Một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nguồn nhân lực tại nhà máy

Lêi nãi ®Çu Ng­êi ta th­êng nãi "sù nghiÖp thµnh hay b¹i ®Òu do con ng­êi". Cã thÓ nãi, sù nghiÖp lµ c¸i mµ con ng­êi lµ trung t©m cña sù ph¸t triÓn, thµnh hay b¹i ®Òu do cã chiªu mé ®­îc nh©n tµi phï hîp hay kh«ng. Mét c«ng ty hay mét tæ chøc nÕu chØ cã mét nguån tµi nguyªn dåi dµo, mät nguån tµi chÝnh phong phó víi hÖ thèng m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i còng sÏ trë nªn v« cÝh nÕu kh«ng cã sù qu¶n lý cña con ng­êi. C¸c M¸c kh¼ng ®Þnh "bÊt kú mét lao ®éng x· héi hay céng ®ång (tæ chøc) nµo ®­îc tiÕn hµnh trªn quy m« t­¬ng ®èi lín còng ®Òu cÇn ph¶i cã sù qu¶n lý", «ng vÝ lao ®éng qu¶n lý nh­ c«ng viÖc cña mét nh¹c tr­ëng chØ huy dµn nh¹c. Mét dµn nh¹c, víi nh÷ng nh¹c c«ng giái, nh¹c cô tèt nh­ng ng­êi chØ huy tåi sÏ t¹o ra nh÷ng hîp ©m chèi tai, cßn d­íi sù chØ huy cña mét nh¹c tr­ëng giái, nã sÏ t¹o nªn nh÷ng hîp ©m hµi hoµ, tuyÖt mü. Sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp lín hay nhá phô thuéc chñ yÕu vµo n¨ng lùc vµ hiÖu suÊt cña ng­êi lao ®éng. V× vËy, qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ c«ng viÖc quan t©m hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay. ChÝnh v× ý thøc ®­îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy vµ qua t×m hiÓu vÒ c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc t¹i Nhµ m¸y xe löa Gia L©m, nªn em chän ®Ò tµi nµy. Tuy nhiªn, bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ vµ thiÕu sãt. Em rÊt mong sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c« gi¸o. Bµi viÕt gåm nh÷ng néi dung chÝnh sau ®©y: Ch­¬ng 1: C¬ së lý luËn chung vÒ qu¶n lý nguån nh©n lùc Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng vÒ c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc Ch­¬ng 3: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc t¹i nhµ m¸y Ch­¬ng 1 c¬ së lý luËn chung vÒ qu¶n lý nguån nh©n lùc I. Kh¸i niÖm vµ tÇm quan träng Cã nhiÒu c¸ch ph¸t biÓu kh¸c nhau vÒ qu¶n lý nguån nh©n lùc. Theo gi¸o s­ Mü Dimock, "Qu¶n lý nguån nh©n lùc bao gåm toµn bé nh÷ng biÖn ph¸p vµ thñ tôc ¸p dông cho nh©n viªn cña mét tæ chøc vµ gi¶i quyÕt tÊt c¶ nh÷ng tr­êng hîp x¶y ra cã liªn quan tíi mét lo¹i c«ng viÖc nµo ®ã". Cßn gi¸o s­ Felix Migro th× cho lµ "qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ nghÖ thuËt chän lùa nh÷ng nh©n viªn míi vµ sö dông nh÷ng nh©n viªn cò sao cho n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng c«ng viÖc cña mçi ng­êi ®Òu ®¹t tíi møc tèi ®a cã thÓ ®­îc". Víi gi¸o s­ Ph¹m Ngäc Ên, qu¶n lý nguån nh©n lùc ®­îc giíi thiÖu mét c¸ch râ rµng h¬n. §ã lµ mét phÇn trong nghÖ thuËt qu¶n lý nãi chung nh­ng chó träng tíi c¸ nh©n ng­êi lµm viÖc, tíi c«ng viÖc mµ hä lµm víi c¸c mèi quan hÖ x· héi trong tæ chøc, nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó nh©n viªn hoµn thµnh c«ng viÖc cña m×nh, ®Ó c¶i thiÖn bÇu kh«ng khÝ t©m lý trong tËp thÓ, ®Ó tÊt c¶ cïng ®ãng gãp hÕt søc m×nh vµo môc tiªu cuèi cïng cña tæ chøc. Ta cã thÓ ®­a ra mét ®Þnh nghÜa ng¾n gän vµ ®Çy ®ñ vÒ qu¶n lý nguån nh©n lùc nh­ sau: "Qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ mét trong nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh qu¶n trÞ, gi¶i quyÕt tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan tíi con ng­êi g¾n c«ng viÖc cña hä trong bÊt cø mét tæ chøc nµo". Cã thÓ nãi, qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ mét c«ng t¸c hÕt søc khã kh¨n vµ phøc t¹p, bëi v× nã ®éng ch¹m tíi nh÷ng con ng­êi cô thÓ víi nh÷ng hoµn c¶nh, nguyÖn väng, së thÝch, n¨ng lùc, c¶m xóc riªng biÖt. V× vËy, muèn l«i cuèn, ®éng viªn vµ khai th¸c kh¶ n¨ng cña hä, nhµ qu¶n lý ph¶i t×m hiÓu thÕ giíi néi t©m cña hä, biÕt c¸ch l¾ng nghe, nh¹y c¶m vµ tÕ nhÞ trong giao tiÕp, biÕt ®¸nh gi¸ con ng­êi mét c¸ch kh¸ch quan vµ chÝnh x¸c, biÕt ®èi xö thËt c«ng b»ng. Mét nhµ qu¶n lý xÝ nghiÖp ë bang California (Mü) ®· tæng kÕt: "YÕu tè gióp ta nhËn biÕt ®­îc xÝ nghiÖp ho¹t ®éng tèt hay kh«ng ho¹t ®éng tèt, thµnh c«ng hay khã thµnh c«ng, chÝnh lµ lùc l­îng nh©n sù cña nã. Nh÷ng con ng­êi cô thÓ víi lßng nhiÖt t×nh vµ ãc s¸ng kiÕn. Mäi thø cßn l¹i, m¸y mãc, thiÕt bÞ, cña c¶i, vËt chÊt, c«ng nghÖ, kü thuËt... ®Òu cã thÓ mua ®­îc, häc hái ®­îc, sao chÐp ®­îc, nh­ng con ng­êi th× kh«ng thÓ..." V× vËy, cã thÓ nãi tíi qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ nãi ®Õn nghÖ thuËt qu¶n lý. Dï cã tÊt c¶ mäi thø trong tay mµ kh«ng n¾m ®­îc nghÖ thuËt qu¶n lý con ng­êi th× còng v« Ých. II. Nh÷ng quan ®iÓm kh¸c nhaunvÒ qu¶n lý nguån nh©n lùc Tõ c¸ch nh×n nhËn ®¸nh gi¸ kh¸c nhau vÒ nh©n viªn cña m×nh, c¸c nhµ qu¶n trÞ sÏ cã nh÷ng c¸ch l·nh ®¹o qu¶n lý kh¸c nhau vµ nh÷ng c¸ch thøc kh¸c nhau ®ã sÏ cã nh÷ng t¸c ®éng nhÊt ®Þnh ®Õn tinh thÇn, th¸i ®é vµ hiÖu qu¶ lµm viÖc cña nh©n viªn. 1.ThuyÕt X (Taylor, Gant, Ghinbert, Fayol...) a. C¸ch nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ vÒ con ng­êi Theo quan ®iÓm cña thuyÕt nµy nh×n nhËn con ng­êi nh­ mét c¸i m¸y, c¸c «ng cho con ng­êi lµ mét kÎ trèn viÖc vµ thÝch lµm viÖc theo kiÓu ng­êi lÝnh, v« tæ chøc. ChØ thÝch vËt chÊt, kh«ng cÇn giao l­u b¹n bÌ, héi nhãm. b. C¸ch qu¶n lý Tõ c¸ch nh×n nhËn vµ ®¸nh gi¸ vÒ con ng­êi nh­ vËy, thuyÕt nµy ®· ®­a ra c¸ch qu¶n lý: - Ph©n chia c«ng viÖc thµnh c¸c thao t¸c, ®éng t¸c, cö ®éng, ®¬n gi¶n, lÆp ®i lÆp l¹i vµ dÔ häc. - ThuyÒn xuyªn gi¸m s¸t ®èc thóc kiÓm tra - ¸p dông hÖ thèng t«n ti trËt tù râ rµng vµ mét chÕ ®é khen th­ëng hoÆc trõng ph¹t nghiªm minh. · T¸c ®éng tíi nh©n viªn Tõ c¸ch nh×n nhËn ®¸nh gi¸ vµ c¸ch qu¶n lý nh­ thÕ ®· dÉn tíi nh©n viªn lµm viÖc víi sù lo l¾ng vµ sî h·i. Hä chÊp nhËn c¶ nh÷ng c«ng viÖc nÆng nhäc vÊt v¶, ®¬n ®iÖu chØ v× ®ång l­¬ng cao vµ ng­êi chñ hµ kh¾c, t¹o cho nh©n viªn sù mÖt mái lao dÞch tæn h¹i thÓ lùc, tinh thÇn, thiÕu ãc s¸ng t¹o. 2. ThuyÕt Y (Gregon, Maslow, Likest...) a. C¸ch nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ vÒ con ng­êi ThuyÕt nµy nh×n nhËn vµ ®¸nh gi¸ vÒ con ng­êi nh­ sau: Con ng­êi tiÒm Èn nh÷ng kh¶ n¨ng rÊt lín ®­îc kh¬i gîi vµ khai th¸c. ë bÊt cø c­¬ng vÞ nµo còng cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ muèn lµm viÖc tèt, muèn thÊy m×nh cã Ých ®­îc t«n träng, ®­îc chia sÎ tr¸ch nhiÖm, ®­îc tù kh¼ng ®Þnh m×nh. b. C¸ch qu¶n lý ThuyÕt Y ®­a ra c¸ch qu¶n lý nh­ sau - Th«ng qua tù gi¸c tù chñ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó nh©n viªn chñ ®éng lµm viÖc vµ tù kiÓm tra c«ng viÖc cña m×nh. - Tin t­ëng vµ chñ tr­¬ng l«i cuèn nhiÖm vô vµo c«ng viÖc qu¶n lý - Cã quan hÖ hiÓu biÕt vµ th«ng c¶m lÉn nhau gi÷a cÊp trªn vµ cÊp d­íi. · T¸c ®éng tíi nh©n viªn Qua c¸ch nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ vµ qu¶n lý nh­ thÕ th× nhiÖm vô tù thÊy m×nh quan träng, cã vai trß nhÊt ®Þnh trong tËp thÓ tõ ®ã cµng cã tr¸ch nhiÖm víi tËp thÓ. Hä tù nguyÖn, tù gi¸c lµm viÖc, tËn dông khai th¸c hÕt tiÒm n¨ng cña m×nh. 3. ThuyÕt Z (c¸c xÝ nghiÖp NhËt B¶n) a. C¸ch nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ vÒ con ng­êi ThuyÕt X cho r»ng ng­êi lao ®éng sung s­íng lµ ch×a kho¸ dÉn tíi n¨ng suÊt lao ®éng cao. Sù tin t­ëng tuyÖt ®èi, sù tÖ nhÞ trong c­ xö vµ sù phèi hîp chÆt chÏ trong tËp thÓ lµ c¸c yÕu tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña qu¶n lý nguån nh©n lùc. b. C¸ch qu¶n lý ThuyÕt Z ®­a ra c¸ch qu¶n lý nh­ sau - Nhµ qu¶n lý th­¬ng yªu vµ lo l¾ng cho nhiÖm vô cña m×nh nh­ cha mÑ lo cho con c¸i. - T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó häc hµnh, ph©n chia quyÒn lîi thÝch ®¸ng, c«ng b»ng c©n nh¾c lªn chøc vô cao khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn (n¨ng lùc + th©m niªn). c. T¸c ®éng tíi nh©n viªn Tõ sù ®èi xö nh­ thÕ lµm cho nhiÖm vô tin t­ëng, trung thµnh vµ hiÕu th¶o hÕt lßng víi doanh nghiÖp (tæ chøc) nh­ng cã khi hä l¹i të lªn Ø l¹im tr«ng chê vµ thô ®éng. III. néi dung qu¶n lý nguån nh©n sù trong tæ chøc 1. C«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc lµm g×? §i cïng víi sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt vµ kinh tÕ néi dung c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc cµng trë nªn phong phó h¬n. Trong khu vùc doanh nghiÖp, ng­êi ta b¾t ®Çu thÊy xuÊt hiÖn ngµy cµng nhiÒu m« h×nh tæ chøc míi, c¸c h×nh thøc kiÓm tra, kiÓm so¸t qu¶n lý nguån nh©n lùc míi. Trong ®ã, néi dung cña c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc chØ tËp trung vµo viÖc kiÓm tra, kiÓm so¸t viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô tõng c¸ nh©n nh­ng cµng vÒ sau cµng ®­îc më réng sang c¶ lÜnh vùc t©m lý, t×nh c¶m, sinh ho¹t vµ phong th¸i lµm viÖc cña mçi ng­êi. VÒ c¬ b¶n, qu¶n lý nguån nh©n lùc cÇn cã nh÷ng néi dung chÝnh sau: - Ph©n tÝch c«ng viÖc, tuyÓn chän ng­êi lao ®éng phï hîp víi yªu cÇu tÝnh chÊt c«ng viÖc §ã lµ viÖc ®Þnh râ tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña c«ng viÖc qua quan s¸t, theo dâi vµ nghiªn cøu. X¸c ®Þnh râ nh÷ng nhiÖm vô, nh÷ng chøc n¨ng, n¨ng lùc vµ tr¸ch nhiÖm ®ßi hái ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc cã hiÖu qu¶. Trªn c¬ së ®ã ng­êi ta x©y dùng c¸c nguyªn t¾c, b­íc ®i vµ ph­¬ng ph¸p tuyÓn chän lao ®éng thÝch hîp theo tõng c«ng viÖc, ngµnh nghÒ. BÖn c¹nh ®ã, viÖc tuyÓn mé vµ tuyÓn chän lao ®éng ph¶i g¾n liÒn víi môc tiªu vµ nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh. Bè trÝ sö dông lao ®éng, theo dâi, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ c«ng viÖc, ®iÒu chØnh sö dông (thuyªn chuyÓn, ®Ò b¹t, cho th«i viÖc). VÊn ®Ò quan träng ®Çu tiªn lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®óng tr×nh ®é lµnh nghÒ cña ng­êi lao ®éng vµ bè trÞ hä ®¶m nhËn c«ng viÖc phï hîp. ViÖc bè trÝ phï hîp ®ã sÏ dÉn ®Õn khai th¸c ®­îc tiÒm n¨ng cña ng­êi lao ®éng vµ sö dông nh÷ng tiÒm n¨ng Êy mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Trong ®ã, qu¸ tr×nh sö dông lao ®éng lu«n cã sù theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ c«ng viÖc. §¸nh gi¸ ®óng hiÖu qu¶ c«ng viÖc sÏ gióp cho viÖc tr¶ c«ng ®­îc hîp lý, x¸c ®Þnh ®­îc chÕ ®é th­ëng ph¹t phï hîp. Thùc hiÖn viÖc thuyªn chuyÓn, ®Ò b¹t, kÝch thÝch kh¶ n¨ng lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng lµm cho hä cã tr¸ch nhiÖm h¬n ®èi víi c«ng viÖc. Môc ®Ých cña viÖc ®iÒu chØnh nµy nh»m n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ trong c«ng viÖc ®¹t tíi c¸c môc tiªu. - §µo t¹o, ®µo t¹o l¹i, båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é v¨n hãa chuyªn m«n cho c¸n bé, c«ng nh©n viªn t¹o ra kh¶ n¨ng thÝch øng cña con ng­êi víi c«ng viÖc tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi. Nh÷ng thay ®æi vÒ mÆt khoa häc, kinh tÕ- c«ng nghÖ s¶n xuÊt ®ßi hái ph¶i lu«n n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn, tr×nh ®é chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng th«ng qua viÖc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i nguån nh©n lùc. - X©y dùng c¸c ®ßn b¶y, c¸c kÝch thÝch vËt chÊt, tinh thÇn, c¸c phóc lîi vµ dÞch vô, c¸c ®¶m b¶o vÒ mÆt Nguån nh©n lùc vµ x· héi cho ng­êi lao ®éng vµ sö dông lao ®éng. C¸c biÖn ph¸p trªn nh»m t¹o ®éng lùc trong lao ®éng ph¸t huy, n©ng cao tÝnh tÝch cùc, s¸ng t¹o cña ng­êi lao ®éng. - Båi d­ìng tay nghÒ kÕt hîp víi khen th­ëng ng­êi lao ®éng ®óng lóc, ®óng n¬i, ®óng chç. - Tæ chøc hÖ thèng qu¶n lý nguån nh©n lùc: phßng ban qu¶n lý nguån nh©n lùc vµ qu¶n trÞ viªn nguån nh©n lùc, th«ng tin, h¹ch to¸n, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp (tæ chøc). C¸c néi dung trªn cã quan hÖ vµ t¸c ®éng qua l¹i víi nhau. Mçi néi dung ®ßi hái nh÷ng h×nh thøc, ph­¬ng ph¸p tiÕp cËn khoa häc linh ho¹t. Tæng thÓ ®ã lµm thµnh hÖ thèng, c¬ chÕ ®¶m b¶o mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a nh÷ng ng­êi lµm viÖc trong tæ chøc t¹o nªn c¸c ®ßn b¶y kÝch thÝch ph¸t triÓn tiÒm n¨ng, s¸ng t¹o cña tõng ng­êi. Liªn kÕt nh÷ng cè g¾ng cña tõng ng­êi. Liªn kÕt nh÷ng cè g¾ng cña tõng ng­êi thµnh nh÷ng cè g¾ng chung cho môc tiªu chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ c«ng t¸c cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra, bÊt kú mét nhµ qu¶n lý nµo còng cÇn chó ý tíi vÊn ®Ò ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc, ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, quan hÖ lao ®éng. §©y còng lµ nh÷ng néi dung c¬ b¶n vµ cÇn thiÕt cho bÊt kú mét doanh nghiÖp ph¸t triÓn. 2. Nh÷ng ph­¬ng ph¸p qu¶n lý nguån nh©n lùc a. Ph­¬ng ph¸p kinh tÕ §©y lµ ph­¬ng ph¸p t¸c ®éng gi¸n tiÕp ®èi t­îng qu¶n lý, th«ng qua lîi Ých kinh tÕ cña con ng­êi. Khi thùc hiÖn ph­¬ng ph¸p nµy, ®èi t­îng qu¶n lý cã quyÒn lùa chän ph­¬ng thøc hµnh ®éng phï hîp lîi Ých cña m×nh. H×nh thøc biÓu hiÖn cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch ®ßn b¶y. Xu h­íng chung hiÖn nay lµ chuyÓn m¹nh sang sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p kinh tÕ trong qu¶n lý. Ch¼ng h¹n ng­êi ta cã thÓ cñng cè ®éi ngò lao ®éng cña doanh nghiÖp, n©ng cao hiÖu qu¶ lao ®éng b»ng c¸ch t¨ng quyÒn lîi vËt chÊt cho hä, còng cã thÓ thu hót lao ®éng cã tay nghÒ cao b»ng h×nh thøc t¨ng l­¬ng, tr¶ l­¬ng xøng ®¸ng cho ng­êi lao ®éng. §èi víi mét tæ chøc, c«ng cô kinh tÕ còng lµ c«ng cô tèt nhÊt. Ng­êi ta cã thÓ cñng cè mét tæ chøc nµo ®ã b»ng viÖc ®Çu t­ vµo ®iÒu kiÖn vËt chÊt ho¹t ®éng cña tæ chøc, cã c¸c h×nh thøc khuyÕn khÝch vËt chÊt cho nh÷ng ng­êi lµm viÖc trong tæ chøc mét c¸ch hîp lý. b. Ph­¬ng ph¸p hµnh chÝnh §©y lµ ph­¬ng ph¸p t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ®èi t­îng qu¶n lý. C¬ së cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ tÝnh chÊt c­ìng bøc, tÝnh chÊt b¾t buéc trong qu¶n lý. C­ìng bøc vµ b¾t buéc lµ cÇn thiÕt cho mäi hÖ thèng qu¶n lý. H×nh thøc biÓu hiÖn cña ph­¬ng ph¸p hµnh chÝnh lµ c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh, c¸c nghÜa vô b¾t buéc, c¸c quy chÕ ®· ®­îc thÓ chÕ hãa, c¸c mÖnh lÖnh, c¸c ®iÒu lÖ. Khi ¸p dông ph­¬ng ph¸p hµnh chÝnh, ®èi t­îng qu¶n lý kh«ng ®­îc lùa chän ph­¬ng thøc hµnh ®éng, mµ ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt. Sö dông quyÒn lùc hµnh chÝnh trong c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng gióp cho c«ng ty qu¶n lý nguån nh©n lùc ®­îc thùc hiÖn hiÖu qu¶ trong thêi gian nhÊt ®inj. c. Ph­¬ng ph¸p t©m lý Lµ ph­¬ng ph¸p qu¶n lý con ng­êi trong tæ chøc b»ng viÖc chØ râ c¸c nguy c¬ sÏ ®Õn tíi bÞ tiªu diÖt cña hÖ thèng hoÆc cña b¶n th©n ng­êi lao ®éng ®Ó hä lµm viÖc víi mét c­êng ®é cao h¬n, ý thøc tèt h¬n vµ ®Çu ãc s¸ng t¹o h¬n. C«ng cô t©m lý cã vai trß vµ ý nghÜa rÊt quan träng, ¶nh h­ëng m¹nh mÏ ®Õn ®êi sèng tinh thÇn cña ng­êi lao ®éng. d. Ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc C¸c ph­¬ng ph¸p gi¸o lµ c¸c c¸ch t¸c ®éng vµo nhËn thøc vµ t×nh c¶m cña con ng­êi trong tæ chøc nh»m n©ng cao tÝnh tù gi¸c vµ nhiÖt t×nh ho¹t ®éng cña hä trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô. C¸c ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc cã ý nghÜa lín trong qu¶n lý vÒ ®èi t­îng cña qu¶n lý lµ con ng­êi - mét thùc thÓ n¨ng ®éng, vµ lµ tæng hßa cña nhiÒu mèi quan hÖ x· héi. e. Ph­¬ng ph¸p ph¸p lý §©y lµ mét trong nh÷ng c«ng cô quan träng nhÊt ®Ó qu¶n lý nguån nh©n lùc. Ng­êi qu¶n lý muèn thµnh lËp hay gi¶i thÓ mét tæ chøc nµo ®ã th× ph¶i dùa trªn c¬ së ph¸p luËt hiÖn hµnh chø kh«ng thÓ tuú tiÖn theo ý muèn. N¾m ®­îc nguyªn t¾c trªn ®©y, trong c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc, nhµ qu¶n lý ph¶i lu«n lu«n cã ý thøc khai th¸c c«ng cô nµy, mäi hµnh ®éng cã liªn quan ®Õn nguån nh©n lùc ph¶i ®­îc dùa trªn c¬ së ph¸p lý ®Ó võa b¶o hé lîi Ých cña m×nh, l¹i võa ®¶m b¶o lîi Ých chung cho ng­êi lao ®éng. Tãm l¹i, ®Ó ®¶m b¶o c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc cã hiÖu qu¶ tõ ®ã thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn th× ph¶i biÕt ¸p dông ®ång bé c¸c c«ng cô, mçi c«ng cô ®Òu cã giíi h¹n t¸c ®éng nhÊt ®Þnh vµ nã liªn quan ®Õn c¸c néi dung nhÊt ®Þnh. V× vËy, ng­êi qu¶n lý kh«n ngoan lµ lu«n biÕt sö dông ®óng chç, ®óng lóc c«ng cô nµy hay c«ng cô kh¸c. Ch­¬ng 2 thùc tr¹ng vÒ c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n sù t¹i Nhµ m¸y xe löa Gia L©m 2.1. Kh¸i qu¸t vÒ sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nhµ m¸y 2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh cña Nhµ m¸y xe löa Gia L©m N¨m 1905 thùc d©n Ph¸p x©y dùng Nhµ m¸y xe löa Gia L©m nh»m phôc vô vËn chuyÓn vµ khi cÇn thiÕt th× söa ch÷a chÕ t¹o vò khÝ phôc vô chiÕn tranh. DiÖn tÝch cña nhµ m¸y lµ 50ha, diÖn tÝch x©y dùng nhµ x­ëng kho¶ng 4.402m2 cã 14 chç l¸p ®Çu m¸y, c«ng nh©n nhµ m¸y lóc bÊy giê gåm 2 lo¹i c«ng nh©n: ng­êi Hoa KiÒu vµ ng­êi ViÖt. 2.1.2. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nhµ m¸y Tõ n¨m 1919-1929 quy m« nhµ m¸y ®­îc më réng, sè l­îng c«ng nh©n t¨ng lªn, m¸y mãc ®­îc bæ sung, mét sè c«ng nh©n ®­îc ®µo t¹o t¹i c¸c tr­êng kü nghÖ. Tõ n¨m 1939-1954: ®©y lµ thêi kú chiÕn tranh thÕ giíi thø hai, nhµ m¸y l¹i ph¶i chÞu thªm mét tÇng ¸p bøc n÷a ®ã chÝnh lµ bän ph¸t xÝt NhËt. Ngµy 13/8/1945 tù vÖ nhµ m¸y ®· chiÕn ®Êu dòng c¶m víi bän ph¸t xÝt NhËt vµ ®· giµnh l¹i ®­îc nhµ m¸y. Tõ n¨m 1946-1954 mÆc dï bé phËn ®Þch th­êng xuyªn quÊy ph¸ vµ khiªu khÝch nh­ng nhµ m¸y vÉn ®­îc an toµn vµ tiÕp tôc s¶n xuÊt phôc vô yªu cÇu cña c¸ch m¹ng. Ngµy 20/11/1946 Ph¸p næ sóng chiÕm H¶i Phßng vµ khiªu khÝch Hµ Néi. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, c«ng nh©n nhµ m¸y ph¶i rót khái nhµ m¸y. N¨m 1949 Ph¸p tiÕn hµnh phôc håi l¹i nhµ m¸y ®Ó söa ch÷a ®Çu m¸y toa xe phôc vô cho cuéc chiÕn tranh x©m l­îc §«ng D­¬ng. Ngµy 20/7/1954 HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ ®­îc ký kÕt v× thÕ qu©n ®Þch muèn di chuyÓn m¸y mãc vµ vËt liÖu ®­a vµo Nam. Nh­ng ®­îc sù l·nh ®¹o cña §¶ng anh em c«ng nh©n ®· ®Êu tranh gi÷ l¹i b»ng ®­îc toµn bé m¸y mãc cña nhµ m¸y. N¨m 1964 nhµ m¸y ®ãng ®Çu m¸y míi tù lùc ®Çu tiªn. Nh­ng cuéc chiÕn tranh ph¸ ho¹i cña ®Õ quèc Mü l¹i Ëp vµo ViÖt Nam nhµ m¸y l¹i ph¶i chÞu thªm mét cuéc chiÕn tranh n÷a. Khi HiÖp ®Þnh Paris ®­îc ký kÕt, Mü buéc ph¶i rót qu©n vÒ n­íc, ®Ðn n¨m 1973 nhµ m¸y b­íc vµo kh«i phôc l¹i nhµ x­ëng ®­a m¸y mãc vÒ tËp trung s¶n xuÊt. Vµ nhµ m¸y ®· ®øng v÷ng trªn ®«i ch©n cña m×nh ®Õn ngµy nay. 2.1.3. Mét sè ®Æc ®iÓm cña nhµ m¸y Lµ mét nhµ m¸y söa ch÷a ®Çu m¸y, toa xe trùc thuéc Liªn hiÖp ®­êng s¾t ViÖt Nam. Víi mét lÖ thÕ to lín h¬n c¸c nhµ m¸y kh¸c lµ nhµ m¸y ®­îc ra ®êi kh¸ l©u vµ chÞu sù qu¶n lý kh¸ kh¾t khe cña Liªn hiÖp ®­êng s¾t. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô chñ yÕu nhµ m¸y xe löa Gia L©m lµ ®ãng míi vµ söa ch÷a c¸c lo¹i ®Çu m¸y, toa xe nh»m phôc vô c«ng t¸c vËn chuyÓn hµnhkh¸ch, hµng hãa... gi÷a c¸c vïng trªn mäi miÒn tæ quèc víi nhau. · Bé m¸y tæ chøc qu¶n lý Nhµ m¸y ®­îc ph©n chia ra nh÷ng phßng ban vµ ph©n x­ëng S¬ ®å bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña nhµ m¸y Gi¸m ®èc P.Gi¸m ®èc Phßng TC-CB Phßng KH-§T Phßng TC-KT Phßng KD-XN Phßng TK-TH Phßng KT-CN Phßng AN-AT Phßng §.§¶ng Phßng §.Ngo¹i PX ®Çu m¸y TTdÞch vô PX c¬ khÝ PX gi¸ chuyÓn PX gia c«ng nãng PX ®ãng míi PX xe hµng PX xe kh¸ch PX c¬ ®iÖn Tæng sè CBCNV cña c«ng ty lµ 667 ng­êi ( ®Õn 12/1999) ®­îc chia thµnh 9 phßng ban vµ 8 ph©n x­ëng vµ mét trung t©m dÞch vô. * Chøc n¨ng c¸c phßng ban §Ó ®¸p øng yªu cÇn chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt ngµy cµng cao cho viÖc h¹ch to¸n kinh tÕ, nhµ m¸y ®· tæ chøc c¬ cÊu ho¹t ®éng cña m×nh theo m« h×nh trùc tuyÕn thµnh nh÷ng phßng ban víi c¸c chøc n¨ng chuyªn ngµnh riªng biÖt d­íi sù chØ ®¹o cña Ban gi¸m ®èc. C¬ cÊu nµy t¹o ra sù qu¶n lý chÆt chÏ c¸c ho¹t ®éng b»ng viÖc sö dông c¸c bé phËn chøc n¨ng vµ b»ng sù thõa hµnh c«ng viÖc c¸c ®¬n vÞ c¬ së. Nhµ m¸y gåm 667 ng­êi ( ®Õn 12/1999 ®­îc chia ra thµnh 9 phßng ban. Ban gi¸m ®èc gåm: 01 gi¸m ®èc vµ 01 phã gi¸m ®èc. TÊt c¶ c¸c phßng ban, c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn ®Òu trùc thuéc quyÒn qu¶n lý cña gi¸m ®èc. Gi¸m ®èc lµ ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña nhµ m¸y, lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Liªn hiÖp §­êng s¾t ViÖt Nam theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh vÒ mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt söa ch÷a cña nhµ m¸y. Lµ ng­êi quyÕt ®Þnh vµ tæ chøc thùc hiÖn quyÕt ®Þnh mét c¸ch cã hiÖu qu¶. * C¸c phßng ban trùc thuéc nhµ m¸y: - Phßng tæ chøc c¸n bé: gåm 05 ng­êi. Cã tr¸ch nhiÖm, gióp ®ì vµ tham m­u cho gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c tæ chøc, c¸n bé vµ tiÒn l­¬ng trong ®ã tr­ëng phßng vµ nh÷ng c«ng viÖc ë trªn. Cßn 03 ng­êi cßn l¹i chÞu tr¸ch nhiÖm gióp ®ì tr­ëng phßng vµ phã phßng thùc hiÖn nh÷ng ý ®Þnh vµ ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh. Tham gia, gãp ý vµ cã tr¸ch nhiÖm gióp ®ì tr­ëng ban vµ phã ban hoµn thµnh tèt c«ng viÖc mµ ban gi¸m ®èc ®Ò ra. - Phßng kÕ ho¹ch ®Çu t­: gåm 04 ng­êi. + Tr­ëng phßng vµ phã tr­ëng phßng chÞu tr¸ch nhiÖm tham m­u, gióp ®ì vÒ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ®Çu t­ c¬ së vËt chÊt kü thuËt ( h¹ tÇn c¬ së) cho toµn bé nhµ m¸y. X©y dùng chiÕn l­îc ng¾n h¹n, dµi h¹n, nghiªn cøu c¶i tiÕn bæ sung d©y truyÒn c«ng nghÖ. + Hai ng­êi cßn l¹i cã tr¸ch nhiÖm gióp ®ì, tham gia gãp ý, thùc hiÖn nh÷ng ph­¬ng h­íng ý ®Þnh cña tr­ëng phßng vµ phã phßng. - Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: gåm 07 ng­êi. + Tr­ëng phßng vµ phã phßng cã nhiÖm vô gióp ®ì vµ tham m­u cho gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn, vèn, tµi s¶n cña nhµ m¸y. Trong ®ã: * Cã mét kÕ to¸n tr­ëng chuyªn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sæ s¸ch kÕ ho¹ch cña nhµ m¸y, lµ ng­êi phô tr¸ch chung tæng hîp sè liÖu vµ lËp b¸o c¸o kÕ to¸n ®Þnh kú. * Cã mét phã phßng kÕ to¸n: lµm b¸o c¸o tæng hîp toµn nhµ m¸y vµ qu¶n lý mét sè tµi kho¶n kh«ng ph©n cÊp cho c¸c ®¬n vÞ c¬ së. + 05 kÕ to¸n viªn cßn l¹i bao gåm thñ quü, kÕ to¸n chi phÝ, kÕ to¸n thanh to¸n ng©n s¸ch, kÕ to¸n thanh to¸n néi bé, kÕ to¸n b¶o hiÓm, l­¬ng vµ qu¶n lý chøng tõ, ho¸ ®¬n tµi chÝnh toµn nhµ m¸y. - Phßng kinh doanh - xuÊt nhËp khÈu: gåm 06 ng­êi. Gåm cã tr­ëng phßng vµ phã phßng cã chøc n¨ng nghiªn cøu tæ chøc tèt hîp lý vµ thùc hiÖn tèt ivÖc ký kÕt hîp ®ång vµ c¸c b¹n hµng, ®¸nh gi¸ th«ng tin vÒ thÞ tr­êng. Cßn 04 thµnh ivªn cßn l¹i trùc tiÕp ®iÒu hµnh c«ng t¸c xuÊt nhËp c¸c ®Çu toa xe ®Ó ®­a vµo söa ch÷a. - Phßng thèng kª - tin häc: gåm 03 ng­êi. Tr­ëng phßng ®øng ra thèng kª tæng hîp l­îng tµi s¶n hiÖn cã cña nhµ m¸y vµ ®­a hÖ thèng qu¶n lý mäi mÆt b»ng vi tÝnh. Cßn 02 ng­êi cã nhiÖm vô thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc trªn trong m¸y vi tÝnh. - Phßng kü thuËt - c«ng nghÖ: gåm 04 ng­êi. Tr­ëng phßng vµ phã phßng cã tr¸ch nhiÖm tham m­u vµ ¸p dông c¸c c«ng nghÖ míi vµo viÖc s¶n xuÊt vµ söa ch÷a. Cßn 02 nh©n viªn cßn l¹i chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp gi¸m s¸t viÖc sö dông c¸c c«ng nghÖ míi ë c¸c ph©n x­ëng. - Phßng an ninh - an toµn: gåm 02 ng­êi. ChÞu c«ng t¸c ®¶m b¶o an ninh, an toµn, phßng ch¸y næ trong nhµ m¸y lµ tr­ëng phßng. Cßn 02 nh©n viªn cßn l¹i thay phiªn nhau tóc trùc b¶o vÖ tµi s¶n cña nhµ m¸y. - Phßng §¶ng - §oµn: gåm 03 ng­êi. Chñ tÞch C«ng ®oµn cã chøc n¨ng tham m­u cho §¶ng uû vµ Gi¸m ®èc nhµ m¸y vÒ c«ng t¸c §oµn, c«ng t¸c chÝnh trÞ, tæ chøc c¸c phong trµo thi ®ua v¨n ho¸, v¨n nghÖ trong toµn nhµ m¸y. B¶o vÖ quyÒn lîi cña chÞ em c«ng nh©n trong s¶n xuÊt còng nh­ ®êi sèng tinh thÇn. Cßn 02 ng­êi cßn l¹i chÞu tr¸ch nhiÖm gióp ®ì, gãp ý, thi hµnh c¸c biÖn ph¸p ®Ò ra. - Phßng ®èi ngo¹i: gåm 10 ng­êi. Tr­ëng phßng vµ phã phßng tham m­u gióp ®ì Gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c qu¶n lý hµnh chÝnh v¨n phßng. Cßn 08 thµnh viªn cßn l¹i bè trÝ c«ng t¸c lÞch lµm viÖc: tiÕp ®ãn kh¸ch vµ lµm thñ tôc qu¶n lý ®oµn ra ®oµn v¹o. §Ó ph¸t triÓn vµ s¶n xuÊt kinh doanh nhµ m¸y còng nh­ bÊt kÓ mét doanh nghiÖp nµo còng cÇn ®Õn mét sè l­îng vèn nhÊt ®Þnh, ®Ó ho¹t ®éng nhµ m¸y lµ mét doanh nghiÖp thuéc ngµnh c¬ khÝ. Do vËy nhu cÇu v«n ®Ó kinh doanh lµ kh¸ lín. B¶ng c¬ cÊu vµ nguån vèn §¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång ChØ tiªu 1996 1997 1998 1999 Tæng sè vèn 37.643 100 37.643 100 38.640 100 39.727 100 - Vèn cè ®Þnh 18.821,58 50 22.585,8 60 30.525,6 79 19.863,5 50 - Vèn l­u ®éng 18.821,5 50 15.057,2 40 8.114,4 21 19.863,5 50 Nguån vèn 37.643 100 37.643 100 38.640 100 39.727 100 - Vèn ng©n s¸ch 17.504 46,5 17.504 46,5 18.469,9 47,8 19.466,2 49 - Vèn tù cã bæ sung 2.110 5,6 2.110 5,6 2.241,1 5,8 2.343,8 5,9 - Vèn kh¸c 18.029 47,9 18.029 47,9 3.455,2 46,4 17.917 45,1 Tæng sè vèn cña nhµ m¸y hµng n¨m ®­îc t¨ng lªn tõ 37.643 triÖu ®ång lªn 39.772 triÖu ®ång n¨m 1999 trong ®ã vèn cè ®Þnh tõ 18.821,5 triÖu ®ång n¨m1999, t¨ng lªn 22.585,8 triÖu ®ång n¨m 1997 vµ cao nhÊt vµo n¨m 1998 lµ 30.525,6 triÖu ®ång råi h¹ xuèng cßn 19.863,5 triÖu ®ång vµo n¨m 1999. §iÒu ®ã chøng tá nhµ m¸y ®· cã thêi gian ( n¨m 1997-1998) kh«ng ®Çu t­ nhiÒu vµo c¸c ph­¬ng tiÖn s¶n xuÊt kinh doanh nh­ng sau nhµ m¸y ®· ch©n chØnh l¹i c¸ch ph©n phèi vèn ®Ó ®Çu t­ nhiÒu vµo lÜnh vùc nh­ khoa häc kü thuËt, n©ng cao tay nghÒ, ®Çu t­ vµo kho tµng, h¹ tÇng c¬ së lµm viÖc vµ ®iÒu kiÖn cho viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt nhµ m¸y. Do vËy vèn l­u ®éng t¨ng tõ 8.114,4 n¨m 1998 lªn 19.863,5 n¨m1999. Doanh thu hµng n¨m cña nhµ m¸y ®Òu t¨ng lªn theo chiÒu thuËn cña tõng n¨m. Tæng nép ng©n s¸ch còng t¨ng lªn. §Æc biÖt l­¬ng b×nh qu©n cña mét nh©n viªn còng t¨ng lªn ®¸ng kÓ. B¶ng kÕt qu¶ kinh doanh ChØ tiªu 1996 1997 1998 1999 Vèn kinh doanh 24.075 31.963 37.643 38.440 Tæng doanh thu 35.813 38.244 52.752 53.200 ThuÕ ph¶i nép 1.920 2.325 2.427 2.435 L·i rßng 1.986 2.000 2.043 2.050 Tæng sè lao ®éng 630 638 633 677 Thu nhËp b×nh qu©n 1,006 1,006 1,278 1,300 + Vèn kinh doanh t¨ng dÇn tõ 24.075 n¨m1996 t¨ng lªn 38.440 n¨m 1999. + Tæng doanh thu n¨m 1997 t¨ng lªn 2.431 triÖu ®ång so víi n¨m 1996 vµ tæng doanh thu n¨m 1998 t¨ng 14.508 triÖu ®ång so víi n¨m 1997 vµ n¨m 1999 t¨ng 448 triÖu ®ång so víi n¨m 1998. + Tæng c¸c kho¶n ng©n s¸ch ph¶i nép t¨ng 5 triÖu ®ång n¨m 1996 so víi n¨m 1997, t¨ng 102 triÖu ®ång gi÷a n¨m 1998 so víi n¨m 1997 vµ t¨ng 8 tû ®ång n¨m1999 so víi n¨m 1998. + Lîi nhuËn rßng tõ 1.986 triÖu ®ång n¨m 1996 t¨ng lªn 2.050 n¨m 1999. + Thu nhËp b×nh qu©n cña c«ng nh©n viªn Nhµ m¸y xe löa Gia L©m tõ 1.006.000 ®ång lªn 1.300.000 vµo n¨m 1999. Nh­ vËy lµ tõ nh÷ng con sè cô thÓ vÒ thu nhËp b×nh qu©n cña tõng c«ng nh©n ®­îc t¨ng lªn theo tõng n¨m còng nh­ tæng doanh thu t¨ng cho thÊy Nhµ m¸y xe löa Gia L©m ®· ®i ®óng h­íng ph¸t triÓn vµ trong trong n¨m qua Nhµ m¸y xe löa Gia L©m lu«n lu«n hoµn thµnh v­ît møc % kÕ ho¹ch Nhµ n­íc giao cho nhµ m¸y. *M«i tr­êng t¸c nghiÖp cña nhµ m¸y. MÆc dï Nhµ m¸y xe löa Gia L©m cã lÞch sö ph¸t triÓn l©u ®êi vµ cã nhiÒu kinh nghiÖm trong c«ng viÖc söa ch÷a vµ lµm míi c¸c ®Çu toa xe nh­ng nã còng ph¶i c¹nh tranh víi c¸c nhµ m¸y kh¸c, vÝ dô nh­ Nhµ m¸y xe löa Yªn Viªn còng cã chøc n¨ng söa ch÷a vµ ®ãng míi toa xe. ChÝnh v× vËy, nhµ m¸y kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån lùc s½n cã trong nhµ m¸y nh­ vèn, l­u ®éng, uy tÝn, chÊt l­îng... th× míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc. 2.2. Thùc tr¹ng qu¶n lý nguån nh©n lùc t¹i nhµ m¸y xe löa gia l©m. 2.2.1. C¬ cÊu nh©n sù. + Lùc l­îng lao ®éng nguån nh©n lùc cña nhµ m¸y lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt. Khi cßn trong thêi kú c¬ chÕ kinh tÕ bao cÊp, c¸c nhµ m¸y ®Òu cã bé m¸y cång kÒnh, ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶. Bëi vËy, khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nhiÖm vô ®Çu tiªn vµ ®Æc biÖt quan träng cña nhµ m¸y lµ cè g¾ng xÕp l¹i bé m¸y tæ chøc vµ lùc l­îng lao ®éng sao cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. Mét vµi n¨m gÇn ®©y cïng víi sù ph¸t triÓn quy m« ho¹t ®éng vµ sù ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, ng­êi lao ®éng t¹i nhµ m¸y ®ßi hái ph¶i cã tay nghÒ, cã tr×nh ®é v¨n ho¸ ngµy cµng cao ®Ó ®¸p øng phôc vô mét khèi l­îng kh¸ch hµng lín trong viÖc ®i l¹i còng nh­ vËn chuyÓn hµng hãa. XuÊt ph¸t tõ c«ng viÖc nhµ m¸y ®· ®Ó c¸c c«ng nh©n viªn ®­îc häc thªm c¸c líp ®Ó n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô nh­ c¸c phßng ban vµ kÕ ho¹ch - ®Çu t­ hay tæ chøc c¸n bé,...th× ®­îc cö ®i häc c¸c líp t¹i chøc kinh tÕ n©ng cao tr×nh ®é vÒ tæ chøc hay vÒ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña nhµ m¸y. Cßn c¸c c«ng nh©n c¸c ph©n x­ëng th× ®­îc häc thªm c¸c kho¸ häc ®Ó n©ng cao tay nghÒ trong viÖc söa ch÷a hay chÕ t¹o m¸y... N¨m 1999, tæng sè lao ®éng cña nhµ m¸y lµ 667 ng­êi. Trong ®ã lao ®éng n÷ chiÕm 202 ng­êi chiªm tû lÖ 30,3%. XÐt d­íi gãc ®é thêi h¹n hîp ®ång bao gåm: + Lao ®éng dµi h¹n : 420 ng­êi chiÕm tû lÖ 63%. + Lao ®éng ng¾n h¹n : 160 ng­êi chiÕm tû lÖ 24%. + Lao ®éng hîp ®ång : 87 ng­êi chiÕm tû lÖn 13%. Trong ®ã c¬ cÊu løa tuæi vµ giíi tÝnh cña nhµ m¸y bao gåm: Tæng sè lao ®éng 67 ng­êi, trong ®ã: Lao ®éng n÷ 202 ng­êi chiÕm 30,3%. Lao ®éng nam 465 ng­êi chiÕm 69,7% XÐt vÒ løa tuæi: Tõ 18 tuæi - 50: 557 ng­êi chiÕm 83,5% trong ®ã: Lao ®éng n÷ 182 ng­êi chiÕm 27,2% Lao ®éng nam 375 ng­êi chiÕm 56,3%. Tõ 50 - 55: 110 ng­êi chiÕm 16,5%, trong ®ã: Lao ®éng n÷ 20 ng­êi chiÕm 3% Lao ®éng nam 90 ng­êi chiÕm 13,5% Tr×nh ®é häc vÊn cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong nhµ m¸y: + Th¹c sü : 01 ng­êi chiªm tû lÖ : 0,1% + Phã tiÕn sü : 01 ng­êi chiÕm tû lÖ : 0,1% + §¹i häc : 40 ng­êi chiÕm tû lÖ : 6% + Cao ®¼ng : 63 ng­êi chiÕm tû lÖ : 9,5% + Trung cÊp : 200 ng­êi chiÕm tû lÖ : 30% + S¬ cÊp : 155 ng­êi chiÕm tû lÖ : 23,3% + C«ng nh©n kü thuËt : 160 ng­êi chiÕm tû lÖ : 24% + Ch­a ®µo t¹o : 47 ng­êi chiÕm tû lÖ : 7% HÇu hÕt, nh÷ng c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é ®­îc ®µo t¹o t¹i c¸c tr­êng kü thuËt chuyªn ngµnh vµ chuyªn m«n nghiÖp vô kh¸c nh­: kÕ to¸n, qu¶n trÞ kinh doanh, th­¬ng m¹i xuÊt nhËp khÈu,... hä th­êng ®­îc bè trÝ vµo c¸c phßng ban thuéc khèi qu¶n lý trong nhµ m¸y hä lµ nh÷ng ®èi t­îng lao ®éng dµi h¹n. Vµ mét ®éi ngò nh÷ng c«ng nh©n viªn lµm ë ph©n x­ëng lµ nh÷ng ®èi t­îng lao ®éng ng¾n h¹n vµ hîp ®ång. 2.2.2. Ph©n bè lùc l­îng lao ®éng cña nhµ m¸y C¸c chØ tiªu 1998 1999 Chªnh lÖch 99/98 Sè ng­êi Tû träng (%) Sè ng­êi Tû träng (%) Sè ng­êi Tû träng (%) Tæng sè lao ®éng 633 100 667 100 34 5,1 Phßng tæ chøc c¸n bé 3 0,4 5 0,7 2 166 Phßng kÕ ho¹ch ®Çu t­ 3 0,4 4 0,6 1 133 Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n 5 0,8 7 1,05 2 140 Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu 4 0,6 6 0,9 2 150 Phßng kü thuËt c«ng nghÖ 4 0,6 4 0,6 0 100 Phßng an ninh an toµn 2 0,3 3 0,45 1 150 Phßng §¶ng - §oµn thÓ 3 0,4 3 0,45 0 100 Phßng ®èi ngo¹i 4 1,1 10 1,5 3 143 Phßng thèng kª tin häc 3 0,4 3 0,45 0 100 Trung t©m dÞch vô 9 1,4 11 1,65 2 122 T¸m ph©n x­ëng trùc thuéc 213 33,6 224 33,1 11 105,1 Lao ®«ng trùc tiÕp 377 60 387 58,1 10 102,6 §èi víi c¸c phßng ban chøc n¨ng, c¸c xÝ nghiÖp, v¨n phßng,... th× sè l­îng lao ®éng chiÕm tû lÖ thÊp trong tæng sè lao ®éng xÊp xØ kho¶ng 40,5%. Cô thÓ lµ trong n¨m 1998 tæng sè lao ®éng ®ã lµ 256 ng­êi chiÕm 40,5%, ®Õn n¨m 1999 tæng sè lao ®éng ®ã lµ 280 ng­êi chiÕm 41%. Thêi gian lµm viÖc cña c«ng nh©n viªn lµ 8h/ngµy, mét tuÇn 44 giê. Sè giê lµm viÖc thùc tÕ 2h/ngµy. Lý do lµm thªm v× nhiÖm vô söa ch÷a ®Çu m¸y toa xe th¸ng, quý, n¨m tiÕn ®é gÊp. - Tæ chøc lµm ca: 3 ca ®èi víi trùc tr¹m ®iÖn vµ b¶o vÖ tuÇn tra ( 5 ng­êi). - Thêi gian nghØ gi÷a ca: thùc hiÖn nh­ chÕ ®é quy ®Þnh 2.2.3. C«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi d­ìng tay nghÒ ®èi víi c«ng nh©n trong nhµ m¸y. Gièng nh­ nhiÒu doanh nghiÖp nhµ m¸y hiÖn nay, Nhµ m¸y xe löa Gia L©m sím nhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò nµy mét c¸ch ®óng ®¾n. Hä ®· ®­îc mét sè líp ®µo t¹o ngay t¹i nhµ m¸y cho mét sè c«ng nh©n trong c¸c ph©n x­ëng ®Ó tiÕp tôc thªm nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn, kü thuËt míi ®Ó ¸p dông ®Ó c«ng viÖc s¶n xuÊt vµ söa ch÷a trùc tiÕp ë mçi ph©n x­ëng. §iÓn h×nh nh­ c«ng nh©n cña ph©n x­ëng ®Çu m¸y, ph©n x­ëng c¬ ®iÖn, ph©n x­ëng gia c«ng nãng ®­îc ®µo t¹o ng¾n h¹n 2-3 th¸ng, vµ lÖ phÝ ®­îc trÝch trong quü phóc lîi b×nh qu©n cña nhµ m¸y. Vµ sè tiÒn b×nh qu©n cña mét c¸n bé c«ng nh©n viªn theo kho¸ häc kho¶ng 250.000 - 300.000 ®ång/kho¸. - N¨m 1999 nhµ m¸y ®· cö 10 c¸n bé theo häc ë c¸c tr­êng §¹i häc cã khèi liªn quan ®Õn c«ng viÖc kinh doanh cña nhµ m¸y. Víi h×nh thøc nµy th× thêi gian theo häc ë c¸c tr­êng lµ dµi kho¶ng tõ 3 n¨m trë lªn chi phÝ cho kho¸ häc nµy lµ kho¶ng 1 triÖu ®ång/n¨m. Nhµ m¸y ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng cña viÖc ®µo t¹o nh­: cÇn cã nh÷ng h×nh thøc khen th­ëng xøng ®¸ng, hîp lý cho nh÷ng c¸n bé c«ng nh©n viªn cã th¸i ®é nghiªm tóc vµ ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tÝch cao trong lao ®éng còng nh­ trong häc tËp. §ång thêi cã biÖn ph¸p xö lý thÝch ®¸ng ®èi víi vi ph¹m sai tr¸i. * C«ng t¸c tuyÓn dông, tuyÓn chän nh©n viªn. C«ng t¸c tuyÓn chän nh©n lùc ®­îc giao cho phßng tæ chøc c¸n bé ®¶m nhËn. C¸c phßng ban xÝ nghiÖp, ph©n x­ëng nÕu cÇn thªm lao ®éng th× ph¶i b¸o c¸o víi phßng tæ chøc c¸n bé ®Ò phßng cã kÕ ho¹ch tuyÓn chän vµ ph©n phèi lao ®éng vÒ n¬i cã nhu cÇu. §iÓn h×nh nh­ n¨m 1998 nhµ m¸y cã nhu cÇu tuyÓn thªm 20 c«ng nh©n viªn vµo trong c¸c ph©n x­ëng cña nhµ m¸y. Qu¸ tr×nh tuyÓn chän ®­îc qua hai lÇn s¸t h¹ch: - LÇn thø nhÊt: S¸t h¹ch vÒ tay nghÒ. - LÇn thø hai: S¸t h¹ch b»ng nh÷ng c©u hái lý thuyÕt cã liªn quan ®Õn lÜnh vùc chuyªn m«n mµ hä ®¨ng ký. + §Õn n¨m 1999 nhµ m¸y tuyÓn thªm 50 ng­êi trong ®ã cã 5 ng­êi vÒ tr×nh ®é ®¹i häc vµo c¸c phßng nh­: kÕ ho¹ch ®Çu t­, phßng ®«i ngo¹i, phßng tµi chÝnh kÕ to¸n. Vµ 45 ng­êi vµo c¸c ph©n x­ëng trùc thuéc nhµ m¸y. §èi víi nh÷ng c¸n bé ®ßi hái ph¶i cã tr×nh ®é §¹i häc, Cao ®¼ng cã chuyªn m«n kü thuËt cao. §èi víi c«ng nh©n ®ßi hái tay nghÒ kh«ng qu¸ cao nh­ng ph¶i cã yªu cÇu chung sau: + Cã søc khoÎ tèt ®¶m b¶o lµm viÖc l©u dµi trong nhµ m¸y víi nhiÖm vô ®­îc giao. + Cã kû luËt, trung thùc, g¾n bã víi c«ng viÖc cña nhµ m¸y. + Cã lý lÞch râ rµng. Nhµ m¸y cã chÝnh s¸ch ­u tiªn cho con em c¸n bé c«ng nh©n viªn ®· tèt nghiÖp phæ th«ng trung häc. 2.2.4. Tr¶ l­¬ng vµ c¸c biÖn ph¸p kÝch thÝch vËt chÊt. T×nh h×nh tr¶ l­¬ng cho nh©n viªn cña nhµ m¸y trong n¨m 1997, 1998, 1999: ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 Chªnh lÖch 98/97 Chªnh lÖch 99/98 Sè tuyÖt ®èi % Sè tuyÖt ®èi % Tæng chi phÝ tiÒn l­¬ng tr.®ång 8.282,6 8.789 9.071 +506,4 106,1 +282 103,2 Lao ®éng b×nh qu©n ng­êi 638 633 667 -5 99,2 +34 105,4 TiÒn l­¬ng b×nh qu©n mét nh©n viªn/th¸ng tr.®ång 1.006 1.278 1.300 +0,172 115,6 +0,022 101,7 Qua sè liÖu b¶ng biÓu trªn ta thÊy ®­îc t×nh h×nh tr¶ l­¬ng cña nhµ m¸y n¨m 1999; 1998 so víi n¨m 1997 cã xu h­íng t¨ng tèt. Cô thÓ tiÒn l­¬ng b×nh qu©n 1 th¸ng cña nh©n viªn n¨m 1998 t¨ng 172 ngh×n ®ång t¨ng 15,6%. N¨m 1999 t¨ng lªn 22 ngh×n ®ång so víi n¨m 1998. *VÒ h×nh thøc tr¶ l­¬ng: Nhµ m¸y ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo ngµy c«ng, ph­¬ng thøc ph©n phèi tiÒn l­¬ng ®­îc x¸c ®Þnh theo 2 kú: - L­¬ng kú I: C¨n cø vµo hÖ sè theo NghÞ ®Þnh 26/CP ( kÓ c¶ phô cÊp chøc vô, phô cÊp ®éc h¹i vµ giê lµm thªm). C¸ch tÝnh l­¬ng kú I nh­ sau: L­¬ng kú I = L­¬ng cÊp bËc (26 c«ng phÐp) x Ngµy c«ng lµm viÖc thùc tÕ + 1 c«ng phÐp + Phô cÊp (nÕu cã) 26 ngµy - L­¬ng n¨ng suÊt kú II: a. §èi víi hîp ®ång 1 n¨m: TL = K1 x NT x K3 x K1  b. §èi víi hîp ®ång 3 n¨m: TL = (K1 + K2) x NT x K3 x K4 Trong ®ã: - TL: TiÒn l­¬ng n¨ng suÊt kú II cña mét ng­êi trong 1 th¸ng. - K1: HÖ sè tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n. - K2: HÖ sè bæ sung K1. - K3: HÖ sè tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng ( ®¬n gi¸ 1®iÓm) - K4: HÖ sè ph©n lo¹i chÊt l­îng c«ng t¸c A, B, C. - NT: Ngµy c«ng lµm viÖc thùc tÕ trong th¸ng. N¨m 1999, nhµ m¸y cã 49 c«ng nh©n ®­îc n©ng bËc vµ 33 CBCNV ®­îc n©ng l­¬ng. C¸ch s¾p xÕp bËc l­¬ng dùa theo tr×nh ®é cña mçi ng­êi c«ng nh©n qua tõng ®ît thi tay nghÒ lªn bËc. - L­¬ng c«ng nh©n viªn lao ®éng trùc tiÕp cã tr×nh ®é kü thuËt thÊp: l­¬ng c¬ b¶n 350.000®. - L­¬ng c«ng nh©n bËc 5: 550.000® - L­¬ng c«ng nh©n bËc 6: 650.500® - L­¬ng c«ng nh©n bËc 7: 780.000® - L­¬ng kü s­ : 1.050.000® NÕu c«ng nh©n viªn lµm viÖc ë m«i tr­êng ®éc h¹i sÏ ®­îc h­ëng thªm phô cÊp ®éc h¹i tuú tõng møc ®é kh¸c nhau. C¬ së t¨ng l­¬ng ®­îc dùa vµo nh÷ng ®ît thi n©ng bËc vµ nh÷ng c«ng nh©n viªn ®· hoµn thµnh tèt v­ît møc kÕ ho¹ch ®­îc giao. Vµ ®Æc biÖt nh÷ng nh©n viªn cã s¸ng kiÕn trong lao ®éng s¶n xuÊt. Ngoµi viÖc tr¶ l­¬ng nhµ m¸y cßn th­êng xuyªn tæ chøc c¸c ho¹t ®éng phong trµo nh­: tham quan, du lÞch, nghØ m¸t,... hay c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ kh¸c. Tæ chøc v¨n ho¸ v¨n nghÖ quÇn chóng gi÷a c¸c ph©n x­ëng nhµ m¸y. Ch­¬ng 3 Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc t¹i nhµ m¸y 3.1. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn vµ mét sè môc tiªu cô thÓ §Ó duy tr× tèt nh÷ng thµnh tÝch mµ nhµ m¸y ®· ®¹t ®­îc trong nh÷ng n¨m qua, n¨m 2000 vµ nh÷ng n¨m tíi bªn c¹nh ®Çu t­ chiÒu s©u, mua s¾m thªm tµi s¶n cè ®Þnh nh»m ®æi míi c¸c trang thiÕt bÞ, nhµ m¸y cßn chó träng tíi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån nh©n lùc cña ®¬n vÞ m×nh, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn. Më réng thªm ®Þa bµn, ®Êt x­ëng réng r·i ®Ó c«ng nh©n cã chç lµm réng r·i vµ nghØ ng¬i tho¸ng m¸t. N¨m 2000, nhµ m¸y phÊn ®Çu hoµn thµnh c¸c chØ tiªu vÒ s¶n xuÊt, kinh doanh n¨m 2000 ®· ®Ò nghÞ ngµnh giao: Doanh thu ®¹t: 45.000.000.000® C¸c kho¶n ph¶i nép: 3.000.000.000® Vµ kÕ ho¹ch n©ng cao møc thu nhËp lªn Thu nhËp b×nh qu©n: 1.500.000 N¨m 2000 nhµ m¸y ®Ò ra kÕ ho¹ch tuyÓn thªm 70 lao ®éng chiÕm kho¶ng 10% lao ®éng cã tay nghÒ v÷ng ®Ó thay thÕ nh÷ng c¸n bé CNV vÒ h­u, mÊt søc. Kh«ng nh÷ng thÕ nhµ m¸y phÊn ®Çu ®¹t tû träng khai th¸c tiÒm n¨ng trªn 20% doanh thu, ®¶m b¶o lo ®ñ viÖc lµm cho CNVC, duy tr× th­êng xuyªn c¸c ho¹t ®éng tuyªn truyÒn gi¸o dôc nh»m n©ng cao nhËn thøc vµ hiÓu biÕt cho ng­êi lao ®éng cã tinh thÇn kh¾c phôc khã kh¨n, lao ®éng cã kû c­¬ng chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ lµm ra s¶n phÈm ngµy cµng ®Ñp, ®¸p øng ®ßi hái cña kh¸ch hµng vµ x· héi. · Môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn qu¶n lý nguån nh©n lùc t¹i Nhµ m¸y xe löa Gia L©m - TiÕp tôc hoµn thiÖn bé m¸y, tuyÓn dông thªm mét sè c¸n bé, nh©n viªn cho mét sè bé phËn, gi¶m bít biªn chÕ d­ thõa khoµng 110 ng­êi chiÕm 16,4% sè lao ®éng. §©y lµ vÊn ®Ò trùc tiÕp ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. N¨m 2000, dù kiÕn cña nhµ m¸y sÏ tuyÓn thªm 70 ng­êi chiÕm kho¶ng 10% sè c«ng nh©n cã chuyªn m«n vµ thay thÕ nh÷ng CNV ®Õn tuæi vÒ h­u vµ nh÷ng ng­êi lµm viÖc kh«ng cã hiÖu qu¶ cao. NÕu ph©n bæ, bè trÝ lao ®éng hîp lý, ®óng chøc n¨ng sÏ thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh ë nhµ m¸y vµ ng­îc l¹i. - Kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o, båi d­ìng tr×nh ®é cho nh©n viªn. N¨m 2000 kÕ ho¹ch cña nhµ m¸y sÏ cö ®i häc vµ n©ng cao tay nghÒ cho 6% CNV trong nhµ m¸y (trong ddã 2% CNV theo häc c¸c tr­êng ®¹i häc nh÷ng khãa ng¾n ngµy ®Ó n©ng cao chuyªn m«n vµ tay nghÒ. Nhµ m¸y vÉn tiÕp tôc tæ chøc tèt phong trµo «n lý thuyÕt, luyÖn tay nghÒ, thi thî giái: + Tæ chøc héi thi "thî hµn giái, thî gß giái, thî méc giái" + Héi th¶o chuyªn ®Ò n©ng cao chÊt l­îng söa ch÷a ®Çu m¸y, ®ãng míi toa xe. C¶i thiÖn hÖ thèng tiÒn l­¬ng, tr¶ l­¬ng t­¬ng xøng víi cèng hiÕn cña ng­êi lao ®éng, ®¸p øng nhu cÇu cuéc sèng vµ n©ng cao møc sèng cña CNV trong nhµ m¸y. N¨m 1999 møc b×nh qu©n thu nhËp cña CNV lµ: 1.300.000® dù kiÕn n¨m 2000 sÏ t¨ng lªn 1.500.000 vµ phô cÊp cho c¸c c«ng viÖc nÆng, ®éc h¹i, phô cÊp lµm thªm giê... còng ®­îc t¨ng lªn. N¨m 1999, nhµ m¸y tiÕn hµnh c«ng khai tµi chÝnh, thùc hiÖn ph¸t huy quyÒn lµm chñ trùc tiÕp cña CNV nh»m x©y dùng vµ ®­a nhµ m¸y ®i lªn ®óng h­íng víi chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc. - Cã chÕ ®é th­ëng ph¹t râ rµng, chÝnh s¸ch th­ëng ph¹t ®­îc phæ biÕn tíi tõng nh©n viªn ®Ó hä phÊn ®Çu trong c«ng t¸c vµ c¸c h¹n chÕ vi ph¹m. - X©y dùng ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ lao ®éng hîp lý, ¸p dông chÕ ®é khen th­ëng kÞp thêi nh»m kÝch thÝch ng­êi lao ®éng s¸ng t¹o trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. - Kh¸m søc khoÎ ®Þnh kú cho CNV ®Ó gi¶m ®­îc møc ®é ®éc h¹i cho ng­êi lao ®éng vµ ®¶m b¶o cho nhµ m¸y cã ®éi ngò CNV khoÎ m¹nh... 3.2. Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ MÆc dï thêi gian qua, Nhµ m¸y xe löa Gia L©m cã nhiÒu cè g¾ng vµ ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh c«ng nhÊt ®Þnh nh­ng vÉn cßn mét sè tån t¹i cÇn kh¾c phôc. - ChÊt l­îng s¶n phÈm cã tiÕn bé h¬n n¨m tr­íc nh­ng kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp cña s¶n phÈm vµ tr×nh ®é tay nghÒ cña mét c«ng nh©n ch­a t­¬ng xøng víi ®ßi hái cña x· héi. - Mét sè ®¬n vÞ trong nhµ m¸y ch­a quan t©m ph¸t huy s¸ng kiÕn. - Nhµ x­ëng, m¸y mãc thiÕt bÞ vÉn cßn bÈn, sè Ýt c«ng nh©n vÉn ch­a nghiªm tóc mang ®Çy ®ñ trang bÞ b¶o hé lao ®éng khi lµm viÖc. V× vËy, ®Ó gãp phÇn n©ng cao hiÖu qña qu¶n trÞ nh©n sù cña nhµ m¸y, em xin nªu mét sè kiÕn nghÞ ®èi víi Ban gi¸m ®èc cña nhµ m¸y: + Hµng n¨m theo ®Þnh kú kiÓm tra tr×nh ®é tay nghÒ cña ng­¬ig lao ®éng th«ng qua c¸c cuéc thi tay nghÒ, n©ng bËc l­¬ng hµng n¨m, tõ ®ã cã ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vÒ n¨ng lùc cña hä. + §µo t¹o chuyªn s©u tay nghÒ cho c«ng nh©n, cö c¸n bé ë phßng kü thuËt ®i häc tËp ®Ó n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý vµ s¶n xuÊt . + C¶i thiÖn hÖ thèng l­¬ng, tr¶ l­¬ng t­¬ng xøng. + X©y dùng c¸c quü khen th­ëng, trÝch tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh ®Ó khen th­ëng cho CNV cã s¸ng kiÕn, cã thµnh tÝch cao trong c«ng viÖc. + Tinh gi¶m bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ b¬t cång kÒnh, chång chÐo trong phßng ban. §iÒu quan träng lµ tõ c¸n bé qu¶n lý ®Õn c«ng nh©n ph¶i cã ý thøc lµm viÖc víi tinh thÇn - tr¸ch nhiÖm nh»m t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong nhµ m¸y. KÕt luËn Nguån nh©n lùc trong hÇu hÕt c¸c lý thuyÕt kinh tÕ häc ®Òu ®­îc coi lµ mét thµnh tè c¬ b¶n cña nÒn s¶n xuÊt x· héi vµ gÇn nh­ mäi quan ®iÓm ®Òu thõa nhËn r»ng, khi nguån lùc nµy ®­îc kÕt hîp víi nguån lùc tù nhiªn th× cña c¶i x· héi xuÊt hiÖn vµ ®ã lµ c¬ së cña ph¸t triÓn vµ tiÕn bé x· héi. Tuy nhiªn ®Ó thùc hiÖn sù mang l¹i hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp th× cÇn cã sù qu¶n lý tèt. V× thÕ nhµ m¸y xe löa Gia L©m ®· rÊt quan t©m ®Õn c«ng t¸c nµy vµ chÝnh nh÷ng thµnh c«ng trong c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ nguyªn nh©n quan träng lµm cho nhµ m¸y xe löa Gia L©m trë thµnh mét nhµ m¸y söa ch÷a toa xe cã uy tÝn trong ngµnh. tµi liÖu tham kh¶o - Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ nh©n lùc - NguyÔn Thanh Héi - Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ nh©n lùc - NguyÔn H÷u Th©n - Qu¶n trÞ nh©n lùc trong c«ng ty NhËt B¶n - Qu¶n lý nguån nh©n lùc (KDS Hard) - Personel/ Human Resources Management - Qu¶n lý doanh nghiÖp - Vµ mét sè t¹p chÝ kh¸c. môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 Lêi c¶m ¬n 2 Ch­¬ng 1: C¬ së lý luËn chung vÒ qu¶n lý nguån nh©n lùc 3 I. Kh¸i niÖm vµ tÇm quan träng cña qu¶n lý nguån nh©n lùc 3 II. Nh÷ng quan niÖm kh¸c nhau vÒ qu¶n lý nguån nh©n lùc 4 III. Néi dung c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc 7 1. C«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ g× 7 2. Nh÷ng ph­¬ng ph¸p qu¶n lý nguån nh©n lùc 9 Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng vÒ c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n sù t¹i nhµ m¸y xe löa gia l©m 12 2.1. Kh¸i qu¸t vÒ sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nhµ m¸y 12 2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh cña Nhµ m¸y xe löa Gia L©m 12 2.1.2. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn Nhµ m¸y 12 2.1.3. Mét sè ®Æc ®iÓm cña Nhµ m¸y 13 2.2. Thùc tr¹ng qu¶n lý nguån nh©n lùc t¹i Nhµ m¸y xe löa Gia L©m 19 2.2.1. C¬ cÊu nh©n sù 19 2.2.2. Ph©n bè lùc l­îng lao ®éng cña Nhµ m¸y 22 2.2.3. C«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi d­ìng tay nghÒ ®èi víi c«ng nh©n trong Nhµ m¸y 23 2.2.4. Tr¶ l­¬ng vµ c¸c biÖn ph¸p kÝch thÝch vËt chÊt 24 Ch­¬ng 3: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc t¹i Nhµ m¸y 27 3.1. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn vµ mét sè môc tiªu cô thÓ 27 3.2. Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ 29 KÕt luËn 31 Tµi liÖu tham kh¶o 32