Những yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp (nghiên cứu điển hình tại tỉnh Bắc Giang)

60 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT TRIỂN ĐIỂM ĐẾN DU LỊCH THỨ CẤP (NGHIÊN CỨU ĐIỂN HÌNH TẠI TỈNH BẮC GIANG) FACTORS AFFECTING THE DEVELOPMENT OF SECONDARY TOURISM DESTINATION (TYPICAL RESEARCH IN BAC GIANG PROVINCE) Bùi Văn Hiệp, Phạm Thị Phương Mai, Ngô Thị Phương Thu, Dương Thị Thanh Thảo, Mã Mạnh Toàn* Ngày tòa soạn nhận được bài báo: 4/12/2019 Ngày nhận kết quả phản biện đánh giá: 4/6/2020 Ngày bài báo được duyệt đăng: 29/6/2020 Tóm tắt: Để thực hiện đề tài, nhóm tác giả lựa chọn tỉnh Bắc Giang để tiến hành nghiên cứu điển hình với mục tiêu là hệ thống hóa và phát triển một số vấn đề lý luận liên quan tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp; đồng thời xác định được các yếu tố và mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố tới sự phát triển của điểm đến du lịch thứ cấp Bắc Giang, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển ngành du lịch tại đây. Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, nhóm nghiên cứu đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu tại bàn, thống kê tính toán thực tiễn và điều tra bảng hỏi để thu thập thông tin, số liệu, sau đó đưa vào xử lý và kiểm định thang đo qua phần mềm SPSS 20.0. Kết quả nghiên cứu đã xác định được có 7 yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp là Bắc Giang bao gồm: Thái độ và sự tham gia của cộng đồng địa phương; Nguồn nhân lực; Tài nguyên du lịch; Khả năng tiếp cận điểm đến; Cơ sở hạ tầng và vật chất kỹ thuật; Sản phẩm và dịch vụ du lịch; Công tác quản lý điểm đến. Các yếu tố trên được sắp xếp theo thứ tự giảm dần về mức độ ảnh hưởng. Trong đó, thái độ và sự tham gia của cộng đồng địa phương có mức độ ảnh hưởng lớn nhất tới sự phát triển du lịch tỉnh Bắc Giang. Từ đây, một số đề xuất giải pháp mang tính thực tiễn nhằm phát triển du lịch tỉnh Bắc Giang đã được đưa ra nhằm thúc đẩy sự phát triển du lịch Bắc Giang thông qua các yếu tố ảnh hưởng. Từ khóa: điểm đến du lịch thứ cấp; phát triển; ảnh hưởng, điểm đến; Bắc Giang. Abstract: To implement the project, the authors selected Bac Giang province to conduct a case study with the goal of systematizing and developing some theoretical issues related to the development of secondary tourism destinations; at the same time identify the factors and the infl uence of each factor on the development of Bac Giang secondary tourism * Sinh viên Khoa Du lịch, Trường Đại học Mở Hà Nội Tạp chí Khoa học - Trường Đại học Mở Hà Nội 68 (6/2020) 60-72 61Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion destination, thereby proposing some solutions to develop the tourism industry here. To achieve the research goal, the research team used desk research methods, practical statistical calculations and survey questionnaires to collect information and data, then put them into processing and testing scale using SPSS 20.0 software. The results of the study have identifi ed seven factors that directly aff ect the development of secondary tourism destination, Bac Giang, including: Attitude and participation of local communities; Human Resources; Travel resources; Accessibility to destinations; Infrastructure and material engineering; Travel products and services; Destination management. Those factors are arranged in descending order of infl uence level, of which the attitude and participation of local communities have the greatest impact on tourism development in Bac Giang. From here, a number of practical solutions to tourism development in Bac Giang province have been proposed through infl uencing factors. Keywords: secondary tourism destination; development; infl uence, destination, Bac Giang. 1. Đặt vấn đề Những năm qua ngành du lịch Việt Nam đã phát triển nhanh chóng và trở thành một trong 20 quốc gia có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới (UNWTO, 2020). Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ đó, nhiều điểm đến đang trong tình trạng đáng báo động về sức chứa vào mùa cao điểm, gây ra những áp lực về mặt môi trường cho các điểm đến du lịch, ảnh hưởng đến môi trường sống của cộng đồng địa phương. Bên cạnh đó, việc khai thác tài nguyên du lịch tại các điểm du lịch quen thuộc dần khiến các sản phẩm du lịch trở nên đơn điệu và nhàm chán. Trong khi đó, với nguồn tài nguyên du lịch dồi dào và phong phú, rất nhiều điểm đến du lịch thứ cấp có tiềm năng để phát triển nhưng chỉ đóng vai trò là điểm dừng chân và chưa được khai thác để phát triển du lịch đúng với tiềm năng vốn có.Vì thế, việc tìm kiếm những giải pháp phát triển các điểm đến du lịch thứ cấp sẽ không chỉ góp phần làm đa dạng hóa các sản phẩm du lịch mà còn giảm tải sức ép từ các hoạt động du lịch cho các điểm đến du lịch chính vốn đang chịu nhiều tác động từ sự gia tăng các hoạt động du lịch. Bên cạnh đó, để phát triển các điểm đến du lịch thứ cấp, việc tìm ra những yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp cũng như mức độ ảnh hưởng của những yếu tố này sẽ giúp các cơ quan quản lý nhà nước có những chiến lược phù hợp để tối đa hóa những tác động tích cực, cũng như có những phương án cụ thể để giảm thiểu những tác động tiêu cực tới sự phát triển của điểm đến du lịch thứ cấp. Tiềm năng phát triển du lịch tại Bắc Giang là rất lớn. Bắc Giang được thiên nhiên ban tặng khá nhiều thắng cảnh thiên nhiên kỳ thú, với những cánh rừng nguyên sinh cùng hệ động thực vật phong phú được bảo tồn, những vùng cây ăn quả trù phú Đây cũng là vùng đất cổ có bề dày lịch sử và văn hoá với hơn 2.230 di tích, trong đó có hơn 500 di tích đã được xếp hạng. Tuy nhiên, trên thực tế, Bắc Giang vẫn còn là một cái tên khá mờ nhạt trên bản đồ du lịch khu vực miền Bắc nói riêng cũng như Việt Nam nói chung. 62 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion Chính bởi những lý do trên, với mục tiêu nhằm đề xuất một số giải pháp phát triển những điểm đến du lịch thứ cấp như Bắc Giang, nhóm nghiên cứu cho rằng việc nghiên cứu về “Những yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp. Nghiên cứu điển hình tại Bắc Giang” là mang tính cấp thiết. 2. Tổng quan nghiên cứu và cơ sở lý luận 2.1. Tổng quan nghiên cứu Hiên nay, các công trình nghiên cứu đề cập đến “Những yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp” còn rất hạn chế. Trên thế giới, chỉ có một số đề tài chủ yếu của Thái Lan có nhắc đến đến điểm đến du lịch thứ cấp. Tuy nhiên, các nghiên cứu này mới chỉ dừng ở mức độ đề cập chứ chưa đi vào nghiên cứu chuyên sâu. Một số đề tài thì chỉ đưa ra được khái niệm điểm đến du lịch thứ cấp và so sánh với điểm đến du lịch sơ cấp. Ở Việt Nam, chưa có đề tài nào nghiên cứu chuyên sâu về điểm đến du lịch thứ cấp, tuy nhiên có một đề án nổi bật của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, có tên “Xây dựng tiêu chí, tổ chức đánh giá, xếp hạng và công bố chỉ số phát triển của điểm đến du lịch”. Đề án này đã đưa ra được các tiêu chí đánh giá sự phát triển của điểm đến du lịch nhưng lại chưa đề cập đến điểm đến du lịch thứ cấp và những yếu tố ảnh hưởng. Tuy nhiên, xét về bản chất, điểm đến du lịch thứ cấp là một điểm đến du lịch. Chính vì vậy, những công trình nghiên cứu có liên quan đến điểm đến du lịch và các yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển điểm đến du lịch đóng vai trò nền tảng giúp nhóm nghiên cứu phát triển nội dung nghiên cứu của mình. Trong đó, phải kể đến các nghiên cứu của Matt Burdett (2017), Ramutė Narkūnienė và các đồng sự (2017), Nguyễn Văn Đính và Trần Thị Minh Hòa (2006) hay Nguyễn Thị Khánh Chi, Hà Thục Viên (2016) Các tác giả đã chỉ rõ các yếu tố tới sự phát triển của một điểm đến du lịch ở các góc độ khác nhau. Và nếu tiếp cận từ phương diện cung, có thể tổng hợp các yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển một điểm đến du lịch thứ cấp bao gồm: Tài nguyên du lịch, sản phẩm và dịch vụ du lịch, khả năng tiếp cận điểm đến, nguồn nhân lực phục vụ du lịch, cơ sở hạ tầng và vật chất kỹ thuât phục vụ du lịch, công tác quản lý điểm đến du lịch. 2.2. Cơ sở lý luận 2.2.1. Điểm đến du lịch thứ cấp Theo Bieger (1996), “Điểm đến” (Destination) là một khu vực địa lý bao gồm tất cả các dịch vụ và cơ sở hạ tầng cần thiết cho việc lưu trú của một khách du lịch đặc trưng hay một phân khúc du lịch. Có thể coi đó là một phần quan trọng của sản phẩm du lịch. Còn theo Tổ chức Du lịch Thế giới (UN-WTO), “Điểm đến du lịch là vùng không gian địa lý mà khách du lịch ở lại ít nhất một đêm, bao gồm các sản phẩm du lịch, các dịch vụ cung cấp, các tài nguyên du lịch thu hút khách, có ranh giới hành chính để quản lý và có sự nhận diện về hình ảnh để xác định khả năng cạnh tranh trên thị trường”. Tuy nhiên, mỗi một điểm đến du lịch tùy theo mức độ phát triển du lịch mà đang ở những giai đoạn phát triển khác nhau trong chu kỳ sống của điểm đến du lịch (Butler, 1984). Có những điểm đến thu hút được rất nhiều khách 63Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion du lịch nhưng cũng có những điểm đến đã được khai thác phục vụ hoạt động du lịch nhưng không thu hút được nhiều khách, thời gian lưu trú của khách ngắn, dẫn tới chi tiêu của du khách tại điểm đến không nhiều. Điều này khiến điểm đến du lịch không tối đa hóa được những lợi ích mà hoạt động du lịch mang lại. Những điểm đến du lịch thu hút nhiều khách và thời gian lưu trú dài thường được hiểu là các điểm du lịch chính hay còn gọi là điểm du lịch sơ cấp. Trong khi đó, những điểm du lịch thu hút ít du khách, với thời gian lưu trú không dài, chỉ đóng vai trò là các điểm dừng chân trong hành trình của du khách tới những điểm du lịch chính thì được gọi là các điểm du lịch thứ cấp. Từ các khái niệm về điểm đến du lịch trên đây, nhóm nghiên cứu xin đề xuất khái niệm điểm đến du lịch thứ cấp như sau: “Điểm đến du lịch thứ cấp là vùng không gian địa lý có tài nguyên du lịch có thể được khai thác cho hoạt động du lịch nhưng chưa có đầy đủ các yếu tố hấp dẫn du khách”. Trên thực tế, nhiều điểm đến du lịch thứ cấp thường được xem là điểm dừng chân trong chuyến đi của du khách. 2.2.2. Phát triển điểm đến du lịch thứ cấp Tại Việt Nam, nghiên cứu về “phát triển”, Bùi Đình Thanh (2015) cho rằng: “Phát triển là một quá trình tiến hóa của mọi xã hội, mọi cộng đồng dân tộc trong đó các chủ thể lãnh đạo và quản lý, bằng các chiến lược và chính sách thích hợp với những đặc điểm về lịch sử, chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của xã hội và cộng đồng dân tộc mình, tạo ra, huy động và quản lý các nguồn lực tự nhiên và con người nhằm đạt được những thành quả bền vững và được phân phối công bằng cho các thành viên trong xã hội vì mục đích không ngừng nâng cao chất lượng cuộc sống của họ”. Còn trong Từ điển Tiếng Việt, khái niệm “phát triển” được hiểu là quá trình vận động, tiến triển theo hướng tăng lên, ví dụ phát triển kinh tế, phát triển văn hoá, phát triển xã hội Từ đây, khái niệm phát triển điểm đến du lịch thứ cấp được hiểu là quá trình vận động, tiến triển tăng lên về cả chất và lượng các yếu tố liên quan đến điểm đến du lịch thứ cấp như sản phẩm du lịch, cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch, cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch... nhằm thỏa mãn cao nhất nhu cầu ngày càng tăng của khách du lịch. Theo đó, nội dung phát triển điểm đến du lịch thứ cấp được xác định là sự phát triển tăng lên về cả chất và lượng các yếu tố liên quan đến điểm đến du lịch thứ cấp như sản phẩm du lịch, cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch, cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch... Hiện nay, trên thế giới, rất khó để có thể tìm thấy được các học thuyết hay mô hình nghiên cứu nào nói về những yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp. Tuy nhiên, tổng hợp tài liệu từ các nghiên cứu trước đó, nhóm nghiên cứu đề xuất 7 yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển của một điểm đến du lịch thứ cấp, bao gồm: Tài nguyên du lịch, sản phẩm và dịch vụ du lịch, khả năng tiếp cận điểm đến, nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng và vật chất kỹ thuât, công tác quản lý điểm đến. Các yếu tố này sẽ được làm rõ trong các nội dung được phân tích trong những phần sau của đề tài. 64 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion 2.3. Giả thuyết và mô hình nghiên cứu 2.3.1. Giả thuyết nghiên cứu Dựa trên các nghiên cứu có liên quan đến đề tài, cùng với sự quan sát thực tiễn, nhóm nghiên cứu đề xuất 07 giả thuyết nghiên cứu cho đề tài này: Giả thuyết H01: Khả năng du khách có thể tiếp cận và di chuyển đến điểm đến du lịch trong hành trình của mình càng cao thì mức độ phát triển điểm đến du lịch thứ cấp càng càng phát triển. Giả thuyết H02: Nguồn nhân lực có chất lượng càng tốt thì điểm đến du lịch thứ cấp càng phát triển. Giả thuyết H03: Cơ sở hạ tầng và vật chất kỹ thuật càng tốt thì điểm đến du lịch thứ cấp càng phát triển. Giả thuyết H04: Công tác quản lý điểm đến càng tốt thì điểm đến du lịch thứ cấp càng phát triển. Giả thuyết H05: Tài nguyên du lịch càng đa dạng, phong phú, được khai thác tốt và hiệu quả thì mức độ phát triển điểm đến du lịch thứ cấp càng cao. Giả thuyết H06: Sản phẩm và dịch vụ du lịch càng độc đáo, đa dạng và phát huy được thế mạnh của mình thì điểm đến du lịch thứ cấp càng phát triển. Giả thuyết H07: Thái độ và sự tham gia của cộng đồng địa phương càng tích cực với hoạt động du lịch thì điểm đến du lịch thứ cấp càng phát triển. 2.3.2. Mô hình nghiên cứu Để chứng minh giả thuyết nghiên cứu trên, nhóm đề xuất mô hình nghiên cứu gồm 7 nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển của điểm đến du lịch thứ cấp và được mô hình hóa trong sơ đồ sau đây: Mô hình nghiên cứu 3. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp Bắc Giang. 3.2. Phương pháp nghiên cứu  Phương pháp thu thập thông tin Nhóm nghiên cứu sử dụng phương pháp nghiên cứu tại bàn để nghiên cứu các tài liệu có sẵn trong hệ thống cơ sở dữ liệu nhằm xây dựng hệ thống luận cứ chứng minh giả thuyết về các nhân tố ảnh 65Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion hưởng tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp. Phương pháp thu thập số liệu bằng thống kê, tính toán thực tiễn để tính toán khoảng cách giữa các tài nguyên, các điểm đến tại Bắc Giang và đưa ra thời gian di chuyển tối thiểu cho khách tham quan khi đến Bắc Giang. Phương pháp khảo sát qua bảng hỏi được sử dụng để thu thập ý kiến của ba nhóm đối tượng: khách du lịch, chuyên gia trong lĩnh vực du lịch và doanh nghiệp lữ hành. Bảng hỏi khảo sát gồm: 4 biến quan sát về đánh giá tác động của Khả năng tiếp cận điểm đến, 6 biến quan sát về đánh giá tác động của Nguồn nhân lực, 10 biến quan sát về đánh giá tác động của Cơ sở hạ tầng và vật chất - kỹ thuật, 5 biến quan sát về đánh giá tác động của Công tác quản lý điểm đến, 3 biến quan sát về đánh giá tác động của Tài nguyên du lịch, 4 biến quan sát về đánh giá tác động của Sản phẩm và dịch vụ du lịch, 3 biến quan sát về đánh giá tác động của Thái độ và sự tham gia của cộng đồng địa phương và 7 biến quan sát về đánh giá chung. Nghiên cứu sử dụng thang đo Likert 5, với các lựa chọn từ (1) “Hoàn toàn không đồng ý” đến (5) “Hoàn toàn đồng ý”. Mục tiêu của nghiên cứu là xác định được mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp nên thang đo Likert với các lựa chọn trả lời theo mức độ tăng dần là phù hợp. Bảng hỏi khảo sát gồm có 3 phần chính. Phần Thông tin chung thu thập một số thông tin về quê quán (vùng miền), độ tuổi và giới tính của người được khảo sát nhằm có được thông tin về đặc điểm của mẫu khảo sát. Phần thông tin về việc đi du lịch tới Bắc Giang hỏi những thông tin liên quan tới chuyến du lịch của người được khảo sát nhằm thu thập thông tin về chuyến đi của mẫu khảo sát, vừa mang tính chất gạn lọc những phiếu trả lời không mang độ tin cậy cao. Phần nội dung chính bao gồm 42 câu hỏi tương ứng với 42 biến quan sát thuộc 7 nhóm nhân tố và 1 phần cho nhận xét chung đánh giá mức độ ảnh hưởng đến điểm đến du lịch thứ cấp.  Phương pháp xử lý dữ liệu Nhóm nghiên cứu sử dụng phần mềm SPSS 20.0 để xử lý các thông tin đã được mã hóa theo các bước: Kiểm định độ tin cậy của thang đo được đánh giá thông qua hệ số Cronbach’s Alpha; Thực hiện phân tích nhân tố khám phá EFA (Exploratory Factor Analysis, gọi tắt là phương pháp EFA) giúp đánh giá hai loại giá trị quan trọng của thang đo là giá trị hội tụ và giá trị phân biệt; Phân tích tương quan Pearson kiểm tra mối tương quan tuyến tính giữa biến phụ thuộc và biến độc lập; Tiến hành chạy hồi quy đa biến. Từ đó, tiến hành Kiểm định sự phù hợp của mô hình nghiên cứu bằng cách xác đinh hệ số R bình phương hiệu chỉnh (Adjusted R Square) thể hiện độ biến thiên của biến phụ thuộc được giải thích bởi các biến độc lập; Kiểm định về hiện tượng đa cộng tuyến (tương quan giữa các biến độc lập) thông qua giá trị của độ chấp nhận (Tolerance) hoặc hệ số phóng đại phương sai VIF (Variance infl ation factor) cuối cùng đề xuất phương trình hồi quy tuyến tính đa biến. 4. Kết quả và bàn luận 4.1. Kết quả nghiên cứu  Đặc điểm mẫu khảo sát Nghiên cứu được thực hiện với đối tượng khảo sát là khách du lịch Bắc Giang 66 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion và các chuyên gia trong lĩnh vực du lịch. Tổng cộng có 250 phiếu khảo sát được phát ra. Số phiếu hợp lệ thu về: 244 phiếu, chiếm tỉ lệ 97,6% tổng số phiếu. Phiếu khảo sát được mã hóa và xử lý số liệu bằng phần mềm SPSS 20.0. Kết quả cho thấy: Về quê quán, số lượng người khảo sát đến từ miền Bắc là lớn nhất. Về độ tuổi, độ tuổi có số người tham gia khảo sát nhiều nhất là 15-25 tuổi. Về giới tính, số lượng người khảo sát là Nữ nhiều nhất trong khảo sát giới tính. Về tần suất tới tham quan Bắc Giang, số người tới tham quan Bắc Giang 1 lần chiếm phần lớn trong số người tham gia khảo sát. Về mục đích du lịch tới Bắc Giang, số người tới Bắc Giang để thăm người thân là nhiều nhất. Về các hình thức du lịch, khách du lịch phần lớn là đi cùng gia đình. Về cách tiếp cận thông tin về Bắc Giang, phần lớn số người tham gia khảo sát thông qua người thân/bạn bè biết đến Bắc Giang . Về phương tiện, hình thức di chuyển được lựa chọn nhiều nhất là xe máy. Về loại hình lưu trú tại Bắc Giang, phần lớn người khảo sát tới Bắc Giang không ở lại Bắc Giang lưu trú.  Kiểm định mức độ tin cậy của thang đo Bảng kết quả phân tích độ tin cậy của nhân tố Độc lập và phụ thuộc (Nguồn: Kết quả nghiên cứu) Thang đo các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp gồm có 8 thành phần với 42 biến quan sát. Theo kết quả phân tích Cronchbach Alpha, thang đo trong nghiên cứu gồm có 42 biến quan sát và sau khi kiểm tra mức độ tin cậy thông qua hệ số Cronchbach Alpha thì không có biến nào bị loại. Kết quả kiểm định thang đo đã chỉ ra giá trị Cronchbach Alpha của các biến quan sát như sau: các yếu tố khả năng tiếp cận điểm đến (0.876), các yếu tố nguồn nhân lực (0.902), các yếu tố cơ sở hạ tầng và vật chất kỹ thuật (0.878), các yếu tố công tác quản lý điểm đến (0.881), các yếu tố tài nguyên du lịch (0.912), các yếu tố sản phẩm và dịch vụ (0.908), các yếu tố thái độ và sự tham gia của địa phương (0.877), các yếu tố đánh giá chung (0.867). Phân tích nhân tố khám phá EFA Bảng kết quả kiểm định nhân tố EFA với biến độc lập 67Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion (Nguồn: Kết quả nghiên cứu) 68 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion Đối với các biến độc lập: Theo kết quả phân tích KMO and Barlett’s Test: - 0.5 ≤ KMO = 0.895 ≤ 1: phân tích nhân tố được chấp nhận với tập dữ liệu nghiên cứu. - Sig Barlett’s Test = 0.000 < 0.05: phân tích nhân tố là phù hợp. - Kết quả EFA thu được 7 thành phần tại Eigenvalues là 14.021 > 1 nên nghiên cứu đi đến kết luận thang đo được chấp nhận, 35 biến quan sát nhóm lại thành 7 nhân tố. Như vậy, qua kết quả phân tích hệ số Cronbach Alpha và phân tích nhân tố khám phá EFA, mô hình nghiên cứu ban đầu với bảy thành phần đề xuất đều đạt yêu cầu và có ý nghĩa trong thống kê. Các thành phần trên sẽ được sử dụng trong phân tích kiểm định tiếp theo. Đối với biến phụ thuộc: Hệ số KMO = 0.895, hệ số này đã thỏa mãn điều kiện 0.5 ≤ KMO ≤ 1. Kết quả này chỉ ra rằng các biến quan sát trong tổng thể các mối tương quan với nhau và phân tích nhân tố EFA được chấp nhận với dữ liệu nghiên cứu. Kiểm định Bartlett’s (Sig. = 0.000 < 0.005), phân tích nhân tố là phù hợp. Kết quả EFA thu được 7 thành phần tại Eigenvalues là 14.021 > 1 nên nghiên cứu đi đến kết luận thang đo được chấp nhận, 35 biến quan sát nhóm lại thành 7 nhân tố. Kiểm định tương quan Pearson Giá trị Sig tương quan Pearson các biến độc lập (KNTC, NNL, CSHT, CTQL, SPDV, TNDL, TD_STG) với biến phụ thuộc (DGC) nhỏ hơn 0.05. Do giá trị sig tương quan giữa tất cả các biến độc lập đều < 0.05 nên tất cả các biến độc lập đều có mối liên hệ tuyến tính với biến phụ thuộc. Tất cả các biến được sử dụng khi thực hiện phân tích hồi quy tuyến tính bội. Bên cạnh đó, các cặp biến độc lập đều có mức tương quan khá yếu với nhau, như vậy, khả năng cao sẽ không có hiện tượng đa cộng tuyến xảy ra. Phân tích hồi quy tuyến tính đa biến Bảng tổng kết mô hình (Nguồn: Kết quả nghiên cứu) 69Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion - Trị số R có giá trị 0.762 cho thấy mối quan hệ giữa các biến trong mô hình có mối tương quan rất chặt chẽ. Báo cáo kết quả hồi quy của mô hình cho thấy giá trị R2 hiệu chỉnh (Adjusted R Square) bằng 0.568 nói lên độ thích hợp của mô hình là 56.8% hay nói cách khác các biến độc lập đưa vào chạy hồi quy ảnh hưởng 56.8% sự thay đổi của biến phụ thuộc - Hệ số Durbin - Watson = 2.056, nằm trong khoảng 1.5 đến 2.5 nên không có hiện tượng tự tương quan chuỗi bậc nhất xảy ra. - Kiểm định F có giá trị Sig = 0.000 (< 0.05). Như vậy, mô hình hồi quy tuyến tính bội phù hợp xây dựng được phù hợp với tổng thể. - Giá trị Sig của kiểm định t hệ số hồi quy của các biến độc lập đều nhỏ hơn 0.05, do đó các biến độc lập đều có ý nghĩa giải thích cho biến phụ thuộc, không biến nào bị loại. - Hệ số VIF của các biến độc lập đều nhỏ hơn 2 do vậy không có đa cộng tuyến xảy ra. Dựa vào độ lớn của hệ số hồi quy chuẩn hóa Beta, thứ tự mức độ tác động từ mạnh nhất tới yếu nhất của các biến độc lập tới biến phụ thuộc là: TD_STG (0.213) > NNL (0.163) > TNDL (0.154) > KNTC (0.144) > CSHT (0.141) > SPDV (0,135) > CTQL (0.134). Từ các kết quả trên, ta có phương trình hồi quy chuẩn hóa như sau: DGC = 0.213*TD_STG + 0.144*NNL + 0.165*TNDL + 0.140*KNTC + 0.134*CSHT + 0.138*SPDV + CTQL*0.114 - 0.308 + e Kết quả mô hình hồi quy cho thấy Sự phát triển của điểm đến du lịch thứ cấp Bắc Giang chịu tác động cùng chiều bởi 7 nhân tố: Khả năng tiếp cận (KNTC), Nguồn nhân lực (NNL), Cơ sở hạ tầng (CSHT), Công tác quản lý điểm đến (CTQL), Sản phẩm & dịch vụ du lịch (SPDV), Tài nguyên du lịch (TNDL), Thái độ và sự tham gia của cộng đồng địa phương (TD_STG). Do đó, các giả thuyết H00, H01, H02, H03, H04, H05, H06, H07 được chấp nhận. 4.2. Hàm ý quản trị Từ quá trình thu thập và xử lý dữ liệu thông qua hoạt động khảo sát thực tế tại địa phương và khảo sát online, nhóm nghiên cứu đã xác định được có 7 yếu tố chính ảnh hưởng lớn tới sự phát triển du lịch tỉnh Bắc Giang bao gồm: (1) Thái độ và sự tham gia của cộng đồng địa phương, (2) Nguồn nhân lực, (3) Tài nguyên du lịch, (4) Khả năng tiếp cận điểm đến, (5) Cơ sở hạ tầng và vật chất - kĩ thuật, (6) Sản phẩm và dịch vụ du lịch, (7) Công tác quản lý điểm đến. Những yếu tố này là cơ sở để nhóm nghiên cứu bàn luận và đề xuất những gợi ý về giải pháp phát triển lịch tại tỉnh Bắc Giang trong thời gian tới. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng yếu tố “Thái độ và sự tham gia của cộng đồng địa phương” có mức độ ảnh hưởng lớn nhất tới sự phát triển của tỉnh Bắc Giang. Điều này cho thấy rằng nếu dân cư địa phương thân thiện và gần gũi hơn với du khách, sự hài lòng của du khách sẽ tăng lên và từ đó sẽ thu hút du khách đến với Bắc Giang nhiều hơn. Vì thế cần tìm cách nâng cao thái độ của cộng đồng địa phương bằng nhiều hình thức khac snhau, trong đó việc thực hiện tốt công tác tư tưởng, vận động người dân địa phương tích cực tham gia 70 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion vào hoạt động du lịch sẽ giúp tối đa hóa hiệu quả từ hoạt động du lịch, giúp nâng cao mức thu nhập và đời sống của người dân. Bên cạnh đó, nhân tố “Nguồn nhân lực” là nhân tố có ảnh hưởng mạnh thứ hai tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp tỉnh Bắc Giang. Đây là yếu tố có ảnh hưởng lớn tới chất lượng các dịch vụ du lịch cung cấp cho du khách tại điểm đến, vì thế nó có tác động trực tiếp tới sự hài lòng của du khách tại điểm đến, Do đó, tỉnh Bắc Giang cần chú trọng hơn nữa vào việc đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng đội ngũ làm du lịch của tỉnh từng bước chuyên nghiệp, đẩy mạnh thực hiện các công tác bồi dưỡng kỹ năng nghề nghiệp cho nhân viên ngành du lịch một cách bài bản và có hiệu quả. Nhân tố “Tài nguyên du lịch” là nhân tố có ảnh hưởng mạnh thứ ba tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp. Điều này cho thấy song song với việc khai thác tài nguyên phục vụ cho hoạt động du lịch một cách hợp lý, tỉnh cũng cần có các chính sách, hoạt động để gìn giữ, bảo tồn, tôn tạo các giá trị thiên nhiên, văn hóa; bảo tồn tính đa dạng nguồn tài nguyên; đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành du lịch trong tương lai. Nhân tố “Khả năng tiếp cận điểm đến” là nhân tố có ảnh hưởng mạnh thứ tư tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp. Về khía cạnh này, tỉnh Bắc Giang cần chú trọng nâng cấp đồng bộ hơn chất lượng của các hệ thống đường liên tỉnh cũng như hệ thông giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh, nâng cao chất lượng và số lượng các xe khách, xe buýt, thêm lộ trình xe khách từ các địa phương tới thẳng một số khu, điểm du lịch nổi tiếng tại Bắc Giang, giúp du khách thuận tiện hơn trong quá trình tiếp cận Bắc Giang cũng như tiếp cận các điểm đến trên địa bàn tỉnh Bắc Giang. Nhân tố “Cơ sở hạ tầng và vật chất kỹ thuật” là nhân tố có ảnh hưởng mạnh thứ năm tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp. Với nhân tố này, tỉnh Bắc Giang cần quy hoạch rõ ràng từng phân khu dành cho phát triển du lịch để có định hướng xây dựng cơ sở hạ tầng và vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch một cách đồng bộ, dài hạn. Đồng thời, có chiến lược phát triển phù hợp đối với từng loại hình du lịch, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, hiện đại hoá, tin học hoá vào kinh doanh và phục vụ du lịch, đẩy mạnh việc tham gia hệ thống đặt buồng và thanh toán quốc tế tại các cơ sở kinh doanh phục vụ khách du lịch. Nhân tố “Sản phẩm dịch vụ” là nhân tố có ảnh hưởng mạnh thứ sáu tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp. Để phát triển các sản phẩm, dịch vụ du lịch phục vụ du khách, tỉnh Bắc Giang cần đẩy mạnh khai thác, xây dựng thêm các sản phẩm du lịch mang tính đặc thù, có chiến lược khai thác những lợi thế từ nguồn tài nguyên cụ thể, đẩy mạnh hoạt động quảng bá, giới thiệu cho các sản phẩm du lịch tới các thị trường trọng điểm trong và ngoài nước để thu hút du khách. Cuối cùng là nhân tố “Công tác Quản lý điểm đến”. Đây là nhân tố có ảnh hưởng ít nhất tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp trong số 7 nhân tố được đề xuất nghiên cứu. Dù mức độ tác động không nhiều nhưng nhân tố này đóng vai trò nền tảng, điều phối hoạt động của tất 71Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion cả các bên liên quan đến du lịch tại điểm đến. Hơn nữa đây là nhân tố nằm trong sự điều chỉnh chủ động của các cơ quan quản lý nhà nước về du lịch tại điểm đến nên các cơ quan quản lý du lịch tại địa phương cần phải đẩy mạnh hơn nữa việc thực hiện các chiến lược marketing có hiệu quả cũng như tạo dựng môi trường thuận lợi cho sự phát triển điểm đến du lịch thông qua các điều chỉnh về chính sách, quy định tác động tới tất cả các bên liên quan vào hoạt động du lịch tại điểm đến nhằm cung cấp những trải nghiệm tốt nhất cho du khách tại điểm đến. 5. Kết luận Với định hướng phát triển du lịch trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, việc phát triển các điểm du lịch, đặc biệt là những điểm đến du lịch thứ cấp đã và đang là vấn đề thiết yếu của nhiều địa phương và cả nước. Dựa vào kết quả nghiên cứu, nhóm nghiên cứu đã đưa ra được 7 yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển điểm đến du lịch thứ cấp, xếp theo mức độ ảnh hưởng giảm dần như sau: (1) Thái độ và sự tham gia của cộng đồng địa phương, (2) Nguồn nhân lực, (3) Tài nguyên du lịch, (4) Khả năng tiếp cận điểm đến, (5) Cơ sở hạ tầng và vật chất - kĩ thuật, (6) Sản phẩm và dịch vụ du lịch, (7) Công tác quản lý điểm đến. Qua quá trình tìm hiểu, nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng trên thực tế, hoạt động du lịch tại tỉnh Bắc Giang còn đang gặp phải nhiều khó khăn và bất cập liên quan đến các yếu tố nêu trên. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu tin rằng một khi chính quyền địa phương, cơ quan quản lý điểm đến và các nhà kinh doanh du lịch phối hợp cùng với người dân địa phương cùng tìm ra những hướng đi chung trong việc phát triển du lịch thì Bắc Giang có thể sớm trở thành một trong những điểm đến du lịch hàng đầu, thu hút lượng lớn khách du lịch trong và ngoài nước. Tài liệu tham khảo:  T ài liệu tiếng Việt [1]. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Những nguyên lí cơ bản của chủ nghĩa Mác Lê-nin, NXB Chính trị quốc gia sự thật. [2]. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - Tổng cục du lịch, Giáo trình bồi dưỡng Nghiệp vụ cho Thuyết minh viên Du lịch, Hà Nội. [3]. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (2016), Đề án Xây dựng tiêu chí, tổ chức đánh giá, xếp hạng và công bố chỉ số phát triển của các điểm đến du lịch, Hà Nội. [4]. Lê Quỳnh Chi (2019), Tổng quan du lịch, Tài liệu môn học, Khoa Du lịch, Đại học Mở Hà Nội. [5]. Nguyễn Văn Đính, Trần Thị Minh Hòa (2006), Kinh tế du lịch, NXB Lao động và xã hội. [6]. Nguyễn Thị Thu Mai (2016), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học, Tài liệu tóm tắt môn học, Khoa Du lịch, Đại học Mở Hà Nội. [7]. Nguyễn Thị Minh Nghĩa, Lê Vũ Thị Thảo Nhi, Trần Hữu Tuấn (2017), Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng thu hút khách du lịch nội địa của điểm đến Hội An, Tạp chí Khoa học Đại học Huế. [8]. Bùi Đình Thanh (2015), Về khái niệm phát triển. [9]. Hoàng Trọng, Chu Nguyễn Mộng Ngọc (2015), Phân tích dữ liệu với SPSS, NXB Hồng Đức [10]. Quốc hội (2017), Luật Du lịch. [11]. Viện Ngôn ngữ học (2018), Từ điển 72 Nghiên cứu trao đổi ● Research-Exchange of opinion Tiếng Việt, NXB Hồng Đức.  Tài liệu tiếng Anh [1]. Berendien Lubbe (2003), Tourism Management in Southern Africa, 290 trang. [2]. Brian E. M. King, Hew Jong Choi (1997), The attributes and potential of secondary Australian destinations through the eyes of Korean travel industry executives, 326 trang. [3]. Echhorn, V. and Buhalis, D. (2011) Accessibility - A Key Objective for the Tourism Industry. IN Buhalis, D. & Darcy, S. (Eds.) Accessible Tourism: Concepts and Issues, (pp. 46-61). Bristol: Channel View Publications. [4]. Mihai Costea, Cristian-Valentin Hapenciuc, Pavel Stanciu (2017), Tourist safety and security: a factor of the competitiveness of secondary tourist destinations journal of tourism research, 23 trang. [5]. Muqbil. I (1995), Secondary tourism destinations in Asia. [6]. Nuntana Ladplee (2018), Secondary tourism destination with heritage potentials, Khiriwong community, Nakhon Si Thammarat, Thailand. [7]. Lloyd E. Hudman, Richard H. Jackson (2003), Geography of Travel & Tourism, Thomson Delmar Learning, 534 trang. [8]. Shaul Krakover; Y Gradus (2002), Tourism in frontier areas, Lanham, Md. Lexington Books,126 trang. [9]. Sitta Kongsasana (2013), The management of Thai heritage place as a secondary destination for cultural tourism - The case study of Kadeejeen community, Bangkok, Thailand. [10]. Ramutė Narkūnienė (2017), Tourism development conditions in the municipalities of Lithuania and Latvia Regions, CBU International Conference on innovations in science and education, Prague, Czech Republic. [11]. UNWTO (2007), A Practical Guide to Tourism Destination Management. Địa chỉ tác giả: Khoa Du lịch - Trường Đại học Mở Hà Nội Email: 18a46010236@students.hou.edu.vn