Nâng cao hiệu quả nhập khẩu vật tư máy móc thiết bị ở Công ty xuất nhập khẩu cung ứng vật tư thiết bị đường sắt

h­: biÓn b¸o, ®Ìn b¸o, th«ng tin trao ®æi néi bé, hÖ thèng liªn l¹c ®iÖn tho¹i, h×nh thøc b¸n vÐ... NÕu ph¸t triÓn tèt m¹ng giao th«ng liªn l¹c cã thÓ n©ng cao chÊt l­îng, ®é an toµn, gi¶m thêi gian cho c¸c chuyÕn ch¹y. Nh­ vËy ®Ó gi¶i quyÕt nhu cÇu trang thiÕt bÞ ngµnh trong t­¬ng lai, kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i khai th¸c ®­îc sè l­îng vèn lín ®ã lµ th¸ch thøc khã kh¨n nhÊt cña ngµnh. Ngoµi ra cßn ph¶i nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ ®ång bé, hiÖn ®¹i phï hîp víi ®iÒu kiÖn trong n­íc. T¨ng c­êng c«ng t¸c tæ chøc thùc hiÖn nhËp khÈu, gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n trong néi bé ngµnh, t×m b¹n hµng vµ ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång. Gi¶m chi phÝ qu¶n lý kh«ng cÇn thiÕt, vËn chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu kÞp thêi ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh ®­êng s¾t. Ch­¬ng II thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty Virasimex I) Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty VËt t­ thiÕt bÞ m¸y mãc lµ mét kh©u kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Tuú thuéc vµo qui m« cña doanh nghiÖp mµ kh©u vËt t­ m¸y mãc ®­îc tæ chøc thµnh mét bé phËn riªng biÖt hay nhËp vµo mét bé phËn kh¸c. Nh­ng dï tæ chøc kinh tÕ nµo ®i ch¨ng n÷a nÕu kh©u vËt t­ kh«ng qu¶n lý phï hîp th× sÏ kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ cao cho s¶n xuÊt hay kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Æc biÖt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay ®­êng s¾t ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua ®­îc ®¸nh gi¸ lµ mét trong nh÷ng ngµnh cã kÕt qu¶ t¨ng tr­ëng nhanh, lµ lÜnh vùc cã søc hót cao. Tr¶i qua h¬n 30 n¨m thµnh lËp vµ tr­ëng thµnh, ®Æc biÖt lµ h¬n 1 thËp kû qua nhê thùc hiÖn chñ tr­¬ng hiÖn ®¹i ho¸, ®a d¹ng ho¸ dÞch vô, ®i t¾t ®ãn ®Çu c«ng nghÖ vµ m¸y mãc hiÖn ®¹i. §­êng s¾t ViÖt Nam ®· gãp phÇn hoµ nhËp víi sù ph¸t triÓn cña ®­êng s¾t khu vùc thÕ giíi. Cho tíi nay nhu cÇu vËt t­ m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó ph¸t triÓn ngµy cµng cao. 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. Ngµy 6/4/1955 Thñ t­íng chÝnh phñ ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp Tæng côc ®­êng s¾t ViÖt Nam. ChØ thÞ 505/TTG, thµnh lËp 13 côc, ban, phßng, c«ng ty. §ång chÝ NguyÔn ChÊn ®­îc bæ nhiÖm lµm Côc tr­ëng côc VËt liÖu. Côc VËt liÖu gäi phßng vËt t­ ®­êng s¾t ho¹t ®éng tõ 1955-1966 ®æi thµnh Côc vËt t­ vµ thµnh lËp ®ãng t¹i 132 Lª DuÈn. C«ng ty xuÊt nhËp khÈu ®­êng s¾t lµ thµnh viªn thuéc tæng côc ®­êng s¾t ViÖt Nam. C«ng ty ®­îc ra ®êi vµo n¨m 1964 tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n cã nhiÒu thay ®æi. Tr­íc kia c«ng ty cã tªn gäi lµ: "Phßng vËt t­, vËt liÖu tæng côc ®­êng s¾t". N¨m 1983 Tæng côc gi¶i thÓ côc vËt t­ vµ thµnh lËp ban vËt t­ thiÕt bÞ ®­êng s¾t gåm 3 xÝ nghiÖp thuéc Tæng côc chØ ®¹o, ®iÒu hµnh phôc vô vËt t­ cho c¶ 3 vïng. §Õn n¨m 1986 c«ng ty ®­îc ®æi tªn thµnh: "c«ng ty vËt t­ ®­êng s¾t" theo quyÕt ®Þnh sè 63/Q§-TCCB ngµy 01/01/1986 cña Bé Giao th«ng vËn t¶i. Ngµy 08/08/1989 theo quyÕt ®Þnh sè 1431/Q§-TCCB cña Bé tr­ëng Bé Giao th«ng vËn t¶i ®æi tªn thµnh "C«ng ty xuÊt nhËp khÈu cung øng vËt t­ thiÕt bÞ ®­êng s¾t" trùc thuéc Tæng côc ®­êng s¾t, tªn giao dÞch VIRASIMEX. C«ng ty lµ mét ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh doanh mét c¸ch ®éc lËp cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, cã tµi kho¶n tiÒn VND vµ ngo¹i tÖ t¹i ng©n hµng ViÖt Nam, cã con dÊu riªng ®Ó quan hÖ giao dÞch. Lµ C«ng ty duy nhÊt cña ngµnh ®­êng s¾t thùc hiÖn chøc n¨ng, nhiÖm vô xuÊt nhËp khÈu vËt t­ ®­êng s¾t, cã 11 thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc. §Þa chØ t¹i 132 ®­êng Lª DuÈn - Hµ Néi. 2) Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña C«ng ty Lµ mét thµnh viªn thuéc tæng côc ®­êng s¾t C«ng ty xuÊt nhËp khÈu cung øng vËt t­ thiÕt bÞ ®­êng s¾t cã chøc n¨ng: Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng lµ nhËp vËt t­ thiÕt bÞ phôc vô ngµnh ®­êng s¾t vµ c¸c ngµnh kh¸c cã nhu cÇu, tæ chøc qu¸ tr×nh l­u th«ng hµng ho¸ tõ n­íc ngoµi tíi c¸c tæ chøc tiªu dïng néi ®Þa, gãp phÇn t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, tÝch luü cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc. NhiÖm vô cña C«ng ty gåm nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu sau: - XuÊt nhËp khÈu vËt t­ thiÕt bÞ phô tïng phôc vô cho s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. X©y dùng c«ng tr×nh vµ vËn t¶i ngµnh ®­êng s¾t. - §­îc quyÒn xuÊt nhËp khÈu uû th¸c cho ®¬n vÞ kh¸c. - Tæ chøc s¶n xuÊt vµ liªn kÕt c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu thu mua s¾t thÐp, phÕ liÖu vµ c¸c mÆt hµng kh¸c theo gi¸ tho¶ thuËn víi c¸c ®¬n vÞ ®Ó tËp trung xuÊt khÈu. - S¶n xuÊt vµ gia c«ng, tæ chøc cung øng c¸c lo¹i vËt t­ thiÕt bÞ phô tïng ®­êng s¾t s¶n xuÊt tµ vÑt vµ s¶n phÈm gç phôc vô cho ngµnh ®­êng s¾t. - T¹m nhËp, t¸i suÊt vµ chuyÓn khÈu hµng ho¸, kinh doanh hµng tiªu dïng vµ thùc phÈm phôc vô hµnh kh¸ch. - T¹o nguån ngo¹i tÖ cho ngµnh th«ng qua xuÊt khÈu vµ lµm dÞch vô kiÒu hèi cho ViÖt kiÒu vµ c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn ®i hîp t¸c chuyªn gia, hîp t¸c lao ®éng quèc tÕ. Víi c¸c nhiÖm vô trªn C«ng ty VIRASIMEX qu¶n lý vµ sö dông vèn kinh doanh do Nhµ n­íc cÊp, khai th¸c vµ tù t¹o nguån vèn b»ng nhiÒu c¸ch, h×nh thøc hîp lý ®Ó ®¶m b¶o kinh doanh cã hiÖu qu¶. Víi chøc n¨ng vµ nhiÖm vô trªn, C«ng ty VIRASIMEX cã quyÒn h¹n: - Thùc hiÖn viÖc xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu víi n­íc ngoµi. - §­îc vay vèn cña c¸c ng©n hµng t¹i ViÖt Nam vµ n­íc ngoµi, ®­îc huy ®éng vèn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc nh»m phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®ång thêi ®¶m b¶o tù trang tr¶i nî nÇn, thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh ngo¹i hèi vµ ngo¹i tÖ cña Nhµ n­íc. - §­îc quyÒn ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ víi n­íc ngoµi theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vµ LuËt ph¸p quèc tÕ. ®­îc hîp t¸c liªn doanh, liªn kÕt víi n­íc ngoµi theo luËt ®Çu t­ cña n­íc céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. - §­îc tham gia héi chî, triÓn l·m, giíi thiÖu c¸c s¶n phÈm cña C«ng ty cña ngµnh ®­êng s¾t trong vµ ngoµi n­íc. - §­îc ®Æt ®¹i diÖn chi nh¸nh xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty ë trong vµ ngoµi n­íc. 3) C¬ cÊu tæ chøc cña C«ng ty VIRASIMEX C«ng ty cã mét gi¸m ®èc víi hai phã gi¸m ®èc gióp viÖc. Tæ chøc cña C«ng ty bao gåm: 3.1) Tæ chøc trùc thuéc C«ng ty gåm 6 xÝ nghiÖp vµ 4 chi nh¸nh; - XÝ nghiÖp vËt t­ ®­êng s¾t Thanh Ho¸. - XÝ nghiÖp vËt t­ ®­êng s¾t Vinh - XÝ nghiÖp vËt t­ ®­êng s¾t ViÖt Tr× - XÝ nghiÖp vËt t­ ®­êng s¾t Hµ Néi. - XÝ nghiÖp vËt t­ ®­êng s¾t VÜnh Phó. - XÝ nghiÖp c¬ khÝ vËt t­ §«ng Anh. Vµ 4 chi nh¸nh: - Chi nh¸nh xuÊt nhËp khÈu ®­êng s¾t Lµo Cai. - Chi nh¸nh xuÊt nhËp khÈu ®­êng s¾t L¹ng S¬n. - Chi nh¸nh xuÊt nhËp khÈu ®­êng s¾t H¶i Phßng. - Chi nh¸nh xuÊt nhËp khÈu ®­êng s¾t thµnh phè Hå ChÝ Minh. Ngoµi ra C«ng ty cßn s¸ng lËp ra C«ng ty may cæ phÇn ®­êng s¾t 21/10 t¹i §«ng Anh - Hµ Néi. C¸c tæ chøc trªn lµ nh÷ng ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé trong C«ng ty, ®­îc më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng vµ ®­îc sö dông con dÊu riªng. Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n c¸c xÝ nghiÖp vµ chi nh¸nh quy ®Þnh trong §iÒu 7 cña C«ng ty nh­ sau: - XÝ nghiÖp, chi nh¸nh lµ ®¬n vÞ thµnh viªn cña C«ng ty ®­îc thµnh lËp hoÆc gi¶i thÓ theo quyÕt ®Þnh cña Liªn hiÖp ®­êng s¾t ViÖt Nam (c¨n cø vµo ®Ò nghÞ cña gi¸m ®èc C«ng ty). Tæ chøc vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi xÝ nghiÖp vµ chi nh¸nh thùc hiÖn theo quyÕt ®Þnh cña gi¸m ®èc C«ng ty. 3.2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty VIRASIMEX H×nh 1.1: S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n lý Gi¸m ®èc PG§. Kinh doanh PG§. Kü thuËt Phßng kÕ ho¹ch Thèng kª Phßng Kü thuËt Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n Phßng Tæ chøc lao ®éng tiÒn l­¬ng Phßng XNK Phßng hµnh chÝnh tæng hîp Qua s¬ ®å trªn ta thÊy c¬ quan ho¹t ®éng víi c¬ cÊu tæ chøc sau: - §øng ®Çu lµ gi¸m ®èc, ng­êi ®¹i diÖn ph¸p nh©n tr­íc ph¸p luËt, cã quyÒn cao nhÊt trong C«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc ph¸p luËt, cÊp trªn vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn vÒ tæ chøc ®iÒu hµnh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Sö dông, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn c¸c lo¹i vèn, tµi s¶n, c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®­îc nhµ n­íc giao. X©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn, kÕ ho¹ch dµi h¹n vµ hµng n¨m, dù ¸n ®Çu t­, ph­¬ng ¸n liªn doanh, ®Ò ¸n tæ chøc qu¶n lý, quy ho¹ch ®µo t¹o lao ®éng cña C«ng ty; tr×nh cÊp trªn xÐt duyÖt. QuyÕt ®Þnh ph­¬ng ¸n phèi hîp vµ tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c xÝ nghiÖp, chi nh¸nh thµnh viªn. QuyÕt ®Þnh bæ nhiÖm, miÔn nhiÖm, khen th­ëng, kû luËt cÊp d­íi. QuyÕt ®Þnh c¸c ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt, tiÒn l­¬ng vµ gi¸ s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô. ChÞu sù kiÓm tra kiÓm so¸t cña cÊp trªn vµ c¬ quan Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn. - Phã gi¸m ®èc: cã nhiÖm vô chØ ®¹o vµ ®iÒu hµnh c«ng t¸c theo ph©n c«ng vµ uû quyÒn cña Gi¸m ®èc, thay mÆt Gi¸m ®èc khi Gi¸m ®èc ®i v¾ng, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc vµ ph¸p luËt vÒ qu¸ tr×nh vµ kÕt qu¶ c«ng viÖc ®­îc giao. - Phßng hµnh chÝnh: Gióp gi¸m ®èc qu¶n lý c¸c mÆt thuéc tæ chøc nh©n sù tham m­u chØ ®¹o c¸c nghiÖp vô, c¸c mÆt c«ng t¸c tæ chøc c¸n bé, nh©n sù, lao ®éng, tiÒn l­¬ng, ®µo t¹o. - Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: Gióp gi¸m ®èc thùc hiÖn tèt chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ, th«ng tin kinh tÕ trong C«ng ty. LËp vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch tµi chÝnh vµ b¸o c¸o tµi chÝnh. - Phßng kÕ ho¹ch thèng kª: nghiªn cøu vµ chØ ®¹o viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch kinh doanh cña c«ng ty. ChÞu tr¸ch nhiÖm c«ng t¸c thèng kª cña C«ng ty vÒ doanh sè mua vµo b¸n ra gi¸ trÞ hµng tån kho. - Phßng kü thuËt: tiÕn hµnh x©y dùng c¸c ®Þnh møc kü thuËt cho C«ng ty, kiÓm tra c¸c hµng ho¸ vËt t­, thiÕt bÞ C«ng ty kinh doanh. - Phßng tæ chøc lao ®éng tiÒn l­¬ng: qu¶n lý nguån nh©n lùc vµ chÕ ®é chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc ®èi víi ng­êi lao ®éng, lµm tèt c«ng t¸c b¶o vÖ ng­êi lao ®éng. - Phßng xuÊt nhËp khÈu: cã nhiÖm vô uû th¸c vµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu c¸c vËt t­, thiÕt bÞ m¸y mãc, chuyªn t­ vÊn vÒ ph¸p luËt vµ dù ¸n kinh doanh. II. Ph©n tÝch thùc tr¹ng nhËp khÈu vËt t­ m¸y mãc thiÕt bÞ ë c«ng ty VIRASIMEX. 1. Néi dung c«ng t¸c nhËp khÈu hµng ho¸ cña C«ng ty. a) §Æc ®iÓm kinh doanh cña C«ng ty: Víi chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña C«ng ty ta thÊy C«ng ty VIRASIMEX cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh doanh nh­ sau: Trªn c¬ së ngµnh nghÒ ®· ®¨ng ký, C«ng ty chñ yÕu tËp trung ®i vµo kinh doanh vËt t­, thiÕt bÞ phôc vô ®­êng s¾t vµ s¶n xuÊt kinh doanh ngoµi ngµnh. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c¸c mÆt hµng ho¹t ®éng chñ yÕu cña C«ng ty bao gåm: + NhËp khÈu vËt t­, thiÕt bÞ phôc vô cho ngµnh ®­êng s¾t nh­: §Çu m¸y, toa xe, phô tïng, phô kiÖn ®­êng s¾t... vµ ngoµi ngµnh nh­: Th¹ch cao, xe m¸y, may mÆc... + Sö dông h×nh thøc t¹m nhËp, t¸i suÊt hµng qu¸ c¶nh víi c¸c n­íc kh¸c. + VÒ s¶n xuÊt C«ng ty tËp trung ®i vµo s¶n xuÊt c¬ khÝ vµ s¶n xuÊt chÕ biÕn gç phôc vô cho ngµnh. + VÒ s¶n xuÊt kinh doanh ngoµi ngµnh ®­êng s¾t ®· ®­îc C«ng ty chñ ®éng ®a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng nh­ nhµ hµng, kh¸ch s¹n, kinh doanh c¸t sái, cho thuª v¨n phßng... + ThÞ tr­êng kinh doanh cña C«ng ty: trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay n­íc ta còng nh­ c¸c n­íc kh¸c ®ang kiÓm m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. V× thÕ Nhµ n­íc khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp tham gia nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®Ó phôc vô cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, dÉn ®Õn thÞ tr­êng thiÕt bÞ, m¸y mãc cã nhiÒu c¹nh tranh gay g¾t ®iÒu ®ã ®ßi hái C«ng ty ph¶i n¨ng ®éng h¬n trong kinh doanh vµ chñ ®éng n©ng nguån vèn nhËp khÈu, t¨ng uy tÝn cña C«ng ty trªn thÞ tr­êng. + ThÞ tr­êng tiªu thô: kh¸ch hµng chñ yÕu cña C«ng ty lµ c¸c liªn hiÖp ®­êng s¾t I, II, III, c¸c xÝ nghiÖp ®­êng s¾t. Ngoµi ra c¸c tæ chøc, doanh nghiÖp nµo cã nhu cÇu m¸y mãc, thiÕt bÞ C«ng ty ®øng ra nhËp khÈu vµ thu phÇn tr¨m. Kh¸ch trong ngoµi ngµnh chñ yÕu: má than Qu¶ng Ninh, nhµ m¸y xi m¨ng, má Apatit Lµo Cai. b) T×nh h×nh nhËp khÈu cña C«ng ty VIRASIMEX trong thêi gian qua: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nhÊt lµ n¨m (1995-2001) nhu cÇu vËt t­ thiÕt bÞ chuyªn dïng cña ngµnh ®­êng s¾t cã xu h­íng t¨ng nhanh. C¸c hîp ®ång nhËp khÈu cã gi¸ trÞ lín ®ßi hái ph¶i cã nhiÒu vèn, mµ vèn hiÖn nay cßn thiÕu, ®©y lµ th¸ch thøc ®èi víi C«ng ty. N¾m v÷ng tõ nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n, C«ng ty ®· tõng b­íc ®Ò ra biÖn ph¸p kh¾c phôc vµ t¨ng c­êng ph¸t huy nh÷ng thÕ m¹nh s½n cã cña ngµnh. §iÒu ®ã ®­îc chøng minh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y C«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan. * §i vµo ph©n tÝch t×nh h×nh nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ theo gi¸ trÞ. Ph©n tÝch nµy nh»m ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu, xem xÐt møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch t¨ng hay gi¶m so víi cïng kú n¨m tr­íc vµ ®¸nh gi¸ chÊt l­îng nhËp khÈu trong kú kinh doanh vÒ kÕt cÊu mÆt hµng nhËp khÈu thÓ hiÖn C«ng ty cã quan t©m ®Õn mÆt hµng chiÕn l­îc, cã thÓ ®em l¹i lîi nhuËn cao kh«ng. Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch lµ so s¸nh gi÷a sè thùc hiÖn n¨m tr­íc cña c¸c chØ tiªu tæng gi¸ trÞ còng nh­ nhãm hµng ®Ó thÊy ®­îc møc ®é hoµn thµnh sè t¨ng gi¶m c¶ vÒ sè tiÒn tû lÖ, tû träng cña tæng gi¸ trÞ còng nh­ nhãm mÆt hµng, x¸c ®Þnh sù ¶nh h­ëng cña c¸c nhãm hµng ®Õn chØ tiªu tæng gi¸ trÞ. B¶ng 2.1.NhËp khÈu ®Çu m¸y toa xe vµ phô kiÖn §¬n vÞ: USD MÆt hµng N¨m 1998 1999 2000 2001 §Çu m¸y 350.000 450.000 300.000 436.734 Toa xe 1.100.000 Phô tïng §S 780.000 1.320.000 1.480.000 1.500.000 ThÐp ray-ghi 100.000 110.000 158.146 Bozie xe kh¸ch 450.000 862.097 Th¹ch cao 70.000 212.246 178.102 M¸y mãc thiÕt bÞ 1.200.000 1.100.000 1.500.000 2.350.000 Tæng gi¸ trÞ 2.430.000 3.500.000 5.612.759 4.464.836 Nguån: B¸o c¸o hµng nhËp khÈu - C«ng ty VIRASIMEX Nh×n vµo b¶ng ta thÊy doanh sè nhËp khÈu n¨m 1998 ch­a cao, chñ yÕu tËp trung vµo mÆt hµng phô tïng ®­êng s¾t vµ m¸y mãc thiÕt bÞ. Chó ý lµ n¨m 2001 gi¶m 20,45% so víi n¨m 2000 vÒ doanh sè nhËp khÈu, lý do lµ n¨m 2000 C«ng ty cã nhËp toa xe vµ phô kiÖn l¾p gi¸p toa, ®©y lµ mÆt hµng nhËp khÈu quan träng cña C«ng ty chiÕm tû träng lín trong tæng doanh sè nhËp khÈu. Tuy nhiªn ®©y lµ mÆt hµng do Liªn hiÖp ®­êng s¾t giao cho C«ng ty nhËp khÈu, kh«ng ph¶i huy ®éng vèn ®Ó nhËp khÈu vµ t×m nguån tiªu thô v× vËy phÇn nµy ch­a ph¶n ¸nh thùc chÊt ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. VÒ mÆt phô tïng ®­êng s¾t: doanh sè nhËp khÈu t¨ng ®Òu hµng n¨m. N¨m 2000 kim ng¹ch nhËp khÈu ®¹t 1.980.000 t¨ng 7% so n¨m 1999, n¨m 1999 t¨ng 11% so víi n¨m 1998. N¨m 2001 kim ng¹ch nhËp khÈu ®¹t 1.500.000 USD t¨ng 35% so víi n¨m 2000 vµ t¨ng 3,64% so víi n¨m 1999. Cho thÊy C«ng ty m¹nh d¹n ®Çu t­ më réng kinh doanh mét sè mÆt hµng nh­: Th¹ch Cao, Bozie xe k¸ch, ®iÒu hoµ xe... M¸y mãc thiÕt bÞ lµ mÆt hµng chñ yÕu cña C«ng ty, n¨m qua mÆt hµng nµy t¨ng m¹nh vÒ sè l­îng, chñng lo¹i do nhu cÇu t¨ng m¹nh vÒ sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ ®ã lµ c¸c lo¹i: ®éng c¬ xe, thiÕt bÞ ®o ®­êng s¾t, lß ®óc thÐp... C¸c lo¹i m¸y mãc nµy cã gi¸ trÞ lín, C«ng ty mua víi sè l­îng Ýt vµ th­êng tiªu thô hÕt. N¨m 1999 lµ n¨m ngµnh ®­êng s¾t cã nhiÒu h¹ng môc c¶i t¹o, n©ng cÊp c¸c tuyÕn ®­êng s¾t, b¶o d­ìng ®Çu m¸y toa xe, do ®ã nhu cÇu m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn nhiÒu h¬n. Doanh sè nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ hµng n¨m ®Òu t¨ng lªn mét c¸ch ®¸ng kÓ. N¨m 2001 ®¹t 2.350.000 USD t¨ng 67% so víi n¨m 2000. C«ng ty m¹nh d¹n ®Çu t­ më réng kinh doanh mét sè nguån kh¸c, c¸c mÆt hµng nh­: Th¹ch cao, Bozie xe kh¸ch lµ mÆt hµng chiÕn l­îc quan träng trong h¹ng môc nhËp khÈu cña C«ng ty. N¨m 1999, C«ng ty nhËp 48 bé trÞ gi¸ 450.000 USD. N¨m 2000 doanh sè ®¹t 862.097 USD t¨ng 55% so víi n¨m 1999. NhËn xÐt: nh×n chung c¸c mÆt hµng truyÒn thèng cña C«ng ty nh­ phô tïng ®­êng s¾t, m¸y mãc thiÕt bÞ... vÉn t¨ng lªn trong c¸c n¨m, bªn c¹nh ®ã c¸c mÆt hµng th¹ch cao, b«zie... ®· t×m ®­îc chç ®øng trªn thÞ tr­êng. §iÒu ®ã chøng tá chiÕn l­îc ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng kinh doanh cã hiÖu qu¶. c. ThÞ tr­êng nhËp khÈu cña C«ng ty - ThÞ tr­êng SNG vµ §«ng ¢u: ThÞ tr­êng nµy tr­íc ®©y gäi lµ thÞ tr­êng khu vùc I lín nhÊt vµ truyÒn thèng cña ngµnh, gi¸ c¶ hµng ho¸ thÊp, th«ng tin th­¬ng m¹i t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ. ThÞ tr­êng nµy chñ yÕu lµ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu nguyªn vËt liÖu, 70% n¨ng lùc s¶n xuÊt lµ c«ng nghiÖp nÆng, cã nhu cÇu vÒ hµng tiªu dïng lín vËn t¶i hiÖn ®¹i. C¸c trang thiÕt bÞ vµ vËt t­ phôc vô cho c«ng nghiÖp vµ tiªu dïng cña ta tõ tr­íc tíi nay phÇn lín lµ do thÞ tr­êng nµy cung cÊp. C¸c phô tïng phô kiÖn nhËp khÈu ®Ó thay thÕ phï hîp thiÕt bÞ ViÖt Nam. - ThÞ tr­êng EU: lµ trung t©m kinh tÕ lín nhÊt thÕ giíi hiÖn nay. §©y lµ mét thÞ tr­êng ®Çy triÓn väng, c¸c quèc gia biÕt sö dông c¸c thµnh tùu khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ, hµng ho¸ cã tr×nh ®é cao. Quan hÖ víi thÞ tr­êng nµy chóng ta cã thÓ nhËp khÈu ®­îc c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nhÊt, cho phÐp khai th¸c tiÒm n¨ng trong n­íc mét c¸ch triÖt ®Ó vµ cã hiÖu qu¶. - ThÞ tr­êng Trung Quèc: Sau h¬n mét thËp kû gi·n ®o¹n, quan hÖ ViÖt Nam - Trung Quèc giê ®©y ®· trë l¹i b×nh th­êng, gi÷a chóng ta vµ Trung Quèc cã nhiÒu c¸c kü thuËt gièng nhau, cã thÓ hoµ nhËp t­¬ng ®èi dÔ dµng. Trung quèc cã kh¶ n¨ng cung cÊp cho ta nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ ®¬n gi¶n víi gi¸ rÎ phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam. - ThÞ tr­êng c¸c n­íc ASEAN: Tr­íc hÕt chóng ta cÇn ph¶i thõa nhËn r»ng ASEAN lµ c¸c n­íc l¸ng giÒng cã thÞ tr­êng gÇn, ®iÒu ®ã t¹o nªn lîi thÕ vËn t¶i vµ tiÕp cËn thÞ tr­êng th«ng tin nhanh chãng. Nh÷ng n­íc nµy cã kü thuËt c«ng nghÖ ph¸t triÓn vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao. Khai th¸c tèt thÞ tr­êng nµy sÏ ®¸p øng nhiÒu ®ßi hái trong n­íc vµ c«ng nghÖ, ®Æc biÖt lµ kinh nghiÖm më cöa víi Mü vµ NhËt b¶n. ASEAN lµ nh÷ng quèc gia giµu tµi nguyªn, cã ®iÒu kiÖn ®Þa lý khÝ hËu, tËp qu¸n t­¬ng ®èi gièng ViÖt Nam, nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ vËt t­ phï hîp víi hoµn c¶nh trong n­íc, ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt. - ThÞ tr­êng NhËt B¶n: NhËt B¶n næi lªn nh­ mét quèc gia cã tèc ®é ph¸t triÓn cao nhÊt, ¸p dông triÖt ®Ó c¸c h×nh thøc khoa häc kü thuËt. §©y còng lµ mét thÞ tr­êng cã kh¶ n¨ng cung cÊp cho chóng ta nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nhÊt, ®¶m b¶o khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng trong n­íc. - ThÞ tr­êng Mü: Sau khi chÝnh phñ Mü b·i bá lÖnh cÊm vËn, c¬ héi cho c¸c nhµ kinh doanh hai n­íc ®· ®Õn. Mü lµ mét c­êng quèc kinh tÕ, lµ mét thÞ tr­êng réng lín víi vÞ trÝ kinh tÕ cña m×nh Mü hÇu nh­ chi phèi toµn bé thÞ tr­êng thÕ giíi. Nèi l¹i quan hÖ víi Mü cho phÐp chóng ta khai th¸c cã hiÖu qu¶ lîi thÕ so s¸nh. B¶ng 2.2: ThÞ tr­êng nhËp khÈu cña C«ng ty VIRASIMEX Kim ng¹ch N¨m 1998 1999 2000 2001 Trung Quèc 500.000 1.300.000 1.390.942 911.008 TiÖp kh¾c 1.130.000 10.000 1.200.000 28.108 Nga 220.000 Ên §é 140.000 1.485.000 1.381.734 14.400 BØ 200.000 400.000 158.741 Ph¸p 100.000 234.088 §øc 120.000 Thuþ §iÓn 47.000 52.000 Thuþ SÜ 160.000 1.700.000 NhËt B¶n 85.000 50.824 4.848.310 Singapore 250.000 1.580.000 §µi Loan 80.000 Tæng 2.480.000 3.560.000 5.700.000 7.963.652 Nguån: B¸o c¸o hµng nhËp khÈu cña VIRASIMEX Ta thÊy b¹n hµng th­êng xuyªn cña C«ng ty vÉn lµ Trung Quèc, TiÖp Kh¾c, Ên §é, BØ. Tæng kim ng¹ch nhËp khÈu nh×n chung ë c¸c n­íc nµy ®Òu t¨ng hµng n¨m mét c¸ch ®¸ng kÓ. N¨m 2001 kim ng¹ch ®¹t 7.963,652 USD t¨ng 39,71% so víi n¨m 2000 tuy cã sù kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c thÞ tr­êng vµ kh«ng æn ®Þnh vÒ kim ng¹ch nhËp khÈu gi÷a c¸c n¨m lµ do sù thay ®æi vÒ nhu cÇu vËt t­, thiÕt bÞ, m¸y mãc cña thÞ tr­êng ViÖt Nam. Nguyªn nh©n cña sù t¨ng vät nµy lµ do C«ng ty më réng thÞ tr­êng sang mét sè n­íc, mµ tæng kim ng¹ch nhËp khÈu tõ c¸c n­íc nµy l¹i t­¬ng ®èi lín nh­ NhËt, Ph¸p. d. KÕt qu¶, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña VIRASIMEX B¶ng 3.1: KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty §¬n vÞ: TriÖu VND ChØ tiªu N¨m 1998 1999 2000 2001 Tæng doanh thu 62.200 84.600 94.000 76.000 Tæng chi phÝ (GVHB + CF kh¸c) 58.300 79.300 88.000 64.300 Tæng kho¶n nép ng©n s¸ch 2.500 4.600 5.500 5.300 Tæng lîi nhuËn 400 700 500 400 Thu nhËp b×nh qu©n 1 ng­êi\1th¸ng 0,063 0,680 0,685 0,680 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh cña C«ng ty Nh­ vËy trong n¨m 1998, 1999 C«ng ty cã nh÷ng b­íc ®i phï hîp ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ph¸t triÓn vµ tån t¹i cña m×nh. Song thùc tÕ lóc nµy C«ng ty vÉn ch­a tho¸t khái vÊn ®Ò vèn vµ tµi chÝnh, hµng tån kho do nh÷ng n¨m tr­íc tån ®äng l¹i, tæ chøc xuÊt nhËp khÈu cßn chËm, bá lì mét sè thêi c¬ do n¾m b¾t chËm vµ thiÕu n¨ng lùc. TÊt c¶ c¸c yÕu tè ®ã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty, nhËn ra nh÷ng khã kh¨n vµ tån t¹i trªn, nhiÖm vô tr­íc hÕt cña C«ng ty th¸o gì khã kh¨n tr­íc m¾t vµ kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i cña C«ng ty trªn c¬ së ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cña C«ng ty vµ t×m ra c¸c gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt hµng tån kho ø ®äng. Nhê ®ã mµ trong n¨m 1998-1999 C«ng ty ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ trªn. N¨m 1998 tæng doanh thu lµ 62.200 triÖu VND. Song n¨m 1999 t¨ng lªn 22.400 triÖu VND b»ng 136% so 1998. Tuy nhiªn kÕt qu¶ ®¹t ®­îc ë ®©y ch­a ph¶i lµ ®· cao, ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu tæ chøc t×m hiÓu søc mua cña kh¸ch hµng trong vµ ngoµi n­íc. Tuy ®· cã cè g¾ng nhiÒu trong c¶i tiÕn ph­¬ng thøc kinh doanh, ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng vµ ph¹m vi ho¹t ®éng kinh doanh. Tuy vËy vÉn ch­a ®¸p øng kÞp thêi mong muèn cña thÞ tr­êng, thiÕu gi¶i ph¸p linh ho¹t trong kinh doanh. Song n¨m 2000 C«ng ty ®· gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ c¸c mÆt ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. Tæng doanh thu 94.000 triÖu VND ®¹t 90% so víi kÕ ho¹ch, mÆc dï gi¸ trÞ lín h¬n so víi hai n¨m tr­íc. ViÖc thu håi vèn chËm g©y c¶n trë cho viÖc nhËp khÈu vËt t­ thiÕt bÞ phôc vô cho ngµnh ®­êng s¾t. Lîi nhuËn 0,5 tû nhá h¬n 1999. N¨m 2001 do ¶nh h­ëng nÆng nÒ cña cuéc khñng ho¶ng tiÒn tÖ, lµm cho hiÖu qu¶ kinh doanh xuèng qu¸ thÊp. C«ng ty thÊt thu 24.000 triÖu VND so víi n¨m 2000. §Ó kh¾c phôc hËu qu¶ cò, v¹ch ra ph­¬ng h­íng cho thêi gian tiÕp theo, C«ng ty cÇn tró träng nghiªn cøu vÊn ®Ò thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, quyÕt ®Þnh t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. Tãm l¹i: Thêi gian qua tõ 1998-2001 mÆc dï cã gÆp nhiÒu khã kh¨n, C«ng ty kh«ng ngõng phÊn ®Êu v­¬n lªn vµ gÆt h¸i ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. Tuy nhiªn C«ng ty cßn ph¶i kh¾c phôc h¹n chÕ, sai sãt trong c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý, sÏ ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao h¬n. 2/ T×nh h×nh khai th¸c vµ sö dông vèn cña C«ng ty thêi gian qua. Do yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ cÇn khèi l­îng m¸y mãc thiÕt bÞ lín vµ hiÖn ®¹i ®ßi hái C«ng ty cÇn cã mét l­îng vèn lín ®Ó thùc hiÖn c«ng t¸c nhËp khÈu. Khi ký ®­îc c¸c hîp ®ång nhËp khÈu hµng ho¸ C«ng ty huy ®éng vèn b»ng nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau nh­: Tranh thñ vay ng¾n h¹n, trung h¹n t¹i c¸c ng©n hµng trong n­íc víi l·i suÊt ­u ®·i, dùa vµo uy tÝn mµ C«ng ty kh«ng cÇn ph¶i thÕ chÊp tµi s¶n mµ nhËp khÈu vÒ b¸n thu håi vèn sau ®ã thanh to¸n víi ng©n hµng sau. Ho¹t ®éng kinh doanh C«ng ty ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, vèn cña C«ng ty ®­îc trÝch mét phÇn tõ lîi nhuËn, khÊu hao nªn nguån vèn cña C«ng ty t¨ng nhanh. B¶ng 3.2: Vèn kinh doanh cña C«ng ty Nguån N¨m 1999 2000 2001 Tû lÖ 1999/2000 Tû lÖ 2000/2001 Vèn l­u ®éng 134 150 160 11,9% 6,6% Vèn cè ®Þnh 13 19 19 38,0% 5,5% Vèn thanh to¸n 70 85 90 21,0% 5,0 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh cña C«ng ty Tuy nguån vèn cña C«ng ty cã thÓ huy ®éng nhanh tõ nhiÒu nguån, nh­ng viÖc sö dông vèn cña C«ng ty ch­a cã hiÖu qu¶: nh­ viÖc nhËp khÈu c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ mµ c«ng t¸c tiªu thô chËm hoÆc thu håi vèn l©u dÉn ®Õn thanh to¸n ng©n hµng l·i suÊt lín. MÆt kh¸c cã lóc vèn kinh doanh cña C«ng ty ®ang nhµn rçi mµ C«ng ty kh«ng sö dông vµo ho¹t ®éng nµo ®ã lµm cho ®ång vèn n»m im kh«ng sinh lêi, kh«ng t¨ng hiÖu qu¶ vèn. C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p thÝch hîp trong viÖc ra quyÕt ®Þnh sö dông vèn. Nh×n vµo b¶ng ta thÊy l­îng vèn cña C«ng ty t¨ng ®Òu ®Æn qua c¸c n¨m, ®iÒu ®ã cho thÊy cã chiÒu h­íng ph¸t triÓn tèt so víi nhu cÇu ®ßi hái ngµy cµng cao cña ngµnh ®­êng s¾t, cÇn nhËp khÈu nhiÒu m¸y mãc thiÕt bÞ míi hiÖn ®¹i, gi¸ trÞ c¸c hîp ®ång lín ®ßi hái C«ng ty cÇn t¨ng thªm vèn. Tuy vèn cã t¨ng gi÷a c¸c n¨m, cho ®Õn n¨m 2001 chËm l¹i, vèn l­u ®éng cña C«ng ty t¨ng 6,6% so víi n¨m 2000. Vèn cè ®Þnh t¨ng 5,5% mét phÇn lµ do cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ cña c¸c n­íc trong khu vùc lµm cho gi¸ trÞ nhËp khÈu gi¶m, nguån vèn trÝch tõ ho¹t ®éng kinh doanh Ýt, vèn do Nhµ n­íc ph©n bæ bÞ c¾t gi¶m. Mµ vèn thanh to¸n cña C«ng ty vÉn t¨ng 5,0% so víi 2000 lµ khã kh¨n lín cho c«ng t¸c kinh doanh n¨m tiÕp theo. §Ó t¨ng c­êng nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ trong thêi gian tíi cho nÒn kinh tÕ, C«ng ty cÇn l­îng vèn l­u ®éng lín ®Ó quay vßng cã thÓ khai th¸c nguån vèn tµi trî cña c¸c tæ chøc trong n­íc vµ nguån viÖn trî ph¸t triÓn cña n­íc ngoµi, nÕu lµm tèt c«ng t¸c nµy ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ rÊt cao. Ngoµi ra C«ng ty cÇn tranh thñ ®­îc nguån kinh phÝ tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc ®Ó ®Çu t­ ngµnh ®­êng s¾t. 3/ Kh¶ n¨ng cung cÊp vµ ®¸p øng nhu cÇu cña C«ng ty VÒ ®Çu m¸y C«ng ty cã kÕ ho¹ch mua 10-20 chiÕc cho nhu cÇu ph¸t triÓn trong thêi gian tíi cña ngµnh ®­êng s¾t cßn thiÕu 30 chiÕc. C«ng ty kh«ng thÓ ®¸p øng nhu cÇu ®ã v× thiÕu vèn mµ gi¸ trÞ ®Çu m¸y rÊt lín. Toa xe C«ng ty cung cÊp kÞp thêi cho ngµnh, b¶o ®¶m ®­îc tÝnh hiÖu qu¶ vµ hiÖn ®¹i. Chóng ta cã thÓ ®ãng míi vµ n©ng cÊp toa xe ë trong n­íc mµ chØ cÇn nhËp mét sè c¸c trang thiÕt bÞ chuyªn dïng mµ ta ch­a s¶n xuÊt ®­îc ë trong n­íc nh­: b¸nh, ray, trôc. Thêi gian qua kh¶ n¨ng kinh doanh phôc vô cña ngµnh ®­êng s¾t t¨ng vÒ vËn chuyÓn hµnh kh¸ch, do t¨ng chuyÕn ch¹y, gi¶m thêi gian, chÊt l­îng phôc vô tèt... VËn chuyÓn hµng ho¸ cßn Ýt do c­íc phÝ vËn chuyÓn, c¸c tuyÕn ®­êng cña ta kh«ng thuËn lîi cho c¸c ®Çu mèi hµng ho¸... Thêi gian tíi cÇn t¨ng c­êng s¶n xuÊt hµng ho¸ trong n­íc, cã thÓ thay thÕ hµng nhËp khÈu. Huy ®éng nguån vèn tõ nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, ®¸p øng kÞp thêi c«ng t¸c nhËp khÈu phôc vô nhu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh ®­êng s¾t. N¨ng lùc hoµn thµnh C«ng ty: Khèi l­îng nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ cña C«ng ty cßn Ýt do thiÕu vèn, ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ph¸t triÓn. §ång thêi kh¶ n¨ng ®éc lËp trong kinh doanh cßn rÊt yÕu, ph¶i phô thuéc vµo sù hç trî tõ phÝa Nhµ n­íc, ®iÒu ®ã lµm cho tr¸ch nhiÖm trong ho¹t ®éng nhËp khÈu thÊp dÉn ®Õn hiÖu qu¶ thÊp. Nguån vèn cña C«ng ty qu¸ Ýt, gÆp khã kh¨n cho viÖc ký kÕt hîp ®ång nhËp khÈu hµng ho¸. 4/ NhËn xÐt tæng qu¸t nghiªn cøu thùc tr¹ng c«ng ty VIRASIMEX 4.1/ §¸nh gi¸ thuËn lîi cña C«ng ty §Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ kinh doanh trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty ®· ph¶i cè g¾ng nhiÒu ®ång thêi cã nhiÒu thuËn lîi lµ: a/ Nh©n tè thuËn lîi bªn ngoµi C«ng ty. T×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ æn ®Þnh, tû gi¸ kh«ng biÕn ®éng lín. HiÖn nay víi chÝnh s¸ch thùc hiÖn nÒn kinh tÕ më, víi chñ tr­¬ng ®a d¹ng ho¸ vµ ®a ph­¬ng ho¸ quan hÖ quèc tÕ. §Æc biÖt tõ khi Mü bá lÖnh cÊm vËn ë ViÖt Nam, t×nh h×nh quan hÖ gi÷a ViÖt Nam víi c¸c n­íc kh¸c cµng cã chiÒu h­íng thuËn lîi, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i ®­îc më réng. §Æc biÖt lµ viÖc nèi l¹i vµ më réng quan hÖ ngo¹i giao víi Trung Quèc, n­íc l¸ng giÒng vµ lµ thÞ tr­êng quen thuéc víi ViÖt Nam. Bªn c¹nh ®ã n­íc ta ra nhËp vµo khèi ASEAN lµ mét ®iÒu hÕt søc thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn cÊc mèi quan hÖ kinh tÕ. Cïng víi viÖc ®æi míi vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ nh÷ng n¨m qua §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· söa ®æi bæ sung ban hµnh nhiÒu luËt míi, v¨n b¶n ph¸p quy, c¸c th«ng t­ h­íng dÉn, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh, nh­ luËt thuÕ, luËt ®Çu t­, ph¸p lÖnh vÒ kÕ to¸n - tµi chÝnh phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña ®Êt n­íc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho C«ng ty. MÆt kh¸c C«ng ty cã c¬ së vËt chÊt, cã mèi quan hÖ tèt víi bé, ban, ngµnh t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc giao dÞch vµ ký kÕt hîp ®ång. b/ Nh©n tè thuËn lîi bªn trong cña C«ng ty. VÒ c¬ së h¹ tÇng: Trô së chÝnh ®ãng t¹i 132 Lª DuÈn. Cã nhiÒu thuËn lîi cho viÖc bu«n b¸n hµng ho¸, h¬n n÷a C«ng ty cã diÖn tÝch kho tµng bÕn b·i thuËn tiÖn ®­êng giao th«ng, ®Æc biÖt ®­îc ®Æt gÇn bÕn c¶ng thuËn lîi cho viÖc l­u kho, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn xÕp dì thuËn tiÖn. Bªn c¹nh ®ã C«ng ty cßn cã c¸c v¨n phßng kh«ng dïng ®Õn, cho thuª t¨ng doanh thu. VÒ c¸c mÆt hµng kinh doanh: Víi mÆt hµng cña m×nh C«ng ty cã nhiÒu kh¸ch hµng quen thuéc l©u n¨m. C¸c mÆt hµng nµy kh«ng chØ phôc vô cho ngµnh ®­êng s¾t mµ c¶ c¸c ngµnh kh¸c trong nÒn kinh tÕ do ®ã vÊn ®Ò tiªu thô gÆp Ýt khã kh¨n. Thªm vµo ®ã mét sè mÆt hµng chÝnh nh­: ®Çu m¸y - toa xe, phô tïng... ®­îc Nhµ n­íc kiÓm so¸t b»ng h¹n ng¹ch nªn kh«ng gÆp khã kh¨n viÖc tiªu thô. VÒ vèn vµ tµi chÝnh: C«ng ty cã mèi quan hÖ tèt víi c¸c ng©n hµng vµ cã uy tÝn l©u. Khi ký hîp ®ång ®ßi hái vèn lín. ViÖc huy ®éng vèn cña C«ng ty gÆp nhiÒu thuËn lîi. Ngoµi ra C«ng ty t¹o ®­îc uy tÝn vµ ®­îc kh¸ch hµng tin t­ëng cho thanh to¸n chËp cho vay, tr¶ gãp. Víi c¸ch lµm ¨n nµy C«ng ty ®· nhËn hµng råi b¸n ngay cho ®¬n vÞ tiªu dïng ®Ó cã thÓ thu håi tiÒn vµ tËn dông ®­îc thêi gian ®Ó quay vßng vèn. §éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n viªn: §éi ngò nµy cã mèi quan hÖ réng r·i víi c¸c tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc mçi c«ng nh©n ®¶m nhiÖm nhiÒu c«ng viÖc nh­ t×m ®Çu mèi mua hµng vµ tiªu thô hµng, tiÕp thÞ qu¶ng c¸o... h¬n n÷a toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn ®Òu cã sù thèng nhÊt ®oµn kÕt, phÊn ®Êu v× môc tiªu chung. VÒ ho¹t ®éng kinh doanh cã kiÕn thøc s©u réng, vÒ chuyªn m«n l¹i ®­îc sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c cÊp l·nh ®¹o, mµ c¸c th­¬ng vô kinh doanh cña C«ng ty ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. 4.2/ Nh÷ng khã kh¨n cña C«ng ty trong ho¹t ®éng kinh doanh. - Khã kh¨n vÒ mÆt kh¸ch quan: C¬ chÕ thÞ tr­êng t¹o ra nhiÒu thuËn lîi kinh doanh cho C«ng ty ®ång thêi còng g©y khã kh¨n cho C«ng ty. §ã lµ sù c¹nh tranh gay g¾t víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c, ®©y lµ vÊn ®Ò khã kh¨n nhÊt C«ng ty gÆp ph¶i. Sù tan r· cña Liªn X« vµ §«ng ¢u ¶nh h­ëng lín ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. §Æc biÖt cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ vµ g©y ra ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ trÞ kim ng¹ch nhËp khÈu. - Khã kh¨n do chÝnh s¸ch Nhµ n­íc: HiÖn nay, C«ng ty VIRASIMEX ®ang gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n do Nhµ n­íc cã nhiÒu chÝnh s¸ch míi. Nhµ n­íc khuyÕn khÝch nhËp khÈu ®ång thêi chØ nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng cã tÝnh chÊt thiÕt yÕu ®èi víi nÒn kinh tÕ trong n­íc. Bªn c¹nh ®ã Nhµ n­íc cho phÐp c¸c ®¬n vÞ ngoµi quèc doanh ®­îc phÐp nhËp khÈu trùc tiÕp, ®iÒu nµy lµm gi¶m vai trß còng nh­ sù cÇn thiÕt cña doanh nghiÖp Nhµ n­íc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Nh­ vËy trong thêi gian tíi C«ng ty VIRASIMEX gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trªn th­¬ng tr­êng. - Nh÷ng tån t¹i trong néi bé doanh nghiÖp: Víi chøc n¨ng vµ nhiÖm vô xuÊt nhËp khÈu vËt t­ thiÕt bÞ ®­êng s¾t C«ng ty VIRASIMEX gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ nh÷ng tån ®äng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt vÒ qu¶n lý, khã kh¨n lín nhÊt cña C«ng ty lµ thu håi vèn qu¸ chËm, g©y trë ng¹i cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ nhËp vËt t­ thiÕt bÞ. Thªm vµo ®ã tæ chøc nhËp khÈu cßn chËm chÔ bá lì mét sè c¬ héi, tæ chøc cung øng cßn chËm ch¹p ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. VÒ tæ chøc c¸n bé do c¸c thñ tôc hµnh chÝnh trong néi bé doanh nghiÖp qua nhiÒu kh©u lµm t¨ng chi phÝ, gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh. §©y còng lµ t×nh tr¹ng phæ biÕn trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc hiÖn nay, chÝnh ®iÒu nµy ®· t¹o ra sù kÐm linh ho¹t trong c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. Ch­¬ng III Ph­¬ng h­íng vµ c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ nhËp khÈu vËt t­ m¸y mãc thiÕt bÞ cña C«ng ty (VIRASIMEX) I/ Ph­¬ng h­íng vµ ®Þnh h­íng nhËp khÈu vËt t­ thiÕt bÞ cña C«ng ty VIRASIMEX 1/ Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn nhËp khÈu cña C«ng ty Nh­ NghÞ quyÕt cña trung ­¬ng ®· chØ râ môc tiªu kinh tÕ cña ®Êt n­íc vÒ c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh ®­êng s¾t ®· x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn tõ n¨m 2002 ®Õn 2010 dùa trªn c¬ së cñng cè vµ n©ng cÊp m¹ng l­íi ®­êng s¾t hiÖn cã, võa ph¸t triÓn thªm c¸c tuyÕn ®­êng míi, chó träng ph¸t triÓn m¹ng l­íi ®­êng s¾t quèc gia, ®­êng s¾t ®« thÞ vµ ®­êng s¾t c«ng nghiÖp, thay thÕ dÇn c¸c ®Çu m¸y cò víi c«ng suÊt nhá b»ng ®Çu m¸y hiÖn ®¹i c«ng suÊt lín. N¨m 1998 ®· chÝnh thøc x©y dùng nhiÒu trôc ®­êng quan träng tuyÕn Sµi Gßn - Vòng Tµu, Hµ Néi - H¶i Phßng... tiÕp tôc cñng cè vµ n©ng cÊp tuyÕn Hµ Néi - TP.HCM, Hµ Néi - Lµo Cai... ®Æc biÖt lµ trong n¨m 2000 ®· thµnh c«ng trong viÖc rót ng¾n thêi gian ch¹y c¶u tÇu B¾c - Nam tõ 72 giê xuèng cßn 32 giê. Nhµ n­íc cßn ®ang nghiªn cøu x©y dùng tuyÕn ®­êng s¾t Liªn vËn quan träng nh­ Hµ Néi- B¾c Kinh, Sµi Gßn - N«ng Pªnh ®Ó hoµ m¹ng víi ®­êng s¾t xuyªn ch©u ¸. Nh­ vËy cÇn ph¶i nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i tõ n­íc ngoµi, C«ng ty VIRASIMEX cã nhiÖm vô b¶o ®¶m vËt t­ thiÕt bÞ. §©y lµ nhiÖm vô hÕt søc nÆng nÒ nh­ng còng rÊt vÎ vang mµ Tæng côc ®­êng s¾t giao cho C«ng ty, C«ng ty ®· ®Æt ra môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng cô thÓ trong thêi gian tíi. Môc tiªu kÕ ho¹ch: më réng quy m« kinh doanh, ®a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ kinh doanh míi ®ã lµ: cho thuª mÆt b»ng, kinh doanh kh¸ch s¹n. T×m thÞ tr­êng xuÊt khÈu lo¹i hµng ho¸ mµ c¸c n­íc cã nhu cÇu, xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng ngoµi ngµnh nh­ lµ ®å tr¹m kh¶m, thñ c«ng mü nghÖ: TËp trung chØ ®¹o c«ng t¸c nhËp khÈu hµng ho¸ vËt t­ thiÕt bÞ phôc vô cho ngµnh ®­êng s¾t ®Æc biÖt lµ c¸c mÆt hµng kinh doanh nhËp khÈu gåm: ®Çu m¸y, toa xe, phô tïng ®­êng s¾t, th¹ch cao, thÐp-ray-ghi vµ mét sè mÆt hµng kh¸c. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña C«ng ty trong thêi gian tíi lµ: tæ chøc h¹ch to¸n kinh doanh mét c¸ch ®éc lËp, tù chñ, ®¹t hiÖu qu¶ cao, ®Ó tõ ®ã cñng cè vÞ trÝ cña nã trªn thÞ tr­êng vµ trÝch tõ lîi nhuËn ®Ó lµm t¨ng nguån vèn kinh doanh. 2. §Þnh h­íng kinh doanh nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ cña C«ng ty NhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ ë C«ng ty VIRASIMEX lµ mét ho¹t ®éng chÝnh trong kinh doanh vµ hµng n¨m mang l¹i lîi nhuËn chñ yÕu, mÆc dï trong thêi ®iÓm hiÖn t¹i cã rÊt nhiÒu c¸c C«ng ty kh¸c tham gia vµo nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ do nhu cÇu cña thÞ tr­êng. Nh­ng víi lîi thÕ cña m×nh C«ng ty VIRASIMEX lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®Çu tiªn nhËp khÈu trùc tiÕp m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho ngµnh vµ phôc vô ngµnh kh¸c ®· cã mét chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng. Víi ph­¬ng ch©m hiÖn nay cña C«ng ty lµ n©ng cao doanh sè nhËp khÈu. Tr­íc ®©y, C«ng ty nhËp chñ yÕu lµ c¸c vËt t­ thiÕt bÞ ®¬n lÎ vµ d©y chuyÒn cò tõ n­íc ngoµi. Nay C«ng ty cã xu h­íng tiÕp cËn thÞ tr­êng, t×m b¸n cho c¸c kh¸ch hµng sö dông d©y chuyÒn míi vµ hoµn chØnh, mµ gi¸ c¶ t­¬ng ®èi phï hîp víi thÞ tr­êng ViÖt Nam. Ngoµi ra ®Ó kh¾c phôc yÕu kÐm trong nhËp khÈu vËt t­ thiÕt bÞ phôc vô ngµnh ®­êng s¾t, C«ng ty cßn cã ®Þnh h­íng ph¸t triÓn trong t­¬ng lai lµ ph¶i nhËp c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó s¶n xuÊt trong n­íc thay thÕ dÇn c¸c hµng ho¸ nhËp khÈu. II/ Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ NhËp khÈu vËt t­ m¸y mãc thiÕt bÞ ë C«ng ty VIRASIMEX 1/ VÒ ho¹t ®éng NhËp khÈu 1.1. Lùa chän ®èi t¸c Khi chän n­íc nhËp khÈu c«ng ty cÇn nghiªn cøu ®Õn s¶n xuÊt, chÝnh s¸ch vµ quan hÖ kinh tÕ cña n­íc ®ã. §iÒu kiÖn vÒ ®Þa lý còng lµ vÊn ®Ò quan träng khi c«ng ty lùa chän n­íc giao dÞch yÕu tè nµy cho phÐp c«ng ty ®¸nh gi¸ ®­îc kh¶ n¨ng sö dông ­u thÕ vÒ ®Þa lý khi lµ ng­êi mua ®Ó gi¶m c¸c chi phÝ vËn t¶i. ViÖc nghiªn cøu dùa trªn c¬ së: - T×nh h×nh s¶n xuÊt cña h·ng vÒ c¸c mÆt hµng m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phï hîp víi ®iÒu kiÖn trong n­íc, lÜnh vùc vµ ph¹m vi kinh doanh ®Ó thÊy ®­îc kh¶ n¨ng cung cÊp l©u dµi, th­êng xuyªn liªn kÕt kinh doanh vµ ®Æt hµng. - Kh¶ n¨ng vÒ vèn, c¬ së vËt chÊt kü thuËt, uy tÝn cña h·ng. - Th¸i ®é vµ quan ®iÓm kinh doanh lµ v­¬n tíi chiÕm lÜnh thÞ tr­êng hay ®éc quyÒn vÒ kinh doanh, gi¸ c¶, nh÷ng quan ®iÓm ®èi víi b¹n hµng t×m hiÓu uy tÝn vµ quan hÖ cña ®èi t¸c trong kinh doanh còng lµ mét ®iÒu kiÖn quan träng cho phÐp ®i ®Õn nh÷ng quyÕt ®Þnh trong mua b¸n mét c¸ch nhanh chãng vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. Lùa chän ®èi t¸c giao dÞch tèt nhÊt lµ nªn chän nh÷ng ng­êi xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, h¹n chÕ c¸c ho¹t ®éng trung gian. Cßn ®èi víi c¸c c«ng ty n­íc ngoµi ®Õn c«ng ty th«ng qua c¸c nguån th«ng tin qu¶ng c¸o mµ hä nhËn ®­îc ë s¸ch b¸o tho¹t ®Çu hä cã thÓ giíi thiÖu qua Telex, th­ hay Fax ®Õn c«ng ty vµ ®­a ra mét sè mÆt hµng mµ ta nhËp nhËn ®­îc th«ng tin nµy c«ng ty ph¶i t×m c¸ch ®¸nh gi¸ ®èi t­îng t×m hiÓu vÒ ho¹t ®éng cña ®èi t­îng dùa trªn c¬ së nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò trªn. T×m hiÓu c¸c ®èi t­îng b»ng c¸ch liªn hÖ víi c¸c b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc ®Ó biÕt ®­îc th«ng tin cÇn thiÕt vÒ ®èi t¸c. Sau khi tiÕn hµnh sù th¨m dß nµy ta nªn tr¶ lêi cho ng¾n gän lµ ®· nhËn ®­îc ®¬n trµo hµng cña hä vµ ta ®ang xem xÐt ®Ó cã thÓ tr¶ lêi ®Çy ®ñ h¬n hoÆc tõ chèi ngay nÕu mÆt hµng kh«ng n»m trong kÕ ho¹ch nhËp hµng. Sau khi xem xÐt nÕu tiÕn hµnh quan hÖ th× hai bªn sÏ tiÕn tíi tho¶ thuËn th­¬ng l­îng víi nhau víi ®Çy ®ñ chi tiÕt vÒ quy c¸ch vµ ph­¬ng thøc thanh to¸n cho tõng mÆt hµng. Khi t×m ®­îc b¹n hµng nhËp khÈu cã kh¶ n¨ng cung cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ tèt, sÏ lµm gi¶m c¸c chi phÝ giao dÞch, gi¸ c¶ æn ®Þnh, thuËn lîi cho viÖc ký kÕt hîp ®ång. §Æc biÖt nÕu quan hÖ tèt khi nhËp khÈu gi¸ trÞ lín mµ vèn huy ®éng cßn thiÕu th× c«ng ty cã thÓ lµm giÊy ký nî th«ng qua sù b¶o l·nh cña c¸c ng©n hµng, tæ chøc kh¸c ®iÒu ®ã gi¶i quyÕt ®­îc bÕ t¾c tr­íc m¾t vÒ nhËp khÈu cña c«ng ty. 1.2. §a d¹ng ho¸ mÆt hµng nhËp khÈu Ngay trong lÜnh vùc kinh doanh kh«ng mét doanh nghiÖp nµo l¹i chØ chuyªn kinh doanh mét mÆt hµng cè ®Þnh nh­ vËy sÏ rÊt m¹o hiÓm. C«ng ty VIRASIMEX hay lµ mét c«ng ty chuyªn kinh doanh nhËp khÈu vËt t­, m¸y mãc thiÕt bÞ ®­êng s¾t nh­ng còng lu«n cè g¾ng t×m nh÷ng mÆt hµng míi, lîi nhuËn cao ®Ó kinh doanh. Do ®ã c«ng ty cÇn ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng kinh doanh trªn c¬ së mÆt hµng truyÒn thèng. ViÖc ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng võa t¹o ®iÒu kiÖn tho¶ m·n nhu cÇu ®a d¹ng cña kh¸ch hµng, võa tr¸nh ®­îc rñi ro cho ho¹t ®éng kinh doanh. HiÖn nay nh÷ng mÆt hµng chñ yÕu cña c«ng ty lµ ®Çu m¸y, toa xe, phô tïng ®­êng s¾t, thÐp - gang, tr×... §èi víi mÆt hµng nµy ph¶i cã sù c¶i tiÕn, n¾m b¾t t×nh h×nh vµ ph¸n ®o¸n nhu cÇu cña thÞ tr­êng nh»m ®¶m b¶o viÖc nhËp hµng ®Ó cã hµng b¸n liªn tôc. Trªn c¬ së nh÷ng mÆt hµng chñ yÕu c«ng ty cÇn ph¸t triÓn mét sè mÆt hµng míi: Th¹ch cao, Bogie xe kh¸ch, thïng toa xe... c¸c mÆt hµng thay thÕ (cïng chñng lo¹i, tiªu chuÈn, chÊt l­îng nh­ng gi¸ ph¶i rÎ h¬n) ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng ®a d¹ng cña kh¸ch hµng. Tuy nhiªn viÖc nhËp mét mÆt hµng míi kh«ng ph¶i lµ ®¬n gi¶n, nã võa ®ßi hái thêi c¬ nhanh chãng, võa ®ßi hái thËn träng s¸ng suèt do vËy thu nhËp mÆt hµng míi ph¶i chó ý ®Õn ®iÒu kiÖn sau: - §Æc ®iÓm cña hµng ho¸, chñng lo¹i, ®Æc ®iÓm kü thuËt... - Cã nh÷ng doanh nghiÖp nµo ®ang kinh doanh mÆt hµng nµy. - ThÞ tr­êng tiªu thô mÆt hµng nµy. Nh÷ng viÖc lµm trªn lµ rÊt khã ®ßi hái ng­êi c¸n bé kinh doanh ph¶i cã kinh nghiÖm, cã kh¶ n¨ng giao dÞch, n¾m b¾t, thu nhËp, ph©n tÝch vµ sö lý th«ng tin... Khi ®a d¹ng ho¸ ®­îc c¸c mÆt hµng nhËp khÈu, th× kh¶ n¨ng cung cÊp, ®¸p øng nhu cÇu nÒn kinh tÕ lín, nã sÏ t¹o ra lîi thÕ c¹nh tranh cña c«ng ty víi c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu kh¸c trªn thÞ tr­êng. Tõ ®ã cã thÓ gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng khã kh¨n ®ang tån t¹i nh­: vèn, c¬ së h¹ tÇng, kh¸ch hµng tiªu thô... lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c«ng ty ph¸t triÓn trong thêi gian tíi. 1.3. §a d¹ng ho¸ h×nh thøc nhËp khÈu Cïng víi viÖc ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng kinh doanh th× viÖc ®a d¹ng ho¸ ph­¬ng thøc nhËp khÈu lµ nh©n tè ®ãng vai trß quan träng trong c¹nh tranh ®Ó ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng. Tuy nhiªn viÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc nhËp khÈu míi ®ßi hái ng­êi c¸n bé kinh doanh ph¶i n©ng cao nghiÖp vô, n¾m v÷ng quy tr×nh nhËp khÈu. §Èy m¹nh ho¹t ®éng nhËp khÈu trùc tiÕp. Bªn c¹nh ®ã h×nh thøc nhËp khÈu uû th¸c m¸y mãc thiÕt bÞ, vËt t­ còng ®­îc chó träng h¬n n÷a. Ngoµi ra c«ng ty m¹nh d¹n vµ ®Èy m¹nh h×nh thøc t¹m nhËp, t¸i xuÊt, h×nh thøc nµy sÏ ®em l¹i cho c«ng ty mét kho¶n lîi nhuËn lín. §ång thêi sÏ ph¸t huy tèi ®a kh¶ n¨ng cña b¶n th©n c«ng ty . 1.4. VÒ tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng nhËp khÈu: - Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng c«ng ty thùc hiÖn mét chÝnh s¸ch giao viÖc theo tõng bé phËn do ®ã gióp cho c¸n bé cã ý thøc h¬n trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. HiÖn t¹i ngoµi l­îng c¸c thµnh viªn cña c«ng ty cã kh¶ n¨ng lµm viÖc chÊt l­îng cao ®em l¹i lîi nhuËn sau khi h¹ch to¸n ®Çy ®ñ vµ lµm nghÜa vô ®èi víi Nhµ n­íc, c«ng ty cÇn t¨ng c­êng kü n¨ng vµ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý kinh doanh qua mét sè chÕ ®é th­ëng ph¹t râ rÖt ®Ó c¸c thµnh viªn cã ®éng c¬ lµm viÖc vµ nhËn thøc ®­îc ®iÒu ®ã. - BiÖn ph¸p hoµn thiÖn tr×nh ®é vµ c«ng t¸c nghiÖp vô nhËp khÈu Trong c¬ chÕ chuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ chØ huy bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Nhµ n­íc ®ang cã nh÷ng cè g¾ng nh»m ph¸t huy nh÷ng chøc n¨ng ®iÒu tiÕt cña m×nh v× vËy c¸c chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc vÒ quan hÖ víi n­íc ngoµi th­êng xuyªn cã nh÷ng thay ®æi cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ do ®ã ng­êi c¸n bé lµm c«ng t¸c nhËp khÈu ph¶i n¾m b¾t ®­îc tËp qu¸n th­¬ng m¹i vÒ thÞ tr­êng mµ m×nh ®ang ho¹t ®éng ®iÒu nµy ®ßi hái hä ph¶i lu«n cã th«ng tin, tµi liÖu phôc vô cho viÖc nghiªn cøu. §Ó phôc vô tèt viÖc nµy c«ng ty ph¶i lu«n bæ sung c¸c nguån s¸ch b¸o, tµi liÖu cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh ngoµi ra c«ng ty nªn cho c¸c c¸n bé kinh doanh tham gia c¸c líp häc ng¾n h¹n vÒ vÊn ®Ò míi nh­: thÞ tr­êng chøng kho¸n, Marketing, luËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng... ViÖc tæ chøc cho c¸n bé ®i häc cã thÓ tèn kÐm vÒ chi phÝ nh­ng sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ l©u dµi kh«ng chØ t¨ng kh¶ n¨ng hiÓu biÕt vÒ kinh tÕ x· héi nãi chung vµ hiÓu biÕt vÒ nghiÖp vô kinh doanh nãi riªng mµ cßn t¹o ra t©m lý tèt trong c«ng t¸c cho c¸n bé trong c«ng ty. §èi víi nghiÖp vô, nhËp khÈu cÇn chÆt chÏ h¬n n÷a trong viÖc x¸c ®Þnh c¸c ®iÒu kho¶n hîp ®ång. Hîp ®ång lµ v¨n b¶n ph¸p lý cña mçi bªn. NhËp khÈu lµ ho¹t ®éng mua b¸n víi n­íc ngoµi do ®ã viÖc giao dÞch, ký kÕt lµ rÊt quan träng. BÊt kú mét s¬ suÊt nµo trong ®iÒu kho¶n nµo ®ã sÏ dÉn ®Õn hËu qu¶ xÊu, thËm chÝ lµm ¨n thua lç. Tuy nhiªn nÕu khÐo lÐo th­¬ng l­îng vµ cã c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c th× khi ký ®­îc hîp ®ång c«ng ty sÏ lµm ¨n cã hiÖu qu¶. VÒ hîp ®ång nhËp khÈu: CÇn lµm râ c¨n cø hîp ®ång dùa trªn ph¸p luËt ViÖt Nam còng nh­ kÕt qu¶ giao dÞch theo sù tho¶ thuËn hai bªn, tªn hµng cÇn ghi ®Çy ®ñ chÝnh x¸c, vËn chuyÓn ghi râ cho phÐp chuyÓn hay kh«ng chuyÓn t¶i vÒ ph­¬ng thøc giao nhËn cÇn nªu râ chøng kiÕn cña c¸c bªn ®¶m b¶o sù kh¸ch quan cho tæn thÊt (nÕu cã). Khi nhËn vµ kiÓm tra viÖc tiÕp nhËn vËt t­ hµng ho¸ nhËp khÈu lµ mét b­íc quan träng trong c«ng t¸c nhËp khÈu. Khi nhËn ®­îc c¸c chøng tõ nhËn hµng nªn kiÓm tra chi tiÕt cÇn ®èi chiÕu yªu cÇu cña chøng tõ mua hµng. Khi dì hµng c¸n bé tiÕp nhËn cÇn qu¶n lý chÆt chÏ ®Ó h¹n chÕ mÊt m¸t. §Ó gi¶i quyÕt khã kh¨n trong ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu cña c«ng ty hiÖn nay. 2. VÒ ho¹t ®éng kinh doanh trong n­íc. 2.1. Nghiªn cøu kh¸ch hµng vµ thÞ tr­êng trong n­íc §Ó cñng cè vÞ trÝ cña c«ng ty ®ång thêi ®Ó t¨ng doanh sè tiªu thô viÖc nghiªn cøu kh¸ch hµng vµ thÞ tr­êng tiªu thô lµ mét ®iÒu hÕt søc cÇn thiÕt. V× mäi chi phÝ t¹o ra trong qu¸ tr×nh nhËp khÈu, nép thuÕ ®Òu ®­îc tÝnh vµo gi¸ b¸n hµng ho¸ vµ ng­êi tiªu thô lµ ng­êi ph¶i chÞu c¸c chi phÝ ®ã do ®ã ®ßi hái c«ng ty ph¶i n¾m v÷ng nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c vÒ thÞ tr­êng tiªu thô ®Ó hµng ho¸ nhËp khÈu dÔ phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ phï hîp víi kh¶ n¨ng thanh to¸n cña hä. §Ó tiÕp cËn tèt víi kh¸ch hµng vµ viÖc tiªu thô ®­îc nhanh chãng c«ng ty nªn sö dông ph­¬ng ph¸p vµ kh¶ n¨ng cung cÊp hµng nh­ tæ chøc vËn chuyÓn ®­a hµng ®Õn n¬i cã nhu cÇu, t¨ng c­êng c¸c dÞch vô l¾p ®Æt, söa ch÷a b¶o hµnh sau b¸n hµng. Sö dông nh÷ng héi nghÞ kh¸ch hµng, tÆng quµ vµ gi¶m bít kho¶ng c¸ch gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n tõ ®ã c«ng ty cã thÓ rót ra c¸c ®Æc tÝnh vÒ c¸c lo¹i thiÕt bÞ m¸y mãc mµ ng­êi tiªu dïng ­a thÝch vÒ chñng lo¹i, h×nh thøc chÊt l­îng v.v... Th«ng qua viÖc gióp kh¸ch hµng l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ, h­íng dÉn ng­êi sö dông, ®¶m b¶o phô tïng thay thÕ theo yªu cÇu còng lµ mét ho¹t ®éng t¹o uy tÝn cña c«ng ty víi kh¸ch hµng ®Ó hä tin cËy trong lÇn giao dÞch tiÕp theo. §èi víi C«ng ty VIRASIMEX ho¹t ®éng nhËp khÈu chñ yÕu dùa vµo c¸c ®¬n ®Æt hµng cña c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh nh­ vËy ngoµi viÖc tiÕp cËn víi ng­êi tiªu dïng, c«ng ty cÇn ph¶i khuÕch tr­¬ng thanh thÕ cña m×nh, cã quan hÖ vµ tÝn nhiÖm víi c¸c tæ chøc ®¬n vÞ ®Æt hµng trong vµ ngoµi ngµnh nh»m t¹o ra b¹n hµng quen thuéc lµm ¨n l©u dµi víi c«ng ty qua ®ã n©ng cao gi¸ trÞ kim ng¹ch nhËp khÈu. 2.2. BiÖn ph¸p t¹o vèn ViÖc s¶n xuÊt kinh doanh c¸c mÆt hµng nhËp khÈu liªn quan trùc tiÕp ®Õn sö dông ngo¹i tÖ. Ngoµi vèn tù cã, vèn do Nhµ n­íc cÊp, C«ng ty VIRASIMEX cßn vay thªm vèn cña ng©n hµng huy ®éng trong c¸n bé c«ng nh©n viªn... C¸c nguån nµy ®¸p øng nhu cÇu vèn l­u ®éng nh­ng ph¶i ®­îc c©n ®èi theo quy ®Þnh chung cña s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn do sö dông ngo¹i tÖ, ®Ó nhËp khÈu nªn cÇn ph¶i chó ý ®Õn vÊn ®Ò ngo¹i hèi vµ ®Æc biÖt lµ khi cã cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ nh­ hiÖn nay. Th«ng th­êng c«ng ty tiÕn hµnh mua hµng ë n­íc ngoµi b»ng ngo¹i tÖ. Khi thanh to¸n vµ b¸n ®­îc hµng th× viÖc cã l·i hay kh«ng cßn ph¶i xem xÐt do tû gi¸ cña ngo¹i tÖ thay ®æi ®iÒu nµy cã thÓ ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. Do vËy c«ng ty nªn duy tr× mét sè vèn ngo¹i hèi víi ng©n hµng m×nh më tµi kho¶n, ®iÒu ®ã gióp cho c«ng ty lu«n cã ngo¹i tÖ trong tay. Tãm l¹i, nhËp khÈu vËt t­ thiÕt bÞ, ®ßi hái ph¶i cã mét l­îng vèn lín mµ chñ yÕu lµ ngo¹i tÖ. Thùc tr¹ng cña c«ng ty hiÖn nay lµ vÊn ®Ò thiÕu vèn kinh doanh, tèc ®é chu chuyÓn vèn cßn chËm, gi¸ trÞ mçi hîp ®ång cßn nhá. §Ó cã thÓ t¹o chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng, c«ng ty ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p vÒ thu hót vµ sö lý vèn cã hiÖu qu¶. C«ng ty cã thÓ t¹o vèn b»ng mét sè biÖn ph¸p sau: - Dùa vµo kh¶ n¨ng vèn tù cã cña c«ng ty, tÝnh tõ lîi nhuËn ®Ó t¨ng c­êng vèn trong ho¹t ®éng kinh doanh. - Vay vèn tÝn dông ng©n hµng, tranh thñ vèn do Nhµ n­íc ph©n bæ vµ vèn ­u ®·i cña c¸c tæ chøc kh¸c. §©y lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc quan träng t¹o vèn kinh doanh cho c«ng ty. Vay tÝn dông cã lîi lµ chóng ta cã thÓ vay ®­îc l­îng vèn t­¬ng ®èi lín, cã thÓ ®¶m b¶o cho thanh to¸n nhanh nÕu cÇn thiÕt. Tuy nhiªn vay vèn l·i suÊt cao, thñ tôc r­êm rµ, g©y khã kh¨n lín cho c«ng ty. - Sö dông c¸c tµi kho¶n chiÕm dông cã hiÖu qu¶; trong quan hÖ víi b¹n hµng n­íc ngoµi, g©y uy tÝn cã thÓ tr¶ chËm trong thêi gian dµi. §ång thêi táng quan hÖ víi b¹n hµng trong n­íc cã thÓ nhËn ®­îc kho¶n ®Æt cäc lín. C«ng ty cã thÓ sö dông c¸c nguån vèn nµy vµo kinh doanh, thanh to¸n c¸c hîp ®ång cßn nî tr­íc ®ã. Tuy nhiªn, ®Õn kú thanh to¸n c«ng ty ph¶i b¶o ®¶m chi tr¶ ®Çy ®ñ cho kh¸ch hµng 2.3. BiÖn ph¸p gi¶m chi phÝ l­u th«ng vµ ph©n bæ chi phÝ qu¶n lý Trong c«ng t¸c nhËp khÈu th× phÝ vËn chuyÓn chiÕm mét tû träng kh¸ lín trong tæng chi phÝ ®Æc biÖt lµ trong nhËp khÈu hµng ho¸, nhËp khÈu víi khèi l­îng lín. Cã thÓ th­¬ng l­îng ®Ó gi¶m gi¸, ®ång thêi l¹i gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn cho mét tÊn hµng. Mét vÊn ®Ò n÷a lµ lùa chän h·ng tÇu chuyªn chë, viÖc lùa chän nµy sÏ gióp cho c«ng ty tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian chuyªn chë hµng, chi phÝ vËn chuyÓn... Hµng ho¸ vÒ c¶ng ViÖt Nam ®óng thêi h¹n quy ®Þnh. VÒ chi phÝ qu¶n lý: thùc tÕ hiÖn nay chi phÝ qu¶n lý cßn kh¸ cao lµm gi¶m hiÖu qu¶ ph­¬ng ¸n kinh doanh cña c«ng ty. ChÝnh chi phÝ qu¶n lý lín nh­ vËy nªn ph©n bæ chi phÝ hîp lý cho c¸c phßng ban. C¸ch gi¶i quyÕt lµ ph¶i ph©n bæ chi phÝ mét c¸ch trùc tiÕp, cô thÓ cho tõng phßng ban bé phËn. 2.4. Gi¶i ph¸p vÒ con ng­êi C¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái c¸c nhµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nhÊt thiÕt ph¶i cã nghiÖp vô, cã ngo¹i ng÷, tin häc. Song sè nh©n viªn nµy trong c«ng ty nãi chung tr×nh ®é ngo¹i ng÷ ch­a tèt. NhiÒu khi c«ng ty cßn ph¶i thuª phiªn dÞch tiÕng Trung vµ tiÕng NhËt. V× thÕ trong thêi gian tíi c«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p thu hót ®­îc ®éi ngò nh©n viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, ®µo t¹o c¸c c¸n bé nh©n viªn th× míi thu ®­îc kÕt qu¶ tèt vµ ®¸p øng ®­îc ®ßi hái cña c«ng viÖc kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. §èi víi c¸c nhµ qu¶n lý, c¸c c¸n bé l·nh ®¹o c¸c phßng nghiÖp vô ph¶i lµ nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é qu¶n lý l·nh ®¹o trªn mäi ph­¬ng diÖn, cã ®Çu ãc s¸ng t¹o, n¨ng ®éng tham m­u tèt cho gi¸m ®èc trong viÖc ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý. Ngoµi ra c«ng ty tÝch cùc h¬n n÷a chñ ®éng tham gia vµo c¸c ch­¬ng tr×nh héi th¶o, triÓn l·m héi nghÞ kh¸ch hµng tæ chøc ë trong n­íc vµ n­íc ngoµi ®Ó t×m ra nh÷ng kinh nghiÖm vµ t¨ng uy tÝn trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Trªn ®©y lµ mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng trong kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng ë C«ng ty VIRASIMEX. Trong thêi gian qua dùa vµo t×nh h×nh thùc tiÔn c«ng ty ®· nhanh chãng kÞp thêi cã nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp ®Ó kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i cña m×nh. VÒ tæ chøc c«ng ty ®· chuyÓn h­íng tæ chøc víi bé m¸y thuyªn gi¶m gän nhÑ, thùc sù lµ bé phËn tham m­u cho l·nh ®¹o trong viÖc qu¶n lý vµ kinh doanh. C«ng ty ®· ®Ò ra mét sè v¨n b¶n chØ thÞ nh»m chÊn chØnh kh¾c phôc ngay nh÷ng tån t¹i, ®ång thêi chÊp hµnh nghiªm chØnh c¸c chÝnh s¸ch c¬ chÕ Nhµ n­íc. Mét sè bé phËn cßn non yÕu trong c«ng t¸c qu¶n lý, thanh to¸n kinh doanh ®· ®­îc c«ng ty nh¾c nhë, uèn n¾n kÞp thêi do vËy c«ng ty lµm ¨n ngµy cµng cã hiÖu qu¶. Víi nh÷ng cè g¾ng trong qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh cïng víi sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ trong tËp thÓ ban l·nh ®¹o vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty. Hy väng r»ng C«ng ty VIRASIMEX sÏ ®øng v÷ng trong mäi hoµn c¶nh ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao trong kinh doanh xøng ®¸ng lµ mét c«ng ty ®Çu ngµnh cña Tæng côc ®­êng s¾t. KÕt luËn Ho¹t ®éng nhËp khÈu trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng v« cïng phøc t¹p vµ ®a d¹ng, ®ã lµ ho¹t ®éng kinh doanh ®­îc tiÕn hµnh v­ît ra ngoµi ph¹m vi mét n­íc do ®Æc ®iÓm ®ã ®ßi hái ng­êi lµm c«ng t¸c nhËp khÈu kh«ng nh÷ng ph¶i v÷ng vµng vÒ chuyªn m«n mµ cßn cã nhiÒu kinh nghiÖm th× míi tån t¹i ®­îc. Ho¹t ®éng nhËp khÈu t¹i C«ng ty VIRASIMEX trong nhiÒu n¨m qua ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ ®¸ng tù hµo, ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá vµo c«ng cuéc hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së h¹ tÇng ®Êt n­íc, t¹o tiÒn ®Ò vµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. MÆc dï ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ tèt, nh­ng vÊn ®Ò hiÖu qu¶ vµ hoµn thiÖn vÉn lu«n ®­îc c«ng ty ®Æt lªn hµng ®Çu, lµm thÕ nµo ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung trë nªn tèt h¬n. Ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng trë nªn hiÖu qu¶ h¬n vµ kh¾c phôc dÇn nh÷ng thiÕu sãt trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. ChÝnh v× vËy víi ®Ò tµi "N©ng cao hiÖu qu¶ nhËp khÈu vËt t­ m¸y mãc thiÕt bÞ ë C«ng ty VIRASIMEX". T«i mong muèn ®­îc phÇn nµo cïng suy nghÜ t×m tßi vµ ®ãng gãp mét sè ý kiÕn cña m×nh vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh doanh mµ c«ng ty ®ang tiÕn hµnh. §Ò tµi ®­îc x©y dùng trªn c¬ së ®i tõ n¾m v÷ng lý luËn ®Õn ¸p dông lý luËn ®Ó nghiªn cøu thùc tÕ tõ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, ®Ó tõ ®ã t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p cã ý nghÜa thiÕt thùc ®èi víi mét sinh viªn ®©y lµ mét c«ng viÖc phøc t¹p nh­ng víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy c« h­íng dÉn vµ c¸c anh chÞ c¸n bé phßng xuÊt nhËp khÈu C«ng ty VIRASIMEX ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó t«i hoµn thµnh ®Ò tµi. Mét lÇn n÷a t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o h­íng dÉn, Th¹c sÜ NguyÔn M¹nh Qu©n vµ c« gi¸o, Th¹c sÜ Hoµng Thuý Nga cïng c¸c c¸n bé phßng xuÊt nhËp khÈu C«ng ty VIRASIMEX. Tµi liÖu tham kh¶o 1. NghÞ ®Þnh 57/2000/N§ - CP 2. Th«ng t­ 18/2000 - TT - BTM 3. Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ KDTH - Ng« §×nh Giao 4. Gi¸o tr×nh ChiÕn l­îc kinh doanh 5. Gi¸o tr×nh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh - NguyÔn ThÞ G¸i 6. T×m hiÓu nh÷ng qui ®Þnh vÒ ho¹t ®éng XNK - NXB Thèng kª 1998. 7. QuyÕt ®Þnh vÒ chøc n¨ng quyÒn h¹n cña c«ng ty - TC§SVN 8. Tæ chøc vµ nghiÖp vô kinh doanh th­¬ng m¹i quèc tÕ - §HNT