Một số vấn đề về tuyển dụng lao động tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần nhà Hà Nội

goµi. Tõ ®Çu n¨m 1996, ng©n hµng nhµ ®· b¾t ®Çu ®Çu t­ vµo lÜnh vùc kinh doanh kh¸c nh­ ®Çu t­ vµo kinh doanh cæ phÇn §ång Xu©n. B­íc vµo 1997 ng©n hµng chó träng t¨ng tû lÖ cho vay trung, dµi h¹n nªn riªng 6 th¸ng ®Çu n¨m trung dµi h¹n t¨ng nhanh chiÕm 1/3 tæng chi nî cho vay. B­íc sang n¨m 1998 ng©n hµng tiÕp tôc më réng ph¹m vi còng nh­ néi dung ho¹t ®éng, ng©n hµng më thªm v¨n phßng giao dÞch vµ chi nh¸nh. §Ó më réng vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng cña m×nh, ng©n hµng ®· thµnh lËp bé phËn thanh to¸n quèc tÕ vµo th¸ng 10/1996 - tiÒn th©n cña phßng ®èi ngo¹i vµ ®Çu t­. V× thÕ ®· më réng ®­îc quan hÖ víi nhiÒu tæ chøc tÝn dông trong vµ ngoµi n­íc, hiÖn nay ng©n hµng ®· cã quan hÖ ®¹i lý víi 5 chi nh¸nh n­íc ngoµi cã m¹ng l­íi réng kh¾p thÕ giíi ABN AMBRO BANK (Hµ Lan), BERLINER BANK (§øc) STANDARD CHARTERED BANK (Anh).v.v.. Tæng tµi s¶n cã cña ng©n hµng ®· tõng b­íc t¨ng tr­ëng tõ 21 tû ®ång n¨m 1993, 48 tû n¨m 1994, 93 tû n¨m 1995, 115 tû n¨m 1996 vµ 148 tû n¨m 1997. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña ng©n hµng trong thêi gian tõ 1997 ®Õn 2000 tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò sau: - ChuyÓn ®æi c¬ cÊu cho vay theo h­íng ®­a mét phÇn tÝn dông tõ ng¾n h¹n sang sang trung h¹n vµ dµi h¹n theo ®óng chñ tr­¬ng cña ngµnh ®Ó phôc vô nhu cÇu ®Çu vµ ph¸t triÓn kinh tÕ trªn ®Þa bµn thµnh phè. - Më réng ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn Hµ néi vµ c¸c khu vùc kh¸c qua viÖc thµnh lËp c¸c phßng giao dÞch vµ c¸c chi nh¸nh. - ChuyÓn ®æi c¬ cÊu nguån thu thu tõ tÝn dông tiÕp tôc ®ãng vai trß quan träng, bªn c¹nh nguån thu tõ dÞch vô ng©n hµng ngµy mét cao h¬n kiÖn toµn bé m¸y theo kÞp sù ph¸t triÓn chung cña ngµnh lµm chñ c¸c c«ng nghÖ, dÞch vô ng©n hµng tiªn tiÕn hiÖn ®¹i. 2- C¬ cÊu tæ chøc cña ng©n hµng: * C¬ cÊu tæ chøc cña ng©n hµng hiÖn nay ®­îc thÓ hiÖn qua m« h×nh sau: Phßng giao dÞch 1 vµ 2 §¹i Héi Cæ §«ng Phßng hµnh chÝnh tæ chøc Phßng QHQT vµ ®Çu t­ Phßng KÕ To¸n Phßng tÝn dông Ban KiÓm So¸t Ban §iÒu Hµnh Héi §ång qu¶n trÞ §¹i héi cæ ®«ng: lµ nh÷ng thµnh viªn gãp vèn cæ phÇn lµ c¬ quan quyÕt ®Þnh cao nhÊt cña ng©n hµng nhµ hiÖn nay cã kho¶ng gÇn 200 thµnh viªn. Chøc n¨ng chñ yÕu lµ: + QuyÕt ®Þnh ph­¬ng h­íng, nhiÖm vô cña n¨m tµi chÝnh míi th«ng qua c¸c b¸o c¸o cña héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban kiÓm so¸t. + QuyÕt ®Þnh viÖc t¨ng vèn ®iÒu lÖ, gäi vèn cæ phÇn vµ ph¸t hµnh phiÕu míi. + BÇu thµnh viªn Héi ®ång qu¶n trÞ, Ban kiÓm so¸t. b- Héi ®ång qu¶n trÞ: lµ c¬ quan qu¶n trÞ ng©n hµng gi÷a 2 kú §¹i héi ®ån cæ ®«ng cña ng©n hµng. HiÖn nay cã 5 thµnh viªn, trong ®ã cã mét chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ vµ mét phã chñ tÞch. Chøc n¨ng chñ yÕu lµ: + Thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n trÞ, gi¸m s¸t th­êng niªn ®èi víi toµn bé ng©n hµng. + X©y dùng vµ thùc hiÖn viÖc gi¸m s¸t c¸c kÕ ho¹ch ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. Gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt cña §¹i héi cæ ®«ng vµ Héi ®ång qu¶n trÞ. + Theo dâi, kiÓm tra vµ cïng víi ban ®iÒu hµnh tËp trung chØ ®¹o c¸c vÊn ®Ò träng ®iÓm vÒ tÝn dông, vÒ c¬ cÊu tæ chøc vµ c¸c vÊn ®Ò ®ét xuÊt trong ho¹t ®éng kinh doanh, qu¶n trÞ tµi s¶n tµi chÝnh cña ng©n hµng. c- Ban kiÓm so¸t: lµ nh÷ng ng­êi thay mÆt cæ ®«ng ®Ó kiÓm so¸t mäi ho¹t ®éng kinh doanh, qu¶n trÞ vµ ®iÒu hµnh cña ng©n hµng cña ng©n hµng. Chøc n¨ng chñ yÕu lµ: + KiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, kiÓm tra sæ s¸ch kÕ to¸n, tµi s¶n, c¸c b¸o c¸o, b¶n quyÕt to¸n n¨m tµi chÝnh vµ kiÕn nghÞ kh¾c phôc nh÷ng sai ph¹m. + B¸o c¸o tr­íc §¹i héi ®ång sù kiÖn tµi chÝnh bÊt th­êng. + B¸o c¸o ®Þnh kú t×nh h×nh kiÓm so¸t cho Héi ®ång qu¶n trÞ. d- Ban ®iÒu hµnh: gåm 1 Tæng gi¸m ®èc vµ 2 phã tæng gi¸m ®èc. Ban ®iÒu hµnh cã nh÷ng chøc n¨ng sau: + §iÒu hµnh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ho¹t ®éng kinh doanh hµng ngµy cña ng©n hµng nhµ. + §­îc tuyÓn dông kû luËt vµ cho th«i viÖc c¸c c¸n bé nh©n viªn ng©n hµng theo quy chÕ. + Tr×nh Héi ®ång qu¶n trÞ c¸c b¸o c¸o t×nh h×nh ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña ng©n hµng nhµ. e- Phßng tÝn dông: hiÖn nay cã 14 ng­êi trong ®ã cã 1 tr­ëng phßng, chøc n¨ng chñ yÕu lµ: +Ph¸t triÓn vµ cñng cè quan hÖ tÝn dông gi÷a ng©n hµng TMCP nhµ Hµ néi víi c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong n­íc trªn c¬ sè quy ®Þnh cña Nhµ n­íc, quy chÕ tÝn dông cña ngµnh ng©n hµng nhµ. + X¸c lËp kÕ ho¹ch kinh doanh tÝn dông th¸ng quý, n¨m: tæ chøc thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n xin vay, thÕ chÊp, b¶o l·nh, kiÕn nghÞ møc cho vay b¶o l·nh theo quy chÕ. + Theo dâi qu¶n lý chÆt chÏ c¸c mãn vay, ®«n ®èc thu nî, thu l·i. Cã biÖn ph¸p xö lý vµ thùc hiÖn c¸c b­íc xö lý thÝch hîp víi c¸c mãn vay qu¸ h¹n hoÆc nî khã ®ßi. + L­u tr÷ hå s¬ liªn quan ®Õn c¸c mãn vay thèng kª b¸o c¸o t×nh h×nh kh¸ch vay cña ng©n hµng nhµ thu yªu cÇu qu¶n lý cña Héi ®ång qu¶n trÞ, Tæng gi¸m ®èc vµ ng©n hµng Nhµ n­íc thµnh phè. + Th­êng xuyªn quan t©m vµ tæ chøc rót kinh nghiÖm n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho c¸n bé tÝn dông, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc phï hîp víi yªu cÇu më réng kinh doanh tÝn dông cña ng©n hµng. g- Phßng quan hÖ quèc tÕ vµ ®Çu t­ (QHQT vµ ®Çu t­) phßng nµy trùc thuéc sù qu¶n lý cña tr­ëng phßng tÝn dông, phßng nµy gåm 5 c¸n bé víi chøc n¨ng chñ yÕu lµ: + Ph¸t triÓn vµ cñng cè quan hÖ ®èi ngo¹i gi÷a ng©n hµng TMCP nhµ Hµ néi víi c¸c ng©n hµng vµ tæ chøc tµi chÝnh trong vµ ngoµi n­íc ®Ó më réng thÞ tr­êng thanh to¸n, thùc hiÖn nhiÖm vô qu¶ngc¸o vµ tiÕp thÞ cña ng©n hµng. + Thùc hiÖn nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ kinh doanh vµng b¹c ngo¹i tÖ theo c¸c quy ®Þnh vµ cho phÐp cña ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam. + Tæ chøc viÖc x©y dùng, thÈm ®Þnh vµ qu¶n lý c¸c dù ¸n ®Çu t­, liªn doanh, cÊp tÝn dông trung, dµi h¹n cña ng©n hµng nhµ trong c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc tiÕp nhËn vµ qu¶n lý c¸c nguån tµi trî cho c¸c dù ¸n qua ng©n hµng nhµ. C©n ®èi nguån vèn tÝn dông cña ng©n hµng nhµ. h- Phßng kÕ to¸n (hay phßng tµi chÝnh kÕ to¸n) hiÖn nay phßng cã 13 ng­êi trong ®ã cã 1 tr­ëng phßng phô tr¸ch chung chøc n¨ng chñ yÕu bao gåm: + Tæ chøc thùc hiÖn viÖc h¹ch to¸n trong HABUBANK phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam vµ cña Nhµ n­íc. + TiÕp nhËn chøng tõ, ghi chÐp, h¹ch to¸n chÝnh x¸c trung thùc kÞp thêi c¸c kho¶n thu, chi, giao dÞch tµi chÝnh cña héi së chÝnh vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc HABUBANK. + Thu nhËn giao tr¶ tiÒn göi, tiÒn tiÕt kiÖm, l·i vay, tiÒn cho vay... cña kh¸ch hµng. + Thanh to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n tiÒn kh¸c cho c¸n bé, c«ng nh©n viªn, thµnh viªn Héi ®ång qu¶n trÞ, kiÓm so¸t viªn, cæ ®«ng... + Cung cÊp ®Çy ®ñ kÞp thêi, chÝnh x¸c c¸c lo¹i b¸o c¸o tµi chÝnh, kÕ to¸n theo quy ®Þnh cña ng©n hµng Nhµ n­íc vµ yªu cÇu qu¶n lý ®iÒu hµnh cña Héi ®ång qu¶n trÞ, Ban ®iÒu hµnh, Ban kiÓm so¸t. + L­a tr÷ ®¶m b¶o bÝ mËt, an toµn tuyÖt ®èi toµn bé hå s¬ tµi s¶n, chøng tõ kÕ to¸n vµ c¸c hå s¬ kh¸c cã liªn quan ®Õn tµi chÝnh, kÕ to¸n cña ng©n hµng TMCP nhµ. + Thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc kh¸c do l·nh ®¹o ng©n hµng giao. k- Phßng hµnh chÝnh tæ chøc: gåm 3 ng­êi trong ®ã 1 phã ch¸nh v¨n phßng phô tr¸ch c«ng viÖc chung (ch­a cã ch¸nh v¨n phßng) chøc n¨ng chñ yÕu sau: + Lµm ®Çu mèi giao dÞch, tiÕp nhËn, tæng hîp vµ xö lý c¸c th«ng tin qu¶n lý vµ th«ng tin quan hÖ gi÷a ng©n hµng nhµ víi ng©n hµng Nhµ n­íc vµ c¸c c¬ quan kh¸c. + Phô tr¸ch c¸c c«ng viÖc vÒ hµnh chÝnh tæ chøc cña c«ng t¸c c¸n bé, c«ng t¸c cæ ®«ng, cæ phÇn, cæ phiÕu, qu¶n lý, l­u tr÷ hå s¬ c¸n bé, c«ng v¨n ®i ®Õn hå s¬ §¹i héi Cæ ®«ng, biªn b¶n nghÞ quyÕt cña Héi ®ång qu¶n trÞ, Ban kiÓm so¸t vµ c¸c t­ liÖu kh¸c ph¶n ¸nh ho¹t ®éng cña ng©n hµng. + Tæng hîp t×nh h×nh mua s¾m, qu¶n lý sö dông tµi s¶n cè ®Þnh, trang bÞ c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ph­¬ng tiÖn ®i l¹i t¹i Héi së chÝnh vµ c¸c c¬ së trùc tiÕp thuéc ng©n hµng nhµ, trùc tiÕp qu¶n lý nh©n sù vµ ®iÒu hµnh viÖc sö dông «t« phôc vô l·nh ®¹o vµ c«ng viÖc cña Héi së chÝnh. + Thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc kh¸c do l·nh ®¹o ng©n hµng giao. l- Phong giao dÞch: tæng sè ng­êi t¹i 2 phßng lµ 15 ng­êi. Phßng giao dÞch sè 1 ë t¹i 57 Hµng Cãt Hµ néi, phßng giao dÞch nµy cã 9 ng­êi trong ®ã cã 1 tr­ëng phßng giao dÞch. Phßng giao dÞch sè 2 t¹i P11-A29 ®­êng Hoµng Quèc ViÖt, NghÜa §«, Tõ Liªm, Hµ néi. Phong giao dÞch nµy cã 6 ng­êi trong ®ã còng cã 1 tr­ëng phßng giao dÞch. Chøc n¨ng chñ yÕu cña 2 phßng giao dÞch lµ: + Thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô ng©n hµng: nhËn tiÒn göi, chi tr¶ tiÒn göi, nhËn chuyÓn tiÒn cho kh¸ch hµng, cho vay, thu nî, thu ®æi ngo¹i tÖ, chi tr¶ kiÒu hèi. + Ph¸t triÓn kh¸ch hµng th«ng qua tiÕp thÞ, giíi thiÖu ho¹t ®éng cña ng©n hµng nhµ Hµ néi víi tæ chøc c¸ nh©n trong d©n c­. Cñng cè vµ x©y dùng mèi quan hÖ míi gi÷a ng©n hµng nhµ Hµ néi víi kh¸ch hµng truyÒn thèng víi ®ång nghiÖp t¹o lËp m«i tr­êng tin cËy hç trä lÉn nhau. Ng©n hµng TMCP nhµ Hµ néi ®· ph¸t triÓn tõng b­íc v÷ng ch¾c trong nh÷ng n¨m qua vµ ®¹t ®­îc mét sè thµnh c«ng lín. Sù ph¸t triÓn cña ng©n hµng còng cã mét phÇn lµ do ng©n hµng cã c¬ cÊu tæ chøc gän nhÑ, hîp lý vµ ng©n hµng còng ®· vµ ®ang dÇn dÇn hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc trong thêi gian tíi. §Æc biÖt trong t×nh h×nh míi hiÖn nay víi ®µ ph¸t triÓn nhanh vµ víi dù ®inh n©ng sè l­îng nh©n viªn lµm viÖc nh»m ®¸p øng nhu cÇu cho sù ph¸t triÓn më réng cña ng©n hµng do vËy viÖc hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc cµng trë nªn cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch h¬n. Víi m« h×nh nµy th× trong thêi gian tíi th× ng©n hµng sÏ ph¶i bæ sung thªm mét sè l­îng c¸n bé míi. ChÝnh v× vËy ng©n hµng ®· vµ ®ang hoµn thiÖn c«ng t¸c tuyÓn dông nh»m tuyÓn chän ®­îc c¸n bé cã kh¶ n¨ng phï hîp víi yªu cÇu c«ng viÖc vµ bè trÝ sö dông ®­îc hîp lý nhanh chãng ph¸t huy hiÖu qu¶. Nh­ vËy ta cã thÓ nãi nhu cÇu vÒ lao ®éng cña ng©n hµng lµ rÊt lín. 3. T×nh h×nh vÒ ngån nh©n lùc vµ mét sè vÊn ®Ò vÒ qu¶n lý nguån nh©n lùc. Ng©n hµng TMCP nhµ Hµ Néi lµ ngµnh cung cÊp dÞch vô nªn cã mét sè ®Æc ®iÓm riªng lµ. Ng©n hµng thùc hiÖn pj©n c«ng lao ®éng theo chøc n¨ng vµ t¹i mçi mét vÞ trÝ, c¸n bé ph¶i thùc hiÖn chøc n¨ng cña m×nh ®ång thêi cã sù kÕt hîp víi c¸n bé kh¸c víi chøc n¨ng kh¸c. Tuy nhiªn mçi c¸n bé còng xã thÓ lµm viÖc ®éc lËp theo yªu cÇu cña c«ng viÖc. Trong Ng©n hµng lao ®éng chñ yÕu lµ lao ®éng trÝ ãc do vËy ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é cao vµ lµm viÖc chñ yÕu trªn m¸y vi tÝnh, th©m trÝ thao t¸c lao ®éng chñ yÕu cña c¸c c¸n bé lµ c¸c thao t¸c ®¬n gi¶n. Néi dung c«ng viÖc cña c¸c c¸n bé phÇn lín lµ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý th«ng tin vµ cung cÊp dÞch vô ng©n hµng. Víi ®Æc ®iÓm c«ng viÖc nh­ vËy nªn ®Ó ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× m¸y vi tÝnh trong ng©n hµng ®­îc nèi m¹ng. §Æc ®iÓm quan träng nhÊt cña c«ng viÖc trong ng©n lµ c«ng viÖc mang tÝnh kh«ng æn ®Þnh vµ ®ßi hái vÒ tÝnh cËp nhËt cña th«ng tin, chÝnh ®iÒu nµy lµm cho viÖc ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc còng nh­ ph©n tÝch c«ng viÖc hay x©y dùng tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc gÆp nhiÒu khã kh¨n. HiÖn nay, trong ng©n hµng ®ang cã c¸c chøc danh c«ng viÖc sau: Ban ®iÒu hµnh: + Tæng gi¸m ®èc + Phã tæng gi¸m ®èc + Cè vÊn kinh doanh + Cè vÊn t« chøc Phßng hµnh chÝnh vµ tæ chøc: + Phã ch¸nh v¨n phßng + C¸n bé hµnh chÝnh + Nh©n viªn v¨n th­ vµ t¹p vô Phßng tÝn dông: + Tr­ëng phßng +C¸n bé tÝn dông Phßng quan hÖ quèc tÕ vµ ®Çu t­: C¸n bé thanh to¸n quèc tÕ Phßng kÕ to¸n: +Tr­ëng phßng + C¸n bé kÕ to¸n tiÒn göi + C¸n bé kÕ to¸n néi bé +C¸n bé kiÓm so¸t néi bé + Thñ quü + C¸n bé qu¶n lý m¸y vi tÝnh Ngoµi ra ë c¸c phßng giao dÞch cã thªm tr­ëng phßng giao dÞch. Trong thêi gian tíi víi xu h­íng ph¸t triÓn cña ng©n hµng th× ng©n hµng cÇn cã thªm c¸c chøc danh + Phã phßng kÕ to¸n + Phã phßng giao dÞch + Ch¸nh v¨n phßng hµnh chÝnh + C¸n bé qu¶n trÞ nh©n lùc +Trong t­¬ng lai phßng tÝn dông vµ phßng quan hÖ quèc tÕ ghÐp l¹i thµnh mét phßng gäi lµ phßng kinh doanh tæng hîp vµ ng©n hµng cÇn phã phßng kinh doanh tæng hîp. a. T×nh h×nh c¸n bé vµ c¸c vÊn ®Ò qu¶n lý nguån nh©n lùc HiÖn nay sè c¸n bé nh©n viªn trong ng©n hµng lµ 70 ng­êi trong ®ã tû lÖ n÷ chiÕm ®a sè 75% vµ tuæi ®êi c¸c c¸n bé nh©n viªn cßn rÊt trÎ kho¶ng tõ 23 ®Õn 35 tuæi, mÆc dï vËy c¸c c¸n bé trÎ lµm viÖc rÊt cã n¨ng lùc. Sè c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i häc trë lªn lµ 85%, sè cßn l¹i còng ®ang ®i häc ®¹i häc, vµ 93% sè c¸n bé ®· cã tr×nh ®é nghiÖp vô ®­¬c ®µo t¹o tiªu chuÈn. Tuy nhiªn c¸n bé l·nh ®¹o trong ban ®iÒu hµnh , mÆc dï cã bÒ dµy kinh nghiÖm c«ng t¸c vµ 100% cã tr×nh ®é trªn ®¹i häc, nh­ng trong ®ã 2/3 sè c¸c bé ®· cao tuæi (trªn 60 tuæi), do ®ã cÇn cã ®éi ngò c¸c bé thay thÕ trong t­¬ng lai. Tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸c c¸n bé trong ng©n hµng ®­îc n©ng cao th­ên xuyªn nh­ng do ®Çu vµo cña ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn tõ nhiÒu nguån kh¸c nha vµ ch­a ®ång ®Òu, ®ång thêi do diÔn biÕn vµ c¸c ®ßi hái cao cña kinh tÕ thÞ tr­êng nªn nghiÖp vô míi phøc t¹p xuÊt hiÖn, v× vËy mét bé phËn c¸n bé nh©n viªn chËm ph¸t triÓn tá ra l¹c hËu vÒ n¨ng lùc nghiÖp vô, nªn trong ng©n hµng vÉn cßn thiÕu mét sè c¸n bé cã tri thøc vµ n¨ng lùc nghiÖp vô ng©n hµng ph¶i cho th«i viÖc mét sè c¸n bé. Tr­íc t×nh h×nh ®ã ng©n hµng ®· th­êng xuyªn quan t©m ch¨m lo ®Õn sù ph¸t triÓn cña ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn. Trong n¨m 1997 ng©n hµng ®· chñ tr­¬ng viÖc tæ chøc ®µo t¹o n©ng cao nghiÖp vô cña ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn, cã nhiÒu l­ît c¸n bé vµ nh©n viªn tham gia c¸c ch­¬ng tr×nh häc tËp ®µo t¹o cña hÖ thèng ng©n hµng. Ng©n hµng ®· mêi chuyªn gia cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh vµ ng©n hµng n­íc ngoµi ®ang ho¹t ®éng t¹i ViÖt nam tham kh¶o gióp ng©n hµng tæ chøc c¸c kho¸ ®µo t¹o n©ng cao nghiÖp vô c¸n bé. §ång thêi, ban ®iÒu hµnh cña ng©n hµng th­êng xuyªn quan t©m bè trÝ s¾p xÕp c¸n bé ®Ó t¹o ra mét hÖ thèng c¬ cÊu hoµn chØnh vµ hîp lý. Bªn c¹nh ®ã, ng©n hµng còng ®· thùc hiªn tuyÓn chän thªm c¸n bé nh©n viªn qua c¸c n¨m qua nh­ n¨m 1996 ng©n hµng tuyÓn ®­îc 8 ng­êi, 1997 tuyÓn 4 ng­êi, ®Çu n¨m 1998 tuyÓn 9 ng­êi c¸c c¸n bé nµy ®­¬c tuyÓn chän kü nªn cã tr×nh ®é vµ n¨ng lùc nªn nhanh chãng lµm quen c«ng viÖc vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ lµm viÖc. Tãm l¹i, trong mÊy n¨m gÇn ®©y sè l­îng c¸n bé trong ng©n hµng th­ßng xuyªn biÕn ®éng, ®ång thêi tr×nh ®é cña c¸n bé còng kh«ng ngõng n©ng cao. Sù biÕn ®éng ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau; N¨m Sè l­îng c¸n bé (ng­êi) Tr×nh ®é §H vµ trªn §H (ng­êi) Tû lÖ (%) Tr×nh ®é nghiÖp vô (ng­êi) Tû lÖ (%) Sè c¸n bé tuyÓn thªm 1996 1997 5/1998 57 61 70 39 45 60 68 74 85 51 55 65 90 90 93 8 4 9 b. T×nh h×nh thu nhËp t¹i ng©n hµng HiÖn nay møc thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éngtrong ng©n hµng kho¶ng 800000 ®Õn 1500000 ®ång, møc thu nhËp nµy do héi ®ång qu¶n trÞ quy ®Þnh dùa trªn quy ®Þnh cña luËt ph¸p nhµ n­íc ban hµnh. Møc thu nhËp ®­îc chia lµm hai phÇn : lµ phÇn l­¬ng c¬ b¶n vµ phÇn thï lao thu hót : PhÇn l­¬ng c¬ b¶n sÏ lµ c¬ së ®ãng BHYT, BHXH vµ c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc, phÇn l­¬ng nµy kh«ng thay ®æi, cßn phÇn thï lao thu hót cã thÓ thay ®æi tuú theo hiÖu qu¶ lµm viÖc, tr×nh ®é, kh¶ n¨ng lµm viÖc cña c¸n bé. Møc thu nhËp trong ng©n hµng ®­îc chia ra lµm 4 nhãm: + Nhãm c¸n bé l·nh ®¹o : nhãm nµy cã møc l­¬ng c¬ b¶n cao nh¸t vµ thï lao thu hót ®­îc chia ra lµm 7 bËc vµ mçi hiÖu qu¶ cã gi¸ trÞ víi nh÷ng kho¶n tiÒn b»ng nhau. + Nhãm c¸n bé qu¶nlý : còng gåm 2 phÇn nh­ng møc l­¬ng c¬ b¶n vµ kho¶n tiÒn cña bËc thÊp h¬n nhãm c¸n bé l·nh ®¹o nhãm l­¬ng nµy th× thï lao thu hót chia ra lµm 10 bËc. + Nhãm c¸n bé nh©n viªn, møc l­¬ng c¬ b¶n b»ng 1/2 møc l­¬ng c¬ b¶n cña nhãm c¸n bé qu¶n lý thï lao thu hót ®­îc chia ra lµm 15 bËc vµ gi¸ trÞ mçi bËc còng b»ng 1/2 gi¸ trÞ mçi bËc cña nhãm c¸n bé qu¶n lý. + Nhãm c¸n bé kh¸c : (cè vÊn chuyªn viªn) tho¶ thuËn theo hîp ®ång. Ngoµi phÇn thu nhËp chÝnh ng©n hµng cßn cã c¸ kho¶n thiÒn th­ëng vµ quµ tÆng. Quµ t¨ng tÕt dwong lÞch b»ng 1 th¸ng l­¬ng c¬ b¶n cßn tÕt ©m lÞch th× b»ng 1,5 th¸ng l­¬ng c¬ b¶n vµ quµ t¨ng vµo c¸c dÞp lÔ tÕt kh¸c : 1/5 ; 2/9, 8/3 ;20/10 ; 1/6 vµ Trung thu th× tuú thuéc vµo tõng n¨m. PhÇn tiÒn th­êng cña c¸n bé ®­îc xÐt th­ëng vµ møc th­ëng ®­îc thùc hiÖn vµo dÞp tæng kÕt n¨m hoÆc ®ét xuÊt ®­îc Héi ®ång qu¶n trÞ quyÕt ®Þnh theo ®Ìe nghÞ cña Tæng gi¸m ®èc. §Æc biÖt, riªng c¸c tr­êng hîp ®­îc ng©n hµng chän vµ cö ®i häc ng¾n hay dµi h¹n th× sÏ ®­îc trî cÊp mét phÇn hay toµn bé kinh phÝ ®µo t¹o. ThËm trÝ vÉn cã thÓ ®­îc h­ëng l­¬ng trong qu¸ tr×nh ®i häc, møc h­ëng cã thÓ mét phÇn hay toµng bé møc l­¬ng. 4. §¸nh gi¸, nhËn xÐt chung vµ Nh©n hµng. Trong nh÷ng n¨m qua ng©n hµng TMCP Hµ néi ho¹t ®éng rÊt cã hiÖu qu¶ vµ cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn m¹nh ®iÒu nµy còng mét phÇn do c¬ cÊu tæ chøc cña ng©n hµng hîp lý, gän nhÑ, cã thÓ nãi vÒ c¬ b¶n rÊt phï hîp víi quy m« kinh doanh còng nh­ : t×nh h×nh thùc tiÔn cña Ng©n hµng. §Æc biÖt trong c¬ cÊu tæ chøc c¸c phßng ban ®· ®­îc ph©n c«ng râ rµng cô thÓ nhiÖm vô, chøc n¨ng, thËm chÝ ph©n c«ng chøc n¨ng ®Õn tõng c¸n bé ®iÒu ®ã gióp cho mçi phßng ban còng nh­ mçi c¸n bé trong tõng bé phËn hiÓu râ nhiÖm vô vµ tõ ®ã x¸c ®Þnh ®­îc môc tiªu cô thÓ. Kh«ng nh÷ng thÕ mµ Héi ®ång qu¶n trÞ còng nh­ Tæng gi¸m ®èc th­êng xuyªn quan t©m ®Õn viÖc bè trÝ x¾p xÕp l¹i c¸n bé trong ng©n hµng, ®ång thêi kh«ng ngõng ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i c¸n bé cho phï hîp víi t×nh h×nh míi, do ®ã c¬ cÊu tæ chøc ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n, phï hîp h¬n víi t×nh h×nh thùc tiÔn còng nh­ xu h­íng ph¸t triÓn cña ng©n hµng. Tuy nhiªn, trong c«ng t¸c qu¶n lý tæ chøc c¸n bé th× ch­a cã c¸n bé nµo ®¶m nhËn chøc n¨ng qu¶n trÞ nh©n lùc mÆc dï cã phßng hµnh chÝnh vµ tæ chøc, nh­ng chñ yÕu lµm chøc n¨ng hµnh chÝnh vµ mét phÇn chøc n¨ng cña qu¶n trÞ nh©n lùc lµ qu¶n lý hå s¬, thùc hiÖn BHXH BHYT cho c¸n bé nh©n viªn. §ång thêi, viÖc bè trÝ hay tuyÓn chän c¸n bé ®Òu do Héi ®ång qu¶n trÞ hay Tæng gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh vµ nh­ cÇu tuyÓn chän lao ®éng còng do gi¸m ®èc vµ Héi ®ång qu¶n trÞ hay Tæng gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh vµ nhu cÇu tuyÓn chän lao ®éng còng do Gi¸m ®èc vµ Héi ®ång qu¶n trÞ x¸c ®Þnh hµng n¨m. §iÒu nµy ¶nh h­ëng lín ®Õn c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng t¹i ng©n hµng. MÆc dï víi sè l­îng c¸n bé tr­íc ®©y 50-60 ng­êi th× Tæng gi¸m ®èc cã thÓ thùc hiÖn c¶ chøc n¨ng qu¶n trÞ nh©n lùc. Nh­ng hiÖn nay víi sè l­îng 70 nguêi vµ cßn cã thÓ h¬n n÷a th× cÇn ph¶i cã mét c¸n bé Qu¶n trÞ nh©n lùc ®Ó gióp viÖc cho tæng gi¸m ®èc nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho Tæng gi¸m ®èc tËp trung vµo ®iÒu hµnh kinh doanh t¹i ng©n hµng. MÆt kh¸c tuy ng©n hµng thùc hiÖn viÖc tuyÓn chän lao ®éng vµ sö dông rÊt cã hiÖu qu¶, nh­ng cÇn cã ng­êithùc hiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch c«ng t¸c ph©n tÝch c«ng viÖc vµ hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ tuyÓn dông h¬n. Ng©n hµng lµ ngµnh cung cÊp dÞch vô nªn lao ®éng chñ yÕu lµ lao ®éng trÝ ãc do ®ã tr×nh ®é c¸n bé nh©n viªn trong ng©n hµng cã tr×nh ®é cao, kh«ng nh÷ng thÕ mµ ®éi ngò c¸n bé cña ng©n hµng cßn rÊt trÎ nªn cã nhiÒu c¬ héi ph¸t triÓn n¨ng lùc. HiÖn nay vÒ tr×nh ®é n¨ng lùc cña c¸c c¸n bé trong ng©n hµng nãi chung lµ ®ñ ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng viÖc. Song so víi xu h­íng ph¸t triÓn míi cña ng©n hµng vµ nhiÒu nghiÖp vô míi phøc tËp xuÊt hiÖn th× ng©n hµng vÉn ph¶i tiÕp tôc quan t©m ®Õn vÊn ®Ò ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. §Æc biÖt ng©n hµng cÇn quan t©m ®µo t¹o c¸n bé cã n¨ng lùc ®Ó cã thÓ thay thÕ sè c¸n bé l·nh ®¹o tuæi ®· cao (trªn 60 tuæi). §ång thêi víi m« h×nh c¬ cÊu tæ chøc hiÖn nay th× vÉn cßn mét sè vÞ trÝ c¸n bé cßn trèng nh­ : Phã phßng giao dÞch sè 1; Phßng phßng kÕ to¸n tµi chÝnh, phã phßng kinh doanh tæng hîp, Ch¸nh v¨n phßng hµnh chÝnh vµ c¸n bé qu¶n trÞ nh©n lùc. H¬n n÷a víi m« h×nh c¬ cÊu tæ chøc míi Ng©n hµngchØ ®Þnh x©y dùng th× cßn nhiÒu vÞ trÝ trèng h¬n, do vËy ng©n hµng cÇn ph¶i nhanh chãng hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c tuyÓn dông ®Ó thùc hiÖntuyÓn chänvµ sö dông c¸n bé cã n¨ng lùc nh»m bè trÝ vµo nh÷ng vÞ trÝ cßn trèng tÊt nhiªn ng©n hµng còng th­êng xuyªn ®µo t¹o c¸n bé cò trong ng©n hµng ®Ó x¾p xÕp vµo nh÷ng vÞ trÝ trèng cã chøc n¨ng quan träng. Tãm l¹i, nh×n nhËn chung th× c¬ cÊu tæ chøc còng nh­ ph­¬ng ph¸p tuyÓn dông cña ng©n hµng TMCP nhµ Hµ néi lµ hîp lý vµcã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn ®Ó ng©n hµng cã nh÷ng b­íc tiÕn v÷ng ch¾c h¬n th× ng©n hµng vÉn ph¶i hoµn thiÖn h¬n c¬ cÊu tæ chøc còng nh­ c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc nãi chung vµ c«ng t¸c tuyÓn dông nãi riªng. Trong c«ng t¸c tuyÓn dông cña ng©n hµng hiÖn nay ®ang rÊt cã hiÖu qu¶ nh­ng ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ tèt h¬n nh­ : Ph­¬ng ph¸p tuyÓn chän tiÕt kiÖm thêi gian, kinh phÝ h¬n, thùc hiÖn ®¸nh gi¸ hoµn thµnh c«ng viÖc chÝnh x¸c h¬n, tuyÓn chän ®­îc nhiÒu c¸n bé cã n¨ng lùc phï hîp h¬n v.v... th× trong c«ng t¸c tuyÓn dông ng©n hµng cÇn ph¶i sö dông tèt mét sè c«ng cô, ph­¬ng ph¸p cña qu¶n trÞ nh©n lùc nh­ ph©n tÝch c«ng viÖc, ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc ... NÕu Ng©n hµng sö dông tèt c¸c ph­¬ng ph¸p, c«ng cô nµy th× ch¾c ch¾n ng©n hµng sÏ ®¹t hiÖu qu¶ tèt h¬n trong c«ng t¸c tuyÓn dông còng nh­ trong ho¹t ®éng kinh doanh. II. T×nh h×nh tuyÓn dông lao ®éng t¹i Ng©n hµng. 1. C«ng t¸c ph©n tÝch c«ng viÖc vµ x¸c ®Þnh nhu cÇu tuyÓn chän. C«ng t¸c ph©n tÝch c«ng viÖc t¹i ng©n hµng ch­a ®­îcthùc hiÖn, mÆc dï trong b¶ng b¸o c¸o hµng n¨m cña tõng c¸n bé cã phÇn m« t¶ c«ng viÖc nh­ng chØ lµ c¸ nh©n tù miªu t¶ l¹i c«ng viÖc ®· lµm. C«ng t¸c ph©n tÝch ch­a ®­îc thùc hiÖn do ng©n hµng ch­a quan t©m nhiÒu ®Õn c«ng viÖc nµy vµ t¹i ng©n hµng còng ch­a cã c¸n bé thùc hiÖn c«ng viÖc nµy. Do vËy khi tuyÓn chän th× tiªu chuÈn ®Ó tuyÓn chän c¸n bé lµ cho tr­ëng phßng Tæng gi¸m ®èc vµ cè vÊn vÒ tæ chøc x©y dùng b»ng kinh nghiÖm. V× kh«ng cã ph©n tÝch c«ng viÖc nªn B¶ng miªu t¶ c«ng viÖc kh«ng cã còng nh­ yªu cÇu ®èi víi ng­êi thùc hiÖn (hay tiªu chuÈn cña ng­êi thùc hiÖn) còng nh­ kh«ng cã. ViÖc x©y dùng tiªu chuÈn ®Ó tuyÓn chän ®­îc x©y dùng thµnh nh÷ng chØ tiªu chung sau (kh«ng ®­îc viÕt thµnh mét v¨n b¶n). 1. Tr×nh ®é : Cã tr×nh ®é ®¹i häc vÒ ngµnh ng©n hµng hay cã thÓ chØ lµ cã tr×nh ®é ®¹i häc. 2. VÒ con ng­êi th× ®¸nh gi¸ hai mÆt : Tµi vµ §øc. * Tµi gåm : Häc lùc th× ®¸nh gi¸ th«ng qua kÕt qu¶ th× ®¸nh gi¸ th«ng qua kÕt qu¶ thi nh÷ng m«n liªn quan ®Õn nghiÖp vô. + VÒ con ng­êi th× ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ph¶n øng t©m lý th¸i ®é, sù hiÓu biÕt nghiÖp vô, kh¶ n¨ng nhanh nhËy vµ t×nh tr¹ng søc khoÎ. * §øc : + PhÈm chÊt con ng­êi : tÝnh c¸ch, së thÝch. + Lý lÞch : t×nh h×nh nh©n th©n, tiÓu sö c¸ nh©n. 3. Kü n¨ng. Kü n¨ng ngo¹i ng÷, kü n¨ng vi tÝnh. 4. Kinh nghiÖm (nÕu cã) : Trong c¸c chØ tiªu trªn th× tiªu chuÈn vÒ tµi vµ ®øc ®­îc quan t©m nhiÒu vµ lµ tiªu chuÈn quan träng ®Ó tuyÓn chän, ®Æc biÖt nhÊt vÉn lµ §¹o ®øc t­ c¸ch c¸ nh©n. C¸c tiªu chuÈn trªn sÏ ®­îc cô thÓ ho¸ ®èi víi tõngvÞ trÝ cÇn tuyÓn chän. VÝ dô cÇn tuyÓn mét c¸n bé kÕ to¸n th× ng­êi c¸n bé ph¶i ®ñ tiªu chuÈn sau : 1. Tr×nh ®é : §¹i häc vÒ ngµnh kÕ to¸n. 2. VÒ con ng­êi : Hcä lùc cña c¸c m«n liªn quan ®Õn ngµnh kÕ to¸n còng nh­ m« kÕ to¸n ph¶i ®¹t ®iÓm kh¸, cã sù hiÓu biÕt vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n, søc khoÎ tèt, kh¶ n¨ng lµm viÖc n¨ng ®éng, s¸ng t¹o. + §¹o ®øc tèt, trung thùc, thËt thµ, th¼ng th¾n vÒ lý lÞch c¸n nh©n râ rµng ®óng sù thËt, nguån gèc trong s¸ng. 3. Cã kü n¨ng vÒ sö dông vi tÝnh vµ thµnh th¹o vÒ tiÕng Anh. NhËn xÐt vÒ c¸ch x©y dùng tiªu chuÈn nh­ thÕ nµy cã thÓ nãi còng rÊt cã hiÖu qu¶ v× nã dùa nªn kinh nghiÖm thùc tiÔn cña c¸n bé l·nh ®¹o do ®ã nã phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng viÖc. Nh÷ng tiªu chuÈn nµy còng gióp cho tuyÓn chän ®­îc c¸n bé cã n¨ng lùc vµ ®¹o ®øc tè g¾n bã víi ng©n hµng, ®ång thêi, c¸c c¸n bé còng sÏ lµm viÖc cã hiÖu qu¶. Bªn c¹nh ®ã viÖc x¸c ®Þnh tiªu chuÈn nµy còng nhanh, tiÕt kiÖm thêi gian cã thÓ ®iÒu chØnh c¸c tiªu chuÈn cho phï hîp khi cÇn thiÕt. Song ph­¬ng ph¸p x©y dùng nµy còng cã mét sè h¹n chÕ lµ tÝnh hiÖu qu¶ cña tiªu chuÈn phô thuéc nhiÒu vµo kinh nghiÖm cña tõng c¸n bé l·nh ®¹o, c¸c tiªu chuÈn kh«ng cã tÝnh æn ®Þnh. MÆc dï tÝnh kh¶ thi cao. Nh­ng bÞ h¹n chÕ vÒ møc ®é cô thÓ cña tiªu chuÈn do ®ã còng g©y khã kh¨ trong tuyÓn chän do ®ã vÉn cÇn hoµn thiÖn tèt h¬n. Nhu cÇu vÒ tuyÓn chän hµng n¨m ®­îc Tæng gi¸m ®èc ®Ö tr×nh lªn Héi ®«ng qu¶n trÞ th«ng qua mét v¨n b¶n gäi lµ tê tr×nh, trong tê tr×nh nµy chØ ®Ò cËp ®Õn c¸c vÞ trÝ c¸n bé cÇn tuyÓn thªm. Nhu cÇu vÒ tuyÓn chän ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn nh÷ng c¨n cø sau : + C¨n cø ®Þnh h­íng chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña ng©n hµng nhµ ®Õn n¨m 2000 + C¨n cø vµo qu¸ tr×nh më réng c¸c ho¹t ®éng cña ng©n hµng nh­ : n©ng tÝn dông lªn trung h¹n, dµi h¹n. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc tÝn dông còng nh­ c¸c nghiÖp vô ng©n hµng kh¸c, ph¸t triÓn vµ sö dông c«ng nghÖ ng©n hµng hiÖn ®¹i, më réng chi nh¸nh, ®Þa bµn ho¹t ®éng lµ c¸c phßng giao dÞch. Bªn c¹nh viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu tuyÓn chän do Tæng gi¸m ®èc th× nhu cÇu tuyÓn chän còng ®­îc x¸c ®Þnh bëi c¸c Tr­ëng phßng nghiÖp vô, c¸c Tr­ëng phßng sÏ ®Ö tr×nh ®èi víi Ban ®iÒu hµnh trong cuéc häp vÒ nhu cÇu cÇn thªm c¸n bé. C¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh cña Tr­ëng phßng vÒ nhu cÇu tuyÓn chän lµ xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña c«ng viÖc. Sau khi tr×nh lªn Héi ®ång qu¶n trÞ nÕu Héi ®ång qu¶n trÞ ®ång ý th× Tæng gi¸m ®èc tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch tuyÓn chän : nh­ thµnh lËp héi ®ång tuyÓn chän, dù ®Þnh kÕ ho¹ch tuyÓn chän, x¸c ®Þnh ph­¬ng ph¸p tuyÓn mé vµ thùc hiÖn qu¸ tr×nh tuyÓn mé, tuyÓn chän v.v.... Tãm l¹i, c¸ch x¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ c¸n bé cña Ng©n hµng nhµ Hµ néi rÊt cô thÓ, tiÕt kiÖm, ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ vµ cã tÝnh chiÕn l­îc, ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®¬n gi¶n, tèn Ýt thêi gian vµ cã tÝnh kh¶ thi cao. §ång thêi nhu cÇu ®­îc x¸c ®Þnh rÊt gÇn víi thùc tiÔn vµ phï hîp víi t×nh h×nh ho¹t ®éng cña ng©n hµng. ChÝnh v× vËy ng©n hµng cÇn tiÕp tôc ph¸t huy vµ hoµn thiÖn h¬n. 2. C«ng t¸c tuyÓn mé vµ tuyÓn chän lao ®éng. a. TuyÓn mé lao ®éng : HiÖn nay ng©n hµng nhµ Hµ néi vÉn cßn nhiÒu nhu cÇu vÒ c¸n bé do ®ã ng©n hµng ®ang cßn thiÕu c¸n bé nªn nguån tuyÓn mé chñ yÕu lµ tõ bªn ngoµi cßn nguån bªn trong ng©n hµng th× chØ ®­îc tuyÓn theo ph­¬ng ph¸p thuyªn chuyÓn c«ng t¸c hay ®Ò b¹t vµo vÞ trÝ míi, th«ng th­êng ®ã lµ nh÷ng vÞ trÝ cã nghiÖp vô míi hay lµ nh÷ng vÞ trÝ cã vai trß quan träng. Nguån tuyÓn mé bªn ngoµi cña ng©n hµng còng rÊt phong phó. + Nh÷ng c¸n bé cã kinh nghiÖm, tr×nh ®é cao tõ nh÷ng ng©n hµng kh¸c, chñ yÕu lµ ng©n hµng quèc doanh, tr­êng hîp nµy th­êng ®­îc ¸p dông khi ng©n hµng cã nhiÖm vô míi mµ c¸c c¸n bé trong ng©n hµng kh«ng cã ®ñ kinh nghiÖm ®Ó lµm, do ®ã ng©n hµng cã thÓ mêi c¸c c¸n bé cña ng©n hµng kh¸c hay ®­îc ng©n hµng Nhµ n­íc cö sang lµm mét thêi gian, ®ång thêi gióp ®ì h­íng dÉn c¸c c¸n bé cña ng©n hµng nhµ Hµ néi. ThËm chÝ, cã thÓ c¸c c¸n bé tõ ng©n hµng kh¸c vµo lµm h¼n t¹i ng©n hµng nhµ. + B¹n bÌ cña nh©n viªn trong ng©n hµng nhµ Hµ néi ®­îc giíi thiÖu vµ nép hå s¬ tham gia dù tuyÓn. Nguån tuyÓn mé nµy còng kh«ng nhiÒu vµ kh«ng th­êng xuyªn. + Nh÷ng ng­êi lao ®éng tõ nh÷ng ngµnh kinh tÕ kh¸c cã thÓ c¶ nh÷ng nh©n viªn tõ nh÷ng ng©n hµng kh¸c. + Nh÷ng sinh viªn míi ra tr­êng, hay ®· ra tr­êng vµ c¶ nh÷ng sinh viªn ®­îc thùc tËp t¹i ng©n hµng. §©y lµ nguån tuyÓn mé chñ yÕu cña ng©n hµng vµ nguån nµy th­êng xuyªn rÊt ®«ng ®¶o vµ chiÕm ®a sè, nh÷ng nh©n viªn nµy ®Òu tù tóc ®Õn nép hå s¬ tham gia dù tuyÓn t¹i ng©n hµng. §Ó thÊy râ h¬n vÒ nguån tuyÓn mé ta nghiªn cøu b¶ng sau : N¨m Sè l­îng tuyÓn mé (ng­êi) Sinh viªn (ng­êi) Tû lÖ (%) 1996 180 166 90% 1997 170 152 89% 1998 200 160 80% VÒ chÊt l­îng c¸c øng cö viªn tham gia th× 100% ®Òu cã tr×nh ®é §¹i häc trë lªn. C¸c sinh viªn tham gia dù tuyÓn phÇn lín cã hai b»ng §¹i häc lµ B»ng chuyªn ngµnh vµ B»ng ngo¹i ng÷, nh÷ng sinh viªn nµy phÇn lín thuéc c¸c tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n khoa Ng©n hµng hay tr­êng Cao cao ®¼ng Ng©n hµng, ®ång thêi nh÷ng sinh viªn nµy còng cã kh¶ n¨ng sö dông vi tÝnh thµnh th¹o vµ cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn nh­ng cßn h¹n chÕdo thiÕu kinh nghiÖm. Bªn c¹nh c¸c sinh viªn tham gia øng cö lµ nh÷ng ng­êi lao ®éng tõ nh÷ng tµnh phÇn kinh tÕ, chÊt l­îng tõ nguån nµy còng rÊt cao v× phÇn lín nh÷ng øng cö viªn nµy cã kinh nghiÖm lµm viÖc, cã n¨ng lùc vµ lµm viÖc ®¹t hiÖu qu¶ cao. §Ó thu hót nh÷ng nguån tuyÓn mé nªn ng©n hµng ®· sö dông ph­¬ng ph¸p rÊt ®¬n gi¶n lµ qu¶ng c¸o trªn b¸o Hµ néi míi, mÆc dï vËy vÉn thu hót ®­îc ®«ng ®¶o øng cö viªn, ®iÒu nµy lµ do ngµnh ng©n hµng hiÖn nay lµ mét trong nh÷ng ngµnh hÊp dÉn ®èi víi ng­êi lao ®éng. Ngoµi ph­¬ng ph¸p nµy ra ng©n hµng còng ®· sö dông ph­¬ng ph¸p th«ng qua sù giíi thiÖu cña nh©n viªn. Sau khi th«ng b¸o tuyÓn mé th× ng©n hµng tiÕn hµnh thu nhËn hå s¬ cña c¸c øng cö viªn. Hå s¬ cña øng cö viªn ngoµi b»ng cÊp, lý lÞch th× cÇn ph¶i cã mét ®¬n xin viÖc vµ ®¬n nµy ph¶i ®­îc viÕt b»ng tay vµ viÖc tiÕp nhËn hå s¬ chØ diÔn ra trong " mét kho¶ng thêi gian ". Nãi chung, Nguån tuyÓn mé cña ng©n hµng nhµ Hµ néi kh¸ ®«ng ®¶o vµ phong phó, mÆc dï ph­¬ng ph¸p tuyÓ mé rÊt ®¬n gi¶n Ýt kinh phÝ. Nh­ng nh»m n©ng cao h¬n chÊt l­îng còng nh­ sè l­îngcña c«ng t¸c tuyÓn mé th× Ng©n hµng cÇn ¸p dông thªm mét sè ph­¬ng ph¸p tuyÓn mé n÷a còng tèn Ýt kinh phÝ nh­ qu¶ng c¸o trªn. §µi truyÒn h×nh Hµ néi miÔn phÝ cö chuyªn viªn ®Õn c¸c tr­êng ®¹i häc, liªn kÕt ®èi víi c¸c trung t©m xóc tiÕn viÖc lµm ..... b. TuyÓn chän lao ®éng : HiÖn nay ng©n hµng thùc hiÖn qu¸ tr×nh tuyÓn chän th«ng qua c¸c b­íc nh­ sau : B­íc 1 : Thµnh lËp héi ®ång tuyÓn chän Héi ®ång th­êng hai ng­êi lµ tæng gi¸m ®èc vµn mét cè vÊn vÒ tæ chøc. Vµ viÖc tiÕp nhËn hå s¬ do mét c¸n bé hµnh chÝnh. B­íc 2 : Thùc hiÖn s¬ tuyÓn th«ng qua nghiªn cøu hå s¬. ViÖc nµy thùc chÊt lµ nghiªn cøu b»ng cÊp, tr×nh ®é chuyªn m«n, kinh nghiÖm, chØnh chØ vµ lý lÞch ®Ó t×m ra nh÷ng ng­êi phï hîp víi tiªu chuÈn vÞ trÝ c¸n bé cÇn tuyÓn. B­íc 3 : Pháng vÊn tæng hîp ViÖc pháng vÊn tæng hîp do tæng gi¸m ®èc vµ cè vÊn vÒ tæ chøc trùc tiÕp hái. Néi dung pháng vÊn ®­îc Ng©n hµng x©y dùng thµnh mét v¨n b¶n. B­íc 4 : Pháng vÊn nghiÖp vô ( cã thÓ cã ) Héi ®ång tuyÓn chän lóc nµy sÏ lµ tæng gi¸m ®èc vµ tr­ëng phßng kinh doanh tr­ëng phßng kÕ to¸n, néi dung pháng vÊn do tr­ëng phßng vµ tæng gi¸m ®èc ®Æt ra nh»m kiÓm tra tr×nh ®é nghiÖp vô mét c¸ch s©u h¬n còng nh­ kiÓm tra tr×nh dé tiÕng anh vµ vi tÝnh liªn quan ®Õn nghiÖp vô. b.1. Néi dung pháng vÊn tæng hîp * PhÇn gia ®×nh Anh (chÞ) tù giíi thiÖu vÒ bè mÑ vµ anh chÞ em. §iÓm næi bËt nhÊt mµ anh coi träng trong truyÒn thèng gia ®×nh cña anh. §iÓm yÕu nhÊt cña cha mÑ anh, cÇn rót kinh nghiÖm cho b¶n th©n cuéc sèng anh sau nµy ? T¸c ®éng lín nhÊt cña bè, mÑ, anh chÞ em ®èi víi anh. + Anh (chÞ) cã ng­êi yªu ch­a ? TÝnh c¸ch ng­êi yªu (hoÆc sÏ chän) mµ anh yªu thÝch nhÊt ? §iÒu g× cßn (hoÆc sÏ) lµm cho anh kh«ng hµi lßng ? Cã thÓ "c¶i t¹o" ®­îc kh«ng ? Anh cã nhÊt trÝ lµ " ph¶i thÝch nghi " víi ®èi t­îng m×nh yªu ? + Anh x©y dùng gia ®×nh anh nh­ thÕ nµo ? + NÕu vî (chång) anh sau nµy vµ hiÖn nay víi anh chÞ em ruét thÞt, cã ®iÒu g× lµm anh kh«ng võa ý th× anh xö lý nh­ thÕ nµo ? (cho mét vÝ dô) * PhÇn x· héi vµ b¹n bÌ + Anh ®· tham gia c«ng t¸c x· héi g× ? Anh thÝch lµm c«ng t¸c x· héi g× ? (VËn ®éng quÇn chóng, tõ thiÖn...) + Anh cã nhiÒu b¹n kh«ng ? Cã b¹n th©n kh«ng ? ¶nh h­ëng (tèt nhÊt, xÊu nhÊt) cña b¹n ®èi víi anh ? +Anh cã b¹n th©n mµ cã tÝnh xÊu (nh­ ¨n c¾p hay g©y gç ) kh«ng ? NÕu cã anh ®· lµm g× gióp anh ta ? Vµ gióp ®­îc kh«ng ? + Anh (chÞ) cã thÝch b¹n g¸i (trai) kh«ng ? V× sao ? (Cã hoÆc kh«ng ?) + Hµng tuÇn b¹n bÌ anh cã rñ ®i ch¬i kh«ng ? Cã nh÷ng ho¹t ®éng g× ?(du lÞch, cµ phª...) * PhÇn b¶n th©n : + Anh häc tõ nhá ®Õn giê cã lóc nµo gÆp khã kh¨n kh«ng ? B»ng c¸ch nµo v­ît qua ®­îc ? + Anh cã khi nµo vÊt v¶ v× cuéc sèng ? Cô thÓ ? NÕu cuéc sèng cã khã kh¨n (nh­ thiÕu tiÒn, ¨n uèng kÐm, bÖnh tËt...) th× liÖu anh cã chÞu ®­îc kh«ng ? + Anh h·y nãi mét tr­êng hîp v­ît ®Ó khã kh¨n ®Ó häc hoÆc lµm ®­îc c¸i g× míi. + Anh cã thÝch ®äc s¸ch kh«ng ? S¸ch g× ? Anh thÝch mµu nµo nhÊt ? - ThÝch nãi chuyÖn, t©m sù kh«ng ? - Tranh luËn (ChÝnh trÞ, x· héi, t×nh yªu, chuyªn m«n...) kh«ng ? - Cã ý thÝch kh¸c (¢m nh¹c, thÓ thao, du lÞch...) ? + NÕu c¬ quan tiÕp nhËn anh vµo lµm viÖc, th× sau khi thñ tr­ëng giao cho anh mét viÖc nµo ®ã ( vÝ dô thÈm ®Þnh mét dù ¸n ®Çu t­, chuÈn bÞ mét hå s¬ cho vay...) anh sÏ thùc hiÖn c«ng viÖc Êy theo c¸c b­íc nh­ thÕ nµo ? + Anh cã thÝch trë thµnh l·nh ®¹o trong ng©n hµng kh«ng ? V× sao ? Khi nµo ? Vµ nÕu anh tù thÊy cã kh¶ n¨ng l·nh ®¹o nh­ng ng©n hµng kh«ng bæ nhiÖm th× anh xö lý nh­ thÕ nµo ? + Anh cã chÊp nhËn lµm viÖc ë ®Þa ®iÓm xa Hµ néi ? + Møc l­¬ng yªu cÇu ? Anh cã chÊp nhËn : - 3 th¸ng thö viÖc - Hîp ®ång 3 n¨m - Trong thùc hiÖn hîp ®ång nÕu 1 trong 2 bªn muèn thay dæi ®­îc kh«ng ? - C¬ quan ®iÒu ®«ng anh sang bé phËn kh¸c ? + Anh cã dù ®Þnh tù häc thªm ®Ó n©ng cao tr×nh ®é kh«ng ? Anh cã ý ®Þnh ®i häc ngoµi n­íc ? + Anh cã nhµ ë ch­a ? Ph­¬ng tiÖn ®i l¹i ? + Chõng nµo anh (chÞ) lËp gia ®×nh ? Khi nµo muèn cã con ? MÊy con ? §Î liÒn hay c¸ch xa ? Anh cã t×m ®äc s¸ch b¸o chuyªn m«n cña anh kh«ng ? + Anh thÝch ®äc s¸ch b¸o g× ngoµi chuyªn m«n ? HiÖn nay quan t©m ®Õn vÊn ®Ò g× trong x· héi ? * C«ng viÖc : + Anh cã nguyÖn väng lµm viÖc g× ë ng©n hµng HaBuBanh : - TÝn dông - KÕ to¸n ng©n hµng - Tin häc - Thanh to¸n quèc tÕ + §iÓm m¹nh nhÊt vµ yÕu nhÊt trong lÜnh vùc anh ®· chän + Sau mét thêi gian lµm viÖc, anh cã chÊp nhËn ®Ó c¬ quan ®iÒu ®éng anh sang lµm viÖc mét nghiÖp vô kh¸c. VÝ dô : tõ tÝn dông sang thuª mua hoÆc thanh to¸n quèc tÕ sang kÕ to¸n... ( ViÖc ®iÒu ®éng nµy lµ do yªu cÇu c«ng t¸c, hoÆc do yªu cÇu ®µo t¹o c¸n bé...) Trªn ®©y lµ toµn bé nh÷ng c©u hái pháng vÊn, nh­ng trong qu¸ tr×nh pháng vÊn th× c¸n bé pháng vÊn sÏ kh«ng hái theo theo thø tù nhÊt, ®ång thêi còng kh«ng hái t¸t c¶ nh÷ng néi dung c©u hái pháng vÊn trªn. Mµ tuú tõng ®èi t­îng cã nh÷ng sù ®iÒu chØnh c©u hái cho phï hîp.ThËm chÝ cã c¶ nh÷ng c©u hái kh¸c tuú hoµn c¶nh vµ kiÓm tra tr×nh ®é ngo¹i ng÷. b.2. Néi dung pháng vÊn nghiÖp vô : (kh«ng ®­îc viÕt thµnh v¨n b¶n) + KiÓm tra kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô. + §Æt bµi tËp t×nh huèng cô thÓ trong phßng nghiÖp vô. + §¸nh gi¸ kü n¨ng, kh¶ n¨ng lµm viÖc, kh¶ n¨ng nhanh nhËy. + Tuú tõng ®èi t­îng sÏ cã nh÷ng c©u hái kh¸c nhau. + KiÓm tra tiÕng anh vµ vi tÝnh liªn quan ®Õn nghiÖp vô. Qua hai néi dung pháng vÊn trªn còng nh­ c¸c b­íc tuyÓn chän ta thÊy c¸c b­íc tuyÓn chän ®¬n gi¶n tiÕt kiÖm thêi gian kinh phÝ mµ vÉn ®¹t hiÖu qu¶ cao. §ång thêi vÉn lùa chän ®­îc nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc phï hîp. Néi dung c©u hái rÊt chi tiÕt, ph¶n ¸nh ®­îc chÝnh x¸c ®èi t­îng thö do ®ã ®¸nh gi¸ ®­îc ®óng vµ thu nhËp ®­îc nh­ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ ®èi t­îng. Nh­ng vÉn cã mét sè ®iÓm h¹n chÕ nªn gi¶m bít tÝnh hiÖu qu¶ tuyÓn chän nguyªn nh©n chñ yÕu lµ tiªu chuÈn tuyÓn chän ch­a ®­îc cô thÓ ho¸ vµ míi chØ mang tÝnh kh¸i qu¸t chung, nh÷ng tiªu chuÈn tuyÓn chän mang nhiÒu tÝnh chñ quan do x©y dùng trªn kinh nghiÖm. nh­ng dï sao víi t×nh h×nh hiÖn nay t¹i ng©n hµng th× c«ng t¸c tuyÓn chän nh­ vËy rÊt cã hiÖu qu¶ vµ phï hîp... 3. Bè trÝ sö dông c¸n bé a. Bè trÝ sö dông lao ®éng míi ; Nh÷ng c¸n bé míi sau khi ®­îc tuyÓn chän tøc lµ ®­îc chÊp nhËn vµo lµm viÖc t¹i ng©n hµng th× sÏ ®­îc cö ®Õn c¸c phßng ban chøc n¨ng vµ tr­ëng phßng sÏ trùc tiÕp thùc hiÖn bè trÝ vµo vÞ trÝ lµm viÖc. C¸n bé míi sÏ b¾t ®Çu lµm thö viÖc trong thêi gian 3 th¸ng, khi lµm quen víi c«ng viÖc th×c¸n bé míi sÏ c¸c c¸n bé cò trong ng©n hµng trùc tiÕp h­íng dÉn. Trong hai tuÇn ®Çu c¸n bé míi sÏ ®­îc giíi thiÖu chung vÒ c«ng viÖc vµ sau ®ã tiÕn hµnh lµm thö viÖc. VÝ dô nÕu c¸n bé míi ®­îc bè trÝ vµo phßng kinh doanh lµm chøc n¨ng c¸n bé tÝn dông th× qu¸ tr×nh thö viÖc diÔn ra nh­ sau : Trong hai tuÇn ®Çu nh©n viªn míi ®­îc c¸n bé tÝn dông cò hoÆc tr­ëng phßng kinh doanh giíi thiÖu lµm quen c¸c c¸n bé kh¸c trong phßng vµ ®­îc gíi thiÖu chung vÒ c«ng viÖc tÝn dông, ®ång thêi trong hai tuÇn nµy c¸n bé míi ph¶i ®äc c¸c chÕ ®é sau : quy chÕ néi quy lµm viÖc, quy tr×nh tÝn dông cña ng©n hµng nhµ Hµ néi, c¸c v¨n b¶n, chÕ ®é cña ng©n hµng nhµ n­íc vµ c¸c ngµnh cã liªn quan, xem c¸c hå s¬ ®· lµm cña kh¸ch cò. Sau hai tuÇn míi c¸n bé míi ®­îc tiÕn hµnh lµm thö viÖc, c¸n bé sÏ lµm viÖc víi mét sè kh¸ch hµng cò vµ ®­îc qu¶n lý hå s¬ cña kh¸ch hµng ®ã, tiÕp dã, khi quen viÖc c¸n bé míi ®­îc giao cho lµm viÖc víi mét sè kh¸ch hµng míi vµ trong thêi gian nµy c¸n bé cò vÉn trùc tiÕp h­íng dÉn lµm giÊy tê cho vay. Trong suèt qu¸ tr×nh 3 th¸ng lµm thö viÖc nÕu c¸n bé míi lµm kh«ng ®¹t yªu cÇu th× sÏ ®­îc tiÕp thu lµm thö viÖc 3 th¸ng tiÕp theo nÕu vÉn kh«ng ®¹t th× sÏ ®­îc chuyÓn lµm c«ng viÖc kh¸c hoÆc bÞ chÊm døt hîp ®ång. NhËn xÐt vÒ viÖc bè trÝ sö dông c¸n bé míi ta thÊy r»ng qu¸ tr×nh h­íng dÉn, bè trÝ lµm viÖc rÊt cËn thËn chu ®¸o, t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸n bé míi. Ph­¬ng ph¸p cho c¸n bé míi tiÕp cËn lµm quen víi tõng b­íc dÇn dÇn nµy rÊt cã hiÖu qu¶ vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸n bé míi lµm c«ng viÖc cã hiÖu qu¶ vµ nhanh chãng hoµ nhËp ®­îc vµo m«i tr­êng, ®iÒu kiÖn lµm viÖc. §Æc biÖt ph­¬ng ph¸p nµy gióp cho h¹n chÕ ®­îc rñi ro cho c¸n bé míi còng nh­ tr¸nh ®­îc rñi ro tæn thÊt cho ng©n hµng. Nh­ng nÕu trong qu¸ tr×nh h­íng dÉn c¸n bé míi mµ sö dông ph­¬ng ph¸p cña qu¶n trÞ nh©n lùc lµ B¶n miªu t¶ c«ng viÖc th× hiÖu qña sÏ ®¹t cao h¬n. b- Ph­¬ng ph¸p bè trÝ sö dông lao ®éng trong ng©n hµng: ViÖc bè trÝ sö dông c¸n bé th× Ban ®iÒu hµnh chØ bè trÝ c¸n bé vµo phßng chøc n¨ng nµo ®ã cßn c¸n bé ®­îc bè trÝ cô thÓ nh­ thÕ nµo th× do tr­ëng phßng chøc n¨ng quyÕt ®Þnh. Mçi tr­ëng phßng cã nh÷ng ph­¬ng ph¸p bè trÝ kh¸c nhau tuú thuéc vµo kinh nghiÖm qu¶n lý cña tr­ëng phßng. VÝ dô nh­ trong phßng kÕ to¸n th× tr­ëng phßng bè trÝ c¸n bé vµo mét vÞ trÝ kh¸c trong phßng, môc tiªu cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ ®Ó c¸n bé trong phßng kÕ to¸n n¾m v÷ng ®­îc toµn bé nghiÖp vô cña c¶ phßng ®ång thêi còng t×m ra ®­îc vÞ trÝ lµm viÖc phï hîp nhÊt. C¸n bé trong ng©n hµng lµm viÖc trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®inh kho¶ng 1-3 n¨m th× ®­îc thuyªn chuyÓn lµm c«ng viÖc kh¸c, cã thÓ tõ phßng nµy sang phßng kh¸c, tõ chi nh¸nh lªn Héi së chÝnh xuèng chi nh¸nh. Môc ®Ých cña viÖc thuyªn chuyÓn nµy lµ nh»m lµm cho c¸n bé n¾m ®­îc nhiÒu nghiÖp vô, hiÓu râ vÒ ho¹t ®éng cña ng©n hµng, vµ tõ ®ã còng t×m ra ®­îc vÞ trÝ lµm viÖc phï hîp víi c¸n bé nhÊt viÖc thuyªn chuyÓn ®¬n gi¶n, chñ yÕu lµ do tr­ëng phßng hay Ban ®iÒu hµnh quyÕt ®Þnh. Khi ®­îc thuyªn chuyÓn sang vÞ trÝ lµm viÖc míi th× c¸n bé ®ã còng ®­îc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ ®­îc h­íng dÉn cÈn thËn ®Ó nhanh chãng tiÕp nhËn c«ng viÖc vµ lµm viÖc cã hiÖu qu¶. ThËm chÝ, víi nghiÖp vô míi th× c¸n bé ®­îc thuyªn chuyÓn sÏ ®­îc cö ®i ®µo t¹o. Ngoµi viÖc thuyªn chuyÓn th× ng©n hµng cßn vËn dông ph­¬ng ph¸p kiªm nghiÖm, tøc lµ c¸n bé ®¶m nhËn thªm c«ng viÖc kh¸c trong ng©n hµng. §iÒu nµy tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng cña c¸n bé vµ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña ng©n hµng, t×nh h×nh c¸n bé trong ng©n hµng. §¸nh gi¸ ph­¬ng ph¸p sö dông c¸n bé nh­ trªn ta thÊy ng©n hµng rÊt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò s¾p xÕp ®óng ng­êi ®óng viÖc nªn th­êng xuyªn t¹o v¬ héi thuËn lîi ®Ó cho c¸n bé trong ng©n hµng lùa chän ®­îc c«ng viÖc phï hîp víi kh¶ n¨ng vµ së thÝch, cã thÓ nãi lµ tho¶ m·n ®­îc nhu cÇu cho ng­êi c¸n bé trong ng©n hµng. ChÝnh v× vËy c¸c c¸n bé trong ng©n hµng lu«n ph¸t huy ®­îc kh¶ n¨ng së tr­êng cña m×nh, ®ång thêi lµm viÖc ®¹t hiÖu qu¶ cao vµ g¾n bã víi ng©n hµng. §Æc biÖt ®iÒu nµy t¹o bÇu kh«ng khÝ t©m lý lµnh m¹nh, g¾n bã trong tËp thÓ ng­êi lao ®éng, gi÷a cÊp l·nh ®¹ovµ cÊp d­íi. §©y còng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè t¹o nªn sù thµnh c«ng vµ ph¸t triÓn v÷ng ch¾c cña ng©n hµng trong thêi gian qua. Ngoµi thuyªn chuyªn th× t¹i ng©n hµng còng cã ®Ò b¹t vµ xa th¶i, nh­ng c«ng viÖc nµy kh«ng diÔn ra th­êng xuyªn. §Ò b¹t chñ yÕu do Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban ®iÒu hµnh quyÕt ®Þnh theo nhu cÇu ph¸t triÓn cña ng©n hµng rÊt hiÕm khi x¶y ra mµ c«ng viÖc. Nh­ vËy ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ h¬n cña c«ng t¸c ®¸nh gi¸ th× cÇn ph¶i cô thÓ ho¸ tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc ®èi víi tõng c«ng viÖc trong ng©n hµng. d- §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc: VÊn ®Ò ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn ng©n hµnglu«n ®­îc quan t©m nhiÒu vµ còng xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu ph¸t triÓn cña ng©n hµng. Do ®ã trong ng©n hµng cã thµnh lËp quü ph¸t triÓn ®µo t¹o. Nhu cÇu ®µo t¹o t¹i ng©n hµng th­êng xuyªn cã do ng©n hµng ph¸t triÓn nhiÒu lo¹i h×nh nghiÖp vô míi vµ n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý vµ kinh doanh cña c¸n bé l·nh ®¹o. H×nh thøc ®µo t¹o chñ yÕu t¹i Ng©n hµng lµ cö c¸n bé tíi c¸c kho¸ häc ng¾n h¹n cho ng©n hµng nh ViÖt Nam tæ chøc hay ng©n hµng tù mêi chuyªn gia vÒ h­íng dÉn nghiÖp vô c¸c c¸n bé vµ ng©n hµng còng cö c¸c c¸n bé ®Õn Héi th¶o khoa häc hay ®Õn c¸c ng©n hµng b¹n ®Ó häc hái kinh phÝ cña c¸c h×nh thøc ®µo t¹o nµy ®Ò do ng©n hµng trÝch quü ph¸t triÓn ®µo t¹o. Tong thêi gian hµng th¸ng ng©n hµng Nhµ n­íc hay ng©n hµng nhµ Hµ néi mêi chuyªn gia liªn tôc më c¸c líp ®µo t¹o ng¾n h¹n vµ ng©n hµng còng liªn tôc cö c¸n bé tíi c¸c kho¸ häc nµy, mçi kho¸ ng©n hµng cö tõ 3 - 5 ng­êi tuú theo nhu cÇu cña ng©n hµng nhµ Hµ néi. Bªn c¹nh nh÷ng kho¸ häc ng¾n h¹n ng©n hµng còng cö c¸n bé ®i häc dµi h¹n ®Ó phôc vô cho môc tiªu ph¸t triÓn cña ng©n hµng, nh÷ng ®èi t­îng nµy ng©n hµng cÊp kinh phÝ ®µo t¹o. Thªm n÷a lµ ng©n hµng th­êng xuyªn khuyÕn khÝch c¸n bé tù ®µo t¹o. Sau c¸c qu¸ tr×nh ®µo t¹o hÇu hÕt c¸c c¸n bé ®Òu ®­îc n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô vµ n¨ng lùc lµm viÖc, ®ång thêi c¸c c¸n bé còng ph¸t huy hiÖu qu¶ lµm viÖc ngay lËp tøc. §Õn ®©y ta cã thÓ nhËn xÐt mét ®iÒu r»ng ng©n hµng TMCP nhµ Hµ néi rÊt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò ph¸t triÓn ®µo t¹o c¸n bé vµ Ng©n hµng còng ®· vµ ®ang vËn dông c¸c biÖn ph¸p, h×nh thøc ®µo t¹o rÊt cã hiÖu qu¶, h¬n n÷a c¸c chÝnh s¸ch cña ng©n hµng vÒ ph¸t triÓn ®µo t¹o còng rÊt phï hîp vµ tiÕt kiÖm. Qua c¸c ph©n tÝch ë trªn vÒ t×nh h×nh bè trÝ sö dông c¸n bé t¹i ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn nhµ Hµ néi ta thÊy r»ng ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng tæ chøc cã biÖn ph¸p bè trÝ sö dông c¸n bé hîp lý vµ cã hiÖu qu¶ cao. HiÖn nay, mÆc dï cßn mét sè h¹n chÕ nhá cÇn kh¾c phôc. §ång thêi, víi ®µ ph¸t triÓn hiÖn nay cña ng©n hµng th× ng©n hµng vÉn cÇn ph¶i tiÕp tôc ph¸t huy vµ hoµn thiÖn h¬n ph­¬ng ph¸p bè trÝ sö dông c¸n bé sao cho phï hîp h¬n vµ mang tÝnh hiÖu qu¶ h¬n. PhÇn III: X©y dùng ph­¬ng ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng. 1- §¸nh gi¸ c«ng t¸c tuyÓn dông t¹i ng©n hµng TMCP nhµ Hµ néi: Qua qu¸ tr×nh ph©n tÝch nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tÕ t¹i Ng©n hµng TMCP nhµ Hµ néi ta thÊy r»ng ng©n hµng tõ khi thµnh lËp cho ®Õn nay ®· lu«n cã sù quan t©m ®óng møc ®èi víi c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng ®· ®ù¬c thùc hiÖn tèt, ®¹t hiÖu qu¶ cao vµ quan träng h¬n c¶ lµ rÊt phï hîp víi thùc tiÔn. B¾t ®Çu tõ viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu lao ®éng cã ý nghÜa quan träng mµ ng©n hµng ®· thùc hiÖn rÊt hîp lý g¾n chÆt víi xu h­íng ph¸t triÓn cña ng©n hµng, thªm n÷a lµ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh mang tÝnh chiÕn l­îc l©u dµi. Bªn c¹nh ®ã ph­¬ng ph¸p tuyÓn mé ®¬n gi¶n cña ng©n hµng rÊt tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian mµ vÉn thu ®­îc kÕt qu¶ tèt, xong ng©n hµng vÉn cÇn c¶i thiÖn ®Ó n©ng cao hiÖu h¬n n÷a. §Õn c¸c b­íc tuyÓn chän cña ng©n hµng rÊt ng¾n gän tiÕt kiÖm vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao, qu¸ tr×nh tuyÓn chän diÔn ra ®¶m b¶o ®­îc tÝnh kh¸ch quan vµ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ kh¸ chÝnh x¸c. Nh­ng t×m ®­îc nh÷ng c¸n bé phï hîp h¬n vµ rót ng¾n qu¸ tr×nh tuyÓn chän ng©n hµng cÇn ph¶i thùc hiÖn viÖc ph©n tÝch c«ng viÖc ®Ó x©y dùng B¶n miªu t¶ c«ng viÖc, B¶n tiªu chuÈn ®èi víi ng­êi thùc hiÖn (hay b¶n yªu cÇu cña c«ng viÖc) vµ B¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc. Kh«ng nh÷ng thÕ mµ 3 b¶n trªn cßn gióp cho qu¸ tr×nh sö dông, bè trÝ c¸n bé cña ng©n hµng tèt h¬n, rót ng¾n thêi gian h­íng dÉn ®èi víi lao ®éng míi vµ c¸c c¸n bé x¸c ®Þnh ®­îc môc tiªu cô thÓ ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc. TÊt nhiªn ta vÉn kh«ng phñ nhËn hiÖn nay ph­¬ng ph¸p bè trÝ sö dông c¸n bé t¹i ng©n hµng cã t×nh hiÖu qu¶ cao. Tãm l¹i, toµn bé qu¸ tr×nh tuyÓn dông lao ®éng hay c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng t¹i Ng©n hµng nhµ Hµ néi thùc sù lµ phï hîp víi t×nh h×nh hiÖn nay cña ng©n hµng vµ ph¸t huy ®­îc søc m¹nh cña nguån lùc con ng­êi, ®ång thêi nã còng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn v÷ng ch¾c cña ng©n hµng trong thêi gian qua. Nh­ng ®Ó ph¸t huy h¬n n÷a hiÖu qu¶ cña tuyÓn dông th× ng©n hµng chØ cÇn thùc hiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch c«ng viÖc hay thùc chÊt chÝnh lµ x©y dùng ®­îc 3 v¨n b¶n: lµ B¶n miªu t¶ c«ng viÖc, b¶n yªu cÇu c«ng viÖc vµ b¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc vµ quan träng nhÊt lµ sö dông 3 b¶n nµy ®óng víi vai trß vµ tÇm quan träng cña nã ®èi víi c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng. 2- Ph­¬ng ph¸p x©y dùng b¶n miªu t¶ c«ng viÖc, B¶n yªu cÇu cña c«ng viÖc vµ b¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm c«ng viÖc t¹i ng©n hµng ta thÊy c«ng viÖc chñ yÕu lµ qu¶n lý th«ng tin vµ cung cÊo dÞch vô cho kh¸ch hµng do ®ã c«ng viªcj kh«ng mang tÝnh æn ®Þnh, c¸c c«ng viÖc trong mét phßng vµ gi÷a c¸c phßng cã sù liªn quan ®Õn nhau nhÊt lµ gi÷a c¸c phßng nghiÖp vô. V× vËy mét c¸n bé hoµn thµnh ®­îc nhiÖm vô cña m×nh ph¶i thùc hiÖn chøc n¨ng ®éc lËp cña m×nh ph¶i thùc hiÖn chøc n¨ng ®éc lËp cña m×nh tèt vµ cã kÕt hîp víi c¸c c¸n bé kh¸c. MÆt kh¸c, c¸c c¸n bé lµm viÖc víi sù hç trî cña m¸y tÝnh trªn chØ thùc hiÖn nh÷ng thao t¸c ®¬n gi¶n vµ lao ®éng chñ yÕu lµ lao ®éng trÝ ãc. ChÝnh v× vËy ®Ó ph©n tÝch c«ng viÖc nh»m x©y dùng B¶n miªu t¶ c«ng viÖc th× cÇn ph¶i vËn dông ph­¬ng ph¸p pháng vÊn kÕt hîp víi ph­¬ng ph¸p quan s¸t ®Ó ph©n tÝch c«ng viÖc vµ nghiªn cøu tµi liÖu liªn quan. Qua pháng vÊn vµ quan s¸t ta sÏ thu thËp ®­îc nh÷ng th«ng tin vÒ mét c«ng viÖc cÇn ph©n tÝch. Cïng víi nh÷ng th«ng tin vÒ mét c«ng viÖc cÇn ph©n tÝch. Cïng víi nh÷ng th«ng tin nµy ta kÕt hîp víi nh÷ng gi÷ liÖu ta thu thËp ®­îc tõ viÖc ®äc tµi liÖu liªn quan. Qua pháng vÊn vµ quan s¸t ta sÏ thu thËp ®­îc nh÷ng th«ng tin vÒ mét c«ng viÖc cÇn ph©n tÝch. Cïng víi nh÷ng th«ng tin nµy ta kÕt hîp víi nh÷ng gi÷ liÖu ta thu thËp ®­îc tõ c«ng viÖc ®äc tµi liÖu nh­ b¶n ph©n c«ng chøc n¨ng, quy tr×nh c«ng viÖc, quy chÕ thùc hiÖn c«ng viÖc. Tõ ®ã ta sÏ tæng hîp vµ x©y dùng ®­îc B¶n miªu t¶ c«ng viÖc. Sau khi x©y dùng ®­îc b¶n miªu t¶ c«ng viÖc ta sÏ dùa vµo b¶n nµy vµ kÕt hîp víi viÖc pháng vÊn c¸n bé thùc hiÖn c«ng viÖc, c¸n bé l·nh ®¹o (Tr­ëng phßng nghiÖp vô) ®ång thêi ta còng ph¶i nghiªn cøu thªm c¸c quy ®Þnh cña ng©n hµng vÒ c«ng viÖc. Råi tõ ®ã sÏ x©y dùng ®­îc b¶n yªu cÇu cña c«ng viÖc vµ b¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc. VÝ dô: X©y dùng B¶n miªu t¶ c«ng viÖc cho chøc danh c¸n bé tÝn dông ta tiÕn hµnh nh­ sau: Tr­íc tiªn pháng vÊn c¸n bé tÝn dông ®Ó hä tù m« t¶ chi tiÕt nh÷ng viÖc ph¶i lµm, vµ ta ghi l¹i nh÷ng th«ng tin ®ã. Cã thÓ ta pháng vÊn mét hay nhiÒu c¸n bé tÝn dông. Sau ®ã ta quan s¸t khi khi c¸n bé tÝn dông lµm viÖc víi mét vµi ng­êi kh¸ch (C¶ kh¸ch míi vµ kh¸ch cò). TiÕp theo ta pháng vÊn Tr­ëng phßng tÝn dông (t¹i ng©n hµng th× lµ tr­ëng phßng kinh doanh) ®Ó thu nhËn thªm nh÷ng th«ng tin vÒ c«ng viÖc. §ång thêi ta còng tham kh¶o ý kiÕn cña Tr­ëng phßng vÒ tiªu chuÈn cña c¸n bé tÝn dông vµ tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc tÝn dông, nh÷ng tiªu chuÈn nµy lµ do Tr­ëng phßng b»ng kinh nghiÖm lµm viÖc cña m×nh mµ x©y dùng lªn vµ c¸c tiªu chuÈn kh«ng ®­îc viÕt thµnh v¨n b¶n, thËm chÝ 2 lo¹i tiªu chuÈn nµy lÉn lén víi nhau vµ kh«ng ®­îc cô thÓ l¾m khi pháng vÊn vÒ tiªu chuÈn ta kh«ng t¸ch b¹ch 2 tiªu chuÈn mµ ta cã thÓ hái chung lµ tiªu chuÈn vµ sau ®ã ta tù ph©n biÖt lóc nµy ta cã mét l­îng lín th«ng tin vÒ c«ng viÖc tÝn dông, xong ta vÉn cÇn ph¶i nghiªn cøu thªm quy tr×nh tÝn dông cña Ng©n hµng TMCP nhµ Hµ néi. Cuèi cïng ta míi tæng hîp ®­îc toµn bé nh÷ng th«ng tin ®ã vµ x©y dùng thµnh 3 v¨n b¶n cÇn x©y dùng lµ B¶n miªu t¶ c«ng viÖc, b¶n yªu cÇu cña c«ng viÖc, B¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc. Khi hoµn thµnh ta tham kh¶o thªm ý kiÕn cña Tr­ëng phßng vµ c¸c c¸n bé tÝn dông ®Ó hoµn thiÖn h¬n (cã B¶n miªu t¶ c«ng viÖc tÝn dông mÉu kÌm theo). 3- Nh÷ng kiÕn nghÞ kh¸c cho tuyÓn dông: *Ng©n hµng nhµ Hµ néi cÇn cã mét c¸n bé lµm vÒ chuyªn m«n Qu¶n trÞ nh©n lùc hay c¸c Tr­ëng phßng, c¸n bé qu¶n lý cã thªm chuyªn m«n vÒ qu¶n trÞ nh©n lùc. *Sö dông thªm mét sè ph­¬ng ph¸p trong qu¸ tr×nh tuyÓn mé lao ®éng nh­: th«ng b¸o trªn ®µi TruyÒn H×nh Hµ néi (miÔn phÝ), liªn kÕt víi c¸c Trung t©m giíi thiÖu viÖc lµm cö c¸n bé ®Õn Tr­êng §¹i häc, Cao §¼ng. * Trong B¶n b¸o c¸o cña c¸ nh©n th× cã thÓ bá phÇn thø hai m« t¶ chi tiÕt c«ng viÖc cÇn lµm mµ thay vµo ®ã lµ phÇn nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc trong c«ng viÖc. kÕt luËn Qua qu¸ tr×nh ph©n tÝch t×nh h×nh tuyÓn dông lao ®éng t¹i Ng©n hµng TMCP nhµ Hµ néi ta ®· thÊy ®­îc mét sè ®iÓm h¹n chÕ nhá cña c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng t¹i ng©n hµng, mÆc dï víi t×nh h×nh hiÖn nay th× ng©n hµng còng ®· thùc hiÖn rÊt tèt c«ng t¸c nµy, kh«ng chØ ng©n hµng thùc hiÖn tèt mµ nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c nãi chung còng ®Òu thùc hiÖn tèt. §ång thêi nh÷ng h¹n chÕ mµ ng©n hµng gÆp ph¶i còng chÝnh lµ nh÷ng h¹n chÕ mµ ng©n hµng gÆp ph¶i còng chÝnh lµ nh÷ng h¹n chÕ mµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c còng cã. V× vËy nh÷ng ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn t¹i ng©n hµng nhµ Hµ néi còng lµ c¬ së ®Ó c¸c doanh nghiÖp kh¸c tham kh¶o vµ ¸p dông nh»m hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c tuyÓn dông. §Õn ®©y ta còng cã thÓ kh¼ng ®Þnh mét ®iÒu r»ng vÊn ®Ò tuyÓn dông lao ®éng thùc sù lµ vÊn ®Ò quan träng sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp vµ doanh nghiÖp còng nh­ Ng©n hµng TMCP nhµ Hµ néi quan t©m nhiÒu lµ rÊt ®óng, rÊt phï hîp víi t×nh h×nh hiÖn nay. ViÖc nghiªn cøu c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng t¹i Ng©n hµng TMCP nhµ Hµ néi cßn gióp cho viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng bøc xóc mµ toµn x· héi, ng­êi lao ®éng nãi chung vµ nh÷ng sinh viªn ngµnh ng©n hµng nãi riªng quan t©m v× qua ®©y ng­êi lao ®éng sÏ hiÓu râ ®­îc qu¸ tr×nh tuyÓn dông lao ®éng còng nh­ néi dung pháng vÊn tuyÓn dông lao ®éng còng nh­ néi dung pháng vÊn tuyÓn chän vµ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt kh¸c cã liªn quan. Quna trong h¬n lµ sÏ gióp ®­îc cho viÖc ®inh h­íng vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña x· héi. Bªn c¹nh ®ã, tõ nh÷ng ph©n tÝch nghiªn cøu nµy còng ®· cã t¸c dông lín cho viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c tuyÓn dông, n©ng cao hiÖu qu¶ tuyÓn dông gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc t¹i ng©n hµng nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng nhanh chãng ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu ho¹t ®éng kinh doanh vµ ®­a ng©n hµng ph¸t triÓn v÷ng ch¾c h¬n. Ta còng cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng víi sù quan t©m ®óng møc cña ng©n hµng vÒ tuyÓn dông lao ®éng vµ nh÷ng ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn trªn th× ng©n hµng sÏ kh¾c phôc ®­îc h¹n chÕ n©ng cao hiÖu qu¶ h¬n, t¹o ®µ cho ng©n hµng cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn lín h¬n, m¹nh h¬n vµ v÷ng ch¾c h¬n. Tr­íc nh÷ng thµnh c«ng cña bµi viÕt th× bµi viÕt vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ bëi v× kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ, thêi gian nghiªn cøu cã h¹n. Do vËy mong sù ®ãng gãp ý kiÕn cña nhiÒu ®éc gi¶ quan t©m nh»m hoµn thiÖn h¬n ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu vµ n©ng cao chÊt l­îng, néi dung bµi viÕt. §ång thêi còng xin tr©n thµnh c¶m ¬n tËp thÓ c¸c c«, c¸c b¸c, c¸c chó vµ c¸c anh chÞ t¹i Ng©n hµng TMCP nhµ Hµ néi ®· tËn t×nh gióp ®ì, cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thµnh.