Nghiên cứu quy hoạch và quản lý chất thải rắn cho thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắklắk
MỤC LỤC NHIỆM VỤ CỦA ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN LỜI CẢM ƠN LỜI MỞ ĐẦU TÓM TẮT NỘI DUNG MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG DANH MỤC CÁC HÌNH PHẦN MỞ ĐẦU 1. Sự cần thiết của đề tài 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 3. Nội dung nghiên cứu của đề tài 4. Phương pháp nghiên cứu 5. Phạm vi nghiên cứu PHẦN NỘI DUNG Chương 1 : TỔNG QUAN VỀ CHẤT THẢI RẮN 1 1.1. Những khái niệm cơ bản về chất thải rắn 1 1.1.1. Định nghĩa 1 1.1.2. Nguồn gốc phát sinh 1 1.1.3. Phân loại 2 1.1.4. Tốc độ phát sinh chất thải rắn 6 1.1.5. Thành phần CRT 6 1.1.6. Tính chất CTR 7 1.2. Ô nhiễm môi trường do chất thải rắn 11 1.2.1. Tác hại của CTR đến môi trường nước 11 1.2.2. Tác hại của CTR đến môi trường đất 12 1.2.3. Tác hại của CTR đến môi trường không khí 12 1.2.4. Tác hại của CTR đến cảnh quan và sức khoẻ con người 14 1.3. Các phương pháp quản lý CTR 15 1.3.1. Giảm thiểu tại nguồn (source redue ) 15 1.3.2. Tái chế/ tái sinh (recycle ) 16 1.4. Các kỹ thuật và thiết bị xử lý chất thải rắn hiện nay 17 1.4.1. Phương pháp cơ học 17 1.4.2. Phương pháp cơ lý 17 1.4.3. Phương pháp sinh học 17 1.5. Một số mô hình quản lý và xử lý CTR trên thế giới và Việt Nam 19 1.5.1. Một số mô hình quản lý và xử lý trên thế giới 19 1.5.2. Một số công nghệ xử lý rác hiện có ở Việt Nam 24 Chương 2 : HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ VÀ XỬ LÝ CHẤT THẢI RẮN TẠI THÀNH PHỐ BUÔN MA THUỘT TỈNH ĐĂK LĂK 26 2.1. Tổng quan về tỉnh Đăk Lăk 26 2.1.1.Vị trí địa lý 26 2.1.2. Địa hình -Địa mạo 26 2.1.3. Điều kiện tự nhiên 28 2.1.3.1. Nhiệt độ 29 2.1.3.2. Chế độ mưa 29 2.1.3.3. Các yếu tố khí hậu khác 29 2.1.4. Đặc điểm khí tượng thuỷ văn 30 2.1.5. Điều kiện kinh tế- xã hội 32 2.1.5.1. Phát triển xã hội 32 2.1.5.2. Phát triển kinh tế 34 2.1.6. Các nguồn tài nguyên 35 2.1.6.1 Tài nguyên đất 35 2.1.6.2 Tài nguyên nước 37 2.1.6.3 Tài nguyên rừng 39 2.1.6.4. Tài nguyên khoáng sản 40 2.1.6.5. Tài nguyên nhân văn 40 2.2. Hiện trạng môi trường tỉnh Đăk Lăk 41 2.2.1. Hiện trạng môi trường nước 41 2.2.1.1. Nước mặt 42 2.2.1.2. Nước ngầm 45 2.2.1.3. Chất lượng nước thải 47 2.2.2.Hiện trạng môi trường không khí và tiếng ồn 48 2.2.2.1. Nguồn thải gây ô nhiễm môi trường không khí 48 2.2.2.2. Chất lượng không khí đô thị và công nghiệp tại các khu vực 49 2.2.2.3. Mức độ ô nhiễm tiếng ồn 54 2.2.2.4. Tác động của ô nhiễm không khí và tiếng ồn 55 2.3. Đặc điểm, thành phần, tính chất và nguồn gốc phát sinh CTR của thành phố Buôn Ma Thuột 56 2.3.1. Rác thải sinh hoạt vùng đô thị 57 2.3.2. Rác thải từ hoạt động công nghiệp 59 2.3.3. Rác thải y tế 59 2.4. Hiện trạng thu gom, phân loại và quản lý chất thải rắn ở thành phố 60 2.4.1. Tình hình quản lý chất thải rắn 60 2.4.1.1. Quản lý rác thải sinh hoạt 60 2.4.1.2. Quản lý rác thải công nghiệp 60 2.4.1.3. Quản lý rác thải y tế 60 2.4.2.Tình trạng thu gom và xử lý CTR 61 2.4.3. Tình hình xử lý chất thải rắn 63 2.4.3.1. Xử lý và tiêu huỷ rác thải sinh hoạt 63 2.4.3.2. Xử lý và tiêu huỷ rác thải công nghiệp 64 2.4.3.3. Xử lý và tiêu huỷ rác thải y tế 64 2.5. Các vấn đề còn tồn tại 64 Chương 3 :ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ – XÃ HỘI VÀ DỰ BÁO THÀNH PHẦN KHỐI LƯỢNG PHÁT SINH CTR CỦA THÀNH PHỐ BUÔN MA THUỘT TỈNH ĐĂK LĂK ĐẾN NĂM 2020 66 3.1. Định hướng phát triển kinh tế – xã hội của TP BMT đến năm 2020 66 3.1.1. Mục tiêu tổng quát 66 3.1.2. Mục tiêu cụ thể 66 3.1.2.1. Mục tiêu kinh tế 66 3.1.2.2. Mục tiêu xã hội 67 3.1.3. Phương hướng, mục tiêu phát triển theo ngành, lĩnh vực 68 3.1.3.1. Nông, lâm nghiệp và nông thôn 68 3.1.3.2. Công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp 69 3.1.3.3. Khu vực dịch vụ 71 3.1.3.4. Phát triển cơ sở hạ tầng 72 3.1.4. Các chỉ tiêu về dân số – lao động 76 3.1.4.1. Tổng dân số 76 3.1.4.2. Tổng số lao động 76 3.1.4.3. Xoá đói giảm nghèo và chính sách đối với người có công 77 3.2. Dự báo khối lượng phát sinh chất thải rắn của thành phố Buôn Ma Thuột đến năm 2020 77 3.2.1. Dự báo dân số 77 3.2.2. Dự báo sự biến đổi thành phần và khối lượng phát sinh CTR của thành phố Buôn Ma Thuột từ nay đến năm 2020 78 3.2.2.1. Tốc độ phát sinh chất thải rắn 79 3.2.2.2. Dự báo khối lượng phát sinh chất thải rắn của Tp BMT 79 3.2.3. Dự báo khối lượng chất thải rắn y tế 80 3.2.3.1. Thành phần và nguồn gốc phát sinh chất thải rắn y tế 80 3.2.3.2. Tính toán dự báo sự biến động về khối lượng CTR y tế 81 3.3. Phương hướng xây dựng cơ chế quản lý CTR từ nay đến năm 2020 82 3.3.1 Đánh giá tổng quan về hiện trạng thu gom, phân loại và quản lý CTR 82 3.3.1.1 Đối với công tác thu gom, vận chuyển rác 82 3.3.1.2 Tái sinh, tái chế và xử lý 84 3.3.2. Phương hướng xây dựng 84 Chương 4 : NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT QUY HOẠCH MÔI TRƯỜNG VÀ QUẢN LÝ CTR CHO THÀNH PHỐ BUÔN MA THUỘT ĐẾN 2020 85 4.1. Tổ chức quản lý 85 4.2. Đề xuất mô hình thu gom và phân loại rác tại nguồn 86 4.2.1. Đề xuất mô hình thu gom và phân loại 86 4.2.1.1. Phân loại và tồn trữ chất thải 86 4.2.1.2. Quá trình thu gom 88 4.3. Quy hoạch mạng lưới thu gom, phân loại và quản lý CTR 92 4.1.1 Mạng lưới thu gom rác sinh hoạt 92 4.1.2 Mạng lưới thu gom chất thải y tế 92 4.1.3 Mạng lưới thu gom chất thải công nghiệp 93 4.4. Phương án xây dựng mở rộng, thu gom và xử lý rác 93 4.4.1. Lựa chọn địa điểm xây dựng bãi rác 93 4.4.2. Nhu cầu đất quy hoạch xây dựng bãi rác 94 4.5. Xây dựng kế hoạch hành động 94 4.5.1. Mục tiêu chính từ nay đến năm 2020 94 4.5.2. Xây dựng chương trình giáo dục, thông tin về công tác BVMT 95 4.6. Đề xuất một số luật lệ quản lý chất thải rắn 96 KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ 98 1. Kết luận 98 2. Kiến nghị 99 PHỤ LỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Nghiên cứu quy hoạch và quản lý chất thải rắn cho thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắklắk, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ga, hieän ñaïi hoùa caùc trang thieát bò. Tieán tôùi môû caùc tuyeán bay thaúng Buoân Ma Thuoät – Haø Noäi vaø caùc saân bay trong nöôùcm khu vöïc ñaùp öùng nhu caàu ñi laïi vaø giao löu quoác teá.
Giao thoâng ñöôøng saét: Ñònh höôùng sau 2010 xaây döïng tuyeán ñöôøng saét Ñaêk Laêk - Tuy Hoøa.
ii. Thuûy lôïi
Ñaûm baûo töôùi chuû ñoäng cho 70% dieän tích caây troàng coù nhu caàu vaøo 2010.
Xaây döïng môùi caùc coâng trình thuûy lôïi ôû caùc khu vöïc coù tieàm naêng veà nguoàn nöôùc vaø ñaát ñai töông ñoái taäp trung ñeå môû roäng dieän tích canh taùc luùa nöôùc vaø thaâm canh taêng vuï… gaén vôùi vieäc quy hoaïch boá trí saép xeáp laïi daân cö vaø taùi ñònh cö.
iii. Maïng löôùi ñieän
Phaán ñaáu ñeán naêm 2010 ñaït 337 Kwh/ngöôøi. 100% soá xaõ vaø 95% soá hoä ñöôïc duøng ñieän. Moät soá ñòa baøn vuøng saâu, vuøng xa ñöôïc söû duïng ñieän baèng caùc daïng naêng löôïng khaùc nhö thuûy ñieän nhoû, naêng löôïng maët trôøi…. Naâng caáp traïm 220 KV Kroâng Buk phaûi ñaûm nhaän caáp ñieän cho caùc phuï taûi coøn laïi laø 110 MV. Ñaàu tö töø 3 – 5 traïm 110KV vaø cuûng coá caùc traïm, löôùi hieän coù.
iv. Böu chính vieãn thoâng
Xaây döïng vaø phaùt trieån cô sôû haï taàng maïng löôùi vieãn thoâng, tin hoïc, hoaït ñoäng hieäu quaû, an toaøn vaø tin caäy phuû ñeán caùc huyeän, thaønh phoá trong tænh. ÖÙng duïng caùc phöông thöùc truy caäp baêng roäng tôùi taän hoä tieâu duøng…laøm neàn taûng cho öùng duïng vaø phaùt trieån coâng ngheä thoâng tin, thöông maïi ñieän töû, chính phuû ñieän töû, dòch vuï coâng vaø caùc lónh vöïc khaùc. Phaán ñaáu ñeán naêm 2010 thoâng tin quoác gia noái ñeán caùc xaõ trong huyeän vaø nhieàu xaõ trong tænh baèng caùp quang vaø caùc phöông thöùc truyeàn daãn baêng roäng khaùc; ñaït möùc ñoä phuïc vuï bình quaân döôùi 7000 daân treân 1 ñieåm phuïc vuï böu chính vieãn thoâng, baùn kính phuïc vuï bình quaân döôùi 30km. maät ñoä ñieän thoaïi bình quaân ñaït 15 maùy ñieän thoaïi/100 daân.
v. Caáp nöôùc
Ñeán naêm 2010 coù 100% daân cö ñoâ thò, 70% daân cö noâng thoân ñöôïc duøng nöôùc saïch, ñaït 100 – 120 lít/ngöôøi/ngaøy. Ñeán 2020 ñaûm baûo 100% daân soá noâng thoân ñöôïc söû duïng nöôùc saïch. Phaùt trieån heä thoáng thoaùt nöôùc, veä sinh moâi tröôøng ôû ñoâ thò caáp huyeän, giaûi quyeát cô baûn vaán ñeà thoaùt nöôùc, xöû lyù chaát thaûi ôû caùc ñoâ thò.
vi. Phaùt trieån caùc lónh vöïc xaõ hoäi
Giaùo duïc ñaøo taïo: ñaåy maïnh söï nghieäp giaùo duïc ñaøo taïo, naâng cao trình ñoä daân trí, ñaùp öùng yeâu caàu coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa cuûa tænh. Hình thaønh giaùo duïc toaøn dieän, thoáng nhaát töø giaùo duïc maàn non ñeán heä trung hoïc phoå thoâng, trung hoïc chuyeân nghieäp, daïy ngheà, Ñaïi hoïc, Cao ñaúng vaø ñaøo taïo ngheà phuø hôïp vôùi caùc ñaëc ñieåm kinh teá xaõ hoäi cuûa tænh; trong ñoù chuù troïng vuøng ñoàng baøo daân toäc, vuøng saâu, vuøng xa. Ñoàng thôøi taêng cöôøng coâng taùc xaõ hoäi hoùa giaùo duïc – ñaøo taïo höôùng ña daïng hoùa caùc loaïi hình tröôøng hoïc vaø nguoàn voán ñeå ñaùp öùng nhu caàu hoïc taäp cuûa xaõ hoäi;
Y teá – chaêm soùc söùc khoûe: phaán ñaáu 100% traïm y teá xaõ coù baùc syõ vaø ñuû ñieàu kieän laøm vieäc vaø 100% thoân buoân coù ñuû nhaân vieân y teá. Töøng böôùc hieän ñaïi hoùa trang thieát bò y teá, öùng duïng coâng ngheä hieän ñaïi trong khaùm vaø chöõa beänh, ñaëc bieät ñoái vôùi beänh vieän ña khoa tænh caàn phaûi ñöôïc tieáp tuïc ñaàu tö trang thieát bò hieän ñaïi vaø naâng cao chaát löôïng khaùm, chöõa beänh ñöa beänh vieän Ña Khoa tænh thaønh trung taâm y teá vuøng Taây Nguyeân;
Vaên hoùa – theå duïc – theå thao: Muïc tieâu phaùt trieån cuûa ngaønh vaên hoùa thoâng tin tænh trong thôøi kì 2006 – 2010 laø ñaåy maïnh caùc hoaït ñoäng vaên hoùa theo höôùng taäp trung cho vieäc xaây döïng ñôøi soáng vaên hoùa ôû cô sôû, theå hieän ñöôïc neùt vaên hoùa truyeàn thoáng vaø söï vaên minh tieán boä cuûa nhaân loaïi. Môû roäng giao löu vaên hoùa, vaên ngheä, keát hôïp haøi hoøa caùc loaïi hình vaên hoùa nhö chieáu phim, bieåu dieãn ngheä thuaät, ñoïc saùch baùo, naâng cao möùc höôûng thuï vaên hoùa cuûa moïi ngöôøi daân. Taêng cöôøng cô sôû vaät chaát ñaùp öùng nhu caàu hoaït ñoäng vaên hoùa thoâng tin, theå duïc theå thao treân ñòa baøn;
Theå duïc theå thao: ñaåy maïnh phong traøo theå duïc theå thao, reøn luyeän theå chaát trong moïi khu vöïc daân cö. Phaùt trieån theå thao quaàn chuùng trong caùc cô quan, xí nghieäp, caùc tröôøng hoïc, löïc löôïng vuõ trang vaø trong nhaân daân. Phaán ñaáu naêm 2010 ñaït chæ tieâu 15 -18% daân soá trong tænh thöôøng xuyeân luyeän taäp TDTT vaø naêm 2020 laø khoaûng 25 – 30%. Ñaûm baûo 100% caùc tröôøng phoå thoâng vaø trung hoïc chuyeân nghieäp, daïy ngheà taäp trung coù giao vieân TDTT. Chuù troïng boài döôõng cho vaän ñoäng vieân naêng khieáu ñeå phaùt trieån moät soá moân theå thao thaønh tích cao phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa tænh nhö voõ thuaät, boùng baøn, caàu loâng…;
Phaùt thanh truyeàn hình: taêng ñaàu tö, thôøi löôïng phaùt soùng ñaûm baûo phuïc vuï nhu caàu nghe nhìn cuûa nhaân daân, phaùt trieån maïnh caùc loaïi hình truyeàn hình DTH, truyeàn hình caùp. Ñoåi môùi vaø naâng cao chaát löôïng, noäi dung chöông trình treân caùc soùng phaùt thanh. Tieáp tuïc loàng gheùp caùc chöông trình ñeå ñaàu tö cho caùc xaõ khoù khaên ñaøi truyeàn thanh khoâng daây, ñaûm baûo ñeán naêm 2007 thì 100% caùc xaõ ñeàu coù ñaøi loa phaùt thanh hoaït ñoäng thöôøng xuyeân ñöa thoâng tin ñeán taát caû caùc cuïm daân cö. Chuù troïng phaùt trieån maïng löôùi phaùt thanh huyeän, xaõ, phöôøng, ñaëc bieät quan taâm ñaàu tö cho vuøng ñoàng baøo daân toäc thieåu soá, vuøng saâu, vuøng xa.
vii. Quaûn lyù söû duïng taøi nguyeân vaø moâi tröôøng beàn vöõng
Baûo veä moâi tröôøng ñaát, nöôùc, khoâng khí baèng caùc phöông thöùc canh taùc hôïp lyù treân ñaát doác; baûo veä vaø phaùt trieån heä thoáng röøng phoøng hoä ñaàu nguoàn.
Khai thaùc vaø söû duïng hieäu quaû, khoa hoïc caùc thaûm thöïc vaät thuoäc ñoái töôïng saûn xuaát noâng nghieäp (caây coâng nghieäp, caây aên quaû, caây haøng naêm…) ñeå taêng ñoä che phuû vaø ñoä phì nhieâu cho ñaát, choáng xoùi moøn, röûa troâi ñaát, goùp phaàn ñieàu tieát nguoàn nöôùc, ñieàu tieát khí haäu thôøi tieát cuûa khu vöïc.
Phaùt trieån coâng nghieäp, dòch vuï, du lòch; ñoâ thò vaø caùc khu daân cö …gaén vôùi xöû lyù chaát thaûi, khí ñoäc, nöôùc thaûi… choáng oâ nhieãm moâi tröôøng.
Ngaên chaën vieäc ñoát, phaù röøng, töøng böôùc khoâi phuïc taøi nguyeân röøng. Khoâi phuïc vaø baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi Ñaêk Laêk coøn coù yù nghóa to lôùn trong vieäc ñaûm baûo nguoàn nöôùc saïch cho khu vöïc, ñaûm baûo ñuû nöôùc cho caùc vuøng khan hieám nöôùc vaø ñaëc bieät ñaûm baûo duy trì nguoàn nöôùc laâu beàn cho caùc coâng trình thuûy ñieän.
Taäp trung nghieân cöùu, ñieàu tra cô baûn veà caùc nguoàn TNTN, ñieàu kieän töï nhieân, caùc quy luaät töï nhieân…; Naâng cao chaát löôïng döï baùo khí töôïng thuûy vaên, döï baùo thieân tai vaø xaây döïng caùc phöông aùn phoøng choáng, khaéc phuïc haäu quaû thieân tai.
Ñeå quaûn lyù söû duïng taøi nguyeân vaø moâi tröôøng coù hieäu quaû trong thôøi kyø tôùi caàn tieáp tuïc ñaåy maïnh vaø hoaøn thaønh vieäc caáp giaáy chöùng nhaän quyeán söû duïng ñaát, hoaøn thaønh soá hoùa baûn ñoà vaø hoà sô ñòa chính, xaây döïng heä thoáng thoâng tin ñaát ñai, ñieàu tra xaây döïng cô sôû döõ lieäu veà taøi nguyeân nöôùc, taøi nguyeân khoaùng saûn, moâi tröôøng…. Hoaøn chænh caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät trong quaûn lyù taøi nguyeân vaø baûo veä moâi tröôøng nhaèm taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc veà lónh vöïc naøy.
3.1.4 Caùc chæ tieâu veà daân soá – lao ñoäng
3.1.4.1 Toång daân soá
Quy moâ daân soá döï baùo ñeán naêm 2010 khoaûng 1.910.000 ngöôøi vôùi toác ñoä taêng daân soá bình quaân khoaûng ñeán naêm 2010 coøn 1.5%, trong ñoù khu vöïc noâng thoân khoaûng 1.168.986 ngöôøi, chieám 66% trong cô caáu daân soá. Öôùc tính toác ñoä taêng daân soá coøn khoaûng 1.1% ñeán naêm 2020.
Toång soá lao ñoäng
Ñeán naêm 2010 döï baùo lao ñoäng trong ñoä tuoåi khoaûng 964.000 ngöôøi, taêng bình quaân khoaûng 1.9%/naêm, soá lao ñoäng laøm vieäc trong caùc ngaønh khoaûng 888.300 ngöôøi; lao ñoäng caàn giaûi quyeát vieäc laøm trong thôøi kyø 2006 – 2010 khoaûng 16 vaïn lao ñoäng, trong ñoù, noâng thoân chieám 60 – 70%, thaønh thò chieám 26 – 27%. Tyû leä thôøi gian söû duïng lao ñoäng ôû noâng thoân khoaûng 85% vaø tyû leä lao ñoäng chöa coù vieäc laøm ôû thaønh thò khoaûng 2 – 3% lao ñoäng trong ñoä tuoåi.
Ñònh höôùng trong thôøi kyø naøy tích cöïc chuyeån dòch cô caáu lao ñoäng khu vöïc I (noâng, laâm, ngö nghieäp) töø 82% naêm 2005 giaûm xuoáng coøn 75% naêm 2010; lao ñoäng khu vöïc II (coâng nghieäp vaø xaây döïng) töø 8% taêng leân 12%; lao ñoäng trong khu vöïc III (dòch vuï) töø 10% taêng leân 13%.
Xoùa ñoùi giaûm ngheøo vaø chính saùch ñoái vôùi ngöôøi coù coâng
Taêng cöôøng ñaàu tö hôn cho coâng taùc xoùa ñoùi giaûm ngheøo, ñaåy maïnh phaùt trieån ña daïng ngaønh ngheà, tieåu thuû coâng nghieäp vaø dòch vuï trong noâng thoân, caàn öu tieân caùc döï aùn ñaàu tö thu huùt nhieàu lao ñoäng phoå thoâng.
Tieáp tuïc thöïc hieän toát coâng taùc ñònh canh, ñònh cö, traùnh taùi ñònh cö. Taêng cöôøng coâng taùc khuyeán noâng, khuyeán laâm, khuyeán khích caùn boä kyõ thuaät veà coâng taùc ôû noâng thoân, vuøng saâu, vuøng xa, taïo neân maïng löôùi khuyeán noâng, laâm. Höôùng daãn vaän ñoäng noâng daân aùp duïng khoa hoïc kyõ thuaät, caûi thieän phöông phaùp canh taùc.
Döï baùo khoái löôïng phaùt sinh chaát thaûi raén cuûa Tp BMT ñeán naêm 2020
Döï baùo daân soá
Buøng noå daân soá laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng aûnh höôûng ñeán löôïng raùc thaûi haèng ngaøy, do vaäy khi döï baùo khoái löôïng raùc thaûi phaùt sinh töø nay ñeán naêm 2020 caàn phaûi quan taâm chuù yù ñeán yeáu toá daân soá.
Theo thoáng keâ cuûa tænh Ñaêk Laêk, tình hình phaùt trieån daân cö cuûa tænh coù tyû leä gia taêng daân soá khaù cao (bao goàm taêng töï nhieân vaø taêng daân soá cô hoïc) laø 1.77%. Theo ñònh höôùng phaùt trieån daân soá thì seõ giaûm tyû suaát sinh haøng naêm laø 1%; toác ñoä taêng daân soá töï nhieân ñeán naêm 2010 coøn 1.5%; daân soá khoaûng 1,91 trieäu ngöôøi (trong ñoù coù 30% daân soá thuoäc khu vöïc thaønh thò), vôùi gaàn 1 trieäu lao ñoäng, giaûm tyû leä hoä ngheøo 2,5% moãi naêm. Naêm 2020 toác ñoä taêng daân soá laø 1,1%, tyû leä daân soá thaønh thò laø 45,7%.Vôùi toác ñoä gia taêng daân soá thu nhaäp ñöôïc, söû duïng haøm Euler caûi tieán, keát quaû döï baùo toác ñoä daân soá töø nay ñeán naêm 2020 cuûa rieâng Tp BMT laø:
Coâng thöùc Euler: Ni+1 = Ni + r * ∆t * Ni+1/2
Trong ñoù: Ni : daân soá hieän taïi
r : toác ñoä taêng daân soá
Ni+1 : daân soá naêm tieáp theo
Ni+1/2 : giaù trò trung gian
Ni+1/2 = (N*(i+1) + Ni)/2
N*(i+1) : giaù trò trung gian
N*(i+1) = Ni + r* ∆t * Ni
∆t : khoaûng thôøi gian (böôùc tính) choïn ∆t =1
Baûng 3.1. Daân soá Tp. BMT ñeán naêm 2020 öùng vôùi r = 1,77%
Naêm
Toác ñoä gia taêng daân (%)
Ni+1
N(i+1)/2
N*i + 1
Toång daân soá toaøn TPBMT
2005
314.191
2006
1,77
319.752,18
316.971,59
319.801,39
319.801
2007
1,7025
325.245,61
322.523,30
325.291,95
325.292
2008
1,635
330.610,48
327.951,22
330.653,96
330.654
2009
1,5675
335.836,96
333.245,46
335.877,58
335.878
2010
1,5
340.915,74
338.396,66
340.953,53
340.954
2011
1,46
345.931,45
343.442,49
345.967,79
345.968
2012
1,42
350.880,53
348.424,16
350.915,41
350.915
2013
1,38
355.758,05
353.336,73
355.791,46
355.791
2014
1,34
360.559,07
358.175,26
360.591,01
360.591
2015
1,3
365.278,69
362.934,85
365.309,16
365.309
2016
1,26
369.912,06
367.610,61
369.941,06
369.941
2017
1,22
374.454,34
372.197,70
374.481,87
374.482
2018
1,18
378.900,75
376.691,31
378.926,82
378.927
2019
1,14
383.246,59
381.086,71
383.271,21
383.271
2020
1,1
387.487,20
385.379,21
387.510,38
387.510
Döï baùo söï bieán ñoåi thaønh phaàn vaø khoái löôïng phaùt sinh CTR cuûa thaønh phoá Buoân Ma Thuoät töø nay ñeán naêm 2020
3.2.2.1 Toác ñoä phaùt sinh chaát thaûi raén
Thaønh phoá Buoân Ma Thuoät tænh Ñaêk Laêk coù hai muøa trong naêm,:muøa möa vaø muøa khoâ. Veà muøa möa, do heä thoáng ñöôøng giao thoâng coù ñoä doác lôùn neân sau moãi traän möa moät löôïng lôùn caùc loaïi ñaát caùt, ñaù, coû, raùc theo doøng chaûy cuûa nöôùc möa ñoå ra caùc ñöôøng phoá. Ngöôïc laïi vaøo muøa khoâ, cuõng laø muøa ruïng laù vaø thöôøng xuyeân coù gioù lôùn nhö vaäy khoâng nhöõng khoái löôïng laù, tuùi nilon phaùt sinh lôùn hôn bình thöôøng maø coøn gaây khoù khaên cho coâng taùc queùt doïn ñöôøng phoá.
Daân soá caøng taêng löôïng raùc phaùt sinh caøng nhieàu. Theo soá lieäu ñieàu tra daân soá thaønh phoá Buoân Ma Thuoät khoaûng 314.191 ngöôøi, öôùc tính ñeán naêm 2010 leân ñeán khoaûng gaàn 350.000 ngöôøi. Coù khoaûng treân 10 chôï vaø treân 500 vaên phoøng cuûa caùc coâng sôû, ñôn vò kinh teá, 1.510 khaùch saïn lôùn nhoû khaùc nhau…. Ngoaøi ra coøn coù caùc cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp naèm raõi raùc treân khaép ñòa baøn thaønh phoá. Neáu tính caû löôïng khaùch vaõng lai ñeán thaønh phoá tham quan du lòch vaø coâng taùc thì öôùc tính löôïng raùc thaûi raén haøng ngaøy cuûa thaønh phoá leân ñeán 600m3, tuy nhieân hieän nay vieäc thu gom raùc môùi chæ ñaùp öùng ñöôïc khoaûng 1/3 con soá naøy.
Möùc soáng caøng cao löôïng raùc thaûi caøng nhieàu. Taäp quaùn, thoùi quen sinh hoaït haøng ngaøy cuûa ngöôøi daân cuõng aûnh höôûng ñeán thaønh phaàn vaø löôïng raùc thaûi ra.
Rieâng raùc thaûi sinh hoaït neáu tính theo tieâu chuaån laø 0.7kg/ngöôøi/ngaøy thì moãi ngaøy löôïng chaát thaûi raén thaûi ra laø 22.556 taán vaø moãi thaùng laø 6.767 taán vaø moãi naêm laø 81.202 taán. Tuy nhieân, trong cuoäc soáng haøng ngaøy moãi ngöôøi chuùng ta coù theå thaûi leân ñeán 1kg/ngaøy bao goàm quaàn aùo cuõ, giaáy loaïi, nhöïa pheá thaûi, duïng cuï gia ñình thaûi loaïi, caønh caây khoâ, laù ruïng, voû rau hoa quaû….vaø con soá naøy seõ cao hôn trong caùc ngaøy leã teát.
Döï baùo khoái löôïng phaùt sinh chaát thaûi raén cuûa Tp BMT
Coù nhieàu caùch tính toaùn ñeå döï baùo möùc ñoä chaát thaûi sinh hoaït khaùc nhau. Moät trong nhöõng caùch tính laø söû duïng moâ hình tính toaùn döïa treân söï taêng tröôûng daân soá. Do ñoù, ñeå tính raùc thaûi sinh hoaït cuûa tænh trong ñeà taøi naøy seõ söû duïng phöông phaùp döïa vaøo söï taêng tröôûng daân soá cuûa tænh.
Baûng 3.2. Döï ñoaùn chaát thaûi raén thaønh phoá BMT ñeán naêm 2020
Naêm
Toác ñoä phaùt sinh CTR (kg/ngöôøi)
Daân soá
Khoái löôïng phaùt sinh (kg/ngaøy)
Toång khoái löôïng raùc (taán/naêm)
2005
0,7
314.191
219.933,7
79.176,13
2006
0,8
319.801
255.840,8
92.102,69
2007
0,8
325.292
260.233,6
93.684,10
2008
0,8
330.654
264.523,2
95.228,35
2009
0,9
335.878
302.290,2
108.824,50
2010
0,9
340.954
306.858,6
110.469,10
2011
0,9
345.968
311.371,2
112.093,60
2012
1
350.915
350.915,0
126.329,40
2013
1
355.791
355.791,0
128.084,80
2014
1
360.591
360.591,0
129.812,80
2015
1,2
365.309
438.370,8
157.813,50
2016
1,2
369.941
443.929,2
159.814,50
2017
1,2
374.482
449.378,4
161.776,20
2018
1,4
378.927
530.497,8
190.979,20
2019
1,4
383.271
536.579,4
193.168,60
2020
1,4
387.510
542.514,0
195.305,00
Döï baùo khoái löôïng chaát thaûi raén y teá
Thaønh phaàn vaø nguoàn goác phaùt sinh chaát thaûi raén y teá
CTR y teá laø nhöõng vaät phaåm, beänh phaåm, caùc loaïi hoùa chaát…. Sinh ra trong hoaït ñoäng cuûa beänh vieän, TTYT. Ñaëc tröng cuûa loaïi CTR y teá laø chuùng coù tính ñoäc haïi cao vôùi caùc thaønh phaàn bao goàm haàu heát taát caû nhöõng loaïi duïng cuï, thieát bò vaø thuoác men duøng trong y teá nhö : boâng, gaïc, oáng tieâm, chaát thaûi töø caùc beänh nhaân coù theå laây nhieãm…. Thaäm chí ñoâi khi trong chaát thaûi y teá coøn coù caû nhöõng boä phaän cuûa con ngöôøi sinh ra töø quaù trình phaãu thuaät cho beänh nhaân, nhau thai,….
Theo keát quaû baùo cao taïi Hoäi Thaûo quaûn lyù chaát thaûi raén beänh vieän do Boä KHCN vaø MT toå chöùc taïi Haø Noäi 06 – 1998 cho thaáy tyû leä thaønh phaàn vaät lyù cuûa CTR y teá taïi Vieät Nam nhö baûng döôùi ñaây :
Baûng 3.3. Thaønh phaàn nguy haïi trong CTR y teá
Thaønh phaàn
Tyû leä %
Höõu cô
49 – 53
Voâ cô phi kim loaïi
21 – 23
Kim loaïi – voû hoäp
2.3 – 2.9
CTR nguy haïi (beänh phaåm, boâng, baêng, hoùa chaát)
20 – 25
Giaáy bìa caùc loaïi
0.7 – 3.7
Do tính ñoäc haïi vaø ñaëc bieät nguy hieåm nhö vaäy neân CTR y teá caàn phaûi coù söï quan taâm xöû lyù trieät ñeå, neáu khoâng ñaây seõ laø nguoàn laây lan caùc chöùng beänh ra coäng ñoàng.
Tính toaùn döï baùo söï bieán ñoäng veà khoái löôïng CTR y teá
Ñeå coù theå döï baùo ñöôïc löôïng CTR y teá sinh ra, ta coù theå tính toaùn döïa treân heä soá phaùt sinh CTR nguy haïi vaø heä soá phaùt sinh CTR sinh hoaït treân moãi giöôøng beänh. Nhö ta ñaõ bieát trong quaù trình chöõa beänh thì ngoaøi caùc CTR y teá laø boâng baêng beänh phaåm ra thì coøn sinh ra moät löôïng lôùn CTR sinh hoaït cuûa chính beänh nhaân vaø ngöôøi nhaø thaêm nuoâi.
Theo thoáng keâ naêm 2005, toaøn thaønh phoá coù 4 beänh vieän, 18 trung taâm y teá xaõ phöôøng, ngoaøi ra coøn coù caùc cô sôû khaùm chöõa beänh tö nhaân, öôùc tính vôùi toác ñoä thaûi laø 0.5kg/ngöôøi/ngaøy thì löôïng chaát thaûi raén cuûa beänh vieän khoaûng 1242 kg/ngaøy. Caùc loaïi chaát thaûi nguy hieåm nhö beänh phaåm, kim tieâm, xilanh… coù khoái löôïng ít hôn chaát thaûi thoâng thöôøng vaø ñöôïc thu gom rieâng. Toång soá giöôøng beänh laø 1725 giöôøng, trong ñoù Beänh vieän Ña khoa tænh 600 giöôøng, beänh vieän y hoïc daân toäc 100 giöôøng vaø Beänh vieän ña khoa Thieän Haïnh 100 giöôøng. Ngoaøi ra, toaøn tænh coù khoaûng 600 cô sôû haønh ngheà y döôïc tö nhaân ñaõ goùp phaàn tích cöïc vaøo chaêm soùc söùc khoûe coäng ñoàng, giaûm tình traïng quaù taûi cho caùc cô sôû y teá nhaø nöôùc. Coâng taùc truyeàn thoâng daân soá hoaït ñoäng ngaøy moät toát hôn do ñoù tyû leä taêng daân soá töï nhieân giaûm daàn theo haøng naêm.
Theo ñònh höôùng phaùt trieån thì seõ môû roâng beänh vieän Ña khoa tænh, xaây döïng 8 beänh vieän : chaán thöông chænh hình, beänh vieän Lao vaø beänh phoåi, beänh vieän
taâm thaàn, beänh vieän Phuï saûn, beänh vieän nhi, beänh vieän U böôùu, beänh vieän Ñieàu döôõng,…. Vaø xaây döïng môùi 13 trung taâm y teá döï phoøng coäng vôùi caùc traïm y teá xaõ, phöôøng, thoân, buoân…. Dieän tích döï kieán taêng theâm 97 ha. Nhö vaäy, tính trung bình töø nay cho ñeán 2020 thì moãi naêm seõ taêng theâm 155 giöôøng beänh.
Baûng 3.4. Döï ñoaùn chaát thaûi raén y teá cuûa thaønh phoá BMT ñeán naêm 2020
Naêm
Heä soá CTR nguy haïi (kg/giöôøng beänh)
Heä soá CTR sinh hoaït (kg/giöôøng beänh)
Soá giöôøng beänh
Khoái löôïng CTR NN (kg/giöôøng beänh)
Khoái löôïng CTR SH (kg/giöôøng beänh)
2005
0,25
0,3
1.725
431,25
517,5
2006
0,25
0,3
1.880
470
564
2007
0,25
0,3
2.035
508,75
610,5
2008
0,25
0,3
2.190
547,5
657
2009
0,25
0,3
2.345
586,25
703,5
2010
0,3
0,3
2.500
750
750
2011
0,3
0,3
2.655
796,5
796,5
2012
0,3
0,3
2.810
843
843
2013
0,3
0,3
2.965
889,5
889,5
2014
0,3
0,3
3.120
936
936
2015
0,35
0,3
3.275
1.146,25
982,5
2016
0,35
0,3
3.430
1.200,5
1.029
2017
0,35
0,3
3.585
1.254,75
1.075,5
2018
0,35
0,3
3.740
1.309
1.122
2019
0,35
0,3
3.895
1.363,25
1.168,5
2020
0,35
0,3
4.050
1.417,5
1.215
Phöông höôùng xaây döïng cô cheá quaûn lyù CTR töø nay ñeán naêm 2020
Ñaùnh giaù toång quan veà hieän traïng thu gom, phaân loaïi vaø quaûn lyù CTR
Ñoái vôùi coâng taùc thu gom, vaän chuyeån raùc
Nhìn chung, coâng taùc thu gom, vaän chuyeån CTR cuûa thaønh phoá Buoân Ma Thuoät ñaõ phaàn naøo giaûi quyeát ñöôïc moät löôïng raùc phaùt sinh khoâng nhoû, hieäu suaát thu gom cuûa caû thaønh phoá ñaït 60% toång löôïng raùc phaùt sinh trong moät ngaøy.tuy nhieân, hieän nay söû duïng caùc loaïi xe thoâ sô hôû, khoâng ñaùy kín, nhoû chôû raùc quaù taûi laøm rôi vaõi nöôùc raùc chaûy doïc ñöôøng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng vaø laøm maát myõ quan ñoâ thò cuûa thaønh phoá, caùc thuøng vaø xe thoâ sô ñaåy tay vôùi kích thöôùc, hình daïng khaùc nhau vaø quaù cuû kyõ gaây aûnh höôûng ñeán khaâu vaän chuyeån raùc töø xe ñaåy tay thoâ sô sang xe cô giôùi, ngöôøi coâng nhaân phaûi thao taùc naëng nhoïc, thôøi gian chuyeån giao raùc keùo daøi vaø löôïng raùc rôi vaõi taïi ñieåm heïn nhieàu phaûi queùt hoát thuû coâng laøm maát veä sinh ñöôøng phoá vaø gaây aùch taùc giao thoâng.
Raùc ñoå taïi caùc boâ khoâng quy ñònh thôøi gian, trong khi ñoå laïi khoâng xöû lyù sô boä nhö xòt thuoác choáng ruoài, muoãi, khoâng coù caùc thieát bò phoøng choáng oâ nhieãm laøm taêng theâm muøi hoâi thoái. Moät soá boâ laïi naèm gaàn khu ñoâng daân cö laøm maát myõ quan thaønh phoá vaø aûnh höôûng raát lôùn ñeán söùc khoûe ngöôøi daân.
ÔÛ thaønh phoá Buoân Ma Thuoät chöa coù traïm trung chuyeån trong khi ñoù caùc xe trung chuyeån vaø vaän chuyeån laïi quaù thoâ sô, cuû kyõ vaø nhoû, heä thoáng xe eùp luoân bò hö hoûng, trong ñoù vaán ñeà coøn söû duïng xe taûi khoâng eùp gaây muøi hoâi vaø rôi vaûi.
Chaát thaûi raén sinh hoaït hieän chöa ñöôïc phaân loaïi taïi nguoàn vaø ñöôïc thu gom laãn loän roài vaän chuyeån ñeán baõi choân laáp. Coâng ngheä thu gom vaø vaän chuyeån coøn nhieàu baát caäp, xen keõ nhieàu hình thöùc khaùc nhau. Vì vaäy caàn phaûi nghieân cöùu ñoåi môùi coâng ngheä vaø loaïi phöông tieän môùi thích hôïp vaø hieäu quaû hôn.
Khaâu quaûn lyù, phaân loaïi, thu gom raùc thaûi beänh vieän chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc, chöa thu gom heát soá löôïng raùc taïi caùc trung taâm y teá, beänh vieän vaø caùc cô sôû y teá tö nhaân, raùc y teá vaãn coøn thu gom laãn loän vôùi raùc sinh hoaït. Xe vaän chuyeån raùc y teá vaø beänh phaåm coøn keùm chaát löôïng, coøn thieáu ñaàu xe vì chöa phaûi laø xe chuyeân duøng.
Chöa coù quy ñònh tieâu chuaån kyõ thuaät ñoái vôùi phöông tieân thu gom vaø löu tröõ taïm thôøi neân vieäc vaän chuyeån chaát thaûi nguy haïi khoâng theo giôø giaác, tuyeán ñöôøng vaän chuyeån coù theå ñi qua khu trung taâm, khu ñoâng daân cö.
Tyû leä thu gom raùc thaûi ñaït thaáp nguyeân nhaân do dieän tích ñaát caùc gia ñình vuøng ven lôùn, nhaân daân töï ñaøo hoä choân laáp hoaëc ñoát gaây oâ nhieãm moâi tröôøng.
Coâng taùc vaän ñoäng nhaân daân tham gia coâng taùc veä sinh moâi tröôøng ñoâ thò chöa thöôøng xuyeân lieân tuïc, coâng taùc xöû phaït haønh chính trong lónh vöïc VSMT ít ñöôïc chuù troïng daãn ñeán hieäu quaû coâng taùc baûo veä moâi töôøng chöa cao.
Taùi sinh, taùi cheá vaø xöû lyù
Chöa coù chính saùch khuyeán khích phaân loaïi CTR taïi nguoàn, taïi khu xöû lyù chaát thaûi raén chöa coù phöông tieän vaø thieát bò phaân loaïi neân chöa coù theå phaùt trieån caùc phöông tieän xöû lyù coù quy moâ lôùn vaø hieän ñaïi. Chaát thaûi nguy haïi coøn choân laãn vôùi chaát thaûi sinh hoaït.
Tyû leä CTR ñöôïc thu hoài ñeå taùi söû duïng khoaûng 12 – 20%, chuû yeáu do nhöõng ngöôøi chuyeân bôùi raùc ñeå thu nhaët caùc pheá thaûi nhöïa, giaáy, kim loaïi, thuûy tinh. Tyû leä thu hoài CTR töø nguoàn phaùt sinh cho ñeán taän nôi xöû lyù laø töông ñoái cao, tuy nhieân, hoaït ñoäng thu nhaäp CTR laø hoaøn toaøn töï phaùt, khoâng ñöôïc toå chöùc vaø quaûn lyù.
Chöa phaùt trieån ñöôïc kyõ thuaät cheá bieán phaân höõu cô toång hôïp, do ñoù 1 löôïng raùc thöïc phaåm lôùn chöùa haøm löôïng chaát höõu cô cao laïi bò choân laáp xuoáng baõi raùc.
Phöông höôùng xaây döïng
Tích cöïc phaán ñaáu thöïc hieän toát caùc nhieäm vuï ñaõ ñöôïc giao phoù. Taêng cöôøng naâng cao chaát löôïng coâng taùc thu gom, vaän chuyeån vaø xöû lyù raùc thaûi.
Môû roäng ñòa baøn thu gom raùc, ñeå ñeán naêm 2020 hieäu suaát thu gom raùc thaûi treân ñòa baøn thaønh phoá ñaït 80% toång löôïng raùc phaùt sinh.
Töøng böôùc thöû nghieäm moâ hình xaõ hoäi hoùa coâng taùc thu gom, tuyeân truyeàn, naâng cao yù thöùc cuûa ngöôøi lao ñoäng, giuùp ñôõ ñeå moãi ngöôøi coâng nhaân coù theå trôû thaønh 1 tuyeân truyeàn vieân cho coâng taùc veä sinh moâi tröôøng.
Caûi thieän heä thoáng quaûn lyù, ñaøo taïo chuyeân saâu caùc caùn boä moâi tröôøng ñeå coù moät boä maùy quaûn lyù khoa hoïc vaø chính xaùc. Taêng cöôøng coâng taùc chæ ñaïo vaø kieåm tra tình hình quaûn lyù chaát thaûi ñeå khoâng xaûy ra caùc söï coá hoaëc sai xoùt ñaùng tieác.
Chöông 4 NGHIEÂN CÖÙU ÑEÀ XUAÁT QUY HOAÏCH MOÂI TRÖÔØNG VAØ
QUAÛN LYÙ CTR CHO THAØNH PHOÁ BUOÂN MA THUOÄT ÑEÁN NAÊM 2020
Toå chöùc quaûn lyù
Hieän nay, heä thoáng thu gom CTR cuûa thaønh phoá Buoân Ma Thuoät chöa ñöôïc hoaøn thieän, trang thieát bò thu gom coøn thieáu, vì vaäy coâng taùc thu gom gaëp raát nhieàu khoù khaên, vaø hieän taïi thì hieäu xuaát thu gom cuûa caû hai coâng ty laø Coâng ty Moâi tröôøng Ñoâ thò vaø Coâng ty TNHH Ñoâng phöông chæ ñaït trung bình 60% toång löôïng raùc thaûi ra, vaø moät phaàn do yù thöùc cuûa ngöôøi daân veà veä sinh moâi tröôøng coøn keùm, nhieàu hoä daân khoâng hôïp ñoàng vôùi ñoäi thu gom, neân tình traïng raùc thaûi vöùt boû böøa baõi gaây oâ nhieãm moâi tröôøng vaø aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán söùc khoûe cuûa ngöôøi daân. Do vaäy vieäc naâng cao hieäu suaát thu gom trong nhöõng naêm tôùi ñang laø nhöõng yeáu toá caàn giaûi quyeát trong vieäc quaûn lyù vaø vaán ñeà caàn giaûi quyeát thu gom :
Phaân caáp quaûn lyù CTR;
Xaõ hoäi hoùa coâng taùc thu gom;
Trang bò theâm trang thieát bò ñeå phuïc vuï cho coâng taùc thu gom.
Moâ hình boä maùy quaûn lyù: moãi phöôøng coù moät ñoäi veä sinh rieâng, ñoäi naøy do coâng ty moâi tröôøng ñoâ thò hoaëc ñôn vò tö nhaân ñöùng ra kyù hôïp ñoàng vôùi ban quaûn lyù baõi raùc. Ñoäi thu gom coù traùch nhieäm:
Quaûn lyù toaøn boä heä thoáng thu gom raùc trong toaøn boä phöôøng, haøng ngaøy theo ñuùng quy ñònh thu gom vaø chôû ñeán ñieåm taäp keát quy ñònh ñeå chôø xe chuyeân duïng ñeán ñeå laáy raùc;
Traùch nhieäm nhaéc nhôû laäp bieân baûn caùc tröôøng hôïp vi phaïm vieäc xaû thaûi böøa baõi;
Chòu söï quaûn lyù cuûa ban quaûn lyù baõi raùc, ñöôïc höôûng cheá ñoä theo quy ñònh chung, caên cöù qua hôïp ñoàng.
Traùch nhieäm cuûa moïi ngöôøi daân: ñeàu phaûi tham gia thu gom raùc taïi hoä cuûa mình, taïi ñieàu kieän cho ñoäi thu gom raùc hoaøn thaønh toát coâng vieäc, nhaèm taïo ñieàu kieän cho ngöôøi thu gom raùc ñöôïc hoaøn thaønh toát coâng vieäc, ñoàng thôøi haøng thaùng phaûi ñoùng ñuû vaø ñuùng leä phí ñaõ quy ñònh.
Ñeà xuaát moâ hình thu gom vaø phaân loaïi raùc taïi nguoàn
Ñeà xuaát moâ hình thu gom vaø phaân loaïi
Phaân loaïi vaø toàn tröõ chaát thaûi
Ñoái vôùi raùc thaûi taïi gia ñình: sau khi trang bò hai thuøng chöùa raùc, moãi hoä gia ñình töï saém tuùi chöùa raùc cho mình vôùi 2 maøu töông phaûn ñeå deã daøng cho caùc hoä daân vaø cuõng deã daøng cho vieäc thu gom (chi phí mua bao nilon reû khoaûng 10 – 100 ñoàng/bao vaø moãi hoä seõ chi 2.000 – 3.000 ñoàng/thaùng tieàn mua bao nilon). Raùc thaûi khi sinh ra seõ ñöôïc taùch rieâng vaøo hai thuøng chöùa ngay luùc xaû hay khi laøm veä sinh nhaø cöûa hoaëc sinh hoaït trong gia ñình. Quaù trình naøy, caàn ñeán söï saün saøng thöïc hieän cuûa ngöôøi daân vaø ñeán caùch tuyeân truyeàn cuûa caùc cô quan chöùc naêng. Theo khaûo saùt trong 50 hoä gia ñình tham gia phoûng vaán taïi Tp. BMT thì chæ coù 20% soá hoä gia ñình saün saøn phaân loaïi raùc taïi nguoàn. Sau khi tuyeân truyeàn veà chaát thaûi raén, caùc vaán ñeà lieân quan vaø caùch phaân loaïi chaát thaûi raén taïi nguoàn thì soá hoä gia ñình saün saøng tham gia phaân loaïi chaát thaûi raén taïi nguoàn leân ñeán 52%.
Sau khi caùc hoä gia ñình ñaõ phaân loaïi vaø chöùa raùc, moãi ngaøy hoä gia ñình seõ ñem raùc ñeán ñieåm heïn hoaëc ñoå raùc leân xe thu gom raùc 1 laàn cho thuøng raùc höõu cô nhö hieän nay vaø hoä gia ñình cuõng ñem raùc taùi cheá hai laàn moät tuaàn caùch nhau ra xe thu gom ñeå ñeán nôi thu hoài vaät lieäu hoaëc hoä gia ñình coù theå ñem ñeán ñieåm baùn pheá lieäu ñeå baùn.
Coâng sôû vaø vaên phoøng laøm vieäc : do tính chaát ñaëc thuø cuûa caùc nôi naøy ñoù laø sinh hoaït cuûa caùc caùn boä coâng nhaân vieân chæ löu laïi trong giôø haønh chính laø chuû yeáu, vì vaäy thaønh phaàn raùc taïi coâng sôû chuû yeáu laø giaáy, plastic, chai vaø moät phaàn laø saûn phaåm töø thöïc phaåm.
Ñoái vôùi nhoùm ñoái töôïng naøy thì soá löôïng thuøng chöùa ñeà nghò laø 2 thuøng cho caùc loaïi raùc nhö sau : Moät thuøng cho raùc deã phaân huyû nhö thöùc aên dö thöøa, voû traùi caây...; moät thuøng cho raùc khoâng phaân huyû nhö chai, loï, giaáy...
Tröôøng hoïc, trung taâm nghieân cöùu: coù 3 loaïi thuøng chöùa: 1 cho chaát höõu cô (maøu xanh), 1 cho giaáy, tuùi plastic vaø 1 cho caùc loaïi khaùc;
Ñoái vôùi raùc thaûi cuûa caùc cô sôû saûn xuaát kinh doanh : raùc taïi caùc cô sôû saûn xuaát kinh doanh bao goàm 2 loaïi: raùc thaûi sinh hoaït cuûa caùn boä, coâng nhaân laøm vieäc taïi ñoù vaø raùc thaûi mang tính ñaëc thuø cuûa ngaønh saûn xuaát kinh doanh (goïi chung laø raùc thaûi coâng nghieäp). Höôùng giaûi quyeát raùc thaûi cuûa caùc cô sôû naøy nhö sau : ñoái vôùi raùc thaûi sinh hoaït hoaëc raùc coâng nghieäp coù thaønh phaàn gioáng raùc sinh hoaït thì soá thuøng ñeà nghò laø hai thuøng; ñoái vôùi raùc thaûi coâng nghieäp coù thaønh phaàn vaø tính chaát khaùc xa so vôùi raùc thaûi sinh hoaït nhö chaát trô, kim loaïi deã chaùy, deã noå, ñoäc haïi ñoái vôùi con ngöôøi, ñoäng vaät, thöïc vaät, chaát thaûi deã bay hôi, gaây muøi… thì phaûi ñöôïc chöùa trong 1 thuøng raùc coù maøu saéc khaùc haún vôùi thuøng raùc sinh hoaït vaø ñöôïc thu gom xöû lyù rieâng, cuïc boä, tuøy theo khoái löôïng, tính chaát, thaønh phaàn cuûa raùc thaûi vaø tình hình thöïc teá taïi cô sôû maø vieäc xöû lyù coù theå aùp duïng theo phöông phaùp taùi cheá, tieâu huûy, choân laáp….;
Ñoái vôùi raùc y teá: ñeå xöû lyù raùc thaûi beänh vieän moät caùch khoa hoïc vaø trieät ñeå, vieäc thu gom raùc thaûi beänh vieän, caùc traïm y teá phaûi ñöôïc tieán haønh phaân loaïi trieät ñeå ngay taïi nguoàn. Caùc beänh vieän, caùc cô sôû y teá nhaát thieát phaûi trang bò cho caùc khoa khaùm vaø chöõa beänh, caùc khu vöïc coâng coäng vaø caùc khu ñieàu trò toái thieåu 2 loaïi thuøng raùc coù maøu saéc khaùc nhau vôùi quy ñònh cuï theå: thuøng maøu xanh duøng ñöïng raùc thaûi sinh hoaït nhö rau, voû traùi caây, thöùc aên dö thöøa vaø caùc loaïi raùc töông töï; thuøng maøu ñoû duøng ñeå ñöïng caùc loaïi raùc thaûi nhö boâng baêng phaãu thuaät, kim tieâm, oáng nhöïa, giaáy, tuùi nilon, caùc loaïi chaát deã chaùy vaø ñaëc bieät moät soá phoøng, boä phaän coøn duøng ñeå ñöïng caùc moâ phaãu thuaät; coù theå theâm thuøng maøu vaøng ñeå ñöïng chai, loï, voû ñoà hoäp, saønh söù vaø caùc loaïi chaát thaûi khaùc baèng kim loaïi coù theå taùi cheá;
Nhaø haøng vaø khaùch saïn, caùc quaùn caø pheâ : coù 5 loaïi thuøng chöùa: chaát höõu cô (maøu xanh); giaáy; tuùi plastic; chai, lon, ñoà hoäp vaø caùc loaïi khaùc.
Nhaø nöôùc khoâng caàn phaûi ñaàu tö caùc thuøng chöùa phaân loaïi chaát thaûi raén ôû caùc khu chôï, khu thöông maïi, nhaø haøng, khaùch saïn, coâng sôû vì caùc nôi naøy ñuû kinh phí ñeå trang bò caùc duïng cuï treân. Noùi caùch khaùc nhaø nöôùc chæ caàn ñaàu tö cho caùc hoä daân vaø caùc khu vöïc coâng coäng;
Raùc chôï: ñoái vôùi raùc chôï ñoøi hoûi phaûi thu gom saïch, nhanh, khoâng aûnh höôûng tôùi kinh doanh cuûa caùc hoä. Nguyeân taéc thöïc hieän vieäc thu gom raùc chôï laø giaûi quyeát ngaøy naøo heát raùc ngaøy ñoù, vieäc ñeå doàn raùc moät ngaøy seõ khoù khaên cho vieäc giaûi quyeát raùc ngaøy hoâm sau gaáp nhieàu laàn do taøn dö thöïc phaåm röõa naùt, hoâi thoái khoù thu gom, noàng ñoä oâ nhieãm cao aûnh höôûng ñeán thao taùc, lao ñoäng cuûa coâng nhaân. Trong caùc chôï seõ ñaët caùc thuøng raùc coá ñònh trong khaép chôï vaø caùc xe chöùa raùc löu ñoäng taïi caùc nôi coù nhieàu raùc nhö khu baùn thöïc phaåm töôi soáng, khu baùn traùi caây… ñeå moïi ngöôøi coù theå xaû raùc vaøo caùc thuøng hoaëc xe. Xe chöùa raùc löu ñoäng coøn coù chöùc naêng vaän chuyeån raùc töø trong chôï ñeán ñieåm heïn hoaëc boâ trung chuyeån (ñoái vôùi chôï Buoân Ma Thuoät vaø caùc chôï lôùn). Töø ñieåm heïn hoaëc boâ trung chuyeån, raùc seõ ñöôïc ñöa leân xe taûi ñöa tôùi baõi raùc.
Quy trình thu gom
Ñeå thu gom caùc loaïi CTR taïi caùc khu daân cö, trung taâm thöông maïi, chôï, cô quan, coâng sôû… tôùi baõi choân laáp ñeå xöû lyù thì caàn phaûi qua caùc coâng ñoaïn trung gian, qua caùc traïm trung chuyeån, töø ñoù raùc ñöôïc chuyeån veà baõi choân laáp;
Trong nhöõng ngaøy thu gom chaát thaûi raén phaân loaïi, caùc hoä gia ñình, caùc cô quan coâng sôû, nhaø haøng, khaùch saïn, quaùn caø pheâ… hoaëc laø mang chaát thaûi ra khi coù xe gom raùc ñeán; hoaëc laø gom taäp trung beân ñöôøng ñeå ñoäi thu gom raùc ñeán laáy. Sau ñoù ñoäi thu gom seõ taäp trung raùc vaø ñem ñeán caùc traïm trung chuyeån vaø vaän chuyeån ra baõi choân laáp.
Raùc thaûi phaùt sinh töø caùc hoä gia ñình, khu vui chôi, giaûi trí, coâng sôû...
Phaân loaïi taïi nguoàn
Thu gom
Taùi cheá, taùi sinh
Cô sôû taùi cheá, taùi sinh
Xe eùp
Baõi choân laáp
Cô sôû saûn xuaát phaân boùn höõu cô
Hình 3.1. Moâ hình thu gom raùc sinh hoaït
Ñoái vôùi raùc ñöôøng phoá vaø caùc khu vui chôi giaûi trí :
Raùc ñöôøng phoá, raùc töø caùc khu vui chôi giaûi trí, töø caùc khu du lòch…. Hình thaønh töø töï nhieân nhö laù caây ruïng, caây coû daïi, töø sinh hoaït vaø vui chôi cuûa con ngöôøi. Moät phaàn raùc töø caùc hoä daân thieáu yù thöùc ñoå böøa baõi ôû goùc ñöôøng, goùc phoá.
Thôøi ñieåm thu gom vaø queùt raùc ñöôøng phoá vaø nhöõng khu vui chôi, giaûi trí coù ñeøn chieáu saùng thích hôïp nhaát ñoái vôùi TPBMT laø töø 20 – 24 giôø vaø töø 3 – 5 giôø, trong thôøi gian naøy, löôïng xe coä giaûm haún, trôøi maùt, ít khaùch boä haønh, queùt doïn nhanh vaø saïch hôn, haïn cheá toái ña caùc tai naïn giao thoâng gaây ra cho coâng nhaân veä sinh. Ñoái vôùi nhöõng tuyeán phoá khoâng ñeøn, vieäc thu gom coù theå vaøo saùng sôùm (5 – 7 giôø) hoaëc chieàu toái (17 – 19giôø). Ñoái vôùi caùc khu vui chôi giaûi trí coù theå löïa choïn thôøi ñieåm thích hôïp baát cöù thôøi gian naøo trong ngaøy khi löôïng khaùch ít.
Treân caùc tuyeán ñöôøng vaø caùc tuï ñieåm sinh hoaït coâng coäng caàn phaûi trang bò caùc thuøng raùc coâng coäng. Söû duïng hai loaïi thuøng raùc vôùi hai maøu khaùc nhau vaø daùn nhaõn quy ñònh, thuøng söû duïng ñeå chöùa raùc deã phaân huûy vaø thuøng chöùa caùc loaïi raùc trô khoù phaân huûy. Caùc thuøng raùc phaûi coù naép ñaäy, traùnh vung vaõi, ñöôïc ñaët caùc vò trí cho deã nhìn thaáy, taïo thuaän lôïi cho ngöôøi söû duïng vaø coâng nhaân thu doïn haèng ngaøy baèng xe eùp raùc chaïy doïc caùc tuyeán hoaëc thu gom vaøo caùc xe ñaåy tay löu ñoäng.
Coâng nhaân duøng xe caûi tieán keùo tay ñi doïc caùc tuyeán ñöôøng ñaõ ñöôïc quy ñònh tröôùc, duøng choåi caùn daøi queùt vaø hoát cho ñeán khi raùc ñaày xe, vaän chuyeån ñeán ñieåm heïn hoaëc ñieåm trung chuyeån, hoaëc ñöa thaúng tôùi baõi raùc. Thöôøng vieäc thu gom raùc hoä daân vaø trong caùc thuøng chöùa coâng coäng treân tuyeán ñöôøng ñoù ñöôïc thöïc hieän ñoàng thôøi. Sau moät chuyeán, tieáp tuïc thöïc hieän tuyeán tieáp theo cho ñeán khi heát tuyeán quy ñònh, vöøa queùt vöøa xuùc raùc loøng ñöôøng.
Ñoái vôùi caùc ñöôøng phoá roäng trung bình töø 6 – 10m, moãi coâng nhaân ñaûm traùch 2km chieàu daøi laø thích hôïp. Cöï ly töø ñòa baøn queùt ñeán ñieåm trung chuyeån, ñieåm heïn bình quaân 2km. ñoái vôùi caùc tuyeán ñöôøng xaáu vaø xa khu trung taâm cöï ly ñaûm traùch cuûa moãi coâng nhaân seõ ngaén hôn.
Ñoái vôùi raùc chôï vaø caùc trung taâm thöông maïi : Do ñaëc tính veà thaønh phaàn raùc chôï cho thaáy thaønh phaàn chaát höõu cô chieám soá löôïng cao nhaát. Vì vaäy phöông thöùc quaûn lyù löôïng chaát thaûi naøy haàu heát cho caùc chôï laø xöû lyù tröïc tieáp (khoâng caàn phaân loaïi) taïi baõi xöû lyù. Quy trình xöû lyù ñöôïc ñeà nghò nhö sau :
Raùc chôï
Xe eùp
Baõi xöû lyù
Xe trung chuyeån
Thu gom
Thuøng 660 l
Sô ñoà 3.2 . Moâ hình thu gom raùc chôï
Ñoái vôùi raùc ôû caùc cô sôû kinh doanh thì caàn phaûi coù heä thoáng thu gom vaø xöû lyù rieâng, cuïc boä. Phaûi coù xe chuyeân duïng ñeå thu gom caùc loaïi raùc töø caùc cô sôû kinh doanh treân ñòa baøn thaønh phoá. Sau ñoù tuøy vaøo tính chaát, thaønh phaàn vaø khoái löôïng cuûa raùc thaûi vaø tình hình thöïc teá taïi caùc cô sôû maø vieäc xöû lyù coù theå aùp duïng theo phöông phaùp: taùi cheá, tieâu huûy, choân laáp, …;
Raùc thaûi phaùt sinh töø caùc cô sôû saûn xuaát kinh doanh
Taùi cheá, taùi sinh
Cô sôû taùi cheá, taùi sinh
Thu gom
Thieâu huûy
Baõi choân laáp
Phaân loaïi taïi nguoàn
Sô ñoà 3.3. Moâ hình thu gom CTR töø caùc cô sôû saûn xuaát kinh doanh
Giaûi quyeát vaán ñeà raùc xaây döïng : raùc voâ cô thaûi ra trong lónh vöïc xaây döïng : ñeà nghò ban haønh caùc vaên baûn quy ñònh vieäc söû duïng leà ñöôøng, caùc væa heø taïm thôøi, chuû coâng trình coù nhieäm vuï phoái hôïp vôùi ñôn vò phuï traùch thu gom raùc vaø chính quyeàn saép xeáp vaän chuyeån ñoå ôû nhöõng nôi truõng xaùc ñònh tröôùc hoaëc coù theå taùi söû duïng ñeå laøm neàn nhaø hoaëc ñöôøng beâ toâng;
Thu gom
Ñoå ôû nhöõng nôi truõng
Laøm ñöôøng hoaëc neàn nhaø
Raùc xaây döïng
Sô ñoà 3.4. Moâ hình thu gom raùc xaây döïng
Ñoái vôùi raùc thaûi beänh vieän, trung taâm y teá : sau khi raùc thaûi y teá ñaõ ñöôïc phaân loaïi ngay töø ñaàu, raùc thaûi sinh hoaït (thuøng maøu xanh) haøng ngaøy seõ ñöôïc caùc xe raùc tôùi thu gom tôùi caùc baõi raùc.
Raùc y teá
Phaân loaïi taïi nguoàn
Raùc sinh hoaït
Chaát thaûi nguy haïi
Tieät truøng ôû nhieät ñoä cao
Thieâu huyû
Baõi choân laáp
Choân laáp
Sô ñoà 3.5. Moâ hình thu gom raùc y teá
Quy hoaïch maïng löôùi thu gom, phaân loaïi vaø quaûn lyù CTR
Maïng löôùi thu gom raùc sinh hoaït
Chaát thaûi raén sau khi ñaõ ñöôïc phaân loaïi taïi nguoàn seõ ñeå ôû nhöõng nôi quy ñònh, haøng ngaøy coâng nhaân veä sinh seõ thu gom theo lòch trình ñaõ ñöôïc ñònh saún. Caùc ngaøy trong tuaàn seõ thu gom chaát thaûi sinh hoaït, chaát thaûi taùi sinh seõ ñöôïc thu gom vaøo thöù 2 vaø thöù 5 haøng tuaàn, chaát thaûi nguy haïi seõ ñöôïc thu gom vaøo thöù 4 haøng tuaàn. Hieäu suaát thu gom CTR trong thaønh phoá döï kieán seõ laø 80%.
Quy hoaïch ñeå thuaän tieän cho vieäc thu gom vaø vaän chuyeån CTR, qua ñoù cho tö nhaân ñaàu tö cô sôû ñeå thu hoài taùi cheá, taùi sinh caùc chaát thaûi taùi sinh nhö chai nhöïa, giaáy, kim loaïi…. Phaàn raùc sinh hoaït seõ ñöôïc thu gom ñeå laøm phaân boùn höõu cô.
Maïng löôùi thu gom chaát thaûi y teá
Vaán ñeà nan giaûi hieän nay laø caàn phaûi ñoàng boä hoaù heä thoáng thu gom chaát thaûi y teá. Sau khi phaân loaïi chaát thaûi y teá taïi nguoàn nhö ñaõ neâu treân thì chaát thaûi sinh hoaït seõ ñöôïc thu gom theo moät heä thoáng rieâng cuøng vôùi heä thoáng thu gom chaát thaûi sinh hoaït cuûa thaønh phoá.
Chaát thaûi nguy haïi, caùc moâ phaãu thuaät, caùc boâng baêng, gaïc… seõ ñöôïc ñöa vaøo loø ñoát raùc tieâu huyû ngay taïi beänh vieän trung taâm thaønh phoá. Do ñoù caàn phaûi naâng caáp loø ñoát raùc cuûa beänh vieän, vaø heä thoáng hoaù tuyeán thu gom chaát thaûi y teá treân ñòa baøn thaønh phoá.
Maïng löôùi thu gom chaát thaûi coâng nghieäp
Do ñieàu kieän tænh môùi taùch neân caùc soá lieäu veà chaát thaûi coâng nghieäp neân taùc giaû chæ coù theå neâu sô löôïc veà chaát thaûi coâng nghieäp.
Quy hoaïch maïng löôùi thu gom chaát thaûi coâng nghieäp cuõng caàn phaûi coù söï hôïp nhaát cuûa caùc cô sôû coâng nghieäp ñoàng thôøi caùc cuïm, khu coâng nghieäp hoaëc caùc cô sôû saûn xuaát kinh doanh ñöôïc quy hoaïch hôïp lyù ñeå coù theå taïo thò tröôøng trao ñoåi chaát thaûi coâng nghieäp.
Phöông aùn xaây döïng môû roäng, thu gom vaø xöû lyù raùc
Löïa choïn ñòa ñieåm xaây döïng baõi raùc
Hieän nay, heä thoáng ñoâ thò tænh Ñaêk Laêk ñang phaùt trieån maïnh meõ caû veà soá löôïng laãn chaát löôïng neân daãn ñeán tình traïng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng do chaát thaûi ñoâ thò gaây ra ñaõ vaø ñang trôû thaønh vaán ñeà caáp baùch. CTR phaùt sinh töø nhöõng hoaït ñoäng thöông maïi, dòch vuï, beänh vieän, tröôøng hoïc, caùc nhaø maùy, xí nghieäp vaø ôû caùc khu daân cö… ngaøy caøng lôùn. Trong khi ñoù tình hình quaûn lyù kieåm tra vaø xöû lyù chaát thaûi, thu gom vaän chuyeån, choân laáp vaø thieâu ñoát chöa ñöôïc ñoàng boä vaø trieät ñeå. Tình hình dieãn bieán treân aûnh höôûng lôùn ñeán veä sinh moâi tröôøng vaø caûnh quan ñoâ thò treân toaøn tænh.
Vì vaäy maø vieäc quy hoaïch vaø môû roäng xaây döïng baõi choân laáp raùc hôïp veä sinh laø vaán ñeà taát yeáu, vaø lôïi ích laø taän duïng löôïng raùc thaûi ñeå saûn xuaát phaân boùn höõu cô.
Baõi choân laáp chaát thaûi quy moâ tính toaùn laø 60ha, ñaõ ñöôïc Thuû Töôùng Chính Phuû quyeát ñònh giao cho coâng ty Quaûn lyù Ñoâ thò vaø Veä sinh moâi tröôøng quaûn lyù ñeå xaây döïng. Baõi choân laáp CTR taïi thoân 3, xaõ Cö Ea Bua caùch trung taâm TP Buoân Ma Thuoät 6km veà phía Baéc.
Ñòa ñieåm xaây döïng coù öu ñieåm sau:
Xa khu daân cö, xa nguoàn nöôùc, coù ñöôøng giao thoâng thuaän tieän, khoâng aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng xung quanh vaø coù theå duøng laøm baõi raùc thaûi cuûa thaønh phoá trong thôøi gian laâu daøi. Ñòa ñieåm naøy cuõng phuø hôïp vôùi quy hoaïch chung cuûa thaønh phoá.
Haàu heát laø vuøng ñaát baïc maøu, ñaát Bazan phong hoùa, ñaát seùt pha soûi, ñaù vaø ñoä doác lôùn. Canh taùc ñaát noâng nghieäp keùm hieäu quaû, dieän tích phuø hôïp vôùi nhu caàu tröôùc maét vaø khaû naêng phaùt trieån Baõi choân laáp chaát thaûi raén laâu daøi.
Ñòa ñieåm choïn cho pheùp xaây döïng ñöôïc caùc nhaø maùy cheá bieán phaân boùn.
Nhu caàu ñaát quy hoaïch xaây döïng baõi raùc
Hieän nay daân soá ñoâ thò TPBMT khoaûng 314.191 ngöôøi. Neáu tính löôïng chaát thaûi sinh hoaït thaûi ra theo tieâu chuaån 0.7kg/ngöôøi/ngaøy thì moãi ngaøy chaát thaûi raén thaûi ra laø khoaûng 220 taán vaø moãi thaùng laø 6.598 taán vaø moãi naêm laø 79.177 taán. Nhöng tyû leä thu gom chaát thaûi ñoâ thò hieän nay chæ môùi ñaït ñöôïc 140taán/ngaøy ñaït khoaûng 60% toång löôïng chaát thaûi ñoâ thò toaøn thaønh phoá. Löôïng raùc thu gom töø 2006 – 2020 döï kieán vôùi 387.510 daân, möùc ñoä thu gom 80% laø:
(daân soá * tieâu chuaån * soá ngaøy * soá naêm * löôïng raùc thu gom)
= 387.510 * 0.7 * 365 * 14 * 80% = 703.136 taán
Baûng 4.1. Nhu caàu ñaát quy hoaïch xaây döïng baõi raùc
Thaønh phoá
Toång löôïng raùc 2006 – 2020 (m3)
Heä soá neùn raùc
Tyû leä raùc choân laáp (%)
Chieàu daøy lôùp raùc (m)
Dieän tích baõi raùc (10000m3)
Buoân Ma Thuoät
766.500
0,45
80%
5
6
Hieän taïi baõi raùc cuõ ñaõ ñöôïc xaây döïng laø 3.8ha do vaäy caàn môû roäng theâm laø 6ha.
Xaây döïng keá hoaïch haønh ñoäng
Muïc tieâu chính töø nay ñeán naêm 2020
Thöïc hieän xong vieäc laäp quy hoaïch toång theå chaát thaûi raén ñoâ thò; ñoùng cöûa baõi raùc khoâng hôïp veä sinh; xaây döïng, naâng caáp baõi choân laáp hôïp veä sinh;
Trang bò ñaày ñuû thieát bò, xe maùy chuyeân duøng cho ngaønh veä sinh vôùi kyõ thuaät ñaûm baûo veä sinh moâi tröôøng;
Cô baûn hoaøn taát chöông trình phaân loaïi chaát thaûi raén taïi nguoàn;
Thu gom vaø xöû lyù trieät ñeå raùc y teá baèng coâng ngheä ñoát tieân tieán, böôùc ñaàu xöû lyù chaát thaûi coâng nghieäp nguy haïi baèng coâng ngheä thích hôïp;
Ñoåi môùi moâ hình toå chöùc hoaït ñoäng cuûa ngaønh veä sinh, thöïc hieän töøng böôùc vieäc xaõ hoäi hoùa coâng taùc ñaàu tö vaø dòch vuï trong lónh vöïc thu gom, vaän chuyeån vaø xöû lyù raùc;
Naâng cao nhaän thöïc coäng ñoàng, thöïc hieän neáp soáng vaên minh ñoâ thò vaø ñaøo taïo naâng cao naêng löïc quaûn lyù, ñieàu haønh cuûa ñoäi nguõ chuyeân gia trong lónh vöïc quaûn lyù raùc thaûi;
Thöïc hieän thu phí dòch vuï giaûi quyeát raùc thaûi.
Xaây döïng chöông trình giaùo duïc, thoâng tin veà coâng taùc BVMT
Thöôøng xuyeân naâng cao nhaän thöùc cuûa coâng ñoàng trong vieäc thöïc hieän traùch nhieäm, nghóa vuï vaø quyeàn haïn ñaõ ñöôïc quy ñònh trong Luaät Baûo Veä Moâi Tröôøng: "Baûo veä moâi tröôøng laø söï nghieäp cuûa toaøn daân" baèng caùch:
Caùc ban ngaønh, ñoaøn theå trong tænh nhö ñoaøn thanh nieân, sôû vaên hoùa thoâng tin, sôû Khoa hoïc Coâng ngheä vaø Moâi tröôøng, sôû giaùo duïc… caàn phaûi coù söï phoái hôïp nhòp nhaøng trong chöông trình giaùo duïc, phoå caäp saâu roäng caùc kieán thöùc baûo veä moâi tröôøng cho daân cö;
Caàn ñaåy maïnh chöông trình giaùo duïc baûo veä moâi tröôøng trong tröôøng hoïc, nhaát laø chuù troïng töø caáp tieåu hoïc;
Xaây döïng caùc phong traøo thi ñua "Xanh, Saïch, Ñeïp" taïi caùc tröôøng hoïc vaø khu daân, ñeå töø ñoù giaùo duïc yù thöùc ngöôøi daân baûo veä moâi tröôøng;
Toå chöùc caùc cuoäc thi tìm hieåu veà kieán thöùc baûo veä moâi tröôøng taïi caùc tröôøng hoïc, hoaëc caùc hoä daân cö. Caùc cuoäc thi naøy xaây döïng nhö moät chöông trình giaûi trí, phaùt soùng treân caùc ñaøi phaùt thanh vaø truyeàn hình ñòa phöông, goùp phaàn giaùo duïc yù thöùc baûo veä moâi tröôøng;
Ñoaøn thanh nieân keát hôïp vôùi caùc tröôøng hoïc, cô quan toå chöùc caùc buoåi daõ ngoaïi, keát hôïp thu gom raùc thaûi taïi caùc khu daân cö. Töø ñoù phaùt roäng phong traøo thi ñua veà baûo veä moâi tröôøng;
Ñeå thöïc hieän toát caùc chính saùch veà moâi tröôøng thì neân ñaøo taïo, huaán luyeän caùc chuyeân gia veà moâi tröôøng, (ít nhaát laø 2 caùn boä bieân cheá chính thöùc chuyeân traùch veà moâi tröôøng).
Treân ñaây laø moät vaøi bieän phaùp, tuy chöa phaûi laø taát caû nhöng chuùng coù taùc duïng goùp phaàn xaây döïng neân caùc chöông trình vaø yù thöùc baûo veä moâi tröôøng cho daân cö trong thaønh phoá neáu ñöôïc thöïc hieän toát.
Ñeà xuaát moät soá luaät leä quaûn lyù chaát thaûi raén
OÂ nhieãm moâi tröôøng do CTR gaây ra ñang laø moät vaán ñeà nan giaûi, ñeå giaûi quyeát noù thì moät vaán ñeà heát söùc quan troïng ñoù laø coù ñöôïc söï uûng hoä cuûa ngöôøi daân, ñöôïc taát caû moïi ngöôøi daân tham gia höôûng öùng, do ñoù ñieàu tröôùc tieân maø caùc nhaø quaûn lyù caàn giaûi quyeát laø giaùo duïc, thöôøng xuyeân naâng cao yù thöùc cuûa coäng ñoàng trong vieäc thöïc hieän traùch nhieäm, nghóa vuï vaø quyeàn haïn ñaõ ñöôïc quy ñònh trong Luaät Baûo Veä Moâi Tröôøng: "Baûo veä moâi tröôøng laø söï nghieäp cuûa toaøn daân".
Ñoái vôùi caùc cô quan, coâng sôû, nhaø maùy, xí nghieäp, caùc beänh vieän, caùc trung taâm y teá, caùc cô sôû y teá nhaø nöôùc cuõng nhö tö nhaân … caàn phaûi höôûng öùng hoaëc tuaân thuû theo caùc quy ñònh veà moâi tröôøng ñaõ ñöôïc ban haønh. Neáu caàn thieát coù cöôõng cheá seõ theo caùc quy phaïm phaùp luaät cuûa nöôùc Vieät Nam.
Ñoái vôùi caùc caùn boä coâng nhaân vieân chöùc thì neáu khoâng höôûng öùng hoaëc tuaân theo söï saép xeáp caùc quy ñònh cuûa caùc nhaø quaûn lyù moâi tröôøng ñaõ ñeà xuaát thì coù theå seõ bò phaït, bò giaûm ngaøy löông hoaëc khoâng ñöôïc xeùt caùc danh hieäu thi ñua.
Ñoái vôùi caùc ñaûng vieân neáu khoâng tuaân thuû theo quy ñònh thì cöôõng cheá khai tröø ra khoûi ñaûng, hoaëc coù theå caét giaûm caùc chöùc vuï hieän coù xuoáng moät baäc.
Ñoái vôùi hoïc sinh, sinh vieân caàn phaûi coù quy ñònh nghieâm ngaët hôn vì ñaây laø nhöõng maàn non, laø töông lai cuûa ñaát nöôùc do ñoù neáu vi phaïm xaû raùc nôi coâng coäng khoâng ñuùng quy ñònh seõ bò tröø ñieåm thi ñua hoaëc haï baäc haønh kieåm.
Ñoái vôùi moãi coâng daân neáu xaû raùc nôi coâng coäng böøa baõi khoâng ñuùng nôi quy ñònh coù theå bò phaït tieàn töø soá tieàn nhoû ñeán lôùn tuyø theo möùc ñoä nguy haïi cuûa chaát thaûi bò thaûi boû. ÔÛ ñaây taùc giaû coù theå ñeà xuaát möùc phaït tieàn töø 20.000 ñoàng – 500.000 ñoàng/1 laàn xaû thaûi.
Ñoái vôùi moãi gia ñình neáu khoâng tuaân theo nhöõng quy ñònh ñaõ coù thì seõ bò phaït tieàn hoaëc lao ñoäng coâng ích taïi ñòa phöông.
KEÁT LUAÄN – KIEÁN NGHÒ
Keát luaän
Trong quaù trình phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi nhaát laø trong giai ñoaïn ñaåy maïnh coâng nghieäp hoaù – hieän ñaïi hoaù vaø ñôøi soáng ngöôøi daân caøng luùc caøng ñöôïc naâng cao thì löôïng CTR sinh ra caøng nhieàu. Moät trong nhöõng nguyeân nhaân gaây neân taùc ñoäng xaáu ñeán moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi laø do CTR chöa ñöôïc thu gom vaø xöû lyù toát. Qua phaân tích, ñaùnh giaù hieän traïng vaø döï baùo khoái löôïng CTR sinh ra treân ñòa baøn thaønh phoá coù theå nhaän xeùt toång quaùt nhö sau:
Hieän taïi, tình hình thu gom, xöû lyù vaø quaûn lyù CTR trong tænh coøn raát loûng leûo vaø chöa coù tính khoa hoïc cao. Chöa coù moät quy hoaïch cuï theå vaø chi tieát. Raát nhieàu baõi raùc töï phaùt ñaõ xuaát hieän gaàn caùc khu daân cö nhaát laø ôû ven thaønh phoá, caùc baõi raùc naøy chæ ñoå ñoáng treân maët ñaát maø khoâng ñöôïc xöû lyù. Phöông phaùp söû duïng laø phöông phaùp ñoå ñoáng hôû neân hieäu quaû xöû lyù keùm vaø aûnh höôûng nghieâm troïng tôùi moâi tröôøng. Tyû leä thu gom raùc cuõng thaáp chæ ñaït chöa tôùi 60% toång löôïng raùc cuûa caû thaønh phoá vaø do hai coâng ty laø Coâng ty Moâi tröôøng Ñoâ thò vaø Coâng ty TNHH Ñoâng Phöông phuï traùch do ñoù chöa coù söï ñoàng nhaát trong coâng taùc thu gom, quaûn lyù vaø xöû lyù.
Theo ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa thaønh phoá Buoân Ma Thuoät ñeán naêm 2020 khoái löôïng chaát thaûi raén cuûa Tp. BMT seõ laø 195.305 taán , ñaây laø moät aùp löïc lôùn ñoái vôùi chính saùch caùc caáp, ñoøi hoûi phaûi coù moät bieän phaùp quaûn lyù thích hôïp nhaèm giaûm thieåu oâ nhieãm moâi tröôøng do chaát thaûi raén gaây ra.
Ñeå quaûn lyù toát chaát thaûi raén treân ñòa baøn thaønh phoá Buoân Ma Thuoät, tröôùc heát caàn tuyeân truyeàn, giaùo duïc vaø vaän ñoäng toaøn daân cuøng tham gia thu gom, phaân loaïi vaø quaûn lyù raùc taïi nguoàn; aùp duïng caùc bieän phaùp thu gom, xöû lyù vaø quaûn lyù chaát thaûi raén phuø hôïp vôùi ñieàu kieän ñòa phöông nhö ñaõ trình baøy ôû treân. Beân caïnh ñoù cuõng caàn coù nhöõng bieän phaùp cheá taøi nhö : phaït tieàn, ñöa vaøo xeùt caùc danh hieäu thi ñua ôû caùc ñoaøn theå vaø caùc toå daân phoá....
Kieán nghò
Ñeà nghò caùc caáp chính quyeàn, ñoaøn theå cuøng phoái hôïp vaän ñoäng, tuyeân truyeàn, vaø giaùo duïc ngöôøi daân cuøng tham gia thu gom, quaûn lyù chaát thaûi raén.
Nhaø nöôùc caàn coù ñaàu tö thoaû ñaùng cho coâng taùc quaûn lyù chaát thaûi raén keå caû vieäc cho pheùp tö nhaân ñaàu tö vaøo caùc coâng trình thu gom, phaân loaïi vaø xöû lyù chaát thaûi raén taïi ñòa phöông.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
THUY DUNG - LUAN VAN.doc- NHAN XET CUA GIAO VIEN HUONG DAN.doc
- THUY DUNG - PHAN MO DAU.doc
