Thành tựu kinh tế xã hội của đất nước ta có một phần đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp nhà nước. Trong 10 năm qua tốc độ tăng trưởng của khu vực nhà nước duy trì ở mức tương đối cao, các doanh nghiệp nhà nước đã đóng góp trên 40% GDP , trên 50% kinh ngạch xuất khẩu của cả nước và gần 40% ngân sách nhà nước. Để tăng cường tiềm lực và vai trò chủ đạo của doanh nghiệp nhà nước thì chúng ta phải có những định hướng phát triển đúng đắn, xây dựng, củng cố doanh nghiệp nhà nước trong ngành then chốt, có tác dụng thúc đẩy sự tăng trưởng chung của nền kinh tế.
Ngày nay, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nền kinh tế thị trường, xu hướng cổ phẩn hoá các doanh nghiệp nhà nước đang diễn ra rất nhanh chóng và dường như các doanh nghiệp cổ phần này làm ăn ngày càng có hiệu quả. Hàng loạt các công ty, các cơ sở vật chất kỹ thuật tự phát huy nội lực của mình để thay đổi, cải tạo lại cơ cấu vật chất kỹ thuật cũng như thu hút vốn đầu tư nhằm phát triển sản xuất kinh doanh, tự khẳng định mình trong nền kinh tế quốc dân.
Từ năm 1992, Nhà nước chủ trương thực hiện cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước ,làm tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh của bộ phận này. Đó là dấu hiệu đáng mừng của nền kinh tế nước nhà. Tuy nhiên vấn đề này không phải không có những vấn đề bất cập, bất hợp lý.
Kết cấu đề tài :
- Phần I :nội dung cơ bản về hiệu quả và cổ phần hoá doanh nghiệp.
- Phần II: thực trạng cổ phần hoá tại tại công ty cổ phần thương mại tổng hợp Bắc Giang.
- Phần III: một số kiến nghị nâng cao hiệu quả cổ phần hoá tại công ty cổ phần thương mại tổng hợp Bắc Giang.
39 trang |
Chia sẻ: thanhnguyen | Lượt xem: 1550 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Một số kiến nghị và giải pháp để đẩy nhanh tiến trình cổ phần hoá và nâng cao hiệu quả hoạt động, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
n trÞ ®iÒu hµnh cña C«ng ty: C«ng ty ho¹t ®éng dùa trªn nguyªn t¾c tù nguyÖn, b×nh ®¼ng, d©n chñ, t«n träng ph¸p luËt. C¬ quan cao nhÊt cña C«ng ty lµ §¹i héi cæ ®«ng. §¹i héi cæ ®«ng bÇu ra Héi ®ång qu¶n trÞ ®Ó qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c«ng viÖc cña c«ng ty gi÷a hai kú ®¹i héi, bÇu c¸c kiÓm so¸t viªn ®Ó kiÓm so¸t mäi ho¹t ®éng kinh doanh, qu¶n trÞ, ®iÒu hµnh C«ng ty. Qu¶n lý ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña C«ng ty lµ Gi¸m ®èc do Héi ®ång qu¶n trÞ bæ nhiÖm vµ miÔn nhiÖm.
Nh vËy, tr¶i qua mét thêi gian nç lùc lµm viÖc, qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi C«ng ty th¬ng m¹i B¾c Giang thµnh C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang ®· c¬ b¶n hoµn tÊt, tu©n thñ tuyÖt ®èi nh÷ng chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch vµ c¸c v¨n b¶n híng dÉn cña Nhµ níc.
C¬ cÊu bé m¸y cña C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang
Gi¸m ®èc phô tr¸ch chung (TC-TV)
Phã Gi¸m ®èc phô tr¸ch KD néi ®Þa
Cöa hµng th¬ng m¹i n«ng s¶n
B¾c Giang
Phßng Tæ chøc - HC
Phßng Kinh doanh 2
Phßng Kinh doanh 1
Phßng KÕ to¸n
Cöa hµng b¸ch ho¸ tæng hîp
B¾c Giang
Trung t©m th¬ng m¹i vµ dÞch vô
B¾c Giang
H§QT
§¹i héi cæ ®«ng
Ban kiÓm so¸t
(Nguån: Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh)
Cơ cấu quản lý của Công ty cổ phần gồm:
§¹i héi cæ ®«ng: Lµ c¬ quan quyÕt ®Þnh cao nhÊt trong C«ng ty, gåm cã: §¹i héi cæ ®«ng thµnh lËp, §¹i héi cæ ®«ng thêng niªn, §¹i héi cæ ®«ng bÊt thêng.
§¹i héi cæ ®«ng thµnh lËp cã nhiÖm vô: Th¶o luËn vµ th«ng qua b¶n §iÒu lÖ cña C«ng ty, bÇu Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban kiÓm so¸t C«ng ty, th«ng qua ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty, th«ng qua ph¬ng ¸n bé m¸y tæ chøc qu¶n lý vµ m¹ng líi cña C«ng ty, Ên ®Þnh thï lao vµ c¸c quyÒn lîi cña Héi ®ång qu¶n trÞ, Ban kiÓm so¸t.
§¹i héi cæ ®«ng thêng niªn cã nhiÖm vô: Th«ng qua b¸o c¸o cña Héi ®ång qu¶n trÞ vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng vµ kÕt qu¶ kinh doanh, B¸o c¸o cña Ban kiÓm so¸t; Th«ng qua ®Ò nghÞ cña Héi ®ång qu¶n trÞ vÒ quyÕt to¸n n¨m tµi chÝnh, ph¬ng ph¸p ph©n phèi, sö dông lîi nhuËn, chia cæ tøc vµ trÝch lËp, sö dông c¸c quü; QuyÕt ®Þnh c¸c ph¬ng híng, nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Çu t cña n¨m tµi chÝnh míi; QuyÕt ®Þnh vÒ viÖc t¨ng gi¶m vèn ®iÒu lÖ, gäi vèn cæ phÇn vµ ph¸t hµnh cæ phiÕu; Xem xÐt vµ xö lý c¸c vi ph¹m cña Héi ®ång qu¶n trÞ, Ban Gi¸m ®èc vµ Ban kiÓm so¸t g©y thiÖt h¹i cho C«ng ty vµ cæ ®«ng cña C«ng ty; BÇu miÔn nhiÖm, b·i nhiÖm thµnh viªn Héi ®ång qu¶n trÞ, thµnh viªn Ban kiÓm so¸t theo quy ®Þnh; QuyÕt ®Þnh thµnh lËp hay gi¶i thÓ c¸c chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn cña C«ng ty.
§¹i héi cæ ®«ng bÊt thêng: ®îc triÖu tËp ®Ó gi¶i quyÕt c¸c trêng hîp ph¸t sinh nh÷ng vÊn ®Ò bÊt thêng, ¶nh hëng ®Õn tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña C«ng ty. NhiÖm vô cña §¹i héi cæ ®«ng bÊt thêng lµ: quyÕt ®Þnh xö lý c¸c vÊn ®Ò bÊt thêng; B·i miÔn vµ bÇu bæ sung, thay thÕ thµnh viªn Héi ®ång qu¶n trÞ, kiÓm so¸t viªn; Gi¶i thÓ chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn; BiÓu quyÕt söa ®æi, bæ sung ®iÒu lÖ C«ng ty; Xö lý c¸c vÊn ®Ò khÈn cÊp kh¸c.
Héi ®ång qu¶n trÞ: chịu trách nhiệm trước đại hội cổ đông, có nhiệm vụ xây dựng các kế hoạch sản xuất kinh doanh mang tính chiến lược đồng thời bảo đảm các hoạt động đó thông qua Ban giám đốc và thực hiện nhiệm vụ đã được quy định tại điều lệ.
Ban kiÓm so¸t: Lµ tæ chøc thay mÆt cæ ®«ng ®Ó kiÓm so¸t mäi ho¹t ®éng kinh doanh, qu¶n trÞ, ®iÒu hµnh cña C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang. Ban kiÓm so¸t cã 03 ngêi, do §¹i héi cæ ®«ng bÇu vµ b·i miÔn víi ®a sè phiÕu tÝnh theo sè cæ phÇn b»ng thÓ thøc trùc tiÕp hoÆc bá phiÕu kÝn. Ban kiÓm so¸t bÇu mét thµnh viªn lµm Trëng ban kiÓm so¸t ®Ó chØ ®¹o tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña Ban theo quy ®Þnh cña Ph¸p luËt vµ theo ®iÒu lÖ cña C«ng ty.
Ban Gi¸m ®èc: Bao gåm Gi¸m ®èc vµ c¸c Phã Gi¸m ®èc do Héi ®ång qu¶n trÞ bæ nhiÖm.
Gi¸m ®èc lµ ngêi ®¹i diÖn theo ph¸p luËt cña C«ng ty trong mäi giao dÞch. Gi¸m ®èc lµ ngêi ®iÒu hµnh ho¹t ®éng hµng ngµy cña C«ng ty vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Héi ®ång qu¶n trÞ vµ §¹i héi cæ ®«ng vÒ viÖc thùc hiÖn c¸c quyÒn vµ nhiÖm vô ®îc giao.
C¸c Phã Gi¸m ®èc lµ ngêi gióp viÖc cho Gi¸m ®èc, do Héi ®ång qu¶n trÞ bæ nhiÖm, miÔn nhiÖm theo ®Ò nghÞ cña Gi¸m ®èc.
HÖ thèng phßng ban, trung t©m, chi nh¸nh, cöa hµng...: được tổ chức theo mô hình gọn nhẹ và bảo đảm thực hiện được nhiệm vụ mà đứng đầu là Trưởng bộ phận phải chịu trách nhiệm tổ chức và đôn đốc thực hiện các kế hoạch từ Ban Giám đốc.
2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m tríc cæ phÇn ho¸
Sù đổi mới cơ chế kinh tế chuyển từ bao cấp sang cơ chế thị trường đã đem lại nhiều cơ hội cũng như thách thức lớn đối với các doanh nghiệp nói chung và với Công ty nói riêng.
Thị trường mở rộng, nhu cầu tăng cao, nhiều ngành nghề, mặt hàng mới ra đời để thoả mãn nhu cầu khách hàng đồng thời cũng tạo ra những hấp dẫn cho các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh tham gia tìm kiếm lợi nhuận và vị thế trên thị trường. Tuy nhiên, cơ chế kinh tế mới cũng tạo ra môi trường kinh doanh cạnh tranh vô cùng khốc liệt, thị trường diễn biến phức tạp đòi hỏi các công ty phải luôn nhạy bén, chủ động nắm vững tình hình, nắm bắt cơ hội, có phương châm và cách thức hành động đúng đắn kịp thời đem lại hiệu quả kinh doanh cao, đạt được mục đích mong muốn. Là một doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hoá và chuyên kinh doanh lưu chuyển hàng hoá trong nước, Công ty tiến hành kinh doanh theo phương thức đa dạng hoá các mặt hàng kinh doanh. Trong những năm gần đây, hoạt động xuất khẩu đem lại hiệu quả thấp, doanh thu hàng xuất khẩu chỉ chiểm tỷ lệ nhỏ khoảng 20% tổng doanh thu; vì vËy, trong nh÷ng n¨m tríc cæ phÇn ho¸ các hoạt động kinh doanh của Công ty tập trung chủ yếu vào lĩnh vực nhập khẩu hàng nguyên liệu phục vụ cho sản xuất nội địa và thực hiện hoạt động kinh doanh lưu chuyển hàng tiêu dùng trong nước.
Đối với một doanh nghiệp tham gia hoạt động th¬ng m¹i ®ång thêi xuất nhập khẩu thì nguồn vốn kinh doanh là đặc biệt quan trọng, đòi hỏi phải có vốn lớn, đặc biệt là vốn lưu ®éng chiểm tỷ trọng cao trong cơ cấu vốn kinh doanh, thường từ 60 – 70% tổng vốn kinh doanh. Với điều kiện nguồn vốn cơ bản được Nhà nước cấp hạn chế, ®ång thêi viÖc qu¶n lý cña Nhµ níc víi DNNN cßn nhiÒu bÊt cËp, Nhµ níc can thiÖp qu¸ s©u lµm mÊt ®i tÝnh n¨ng ®éng, s¸ng t¹o cña doanh nghiÖp, ®ång thêi kh«ng cã nh÷ng biÖn ph¸p còng nh ®iÒu kiÖn t¨ng thu nhËp, thëng hay u ®·i cho c«ng nh©n viªn ®Ó khuyÕn khÝch kh¶ n¨ng lµm viÖc vµ nhiÖt t×nh cña nh©n viªn. Do nguån vèn h¹n chÕ nªn C«ng ty còng kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é cho ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, cha cã ®ñ tr×nh ®é còng nh chuyªn m«n ®ñ søc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh trong néi bé doanh nghiÖp.
Tuy nhiªn trong c¬ chÕ thÞ trêng khi mµ c¸c DNNN kh«ng cßn ®îc bao cÊp n÷a mµ ph¶i tù h¹ch to¸n kinh doanh th× ®ßi hái ph¶i cã sù nç lùc lín cña toµn doanh nghiÖp. C«ng ty ®· hiÓu râ ®iÒu nµy h¬n ai hÕt vµ ®· thay ®æi nhiÒu c¬ chÕ qu¶n lý nh lµ: kh«ng ¸p dông kiÓu “hµnh chÝnh” “mÖnh lÖnh” tuyÖt ®èi nh thêi bao cÊp n÷a mµ thay vµo ®ã lµ ph¸t huy tÝnh tù gi¸c, hiÖu qu¶ vµ kû luËt th«ng qua viÖc giao c¸c chØ tiªu cho tõng ®¬n vÞ trùc thuéc, trªn c¬ së ®ã ®Þnh kú kiÓm tra thùc hiÖn. §ể đáp ứng với yêu cầu mở rộng quy mô và phạm vi kinh doanh, Công ty đã linh hoạt tìm kiếm, huy động các nguồn vốn ngắn hạn để phục vụ cho hoạt động kinh doanh nhằm tận dụng được cơ hội đem lại lợi nhuận cho Công ty, tái đầu tư bổ sung nguồn vốn hiện có. Chính sự linh hoạt này đã giúp Công ty bảo toàn và phát triển được số vốn ban đầu, đạt hiệu quả kinh tế.
Với tư cách là một DNNN hoạt động bằng nguồn vốn của Nhà nước cấp, Công ty luôn hoàn thành đầy đủ các nghĩa vụ nộp thuế và các khoản nộp ngân sách đối với Nhà nước. Chuyển từ cơ chế cũ sang cơ chế mới với những thay đổi lớn về mặt cơ cấu cũng như về môi trường hoạt động, Công ty cũng như các DNNN khác gặp rất nhiều khó khăn như thiếu vốn, cơ sở vật chất hạ tầng xuống cấp, lúng túng trong hoạt động kinh doanh do sự khác nhau rất xa của 2 cơ chế kinh tế, môi trường mới đòi hỏi nhiều điều kiện mới, sự cạnh tranh gay gắt, đồng thời xảy ra cuộc khủng hoảng tài chính Châu Á làm tình hình biến động bất thường khó dự đoán trước, bên cạnh đó, thiếu sự chỉ dẫn đầy đủ có hệ thống, các chính sách của Nhà nước chưa đồng bộ, phải vừa làm vừa học hỏi, vừa xây dựng.
BiÓu 1: T×nh h×nh vèn kinh doanh cña C«ng ty nh÷ng n¨m tríc cæ phÇn ho¸
§VT: TriÖu ®ång
ChØ tiªu
1998
1999
2000
2001
Sè tiÒn
%
Sè tiÒn
%
Sè tiÒn
%
Sè tiÒn
%
Tæng sè vèn
6754
100
7870
100
8313
100
8485
100
Vèn cè ®Þnh
3996
58,8
4528
58
4569
55
4710
55
Vèn lu ®éng
2858
41,2
3332
42
3744
45
3745
45
(Nguån: phßng kinh doanh)
Qua biÓu trªn ta thÊy: vèn cña C«ng ty tuy kh«ng lín nhng lÏ ra tû träng vèn lu ®éng ph¶i tõ 75 - 80% ®èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i míi phï hîp, nhng ë ®©y tû lÖ ®ã tõ 42 - 45%, cßn thÊp so víi nhu cÇu kinh doanh.
ViÖc sö dông vèn tuy cã t¨ng nhng míi dõng ë møc b¶o toµn, viÖc ph¸t triÓn cßn nhiÒu khã kh¨n. Vèn cè ®Þnh cña C«ng ty cã tû lÖ kh¸ h¬n 58% so víi tæng sè vèn vµ còng ®ang gia t¨ng do C«ng ty ®Çu t x©y dùng c¸c ®iÓm b¸n hµng ë c¸c huyÖn, thÞ x·. HiÖn nay, C«ng ty ®· vµ ®ang huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau ®Ó phôc vô kinh doanh s¶n xuÊt cña m×nh. Tuy vËy vèn nî cßn nhiÒu.
BiÓu 2: C¬ cÊu lao ®éng cña C«ng ty th¬ng m¹i B¾c Giang
§¬n vÞ tÝnh: ngêi
N¨m
Ph©n lo¹i
1999
2000
2001
SL
TL%
SL
TL%
SL
TL%
Tæng lao ®éng
452
100
485
100
510
100
Ph©n theo giíi tÝnh
Nam
170
37
185
38
179
35
N÷
282
63
300
62
331
65
Ph©n theo tÝnh chÊt lao ®éng
L§ gi¸n tiÕp
65
14,5
63
13
64
12,5
L§ trùc tiÕp
387
85,5
422
87
446
87,5
Ph©n theo tr×nh ®é
Tr×nh ®é §H vµ trªn §H
40
8,9
43
9
47
9,2
Tr×nh ®é trung cÊp
16
3,55
17
3,6
22
4,4
Tr×nh ®é PTTH
396
87,55
425
87,4
441
86,4
§é tuæi b×nh qu©n
44
40
41
Nguån: phßng Tæ chøc - hµnh chÝnh
Tõ c¬ cÊu lao ®éng trªn ta thÊy trong nh÷ng n¨m nµy, sè lîng cña C«ng ty gia t¨ng do C«ng ty më réng s¶n xuÊt kinh doanh. XÐt theo tr×nh ®é lao ®éng th× tr×nh ®é ®¹i häc trë lªn ®· t¨ng tõ 6,9% n¨m 1998 lªn 9,2% n¨m 2001. §a sè lao ®éng ë tr×nh ®é trung cÊp vµ phæ th«ng trung häc. Mét ®Æc ®iÓm n÷a lµ ®é tuæi trung b×nh cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty kh¸ cao, kho¶ng trªn 40. §iÒu ®ã còng ¶nh hëng nhiÒu ®Õn kh¶ n¨ng, nhËn thøc vµ kh¶ n¨ng cËp nhËt nh÷ng c¸i míi cho phï hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay cßn h¹n chÕ.
Trong nh÷ng n¨m nµy, C«ng ty ®· cã nhiÒu c¶i thiÖn vÒ mÆt nh©n sù còng nh vÒ vèn vµ c¬ chÕ qu¶n lý song vÉn cã qu¸ nhiÒu khã kh¨n vµ th¸ch thøc ®ang ®Æt ra trªn con ®êng ph¸t triÓn cña C«ng ty ®Ó cã thÓ tån t¹i trong c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn. ChÊt lîng lao ®éng cÇn ph¶i ®îc n©ng cao vµ ph©n bæ hîp lý h¬n n÷a, ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch lao ®éng, mµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu nhÊt lµ t¸c ®éng vµo lîi Ých cña tõng c¸ nh©n. Ph¶i tinh gi¶m bít nh©n viªn, lµm gän nhÑ h¬n bé m¸y qu¶n lý, t¹o hiÖu qu¶ râ rÖt trong qu¶n lý.
Víi thùc tr¹ng trang thiÕt bÞ kü thuËt, tµi chÝnh, nh©n sù vµ qu¶n lý nh vËy, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty cßn thÊp vµ cã xu híng ngµy cµng gi¶m trong t¬ng lai.
§Ó cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn th¬ng trêng l©u dµi, ®æi míi c«ng nghÖ còng nh n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. Ng©n s¸ch nhµ níc kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng cÊp vèn vµ hoµn toµn bao cÊp nh tríc ®©y, trong khi ®ã b©y giê ng©n hµng cho vay còng ®ßi hái nh÷ng ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o nh lµ tµi s¶n thÕ chÊp cã gi¸ trÞ, kh¶ n¨ng kinh doanh ®Ó x¸c ®Þnh rñi ro tÝn dông...Kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cña C«ng ty ®ang rÊt manh món vµ h¹n chÕ. Cæ phÇn ho¸ ®îc coi lµ mét gi¶i ph¸p lín h÷u hiÖu nh»m t¹o ra m«i trêng huy ®éng vèn l©u dµi cho C«ng ty ®Ó ®Çu t theo chiÒu s©u, ®æi míi c«ng nghÖ vµ s¶n phÈm, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ, t¹o ra søc bËt míi.
Nh×n chung C«ng ty th¬ng m¹i B¾c Giang tríc khi tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ vÉn lu«n lµ c«ng ty Nhµ níc lµm ¨n cã hiÖu qu¶, lîi nhuËn ®em l¹i gia t¨ng kh¸ ®Òu ®Æn. Nh vËy c©u hái ®Æt ra lµ C«ng ty cã nªn tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ hay kh«ng? HÇu hÕt c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty ban ®Çu t©m lý cßn lo ng¹i, sî C«ng ty sÏ mÊt thêi gian chuÈn bÞ ®Ó tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ vµ sÏ g©y ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty, lý do n÷a ®ã lµ ngêi lao ®éng trong C«ng ty cha hiÓu râ vÒ cæ phÇn ho¸, nªn cßn cã t©m lý kh«ng muèn tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸. Nhng nhËn thÊy ®îc chñ tr¬ng ®óng ®¾n cña §¶ng trong viÖc s¾p xÕp l¹i DNNN, vµ muèn ®a C«ng ty tiÕn mét bíc dµi vµ tån t¹i trong m«i trêng míi mét c¸ch m¹nh mÏ vµ, ®¶m b¶o qu¸ tr×nh ph¸t triÓn l©u dµi bÒn v÷ng, gióp C«ng ty cã ®ñ kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong qu¸ tr×nh héi nhËp. Nªn C«ng ty th¬ng m¹i B¾c Giang ®· tiÕn hµnh triÓn khai cæ phÇn ho¸. Qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ t¹i C«ng ty diÔn ra gÇn mét n¨m, tõ ngµy 25/10/2001 ®Õn ngµy 19/03/2002 C«ng ty ®· hoµn thµnh viÖc cæ phÇn ho¸ vµ trong ngµy 19/06/2002 §¹i héi cæ ®«ng C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang ®· häp phiªn ®Çu tiªn vµ th«ng qua ®Þnh híng vµ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh trong giai ®o¹n tíi.
3. KÕt qu¶ ®¹t ®îc cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m sau khi cæ phÇn ho¸
BiÓu 3: B¶ng kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty sau khi cæ phÇn ho¸
§VT: TriÖu ®ång
n¨m
2002
2003
2004
N¨m 2003 so víi n¨m 2002
N¨m 2004 so víi n¨m 2003
chØ tiªu
Sè tuyÖt ®èi
%
Sè tuyÖt ®èi
%
Tæng doanh thu
1.845,360
1.991,659
2.103,448
146,299
7,928
111,789
5,613
Tæng chi phÝ
1.001,3
1.100,56
1.145,32
99,260
9,913
44,760
4,067
Lîi nhuËn tríc thuÕ
844,060
891,099
958,128
47,039
5,573
67,029
7,522
ThuÕ TNDN
236,337
249,508
268,276
13,171
5,573
18,768
7,522
Lîi nhuËn sau thuÕ
607,723
641,591
689,852
33,868
5,573
48,261
7,522
Nép NSNN
310.230
298.065
326.645
-12.165
-3.921
28.580
9.589
Tr¶ l·i cæ tøc
180.36
203.659
215.48
23.299
12.918
11.821
5.804
Vèn kinh doanh
8893,23
9002,65
9134,49
109,420
1,230
131,840
1,464
Vèn cè ®Þnh
3998
4012
4035
14
0,350
23
0,573
Vèn lu ®éng
4895,23
4990,65
5099,49
95,420
1,949
108,840
2,181
Tæng sè lao ®éng (ngêi)
500
510
517
10
2
7
1,373
Thu nhËp b×nh qu©n (ngêi/ 1th¸ng)
1,1
1,27
1,34
0,170
15,455
0,070
5,512
3.1. VÒ vèn
Theo b¶ng ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty nh÷ng n¨m sau khi cæ phÇn ho¸, ta thÊy:
- Tốc độ tăng trưởng năm sau luôn cao hơn năm trước, hiệu quả kinh tế tăng đều và ổn định; Lîi nhuËn n¨m sau cao h¬n n¨m tríc. Cô thÓ lµ: Lîi nhuËn n¨m 2003 t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 47,039 triÖu ®ång tøc t¨ng 5,573%; n¨m 2004 so víi n¨m 2003 lµ 48,261 triÖu ®ång tøc lµ t¨ng 7,522%.
- Cïng víi sù t¨ng lªn vÒ lîi nhuËn hµng n¨m th× vèn kinh doanh cña C«ng ty còng t¨ng lªn. Cô thÓ lµ: n¨m 2003 so víi n¨m 2002 t¨ng 109,420 triÖu ®ång tøc 1,23%. N¨m 2004 so víi n¨m 2003 t¨ng 131,840 tøc 1,464%.
- Nép Ng©n s¸ch Nhµ níc n¨m 2003 gi¶m 12,165 triÖu ®ång tøc gi¶m 3,921% so víi n¨m 2002, nhng ®Õn n¨m 2004 l¹i t¨ng 28,58 triÖu ®ång so víi n¨m 2003 tøc t¨ng 9,589%.
- Tr¶ l·i cæ tøc t¨ng ®Òu hµng n¨m, n¨m 2003 so víi n¨m 2002 t¨ng 23,229 triÖu ®ång tøc 12,918%; n¨m 2004 so víi n¨m 2003 t¨ng 11,821 triÖu ®ång tøc 5,804%.
Chøng tá trong nh÷ng n¨m ®Çu míi cæ phÇn ho¸ C«ng ty ®· cã nhiÒu nç lùc. Míi thay ®æi c¬ chÕ, mäi thø cßn bì ngì nhng C«ng ty vÉn gi÷ møc ho¹t ®éng nh tríc khi cæ phÇn ho¸. N¨m 2002 vµ n¨m 2003 lîi nhuËn cha cao, viÖc tr¶ l·i cho c¸c cæ ®«ng còng cßn thÊp; nhng ®Õn n¨m 2004 ®· thÊy cã chiÒu híng t¨ng lªn vÒ doanh thu, lîi nhuËn, nép NSNN còng nh tr¶ l·i cæ ®éng. §iÒu ®ã cho thÊy C«ng ty ®ang më réng dÇn vÒ quy m« ho¹t ®éng vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶.
3.2. Nh©n lùc
Sau khi ®· cæ phÇn ho¸, C«ng ty ®· tạo công ăn việc làm và đảm bảo thu nhập ổn định cho cán bộ công nhân viên Công ty, thu nhập trung bình một người một tháng ®· t¨ng tõ díi 1 triÖu ®ång lªn trªn mét triÖu ®ång. Sè ngêi lao ®éng trong C«ng ty cã t¨ng lªn nhng t¨ng võa ph¶i v× sau khi thùc hiÖn tinh gi¶m bé m¸y qu¶n lý th× ®éi ngò c«ng nh©n viªn cò cña C«ng ty ®· gi¶m xuèng kh¸ nhiÒu. §ång thêi C«ng ty cßn tuyÓn thªm mét sè c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é cao, vµ thùc hiÖn ph©n bè l¹i vÞ trÝ cho c«ng nh©n viªn phï hîp h¬n.
C«ng ty ®· tõng bíc tinh gi¶m lao ®éng ë c¸c bé phËn vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, ®ång thêi víi viÖc n©ng cao chÊt lîng lao ®éng th«ng qua c«ng t¸c ®µo t¹o, nhê ®ã C«ng ty ngµy cµng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, c«ng t¸c qu¶n lý ®iÒu hµnh vµ ho¹t ®éng tiªu thô. Tạo công ăn việc làm và đảm bảo thu nhập ổn định cho cán bộ công nhân viên Công ty, thu nhập trung bình một người một tháng ®· t¨ng tõ díi 1 triÖu ®ång lªn trªn mét triÖu ®ång. Sè ngêi lao ®éng trong C«ng ty cã t¨ng lªn nhng t¨ng võa ph¶i (n¨m 2004 t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 17 ngêi tøc 3,4%) v× sau khi thùc hiÖn tinh gi¶m bé m¸y qu¶n lý th× ®éi ngò c«ng nh©n viªn cò cña C«ng ty ®· gi¶m xuèng kh¸ nhiÒu. §ång thêi C«ng ty cßn tuyÓn thªm mét sè c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é cao, vµ thùc hiÖn ph©n bè l¹i vÞ trÝ cho c«ng nh©n viªn phï hîp h¬n.
Nh×n chung c¬ cÊu lao ®éng cña C«ng ty ®· ®îc c¶i thiÖn hîp lý h¬n, song chÊt lîng lao ®éng cÇn ®îc tiÕp tôc n©ng cao vµ ph©n bæ sö dông hîp lý h¬n n÷a, C«ng ty hiÖn nay còng ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng hîp lý, c«ng nh©n s¶n xuÊt ®îc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm. C¸n bé qu¶n lý ®îc tr¶ l¬ng theo thêi gian vµ nh©n viªn tiªu thô, dÞch vô kho tr¹m th× ®îc tr¶ l¬ng theo c«ng viÖc hoµn thµnh, % theo doanh sè b¸n. C¸c h×nh thøc ®· ph¶n ¸nh ®¸nh gi¸ søc lao ®éng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn tõ ®ã t¹o ra t©m lý nhiÖt t×nh, phÊn khëi, kÝch thÝch tÝnh tù chñ, s¸ng t¹o gãp phÇn lµm t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c tiªu thô.
Công ty còn có đội ngũ cán bộ lãnh đạo và nhân viên giàu kinh nghiệm và nhiệt tình với công việc, luôn tìm hướng đổi mới sao cho phù hợp với sự yêu cầu đòi hỏi của thị trường, đồng thời đạt được mục tiêu để ra của mình, Công ty có một đội ngũ cán bộ với phẩm chất đạo đức và ý thức trách nhiệm với công việc. Để chuẩn bị cho lớp cán bộ kế cận của Công ty trong tương lai, Công ty đã khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi để cho cán bộ đi học nhằm nâng cao nghiệp vụ chuyên môn và nghiệp vụ quản lý.
3.3. KÕt qu¶ ho¹t ®éng tiªu thô toµn C«ng ty
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang ®· dÇn dÇn kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trong c¬ chÕ thÞ trêng b»ng sù nç lùc cña toµn c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty víi truyÒn thèng kinh doanh néi th¬ng cña m×nh.
Qua c¸c chØ tiªu chÝnh trong b¶ng kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh 3 n¨m sau khi cæ phÇn ho¸ (2002-2004) cho thÊy ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m võa qua diÔn ra chiÒu híng tÝch cùc. Doanh thu tiªu thô t¨ng vµ lîi nhuËn cña C«ng ty t¨ng ®Òu, æn dÞnh vµ kh¸. Lîi nhuËn lµ môc tiªu c¬ b¶n cña doanh nghiÖp, nh÷ng con sè kh¶ quan trªn (so víi mét doanh nghiÖp ®Þa ph¬ng) ®· cã søc thóc ®Èy m¹nh mÏ kinh doanh cña C«ng ty.
Tuy sù t¨ng lªn vÒ sè lîng c¸c th«ng sè tµi chÝnh kh«ng cao l¾m v× C«ng ty míi cæ phÇn ho¸ ®îc ba n¨m, vµ trong nh÷ng n¨m võa qua C«ng ty võa ph¶i gi÷ v÷ng møc ho¹t ®éng cña m×nh, võa ph¶i tõng bø¬c ®æi míi l¹i bé m¸y tæ chøc, c¬ chÕ qu¶n lý, ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn, t×m hiÓu thÞ trêng míi, ®Þnh híng qu¸ tr×nh ph¸t triÓn trong t¬ng lai…Nhng trong chiÕn lîc kinh doanh cña C«ng ty th× vµi n¨m tíi C«ng ty sÏ cã bíc nh¶y vät trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh vµ t¹o ra nhiÒu lîi thÕ trong c¹nh tranh.
3.4 Nh÷ng lîi thÕ ®¹t ®îc cña viÖc cæ phÇn ho¸
MÆc dï C«ng ty ®· cã nhiÒu cè g¾ng nç lùc trong ®Çu t c¬ së h¹ tÇng, thiÕt bÞ m¸y mãc, con ngêi nhng mét vµi n¨m gÇn ®©y t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty cã phÇn ch÷ng l¹i vµ kh«ng æn ®Þnh. Tuy nhiªn tõ khi tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸, bé mÆt cña C«ng ty ®· hoµn toµn thay ®æi v× mét sè lý do sau:
Thø nhÊt, C«ng ty ®· chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn cã tr×nh ®é tæ chøc kinh doanh cao vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cao h¬n h¼n so víi DNNN.
Thø hai, kh«ng chØ cã sù thay ®æi vÒ mÆt h×nh thøc, vÒ tªn gäi mµ thùc chÊt lµ sù ®æi míi thùc sù tõ cÊu tróc bªn trong nh:
+ C«ng nh©n ®îc chän läc l¹i, ®îc ®¸nh gi¸ tay nghÒ thùc sù, cã c¬ chÕ träng ngêi tµi.
+ Héi ®ång qu¶n trÞ ph¶i do §¹i héi cæ ®«ng bÇu ra, cã quy chÕ ho¹t ®éng râ rµng, chÞu tr¸ch nhiÖm tríc cæ ®«ng vÒ hµnh vi kinh doanh cña m×nh…
Thø ba, C«ng ty ho¹t ®éng chñ yÕu dùa vµo ngu«n vèn tù huy ®éng, trªn c¬ së ®ã ®Çu t trang thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i, ®¶m b¶o n©ng cao n¨ng suÊt s¶n xuÊt vµ chÊt lîng s¶n phÈm.
Với việc mở rộng ngành nghề kinh doanh cùng sự tự chủ trong hoạt động kinh doanh, Công ty đã chủ động khai thác mở rộng thị trường, từ hình thức bán lẻ đơn thuần chuyền sang các hình thức hiện đại như: liên doanh, làm đại lý ký gửi, ký kết và thực hiện các hợp đồng bán buôn nhiều mặt hàng có trị giá lớn vµ XNK.
C«ng ty Cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang lµ mét doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ ®îc tæ chøc cung cÊp nh÷ng hµng ho¸ tiªu dïng, vËt t cho nhu cÇu tiªu dïng cña nh©n d©n vµ nhu cÇu cho s¶n xuÊt, cho xuÊt khÈu cña ®Þa ph¬ng trªn ®Þa bµn toµn tØnh. Nhu cÇu sö dông vèn lín ®Æc biÖt lµ vèn lu ®éng, C«ng ty ®· nç lùc huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau. Ngoµi vèn ho¹t ®éng cña m×nh, nguån vèn chñ yÕu ®îc huy ®éng tõ lîi nhuËn cña c¸c ho¹t ®éng kinh doanh hµng n¨m, mét phÇn cßn l¹i ®îc huy ®éng tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau.
Nh vËy, cæ phÇn ho¸ lµ mét cuéc c¸ch m¹ng, lµ c¸ch cÊu tróc l¹i tæ chøc kinh doanh v¨n minh, tiªn tiÕn, cã tÝnh chÊt chiÕn lîc l©u dµi chø kh«ng ph¶i lµ mét gi¶i ph¸p t×nh thÕ nh»m t¹o ra sù ®ång bé gi÷a c¸c yÕu tè. Vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang t¨ng lªn lµ mét quy luËt tÊt yÕu.
4. Nh÷ng khã kh¨n tån t¹i khi cæ phÇn ho¸
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng sau khi cæ phÇn ho¸ cña C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang cho thÊy, tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña Héi ®ång qu¶n trÞ cßn nhiÒu bÊt cËp. Héi ®ång qu¶n trÞ (H§QT) cha thÓ hiÖn ®îc chøc n¨ng gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña Ban Gi¸m ®èc vµ ban ®iÒu hµnh. C¬ cÊu H§QT cha c©n ®èi. §a sè c¸c thµnh viªn bªn trong H§QT lµ cæ ®«ng kiªm nhiÖm c¸c chøc vô ®iÒu hµnh trong c«ng ty nh Gi¸m ®èc, Phã Gi¸m ®èc vµ mét sè chøc vô kh¸c n÷a. C¸c cæ ®«ng kh¸c kh«ng n»m trong H§QT vµ còng kh«ng ®îc gi÷ mét chøc vô nµo trong bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty. §iÒu ®ã lµm dÉn ®Õn sù lÉn lén, kh«ng ph©n biÖt râ rµng vai trß cña H§QT vµ ban ®iÒu hµnh. MÆt kh¸c nhiÒu cæ ®«ng kh«ng ph¶i lµ ngêi cò cña C«ng ty, kh«ng cã lîi thÕ ®¬c vµo ban ®iÒu hµnh cña C«ng ty l¹i lµ nh÷ng ngêi am hiÓu vÒ ngµnh nghÒ, ®Ó t¹o nªn tÝnh ®a d¹ng phong phó vÒ th«ng tin trªn thÞ trêng, cã thÓ mang l¹i nh÷ng c¸i míi cho C«ng ty. Ngoµi ra hä lµ nh÷ng thµnh viªn kh¸ch quan ®éc lËp lµm t¨ng cêng vai trß gi¸m s¸t cña H§QT ®èi víi Ban Gi¸m ®èc vµ bé m¸y ho¹t ®éng cña C«ng ty. Trong LuËt Doanh nghiÖp vµ ®iÒu lÖ C«ng ty ®· quy ®Þnh rÊt râ chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c¸c thµnh viªn H§QT. Tuy nhiªn do cßn ¶nh hëng s©u s¾c c¬ chÕ qu¶n lý cò, kh«ng chÞu thay ®æi theo c¸i míi, dÉn ®Õn thiÕu kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm ho¹t ®éng cña thµnh viªn H§QT. HÇu hÕt thµnh viªn trong bé m¸y ®iÒu hµnh cña C«ng ty ®Òu lµ thµnh viªn H§QT, ®iÒu nµy dÉn ®Õn H§QT kh«ng tËp trung thùc hiÖn ®îc chøc n¨ng cña m×nh hay ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶. VÊn ®Ò nµy dÉn ®Õn mét hËu qu¶ nghiªm träng lµ nã hÇu nh lµm v« hiÖu hãa chøc n¨ng gi¸m s¸t cña H§QT víi bé m¸y ®iÒu hµnh C«ng ty. Cïng víi ®ã lµ sù kiªm nhiÖm dÉn ®Õn t×nh tr¹ng qu¸ t¶i vÒ khèi lîng c«ng viÖc vµ thêi gian ®èi víi mçi vÞ uû viªn. §ã lµ mét thùc tiÔn cÇn ph¶i ®iÒu chØnh nhanh chãng t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng cña C«ng ty ®¹t hiÖu qu¶.
Ngoµi ra lµ mét c«ng ty Nhµ níc tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸, do ®ã nh÷ng khã kh¨n cña C«ng ty th¬ng m¹i B¾c Giang còng n»m trong nh÷ng khã kh¨n chung cña c¸c DNNN ®ang trong tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ hiÖn nay ®ã lµ:
- Cæ phÇn ho¸ cßn xa l¹ ®èi víi hÇu hÕt ngêi d©n, do ®ã h¹n chÕ sù ®Çu t tõ phÝa x· héi do t©m lý sî rñi ro, thÞ trêng tµi chÝnh ®· cã nhng ho¹t ®éng cßn kÐm hiÖu qu¶, cha hÊp dÉn vµ t¹o niÒm tin cho c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c d©n c.
- C¬ chÕ chÝnh s¸ch, luËt ph¸p liªn quan ®Õn C«ng ty cæ phÇn cßn thiÕu ®ång bé, ®«i khi cßn chång chÐo m©u thuÉn nhau. MÆc dï Nhµ níc ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nhng trªn thùc tÕ, vÉn cßn nh÷ng sù ph©n biÖt ®èi sö nhÊt ®Þnh (nh cho vay vèn díi h×nh thøc tÝn chÊp, cung cÊp th«ng tin, quan hÖ víi mét sè c¬ quan chøc n¨ng: thuÕ, qu¶n lý thÞ trêng...).
- Sù can thiÖp cña Nhµ níc ®èi víi C«ng ty sau cæ phÇn ho¸ vÉn cßn nÆng nÒ, t×nh tr¹ng c¸c tæ chøc §¶ng, chÝnh quyÒn vÉn cßn can thiÖp mét c¸ch hµnh chÝnh vµo C«ng ty cæ phÇn nh trong chØ ®¹o bÇu Héi ®ång qu¶n trÞ, Ban kiÓm so¸t, Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh, can thiÖp vµo sù tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Ngoµi ra, cßn nh÷ng víng m¾c do chÝnh sù kh«ng t¬ng ®ång gi÷a LuËt DNNN vµ LuËt Doanh nghiÖp mµ C«ng ty cæ phÇn cã cæ phÇn chi phèi cña Nhµ níc cïng lóc chÞu sù ®iÒu chØnh cña c¶ hai luËt nµy. VÊn ®Ò ngêi ®¹i diÖn phÇn vèn cña Nhµ níc trong C«ng ty cæ phÇn vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp: nhiÒu ngêi ®¹i diÖn võa lµ ®¹i diÖn cho Nhµ níc l¹i võa lµ cæ ®«ng, sù phèi hîp gi÷a ngêi ®¹i diÖn phÇn vèn Nhµ níc trong Héi ®ång qu¶n trÞ cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ.
- ChÝnh s¸ch ®èi víi ngêi lao ®éng sau cæ phÇn ho¸ còng cßn nhiÒu tån t¹i bÊt cËp, nh gi¶i quyÕt lao ®éng d«i d, b¶o hiÓm... cha chó träng ®æi míi c¬ cÊu vµ n©ng cao chÊt lîng lao ®éng.
- HÖ thèng t vÊn hç trî doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸ cßn thiÕu hoÆc ho¹t ®éng cha cã hiÖu qu¶, do ®ã, C«ng ty cæ phÇn cßn thiÕu n¬i gi¶i ®¸p nh÷ng víng m¾c trong kinh doanh vµ qu¶n lý.
- §¹i héi cæ ®«ng mµ ®a sè lµ nh÷ng ngêi lao ®éng cha nhËn thøc ®îc ®Çy ®ñ quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña cæ ®«ng nªn cha ph¸t huy ®îc ®Çy ®ñ quyÒn lùc víi c¸c quyÕt s¸ch cña C«ng ty.
- C¬ chÕ cò cßn ®Ì nÆng t©m lý, thãi quen cña c¸c nhµ qu¶n lý còng nh nh÷ng ngêi lao ®éng. NhËn thøc cña ngêi lao ®éng vµ ngêi chñ vÒ C«ng ty cæ phÇn vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña nã cßn h¹n chÕ.
- C¬ së vËt chÊt kü thuËt mÆc dï ®· cã nh÷ng thay ®æi, nhng vÒ c¬ b¶n, kü thuËt vÉn cßn l¹c hËu.
- Tr×nh ®é tay nghÒ cña ngêi lao ®éng, kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm cña c¸n bé qu¶n lý võa thiÕu, võa yÕu.
Khã kh¨n tån t¹i trong C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang:
- Bíc vµo mét t×nh h×nh míi, C«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang kh«ng cßn lµ doanh nghiÖp Nhµ níc n÷a. Tríc ®©y cßn lµ mét C«ng ty Nhµ níc th× c¸c ho¹t ®éng kinh doanh t¹i C«ng ty cã bÞ thua lç th× cßn ®îc Nhµ níc xem xÐt gióp ®ì bï lç. Nhng C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang sÏ kh«ng cßn ®îc Nhµ níc hç trî nhiÒu n÷a mµ lç th× tù doanh nghiÖp g¸nh chÞu.
- Khi chuyÓn thµnh C«ng ty cæ phÇn, C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang sÏ ho¹t ®éng theo LuËt Doanh nghiÖp chø kh«ng theo LuËt Doanh nghiÖp nhµ níc n÷a, do ®ã C«ng ty sÏ kh«ng ®îc hëng mét sè u tiªn n÷a nh: chØ tiªu xuÊt nhËp khÈu, cÊp quota, gi¶m thuÕ...
- Khi thµnh C«ng ty cæ phÇn th× bé m¸y nh©n sù cña C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang sÏ cã mét chót thay ®æi. V× sao l¹i thay ®æi? Nh chóng ta ®· biÕt, trong c«ng ty Nhµ níc cã rÊt nhiÒu ngêi lao ®éng lµm viÖc kh«ng hoÆc cha cã hiÖu qu¶ hoÆc hiÖu qu¶ cßn kÐm ®ã lµ do nh÷ng ngêi lao ®éng nµy kh«ng cã tr×nh ®é chuyªn m«n nhng hä vÉn ®îc nhËn vµo lµm viÖc do quen biÕt vµ ®îc Nhµ níc tr¶ l¬ng. Nhng khi ®· lµ C«ng ty cæ phÇn th× ng¬i lao ®éng chÝnh lµ ngêi tr¶ l¬ng cho m×nh do ®ã kh«ng thÓ cã nh÷ng lao ®éng kh«ng cã chuyªn m«n v× nh vËy sÏ ¶nh hëng ®Õn c¶ nh÷ng ngêi kh¸c, v× vËy c«ng t¸c nh©n sù ph¶i cã sù thay ®æi, s¾p xÕp ®óng ngêi ®óng viÖc th× míi ®¶m b¶o hiÖu qu¶ chung cho C«ng ty.
- Mét khã kh¨n n÷a ®Æt ra cho C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang ®ã lµ nay thµnh C«ng ty cæ phÇn tªn cña c«ng ty cã mét chót kh¸c, chøc n¨ng qu¶n trÞ cña C«ng ty còng cã mét chót thay ®æi, do ®ã phÇn nµo ¶nh hëng thÞ trêng trong vµ ngoµi níc do kh¸ch hµng míi ®Çu vÉn cha quen víi tªn míi cña C«ng ty...
- Hệ thống các cửa hàng còn ít, diện tích lại nhỏ, chủ yếu là nhà thuê và tự quản, hiện trạng là nhà cấp 3,4 lâu ngày không được đầu tư. Do đó, việc kinh doanh của các cửa hàng chưa được tập trung nên hiệu quả đạt được còn thấp.
- Cơ sở vật chất còn hạn chế: trụ sở, kho tàng, phương tiện vận tải còn phải đi thuê, thiếu sự chủ động trong việc bảo quản, lưu trữ, vận chuyển hàng hoá, chủ yếu là giá trị nhà và thiết bị văn phòng, chưa có thiết bị sản xuất cũng như phương tiện kinh doanh.
- Cơ cấu quản lý có nhiều đầu mối nhưng quy mô còn nhỏ, chức năng và nhiệm vụ trùng lÆp, công tác kế hoạch, thị trường, marketing còn thiếu và yếu, chưa xác định được cơ cấu ngành hàng, nhóm hàng chủ lực, sự phân công hiệp tác trong toàn Công ty và giữa các bộ phận với nhau có lúc có chỗ chưa nhịp nhàng nên chưa phát huy được hết tiềm năng.
- Thiếu sự linh hoạt trong việc thu mua hàng xuất khẩu, sự liên kết giữa các cơ sở sản xuất, chưa mạnh dạn đầu tư đầy đủ theo yêu cầu của khách hàng.
- Trình độ, nghiệp vụ chuyên môn cũng như về quản lý của một số cán bộ công nhân viên trong Công ty còn yếu, chưa được đào tạo bài bản, đầy đủ nên nhiều khi hiệu quả công việc không cao, chưa phát huy được năng lực sáng tạo của mỗi cá nhân trong công việc.
Ch¬ng III
Mét sè kiÕn nghÞ gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ cæ phÇn ho¸ t¹i c«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i tæng hîp b¾c giang
1. Quan ®iÓm, môc tiªu ho¹t ®éng sau khi cæ phÇn ho¸ t¹i C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang
Huy động vốn của các cổ đông, nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường, tạo điều kiện để người lao động là những người có cổ phần trong Công ty và những nhà đầu tư được làm chủ thực sự Công ty, thay đổi phương thức làm việc và quản lý nhằm tạo thêm động lực thúc đẩy Công ty làm ăn có hiệu quả, tạo việc làm ổn định, nâng cao thu nhập cho người lao động cũng như lợi tức cho các cổ đông của Công ty và tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước. Đảm bảo hài hoà lợi ích:
Nhà nước – Doanh nghiệp – Nhà đầu tư - Người lao động
Phát triển Công ty cổ phần trên cơ sở tận dụng và khai thác mọi tiềm năng sẵn có của Công ty về con người, cơ sở vật chất kỹ thuật, mở rộng sản xuất kinh doanh, không ngừng nâng cao hiệu quả, lấy hiệu quả kinh tế làm nhiệm vụ trọng tâm tiến tới đầu tư mở rộng ngành nghề mới được bền vững và lâu dài.
Phát huy nội lực và coi trọng hợp tác với các đối tác dưới nhiều hình thức nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh của Công ty. Xây dựng các tiêu chuẩn, định mức phù hợp với điều kiện phát triển của Công ty để tiến tới Công ty có một thương hiệu, có chỗ đứng trên thị trường.
2. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cæ phÇn ho¸ t¹i C«ng ty Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang
2.1. Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch
Thêi gian tíi, ph¶i ®¶m b¶o hµi hoµ bèn lîi Ých: Nhµ níc - Nhµ ®Çu t - Doanh nghiÖp - Ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp. Muèn vËy, Nhµ níc ph¶i ®æi míi c¬ chÕ chÝnh s¸ch cho phï hîp ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp n©ng cao ®îc hiÖu qu¶ ho¹t ®éng sau khi cæ phÇn ho¸, cô thÓ lµ:
- TiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ chÝnh s¸ch, luËt ph¸p ®¶m b¶o tÝnh l«gic nhÊt qu¸n, t¹o thuËn lîi víi c¸c ho¹t ®éng cña C«ng ty cæ phÇn.
- T¨ng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cho c¸c C«ng ty cæ phÇn. Thµnh c«ng vÒ l©u dµi cña doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ phô thuéc vµo tÝnh s½n cã cña nguån vèn ®Çu t. Nhµ níc cÇn x¸c ®Þnh c¬ chÕ chÝnh s¸ch thuËn lîi cho C«ng ty cæ phÇn t¨ng kh¶ n¨ng t¹o nguån tµi chÝnh, hç trî c¸c doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸ qua c¸c líp ®µo t¹o, c¸c tµi liÖu chuyªn m«n ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng qu¶n lý ®iÒu hµnh doanh nghiÖp, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp, nghiÖp vô ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu vµ vay vèn ng©n hµng.
- §¶m b¶o cung cÊp th«ng tin vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch ph¸p luËt, th«ng tin thÞ trêng vµ hç trî doanh nghiÖp c¸c ho¹t ®éng t×m kiÕm vµ xóc tiÕn thÞ trêng.
- VÒ ®èi tîng cæ phÇn ho¸ ®îc më réng bao gåm c¶ c¸c Tæng C«ng ty, c¸c C«ng ty nhµ níc cã quy m« lín, kÓ c¶ mét sè Tæng C«ng ty vµ doanh nghiÖp lín trong c¸c ngµnh nh: ®iÖn lùc, luyÖn kim, c¬ khÝ, ho¸ chÊt, ph©n bãn, ng©n hµng, b¶o hiÓm...Thu hÑp ®èi tîng Nhµ níc n¾m gi÷ cæ phÇn chi phèi.
- §èi víi ph¬ng thøc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp: Theo híng kh¸ch quan minh b¹ch. Bá c¬ chÕ ®Þnh gi¸ theo Héi ®ång. ViÖc ®Þnh gi¸ doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ do c¸c tæ chøc chuyªn nghiÖp lµ c¸c C«ng ty kiÓm to¸n, C«ng ty chøng kho¸n, trung t©m thÈm ®Þnh gi¸ vµ c¸c tæ chøc cã chøc n¨ng ®Þnh gi¸, thÈm ®Þnh vµ c«ng bè gi¸ trÞ doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸.
- VÒ gi¸ trÞ doanh nghiÖp. §Ó b¶o ®¶m gi¸ trÞ doanh nghiÖp ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ vµ g¾n víi thÞ trêng, dù kiÕn sÏ tÝnh bæ sung gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt ®èi víi doanh nghiÖp thùc hiÖn chÕ ®é chuyÓn giao ®Êt. §Æc biÖt, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh th¬ng m¹i, dÞch vô, kh¸ch s¹n cã vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi cÇn chuyÓn sang chÕ ®é giao ®Êt ®Ó tÝnh thªm gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp.
- §æi míi ph¬ng thøc b¸n ®Êu gi¸ cæ phÇn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸: Theo híng g¾n víi thÞ trêng vèn, thÞ trêng chøng kho¸n trªn c¬ së c¸c C«ng ty cã c¸c th«ng tin c«ng khai, minh b¹ch thu hót réng r·i c¸c nhµ ®Çu t th«ng qua ®Êu gi¸. Cã chÝnh s¸ch c¬ chÕ hîp lý ®èi víi nhµ ®Çu t chiÕn lîc cña doanh nghiÖp. §ã lµ ngêi s¶n xuÊt vµ cung cÊp nguyªn vËt liÖu chÝnh cho doanh nghiÖp, ®èi t¸c tiªu thô s¶n phÈm lín.
Bæ sung c¸c quy ®Þnh ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp cã quy m« vèn lín thùc hiÖn ph¸t hµnh thªm cæ phÇn ®Ó huy ®éng vèn, ®ång thêi thùc hiÖn niªm yÕt trªn thÞ trêng chøng kho¸n sau khi cæ phÇn ho¸.
§iÒu chØnh c¬ chÕ qu¶n lý phÇn vèn Nhµ níc t¹i doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸, cho phÐp ®¹i diÖn chñ së h÷u ®îc quyÕt ®Þnh viÖc b¸n tiÕp phÇn vèn Nhµ níc t¹i doanh nghiÖp khi cÇn thiÕt. Xo¸ bá quy ®Þnh khèng chÕ 3 n¨m míi ®îc thùc hiÖn giao dÞch ®èi víi cæ phiÕu u ®·i ®Ó t¨ng tÝnh thanh kho¶n cæ phiÕu, bæ sung thªm hµng ho¸ cã chÊt lîng cho thÞ trêng.
- Thay ®æi c¬ b¶n quan hÖ qu¶n lý gi÷a Nhµ níc vµ doanh nghiÖp. ë ®©y ph©n biÖt râ Nhµ níc víi chøc n¨ng qu¶n lý x· héi víi Nhµ níc víi vai trß lµ mét chñ së h÷u. Trong vai trß cña mét chñ ®Çu t, Nhµ níc cã quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm víi doanh nghiÖp. Víi vai trß qu¶n lý x· héi, Nhµ níc ph¶i t¹o lËp v¨n b¶n ph¸p lý, nÒn v¨n ho¸, ®¹o lý x· héi phï hîp víi c¬ së kinh tÕ thÞ trêng, vËn ®éng theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
- Nhµ níc cÇn ph¶i tiÕp tôc hoµn thiÖn khung khæ ph¸p lý trªn c¬ së ban hµnh míi mét sè luËt nh LuËt Doanh nghiÖp chung, LuËt sö dông vèn vµo kinh doanh, LuËt c¹nh tranh… ®Ó tõng bíc xo¸ bá sù kh¸c biÖt vÒ chÝnh s¸ch gi÷a c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp, t¹o m«i trêng b×nh ®¼ng, h¹n chÕ c¹nh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ. Bæ sung söa ®æi hÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan nh: LuËt Th¬ng m¹i, LuËt Ng©n hµng vµ tæ chøc tÝn dông, LuËt Lao ®éng… hoµn thµnh hÖ thèng v¨n b¶n híng dÉn LuËt Doanh nghiÖp Nhµ níc n¨m 2003, LuËt KÕ to¸n…
- X©y dùng chÝnh s¸ch hç trî doanh nghiÖp nãi chung, phï hîp víi th«ng lÖ vµ quy ®Þnh cña c¸c tæ chøc quèc tÕ. Hç trî doanh nghiÖp gi¶m chi phÝ ®Çu vµo, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh th«ng qua t¨ng cêng x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, giao th«ng, hç trî l·i suÊt ®Çu t, hç trî xuÊt khÈu… t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c C«ng ty cæ phÇn. Hç trî ®µo t¹o båi dìng cho c¸n bé qu¶n lý vµ ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp. Hç trî tiÕp cËn vµ më réng thÞ trêng XNK. X©y dùng vµ b¶o vÖ c¸c mÆt hµng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh, tiÕp tôc thùc hiÖn lé tr×nh gi¶m gi¸ mét sè mÆt hµng, dÞch vô chi phèi ®Õn chi phÝ ®Çu vµo cña doanh nghiÖp.
2.2. Gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc qu¶n lý vµ c¬ chÕ vËn hµnh
§iÒu ®Æt ra tríc m¾t lµ cÇn cã sù thay ®æi c¬ cÊu cña H§QT. Ph©n biÖt r¹ch rßi quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña H§QT víi c¸c bé phËn qu¶n lý kh¸c, ®Æc biÖt lµ Ban Gi¸m ®èc cña C«ng ty. C«ng ty nªn mêi hoÆc thuª nh÷ng ngêi bªn ngoµi vµo c¸c vÞ trÝ ®iÒu hµnh. H§QT chØ tËp trung vµo hai chøc n¨ng chÝnh l·nh ®¹o c«ng ty lµ ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc vµ gi¸m s¸t ban ®iÒu hµnh. Cßn Ban Gi¸m ®èc th× chñ yÕu phô tr¸ch ho¹t ®éng hµng ngµy ë C«ng ty.
Nªn cã mét quy chÕ tæ chøc néi bé riªng ¸p dông cho H§QT bao gåm c¸c vÊn ®Ò nh: ph©n c«ng nhiÖm vô cho H§QT, tiªu chÝ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§QT, Ban Gi¸m ®èc,…vµ quy chÕ nµy cÇn ®îc nhÊt trÝ trong H§QT vµ cã sù phª duyÖt cña §¹i héi ®ång cæ ®«ng.
H§QT cÇn ph¶i x©y dùng riªng mét ph¬ng ph¸p ho¹t ®éng còng nh c¸c c«ng cô cÇn thiÕt vµ mét bé m¸y ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña ban ®iÒu hµnh vµ dù b¸o vÒ nh÷ng thµnh b¹i cña c¸c quyÕt lín ma ban ®iÒu hµnh ®Ò ra.
H§QT cã vai trß rÊt quan träng, nh÷ng thµnh c«ng cña C«ng ty lµ do nh÷ng chiÕn lîc ho¹t ®éng, ph¬ng híng ®êng lèi ph¸t triÓn mµ H§QT ®· v¹ch ra, chØ ®¹o ho¹t ®éng vµ kiÓm so¸t sao cho C«ng ty kh«ng ®i lÖch quü ®¹o vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn thÞ trêng. V× vËy, cÇn ph¶i cã mét c¬ chÕ thï lao thùc sù khoa häc khuyÕn khÝch H§QT. Cã thÓ tÝnh thï lao thëng thªm cho H§QT dùa trªn kÕt qu¶ kinh doanh tõng n¨m hay lîi nhuËn t¨ng thªm…sao cho hîp lý vµ khoa häc, võa kh«ng thiÖt cho c¸c cæ ®«ng, võa khuyÕn khÝch tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña H§QT. C¸c gi¶i ph¸p phÇn thëng cÇn mang c¶ tÝnh ng¾n h¹n vµ dµi h¹n, dùa trªn lîi Ých c¨n b¶n cña ®a sè cæ ®«ng.
Cïng víi ®ã cÇn ph¶i hoµn thiÖn mèi quan hÖ trong tæ chøc ®iÒu hµnh gi÷a §¹i héi cæ ®«ng, Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh vµ Ban kiÓm so¸t.
- X¸c ®Þnh râ vµ thùc hiÖn ®óng quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm gi÷a Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban gi¸m ®èc
- T¨ng cêng ®µo t¹o, n©ng cao sù hiÓu biÕt vµ tr×nh ®é qu¶n lý c«ng ty cæ phÇn cña c¸c nhµ qu¶n trÞ.
- Ph¸t huy vai trß cña §¹i héi cæ ®«ng trong tæ chøc, ®iÒu hµnh C«ng ty cæ phÇn.
- Gi¶i quyÕt triÖt ®Ó nh÷ng víng m¾c liªn quan ®Õn quyÒn lîi vËt chÊt cña ngêi lao ®éng còng nh t tëng vµ t©m lý vÒ “chÕ ®é biªn chÕ suèt ®êi” kh«ng cßn phï hîp.
- Cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch phï hîp ®èi víi c¸n bé qu¶n lý cò khi hä kh«ng cßn n¾m gi÷ nh÷ng chøc vô còng nh c¸c trêng hîp tiÕp tôc ®¶m nhiÖm c¸c chøc vô míi.
- Gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò tån ®äng tõ chÝnh kh©u x©y dùng vµ th«ng qua ®iÒu lÖ, t¹o thuËn lîi cho tæ chøc vµ ®iÒu hµnh C«ng ty cæ phÇn.
- Lùa chän c¬ cÊu héi ®ång qu¶ trÞ cã tÝnh ®¹i diÖn cao, uy tÝn. §¶m b¶o thÓ chÕ d©n chñ minh b¹ch, c«ng khai trong tæ chøc ®iÒu hµnh.
- KiÓm so¸t ®îc chuyÓn nhîng cæ phÇn cña cæ ®«ng s¸ng lËp.
- §Þnh râ chøc n¨ng nhiÖm vô cña bé phËn tµi chÝnh. Tríc m¾t cÇn chñ ®éng vËn dông nh÷ng quy luËt vµ quy ®Þnh hiÖn cã vÒ kÕ to¸n tµi chÝnh ®Ó t¹o lËp chÝnh s¸ch tµi chÝnh c«ng khai, minh b¹ch ®óng quy ®Þnh ph¸p lý, nhanh chãng tham gia thÞ trêng chøng kho¸n nÕu ®ñ ®iÒu kiÖn, võa t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong thu hót vèn, võa ph¶i thùc hiÖn c«ng khai tµi chÝnh, võa t¹o søc Ðp cho bé m¸y qu¶n lý ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n. Cã c¬ chÕ râ rµng c«ng khai vÒ thµnh lËp vµ ph©n phèi c¸c quü, thiÕt lËp vµ c¶i thiÖn mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ tæ chøc tÝn dông.
- §Ó kh¾c phôc ®îc nhîc ®iÓm vÒ phong c¸ch lµm viÖc cña c¸n bé c«ng nh©n viªn víi nh÷ng thãi quen lµm viÖc kÐm hiÖu qu¶ trong C«ng ty Nhµ níc. C«ng viÖc ®Çu tiªn lµ: Héi ®ång qu¶n trÞ vµ ban kiÓm so¸t cña C«ng ty vµ phßng tæ chøc hµnh chÝnh cña C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang ph¶i phèi hîp kiÓm tra, rµ so¸t chÆt chÏ tõng phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, c¸c trung t©m, cöa hµng, mçi trëng phßng, trung t©m, xëng ph¶i trùc tiÕp b¸o c¸o cho Héi ®ång qu¶n trÞ vÒ n¨ng suÊt cña tõng nh©n viªn do m×nh ®ang trùc tiÕp qu¶n lý. §ång thêi mçi phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, trung t©m, cöa hµng ph¶i häp toµn thÓ nh©n viªn trong bé phËn ®Þnh kú ®Ó mçi nh©n viªn lµm b¸o c¸o vÒ nh÷ng viÖc hä ®· lµm ®îc vµ nh÷ng viÖc cßn cha lµm ®îc, vµ víi nh÷ng viÖc cha lµm ®îc th× cã kÕ ho¹ch lµm nã nh thÕ nµo ®Ó cã hiÖu qu¶ nhÊt. Tõ ®ã, c¨n cø ®Ó s¾p xÕp c«ng viÖc cô thÓ cho tõng ngêi cho phï hîp nhÊt, nÕu ai kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng lµm viÖc th× chuyÓn sang bé phËn kh¸c, hoÆc cho th«i viÖc.
- MÆc dï trong thêi gian võa qua, qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ t¹i C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang diÔn ra theo ®óng kÕ ho¹ch vµ hoµn thµnh vµo th¸ng 9/2002. Giê lµ mét C«ng ty cæ phÇn, th× ®Ó ®i vµo ho¹t ®éng nhanh vµ cã hiÖu qu¶, cã rÊt nhiÒu viÖc ph¶i lµm ngay. Muèn vËy th× Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban gi¸m ®èc ®iÒu hµnh C«ng ty, cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch c¸c phßng, c¸n bé kinh doanh mµ mang l¹i hîp ®ång míi cho C«ng ty trong thêi gian nµy.
3. Mét sè kiÕn nghÞ
* KiÕn nghÞ vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch
Sím nhanh chãng ban hµnh LuËt doanh nghiÖp chung ®Ó ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, t¹o sù b×nh ®¼ng trong ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp.
Xãa bá sù can thiÖp hµnh chÝnh cña c¬ quan chñ qu¶n cò vµ míi.
§Èy m¹nh sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÒn cña thÞ trêng chøng kho¸n.
T¨ng cêng cung cÊp th«ng tin, c¸c v¨n b¶n ph¸p quy tµi liÖu.
Thùc hiÖn t vÊn gi¶i ®¸p c¸c víng m¾c trong tæ chøc ®iÒu hµnh.
§Ó Héi ®ång qu¶n trÞ lµm viÖc cã hiÖu qu¶ th× trong chÝnh s¸ch b¸n cæ phiÕu cña Nhµ níc, cÇn ph¶i dµnh mét tû lÖ phiÕu nhÊt ®Þnh b¸n cho cæ ®«ng ngoµi C«ng ty.
Thêng xuyªn tæng kÕt rót kinh nghiÖm vÒ tæ chøc ®iÒu hµnh C«ng ty cæ phÇn.
ChÝnh s¸ch vÒ lao ®éng
Ban hµnh quyÕt ®Þnh gi¶i quyÕt c¸c cæ phÇn u ®·i cho ngêi lao ®éng.
Ban hµnh chÕ ®é b¶o hiÓm tù nguyÖn ®Ó gióp ngêi lao ®éng tham gia b¶o hiÓm khi hä mÊt viÖc.
ChÝnh s¸ch vÒ tµi chÝnh
CÇn ban hµnh qui ®Þnh chÝnh s¸ch vÒ tµi chÝnh ®èi víi C«ng ty cæ phÇn, gi¶i quyÕt døt ®iÓm nh÷ng víng m¾c trong vay vèn, thÕ chÊp, chÝnh s¸ch vÒ quyÒn sö dông ®Êt. Xãa bá thuÕ thu nhËp ®¸nh vµo cæ tøc (®¸nh trïng), gi¶m thuÕ thu nhËp 12%, g©y thiÖt thßi lín ®èi víi C«ng ty cæ phÇn lµm ¨n cã hiÖu qu¶.
Ngêi ®¹i diÖn së h÷u vèn Nhµ níc:
Quy ®Þnh râ tiªu chuÈn vÒ ngêi ®¹i diÖn së h÷u vèn Nhµ níc, quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña hä.
Hoµn thiÖn c¬ chÕ phèi hîp gi÷a nh÷ng ngêi qu¶n lý trùc tiÕp phÇn vèn trong C«ng ty cæ phÇn.
Mäi sù can thiÖp cña c¬ quan chñ qu¶n vµo C«ng ty cæ phÇn qua h×nh thøc bá phiÕu cña ngêi ®¹i diÖn.
KiÕn nghÞ vÒ tæ chøc ®iÒu hµnh C«ng ty cæ phÇn
T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c cæ ®«ng tham gia vµo ho¹t ®éng cña C«ng ty, n¾m gi÷ nhiÒu vÞ trÝ thÝch hîp vµ. KÕt nèi gi÷a tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña hä víi nhau vµ g¾n liÒn víi t×nh h×nh ho¹t ®éng cña C«ng ty, ®Ó khuyÕn khÝch ®îc kh¶ n¨ng lµm viÖc cña c¸c cæ ®«ng, v× hä chÝnh lµ nh÷ng ngêi chñ thùc sù cña C«ng ty.
Cã c¬ chÕ ph©n phèi hµi hoµ lîi Ých gi÷a Nhµ níc, doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ vµ ngêi lao ®éng ®èi víi phÇn gi¸ trÞ t¨ng lªn cña c¸c tµi s¶n ®Çu t b»ng nguån vèn vay ®· tr¶ nî sau khi ®¸nh gi¸ l¹i.
Hoµn thiÖn m« h×nh tæ chøc qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc, trong ®ã cã c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc lµ c¸c C«ng ty cæ phÇn ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp nµy kÞp thêi th¸o gì khã kh¨n trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng.
Cã híng dÉn cô thÓ viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ v« h×nh khi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp.
Cã ch¬ng tr×nh vµ hç trî cho doanh nghiÖp trong viÖc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý cho c¸c C«ng ty cæ phÇn, trong ®ã trang bÞ c¸c kiÕn thøc míi vÒ héi nhËp, c¹nh tranh vµ kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ trêng.
TiÕp tôc ®Èy m¹nh ph¸t triÓn ®ång bé hÖ thèng c¸c lo¹i thÞ trêng nh thÞ trêng lao ®éng, thÞ trêng chøng kho¸n, thÞ trêng khoa häc c«ng nghÖ... ®Ó t¹o m«i trêng kinh doanh thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp, trong ®ã cã c¸c C«ng ty cæ phÇn.
Qua qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¨c Giang em ®· rót ra ®îc nhiÒu hiÓu biÕt vÒ nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña C«ng ty. ViÖc cæ phÇn ho¸ C«ng ty lµ tÊt yÕu vµ ®óng ®¾n, ®ã lµ hµnh ®éng ®i ®óng ®êng lèi vµ ph¬ng híng cña §¶ng vµ Nhµ níc, phï hîp víi thêi ®¹i. Tuy mét vµi n¨m ®Çu khi chuyÓn ®æi, cÇn ph¶i cã mét thêi gian lµm quen víi nh÷ng c¸i míi nªn kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña C«ng ty cha cao, nhng C«ng ty ®· cã nh÷ng chuÈn bÞ cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn l©u dµi, ®¸p øng nhu cÇu héi nhËp cña ®Êt níc. Thêi gian tíi sÏ lµ thêi kú ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña C«ng ty, v× vËy c«ng ty cÇn cã sù thay ®æi vµ thÝch nghi nhanh chãng víi ®iÒu kiÖn vµ thêi kú míi. Cïng víi sù hoµn thiÖn h¬n vÒ hÖ thèng ph¸p lý cña Nhµ níc, th× C«ng ty còng ph¶i tù hoµn thiÖn m×nh ®Ó ph¸t triÓn. C«ng ty nªn cã chÝnh s¸ch quan t©m h¬n n÷a ®Õn vÊn ®Ò nh©n sù, cÇn cã nh÷ng líp ®µo t¹o chuyªn m«n ®Ó n©ng cao tr×nh ®é vµ cËp nhËt ph¬ng ph¸p lµm viÖc míi cho can bé c«ng nh©n viªn. Song song víi viÖc më réng quy m« cña C«ng ty th× vÊn ®Ò huy ®éng vèn lµ mét vÊn ®Ò næi cém cÇn ®îc gi¶i quyÕt vµ cã ®Þnh híng l©u dµi. Lµ mét c«ng ty th¬ng m¹i, vèn cè ®Þnh kh«ng cÇn qu¸ nhiÒu, nhng vèn lu ®éng th× lu«n cÇn rÊt nhiÒu trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. VÊn ®Ò khã kh¨n trong huy ®éng vµ lu th«ng vèn sÏ kÐo theo sù chËm trÔ trong hµnh ®éng, mÊt lîi thÕ c¹nh tranh, cã thÓ mÊt nhiÒu hîp ®ång chØ v× mét sù chËm trÔ nhá.
Ngoµi ra C«ng ty cßn ph¶i thay ®æi trong c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y ho¹t ®éng cña m×nh. §Æc biÖt lµ viÖc c¬ cÊu l¹i H§QT, ®Ó chuyªn m«n ho¸ chøc n¨ng cho tõng bé phËn, t¹o hiÖu qu¶ cao trong vÊn ®Ò qu¶n lý vµ gi¸m s¸t ho¹t ®éng.
Mét sè c¬ së vËt chÊt, kÜ thuËt cÇn ®æi míi vµ chØnh söa, t¹o ®iÒu kiÖn lµm viÖc c«ng nghiÖp vµ hiÖn ®¹i, t¹o t©m lý lµm viÖc tho¶i m¸i cho nh©n viªn. Nªn cã thªm nhiÒu chÕ ®é khen thëng hay phóc lîi cho nh©n viªn…
Nhng dï sao víi nh÷ng g× ®· ®¹t ®ù¬c trong qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ vµ sau khi cæ phÇn ho¸ th× C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i dÞch vô B¾c Giang ®· ®îc coi nh cæ phÇn ho¸ thµnh c«ng.
KÕt luËn
XuÊt ph¸t tõ thùc tr¹ng kinh doanh cña hÖ thèng DNNN trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng c¹nh tranh khèc liÖt, víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ song song tån t¹i. §Ó t¹o thÕ m¹nh vµ vùc dËy vai trß ®Þnh híng cña khu vùc kinh tÕ Nhµ níc trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, ®iÒu cèt yÕu lµ ph¶i c¸ch t©n bé m¸y bªn trong doanh nghiÖp, t¹o ra søc m¹nh vÒ tµi chÝnh, c«ng nghÖ còng nh nguån nh©n lùc tèi u. V× vËy, CPH lµ yªu cÇu cÊp b¸ch ®Æt ra cho mçi DNNN, cã ý nghÜa chiÕn lîc trong toµn hÖ thèng kinh tÕ Quèc gia.
CPH cã kh¶ n¨ng t¹o ra nguån vèn khæng lå, hÖ thèng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ n©ng qu¶n trÞ lªn kh«ng chØ thµnh khoa häc mµ cßn trë thµnh nghÖ thuËt. §ã lµ con ®êng nhanh nhÊt, ng¾n nhÊt ®Ó tån t¹i vµ t¹o nªn vinh quang cho mçi doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. H¬n n÷a, CPH cßn cã t¸c dông tÝch cùc vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸, x· héi cho c¶ mét quèc gia, tõ ®ã cã t¸c ®éng ngîc trë l¹i thóc ®Èy c¸c “tÕ bµo” doanh nghiÖp ph¸t triÓn.
Trªn c¬ së t¸c dông cña viÖc CPH c¸c DNNN vµ sù cÇn thiÕt cña nã, bµi viÕt nµy tËp trung x©y dùng ph¬ng ¸n CPH ë C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang, mét DNNN cã søc sèng m·nh liÖt, sù s¸ng t¹o kh«ng ngõng nhng còng chøa ®ùng ®Çy rÉy quan liªu, tr× trÖ vµ l¹c hËu. Hy väng r»ng bµi viÕt nµy sÏ ®em l¹i lîi Ých nµo ®ã vµo ho¹t ®éng cña C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang, ®ãng gãp thªm mét sè ý kiÕn cho sù thay ®æi sau nµy cña C«ng ty. §ång thêi em còng hi väng bµi viÕt nµy cña m×nh gãp thªm mét phÇn c«ng søc vµo tiÕn tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ thµnh c«ng.
Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n C«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang vµ thÇy gi¸o PGS.TS. Ph¹m Quang huÊn ®· gióp ®ì em hiÓu biÕt h¬n rÊt nhiÒu vÒ cæ phÇn ho¸ còng nh nh÷ng kinh nghiÖm lµm viÖc thùc tÕ.
Tµi liÖu tham kh¶o
1. khoa Khoa häc qu¶n lý - Gi¸o tr×nh HiÖu qu¶ vµ qu¶n lý dù ¸n Nhµ níc – Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc vµ Kü thuËt Hµ Néi, n¨m 2001
2. Chu ViÕt Lu©n vµ nhãm biªn so¹n - Cæ phÇn ho¸, gi¶i ph¸p quan träng trong c¶i c¸ch DNNN - Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, n¨m 2002.
3. T¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ – sè 9/2004 - Cæ phÇn ho¸ DNNN v× sao cßn tr× trÖ - Hµ ThÞ S¸u.
4. T¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ – sè 11/2004 - Mét sè vÊn ®Ò qu¶n lý vèn Nhµ níc t¹i c¸c c«ng ty cæ phÇn - §êng Vinh Sêng.
5. T¹p chÝ C«ng nghiÖp ViÖt Nam sè 22/2001 - BiÖn ph¸p nµo ®Ó thóc ®Èy nhanh h¬n n÷a tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ DNNN - Chu Ph¬ng.
6. T¹p chÝ C«ng nghiÖp ViÖt Nam sè 6/2004 - N©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña DNNN sau cæ phÇn ho¸ - Ph¹m C«ng §oµn.
7. T¹p ChÝ LuËt häc sè 4/2001 - Bµn vÒ kh¸i niÖm “cæ phÇn ho¸ DNNN” – NguyÔn ThÞ V©n Anh.
8. T¹p ChÝ Nghiªn cøu Kinh tÕ sè 314 – Th¸ng 7/2004 - Cæ PhÇn Ho¸: Ph©n tÝch kinh tÕ – NguyÔn ¸i §oµn.
9. T¹p ChÝ Khoa Häc X· Héi sè 1/2001 - Cæ phÇn ho¸ DNNN lý luËn vµ thùc tiÔn – NguyÔn ThÞ Kim Ph¬ng.
10. T¹p chÝ C«ng nghiÖp ViÖt Nam - sè 8/2003 - Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn tæ chøc ®iÒu hµnh DNNN sau cæ phÇn ho¸ - Ph¹m C«ng §oµn.
11. T¹p chÝ Kinh tÕ vµ Dù b¸o sè 5/2005 - Cæ phÇn ho¸ DNNN ë ViÖt Nam”Mét vµi suy nghÜ” - §µm Th¸i S¬n.
12. T¹p chÝ Tµi chÝnh doanh nghiÖp sè 7/2005 - §æi míi c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña c«ng ty Nhµ níc vµ c¬ chÕ cæ phÇn ho¸ DNNN - Lª ThÞ B¨ng T©m.
13. T¹p chÝ Nhµ qu¶n lý sè 24, th¸ng 6/2005
14. T¹p chÝ Tµi chÝnh th¸ng 1/2005 vµ th¸ng 3/2005
môc lôc
Lêi më ®Çu………………………………………………………….2
Ch¬ng I :Nh÷ng néi dung c¬ b¶n vÒ cæ phÇn ho¸ ….3
I. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cæ phÇn ho¸ ……3
1. Kh¸i niÖm cæ phÇn ho¸ ……3
2. Môc tiªu cæ phÇn ho¸ ......3
3. Cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ níc lµ mét xu híng ph¸t triÓn tÊt yÕu, hîp quy luËt trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng XHCN………………………………………………………………………….…..4
II. Thùc tr¹ng cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay ……5
1. C¸c thµnh tùu ®¹t ®îc cña qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸…………………………5
2. HiÖu qu¶ ®¹t ®îc cña c¸c c«ng ty sau khi cæ phÇn ho¸…………………...6
3. Nh÷ng h¹n chÕ hiÖn nay trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn cæ phÇn ho¸…………...7
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng cæ phÇn ho¸ t¹i C«ng ty th¬ng m¹i B¾c Giang ….9
I. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ C«ng ty th¬ng m¹i B¾c Giang …..9
1. LÞch sö h×nh thµnh …..9
2. C¬ cÊu tæ chøc c«ng ty tríc khi cæ phÇn ho¸ ….10
II. Thùc tr¹ng cæ phÇn ho¸ t¹i C«ng ty th¬ng m¹i B¾c Giang …..12
1.T×nh h×nh cæ phÇn ho¸ t¹i c«ng ty ….12
2. Thùc tr¹ng cña c«ng ty sau khi ®· cæ phÇn ho¸ …..16
3. KÕt qu¶ ®¹t ®îc cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m cæ phÇn ho¸ …. 21
3.1. VÒ vèn…………………………………………………………………...21
3.2. VÒ nh©n lùc……………………………………………………………..22
3.3. KÕt qu¶ ho¹t ®éng tiªu thô toµn c«ng ty………………………………..23
3.4. Nh÷ng lîi thÕ ®¹t ®îc cña viÖc cæ phÇn ho¸…………………………..24
4. Nh÷ng khã kh¨n tån t¹i sau khi cæ phÇn ho¸……………………………...25
Ch¬ng III: Mét sè kiÕn nghÞ gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ cæ phÇn ho¸ t¹i th¬ng m¹i b¾c giang ….29
1.Quan ®iÓm môc tiªu cæ phÇn ho¸ t¹i C«ng ty th¬ng m¹i B¾c Giang ….29
2. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cæ phÇn ho¸ t¹i c«ng ty cæ phÇn Th¬ng m¹i tæng hîp B¾c Giang ….29
2.1. Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch ….29
2.2. Gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc qu¶n lý vµ c¬ chÕ vËn hµnh ….32
3. Mét sè kiÕn nghÞ ….34
KÕt luËn …37
Tµi liÖu tham kh¶o …38
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- NCHQ.doc