Nghiên cứu đề xuất các giải pháp công nghệ cấp nước sinh hoạt phù hợp với từng kiểu bố trí dân cư vùng ngập sâu tứ giác long xuyên phần thuộc tỉnh An Giang

ĐẶT VẤN ĐỀ Chiến lược Quốc gia về cấp nước và vệ sinh môi trường nông thôn được Chính phủ phê duyệt, đến năm 2010 toàn vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có 85% dân cư nông thôn được sử dụng nước sạch với số lượng bình quân 60 lít/người/ngày. Trong những năm qua đã có rất nhiều cuộc hội thảo về những lĩnh vực liên quan đến nước sạch cho ĐBSCL, đặc biệt là nước sạch cho vùng ngập lũ với mục tiêu đưa ĐBSCL phát triển, nâng cao đời sống người dân nông thôn, đảm bảo nước sạch cho sinh hoạt trong cộng đồng, cải thiện điều kiện vệ sinh môi trường. Tứ giác Long xuyên có diện tích tự nhiên khoảng 490.000ha, thuộc ba tỉnh Kiên Giang, Cần Thơ và An Giang, trong đó đại bộ phận thuộc địa bàn tỉnh An Giang. Với diện tích ngập lũ lên đến 457.000ha, chiếm khoảng 93% diện tích tự nhiên. Tứ giác Long Xuyên được xem là một trong hai vùng ngập lũ sâu của ĐBSCL (Đồng Tháp Mười và Tứ giác Long Xuyên). Hiện nay, Tứ giác Long Xuyên tỉnh An Giang đã xây dựng chiến lược phát triển ổn định kinh tế xã hội theo hướng sống hòa thuận với lũ hay còn gọi là sống chung với lũ và đã đạt được một số kết quả khả quan: Giảm thiểu được số tai nạn gây chết người và thiệt hại tài sản cho nhân dân trong vùng ngập lụt; Tạo điều kiện an cư cho người dân trong các tuyến dân cư vượt lũ; Tăng vụ trồng trọt, nuôi trồng thủy sản. Tuy nhiên, bên cạnh những hệ quả tích cực của những công trình xây dựng cho mục tiêu sống chung với lũ cũng làm xuất hiện những nhược điểm, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống người dân nông thôn vùng lũ: Hiện tượng xói lỡ đất ven sông, đê bao vượt lũ; Đê bao khép kín ngăn chặn phù sa, làm gián đoạn quá trình tháo chua rửa phèn; Các công trình cụm, tuyến dân cư vượt lũ chưa đạt yêu cầu về số lượng, chất lượng chưa đạt mục tiêu an cư, lạc nghiệp do thiếu các công trình phúc lợi công cộng (một số nơi chưa có điện, nước sạch cho sinh hoạt) và các dịch vụ chưa chú trọng vào nơi này. Có một nghịch lý xảy ra ở "biển nước" vùng ngập lũ sâu Tứ giác Long Xuyên tỉnh An Giang là cảnh thiếu nước cho sinh hoạt và sản xuất ở nhiều nơi mà mảnh đất này vốn chằng chịt sông rạch. Tình trạng này tuy đã được cải thiện nhiều trong những năm qua nhưng vẫn cần có thêm nhiều biện pháp thiết thực hơn, hiệu quả hơn, và phù hợp hơn với từng kiểu bố trí dân cư trong vùng ngập lũ, nhất là các vùng vùng ngập lũ sâu để giải quyết nước sạch sinh hoạt cho dân cư nơi đây. Theo một số báo cáo ở quy mô toàn tỉnh An Giang, số hộ được cung cấp nước sạch trên tổng số hộ dân lao động khoảng trên dưới 40%. Tuy gần phân nửa số hộ có nước sạch cho sinh hoạt nhưng trên thực tế nếu đem đi phân tích và so với tiêu chuẩn thì hầu hết đều chưa đạt yêu cầu, thường là do hàm lượng sắt II (Fe2+) quá cao, tổng số vi khuẩn Coliform và E.coli cao gấp vài chục đến vài trăm lần. Tại các vùng ngập lũ sâu, tình trạng thiếu nước sạch càng trở nên nghiêm trọng hơn. Vào mùa lũ, vùng bị ngập lâu trong nước đến 3-4 tháng liên tục nguồn nước mặt bị ô nhiễm trầm trọng (các chỉ số ô nhiễm đều vượt gấp vài chục, thậm chí vài trăm lần so với tiêu chuẩn cho phép), nguồn nước ngầm không thể khai thác, nguồn nước mưa thì không có phương tiện để lưu giữ dẫn đến tình trạng người dân không có nguồn nước sạch sử dụng. Ngay cả trong mùa khô không bị ngập lụt, chất lượng nước trong vùng cũng bị ô nhiễm do sản xuất kinh doanh và chất thải sinh hoạt, hóa chất sử dụng trong nông nghiệp gây nên. Vấn đề đặt ra là: Nguồn nước nào phù hợp cho cấp nước sinh hoạt, công nghệ nào phù hợp cho từng dạng nguồn nước và từng kiểu bố trí dân cư và cuối cùng phải quản lý toàn bộ hệ thống cấp nước từ nguồn, công nghệ cấp, người khai thác và người sử dụng như thế nào để đảm bảo tính ổn định, an toàn cấp nước sinh hoạt cho đồng bào vùng lũ? Đứng trước thực trạng nhu cầu sử dụng nước sạch trong sinh hoạt của người dân nông thôn vùng ngập lũ sâu Tứ giác Long Xuyên tỉnh An Giang, cần phải có các giải pháp công nghệ cấp nước sạch thích hợp nhất cho từng địa phương, từng kiểu bố trí dân cư trong vùng để góp phần vào xu thế phát triển chung của đất nước. Đề tài "Nghiên cứu đề xuất các giải pháp công nghệ cấp nước sinh hoạt phù hợp với từng kiểu bố trí dân cư vùng ngập sâu tứ giác Long Xuyên phần thuộc tỉnh An Giang" được thực hiện. Mong rằng sẽ mang lại cho dân cư vùng ngập lũ tứ giác Long Xuyên tỉnh An Giang có thể lựa chọn công nghệ cấp nước sinh hoạt tiện lợi, phù hợp và kinh tế nhất. Nhằm đáp ứng phần nào nhu cầu được sử dụng nước sạch của người dân nông thôn vùng ngập lũ sâu Tứ giác Long Xuyên thuộc tỉnh An Giang nói riêng và ĐBSCL nói chung.

doc89 trang | Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 1907 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Nghiên cứu đề xuất các giải pháp công nghệ cấp nước sinh hoạt phù hợp với từng kiểu bố trí dân cư vùng ngập sâu tứ giác long xuyên phần thuộc tỉnh An Giang, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
aát töï nhieân. Tuy nhieân cuõng coù khi do khoùi, tro buïi töø caùc hoaït ñoäng saûn xuaát coâng nghieäp cuûa con ngöôøi hoaëc do caùc vaän ñoäng töï nhieân cuûa traùi ñaát maø nöôùc möa bò oâ nhieãm. Vì theá tröôùc khi söû duïng nguoàn nöôùc möa ñeå caáp nöôùc cho coäng ñoàng daân cö vuøng ngaäp luõ saâu Töù giaùc Long Xuyeân tænh An Giang caàn phaûi chuù yù ñeán caùc tieâu chí sau: Tieâu chí 1: Thu vaø löu tröõ deã daøng. Tieâu chí 2: Thuaän lôïi trong vieäc söû duïng vaø baûo quaûn. Tieâu chí 3: Ñaùp öùng ñuû nhu caàu söû duïng cho sinh hoaït. Ñoù laø moät soá tieâu chí cô baûn giuùp löïa choïn nguoàn nöôùc möa trong quaù trình caáp nöôùc sinh hoaït trong coäng ñoàng daân cö vuøng ngaäp luõ. Tuy nhieân, tuøy thuoäc vaø thoùi quen söû duïng nöôùc vaø löôïng nöôùc söû duïng coù theå tröõ ñuû cho nhu caàu haøng ngaøy. 3.1.1.2. Tieâu chí löïa choïn nguoàn nöôùc ngaàm Nöôùc möa, nöôùc maët vaø hôi nöôùc trong khoâng khí ngöng tuï laïi thaåm thaáu vaøo loøng ñaát taïo thaønh nöôùc ngaàm. Nöôùc ngaàm ñöôïc giöõ laïi hoaëc chuyeån ñoäng trong caùc loã roãng hay khe nöùt cuûa caùc taàng ñaát ñaù taïo neân taàng ngaäm nöôùc. Trong quaù trình thaám qua caùc lôùp ñaát ñaù, caùc taïp chaát, vi truøng ñöôïc giöõ laïi neân nöôùc ngaàm thöôøng coù chaát löôïng töông ñoái. Löïa choïn nguoàn nöôùc ngaàm cho muïc ñích caáp nöôùc sinh hoaït, aên uoáng phaûi ñaùp öùng yeâu caàu veä sinh, gaàn nôi tieâu thuï, deã xöû lyù vaø chi phí thaáp. Caùc tieâu chí löïa choïn nguoàn nöôùc ngaàm cho muïc ñích caáp nöôùc: Tieâu chí 1: Thu deã daøng. Tieâu chí 2: Thöïc hieän caùc kyõ thuaät xöû lyù ñôn giaûn tröôùc khi söû duïng. Tieâu chí 3: Thuaän lôïi trong vieäc söû duïng. Tieâu chí 4: Phaân phoái baèng caùc heä thoáng caáp nöôùc taäp trung söû duïng nöôùc ngaàm. Tieâu chí 5: Ñaùp öùng ñuû nhu caàu söû duïng cho sinh hoaït. Coù moät soá ñoái töôïng daân cö trong vuøng ngaäp luõ saâu Töù giaùc Long Xuyeân tænh An Giang seõ khoâng theå khai thaùc vaø söû duïng nöôùc ngaàm vaøo muïc ñích caáp nöôùc vì lyù do thöôøng xuyeân ngaäp luõ hay nguoàn nöôùc ngaàm khan hieám. Hoaëc hieän nay do vieäc khai thaùc nöôùc ngaàm chöa ñöôïc quaûn lyù toát vaø vieäc ñaøo gieáng traøn lan daãn ñeán nguoàn nöôùc ngaàm bò oâ nhieãm vaø chaát löôïng khoâng oån ñònh. Vì theá nguoàn nöôùc ngaàm chuû yeáu khai thaùc cho caùc coâng trình caáp nöôùc taäp trung quy moâ daân cö ñoâng ñuùc vaø coù caùc heä thoáng xöû lyù tröôùc khi söû duïng cho sinh hoaït. 3.1.1.3. Tieâu chí löïa choïn nguoàn nöôùc maët Nguoàn nöôùc maët vuøng Töù giaùc Long Xuyeân tænh An Giang chuû yeáu töø caùc con soâng, ao hoà. An Giang ñöôïc xem laø coù tröõ löôïng nguoàn nöôùc maët khaù doài daøo vaø phong phuù, tuy nhieân do chaûy qua nhieàu vuøng khaùc nhau neân chaát löôïng nöôùc soâng vì theá mang nhieàu taïp chaát. Nöôùc soâng coù haøm löôïng caën cao veà muøa luõ, chöùa löôïng höõu cô vaø vi truøng lôùn khi chòu aûnh höôûng cuûa nöôùc thaûi töø sinh hoaït, noâng nghieäp vaø coâng nghieäp. Nöôùc ao hoà thöôøng coù haøm löôïng caën beù nhöng ñoä maøu vaø caùc taïp chaát höõu cô, phuø du rong taûo cao. Tröôùc khi choïn nguoàn nöôùc maët cho muïc ñích caáp nöôùc sinh hoaït cho daân cö vuøng ngaäp luõ saâu Töù giaùc Long Xuyeân neân xaùc ñònh chaát löôïng nöôùc maët, xaùc ñònh tính phuø hôïp vôùi kieåu boá trí daân cö trong vuøng vaø caàn phaûi döïa vaøo moät soá tieâu chí löïa choïn sau: Tieâu chí 1: Thu vaø löu tröõ deã daøng. Tieâu chí 2: Thöïc hieän caùc kyõ thuaät xöû lyù ñôn giaûn tröôùc khi söû duïng. Tieâu chí 3: Thuaän lôïi cho vieäc söû duïng. Tieâu chí 4: Phaân phoái baèng caùc heä thoáng caáp nöôùc taäp trung söû duïng nöôùc maët. Tieâu chí 5: Ñaùp öùng ñuû nhu caàu söû duïng cho sinh hoaït. Caùc tieâu chí naøy chuû yeáu döïa vaøo caùc kieåu phaân boá daân cö trong vuøng ngaäp luõ, nhöng chaát löôïng nöôùc maët vaãn laø yeáu toá quyeát ñònh ñeán quaù trình löïa choïn nguoàn nöôùc cho muïc ñích caáp nöôùc. Baûng 3.1: Toång hôïp caùc tieâu chí löïa choïn nguoàn nöôùc phuø hôïp vôùi kieåu boá trí daân cö trong vuøng ngaäp luõ Tieâu chí Nguoàn nöôùc Nöôùc möa Nöôùc ngaàm Nöôùc maët TC1 Thu vaø löu tröõ deã daøng Thu deã daøng Thu vaø löu tröõ deã daøng TC2 Thuaän lôïi trong vieäc söû duïng vaø baûo quaûn Thöïc hieän caùc kyõ thuaät xöû lyù ñôn giaûn tröôùc khi söû duïng Thöïc hieän caùc kyõ thuaät xöû lyù ñôn giaûn tröôùc khi söû duïng TC3 Ñaùp öùng ñuû nhu caàu söû duïng cho sinh hoaït Thuaän lôïi trong vieäc söû duïng Thuaän lôïi trong vieäc söû duïng TC4 Phaân phoái baèng caùc heä thoáng caáp nöôùc taäp trung söû duïng nöôùc ngaàm Phaân phoái baèng caùc heä thoáng caáp nöôùc taäp trung söû duïng nöôùc maët TC5 Ñaùp öùng ñuû nhu caàu söû duïng cho sinh hoaït Ñaùp öùng ñuû nhu caàu söû duïng cho sinh hoaït 3.1.2. Löïa choïn nguoàn nöôùc 3.1.2.1. Löïa choïn nguoàn nöôùc möa Döïa vaøo caùc tieâu chí löïa choïn nguoàn nöôùc möa cho muïc ñích caáp nöôùc, phuø hôïp vôùi kieåu boá trí daân cö vuøng ngaäp luõ, coù theå ñöa ra baûng ñaùng giaù löïa choïn nhö sau: Baûng 3.2: Ñaùnh giaù möùc ñoä öu tieân söû duïng nguoàn nöôùc möa cho muïc ñích caáp nöôùc phuø hôïp vôùi töøng kieåu boá trí daân cö trong vuøng ngaäp luõ Kieåu boá trí daân cö Ñaùnh giaù TC1 TC2 TC3 Toång coäng Kieåu I 1 1 1 3 Kieåu II 3 2 2 7 Kieåu III 1 1 1 3 Kieåu IV 3 2 2 7 Kieåu V 1 1 1 3 Kieåu VI 1 1 1 3 Ghi chuù: Möùc öu tieâu cao : 3 ñieåm Möùc öu tieân trung bình : 2 ñieåm Möùc öu tieân thaáp : 1 ñieåm Töø baûng ñaùnh giaù coù theå nhaän thaáy, daân cö trong ñeâ bao soáng phaân taùn (kieåu II) vaø daân cö soáng doïc caùc ñöôøng giao thoâng (kieåu IV) coù theå löïa choïn nguoàn nöôùc möa ñeå söû duïng cho sinh hoaït. Vì chi phí thaáp, thuaän tieän trong vieäc söû duïng vaø baûo quaûn, phuø hôïp vôùi ñieàu kieän ñòa phöông vaø nhaát laø nguoàn nöôùc möa ñöôïc xem laø töông ñoái saïch coù theå söû duïng tröïc tieáp, nhöng tröôùc khi uoáng phaûi ñun soâi. Caùc kieåu boá trí daân cö coøn laïi vì lyù do thieáu phöông tieän thu höùng, vò trí khoâng thuaän lôïi, khoù khaên trong vieäc söû duïng vaø baûo quaûn neân nguoàn nöôùc möa khoâng ñöôïc xem laø nguoàn cung caáp chính cho sinh hoaït. Vì theá, coù theå tìm nguoàn nöôùc khaùc phuø hôïp hôn, deã daøng trong quaù trình söû duïng. Söû duïng nguoàn nöôùc möa seõ phuø hôïp hôn ñoái vôùi caùc ñoái töôïng daân cö khoâng bò aûnh höôûng bôûi nöôùc luõ, coù theå thu höùng nöôùc möa moät caùch deã daøng vaø coù ñuû caùc phöông tieän löu tröõ söû duïng haøng ngaøy. Kieåu II vaø kieåu IV laø hai kieåu daân cö boá trí coù tính phuø hôïp nhaát cho vieäc söû duïng nguoàn nöôùc möa laø nguoàn nöôùc chính ñeå caáp cho sinh hoaït, do coù nhöõng lôïi theá nhaát ñònh, phuø hôïp vôùi ñieàu kieän ñòa phöông. Nhöng cho duø nöôùc möa ñöôïc xem laø nguoàn cung caáp chính cho nhu caàu sinh hoaït cuûa nhöõng ñoái töôïng daân cö naøy, vaãn phaûi söû duïng moät nguoàn nöôùc caáp khaùc vaøo muøa khoâ. 3.1.2.2. Löïa choïn nguoàn nöôùc ngaàm Ngoaøi nguoàn nöôùc möu ra, nöôùc ngaàm cuõng ñöôïc xem laø nguoàn cung caáp chính cho sinh hoaït cuûa coäng ñoàng daân cö noâng thoân vuøng ngaäp luõ. Taïi ñaây, nguoàn nöôùc ngaàm seõ thoûa maõn ñöôïc caùc nhu caàu söû duïng taïi ñòa phöông neáu noù khoâng gaëp caùc vaán ñeà oâ nhieãm. Taïi moät soá ñòa phöông nhö Töù giaùc Long Xuyeân tænh An Giang ñaõ xuaát hieän daáu hieän oâ nhieãm thaïch tín, ngoaøi ra coøn gaëp phaûi vaán ñeà ngaäp luõ thöôøng xuyeân neân khai thaùc nguoàn nöôùc ngaàm söû duïng trong sinh hoaït gaëp raát nhieàu khoù khaên vaø haïn cheá. Chính vì nhöõng lyù do ñoù, khai thaùc nöôùc ngaàm ñeå caáp cho sinh hoaït caàn phaûi ñöôïc quaûn lyù chaëc cheõ, mang laïi hieäu quaû kinh teá, phuø hôïp vôùi ñieàu kieän ñòa phöông vaø phuø hôïp vôùi kieåu boá trí daân cö trong vuøng. Baûng 3.3: Ñaùnh giaù möùc ñoä öu tieân söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm cho muïc ñích caáp nöôùc phuø hôïp vôùi töøng kieåu boá trí daân cö trong vuøng ngaäp luõ Kieåu boá trí daân cö Ñaùnh giaù TC1 TC2 TC3 TC4 TC5 Toång coäng Kieåu I 2 1 3 3 3 12 Kieåu II 2 1 3 1 3 10 Kieåu III 1 1 1 2 2 7 Kieåu IV 2 1 3 1 3 10 Kieåu V - - - - - - Kieåu VI 1 1 1 1 1 5 Ghi chuù: Möùc öu tieâu cao : 3 ñieåm Möùc öu tieân trung bình : 2 ñieåm Möùc öu tieân thaáp : 1 ñieåm Nguoàn nöôùc ngaàm seõ ñöôïc khai thaùc söû duïng cho daân cö soáng trong ñeâ bao (kieåu I vaø kieåu II), daân cö soáng doïc theo caùc tuyeán ñöôøng giao thoâng (kieåu IV), ngoaøi ra cuõng coù theå khai thaùc nöôùc ngaàm caáp cho daân cö taäp trung trong caùc cuïm tuyeán vöôït luõ (kieåu III), nhöng phaûi ñöôïc kieåm soaùt söû duïng vaøo caùc coâng trình caáp nöôùc taäp theå cho nhieàu hoä gia ñình. Daân cö soáng treân thuyeàn (kieåu V) khoâng ñöôïc löïa choïn söû duïng nguoân nöôùc ngaàm vì tính ñaëc thuø cuûa loaïi hình boá trí daân cö naøy. Coù theå söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm töø caùc gieáng khoan hay gieáng ñaøo ñeå caáp cho sinh hoaït ñoái vôùi daân cö soáng treân coïc vaøo caùc thaùng muøa khoâ vaø tìm nguoàn khaùc söû duïng khi ñeán muøa luõ. Ngaøy nay, vieäc khai thaùc nöôùc ngaàm baèng gieáng khoan hay gieáng ñaøo moät caùch traøn lan ñaõ daãn ñeán vaán ñeà oâ nhieãm nghieân troïng cuõng nhö caïn kieät nguoàn nöôùc. Cho neân, vieäc ñaøo vaø khoan gieáng khoâng ñöôïc khuyeán khích aùp duïng trong quaù trình thöïc hieän chieán löôïc muïc tieâu quoác gia veà nöôùc saïch cho noâng thoân. Chính vì theá, nguoàn nöôùc ngaàm neáu ñöôïc quaûn lyù toát vaø söû duïng vaøo caùc coâng trình taäp trung vôùi quy moâ lôùn hay nhoû tuøy thuoäc vaøo soá hoä gia ñình soáng gaàn ñoù seõ mang laïi hieäu quaû cao veà kinh teá – xaõ hoäi, tieát kieäm chi phí cuõng nhö baûo veä vaø khai thaùc nguoàn nöôùc ngaàm seõ beàn vöõng hôn. 3.1.2.3. Löïa choïn nguoàn nöôùc maët Neáu söû duïng nguoàn nöôùc maët ñeå caáp cho sinh hoaït, neân tieán haønh caùc kyõ thuaät xöû lyù vì chaát löôïng nguoàn nöôùc maët vuøng ngaäp luõ Töù giaùc Long Xuyeân tænh An Giang coù haøm löôïng phuø sa cao, nhieãm pheøn, caùc chaát höõu cô vaø caùc loaïi thuoác baûo veä thöïc vaät. Khi söû duïng nguoàn nöôùc maët tröïc tieáp khoâng ñöôïc xöû lyù seõ gaây ra nhieàu chöùng beänh coù lieân quan ñeán oâ nhieãm nöôùc ôû ngöôøi. Löïa choïn nguoàn nöôùc maët ñeå caáp cho sinh hoaït, chaát löôïng nöôùc ñöôïc xem xeùt ñaàu tieân, tuy nhieân ñoái vôùi vuøng ngaäp luõ saâu nhö Töù giaùc Long Xuyeân, caàn phaûi chuù yù ñeán kieåu boá trí daân cö nhaèm löïa choïn nguoàn nöôùc caáp sao cho thuaän lôïi, chi phí thaáp nhaát vaø phuø hôïp vôùi ñieàu kieän ñòa phöông. Baûng 3.4: Ñaùnh giaù möùc ñoä öu tieân söû duïng nguoàn nöôùc maët cho muïc ñích caáp nöôùc phuø hôïp vôùi töøng kieåu boá trí daân cö trong vuøng ngaäp luõ Kieåu boá trí daân cö Ñaùnh giaù TC1 TC2 TC3 TC4 TC5 Toång coäng Kieåu I 1 1 1 3 3 9 Kieåu II 2 2 2 1 2 9 Kieåu III 2 1 2 3 3 11 Kieåu IV 2 2 2 1 2 9 Kieåu V 3 1 2 2 2 10 Kieåu VI 3 1 2 2 2 10 Ghi chuù: Möùc öu tieâu cao : 3 ñieåm Möùc öu tieân trung bình : 2 ñieåm Möùc öu tieân thaáp : 1 ñieåm Nguoàn nöôùc maët haàu nhö ñeàu coù ôû khaép moïi nôi vuøng ngaäp luõ saâu Töù Giaùc Long Xuyeân tænh An Giang vaø coù theå xem laø nguoàn cung caáp doài daøo cho nhu caàu söû duïng nöôùc sinh hoaït cuûa coäng ñoàng. Treân thöïc teá, ngöôøi daân vuøng ngaäp luõ ñeàu söû duïng nguoàn nöôùc maët töø soâng, ao hoà ñeå sinh hoaït, thaäm chí ñeå aên uoáng. Ñaây cuõng chính laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân gaây ra caùc beänh ôû ngöôøi coù lieân quan ñeán vieäc söû duïng nöôùc sinh hoaït khoâng ñaûm baûo veä sinh. Vì theá caàn phaûi coù chieán löôïc ñeå söû duïng nguoàn nöôùc maët caáp cho nhu caàu sinh hoaït cuûa coäng ñoàng nhaèm ñaûm baûo cho söùc khoûe vaø tieát kieäm chi phí, phuø hôïp vôùi ñieàu kieän ñòa phöông. Kieåu daân cö phaân boá trong vuøng vaø chaát löôïng nguoàn nöôùc laø hai yeáu toá mang tính quyeát ñònh ñeán hieäu quaû cuûa vieäc löïa choïn nguoàn nöôùc ñeå caáp cho coäng ñoàng vuøng ngaäp luõ. Baûng ñaùnh giaù treân cho thaáy, coù theå löïa choïn nguoàn nöôùc maët ñeå caáp cho sinh hoaït ñoái vôùi haàu heát caùc ñoái töôïng, kieåu boá trí daân cö soáng trong vuøng ngaäp luõ. Nhöng coøn phaûi phuï thuoäc vaøo loaïi hình söû duïng mang laïi hieäu quaû hôn ñeán töøng ñoái töôïng daân cö. Öu tieân söû duïng nguoàn nöôùc maët caáp cho caùc kieåu boá trí daân cö taäp trung vaøo cuïm tuyeán daân cö (kieåu III), daân cö soáng treân thuyeàn (kieåu V) vaø daân cö soáng treân coïc (kieåu VI). Noùi toùm laïi, Nguoàn nöôùc maët ñöôïc xem laø nguoàn cung caáp doài daøo cho nhu caàu sinh hoaït cuûa coäng coäng daân cö vuøng ngaäp luõ saâu Töù giaùc Long Xuyeân tænh An Giang. Nhöng ñeå mang laïi hieäu quaû kinh teá cao vaø ñaûm baûo cho söùc khoûe cuûa ngöôøi daân, phaûi coù nhöõng coâng ngheä caáp nöôùc maët phuø hôïp vôùi töøng kieåu boá trí daân cö trong vuøng vaø söû duïng caùc kyõ thuaät xöû lyù thích hôïp tröôùc khi söû duïng. 3.2. LÖÏA CHOÏN COÂNG NGHEÄ CAÁP NÖÔÙC CHO TÖØNG KIEÅU BOÁ TRÍ DAÂN CÖ VUØNG NGAÄP LUÕ 3.2.1. Tieâu chí löïa choïn Coâng ngheä caáp nöôùc laø chìa khoùa cuûa vieäc phaùt huy hieäu quaû khai thaùc, söû duïng coâng trình, noù quyeát ñònh ñeán caû vaán ñeà taøi chính, nguoàn löïc ñeå vaän haønh vaø baûo döôõng. Coâng ngheä coù taùc ñoäng haøi hoøa moái töông quan giöõa giaù trò coâng trình duø lôùn hay nhoû, thaønh phaåm nöôùc saïch vaø khaû naêng chi traû cuûa ngöôøi daân. Caàn taäp trung ñaåy maïnh nghieân cöùu vaø aùp duïng caùc tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät vaøo caáp nöôùc saïch noâng thoân ñaëc bieät caàn phaûi quan taâm hôn nöõa ñoái vôùi vuøng ngaäp luõ, giuùp löïa choïn coâng ngheä caáp nöôùc phuø hôïp vôùi ñieàu kieän kinh teá vaø ñieàn kieän ñòa phöông, phuø hôïp vôùi kieåu boá trí daân cö trong vuøng. Sau khi choïn löïa ñöôïc nguoàn nöôùc caáp cho töøng kieåu boá trí daân cö khaùc nhau trong vuøng ngaäp luõ, seõ tieán haønh löïa choïn coâng ngheä caáp nöôùc töø nhöõng coâng ngheä saün coù hieän nay. Quaù trình löïa choïn coâng ngheä caáp nöôùc cuõng döïa treân kieåu daân cö phaân boá khaùc nhau töø ñoù ñöa ra loaïi hình coâng ngheä phuø hôïp nhaèm mang laïi hieäu quaû kinh teá – xaõ hoäi cho ñòa phöông vuøng ngaäp luõ saâu. Coâng ngheä caáp nöôùc ôû töøng ñaëc ñieåm daân cö khaùc nhau trong vuøng ngaäp luõ saâu döïa treân caùc tieâu chí: Tieâu chí 1: Chi phí ñaàu tö thaáp. Tieâu chí 2: Kyõ thuaät xöû lyù ñôn giaûn, khoâng quaù phöùc taïp. Tieâu chí 3: OÅn ñònh nguoàn nöôùc cho khai thaùc caùc thaùng trong naêm. Tieâu chí 4: Phuø hôïp vôùi ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi noâng thoân vuøng luõ. Tieâu chí 5: Söû duïng oån ñònh coâng trình keå caû trong muøa luõ. Tieâu chí 6: Caùch khai thaùc hôïp lyù vaø baûo veä nguoàn nöôùc. Ñoù laø nhöõng yeáu toá cô baûn caàn xem xeùt khi choïn löïa coâng ngheä caáp nöôùc töø nhöõng coâng ngheä saün coù hieän nay nhaèm muïc ñích mang laïi hieäu quaû kinh teá – xaõ hoäi, ñaùp öùng nhu caàu söû duïng nöôùc saïch cuûa ngöôøi daân noâng thoân vuøng ngaäp luõ saâu Töù giaùc Long Xuyeân tænh An Giang. 3.2.2. Löïa choïn coâng ngheä 3.2.2.1. Coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö trong ñeâ bao soáng taäp trung (kieåu I) Baûng 3.5: Löïa choïn coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö trong ñeâ bao soáng taäp trung (kieåu I) Coâng ngheä caáp nöôùc Ñaùnh giaù Toång coäng TC1 TC2 TC3 TC4 TC5 TC6 Möa A1aL 3 1 1 1 1 3 10 A1bB 2 1 1 1 1 3 9 Ngaàm A2aD 2 3 3 1 1 1 11 A2bK 1 2 3 3 3 1 13 B2aP 2 2 3 3 3 3 16 B2bC 2 2 3 3 3 3 16 C23 1 2 3 3 3 3 15 Maët A3aX 3 2 2 1 1 2 11 A3bL 3 2 2 1 1 2 11 B3aP 2 2 2 3 3 3 15 B3bT 2 2 2 3 3 3 15 C23 1 2 3 3 3 3 15 D3 1 2 3 1 3 3 13 Ghi chuù: 1. Öu tieân söû duïng (> 14 ñieåm); 2. Coù theå xem xeùt (12-13 ñieåm); 3. Khoâng thích hôïp (< 11 ñieåm). Caùc coâng ngheä caáp nöôùc coù theå ñöôïc löïa choïn söû duïng ñeå caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö trong ñeâ bao soáng taäp trung (kieåu I) laø: Ñoái vôùi nhöõng khu vöïc coù nguoàn nöôùc ngaàm phong phuù vaø coù theå khai thaùc ñöôïc vaøo taát caû caùc thaùng trong naêm: Coâng ngheä caáp nöôùc taäp trung quy moâ nhoû söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm baèng coâng ngheä phoå bieán (B2aP); Coâng ngheä caáp nöôùc taäp trung quy moâ nhoû söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm baèng coâng ngheä CEFINEA (B2aC). Ñoái vôùi nhöõng khu vöïc nguoàn nöôùc ngaàm khan hieám, töông ñoái saâu, bò oâ nhieãm naëng, söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm ñeå caáp cho sinh hoaït: Coâng ngheä caáp nöôùc taäp trung quy moâ nhoû söû duïng nguoàn nöôùc maët baèng coâng ngheä phoå bieán (B3aP); Coâng ngheä caáp nöôùc taäp trung quy moâ nhoû söû duïng nguoàn nöôùc maët baèng coâng ngheä truyeàn thoáng (B3bT). Trong tröôøng hôïp daân cö ñoâng ñuùc ôû caùc thò xaõ, thò traán coù theå aùp duïng coâng ngheä caáp nöôùc taäp trung quy moâ lôùn söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm/nguoàn nöôùc maët, hoaëc keát hôïp caû nguoàn nöôùc ngaàm vaø nguoàn nöôùc maët (C23). 3.2.2.2. Coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö trong ñeâ bao soáng phaân taùn (kieåu II) Baûng 3.6: Löïa choïn coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö trong ñeâ bao soáng phaân taùn (kieåu II) Coâng ngheä caáp nöôùc Ñaùnh giaù Toång coäng TC1 TC2 TC3 TC4 TC5 TC6 Möa A1aL 3 3 1 3 3 3 16 A1bB 2 3 1 3 3 3 15 Ngaàm A2aD 3 3 3 3 3 1 16 A2bK 2 2 3 3 3 1 14 B2aP 2 2 3 1 1 3 12 B2bC 2 2 3 1 1 3 12 C23 1 1 3 1 1 3 10 Maët A3aX 3 2 2 3 3 2 15 A3bL 3 2 2 3 3 2 15 B3aP 2 2 2 1 1 3 11 B3bT 2 2 2 1 1 3 11 C23 1 1 2 1 1 3 9 D3 1 2 3 1 1 3 11 Ghi chuù: 1. Öu tieân söû duïng (> 14 ñieåm); 2. Coù theå xem xeùt (12-13 ñieåm); 3. Khoâng thích hôïp (< 11 ñieåm). Do daân cö soáng phaân taùn, phaân boá loûng leûo khoù toå chöùc caùc dòch vuï coâng coäng neân coâng ngheä caáp nöôùc sinh hoaït löïa choïn cho kieåu boá trí daân cö naøy nhö sau: Thu höùng nöôùc möa vaø löu tröõ ñeå söû duïng cho sinh hoaït baèng: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc möa baèng lu chöùa (A1aL); Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc möa baèng beå chöùa (A1bB). Vaøo caùc thaùng muøa khoâ, khi nguoàn nöôùc möa döï tröõ caïn daàn coù theå thay theá baèng nguoàn nöôùc ngaàm: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc ngaàm baèng gieáng ñaøo (A2aD); Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc ngaàm baèng gieáng khoan (A2bK). Hoaëc thay theá baèng nguoàn nöôùc maët khi nguoàn nöôùc ngaàm naèm ôû taàng quaù saâu hay oâ nhieãm nghieâm troïng: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc maët baèng xoâ chaäu (A3aX); Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc maët baèng lu loïc (A3bL). 3.2.2.3. Coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö trong cuïm tuyeán vöôït luõ (kieåu III) Baûng 3.7: Löïa choïn coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö trong cuïm tuyeán vöôït luõ (kieåu II) Coâng ngheä caáp nöôùc Ñaùnh giaù Toång coäng TC1 TC2 TC3 TC4 TC5 TC6 Möa A1aL 3 1 1 2 1 3 11 A1bB 2 1 1 1 1 3 9 Ngaàm A2aD 2 2 3 1 1 1 10 A2bK 2 1 3 1 1 1 9 B2aP 2 2 3 2 1 3 13 B2bC 2 2 3 2 1 3 13 C23 1 1 3 1 1 3 10 Maët A3aX 3 2 2 1 1 2 11 A3bL 3 2 2 1 1 2 11 B3aP 2 2 2 2 1 3 12 B3bT 2 2 2 2 1 3 12 C23 1 1 2 1 1 3 9 D3 1 2 2 3 3 3 15 Ghi chuù: 1. Öu tieân söû duïng (> 14 ñieåm); 2. Coù theå xem xeùt (12-13 ñieåm); 3. Khoâng thích hôïp (< 11 ñieåm). Khi muøa luõ ñeán, daân cö soáng ngoaøi ñeâ bao chòa aûnh höôûng tröïc tieáp cuûa nöôùc luõ seõ ñöôïc di dôøi ñeán moät nôi an toaøn. ÔÛ ñoù, daân cö soáng taäp trung thaønh cuïm (kieåu III), ñöôïc toå chöùc caùc dòch vuï coâng coäng ñeå phuïc vuï ngöôøi daân trong ñoù coù caáp nöôùc saïch söû duïng trong sinh hoaït haøng ngaøy. Coäng ngheä löïa choïn caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö naøy laø: Coâng ngheä caáp nöôùc noåi söû duïng nguoàn nöôùc maët (D3). Coâng ngheä naøy seõ ñöôïc di chuyeån khi heát muøa luõ, ngöôøi daân quay trôû veà nôi ôû cuõ cuûa mình ñeå sinh soáng. 3.2.2.4. Coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö doïc ñöôøng giao thoâng (kieåu IV) Baûng 3.8: Löïa choïn coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö doïc ñöôøng giao thoâng (kieåu IV) Coâng ngheä caáp nöôùc Ñaùnh giaù Toång coäng TC1 TC2 TC3 TC4 TC5 TC6 Möa A1aL 3 3 1 3 3 3 16 A1bB 2 3 1 3 3 3 15 Ngaàm A2aD 3 3 3 3 3 1 16 A2bK 2 2 3 3 3 1 14 B2aP 2 2 3 1 1 3 12 B2bC 2 2 3 2 1 3 12 C23 1 1 3 1 1 3 10 Maët A3aX 3 2 2 3 3 2 15 A3bL 3 2 2 3 3 2 15 B3aP 2 2 2 1 1 3 11 B3bT 2 2 2 1 1 3 11 C23 1 1 2 1 1 3 9 D3 1 2 3 1 1 3 11 Ghi chuù: 1. Öu tieân söû duïng (> 14 ñieåm); 2. Coù theå xem xeùt (12-13 ñieåm); 3. Khoâng thích hôïp (< 11 ñieåm). Coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö doïc ñöôøng giao thoâng (kieåu IV) ñöôïc löïa choïn nhö sau: Ñoái vôùi nguoàn nöôùc maët: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc möa baèng lu chöùa (A1aL); Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc möa baèng beå chöùa (A1bB). Ñoái vôùi nguoàn nöôùc ngaàm ñöôïc khai thaùc vaø söû duïng keøm vôùi nguoàn nöôùc möa vaøo muøa khoâ: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc ngaàm baèng gieáng ñaøo (A2aD); Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc ngaàm baèng gieáng khoan (A2bK). Trong tröôøng hôïp nguoàn nöôùc ngaàm bò oâ nhieãm naëng hoaëc naèm ôû taàng quaù saâu: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc maët baèng xoâ chaäu (A3aX); Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc maët baèng lu loïc (A3bL). 3.2.2.5. Coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö soáng treân thuyeàn (kieåu V) Baûng 3.9: Löïa choïn coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö soáng treân thuyeàn (kieåu V) Coâng ngheä caáp nöôùc Ñaùnh giaù Toång coäng TC1 TC2 TC3 TC4 TC5 TC6 Möa A1aL 3 1 1 1 3 3 12 A1bB 2 1 1 1 1 3 9 Ngaàm A2aD 3 1 1 1 1 1 8 A2bK 2 1 1 1 1 1 7 B2aP 2 1 1 1 1 3 9 B2bC 2 1 1 1 1 3 9 C23 1 1 1 1 1 3 7 Maët A3aX 3 3 3 2 2 2 15 A3bL 3 2 3 1 1 2 12 B3aP 2 1 2 1 1 3 10 B3bT 2 1 2 1 1 3 10 C23 1 1 2 1 1 3 9 D3 1 1 3 3 3 3 14 Ghi chuù: 1. Öu tieân söû duïng (> 14 ñieåm); 2. Coù theå xem xeùt (12-13 ñieåm); 3. Khoâng thích hôïp (< 11 ñieåm). Coâng ngheä caáp nöôùc ñöôïc löïa choïn ñeå caáp cho daân cö soáng treân thuyeàn: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc maët baèng xoâ chaäu (A3aX); Coâng ngheä caáp nöôùc noåi söû duïng nguoàn nöôùc maët (D3). Ngöôøi daân soáng treân thuyeàn coù theå trang bò cho mình moät soá phöông tieän ñôn giaûn treân thuyeàn ñeå xöû lyù nguoàn nöôùc maët tröôùc khi söû duïng nhaèm ñaûm baûo veä sinh vaø an toaøn cho söùc khoûe. Neáu gaàn caùc traïm caáp nöôùc noåi coù theå ñoåi nöôùc vaø löu tröõ vaøo caùc vaät duïng coù seõ, saïch seõ ñeå söû duïng daàn. 3.2.2.6. Coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö soáng treân coïc (kieåu VI) Baûng 3.10: Löïa choïn coâng ngheä caáp nöôùc cho kieåu boá trí daân cö soáng treân coïc (kieåu VI) Coâng ngheä caáp nöôùc Ñaùnh giaù Toång coäng TC1 TC2 TC3 TC4 TC5 TC6 Möa A1aL 3 2 1 2 2 3 13 A1bB 2 2 1 2 2 3 12 Ngaàm A2aD 3 3 1 1 3 1 12 A2bK 2 2 3 3 2 1 13 B2aP 2 2 3 1 1 3 12 B2bC 2 2 3 1 1 3 12 C23 1 1 3 1 1 3 10 Maët A3aX 3 3 3 2 2 2 15 A3bL 3 2 3 1 1 2 12 B3aP 2 1 2 1 1 3 10 B3bT 2 1 2 1 1 3 10 B3cN 1 1 2 1 1 3 9 C23 1 1 3 3 3 3 14 Ghi chuù: 1. Öu tieân söû duïng (> 14 ñieåm); 2. Coù theå xem xeùt (12-13 ñieåm); 3. Khoâng thích hôïp (< 11 ñieåm). Nhöõng cö daân soáng taïi choå khi nöôùc luõ daâng leân do neàn ñaõ ñöôïc ñoân cao hoaëc nhaø saøn coù theå aùp duïng caùc coâng ngheä caáp nöôùc cho nhu caàu sinh hoaït cuûa mình: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc maët baèng xoâ chaäu (A3aX); Coâng ngheä caáp nöôùc noåi söû duïng nguoàn nöôùc maët (D3). 3.3. ÑEÀ XUAÁT COÂNG NGHEÄ CAÁP NÖÔÙC PHUØ HÔÏP VÔÙI NGUOÀN NÖÔÙC VAØ KIEÅU BOÁ TRÍ DAÂN CÖ Baûng 3.11: Löïa choïn coâng ngheä caáp nöôùc phuø hôïp vôùi nguoàn nöôùc vaø kieåu boá trí daân cö Kieåu boá trí daân cö Nguoàn nöôùc Coâng ngheä caáp nöôùc Möa Ngaàm Maët Möa Ngaàm Maët A1aL A1bB A2aD A2bK B2aP B2bC C23 A3aX A3bL B3aP B3bT C23 D3 Kieåu I - X X - - - - X X X - - X X X - Kieåu II X X X X X X X - - - X X - - - - Kieåu III - - X - - - - - - - - - - - - X Kieåu IV X X X X X X X - - - X X - - - - Kieåu V - - X - - - - - - - X - - - - X Kieåu VI - - X - - - - - - - X - - - - X Ñoái vôùi daân cö trong ñeâ bao soáng taäp trung (kieåu I): Söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm aùp duïng caùc coâng ngheä caáp nöôùc sau: Coâng ngheä caáp nöôùc taäp trung quy moâ nhoû söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm baèng coâng ngheä phoå bieán (B2aP); Coâng ngheä caáp nöôùc taäp trung quy moâ nhoû söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm baèng coâng ngheä CEFINEA (B2bC). Söû duïng nguoàn nöôùc maët aùp duïng caùc coâng ngheä caáp nöôùc sau: Coâng ngheä caáp nöôùc taäp trung quy moâ nhoû söû duïng nguoàn nöôùc maët baèng coâng ngheä phoå bieán (B3aP); Coâng ngheä caáp nöôùc taäp trung quy moâ nhoû söû duïng nguoàn nöôùc maët baèng coâng ngheä truyeàn thoáng (B3bT). Vaø coâng ngheä caáp nöôùc taäp trung quy moâ lôùn söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm/nguoàn nöôùc maët, hoaëc keát hôïp caû nguoàn nöôùc ngaàm vaø nguoàn nöôùc maët (C23). Ñoái vôùi daân cö trong ñeâ bao soáng phaân taùn (kieåu II): Söû duïng nguoàn nöôùc möa aùp duïng caùc coâng ngheä sau: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc möa baèng lu chöùa (A1aL); Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc möa baèng beå chöùa (A1bB). Söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm aùp duïng caùc coâng ngheä sau: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc ngaàm baèng gieáng ñaøo (A2aD); Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc ngaàm baèng gieáng khoan (A2bK). Söû duïng nguoàn nöôùc maët aùp duïng caùc coâng ngheä sau: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc maët baèng xoâ chaäu (A3aX); Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc maët baèng lu loïc (A3bL). Ñoái vôùi daân cö trong cuïm tuyeán vöôït luõ (kieåu III): - Söû duïng nguoàn nöôùc maët aùp duïng coâng ngheä sau: Coâng ngheä caáp nöôùc noåi söû duïng nguoàn nöôùc maët (D3). Ñoái vôùi daân cö doïc ñöôøng giao thoâng (kieåu IV): Söû duïng nguoàn nöôùc möa aùp duïng caùc coâng ngheä sau: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc möa baèng lu chöùa (A1aL); Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc möa baèng beå chöùa (A1bB). Söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm aùp duïng caùc coâng ngheä sau: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc ngaàm baèng gieáng ñaøo (A2aD); Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc ngaàm baèng gieáng khoan (A2bK). Söû duïng nguoàn nöôùc maët aùp duïng caùc coâng ngheä sau: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc maët baèng xoâ chaäu (A3aX); Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc maët baèng lu loïc (A3bL). Ñoái vôùi daân cö treân thuyeàn (kieåu V): Söû duïng nguoà nöôùc maët aùp duïng caùc coâng ngheä sau: Coâng ngheä caáp nöôùc nhoû leû söû duïng nöôùc maët baèng xoâ chaäu (A3aX); Coâng ngheä caáp nöôùc noåi söû duïng nguoàn nöôùc maët (D3). CHÖÔNG 4 PHÖÔNG AÙN TRIEÅN KHAI 4.1. PHÖÔNG AÙN BAÛO VEÄ CAÙC NGUOÀN NÖÔÙC CAÁP PHUØ HÔÏP VÔÙI TÖØNG KIEÅU BOÁ TRÍ DAÂN CÖ Traùch nhieäm cuûa moãi ngöôøi, moãi gia ñình laø phaûi baûo veä giöõ gìn nguoàn nöôùc. Muoán laøm toát vaán ñeà naøy, tröôùc heát phaûi thöïc hieän toát coâng taùc veä sinh moâi tröôøng noâng thoân vuøng ngaäp luõ. Do ñoù caàn loàng gheùp vieäc veä sinh moâi tröôøng vôùi vieäc caáp nöôùc saïch ñeå taêng hieäu quaû cuûa chöông trình cuõng nhö tính beàn vöõng cuûa noù. 4.1.1. Söû duïng vaø baûo quaûn nguoàn nöôùc möa hôïp lyù Nguoàn nöôùc möa ñöôïc löïa choïn söû duïng chuû yeáu cho caùc ñoái töôïng daân cö trong ñeâ bao soáng phaân taùn (kieåu II) vaø daân cö soáng doïc caùc tuyeán ñöôøng giao thoâng (kieåu III), cho neân ngöôøi daân nôi ñaây caàn phaûi chuù yù ñeán vieäc baûo quaûn nguoàn nöôùc möa sau khu thu höùng vaøo lu, beå chöùa. Khi höùng nöôùc möa caàn löu yù: Tröôùc muøa möa phaûi veä sinh saïch seõ maùi höùng, maùng daãn vaø beå chöùa; Caùc côn möa ñaàu muøa vaø khoaûng 10-15 phuùt ñaàu cuûa caùc traän möa sau thöôøng coù chaát baån, ño ñoù phaûi loaïi boû. Neân loïc nöôùc tröôùc khi cho chaûy vaøo lu, beå chöùa. Maùng höùng nöôùc neân laät uùp laïi sau moãi côn möa ñeå traùnh ñoïng laù caây vaø buïi. Söû duïng naép ñaäy kín cho taát caû caùc lu vaø beå chöùa nhaèm ngaên chaën söï phaùt trieån cuûa muoãi vaø phoøng traùnh coân truøng, chuoät coù theå loït vaøo ñoù. Phaûi nuoâi caù vaøng, coù côø trong lu, beå chöùa ñeå dieät boï gaäy. Laép voøi hoaëc duøng gaøu saïch ñeå laáy nöôùc, nôi ñeå gaøu, phöông tieän laáy nöôùc phaûi coù choå treo cao, saïch. Khi caïn nöôùc trong beå neân veä sinh beå chöùa saïch seõ. 4.1.2. Söû duïng vaø baûo quaûn nguoàn nöôùc ngaàm hôïp lyù Löôïng nöôùc vaø chaát löôïng nöôùc ngaàm tuøy thuoäc vaø moãi vuøng khaùc nhau, nhöng khi khai thaùc nöôùc ngaàm söû duïng gieáng ñaøo hay gieáng khoan cho daân cö trong ñeâ bao soáng phaân taùn (kieåu II) vaø daân cö soáng doïc caùc tuyeán ñöôøng giao thoâng (kieåu III) hoaëc trong caùc tröôøng hôïp coù caùc coâng trình caáp nöôùc taäp trung ñeàu phaûi chuù yù ñeán vaán ñeà veä sinh. Gieáng ñaøo phaûi caùch xa caùc nguoàn gaây oâ nhieãm (nhaø tieâu, chuoàng gia suùc,…) toái thieåu laø 15m. Thaønh gieáng xaây cao khoaûng 0,8m, trong loøng gieáng coù theå xaây gaïch, ñoù hoäc, ñoù ong, beâ toâng. Saân gieáng laùt gaïch, xi maêng doác veà phía raõnh thoaùt nöôùc. Mieäng gieáng phaûi coù naép ñaäy kín sau khi söû duïng. Raõnh thoaùt nöôùc coù ñoä doác vöøa phaûi, daãn ra xa hoaëc cho chaûy vaøo caùc hoá thaám nöôùc thaûi. Coù theå laép bôm tay ñeå laáy nöôùc cho an toaøn vaø saïch seõ. Khoan gieáng caàn phaûi coù chuyeân moân kyõ thuaät. OÁng loïc cuûa gieáng khoan phaûi ñaët ñuùng ñòa taàng cuûa taàng chöùa nöôùc. Neáu nöôùc ngaàm coù saét (>0,5mg/l) caàn xöû lyù theo ñuùng quy trình tröôùc khi söû duïng. Gieáng khoan cuõng phaûi ñöôïc ñaët caùch xa nhaø tieâu, chuoàng gia suùc ít nhaát laø 15m. Phaûi coù saân gieáng vaø raõnh thoaùt nöôùc vaøo caùc hoá thaám nöôùc thaûi. Söû duïng bôm tay hay bôm maùy vaø phaûi ñònh kyø baûo döôõng maùy bôm. Hieän nay, ôû moät soá vuøng Töù giaùc Long Xuyeån tænh An Giang ñaõ coù daáu hieäu cuûa oâ nhieãm asenic, cho neân caàn phaûi xeùt nghieäm asenic tröôùc khi söû duïng. Neáu khoan gieáng söû duïng cho caùc coâng trình caáp nöôùc taäp trung phaûi khaûo saùt vaø ñaët taïi nhöõng nôi coù nguoàn nöôùc ngaàm phong phuù vaø coù theå khai thaùc laâu daøi. Phaûi baûo veä khu vöïc nguoàn nöôùc thaät toát. Khoâng chaên gia suùc vaø ñoå raùc gaàn khu vöïc coù nguoàn nöôùc khai thaùc cho coâng trình. Baûo quaûn vaø baûo trì thöôøng xuyeân caùc coâng trình xöû lyù, maùy bôm, thau röûa beå loïc,… Phaân coâng traùch nhieäm cho moät nhoùm chuyeân traùch veà vaän haønh, baûo quaûn coâng trình. Khi muøa luõ ñeán caàn phaûi giöõ saïch nöôùc gieáng ñeå söû duïng khi nöôùc ruùt xuoáng baèng phöông phaùp “ñoùng goùi” nöôùc gieáng cuûa taùc giaû Leâ Vaên Thöa – thoân Tieàn, xaõ Voõ Ninh (Quaõng Ninh – Quaõng Bình). Caùch laøm nhö sau: Chuaån bò moät taám vaûi ñi möa (taêng, baït hoaëc taám nhöïa polyetylen) ñoä lôùn roäng hôn mieäng gieáng; Moät sôïi daây duøng ñeå buoäc quanh mieäng gieáng moät ñeán nhieàu voøng. Duøng taám vaûi nhöïa phuû leân mieäng gieáng, duøng sôïi daây buoäc quanh giöõ taám vaûi nhöïa ñoàng thôøi keùo caêng nhöïa. Thôøi ñieåm bòt mieäng gieáng toát nhaát laø khi nöôùc luõ saép traøn qua mieäng gieáng. Sau khi nöôùc ruùt khoûi bôø treân mieäng gieáng thì ta ruùt taát nhöïa ra. Coù moät ñieàu caàn löu yù laø: Neáu thaønh gieáng bò nöùt vôõ thì cheøn xi maêng kín tröôùc khi luõ ñeán. Neáu vì lyù do naøo ñoù bòt mieäng gieáng sôùm quaù, tröôùc khi nöôùc ngaäp luõ, thì nöôùc möa coù theå ñoïng treân taám nhöïa laøm tuoät khoûi mieäng gieáng. Neân ñeå sao cho nöôùc möa khoûi ñoïng treân taám nhöïa. 4.1.3. Söû duïng vaø baûo quaûn nguoàn nöôùc maët hôïp lyù Nguoàn nöôùc maët cuõng laø nguoàn nöôùc luõ, haàu heát caùc ñoái töôïng daân cö soáng trong vuøng ngaäp luõ saâu Töù giaùc Long Xuyeân tænh An Giang ñeàu coù theå xem nguoàn nöôùc ngaàm laø nguoàn cung caáp doài daøo cho sinh hoaït. Chính vì vaäy, phaûi baûo veä vaø quaûn lyù nguoàn nöôùc maët toát, chuù yù ñeán vieäc veä sinh moâi tröôøng. Khoâng chaên gia suùc vaø ñoå raùc böøa baõi gaàn nguoàn nöôùc. Khoâng cho traâu boø taém ôû ao, hoà nôi laáy nöôùc. Khoâng taém giaëc, cheá bieán thöùc aên gaàn nguoàn nöôùc. Nöôùc thaûi sinh hoaït neân cho qua hoá thaám loïc tröôùc khi ñöa ra moâi tröôøng. Haïn cheá ñeán loaïi boû caùc nhaø tieâu treân keânh raïch, söû duïng nhaø tieâu sinh thaùi coù beå töï hoaïi vaø hôïp veä sinh. 4.2. PHÖÔNG AÙN TOÁI ÖU HOÙA CAÙC LOAÏI HÌNH COÂNG NGHEÄ ÑÖÔÏC LÖÏA CHOÏN CHO TÖØNG KIEÅU BOÁ TRÍ DAÂN CÖ Vieäc quyeát ñònh loaïi hình caáp nöôùc taäp trung hay nhoû leû chuû yeáu phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän töï nhieân veà nguoàn nöôùc, ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi, ñaëc bieät laø kieåu boá trí daân cö trong vuøng ngaäp luõ. An Giang tröôùc heát phaûi tieán haønh ñaùnh giaù taøi nguyeân nöôùc treân ñòa baøn Töù giaùc Long Xuyeân phaàn phaàn thuoäc tænh sau ñoù chia ra töøng vuøng caáp nöôùc cuï theå. Vuøng ngaäp luõ saâu Töù giaùc Long xuyeân Tænh An Giang coù theå döïa vaøo kieåu boá trí daân cö vaø chia ra laøm nhöõng vuøng nhö sau: Vuøng 1: Söû duïng nöôùc möa laø chuû yeáu baèng lu, beå chöùa. Coù theå keát hôïp vôùi ñaøo hay khoan gieáng töø nguoàn nöôùc ngaàm. Vuøng naøy laø nhöõng hoä daân soáng phaân taùn vaø coù tröõ löôïng nöôùc ngaàm coù theå khai thaùc toát, ít bò nhieãm baån. Vuøng 1: Söû duïng nguoàn nöôùc möa laø chuû yeáu baèng lu, beå chöùa. Coù theå keát hôïp vôùi vieäc söû duïng caùc coâng ngheä xöû lyù nöôùc ñôn giaûn nhö lu loïc, loïc nöôùc baèng xoâ chaäu töø nguoàn nöôùc maët. Vuøng naøy laø nhöõng hoä daân soáng phaân taùn vaø nguoàn nöôùc ngaàm khan hieám, bò oâ nhieãm naëng. Vuøng 3: Vuøng coù tröõ löôïng nöôùc ngaàm toát, oån ñònh chæ caàn khöû saét, söû duïng traïm caáp nöôùc taäp trung coù quy moâ daân cö nhoû hôn 1.000 daân, hoaëc töø 1.000-5.000 daân. Vuøng 4: Vuøng khan hieám nguoàn nöôùc ngaàm hay nöôùc ngaàm bò oâ nhieãm, söû duïng nguoàn nöôùc maët vôùi vieäc xaây döïng traïm caáp nöôùc taäp trung coù quy moâ daân cö nhoû hôn 1.000 daân, hoaëc töø 1.000-5.000 daân. Vuøng 5: Vuøng söû duïng ñöôïc caû 2 nguoàn nöôùc maët vaø nöôùc ngaàm, baèng caùc heä thoáng caáp nöôùc taäp trung quy moâ daân cö lôùn ôû nhöõng thò traán, thò xaõ. Vuøng 6: Cuïm tuyeán daân cö vöôït luõ, daân cö chæ soáng vaøo nhöõng thaùng muøa luõ, daân cö soáng treân coïc, aùp duïng coâng ngheä caáp nöôùc noåi söû duïng nguoàn nöôùc maët. Ñeán muøa khoâ coù theå di chuyeån traïm caáp nöôùc noåi naøy ñeán nhöõng nôi coù nhu caàu veà nöôùc saïch sinh hoaït hoaëc thöïc hieän vieäc xöû lyù vaø ñoåi nöôùc cho caùc ghe thuyeàn. 4.3. PHÖÔNG AÙN THOÂNG TIN – GIAÙO DUÏC – TRUYEÀN THOÂNG – THAM GIA CUÛA COÄNG ÑOÀNG 4.3.1. Thoâng tin – giaùo duïc – truyeàn thoâng 4.3.1.1. Muïc ñích thoâng tin – giaùo duïc – truyeàn thoâng Thoâng tin – giaùo duïc – truyeàn thoâng nhaèm taêng nhu caàu duøng nöôùc saïch trong sinh hoaït ñoái vôùi ngöôøi daân vuøng ngaäp luõ. Coù theå giao nhieäm vuï naøy cho ñoäi tình nguyeän vieân, hoïc sinh taïi nhöõng nôi ñoù khi ñaõ ñöôïc trang bò moät soá kieán thöùc caàn thieát taïi tröôøng hoïc; Cung caáp thoâng tin caàn thieát ñeå ngöôøi daân coù theå löïa choïn loaïi coâng ngheä thích hôïp vôùi kieåu boá trí daân cö baèng caùc tôø böôùm, tôø rôi; Naâng cao hieåu bieát cuûa ngöôøi daân veà vieäc söû duïng nöôùc saïch vaø vaán ñeà söùc khoûe baèng vieäc toå chöùc lôùp taäp huaán, hoäi thaûo chuyeân ñeà; Khuyeán khích ngöôøi daân thöïc haønh caùc haønh vi toát coù lieân quan ñeán vieäc giöõ gìn vaø baûo veä nguoàn nöôùc, baûo veä moâi tröôøng vôùi caùc caâu loïc boä baûo veä moâi tröôøng ôû noâng thoân; Khuyeán khích ngöôøi daân töï nguyeän ñoùng goùp taøi chính ñeå xaây döïng coâng trình caáp nöôùc saïch, söû duïng nöôùc saïch trong sinh hoaït haøng ngaøy. 4.3.1.2. Noäi dung thoâng tin – giaùo duïc – truyeàn thoâng Caùc thoâng tin veà nöôùc saïch vaø söùc khoûe; Thoâng tin veà caùc loaïi coâng trình caáp nöôùc nöôùc saïch; Thoâng tin veà caùc heä thoáng hoã trôï taøi chính, höôùng daãn caùc thuû tuïc ñeå xin trôï caáp, vay voán; Caùch thöùc toå chöùc, quaûn lyù caùc heä thoáng caáp nöôùc taäp trung; Caùc chính saùch coù lieân quan ñeán caáp nöôùc saïch. Phoái hôïp thöôøng xuyeân vôùi caùc cô quan thoâng tin ñaïi chuùng (nhö ñaøi truyeàn hình, ñaøi phaùt thanh tænh, huyeän), caùc toå chöùc ñoaøn theå xaõ hoäi (nhö ñoaøn thanh nieân, hoäi phuï nöõ) ñaåy maïnh coâng taùc thoâng tin – giaùo duïc – truyeàn thoâng nhaèm giuùp cho coäng ñoàng töï quyeát ñònh loaïi hình caáp nöôùc phuø hôïp vôùi ñieàu kieän thöïc teá ôû moãi ñòa phöông. Noäi dung thoâng tin phuø hôïp vôùi töøng giai ñoaïn tröôùc, trong vaø sau caùc döï aùp caáp nöôùc. 4.3.2. Söï tham gia cuûa coäng ñoàng Söï tham gia cuûa coäng ñoàng chính laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå thöïc hieän caáp nöôùc saïch cho noâng thoân vuøng luõ moät caùch hieäu quaû vaø laâu daøi. Coäng ñoàng phaûi phaùt huy quyeàn laøm chuû vaø phaûi ñöôïc hieåu roõ veà vieäc caûi thieän ñieàu kieän veä sinh nöôùc saïch cuõng nhö coâng taùc duy tu baûo trì coâng trình laø traùch nhieäm thuoäc veà coäng ñoàng. Ngöôøi daân seõ töï quyeát ñònh trong vieäc löïa choïn nguoàn nöôùc sinh hoaït, löïa choïn coâng ngheä nhaèm phuø hôïp vôùi ñieàu kieän kinh teá cho mình. Cô quan quaûn lyù tænh, chính quyeàn aáp, xaõ vaø ngöôøi daân phaûi phoái hôïp vaø phaân coâng traùch nhieäm cuï theå trong vieäc quaûn lyù, söû duïng, baûo döôõng, söõa chöõa, baûo ñaûm an ninh vaø töï quaûn caùc coâng trình caáp nöôùc taäp trung. Nhaân vieân laø nhöõng ngöôøi daân taïi ñoù tröïc tieáp vaän haønh ñöôïc trang bò ñaày ñuû kieán thöùc tuyeân truyeàn vaø kyõ thuaät ñeå laøm toát traùch nhieäm cuûa mình taïi cô sôû. Traû löông, ñoùng baûo hieåm xaõ hoäi haøng thaùng cho hoï, ñoàng thôøi khen thöôûng haøng thaùng vaø xeùt thöôûng thi ñua haøng naêm ñoái vôùi nhöõng nhaân vieân haønh thaønh vöôït möùc keá hoaïch ñöôïc giao nhaèm khuyeán khích hoï ngaøy caøng gaén boá traùch nhieäm vôùi coâng vieäc. Xaõ hoäi hoùa caáp nöôùc laø moät trong nhöõng hình thöùc tham gia tích cöïc cuûa coäng ñoàng trong quaù trình thöïc hieän caùc chöông trình caáp nöôùc saïch noâng thoân vuøng luõ. Tuy nhieân cuõng caàn phaûi coù söï giaùm saùt vaø quan taâm cuûa nhaø nöôùc nhaát laø trung taâm nöôùc saïch vaø veä sinh moâi tröôøng cuûa tænh. Coù nhö theá, hieäu quaû cuûa vieäc xaõ hoäi hoùa caáp nöôùc trong coäng ñoàng seõ taêng leân vaø beà vöõng. 4.4. PHÖÔNG AÙN VEÀ TAØI CHÍNH Vieäc quyeát ñònh xaây moät coâng trình caáp nöôùc taïi moät xaõ trong ñòa baøn laø chính quyeàn vaø nhaân daân xaõ ñoù quyeát ñònh. Neáu hoï thaûo luaän, xem xeùt vaø thaáy coù ñuû ñieàu kieän ñeå tieáp nhaän döï aùn xaây döïng coâng trình caáp nöôùc thì laøm vieäc vôùi huyeän vaø Trung taâm nöôùc saïch cuûa tænh. Ñieàu naøy coù nghóa laø: ñeå xaây döïng moät coâng trình caáp nöôùc, chính quyeàn vaø nhaân daân xaõ ñoù phaûi cuøng xem xeùt coù ñuû nguoàn taøi chính ñeå ñoùng goùp khoâng vì nguoàn ngaân saùch nhaø nöôùc chæ ñaùp öùng moät phaàn maø thoâi. Neáu hoï thaáy ñuû, sau ñoù chính quyeàn xaõ coù theå ñeà ñaït leân huyeän xin tieáp nhaän döï aùn. Caùch tieáp caän naøy giuùp ngöôøi daân khaéc phuïc taâm lyù chæ döïa vaøo nhaø nöôùc, caùc döï aùn cuûa chính phuû vaø nhaän ra raèng ñeå coù moät coâng trình caáp nöôùc saïch, chính hoï laø ngöôøi ñoùng vai troø quyeát ñònh. Voán töø ngaân saùch nhaø nöôùc neân taäp trung vaøo ñaàu tö cho caùc vuøng ngheøo, vuøng khoù khaên veà nöôùc saïch vaø hoã trôï caùc coâng trình coù quy moâ lôùn voán goùp cuûa daân khoâng ñuû. Nhaø nöôùc seõ hoã trôï moät phaàn voán cho caùc hoä gia ñình ngheøo coù thu nhaäp thaáp ñeå giaûm bôùt phaàn ñoùng goùp cuûa hoï. Cuï theå laø tænh hoå trôï ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng cuûa traïm caáp nöôùc, bao goàm khai thaùc ñaàu nguoàn nhö khoan gieáng, xaây ñaøi nöôùc, maùy bôm trò giaù khoaûn 40% xuaát ñaàu tö. Phaàn tuyeán oáng chính, oáng nhaùnh vaø ñoàng hoà taïi caùc hoä gia ñình do ngöôøi söû duïng ñaàu tö trò giaù khoaûng 60% xuaát ñaàu tö coøn laïi. 4.5. ÑAØO TAÏO PHAÙT TRIEÅN NGUOÀN NHAÂN LÖÏC Trong nhöõng naêm qua, coâng taùc ñaøo taïo naâng cao naêng löïc vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc ñeå tham gia chöông trình ñaõ ñöôïc quan taâm thöïc hieän. Nhieàu lôùp taäp huaán, boài döôõng ñònh kyø, ngaén haïn cho coâng nhaân vaän haønh vaø baûo döôõng caùc coâng trình caáp nöôùc taäp trung, caùn boä laäp keá hoaïch, caùn boä chæ ñaïo thöïc hieän vaø quaûn lyù döï aùn ñöôïc toå chöùc ôû taát caû caùc caáp. Haøng naêm, Moãi ñòa phöông trong tænh toå chöùc caùc lôùp taäp huaán chuyeân ñeà veà kieán thöùc moâi tröôøng vaø tuyeân truyeàn caùc vaên baûn môùi cuûa nhaø nöôùc, ñòa phöông veà coâng taùc moâi tröôøng cho caùc caùn boä laøm coâng taùc quaûn lyù vaø caùc tuyeân truyeàn vieân moâi tröôøng. Caùc lôùp ñaøo taïo taäp huaán naøy, caàn toå chöùc cho hoïc vieân ñi tham quan, hoïc taäp seõ taïo cho hoïc vieân noùi rieâng, coâng chöùc noùi chung ñöôïc tieáp caän vôùi thöïc teá, lieân heä cho aáp, xaõ, thò traán vaø ñòa phöông mình. 4.6. TOÅ CHÖÙC XAÂY DÖÏNG, QUAÛN LYÙ VAØ KHAI THAÙC CAÙC COÂNG TRÌNH CAÁP NÖÔÙC 4.6.1. Phöông thöùc caáp nöôùc taäp trung ñöôïc toå hôïp taùc ñaàu tö vaø quaûn lyù Toå hôïp taùc seõ ñöôïc thaønh laäp theo quy ñònh cuûa Boä luaät hình söï. Taïi vuøng coù nhu caàu veà nöôùc saïch cho sinh hoaït, daân cö ñoâng ñuùc coù theå caáp nöôùc taäp trung, UÛy Ban Nhaân Daân xaõ taäp hôïp daân trong vuøng laáy yù kieán. Sau khi ñaõ ñi ñeán thoáng nhaát caùc noäi dung cô baûn, ngöôøi daân seõ baàu ra ban quaûn lyù coâng trình, vieäc baàu choïn seõ ñöôïc UÛy Ban Nhaân Daân xaõ thoâng qua vaø xaùc nhaän. Ban quaûn lyù lieân heä vôùi Trung taâm Nöôùc saïch vaø Veä sinh moâi tröôøng tænh ñeå ñöôïc tö vaán theâm vieäc tieán haønh caùc thuû tuïc caàn thieát nhö ñaêng kyù thaønh laäp toå hôïp taùc, xin pheùp khoan vaø khai thaùc nöôùc ngaàm, thieát keá vaø xaây döïng caùc heä thoáng caáp nöôùc. Ban quaûn lyù toå hôïp taùc Toå tröôûng : 1 ngöôøi Toå phoù : 1 ngöôøi Keá toaùn : 1 ngöôøi Thuû quyû : 1 ngöôøi Traïm caáp nöôùc I (2 ngöôøi) Traïm caáp nöôùc II (2 ngöôøi) Hình 4.1: Moâ hình toå chöùc toå hôïp taùc Toå hôïp taùc laø moâ hình mang tính daân chuû vaø khaù phoå bieán ôû moät soá tænh Ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Coù theå noùi ñaây laø moâ hình coù söï tham gia raát cao cuûa ngöôøi söû duïng – töø buoåi ñaàu hôïp daân, ngöôøi söû duïng ñaõ ñöôïc thoâng baùo veà döï aùn, caùch thöùc toå chöùc xaây döïng coâng trình, phöông thöùc ñoùng goùp, baàu choïn ban quaûn lyù,... Ñoái vôùi moâ hình naøy, ngöôøi söû duïng seõ quyeát ñònh xuaát ñaàu tö. Vieäc thu chi taøi chính seõ ñöôïc thoâng baùo coâng khai ñeán ngöôøi söû duïng thöôøng kyø, khoâng haïch toaùn coù laõi maø treân cô sôû phi lôïi nhuaän, thu ñuû buø chi. Moät soá coâng trình coù tính ñeán khaáu hao vaø chi phí vaän haønh baûo döôõng, coøn ôû moät soá coâng trình khaùc hoûng ñeán ñaâu thu tieàn söûa chöõa ñeán ñoù. Phaàn lôùn ngöôøi daân noâng thoân raát haøi loøng vôùi phöông thöùc quaûn lyù taøi chính naøy. 4.6.2. Phöông thöùc caáp nöôùc taäp trung ñöôïc hôïp taùc xaõ quaûn lyù ÔÛ vuøng ngaäp luõ saâu tænh An Giang, phaàn lôùn caùc hôïp taùc xaõ laø hôïp taùc xaõ noâng nghieäp, khuyeán laâm, cung caáp vaät tö, mua baùn haøng hoùa, noâng saûn, dòch vuï caáp nöôùc vaø veä sinh noâng thoân. Hôïp taùc xaõ caáp nöôùc ñöôïc thaønh laäp theo quy ñònh cuûa luaät hôïp taùc xaõ. Ñeå chuaån bò thaønh laäp moät Hôïp taùc xaõ, UÛy Ban Nhaân Daân huyeän cuøng vôùi UÛy Ban Nhaân Daân xaõ cöû moät ban chuû nhieäm laâm thôøi – Ban naøy seõ chòu traùch nhieäm chuaån bò caùc thuû tuïc thaønh laäp. Trong Hôïp taùc xaõ coù hai phaàn chính: Ñieàu leä hôïp taùc xaõ vaø phöông aùn hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Hôïp taùc xaõ. Ñeå chính thöùc thaønh laäp moät Hôïp taùc xaõ, UÛy Ban Nhaân Daân huyeän seõ trieäu taäp hoäi nghò xaõ vieân. Hoäi nghò seõ giôùi thieäu ñieàu leä hôïp taùc xaõ vaø phöông aùn hoaït ñoäng kinh doanh, baàu ban chuû nhieäm. Ñoàng thôøi UÛy Ban Nhaân Daân huyeän seõ pheâ chuaån ñieàu leä vaø ra quyeát ñònh thaønh laäp cuõng nhö pheâ duyeät nhaân söï cuûa Hôïp taùc xaõ. Hôïp taùc xaõ laø ñôn vò coù tö caùch phaùp nhaân. Hôïp taùc xaõ caáp nöôùc sinh hoaït noâng thoân Ban chuû nhieäm : 1 ngöôøi Keá toaùn : 1 ngöôøi Thuû quyõ : 1 ngöôøi Ban kieåm soaùt : 1 ngöôøi Ban ñieàu haønh traïm caáp nöôùc soá 1 (2 ngöôøi) Dòch vuï noâng nghieäp Cöûa haøng – ñaïi lyù (2 ngöôøi trôû leân) Ban ñieàu haønh traïm caáp nöôùc thöù “N”(2 ngöôøi) Hình 4.2: Moâ hình toå chöùc Hôïp taùc xaõ caáp nöôùc 4.6.3. Phöông thöùc caáp nöôùc taäp trung do tö nhaân quaûn lyù Doanh nghieäp tö nhaân ñöôïc thaønh laäp theo luaät doanh nghieäp. Ñeå xaây döïng coâng trình, chuû ñaàu tö löïa choïn ñòa ñieåm, laøm caùc thuû tuïc haønh chính lieân quan ñeán quyeàn söû duïng ñaát taïi nôi xaây döïng coâng trình, sau ñoù toå chöùc vaän ñoäng nhaân daân tham gia. Chuû ñaàu tö laäp döï aùn xin thaønh laäp doanh nghieäp, coù xaùc nhaän cuûa chính quyeàn xaõ, huyeän vaø noäp taïi Trung taâm nöôùc saïch. UÛy Ban Nhaân Daân tænh pheâ duyeät döï aùn xin thaønh laäp doanh nghieäp, sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö caáp giaáy pheùp ñaêng kyù kinh doanh, sôû Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån noâng thoân caáp pheùp khoan gieáng. Doanh nghieäp tö nhaân kinh doanh nöôùc saïch cuõng laø moät ñôn vò coù tö caùch phaùp nhaân. Ñieàu quan troïng cuûa moâ hình naøy laø xuaát phaùt töø nhu caàu thöïc teá cuûa nhaân daân. 4.6.4. Phöông thöùc caáp nöôùc caù theå nhö laø gieáng, lu, beå chöùa nöôùc möa Treân ñòa baøn vuøng ngaäp saâu Töù giaùc Long Xuyeân thuoäc tænh An Giang daân soá noâng thoân soáng raûi raùc, phaân taùn chieám moät phaàn khoâng nhoû vì theá aùp duïng caùc coâng ngheä caáp nöôùc taäp trung seõ khoâng mang laïi hieäu quaû. Do ñoù, giaûi phaùp tröôùc maét laø caáp nöôùc baèng lu, beå chöùa nöôùc möa cho töøng hoä gia ñình vaø cho pheùp ñaøo hoaëc khoan gieáng neáu khu vöïc ñoù coù nguoàn nöôùc ngaàm. Tuy nhieân loaïi hình naøy chæ laø giaûi phaùp tình theá, veà maët laâu daøi caùc loaïi hình caáp nöôùc naøy hieäu quaû kinh teá khoâng cao, khoâng ñaûm baûo tính beàn vöõng neân seõ khoâng ñöôïc khuyeán khích. Toùm laïi, ñieàu ñaùng quan taâm ôû ñaây khoâng phaûi laø löôïng nöôùc caáp hay nguoàn nöôùc söû duïng nöõa maø chính laø ôû choã coäng ñoàng tham gia vaøo quaù trình caáp nöôùc nhaèm giuùp hoï yù thöùc ñöôïc giaù trò cuûa vieäc söû duïng nöôùc saïch vaø moái nguy hieåm cuûa vieäc söû duïng nöôùc bò oâ nhieãm. KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ Nöôùc saïch noâng thoân laø moät trong hai vaán ñeà moâi tröôøng caáp baùch hieän nay ñoái vôùi coäng ñoàng soáng trong caùc vuøng ngaäp luõ saâu Töù giaùc Long Xuyeân tænh An Giang. Laøm theá naøo ñeå ngöôøi daân vuøng ngaäp luõ saâu ñöôïc söû duïng ñuû nöôùc saïch ñeå caáp cho sinh hoaït laø muïc tieâu chính maø ñeà taøi naøy höôùng tôùi. Thöïc traïng thoùi quen söû duïng nöôùc sinh hoaït cuûa ngöôøi daân vuøng ngaäp luõ ñaõ hình thaønh neân coâng ngheä caáp nöôùc cho chính hoï. Nhöng nhöõng coâng ngheä caáp nöôùc ñoù ñaõ toàn taïi moät soá haïn cheá veà soá löôïng nöôùc söû duïng cuõng nhö chaát löôïng nöôùc caáp. Böôùc ñaàu löïa choïn coâng ngheä caáp nöôùc phuø hôïp vôùi nguoàn nöôùc vaø phuø hôïp vôùi töøng kieåu boá trí daân cö vuøng ngaäp luõ saâu laø coâng vieäc mang tính thöïc teá ôû quy moâ coäng ñoàng noâng thoân. Ñaây laø moät vieäc laøm khaù môùi, nhöng laïi raát caàn thieát trong quaù trình phaùt trieån noâng thoân vuøng ngaäp luõ. Caùc coâng ngheä löïa choïn ñöôïc ñeà xuaát thöïc hieän ñeå caáp nöôùc sinh hoaït cho coäng ñoàng noâng thoân vuøng ngaäp luõ saâu Töù giaùc Long Xuyeân tænh An Giang, neáu thaønh coâng thì ñaây seõ laø moâ hình coù theå duøng ñeå nhaân roäng ôû caùc vuøng ngaäp luõ khaùc ôû toaøn vuøng ÑBSCL vaø thaäm chí ôû Vieät Nam. Ñeà xuaát ñöôïc coâng ngheä caáp nöôùc phuø hôïp vôùi kieåu boá trí daân cö vuøng ngaäp luõ saâu raát thích hôïp vôùi ñieàu kieän thöïc teá hieän taïi. Laáy vuøng ngaäp saâu Töù giaùc Long Xuyeân laøm moâ hình thí ñieåm nghieân cöùu laø moät vieäc laø khoù khaên, nhöng caøng ñi saâu vaøo nghieân cöùu thì tính haáp daãn cuûa chuû ñeà cuõng nhö lôïi ích cuûa noù mang laïi caøng cao. Coâng ngheä caáp nöôùc sinh hoaït phuø hôïp, seõ mang laïi ñieàu kieän ñeå phaùt trieån kinh teá, naâng cao chaát löôïng cuoäc soáng, phoøng traùnh ñöôïc beänh taät lieân quan ñeán nöôùc cho ngöôøi daân vuøng ngaäp luõ saâu Töù giaùc Long Xuyeân tænh An Giang. Qua ñoù, vaïch ra caùc yeâu caàu caáp baùch cho caùc chính saùch, chieán löôïc, cuõng nhö haønh ñoäng cuï theå cuûa nhaø nöôùc, chính quyeàn ñòa phöông vaø coäng ñoàng treân con ñöôøng hoäi nhaäp trong xu theá hieän ñaïi hoùa noâng thoân. Söï phoái hôïp trieån khai coâng ngheä caáp nöôùc vuøng ngaäp luõ saâu giöõa chính quyeàn ñòa phöông vôùi coäng ñoàng daân cö Töù giaùc Long Xuyeân tænh An Giang seõ laø moät trong nhöõng yeáu toá mang laïi thaønh coâng cho vieäc giaûi quyeát vaán ñeà nöôùc saïch. Ñoàng thôøi nghieân cöùu theâm veà caùc coâng ngheä caáp nöôùc ñaëc thuø cho vuøng ngaäp luõ vaø tieâu chuaån hoùa caùc loaïi hình ñoù seõ giuùp cho vieäc löïa choïn coâng ngheä deã daøng vaø hieäu quaû hôn. Trong ñoù, coâng ngheä caáp nöôùc noåi baèng thuyeán coøn khaù môùi meû vaø phaûi ñöôïc nghieân cöùu saâu hôn nöõa. MUÏC LUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • doc9.Do an tot nghiep co muc luc.doc
  • doc1.Bia.doc
  • doc2.Nhiem vu do an.doc
  • doc3.Nhan xet cua gvhd.doc
  • doc4.Loi cam on.doc
  • doc6.chu viet tat.doc
  • doc7.Danh muc bang.doc
  • doc8.Danh muc hinh.doc
  • doc9.Do an tot nghiep.doc
  • doc10[1].Tai lieu tham khao.doc
Tài liệu liên quan