LỜI NÓI ĐẦU
Thương mại quốc tế (TMQT) đóng một vai trò rất quan trọng vào sự thành công của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Ngày nay không có một quốc gia nào có thể thực hiện một chính sách đóng cửa mà vẫn phồn vinh được. Trong bối cảnh đó TMQ`T đóng vai trò mũi nhọn thúc đẩy nền kinh tế trong nước hội nhập với nền kinh tế thế giới đặc biệt là hoạt động xuất khẩu. Chỉ thông qua hoạt động chúng ta mới có thể phát huy hết lợi thế so sánh của mình, tăng nguồn thu ngoại tệ cho đất nước, đồng thời mở rộng giao lưu văn hoá, xã hội, có cơ hội tiếp xúc và học hỏi kinh nghiệm khoa học kỹ thuật của các nước trên thế giới.
Trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam thì mặt hàng nông sản đã và đang tạo ra nhiều công ăn việc làm, tận dụng lợi thế so sánh một cách có hiệu quả. Hiện nay sau lúa gạo, cà phê là mặt hàng xuất khẩu chủ lực đứng thứ hai của Việt Nam, mỗi năm đem lại cho đất nước 19 - 20% tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu.
Công ty xuất nhập khẩu (XNK) INTIMEX là một công ty XNK tổng hợp. Những năm trước đây công ty chủ yếu là nhập khẩu. Nhưng hiện nay công ty đang chuyển dần từ nhập siêu sang xuất siêu. Trong các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của công ty thì cà phê là mặt hàng xuất khẩu chủ lực. Tuy mới tham gia xuất khẩu cà phê từ năm 1997, song cà phê đã dần dần khẳng định được vị trí của mình trong các mặt hàng xuất khẩu của công ty. Năm 1999 giá trị kim ngạch xuất khẩu (KNXK) cà phê mới là 3.546.698USD chiếm 6,5% tổng KNXK thì đến năm 2001 giá trị KNXK cà phê đã là 27.203.293USD chiếm 52,1% tổng KNXK của công ty và đến năm 2002 giá trị kim ngạch xuất khẩu là 37.654.028 USD chiếm 56,21%tổng kim ngạch xuất khẩu. Đây là một thành quả mà công ty đã đạt được. Tuy nhiên trong tình hình khó khăn hiện nay, cà phê biến động thất thường giá cả không ổn định, hoạt động xuất khẩu cà phê đã đạt được những thành quả cao song vẫn còn tồn tại những yếu kém : nghiên cứu thị trường còn kém, hoạt động thu mua chưa tốt, thiếu vốn lượng thông tin không đầy đủ kịp thời. Vì vậy mà sau một thời gian thực tập tại công ty XNK INTIMEX. Tôi đã lựa chọn đề tài: “ Một số giải pháp thúc đẩy xuất khẩu cà phê tại công ty XNK INTIMEX” làm luận văn tốt nghiệp. Với mục đích là nghiên cứu thực trạng cũng như đưa ra những giải pháp nhằm thúc đẩy xuất khẩu cà phê tại công ty INTIMEX.
Luận văn của tôi gồm các phần :
Chương I : Lý luận chung về hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp
Chương II : Thực trạng xuất khẩu cà phê tại công ty XNK INTIMEX
Chương III : Một số giải pháp thúc đẩy xuất khẩu cà phê tại công ty XNK INTIMEX
85 trang |
Chia sẻ: thanhnguyen | Lượt xem: 1698 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Một số giải pháp thúc đẩy xuất khẩu cà phê tại công ty xuất nhập khẩu INTIMEX, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ị hiếu, thói quen tiêu dùng của các nước đó, để có thể đáp ứng một cách tốt nhất. Ngoài ra công ty còn có quan hệ với các Bộ, ngành liên quan cũng như các bạn hàng truyền thống, đây cũng là một nơi cung cấp thông tin cần thiết cho công ty trong việc tìm kiếm thông tin từ khách hàng như tổ chức cho đoàn đi khảo sát ở các thị trường nước ngoài để tìm kiếm thông tin.
Đối với công tác nghiên cứu thị trường đầu vào, công ty vẫn chưa có sự quan tâm thích đáng, chủ yếu dựa vào các kinh nghiệm từ những năm trước. Vì thế mà không nắm bắt được các thông tin kịp thời về thị trường cũng như người cung ứng nguồn hàng cho công ty. Chưa thiết lập được quan hệ chặt chẽ giữa công ty với nhà cung ứng, đội ngũ thu thập thông tin chưa có kinh nghiệm.
Hiện nay công ty chưa có phòng marketing riêng vì thế công tác nghiên cứu thị trường chủ yếu là do phòng kinh tế tổng hợp đảm nhiệm. Do đó mà trình độ cũng như kinh nghiệm còn hạn chế, còn bỏ xót nhiều thông tin, quá trình xử lý thông tin lâu, không kịp thời, độ tin cậy cũng như chất lượng thông tin còn thấp. Vô hình chung đã làm cho công tác nghiên cứu thị trường đạt kết quả không cao.
6.Hoạt động marketing.
ª Chính sách sản phẩm:
Đối với mặt hàng cà phê công ty chủ trương mở rộng danh mục hàng hoá kinh doanh để tăng tính năng động, tự chủ như: cà phê nhân, cà phê sau sơ chế, cà phê tan, cà phê bột...Nhìn chung cà phê xuất khẩu của công ty đều được xuất dưới dạng thô hoặc mới chỉ thông qua sơ chế với công cụ thô sơ lạc hậu và bằng các biện pháp thủ công là chủ yếu, vì thế nên giá xuất khẩu của công ty còn thấp hơn nhiều so với giá Việt Nam và thế giới.
ªChính sách giá:
Đối với hàng hoá xuất khẩu của nước ta nói chung và cà phê nói riêng khi tham gia vào thị trường thế giới đều phải chấp nhận giá của thị trường thế giới. Vì vậy mà giá cà phê của INTIMEX cũng do thị trường thế giới quyết định chủ yếu dựa vào giá giao dịch tại Lon don và New York. Giá của công ty được chấp nhận hàng ngày thông qua mạng Internet và các dự báo của các chuyên gia. Giá bán của công ty thường là FOB tại cảng đi như : FOB Hải Phòng, FOB Vũng Tàu..
ªChính sách phân phối:
INTIMEX là một doanh nghiệp thương mại. Vì vậy nó là một phần tử trong kênh phân phối từ người sản xuất đến người tiêu dùng. Đối với mặt hàng cà phê thì công ty bán buôn là chủ yếu, được thu gom từ các doanh nghiệp cung ứng ở các tỉnh như Đăk lak, Lâm Đồng, Đồng Nai...Sau đó công ty bán lại cho các trung gian nước ngoài thông qua hình thức mua đứt, bán đoạn. Như vậy công ty ít có điều kiện tiếp xúc với người sản xuất cũng như người tiêu dùng. INTIMEX vẫn chưa có điều kiện để mở các văn phòng đại diện, chi nhánh, đại lý ở nước ngoài.
ªChính sách xúc tiến, quảng cáo:
Chủ yếu là qua các phương tiện đài, báo, internet... hiện nay quảng cáo qua Internet là chủ yếu bằng cách xây dựng trang Web, hình thức này vừa rẻ lại vừa đạt hiệu quả cao.
7.Tổ chức thu mua và tạo nguồn hàng cà phê xuất khẩu
INTIMEX là một công ty XNK do đó mà xuất khẩu là một trong những hoạt động chủ yếu của công ty trong đó có xuất khẩu cà phê. Công ty đóng vai trò là người trung gian liên kết giữa người sản xuất trong nước với khách hàng nứơc ngoài. Do đó mà hoạt động xuất khẩu của công ty coá hai bộ phận liên quan chặt chẽ với nhau đó là thị trường thu mua và thị trường tiêu thụ.
Thị trường đầu ra hay thị trường xuất khẩu nó liên quan đến sự tồn tại hay phát triển của mặt hàng xuất khẩu nói riêng cũng như mặt hàng cà phê nói chung. Ngược lại với thị trường đầu ra đó là thị trường đầu vào nó liên quan đến việc thu mua cà phê, nó quyết định đến chất lưọng, khối lượng càphê xuất khẩu. Thu mua không phải là nhiệm vụ hàng đầu song nó lại có ý nghĩa vô cùng quan trọng tới việc cung cấp hàng cho xuất khẩu. Thành công của công ty là biết kết hợp chặt chẽ giữa hai khâu này để tạo thị trường phát triển mở rộng nguồn cung ứng.
Thị trường thu mua của công ty bao gồm các yếu tố : mặt hàng thu mua, phương pháp thu mua, các vùng thu mua chủ yếu, các cơ sở thu mua và chế biến chính của công ty cũng như giá cả và lực lượng thu mua cà phê.
-Về mặt hàng thu mua : Công ty INTIMEX chủ yếu thu mua cà phê nhân Robusta và cà phê chè Arabica nhưng lượng cà phê vối chiếm chủ yếu , tuy cà phê chè trong những năm gần đây lượng xuất khẩu có tăng nhưng với số lượng không đáng kể nên việc thu mua cà phê chè cũng còn một số hạn chế, một phần cũng do cà phê chè ở Việt Nam trồng ít, nên việc thu mua loại cà phê này cũng gặp rất nhiều khó khăn.
- Về phương pháp thu mua : Hầu hết việc thu mua cà phê hiện nay của công ty INTIMEX là thông qua các đầu nậu trung gian tại các tỉnh ở vùng có nguyên liệu (như Gia Lai, Daklak, Lâm Đồng, Đồng Nai...)những đầu nậu này được gọi là các kho hàng. Những kho hàng này sẽ đứng ra tổ chức thu mua từ người nông dân khi hạt cà phê còn đang ở dạng quả tươi (mua xô), sau đó chế ra thành phẩm xuất khẩu (nghĩa là đủ tiêu chuẩn theo tiêu chuẩn Việt Nam). Hàng sau khi được thu mua từ những kho hàng sẽ được đưa về kho của công ty tại thành phố Hồ Chí Minh hoặc thuê kho tại thành phố Hồ Chí Minh để chờ xuất khẩu.
- Các vùng thu mua cà phê xuất khẩu chủ yếu của công ty INTIMEX là: Khu vực Tây Nguyên như Gia Lai, Daklak, Kon tum và một số tỉnh miền núi phía bắc như: Yên Bái, Lạng Sơn, Sơn La...Trong đó khu vực Tây nguyên là chủ yếu, bởi vì đây là vùng trồng cà phê vối có chất lượng tốt, sản lượng hàng năm tăng cao.
Vấn đề đáng quan tâm hiện nay đó là chi phí thu mua ngày càng cao. Nguyên nhân chủ yếu là do tình trạng tranh mua, tranh bán những người làm công tác thu mua cà phê dặt giá với người trồng cà phê thì thấp nhưng giá mà công ty thu mua lại cao.Hơn nữa còn xảy ra tình trạng tranh với các công ty khác để tranh mua cà phê. Tình trạng này đã làm cho công ty phải mua đắt bán rẻ tạo ra cầu giả tạo ở thị trường thu mua làm cho thị trưòng thu mua thì khan hiếm hàng, trong khi đó ở thị trường xuất khẩu lại ế, thừa.
Trước thực tế này để có đủ nguồn thu cả về số lượng và chất lượng công ty đã xay dựng hệ thống kênh thu mua hiệu quả, công tác thu mua hợp lý, xây chân hàng cung cấp cà phê nhân cho công ty một hợp lý trên cả ba miền Bắc, Trung, Nam và Tây nguyên. Xây dựng phương thức làm ăn lâu dài với phương thức mua đứt bán đoạn.
8.Vốn kinh doanh cà phê
Để được mục tiêu là tăng trưởng cà phê xuất khẩu thì vấn đề quan trọng là phải có đủ vốn. Nếu doanh nghiệp có vốn lớn sẽ tạo ra rất nhiều thuạn lợi cho việc kinh doanh cà phê. Hiện nay công ty INTIMEX đã sử dụng 35% tổng số vốn kinh doanh của mình để phục vụ cho việc sản xuất và xuất khẩu cà phê. Với 35% tổng số vố kinh doanh ttương dương với gần 105 tỷ đồng. Đây là một số vốn không nhỏ so với tổng vốn kinh doanh của công ty, song nó cũng chưa đáp ứng đủ nhu cầu về sản xuất và xuất khẩu cà phê của công ty. Trong tương lai công ty sẽ phải tìm ra biện pháp thích hợp để tạo ra nhiều vốn hơn nữa phục vụ cho việc xuất cà phê như: vay của cán bộ công nhân viên trong công ty, vay ngân hàng...
III. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THU ĐƯỢC
1. Những thành tựu đạt được
1.1. Kim ngạch xuất khẩu.
Công ty INTIMEX mới tham gia vao hoạt động xuất khẩu cà phê từ năm 1997, cho đến nay công ty mới có hơn 6 năm hoạt động nhưng cũng đã đạt được những thành tựu đáng kể.
Thông qua hoạt động xuất khẩu cà phê, hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty đã không ngừng phat triển, thu được nhiều lợi nhuận, cải thiện đời sống cán bộ công nhân viên trong công ty. Tham gia vào xuất khẩu cà phê từ năm 1997, nhưng công ty mới thực sự hoạt động xuất khẩu cà phê từ năm 1999 kể từ đó kim ngạch xuất khẩu của công ty không ngừng tăng lên.
-Năm 1999 kim ngạch xuất khẩu cà phê của công ty đạt 3.254.698 USD chiếm 6,5% tổng kim ngạch xuất khẩu, do mới tham gia xuất khẩu nên kim ngạch xuất khẩu của công ty vẫn còn khiêm tốn, song đây mới là bước đầu trong hoạt động kinh doanh cà phê của công ty.
-Năm 2000 kim ngạch xuất khẩu cà phê của công ty đã lên tới 29.716.374 USD chiếm 59% tổng kim ngạch xuất khẩut đây là bước nhảy vọt trong hoạt động xuất khẩu cà phê của công ty và cũng là bước khởi đầu thành công.Chỉ sau có một năm kim ngạch xuất khẩu của công ty đã tăng : 26.461.676 (tăng 813,03%) . Đây là năm mà ngành cà phê đang gặp rất nhiều khó khăn, do tình hình biến động của giá cà phê trên thị trường thế giới giảm mạnh. Song công ty lại đạt được những kết quả đáng mừng kim ngạch xuất khẩu tăng một cách đột biến. Điều đó cho thấy cà phê của công ty đã có chỗ đứng trên thị trường thế giới, khẳng định vai trò mặt hàng xuất khẩu chủ lực của công ty.
-Năm 2001 kim ngạch xuất khẩu cà phê của công ty có giảm chút ít nhưng vẫn đạt 27.203.293 USD chiếm 51,77% tổng kim ngạch xuất khẩu. Về giá trị kim ngạch thì giảm nhưng sản lượng thì lại tăng từ 46.657 tấn năm 2000 lên 68.014 tấn năm 2001. Có hiện tượng này là do giá cà phê thế giới giảm liên tục đẫn đến giá trị xuất khẩu giảm mặc dù sản lượng tăng. Tuy nhiên đây là tình trạng chung của toàn ngành cà phê còn đối với công ty thì năm nay không phải là năm gặt hái được nhiều thành công song công ty vẫn phần nào ổn định được thì trường xuất cung như kim ngạch đó cũng là một thắng lợi lớn đối với một công ty mới tham gia xuất khẩu cà phê như INTIMEX.
-Năm 2002: Đây là năm hoạt động xuất khẩu của công ty có thể coi là thành công, công ty xuất được 85.433 tấn nhưng kim ngạch đạt tới 37.654.028 USD. Sở dĩ đạt được thành công như vậy là do diễn biến cà phê trên thị trường thế giới trong năm này đã có chiều hưóng có lợi cho ta, hơn nữa sau 5 năm thực hiện xuất khẩu cà phê công ty cũng đã tạo dựng được uy tín cũng như tên tuổi của mình trên thị trường quốc tế. Kết quả này sẽ giúp cho công ty tạo ra được nhiều cơ hội mới.
1.2.Thị trường xuất khẩu
Trong những năm đầu khi mới tham gia xuất khẩu cà phê công ty mới chỉ xuất sang một số thị trường mà chủ yếu là ở Châu á như Singapore, Malaysia, Thái Lan.... đây là những thị trường trung gian, nên giá trị lợi nhuận thu được từ hoạt động xuất khẩu cà phê là không đáng kể. Chỉ sau khoảng 6 năm hoạt động công ty đã mở rộng thì trường xuất khẩu của mình sang hơn 30 nước trên thế giới, giảm bớt lượng cà phê xuất khẩu qua các trung gian như Singapore. Năm 2000 công ty mới chỉ xuất sang 12 nước trong đó Singapore là nước nhập khẩu nhiều nhất nhưng nước này lại là thị trường trung gian nên lợi nhuận thu được là không đáng kể.
Hiện nay công ty đã xuất sang hơn 30 nước trên thế giới cả Châu á, châu ÂU, Mỹ ... thị trường chủ yếu của INTIMEX là Châu Âu, Mỹ đây là những thị trường đầy tiềm năng có nhu cầu têu dung cà phê lớn nhất thế giới. Đó là những thành quả mà công ty đã đạt được bằng những nỗ lực cuả chính mình.
2.Những hạn chế cần khắc phục
2.1.Công tác nghiên cứu thị trường
Công tác nghiên cứu thị trường cảu công ty còn kém hiệu quả, họ thường sử dụng các chính sách phản ứng lại khách hàng, chứ không chủ động nghiên cứu thị trường. Thụ động trong việc tiếp cận thông tin, chưa thấy rõ được tầm quan trọng của công tác nghiên cứu thị trường. Các thông tin công ty thu thập chủ yếu là các thông tin thứ cấp nên chất lượng thông tin không cao.
Công ty hiện nay chưa có phòng marketing riêng vì thế nên các hoạt động nghiên cứu thị trường chưa được chú trọng thích đáng, còn bỏ xót nhiều thông tin, quá trình xử lý thông tin lâu, thiếu chính xác...
2.2.Công tác thu mua
Thu mua là khâu quan trọng nó quyết định đầu vào của việc xuất khẩu cà phê. Nếu tổ chức công tác thu mua không tốt sẽ dẫn đến công ty không mua được hàng, hoặc mua được nhưng với giá cao sẽ dẫn tới tăng chi phí, giảm lợi nhuận hoặc thua lỗ. Việc tổ chức thu mua không tốt sẽ dẫn đên nguồn hàng không ổn định, chất lượng có thể không tốt dẫn đến giảm uy tín của doanh nghiệp.
Nâng cao hiệu quả của công tác thu mua cà phê xuất khẩu sẽ rút ngắn thời gian thu mua, giảm thiểu công tác thu mua để tăng lợi nhuận cho công ty tăng tính ổn định cho việc kinh doanh mặt hàng cà phê là vấn đề cần giải quýêt.
Hiện nay công tác thu mua của công ty vẫn còn nhiều bất cập : việc thu mua còn lộn xộn vẫn xảy ra tình trạng tranh mua, tranh bán, chi phí thu mu còn cao, phương pháp thu mua còn lạc hậu chưa phát huy được hết hiệu quả của khoa học công nghệ, lực lưọng thu mua chưa phát huy được hết hiệu quả đáng có. Về chất lưọng cà phê thu mua nói chung là tốt, tuy nhiên khâu sơ chế sau do những hộ nông dân tự làm, nên các phưong pháp sơ chế vẫn còn lạc hậu thô sơ vì thế mà chất lượng cà phê không ổn định: sản phẩm không đẹp, còn lẫn hạt xanh, hạt đen, hạt vỡ nên bị khách hàng chê.
2.3. Công tác tiếp thị quảng cáo và xúc tiến thương mại
Hiện nay công tác tiếp thị, quảng cáo và xúc tiến thương mại của công ty còn được tiến hành rất rời rạc. Công ty mới chỉ thực hiện quảng cáo qua internet là chủ yếu
Công ty hầu như chưa có các chương trình quảng cáo như mở hội chợ thương mại qua báo, đài, TV
Chưa thường xuyên có những chương trình khuyến mại đặc biệt như: Khách hàng mua nhiều thì giảm giá, có mức giá ưu đãi đối với những khách hàng thường xuyên phải quen thuộc
2.4.Xây dựng kênh phân phối
Hiện nay công ty vẫn chủ yếu là phân phối qua trung gian, chưa xây dựng được kênh phân phối trực tiếp đến người tiêu dùng cuối cùng. Nên lợi nhuận thu được không cao INTIMEX vẫn chưa có điều kiện để mở các văn phòng đại diện, chi nhánh, đại lý của công ty ở nước ngoài vì thế mà việc thu thập thông tin cũng như phản hồi những nhu cầu và mong muốn của khách hàng còn kém hiệu quả.
2.5.Chất lượng và chế biến và phê xuất khẩu của công ty.
*Về chất lượng: Cà phê xuất khẩu của công ty chủ yếu còn ở dạng thô, hoặc chỉ qua sơ chế vì thế chất lượng cà phê xuất khẩu còn thấp, sản phẩm cà phê còn đơn điệu. Mặt khác cà phê xuất khẩu của công ty chủ yếu đựơc thu gom từ các hộ trồng cà phê nên chỉ dùng các biện pháp thủ công là chủ yếu, vì thế chất lượng cà phê xuất khẩu còn thấp.
*Về chế biến: Công ty mới đang xúc tiến xây dựng nhà máy chế biến theo phương pháp chế biến ướt. Nhưng công trình vẫn chưa được đưa vào sử dụng, vì thế cà phê sau khi thu gom về thường là xuất ngay, không qua chế biến vì vậy chất lượng thấp, giá rẻ. Các dây truyền công nghệ đã được sử dụng đều lạc hậu nên công xuất không cao ảnh hưởng tới chất lượng của cà phê cũng như không đảm bảo đúng thời gian giao hàng.
2.6.Vốn thu mua
INTIMEX là một doanh nghiệp nhà nước nên được nhà nước giao vốn, cơ cấu vốn của công ty cũng chưa được hợp lý, phần vốn lưu động còn quá thấp không đảm bảo được việc thu mua được tiến hành một cách thuận loại. Một trong những khó khăn lớn nhất của công ty đó là vấn đề thiếu vốn. Mặc dù đã dự báo được giá cà phê trong thời gian tới sẽ tăng, song công ty cũng không có đủ vốn để thu mua, dự trữ, chờ giá lên cao sẽ bán. Đó là một vấn đề nan giải mà hầu hết các doanh nghiệp tham gia xuất khẩu cà phê đều gặp phải. Thực tế cho thấy cà phê là một mặt hàng không ổn định giá cả lên xuống thất thưòng có lúc là 600 USD/tấn nhưng cũng có lúc lại tăng đột biến lên tới 4000 USD/tấn vì thế mà công ty cần phải huy động vốn một cách có hiệu quả, để cho quá trình thu mua được tiến hàn thuận lợi .
2.7.Tính thời vụ
Do cà phê là cây công nghiệp dài ngày nên có tính thời vụ cao, không phải trong 2 đến 3 tháng mà có thể thu hoạch được ngay. Vì thế nếu muốn có nguồn hàng cung cấp ổn định thì công ty phải có đủ vốn để có thể thu gom được nguồn hàng dự trữ, đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong mọi nơi, mọi lúc. Chính tính thời vụ đã gây ra nhiều khó khăn trong việc xuất khẩu cà phê của công ty như: Thời gian thu gom bị dồn dập, phải có vốn lớn, có sự hiểu biết về thị trường cung ứng...
2.8.Công tác điều hành xuất khẩu
Đây là một căn bệnh nan y của toàn ngành cà phê Việt Nam, sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị xuất khẩu cà phê, tình trạng tranh mua, tranh bán vẫn liên tiếp xảy ra. Thực tế trong thời gian vừa qua trong hoạt động xuất khẩu cà phê của công ty vẫn còn nhiều bất cập, khi có một khách hàng mua thì có hơn mười khách hàng mời chào, vô hình chung đã kéo gía cà phê xuất khẩu của chúng ta xuống so với mức giá chung của thế giới rất nhiều có lúc khoảng chênh lệch đã lên tới 150 - 200 USD/tấn. Đây là điều rất bất lợi cho việc xuất khẩu cà phê. Công tác thu mua thì lộn xộn nên công ty phải thu mua cà phê với giá đắt nhưng lại xuất khẩu với giá rẻ. Đây là vấn đề mà INTIMEX cũng như toàn ngành cà phê cần có biện pháp khắc phục.
2.9. Trình độ nghiệp vụ kinh doanh xuất khẩu của đội ngũ cán bộ trong công ty
Trình độ nghiệp vụ kinh doanh xuất khẩu của đội ngũ cán bộ trong công ty vẫn còn nhiều hạn chế, vẫn có nhiều cán bộ trình độ chuyên môn, ngoại ngữ chưa đáp ứng được nhu cầu.
Có những cán bộ đã được đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ song do mỗi thời mỗi khác, nếu chúng ta không nắm bắt kịp thời thì hậu quả khó lường trước được. Hơn nữa, xu thế chung của Việt Nam hiện nay coi trọng bằng cấp, nên có rất nhiều những nhân viên có bằng cấp nhưng trình độ không đáp ứng được những đòi hỏi của xã hội hiện nay.
CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY XUẤT KHẨU CÀ PHÊ TẠI CÔNG TY XNK INTIMEX
I.MỘT SỐ GIẢI PHÁP VỀ PHÍA CÔNG TY
1.Tăng cường nghiên cứu, tìm kiếm đối tác kinh doanh
1.1.Nghiên cứu thị trường
Ngày nay công tác nghiên cứu thị trường là không thể thiếu được với bất kỳ một doanh nghiệp kinh doanh nào. Nghiên cứu thị trường tốt sẽ giúp cho công ty có nhiều cơ hội mới trong hoạt đông kinh doanh của mình.
Nghiên cứu thị trường đòi hỏi công ty phải có sự cọ sát nhiều hơn với thị trường, để có thể nắm bắt được những thông tin cần thiết của thi trường, đặc biệt là thông tin của đối thủ cạnh tranh, nhu cầu, thị hiếu của khách hàng về mẫu mã, chủng loại, chất lượng, gía cả sản phẩm trên thị trường. Công tác nghiên cứu thị trường của công ty vẫn còn được tiến hành rời rạc và hiệu quả chưa cao. Vì thế mà công ty cần đẩy mạnh công tác nghiên cứu thị để có thể đưa ra những đối sách phù hợp.
Công ty phải không ngừng dự đoán, dự báo thị trường, tiếp cận với các khách hàng để khảo giá, phân tích, đánh giá thị trường đúng đắn nhằm giữ tính ổn định. Muốn vậy công ty phải có đội ngũ những người làm công tác nghiên cứu thị trường phải có khả năng, kiến thức chuyên môn để phân tích chính xác tình hình biến động thị trường.
Việc hoạch định sản xuất kinh doanh của công ty còn chủ yếu dưạ vào căn cứ kinh nghiệm cuả năm trước, căn cứ vào hợp đồng xuất khẩu đã ký và khả năng thu mua hàng xuất khẩu của công ty, chứ chưa căn cứ vào tình hình nghiên cứu thị trường.
Muốn có các thông tin nghiên cứu kịp thời, chính xác đòi hỏi phải có bộ phận chuyên môn có trình độ, công ty nên thành lập một phòng về thị trường tách biệt để thuận tiện cho việc thu thập và sử lý thông tin.
Xác định nhu cầu dựa vào những dự đoán biến động nhu cầu hàng hoá trên thị trường thế giới. Cần tìm hiểu các vấn đề :
-Xác định tiềm năng của thị trường, các mặt hàng cần bán thông qua số liệu thống kê.
-Xác định yêu cầu về mặt hàng : phẩm chất, quý cách, mẫu mã, tiêu chuẩn kỹ thuật, phương thức bán như thế nào ...
Từ đó xây dựng các kênh phân phối, chính sách về quảng cáo xúc tiến cho phù hợp .
Xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến dung lưọng thị trường như sự biến đỏi tình hình thế giới, tính thời vụ sản xuất, lưu thông, phân phối hàng hoá, khoa học công nghệ, chính sách của nhà nước, thị hiếu, tập quán của người tiêu dùng, các hàng hoá thay thế...
Nghiên cứu chính sách ngoại thương của nước mà công ty sẽ xuất khẩu
Sử lý các thông tin kịp thời, thông tin phải luôn cập nhật, để làm được điều đó phải có đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn giỏi, trình độ ngoại ngữ thành thạo để tạo mối quan hệ gần gũi với khách hàng, luôn lắng nghe ý kiến đóng góp của khách hàng, tự kiểm tra bản thân và không ngừng học hỏi nâng cao kiến thức có như vậy công tác nghiên cứu thị trường mới đạt hiệu quả cao .
1.2.Xác định đúng thị trường mục tiêu
Xác định đúng thị trường mục tiêu là công tác rất quang trọng không những đối với những doanh nghiệp đang kinh doanh mà còn rất quan trọng đối với những doanh nghiệp bắt đầu kinh doanh, để khai thác những cơ hội thị trường hấp dẫn.
Xác định thị trường mục tiêu là quá trình từ phân tích đến chi tiết nhằm xác định nhóm khách hàng mới với những nhu cầu cụ thể về sản phẩm và cách thức thoả mãn của họ. Xác định thị trường mục tiêu giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí, kinh doanh đạt hiệu quả cao nhất ... Căn cứ vào thực trạng hoạt động xuất khẩu cà phê của công ty, cũng như khả năng đáp ứng của mình trong thời gian tới thị trường mục tiêu của công ty là ASEAN, EU, Mỹ và đặc biệt là những thị trường gần và đầy tiềm năng như Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản.
*Thị trường Châu Á
Thị trường Châu Á là khu vực thị trường gần về địa lý, tương đồng về phong tục tập quán. Trong đối sách kinh tế đối ngoại của Việt Nam định hướng phù hợp sẽ là hưóng ngoại, trước hết là vào khu vực Châu á kết chặt hưóng nội, nhằm thoả mãn nhu cầu tiêu dùng cá nhân nhân đòi hỏi phát triển cơ cấu đồng bộ, vững chắc. Trong những năm gần đây công ty luôn giữ mối quan hệ làm ăn lâu dài và tưong đối ổn định với các nước trong khu vực như Trung Quốc chuyên nhập khẩu các mặt hàng nông sản như gạo, cà phê, là một thị trường có dân số đông nhất thế giới nên nhu cầu lớn hơn nữa ta giáp với Trung Quốc nên chi phí vận chuyển thấp.
1.3.Tìm kiếm đối tác
Ngoài việc duy trì mối quan hệ với các thị trường truyền thống, bạn hàng truyền thống công ty cũng phải luôn quan tâm tới việc tìm kiếm các bạn hàng mới, thị trường mới. Bởi vì, hôm nay đó là những thị trường mới, bạn hàng mới thì ngày mai nó sẽ trở thành những thị trường và bạn hàng quen thuộc.
Trước hết để tìm kiếm được những đối tác mới, có tiềm năng lớn công ty phải thực hiện tốt việc nghiên cứu thị trường. Bởi vì chỉ có việc thông qua việc nghiên cứu thị trường công ty mới có thể tìm ra được mục tiêu cần đáp ứng cũng như những nhu cầu và mong muốn của họ để có thể đáp ứng một cách tốt nhất
Thông qua các bạn hàng truyền thống công ty có thể mở thêm các mối quan hệ bạn hàng mới với những thị trường và bạn hàng mới.
2.Nâng cao hiệu quả công tác thu mua tạo nguồn xuất khẩu
Công tác thu mua tạo nguồn xuất khẩu là yếu tố quan trọng, nó quyết định trực tiếp đến hoạt động xuất khẩu. Nếu công tác thu mua tạo nguồn xuất khẩu thực hiện không tốt sẽ ảnh hưỏng tới việc xuất khẩu của công ty, gây ách tắc cho công tác xuất khẩu cũng như gây ra hiện tượng tranh mua, tranh bán khi giá cà phê lên cao mà chất lượng cà phê cũng bị ảnh hưởng do không kiểm soát được nguồn cung ứng cà phê cho công ty. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác thu mua tạo nguồn xuất khẩu INTIMEX đã có rất nhiều cố gắng trong khâu này, tuy nhiên vẫn chưa đạt được hiệu quả cao vì thế mà việc đề ra các biện pháp thích hợp cho quá trình thu mua tạo nguồn xuất khẩu là thực sự cần thiết.
-Biện pháp thuộc kênh thu mua:
INTIMEX nên lựa chọn kênh thu mua, người mua và quản lý như thế nào cho phù hợp. Hiện nay INTIMEX chủ yếu thu mua thông qua các đầu nậu trung gian tại các tỉnh có vùng nguyên liệu, như Daklak, Gia Lai, Lâm Đồng, Đồng Nai...nên việc lựa chọn người thu mua có năng lực uy tín là điều cần thiết. Những nhà thu mua chủ yếu là thiếu vốn nên công ty thường phải cung cấp vốn cho họ để quá trình thu mua được tốt hơn, nhưng cũng không ít trường hợp người thu gom cà phê lợi dụng vốn của công ty để làm việc khác, điều này gây ra rất nhiều khó khăn cho công ty. Các kênh thu mua cũng phải được phối hợp một cách chặt chẽ để nguồn hàng của công ty lúc nào cũng đáp ứng đủ nhu cầu của thị trường. Việc quản các chân hàng cung cấp cho công ty là rất cần thiết, điều này sẽ giúp cho nguồn hàng của công ty ổn định, chất lượng cà phê được nâng lên, thiết lập giữa công ty và ngưòi thu gom cà phê nhằm xác lập quyền lợi giữa các bên.
- Công ty cần tạo điều kiện để thu gom cà phê ngay tại vườn cà phê. Hiện nay chi phí thu gom cà phê tại các công ty xuất khẩu cà phê là rất lớn, công ty thường thu gom cà phê qua các đầu nậu trung gian nên họ thường đặt giá thu gom cao, nhưng thực tế gía tại vườn lại rất thấp, có thời điểm giá tại vườn là 10322,6 VND/kg trong khi giá công ty mua là 14500VND/kg ,phần chênh lệch gần 4000VND/kg thuộc về người thu gom bao gồm cả phí thu gom. Tuy nhiên thực tế cho thấy nông dân thường vận chuyển cà phê tới nơi thu gom, nên phần chi phí này chủ yếu từ nơi thu gom đến công ty. Theo điều tra cho thấy thì chi phí từ nơi thu gom đến công ty chỉ mất khoảng 75VND/kg. Như vậy công ty đã bỏ qua một khoản lợi nhuận rất lớn do công ty không tự thu gom cà phê. Vì thế trong thời gian tới công ty cần bố trí đội ngũ thu gom cà phê ngay tại các chân hàng cung cấp cho công ty để bảo đảm việc thu gom đạt hiệu quả cao.
- Đào tạo đội ngũ thu gom cà phê: Hiện tại công ty chủ yếu dựa vào các trung gian thu gom cà phê nên việc công ty trực tiếp đứng ra thu gom cà phê chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc lựa chọn chân hàng, mặt hàng, chất lượng ...Nên việc đào tạo cho cán bộ thu gom cà phê là một điều cần thiết giúp cho công ty nắm được những yếu tố căn bản của việc thu gom cà phê xuất khẩu. Công ty cần có các biện pháp bổ sung nhân lực kịp thời, khen thưỏng khi họ hoàn thành công việc cũng như nhắc nhở, cảnh cáo kịp thời những trường hợp sai phạm để hoạt động thu mua cà phê đạt hiệu quả cao.
-Ngoài ra công ty cũng cần phối hợp với các công ty khác trong việc thu gom cà phê, tránh tình trạng khi gía cà phê lên cao thì tranh nhau mua, vô hình chung các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê đã đẩy giá cà phê thu gom lên cao, và tới khi xuất khẩu thì tranh nhau bán tạo điều kịên cho khách hàng nước ngoài ép gía làm cho gía cà phê xuất khẩu bị giảm. Đây là điều rất bất lợi cho công ty INTIMEX nói riêng cũng như cho toàn bộ các doanh nghiệp tham gia xuất khẩu cà phê của Việt Nam nói chung.
3.Tăng cường công tác tiếp thị, quảng cáo và xúc tiến bán
Trong điều kiện cạnh tranh quốc tế quyết liệt thì chính sách tiếp thị, quảng cáo, xúc tiến thương mại được sử dụng như một công cụ dắc lực. Quảng cáo giúp cho người tiêu dùng từ chỗ biết sản phẩm dẫn đến ưa thích và mua sản phẩm của công ty. Hiệu quả của vịêc quảng cáo, xúc tiến là thước đo khó có thể chính xác được, ít ai có thể tính được cứ tăng bao nhiêu đồng chi phí quảng cáo , xúc tiến thì tăng lên được bao nhiêu đồng doanh thu. Nhưng điều mà hầu hết các công ty tham gia chương trình này đều biết rõ nếu chi phí quảng cáo tăng để phục vụ cho việc tìm kiếm thị trường mục tiêu tốt, quảng cáo thì doanh thu chắc chắn sẽ tăng lên.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng cáo tốt sẽ giúp cho uy tín của công ty được nhiều người tiêu dùng trong và ngoài nước biết đến. Công ty có thể thực hiện quảng cáo thông qua báo, đài, truyền hình, hội chợ triển lãm, catalogue sản phẩm...và một hình thức hữu hiệu và đạt hiệu quả cao hiện nay là sử dụng INTERNET. Hiện nay việc buôn bán qua mạng cũng không còn xa lạ với Việt Nam nữa, nó tạo ra nhiều thuận lợi trong việc mở rộng thị trường cũng như tìm hiểu khách hàng của công ty. Vì thế mà công việc cần thiết hiện nay là phải xây dựng Website cho công ty và làm thế nào để cho khách hàng biết đến trang Web của công ty .
Trong nội dung xúc tiến quảng cáo cần phải nói rõ lợi ích của việc tiêu dùng sản phẩm, những đặc điểm của sản phẩm và nơi cung cấp sản phẩm ... điều quan trọng nhất trong quảng cáo đó là tính trung thực, tuyệt đối chúng ta không được nói quá sự thực, tránh tình trạng khi quảng cáo thì nói sản phẩm tốt, nhưng đến khi khách hàng tiêu dùng thì lại không đúng như thế làm cho họ thất vọng. Điều mà có nhiều công ty không quan tâm đến trong khi quảng cáo đó mà môi trường văn hoá, kinh tế, xã hội, kỹ thuật ...của nước mà chúng ta xuất khẩu.Vì thế mà để hoạt động quảng cáo đạt hiệu quả cao thì công ty phải tìm hiểu về đất nước mà chúng ta định quảng cáo sản phẩm của mình bởi vì mỗi nước có một phong tục, tập quán chính trị cũng như thói quen tiêu dùng khác nhau.
Công ty cần mở rộng thêm các kênh phân phối, mở thêm các đại lý bán hàng tại các nước nhập khẩu lớn như Anh, Đức, ý, Bỉ, Hà Lan, Mỹ...cũng như mở văn phòng đại diện của công ty tại các nước này để nắm bắt thị trường một cách rõ ràng, chính xác đồng thời cũng là một dịp quảng cáo cho công ty, khuếch trương uy tín của doanh nghiệp ở các nước sở tại để tận dụng kinh nghiệm, uy tín của mình quảng cáo sản phẩm tới người tiêu dùng.
Công ty cần và hỗ trợ khách hàng như khi khách hàng mua nhiều thì được giảm giá, có những chính sách ưu tiên đối với khách hàng truyền thống để tạo mối quan hệ làm ăn lâu đài với họ.
Ngoài ra công ty còn phải đầu tư vào công tác cải tiến mẫu mã, bao bì sản phẩm, đây cũng là một hình thức quảng cáo hữu hiệu cho sản phẩm mà chi phí lại ít. Nhiều khi chất lượng sản phẩm là tương đương nhau,song mẫu mã sản phẩm của công ty mà đẹp hơn thì sẽ gây sự chú ý cho khách hàng hơn dẫn họ đến quyết định mua. Nhất là đối với những sản phẩm đồ uống thì mẫu mã bao bì của sản phẩm cũng nói lên rất nhiều đặc tính quan trọng của sản phẩm.
Công ty cần lựa chọn và đưa ra những biện pháp quảng cáo, xúc tiến phù hợp để vừa tiết kiệm chi phí, giảm giá thành vừa đạt hiệu quả cáp trong quá trình lưu thông, tiêu thụ hàng hoá. Đó là một trong những vấn đề mà công ty cần có những biện pháp phù hợp để đạt được hiệu quả cao nhằm thúc đẩy xuất khẩu cà phê của công ty một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của công ty.
4.Xây dựng hệ thống kênh phân phối
Hệ thống kênh phân phối có vai trò rất quan trọng trong hoạt động xuất khẩu của công ty. Để phát huy được thế mạnh cũng như biết được điểm yếu của mình, trong chiến lược phân phối công ty cần có biện pháp củng cố và phát triển kênh phân phối, cũng như phải có các chính sách kích thích, thúc đẩy sự vận động của sản phẩm trong hệ thống này.
Để đẩy mạnh tốc độ tiêu thụ sản phẩm, nhất thiết công ty phải sử dụng kênh phân phối hợp lý. Đây chính là con đường mà hàng hoá được lưu thông một cách dễ dàng nhất đến tận tay người tiêu dùng. Nhờ đó mà khắc phục phục được sự ngăn cách về thời gian và không gian, quyền sở hữu giữa hàng hoá và dịch vụ với những người sử dụng chúng. Các thành viên của kênh phân phối cần được thực hiện các chức năng sau:
Nghiên cứu và thu thập các thông tin cần thiết để lập kế hoạch và tạo thuận lợi cho việc trao đổi.
Kích thích tiêu thụ, soạn thảo và truyền bá những thông tin cần thiết về sản phẩm
Thiết lập và tạo mối quan hệ với khách hàng tiềm ẩn .
Hoàn thiện hàng hoá, làm cho hàng hoá đáp ứng được những nhu cầu của người mua.
Hoàn thiện công tác bao bì, đóng gói hàng hoá một cách tốt nhất.
Tiến hành thương lượng với nhau về chất lượng, giá cả... để hoàn thiện bước tiếp theo là chuyển quyền sở hữu hay sử dụng hàng hoá.
Tổ chức lưu thông, vận chuyển, bảo quản, dự trữ hàng hoá.
Đảm bảo chi phí, vừa tìm kiếm và sử dụng nguồn vốn để bù đắp các chi phí hoạt động của kênh.
Chấp nhận rủi ro, gánh chịu những trách nhiệm về hoạt động của kênh.
Một công việc không kém phần quan trọng nữa đó là: Thiết lập và mở rộng kênh mua hàng của công ty. Lựa chọn và sử dụng nhiều kênh mua hàng, kết hợp nhiều hình thức thu mua là cơ sở để tạo ra nguồn hàng ổn định, mặt hàng đa dạng phong phú.Công ty đã có nhiều năm sử dụng hình thức thu gom là chính, chi phí cho thu gom thường cao, vì phải tập hợp, vận chuyển, phân loại hàng hoá. Công ty nên tận dụng lợi thế của mình là công ty xuất nhập khẩu nguyên vật liệu,thiết bị máy móc cho người sản xuất để trao đổi hàng hoá với họ. Cần phải nâng cấp xây dựng các kho, bến bãi và trang bị các phương tịên hiện đại để đảm bảo được quá trình vận chuyển, bốc xếp, dự trữ một cách thuận lợi và bảo quản hàng hoá có chất lượng tốt. Tổ chức xây dựng mô hình gắn cơ sở chế biến với vùng nguyên liệu, tổ chức mạng lưới thu mua, thực hiện ký kết phiếu thu mua với dân.
5. Nâng cao khả năng cạnh tranh cà phê xuất khẩu
5.1. Nâng cao chất lượng cà phê xuất khẩu.
Cà phê không phải là một mặt hàng do công ty INTIMEX tự sản xuất ra mà công ty chỉ tiến hành thu mua từ các cơ sở sản xuất và người trồng cà phê để xuất khẩu. Do đó mà để nâng cao được chất lượng cà phê công ty không chỉ bắt đầu từ khâu tiêu thụ phải tiến hành đồng bộ từ sản xuất, chế biến, bảo quản, tiêu thụ để có thể nâng cao đựơc chất lượng cà phê.
-Về sản xuất:
Phải thay đổi cơ cấu giống cho phù hợp với điều kiện thời tiết khí hậu, cần giảm diện tích trồng cà phê vối, tăng diện tích cà phê chè cho xuất khẩu. Thực tế cho thấy Việt Nam là một nước có điều kiện thuận lợi để phát triển cà phê vối và cà phê chè có năng suất và chất lượng cao. Đó là lợi thế quan trọng để chúng ta sản xuất cà phê có chất lưọng cao với gía thành rẻ, để cạnh tranh trên thương trường quốc tế. Hơn nữa thị trường tiêu thụ cà phê thường không ổn định, còn việc sản xuất cà phê thì phải phụ thuộc vào thời tiết, khí hậu của nước trồng cà phê, đây cũng là một khó khăn trong việc xuất khẩu cà phê nếu chúng ta không thực hiện nghiên cứu thì trường tốt, thì sẽ không dự báo được diễn biến thay đổi của mặt hàng đầy biến động này. Vì vậy chúng ta cần giảm diện tích trồng cà phê vối, tăng diện tích trồng cà phê chè,loại những vùng trồng cà phê có điều kiện thời tiết không phù hợp cho việc trồng cà phê chất lượng cao, những diện tích trồng lâu năm không còn đủ những chất lượng của cà phê chất lượng cao. Có những biện pháp quy hoặch vùng chuyên canh sản xuất cà phê có chất lượng cao.
-Về chế biến
Công ty có thể liên kết đầu tư vốn vào nhà xưởng chế biến, sân bãi, phơi sấy cho các hộ sản xuất nhằm nâng cao chất lượng cà phê và duy trì tiêu chuẩn chất lượng cà phê xuất khẩu. Trong chế biến nên lựa chọn quy trình công nghệ có quy mô vừa và nhỏ, nhưng thiết bị hiện đại, công nghệ cao. Công ty nên nhập khẩu các thiết bị công nghệ chế biến từ các nước nhập khẩu cà phê của công ty , để từ đó tìm hiểu thêm được chủng loại cà phê tiêu dùng của nước đó cũng những tiêu chuẩn chất lượng mà nước đó yêu cầu, để có thể đáp ứng một cách tốt nhất những yêu cầu mà nước nhập khẩu đặt ra.
-Về bảo quản
Cần có nhứng kho chứa hàng phù hợp để cà phê sau khi được thu gom từ nơi thu gom về công ty nhưng chưa xuất khẩu ngay được vẫn giữ được hương vị, phẩm chất vốn có của nó. Tránh tình trạng kho và các thiết bị bảo quản không phù hợp làm cho chất lượng cà phê khi xuất khẩu bị giảm xút.
5.2 Giảm lượng cà phê cung ứng cho thị trường.
Quan hệ cung cầu trên thị trường cà phê thế giới đã mất cân đối nghiêm trọng, cung luôn vượt cầu. Trong tương lai sản lượng cà phê của các nước sản xuất và xuất khẩu cà phê vẫn không ngừng tăng lên nên tình trạng này vẫn có thể tiếp diễn. Trong những năm gần đây cà phê rớt giá liên tục và trong tương lai vẫn không có gì khả quan hơn. Vì thế mà công ty nên giảm lượng cà phê cung ứng ra thị trường bằng cách tăng lượng dự trữ để tạo cho công ty có nguồn dự trữ lớn. Hơn nữa việc giảm lượng cà phê cung ứng sẽ giúp công ty nâng cao được chất lượng cà phê xuất khẩu, đa dạng hoá được sản phẩm xuất khẩu ... Từ đó có thể thúc đẩy hoạt động xuất khẩu cho dù xuất với lượng ít nhưng lại thu được giá trị lớn.
5.3 Nâng cao khả năng cạnh tranh về giá cả.
Công ty phải tính trước được giá bán và giảm chi phí sao cho càng nhỏ càng tốt. Bởi vì công ty là doanh nghiệp kinh doanh nên không thể giảm được chi phí sản xuất vì thế công ty cần giảm tối thiểu chi phí thu mua, để từ đó hạ được giá thành xuất khẩu cà phê. Công ty nên sử dụng những kênh phân phối ngắn để hạ giá thành nâng cao khả năng cạnh tranh về giá cả.
5.4 Các biện pháp về công nghệ.
Công ty cần xúc tiến việc xây dựng nhà máy chế biến cà phê theo phương pháp ướt công suất 5 tấn quả tươi/giờ. Đầu tư vốn vào các dây truyền công nghế để chuyển từ việc chủ yếu là xuất khẩu cà phê nhân sang cà phê xuất khẩu bột, cà phê hoà tan ... Đây là một chương trình rất khả quan nếu làm được công ty chắc chắn sẽ thuận lợi trọng việc xuất khẩu cà phê với chất lượng và giá cả cạnh tranh.
Trong giai đoạn hiện nay khi thị trường cạnh tranh khốc liệt thì việc nâng cao được khả năng cạnh tranh của mặt hàng cà phê xuất khẩu sẽ quyết định sống còn của công ty. Bởi cà phê là mặt hàng xuất khẩu chủ lực không chỉ của INTIMEX mà còn là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam bên cạnh INTIMEX còn rất nhiều công ty kinh doanh và xuất khẩu cà phê vì thế mà công ty có những giải pháp để nâng cao được khả năng cạnh tranh cà phê xuất khẩu khẳng định được uy tín và tên tuổi của mình trên thương trường quốc tế.
6.Tạo nguồn vốn cho xuất khẩu cà phê.
Để đạt mục tiêu là tăng cường hoạt động xuất khẩu cà phê trước hết công ty phải có nguồn vốn đáp ứng đủ nhu cầu kinh doanh của mình. Với 35% vốn kinh doanh đầu tư cho việc thu gom và xuất khẩu cà phê. Đây cũng không phải là nguồn vốn nhỏ so với tổng số vốn kinh doanh của công ty song vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu kinh doanh của mình. Vì thế công ty phải có các biện pháp để khai thác và tạo nguồn vốn cho xuất khẩ từ những nguồn sau:
Vốn trong nước
Tận dụng triệt để và bổ sung thêm nguồn vốn lưu động hiện có.
Khai thác và phát huy hợp lý các nguồn vốn nhàn rỗi của các chi nhánh cũng như các đơn vị thuộc công ty.
Sử dụng các nguồn vốn hình thành từ các quỹ khen thưởng, phúc lợi, phát triển sản xuất.
Tìm kiếm các nguồn vốn từ nhà nước nhằm khuyến khích phát triển các doanh nghiệp, chính sách khuyến khích xuất khẩu thông qua quỹ vốn như: vốn đầu tư của ngân sách, vốn tín dụng đầu tư lãi suất ưu đãi, vốn từ các chương trình quốc gia, vốn hỗ trợ để tạm trữ cà phê ...
Huy động nguồn vốn từ cán bộ công nhân viên trong công ty.
Vốn từ nước ngoài.
Các khoản viện trợ chính thức ODA có lãi xuất ưu đãi.
Các khoản vay ngân hàng và các tổ chức nước ngoài.
Vay vốn thông qua liên doanh, liên kết.
7. Nâng cao trình độ nghiệp vụ kinh doanh xuất khẩu cho đội ngũ cán bộ trong công ty.
Công ty xuất nhập khẩu INTIMEX là một doanh nghiệp nhà nước kinh doanh hàng hoá xuất nhập khẩu, nên hầu hết các cán bộ công nhân viên trong công ty đều có đủ trình độ nghiệp vụ, năng lực để tìm hiểu một cách kịp thời nhu cầu của thị trường quốc tế, quy mô và khả năng đáp ứng những nhu cầu đó của công ty. Tuy nhiên nhưng chúng ta đã biết thế giới xung quanh ta luôn luôn thay đổi, đòi hỏi của thị trường, khách hàng của công ty cũng thay đổi. Vì thế mà để đáp ứng được những nhu cầu đó các cán bộ trong công ty phải luôn luôn trau dồi kiến thức, nghiệp vụ của mình để hoạt đông kinh doanh của công ty đạt hiệu quả cao. Để làm được điều đó công ty cần có các kế hoạch cụ thể như :
Gửi các cán bộ, nhân viên có năng lực nghiệp vụ đi nghiên cứu, học tập ở các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ kinh doanh xuất nhập khẩu trong và ngoài nước.
Mở các lớp đào tạo ngay tại công ty bằng cách mời giáo viên về công ty trực tiếp hướng dẫn để việc đào tạo được gắn liền giữa lý thuyết và thực tế từ đó nâng cao được trình độ và nghiệp vụ của họ.
Cử các đoàn cán bộ ra nước ngoài nghiên cứu, nắm bắt nhu cầu thị trường, tạo dựng mối quan hệ bạn hàng lâu dài để từ đó nâng cao được trình độ hiểu biết cũng như năng lực của họ.
Hàng năm công ty nên có cuộc thi nghiệp vụ trong công ty, có các giải thưởng thoả đáng, qua đó cán bộ công nhân viên có thể trao đổi kinh nghiệm, nâng cao trình độ, phát huy những mặt mạnh và khắc phục những gì còn yếu kém , tồn tại.
Để thành công được lĩnh vực kinh doanh xuất nhập khẩu đặc biệt là xuất khẩu công ty phải có sự hiểu biết về phong tục, tập quán, văn hoá, chính trị của các nước nhập khẩu và phải thành thạo ngoại ngữ. Vì thế các cán bộ làm về môi trường kinh doanh luôn phải chú ý nghiên cứu, phân tích các thông tin liên quan đến sản phẩm, dịch vụ mà công ty cung ứng để đáp ứng một cách tốt nhất các nhu cầu của họ.
Nhận biết được tầm quan trọng của công tác đào tạo cán bộ công ty phải luôn có những phương hướng, chủ trương phù hợp để thực hiện tốt công tác này. Bởi vì như chúng ta đã biết việc đào tạo việc nhân lực không thể thực một sớm, một chiều là được mà phải có một quá trình tích luỹ lâu dài thì mới đạt kết quả cao.
II.MỘT SỐ KIẾN NGHỊ VỚI NHÀ NƯỚC.
1.Chính trị tín dụng, trợ cấp xuất khẩu.
*Chính sách tín dụng xuất khẩu
Trong kinh doanh xuất khẩu nông sản nói chung và hàng cà phê nói riêng, nhiều khi cung vượt quá cầu vì thế mà để chiếm lĩnh được thị trường công ty thường phải bán chịu, trả chậm hoặc có chính sách ưu đãi với khách hàng. Trong trường hợp này nếu nhà nước đứng ra bảo đảm xuất nhằm đền bù và khuyến khích các doanh nghiệp thúc đẩy xuất khẩu.
Thông thường các nhà xuất khẩu phải xúc tiến thu tiền của khách hàng trước khi hết thời hạn tín dụng. Khi nhà nước đứng ra bảo đảm tín dụng xuất khẩu sẽ giúp cho nhà xuất khẩu yên tâm hơn đồng thời còn nâng cao được giá bán chịu. Đây là một hình thức khá phổ biến trong kinh doanh ngoại thương của nhiều nước nhằm chiếm lĩnh thị trường xuất khẩu, mở rộng thi trường và nâng cao được uy tín cho doanh nghiệp trên thị trường quốc tế.
Nhà nước cần có các chính sách cấp tín dụng cho người sản xuất và xuất khẩu cà phê. Bởi vì cà phê là một cây công nghiệp dài ngày vì thế nên nhu cầu về vốn là rất lớn. Hiện nay sản lượng cà phê sản xuất và xuất khẩu tăng, tuy nhiên giá trên thị trường thường không ổn định lên xuống thất thường làm cho các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh xuất khẩu cà phê gặp rất nhiều khó khắn vì lượng cà phê tồn kho lớn, giá thành cao hơn giá bán. Vì thế nhà nước cần có các biện pháp như :
-Giãn nợ và tiếp tục cho vay mới để giúp các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu cà phê vượt khó khăn.
-Hỗ trợ về vốn, cho vay với lãi suất để dự trữ cà phê, không phải bán vội khi gía cà phê xuống thấp gây bất lợi cho nghành cà phê nói chung cũng như công ty nói riêng.
-Bộ tài chính cần xem xét thêm để bổ xung vốn lưu động cho các doanh nghiệp nhà nứoc kinh doanh có hiệu quả, có lượng tồn kho lớn, để vượt qua những khó khăn trong xuất khẩu để tiếp tục kinh doanh.
*Chính sách trợ cấp xuất khẩu.
Trợ cấp xuất khẩu là một hình thức khuyến khích xuất khẩu bằng cách giành sự ưu đãi cho xuất khẩu thông qua trợ cấp trực tiếp hoặc gián tiếp khi họ bán được hàng ra nước ngoài. Có thể dùng các biện pháp như ưu đãi, hoặc áp dụng các ưu đãi đối với các yếu tố đầu vào của quá trình sản xuất như: điện, nước, bưu chính viễn thông ... mục đích cuối cùng của việc trợ cấp là nhằm nâng cao tính cạnh tranh hàng xuất khẩu của Việt Nam đặc biệt là mặt hàng cà phê. Ngoài ra chính phủ nên dùng biện pháp hỗ trợ cho doanh nghiệp khi xuất khẩu tăng thêm 1USD (Ví dụ như 20VND cho 1 USD tăng thêm). Chính ý nghĩa cũng như lợi ích đó mà nhà nước cần tiếp tục thực hiệ biện pháp hỗ trợ xuất khẩu, trợ giá xuất khẩu đối với các doanh nghiệp kinh doanh nông sản nói chung và cà phê xuất khẩu nói riêng để tăng cường hiệu quả xuất khẩu.
2.Hoàn thiện bổ sung tiêu chuẩn cà phê Việt Nam phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế, nâng cao chất lượng giám định cà phê xuất khẩu
Từ năm 1983 ngành cà phê Việt Nam đã có nghiên cứu xây dựng hệ thống tiêu chuẩn cà phê xuất khẩu. Đến năm 1986 nhà nước đã ban hành tiêu chuẩn Việt Nam về cà phê nhân xuất khẩu. Hiện nay cà phê Việt Nam được thị trường chấp nhận với các mức chất lượng R1, R2A, R2B nghĩa là dựa vào các chỉ tiêu : độ ẩm, tạp chất, hạt đen vỡ, hạt mốc và kích thước hạt. Tuy nhiên đó chỉ là những quy ước ngoại quan, vấn đề quan trọng đó vẫn là chất lượng nước uống. Một vài năm gần đây yêu cầu về chất lượng cà phê của người tiêu dùng ngày một tăng lên. Cho nên những mẫu cà phê khi đánh gía ngoại quan thì tốt, đạt tiêu chuẩn nhưng khi nếm thử thì khách hàng lại không hài lòng. Đó cũng là điểm yếu của cà phê Việt Nam. Việc xây dựng tiêu chuẩn cà phê Việt Nam vừa phải dựa vào đặc trưng của cà phê Việt Nam, vừa phải dựa vào yêu cầu của người tiêu dùng. Việc đánh giá chất lượng cà phê vừa phải dựa vào hai bước cảm quan và ngoại quan trong đó ngoại quan là bước quyết định quan trọng.
Cà phê là một thức uống cao cấp, những người tiều dùng cà phê chủ yếu đều thuộc các nước phát triển vì thế mà yêu càu về chất lượng cà phê phả cao. Bởi vậy mà công tác giám định, kiểm tra chất lượng cà phê trước khi xuất khẩu là hết sức cần thiết.
Điểm yếu của cà phê Việt Nam đó là chất lượng chưa cao, vì thế mà chúng ta bị thua thiệt về mặt giá cả so với các nước xuất khẩu khác. Trong thời gian tới nhà nước cần quy hoạch lại diện tích trồng cà phê, phá bỏ những dịên tích trồng cà phê thấp, những diện tích cà phê đã quá tuổi, đẩy mạnh công nghệ chế biến ...để nâng cao chất lượng cà phê từ đó đưa ra những tiêu chuẩn phù hợp với Việt Nam và thế giới để cà phê Việt Nam có thể đứng vững trên thị trường thế giới.
Nhà nước cần xây dựng hệ thống giám định chất lượng chất lượng cà phê trước khi xuất khẩu, tăng cường các biện pháp kiểm tra chặt chẽ trước khi giao hàng để không còn tình trạng cà phê kém chất lượng được xuất khẩu dẫn đến giảm giá cà phê xuất khẩu, giảm uy tín của các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê.
3.Hình thành quỹ bảo hiểm xuất khẩu và sản xuất cà phê
Cà phê là mặt hàng xuất khẩu có diễn biến rất phức tạp, giá cả lên xuống thất thường vì thế mà cần hình thành ra một tổ chức bảo đảm cho ngành cà phê Việt Nam không gặp phải những khó khăn khi giá cà phê biến động, một trong nhưng cách tốt nhát để thực hiện công tác này đó là hình thành quỹ bảo hiểm xuất khẩu cà phê.
Những năm cà phê bán được, giá lên cao nên giữ lại một phần lợi nhuận để đưa vào quỹ bảo hiểm, đồng thời xây dựng cơ chế quản lý, sử dụng quỹ bảo hiểm khi gặp khó khăn như khi cà phê rớt giá, để tránh được những rủi ro tổn thất do biến động của cà phê gây ra. Bên cạnh những giải pháp tích cực của ngành cà phê thì các cấp các ngành kinh tế có liên quan cần đặc biệt quan tâm bảo vệ sản xuất, bảo vệ lợi ích người lao động, thường xuyên gắn trương trình đầu tư cơ sở hạ tầng nông thôn, xoá đói giảm nghèo, tăng thu nhập cho người nông dân trồng cà phê và doanh nghiệp xuất khẩu cà phê...Có như vậy mới động lực cho ngành cà phê vượt qua mọi khó khăn vươn lên phát triển bền vững.
4. Ban hành hệ thống văn bản pháp quy đồng bô, kịp thời, hợp lý:
Tư tưởng phổ biến trong việc giao kế hoạch ở một Bộ, ngành địa phương còn mang nặng tư tưởng của cơ chế cũ, còn nặng về phân bổ và chia chác vốn ngân sách mà thiếu những giả pháp cụ thể, xác thực. Trong khi đó để giúp các địa phương và các cơ sở kinh tế có thể chủ động trong việc hoạch định các kế hoạch phát triển kinh tế xã hội, ngay từ đầu năm chính phủ công bố hàng loạt các cơ chế, chính sách, nhưng đến thời điểm tháng 4 vẫn còn một số Bọ ngành và địa phương hầu như chưa tổ chức triển khai hoặc hưóng dẫn cơ sở thực hiện.
Ví dụ cuối tháng giêng chính phủ đã ban hành cơ chế điều hành xuất nhập khẩu nói chung, nhưng đến hết tháng 3 mà một số Bộ ngành vẫn chưa có những sửa đổi bổ sung cần thiết nhằm thay thế những cơ chế và quy định cũ đã lỗi thời. Trong khi các doanh nghiệp đang phải hết sức khẩn trương để giành giật khách hàng và thị trường thì đến thời điểm này nhiều mặt hàng xuất khẩu vẫn phải xin giấy phép của Bộ chuyên ngành. Tình hình này đang gây ra rất nhiều khó khăn trong việc thực hiện chủ trương chính sách của nhà nước trong việc đẩy mạnh xuất khẩu.
Do đó các Bộ ngành, địa phương cần xúc tiến việc giao kế hoạch xác thực, ra văn bản hướng dẫn thực hiện và phổ biến kịp thời đến các đơn vị kinh doanh, giảm các thủ tục hành chính không cần thiết.
5.Một số kiến nghị khác
Hiện nay trên thị trường Việt Nam có rất nhiều đầu mối xuất khẩu, vì thế mà hiện tượng tranh mua, tranh bán xảy ra thường xuyên gây bất lợi cho việc xuất khẩu cà phê. Vì thế mà nhà nước nên lựa chọn để xây dựng doanh nghiệp chuyên doanh xuất khẩu cà phê để hạn chế hiện tượng trên.
Cần có những biện pháp hỗ trợ về vốn không những cho các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê mà còn cho cả những hộ trồng cà phê, để hộ có đủ những điều kiện cần thiết để sản xuất cà phê có chất lượng cao : như máy móc, phân bón, kỹ thuật trồng trọt...
Giá cà phê biến động phức tạp vì thế mà nên có các trung tâm chuyên nghiên cứu, nắm bắt thị trường giá cả thế giới để từ đó có những định hướng đúng đắn trong việc hoạch định giá. Các doanh nghiệp nên trâo đổi thông tin với nhau để vừa duy trì được giá bán vừa khắc phục được tình trạng tranh mua, tranh bán dẫn đến tiêu diệt lẫn nhau gây thiệt hại cho nhà nước cũng như doanh nghiệp.
Thành lập mối quan hệ giữa những nhà cung cấp và các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê, phải có hệ thống thông tin liên lạc nhanh chóng kịp thời.
Hạn chế xuất khẩu qua trung gian, thực hiện xuất khẩu trực tiếp cho khách hàng để vừa tăng được lợi nhuận lại tạo đựơc mối quan hệ tốt với các đối tác.
Trên đây là một số kiến nghị để đóng góp cho hoạt động xuất khẩu của ngành cà phê nói chung và hoạt động xuất khẩu cà phê tại công ty INTIMEX nói riêng phát triển mạnh mẽ và đi lên trong tương lai.
KẾT LUẬN
Kể từ khi thành lập đến nay, INTIMEX đã không ngừng lớn mạnh. Trong đó xuất khẩu là hoạt động quan trọng nhất của công ty, trong cơ cấu các mặt hàng xuất khẩu thì cà phê là mặt hàng xuất khẩu chủ yếu. Hoạt động xuất khẩu cà phê của công ty bên cạnh việc đem lại lợi nhuận và hiệu quả kinh doanh cao cho doanh nghiệp, còn góp phần đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh, xuất khẩu và mở rộng thị trường xuất khẩu cà phê của công ty.
Thông qua đề tài này, tôi mong muốn góp phần cung cấp những thông tin tổng quát nhất về ngành cà phê Việt Nam nói chung cũng như hoạt động xuất khẩu cà phê của công ty nói riêng. Song nội dung quan trọng nhất mà tôi muốn đề cập đó là những giải pháp khắc phục khó khăn vướng mắc còn tồn tại trong việc xuất khẩu cà phê của công ty.
Qua đề tài này, tôi đã rút ra được những kiến thức và bài học bổ ích trong hoạt động và công tác sau này. Do kiến thức và khả năng thu thập thông tin còn hạn chế, nên luận văn chắc chắn sẽ còn nhiều thiếu sót. Tôi rất mong được sự giúp đỡ, đóng góp ý kiến của cô giáo hướng dẫn TH.S Nguyễn Thị Tuyết Mai và các cô chú trong phòng nghiệp vụ kinh doanh VI để luận văn này được hoàn thiện hơn.
TÀI LIỆU THAM KHẢO.
1. Giáo trình thương mại quốc tế, PGS - TS Nguyễn Duy Bột, NXB Thống Kê,1997
2. Giáo trình quản trị kinh doanh thương mại quốc tế, PGS - TS Trần Chí Thành, NXB Giáo Dục,1996.
3. Giáo trình kỹ thuật ngoại thương, PSG Vũ Hữu Tửu, NXB Giáo Dục,1998
4. Giáo trình Marketing thương mại quốc tế ,Trường Đại Học KTQD
5. Các báo cáo của hiệp hội cà phê ca cao Việt Nam.
6. Báo cáo xuất khẩu của công ty INTIMEX (2000 – 2002)
Báo cáo tổng kết kết quả kinh doanh của công ty INTIMEX (2000 – 2002)
7. Tạp chí thị trường giá cả số 1 + số 2 năm 2001
8. Tạp chí Kinh tế phát triển số 125/2001
9. Thị trường giá cả số 1/2003
10. http : // www. Vicofa. org. vn
11. http :// www. Intimexco. com
12. http : // www. not.gov.vn
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 1 149.doc