Nền kinh tế Indonesia và ảnh hưởng đến sự thâm nhập của công ty xuất nhập khẩu và xây dựng - IMEXTRACO

, n¨m 2000 c«ng ty ®· xuÊt sang thÞ tr­êng Indonesia 12.000 tÊn, vµ t¨ng lªn 21.500 tÊn vµo n¨m 2001, 52.250 tÊn n¨m 2002, tÝnh ®Õn th¸ng 10 n¨m 2003 c«ng ty ®· xuÊt sang thÞ tr­êng Indonesia ®­îc 55.000 tÊn. Tuy nhiªn theo c¸c c¸n bé nghiªn cøu thÞ tr­êng cña c«ng ty th× khèi l­îng g¹o xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng nµy sÏ gi¶m trong nh÷ng th¸ng cßn l¹i cña n¨m 2003 v× do chÝnh phñ Indonesia ®· vµ ®ang cã nhiÒu biÖn ph¸p hç trî n«ng d©n trong n­íc nh­: h¹n ng¹ch, trî gi¸…Cã thÓ nhËn thÊy ®©y lµ mét kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ ®èi víi c«ng ty, nã t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng ty t¨ng c­êng thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu g¹o sang thÞ tr­êng ®Çy triÓn väng nµy. Lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc nh­ng cã tuæi ®êi cßn trÎ nªn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu cña c«ng ty cßn gÆp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n. Song bªn c¹nh ®ã c«ng ty còng cã mét sè thuËn lîi nhÊt ®Þnh, vµ ®ã còng lµ nh÷ng ®iÓm m¹nh mµ trong t­¬ng lai c«ng ty cÇn ph¶i khai th¸c thªm trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu g¹o cña m×nh. Nh÷ng thuËn lîi cña c«ng ty khi th©m nhËp thÞ tr­êng Indonesia gåm cã: - Kh©u thu mua nguån hµng cña c«ng ty cã rÊt nhiÒu thuËn lîi do thÞ tr­êng ®Çu vµo phong phó vµ ®a d¹ng, ®éi ngò c¸n bé nhiÖt t×nh, n¨ng ®éng trong c¸c c«ng t¸c t×m nguån hµng vµ t×m nguån tiªu thô. §iÒu nµy ®¶m b¶o tèt cho c«ng t¸c chuÈn bÞ nguån hµng vµ lu«n giao hµng ®óng tiÕn ®é, gi÷ uy tÝn cña c«ng ty víi b¹n hµng. - C«ng ty tËn dông ®­îc sù quan t©m, gióp ®ì cña ChÝnh phñ, Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, Bé Th­¬ng m¹i,… Còng nh­ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu kh¸c, viÖc hç trî tõ phÝa chÝnh phñ lu«n lµ nh÷ng ®IÒu kiÖn ®Æc biÖt quan träng ®Ó c«ng ty t¨ng c­êng kh¶ n¨ng kinh doanh trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ. - Indonesia lµ mét thÞ tr­êng kh¸ æn ®Þnh. L­îng g¹o tiªu thô cña c«ng ty t¹i thÞ tr­êng nµy t¨ng ®Òu hµng n¨m. C«ng ty lu«n cã mèi quan hÖ tèt c¸c c«ng ty b¹n cña Indonesia. Nh÷ng khã kh¨n khi c«ng ty th©m nhËp thÞ tr­êng Indonesia gåm cã: - T¹i thÞ tr­êng g¹o thÕ giíi nãi chung vµ thÞ tr­êng g¹o Indonesia nãi riªng, s¶n phÈm g¹o xuÊt khÈu cña c«ng ty cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n do cßn kÐm søc c¹nh tranh so víi s¶n phÈm g¹o cña mét sè c«ng ty xuÊt khÈu g¹o Th¸i Lan. Kh«ng chØ ph¶i c¹nh tranh víi c¸c c«ng ty trong n­íc mµ c«ng ty cßn ph¶i c¹nh tranh víi rÊt nhiÒu c«ng ty n­íc ngoµi trªn thÞ tr­êng Indonesia . §iÒu nµy b¾t buéc c«ng ty ph¶i cã nh÷ng sù ®Çu t­ thÝch hîp. Ngoµi ra kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña g¹o ViÖt Nam cßn yÕu. §Æc biÖt lµ trong sù c¹nh tranh víi g¹o cña Th¸i Lan. Hä cã rÊt nhiÒu lo¹i g¹o cã phÈm chÊt h¬n h¼n g¹o cña ViÖt Nam mµ gi¸ thµnh l¹i rÎ h¬n. - Ho¹t ®éng xuÊt g¹o cña c«ng ty t¹i thÞ tr­êng Indonesia cßn mang tÝnh tõng chuyÕn, tõng ®ît. C«ng ty ch­a tæ chøc ®­îc m¹ng l­íi th«ng tin tèt ®Ó cã thÓ thu thËp ®­îc nh÷ng th«ng tin ch©n thùc, ®Çy ®ñ do ®ã ®Én ®Õn viÖc ph¸n ®o¸n diÔn biÕn cña thÞ tr­êng gi¸ c¶ ch­a chÝnh x¸c, cßn nhiÒu h¹n chÕ. - Tr×nh ®é, kinh nghiÖm cña c¸n bé kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cßn chªnh lÖch so víi ®èi t¸c n­íc ngoµi. §éi ngò c¸n bé C«ng ty IMEXTRACO mÆc dï ®· ®­îc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i mét c¸ch c¬ b¶n, khoa häc nh­ng do kinh nghiÖm thùc tÕ cßn thiÕu vµ ph­¬ng tiÖn lµm viÖc kh«ng ®Çy ®ñ ®· c¶n trë hä trong viÖc giao dÞch, kÝ kÕt hîp ®ång víi c¸c ®èi t¸c Indonesia . - Lµ mét c«ng ty míi ®­îc thµnh lËp nªn kh¶ n¨ng vÒ vèn cña c«ng ty cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ, ®iÒu nµy ®· ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu g¹o cña c«ng ty. Ngoµi nh÷ng khã kh¨n mµ c«ng ty gÆp ph¶i kÓ trªn cßn cã rÊt nhiÒu yÕu tè cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu g¹o cña c«ng ty. Nh÷ng yÕu tè ®ã bao gåm: - YÕu tè c¹nh tranh: Sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng g¹o thÕ giíi nãi chung vµ thÞ tr­êng g¹o Indonesia nãi riªng ®ang diÔn ra gay g¾t, buéc c«ng ty ph¶i cã mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho s¶n phÈm cña m×nh nh­: N©ng cao chÊt l­îng, gi¶m gi¸ thµnh… vµ dÉn tíi ph¶i ®Çu t­ t­¬ng ®èi lín tíi c¸c kh©u nh­: b¶o qu¶n, chÕ biÕn… trong khi t×nh h×nh nguån vèn cña c«ng ty kh¸ h¹n hÑp. - YÕu tè quèc tÕ: Do b¹n hµng cña c«ng ty lµ c¸c c«ng ty thuéc nhiÒu n­íc kh¸c nhau trªn thÕ giíi nªn viªc quan hÖ lµm ¨n cña c«ng ty víi hä gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. T¹i Indonesia, ®¹i ®a sè ng­êi d©n theo ®¹o håi, hä lµ nh÷ng ng­ßi rÊt sïng ®¹o, v× thÕ yªu cÇu c«ng ty ph¶i n¾m v÷ng ®­îc t©m lý cña ®èi t¸c, nÕu kh«ng sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong kh©u ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång. - YÕu tè thêi tiÕt: Do ®Æc ®iÓm mÆt hµng kinh doanh cña c«ng ty lµ c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp nªn phô thuéc rÊt lín ®Õn yÕu tè thêi tiÕt. §iÒu nµy thÓ hiÖn râ ë c¸c vïng miÒn trung, n¬i th­êng xuyªn chÞu h¹n h¸n, lò lôt… vµ nhiÒu khi dÉn ®Õn viÖc thu mua cña c«ng ty gÆp nhiÒu h¹n chÕ. YÕu tè thêi tiÕt t¹i Indonesia còng gãp phÇn ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu g¹o cña c«ng ty sang thÞ tr­êng Indonesia. - Tû lÖ l¹m ph¸t Indonesia l¹i lµ mét n­íc cã tû lÖ l¹m ph¸t kh¸ cao vµ kh«ng æn ®Þnh. Theo th«ng b¸o cu¶ c¸c c¬ quan kinh tÕ Indonesia th× n¨m ngoái, tỷ lệ lạm phát của Indonesia là 12,55% và mục tiêu trong nǎm nay sẽ giảm xuống còn 9%, ®iÒu nµy cã kh¶ n¨ng g©y ra sù rñi do cho c¸c c«ng ty xuÊt khÈu g¹o vµo thÞ tr­êng Indonesia ( Trong ®ã cã IMEXTRACO) - Tû gi¸ cña ®ång ngo¹i tÖ: Sù thay ®æi cña tû gi¸ ®ång ngo¹i tÖ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty. §iÒu nµy ®ßi hái c«ng ty ph¶i th­êng xuyªn theo dâi ®Ó cã biÖn ph¸p kÞp thêi b¶o toµn vèn, võa b¶o ®¶m nhu cÇu ngo¹i tÖ phôc vô kinh doanh. *Trong thêi gian h¬n ba n¨m chÝnh thøc th©m nhËp vµ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu g¹o sang Indonesia, ngoµi viÖc ph¶i kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n vµ ph¸t huy nh÷ng thuËn lîi, c«ng ty còng lu«n ph¶i chó träng tíi nh÷ng thay ®æi trong m«i tr­êng kinh tÕ cña Indonesia ®Ò tõ ®ã cã nh÷ng s¸ch l­îc ®óng ®¾n trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu g¹o cña m×nh. §©y còng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè gãp phÇn dÉn ®Õn nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ cña c«ng ty. Nh÷ng thay ®æi trong m«i tr­êng kinh tÕ ë Indonesia bao gåm: - Sù thay ®æi ph­¬ng thøc mua b¸n cña c¸c b¹n hµng: Tr­íc kia, c¸c n­íc nhËp khÈu g¹o mua g¹o cña ViÖt Nam nãi chung vµ cña c«ng ty nãi riªng theo ph­¬ng thøc ®µm ph¸n th­¬ng m¹i cÊp chÝnh phñ gi÷a hai n­íc( G_to_G), sau ®ã phÝa b¹n giao cho tËp ®oµn kinh tÕ hay tæ chøc an ninh l­¬ng thùc. Cßn phÝa ta th× giao cho c¸c c«ng ty xuÊt khÈu l­¬ng thùc. Nh­ng hiÖn nay th× chÝnh phñ Indonesia ®¬n ph­¬ng thay ®æi ph­¬ng thøc mua b¸n vµ më cöa cho c¸c doanh nghiÖp nhá thùc hiÖn giao dÞch. Hä thay ®æi ph­¬ng thøc mua b¸n lµ v× lîi Ých kinh tÕ tËp thÓ, lîi Ých kinh tÕ c¸ nh©n…C«ng ty IMEXTRACO ®· ph¸t hiÖn sù chuyÓn ®æi ph­¬ng thøc mua b¸n cña b¹n nªn m¹nh d¹n ký kÕt c¸c hîp ®ång nhá, lÎ, t¨ng vßng quay vèn. Víi ph­¬ng thøc mua b¸n thay ®æi ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i nh¹y bÐn, chñ ®éng vµ tÝch cùc h¬n trong viÖc ®µm ph¸n víi b¹n. Tuy nhiªn viÖc bu«n b¸n chuyÕn dï nhá, lÎ nh­ng quay ®­îc nhanh nhiÒu vßng, s½n sµng t­ thÕ cho viÖc ®Êu thÇu, b¸n tr¶ chËm... tïy theo t×nh huèng ®ßi hái. - ThuÕ quan vµ h¹n ng¹ch HiÖn t¹i Indonesia cã rÊt nhiÒu chÝnh s¸ch nh»m b¶o hé n«ng d©n, ®iÒu nµy ®· ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu g¹o cña nh÷ng c«ng ty n­íc ngoµi vµo Indonesia, trong ®ã cã IMEXTRACO. C¸c biÖn ph¸p mµ Indonesia th­êng ¸p dông gåm cã thuÕ quan vµ h¹n ng¹ch. Ch­¬ng2: Ph©n tÝch t×nh huèng. I. S¬ l­îc vÒ nÒn kinh tÕ Indonesia: Indonesia lµ mét n­íc ë phÝa nam biÓn §«ng vïng §«ng Nam Ch©u ¸, lµ n­íc s¶n xuÊt dÇu löa vµ lµ thµnh viªn cña OPEC, víi diÖn tÝch kho¶ng 1.912.988 km2 vµ d©n sè lµ 224.784.210 ng­êi( n¨m 2001). Indonesia lµ mét n­íc cã nÒn kinh tÕ kh¸ ph¸t triÓn trong khu vùc,vµ ®­îc thÕ giíi biÕt ®Õn víi nh÷ng danh lam th¾ng c¶nh næi tiÕng. Thñ ®« cña Indonesia lµ Jakata, ngoµi ra Indonesia cßn cã mét sè thµnh phè chÝnh kh¸c nh­: Su-ra-bay-da, me-dan, B¨ng-dung. C¬ cÊu d©n téc cña Indonesia bao gåm ng­êi Gia-va lµ chñ yÕu, chiÕm 45%, ng­êi Sun-®an chiÕm 14%, ng­êi Man-®u-r¬ chiÕm 7,5%, Ma-lai chiÕm 7,5%, c¸c d©n téc kh¸c chiÕm 26%. VÒ vÊn ®Ò t«n gi¸o vµ tÝn ng­ìng trong x· héi Indonesia th× ®¹o håi lµ ®¹o thÞnh hµnh nhÊt, sè ng­êi theo ®¹o håi Sun-ni chiÕm 87% tæng d©n sè, c¸c gi¸o ph¸i kh¸c cña thiªn chóa chiÕm 7%, ®¹o Thiªn chóa gi¸o La M· chiÕm 3%, ®¹o hin-®u chiÕm 2%. V× lµ n­íc cã sè l­îng d©n sè theo ®¹o håi rÊt ®«ng nªn x· héi cña Indonesia cã sù ¶nh h­ëng kh¸ s©u s¾c vµ cã quan hÖ kh¸ mËt thiÕt víi mét sè n­íc ®¹o håi trªn thÕ giíi. Indonesia thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao víi ViÖt Nam ngµy 10 th¸ng 8 n¨m 1964 vµ tham gia rÊt nhiÒu tæ chøc trªn thÕ giíi nh­: APEC, ASEAN,AsDB, ESCAP, FAO, G- 77, IAEA, IBRD, UNESCO, UNIDO, WTO,… So s¸nh víi c¸c n­íc trong khu vùc th× Indonesia lµ mét n­íc cã nÒn kinh tÕ kh¸ ph¸t triÓn víi chØ sè GDP Lµ 153.255 triÖu USD, GDP theo ®Çu ng­êi lµ 681,79 USD. Trong mét tho¶ thuËn víi quü tiÒn tÖ quèc tÕ IMF n¨m 2001, chÝnh phñ Indonesia d­íi sù l·nh ®¹o cña t©n tæng thèng, bµ Megawati Sukarnoputri ®· cam kÕt: §¶m b¶o nÒn kinh tÕ Indonesia ph¸t triÓn æn ®Þnh víi c¸c chØ tiªu sau: Tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ 3%_3,5%. L¹m ph¸t 9%_11%, dù tr÷ ngo¹i tÖ: 28,2 tû USD. ChÝnh phñ ®Ó Ng©n hµng Trung ­¬ng ho¹t ®éng m¹nh vµ ®éc lËp, söa ®æi quy chÕ Ng©n hµng Trung ­¬ng. Söa ®æi luËt ph¸ s¶n, t­ nh©n ho¸ mét sè c«ng ty quèc doanh ®Ó t¹o thªm tiÒn mÆt cho ng©n s¸ch. Gi÷ th©m hôt cho nhµ n­íc ë møc 3,7%… Vµo thêi ®iÓm nµy, tæng nî cña chÝnh phñ Indonesia lµ 132 tû USD, t­¬ng ®­¬ng víi GDP mét n¨m. Trong ®ã 72 tû USD lµ nî n­íc ngoµi, 60 tû USD lµ nî trong n­íc. §©y lµ mét thµnh c«ng lín cña chÝnh phñ Indonesia bëi ®æi l¹i cam kÕt ®ã, chÝnh phñ Indonesia sÏ nhËn ®­îc mét kho¶n viÖn trî 5 tû USD tõ phÝa IMF. Víi ®Þa h×nh bao gåm nhiÒu hßn ®¶o nhá nªn Indonesia cã nÒn n«ng nghiÖp nghÌo nµn, ngoµi ra víi sè d©n kh¸ ®«ng, nªn Indonesia th­êng xuyªn ph¶i nhËp khÈu l­¬ng thùc. C¸c n­íc xuÊt khÈu g¹o sang Indonesia chñ yÕu lµ Th¸i Lan (30%), ViÖt Nam(27%), Ên ®é(16,5%), Myanmar(10%)… Indonesia thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao víi ViÖt Nam ngµy: 10/8/1964. Ngµy 23-03-1995 ChÝnh phñ n­íc céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam vµ chÝnh phñ n­íc céng hoµ Indonesia ®· tham gia ký kÕt hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i víi lßng mong muèn ph¸t triÓn, t¨ng c­êng quan hÖ kinh tÕ, th­¬ng m¹i gi÷a hai n­íc trªn c¬ së b×nh ®¼ng vµ cïng cã lîi. C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh cña Indonesia sang ViÖt Nam bao gåm: Ph©n bãn, s¶n phÈm tõ dÇu, gç, nguyªn liÖu c«ng nghiÖp dÖt, m¸y mãc vµ thiÕt bÞ…C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh cña ViÖt Nam sang Indonesia bao gåm: G¹o, dÇu th«, tiªu, rau qu¶… Trong néi bé ASEAN th× Indonesia lµ b¹n hµng lín thø t­ cña ViÖt Nam( sau Singapore, Malaysia vµ Th¸i Lan). II. Ph©n tÝch c¸c lý do dÉn ®Õn viÖc th©m nhËp thÞ tr­êng Indonesia cña c«ng ty IMEXTRACO: 1. §©y lµ sù ph¸t triÓn tÊt yÕu cña c«ng ty. Tr­íc n¨m 2000, c¸c ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu g¹o cña c«ng ty chñ yÕu lµ th«ng qua c¸c hîp ®ång tr¶ nî cña chÝnh phñ, ®iÒu nµy dÉn tíi ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu g¹o cña c«ng ty kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ cao do ph¶i tr«ng chê vµo c¸c hîp ®ång cña chÝnh phñ ViÖt Nam. B­íc sang n¨m 2000, khi mµ chÝnh phñ c¸c n­íc b¹n quyÕt ®Þnh thay ®æi ph­¬ng thøc mua b¸n b»ng c¸ch giao cho c¸c doanh nghiÖp trùc tiÕp tham gia kinh doanh nhËp khÈu g¹o th× viÖc xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam còng ®­îc chÝnh phñ giao l¹i cho c¸c c«ng ty xuÊt khÈu l­¬ng thùc. §iÒu nµy tÊt yÕu dÉn ®Õn viÖc c¸c c«ng ty ph¶i tù t×m cho m×nh b¹n hµng vµ duy tr× sù ph¸t triÓn trªn c¸c thÞ tr­êng ®ã. §iÒu nµy ®· ®Æt ra cho c¸c c«ng ty xuÊt khÈu g¹o rÊt nhiÒu thö th¸ch vµ thuËn lîi, nÕu c«ng ty t×m ®­îc nguån tiªu thô tèt th× sÏ ®¹t hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu cao vµ ng­îc l¹i. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, c«ng ty IMEXTRACO ®· rÊt chó träng tíi kh©u t×m ®èi t¸c b¹n hµng, vµ do ®ã viÖc c«ng ty th©m nhËp vµo thÞ tr­êng Indonesia lµ mét vÊn ®Ò tÊt yÕu. 2. Indonesia lµ mét n­íc trong cïng khu vùc víi ViÖt Nam. §iÒu nµy lµ mét thuËn lîi víi c«ng ty trong c¸c ho¹t ®éng t×m hiÓu vµ th©m nhËp thÞ tr­êng.ViÖt Nam vµ Indonesia ®Òu lµ thµnh viªn cña ASIAN vµ gi÷a hai n­íc cã mèi quan hÖ chÆt chÏ. Do ®ã, trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh víi thÞ tr­êng Indonesia, c«ng ty lu«n lu«n nhËn ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña chÝnh phñ hai n­íc. §©y lµ mét thuËn lîi rÊt lín cña c«ng ty, tËn dông ®­îc ®iÒu kiÖn thuËn lîi nµy c«ng ty cã thÓ t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh tr­íc c¸c c«ng ty xuÊt khÈu g¹o kh¸c trªn thÕ giíi cña Mü, Ên ®é,…MÆc dï hiÖn nay, chÝnh phñ Indonesia ®· khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp trong n­íc tham gia ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu g¹o nh»m ®¶m b¶o tèt kh¶ n¨ng tiªu thô g¹o trong n­íc, tuy nhiªn khèi l­îng g¹o nhËp khÈu vµo Indonesia chñ yÕu vÉn lµ c¸c ho¹t ®éng ký kÕt cña chÝnh phñ Indonesia víi mét sè n­íc nh­: ViÖt Nam, Th¸i Lan… th«ng qua c¬ quan l­¬ng thùc Bulog, nÕu c«ng ty n¾m b¾t ®­îc ®iÒu kiÖn nµy sÏ ph¸t huy ®­îc tèi ®a kh¶ n¨ng kinh doanh xuÊt khÈu g¹o trªn thÞ tr­êng Indonesia. 3. Indonesia lµ mét thÞ tr­êng tiªu thô lín, lµ mét n­íc lu«n dÉn ®Çu thÕ giíi trong ho¹t ®éng nhËp khÈu g¹o. Do cã d©n sè ®«ng, ®Þa h×nh phøc t¹p bao gåm nhiÒu hßn ®¶o nªn nÒn n«ng nghiÖp cña Indonesia gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. S¶n l­îng g¹o hµng n¨m kh«ng ®ñ ®¶m b¶o møc tiªu thô tèi thiÓu cña ng­êi d©n. ChÝnh v× thÕ Indonesia th­êng xuyªn ph¶i nhËp khÈu g¹o. Khèi l­îng g¹o mµ Indonesia nhËp hµng n¨m lªn tíi trªn 2 triÖu tÊn, ®©y lµ mét høa hÑn lín ®èi víi c¸c c«ng ty xuÊt khÈu g¹o. N¨m 2001 Indonesia ®· nhËp kho¶ng 1,5 triÖu tÊn g¹o, n¨m 2002 con sè nµy lªn tíi h¬n 2 triÖu tÊn vµ tÝnh ®Õn th¸ng 10 n¨m 2003 Indonesia ®· nhËp 2,5 triÖu tÊn. Hµng n¨m, Indonesia s¶n xuÊt kho¶ng 50 triÖu tÊn lóa, trong khi ®ã søc tiªu thô trong n­íc r¬i vµ kho¶ng 52 triÖu. Ho¹t ®éng nhËp khÈu g¹o cña Indonesia lµ mét ho¹t ®éng th­êng xuyªn vµ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc bëi v× g¹o lµ l­¬ng thùc chñ yÕu cña trªn 200 triÖu ng­êi d©n Indonesia. Sau khi nhËn râ ®­îc tiÒm n¨ng to lín cña thÞ tr­êng Indonesia , c«ng ty IMEXTRACO ®· quyÕt ®Þnh kinh doanh trªn thÞ tr­êng nµy. §©y lµ mét ®¶m b¶o rÊt lín ®èi víi c«ng ty vÒ ®Çu ra, vµ ®¶m b¶o sù tån t¹i cña c«ng ty trong thÞ tr­êng g¹o Indonesia. Khi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng Indonesia c«ng ty dÔ cã c¬ héi ph¸t triÓn do søc tiªu thô cña thÞ tr­êng lín, th«ng qua ®ã c«ng ty thu ®­îc mét nguån lîi nhuËn cao, ®Èy m¹nh sù t¨ng tr­ëng kim ng¹ch xuÊt khÈu. 4. Indonesia lµ mét n­íc cã nÒn kinh tÕ kh¸ ph¸t triÓn. So s¸nh víi c¸c n­íc trong khu vùc th× Indonesia lµ mét n­íc cã chØ sè GDP kh¸ cao lµ 153.255 triÖu USD, GDP theo ®Çu ng­êi lµ 681,79 USD. §©y lµ mét thuËn lîi víi c«ng ty, bëi v× khi tham gia ho¹t ®éng kinh doanh trong mét m«i tr­êng cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn c«ng ty dÔ cã kh¨ n¨ng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. C¸c c«ng ty cña n­íc b¹n cã nguån tµi chÝnh lín, do ®ã Ýt cã tr­êng hîp c«ng ty bÞ chiÕm dông vèn. §©y lµ mét ®iÒu rÊt quan träng ®èi víi c«ng ty khi mµ b­íc ®Çu tham gia ho¹t ®éng kinh doanh trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ. III. C¸c thay ®æi diÔn ra trong m«i tr­êng kinh tÕ cña Indonesia vµ ¶nh h­ëng cña nã tíi viÖc xuÊt khÈu g¹o cña c«ng ty IMEXTRACO. 1. Sù thay ®æi ph­¬ng thøc mua b¸n : Sù thay ®æi ph­¬ng thøc mua b¸n cña c¸c b¹n hµng: Tr­íc kia, c¸c n­íc nhËp khÈu g¹o mua g¹o cña ViÖt Nam nãi chung vµ cña c«ng ty nãi riªng theo ph­¬ng thøc ®µm ph¸n th­¬ng m¹i cÊp chÝnh phñ gi÷a hai n­íc( G_to_G), sau ®ã phÝa b¹n giao cho tËp ®oµn kinh tÕ hay tæ chøc an ninh l­¬ng thùc. Cßn phÝa ta th× giao cho c¸c c«ng ty xuÊt khÈu l­¬ng thùc. Nh­ng hiÖn nay th× chÝnh phñ Indonesia ®¬n ph­¬ng thay ®æi ph­¬ng thøc mua b¸n vµ më cöa cho c¸c doanh nghiÖp nhá thùc hiÖn giao dÞch. Hä thay ®æi ph­¬ng thøc mua b¸n lµ v× lîi Ých kinh tÕ tËp thÓ, lîi Ých kinh tÕ c¸ nh©n…ViÖc mua b¸n cÊp chÝnh phñ gióp c«ng ty cã thÓ ký nh÷ng hîp ®ång víi sè l­îng lín, gi¸ tèt. Do biÕt tr­íc "®Çu ra" nªn dÔ tÝnh to¸n "®Çu vµo" Ýt gÆp rñi ro nÕu hîp ®ång thùc hiÖn nghiªm tóc. Nh­ng h¹n chÕ lµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn lu«n tr«ng chê vµo chØ tiªu ph©n chia cña tæng c«ng ty ®Ó tham gia xuÊt ñy th¸c. Do ®éc quyÒn nªn cã ®iÒu kiÖn ph¸t sinh c¸c hiÖn t­îng tiªu cùc, tÖ cöa quyÒn nh­ lo lãt, xin cho, ­u ¸i riªng... Tõ ®ã dÉn ®Õn h¹n chÕ c¬ b¶n lµ tÝnh n¨ng ®éng trong kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ®Çu mèi do sù û l¹i Víi ph­¬ng thøc mua b¸n thay ®æi ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i nh¹y bÐn, chñ ®éng vµ tÝch cùc h¬n trong viÖc ®µm ph¸n víi b¹n. H¬n n÷a, viÖc bu«n b¸n chuyÕn dï nhá, lÎ nh­ng quay ®­îc nhanh nhiÒu vßng, s½n sµng t­ thÕ cho viÖc ®Êu thÇu, b¸n tr¶ chËm... tïy theo t×nh huèng ®ßi hái. Tuy vËy, vai trß cña c¸c bé ngµnh, ®Þa ph­¬ng trong viÖc h­íng dÉn, ®iÒu hµnh c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu cã trËt tù trong t×nh h×nh míi lµ ®iÒu cÇn thiÕt trong viÖc thÝch øng víi sù thay ®æi ph­¬ng thøc mua b¸n trªn thÞ tr­êng xuÊt khÈu g¹o khu vùc C«ng ty IMEXTRACO ®· ph¸t hiÖn sù chuyÓn ®æi ph­¬ng thøc mua b¸n cña b¹n nªn m¹nh d¹n ký kÕt c¸c hîp ®ång nhá, lÎ, t¨ng vßng quay vèn. . Víi ph­¬ng thøc mua b¸n thay ®æi ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i nh¹y bÐn, chñ ®éng vµ tÝch cùc h¬n trong viÖc ®µm ph¸n víi b¹n. H¬n n÷a, viÖc bu«n b¸n chuyÕn dï nhá, lÎ nh­ng quay ®­îc nhanh nhiÒu vßng, s½n sµng t­ thÕ cho viÖc ®Êu thÇu, b¸n tr¶ chËm... tïy theo t×nh huèng ®ßi hái. 2. Sù thay ®æi thuÕ quan vµ h¹n ng¹ch : Sù thay ®æi trong c¸c chÝnh s¸ch vÒ thuÕ, h¹n ng¹ch cña Indonesia .HiÖn t¹i Indonesia cã rÊt nhiÒu chÝnh s¸ch nh»m b¶o hé n«ng d©n, ®iÒu nµy ®· ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu g¹o cña nh÷ng c«ng ty n­íc ngoµi vµo Indonesia , trong ®ã cã IMEXTRACO. C¸c biÖn ph¸p mµ Indonesia th­êng ¸p dông gåm cã thuÕ quan vµ h¹n ng¹ch. Bộ trưởng Nông nghiệp Bungaran Saragih cho biết, Indonesia sẽ nâng thuế nhập khẩu gạo lên gần 19% từ năm 2004 nhằm bảo vệ nông dân trong nước. Th¸ng 6/2003, cơ quan Hậu cần Nhà nước Indonesia (Bulog) vừa đề xuất Chính phủ nước này thiết lập hạn ngạch nhập khẩu gạo, mặt hàng nhập khẩu chủ yếu của nước này, từ năm 2004 nhằm bảo hộ nông dân trong nước. Đề xuất này đưa ra hai phương án, một là hạn ngạch hạn chế thông thường, hai là hạn ngạch thuế quan liên đới. Bulog cho biết có thể phương án thứ 2 sẽ được lựa chọn để quản lý tình hình nhập khẩu hàng hóa và giá cả, và sẽ có tác dụng bảo vệ nông dân nước này tốt hơn phương án thứ nhất, thông qua biện pháp hạn ngạch thuế quan, Chính phủ có thể đánh mức thuế cao hơn đối với lượng hàng hóa nhập khẩu vượt hạn ngạch. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Indonesia Bungaran Saragih cho biết mức thuế nhập khẩu gạo có thể sẽ tǎng từ 430 rupiah/kg lên 510 rupiah/kg (0,06 UScent/lb). Một số nhà lập pháp nước này từ lâu đã đề nghị Chính phủ thực hiện các giải pháp trên để bảo hộ nông dân trong nước. Tuy nhiên, các nhà kinh tế cho rằng, việc tǎng giá lúa gạo có thể khiến tỷ lệ lạm phát đã cao sẽ còn cao hơn, bởi giá gạo có ảnh hưởng rất lớn tới chỉ số giá tiêu dùng. Trong 2 nǎm qua, Indonesia đã không một lần tǎng giá lúa gạo. Tuy nhiên, theo một nghị định của chính phủ dự kiến ban hành vào tháng 10 tới, Cơ quan hậu cần quốc gia Indonesia Bulog sẽ tǎng giá thu mua lúa từ nông dân lên 1650 rupiah (0,186 USD)/kg từ mức 1519 rupiah/kg hiện nay. Mức giá mới sẽ có hiệulực vào nǎm tới. Indonesia nằm trong số những nước nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới và cũng là một trong những nước có tỷ lệ lạm phát lớn nhất châu A'. Nǎm ngoái, tỷ lệ lạm phát của Indonesia là 12,55% và mục tiêu trong nǎm nay sẽ giảm xuống còn 9%. Theo các quan chức lnđônêxia, năm 2003, sản lượng thóc của nước này sẽ tăng 2,7% (1,4 triệu tấn) so với năm trước, đạt 53 triệu tấn (khoảng 33,5 triệu tấn gạo). Nguyên nhân là do diện tích trồng lúa của lnđônêxia năm 2003 dự đoán sẽ tăng 1,4% (16.000 ha) so với năm trước lên 11,8 triệu ha và năng suất lúa dự đoán sẽ tăng 1,6% (0,07 tấn/ha), đạt 4,5 tấn/ha. Nhu cầu tiêu thụ gạo của lnđônêxia năm 2003 dự đoán vẫn giữ ở mức năm trước là 36,1 triệu tấn, cao hơn sản lượng là 2,6 triệu tấn. Tuy nhiên, do tồn kho gạo thấp nên năm 2003 lnđônêxia sẽ tiếp tục nhập khẩu gạo ở mức cao của năm trước là 3 triệu tấn. Nhưng để bảo vệ người sản xuất trong nước, Bộ Nông nghiệp lnđônêxia đã đề nghị Chính phủ tăng thuế nhập khẩu gạo, bắt đầu từ 1/1/2003, thuế nhập khẩu sẽ tăng từ 430 Rupiah/kg mức hiện nay lên 510 Rupiah/kg. Đồng thời lnđônêxia cũng tăng giá thóc thu mua của nông dân từ 519 Rupiah/kg lên 725 Rupiah/kg. Mức giá mới này bao gồm cả 25 Rupiah/kg hỗ trợ chi phí vận chuyển cho nông dân để giao gạo lên cơ quan Hậu cần Quốc gia (Bulog). Năm 2003 Bulog sẽ áp dụng mức giá sàn này để mua 2,2 triệu tấn gạo của nông dân và bán lại cho các hộ gia đình có thu nhập thấp với giá 1.000 Rupiah/kg. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, c¸c c«ng ty xuÊt khÈu g¹o sang Indonesia gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n( trong ®ã cã IMEXTRACO). ®iÒu nµy cµng lµm cho sù c¹nh tranh diÔn ra gay g¾t. Tr­íc m¾t c«ng ty ®ang ®Çu t­ m¹nh vµo c¸c kh©u b¶o qu¶n, chÕ biÕn g¹o vµ ®Æc biÖt lµ kh©u thu mua. HiÖn t¹i, trong kh©u thu mua c«ng ty ph¶i lùa chän rÊt kü ®Çu vµo nh»m t¨ng sù c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ trong vµ ngoµi n­íc. IV. C¸c thuËn lîi , khã kh¨n vµ c¸c yÕu tè chi phèi trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu g¹o sang Indonesia cña c«ng ty : 1. ThuËn lîi: - Kh©u thu mua nguån hµng cña c«ng ty cã rÊt nhiÒu thuËn lîi do thÞ tr­êng ®Çu vµo phong phó vµ ®a d¹ng, ®éi ngò c¸n bé nhiÖt t×nh, n¨ng ®éng trong c¸c c«ng t¸c t×m nguån hµng vµ t×m nguån tiªu thô. §iÒu nµy ®¶m b¶o tèt cho c«ng t¸c chuÈn bÞ nguån hµng vµ lu«n giao hµng ®óng tiÕn ®é, gi÷ uy tÝn cña c«ng ty víi b¹n hµng. Cã ®­îc ®iÒu nµy lµ do xuÊt ph¸t ®Ióm cña nÒn kinh tÕ n­íc ta lµ mét nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp, trªn 70% d©n sè cña c¶ n­íc sèng b»ng nghÒ n«ng, do ®ã vÒ ®Çu vµo c«ng ty hoµn toµn yªn t©m. - C«ng ty tËn dông ®­îc sù quan t©m, gióp ®ì cña ChÝnh phñ, Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, Bé Th­¬ng m¹i,… Để tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp, khuyến khích xuất khẩu, Chính phủ đã quyết định để các doanh nghiệp mua tạm trữ 1 triệu tấn gạo hưởng lãi suất vay vốn 0% trong 6 tháng,thưởng 180 đ/USD từ xuất khẩu gạo, khoanh giãn nợ cũ, tiếp tục vay mới; đàm phán với các nước bạn được nhiều hợp đồng cấp Chính phủ với số lượng lớn, giá tốt từng thời điểm. Còng nh­ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu kh¸c, viÖc hç trî tõ phÝa chÝnh phñ lu«n lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt quan träng ®Ó c«ng ty t¨ng c­êng kh¶ n¨ng kinh doanh trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ. Trong thêi gian qua ngoµi viÖc ®¶m b¶o æn ®Þnh t¨ng tr­ëng kinh tÕ, æn ®Þnh chÝnh trÞ, æn ®Þnh l¹m ph¸t, … ChÝnh phñ còng ®· cã rÊt nhiÒu biÖn ph¸p cô thÓ nh»m gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o nãi chung vµ IMEXTRACO nãi riªng nh­: TiÕn hµnh ký kÕt xuÊt khÈu g¹o víi n­íc b¹n th«ng qua nhiÒu ph­¬ng thøc, hç trî cho doanh nghiÖp trong c¸c kh©u thu mua, t¹o nguån vèn… - Indonesia lµ mét thÞ tr­êng kh¸ æn ®Þnh. L­îng g¹o tiªu thô cña c«ng ty t¹i thÞ tr­êng nµy t¨ng ®Òu hµng n¨m. C«ng ty lu«n cã mèi quan hÖ tèt c¸c c«ng ty b¹n cña Indonesia. §IÒu nay ®­îc thÓ hiÖn ë khèi l­îng g¹o xuÊt khÈu cña c«ng ty sang Indonesia qua nh÷ng n¨m võa qua: N¨m 2000 c«ng ty chÝnh thøc ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu g¹o víi c«ng ty Amada c«ng ty Green Would vµ mét sè c«ng ty kh¸c. Ngay trong n¨m ®Çu tiªn 2000 c«ng ty ®· xuÊt sang thÞ tr­êng Indonesia 12.000 tÊn, vµ t¨ng lªn 21.500 tÊn vµo n¨m 2001, 52.250 tÊn n¨m 2002, tÝnh ®Õn th¸ng 10 n¨m 2003 c«ng ty ®· xuÊt sang thÞ tr­êng Indonesia ®­îc 55.000 tÊn. 2. Khã kh¨n: - T¹i thÞ tr­êng g¹o thÕ giíi nãi chung vµ thÞ tr­êng g¹o Indonesia nãi riªng, s¶n phÈm g¹o xuÊt khÈu cña c«ng ty cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n do cßn kÐm søc c¹nh tranh so víi s¶n phÈm g¹o cña mét sè c«ng ty xuÊt khÈu g¹o Th¸i Lan. C¸c n­íc c¹nh tranh chÝnh trong thÞ tr­êng g¹o thÕ giíi bao gåm Th¸i Lan, Ên ®é, ViÖt Nam, Mü, …HiÖn nay c«ng ty ®ang ®øng tr­íc rÊt nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng g¹o ë Indonesia, næi bËt nhÊt lµ c¸c c«ng ty cña Th¸i Lan vµ Ên ®é. HiÖn t¹i c¸c c«ng ty cña Th¸i Lan cã rÊt nhiÒu ­u thÕ trong viÖc c¹nh tranh mÆt hµng g¹o, ®ã lµ hä cã ®­îc sù quan t©m rÊt lín cña c¸c cÊp ChÝnh phñ, gao Th¸i Lan cã chÊt l­îng rÊt cao mµ gi¸ thµnh l¹i rÎ. H¬n n÷a Th¸i Lan lµ n­íc xuÊt khÈu g¹o l©u ®êi vµ 23 n¨m liÒn ®øng ®Çu thÕ giíi, do ®ã hä lµ mét nhµ cung cÊp uy tÝn vµ cã rÊt nhiÒu kinh nghiÖm trong xuÊt khÈu g¹o. Chính phủ Thái Lan đã có Chương trình can thiệp giá gạo cùng nhiều chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp. Cụ thể: nước này đã hoàn thành việc đàm phán xuất sang Indonesia 500.000 tấn gạo 15% tấm giao trong năm 2002-2003 với giá 198 USD/tấn. Trong đó, có 200.000 tấn xuất theo phương thức mậu dịch đối lưu (đổi lấy toa tàu hỏa chở hàng, amoniac...) và 300.000 tấn xuất theo phương thức cấp tín dụng 2 năm. Ngoài ra, Chính phủ nước này còn có chương trình hỗ trợ cho vụ mùa thứ hai kéo dài ®ến cuối tháng 9/2002 ®ể mua thêm 400.000 tấn thóc từ 28 tỉnh trồng lúa. Tính ®ến thời ®iểm này, Thái Lan ®ã xuất khẩu được khoảng 3,3 triệu tấn gạo (giảm nhẹ so với cùng kỳ n¨m ngoái). Theo dự kiến, nãm nay quốc gia đứng ®ầu về xuất khẩu gạo này sẽ xuất khoảng trên 7 triệu tấn. Trước sự hỗ trợ của Chính phủ Thái Lan, nhiều người đang tỏ ra lo ngại có thể gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo của Việt Nam, nhất là ở khâu thị trường. Tuy nhiªn trong n¨m 2003 nµy Th¸i Lan ph¶i c¹nh tranh quyÕt liÖt h¬n, do lượng dự trữ gạo dư thừa lớn ở các nước cạnh tranh chủ chốt đang kìm hãm giá gạo. Thị phần gạo Thái trên nhiều thị trường ở Đông Nam á đang có nguy cơ bị thu hẹp vì gạo xuất khẩu giá rẻ hơn của Trung Quốc và Ên Độ. Ngoài ra, dự trữ gạo dư thừa lớn cũng như tiền trợ cấp cho nông dân cao ở Mỹ cũng sẽ cản trở giá gạo tăng lên. Sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng g¹o thÕ giíi nãi chung vµ thÞ tr­êng g¹o Indonesia nãi riªng ®ang diÔn ra gay g¾t, buéc c«ng ty ph¶i cã mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho s¶n phÈm cña m×nh nh­: N©ng cao chÊt l­îng, gi¶m gi¸ thµnh… vµ dÉn tíi ph¶i ®Çu t­ t­êng ®èi lín tíi c¸c kh©u nh­: b¶o qu¶n, chÕ biÕn… trong khi t×nh h×nh nguån vèn cña c«ng ty kh¸ h¹n hÑp. Víi sè vèn ®­îc c«ng ty cÊp ban ®Çu c«ng ty gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ khi mµ c¸c ho¹t ®éng ®ã ®Òu cÇn tíi nguån vèn lín. Trong khi ®ã, c¸c hoat ®éng thu mua cña b¹n hµng th­êng cã xu h­íng theo ph­¬ng thøc tr¶ chËm. - Ho¹t ®éng xuÊt g¹o cña c«ng ty t¹i thÞ tr­êng Indonesia cßn mang tÝnh tõng chuyÕn, tõng ®ît. C«ng ty ch­a tæ chøc ®­îc m¹ng l­íi th«ng tin tèt ®Ó cã thÓ thu thËp ®­îc nh÷ng th«ng tin ch©n thùc, ®Çy ®ñ do ®ã ®Én ®Õn viÖc ph¸n ®o¸n diÔn biÕn cña thÞ tr­êng gi¸ c¶ ch­a chÝnh x¸c, cßn nhiÒu h¹n chÕ. C¸c th«ng tin diÔn biÕn cña cung cÇu g¹o trªn thÞ tr­êng Indonesia ch­a ®­îc c«ng ty n¾m b¾t kÞp thêi ®Ó tõ ®ã ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh hîp lý, ®¹t hiÖu qu¶ cao. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn râ trong viÖc ®Êu thÇu g¹o cña c«ng ty Amada th¸ng 10/2002, ®©y lµ thêi ®iÓm Indonesia gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ l­¬ng thùc do h¹n h¸n vµ Elino. VÊn ®Ò g¹o trë nªn rÊt cÊp b¸ch ®èi víi ng­êi d©n Indonesia. Khi ®ã c«ng ty Amada d­íi sù qu¶n lý cña c¬ quan hËu cÇn Indonesia ( Bulogl) ®· cÇn nhËp gÊp kho¶ng 70.000 tÊn g¹o tõ c¸c c«ng ty xuÊt khÈu g¹o cña Th¸i Lan, ViÖt Nam vµ Ên ®é. Do kh«ng n¾m ®­îc th«ng tin nµy kÞp thêi nªn c«ng ty IMEXTRACO kh«ng thÓ cã hµng giao ngay cho Amada víi sè l­îng lín, v× thÕ nªn hîp ®ång gi÷a IMEXTRACO vµ Amada chØ dõng l¹i ë con sè 11.000 tÊn. §©y còng lµ mét khã kh¨n lín cña c«ng ty khi ho¹t ®éng kinh doanh trong thÞ tr­êng Indonesia. - Tr×nh ®é, kinh nghiÖm cña c¸n bé kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cßn chªnh lÖch so víi ®èi t¸c n­íc ngoµi. §éi ngò c¸n bé C«ng ty IMEXTRACO mÆc dï ®· ®­îc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i mét c¸ch c¬ b¶n, khoa häc nh­ng do kinh nghiÖm thùc tÕ cßn thiÕu vµ ph­¬ng tiÖn lµm viÖc kh«ng ®Çy ®ñ ®· c¶n trë hä trong viÖc giao dÞch, kÝ kÕt hîp ®ång víi c¸c ®èi t¸c Indonesia. Do c«ng ty míi ®i vµo ho¹t ®éng, nªn ®a sè c¸c c¸n bé cña c«ng ty cßn trÎ, kinh nghiÖm trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu kh«ng nhiÒu, ngo¹i trõ mét sè c¸n bé chñ chèt. ChÝnh ®iÒu nµy ®«i khi lµm gi¶m sù tÝn nhiÖm cña ®èi t¸c ®èi víi c«ng ty. Tuy nhiªn ®©y còng lµ mét ®iÒu tÊt yÕu mµ c«ng ty ph¶i chÊp nhËn víi hy väng r»ng trong t­¬ng lai, víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña c«ng ty,®éi ngò c¸n bé cña c«ng ty sÏ tr­ëng thµnh vÒ mäi mÆt. - Kh¶ n¨ng vÒ vèn cña c«ng ty cßn nhiÒu h¹n hÑp. §øng tr­íc mét thÞ tr­êng g¹o ®Çy tiÒm n¨ng nh­ Indonesia, c«ng ty hoµn toµn cã thÓ tËn dông ®­îc nh÷ng ­u thÕ vèn cã ®Ó tõng b­íc x©m nhËp vµ ph¸t triÓn. Tuy nhiªn qua thùc tÕ ë mét sè n¨m võa qua cho thÊy c«ng ty ch­a thÓ ph¸t huy hÕt ®­îc tiÒm n¨ng cña thÞ tr­êng Indonesia. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn ë c¸c hîp ®ång cña c«ng ty víi b¹n hµng cßn mang tÝnh nhá lÎ, ch­a cã nh÷ng hîp ®ång lµm ¨n lín. PhÇn lín c¸c hîp ®ång cña c«ng ty cßn mang tÝnh tõng chuyÕn, tøc lµ khi ®· ký kÕt víi b¹n hµng c«ng ty míi tiÕn hµnh thu mua ®Çu vµo, chø kh«ng cã c¸c ho¹t ®éng thu mua s½n, tÝch tr÷ nguån hµng. ChÝnh v× thÕ nªn c«ng ty gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n khi ®øng tr­íc c¸c hîp ®ång yªu cÇu giao hµng ngay. 3. Mét sè yÕu tè ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu g¹o cña c«ng ty sang thÞ tr­êng Indonesia : - YÕu tè thêi tiÕt: Trong thêi gian qua, do c¸c n­íc trªn thÕ giíi ch­a cã nh÷ng chó träng thÝch ®¸ng ®Õn vÊn ®Ò m«i tr­êng nªn thêi tiÕt vµ khÝ hËu trªn thÕ giíi cã rÊt nhiÒu chuyÓn biÕn tiªu cùc. §iÒu nµy ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn vÊn ®Ò kinh doanh xuÊt khÈu g¹o cña c«ng ty_ mét mÆt hµng cã sù phô thuéc rÊt lín ®Õn yÕu tè thêi tiÕt. §iÒu nµy thÓ hiÖn râ ë c¸c khu vùc miÒn Trung, n¬i th­êng xuyªn chÞu ¶nh h­ëng cña c¸c ®ît h¹n h¸n vµ lò lôt vµ dÉn ®Õn kh©u thu mua ®Çu vµo cña c«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n.Do ®ã c«ng ty cÇn ph¶I n¾m v÷ng ®­îc c¸c sù biÕn ®æi cña khÝ hËu vµ thêi tiªt ®Ó cã kÕ ho¹ch chuÈn bÞ kÞp thêi cho c¸c hîp ®ång víi ®èi t¸c. Ngoµi ra c«ng ty còng ph¶i chó träng tíi yÕu tè thêi tiÕt t¹i c¸c n­íc nhËp khÈu. Khi hä ph¶i chÞu ¶nh h­ëng bÊt th­êng cña c¸c ®ît h¹n h¸n, lò lôt… còng sÏ dÉn tíi sù t¨ng nhu cÇu nhËp khÈu g¹o. - VÊn ®Ò quèc tÕ trong c¸c ®èi t¸c kinh doanh cña c«ng ty: Do b¹n hµng cña c«ng ty lµ c¸c c«ng ty thuéc nhiÒu n­íc kh¸c nhau trªn thÕ giíi nªn viªc quan hÖ lµm ¨n cña c«ng ty víi hä gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. T¹i Indonesia, ®¹i ®a sè ng­êi d©n theo ®¹o håi, hä lµ nh÷ng ng­ßi rÊt sïng ®¹o, v× thÕ yªu cÇu c«ng ty ph¶i n¾m v÷ng ®­îc t©m lý cña ®èi t¸c, nÕu kh«ng sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong kh©u ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång. Qua thùc tÕ khi kinh doanh víi mét sè c«ng ty cña Indonesia cho thÊy hä lµ nh÷ng ng­êi cã tinh thÇn d©n téc rÊt cao, kh«ng chØ trong cuéc sèng hµng ngµy mµ ngay trong c¶ c¸c c«ng viÖc lµm ¨n. §èi víi ng­êi d©n Indonesia th× tinh thÇn d©n téc, tinh thÇn t«n gi¸o lu«n ®­îc ®Æt lªn vÞ trÝ hµng ®Çu. N¾m b¾t ®­îc ®iÒu nµy, ban gi¸m ®èc c«ng ty ngoµi viÖc lu«n khuyÕn khÝch c¸c c¸n bé cña c«ng ty t×m tßi, häc hái kinh nghiÖm kinh doanh cßn lu«n ®Ò cao viÖc t×m hiÓu vµ nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò vÒ t«n gi¸o. §©y lµ mét ®iÒu kh¸ quan träng vµ ®«i khi lµ ®iÓm m¹nh mµ c«ng ty cã ®­îc. Trong c¸c kú tham gia ®Êu thÇu, ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång, viÖc am hiÓu vµ phong tôc tËp qu¸n cña ng­êi d©n Indonesia ®· ®em l¹i cho c«ng ty mét sè hîp ®ång mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh. Theo nhËn xÐt cña ban l·nh ®¹o c«ng ty th× vÊn ®Ò nµy ch­a ®­îc c«ng ty tËn dông mét c¸ch triÖt ®Ó, ®ã lµ do thêi gian ho¹t ®éng cña c«ng ty ch­a l©u, ®éi ngò c¸n bé cßn trÎ, ch­a cã nhiÒu kinh nghiÖm vµ ®«i khi dÉn tíi t×nh tr¹ng kh«ng hiÓu ®­îc t©m lý ®èi t¸c. - YÕu tè c¹nh tranh trong th­¬ng tr­êng quèc tÕ: HiÖn nay c«ng ty ®ang gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong kh©u c¹nh tranh, kh«ng chØ ph¶i c¹nh tranh víi c¸c c«ng ty trong n­íc mµ c«ng ty cßn ph¶i c¹nh tranh víi rÊt nhiÒu c«ng ty n­íc ngoµi trªn thÞ tr­êng Indonesia . §iÒu nµy b¾t buéc c«ng ty ph¶i cã nh÷ng sù ®Çu t­ thÝch hîp. Ngoµi ra kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña g¹o ViÖt Nam cßn yÕu. §Æc biÖt lµ trong sù c¹nh tranh víi g¹o cña Th¸i Lan. Hä cã rÊt nhiÒu lo¹i g¹o cã phÈm chÊt h¬n h¼n g¹o cña ViÖt Nam mµ gi¸ thµnh l¹i rÎ h¬n. §©y lµ mét khã kh¨n rÊt lín cña c«ng ty, bëi v× nã kh«ng n»m trong kh¶ n¨ng cña c«ng ty mµ nã lµ t×nh h×nh chung cña c¶ n­íc. §Ó gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò nµy kh«ng chØ co sù nç lùc cña c«ng ty trong c¸c kh©u chÕ biÕn, b¶o qu¶n mµ cßn cÇn tíi sù gióp ®ì to lín tõ phÝa bµ con n«ng d©n, vµ sù quan t©m ®Æc biÖt cña ChÝnh phñ trong c¸c kh©u chän gièng, c¶i tiÕn c«ng nghÖ… HiÖn t¹i kh«ng chØ riªng c«ng ty mµ ngay c¶ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam ®Òu ®ang gÆp khã kh¨n do l­îng g¹o tån kho cña Th¸i Lan ®ang rÊt cao lªn tíi møc kû lôc 4,08 triÖu tÊn. Để đẩy mạnh tiêu thụ gạo tồn kho, Chính phủ Thái Lan đã có Chương trình can thiệp giá gạo cùng nhiều chính sách hỗ trợ khác cho doanh nghiệp. Thái Lan đã hoàn thành việc đàm phán xuất sang Indonesia 500.000 tấn gạo 15% tấm giao trong năm 2002 và 2003 (giá 198 USD/T), trong đó có 200.000 tấn xuất theo phương thức mậu dịch đối lưu (đổi lấy toa tàu hoả chở hàng, ammonia và máy bay) và 300.000 tấn xuất theo phương thức cấp tín dụng 2 năm. Chính phủ Thái Lan đã có chương trình hỗ trợ cho khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo của Việt Nam, nhất là ở khâu thị trường. NÕu cã sù phèi hîp ®ång bé tõ phÝa ChÝnh phñ ®Õn c«ng ty vµ bµ con n«ng d©n th× ch¾c ch¾n trong t­¬ng lai gÇn g¹o cña ViÖt Nam sÏ cã ®ñ kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi g¹o cña Th¸i Lan vÒ c¶ chÊt l­îng vµ gi¸ c¶. - Tû gi¸ cña ®ång ngo¹i tÖ: Sù thay ®æi cña tû gi¸ ®ång ngo¹i tÖ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty. §iÒu nµy ®ßi hái c«ng ty ph¶i th­êng xuyªn theo dâi ®Ó cã biÖn ph¸p kÞp thêi b¶o toµn vèn, võa b¶o ®¶m nhu cÇu ngo¹i tÖ phôc vô kinh doanh. Trong ho¹t ®éng kinh doanh quèc tÕ th× vÊn ®Ò tû gi¸ ®ång ngo¹i tÖ lµ vÊn ®Õ ®­îc quan t©m hµng ®Çu. Trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh víi c¸c c«ng ty b¹n cña Indonesia th× ®ång ngo¹i tÖ trao ®æi gi÷a hai bªn lµ USD. Sù thay ®æi cña tû gi¸ ®ång USD t¹i ViÖt Nam vµ t¹i Indonesia ®Òu cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi c¸c ho¹t ®«ng kinh doanh cña c«ng ty. Do vËy c«ng ty lu«n cÇn theo dâi s¸t, n¾m v÷ng sù biÕn ®éng cña ®ång ngo¹I tÖ ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng s¸ch l­îc hîp lý trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trªn thÞ tr­êng Indonesia . - Tû lÖ l¹m ph¸t Indonesia l¹i lµ mét n­íc cã tû lÖ l¹m ph¸t kh¸ cao vµ kh«ng æn ®Þnh. Theo th«ng b¸o cu¶ c¸c c¬ quan kinh tÕ Indonesia th× n¨m ngoái, tỷ lệ lạm phát của Indonesia là 12,55% và mục tiêu trong nǎm nay sẽ giảm xuống còn 9%, ®iÒu nµy cã kh¶ n¨ng g©y ra sù rñi do cho c¸c c«ng ty xuÊt khÈu g¹o vµo thÞ tr­êng Indonesia ( Trong ®ã cã IMEXTRACO) Tû lÖ l¹m ph¸t kh«ng æn ®Þnh t¹o kh¶ n¨ng rñi do cho c¸c c«ng ty, ®iÒu nµy dÉn tíi sù thËn träng trong c¸c hîp ®ång kinh tÕ, ®«i khi ®· khiÕn cho c¸c c«ng ty xuÊt khÈu mÊt ®I c¬ héi kinh doanh vµ t¹o ra t©m lý bÊt æn . Ch­¬ng 3. bµI häc kinh nghiÖm Vµ MéT Sè GI¶I PH¸P I. Bµi häc kinh nghiÖm ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o nãi chung vµ ®èi víi c«ng ty IMEXTRACO nãi riªng: 1. §Æc ®iÓm ®Æc biÖt cña hµng ho¸: G¹o lµ mét mÆt hµng ®­îc x¸c ®Þnh lµ mét trong 10 mÆt hµng xuÊt khÈu träng ®iÓm, t¨ng nguån thu ngo¹i tÖ cho ng©n s¸ch, t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy CHN- H§H ®Êt n­íc vµ qu¸ tr×nh héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. §©y lµ s¶n phÈm cña n«ng nghiÖp, v× thÕ nã cã sù phô thuéc rÊt lín vµo yÕu tè thêi tiªt. Do ®ã khi tham gia kinh doanh xuÊt khÈu lo¹i hµng ho¸ nµy c«ng ty cÇn ph¶i nghiªn cøu kü vÒ t×nh h×nh thêi tiÕt, khÝ hËu trong n­íc vµ c¸c n­íc nhËp khÈu, ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng s¸ch l­îc kinh doanh mét c¸ch hîp lý. C¸c dît h¹n h¸n, lò lôt,… cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn l­îng cung vµ cÇu cña c¶ thÞ tr­êng trong n­íc lÉn thÞ tr­êng nhËp khÈu g¹o. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn râ trong dÞp xuÊt hiÖn hiÖn t­îng Elino ë Indonesia vµo th¸ng 10/2002 ®· g©y ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn s¶n l­îng g¹o cña Indonesia vµ dÉn tíi viÖc ®ét ngét t¨ng khèi l­îng nhËp khÈu. NÕu doanh nghiÖp dù b¸o ®­îc ®iÒu nµy vµ cã nh÷ng chuÈn bÞ kÞp thêi trong c¸c c«ng t¸c chuÈn bÞ sÏ ®¶m b¶o tèt c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó tham gia ký kÕt hîp ®ång. 2. T¸c ®éng cña tû gi¸ ®ång ngo¹i tÖ. Trong thùc tÕ cho thÊy, sù thay ®æi cña tû gi¸ ®ång ngo¹i tÖ ®· cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn râ trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2001. Vµo thêi ®iÓm nµy th× l­îng g¹o xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®¹t 2,2 triÖu tÊn, t¨ng 0,3 triÖu tÊn so víi cïng kú n¨m 2000. Tuy nhiªn xÐt vÒ tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu th× l¹i kh«ng b»ng 6 th¸ng ®Çu n¨m 2000. Do vËy kh«ng chØ cã c¸c cÊp c¸c ban ngµnh l·nh ®¹o mµ ngay c¶ c¸c doanh nghiÖp trùc tiÕp tham gia ho¹t ®éng xuÊt khÈu g¹o còng cÇn ph¶i cã ®­îc mét ®éi ngò c¸n bé co n¨ng lù vÒ dù b¸o c¸c biÕn ®æi cña tû gi¸ ®ång ngo¹i tÖ. 3. T¸c ®éng cña vÊn ®Ò t«n gi¸o, d©n téc. Qua thùc tÕ cña c«ng ty IMEXTRACO cho thÊy, khi tham gia ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång víi c¸c ®èi t¸c cña Indonesia thÞ hä th­êng ­u tiªn h¬n ®èi víi nh÷ng c¸n bé cã sù hiÓu biÕt, cã kinh nghiÖm vÒ ®Êt n­íc, vÒ con ng­êi Indonesia. §©y còng lµ mét vÊn ®Ò t©m lý chung cña mäi quèc gia trªn thÕ giíi, nh­ng ®èi víi nh÷ng n­íc ®¹o håi nh­ Indonesia th× nã l¹i cµng ®­îc ®Ò cao. Khi chóng ta t×m hiÓu ®­îc vÒ ®Êt n­íc, vÒ con ng­êi, vÒ t«n gi¸o cña hä chóng ta sÏ hiÓu thªm vÒ t©m lý cña ®èi t¸c kinh doanh ®Ó tõ ®ã ®­a ra nh÷ng kÕ s¸ch kinh doanh mét c¸ch hîp lý. Vµ ®ã còng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó hai bªn hiÓu nhau vµ cñng cè quan hÖ lµm ¨n kinh tÕ t¹o dùng mét thÞ tr­êng æn ®Þnh vµ v÷ng ch¾c. 4. T¸c ®éng cña vÊn ®Ò c¹nh tranh. HiÖn nay ®èi thñ c¹nh tranh chÝnh cña c«ng ty IMEXTRACO vµ cña c¸c c«ng ty xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam nãi chung lµ c¸c c«ng ty xuÊt khÈu g¹o cña Th¸i Lan. Hä cã rÊt nhiÒu ­u thÕ trong c¹nh tranh, bëi v× chÊt l­îng g¹o cña Th¸i Lan ngon, dÎo, th¬m vµ gi¸ thµnh lai thÊp. Tr­íc m¾t thÞ g¹o cña ViÖt Nam vÉn ®øng v÷ng trªn c¸c thÞ tr­êng quèc tÕ, tuy nhiªn nÕu xÐt vÒ t­¬ng lai th× ®ã lµ mét ®iÒu ®¸ng lo ng¹i. §Ó duy tr× kh¶ n¨ng canh tr¹nh th× ngoµi viÖc ®Ò xuÊt ChÝnh phñ t¹o ®IÒu kiÖn nhËp c¸c lo¹i gièng cã phÈm chÊt cao, c¸c c«ng ty xuÊt khÈu còng ph¶i kh«ng ngõng t¨ng c­êng ®Èy m¹nh ®Çu t­ vµo c«ng nghÖ chÕ biÕn, c«ng nghÖ b¶o qu¶n nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña g¹o ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ vµ trong thÞ tr­êng Indonesia . 5. T¸c ®éng cña sù thay ®æi c¸c chÝnh s¸ch cña ®èi t¸c. HiÖn t¹i Indonesia cã rÊt nhiÒu chÝnh s¸ch nh»m b¶o hé n«ng d©n, ®iÒu nµy ®· ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu g¹o cña nh÷ng c«ng ty n­íc ngoµi vµo Indonesia , trong ®ã cã IMEXTRACO. C¸c biÖn ph¸p mµ Indonesia th­êng ¸p dông gåm cã thuÕ quan vµ h¹n ng¹ch. Ngoµi c¸c thay ®æi vÒ thuÕ quan, h¹n ng¹ch ra th× c¸c c«ng ty xuÊt khÈu g¹o còng cÇn ph¶i chó ý tíi nh÷ng sù thay ngay trong c¸c ®èi t¸c lµm ¨n nh­: Sù thay ®æi ph­¬ng thøc mua b¸n, ph­¬ng thøc thanh to¸n… §Ó ®¶m b¶o tèt c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh ®¹t hiÖu qu¶ cao th× IMEXTRACO vµ c¸c c«ng ty xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam cÇn ph¶i n¾m v÷ng sù thay ®æi trong c¸c chÝnh s¸ch cña ®èi t¸c, vµ ph¶i dù ®o¸n ®­îc t¸c ®éng cña c¸c thay ®æi ®ã tíi gi¸ c¶, tíi l­îng cung c»unh thÕ nµo. Tõ ®ã cã nh÷ng kÕ ho¹ch cô thÓ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. II. Mét sè gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n trong xuÊt khÈu g¹o §Ó kh¾c phôc nh÷ng mÆt cßn yÕu kÐm cña c«ng ty vµ ph¸t huy nh÷ng ­u ®iÓm, trong thêi gian tíi c«ng ty cÇn ph¶i cã mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ sau: 1. T¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng Indonesia. HiÖn nay trªn thÞ tr­êng g¹o ë Indonesia cã rÊt nhiÒu c«ng ty c¹nh tranh nhau mét c¸ch gay g¾t, do ®ã c«ng ty cÇn ph¶i n¾m râ nh÷ng ®èi thñ c¹nh tranh, biÕt ®­îc nh÷ng ®iÓm m¹nh ®iÓm yÕu cña hä ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng chiÕn l­îc kinh doanh hîp lý vµ hiÖu qu¶. §Ó cã ®­îc nh­ vËy thÞ c«ng ty cÇn ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao ®éi ngò chuyªn gia kinh tÕ. Liªn tôc b¸m s¸t thÞ tr­êng vµ ph¶i dù b¸o ®­îc sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng, cña tû gi¸, … §Ó t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh th× c«ng ty cÇn: - Cã mét ®éi ngò c¸n bé chuyªn thu thËp th«ng tin vÒ t×nh h×nh diÔn biÕn cña thÞ tr­êng ®Çu vµo, ®Çu ra vµ cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. Muèn vËy c«ng ty cÇn thu thËp chÝnh x¸c vµ cËp nhËt nh÷ng th«ng tin sau: + ThÞ tr­êng cã triÓn väng nhÊt ®èi víi xuÊt khÈu g¹o cïng víi c¸c ®iÒu kiÖn vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, gi¸ c¶...(c¾t bít nh÷ng thÞ tr­êng kÐm hÊp dÉn ®Ó t×m thÞ tr­êng môc tiªu). + T×nh h×nh c¹nh tranh gi÷a c¸c ®èi t¸c hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai + T×nh h×nh s¶n xuÊt, kinh doanh, ®Çu t­ ¸p dông c«ng nghÖ míi còng nh­ tr×nh ®é qu¶n lý c¸c ph­¬ng thøc, ®iÒu kiÖn mua b¸n, chiÕn l­îc kinh doanh cña b¹n hµng. + BiÕn ®éng chÝnh trÞ, kinh tÕ x· héi cña c¸c n­íc cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi sù vËn ®éng cña thÞ tr­êng (cung cÇu vµ gi¸ c¶ mµ C«ng ty quan t©m) + ChÝnh s¸ch thuÕ, h¶i quan, chÕ ®é qu¶n lý ngo¹i th­¬ng cña thÞ tr­êng... - §Èy m¹nh chÕ biÕn, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm G¹o lµ mét mÆt hµng chÞu sù ¶nh h­ëng cña thêi tiÕt khÝ hËu. V× vËy, chÕ biÕn xuÊt khÈu g¹o lµ mét c«ng ®o¹n rÊt cÇn thiÕt, nã gióp c¸c nhµ xuÊt khÈu t¨ng thªm gi¸ trÞ hµng ho¸, n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng thÕ giíi nãi chung vµ thÞ tr­êng Indonesia nãi riªng. - Tõng b­íc gi¶m chi phÝ gi¸ thµnh s¶n phÈm, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, t×nh h×nh c¹nh tranh lu«n x¶y ra ë tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng hãa. Ng­êi ta c¹nh tranh nhau vÒ gi¸ c¶, tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ... Víi c¸c lo¹i hµng hãa cã hµm l­îng kü thuËt cao th× chñ yÕu c¹nh tranh vÒ tr×nh ®é tiªn tiÕn cña s¶n phÈm. Víi c¸c lo¹i s¶n phÈm n«ng nghiÖp trong ®ã cã mÆt hµng g¹o th× c¹nh tranh chñ yÕu qua gi¸ c¶ vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. Trong thêi gian qua C«ng ty kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng hµng hãa, gi¶m gi¸ thµnh g¹o xuÊt khÈu. §Ó gi¶m gi¸ g¹o xuÊt khÈu mµ kh«ng ¶nh h­ëng tíi lîi nhuËn cña C«ng ty th× biÖn ph¸p chñ yÕu ®­îc tiÕn hµnh lµ c¾t gi¶m chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt, triÖt ®Ó tiÕt kiÖm. Mét sè chi phÝ sau ®©y cã thÓ c¾t gi¶m: Chi phÝ thu mua. Chi phÝ nµy cã thÓ c¾t gi¶m b»ng nhiÒu c¸ch nh­ C«ng ty ®Èy m¹nh thu mua lóa g¹o trùc tiÕp ë c¸c ®Þa bµn, cã kÕ ho¹ch thu mua vµ dù tr÷... Chi phÝ chÕ biÕn: C«ng ty cã thÓ nghiªn cøu ®Ó ®Çu t­ x©y dùng mét nhµ m¸y chÕ biÕn hiÖn ®¹i . ViÖc lµm nµy võa gi¶m ®­îc chi phÝ gia c«ng ngoµi chÕ biÕn, võa t¹o thªm viÖc lµm cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ®ång thêi ®¶m b¶o ®­îc chÊt l­îng s¶n phÈm. Chi phÝ vËn chuyÓn néi ®Þa vµ quèc tÕ. 2. §Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng Trong ho¹t ®éng nµy th× mé mÆt c«ng ty cÇn ph¶i cñng cè quan hÖ víi c¸c b¹n hµng cò, cã mèi quan hÖ l©u n¨m. MÆt kh¸c c«ng ty cÇn chó trong tíi c¸c b¹n hµng míi, t¹o ®iÒu kiÖn më réng thÞ tr­êng. T¹i Indonesia thÞ tr­êng chñ yÕu cña c«ng ty tËp trung t¹i ba thµnh phè chÝnh nh­: Jakarta, Su-ba-ray, Mª-®an. V× vËy cã thÓ nãi lµ kh©u khai th¸c thÞ tr­êng cña c«ng ty cßn cã nhiÒu h¹n chÕ. Trong t­¬ng lai c«ng ty cÇn ph¶i thóc ®Èy ho¹t ®éng më réng thÞ tr­êng nh»m ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh. Trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu vÊn ®Ò nghiªn cøu, t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu lu«n lµ vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu. Giai ®o¹n hiÖn nay còng nh­ nh÷ng n¨m tíi, C«ng ty IMEXTRACO cÇn ph¶i x©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc cô thÓ vÒ nghiªn cøu thÞ tr­êng môc tiªu, n¾m ®­îc c¸c th«ng tin thiÕt yÕu vÒ thÞ tr­êng nh­: xu h­íng thÞ tr­êng, nhu cÇu vµ t×nh h×nh cung cÊp, kh¶ n¨ng tiªu thô... C¸c thÞ tr­êng chñ yÕu mµ C«ng ty cÇn tËp trung vµo trong nh÷ng n¨m tíi: - C¸c thÞ tr­êng quen thuéc: Jakarta, Su-ba-ray, Mª-®an. ThuËn lîi cña c«ng ty khi tham gia vµo c¸c thÞ tr­êng nµy lµ kh¶ n¨ng tiªu thô rÊt lín, mèi quan hÖ gi÷a c«ng ty vµ thÞ tr­êng kh¸ chÆt chÏ vµ æn ®Þnh. Tuy nhiªn c«ng ty lai gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n do ph¶i c¹nh tranh víi c¸c c«ng ty cña Th¸i Lan. - C¸c thÞ tr­êng kh¸c: Bao gåm mét sè thÞ tr­êng cã nÒn kinh tÕ kh¸ ph¸t triÓn, cã søc tiªu thô lín nh­: B¨ng-®ung, Bali, Sumatra… HiÖn t¹i c«ng ty ch­a cã quan hÖ lµm ¨n víi c¸c thÞ tr­êng n¨y, nh­ng trong t­¬ng lai cïng víi sù ph¸t triÓn cña c«ng ty, ch¾c ch¾n c«ng ty sÏ më réng quan hÖ lµm ¨n sang nh÷ng thÞ tr­êng ®Çy triÓn väng nµy. 3. Tæ chøc tèt m¹ng l­íi thu mua, t¹o nguån hµng cho xuÊt khÈu. Trong kinh doanh xuÊt khÈu vÊn ®Ò thu gom, t¹o nguån hµng æn ®Þnh lµ hÕt søc quan träng. Kh¸c víi nh÷ng s¶n phÈm c«ng nghiÖp, ®èi víi g¹o viÖc s¶n xuÊt diÔn ra trªn diÖn tÝch réng, mang tÝnh chÊt thêi vô vµ víi khèi l­îng lín. ChÝnh v× vËy, muèn lµm tèt c«ng t¸c thu mua t¹o nguån hµng xuÊt khÈu C«ng ty cÇn ph¶i: - Tæ chøc tèt m¹ng l­íi thu mua hµng xuÊt khÈu tr¸nh t×nh tr¹ng thu mua qua trung gian võa lµm t¨ng gi¸ mµ khã kiÓm so¸t ®­îc chÊt l­îng. §ång thêi dÔ g©y mÊt æn ®Þnh nguån ®Çu vµo cña C«ng ty. - C¸c ®Çu mèi thu mua ph¶i ®­îc thiÕt lËp ngay t¹i vïng nguyªn liÖu hoÆc trùc tiÕp ®Æt hµng cña c¸c c¬ së chÕ biÕn xay x¸t g¹o, ®Æc biÖt lµ ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long. Cã nh­ vËy míi gi¶m ®­îc gi¸ thµnh thu mua, t¨ng doanh thu, t¨ng lîi nhuËn. - CÇn cñng cè mèi quan hÖ b¹n hµng s½n cã tr­íc ®©y víi c¸c ®¹i lý, c¬ së chÕ biÕn , ®ång thêi t¨ng c­êng më réng thÞ tr­êng thu mua cña C«ng ty víi c¸c vïng nguyªn liÖu kh¸c (c¸c tØnh miÒn Trung) - C«ng ty cã thÓ nghiªn cøu ph­¬ng ¸n kÕt nghÜa hoÆc liªn doanh víi c¸c c¬ së chÕ biÕn ®Ó cã mét nguån hµng æn ®Þnh. Tuy nhiªn ®Ó ®¶m b¶o cho nguån hµng æn ®Þnh nµy th× C«ng ty ph¶i cã mét ®Çu ra t­¬ng ®èi æn ®Þnh. Hai viÖc nµy cÇn tiÕn hµnh song song ®Ó hç trî cho nhau vµ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó mÆt kia ph¸t triÓn. §ång thêi, trong kh©u thu mua C«ng ty cÇn ph¶i thùc hiÖn gi¸m ®Þnh chÊt l­îng s¶n phÈm nghiªm tóc bëi ®ã lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng gaä xuÊt khÈu. 4. §Èy m¹nh chÕ biÕn, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm G¹o lµ mét mÆt hµng chÞu sù ¶nh h­ëng cña thêi tiÕt khÝ hËu. V× vËy, chÕ biÕn xuÊt khÈu g¹o lµ mét c«ng ®o¹n rÊt cÇn thiÕt, nã gióp c¸c nhµ xuÊt khÈu t¨ng thªm gi¸ trÞ hµng ho¸, n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. G¹o xuÊt khÈu cña C«ng ty IMEXTRACO tõ tr­íc ®Õn nay ®Òu thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn. Th«ng qua hîp ®ång kÝ kÕt víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi, C«ng ty x¸c ®Þnh ®­îc sè l­îng, chÊt l­îng mµ tõ ®ã tæ chøc thu gom hµng hãa vµ thuª gia c«ng chÕ biÕn. ViÖc thuª ngoµi chÕ biÕn lµm n¶y sinh mét sè vÊn ®Ò sau: - ChÊt l­îng hµng hãa kh«ng ®ång ®Òu, kh«ng æn ®Þnh. VÊn ®Ò rÊt dÔ n¶y sinh khi thuª nhiÒu ®¬n vÞ chÕ biÕn mµ mçi ®¬n vÞ l¹i cã mét c«ng nghÖ kh¸c nhau. §©y lµ bÊt lîi rÊt lín, dÔ mÊt uy tÝn lµm ¨n cña C«ng ty víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi - Chi phÝ t¨ng lµm cho gi¸ thµnh t¨ng, lîi nhuËn gi¶m. Khi thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn, tÊt nhiªn C«ng ty ph¶i tr¶ chi phÝ. §iÒu nµy lµm t¨ng chi phÝ ®Çu vµo vµ t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm. ChÝnh v× vËy, C«ng ty nªn nghiªn cøu, kh¶o s¸t, ®Çu t­ ®Ó x©y dùng nhµ m¸y xay s¸t, ®¸nh bãng, ph©n lo¹i g¹o, ®ãng gãi s¶n phÈm... gÇn ®Þa ®iÓm thu mua nh»m gi¶m thiÓu chi phÝ ®Çu vµo, n©ng cao chÊt l­îng g¹o xuÊt khÈu vµ t¹o thªm viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. MÆt kh¸c, C«ng ty cÇn hç trî nguån vèn còng nh­ c¸c biÖn ph¸p kü thuËt cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn hoÆc ®¹i lý thu mua trong c«ng t¸c chÕ biÕn b¶o qu¶n. 5. N©ng cao hiÖu qu¶ thu thËp th«ng tin vµ c¸c nghiÖp vô xuÊt khÈu kh¸c. *Th«ng tin cã vai trß rÊt quan träng trong qu¶n lý kinh tÕ. Nã gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý cã nh÷ng quyÕt ®Þnh tèi ­u ®Ó ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. Trong c«ng t¸c nghiªn cøu më réng thÞ tr­êng th× th«ng tin cã vai trß v« cïng quan träng, kh¶ n¨ng thu thËp vµ chiÕm gi÷ th«ng tin t¹o nªn mét chç ®øng v÷ng ch¾c cña C«ng ty trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. §©y lµ mét thø tµi s¶n v« h×nh mµ kh«ng ph¶i bÊt cø mét c«ng ty nµo còng cã ®­îc. Do ®ã. C«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c vÒ c¸c t×nh h×nh sau: - ThÞ tr­êng cã triÓn väng nhÊt ®èi víi xuÊt khÈu g¹o cïng víi c¸c ®iÒu kiÖn vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, gi¸ c¶...(c¾t bít nh÷ng thÞ tr­êng kÐm hÊp dÉn ®Ó t×m thÞ tr­êng môc tiªu). T×nh h×nh c¹nh tranh gi÷a c¸c ®èi t¸c hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai - T×nh h×nh s¶n xuÊt, kinh doanh, ®Çu t­ ¸p dông c«ng nghÖ míi còng nh­ tr×nh ®é qu¶n lý c¸c ph­¬ng thøc, ®iÒu kiÖn mua b¸n, chiÕn l­îc kinh doanh cña b¹n hµng. - BiÕn ®éng chÝnh trÞ, kinh tÕ x· héi cña c¸c n­íc cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi sù vËn ®éng cña thÞ tr­êng (cung cÇu vµ gi¸ c¶ mµ C«ng ty quan t©m) - ChÝnh s¸ch thuÕ, h¶i quan, chÕ ®é qu¶n lý ngo¹i th­¬ng cña thÞ tr­êng... Nh÷ng th«ng tin nµy gióp cho C«ng ty cã thÓ x¸c lËp ®­îc chiÕn l­îc kinh doanh, lùa chän ®èi t¸c vµ thÞ tr­êng thÝch hîp cho viÖc xuÊt khÈu g¹o cña m×nh. 6. KiÕn nghÞ víi nhµ n­íc §Ó t¨ng c­êng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu g¹o cña c¸c c«ng ty trong n­íc, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2004 n­íc ta trë thµnh n­íc xuÊt khÈu g¹o lín thø hai trªn thÕ giíi th× trong thêi gian tíi nhµ n­íc cÇn t¹o ®iÒu kiÖn h¬n n÷a cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o trong mäi c«ng ®o¹n tõ chÕ biÕn ®Õn b¶o qu¶n b»ng c¸ch ®Çu t­ c«ng nghÖ nh»m gi¶m tiªu hao, gi¶m gi¸ thµnh vµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. §ång thêi cã nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî xuÊt khÈu vÒ vèn, thuÕ, th­ëng xuÊt khÈu… ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ ph¸t triÓn chÊt l­îng c©y lóa, ®¸p øng ®Çy ®ñ môc tiªu xuÊt khÈu. KÕt luËn B­íc vµo thÕ kû 21, chóng ta ®· lµ mét thµnh viªn cña ASEAN vµ sÏ tham gia vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ lín trªn thÕ giíi nh­ APEC, WTO... C¸c doanh nghiÖp cña ViÖt Nam cµng cã nhiÒu viÖc ®Ó lµm ®Ó cã thÓ tån t¹i, bëi mét doanh nghiÖp kÐm linh ®éng sÏ bÞ lo¹i khái th­¬ng tr­êng, Nhµ n­íc sÏ kh«ng thÓ lµm ®­îc g× ®Ó cã thÓ cøu v·n ®­îc nã. Do vËy, ngay tõ b©y giê c¸c doanh nghiÖp còng nh­ Nhµ n­íc cÇn cã mét chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®óng ®¾n ®Ó chóng ta cã thÓ tham gia vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ trªn mét c¸ch cã lîi nhÊt. C«ng ty IMEXTRACO lµ mét doanh nghiÖp kinh doanh vµ xuÊt khÈu g¹o - mét mÆt hµng ®­îc x¸c ®Þnh lµ mét trong 10 mÆt hµng xuÊt khÈu träng ®iÓm, t¨ng nguån thu ngo¹i tÖ cho ng©n s¸ch, t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy CHN- H§H ®Êt n­íc vµ qu¸ tr×nh héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Bëi vËy, víi nç lùc cña toµn C«ng ty vµ sù qu¶n lý ®óng ®¾n cña Nhµ n­íc th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« th× C«ng ty sÏ ph¸t triÓn h¬n n÷a. Qua viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi nµy, ta thÊy cã rÊt nhiÒu tån t¹i v­íng m¾c xoay quanh vÊn ®Ò thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu g¹o ë c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ C«ng ty IMEXTRACO nãi riªng. Nh­ng ®iÒu quan träng chóng ta rót ra ®­îc nh÷ng bµi häc g× ®Ó tõ ®ã ®­a ra ®­îc nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc. Do thêi gian t×m hiÓu vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cña b¶n th©n cßn Ýt ái céng víi tr×nh ®é hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ nªn bµi viÕt kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c« b¸c ë C«ng ty IMEXXTRACO vµ c¸c b¹n ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin tr©n thµnh c¶m ¬n. DANH MôC TµI LIÖU THAM KH¶O: B¸o N«ng nghiÖp (c¸c sè tõ 203-252) Tµi liÖu cña c«ng ty IMEXTRACO Home.vnn.vn Google.com Kinh tÕ ViÖt Nam vµ thÕ giíi _NXB tuæi trÎ Thêi b¸o tµi chÝnh ngµy 5/9/2003 T¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ: sè 112/2001, 107/2001 T¹p chÝ kinh tÕ dù b¸o: sè 9/1999, sè3/1998 Gi¸o tr×nh Kinh doanh quèc tÕ_ Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n Môc lôc