Những cớ sở lý luận của hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hóa trong nền kinh tế thị trường của Việt Nam

i ®Çu trong Tæng C«ng ty chÌ ViÖt Nam, sù ph¸t triÓn vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty ®·, ®ang vµ sÏ ®em l¹i sù ph¸t triÓn chung cña ngµnh chÌ ViÖt Nam, gióp ®ì c¸c C«ng ty kh¸c cïng ph¸t triÓn ®­a ngµnh chÌ trë thµnh mét trong nh÷ng ngµnh kÕ to¸n mòi nhän cña ViÖt Nam, gãp phÇn ®­a ®Êt n­íc ta héi nhËp vµo nÒn kÕ to¸n thÕ giíi trong thÕ kû XXI. Vµ ®iÒu cã nghÜa to lín ®ã lµ C«ng ty cæ phÇn chÌ Kim Anh ®· gãp phÇn vµo viÖc b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i, phñ xanh ®Êt trèng, ®åi nói träc, trong khi viÖc b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc mang tÝnh toµn cÇu) Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu chÌ hiÖn nay cña C«ng ty cæ phÇn chÌ Kim Anh I. Nh÷ng nguån lùc chñ yÕu hiÖn nay cña C«ng ty. 1. Nguån vèn. §èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp, vèn lµ ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Khi doanh nghiÖp tù chñ ®­îc vÒ nguån vèn th× còng ®ång nghÜa víi doanh nghiÖp ®· tù chñ ®­îc c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Chñ ®éng vÒ vèn, doanh nghiÖp cã thÓ tranh thñ ®­îc nh÷ng cí héi mµ thÞ tr­êng më ra vµ ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña doanh nghiÖp nh­: thay thÕ ®æi míi trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ s¶n xuÊt, ®µo t¹o vµ n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý s¶n xuÊt, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vÒ mÆt hµng míi víi gi¸ c¹nh tranh t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc më réng, cñng cè thÞ phÇn vµ vÞ thÕ cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng.... Do vËy c«ng t¸c ph¸t triÓn vµ t¹o nguån vèn cho s¶n xuÊt hµng n¨m cña C«ng ty ®­îc coi träng b»ng c¸c biÖn ph¸p th­êng xuyªn lµ: + Vay vèn: chñ yÕu vay vèn ng¾n h¹n Ng©n hµng. + TÝnh khÊu hao theo tû lÖ hîp lý ®Ó bæ xung cho vèn ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt. C«ng ty th­êng tÝnh khÊu hao tû lÖ hîp lý ®Ó bæ xung cho vèn ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt. C«ng ty th­êng tÝnh khÊu hao tû lÖ víi s¶n l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®¶m b¶o thu håi ®­îc vèn do g¾n liÒn víi s¶n xuÊt. C¬ cÊu tæng sè vèn s¶n xuÊt kinh doanh tõ n¨m 1998 – 2001 (b¶ng 2) §VT: Ngh×n ®ång ChØ tiªu 1998 1999 2000 2001 1. Vèn cè ®Þnh 2. Vèn l­u ®éng 5.046.150 3.792.208 5.103.000 3.049.000 5.103.000 4.097.000 5.498.000 6.502.000 Tæng céng 8.838.358 8.152.000 9.200.000 12.000.000 Nguån: Sè liÖu phßng kÕ to¸n tµi chÝnh Qua biÓu trªn ta thÊy, tæng vèn kinh doanh cña C«ng ty ®· t¨ng lªn hµng n¨m, chøng tá ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh c¶u C«ng ty rÊt cã hiÖu qu¶ vµ C«ng ty ®· rÊt chó träng ®Õn viÖc ph¸t triÓn vèn ®Ó cã thÓ giµnh thÕ chñ ®éng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. 2. Nguån cung cÊp nguån vËt liÖu chÝnh. TÝnh chÊt cña viÖc s¶n xuÊt chÌ lµ cÇn cã nguyªn liÖu ®· qua s¬ chÕ. Nguån cung øng nguyªn liÖu chÌ ®· qua s¬ chÕ nµy chñ yÕu lµ 3 ®¬n vÞ trùc thuéc C«ng ty lµ nhµ m¸y chÌ §Þnh Hoa, xÝ nghiÖp chÌ §¹i Tõ vµ x­ëng chÌ Ngäc Thanh. Bªn c¹nh ®ã lµ h­¬ng ­owps còng kh«ng kÐm phÇn quan träng nh­ h­¬ng nhµi, ng©u, sen nguån h­¬ng nµy chñ yÕu lµ thu mua tõ c¸c x· l©n cËn nh­ Mai §inh, §ång Xu©n, Phó C­êng, Phï Lç... Ngoµi nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt chÌ, C«ng ty cßn cã nhu cÇu vÒ bao b× ¸ Ch©u – TP – Hå ChÝ Minh, C«ng ty bao b× Phó Th­¬ng – Bé th­¬ng m¹i, c¸c C«ng ty nµy chuyªn cung cÊp bao b× b»ng b×a cact«ns c¸c lo¹i hép b»ng thÐp l¸ tr¸ng thiÕc, hép duplex... D­íi ®©y lµ tæng gi¸ trÞ nguyªn liÖu chÌ s¬ chÕ thu mua cña C«ng ty tõ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trong c¸c n¨m 1998 – 2001. BiÓu 4: Tæng gi¸ trÞ nguyªn liÖu mua vµo n¨m 1998 Nguån cung cÊp ChÌ xanh ChÌ ®en Sè l­îng (tÊn) §¬n gi¸ (tr.®/tÊn) Thµnh tiÒn (tr.®) Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1. NM chÌ §×nh Ho¸ 2. XN chÌ §¹i Tõ 3. X­ëng chÌ Ngäc Th¹ch 150 150 198 13 12,7 13 1.1980 1.905 2.774 875 485 53 12,2 12,2 12,8 10.675 5.917 678,4 Tæng céng 498 6.429 1413 17270,4 Tæng gi¸ trÞ nguyªn liÖu mua vµo n¨m 1999 N¨m Nguån cung cÊp ChÌ xanh ChÌ ®en Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1999 1. NM chÌ §H 2. ‚XN chÌ §T 3. X­ëng chÌ NT 162 320 - 13,2 13 - 2.138,4 4.160 310 400 146 12,8 12,5 13 3.968 5.000 1898 Tæng céng 482 6.298,4 856 10.866 2000 1. NM chÌ §H 2. XN chÌ §T 3. X­ëng chÌ NT 200 100 140 13,5 13,2 13,8 2.700 1.320 1.932 919 485 400 13 12,8 13 11.947 6.208 5.200 Tæng céng 440 5.952 1.804 23.355 2001 1. NM chÌ §H 2. ‚XN chÌ §T 3. X­ëng chÌ NT 210 200 110 13,7 13,8 14 3.151 2.760 1.540 1.045 525 440 13,2 13 13,5 13.794 6.825 5.940 Tæng céng 550 7.451 2000 26.559 BiÓu 5: B¶ng so s¸nh gi¸ trÞ s¶n l­îng mua vµo qua c¸c n¨m §VT: Tr.® Tªn SP 1998 1999 2000 2001 N¨m 99 so víi n¨m 98 N¨m 2000 so víi n¨m 99 N¨m 2001 so víi n¨m 2000 ± % ± % ± % - ChÌ xanh 6429 6298,4 5.952 7451 -130,6 98 -346,4 94,5 1.499 125 - ChÌ ®en 17270,4 10.866 23.355 26.559 - 6404,4 63 12489 215 3.204 114 Tæng 23.694,4 17.164,4 29.307 34.010 Nguån: Sè liÖu phßng tµi chÝnh – kÕ to¸n 3. C«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ s¶n xuÊt. V× tr­íc ®©y C«ng ty lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc víi c¸c thiÕt bÞ chÕ biÕn ®Òu cò kü vµ l¹c hËu, chñ yÕu lµ do Liªn X« vµ Trung Quèc s¶n xuÊt, cho nªn n¨ng suÊt thÊp vµ chÊt l­îng s¶n phÈm kÐm. §Õn n¨m 1993 C«ng ty ®· thay thÕ toµn bé thiÕt bÞ sao chÌ cña Trung Quèc b»ng thiÕt bÞ sao chÌ cña §µi Loan lµ 4 chiÕc. Víi hÖ thèng nµy n¨ng suÊt t¨ng 1,5 lÇn so víi m¸y sao chÌ cña Trung Quèc, chÌ sao ®¹t chÊt l­îng vµ ®¶m b¶o vÖ sinh c«ng nghiÖp ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ. N¨m 1994 C«ng ty ®· ®Çu t­ m¸y ®ãng gãi chÌ tói läc cña Italia víi c«ng suÊt 150 gãi chÌ/phót. Víi thiÕt bÞ nµy s¶n phÈm ®· ®¹t chÊt l­îng t­¬ng ®­¬ng víi s¶n phÈm chÌ Liptons cña Anh nh­ng gi¸ chØ b»ng 1/2 gi¸ b¸n cña chÌ Liptons. N¨m 1997 C«ng ty quyÕt ®Þnh ®Çu t­ 12 tû ®ång ®Ó x©y dùng mét nhµ m¸y s¶n xuÊt chÌ ORTHODOX t¹i §Þnh Ho¸ Th¸i Nguyªn víi c«ng suÊt 12 tÊn chÌ bóp t­¬i/ngµy. §Õn nay, chÌ Kim Anh ®· ®­îc s¶n xuÊt trªn d©y truyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cña Italia duy nhÊt cã t¹i ViÖt Nam nh»m tiªu chuÈn ho¸ nguyªn liÖu ®¶m b¶o vÖ sinh, tiÖn lîi cho ng­êi sö dông vµ t¹o nªn sù trang nh· cho s¶n phÈm. C«ng nghÖ chÕ biÕn §µi Loan ®· lµm gi¶m l­îng tananh vµ c¸c d­ l­îng ho¸ häc cã trong chÌ. C«ng thøc h­¬ng tèi ­u víi nhiÒu vÞ thuèc b¾c, thuèc n©m cña hÖ thøc h­¬ng tèi ­u víi nhiÒu vÞ thuèc b¾c, thuèc nam cña hÖ th¶o d­îc, nh­ ®¹i håi tiªu håi, hoa cóc, ng©u, sen... s¶n phÈm chÌ Kim Anh ®· ®¨ng ký ®éc quyÒn vÒ mÉu m· bao b× nh»m ®¶m b¶o uy tÝn chÊt l­îng trªn thÞ tr­êng. D­íi ®©y lµ quy tr×nh s¶n xuÊt 2 lo¹i chÌ xanh vµ ®en. Quy tr×nh s¶n xuÊt chÌ xanh (c«ng nghÖ cña §µi Loan) + Giai ®o¹n 1: S¬ chÕ Luéc (trÇn) ChÌ Röa ChÌ (lµm nguéi) Ðp kh« Rò tíi Vß SÊy kh« + Giai ®o¹n 2: Tinh chÕ SÊy kh« Sµng ph©n lo¹i LÊy bóp Sao h­¬ng ñ h­¬ng (40-45 ngµy) Sµng t¸ch h­¬ng Bao gãi 2. Quy tr×nh s¶n xuÊt chÌ ®en (c«ng nghÖ cña Liªn X« cò) + Giai ®o¹n 1: S¬ chÕ KÐo chÌ t0 tõ 50-600C trong vßng 6-8h M« lÇn 1 Sµng tíi Vß lÇn 2 Lªn men (3h) XÊy kh« + Giai ®o¹n 2: Tinh chÕ SÊy kh« Sµng ph©n lo¹i §Êu trén §ãng gãi Tr­íc khi vµo giai ®o¹n tinh chÕ nÕu ®é Èm cña chÌ > 7% th× sÊy l¹i, tiÕp ®ã sµng ph©n lo¹i sau qu¸ tr×nh nµy chÌ ®­îc ph©n lµm 2 nhãm kh¸c nhau. Nhãm hµng tèt gåm nh÷ng lo¹i chÌ: OP, P, FBOP Nhãm hµng TB gåm nh÷ng lo¹i chÌ: PS, PTS, F, D 4. Nguån nh©n lùc. Con ng­êi lu«n lµ nh©n tè quan träng hµng ®Çu, quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i trong mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña C«ng ty. HiÖn nay C«ng ty cã 450 c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ ®éi ngò c¸n bé phÇn nµo ®· ®­îc trÎ ho¸, lµnh nghÒ n¨ng ®éng, s¸ng t¹o vµ cã tÝnh kü luËt cao. NhiÒu tæ chøc s¶n xuÊt bËc thî. N©ng cao tay nghÒ vµ tr×nh ®é cña ng­êi lao ®éng ®Ó thÝch øng víi d©y truyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt míi lµ tiÒn ®Ò n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm cña C«ng ty. Bªn c¹nh ®ã C«ng ty ®· n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cña cÊp l·nh ®¹o nh»m n¾m b¾t kÞp thêi nh÷ng tiÕn bé cña c«ng nghÖ míi, ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao vÒ nhµ qu¶n trÞ giµu chÊt x¸m, ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng vµ quyÕt ®o¸n cña mçi thµnh viªn rong C«ng ty. BiÓu 6: KÕt cÊu lao ®éng cña C«ng ty tõ n¨m 1998-2001 Chøc danh N¨m 1998 Tæng sè N¨m 99 Tæng N¨m 2000 Tæng Tr×nh ®é HV Tr×nh ®é HV Tr×nh ®é HV §H, C§ TC PT §H, C§ TC PT §H, C§ TC PT - NV v¨n phßng, ( Bé phËn QL QLPX) 24 16 2 42 24 16 0 40 25 20 0 45 - L¸i xe 3 5 8 3 5 8 3 5 8 - CN c¬ khÝ 2 4 6 2 4 6 2 4 6 - CN trùc tiÕp s¶n xuÊt 3 50 260 313 0 50 256 306 0 306 77 385 B¶o vÖ – Nh©n viªn kh¸c 8 8 8 8 8 8 Tæng sè 29 73 275 377 26 73 269 370 27 333 90 450 Qua trªn, ta cã thÓ nhËn thÊy r»ng, C«ng ty cæ phÇn chÌ Kim Anh hiÖn nay ®· cã nh÷ng nguån néi lùc kh¸ æn ®Þnh vµ v÷ng ch¾c t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh­ ®¸p øng kÞp víi sù thay ®æi cña nhu cÇu thÞ tr­êng, t¨ng søc c¹nh tranh cña mÆt hµng chÌ th­¬ng phÈm... cho C«ng ty trong viÖc cñng cè, më réng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng chÌ nãi trªn vµ xuÊt khÈu trong t­¬ng lai. c. ThÞ tr­êng néi tiªu. §· tõ l©u chÌ ®· ®i vµo cuéc sèng hµng ngµy cña mçi ng­êi d©n ViÖt Nam, uèng chÌ ®· trë thµnh mét thßi quen t¹o nh·.Ngµy nay kh«ng chØ cã nh÷ng ng­êi võa uèng chÌ mµ còng ®· cã phÇn lín tÇng líp thanh niªn cã thó vui uèng chÌ. Kh«ng chØ cã vËy mµ hä cßn cã nhu cÇu vÒ chÌ, cã chÊt l­îng cao, tiÖn lîi vµ hîp vÖ sinh.. Nh»m ®¸p øng nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng, C«ng ty ®· cho ra ®êi nh÷ng s¶n phÈm míi cã chÊt l­îng cao nh­ chÌ tói läc, chÌ sen, chÌ Nhµi, chÌ D©u... do vËy, C«ng ty ®· x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng h¬n 50 ®¹i lý ph©n phèi s¶n phÈm tõ miÒn trung trë ra vµ hÇu hÕt c¸c tØnh phia B¾c. §Æc biÖt trong n¨m 2000, C«ng ty ®· më réng thÞ tr­êng chÌ t¹i Thµnh Phè Hå ChÝ Minh, HuÕ vµ më thªm 2 tæng ®¹i lý ph©n phèi s¶n phÈm t¹i c¸c tØnh phÝa Nam. Do tÝnh chÊt ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm, thêi ®iÓm mµ thÞ tr­êng cã nhu cÇu cao nhÊt lµ vµo dÞp tÕt Nguyªn §¸n. Tuy nhiªn sù ph¸t triÓn cña nhu cÇu thÞ tr­êng vÒ s¶n phÈm chÌ t¨ng nªn ®· kÐo theo s ph¸t triÓn cña nh÷ng C«ng ty s¶n xuÊt kinh doanh chÌ trong vµ ngoµi n­íc, xuÊt hiÖn nh÷ng ®èi thñ c¹nh tranh, ®ã lµ yÕu tè kh¸ch quan. Do ®ã l­îng s¶n phÈm tiªu thô trong n­íc cña C«ng ty còng bÞ gi¶m sót. Tr­íc t×nh h×nh ®ã C«ng ty ®· vµ ®ang chñ ®éng h­íng vµo thÞ tr­êng xuÊt khÈu. d. ThÞ tr­êng xuÊt khÈu. Trong khi thÞ tr­êng trong n­íc ®ang gÆp khã kh¨n nhÊt ®Þnh th× thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®ang më ra nh÷ng c¬ héi ph¸t triÓn hÕt søc thuËn tiÖn . tuy nhiªn nh÷ng thÞ tr­êng nµy ®ßi hái chÊt l­îng s¶n phÈm rÊt cao vµ chöng lo¹i s¶n phÈm ®a d¹ng. Do vËy, C«ng ty xuÊt khÈu phÇn lín lµ hµng ho¸ nguyªn liÖu, s¶n phÈm cuèi cïng chiÕm mét tû lÖ nhá. Nh÷ng n­íc mµ C«ng ty xuÊt khÈu chÌ ®ã lµ, Nga, Trung Quèc, Ph¸p, Hång K«ng, LiBi, Singapor, Ir¾c, Iran, §µi Loan, Mü.... Thùc tÕ C«ng ty ®· cã nh÷ng n¨m lµm c«ng t¸c xuÊt khÈu vµ phµn lín s¶n phÈm chÌ lµ xuÊt khÈu (chiÕm 70-80% tæng s¶n l­îng) nh­ng s¶n l­îng chÌ C«ng ty trùc tiÕp xuÊt khÈu cßn Ýt, chñ yÕu xuÊt khÈu ph¶i th«ng qua vµ chÞu sù ®iÒu phèi cña Tæng C«ng ty chÌ ViÖt Nam. Do vËy, phÇn nµy kh«ng cã sè liÖu cô thÓ vª tõng thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña C«ng ty. Hµng n¨m doanh sè xuÊt khÈu chÌ chiÕm trªn 80% trong tæng doanh thu cña C«ng ty, cho nªn vÊn ®Ò chÝnh vÒ thÞ tr­êng lµ thÞ tr­êng n­íc ngoµi, §©y lµ triÓn väng ®Ó C«ng ty cã thÓ më réng thÞ tr­êng vµ khuyÕch tr­¬ng uy tÝn cña C«ng ty trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. §Ó thùc hiÖn lµ thÞ tr­êng tiªu thô, v× ®ã lµ môc tiªu lín nhÊt ®Ó cho mét ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn, nã quyÕt ®Þnh toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ sù ph¸t triÓn trong t­¬ng lai. §Ó gi÷ v÷ng thÞ tr­êng ®· cã vµ ngµy cµng më réng nhiÒu h¬n quan träng lµ ph¶i t¹o ra ®­îc s¶n phÈm chÌ cã chÊt l­îng cao, bao b× ®Ñp thu hót ®­îc ng­êi tiªu dïng, gi¸ thµnh hîp lý, s¶n phÈm c¹nh tranh ®­îc trªn thÞ tr­êng mµ trong ®ã chÊt l­îng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh hµng ®Çu. Trong nh÷ng n¨m qua, ViÖt Nam chñ tr­¬ng më réng c¸c mèi quan hÖ tham gia tÝch cùc vµo c¸c tæ chøc kÕ to¸n thÕ giíi vµ khu vùc, nªn thÞ tr­êng xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam ®· cã nh÷ng thay ®æi râ rÖt theo chiÒu h­íng ®a ph­¬ng ho¸. HiÖn nay ViÖt Nam ®· cã quan hÖ th­¬ng m¹i kÕ to¸n víi 120 n­íc vµ vïng l·nh thæ. Theo 1 sè chuyªn gia kÕ to¸n th× cã tíi 90% kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu tËp trung vµo 14 n­íc trong ®ã Ch©u ¸ cã 9 n­íc, Ch©u ¢u cã 5 n­íc. 1. Kh¸i qu¸t vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ mét sè lo¹i chÌ xuÊt khÈu chñ yÕu cña C«ng ty KATEACO. Nh­ chóng ta ®· biÕt, chÊt l­îng cña chÌ kh«ng chØ phô thuéc vµo kh©u chÕ biÕn c«ng nghiÖp mµ cßn chÞu ¶nh h­ëng cña gièng chÌ, ph­¬ng thøc h¸i chÌ, qu¸ tr×nh canh t¸c, c«ng t¸c b¶o qu¶n, ®ãng gãi, vËn chuyÓn. MÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña C«ng ty lµ chÌ ®en (chiÕm h¬n 90% tæng s¶n l­îng xuÊt khÈu) ChÊt l­îng chÌ xuÊt khÈu cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m qua kh¸ æn ®Þnh v× ®­îc s¶n xuÊt trªn d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o vÖ sinh c«ng nghiÖp (nh­ ®· nªu ë phÇn c«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ s¶n xuÊt, ...) vµ nguyªn liÖu chÌ ®­îc lÊy tõ nh÷ng vïng nguyªn liÖu chän läc. Do ®ã s¶n phÈm chÌ xuÊt khÈu cña C«ng ty ®· cã søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Tuy nhiªn, n¨m 2001, theo xu thÕ chung cña thÞ tr­êng thÕ giíi gi¸ chÌ xuÊt khÈu cña C«ng ty ®· gi¶m tõ 10-15% vµ gi¸ chÌ xuÊt khÈu trung b×nh cßn 1700-1800 USD / tÊn trong khi ®ã gi¸ chÌ cña ViÖt Nam ®· thÊp h¬n so víi gi¸ xuÊt khÈu b×nh qu©n hµng n¨m cña thÕ giíi kho¶ng 10%. Nh­ vËy, ®Ó cã thÓ n©ng cao gi¸ chÌ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam kh«ng chØ ®ßi hái næ lùc h¬n n÷a cña C«ng ty KAATEACO mµ cßn lµ cña toµn ngµnh chÌ ViÖt Nam. Theo c¸c nhµ ph©n tÝch hiÖp héi chÌ thÕ giíi, nhu cÇu tiªu dïng chÌ trong n¨m 2000 vµ 2001 gi¶m lµ do ng­êi s¶n xuÊt kh«ng chó ý ®Õn chÊt l­îng gièng chÌ. 2. C¬ cÊu mÆt hµng chÌ xuÊt khÈu cña C«ng ty. Trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty rÊt chó ý tíi c¬ cÊu mÆt hµng chÌ xuÊt khÈu vµo c¸c khu vùc thÞ tr­êng. T×nh h×nh c¬ cÊu c¸c lo¹i chÌ xuÊt khÈu vµo c¸c khu vùc thÞ tr­êng ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng d­íi ®©y. §VT: % khèi l­îng N¨m Lo¹i chÌ 1998 1999 2000 2001 ChÌ OP ®en ChÌ FBOP ®en ChÌ P ®en ChÌ BPS ®en ChÌ F xanh ChÌ xanh §B dãng bãng 31,4 15,3 21,5 10,1 4,6 5,1 40,2 15,8 19,6 14,7 13,4 6,3 37,4 511 32,7 10,2 4,2 4,5 35,9 14,2 30,8 10,6 3,3 5,2 Nguån: Phßng kÕ ho¹ch Tõ b¶ng 7, ta thÊy r»ng: c¬ cÊu c¸c chñng lo¹i chÌ ®en xuÊt khÈu cña C«ng ty chiÕm tû träng rÊt lín, chiÕm trªn 90%. Nh­ vËy, nhu cÇu tiªu dïng trªn thÕ giíi chñ yÕu lµ chÌ ®en, mÆt kh¸c chÊt l­îng cña lo¹i chÌ nµy rÊt phï hîp víi thÞ hiÕu cña ng­êi Ch©u ¢u vµ Ch©u ¸. Trong c¬ cÊu chÌ ®en th× 2 lo¹i chÌ cao c¸p chÌ BOP ®en vµ BPS ®en cã chiÒu h­íng gi¶m tû träng trong khi ®ã 2 lo¹i chÌ OP ®en vµ chÌ P ®en cã xu h­íng t¨ng. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ gi¸ cña 2 lo¹i chÌ cao cÊp cã xu h­íng t¨ng dÉn ®Õn lîi nhuËn thu ®­îc c¸c tõ viÖc nhËp khÈu thÊp h¬n c¸c lo¹i chÌ kh¸c. MÆt kh¸c, nhu cÇu tiªu thô chÌ cÊp thÊp hiÖn nay cã xu h­íng t¨ng lªn nªn ch¾c ch¾n c¸c lo¹i chÌ cao cÊp cã chiÒu h­íng gi¶m tû träng. Ngµy nay, víi sù tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt, c¸c c«ng nghÖ chÕ biÕn chÌ cÊp thÊp dÇn dÉn ®­îc ®æi míi cho phï hîp víi chÊt l­îng chÕ biÕn ra trong khi ®ã c¸c c«ng nghÖ chÕ ra c¸c lo¹i chÌ cao cÊp rÊt ®¾t. V× vËy, chÊt l­îng cña lo¹i chÌ cÊp thÊp lu«n ®­îc c¶i tiÕn cßn chÊt l­îng c¶u c¸c lo¹i chÌ cÊp th× kh«ng mÊy thay ®æi cho nªn ng­êi tiªu dïng sÏ chuyÓn sang tiªu dung chÌ cÊp thÊp ngµy cµng nhiÒu h¬n. 3. §èi thñ c¹nh tranh vµ nh÷ng s¶n phÈm thay thÕ. a. M«i tr­êng trong n­íc. HiÖn nay, nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn ngµy cµng khan hiÕm, m«i tr­êng c¹nh tranh ®ang biÕn ®æi theo chiÒu h­íng gi¸ t¨ng, nhu cÇu còng ®­îc t¨ng lªn tõ phÝa c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c c¸ nhan. Do ®ã, c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh lµ yÕu tè kh«ng thÓ tr¸nh khái, chÝnh ®iÒu ®ã võa t¹o ra nh÷ng c¬ héi ®ång thêi t¹o ra nh÷ng mèi ®e do¹ cho c¸c doanh nghiÖp trong néi bé ngµnh. b. M«i tr­êng quèc tÕ. Do C«ng ty s¶n xuÊt chÌ xuÊt khÈu nªn s¶n phÈm ®­îc ®em ®i tiªu thô ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, v× thÕ kh«ng tr¸nh khái c¸c ®èi thñ C«ng ty trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ. HÇu hÕt c¸c C«ng ty chÌ nµy phÇn lín lµ ë c¸c n­íc cã ®iÒu kiÖn ®Þa lý, khÝ hËu thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn nh­ Trung Quèc, Xrilanca, Ên §é, Idonesia, Kenia... hä l¹i h¬n h¼n vÒ tr×nh ®é s¶n xuÊt, c«ng nghÖ chÕ biÕn, c¬ së vËt chÊt vµ trang thiÕt bÞ. V× vËy, viÖc c¹nh tranh cña C«ng ty ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®ßi hái næ lùc nhiÒu h¬n n÷a trong viÖc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. N­íc ta hiÖn nay ®ang ®øng thø 9 trªn thÕ giíi vÒ xuÊt khÈu chÌ. Trong khi c¸c n­íc xuÊt khÈu lín nh­ Ên ®é, Xrilanca, Kenia.. cßn rÊt Ýt hoÆc kh«ng cßn kh¶ n¨ng më réng diÖn tÝch trång vµ ph¸t triÓn chÌ th× n­íc ta cßn kh¶ n¨ng rÊt lín kho¶ng 20.000 ha chÌ ch­a khai ph¸. Víi t­ c¸ch lµ mét C«ng ty hµng ®Çu trong tæng C«ng ty chÌ ViÖt Nam, cã d©y truyÒn c«ng nghÖ cao, C«ng ty KATEACO ®ang cã nh÷ng c¬ héi ®Ó më réng vµ th©m nhËp thÞ tr­êng quèc tÕ. c. Mèi ®e do¹ tõ nh÷ng s¶n phÈm thay thÕ. Trong thêi ®¹i ngµy nay, thêi ®¹i c«ng nghÖ, nhu cÇu cña ng­ßi tiªu dïng kh«ng nh÷ng ®ßi hái s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao mµ cßn ph¶i tiÖn dông, hîp vÖ sinh vµ c¸c nhu cÇu tËp qu¸n, së thÝch kh¸c nhau. V× vËy mµ trªn thÞ tr­êng hiÖn nay ®· cã rÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm ®å uèng kh¸c nhau nh­ Coca – Cola, Pepsi trµ Dilmah, Lipton, cµ phª, bia, r­îu... Mèi ®e do¹ nµy sÏ ngµy cµng lín nÕu nh­ ng­êi s¶n xuÊt kinh doanh chÌ kh«ng lu«n lu«n c¶i tiÕn, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm chÌ cña m×nh cho phï hîp víi nhu cÇu tiÖn dông cña ng­êi tiªu dïng. RÊt nhiÒu ng­êi thÝch uèng chÌ nh­ng v× tÝnh kh«ng tiÖn dông n­h hiÖn nay mµ ng­êi ta t×m nh÷ng s¶n phÈm kh¸c thay thÕ. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ nhµ s¶n xuÊt kinh doanh chÌ cÇn c¶i tiÕn vµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm cña m×nh ®Õn møc nµo ®Ó ng­êi tiªu dïng cã thÓ chÊp nhËn ®­îc vµ thãi quen së thÝch cña hä ®­îc ®¸p øng mäi lóc mäi n¬i nh­ nh÷ng s¶n phÈm ®å uèng. e. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong nh÷ng n¨m qua cña C«ng ty KATEACO. 1. T×nh h×nh tiªu thô c¸c mÆt hµng. Sù ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cña bé m¸y qu¶n lý cïng víi c¸c chÝnh s¸ch ®óng ®¾n vÒ s¶n phÈm, gi¸ c¶, thÞ tr­êng ... cña C«ng ty KATEACO ®Òu ®­îc ph¶n ¸nh râ rÖt vµ ch©n thùc qua kÕt qu¶ tiªu thô s¶n phÈm cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m qua (tõ 1998-2001) ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng d­íi ®©y. (Xem biÓu 8 trang 32) Qua biÓu 8 ta thÊy r»ng: L­îng s¶n phÈm tiªu thô qua tõng n¨m cña C«ng ty ®Òu t¨ng lªn. L­îng s¶n phÈm b¸n ra n¨m 1999 t¨ng 34% so víi n¨m 1998 n¨m 2000 t¨ng 28% so víi n¨m 1999 vµ n¨m 2001 t¨ng 3% so víi n¨m 2000. Do C«ng ty ®· dù b¸o ®­îc t×nh h×nh gi¸ chÌ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi sÏ gi¶m nªn l­îng s¶n phÈm cã trong n¨m 2001 chØ t¨ng 2% vµ l­îng s¶n phÈm tiªu thô chØ t¨ng 3% so víi n¨m 2000. Qua ®ã, cã thÓ thÊy tû träng l­îng chÌ xuÊt khÈu n¨m 1998 chiÕm 38% s¶n l­îng tiªu thô. Nh­ng n¨m 1999, l­îng chÌ xuÊt khÈu ®· t¨ng lªn ®¹t 66,7% vµ nhê n¾m b¾t vµ khai th¸c ®óng thÞ tr­êng mµ n¨m 2000 l­îng chÌ xuÊt khÈu cña c«ng ty ®¹t tíi 82% vµ 83,8% n¨m 2001. Tr­íc t×nh h×nh thÞ tr­êng trong n­íc cßn Ýt kh¶ n¨ng më réng vµ cã sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c c«ng ty trong n­íc vµ ngoµi n­íc. C«ng ty KATEACO ®· tÝch cùc t×m kiÕm thÞ tr­êng chÌ xuÊt khÈu ®ång thêi nhanh chãng linh ho¹t ®æi míi mÉu m·, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm… vµ s¾p xÕp l¹i bé m¸y qu¶n lý s¶n xuÊt mét c¸ch phï hîp nªn ®· gi¶m ®­îc gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tõ khi ®i vµo cæ phÇn ho¸, c«ng ty ®· ®Çu t­ mét sè thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i nhê ®ã mµ chÊt l­îng chÌ ngµy cµng ®­îc n©ng cao. N¨m 1999 s¶n l­îng chÌ xuÊt khÈu ®¹t 903.166 kg ®¹t gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ 1.535.048 USD, n¨m 2000 s¶n l­îng chÌ xuÊt khÈu ®¹t 1427459 kg t­¬ng øng víi 2430540 USD; n¨m 2001 s¶n l­îng chÌ xuÊt khÈu ®¹t 1497.415 kg nh­ng do gi¸ chÌ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi gi¶m nªn chØ ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ 2610.850 USD. Trong khi ®ã, s¶n l­îng chÌ néi tiªu gi¶m dÇn qua c¸c n¨m. N¨m 1999 tiªu thô ®­îc 451.516 kg so víi n¨m 1998 (624.134 kg) gi¶m 27,7%, n¨m 2000 gi¶m 31% so víi n¨m 1999 vµ n¨m 2001 gi¶m 8% so víi n¨m 2000. Nh­ vËy, tõ n¨m 1998 ®Õn n¨m 2001, s¶n l­îng chÌ néi tiªu ®· gi¶m 53,9%. Nh×n chung tæng s¶n l­îng tiªu thô cña c«ng ty t¨ng lªn qua c¸c n¨m, nh­ng cã sù kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c chñng lo¹i s¶n phÈm chñ yÕu tËp trung vµo xuÊt khÈu. T×nh h×nh tiªu thô chÌ h­íng néi tiªu ®ang gÆp nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh vÒ dung l­îng thÞ tr­êng vµ cã sù c¹nh tranh tõ rÊt nhiÒu c¸c c«ng ty trong vµ ngoµi n­íc. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò nµy, ban l·nh ®¹o c«ng ty ®ang cã nh÷ng chiÕn l­îc cñng cè vµ kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n nh»m ®¸p øng tèi ­u thÞ tr­êng trong n­íc. §èi víi thÞ tr­êng xuÊt khÈu, c«ng ty ®ang cã nh÷ng thuËn lîi vµ sÏ tiÕp tôc gi÷ v÷ng vµ cñng cè n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng chÌ xuÊt khÈu, trong qu¸ tr×nh t×m kiÕm, më réng vµ x©m nhËp thÞ tr­êng thÕ giíi. 2. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty KATEACO: Qua ph©n tÝch c¸c chØ tiªu trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ta thÊy c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ trong s¶n xuÊt kinh doanh, kÕ ho¹ch hµng n¨m v­ît møc, doanh thu t¨ng, ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc ®­îc c¶i thiÖn, hoµn thµnh c¸c chØ tiªu nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc vµ ®¶m b¶o kinh doanh cã l·i. BiÓu 10: T×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu chñ yÕu tõ n¨m 1998- 2001 Qua mét sè chØ tiªu chñ yÕu thùc hiÖn ®­îc qua c¸c n¨m cã thÓ ®¸nh gi¸ chung nh­ sau: - Thø nhÊt: C«ng ty cã tèc ®é ph¸t triÓn nhanh. Nh×n vµo biÓu 10 ta thÊy c¸c chØ tiªu ®Òu hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch, n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc, gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¨ng nhanh qua c¸c n¨m. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp n¨m 1999 lµ 18.321.642 ngh×n ®ång, t¨ng 52% sov íi gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp thùc tÕ n¨m 1998, n¨m 2000 t¨ng 39% sovíi n¨m 1999 vµ n¨m 2001 t¨ng 13,0% so víi n¨m 2000. Doanh thu thùc tÕ n¨m 1999 t¨ng 11% so víi n¨m 1998, n¨m 2000 t¨ng 33% sovíi n¨m 99 vµ n¨m 2001 chØ t¨ng 5% so víi n¨m 2000 lµ do gi¸ chÌ chøng kho¸n trong n¨m nµy ®· gi¶m. Lîi nhuËn n¨m 1999 t¨ng 64% so víi n¨m 1998, n¨m 2000 lµ n¨m thµnh c«ng nhÊt tõ tr­íc tíi nay cña c«ng ty, lîi nhuËn trong n¨m 2000 ®¹t 1511420 ngh×n ®ång t¨ng 286% so víi n¨m 1999; n¨m 2001 t¨ng 42,9% so víi n¨m 2000 HÖ sè doanh lîi vèn cña c«ng nghiÖp còng t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m, cô thÓ: n¨m 1998 c«ng ty cø bá ra 1000 ® tiÒn vèn th× thu ®­îc 6,7 ®ång lîi nhuËn, n¨m 1999 lµ 16,7, n¨m 2000 lµ 39,3 ®ång lîi nhuËn vµ n¨m 2001 ®· t¨ng lªn 53,9 ®ång lîi nhuËn trªn 1000 ® tiÒn vèn. Tû suÊt lîi nhuËn cña c«ng ty n¨m 1998 lµ 6,6 ®ång lîi nhuËn trªn 1000 ® doanh thu, n¨m 1999 lµ 15,8 ®ång lîi nhuËn, n¨m 2000 lµ 34 ®ång lîi nhuËn vµ n¨m 2001 t¨ng lªn 46 ®ång lîi nhuËn trªn 1000 ® doanh thu. -Thø hai: ®êi sèng ng­êi lao ®éng trong c«ng ty ngµy cµng ®­îc n©ng cao, thu nhËp b×nh qu©n/ng­êi/th¸ng trong n¨m 1998 lµ 500 ngh×n ®ång, nh­ng ®Õn n¨m 2001 lµ 810 ngh×n ®ång. VÒ phÝa c¸c cæ ®«ng th× c«ng ty ®· t¹o ®­îc mét niÒm tin v÷ng ch¾c ®èi víi hä. §iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua cæ tøc b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng ®Òu ®Æn, n¨m 1998 cæ tøc b×nh qu©n lµ 4,6% ®Õn n¨m 2001 ®· t¨ng lªn 18,86%. C«ng ty lu«n hoµn thµnh v­ît møc c¸c chØ tiªu nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc, cô thÓ lµ chØ tiªu nép ng©n s¸ch n¨m 1999 t¨ng 37% so víi n¨m 1998, n¨m 2000 t¨ng 8% so víi n¨m 1999 vµ n¨m 2001 t¨ng 12,5% so víi n¨m 2000. Víi t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n nh­ hiÖn nay, nhiÒu doanh nghiÖp chÌ cßng s¶n xuÊt cÇm chõng hoÆc ®ãng cöa, nh­ng c«ng ty KATEACO vÉn ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn. - Thø ba: s¶n phÈm cña c«ng ty thùc sù ®· cã uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng, c«ng ty s¶n xuÊt ®Õn ®©u tiªu thô hÕt ®Õn ®ã. - Thø t­: Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®· t¹o ra mét chç ®øng thuËn vµ uy tÝn cña c«ng ty ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh còng nh­ trªn thÞ tr­êng. 3. Mét sè h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty: - Ch­a tËn dông tèi ®a n¨ng lùc s¶n xuÊt (vµo thêi ®iÓm b¸n ch¹y) ch­a kh¾c phôc ®­îc tÝnh thêi vô trong s¶n xuÊt. - Do h¹n chÕ vÒ chÊt l­îng, mÉu m·, chñng lo¹i s¶n phÈm, ®ãng gãi vµ b¶o qu¶n s¶n phÈm nªn khèi l­îng vµ gi¸ chÌ xuÊt khÈu cßn thÊp ch­a t­¬ng xøng víi n¨ng lùc. S¶n l­îng chÌ c«ng ty trùc tiÕp xuÊt khÈu cßn Ýt, chñ yÕu xuÊt khÈu ph¶i th«ng qua Tæng c«ng ty chÌ ViÖt Nam nªn cã nhiÒu phiÒn phøc, khã kh¨n vµ trë ng¹i, kh«ng ph¸t huy ®­îc tÝnh n¨ng ®éng cña c«ng ty trong c«ng t¸c nghiªn cøu, t×m kiÕm vµ th©m nhËp thÞ tr­êng n­íc ngoµi. - Chi phÝ cho c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o cßn thÊp (chØ chiÕm 4% doanh thu) - C¬ chÕ ho¹t ®éng cña hÖ thèng ®¹i lý ph©n phèi s¶n phÈm cña c«ng ty cßn cÇn ph¶i ®­îc c¶i tiÕn, ®æi míi phï hîp víi nh÷ng diÔn biÕn phøc t¹p cña thÞ tr­êng vµ ®¶m b¶o ®¸p øng quyÒn lîi kinh tÕ tho¶ ®¸ng cho c¸c ®¹i lý trªn c¬ së c¸c ®¹i lý hoµn thµnh nghÜa vô cña m×nh. - §Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm cã mÆt hµng cßn cao ch­a phï hîp víi møc thu nhËp cña c¸c ®èi t­îng tiªu dïng. Ch­¬ng III: mét sè ®Ò xuÊt vÒ biÖn ph¸p ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt khÈu chÌ ®èi víi c«ng ty kateaco I- Bèi c¶nh chung vÒ thÞ tr­êng chÌ thÕ giíi vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn chÌ trong thêi gian tíi cña n­íc ta: 1. Vµi nÐt vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô chÌ thÕ giíi: Trªn thÕ giíi hiÖn nay cã 30 n­íc trång chÌ víi diÖn tÝch 2,5 triÖu ha vµ s¶n l­îng hµng n¨m biÕn ®éng trªn d­íi 3 triÖu tÊn, n¨ng suÊt b×nh qu©n ch­a v­ît qu¸ 4 tÊn/ha. N­íc cã s¶n l­îng cao nhÊt hiÖn nay lµ Kenya víi 2665 tÊn chÌ kh« trung b×nh mçi n¨m. §©y còng lµ n­íc cã tèc ®é t¨ng cao nhÊt thÕ giíi lµ 150% trong vßng tõ n¨m 1989- 1995. Hai n­íc cã tèc ®é t¨ng cao sau Kenya lµ Liªn X« (cò) 98%, Ên §é 35%. N¨m n­íc cã diÖn tÝch trång lín nhÊt thÕ giíi lµ Trung Quèc, Ên §é, Srilanca, Thæ NhÜ Kú vµ Indonesia ®· chiÕm 75% diÖn tÝch chÌ trªn thÕ giíi, n­íc nhá nhÊt trong lµng chÌ lµ Cam¬run chØ trång 1000 ha víi møc t¨ng tr­ëng 3%/n¨m. Do ¸p dông tiÕn bé kü thuËt míi còng nh­ ®­a n¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t ®Õn 2 tÊn/ha. §iÓn h×nh lµ Trung Quèc cã diÖn tÝch chÌ lµ 923.712 ha, n¨ng suÊt trung b×nh ®¹t 1,6 tÊn/ha víi s¶n l­îng 1810502 tÊn. Ên §é cã diÖn tÝch trång chÌ 1,4 triÖu ha (n¨m 2001) víi s¶n l­îng 2.842.210 tÊn, n¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t 2 tÊn/ha. DiÖn tÝch chÌ trªn thÕ giíi biÕn ®éng, bëi v× chØ cã nh÷ng n­íc cã ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn ­u ®·i míi cã thÓ trång vµ ph¸t triÓn ®­îc c©y chÌ. VÒ ph©n bè diÖn tÝch th× 12 n­íc ch©u ¸ chiÕm kho¶ng 88%, Ch©u Phi lµ 8% (12 n­íc) vµ Nam Mü chiÕm 4% (4 n­íc). Nh­ vËy chÌ chñ yÕu ®­îc trång ë ch©u ¸ vµ ®©y lµ c¸i n«i ph¸t triÓn cña c©y chÌ n¬i mäi ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, khÝ hËu phï hîp víi sinh tr­ëng cña c©y chÌ. VÒ s¶n l­îng chÌ trªn thÕ giíi vô 2000- 2001 ®¹t 2,976 triÖu tÊn, gi¶m 2% so víi cïng kú n¨m tr­íc. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do thu ho¹ch chÌ gi¶m ë mét lo¹t n­íc s¶n xuÊt nhiÒu chÌ nh­ Ên §é, Indonesia vµ mét sè n­íc ch©u ¢u, ®ång thêi gi¸ chÌ n¨m 2001 ®· gi¶m kho¶ng 10% do nhu cÇu gi¶m. Tiªu thô chÌ trªn thÕ giíi trong 5 n¨m 1993- 1997 t¨ng 16,7% tõ n¨m 1997- 2001 t¨ng 5,6%. ThÞ tr­êng nhËp khÈu chÌ thÕ giíi gÇn ®©y cã xu h­íng t¨ng nh­ng tèc ®é t¨ng chËm, hµng n¨m thÕ giíi nhËp kho¶ng h¬n 1 triÖu tÊn chÌ. L­îng cung trong n¨m 2000 lµ 2,09 triÖu tÊn vµ cÇu lµ 2,03 triÖu tÊn, n¨m 2001 l­îng cung lµ 2,14 triÖu tÊn vµ cÇu lµ 2,07 triÖu tÊn. Nh­ vËy cung cÇu lµ t­¬ng ®­¬ng. C¸c n­íc tiªu thô chÌ lín lµ Ên §é víi 50% s¶n l­îng s¶n xuÊt, Trung Quèc lµ 70%, Anh kho¶ng 200.000 tÊn/n¨m (trung b×nh 4,5 kg/ng­êi/n¨m) vµ Liªn X« (cò) 100.000 tÊn/n¨m. TiÕp ®Õn lµ Mü, Ai CËp, NhËt B¶n, Marocco, Hµ Lan. Nh­ vËy, c¸c n­íc s¶n xuÊt chÌ lín ®ång thêi còng lµ n­íc tiªu thô nhiÒu chÌ. C¸c n­íc Trung CËn §«ng uèng chÌ lµ chÝnh, b×nh qu©n 4,5 kg/ng­êi/n¨m nh­ Iran, Iraq… Tuy chÊt l­îng chÌ cña nh÷ng n­íc nµy hµng n¨m kh«ng cao nh­ng xÐt vÒ mÆt dung l­îng th× trong hµng n¨m th× s¶n l­îng chÌ trong n­íc chiÕm kho¶ng 50% cßn sè l­îng nhËp khÈu chiÕm kho¶ng 80%. H¬n n÷a, vÒ mÆt chñng lo¹i chÌ ®©y còng lµ thÞ tr­êng dÔ tiªu thô. BiÓu 11: T×nh h×nh nhËp khÈu chÌ cña mét sè n­íc chñ yÕu trªn thÕ giíi: (§¬n vÞ: tÊn) N­íc 1999 2000 2001 1. Liªn X« (cò) 350.784 368.032 397.523 2. Anh 310.732 330.425 351.327 3. Pakistan 218.423 214.413 220.427 4. Mü 152.731 166.427 172.731 5. Ai CËp 118.640 120.420 135.720 6. I raq 273.413 289.429 476.423 7. NhËt 201.109 219.777 236.222 8. I ran 247.416 270.467 283.668 Nguån: Tea Statisties 2000- 2001 Trong nh÷ng n¨m tr­íc gi¸ chÌ trªn thÕ giíi gi¶m chËm nh­ng nãi chung lµ æn ®Þnh. N¨m 1995 do t×nh tr¹ng thiÕu lao ®éng, h¹n h¸n, s©u bÖnh, thiÕu ph©n bãn vµ chi phÝ cho ®Çu vµo s¶n xuÊt cao nªn gi¸ chÌ ®· gi¶m m¹nh tren 20% sovíi c¸c n¨m tr­ãc. §Õn n¨m 2001, gi¸ chÌ trªn thÕ giíi gi¶m kho¶ng 10% v× nhu cÇu tiªu dïng gi¶m do ng­êi s¶n xuÊt kh«ng chó ý ®Õn chÊt l­îng gièng chÌ. Gi¸ chÌ trªn thÕ giíi hiÖn nay trung b×nh lµ 2480 USD/tÊn. Gi¸ chÌ ®­îc h×nh thµnh vµ ®­îc ®iÒu chØnh theo gi¸ ®Êu gi¸ hµng tuÇn. Ba thÞ tr­êng ®Êu gi¸ lín lµ London, Calleha, Colombo (chiÕm 90% s¶n l­îng chÌ trao ®æi cña thÕ giíi). Nh­ng nh×n chung gi¸ chÌ vÉn do cung- cÇu trªn thÞ tr­êng quyÕt ®Þnh. 2. Kh¸i qu¸t vÒ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam ®Õn n¨m 2005: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, do c¸c chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch vµ ®­êng lèi ®óng ®¾n, nÒn kinh tÕ ®· tiÕn nh÷ng b­íc v÷ng ch¾c trong c«ng cuéc ®æi míi CNH- H§H ®Êt n­íc. TËn dông nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc, lÊy ®ã lµm mèc cho viÖc ph¸t triÓn cho nh÷ng n¨m tiÕp theo. Do vËy, trong nh÷ng n¨m tíi, chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña ViÖt Nam ®­îc ®Æt ra lµ: t¹o tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao, bÒn v÷ng, tËp trung søc cho môc tiªu ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng b»ng c¸ch ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh CNH- H§H ®Êt n­íc, h×nh thµnh c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, c¶i tiÕn c¬ chÕ qu¶n lý mét c¸ch hµi hoµ, n¨ng ®éng ®Ó cã tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ b×nh qu©n hµng n¨m cao. Muèn ®¹t ®­îc nh­ vËy th× nhiÖm vô ®Æt ra lµ ph¶i: - Ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, tr­íc tiªn lµ c«ng nghiÖp tiªu dïng vµ c«ng nghiÖp xuÊt khÈu. - Khai th¸c thÕ m¹nh cña c¶ n­íc, mçi ngµnh, mçi vïng, ®Ó tËp trung thÝch ®¸ng nguån lùc cho c¸c lÜnh vùc, c¸c ®Þa bµn träng ®iÓm cã ®iÒu kiÖn sím ®­a l¹i hiÖu qu¶ cao. - Cñng cè më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi ngo¹i më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu, t¨ng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng ®· th«ng qua chÕ biÕn víi hµm l­îng kü thuËt cao, h­íng vµo xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng chñ lùc cña ®Êt n­íc, xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng cã tÝnh chiÕn l­îc nh­ g¹o, cµ phª, chÌ… b»ng c¸ch ®Çu t­ ®æi míi d©y chuyÒn, c«ng nghÖ, tæ chøc l¹i s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu nh»m t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu. Thùc hiÖn ®æi míi c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu, ®­a hµng xuÊt khÈu qua chÕ biÕn tõ 60% hiÖn nay lªn 80% vµo n¨m 2005, trong ®ã chÕ biÕn ®¹t 65%. T¹o thªm mÆt hµng xuÊt khÈu míi cã khèi l­îng lín, t×m kiÕm mÆt hµng dÞch vô míi, t¨ng khèi l­îng c¸c mÆt hµng cã gi¸ trÞ cao. ChiÕn l­îc cña n­íc ta ®èi víi viÖc xuÊt khÈu chÌ, ®ã lµ: - Tranh thñ mäi nguån vèn ®Çu t­ ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, trang bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i, d©y chuyÒn c«ng nghÖ phï hîp ®Ó t¹o ra ®­îc chÊt l­îng s¶n phÈm tèt cã søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. - §èi víi thÞ tr­êng xuÊt khÈu, ta chñ tr­¬ng lÊy thÞ tr­êng I raq, NhËt lµm nßng cèt tõ ®ã më réng ra c¸c thÞ tr­êng kh¸c. Bªn c¹nh ®ã kh«ng bá qua c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng cò. - Nhµ n­íc cïng c¸c doanh nghiÖp tham gia t×m kiÕm thÞ tr­êng nh»m n©ng cao kim ng¹ch xuÊt khÈu, ®ång thêi khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc, c¸ nh©n tham gia xuÊt khÈu chÌ nh»m thu hót nhiÒu lao ®éng, gi¶i quyÕt viÖc lµm ®¸ng kÓ cho ng­êi lao ®éng, n©ng cao ®êi sèng cña ®ång bµo d©n téc vïng cao. - Cho ®Õn n¨m 2005, chiÕn l­îc ph¸t triÓn c©y chÌ cña n­íc ta lµ: + KÕ ho¹ch trång míi thªm 10.000 ha chÌ. Trong ®ã, miÒn B¾c chiÕm 6.300 ha, miÒn Trung chiÕm 1200 ha, miÒn Nam chiÕm 2500 ha. §Õn n¨m 2005 phÊn ®Êu ®¹t diÖn tÝch trång chÌ trong c¶ n­íc lµ 88 ngh×n ha. + S¶n l­îng chÌ kh« ®Õn n¨m 2005 ®¹t 100 ngh×n tÊn, N¨ng suÊt b×nh qu©n 7,5 tÊn/ha chÌ bóp t­¬i. + XuÊt khÈu 70 ngh×n tÊn víi kim ng¹ch 140 - 160 triÖu USD cho ®Õn nay, chÌ lµ mÆt hµng xuÊt khÈu quan träng, chñ lùc trong chiÕn l­îc xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. V× vËy, chiÕn l­îc xuÊt khÈu chÌ trong nh÷ng n¨m tíi lµ mét trong nh÷ng chiÕn l­îc quan träng cã ý nghÜa c¶ vÒ mÆt kinh tÕ vµ x· héi. II. Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu chÌ ë c«ng ty kateaco trong thêi gian tíi: XuÊt khÈu chÌ cña ViÖt Nam nãi chung vµ cña c«ng ty KATEACO nãi riªng, trong nh÷ng n¨m qua vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. ChÌ n­íc ta lµ mÆt hµng cã nhiÒu mÆt lîi thÕ trong viÖc xuÊt khÈu, v× vËy, viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu chÌ lµ cÇn thiÕt vµ ph¶i ®­îc t×m hiÓu nghiªn cøu mét c¸ch kü l­ìng ®Ó ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ cã hiÖu qu¶ nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu chÌ trong nh÷ng n¨m tíi, cè g¾ng hoµn thµnh vµ v­ît møc nh÷ng chØ tiªu ®Æt ra cho n¨m nay vµ n¨m 2005. Tõ viÖc ph©n tÝch vµ xem xÐt thùc tr¹ng cña viÖc s¶n xuÊt va xuÊt khÈu chÌ trong nh÷ng n¨m qua vµ dùa trªn triÓn väng cung cÇu chÌ trªn thÕ giíi, chóng ta thÊy r»ng: trong vÊn ®Ò s¶n xuÊt vµ tiªu thô chÌ cßn mét sè khiÕm khuyÕt mµ chóng ta cÇn ph¶i xem xÐt l¹i ®Ó cã nh÷ng chiÕn l­îc, nh÷ng môc tiªu kh«ng nh÷ng cho n¨m nay mµ cßn cho nh÷ng n¨m tíi sao cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh cña c«ng ty KATEACO hiÖn nay. C«ng ty KATEACO víi vai trß lµ mét trong nh÷ng c«ng ty ®i ®Çu trong ngµnh chÌ ViÖt Nam, c«ng ty ®· cã nh÷ng b­íc ®i m¹nh trong quyÕt ®Þnh thùc hiÖn cæ phÇn ho¸. XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm cña c«ng ty khi tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸, lµ mét c«ng ty s¶n xuÊt kinh doanh cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu qu¶n lý dÉn ®Õn sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu lao ®éng, nguån vèn vµ c¸c tiÒn ®Ò vËt chÊt kh¸c nh»m môc ®Ých n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ vµ sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña c«ng ty. §iÒu nµy ®· t¹o ra cho c«ng ty nhiÒu thuËn lîi vµ còng nh­ nh÷ng khã kh¨n thö th¸ch trong viÖc cñng coã, më réng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng chÌ néi tiªu, ®Æc biÖt lµ trªn thÞ tr­êng xuÊt khÈu. §Ó kh«ng chØ v­ît qua nh÷ng khã kh¨n thö th¸ch ®ã, mµ cßn cã thÓ thu ®­îc lîi nhuËn tèi ®a, cñng cè vµ n©ng cao vÞ thÕ cña c«ng ty trªn th­¬ng tr­êng, ®ång thêi, ®¶m b¶o tÝnh an toµn trong kinh doanh. §iÒu nµy ®ßi hái nç lùc h¬n n÷a trong viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu chÌ cña c«ng ty KATEACO vµ cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch hç trî tõ phÝa ngµnh chÌ ViÖt Nam vµ chÝnh phñ. A. VÒ phÝa c«ng ty KATEACO cÇn ph¶i: 1. Lu«n ch¨m lo c¶i tiÕn ph­¬ng thøc ho¹t ®éng vµ qu¶n lý: 1.1. VÒ mÆt tæ chøc: Trªn c¬ së môc tiªu, chiÕn l­îc kinh doanh ®· x¸c ®Þnh, c«ng ty cÇn x©y dùng vµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn tæ chøc bé m¸y cña m×nh ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n trÞ kinh doanh, t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng ty tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Tæ chøc bé m¸y cña c«ng ty phï hîp víi yªu cÇu nhiÖm vô ®Ò ra ®Ó t¹o lËp n¨ng lùc ho¹t ®éng míi, thóc ®Èy kinh doanh ph¸t triÓn, tiÕt kiÖm chi phÝ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ. VÒ nguyªn t¾c ph¶i xuÊt ph¸t tõ môc tiªu, nhiÖm vô tr­íc m¾t vµ dù kiÕn xu thÕ ph¸t triÓn cña c«ng ty ®Ó lùa chän c¬ cÊu tæ chøc qu¶n trÞ phï hîp. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y ph¶i ®­îc thiÕt kÕ trong thêi gian tíi. ChØ nªn thay ®æi khi cã yªu cÇu kh¸ch quan vµ sù ®ßi hái tõ bªn trong c«ng ty. Tæ chøc bé m¸y ph¶i thÝch nghi víi t×nh h×nh, nhiÖm vô kinh doanh ®Æt ra. Víi vai trß quan träng nãi trªn, tæ chøc bé m¸y cña c«ng ty lu«n ph¶i ®¶m b¶o c¸c néi dung sau: Mét lµ, lùa chän m« h×nh tæ chøc qu¶n trÞ vµ ph­¬ng ¸n m¹ng l­íi kinh doanh tèi ­u ®èi víi c«ng ty Hai lµ, quy ®Þnh râ chøc n¨ng nhiÖm vô, ph­¬ng thøc ho¹t ®éng, lÒ lèi lµm viÖc cña tõng bé phËn, tõng kh©u trong bé m¸y hÖ thèng tæ chøc cña c«ng ty. Ba lµ, x©y dùng vµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn ®iÒu lÖ (hoÆc quy chÕ ) tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña C«ng ty. Bèn lµ, x¸c ®Þnh nh©n sù, tuyÓn chän vµ bè trÝ nh÷ng c¸n bé qu¶n lý vµo nh÷ng kh©u quan träng ®Ó ®¶m b¶o sù vËn hµnh vµ hiÖu lùc cña c¶ bé m¸y. N¨m lµ, th­êng xuyªn xem xÐt, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng cña bé m¸y vµ c¸n bé ®Ó cã biÖn ph¸p chÊn chØnh vµ bæ sung kÞp thêi, t¹o ®iÒu kiÖn cho bé m¸y cã søc m¹nh phï hîp, lu«n ®¸p øng víi yªu cÇu, nhiÖm vô kinh doanh cña C«ng ty. 1.2. C¸c yÕu tè ®Çu vµo: a) Vèn: Vèn lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt, quan träng nhÊt cho sù ra ®êi, tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp. §ã lµ mét nguån lùc quan träng ®Ó ph¸t huy tµi n¨ng cña ban l·nh ®¹o c«ng ty, ®ång thêi, vèn còng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn c¸c chiÕn l­îc, s¸ch l­îc kinh doanh. Sö dông vèn trong kinh doanh th­¬ng m¹i lµ mét kh©u cã tÇm qua nträng quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh. Tuy nhiªn, viÖc sö dông vèn kinh doanh l¹i lµ kÕt qu¶ tæng hîp cña tÊt c¶ c¸c kh©u, c¸c bé phËn trong kinh doanh, tõ ph­¬ng h­íng kinh doanh ®Õn c¸c biÖn ph¸p tæ chøc thùc hiÖn, còng nh­ qu¶n lý, h¹ch to¸n theo dâi, kiÓm tra, nghÖ thuËt kinh doanh, vµ c¬ héi kinh doanh. Môc ®Ých cña viÖc sö dông vèn trong kinh doanh lµ nh»m ®¶m b¶o nhu cÇu tèi ®a vÒ vèn cho sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸ trªn c¬ së nguån vèn cã h¹n ®­îc sö dông mét c¸ch hîp lý, tiÕt kiÖm ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. §Ó ®¹t môc ®Ých trªn, yªu cÇu c¬ b¶n cña sö dông vèn lµ: 1. §¶m b¶o sö dông vèn ®óng ph­¬ng h­íng, ®óng môc ®Ých vµ ®óng kÕ ho¹ch kinh doanh cña c«ng ty 2. ChÊp hµnh ®óng c¸c quy ®Þnh vµ chÕ ®é qu¶n lý l­u th«ng tiÒn tÖ cña Nhµ n­íc 3. H¹ch to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi sè vèn hiÖn cã vµ t×nh h×nh sö dông vèn kinh doanh cña c«ng ty. Nh÷ng biÖn ph¸p cÇn ph¶i ¸p dông ®Ó sö dông vèn cã hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ: Mét lµ, t¨ng nhanh vßng quay cña vèn l­u ®éng Hai lµ, tiÕt kiÖm chi phÝ sö dông hîp lý tµi s¶n, gi¶m thiÖt h¹i Ba lµ, t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh §Ó ®¸nh gi¸ viÖc b¶o toµn vèn kinh doanh, cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ theo thùc tÕ cña tµi s¶n, vËt t­ hµng ho¸ ë tõng thêi ®iÓm hoÆc kÕt thóc niªn ®é kÕ to¸n. C«ng ty ph¶i xö lý b»ng c¸ch céng thªm hoÆc trõ bít thu nhËp tr­íc khi x¸c ®Þnh thu nhËp, cuèi cïng vµ ph©n phèi sö dông thu nhËp Êy. Nh÷ng nh©n tè cÇn ph¶i tÝnh ®Õn khi xem xÐt hiÖu qu¶ sö dông vèn: Tû lÖ l¹m ph¸t, tû suÊt l·i tiÒn vay vµ tiÒn göi ng©n hµng; tû gi¸ thùc tÕ thÞ tr­êng cña ®ång tiÒn ViÖt Nam víi vµng vµ ngo¹i tÖ cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi ë thêi ®iÓm ®¸nh gi¸… c) Nguån nh©n lùc Nh©n tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp lµ con ng­êi, nãi mét c¸ch cô thÓ h¬n lµ toµn bé nh©n sù cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy, chÝnh s¸ch tuyÓn dông lao ®éng ph¶i trë thµnh chÝnh s¸ch then chèt trong vËn hµnh doanh nghiÖp, trong ®ã næi lªn vÊn ®Ò lµ nh÷ng ng­êi ®­îc tuyÓn dông ph¶i tho¶ m·n ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu vËn hµnh cña doanh nghiÖp,b¶o ®m¶ thùc hiÖn chiÕn l­îc kinh doanh cña c«ng ty Ngµy nay, khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ liªn tôc cïng víi sù bïng næ th«ng tin, c¹nh tranh trªn th­¬ng tr­êng ngµy cµng quyÕt liÖt… ®ßi hái c«ng ty ph¶i th­êng xuyªn ch¨m lo ®Õn viÖc ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i, båi d­ìng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ ®éi ngò c¸n bé qu¶n trÞ kinh doanh. Cïng víi viÖc ®µo t¹o vµ båi d­ìng nh©n lùc ph¶i th­êng xuyªn c¶i tiÕn tæ chøc lao ®éng trong c¸c kh©u kinh doanh, khuyÕn khÝch mäi ng­êi ph¸t huy tÝnh chñ ®éng, s¸ng t¹o, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc, gi¶m chi phÝ, n©ng cao hiÖu qu¶ lao ®éng, t¨ng thu nhËp cho tËp thÓ vµ c¸ nh©n. d) Nguån nguyªn liÖu: ChÊt l­îng s¶n phÈm chÌ, ®Æc biÖt lµ s¶n phÈm chÌ xuÊt khÈu lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng, nã quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña s¶n phÈm, nãi ®óng h¬n lµ nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty trªn th­¬ng tr­êng. ChÊt l­îng chÌ kh«ng chØ phô thuéc vµo qu¸ tr×nh thu h¸i, b¶o qu¶n, trang thiÕt bÞ, c«ng nghÖ s¶n xuÊt mµ nã cßn phô thuéc rÊt lín tõ gièng chÌ. Do vËy, c«ng ty cÇn ph¶i t¹o quü hç trî cho vïng nguyªn liªu, cÇn ph¶i nh©n ra diÖn réng nh÷ng gièng chÌ ®· ®­îc kiÓm ®Þnh lµ cã n¨ng suÊt, chÊt l­îng tèt vµ kh¶ n¨ng chãng chÞu cao nh­ chÌ PH1, chÌ Shan, c¸c gièng chÌ nhËp tõ §µi Loan, NhËt B¶n, Ên §é. Bè trÝ gièng chÌ ph¶i g¾n víi thÞ tr­êng tiªu thô vµ phï hîp víi tõng khu vùc . 2. §Çu t­ ®æi míi trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ s¶n xuÊt: Trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ s¶n xuÊt còng lµ mét yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm. HiÖn nay, c«ng ty KATEACO ®· cã thiÕt bÞ d©y chuyÒn s¶n xuÊt chÌ tói läc cña Italia, duy nhÊt cã t¹i ViÖt Nam vµ mét sè d©y chuyÒn c«ng nghÖ chÕ biÕn chÌ hiÖn ®¹i cña Ên §é vµ §µi Loan. Tuy nhiªn, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®ßi hái chÊt l­îng s¶n phÈm ngµy cµng cao cña ng­êi tiªu dïng, c«ng ty cÇn ph¶i lu«n ®æi míi trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ s¶n xuÊt sao cho phï hîp víi t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty vµ nh÷ng ®ßi hái kh¾t khe cña thÞ tr­êng. §ång thêi, ®æi míi trang thiÕt bÞ ph¶i lu«n g¾n víi tr×nh ®é qu¶n lý. Hµng n¨m, c«ng ty cÇn tæ chøc båi d­ìng nghiÖp vô KCS vµ nghiÖp vô qu¶n lý cho c¸n bé trong c«ng ty. 3. N©ng cao chÊt l­îng dÞch vô, ph¸t triÓn kÌm theo ®Ó n©ng cao m« h×nh c¹nh tranh: DÞch vô trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th­¬ng m¹i cã vÞ trÝ quan träng ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Nã cã quan hÖ chÆt chÏ tõ kh©u s¶n phÈm hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt ra ®Õn khi s¶n phÈm ®­îc ®­a vµo tiªu dïng. Ph¸t triÓn ho¹t ®éng dÞch vô trong kinh doanh th­¬ng m¹i nh»m môc tiªu phuc vô kh¸ch hµng tèt h¬n, t¹o ra sù tÝn nhiÖm, sù chung thuû vµ sù g¾n bã cña kh¸ch hµng víi c«ng ty, tõ ®ã c«ng ty thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng b¸n ®­îc nhiÒu s¶n phÈm, n©ng cao ®­îc vßng quay cña vèn l­u, ®éng ph¸t triÓn ®­îc thÕ vµ lùc cña c«ng ty vµ c¹nh tranh th¾ng lîi. XuÊt ph¸t tõ ý nghÜa, t¸c dông cña ho¹t ®éng dÞch vô trong s¶n xuÊt kinh doanh. C«ng ty cÇn ph¶i ph¸t triÓn n©ng cao chÊt l­îng mét sè dÞch vô sau : 1. DÞch vô tr­íc khi b¸n s¶n phÈm hµng ho¸: bao gåm dÞch vô vÒ th«ng tin, giíi thiÖu, qu¶ng c¸o, chµo hµng, vÒ lo¹i hµng ho¸ vµ c¸c dÞch vô kÌm theo, c¸c dÞch vô vÒ chuÈn bÞ hµng ho¸, ®ãng gãi s¶n phÈm theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng, ®Æt hµng tr­íc, ký hîp ®ång…, c¸c dÞch vô vÒ triÓn l·m hµng ho¸ t¹i c¸c héi chî, t¹i quÇy hµng giíi thiÖu s¶n phÈm vµ bÇy mÉu hµng. 2. DÞch vô trong khi b¸n hµng lµ c¸c dÞch vô giao tiÕp gi÷a kh¸ch hµng vµ c«ng ty. DÞch vô nµy bao gåm: C¸c dÞch vô giíi thiÖu hµng ho¸ s¶n phÈm, h­íng dÉn lùa chän hµng ho¸ bèc xÕp hµng ho¸ vµ giao hµng mét c¸ch nhanh gän, kÞp thêi, gi¶m thêi gian chê ®îi cña kh¸ch hµng vµ ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn. 3. DÞch vô sau b¸n hµng: më héi nghÞ kh¸ch hµng thu thËp ý kiÕn cña kh¸ch hµng vÒ chÊt l­îng hµng ho¸, giao nhËn, thanh to¸n vµ thanh lý hîp ®ång cña n¨m b¸o c¸o vµ kÝ kÕt hîp ®ång míi. 4. Nghiªn cøu ph¸t triÓn thÞ tr­êng, hÖ thèng ph©n phèi vµ giíi thiÖu s¶n phÈm: a. Nghiªn cøu ph¸t triÓn thÞ tr­êng: Nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ xuÊt ph¸t ®iÓm ®Ó ®Þnh ra c¸c chiÕn l­îc kinh doanh cña c«ng ty, tõ chiÕn l­îc ®· x¸c ®Þnh c«ng ty tiÕn hµnh lËp vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh, chÝnh s¸ch thÞ tr­êng. Nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ viÖc cÇn thiÕt, ®Çu tiªn ®èi víi mçi doanh nghiÖp khi b¾t ®Çu kinh doanh, ®ang kinh doanh hoÆc muèn më réng vµ ph¸t triÓn kinh doanh. V× thÞ tr­êng kh«ng ph¶i lµ bÊt biÕn mµ lu«n biÕn ®éng, ®Çy bÝ Èn vµ thay ®æi kh«ng ngõng. Do ®ã, nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ viÖc lµm th­êng xuyªn cña c«ng ty. Môc ®Ých cña viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ nghiªn cøu x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng b¸n mét lo¹i mÆt hµng hoÆc nhãm mÆt hµng nµo ®ã trªn ®Þa bµn x¸c ®Þnh. Trªn c¬ së ®ã n©ng cao kh¶ n¨ng cung øng ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Qu¸ tr×nh nghiªn cøu thÞ tr­êng hµng ho¸ ®­îc thùc hiÖn qua 3 b­íc: thu thËp th«ng tin, xö lý th«ng tin vµ ra quyÕt ®Þnh. C¸c th«ng tin thu thËp ®­îc trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu kh¸i qu¸t vµ nghiªn cøu chi tiÕt thÞ tr­êng sÏ gióp ®ì c«ng ty ®¸nh gi¸ ®­îc c¸c nh©n tè chñ yÕu cã t¸c ®éng ®Õn sù lùa chän c¸ch thøc th©m nhËp, c¸c trung gian ph©n phèi vµ c¸ch thøc quan hÖ víi c¸c trung gian ®ã. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn quyÕt ®Þnh lùa chän c¸ch thøc th©m nhËp ®ã lµ: - §iÒu kiÖn thÞ tr­êng: bao gåm c¸c yÕu tè nh­ sè l­îng vµ c¬ cÊu cña tËp hîp kh¸ch hµng tiÒm n¨ng, ®Æc ®iÓm cña nhu cÇu, mong muèn vµ thÞ hiÕu tiªu dïng cña kh¸ch hµng, tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña thÞ tr­êng, t×nh h×nh c¹nh tranh vµ møc ®é ph¸t triÓn cña c¬ së h¹ tÇng th­¬ng m¹i, c¸c yÕu tè vÒ chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt. - §Æc tÝnh cña s¶n phÈm: s¶n phÈm kh¸c nhau sÏ cã nh÷ng yªu cÇu kh¸c nhau trong qu¸ tr×nh tiªu thô vµ sö dông, vµ do ®ã ®ßi hái ph¶i cã c¸c ph­¬ng thøc th©m nhËp thÝch hîp - Kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp: thÓ hiÖn ë n¨ng lùc qu¶n lý kinh nghiÖm ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng n­íc ngoµi, quy m« cña c«ng ty vµ chñng lo¹i s¶n phÈm, søc m¹nh vÒ tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng huy ®éng nguån vèn bæ sung. b. X©y dùng hÖ thèng ph©n phèi vµ giíi thiÖu s¶n phÈm C«ng ty cÇn më c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i mét sè n­íc lµ kh¸ch hµng chÝnh cña c«ng ty ®Ó t¨ng sù tiÕp cËn cña s¶n phÈm ®èi víi kh¸ch hµng quèc tÕ, ®ång thêi t¨ng c­êng qu¶ng c¸o vµ giíi thiÖu s¶n phÈm (hiÖn t¹i chi phÝ nµy chØ chiÕm 4% doanh thu) 5. Qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm tr­íc vµ sau s¶n xuÊt Tr­íc hÕt lµ ¸p dông ®ång bé qu¸ tr×nh c«ng nghÖ thu ho¹ch chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n, chÌ ViÖt Nam nãi chung chñ yÕu ®­îc chÕ biÕn th«ng qua chÕ biÕn kh«, ®©y lµ ph­¬ng ph¸p chÕ biÕn ®¬n gi¶n nhÊt, rÎ tiÒn nhÊt. Nh­ng vÊn ®Ò quan träng lµ ph¶i chñ ®éng vµ kiªn quyÕt kh«ng ñ ®èng chÌ nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng lªn men. MÆt kh¸c, cÇn t¨ng c­êng qu¶n lý chÆt chÏ kh©u thu h¸i, chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n b»ng nhiÒu biÖn ph¸p qu¶n lý kü thuËt, qu¶n lý x· héi ®Ó lo¹i bá t×nh tr¹ng thu h¸i chÌ cßn xanh vµ lÉn nhiÒu c©y d¹i. C«ng ty cÇn cè g¾ng lµm hµng xuÊt khÈu theo tiªu chuÈn ViÖt Nam ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng xuÊt khÈu vµ thùc hiÖn ®­îc gi¸ b¸n cao h¬n. Bªn c¹nh ®ã, c«ng t¸c gi¸m ®Þnh chÊt l­îng s¶n phÈm ph¶i ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn, gãp phÇn c¶i tiÕn vµ n©ng cao chÊt l­îng xuÊt khÈu. Ngoµi 5 gi¶i ph¸p c¬ b¶n trªn ®©y, c«ng ty cÇn ph¶i cã ph­¬ng ph¸p phßng ngõa rñi ro trong kinh doanh, cô thÓ lµ: 1. Gi¶m tèi thiÓu rñi ro b»ng ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch m«i tr­êng kinh doanh, ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Ó lo¹i trõ hoµn c¶nh ph¸t sinh ra rñi ro. Trªn c¬ së ph©n tÝch c¸c yÕu tè cña m«i tr­êng kinh doanh, ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña tõng bé phËn trong c«ng ty, cña tõng mÆt hµng kinh doanh b»ng sè liÖu chÝnh x¸c, cô thÓ ®Ó ®Ò ra chiÕn l­îc kinh doanh hiÖu qu¶, thùc hiÖn ph©n tÝch kinh doanh lµ c«ng ty ®· lo¹i bá phÇn nµo rñi ro trong kinh doanh 2. TiÕt kiÖm ®Ó bï ®¾p mÊt m¸t rñi ro b»ng lËp quü dù phßng tµi chÝnh Qòy dù phßng tµi chÝnh lËp ra nh»m b¶o toµn vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp, tr¶ l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong thêi kú kinh doanh khã kh¨n vµ ®¸p øng nhu cÇu chi tiªu cÊp thiÕt kh¸c cña c«ng ty 3. Chia sÎ rñi ro b»ng ph­¬ng ph¸p ®a d¹ng ho¸ trong kinh doanh. Môc ®Ých cña ®a d¹ng ho¸ trong kinh doanh lµ nh»m ph©n t¸n rñi ro vµo c¸c mÆt hµng, c¸c lÜnh vùc kinh doanh kh¸c nhau, b¶o ®¶m cho c«ng ty lu«n ho¹t ®éng trong hµnh lang cña sù an toµn, ®ång thêi tËn dông tèi ®a c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ kh¶ n¨ng lao ®éng cña doanh nghiÖp. C¬ së ®Ó tæ chøc ®a d¹ng ho¸ kinh doanh lµ c«ng ty ph¶i n¾m ®­îc bÝ quyÕt kü thuËt trong viÖc s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm, trong vËn chuyÓn, tiªu thô hµng ho¸ ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cïng mÆt hµng vµ cïng lÜnh vùc kinh doanh ®ã 4. Phßng ngõa b»ng ph­¬ng ph¸p Hedging: lµ viÖc lîi dông giao dÞch khèng cña së giao dÞch th«ng qua mua hoÆc b¸n, s¶n phÈm nµo ®ã nh»m t¸i b×nh qu©n, mét t×nh thÕ ng­îc l¹i víi hiÖn t¹i, ®Ó tr¸nh ®­îc rñi ro cã biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶. 5. B¶o hiÓm cho hµng ho¸, tµi s¶n kinh doanh b¶o hiÓm ra ®êi do sù tån t¹i kh¸ch quan cña rñi ro, lµ ®Ó bï ®¾p vÒ tµi chÝnh nh»m kh¾c phôc hËu qu¶ cña rñi ro chø kh«ng ph¶i ®Ó ng¨n chÆn rñi ro, khi tham gia ho¹t ®éng b¶o hiÓm c«ng ty cÇn ph¶i chó ý: - X¸c ®Þnh râ c¸c lo¹i rñi ro nµo cÇn b¶o hiÓm - C©n nh¾c nªn mua lo¹i b¶o hiÓm nµo - B¶o hiÓm bao nhiªu cho ®ñ Trong thÕ giíi kinh doanh hiÖn ®¹i, rñi ro bÊt tr¾c cã rÊt nhiÒu. V× vËy, nhµ kinh doanh ph¶i d¸m m¹o hiÓm vµ biÕt m¹o hiÓm, s½n sµng chÊp nhËn rñi ro sau khi ®· ph©n tÝch, tÝnh to¸n, t×m ra c¸c ph­¬ng ph¸p phï hîp phßng ngõa rñi ro vµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn c¸c ph­¬ng ph¸p ®ã m¬Ý mong nhËn ®­îc phÇn th­ëng lµ lîi nhuËn trong kinh doanh B. VÒ phÝa chÝnh phñ: 1. VÉn lu«n coi träng ngµnh chÌ lµ mét trong nh÷ng ngµnh kinh tÕ mòi nhän, ph¸t triÓn víi chiÕn l­îc l©u dµi vµ ®i vµo chiÒu s©u nh»m ph¸t huy néi lùc vµ sö dông tèi ®a lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc. 2. ChÝnh phñ cÇn cã chÝnh s¸ch ­u tiªn ®Çu t­ vµ kªu gäi ®Çu t­ vµo ngµnh chÌ nh»m ®­a ngµnh chÌ trë thµnh mét trong nh÷ng ngµnh cã c¬ cÊu s¶n xuÊt hîp lý hiÖn ®¹i tõ kh©u s¶n xuÊt ®Õn kh©u tiªu thô s¶n phÈm. HiÖn nay phÇn lín m¸y mãc, thiÕt bÞ cña c¸c c¬ së thuéc ngµnh chÌ ®Òu cò n¸t, l¹c hËu kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu hiÖn t¹i, ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu ®Õn chÊt l­îng chÌ sau chÕ biÕn, v× vËy viÖc ®Çu t­ vµo m¸y mãc kü thuËt lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt ®èi víi ngµnh chÌ. 3. ChÝnh s¸ch huy ®éng vèn tõ c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc vµ ngoµi n­íc t¹o m«i tr­êng kinh doanh th«ng tho¸ng, cã lîi nhÊt cho c¸c nhµ ®Çu t­, trªn c¬ së lîi Ých toµn bé nÒn kinh tÕ 4. ChÝnh phñ cã biÖn ph¸p chØ ®¹o ®èi víi c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i cã quy m« quèc tÕ nh»m giíi thiÖu s¶n phÈm chÌ ra thÞ tr­êng thÕ giíi, ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng, tham gia c¸c tæ chøc kinh tÕ mËu dÞch tù do ®èi víi c¸c hµng ho¸ cã thÕ m¹nh, cñng cè vµ t×m kiÕm thÞ tr­êng xuÊt khÈu, ®Æt c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn giíi thiÖu s¶n phÈm ë n­íc ngoµi 5. Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch hç trî xuÊt khÈu nh­ trî cÊp vÒ gi¸ vµ th­ëng tiÒn cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ®­îc nhiÒu s¶n phÈm. 6. Thµnh lËp c¸c ban chuyªn tr¸ch nh»m n¾m b¾t nhanh nh¹y nh÷ng th«ng tin diÔn biÕn vÒ thÞ tr­êng chÌ thÕ giíi, ®Ó cung cÊp cho c¸c doanh nghiÖp 7. Thµnh lËp míi vµ n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ chøc qu¶n lý vÒ chÊt l­îng chÌ ViÖt Nam nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi ng­êi tiªu dïng, vµ ®­a ra mét tiªu chuÈn chÊt l­îng cho chÌ ViÖt Nam ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ. C. VÒ phÝa ngµnh chÌ: Trªn c¬ së ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cña ngµnh chÌ giai ®o¹n 2001- 2010 vµ c¸c gi¶i ph¸p nh»m gióp ®ì c¸c nhµ xuÊt khÈu cña ChÝnh phñ, ngµnh chÌ cÇn cã nh÷ng ®èi s¸ch cô thÓ nh»m ph¸t huy tèi ®a lîi thÕ so s¸nh vµ sù "­u ¸i" ®ã ®èi víi ngµnh chÌ. Cô thÓ nh­ sau: 1. §Çu t­ tõng b­íc n©ng cao chÊt l­îng chÌ xuÊt khÈu 2. Cñng cè nh÷ng thÞ tr­êng cò vµ t×m kiÕm thÞ tr­êng míi. 3. T¨ng c­êng hîp t¸c quèc tÕ trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu 4. N©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh, n©ng cao søc c¹nh tranh cña chÌ ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi 5. Më réng hÖ thèng b¸n bu«n vµ lÎ kÕt hîp víi marketing quèc tÕ mÆt hµng chÌ trªn thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh kinh doanh quèc tÕ- NXB Gi¸o dôc -1997 Qu¶n trÞ doanh nghiÖp th­¬ng m¹i- NXB Gi¸o dôc -1996 T­ vÊn qu¶n lý- NXB Lao ®éng 1995 Kinh tÕ vÜ m«- N Gregory- Mankiw Gi¸o tr×nh Kinh doanh th­¬ng m¹i quèc tÕ _ Tr­êng §H Qu¶n lÝ - Kinh doanh Hµ Néi Quan hÖ Kinh tÕ ®èi ngo¹i - Tr­êng §H Qu¶n lÝ - Kinh doanh Hµ Néi Marketing thùc hµnh _ Tr­êng §H Qu¶n lÝ - Kinh doanh Hµ Néi