Một số giải pháp nhằm tăng khả năng cạnh tranh trong dự thầu xây dựng ở công ty xây dựng và trang trí nội thất Bạch Đằng

«ng x©y l¾p. V× vËy nã ¶nh h­ëng rÊt lín tíi kh¶ n¨ng th¾ng thÇu trong dù thÇu cña C«ng ty. 3.4 N¨ng lùc vÒ thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng . X©y dùng lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®Æc thï, chu kú s¶n xuÊt th­êng kÐo dµi, khèi l­îng c«ng viÖc lín, ®ßi hái ph¶i sö dông nhiÒu lo¹i c«ng nghÖ kh¸c nhau. V× vËy ®Ó tham gia vµo thi c«ng x©y l¾p C«ng ty ph¶i cã nhiÒu thiÕt bÞ xe m¸y kh¸c nhau vµ sè thiÕt bÞ xe m¸y nµy ®ãng vai trß lµ c«ng cô lao ®éng chÝnh, chiÕm tØ träng chñ yÕu trong vèn cè ®Þnh cña C«ng ty. §Ó x©y dùng mét c«ng tr×nh, C«ng ty ph¶i huy ®éng mét lùc l­îng m¸y mãc thiÕt bÞ ®ñ lín, c©n ®èi víi c«ng viÖc cÇn thùc hiÖn. Do n¨ng lùc vÒ thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng cña C«ng ty kh«ng lín l¾m nªn khi thi c«ng c¸c c«ng tr×nh C«ng ty th­êng sö dông sè thiÕt bÞ xe m¸y s½n cã cña m×nh vµ mét phÇn nµo ®ã ph¶i thuª ngoµi. §iÒu nµy ®· lµm C«ng ty kh«ng ®­îc tù chñ cao trong s¶n xuÊt do ®ã ¶nh h­ëng ®Õn viÖc giµnh ­u thÕ khi tranh thÇu. Sè liÖu vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ cña C«ng ty tÝnh ®Õn 31/12/1999 ®­îc thÓ hiÖn trong biÓu sau: BiÓu 10: Sè l­îng m¸y mãc thiÕt bÞ ph­¬ng tiÖn chñ yÕu dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh thuéc së h÷u cña c«ng ty tÝnh ®Õn 31/12/1999 Néi dung M· sè Sè l­îng C«ng suÊt §VT Sè l­îng §VT Tæng sè 1. Xe «t« Ben tù ®æ Mar ChiÕc 1 9 TÊn 2. Pa l¨ng ®iÖn nt 1 3. M¸y mµi ®¸ §ång th¸p nt 1 4. M¸y c­a vßng l­în 5071 nt 1 15KW 5. M¸y bµo thÈm ý nt 1 5KW 6. m¸y bµo cuèn 5071 nt 2 4,5KW 7. M¸y c¾t gç ngang NhËt nt 1 8. M¸y c­a ®Üa Ba Lan nt 1 9. M¸y c­a ®Üa Trung Quèc nt 1 10. M¸y soi nt 1 11. M¸y phay nghiªng nt 1 4KW 12. M¸y ®ôc méng nt 1 13. M¸y lµm méng ®a n¨ng nt 1 3KW 14. M¸y bµo 3 mÆt nt 1 4,5KW 15. M¸y sÊy gç + nåi h¬i SH+LHO,1-5 nt 1 10m3 16. M¸y kinh vÜ §AHLTAO nt 1 17. M¸y thuû b×nh nt 1 18. M¸y hµn nt 2 1,5KW 19. M¸y khoan nt 2 20. Sµn thÐp MK nt 60 21. Ch©n gi¸o thÐp MK nt 400 22. M¸y trén bª t«ng 350L nt 2 350L 23. M¸y trén bª t«ng 200L Trung Quèc nt 2 200-250 24. M¸y trén v÷a 100L Trung Quèc nt 2 80-100L 25. M¸y ®Çm cãc MAKITA NhËt nt 2 26. M¸y c¾t s¾t Trung Quèc nt 1 f £36mm 27. M¸y uèn s¾t Trung Quèc nt 1 f £36mm 28. Xe xóc ®Êt + San g¹ch GELH Nam TriÒu Tiªn nt 1 0,8m3 29. M¸y bµn ®iÖn Liªn X« nt 2 2KW (Nguån: Pháng kÕ ho¹ch tæng hîp) Víi l­îng trang thiÕt bÞ m¸y mãc kh«ng lín, chñ yÕu lµ m¸y mãc cò vµ nhá do ®ã g©y khã kh¨n cho viÖc thi c«ng vµ dÉn tíi gi¶m c¹nh tranh trong dù thÇu cña C«ng ty. V× vËy trong nh÷ng n¨m tíi ®©y C«ng ty cÇn cã chÝnh s¸ch ®Çu t­ trang thiÕt bÞ m¸y mãc ®Ó cã thÓ t¨ng n¨ng lùc vÒ mÆt nµy, dÉn tíi lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong c«ng t¸c dù thÇu. 3.5 N¨ng lùc vÒ tµi chÝnh: Còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong vµ ngoµi ngµnh, vèn kinh doanh cña C«ng ty còng cã thÓ chia thµnh vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng. §èi víi vèn cè ®Þnh nã ®­îc sö dông chñ yÕu ®Ó mua s¾m thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn. §èi víi vèn l­u ®éng th× do gi¸ trÞ s¶n phÈm x©y dùng lín, chu kú x©y dùng dµi, phÇn dë dang cã gi¸ trÞ lín nªn nã cã t¸c ®éng lín ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt chung cña C«ng ty. Khi ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu, c¸c chñ ®Çu t­ rÊt quan t©m ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh nãi chung vµ ®Æc biÖt lµ t×nh h×nh sö dông kh¶ n¨ng vèn l­u ®éng ®Ó thi c«ng c«ng tr×nh. §Ó thÊy ®­îc ®Æc ®iÓm cña vèn kinh doanh ta xem xÐt biÓu sau: BiÓu 11: B¶ng nguån vèn cña C«ng ty. §VT: 1000® Tªn tµi kho¶n N¨m 1997 N¨m 1998 N¨m 1999 Nguån vèn kinh doanh 1.817.448 2.190.690 3.343.705 Vèn cè ®Þnh 1.125.000 1.305.000 2.134.252 Vèn l­u ®éng 692.448 885.690 1.209.453 (Nguån: Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n) Qua b¶ng ta thÊy nguån vèn kinh doanh cña C«ng ty ngµy mét t¨ng lªn. §iÒu nµy cã ¶nh h­ëng rÊt tèt tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong c«ng t¸c dù thÇu. Riªng vÒ tiÕn ®é thi c«ng vµ gi¸ dù thÇu lµ hai yÕu tè quan träng nhÊt trong hå s¬ dù thÇu, nã quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc tróng thÇu hay kh«ng cña C«ng ty. V× vËy ta xem xÐt vÝ dô cô thÓ sau ®Ó thÊy ®­îc ¶nh h­ëng cña nã ®èi víi kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong dù thÇu: VÝ dô 1: §Êu thÊu x©y dùng héi tr­êng 150 chç (§¹i häc ngo¹i ng÷ Hµ néi). C«ng tr×nh x©y dùng nhµ héi tr­êng 150 chç (§¹i häc ngo¹i ng÷). §­îc tæ chøc ®Êu thÇu gåm cã C«ng ty x©y dùng S«ng ®µ II (Tæng C«ng ty x©y dùng S«ng ®µ), Tæng C«ng ty VINACONEX, Tæng C«ng ty Thµnh an, C«ng ty X©y Dùng vµ Trang trÝ néi thÊt B¹ch §»ng. KÕt qu¶ më thÇu cô thÓ nh­ sau: BiÓu 12: B¶ng kÕt qña më thÇu x©y dùng nhµ héi tr­êng 150 §VT: triÖu ®ång Nhµ thÇu Gi¸ dù thÇu Sè ngµy Ghi chó A CT XD S«ng ®µ (TCT XDS§ II) 3.920 600 B TCT VINACONEX 4.320 720 C TCT Thµnh an 4.510 720 D CTXD vµ TTNT B¹ch §»ng 4.190 570 §· tróng thÇu (Nguån : Phßng tiÕp thÞ) Khi dù thÇu c«ng tr×nh nµy, C«ng ty ®­a ra møc dù to¸n lµ 4,2 tØ ®ång vµ tiÕn ®é 600 ngµy. §iÓm gi¸ dù thÇu tèi ®a ®­îc cho theo gi¸ bá thÇu thÊp nhÊt trong c¸c nhµ thÇu vµ cø h¬n 10 triªô th× trõ 0,5 ®iÓm. VÒ tiÕn ®é thi c«ng: NÕu nhµ thÇu hoµn thµnh tr­íc 10 ngµy so víi thêi gian dù kiÕn sÏ ®¹t ®­îc tèi ®a lµ 16 ®iÓm, nÕu hoµn thµnh tr­íc thêi h¹n xong Ýt h¬n 10 ngµy th× ®¹t 14 ®iÓm vµ b»ng tiÕn ®é dù kiÕn th× ®­îc 12 ®iÓm, chËm h¬n 10 ngµy so víi tiÕn ®é th× kh«ng cã ®iÓm. BiÓu 13: B¶ng ®¸nh gi¸ tæng hîp c¸c nhµ thÇu STT Tiªu chuÈn A B C D §iÓm tèi ®a I Kü thuËt chÊt l­îng 30 29 30 30 30 1 S¬ ®å tæ chøc thÞ tr­êng 3 3 3 3 3 2 TÝnh hîp lý vµ kh¶ thi cña biÖn ph¸p TCTC vµ gi¶i ph¸p kü thuËt 7 7 6 7 7 3 Bè trÝ nh©n lùc t¹i hiÖn tr­êng 10 10 10 10 10 4 C¸c biÖn ph¸p an toµn lao ®éng vµ b¶o ®¶m vÖ sinh m«i tr­êng 4 4 4 4 4 5 Sù phï hîp cña thiÕt bÞ thi c«ng 6 5 6 6 6 II Kinh nghiÖm qu¸ khø 10 7 9 10 10 III TiÕn ®é thi c«ng 16 9 10 20 20 IV Tµi chÝnh gi¸ c¶ 40 30 25 36 40 1 Tµi chÝnh 15 15 15 15 15 2 Gi¸ c¶ 25 15 10 21 25 Tæng ®iÓm 94 66 73 96 100 (Nguån: Phßng tiÕp thÞ) Tõ b¶ng ®¸nh gi¸ cã thÓ lý gi¶i lý do tróng thÇu cña c«ng ty lµ: - Tiªu chuÈn kinh nghiÖm qu¸ khø ®¹t ®iÓm tèi ®a lµ 10. - Tuy kh«ng ®­a ra ®­îc møc gi¸ thÇu thÊp nhÊt song phï hîp víi møc dù to¸n ban ®Çu cña chñ ®Çu t­ vµ v­ît xa 2 ®èi thñ kh¸c vÒ ®iÓm gi¸ c¶. - §· ®­a ra ®­îc tiÕn ®é thi c«ng thÊp h¬n so víi thêi h¹n mµ chñ ®Çu t­ dù kiÕn lµ 30 ngµy nªn ®¹t ®iÓm tèi ®a, v­ît xa c¸c ®èi thñ kh¸c. - PhÇn kü thuËt thi c«ng ®· kh«ng ®Ó mÊt ®iÓm nµo vµ còng ®¹t ®iÓm tèi ®a. VÝ dô 2: §Êu thÇu x©y dùng nhµ th­ viÖn(§HQG Hµ Néi) KÕt qu¶ më thÇu nh­ sau: BiÓu 14: KÕt qu¶ më thÇu x©y dùng nhµ th­ viÖn (§HQG Hµ Néi) §¬n vÞ tÝnh: §ång TT Nhµ thÇu Gi¸ dù thÇu Sè ngµy Ghi chó A C«ng ty x©y dùng vµ trang trÝ néi thÊt B¹ch §»ng 3.377.000.000 210 B C«ng ty x©y dùng S«ng §µ I 3.853.000.000 210 C C«ng ty 605 (Qu©n ®éi) 3.540.000.000 170 D C«ng ty T©y Hå 3.670.000.000 207 E Tæng c«ng ty VINACONEX 3.152.000.000 210 §· tróng thÇu (Nguån: Phßng tiÕp thÞ) So víi c«ng tr×nh trªn ®©y th× c«ng tr×nh bªn chñ ®Çu t­ chó ý h¬n tíi chÊt l­îng c«ng tr×nh vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cho viÖc thi c«ng c«ng tr×nh. VÒ tiÕn ®é thi c«ng còng ®­îc ®¸nh gi¸ t­¬ng tù c«ng tr×nh trªn ®©y. Song ë c«ng tr×nh nµy, tiªu chuÈn gi¸ c¶ ®­îc ®¸nh gi¸ kh¸c. Chñ ®Çu t­ sÏ ®¸nh gi¸, gi¸ dù thÇu theo møc dù to¸n ban ®Çu lµ 3.7 tû. §iÓm tèi ®a lµ 15 nÕu nhµ thÇu nµo cã møc gi¸ nhá h¬n møc gi¸ dù to¸n lµ 3%: 4%, nÕu v­ît qu¸ 1% hoÆc thÊp h¬n 4% ®Òu bÞ trõ ®iÓm,mçi % v­ît qu¸ hoÆc thÊp h¬n møc nµy bÞ trõ 1 ®iÓm. BiÓu 15: B¶ng ®¸nh gi¸ tæng hîp c¸c nhµ thÇu STT Tiªu chuÈn A B C D F §iÓm tèi ®a I Kü thuËt- chÊt l­îng 33 38 34 37 39 40 1 Kü thuËt- chÊt l­îng vËt t­ thiÕt bÞ 7 8 8 9 9 10 2 S¬ ®å tæ chøc hiÖn tr­êng 5 5 5 5 5 5 3 Bè trÝ nh©n lùc t¹i hiÖn tr­êng 8 8 6 7 8 8 4 TÝnh kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt biÖn ph¸p tæ chøc thi c«ng 6 7 6 7 7 7 5 VÖ sinh m«i tr­êng vµ an toµn lao ®éng 3 3 3 3 3 3 6 Sù phï hîp cña thiÕt bÞ thi c«ng 4 7 6 6 6 7 II Kinh nghiÖm thi c«ng 10 10 9 10 10 10 III TiÕn ®é thi c«ng 13 13 15 13 13 15 IV Tµi chÝnh – tÝnh hîp lý cña gi¸ c¶ 22 27 32 30 32 35 1 Tµi chÝnh 11 17 18 18 20 20 2 TÝnh hîp lý cña gi¸ c¶ 11 10 14 12 12 15 Tæng ®iÓm 78 78 90 90 94 100 (Nguån: Phßng tiÕp thÞ) Nh­ vËy, nguyªn nh©n thua thÇu cña c«ng ty thÓ hiÖn ë c¸c mÆt: - §iÓm kü thuËt cña c«ng ty lµ thÊp, c«ng ty l¹i mÊt tíi 7 ®iÓm mµ chñ yÕu lµ: chÊt l­îng vµ sù phï hîp cña thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng kh«ng ®¹t. - Gi¸ c¶ c«ng ty ®­a ra lµ møc gi¸ thÊp nhÊt song kh«ng nh÷ng kh«ng b¶o ®¶m cho c«ng ty th¾ng thÇu mµ cßn bÞ trõ 4 ®iÓm. Lý do lµ, víi mét gi¸ c¶ nh­ vËy th× kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng cho c«ng tr×nh. - T×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty kh«ng tèt, ®Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn l­u ®éng vµ quy m« l­u ®éng, lµm cho c«ng ty mÊt nhiÒu ®iÓm. MÆc dï tr­ît thÇu trong lÇn thÇu nµy, c«ng ty vÉn ®¹t ®iÓm tèi ®a vÒ c¸c mÆt: Kinh nghiÖm thi c«ng, tiÕn ®é thi c«ng, bè trÝ nh©n lùc t¹i hiÖn tr­êng. Qua viÖc xem xÐt hai c«ng tr×nh trªn ®©y, cã thÓ ph©n tÝch hai yÕu tè: TiÕn ®é thi c«ng vµ gi¸ dù thÇu ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty trong dù thÇu nh­ sau: * TiÕn ®é thi c«ng: §©y cã thÓ coi lµ mét ®iÓm m¹nh cña c«ng ty dù thÇu, qua hai c«ng tr×nh dù thÇu trªn ®©y vµ c¸c c«ng tr×nh dù thÇu kh¸c th× hÇu hÕt c«ng ty ®Òu ®­a ra ®­îc tiÕn ®é thi c«ng ng¾n, ®Ó cã ®­îc ®iÒu nµy c«ng ty ®· chó träng ®Õn viÖc x©y dùng c¸c biÖn ph¸p tæ chøc thi c«ng hîp lý tõ ®ã cã thÓ huy ®éng vµ bè trÝ tèt c¸c nguån lùc, rót ng¾n thêi gian thi c«ng thùc tÕ, nhiÒu khi gióp c«ng ty giµnh ®iÓm vµ v­ît xa c¸c ®èi thñ kh¸c. * Gi¸ dù thÇu: Khi dù thÇu c«ng ty th­êng lùa chän nh©n tè nµy lµm yÕu tè c¹nh tranh vµ hay ¸p dông gi¶m gi¸. ViÖc ®­a ra gi¸ thÇu thÊp ®· gãp phÇn kh«ng nhá gióp c«ng ty th¾ng thÇu c¸c c«ng tr×nh, ®Æc biÖt víi nh÷ng c«ng tr×nh cã quy m« nhá, yªu cÇu kü thuËt kh«ng cao th× nh©n tè nµy kÕt hîp víi tiÕn ®é thi c«ng ng¾n gÇn nh­ lµ ®ñ ®Ó c«ng ty th¾ng thÇu. Tuy nhiªn, qua c«ng tr×nh tr­ît thÇu trªn cã thÓ thÊy ®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh ®ßi hái chÊt l­îng cao, yªu cÇu kü thuËt phøc t¹p th× viÖc bá gi¸ thÊp còng kh«ng ®em l¹i kh¶ n¨ng tróng thÇu thùc tÕ cho c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã, nÕu kh«ng tÝnh tíi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh khi gi¶m gi¸ th× viÖc gi¶m gi¸ cña c«ng ty nhiÒu khi thÊp d­íi møc cÇn thiÕt vµ khi tróng thÇu viÖc thi c«ng c«ng tr×nh sÏ kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶. ViÖc gi¶m gi¸ qu¸ nhiÒu ®Ó nh»m môc ®Ých th¾ng thÇu mµ ch­a cã kh¶ n¨ng gi¶m chi phÝ chung t­¬ng øng. ViÖc lËp gi¸ dù thÇu cña c«ng ty cã khi qu¸ cao do ch­a cã ®¬n gi¸ riªng vÒ xe m¸y thi c«ng hoÆc kh«ng n¾m b¾t ®­îc s¸t gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu t¹i n¬i ®Æt c«ng tr×nh nªn lµm cho mét sè c«ng tr×nh c«ng ty ®· bÞ tr­ît thÇu . 4. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong dù thÇu cña c«ng ty: 4.1. ChØ tiªu vÒ sè l­îng c«ng tr×nh tróng thÇu vµ gi¸ trÞ tróng thÇu hµng n¨m NÕu xÐt vÒ mÆt thêi gian, c«ng t¸c dù thÇu míi ®­îc thùc hiÖn t¹i c«ng ty gÇn 3 n¨m trë l¹i ®©y. VÒ kÕt qu¶ cô thÓ, tõ n¨m 1997 ®Õn n¨m 1999 c«ng ty ®· tróng thÇu 28 c«ng tr×nh víi tæng gi¸ trÞ 33. 076.816.000 ®ång. ®Æc biÖt tr«ng n¨m 1999 c«ng ty ®· thùc hiÖn ®· ®Èy m¹nh s¶n xuÊt kinh doanh nªn c«ng ty ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ kh¶ quan. C«ng ty ®· th¾ng thÇu ®­îc 15 c«ng tr×nh víi tæng trÞ gi¸: 20.589.816.000 ®ång. Trong khi ®ã n¨m 1997 doanh nghiÖp chØ th¾ng thÇu ®­îc 7 c«ng tr×nh trÞ gi¸: 3.859.000.000 ®ång ®Ðn n¨m 1998 doanh nghiÖp tróng thÇu ®­îc 6 c«ng tr×nh trÞi gi¸: 8.628.000.000 ®ång KÕt qu¶ kh¸i qu¸t trªn ®©y ®· thÓ hiÖn ®­îc phÇn nµo sù nç lùc cña c«ng ty trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ thùc hiÖn c«ng t¸c dù thÇu nãi riªng. Tr­íc hÕt ®ã lµ kh¶ n¨ng chñ ®éng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, cô thÓ lµ, ngay khi cã mét hµnh lang ph¸p lý b¶o ®¶m cho sù c¹nh tranh b×nh ®¼ng trªn thÞ tr­êng x©y dùng ViÖt Nam ra ®êi c«ng ty ®· chñ ®éng tham gia ®Êu thÇu ®Ó giµnh quyÒn bao thÇu x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh chø kh«ng tiÕp tôc tr«ng chê vµo c¸c c«ng tr×nh do tæng c«ng ty giao cho. Thø n÷a, c«ng ty còng rÊt tù tin trong c¹nh tranh, mÆc dï qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng t¸c dù thÇu cßn ch­a l©u song c«ng ty ®· m¹nh d¹n ®Êu thÇu c¸c c«ng tr×nh lín. §iÒu ®ã ®· ®em l¹i cho c«ng ty mét kÕt qu¶ ®¸ng kh¶ quan, ®iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau: BiÓu 16 ngang 4.2. ChØ tiªu x¸c suÊt tróng thÇu. §Ó xem xÐt chØ tiªu nµy, ta ®i xem xÐt b¶ng tæng hîp kÕt qu¶ dù thÇu tõ n¨m 1997 ®Õn n¨m 1999: BiÓu 17: B¶ng tæng hîp kÕt qu¶ dù thÇu tõ n¨m 1997 - 1999 N¨m C«ng tr×nh C«ng tr×nh tróng thÇu Gi¸ trÞ b×nh qu©n mét c«ng tr×nh X¸c suÊt tróng thÇu Sè l­îng Gi¸ trÞ Sè l­îng Gi¸ trÞ VÒ mÆt sè l­îng VÒ mÆt gi¸ trÞ 1997 13 12.863 7 3.859 551,28 53,8% 29,8% 1998 11 24.651 6 8.628 1.438 54,5% 35% 1999 38 68.632 15 20.589 1.372,7 39,5% 31% (Nguån : Phßng tiÕp thÞ) Qua b¶ng trªn ta thÊy r»ng, hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c dù thÇu t¹i c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua cßn ch­a cao. Cô thÓ, x¸c suÊt tróng thÇu vÒ mÆt sè l­îng c«ng tr×nh ®¹t trªn 50% trong hai n¨m 1997 vµ 1998 nh­ng sang n¨m 1999 c«ng ty chØ ®¹t 39,5%. C¸c c«ng tr×nh tróng thÇu th­êng cã quy m« nhá trªn d­íi 1 tû ®ång. Nh­ vËy chØ tiªu nµy ®­îc x¸c ®Þnh qua hai mÆt biÓu hiÖn lµ: +X¸c suÊt tróng thÇu theo sè c«ng tr×nh. +X¸c suÊt tróng thÇu theo gi¸ trÞ. 4.3. ChØ tiªu thÞ phÇn vµ uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng x©y dùng. §Êu thÇu lµ mét h×nh thøc c¹nh tranh ®Æc thï cña c¸c doanh nghiÖp x©y dùng nªn chÊt l­îng cña c«ng t¸c dù thÇu xÐt ®Õn cïng lµ mét trong nh÷ng biÓu hiÖn chñ yÕu kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp mÆt kh¸c, kh¶ n¨ng c¹nh tranh l¹i ®­îc ®¸nh gi¸ th«ng qua chØ tiªu tæng qu¸t mµ thÞ phÇn vµ uy tÝn cña doanh nghiÖp. ChØ tiªu thÞ phÇn ®­îc ®o b»ng hai mÆt biÓu hiÖn lµ phÇn thÞ tr­êng tuyÖt ®èi vµ phÇn thÞ tr­êng t­¬ng ®èi. Gi¸ trÞ SLXL do doanh nghiÖp thùc hiÖn + PhÇn thÞ tr­êng tuyÖt ®èi = Tæng gi¸ trÞ SLXL thùc hiÖn cña toµn ngµnh + PhÇn thÞ tr­êng t­¬ng ®èi cña doanh nghiÖp ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së so s¸nh phÇn thÞ tr­êng tuyÖt ®èi cña doanh nghiÖp víi phÇn thÞ tr­êng tuyÖt ®èi cña mét hoÆc mét sè ®èi thñ c¹nh tranh m¹nh nhÊt. Sù thay ®æi chØ tiªu thÞ phÇn qua c¸c n¨m sÏ cho phÐp ®¸nh gi¸ chÊt l­îng cña c«ng t¸c dù thÇu trong c«ng ty. C«ng ty lµ mét doanh nghiÖp míi vµ nhá, v× vËy phÇn thÞ tr­êng cña doanh nghiÖp ch­a lín. §èi víi chØ tiªu uy tÝn cña doanh nghiÖp, ®©y lµ chØ tiªu mang tÝnh chÊt bao trïm. Nã liªn quan tíi tÊt c¶ c¸c chØ tiªu ë trªn. Qua thùc tÕ ë c«ng ty ta thÊy uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng ch­a tèt, ®iÒu ®ã do c¶ nguyªn nh©n chñ quan vµ kh¸ch quan, nã lµm cho c«ng ty phÇn nµo bÊt lîi trong c«ng t¸c dù thÇu. III. §¸nh gi¸ t×nh h×nh c¹nh tranh trong c«ng t¸c dù thÇu cña C«ng ty X©y dùng vµ Trang trÝ néi thÊt B¹ch §»ng 1. Nh÷ng ­u ®iÓm trong c¹nh tranh trong c«ng t¸c dù thÇu cña C«ng ty. 1.1- Víi sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ trong néi bé, c«ng ty ®· lç lùc v­¬n lªn ®Ó kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ tèt nh­ viÖc tróng thÇu thi c«ng c¸c c«ng tr×nh lín víi chÊt l­îng cao, gi÷ ®­îc chç ®øng trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ cã xu h­íng ph¸t triÓn m¹nh. 1.2 - §· ®¸nh gi¸ ®óng vÞ trÝ cña c«ng t¸c dù thÇu, ngµy cµng t¹o ra ®­îc nhiÒu chuyÓn biÕn tèt vÒ mÆt tæ chøc qu¶n lý vµ thùc hiÖn, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc quan hÖ víi bªn ngoµi, nh­ víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh, c¸c nhµ cung øng, c¸c ®èi t¸c kinh doanh vµ chñ ®Çu t­. 1.3 - VÒ c«ng t¸c c¸n bé, c«ng ty ®· huy ®éng ®­îc mét ®éi ngò kü s­, nhµ qu¶n lý vµ lao ®éng giái vµo c«ng t¸c dù thÇu vµ c«ng t¸c thùc hiÖn thi c«ng - c«ng tr×nh. Cïng v¬Ý qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, ®éi ngò nµy ®ang dÇn dÇn ®­îc n©ng cao tr×nh ®é, n¨ng lùc vÒ nhiÒu mÆt. 1.4 - C«ng ty ®· ®Çu t­ ®óng träng ®iÓm vÒ n¨ng lùc m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng, gãp phÇn n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong c«ng t¸c dù thÇu. ®iÒu ®ã thÓ hiÖn mét ®Þnh h­íng s¶n xuÊt kinh doanh ®óng ®¾n. 1.5- VÒ chÕ ®é qu¶n lý, c«ng ty ®· thùc hiÖn chÕ ®é kho¸n theo nh©n c«ng, tiÒn l­¬ng. Qua c¬ chÕ kho¸n, ®¶m b¶o ®­îc tiÒn l­¬ng, thu nhËp cña c¸n bé c«ng nh©n, tõ ®ã n©ng cao nhiÖt t×nh, h¨ng say lao ®éng, ®¶m b¶o tiÕn ®é vµ chÊt l­îng, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c dù thÇu. 2. Nh÷ng tån t¹i trong kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong c«ng t¸c dù thÇu x©y dùng cña c«ng ty. 2.1 ViÖc thùc hiÖn c«ng t¸c dù thÇu ch­a diÔn ra mét c¸ch thËt sù cã tÝnh hÖ thèng vµ chÆt chÏ, nhiÒu b­íc c«ng viÖc nhËn thøc ®­îc xong ch­a thùc hiÖn; thô ®éng trong viÖc ra c¸c biÖn ph¸p tranh thÇu. 2.2 - Gi¸ bá thÇu nhiÒu khi kh«ng phï hîp, lóc th× qu¸ cao so víi gi¸ xÐt thÇu cña chñ ®Çu t­ hoÆc so víi gi¸ bá thÇu cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh dÉn ®Õn kh«ng tróng thÇu. HoÆc cã lóc l¹i qu¸ thÊp, tuy tróng thÇu thùc hiÖn kh«ng hiÖu qu¶. 2.3 - C«ng ty ch­a quan t©m ®Õn viÖc ®­a ra c¸c ®Ò xuÊt vÒ gi¶i ph¸p kü thuËt hîp lý, ®éc ®¸o lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong dù thÇu. 2.4 - Kh¶ n¨ng tù chñ vÒ tµi chÝnh thÊp, ch­a ®ñ n¨ng lùc tµi chÝnh ®Ó tham gia ®Êu thÇu ®éc lËp vµ nhËn thi c«ng c¸c c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín thêi gian thi c«ng dµi. 2.5 - ThiÕt bÞ m¸y mãc thi c«ng hiÖn t¹i ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu kü thuËt vµ møc ®é hiÖn ®¹i trong viÖc thi c«ng c¸c c«ng tr×nh ®ßi hái chÊt l­îng cao kü thuËt phøc t¹p. 3. Nguyªn nh©n chñ yÕu cña nh÷ng tån t¹i. 3.1 Nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan. 3.1.1- Ch­a tæ chøc ®­îc bé phËn chuyªn tr¸ch lµm c«ng t¸c dù thÇu dÉn ®Õn sù ph©n t¸n trong qu¶n lý vµ c¸c c¸n bé thùc hiÖn c¸c kh©u quan träng trong viÖc lËp hå s¬ dù thÇu ph¶i kiªm nhiÖm nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau v× vËy hiÖu qu¶ c«ng viÖc kh«ng cao. 3.1.2 - C«ng t¸c ®iÒu tra vµ nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó t×m kiÕm c«ng tr×nh cßn yÕu. Bªn c¹nh ®ã, viÖc tæ chøc dù thÇu ch­a ®­îc thùc hiÖn ®óng qui tr×nh, tr×nh tù cô thÓ dÉn ®Õn nh÷ng sai sãt trong c«ng t¸c chuÈn bÞ. ®iÒu ®ã ®· phÇn nµo lµm gi¶m kh¶ n¨ng th¾ng thÇu. 3.1.3 - VÒ ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý trùc tiÕp, tham gia vµo c«ng t¸c lËp dù ¸n cßn kÐm vÒ chuyªn m«n. §éi ngò thî kü thuËt t¨ng song cßn rÊt máng, ®ang thùc sù lµ nguy c¬ cho sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt. 3.1.4 - §éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ cßn thiÕu, kh«ng ®ång bé, tr×nh ®é kü thuËt ch­a ®­îc n©ng cao phï hîp víi qui tr×nh kü thuËt tiªn tiÕn. 3.1.5 - VÒ m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ, viÖc n©ng cÊp vµ ®æi míi thiÕt bÞ m¸y mãc thi c«ng cña c«ng ty ch­a ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ho¹ch ®Þnh ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh. Chuyªn m«n ho¸ kÕt hîp víi ®a d¹ng ho¸ lªn ®· h¹n chÕ cho c«ng t¸c dù thÇu. 3.1.6 - Ch­a x¸c ®Þnh ®­îc c¬ chÕ tr¶ l­¬ng hîp lý vµ sö dông c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ, do ®ã, ch­a t¹o ®­îc ®éng lùc kÝch thÝch ng­êi lao ®éng trong c«ng ty lµm viÖc víi n¨ng suÊt cao, chÊt l­îng tèt . 3.1.7 - ViÖc lËp gi¸ dù thÇu míi chØ tÝnh tíi c¸c yÕu tè bªn trong mµ ch­a g¾n chÆt víi t×nh h×nh thÞ tr­êng vµ ®èi thñ c¹nh tranh. Kh¶ n¨ng n¾m b¾t th«ng tin vÒ c¸c yÕu tè nµy cßn yÕu. 3.2 Nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan. 3.2.1 - Do trong ho¹t ®éng ®Êu thÇu vÉn cßn nh÷ng hiÖn t­îng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, m¾c ngoÆc, mua ban thÇu... ®ang kh¸ phæ biÕn vµ lµm ph¸ vì nguyªn t¾c b×nh ®¼ng vµ c«ng khai trong c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp x©y dùng th«ng qua ph­¬ng thøc ®Êu thÇu. V× vËy, nh÷ng doanh nghiÖp x©y dùng nhá kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó tróng thÇu c¸c c«ng tr×nh. 3.2.2 - Thùc tr¹ng hiÖn nay cho thÊy viÖc ph©n chia gãi thÇu cho mét dù ¸n ®Æc biÖt lµ dù ¸n cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ c¸c c«ng tr×nh lín cã vèn ®Çu t­ trong n­íc ch­a hîp lý. Hä ®· lîi dông c¸c s¬ hë trong qui chÕ ®Êu thÇu ®Ó tù chia thµnh c¸c gãi thÇu qu¸ lín, ®ßi hái c¸c ®iÒu kiÖn dù thÇu cao vµ g©y khã kh¨n, lµm cho c¸c doanh nghiÖp x©y dùng ViÖt nam kh«ng thÓ tham gia hoÆc tham gia mét c¸ch ®éc lËp. 3.2.3- Víi c¸c doanh nghiÖp x©y dùng nhá, chØ cã kh¶ n¨ng thi c«ng x©y dùng c¸c c«ng tr×nh cã qui m« nhá. MÆt kh¸c Nhµ n­íc qui ®Þnh c¸c gãi thÇu cã gi¸ trÞ d­íi 500 triÖu ®ång th× cã thÓ chØ ®Þnh thÇu. V× vËy c¸c doanh nghiÖp x©y dùng nhá kh«ng cã ®iÒu kiÖn tham gia ®Êu thÇu c¸c c«ng tr×nh lo¹i naú do ®ã sÏ kh«ng cã c«ng tr×nh ®Ó thi c«ng. 3.2.4 - §èi víi c¸c c«ng tr×nh ®Çu t­ tõ c¸c nguån vèn cña Nhµ n­íc ®­îc giao cho c¸c c¬ quan ®¹i diÖn lµm chñ ®Çu t­. ViÖc øng vèn ban ®Çu vµ thanh to¸n vèn trong qu¸ tr×nh thi c«ng còng nh­ sau khi ®· hoµn thµnh bµn giao th­êng chËm dÉn ®Õn viÖc ø ®äng vèn kÐo dµi t¹i c«ng tr×nh, lµm thiÖt h¹i kh«ng nh÷ng vÒ vËt chÊt mµ cßn g©y trë ng¹i cho c¸c doanh nghiÖp thi c«ng c¸c c«ng tr×nh tiÕp theo . Ch­¬ng 3 Mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong dù thÇu x©y dùng cña c«ng ty x©y dùng vµ trang trÝ néi thÊt B¹ch ®»ng. N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong dù thÇu thùc chÊt lµ nh»m thùc hiÖn môc tiªu n©ng cao kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c«ng ty. Do vËy nh÷ng gi¶i ph¸p ®­a ra chÝnh lµ ®Ó kh¾c phôc nh÷ng mÆt tån t¹i, ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc nh­ ®· ph©n tÝch, cuèi cïng lµ ®Ó gióp c«ng ty khi tham dù ®Êu thÇu sÏ cã ®­îc bé hå s¬ dù thÇu ®¸p øng tèt nhÊt c¸c yªu cÇu cña bªn mêi thÇu, ®ång thêi vÉn ®¶m b¶o cã l·i cho c«ng ty. §iÒu nµy kh«ng chØ liªn quan trùc tiÕp tíi viÖc tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c dù thÇu mµ cßn lµ mét vÊn ®Ò réng lín, ®ßi hái nhõng cè g¾ng vÒ mäi mÆt cña c«ng ty. Qua nh÷ng ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, b»ng nh÷ng suy nghÜ cña m×nh, t«i xin m¹nh d¹n ®Ò suÊt mét sè gi¶i ph¸p mµ c«ng ty cã thÓ ¸p dông nh»m n©ng cao c¹nh tranh trong dù thÇu t¹i ®¬n vÞ m×nh nh­ sau: I. BiÖn ph¸p tæ chøc. 1. Thµnh lËp phßng dù ¸n. Phßng dù ¸n ®­îc thµnh lËp c¨n cø vµo chñ tr­¬ng cña c«ng ty lµ æn ®Þnh tæ chøc l¹i bé phËn chuyªn tr¸ch cho c«ng t¸c dù thÇu, vµ x©y dùng lùc l­îng cho bé phËn nµy ®ñ m¹nh ®Ó trùc tiÕp ®¶m nhËn ®­îc chøc n¨ng cña m×nh. Theo t«i ®©y lµ mét chñ tr­¬ng ®óng ®¾n, c«ng ty nªn nhanh chãng thµnh lËp phßng dù ¸n trong n¨m 2000 nµy. ViÖc thµnh lËp phßng dù ¸n sÏ cã nh÷ng t¸c dông sau: - Cã thÓ kh¾c phôc ®­îc nh÷ng tån t¹i ®· nªu do viÖc ph©n t¸n trong qu¶n lý vµ kiªm nhiÖm trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn trong c«ng t¸c dù thÇu g©y nªn. - Sù ra ®êi cña mét phßng chuyªn tr¸ch c«ng t¸c dù thÇu, cã chøc n¨ng nhiÖm vô, vai trß ®­îc ®Æt ngang hµng víi c¸c phßng kh¸c trong c«ng ty lµ mét sù thÓ hiÖn b»ng thùc tÕ chø kh«ng chØ dõng l¹i ë viÖc nhËn thøc vÒ vÞ trÝ quan träng cña c«ng t¸c nµy trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. - T¹o ®iÒu kiÖn gióp cho Ban l·nh ®¹o c«ng ty thuËn lîi trong viÖc chØ ®¹o x©y dùng lùc l­îng vµ ®Çu t­ trang bÞ vÒ mäi mÆt cho phßng chøc n¨ng nµy, tõ ®ã n©ng cao ®­îc søc m¹nh vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña nã. Ngoµi chøc n¨ng chÝnh lµ thùc hiÖn c«ng t¸c dù thÇu, trong phßng dù ¸n cña c«ng ty cã thÓ thùc hiÖn c«ng viÖc thuéc chøc n¨ng Marketing nh­: Thu thËp th«ng tin, nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ dù b¸o thÞ tr­êng; TiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng chiªu thÞ, qu¶ng c¸o, x¸c ®Þnh c¸c ®èi s¸ch c¹nh tranh vµ tiªu thô cô thÓ... §iÒu nµy sÏ t¸c ®éng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c dù thÇu qua c¸c khÝa c¹nh sau: - Kh«ng ngõng t¹o uy tÝn víi kh¸ch hµng trªn thÞ tr­êng x©y dùng so víi c¸c ®èi thñ kh¸c vµ cã kh¶ n¨ng giµnh ®­îc lîi thÕ cho m×nh khi tham gia ®Êu thÇu x©y l¾p. - Cã ®­îc c¸c th«ng tin toµn diÖn h¬n khi lËp hå s¬ dù thÇu nh­ th«ng tin vÒ thÞ tr­êng x©y dùng vµ thÞ tr­êng c¸c yÕu tè ®Çu vµo, th«ng tin vÒ ®èi thñ c¹nh tranh... KÕt hîp víi c¸c yÕu tè néi bé cña b¶n th©n c«ng ty ®Ó cã ®­îc mét chiÕn l­îc c¹nh tranh thÇu thÝch hîp khi dù thÇu. VÒ mÆt nh©n sù: Phßng dù ¸n, trong giai ®o¹n ®Çu cã thÓ bè trÝ 6 c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ ®­îc tæ chøc nh­ sau: S¬ ®å 4: C¬ cÊu tæ chøc phßng dù ¸n - c«ng ty x©y dùng vµ trang trÝ néi thÊt B¹ch ®»ng (dù kiÕn). Tr­ëng phßng (01 ng­êi) Bé phËn nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc tranh thÇu (02 ng­êi) Bé phËn lËp hå s¬ dù thÇu (02 ng­êi) Bé phËn theo dâi vµ tæng hîp (01 ng­êi) Trong ®ã, nhiÖm vô cña c¸c c¸n bé sÏ ph©n c«ng cô thÓ nh­ sau: - Mét tr­ëng phßng phô tr¸ch chung vµ trùc tiÕp tham gia viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc. - Hai c¸n bé nh©n viªn lµm c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc, bao gåm c¸c c«ng viÖc chñ yÕu nh­: T×m kiÕm th«ng tin vÒ c«ng tr×nh cÇn ®Êu thÇu, thu thËp vµ xö lý th«ng tin vÒ thÞ tr­êng còng nh­ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, x©y dùng chiÕn l­îc tranh thÇu, thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p Marketing, th«ng tin qu¶ng c¸o. - Hai c¸n bé nh©n viªn lµm c«ng t¸c lËp hå s¬ dù thÇu, bao gåm c¸c c«ng viÖc chñ yÕu nh­: §äc b¶n vÏ vµ bãc t¸ch kh«Ý l­îng, kh¶o s¸t hiÖn tr­êng, x©y dùng biÖn ph¸p thi c«ng, ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt, tÝnh gi¸. - Hai c¸n bé nh©n viªn lµm c«ng t¸c theo dâi vµ tæng hîp, bao gåm c¸c c«ng viÖc chñ yÕu nh­: Theo dâi qu¸ tr×nh dù thÇu vµ thùc hiÖn hîp ®ång, chuÈn bÞ thñ tôc b¶o l·nh thÇu vµ b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång, l­u tr÷ d÷ liÖu dù thÇu, tæ chøc rót kinh nghiÖm sau khi dù thÇu, tæng hîp vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®Þnh kú, thu håi vèn. ViÖc bè trÝ nh©n sù cho phßng dù ¸n tr­íc hÕt ph¶i c¨n cø vµo sè c¸n bé c«ng nh©n viªn hiÖn cã ®ang tham gia vµo thùc hiÖn c«ng t¸c dù thÇu t¹i c«ng ty ®Ó gi¶m bít sù t¨ng lªn vÒ sè l­îng lao ®éng gi¸n tiÕp. Víi c¸ch bè trÝ nh©n sù cho phßng dù ¸n nh­ trªn th× chi phÝ thªm hµng th¸ng do ph¶i tr¶ l­¬ng cho c¸n bé míi ®­îc tuyÓn dông nÕu phßng dù ¸n ®­îc thµnh lËp sÏ (tÝnh theo møc l­¬ng b×nh qu©n hiÖn nay t¹i c«ng ty lµ 700.000®/th¸ng). 700.000® x 6 = 4.200.000®. Ngoµi chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng, nÕu thµnh lËp phßng dù ¸n c«ng ty còng cÇn trang bÞ cho phßng nµy c¸c thiÕt bÞ v¨n phßng nh­: - 2 m¸y vi tÝnh. - 1 m¸y in lazer. - 1 m¸y ®iÖn tho¹i. - Vµ mét sè trang thiÕt bÞ kh¸c. Chi phÝ tÝnh chung cho viÖc trang bÞ c¬ së vËt chÊt ban ®Çu kho¶ng 30 triÖu ®ång. Tæng møc chi phÝ ban ®Çu cho viÖc thµnh lËp phßng dù ¸n lµ: 4.200.000® + 30.000.000® = 34.200.000® §©y lµ mét møc chi phÝ võa ph¶i ®èi víi c«ng ty, nã chØ t­¬ng ®èi víi chi phÝ t­ vÊn cho mét c«ng tr×nh mµ c«ng ty tham gia ®Êu thÇu. Tuy vËy, gi¶i ph¸p nµy cã kh¶ n¨ng râ dÖt trong viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong dù thÇu t¹i c«ng ty vµ hiÖu qu¶ cña nã nÕu cã ®­îc sÏ lµ rÊt lín c¶ vÒ tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi. 2. §iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ x©y dùng chiÕn l­îc tranh thÇu phï hîp. Nh­ ®· ®Ò cËp, c¸c th«ng tin cã ®­îc do viÖc ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng sÏ ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn chÊt l­îng cña hå s¬ dù thÇu vµ kh¶ n¨ng t×m kiÕm c«ng tr×nh cÇn ®Êu thÇu, më réng thÞ tr­êng cña c«ng ty. V× vËy c«ng ty lªn tæ chøc bé phËn ®¶m nhiÖm thùc hiÖn c«ng viÖc nµy (nÕu nh­ phßng dù ¸n ®­îc thµnh lËp theo biÖn ph¸p 1, th× bé phËn ®¶m tr¸ch sÏ lµ mét bé phËn trùc thuéc phßng dù ¸n). Khi tiÕn hµnh ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng, c«ng ty cÇn chó ý th«ng tin vÒ nh÷ng vÊn ®Ò sau: - VÒ c¸c nguån tiªu thô vµ ®èi thñ c¹nh tranh; nhu cÇu ®Çu t­ x©y dùng cña mäi khu vùc (Nhµ n­íc, c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, d©n c­); nghiªn cøu t×nh h×nh c¸c chñ ®Çu t­ cô thÓ, nhÊt lµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ s¾p tiÕn hµnh; nghiªn cøu c¸c chñng lo¹i c«ng tr×nh kÌm theo c¸c lo¹i vËt liÖu vµ kÕt cÊu x©y dùng ®­îc tiÕn hµnh trong t­¬ng lai; kÞp thêi n¾m b¾t c¸c th«ng tin gäi thÇu cña chñ ®Çu t­; nghiªn cøu thÞ hiÕu cña c¸c chñ ®Çu t­; nghiªn cøu kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c ®èi thñ tham gia ®Êu thÇu x©y dùng. - VÒ t­ liÖu s¶n xuÊt ®Çu vµo cho qu¸ tr×nh x©y dùng: T×nh h×nh nguån nguyªn liÖu x©y dùng, gi¸ c¶ vµ x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng mua s¾m hay tù s¶n xuÊt, t×nh h×nh nguån thiÕt bÞ m¸y mãc x©y dùng vµ dù kiÕn kh¶ n¨ng tù mua s¾m hay ®i thuª; nghiªn cøu thùc hiÖn sö dông nguån t­ liÖu s¶n xuÊt s½n cã t¹i ®Þa ph­¬ng; nghiªn cøu kh¶ n¨ng liªn kÕt víi c¸c lùc l­îng x©y dùng t¹i chç. - VÒ nguån lao ®éng: kh¶ n¨ng thuª c¸c lo¹i thî, nhÊt lµ thî cã tay nghÒ cao; chi phÝ cã liªn quan ®Õn thuª c«ng nh©n; kh¶ n¨ng tËn dông lùc l­îng lao ®éng cã tÝnh thêi vô cho c¸c c«ng viÖc kh«ng quan träng, kh¶ n¨ng liªn kÕt víi c¸c lùc l­îng lao ®éng t¹i chç. - VÒ nguån vèn: C¸c nguån vèn ®Çu t­ x©y dùng (ng©n s¸ch, vèn ODA, FDI...), c¸c nguån vay vèn dµi h¹n vµ ng¾n h¹n cïng víi l·i suÊt... Trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin nµy, c«ng ty cã thÓ x©y dùng vµ lùa chän c¸c chiÕn l­îc tranh thÇu phï hîp. ViÖc x©y dùng vµ vËn dông linh ho¹t c¸c chiÕn l­îc tranh thÇu sÏ cã t¸c dông rÊt lín ®èi víi viÖc t¨ng kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c«ng ty. Do vËy, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng t¸c dù thÇu, c«ng ty lªn coi viÖc x©y dùng chiÕn l­îc tranh thÇu lµ mét nhiÖm vô cÇn thiÕt. Trong khi dù thÇu, c«ng ty cã thÓ sö dông c¸c chiÕn l­îc sau: * ChiÕn l­îc gi¸: nÕu c«ng ty lÊy chØ tiªu gi¸ lµ c«ng cô hµng ®Çu ®Ó tranh thÇu, cÇn chó ý mÊy vÊn ®Ò sau: - Gi¸ trÞ thÇu cña c«ng ty ®Æt cµng thÊp th× kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cµng lín. Tr­êng hîp c«ng ty thiÕu viÖc lµm th× gi¸ dù thÇu cã thÓ b»ng chi phÝ cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng c«ng tr×nh. Trong tr­êng hîp nµy, c«ng ty hoµ vèn vµ kh«ng cã l·i nh­ng cã tiÒn ®Ó tr¶ l­¬ng cho bé m¸y gi¸n tiÕp, l­¬ng cho c«ng nh©n vµ chi phÝ bÊt biÕn kh¸c. - Khi cµng ®«ng nhµ thÇu tham gia ®Êu thÇu th× kh¶ n¨ng gi¸ dù thÇu cña c¸c ®¬n vÞ tham gia cµng ®Æt thÊp xuèng, do ®ã kh¶ n¨ng tranh thÇu víi l·i cao cµng khã. - Khi ®é chÝnh x¸c cña gi¸ dù thÇu víi møc l·i dù kiÕn cña c«ng ty ®­a ra cµng cao th× ®é tin cËy cña ph­¬ng ¸n tranh thÇu cµng lín. - C«ng ty còng lªn ®Æc biÖt quan t©m ®Õn “®èi thñ nªu gi¸ thÊp” v× ®ã lµ ®èi thñ ®¸ng sî nhÊt. * ChiÕn l­îc c«ng nghÖ vµ tæ chøc x©y dùng. NÕu thùc hiÖn ®­îc chiÕn l­îc nµy th× c«ng ty cã kh¶ n¨ng giµnh th¾ng lîi víi ®é tin cËy cao. Thùc chÊt cña chiÕn l­îc nµy lµ khi lËp dù ¸n tranh thÇu, c«ng ty ph¶i rèc toµn lùc vµo viÖc thiÕt kÕ tæ chøc x©y dùng hîp lý dùa trªn c¸c c«ng nghÖ x©y dùng cã hiÖu qu¶. ViÖc c«ng ty ®­a ra ®­îc mét c«ng nghÖ ®éc ®¸o duy nhÊt mµ chñ ®Çu t­ ®ang cÇn cho viÖc thi c«ng c«ng tr×nh th× kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong dù thÇu sÏ t¨ng lªn . *ChiÕn l­îc liªn kÕt : Theo chiÕn l­îc nµy c«ng ty cã thÓ liªn doanh dÓ tranh thÇu vµ liªn doanh ®Ó thùc hiÖn c«ng tr×nh . Nã còng bao gåm c¶ viÖc c«ng ty chÊp nhËn lµm thÇu phô cho c¸c c«ng ty lín h¬n ®Ó tham gia x©y dùng c¸c c«nh tr×nh lín *ChiÕn l­îc thay ®æi thiÕt kÕ c«ng tr×nh . NÕu ®­îc chñ ®Çu t­ chÊp nhËn vµ c«ng ty cã kh¶ n¨ng tèt vÒ thiÕt kÕ th× khi nhËn ®­îc hå s¬ mêi thÇu c«ng ty cã thÓ ®Ò xuÊt ph­¬ng ¸n thay ®æi thiÕt kÕ hîp lý h¬n vµ ®­a l¹i lîi Ých lín h¬n cho chñ ®Çu t­ tr­êng hîp nµy c«ng ty sÏ ®­îc chñ ®Çu t­ giµnh cho viÖc thùc hiªn c«ng tr×nh víi mét sù kiÓm tra nhÊt ®Þnh cña c¬ quan thiÕt kÕ vµ t­ vÊn cã uy tÝn §Ó t¨ng kh¶ n¨ng th¾ng thÇu ®ßi hái c«ng ty ph¶i tËp trung tÊt c¶ c¸c lùc l­îng vµ cã thÓ ph¶i sö dông tíi mét chiÕn l­îc tæng hîp. Qua thùc tiÔn dù thÇu cña c«ng ty ®· tõng sö dông chiÕn l­îc liªn kÕt ®Ó tranh thÇu vµ ®¹t ®­îc kÕt qu¶ tèt cÇn ph¸t huy. Mét chiÕn l­îc kh¸c thÝch hîp víi c«ng ty hiÖn nay lµ chiÕn l­¬c vÒ gi¸. 3. Ph¸t huy c¸c biÖn ph¸p c¶i tiÕn kü thuËt vµ thùc hiÖn ®Çu t­ cã träng ®iÓm xe m¸y thi c«ng. N¨ng lùc thiÕt bÞ vµ xe m¸y thi c«ng cña c«ng ty lµ kh¸ lín tuy nhiªn, trong tæng sè m¸y mãc thiÕt bÞ vµ xe m¸y thi c«ng cña c«ng ty th× h¬n 50%lµ do Liªn x« s¶n xuÊt vµ ®­îc trang bÞ tõ nh÷ng n¨m 80, c«ng suÊt thùc tÕ tèi ®a chØ cßn tõ 60% c«ng suÊt thiÕt kÕ trë xuèng, dÉn ®Õn chi phÝ sö dông m¸y cao, chÊt l­îng vµ tiÕn ®é thùc hiÖn thÊp ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng huy ®éng ®Ó th¾ng thÇu. Do cã nh÷ng khã kh¨n vÒ vèn, ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn, c«ng ty lªn tiÕn hµnh ph©n lo¹i sè thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng thµnh 2 nhãm. + Nhãm 1: Nh÷ng thiÕt bÞ vµ xe m¸y cßn cã kh¶ n¨ng phôc håi vµ c¶i tiÕn n©ng cÊp. §©y lµ nh÷ng thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng cßn gi¸ trÞ sö dông vµo kho¶ng 40% ®Õn 60%. §èi víi nhãm nµy sÏ cã kÕ ho¹ch cô thÓ ®Ó söa ch÷a vµ n©ng cÊp, ph¸t ®éng phong trµo c¶i tiÕn kü thuËt trong néi bé c«ng ty nh»m kh«i phôc vµ n©ng cao gi¸ trÞ sö dông cña sè thiÕt bÞ xe m¸y nµy. Gi¶i ph¸p ¸p dông cã thÓ h­íng vµo viÖc thay thÕ tõng bé phËn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng bé phËn cung cÊp ®éng lùc. + Nhãm 2: Nh÷ng thiÕt bÞ xe m¸y ®· qu¸ cò vµ l¹c hËu, gi¸ trÞ sö dông cßn d­íi 40%. C«ng ty cã thÓ xin phÐp Tæng c«ng ty cho phÐp thanh lý thiÕt bÞ xe m¸y nµy ®Ó bæ sung vµo nguån vèn ®Çu t­ míi. Bªn c¹nh ®ã còng ®Ò xuÊt víi Tæng c«ng ty cho phÐp gi÷ l¹i nguån vèn khÊu hao cña sè thiÕt bÞ xe m¸y míi ®­îc ®Çu t­ tõ n¨m 98 ®Õn n¨m 99 ®Ó t¸i ®Çu t­ thay thÕ sè thiÕt bÞ xe m¸y cò mµ c«ng ty ®· thanh lý. Tr­íc m¾t, c«ng ty cÇn ®Çu t­ hai chiÕc xe « t« tù ®æ HYUNDAI HD1500 víi gi¸ kho¶ng 30.700 USD/ 1 chiÕc phôc vô cho viÖc vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu cho viÖc thi c«ng c¸c c«ng tr×nh ph¶i vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu qua c¸c tuyÕn ®­êng nhá hÑp v× nh÷ng xe tù ®æ hiÖn t¹i ®ang cã ë c«ng ty cã kÝch th­íc lín khã kh¨n trong viÖc vËn chuyÓn, nhiÒu khi cßn gÆp nh÷ng sù ng¨n c¶n cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng së t¹i. Vµ c«ng ty cã thÓ mua 1 chiÕc m¸y ®µo KOMATSU cña NhËt gi¸ kho¶ng 22 triÖu JPY ®Ó thay thÕ cho lo¹i m¸y cïng chøc n¨ng ®· qu¸ cò cña Liªn x«, c«ng suÊt vµ hiÖu qu¶ sö dông thÊp. Tuy vËy, vÊn ®Ò quan träng trong viÖc ¸p dông biÖn ph¸p nµy lµ khi mua s¾m thiÕt bÞ c«ng nghÖ míi, ngoµi viÖc lùa chän c«ng nghÖ phï hîp víi yªu cÇu thi c«ng, c«ng ty còng cÇn ®¸nh gi¸ ®­îc hiÖu qu¶ cô thÓ cña viÖc ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ thiÕt bÞ míi ®ã. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®Çu t­ ®æi míi thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng vµ c«ng nghÖ thi c«ng cã thÓ sö dông nhiÒu chØ tiªu. Sau ®©y t«i xin nªu ra 3 chØ tiªu quan träng. * ChØ tiªu gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV) NPV = Trong ®ã: - Bt: C¸c kho¶n thu n¨m t do viÖc ®Çu t­ ®em l¹i ( lµ gi¸ trÞ thanh lý tµi s¶n nÕu hÕt tuæi thä). - Ct: Chi phÝ bá ra ë n¨m t (ë thêi ®iÓm ban ®Çu lµ vèn ®Çu t­, nh÷ng n¨m tiÕp theo lµ chi phÝ vËn hµnh). - n: Tuæi thä cña dù ¸n ®Çu t­ mua m¸y mãc thiÕt bÞ. - r: XuÊt thu lîi tèi thiÓu do c«ng ty tù ®Þnh c¨n cø vµo t×nh h×nh thÞ tr­êng vµ ý ®Þnh chñ quan. ViÖc ®Çu t­ lµ kh¶ thi nÕu NPV ³ 0, khi cã ph­¬ng ¸n lùa chän cïng ®¹t yªu cÇu kh¶ thi th× chän ph­¬ng ¸n cã NPV lín nhÊt. * ChØ tiªu hoµn vèn néi bé (IRR). Lµ l·i suÊt chiÕt khÊu mµ øng víi nã gi¸ trÞ hiÖn nay rßng b»ng 0. Tøc lµ IRR lµ nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh: NPV = NÕu vèn ®Çu t­ lµ vèn vay víi l·i suÊt r th× viÖc ®Çu t­ sÏ hoµn vèn nÕu r = r, = IRR vµ cã l·i nÕu r<IRR. Khi lùa chän gi÷a nhiÒu ph­¬ng ¸n kh¸c nhau, ta còng chän ph­¬ng ¸n cã IRR lín nhÊt. * ChØ tiªu thêi h¹n thu håi vèn ®Çu t­ (T): Lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh thêi gian cÇn thiÕt ®Ó thu håi vèn ®Çu t­. T lµ nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh: ChØ tiªu nµy ®­îc sö dông trong tr­êng hîp so s¸ch gi÷a c¸c ph­¬ng ¸n ®Çu t­ kh¸c nhau b»ng hai chØ tiªu NPV vµ IRR lµ kh«ng cã kÕt qu¶ do cã cïng gi¸ trÞ hai chØ tiªu nµy. Trong tr­êng hîp ®ã ta sÏ lùa chän ph­¬ng ¸n cã T thÊp nhÊt. §Ó minh ho¹ ta tÝnh to¸n cô thÓ cho tr­êng hîp ®Çu t­ hai chiÕc xe tù ®æ cì nhá HYUDAI ë trªn: - Víi gi¸ trÞ ®· cho nÕu tÝnh thêi gian khÊu hao lµ 5 n¨m (khÊu hao ®Òu) th× mçi n¨m cÇn khÊu hao mçi chiÕc lµ 30.700 USD/5 = 6.140 USD. - NÕu kh«ng cã lo¹i xe nµy th× hiÖn t¹i ®Ó phôc vô cho viÖc thi c«ng c«ng tr×nh c«ng ty ph¶i thuª víi gi¸ 610 USD/1 th¸ng/1xe (do nh÷ng xe vËn chuyÓn cì lín cña c«ng ty kh«ng sö dông ®­îc ë c¸c tuyÕn ®­êng lµng). + SuÊt chi phÝ vèn lµ 1,1%/1th¸ng nÕu qui ra suÊt chi phÝ vèn n¨m lµ: rn = (1+0,01)12 -1 = 0,14%/1 n¨m. Chi phÝ thuª m¸y hµng n¨m tÝnh vÒ ®Çu n¨m lµ: ¸p dông c«ng thøc tÝnh chuyÓn c¸c kho¶n tiÒn ph¸t sinh hµng th¸ng vÒ thêi kú gèc lµ: (1 + 0,011)12 - 1 PV = 610 x = 6.822 USD 0,011(1 + 0,011)12 Ta cã thÓ coi chi phÝ thuª xe hµng n¨m lµ kho¶n thu ®­îc cña viÖc mua xe vµ chi phÝ khÊu hao lµ kho¶n chi phÝ hµng n¨m, tõ ®ã ta tÝnh ®­îc NPV cho ph­¬ng ¸n nµy lµ 4 (6.822 - 6.140) NPV = å = 2.669,4USD i = 0 (1 + 0,011)i VËy nÕu ®Çu t­ 2 xe, c«ng ty cã thÓ tiÕt kiÖm ®­îc kho¶n tiÒn trÞ gi¸ lµ: 2.66,4 x 2 = 5.338,8 USD. 4. T¨ng c­êng ®µo t¹o, båi d­ìng c¸n bé tham gia c«ng t¸c dù thÇu. NÕu nh­ biÖn ph¸p lËp phßng, dù ¸n t¹o nªn sù æn ®Þnh vÒ c¬ cÊu nh©n sù vµ ph¸t huy t×nh h×nh hiÖu qu¶ cña viÖc chuyªn m«n ho¸ qu¶n lý vµ thùc hiÖn c«ng t¸c dù thÇu, thÞ biÖn ph¸p t¨ng c­êng ®µo t¹o, båi d­ìng c¸n bé tham gia c«ng t¸c dù thÇu.V× thÕ hai ph­¬ng ph¸p nµy nªn ®­îc thùc hiÖn ®ång bé nh»m n¨ng cao chÊt l­îng hå s¬ dù thÇu, tõ ®ã n¨ng cao kh¶ n¨ng th¾ng thÇu. Do ®Æc tr­ng cña ho¹t ®éng ®Êu thÇu liªn quan ®Õn rÊt nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau vµ ®ßi hái sù nhanh nh¹y cña ng­êi tham gia. V× vËy, muèn th¾ng thÇu c«ng ty ph¶i cã nh÷nh c¸n bé cã kiÕn thøc s©u réng trong lËp hå s¬ dù thÇu, cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®ång thêi c¶ c«ng viÖc lËp biÖn ph¸p thi c«ng vµ b¶ng gi¸ dù thÇu, n¾m ch¾c nh÷ng qui ®Þnh lتn quan. Bªn c¹nh ®ã, nh÷ng kü n¨ng vÒ ngo¹i ng÷ vµ tin häc lµ rÊt h÷u Ých cho viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c nµy. Víi mét lùc l­îng c¸n bé kü thuËt cã tr×nh ®é vµ tay nghÒ cao,d· tham gia thi c«ng c¸c c«ng tr×nh v× vËy c«ng ty cã thÓ x©y dùng lùc l­îng m¹nh, phôc vô cho c«ng t¸c dù thÇu. C«ng ty nªn cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o, båi d­ìng c¸c kiÕn thøc vÒ kinh tÕ, tµi chÝnh nãi chung cho nh÷ng ng­êi n¾m gi÷ c¸c vÞ trÝ quan träng trong c«ng t¸c dù thÇu, phæ biÕn c¸c kiÕn thøc vÒ ph¸p luËt cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ®Êu thÇu cho tÊt c¶ c¸c c¸n bé nh©n viªn tham gia c«ng t¸c nµy, n©ng cao c¸c kü n¨ng vÒ ngo¹i ng÷ vµ tin häc cho hä. Muèn vËy, c«ng ty cã thÎ c¨n cø vµo nhiÖm vô cña tõng ng­êi trong viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c dù thÇu ®Ó lËp kÕ ho¹ch ®µo t¹o. Cô thÓ lµ: LÜnh vùc, néi dung ®µo t¹o §èi t­îng ®µo t¹o Sè l­îng H×nh thøc Chi phÝ (triÖu) - Kinh tÕ tµi chÝnh - C¸n bé lµm c«ng t¸c bãc t¸ch tiÒn l­¬ng 2 Göi ®i häc 2 x 5 - Marketinh - Phßng KH_TK 1 Göi ®i häc 1 x 5 - LuËt - C¸n bé chuÈn bÞ hå s¬ dù thÇu vµ tham gia ký kÕt hîp ®ång 2 Göi ®i häc 2 x5 - Qui ®Þnh vÒ ®Êu thÇu trong n­íc vµ quèc tÕ -C¸n bé tham gia c«ng t¸c dù thÇu 5 C«ng ty mêi vÒ gi¶ng 5x0,5 Ngo¹i ng÷ (Anh v¨n) C¸n bé kü thuËt vµ nh©n viªn chuÈn bÞ hå s¬ dù thÇu 4 Göi ®i häc 4x1 - Tin häc C¸n bé nh©n viªn lËp gi¸ 2 Göi ®i häc 2x1 Tæng sè 16 33,5 VËy tæng chi phÝ cho biÖn ph¸p nµy lµ 33.500.000 ®ång. HiÖn nay, c«ng ty ®· vµ ®ang cã chñ tr­¬ng cho mét sè c¸n bé nh©n viªn trong qui ®Þnh cña c«ng ty ®i häc ®Ó n©ng cao kiÕn thøc. Do ®ã c«ng ty cã thÓ c¨n cø vµo kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thêi gian, hç trî vÒ mÆt chi phÝ vµ ph­¬ng tiÖn häc tËp cho hä. 5. X©y dùng ®éi ngò c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ. - §éi ngò c«ng nh©n kü thuËt, thî bËc cao lµ nh÷ng tµi s¶n quÝ gi¸ cña c«ng ty v× vËy cÇn quan t©m ®Æc biÖt ®Õn viÖc ®µo t¹o vµ sö dông cã hiÖu qña tµi s¶n nµy. Muèn th¾ng thÇu ph¶i cã c¸n bé qu¶n lý giái cã tr×nh ®é chuyªn m«n tham gia vµo lËp dù ¸n c«ng tr×nh nh­ng khi ®· th¾ng thÇu muèn ®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng hîp ®ång hay nãi c¸ch kh¸c lµ muèn c«ng tr×nh thi c«ng ®¹t chÊt l­îng cao theo ®óng yªu cÇu cña bªn A th× ph¶i biÕt c¸ch sö dông tèt nhÊt, hîp lý nhÊt tµi s¶n trªn. CÇn ¸p dông ph©n c«ng lao ®éng theo ngµnh nghÒ, tøc lµ s¾p xÕp nh÷ng ng­êi lao ®éng cã cïng tr×nh ®é chuyªn m«n, cïng mét nghiÖp vô vµo mét nhãm. - ViÖc ®µo t¹o kÞp thêi, bæ tóc, n©ng cao tay nghÒ ®Ó t¹o ra mét ®éi ngò c«ng nh©n cã n¨ng lùc cã tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng vµng, cã kinh nghiÖm trong s¶n xuÊt kinh doanh, d¸m nghÜ, d¸m lµm vµ d¸m chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng viÖc m×nh lµm. §éi ngò c«ng nh©n nµy cã tay nghÒ chuyªn m«n giái, chuyªn tinh, ®iªu luyÖn, cã thÓ ¸p dông nh÷ng d©y chuyÒn c«ng nghÖ míi vµ hiÖn ®¹i. - Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty cÇn nhanh chãng ph¸t triÓn ®éi ngò kü thuËt, tuyÓn dông ®µo t¹o c¸c nghÒ míi phôc vô thi c«ng x©y l¾p, n©ng cao h¬n n÷a kh¶ n¨ng thi c«ng cña c«ng ty b»ng c¸ch: T¨ng c­êng qu¶n lý sö dông hiÖu qu¶ lùc l­îng s½n cã ban hµnh tho¶ ­íc lao ®éng tËp thÓ vµ gi÷ v÷ng kû c­¬ng trËt tù c¬ quan ®¬n vÞ m×nh. 6. X¸c ®Þnh mét c¬ chÕ tr¶ l­¬ng hîp lý. Do tÝnh chÊt c«ng viÖc thi c«ng x©y dùng, kh«ng n»m tËp trung ë mét ®iÓm cè ®Þnh mµ c¸c tæ x©y dùng n»m r¶i r¸c t¹i c¸c c«ng tr×nh mµ c«ng ty ký víi c¸c chñ ®Çu t­ nªn viÖc qu¶n lý cña c«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n. V× vËy, cÇn thùc hiÖn h×nh thøc kho¸n cho c¸c ®éi x©y dùng theo c¸c chØ tiªu thÝch hîp. Nh­ng nh­ vËy kh«ng cã nghÜa lµ kho¸n tr¾ng vÒ khèi l­îng c«ng viÖc vµ ®¬n gi¸ mµ ph¶i g¾n víi chØ tiªu kh¸c, ®Æc biÖt lµ chØ tiªu chÊt l­îng c«ng tr×nh vµ tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu theo ®Þnh møc. MÆt kh¸c do c«ng viÖc x©y dùng cã tÝnh thêi vô v× vËy trong ®éi ngò c«ng nh©n sÏ xuÊt hiÖn hai ®éi ngò c«ng nh©n ®ã lµ: C«ng nh©n trong danh s¸ch vµ c«ng nh©n thuª ngoµi theo c«ng tr×nh. V× vËy, cÇn x¸c ®Þnh mét c¬ chÕ tr¶ l­¬ng hîp lý cho c¶ ®éi ngò c«ng nh©n vµ ®éi ngò c¸n bé c¸c phßng, ban. Theo t«i, c«ng ty nªn tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ®èi víi nh÷ng ng­êi lao ®éng lµm thuª theo mïa vô, theo c«ng tr×nh; cßn ®èi víi nh÷ng c«ng nh©n trong danh s¸ch. Th× cÇn ph¶i cã mét kho¶n l­¬ng chÝnh céng víi phÇn th­ëng, ph¹t nÕu hoµn thµnh tèt, kh«ng hoµn thµnh nhiÖm vô. Nh­ vËy víi viÖc sö dông ®ßn bÈy sÏ b¾t buéc c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¶i lu«n lu«n hoµn thµnh tèt c¸c c«ng viÖc. §iÒu nµy gióp cho c«ng t¸c dù thÇu cã hiÖu qu¶ h¬n vµ t¨ng kh¶ n¨ng th¾ng thÇu. II. tÝnh gi¸ dù thÇu dùa trªn th«ng tin vÒ ®èi thñ c¹nh tranh. Tuy ch­a x©y dùng thµnh mét chiÕn l­îc cô thÓ xong khi dù thÇu c«ng ty th­êng mong muèn ®­a ra ®­îc gi¸ dù thÇu thÊp ®Ó tranh thÇu. ViÖc gi¶m gi¸ dù thÇu cña c«ng ty chñ yÕu dùa vµo viÖc c¾t gi¶m chi phÝ chung ph©n bæ cho c«ng tr×nh vµ møc l·i cña c«ng ty. Do ch­a tÝnh tíi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh nªn nhiÒu khi gi¸ dù thÇu cña c«ng ty ®­a ra thÊp mét c¸ch kh«ng hîp lý, g©y nguy c¬ lç cho c«ng ty. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, c«ng ty cã thÓ sö dông ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ ®¶m b¶o th¾ng thÇu nh­ sau: Gi¶ thiÕt c¬ b¶n cña mäi tÝnh to¸n trong ph­¬ng ph¸p nµy lµ: Gi¸ dù thÇu vµ kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cã mèi quan hÖ nhÊt ®Þnh. Môc tiªu cña c¸c m« h×nh x¸c suÊt lµ biÓu diÔn mèi quan hÖ b»ng sè. Gi¸ sö dông khi dù thÇu, tr­íc hÕt c«ng ty dù kiÕn chi phÝ cña m×nh céng thªm mét kho¶n l·i. NÕu c«ng ty muèn th¾ng thÇu b»ng ®­îc c«ng ty ph¶i ®­a ra gi¸ dù thÇu thÊp h¬n hoÆc b»ng chi phÝ vµ sÏ cã kh¶ n¨ng th¾ng thÇu 100%. Nh­ vËy nÕu s¾p xÕp gi¸ dù thÇu theo gi¸ t¨ng dÇn th× ë mét cùc (miÒn gi¸ thÊp) sÏ tån t¹i mét gÝa dù thÇu kh«ng cã kh¶ n¨ng th¾ng thÇu, gi÷a hai cùc nµy tån t¹i mét miÒn liªn tôc c¸c gi¸ dù thÇu cã s¾c suÊt t­¬ng øng cã kh¶ n¨ng th¾ng thÇu. Ph­¬ng ph¸p t×m mèi quan hÖ gi÷a gi¸ dù thÇu vµ kh¶ n¨ng giµnh th¾ng thÇu tuú thuéc vµo viÖc thu thËp vµ kü n¨ng xö lý c¸c sè liÖu lÞch sö sau ®©y: - Thu thËp c¸c sè liÖu vÒ gi¸ dù thÇu, c¸c hîp ®ång cña mét ®èi thñ A ®· tõng c¹nh tranh víi c«ng ty (n lÇn). - Chia gi¸ dù thÇu cña ®èi thñ cho chi phÝ dù thÇu cña c«ng ty trong tõng tr­êng hîp t­¬ng øng vµ c¸c sè ®ã t­¬ng ®­¬ng víi l·i cña ®èi thñ trªn dù to¸n chi phÝ cña c«ng ty (%). - Xem xÐt mét møc l·i X th× ®èi thñ ®· xuÊt hiÖn bao nhiªu lÇn (m lÇn) trong tæng sè c¸c lÇn c¹nh tranh (n lÇn). - Tû sè m/n = p% chÝnh lµ tÇn sè xuÊt hiÖn cña biÕn cè ngÉu nhiªn X. Trong tr­êng hîp nµy, nã chÝnh lµ x¸c suÊt cña biÖn cè X, nÕu X lµ møc l·i thÊp h¬n møc l·i cña c«ng ty th× tøc lµ cã m trong n lÇn (x¸c suÊt p%) ®èi thñ nªu gi¸ thÊp h¬n cña c«ng ty. C«ng ty sö dông kÕt qu¶ nµy nh»m ®¸nh b¹i ®èi thñ. Trong cuéc ®Êu thÇu s¾p tíi, gi¶ sö khi chÝnh s¸ch l·i cña ®èi thñ kh«ng thay ®æi vµ ta lËp ®­îc biÓu ®å x¸c suÊt ®¸nh b¹i ®èi thñ (kh¶ n¨ng th¾ng thÇu) víi møc l·i t­¬ng øng. X¸c suÊt ®¸nh b¹i ®èi thñ (%). 100 80 60 40 20 0 10 20 30 40 50 % l·i so víi chi phÝ dù thÇu BiÓu ®å 01: X¸c suÊt ®¸nh b¹i ®èi thñ. Khi ®· lËp ®­îc biÓu ®å trªn cho mét ®èi thñ cô thÓ th× còng cã thÓ lµm t­¬ng tù cho c¸c ®èi thñ kh¸c mµ doanh nghiÖp sÏ gÆp sau nµy. Theo qui ®Þnh, khi dù thÇu c«ng ty sÏ ph¶i c¹nh tranh Ýt nhÊt víi 2 ®èi thñ trë lªn ®Ó tr¶ lêi ®­îc c©u hái “kh¶ n¨ng th¾ng thÇu ®­îc bao nhiªu?”. c«ng ty cÇn tæ hîp x¸c suÊt ®¸nh b¹i c¸c ®èi thñ theo ph­¬ng thøc: X¸c suÊt th¾ng thÇu víi møc l·i. X¸c suÊt X¸c suÊt X¸c suÊt cho tr­íc trong cuéc c¹nh tranh = ®¸nh b¹i x ®¸nh b¹i x ®¸nh b¹i... Víi mét sè ®èi thñ ®· biÕt ®èi thñ A ®èi thñ B ®èi thñ C. §èi víi tr­êng hîp cã c¸c ®èi thñ ch­a biÕt còng tham dù thÇu th× cã thÓ tÝnh to¸n x¸c suÊt ®¸nh b¹i mét ®èi thñ mÉu b»ng c¸ch tæ hîp mäi gi¸ dù thÇu cña c¸c ®èi thñ ®· biÕt vµ coi ®©y lµ chÝnh s¸ch tham dù ®Êu thÇu trong qu¸ khø cña mét “nhµ thÇu mÉu” chø kh«ng ph¶i mét nhµ thÇu bÊt kú. Khi ®ã ®Ó tÝnh ®­îc x¸c suÊt giµnh ®­îc th¾ng lîi khi ph¶i c¹nh tranh víi mét sè l­îng cho tr­íc c¸c ®èi thñ ch­a biÕt ta dïng biÓu thøc sau: n X¸c suÊt chiÕn th¾ng n ®èi thñ ch­a biÕt víi møc l·i cho tr­íc = X¸c suÊt ®¸nh b¹i mét ®èi thñ mÉu Ph­¬ng ph¸p trªn ®©y cã thÓ vËn dông ngay t¹i c«ng ty víi mét sè ®èi thñ mµ c«ng ty th­êng hay gÆp khi dù thÇu nh­: VINACONEX, C«ng ty x©y dùng sè 4 (TCT Hµ Néi), Tæng c«ng ty Thµnh An... Ngoµi viÖc tÝnh tíi nh©n tè ®èi thñ c¹nh tranh trong khi tÝnh to¸n dù thÇu, c«ng ty còng nªn x©y dùng mét ®¬n gi¸ riªng vÒ xe m¸y thiÕt bÞ thi c«ng phï hîp víi n¨ng lùc hiÖn t¹i cña c«ng ty ®Ó cã thÓ chñ ®éng ®­a ra møc c¹nh tranh h¬n. KiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n­íc Trªn ®©y t«i ®· ®Ò suÊt mét sè biÖn ph¸p nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trong c«ng t¸c dù thÇu cña c«ng ty x©y dùng vµ trang trÝ néi thÊt B¹ch ®»ng mµ do c¸c nguyªn nh©n chñ quan tõ chÝnh b¶n th©n c«ng ty. Tuy thÕ, còng cßn cã mét sè nguyªn nh©n kh¸ch quan t¸c ®éng t¹o ra kh«ng Ýt khã kh¨n cho ho¹t ®éng dù thÇu cña c«ng ty mµ næi lªn lµ nh÷ng vÊn ®Ò vÒ qu¶n lý Nhµ n­íc trong ho¹t ®éng ®Êu thÇu. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn cu¶ c«ng ty nãi riªng vµ c¸c doanh nghiÖp x©y dùng nãi chung, t«i xin cã mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc nh­ sau: - CÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó xo¸ bá hiÖn t­îng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh trong ho¹t ®éng ®Êu thÇu nh­ hiÖn t­îng “®i ®ªm”, mãc ngoÆc, mua b¸n thÇu... ®ang kh¸ phæ biÕn vµ lµm ph¸ vì nguyªn t¾c b×nh ®¼ng vµ c«ng khai trong c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp x©y dùng th«ng qua ph­¬ng thøc ®Êu thÇu, g©y kh«ng Ýt thiÖt thßi cho c¸c doanh nghiÖp x©y dùng lµm ¨n ch©n chÝnh. - ViÖc ph©n chia ®Êu thÇu cho mét dù ¸n ®Æc biÖt vµ c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ c¸c c«ng tr×nh lín cã vèn ®Çu t­ trong n­íc cÇn hîp lý nh»m khai th¸c ®­îc tiÒm n¨ng trong n­íc, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp x©y dùng trong n­íc cã thÓ dù thÇu ®éc lËp. Thùc tr¹ng hiÖn nay cho thÊy trong c¸c dù ¸n nãi trªn, chñ yÕu sö dông t­ vÊn n­íc ngoµi vµ hä ®· lîi dông c¸c s¬ hë trong qui chÕ ®Êu thÇu ®Ó chia thµnh c¸c gãi thÇu qu¸ lín, ®ßi hái c¸c ®iÒu kiÖn dù thÇu cao vµ khã kh¨n, lµm cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam kh«ng thÓ tham gia hoÆc tham gia dù thÇu ®éc lËp ®­îc. - Nªn xo¸ bá viÖc cho phÐp chØ ®Þnh thÇu víi c¸c gãi thÇu cã gi¸ trÞ nhá d­íi 500 triÖu ®ång, chuyÓn sang h×nh thøc ®Êu thÇu ®èi víi c¸c gãi thÇu thuéc lo¹i nµy, ®ång thêi cÇn ®¬n gi¶n h¬n vÒ thñ tôc so víi c¸c dù ¸n lín. Bëi lÏ, c¸c dù ¸n víi qui m« nh­ trªn cã sè l­îng rÊt lín ë kh¾p c¸c ngµnh vµ ®Þa ph­¬ng, viÖc chuyÓn sang ®Êu thÇu sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp x©y dùng võa vµ nhá cã thªm c¬ héi nhËn c¸c c«ng tr×nh lµm ”gèi ®Çu” trong khi t×m kiÕm c«ng tr×nh lín, gi¶i quyÕt mét phÇn viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng vµ thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng, t¨ng thªm tÝch luü cho doanh nghiÖp. - C¶i tiÕn c¬ chÕ cÊp vèn vµ thanh to¸n vèn cho c¸c dù ¸n ®Çu t­ b»ng vèn Nhµ n­íc, v× hiÖn nay quyÕt ®Þnh ®Çu t­ c¸c nguån vèn Nhµ n­íc bÞ ph©n t¸n nh­ng l¹i ®­îc ph©n chia theo kÕ ho¹ch trong t×nh tr¹ng cung thÊp h¬n cÇu nhiÒu. §iÒu nµy dÉn ®Õn c¸c c¬ quan ®¹i diÖn lµm chñ ®Çu t­ trong c¸c dù ¸n cã nguån vèn Nhµ n­íc th­êng viÖn vµo khã kh¨n rãt vèn vµ phª duyÖt tõ cÊp trªn ®Ó thùc hiÖn kh«ng nghiªm tóc theo hîp ®ång. ViÖc øng vèn ban ®Çu vµ thanh to¸n vèn trong qu¸ tr×nh thi c«ng còng nh­ khi ®· hoµn thµnh bµn giao g©y lªn viÖc ø ®äng vèn l­u ®éng kÐo dµi t¹i c«ng tr×nh, lµm thiÖt h¹i kh«ng nh÷ng vÒ vËt chÊt mµ cßn g©y c¶n trë c¸c doanh nghiÖp thi c«ng c«ng tr×nh tham gia ®Êu thÇu c¸c c«ng tr×nh tiÕp theo. - Cã chÝnh s¸ch hç trî cho c¸c doanh nghiÖp x©y dùng trong viÖc ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ vµ trang bÞ xe m¸y thiÕt bÞ thi c«ng ®Ó n©ng cao n¨ng lùc thi c«ng x©y l¾p, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh khi dù thÇu. Cô thÓ: + Khi cho c¸c doanh nghiÖp x©y dùng vay vèn cÇn ®Þnh râ vèn vay dïng vµo môc ®Ých ®Çu t­ n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt víi vèn vay dïng vµo c¸c môc ®Ých kh¸c ®Ó cã chÝnh s¸ch l·i vay ­u ®·i h¬n cho viÖc ®Çu t­. + T¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn thÞ tr­êng mua b¸n thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng theo h×nh thøc tÝn dông thuª mua cho phÐp c¸c doanh nghiÖp x©y dùng cã qui m« vèn nhá cã c¬ héi ®Ó ®Çu t­ thªm thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt. KÕt luËn § Êu thÇu nãi chung vµ ®Êu thÇu x©y l¾p nãi riªng lµ mét ho¹t ®éng vÉn cßn míi ë n­íc ta, viÖc ¸p dông ph­¬ng thøc nµy trªn c¶ ph­¬ng tiÖn qu¶n lý Nhµ n­íc còng nh­ ë d­íi gãc ®é c¸c chñ ®Çu t­ vµ c¸c doanh nghiÖp ®Òu ®ßi hái ph¶i cã sù thÝch øng dÇn míi mong ®¹t hiÖu qu¶ nh­ mong muèn.Tuy nhiªn, do viÖc tham dù ®Êu thÇu x©y l¾p cã vÞ trÝ quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt - Kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp x©y dùng, quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña c¸c ®¬n vÞ nµy trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nªn viÖc coi träng vµ kh«ng ngõng n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ho¹t ®éng dù thÇu cña m×nh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y dùng cã ý nghÜa thùc tiÔn rÊt lín. Trªn c¬ së nhõng vÊn ®Ò lý luËn vÒ ®Êu thÇu, sau qu¸ tr×nh xem xÐt c«ng t¸c dù thÇu t¹i c«ng ty x©y dùng vµ trang trÝ néi thÊt B¹ch ®»ng, bµi viÕt ®· ph©n tÝch vµ ®ãng gãp mét sè biÖn ph¸p cïng c¸c kiÕn nghÞ ®Ó nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c dù thÇu t¹i c«ng ty víi môc ®Ých n©ng cao kh¶ n¨ng tróng thÇu tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. T«i mong r»ng nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña m×nh ®­îc xem xÐt vµ ghi nhËn ë c«ng ty v× ®ã chÝnh lµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng thùc tiÔn ®Çu tiªn sau nh÷ng n¨m häc tËp trªn ghÕ nhµ tr­êng. §ång thêi còng hi väng víi nh÷ng lç lùc vµ kh¶ n¨ng cña m×nh, c«ng ty sÏ kh«ng ngõng kh¼ng ®Þnh vai trß chØ ®¹o cña mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc, ®ãng gãp vµo c«ng cuéc ®æi míi - c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta./. môc lôc Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh “Kinh tÕ vµ kinh doanh x©y dùng” - TS. Lª C«ng Hoa (Chñ Biªn) - §¹i häc KTQD. Gi¸o tr×nh “Kinh tÕ qu¶n trÞ kinh doanh x©y dùng” - GS.TS NguyÔn V¨n Chän - NXB Khoa häc kü thuËt - 1996. Quy chÕ ®Êu thÇu (Ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 43/CP ngµy 16/07/1996 cña ChÝnh phñ). §iÒu lÖ qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng c¬ b¶n (Ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 43/CP ngµy 16/07/1996 cña ChÝnh phñ). Quy chÕ ®Êu thÇu (Ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 88/CP ngµy 01/09/1999 cña ChÝnh phñ). §iÒu lÖ qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n (Ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 52/CP ngµy 01/09/1999 cña ChÝnh phñ). §Þnh møc dù to¸n (Ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh sè 1242/1998 Q§ - BXD - 25/11/1998 cña Bé x©y dùng) §Þnh møc kü thuËt vµ c«ng t¸c dù to¸n x©y dùng - NguyÔn Tµi C¶nh, §Æng Nghiªm ChÝnh - NXB Giao th«ng vËn t¶i - 1998. Thêi b¸o kinh tÕ. T¹p chÝ x©y dùng. NhËn xÐt cña c¬ quan thùc tËp NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn