi daân thaønh phoá söû duïng phöông tieän caù nhaân vaø thoâ sô. Maïng löôùi xe buyùt ñaõ hình thaønh treân thöïc teá nhieàu naêm, nhöng soá löôïng haønh khaùch treân maïng coøn thaáp. Vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt hieän giöõ vai troø nhoû beù, vieäc söû duïng phöông tieän caù nhaân ñeå ñi laïi vaãn coøn phoå bieán treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh. - Vieäc ñi laïi baèng xe buyùt coøn chieám nhieàu thôøi gian. Chöa theå thöïc hieän tieáp chuyeån töï do vaø mieãn phí giöõa caùc tuyeán xe buyùt laøm tieâu hao nhieàu veà quyõ thôøi gian vaø chi phí cuûa haønh khaùch khi caàn ñi laïi treân caùc höôùng khaùc nhau. Trong neàn kinh teá thò tröôøng, thôøi gian löu thoâng coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán chi phí vaø tieán ñoä coâng vieäc laøm aên, buoân baùn cuûa haønh khaùch. Haàu heát caùc ñöôøng phoá ñeàu quaù taûi trong giôø cao ñieåm, chæ caàn moät söï coá nhoû treân ñöôøng laø coù theå 32 gaây aùch taéc giao thoâng. Soá löôïng haønh khaùch ñi xe buyùt hieän nay chæ taäp trung moät soá ñieåm daân cö, tuyeán xe buyùt noäi vaø ngoaïi thaønh noái vôùi caùc trung taâm thöông maïi, dòch vuï lôùn, ôû caùc ñaàu moái giao thoâng nhö caùc beán xe khaùch lieân tænh, noäi tænh, caùc khu vui chôi vaø giaûi trí nhö Ñaàm sen, Suoái Tieân … Qua caùc soá lieäu khaûo saùt treân moät soá tuyeán ñöôøng, thôøi gian ñi baèng xe gaén maùy chæ baèng moät nöûa so vôùi thôøi gian ñi baèng xe buyùt vaø chi phí chæ baèng 28 – 30% so vôùi xe buyùt. Tröôùc maét, xe maùy coù öu vieät hôn so vôùi xe buyùt, ñaùp öùng nhu caàu ñi laïi cho soá ñoâng daân cö do tính linh hoaït. Nhieàu naêm qua do xe buyùt khoâng giöõ ñöôïc vò trí then choát trong giao thoâng ñoâ thò, ngöôøi daân ñaõ coù thoùi quen vaø taâm lyù öa thích söû duïng xe gaén maùy trong ñi laïi haøng ngaøy. Töïu trung, coù hai loaïi nguyeân nhaân laøm cho xe buyùt keùm thu huùt haønh khaùch: Moät laø, nguyeân nhaân chuû quan: Xuaát phaùt töø vieäc quaûn lyù, toå chöùc khai thaùc trong maïng löôùi xe buyùt. Cuï theå laø: - Maïng luôùi tuyeán chöa phuû kín caùc ñöôøng phoá chính, chöa hình thaønh ñuû caùc tuyeán truïc, tuyeán nhaùnh, tuyeán thöôøng … neân chöa taïo ñöôïc söï thuaän tieän cho haønh khaùch söû duïng xe buyùt. - Trong doøng xe hoãn hôïp, toác ñoä haønh trình cuûa xe buyùt thaáp, laøm cho thôøi gian cuûa chuyeán ñi keùo daøi. Treân moät soá tuyeán, taàn suaát chaïy xe buyùt thaáp (thôøi gian giaõn caùch lôùn) laøm taêng thôøi gian chôø ñôïi cuûa khaùch. - Soá löôïng traïm döøng, nhaø chôø xe buyùt coøn thieáu neân chöa thuaän tieän cho khaùch chôø xe vaø giaûm cöï ly ñi boä ñeán traïm döøng, nhaø chôø. - Thoâng tin veà tuyeán vaø bieåu ñoà chaïy xe buyùt coøn ít, chöa phoå caäp cho moïi ngöôøi bieát. - Nhieàu xe buyùt khoâng hoaït ñoäng ôû chuyeán cuoái, chaát löôïng phuïc vuï treân xe buyùt chöa ñaït tieâu chuaån, coøn tình traïng thaát thoaùt tieàn veù xe buyùt. 33 - Chöa thöïc hieän ña daïng hoaù dòch vuï xe buyùt, nhieàu chuyeán xe buyùt chöa hoaït ñoäng theo ñuùng bieåu ñoà vaän haønh. - Giaù veù xe buyùt treân caùc tuyeán xe buyùt coøn cao so vôùi thu nhaäp cuûa ngöôøi daân. Tuyeán ñieåm chieám khoaûng 13% thu nhaäp, tuyeán thöôøng chieám khoaûng 39% thu nhaäp bình quaân. Theo kinh nghieäm hoaït ñoäng xe buyùt treân theá giôùi, khi chí phí giaù veù/thaùng vöôït quaù 10% thu nhaäp treân 15% daân cö thì giaù veù ñoù ñaõ khoâng phuø hôïp cho nhu caàu cuûa haønh khaùch. Tyû leä giaù veù so vôùi thu nhaäp caøng cao seõ caøng laøm cho haønh khaùch xa daàn vôùi xe buyùt. Hai laø, nguyeân nhaân khaùch quan. Cuï theå laø: - Nhieàu ñöôøng phoá chaät heïp, chaát löôïng maët ñöôøng xaáu neân khoù boá trí tuyeán xe buyùt. - Löu löôïng xe caù nhaân lôùn vaø caùc trôû ngaïi khaùc treân ñöôøng laøm giaûm toác ñoä xe buyùt. - Chöa coù heä thoáng ñeøn tín hieäu vaø laøn ñöôøng daønh öu tieân cho xe buyùt. - Leà ñöôøng moät soá nôi chaät heïp, laïi bò chieám duïng cuõng gaây khoù khaên cho haønh khaùch khi ñoùn vaø rôøi xe buyùt taïi traïm döøng. - Trong caùc naêm qua do xe taxi phaùt trieån maïnh, xe xích loâ ñaïp coøn löu haønh nhieàu, cuøng vôùi moät soá löôïng lôùn xe Honda oâm ñaõ caïnh tranh, chia seû soá löôïng haønh khaùch cuûa xe buyùt. - Khí haäu noùng laøm cho haønh khaùch ngaïi ñi xe buyùt khoâng coù maùy laïnh. - Caùc chính saùch öu ñaõi vaø khuyeán khích phaùt trieån xe buyùt chöa ñuû maïnh. - Vieäc söû duïng xe gaén maùy ñaõ trôû thaønh thoùi quen cuûa ngöôøi daân thaønh phoá, trôû thaønh tieän ích vöøa laø phöông tieän ñi laïi, vöøa laø phöông tieän chôû haøng, ñi chôi… 34 CHÖÔNG III. MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM PHAÙT TRIEÅN LOAÏI HÌNH VAÄN TAÛI HAØNH KHAÙCH BAÈNG XE BUYÙT TREÂN ÑÒA BAØN THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH. 3.1. Quan ñieåm phaùt trieån loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh. Vieäc phaùt trieån loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt ñeán naêm 2010 caàn phaûi ñaùp öùng yeâu caàu laø goùp phaàn thöïc hieän moät böôùc coâng nghieäp hoaù – hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc trong giai ñoaïn 2010 – 2020 maø Ñaûng vaø nhaø nöôùc ta ñaõ ñeà ra. Phaán ñaáu thöïc hieän trong dòch vuï xe buyùt laáy cung caáp daãn ñaàu, tieán tôùi chính quy, hieän ñaïi, vaên minh. Thöïc hieän ña daïng hoaù dòch vuï xe buyùt, ña daïng hoaù caùc loaïi veù, thöïc hieän chieán löôïc tieáp thò, tuyeân truyeàn coå ñoäng vieäc ñi laïi baèng xe buyùt… Muïc tieâu laø ñaùp öùng khoaûng 20% nhu caàu ñi laïi haøng ngaøy treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh. Vieäc phaùt trieån loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt phaûi döïa treân caùc quan ñieåm sau: - Moät laø, phaùt trieån loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt phaûi döïa vaøo kinh nghieäm cuûa moät soá quoác gia treân theá giôùi vaø khu vöïc. Ngaøy nay, quaù trình ñoâ thò hoaù ñang dieãn ra maïnh meõ treân toaøn caàu, theå hieän qua söï hình thaønh vaø phaùt trieån caùc khu coâng nghieäp, thöông maïi, taøi chính, caùc khu daân cö ñoâng ñuùc, söï phaùt trieån cuûa cô sôû kyõ thuaät haï taàng vaø gaén lieàn vôùi heä thoáng giao thoâng hieän ñaïi nhaèm ñaùp öùng nhu caàu giao löu giöõa caùc khu chöùc naêng cuûa ñoâ thò. Caùc ñoâ thò vaên minh coù moät heä thoáng giao thoâng vaän taûi ñoâ thò vôùi caùc ñaëc tröng nhö sau: - Kieåm soaùt ñöôïc aùch taéc giao thoâng, nhaát laø trong giôø cao ñieåm. - Kieåm soaùt ñöôïc nguoàn phaùt ra löu thoâng. - Giaûm ñeán möùc thaáp nhaát tai naïn giao thoâng vaø oâ nhieãm moâi tröôøng. 35 - Taùc ñoäng tích cöïc cuûa giao thoâng vaøo vieäc söû duïng ñaát ñai theo quy hoaïch. - Goùp phaàn naâng caáp cuoäc soáng ñoâ thò. Phaùt trieån vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt, xe ñieän treân cao vaø xe ñieän ngaàm laø moät phöông höôùng chuû yeáu trong caùc ñoâ thò lôùn coù daân soá töø moät trieäu ngöôøi trôû leân. Giaù veù xe buyùt thaáp coù yù nghóa trôï caáp cho nhöõng ngöôøi ngheøo vaø thöïc hieän bình ñaúng trong vieäc söû duïng caùc tieän nghi xaõ hoäi. Ñoàng thôøi naâng cao khaû naêng löu thoâng treân ñöôøng phoá, giaûm nheï oâ nhieãm… do ñoù, caûi thieän chaát löôïng cuoäc soáng cho ngöôøi daân trong ñoâ thò. Töø nhieàu naêm nay, taïi nhieàu ñoâ thò treân theá giôùi ñaõ phaùt trieån maïnh loaïi hình xe buyùt vaø ñaûm nhaän moät tyû leä ñaùng keå trong nhu caàu ñi laïi haøng ngaøy baèng phöông tieän coù ñoäng cô nhö: London: 23%; Saopolo: 54%; Mexico city: 51%; Stockhom: 53 %; Cairo:70%; Sanjose CR: 75%; Hongkong: 60%; Jakarta: 51%; Calcutta: 67%. (Nguoàn: Urban Transport system, World Bank Technical, Paper number 52). Nhöõng naêm gaàn ñaây taïi nhieàu thaønh phoá khaùc ôû Chaâu AÙ, söï phaùt trieån loaïi hình xe buyùt cuõng ñaõ phuïc vuï ñaùng keå nhu caàu ñi laïi haøng ngaøy nhö: Dhaka (Bangladesh): 34%; Quaûng Chaâu: 27,4%; Thöôïng Haûi : 26%; Seoul 58,6%; Kuala Lumpur: 34%; Bangkok: 58%. (Nguoàn: Urban Transport in Asia, World Bank Technical, Paper number 224). - Hai laø, phaùt trieån loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt phaûi döïa vaøo ñònh höôùng phaùt trieån cuûa chính quyeàn vaø ngaønh giao thoâng vaän taûi thaønh phoá. Töø nhöõng kinh nghieäm thöïc teá veà vaän taûi haønh khaùch coâng coäng cuûa caùc ñoâ thò lôùn ôû nhieàu nöôùc treân theá giôùi, chính quyeàn vaø ngaønh giao thoâng vaän taûi thaønh phoá ñaõ xem vieäc phaùt trieån loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt laø khaâu trung taâm trong phaùt trieån giao thoâng vaän taûi ñoâ thò, ñoàng thôøi phaûi haïn cheá 36 vieäc phaùt trieån vaø söû duïng phöông tieän giao thoâng caù nhaân ñeå traùnh thieät haïi do aùch taéc giao thoâng ñöôøng phoá vaø oâ nhieãm moâi tröôøng. Caùc chæ tieâu quy hoaïch maïng löôùi xe buyùt treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 2010 maø ngaønh Giao thoâng Coâng chaùnh phaûi noã löïc thöïc hieän, bao goàm: - Soá löôïng xe buyùt: töø 6.200 ñeán 8.040 xe. - Soá tuyeán xe buyùt caùc loaïi: töø 140 ñeán 200 tuyeán. - Ña daïng hoaù dòch vuï xe buyùt vaø caùc loaïi veù. - Trong phuïc vuï laáy cung caáp daãn ñaàu, thöïc hieän chính quy – hieän ñaïi – vaên minh. - Ñaùp öùng khoaûng 20% nhu caàu ñi laïi haøng ngaøy trong thaønh phoá. - Maät ñoä tuyeán ñaït khoaûng 1,10 – 1,32 km/km2. (Nguoàn: Baùo caùo quy hoaïch chi tieát maïng löôùi vaän taûi haønh khaùch coâng coäng thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 2010, Trung taâm Nghieân cöùu phaùt trieån Giao thoâng Vaän taûi phía nam). - Ba laø, phaùt trieån loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt phaûi döïa vaøo khaû naêng taøi chính cuõng nhö cô sôû haï taàng cuûa thaønh phoá. Cuï theå laø trong giai ñoaïn töø naêm 2000 – 2010 caàn khoaûng 315 trieäu USD voán ñaàu tö cho vieäc mua saém xe buyùt, xaây döïng cô sôû haï taàng kyõ thuaät ñeå phuïc vuï cho hoaït ñoäng cuûa xe buyùt (traïm döøng, nhaø chôø, beán xe, baõi ñaäu xe buyùt, xöôûng söûa chöõa xe buyùt), thieát bò quaûn lyù vaø ñieàu haønh, thieát bò baùn veù vaø kieåm soaùt veù, boá trí ñeøn tín hieäu vaø laøn ñöôøng öu tieân cho xe buyùt… Ngoaøi ra, nhaø nöôùc caàn ñaàu tö ñeå phaùt trieån maïng löôùi giao thoâng bao goàm caùc truïc ñöôøng cao toác, ñöôøng phoá chính caáp 1 vaø caáp 2, ñöôøng khu vöïc, ñöôøng trong caùc khu daân cö vaø heä thoáng caàu treân ñòa baøn thaønh phoá. 37 3.2. Moät soá giaûi phaùp nhaèm phaùt trieån loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt. Döïa treân caùc quan ñieåm phaùt trieån vaø vieäc ñaùnh giaù caùc haïn cheá veà hieäu quaû cuûa loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt: veà voán ñaàu tö xe buyùt, cô sôû haï taàng kyõ thuaät, chaát löôïng phuïc vuï haønh khaùch, khaû naêng ñaùp öùng nhu caàu, haønh trình chaïy xe… ñaõ neâu ôû cuoái chöông II, chuùng toâi ñeà nghò moät soá giaûi phaùp nhaèm phaùt trieån loaïi hình vaän taûi naøy. Caùc giaûi phaùp neâu trong chöông III ñöôïc xeáp thaønh 4 nhoùm nhö sau: - Moät laø, giaûi phaùp veà ñaàu tö naâng caáp, môû roäng cô sôû haï taàng vaø trang bò kyõ thuaät cho hoaït ñoäng cuûa xe buyùt. - Hai laø, giaûi phaùp veà ña daïng hoaù dòch vuï vaø boá trí hôïp lyù caùc tuyeán xe buyùt môùi. - Ba laø, giaûi phaùp veà naâng cao naêng löïc ñieàu haønh cuûa caùc cô quan quaûn lyù hoaït ñoäng cuûa xe buyùt vaø caùc ñôn vò xe buyùt. - Boán laø, giaûi phaùp veà hoã trôï cuûa nhaø nöôùc ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa xe buyùt treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh. 3.2.1. Giaûi phaùp veà ñaàu tö naâng caáp, môû roäng cô sôû haï taàng vaø trang bò kyõ thuaät cho hoaït ñoäng cuûa xe buyùt. 3.2.1.1. Ñaàu tö naâng caáp, môû roäng cô sôû haï taàng vaø trang bò kyõ thuaät cho hoaït ñoäng cuûa xe buyùt. Vieäc ñaàu tö naâng caáp vaø môû roäng cô sôû haï taàng kyõ thuaät laø moät trong nhöõng ñieàu kieän ñeå maïng löôùi xe buyùt hoaït ñoäng coù hieäu quaû. Traïm döøng vaø nhaø chôø xe buyùt phaûi ñöôïc laép ñaët ñaày ñuû doïc theo loä trình tuyeán xe buyùt hoaït ñoäng, quy caùch vaø maøu sôn phaûi ñoàng boä ñeå taïo ra neùt rieâng cuûa hoaït ñoäng xe buyùt, giuùp haønh khaùch deã nhaän bieát khi ñoùn xe. 38 Beán tieáp chuyeån phuïc vuï cho vieäc noái tieáp caùc tuyeán xe buyùt vaø sang xe cuûa haønh khaùch caàn ñöôïc xaây döïng hoaøn chænh, coù quy moâ phuø hôïp gaén lieàn vôùi caùc traïm ñieàu haønh khu vöïc taïi Saøi goøn, Gia ñònh, Chôï lôùn, Taân bình … ñeå ñoùn nhaän haønh khaùch ñi vaø ñeán cuøng luùc cuûa nhieàu tuyeán xe buyùt. Taïi caùc ñieåm ñaàu vaø cuoái loä trình naèm caùch xa caùc beán baõi nhö beán xe lieân tænh, beán tieáp chuyeån xe buyùt, baõi xe haäu caàn… thì phaûi caét leà ñöôøng loõm vaøo vaø traùng nhöïa ñeå xe buyùt coù choã ñaäu ñoùn vaø traû khaùch nhaèm ñaûm baûo an toaøn giao thoâng. Ngoaøi ra, cuõng caàn phaûi naâng caáp vaø xaây döïng môùi nhieàu baõi xe haäu caàn theo quy hoaïch ñaõ ñöôïc chính quyeàn thaønh phoá pheâ duyeät ñeå ñaùp öùng nhu caàu löu ñaäu veà ñeâm vaø baûo döôõng xe buyùt. Ñoàng thôøi xaây döïng caùc xöôûng söûa chöõa xe buyùt ôû caáp trung vaø ñaïi tu nhaèm ñaûm baûo ñaàu xe toát ñaït töø 80 – 90%. Voán ñaàu tö ñoái vôùi traïm döøng vaø nhaø chôø coù theå keâu goïi caùc doanh nghieäp quaûng caùo thöïc hieän theo hình thöùc BOT, hoï seõ khai thaùc moät phaàn dieän tích ñeå quaûng caùo nhaèm thu hoài voán ñaàu tö. Voán ñaàu tö cho caùc beán baõi thì nhaø nöôùc phaûi taøi trôï vì ñaây laø loaïi coâng trình phuïc vuï löu ñaäu mieãn phí cho xe buyùt. Vieäc ñaàu tö cho nhaø xöôûng söûa chöõa coù theå huy ñoäng nhieàu nguoàn voán nhö voán töï coù cuûa doanh nghieäp, voán ñaàu tö cuûa nöôùc ngoaøi, voán vay do nhaø nöôùc baûo trôï… Baûng 6: Nhu caàu voán ñaàu tö cho maïng löôùi xe buyùt ñeán naêm 2010. Ñôn vò tính: trieäu USD Soá TT Voán ñaàu tö 2000 - 2005 2006 - 2010 Toång soá 1 Phöông tieän xe buyùt 140 125 265 2 Traïm döøng, nhaø chôø, beán xe, baõi ñaäu xe 4 8 12 3 Xöôûng söûa chöõa 6 12 18 39 4 Thieát bò quaûn lyù vaø ñieàu haønh, thieát bò baùn veù vaø kieåm soaùt veù, ñeøn tín hieäu öu tieân… 2 18 20 Toång soá 152 163 315 (Nguoàn: Baùo caùo quy hoaïch maïng löôùi vaän taûi haønh khaùch coâng coäng thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 2010, Trung taâm nghieân cöùu phaùt trieån Giao thoâng Vaän taûi phía nam, thaùng 10/2001). 3.2.1.2. Öu ñaõi ñaàu tö vaø choïn löïa chuûng loaïi xe buyùt phuø hôïp. Ñaàu tö ñoåi môùi xe buyùt laø giaûi phaùp cô baûn ñeå naâng cao chaát löôïng dòch vuï veà maët an toaøn vaø tieän nghi nhaèm thu huùt haønh khaùch ñi laïi. Theo tính toaùn cuûa Trung taâm nghieân cöùu phaùt trieån Giao thoâng Vaän taûi phía nam, ñeå ñaùp öùng nhu caàu ñi laïi töø 16 ñeán 20% vaøo naêm 2010 cho quy moâ 140 tuyeán xe buyùt thì caàn ñaàu tö khoaûng 6000 xe buyùt môùi caùc loaïi töø 25 choã ngoài trôû leân, möùc voán ñaàu tö khoaûng 265 trieäu USD. Ñaây laø moät khoaûn tieàn lôùn maø caùc ñôn vò xe buyùt phaûi vay voán môùi coù theå ñaàu tö ñoåi môùi xe buyùt. Cho neân, nhaø nöôùc caàn coù chính saùch öu ñaõi veà voán vay mua xe ñoái vôùi caùc ñôn vò xe buyùt, ñaëc bieät laø caùc hôïp taùc xaõ. Cuï theå laø cho vay voán vôùi laõi suaát öu ñaõi khoaûng 3%/naêm vaø thôøi haïn hoaøn voán töø 10 naêm trôû leân ñeå caùc ñôn vò xe buyùt yeân taâm ñaàu tö xe môùi. Vieäc löïa choïn chuûng loaïi xe buyùt hoaït ñoäng treân maïng löôùi phaûi phuø hôïp vôùi beà roäng cuûa maët ñöôøng giao thoâng, löu löôïng haønh khaùch tính theo giôø/höôùng, saøn xe thaáp nhaèm taïo thuaän lôi cho haønh khaùch leân xuoáng xe vaø nhaõn hieäu (maùc xe) caøng ít caøng toát. Ñaây laø ñieàu kieän caàn thieát ñeå ñaûm baûo an toaøn giao thoâng, taän duïng ñöôïc troïng taûi cuûa xe, ñaûm baûo söï coâng baèng giöõa caùc doanh nghieäp cuøng hoaït ñoäng treân tuyeán vaø thuaän tieän cho vieäc ñieàu haønh cuõng nhö söûa chöõa xe. 40 Khi löu löôïng haønh khaùch taêng leân khoaûng töø 4000 ñeán 5000 haønh khaùch/giôø/höôùng thì phaûi boá trí loaïi xe buyùt lôùn hai taàng, coù söùc chöùa töø 120 ñeán 140 choã ñeå kòp giaûi toaû khaùch chôø xe. Chuùng ta coù theå tham khaûo kinh nghieäm cuûa caùc ñoâ thò treân theá giôùi veà boá trí hôïp lyù giöõa löu löôïng haønh khaùch vaø söùc chöùa cuûa xe buyùt nhö sau: Baûng 7: Löu löôïng haønh khaùch vaø söùc chöùa cuûa xe buyùt. Löu löôïng haønh khaùch/giôø/höôùng 200 – 1000 1000 – 1800 1800 – 2600 2600–3800 Söùc chöùa cuûa xe buyùt (HK) 40 – 60 60 – 90 90 – 120 >120 (Nguoàn; Giaùo trình khai thaùc vaän taûi baèng oâ toâ cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc Giao thoâng Vaän taûi Haø Noäi, naêm 2000). 3.2.2. Giaûi phaùp veà ña daïng hoaù dòch vuï vaø boá trí hôïp lyù caùc tuyeán xe buyùt môùi. 3.2.2.1. Ña daïng hoaù dòch vuï xe buyùt. Ña daïng hoaù dòch vuï cung caáp seõ taêng theâm söï thuaän tieän cho haønh khaùch, taêng söï haáp daãn cuûa loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt. Veà tuyeán xe buyùt, ngoaøi caùc tuyeán thoâng thöôøng, ngaønh Giao thoâng Coâng chaùnh caàn toå chöùc theâm caùc loaïi tuyeán chæ chaïy giôø cao ñieåm, ngaøy nghæ ngaøy leã; tuyeán ñöa ñoùn hoïc sinh vaø sinh vieân, coâng nhaân vieân chæ ñoùn khaùch taïi moät soá traïm döøng nhaát ñònh; tuyeán chaïy ñeâm treân caùc haønh lang coù nhu caàu ñi laïi ban ñeâm nhö tuyeán voøng khu vöïc trung taâm thaønh phoá, tuyeán noái caùc trung taâm thöông maïi vaø dòch vuï nhö Saøi Goøn, Chôï Lôùn, Gia Ñònh, tuyeán noái caùc beán xe lieân tænh taïi caùc cöûa ngoõ ra vaøo thaønh phoá nhö Beán xe Mieàn Ñoâng – Beán xe Mieàn Taây – Beán xe An Söông. Ngoaøi ra, ngaønh Giao thoâng Coâng chaùnh caàn aùp duïng nhieàu loaïi hình veù khaùc nhau ñeå khuyeán khích ngöôøi daân mua veù xe buyùt nhö sau: 41 - Veù mua ñi ngay (veù löôït, mua töøng veù hoaëc töøng taäp möôøi veù …) theo giaù baùn leû. - Veù mua tröôùc coù ñònh roõ soá löôïng löôït ñi: tröôùc maét laø hình thöùc mua tröôùc nhieàu veù ñeå xöû duïng daàn maø khoâng haïn cheá thôøi gian theo ngaøy ñi vaø coù giaûm giaù, coù theå aùp duïng cho töøng tuyeán hoaëc nhieàu tuyeán. - Veù thaùng cho moät soá ñoái töôïng khuyeán khích (sinh vieân, hoïc sinh, coâng nhaân vieân, boä ñoäi, coâng an, ñoái töôïng chính saùch öu ñaõi, ngöôøi giaø, ngöôøi taøn taät, treû em …) coù giaûm giaù khoaûng 15 ñeán 30% vaø coù ñònh roõ soá löôïng löôït ñi trong thaùng treân moät hoaëc nhieàu tuyeán xe buyùt. - Veù theû töø: Mua tröôùc theo toång soá tieàn, khi ñi xe buyùt thì giaù trò veù ñöôïc tröø daàn baèng maùy kieåm soaùt veù, coù khuyeán khích giaûm giaù moät phaàn. Chaúng haïn veù duøng trong hai naêm seõ ñöôïc giaûm giaù khoaûng 5 ñeán 15% neáu ñi heát giaù trò cuûa veù. - Veù theû mua tröôùc, coù thôøi haïn, khoâng ñònh roõ soá löôït ñi: Loaïi veù naøy khuyeán khích roäng raõi moïi taàng lôùp daân cö söû duïng veù xe buyùt vì chuyeån tuyeán thuaän lôïi, coù theå giaûm giaù töø 20 ñeán 60% so vôùi giaù veù baùn leû. Bao goàm nhieàu hình thöùc nhö veù ñi trong moät tuaàn, hai tuaàn, moät thaùng, ba thaùng, saùu thaùng, moät naêm… Caùc loaïi veù neâu treân laø loaïi veù thoâng duïng söû duïng ñöôïc cho moïi tuyeán cuûa maïng löôùi xe buyùt, coù möùc giaù khaùc nhau cho caùc ñoái töôïng khaùc nhau. Cuï theå laø giaûm giaù nhieàu cho caùc ñoái töôïng khuyeán khích vaø giaûm giaù vöøa phaûi cho caùc ñoái töôïng khaùc. 3.2.2.2. Ñieàu chænh vaø boá trí hôïp lyù caùc tuyeán xe buyùt môùi. Vieäc ñieàu chænh vaø boá trí hôïp lyù caùc tuyeán xe buyùt môùi nhaèm phaùt trieån maïng löôùi tuyeán xe buyùt phuû kín caùc ñöôøng phoá chính, ñöôøng phoá khu vöïc ñeå haønh khaùch coù theå ñi ñeán haàu heát caùc nôi treân ñòa baøn thaønh phoá vôùi soá laàn 42 chuyeån tuyeán ít nhaát. Ngoaøi ra, coøn nhaèm taän duïng khaû naêng hieän coù vaø phaùt trieån theo quy hoaïch cuûa heä thoáng ñöôøng giao thoâng ñeå boá trí tuyeán, naâng cao maät ñoä tuyeán bình quaân leân töø 1,10 – 1,32 km/km2 (hieän nay laø 0,74 km/km2) vaø heä soá tuyeán töø 1,16 – 1,38 km/km ñöôøng giao thoâng (hieän nay laø 0,82 km/km ñöôøng). - Ñoái vôùi caùc tuyeán hieän coù: neáu tuyeán quaù daøi thì caàn taùch tuyeán hoaëc chuyeån moät phaàn thaønh tuyeán nhanh, neáu tuyeán quaù ngaén caàn noái keát vôùi caùc tuyeán cuøng höôùng. Ñoàng thôøi, ñöa caùc ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái caùc tuyeán ñang söû duïng loøng leà ñöôøng vaøo caùc beán baõi ñeå taïo söï tieáp chuyeån thuaän lôïi cho haønh khaùch, ñaûm baûo an toaøn giao thoâng vaø ñöa caùc tuyeán truøng laëp quaù 40% cöï ly qua caùc ñöôøng song haønh ñeå taêng maät ñoä tuyeán. - Ñoái vôùi caùc tuyeán môû môùi: Hình thaønh caùc tuyeán truïc ñeå noái caùc trung taâm cuûa thaønh phoá, tuyeán hình reõ quaït töø trung taâm ñi ra caùc höôùng quan troïng, tuyeán noái keát vôùi caùc tuyeán truïc, caùc tuyeán höôùng taâm vaø xuyeân taâm ñi theo caùc ñöôøng giao thoâng cöûa ngoõ cuûa thaønh phoá nhö xa loä Haø Noäi, Quoác loä 13, Kinh Döông Vöông vaø Quoác loä 1, Tröôøng Chinh vaø Quoác loä 22, Tuøng Thieän Vöông vaø Quoác loä 50… Ñoàng thôøi boá trí moät soá tuyeán voøng khu vöïc trung taâm, tuyeán voøng ñi qua caùc quaän môùi phaùt trieån, tuyeán tieáp chuyeån noái ga Hoaø Höng, beán xe lieân tænh Mieàn Ñoâng, Mieàn Taây, Chôï Lôùn, An Söông, saân bay Taân Sôn Nhaát, beán taøu khaùch… ñeán caùc trung taâm cuûa thaønh phoá. Theo quy hoaïch ñeán naêm 2010, ñeå ñaït quy moâ trung bình 140 tuyeán xe buyùt thì moãi naêm caàn môû môùi töø 10 ñeán 15 tuyeán ñeå phuïc vuï haønh khaùch ñi laïi. 3.2.3. Giaûi phaùp veà naâng cao naêng löïc ñieàu haønh cuûa caùc cô quan quaûn lyù hoaït ñoäng cuûa xe buyùt vaø caùc ñôn vò xe buyùt. 3.2.3.1. Ñoái vôùi caùc cô quan quaûn lyù hoaït ñoäng cuûa xe buyùt. + Thieát laäp ñeøn tín hieäu vaø laøn ñöôøng öu tieân cho xe buyùt. 43 Ngaønh Giao thoâng Coâng chaùnh caàn boá trí ñeøn tín hieäu öu tieân cho xe buyùt taïi caùc giao loä moät soá tuyeán quan troïng, tröôùc heát laø caùc tuyeán truïc Ñoâng – Taây, truïc Nam – Baéc, sau ñoù môû roäng ñeán caùc tuyeán truïc cöûa ngoõ thaønh phoá. Boá trí laøm ñöôøng öu tieân cho xe buyùt coù phaân ñònh loä giôùi baèng sôn vaïch treân ñöôøng hoaëc baèng daõi phaân caùch treân caùc tuyeán ñöôøng coù löu löôïng xe ñoâng nhaát nhö Traàn Höng Ñaïo, Caùch Maïng thaùng 8 vaø Tröôøng Chinh, ñöôøng 3-2, Hai Baø Tröng, Phan Ñaêng Löu… Ngoaøi ra, chính quyeàn thaønh phoá caàn quy ñònh quyeàn öu tieân cho xe buyùt trong caùc khu vöïc coù ñöôøng phoá heïp, ñöôøng moät chieàu, nhö ñöôøng Nam Kyø Khôûi Nghóa, Pasteur, Ñieän Bieân Phuû, Voõ Thò Saùu, Nguyeãn Thò Minh Khai… Vieäc thieát laäp ñeøn tín hieäu vaø laøn ñöôøng öu tieân cho xe buyùt nhaèm ñaûm baûo toác ñoä haønh trình theo bieåu ñoà vaän haønh, laøm taêng tín nhieäm cuûa haønh khaùch khi söû duïng xe buyùt ñeå ñi laïi. + Naâng cao naêng löïc ñieàu haønh cuûa cô quan ñieàu haønh maïng löôùi xe buyùt. Ngaønh Giao thoâng Coâng chaùnh caàn thöôøng xuyeân toå chöùc caùc lôùp ñaøo taïo nghieäp vuï cho ñoäi nguõ lao ñoäng cuûa cô quan ñieàu haønh maïng löôùi xe buyùt vaø caùc ñôn vò xe buyùt nhö caùc quy ñònh chuyeân ngaønh veà phuïc vuï haønh khaùch ñi xe, veà quaûn lyù hoaït ñoäng cuûa xe buyùt… ñeå ñaùp öùng yeâu caàu naâng cao hieäu quaû cuûa loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt. Ngoaøi ra, cô quan quaûn lyù ñieàu haønh maïng löôùi xe buyùt caàn toå chöùc boä phaän chuyeân traùch ñeå quaûn lyù vaø caäp nhaät veà saûn löôïng vaän chuyeån cuûa caùc ñôn vò xe buyùt, soá löôïng vaø tình traïng kyõ thuaät cuûa cô sôû haï taàng kyõ thuaät cuûa maïng löôùi; soá löôïng, chuûng loaïi vaø ñaëc tính kyõ thuaät xe buyùt cuûa caùc ñôn vò ñeå ñieàu ñoäng khi caàn thieát. Trang bò heä thoáng thoâng tin ñieàu haønh xe buyùt taïi cô quan vaø 44 caùc traïm ñieàu haønh khu vöïc ñeå kòp thôøi giaûi quyeát caùc tình traïng khaån caáp nhö aùch taéc giao thoâng, tai naïn, oái ñoïng khaùch… + Ñaáu thaàu choïn ñôn vò xe buyùt khai thaùc treân tuyeán. Vieäc thöïc hieän ñaáu thaàu choïn ñôn vò xe buyùt khai thaùc treân tuyeán seõ aùp duïng cho toaøn boä caùc tuyeán xe buyùt theå nghieäm (coù trôï giaù) cuûa maïng löôùi xe buyùt thaønh phoá. Ñoái töôïng döï thaàu laø caùc doanh nghieäp thuoäc caùc thaønh phaàn kinh teá truù ñoùng treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh, coù giaáy pheùp kinh doanh vaø coù ñuû ñieàu kieän kinh doanh vaän taûi haønh khaùch theo quy ñònh taïi Nghò ñònh soá 92/2001/NÑ-CP ngaøy 11/12/2001 cuûa Chính Phuû. Ñeå ñaùnh giaù naêng löïc cuûa doanh nghieäp döï thaàu, ngaønh giao thoâng coâng chaùnh coù theå döïa vaøo moät soá tieâu chí nhö sau: - Moät laø, veà naêng löïc chuyeân moân: Soá löôïng nhaân söï vaø trình ñoä chuyeân moân, naêng löïc phöông tieän vaän taûi hoaït ñoäng treân tuyeán phaûi phuø hôïp theo yeâu caàu vaø ñuùng tieâu chuaån quy ñònh cuûa nhaø nöôùc. - Hai laø, veà naêng löïc ñieàu haønh ñôn vò: Ñòa baøn hoaït ñoäng neân öu tieân cho ñôn vò coù vaên phoøng gaàn tuyeán döï thaàu; ñaõ chaáp haønh toát caùc quy ñònh ôû hôïp ñoàng khai thaùc vaän chuyeån treân caùc tuyeán theå nghieäm khaùc (neáu ñaõ tham gia treân maïng löôùi); chaáp haønh toát caùc quy ñònh veà ñaûm baûo traät töï an toaøn giao thoâng; thöïc hieän toát cheá ñoä baùo caùo thoáng keâ vaø caùc nghóa vuï khaùc theo quy ñònh; kinh nghieäm hoaït ñoäng treân tuyeán xe buyùt theå nghieäm vaø saûn löôïng bình quaân ñaït ñöôïc treân tuyeán. - Ba laø, veà naêng löïc taøi chính: Coù môû taøi khoaûn taïi ngaân haøng ñeå thuaän tieän trong giao dòch, cô sôû vaät chaát ñeå ñieàu haønh hoaït ñoäng cuûa ñôn vò hieän nay. Qua ñaùnh giaù naêng löïc cuûa ñôn vò döï thaàu, ngaønh Giao thoâng Coâng chaùnh seõ laäp danh saùch caùc ñôn vò ñöôïc öu tieân tham gia ñaáu thaàu (danh saùch ngaén), tieán haønh keá hoaïch ñaáu thaàu theo quy ñònh hieän haønh ñeå choïn ñôn vò truùng thaàu 45 khai thaùc treân tuyeán vaø kyù hôïp ñoàng khai thaùc tuyeán xe buyùt vôùi thôøi haïn trung bình khoaûng 1 naêm. Vieäc ñaáu thaàu choïn ñôn vò xe buyùt khai thaùc treân tuyeán seõ coù nhöõng taùc duïng toát nhö: choïn ñöôïc ñôn vò coù khaû naêng cung caáp dòch vuï vaän taûi toát nhaát ñeå phuïc vuï haønh khaùch; xoaù boû cô cheá xin cho neân taïo ñöôïc söï bình ñaúng giöõa caùc thaønh phaàn kinh teá tham gia ñaàu tö kinh doanh vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt; taïo ra söï caïnh tranh laønh maïnh giöõa caùc doanh nghieäp xe buyùt, taùc ñoäng ñeán vieäc naâng cao chaát löôïng phuïc vuï haønh khaùch; taïo ñöôïc moâ hình tuyeán xe buyùt maãu phuïc vuï theo ñònh höôùng khaùch haøng maø vieäc trôï giaù ôû möùc thaáp nhaát vaø laø ñoäng löïc ñeå töï naâng cao naêng löïc quaûn trò ñieàu haønh cuûa caùc doanh nghieäp, ñaëc bieät laø caùc hôïp taùc xaõ xe buyùt. Ñeå thöïc hieän ñöôïc giaûi phaùp ñaáu thaàu choïn ñôn vò xe buyùt khai thaùc treân tuyeán, caàn phaûi thöïc hieän ñieàu kieän tieàn ñeà laø aùp duïng khoaùn saûn löôïng treân toaøn boä maïng löôùi xe buyùt ñeå xaùc ñònh ñöôïc möùc trôï giaù hôïp lyù treân töøng tuyeán. Ñaây laø moät tieâu chí raát quan troïng ñeå xeùt duyeät hoà sô ñaáu thaàu khai thaùc tuyeán xe buyùt. + Toå chöùc caùc ñieåm giöõ xe hai baùnh mieãn phí ñeå phuïc vuï haønh khaùch ñi xe buyùt. Taïi caùc ñieåm ñaàu vaø cuoái cuûa caùc tuyeán xe buyùt noái töø noäi thaønh ñeán caùc quaän môùi vaø caùc huyeän ngoaïi thaønh, cô quan ñieàu haønh maïng löôùi xe buyùt caàn toå chöùc caùc ñieåm giöõ xe hai baùnh mieãn phí ñeå phuïc vuï haønh khaùch ñi xe buyùt. Ñaây laø nhöõng haønh trình daøi maø caùc loaïi phöông tieän caù nhaân nhö xe ñaïp, xe gaén maùy ít ñöôïc söû duïng. Chi phí hoaït ñoäng cuûa caùc ñieåm giöõ xe naøy seõ ñöôïc trang traûi töø nguoàn thu cuûa Quyõ hoã trôï vaø phaùt trieån VTHKCC cuûa thaønh phoá. 3.2.3.2. Ñoái vôùi ñôn vò xe buyùt. Trang bò heä thoáng thoâng tin ñieàu haønh taïi ñôn vò vaø treân toaøn boä xe buyùt cuûa ñôn vò ñeå kieåm tra xe hoaït ñoäng ñuùng bieåu ñoà 46 vaän haønh, ñuùng soá chuyeán quy ñònh trong ngaøy. Trang bò maùy baùn veù töï ñoäng (baùn veù löôït, veù theû) taïi caùc ñòa ñieåm coâng coäng, caùc ñieåm tieáp chuyeån, caùc traïm ñieàu haønh… ñeå taïo thuaän tieän cho haønh khaùch mua veù ñi xe buyùt. Ñoàng thôøi trang bò maùy kieåm soaùt veù töï ñoäng treân xe buyùt ñeå kieåm tra vieäc söû duïng veù treân xe, saûn löôïng haønh khaùch vaø choáng thaát thu tieàn veù cuûa töøng chuyeán xe nhaèm laøm giaûm tieàn trôï giaù töø ngaân saùch thaønh phoá. Ngoaøi ra, ñôn vò xe buyùt phaûi naém vöõng kyõ thuaät tính toaùn chuyeân ngaønh vaän taûi haønh khaùch ñeå xaùc ñònh caùc chæ tieâu khai thaùc treân tuyeán, chi phí khai khaùc, toång chi phí ñaàu tö phöông tieän vaän taûi… nhaèm naâng cao naêng suaát vaø hieäu quaû söû duïng xe. Bôûi vì muïc tieâu quan troïng trong caùc heä thoáng dòch vuï laø laøm phuø hôïp söï luaân chuyeån khaùch haøng vôùi khaû naêng cung caáp dòch vuï. 3.2.4. Giaûi phaùp veà hoã trôï cuûa nhaø nöôùc ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa xe buyùt treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh. 3.2.4.1. Thöïc hieän phöông phaùp trôï giaù theo soá löôït haønh khaùch vaø soá chuyeán xe chaïy. Caên cöù vaøo giaù veù quy ñònh vaø giaù ñaûm baûo kinh doanh chuùng ta xaùc ñònh ñöôïc möùc trôï giaù cho moät haønh khaùch vaø döïa vaøo toång löôït haønh khaùch ñònh möùc seõ xaùc ñònh ñöôïc toång möùc trôï giaù theo löôït haønh khaùch. Töø toång löôït haønh khaùch ñònh möùc vaø toång soá chuyeán theo bieåu ñoà quy ñònh, seõ xaùc ñònh ñöôïc soá löôït haønh khaùch bình quaân trong moät chuyeán xe. Treân cô sôû soá löôït haønh khaùch bình quaân cho moät chuyeán xe vaø möùc trôï giaù cho moät löôït haønh khaùch ñeå xaùc ñònh möùc trôï giaù cho moät chuyeán xe. Töø toång soá chuyeán xe ñaõ quy ñònh trong bieåu ñoà, seõ tính ñöôïc toång möùc trôï giaù theo chuyeán xe. Vôùi caùch tính naøy, toång möùc trôï giaù theo löôït haønh khaùch baèng toång möùc trôï giaù theo chuyeán xe. Söï keát hôïp naøy ñöôïc theå hieän ngay trong quaù trình 47 tính toaùn. Nhö vaäy, ñôn vò xe buyùt phaûi ñaûm baûo thöïc hieän ñoàng thôøi caû hai chæ tieâu veà löôït haønh khaùch vaø soá chuyeán thì môùi ñöôïc duyeät trôï giaù theo ñònh möùc. Phöông phaùp naøy khaéc phuïc ñöôïc nhöôïc ñieåm cuûa hai phöông phaùp tính trôï giaù theo töøng chæ tieâu rieâng laø trôï giaù theo löôït haønh khaùch vaø trôï giaù theo soá chuyeán xe. Bôûi vì, ñoái vôùi phöông phaùp trôï giaù theo löôït haønh khaùch coù öu ñieåm laø khuyeán khích ñöôïc caùc ñôn vò xe buyùt taêng naêng suaát phöông tieän vaän taûi, tích cöïc chaïy xe trong giôø cao ñieåm vaø treân tuyeán coù nhieàu haønh khaùch, nhö vaäy seõ naâng cao ñöôïc soá löôïng haønh khaùch ñi baèng xe buyùt. Tuy nhieân, laïi coù nhöôïc ñieåm laø deã xaûy ra tröôøng hôïp boû chuyeán ôû nhöõng giôø thaáp ñieåm vaø caùc tuyeán môùi môû maø löôïng haønh khaùch coøn ít, do ñoù bieåu ñoà chaïy xe deã bò phaù vôõ neân khoù ñaûm baûo chaát löôïng phuïc vuï haønh khaùch. Coøn phöông phaùp trôï giaù theo soá chuyeán xe coù öu ñieåm laø soá chuyeán theo bieåu ñoà quy ñònh ñöôïc ñaûm baûo duø ít khaùch, nhôø vaäy ñaûm baûo ñöôïc chaát löôïng phuïc vuï haønh khaùch vaø khuyeán khích caùc ñôn vò xe buyùt tích cöïc hoaït ñoäng treân caùc tuyeán môùi môû. Tuy nhieân, laïi coù nhöôïc ñieåm laø khoâng laøm cho ñôn vò xe buyùt quan taâm ñeán vieäc taêng naêng suaát vaø hieäu quaû söû duïng phöông tieän vaän taûi. AÙp duïng phöông phaùp trôï giaù naøy seõ mang laïi hieäu quaû laø trôï giaù ñuùng ñoái töôïng, tröôùc heát laø höôùng vaøo caùc ñoái töôïng ñi laïi thöôøng xuyeân trong caùc chuyeán ñi töông ñoái oån ñònh nhö hoïc sinh vaø sinh vieân ñi hoïc, caùn boä vaø coâng nhaân vieân ñi laøm … sau ñoù môùi ñeán caùc ñoái töôïng khaùc. Phöông phaùp naøy coøn giuùp xaùc ñònh ñöôïc giaù veù xe buyùt hôïp lyù nhaèm thu huùt haønh khaùch vaø phuø hôïp vôùi khaû naêng trôï giaù cuûa ngaân saùch nhaø nöôùc, vì theo tính toaùn sô boä cuûa Trung taâm QLÑHVTHKCC ñeå ñaùp öùng töø 15 ñeán 20% nhu caàu ñi laïi baèng xe buyùt thì haøng naêm ngaân saùch thaønh phoá phaûi caáp tieàn trôï giaù khoaûng 150 tyû ñoàng. 48 3.2.4.2. Thaønh laäp Quyõ hoã trôï vaø phaùt trieån vaän taûi haønh khaùch coâng coäng. Chính quyeàn thaønh phoá sôùm cho pheùp thaønh laäp Quyõ hoã trôï vaø phaùt trieån vaän taûi haønh khaùch coâng coäng (VTHKCC). Nguoàn voán cuûa Quyõ hoã trôï vaø phaùt trieån VTHKCC seõ ñöôïc hình thaønh töø nhöõng nguoàn thu nhö: Phí ñaäu xe oâ toâ (khoaûng 20 tyû ñoàng/naêm), phí löu haønh xe oâ toâ, xe gaén maùy (khoaûng 850 tyû ñoàng/naêm), nguoàn tieàn cho thueâ quaûng caùo treân traïm döøng vaø nhaø chôø xe buyùt (khoaûng 15 tyû ñoàng/naêm). Toång soá nguoàn thu cuûa Quyõ hoã trôï vaø phaùt trieån VTHKCC döï kieán khoaûng 900 tyû ñoàng/naêm, theo baûng tính toaùn döôùi daây: Baûng 8: Döï toaùn nguoàn thu cuûa Quyõ hoã trôï vaø phaùt trieån VTHKCC. Soá TT Haïng muïc Ñôn giaù hoaëc möùc phí Soá löôïng Thaønh tieàn (VNÑ) 1 Phí ñaäu xe treân ñöôøng 10.000ñ/löôït/xe 2trieäu/löôït/naêm 20 tyû 2 Cho thueâ quaûng caùo traïm döøng xe buyùt 1000.000ñ/truï/naêm 3200 3,2 tyû 3 Cho thueâ quaûng caùo nhaø chôø xe buyùt 20.000.000ñ/nhaø chôø/naêm 600 12 tyû 4 Phí löu haønh xe gaén maùy 30.000ñ/xe/thaùng 2trieäu xe 720 tyû 5 Phí löu haønh xe oâ toâ 300.000ñ/xe/thaùng 40.000 xe 144 tyû Toång soá 899,2 tyû (Nguoàn: Trung taâm Quaûn lyù vaø Ñieàu haønh vaän taûi haønh khaùch coâng coäng, naêm 2003). Quyõ naøy seõ ñöôïc söû duïng ñeå trôï giaù cho ñoái töôïng khuyeán khích mua veù thaùng, cho xaõ vieân ngheøo vay ñeå mua xe buyùt môùi. Phaàn coøn laïi duøng ñeå baûo 49 döôõng traïm döøng vaø nhaø chôø xe buyùt, in aán caùc taøi lieäu veà thoâng tin tuyeân truyeàn vaø sô ñoà caùc tuyeán xe buyùt, trang bò caùc thieát bò lieân laïc, ñieàu haønh… Quyõ hoã trôï vaø phaùt trieån VTHKCC seõ taïo ñieàu kieän cho cô quan quaûn lyù ñieàu haønh maïng löôùi xe buyùt chuû ñoäng veà kinh phí haøng naêm ñeå söû duïng cho caùc hoaït ñoäng söï nghieäp phaùt trieån vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt. 3.2.4.3. Hoã trôï ñoái vôùi chuû ñaàu tö vaøo loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt. Nhaø nöôùc caàn coù caùc chính saùch hoã trôï ñoái vôùi caùc chuû ñaàu tö ñeå giuùp cho hoï giaûm möùc chi. Trong ñoù, coù mieãn giaûm thueá vaø phí, cho pheùp môû roäng ña daïng caùc dòch vuï ñeå laáy laõi buø cho khoaûn bò loã do kinh doanh xe buyùt nhö: Taïo caùc ñieàu kieän thuaän lôïi trong vieäc xeùt duyeät döï aùn ñaàu tö vaøo caùc hoaït ñoäng VTHKCC, keå caû söûa chöõa, laép raùp, ñoùng môùi xe buyùt. Coù quy cheá öu tieân trong quan heä mua, nhaäp xe, nhaäp vaät tö, phuï tuøng phuïc vuï vieäc baûo döôõng, söûa chöõa xe buyùt vaø caùc trang thieát bò khaùc cho hoaït ñoäng VTHKCC. Thöïc hieän mieãn 100% caùc loaïi thueá ñoái vôùi vieäc nhaäp vaät tö, phuï tuøng ñeå saûn xuaát xe buyùt hoaëc ñöa xe buyùt vaøo hoaït ñoäng VTHKCC; mieãn thueá söû duïng ñaát ñoái vôùi dieän tích söû duïng nhaø chôø, beán baõi ñaäu xe, nhaø xöôûng söûa chöõa xe buyùt; mieãn thueá söû duïng voán, thueá ñaát ñoái vôùi doanh nghieäp nhaø nöôùc; mieãn phí söû duïng beán baõi, phí caàu ñöôøng ñoái vôùi xe buyùt. Cho pheùp xe buyùt tham gia caùc dòch vuï khaùc nhö cho thueâ xe du lòch, xe ñaùm cöôùi, cho thueâ xe ñöa ñoùn hoïc sinh, caùn boä coâng nhaân vieân ñeå coù laõi buø ñaép cho chi phí hoaït ñoäng VTHKCC. 3.2.4.4. Ñaõi ngoä ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng tröïc tieáp. Hoaït ñoäng kinh doanh vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt thöôøng hay bò loã, neáu coù laõi thì tyû leä laõi suaát cuõng raát thaáp. Vì vaäy, quyeàn lôïi kinh teá cuûa ngöôøi lao ñoäng tröïc tieáp tham gia hoaït ñoäng VTHKCC thöôøng xuyeân raát haïn cheá. Do möùc löông thaáp neân aûnh höôûng raát lôùn ñeán tinh thaàn laøm vieäc vaø naêng suaát lao ñoäng, 50 deã naõy sinh tö töôûng bôùt xeùn tieàn veù hoaëc laøm vieäc caàm chöøng theo khaû naêng thu nhaäp. Ñeå ñoäng vieân ngöôøi lao ñoäng tröïc tieáp treân xe buyùt, caàn phaûi coù cheá ñoä tieàn löông phuø hôïp vôùi maët baèng thu nhaäp cuûa xaõ hoäi. Bôûi vì ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc tröïc tieáp treân xe buyùt laø lao ñoäng naëng nhoïc do xe thöôøng xuyeân bò rung laéc vaø thöôøng xuyeân bò aûnh höôûng cuûa vieäc taêng, giaûm toác ñoä… Cho neân nhaø nöôùc caàn coù quy ñònh roõ raøng veà khung baäc löông vaø buoäc caùc doanh nghieäp tö nhaân phaûi thöïc hieän ñuùng nhaèm ñaûm baûo quyeàn lôïi cuûa ngöôøi lao ñoäng tröïc tieáp treân xe buyùt. 3.2.4.5. Taêng cöôøng coâng taùc thoâng tin tuyeân truyeàn veà hoaït ñoäng cuûa xe buyùt. Bao goàm thoâng tin veà loä trình, giôø chaïy xe, giaù veù, caùc ñieåm döøng vaø caùc ñieåm chuyeån tuyeán… baèng caùch söû duïng caùc hình thöùc thoâng tin qua caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng nhö ñaøi phaùt thanh, ñaøi truyeàn hình, baùo haøng ngaøy vaø caùc taïp chí. Ngoaøi ra, ngaønh Giao thoâng Coâng chaùnh caàn phaùt haønh baûn ñoà veà luoàng tuyeán xe buyùt vôùi giaù reû hoaëc cho khoâng taïi caùc quaày baùo chí, khaùch saïn, beán xe, nhaø ga… treân ñòa baøn thaønh phoá; phaùt haønh nhieàu loaïi tôø böôùm ghi ñaày ñuû noäi dung thoâng tin veà maïng löôùi xe buyùt ñeå phaùt khoâng cho haønh khaùch ñi xe buyùt. Cô quan quaûn lyù vaø ñieàu haønh maïng löôùi xe buyùt cuõng caàn caäp nhaät ñaày ñuû thoâng tin veà hoaït ñoäng cuûa caùc tuyeán xe buyùt treân caùc traïm döøng vaø nhaø chôø, beán xe buyùt, traïm ñieàu haønh khu vöïc ñeå phoå caäp cho moïi ngöôøi ñöôïc bieát vaø söû duïng xe buyùt. Ngoaøi ra, caàn hình thaønh trang Web veà hoaït ñoäng cuûa xe buyùt thaønh phoá ñeå ñöa leân maïng Internet. 51 3.2.4.6. Taêng cöôøng giaùo duïc veà yù thöùc söû duïng xe buyùt. Ngaønh Giao thoâng Coâng chaùnh caàn ñöa tin vaø hình aûnh veà caùc hoaït ñoäng tích cöïc cuûa xe buyùt, caùc ñieån hình veà thaùi ñoä phuïc vuï toát cuûa laùi xe phuï xe tieáp vieân ñoái vôùi haønh khaùch söû duïng xe buyùt, veà caùc tuyeán xe buyùt hoaït ñoäng toát. Ñoàng thôøi phaûi tieáp thu vaø phuùc ñaùp caùc yù kieán pheâ bình cuûa haønh khaùch treân caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng. Ngoaøi ra, cuõng caàn taêng cöôøng caùc baøi phoùng söï, caùc ñoaïn kòch ngaén noùi veà lôïi ích trong vieäc söû duïng xe buyùt ñeå ñi laïi. Vaän ñoäng caùn boä coâng nhaân vieân, sinh vieân, hoïc sinh söû duïng xe buyùt. 3.3. Kieán nghò. Ñeå thöïc hieän ñöôïc moät soá giaûi phaùp nhaèm phaùt trieån loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt treân ñòa baøn thaønh phoá, phuïc vuï toát nhu caàu ñi laïi cuûa ngöôøi daân, goùp phaàn laøm giaûm aùch taéc giao thoâng vaø giaûm oâ nhieãm moâi tröôøng, trong phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi chuùng toâi xin kieán nghò moät soá vaán ñeà nhö sau : 3.3.1. Ñoái vôùi caùc ñôn vò xe buyùt. Treân cô sôû döï baùo nhu caàu ñi laïi haøng naêm, caàn thöïc hieän ña daïng hoaù loaïi hình dòch vuï trong khai thaùc caùc loaïi tuyeán xe buyùt theo ñaëc ñieåm tuyeán noäi thaønh, tuyeán noäi ngoaïi thaønh, tuyeán ngoaïi thaønh, tuyeán voøng, tuyeán vaønh ñai. Cuï theå laø: - Toå chöùc tuyeán xe buyùt chaïy ban ngaøy, tuyeán xe buyùt chaïy ban ñeâm. - Toå chöùc tuyeán xe buyùt theo loaïi toác ñoä khaùc nhau : tuyeán toác haønh chaïy thaúng töø ñieåm ñaàu ñeán ñieåm cuoái, tuyeán chaïy nhanh chæ döøng ôû moät soá traïm chính, tuyeán bình thöôøng ôû taát caû caùc traïm. - Phaùt trieån dòch vuï xe buyùt ñöa röôùc hoïc sinh, sinh vieân, coâng nhaân vieân. Ñoàng thôøi, giaûi quyeát naâng cao thu nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng tröïc tieáp thöïc hieän 52 dòch vuï xe buyùt (laùi xe, phuï xe, tieáp vieân) ñeå naâng cao yù thöùc phuïc vuï haønh khaùch ñi xe buyùt. Ngoaøi ra caàn phaûi ñaåy maïnh hôn nöõa coâng taùc töï tieáp thò cuûa doanh nghieäp, döïa vaøo yù kieán cuûa haønh khaùch ñeå caûi tieán chaát löôïng dòch vuï xe buyùt treân caùc tuyeán do ñôn vò ñaûm nhaän khai thaùc. 3.3.2. Ñoái vôùi nhaø nöôùc. Chính quyeàn thaønh phoá caàn boå sung quy cheá hoaït ñoäng cuûa cô quan quaûn lyù vaø ñieàu haønh maïng löôùi xe buyùt cho phuø hôïp vôùi chöùc naêng nhieäm vuï ñöôïc giao trong tình hình môùi, vì quy cheá ban haønh töø naêm 1998 ñeán nay coù nhieàu ñieåm khoâng coøn phuø hôïp. Ñoàng thôøi, tieáp tuïc ñaàu tö caùc döï aùn veà cô sôû haï taàng kyõ thuaät, veà coâng ngheä quaûn lyù, veà trang thieát bò ñieàu haønh ñeå taïo ñieàu kieän cho cô quan naøy phaùt trieån vaø naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng, ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt höôùng ñeán coâng nghieäp hoaù – hieän ñaïi hoaù. - Caàn sôùm söûa chöõa, caûi taïo naâng caáp caùc tuyeán ñöôøng boä hieän coù, phaùt trieån caùc ñöôøng giao thoâng vaønh ñai ñan xen caùc ñöôøng giao thoâng xuyeân taâm nhaèm noái keát caùc khu vöïc troïng ñieåm trong thaønh phoá, taïo thaønh moät heä thoáng ñöôøng boä lieân hoaøn noái caùc trung taâm cuûa thaønh phoá vôùi nhau; caûi taïo laïi caùc nuùt giao thoâng moät caùch hôïp lyù. Vì ñaây chính laø ñieàu kieän tieàn ñeà ñeå thöïc hieän giaûi phaùp ñieàu chænh vaø môû môùi caùc tuyeán xe buyùt nhaèm ñaùp öùng nhu caàu ñi laïi. - Thöïc hieän chính saùch öu ñaõi ñoái vôùi caùc ñôn vò xe buyùt khoâng phaûi laø doanh nghieäp nhaø nöôùc trong vieäc vay voán ñeå ñaàu tö xe buyùt môùi, phaàn cheânh leäch giöõa laõi suaát thöông maïi vaø laõi suaát öu ñaõi seõ do nhaø nöôùc traû. Thôøi gian öu ñaõi laõi suaát vay khoaûng 10 naêm ñeå ñôn vò xe buyùt coù ñieàu kieän hoaøn traû ñöôïc voán vay. - Cho pheùp thaønh laäp “Quyõ hoã trôï vaø phaùt trieån vaän taûi haønh khaùch coâng coäng” taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeå chuû ñoäng moät phaàn kinh phí cho hoaït ñoäng 53 cuûa xe buyùt, ñaëc bieät laø trôï giaù veù thaùng cho ñoái caùc töôïng hoïc sinh, sinh vieân, coâng nhaân vieân ñeå khuyeán khích vieäc ñi laïi baèng xe buyùt. Nguoàn thu cuûa quyõ naøy ñöôïc hình thaønh töø caùc khoaûn thu phí ñaäu xe oâ toâ treân ñöôøng phoá, phí haïn cheá xe hai baùnh vaø oâ toâ caù nhaân maø nhieàu nöôùc ñaõ thöïc hieän, tieàn cho thueâ maët baèng ñeå quaûng caùo treân traïm döøng vaø nhaø chôø xe buyùt. - Sôùm ban haønh caùc quy ñònh cuûa chính phuû veà khuyeán khích phaùt trieån vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt vaø haïn cheá möùc taêng phöông tieän caù nhaân. Cuï theå laø chính phuû caàn ban haønh quy ñònh veà vieäc haïn cheá nhaäp khaåu xe caù nhaân, keå caû xe gaén maùy vaø oâ toâ con; khoáng cheá soá löôïng xe caù nhaân laép raùp trong nöôùc vaø haïn cheá daàn vieäc söû duïng xe gaén maùy trong giôø cao ñieåm treân caùc haønh lang tuyeán truïc bò aùch taéc giao thoâng. Thöïc hieän töøng böôùc quyeàn öu tieân cuûa xe buyùt, chæ cho pheùp xe gaén maùy, oâ toâ caù nhaân hoaït ñoäng ngoaøi laøn xe buyùt trong giôø cao ñieåm treân caùc tuyeán ñöôøng thöôøng bò aùch taéc giao thoâng. Ngoaøi ra, chính quyeàn thaønh phoá caàn nghieân cöùu ñeå tieáp tuïc caám haún theâm moät soá tuyeán ñöôøng phoá coù löu löôïng giao thoâng cao maø xe buyùt ñaõ hoaït ñoäng oån ñònh, khoâng cho xe thoâ sô hoaït ñoäng chôû khaùch. Ñoái vôùi caùc chôï ôû saâu trong noäi thaønh chæ cho pheùp xe bagaùc, xe lam, xe oâ toâ taûi hoaït ñoäng ngoaøi giôø cao ñieåm. Ñoàng thôøi thöïc hieän phaân luoàng giao thoâng taïi caùc giao loä nhaèm laøm giaûm caùc ñieåm uøn taéc giao thoâng. Ñaây laø ñieàu kieän caàn thieát ñeå toå chöùc laøn ñöôøng öu tieân cho xe buyùt, ñaûm baûo ñöôïc haønh trình vaø toác ñoä chaïy xe cuõng laø ñoøi hoûi haøng ñaàu cuûa ngöôøi ñi xe buyùt. 54 KEÁT LUAÄN. Nhieàu naêm tröôùc ñaây, vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt taïi caùc ñoâ thò cuûa nöôùc ta noùi chung vaø taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi rieâng chöa ñöôïc nhaø nöôùc quan taâm ñuùng möùc, neân khaû naêng ñaùp öùng nhu caàu ñi laïi cuûa ngöôøi daân thaønh phoá ngaøy caøng suït giaûm. Nhu caàu ñi laïi trong thaønh phoá ngaøy caøng taêng maø phöông tieän vaän taûi coâng coäng khoâng ñaùp öùng ñöôïc, neân ngöôøi daân phaûi töï giaûi quyeát baèng caùch saém phöông tieän vaän taûi caù nhaân. Haäu quaû laø tình traïng aùch taéc giao thoâng xaûy ra thöôøng xuyeân, oâ nhieãm moâi tröôøng vaø tai naïn giao thoâng gia taêng. Tröôùc tình hình naøy, Chính phuû vaø chính quyeàn thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaõ coù caùc vaên baûn chæ ñaïo veà vieäc phaùt trieån vaän taûi haønh khaùch coâng coäng maø loaïi hình cô baûn laø vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt. Cuï theå laø : - Chæ thò soá 236/TTg ngaøy 11/4/1997 cuûa Thuû töôùng chính phuû veà vieäc toå chöùc vaän taûi haønh khaùch coâng coäng taïi caùc thaønh phoá lôùn. - Thoâng baùo soá 219/TB-VP ngaøy 10/12/2001 cuûa Uyû ban Nhaân daân thaønh phoá Hoà Chí Minh veà keá hoaïch cuûng coá hoaït ñoäng caùc tuyeán xe buyùt. - Coâng vaên soá 1458/UB-ÑT ngaøy 06/5/2002 veà vieäc trieån khai keá hoaïch theå nghieäm naâng cao chaát löôïng vaän chuyeån haønh khaùch coâng coäng baèng xe buyùt. - Thoâng baùo soá 160/TB-VP ngaøy 14/5/2003 cuûa Uyû ban Nhaân daân thaønh phoá Hoà Chí Minh veà moät soá coâng vieäc caàn thöïc hieän nhaèm phaùt trieån vaän taûi haønh khaùch coâng coäng baèng xe buyùt treân ñòa baøn thaønh phoá. Ngaønh Giao thoâng Coâng chaùnh thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaõ coù nhieàu coá gaéng trong vieäc cuûng coá hoaït ñoäng cuûa loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt, voán raát yeáu keùm vaø chæ ñaùp öùng chöa ñeán 2% nhu caàu ñi laïi cuûa ngöôøi daân thaønh phoá haøng naêm. Tuy chaát löôïng hoaït ñoäng cuûa maïng löôùi xe buyùt treân ñòa baøn thaønh phoá böôùc ñaàu ñöôïc naâng leân, qua vieäc ñöa vaøo hoaït ñoäng 65 tuyeán xe buyùt theå nghieäm vôùi giaù veù ñoàng haïng laø 2.000 ñoàng/haønh khaùch/löôït vaø thay theá moät soá xe buyùt môùi ñuùng tieâu 55 chuaån quy ñònh cuûa Boä Giao thoâng Vaän taûi, neân soá ngöôøi söû duïng xe buyùt ñeå ñi laïi baét ñaàu taêng leân. Nhöng nhìn chung, ñaây môùi chæ laø giaûi phaùp caáp baùch ñeå laáy laïi nieàm tin cuûa ngöôøi daân vaø goùp phaàn giaûm bôùt aùch taéc giao thoâng treân ñòa baøn thaønh phoá. Trong nhöõng naêm tôùi, caàn phaûi phaùt trieån loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt nhaèm ñaùp öùng söï phaùt trieån nhanh veà daân cö vaø kinh teá cuûa thaønh phoá Hoà Chí Minh, baèng nhieàu giaûi phaùp ñoàng boä vôùi söï quan taâm ñaëc bieät cuûa nhaø nöôùc. Khi dòch vuï xe buyùt trôû neân thuaän tieän vaø haáp daãn, ngöôøi daân thaønh phoá seõ hình thaønh thoùi quen ñi laïi baèng xe buyùt nhö ngöôøi daân taïi nhieàu ñoâ thò khaùc treân theá giôùi. Luùc aáy, ñoái vôùi caùc doanh nghieäp xe buyùt seõ coù doanh thu buø ñaép ñöôïc chi phí vaø tieàn trôï giaù cho hoaït ñoäng xe buyùt khoâng coøn laø gaùnh naëng cho ngaân saùch thaønh phoá. Veà maët kinh teá – xaõ hoäi, lôïi ích do maïng löôùi xe buyùt mang laïi seõ raát lôùn. Theo tính toaùn cuûa Trung taâm nghieân cöùu phaùt trieån Giao thoâng Vaän taûi phía Nam (thuoäc Boä Giao thoâng Vaän taûi), giaû ñònh raèng tôùi naêm 2010 vaän taûi xe buyùt ñaùp öùng ñöôïc 20% nhu caàu ñi laïi haøng ngaøy cuûa ngöôøi daân, caùc lôïi ích coù theå ñöôïc löôïng hoaù nhö sau : - Soá giôø nhaân coâng tieát kieäm trong moät naêm khoaûng 11,935 trieäu ngaøy coâng, töông öùng 32,551 tyû ñoàng. - Chi phí lieân quan ñeán tai naïn giao thoâng giaûm khoaûng 3,818 tyû ñoàng. - Chi phí chung cuûa xaõ hoäi cho vieäc ñi laïi haøng ngaøy trong thaønh phoá giaûm khoaûng 6865,6 tyû ñoàng. - Giaûm oâ nhieãm moâi tröôøng khoaûng 300 taán khí thaûi vaø khoùi buïi ñoäc haïi. Vôùi mong muoán ñoù, trong khuoân khoå cuûa ñeà taøi luaän vaên, chuùng toâi ñeà nghò moät soá giaûi phaùp tieâu bieåu ñeå goùp phaàn phaùt trieån loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh. Cuøng vôùi nhöõng chính saùch öu ñaõi cuûa nhaø nöôùc, chaéc chaén seõ laøm cho hieäu quaû cuûa loaïi hình vaän taûi haønh khaùch baèng xe buyùt ngaøy caøng taêng leân.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdf41290.pdf
Tài liệu liên quan