MỞ ĐẦU
1.1 LỜI MỞ ĐẦU
Bước sang thế kỉ XXI, với mục tiêu công nghiệp hóa-hiện đại hóa đất nước, Việt Nam đã có nhiều cố gắng phát triển kinh tế –hòa nhịp với xu hướng phát triển chung của các nước trong khu vực – và đã đạt được những thành quả to lớn.
Tiềm lực kinh tế chuyển biến tích cực là dấu hiệu đáng mừng cho nền kinh tế đất nước nhưng cũng như nhiều nước đang phát triển trên thế giới , tăng trưởng kinh tế nhanh thường đi đôi với vấn đề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng nếu như không có các giải pháp hữu hiệu để quản lý và ngăn chặn. Mặc dù mục tiêu trước mắt là phát triển kinh tế , xây dựng đất nứơc nhưng chúng ta không thể bỏ mặc môi trường vì đó không chỉ là điều kiện sống còn của một quốc gia mà còn của cả nhân loại
Trong đường lối phát triển CNH-HĐH đất nước, Đảng và nhà nước đã rất chú trọng đến việc bảo vệ môi trường, đó là một trong các tiền đề quyết định cho sự phát triển bền vững. Đã có nhiều chiến lược đề ra như áp dụng các công cụ pháp luật hay công cụ kinh tế để quản lý môi trường, một trong những phương pháp hữu hiệu là áp dụng hệ thống quản lý môi trường ISO 14000, đây là bộ tiêu chuẩn quốc tế về quản lý môi trường được áp dụng rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới. Trong đó, tiêu chuẩn ISO 14000 sẽ hướng dẫn cho các doanh nghiệp xây dựng hệ thống quản lý môi trường có hiệu quả, hợp nhất với các yêu cầu pháp lý khác nhằm giúp cho các doanh nghiệp đạt được các mục đích về kinh tế và môi trường.
Đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam , ISO 14000 còn khá mới mẻ và muốn áp dụng thì lại phải gặp rất nhiều khó khăn. Chính vì vậy, việc đưa ra các giải pháp chung cho các doanh nghiệp nhằm giúp đỡ họ thực hiện và áp dụng hệ thống là rất cấp thiết. Điều này sẽ thúc đẩy nhu cầu áp dụng hệ thống quản lý môi trường góp phần bảo vệ môi trường và hội nhập với kinh tế thế giới.
1.2 MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu các nội dung và yêu cầu của bộ tiêu chuẩn ISO 14000 và ISO 14001 phiên bản 2004 trong việc xây dựng hệ thống quản lí môi trường đối với các doanh nghiệp.
Phân tích và đánh giá các thuận lợi và khó khăn của các doanh nghiệp trong nước trong quá trình triển khai áp dụng hệ thống quản lí môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14000.
Dựa trên nội dung và yêu cầu của bộ tiêu chuẩn ISO 14000, xây dựng mô hình cụ thể về hệ thống quản lí môi trường theo tiêu chuẩn ISO14001:2004 đối với doanh nghiệp Xí nghiệp may mặc Hàng xuất khẩu – Protrade.
1.3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1.3.1 Phương pháp luận
Dựa vào việc phân tích nội dung của bộ tiêu chuẩn ISO 14000 và tình hình áp dụng ISO 14000 trong nước để đánh giá những thuận lợi và khó khăn trong quá trình xây dựng hệ thống quản lí môi trường theo tiêu chuẩn ISO14000.
Bên cạnh đó, từ các kinh nghiệm của các doanh nghiệp tại Việt Nam đã thành công trong việc xây dựng , áp dụng hệ thống quản lí môi trường và đã được cấp chứng chỉ ISO 14001, đưa ra các biện pháp khả thi nhằm khắc phục những khó khăn, phát huy những thuận lợi cho các doanh nghiệp trong quá trình xây dựng hệ thống quản lí môi trường và đạt được chứng chỉ ISO 14001.
1.3.2 Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp thực hiện đề tài là phương pháp tổng hợp bao gồm :
Đọc tài liệu về bộ tiêu chuẩn ISO 14000 ( đặc biệt là tiêu chuẩn ISO 14001:2004) và các tài liệu liên quan đến môi trường .
Thu thập các thông tin và tìm hiểu nhu cầu của các doanh nghiệp trong việc xây dựng hệ thống quản lí môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 và đăng kí chứng nhận phù hợp .
Phân tích những thuận lợi và khó khăn của các doanh nghiệp thường gặp phải trong quá trình xây dựng và áp dụng hệ thống quản lí môi trường .
Từ đó, đề xuất các biện pháp nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp về kinh tế, kỹ thuật , pháp lý và xây dựng một mô hình điển hình quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001:2004 đối với một doanh nghiệp cụ thể để các doanh nghiệp tham khảo và hiểu cụ thể hơn về việc xây dựng một hệ thống quản lí môi trường và áp dụng sao cho phù hợp với doanh nghiệp của mình.
1.3.3 Đối tượng nghiên cứu
Các tổ chức với bất kì quy mô nào đều có thể áp dụng được hệ thống quản lí môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14000. Tuy nhiên khóa luận tập trung nghiên cứu về việc áp dụng ISO 14000 cho doanh nghiệp trong nước.
CHƯƠNG I - MỞ ĐẦU 1
1.1 LỜI MỞ ĐẦU . 1
1.2 MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 1
1.3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2
1.3.1 Phương pháp luận 2
1.3.2 Phương pháp nghiên cứu 2
1.3.3 Đối tượng nghiên cứu 2
CHƯƠNG II - QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA ISO 3
2.1 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA ISO 3
2.1.1 Giới thiệu ISO 3
2.1.2 Quá trình xây dựng tiêu chuẩn ISO 3
2.1.3 Sự ra đời bộ tiêu chuẩn ISO 14000 3
2.1.3.1 Sự ra đời của SEGA (Strategic Action Group on theEnvironment) 3
2.1.3.2 Thành phần và cấu trúc, phạm vi của TC 207 4
2.1.4 Bộ tiêu chuẩn quốc tế ISO 14000 về quản lý môi trường 6
2.2 CHƯƠNG TRÌNH XÂY DỰNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG THEO ISO 14000 7
2.2.1 Chương trình xây dựng hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14000 7
2.2.2 Diễn giải các bước thực hiện 8
2.2.2.1 Cam kết lãnh đạo 8
2.2.2.2 Thành lập nhóm chuyên trách ISO 9
2.2.2.3 Xây dựng chính sách môi trường 9
2.2.2.4 Xác định khía cạnh môi trường 9
2.2.2.5 Xác định yêu cầu pháp luật và yêu cầu khác 9
2.2.2.6 Xác định mục tiêu, chỉ tiêu 9
2.2.2.7 Xây dựng chương trình quản lý các khía cạnh môi trường 9
2.2.2.8 Vận hành hệ thống quản lý môi trường 9
2.2.2.9 Kiểm tra và hành động khắc phục 10
2.2.2.10 Xem xét của lãnh đạo 10
CHƯƠNG III – KINH NGHIỆM ÁP DỤNG ISO 14000 TRÊN THẾ GIỚI VÀ TRONG NƯỚC 11
3.1 ĐIỀU TRA MỚI NHẤT VỀ TÌNH HÌNH ÁP DỤNG ISO 14000 11
3.2 NHU CẦU ÁP DỤNG ISO 14000 Ở VIỆT NAM 12
3.2.1 Luật pháp về bảo vệ môi trường ngày càng chặt chẽ và hoàn thiện 12
3.2.2 Nhận thức về bảo vệ môi trường của cộng đồng được nâng cao 12
3.2.3 Các hàng rào thương mại 13
3.3 THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ÁP DỤNG ISO 14000 Ở VIỆT NAM
13
3.3.1 Thuận lợi 13
3.3.1.1 Mang lại nhiều lợi ích 13
3.3.1.2 Được sự hỗ trợ từ phía Chính phủ vá các Tổ chức quốc tế 13
3.3.2 Khó khăn 14
3.3.2.1 Chi phí tăng 14
3.3.2.2 Thiếu nguồn lực và kinh nghiệm thực hiện 15
3.3.2.3 Mạng lưới các cơ quan tư vấn và chứng nhận 16
CHƯƠNG IV – CHƯƠNG TRÌNH XÂY DỰNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG THEO ISO 14000 TẠI XÍ NGHIỆP MAY MẶC HÀNG XUẤT KHẨU – PROTRADE 17
4.1 SƠ NÉT LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN XÍ NGHIỆP MAY MẶC HÀNG XUẤT KHẨU - PROTRADE 17
4.2 CHƯƠNG TRÌNH XÂY DỰNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG THEO ISO 14000 TẠI XÍ NGHIỆP MAY MẶC HÀNG XUẤT KHẨU – PROTRADE 20
4.2.1 Chính sách môi trường 20
4.2.1.1 Nội dung 20
4.2.1.2 Thực hiện 20
4.2.1.3 Kiểm tra 20
4.2.2 Xác định khía cạnh môi trường 21
4.2.3 Yêu cầu pháp luật và các yêu cầu khác 24
4.2.4 Xác định mục tiêu,chỉ tiêu – Xây dựng chương trình quản lý môi trường 26
4.2.5 Nguồn lực, vai trò, trách nhiệm và quyền hạn 29
4.2.6 Năng lực, đào tạo và nhận thức 30
4.2.7 Thông tin liên lạc 31
4.2.8 Tài liệu hệ thống quản lý môi trường 32
4.2.9 Kiểm soát tài liệu 32
4.2.10 Kiểm soát điều hành (KSĐH) 33
4.2.11 Sự chuẩn bị sẵn sàng và đáp ứng tình trạng khẩn cấp (TTKC) 34
4.2.12 Giám sát và đo 34
4.2.13 Đánh giá mức độ tuân thủ 35
4.2.13 Sự không phù hợp và hành động khắc phục phòng ngừa 36
4.12.14 Lưu giữ hồ sơ 36
4.14.15 Đánh giá hệ thống quản lý môi trường 37
4.14.16 Xem xét của Ban lãnh đạo 37
4.3 DỰ TOÁN CHI PHÍ .40
CHƯƠNG V – KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ 43
46 trang |
Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 2882 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Phân tích nội dung của bộ tiêu chuẩn ISO 14000 và tình hình áp dụng ISO 14000 trong nước để đánh giá những thuận lợi và khó khăn trong quá trình xây dựng hệ thống quản lí môi trường theo IS14000, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
CHÖÔNG I: MÔÛ ÑAÀU
1.1 LÔØI MÔÛ ÑAÀU
Böôùc sang theá kæ XXI, vôùi muïc tieâu coâng nghieäp hoùa-hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc, Vieät Nam ñaõ coù nhieàu coá gaéng phaùt trieån kinh teá –hoøa nhòp vôùi xu höôùng phaùt trieån chung cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc – vaø ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh quaû to lôùn.
Tieàm löïc kinh teá chuyeån bieán tích cöïc laø daáu hieäu ñaùng möøng cho neàn kinh teá ñaát nöôùc nhöng cuõng nhö nhieàu nöôùc ñang phaùt trieån treân theá giôùi , taêng tröôûng kinh teá nhanh thöôøng ñi ñoâi vôùi vaán ñeà oâ nhieãm moâi tröôøng nghieâm troïng neáu nhö khoâng coù caùc giaûi phaùp höõu hieäu ñeå quaûn lyù vaø ngaên chaën. Maëc duø muïc tieâu tröôùc maét laø phaùt trieån kinh teá , xaây döïng ñaát nöùôc nhöng chuùng ta khoâng theå boû maëc moâi tröôøng vì ñoù khoâng chæ laø ñieàu kieän soáng coøn cuûa moät quoác gia maø coøn cuûa caû nhaân loaïi
Trong ñöôøng loái phaùt trieån CNH-HÑH ñaát nöôùc, Ñaûng vaø nhaø nöôùc ñaõ raát chuù troïng ñeán vieäc baûo veä moâi tröôøng, ñoù laø moät trong caùc tieàn ñeà quyeát ñònh cho söï phaùt trieån beàn vöõng. Ñaõ coù nhieàu chieán löôïc ñeà ra nhö aùp duïng caùc coâng cuï phaùp luaät hay coâng cuï kinh teá ñeå quaûn lyù moâi tröôøng, moät trong nhöõng phöông phaùp höõu hieäu laø aùp duïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng ISO 14000, ñaây laø boä tieâu chuaån quoác teá veà quaûn lyù moâi tröôøng ñöôïc aùp duïng roäng raõi ôû nhieàu nöôùc treân theá giôùi. Trong ñoù, tieâu chuaån ISO 14000 seõ höôùng daãn cho caùc doanh nghieäp xaây döïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng coù hieäu quaû, hôïp nhaát vôùi caùc yeâu caàu phaùp lyù khaùc nhaèm giuùp cho caùc doanh nghieäp ñaït ñöôïc caùc muïc ñích veà kinh teá vaø moâi tröôøng.
Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp taïi Vieät Nam , ISO 14000 coøn khaù môùi meû vaø muoán aùp duïng thì laïi phaûi gaëp raát nhieàu khoù khaên. Chính vì vaäy, vieäc ñöa ra caùc giaûi phaùp chung cho caùc doanh nghieäp nhaèm giuùp ñôõ hoï thöïc hieän vaø aùp duïng heä thoáng laø raát caáp thieát. Ñieàu naøy seõ thuùc ñaåy nhu caàu aùp duïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng goùp phaàn baûo veä moâi tröôøng vaø hoäi nhaäp vôùi kinh teá theá giôùi.
1.2 MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU
Nghieân cöùu caùc noäi dung vaø yeâu caàu cuûa boä tieâu chuaån ISO 14000 vaø ISO 14001 phieân baûn 2004 trong vieäc xaây döïng heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp.
Phaân tích vaø ñaùnh giaù caùc thuaän lôïi vaø khoù khaên cuûa caùc doanh nghieäp trong nöôùc trong quaù trình trieån khai aùp duïng heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14000.
Döïa treân noäi dung vaø yeâu caàu cuûa boä tieâu chuaån ISO 14000, xaây döïng moâ hình cuï theå veà heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO14001:2004 ñoái vôùi doanh nghieäp Xí nghieäp may maëc Haøng xuaát khaåu – Protrade.
1.3 PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU
1.3.1 Phöông phaùp luaän
Döïa vaøo vieäc phaân tích noäi dung cuûa boä tieâu chuaån ISO 14000 vaø tình hình aùp duïng ISO 14000 trong nöôùc ñeå ñaùnh giaù nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên trong quaù trình xaây döïng heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO14000.
Beân caïnh ñoù, töø caùc kinh nghieäm cuûa caùc doanh nghieäp taïi Vieät Nam ñaõ thaønh coâng trong vieäc xaây döïng , aùp duïng heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng vaø ñaõ ñöôïc caáp chöùng chæ ISO 14001, ñöa ra caùc bieän phaùp khaû thi nhaèm khaéc phuïc nhöõng khoù khaên, phaùt huy nhöõng thuaän lôïi cho caùc doanh nghieäp trong quaù trình xaây döïng heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng vaø ñaït ñöôïc chöùng chæ ISO 14001.
1.3.2 Phöông phaùp nghieân cöùu
Phöông phaùp thöïc hieän ñeà taøi laø phöông phaùp toång hôïp bao goàm :
Ñoïc taøi lieäu veà boä tieâu chuaån ISO 14000 ( ñaëc bieät laø tieâu chuaån ISO 14001:2004) vaø caùc taøi lieäu lieân quan ñeán moâi tröôøng .
Thu thaäp caùc thoâng tin vaø tìm hieåu nhu caàu cuûa caùc doanh nghieäp trong vieäc xaây döïng heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14001 vaø ñaêng kí chöùng nhaän phuø hôïp .
Phaân tích nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên cuûa caùc doanh nghieäp thöôøng gaëp phaûi trong quaù trình xaây döïng vaø aùp duïng heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng .
Töø ñoù, ñeà xuaát caùc bieän phaùp nhaèm hoã trôï caùc doanh nghieäp veà kinh teá, kyõ thuaät , phaùp lyù vaø xaây döïng moät moâ hình ñieån hình quaûn lyù moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14001:2004 ñoái vôùi moät doanh nghieäp cuï theå ñeå caùc doanh nghieäp tham khaûo vaø hieåu cuï theå hôn veà vieäc xaây döïng moät heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng vaø aùp duïng sao cho phuø hôïp vôùi doanh nghieäp cuûa mình.
1.3.3 Ñoái töôïng nghieân cöùu
Caùc toå chöùc vôùi baát kì quy moâ naøo ñeàu coù theå aùp duïng ñöôïc heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14000. Tuy nhieân khoùa luaän taäp trung nghieân cöùu veà vieäc aùp duïng ISO 14000 cho doanh nghieäp trong nöôùc.
CHÖÔNG II: QUAÙ TRÌNH HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN CUÛA ISO
2.1 QUAÙ TRÌNH HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN CUÛA ISO
2.1.1 Giôùi thieäu ISO
ISO laø teân vieát taét cuûa Toå chöùc Quoác teá veà tieâu chuaån hoùa ( International Organization for Standardization), ñöôïc thaønh laäp vaøo naêm 1946 vaø chính thöùc hoaït ñoäng vaøo ngaøy 23/02/1947, nhaèm muïc ñích xaây döïng caùc tieâu chuaån veà saûn xuaát, thöông maïi vaø thoâng tin. ISO coù truï sôû ôû Geneva ( Thuïy Só) vaø laø moät toå chöùc Quoác teá chuyeân ngaønh coù caùc thaønh vieân laø caùc cô quan tieâu chuaån Quoác gia cuûa 111 nöôùc.
Muïc ñích cuûa caùc tieâu chuaån ISO laø taïo ñieàu kieän cho caùc hoïat ñoäng trao ñoåi haøng hoùa vaø dòch vuï treân toaøn caàu trôû neân deã daøng, tieän duïng hôn vaø ñaït ñöôïc hieäu quaû. Taát caû caùc tieâu chuaån do ISO ñaët ra ñeàu coù tính chaát töï nguyeän.
2.1.2 Quaù trình xaây döïng tieâu chuaån ISO
ISO coù khoaûng 180 UÛy ban kyõ thuaät (TC) chuyeân döï thaûo caùc tieâu chuaån trong töøng lónh vöïc. ISO laäp ra caùc tieâu chuaån trong moïi ngaønh tröø coâng nghieäp cheá taïo vaø ñieän töû. Caùc nöôùc thaønh vieân cuûa ISO laäp ra caùc nhoùm tö vaán kyõ thuaät nhaèm cung caáp tö lieäu ñaàu vaøo cho caùc UÛy ban kyõ thuaät vaø ñoù laø moät phaàn cuûa quaù trình xaây döïng tieâu chuaån. ISO tieáp nhaän tö lieäu cuûa ñaàu vaøo töø caùc Chính phuû caùc ngaønh vaø caùc beân lieân quan tröôùc khi ban haønh moät tieâu chuaån.
Sau khi tieâu chuaån döï thaûo ñöôïc caùc nöôùc thaønh vieân chaáp thuaän, noù ñöôïc coâng boá laø Tieâu chuaån Quoác teá. Sau ñoù moãi nöôùc laïi coù theå chaáp nhaän moät phieân baûn môùi cuûa tieâu chuaån ñoù laøm Tieâu chuaån quoác gia cuûa mình.
2.1.3 Söï ra ñôøi boä tieâu chuaån ISO 14000
2.1.3.1 Söï ra ñôøi cuûa SEGA (Strategic Action Group on the Environment)
Do söï ra ñôøi cuûa haøng loaït tieâu chuaån veà moâi tröôøng khaùc nhau treân theá giôùi, ISO ñaõ baét ñaàu xem xeùt ñeán lónh vöïc quaûn lí moâi tröôøng. Vaøo naêm 1991, ISO laäp ra nhoùm Tö vaán chieán löôïc veà moâi tröôøng (SAGE) ,vôùi söï tham gia cuûa 25 nöôùc, ñeå ñeà xuaát caùc tieâu chuaån moâi tröôøng quoác teá. SAGE ñöôïc yeâu caàu ñieàu tra xem moät tieâu chuaån moâi tröôøng quoác teá coù theå ñaït ñöôïc nhöõng muïc ñích sau hay khoâng:
( Ñeà xuaát moät phöông thöùc chung trong vieäc quaûn lyù moâi tröôøng.
Taêng cöôøng naêng löïc toå chöùc ñeå ñaùnh giaù vaø ñaït ñöôïc söï caûi thieän trong coâng taùc moâi tröôøng.
Taïo ñieàu kieân thuaän lôïi cho thöông maïi vaø xoùa boû caùc haøng raøo thöông maïi.
Caùc thaønh vieân cuûa SAGE thaûo luaän veà moái lieân quan giöõa caùc tieâu chuaån quaûn lyù chaát löôïng vaø caùc tieâu chuaån quaûn lyù moâi tröôøng. Sau ñoù caùc thaønh vieân cuûa SAGE ñaõ keát luaän raèng kieán thöùc caàn cho vieäc quaûn lyù moâi tröôøng thì khaùc bieät vôùi kieán thöùc veà chaát löôïng. Vì vaäy vaøo naêm 1992, SAGE ñeà nghò thaønh laäp moät uûy ban kyõ thuaät cuûa ISO coù nhieäm vuï xaây döïng tieâu chuaån heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng EMS ( Environment Management System) chung cho toaøn caàu. UÛy ban kyõ thuaät môùi, ISO TC 207, hoïp laàn ñaàu tieân vaøo thaùng 6 naêm 1993 vaø taïi thôøi ñieåm naøy SAGE ñöôïc giaûi theå. Muïc ñích cuûa vieäc khôûi xöôùng môùi naøy laø :
Cung caáp cô sôû cho vieäc hoøa nhaäp caùc tieâu chuaån hieän coù cuõng nhö caùc noã löïc trong töông lai trong lónh vöïc naøy, nhaèm taïo ñieàu kieän cho thöông maïi quoác teá.
Hoã trôï vieäc “baûo veä moâi tröôøng caân ñoái vôùi nhöõng nhu caàu kinh teá xaõ hoäi” baèng caùch ñaûm baûo cho caùc toå chöùc coù ñöôïc nhöõng coâng cuï ñeå ñaït ñöôïc vaø caûi thieän veà bieän phaùp trong hoïat ñoäng moâi tröôøng.
2.1.3.2 Thaønh phaàn vaø caáu truùc, phaïm vi cuûa TC 207
Soá nöôùc tham gia vaøo UÛy ban kyõ thuaät 207 ngaøy caøng taêng, coù ñeán 64 nöôùc tham döï cuoäc hoïp laàn ñaàu tieân toå chöùc vaøo thaùng 6 naêm 1995 ( gaàn 60% toång soá caùc thaønh vieân cuûa ISO).
TC 207 ñöôïc chia thaønh 6 tieåu ban quoác teá vaø moät nhoùm coâng taùc.
Phaïm vi hoïat ñoäng cuï theå cuûa TC 207 laø xaây döïng moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng ñoàng nhaát vaø ñöa ra caùc coâng cuï ñeå thöïc hieän heä thoáng naøy. (Sô ñoà 1.2).
Moãi nöôùc laäp ra moät nhoùm tö vaán kyõ thuaät (TAG) cho tieåu ban quoác teá. Muïc ñích ñaàu tieân cuûa TAG laø trieån khai vaø ñöa tôùi ISO quan ñieåm cuûa moãi quoác gia veä töøng tieâu chuaån rieâng bieät döôùi daïng goùp yù vaø boû phieáu kín.
Sô ñoà 2.1 Tieåu ban ISO/TC 207 vaø nhoùm laøm vieäc
2.1.4 Boä tieâu chuaån quoác teá ISO 14000 veà quaûn lyù moâi tröôøng
UÛy ban kyõ thuaät 207 (TC 207) (ISO) thaønh laäp ñeå xaây döïng caùc tieâu chuaån ISO 14000. Tieâu chuaån ISO 14000 coù theå ñöôïc caáu truùc töông töï nhö tieâu chuaån ISO 9000. UÛy ban kyõ thuaät 207 vaø 176 ( Ban kyõ thuaät xaây döïng tieâu chuaån ISO 9000) ñaõ cuøng laøm vieäc vaø söû duïng caùc baøi hoïc töø quaù trình xaây döïng vaø aùp duïng tieâu chuaån ISO 9000 vaø xaây döïng tieâu chuaån ISO 14000 döïa treân neàn taûng tieâu chuaån naøy.
Boä tieâu chuaån ISO 14000 bao goàm caùc tieâu chuaån lieân quan vôùi Heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng (nhö ISO 14001 vaø 14004) vaø nhöõng tieâu chuaån lieân quan vôùi caùc coâng cuï quaûn lyù moâi tröôøng (caùc tieâu chuaån khaùc cuûa boä tieâu chuaån ISO 14000). Tieâu chuaån ISO 14000 coù theå aùp duïng cho caùc coâng ty, khu vöïc haønh chính hay tö nhaân.
Baûng 1.2 trình baøy boä tieâu chuaån ISO 14000 vaø caùc coâng vieäc ñang tieán haønh ñoái vôùi nhöõng tieâu chuaån naøy
Baûng 2.1 Boä tieâu chuaån ISO 14000
Teân goïi
Xuaát baûn
Chuû ñeà
ISO 14001: 1996
1996
Heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng – Quy ñònh vaø höôùng daãn söû duïng
ISO 14004: 1996
1996
Heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng – Höôùng daãn chung veà nguyeân taéc, heä thoáng vaø kyõ thuaät hoã trôï
ISO 14010: 1996
1996
Höôùng daãn ñaùnh giaù moâi tröôøng – Nguyeân taéc chung
ISO 14011: 1996
1996
Höôùng daãn ñaùnh giaù moâi tröôøng – Thuû tuïc ñaùnh giaù- Ñaùnh giaù heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng
ISO 14012: 1996
1996
Höôùng daãn ñaùnh giaù moâi tröôøng – Chuaån cöù trình ñoä ñoái vôùi chuyeân gia ñaùnh giaù moâi tröôøng
ISO /WD 14015
Seõ ñöôïc xaùc nhaän
Ñaùnh giaù moâi tröôøng cuûa toå chöùc
ISO 14020: 1998
1998
Caùc loaïi hình nhaõn moâi tröôøng – Nguyeân taéc chung
ISO/DIS 14021
1999
Caùc loïai hình nhaõn moâi tröôøng – Caùc yeâu caàu töï coâng boá nhaõn moâi tröôøng
ISO/FDIS 14024
1998
Caùc loïai hình nhaõn moâi tröôøng- Nhaõn moâi tröôøng loïai 1 – Nguyeân taéc vaø thuû tuïc
ISO/WD/TR/14025
Ñaõ ñöôïc xaùc nhaän
Caùc loïai hình nhaõn moâi tröôøng – Nhaõn moâi tröôøng loïai 3 – Nguyeân taéc vaø thuû tuïc – Höôùng daãn
ISO/DIS 14031
1999
Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù keát quaû hoïat ñoäng moâi tröôøng – Höôùng daãn
ISO/TR 14032
1999
Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù keát quaû hoïat ñoäng moâi tröôøng –Höôùng daãn
ISO 14040: 1997
1997
Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm –Nguyeân lyù vaø khuoân khoå
Teân goïi
Xuaát baûn
Chuû ñeà
ISO 14041 : 1998
1998
Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm – Muïc tieâu, phaïm vi xaùc ñònh vaø phaân tích kieåm keâ
ISO/CD 14042
1999
Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm – Ñaùnh giaù taùc ñoäng voøng ñôøi saûn phaåm
ISO/DIS 14043
1999
Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm – Giaûi thích voøng ñôøi saûn phaåm
ISO/TR 14048
1999
Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm – Bieåu maãu taøi lieäu ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm
ISO/TR 14049
1999
Quaûn lyù moâi tröôøng – Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm – Ví duï veà söï aùp duïng cuûa ISO 14001
ISO 14050 :1998
1998
Quaûn lyù moâi tröôøng – Thuaät ngöõ vaø ñònh nghóa
ISO/TR 14061
1998
Thoâng tin giuùp cho caùc cô quan laâm nghieâp trong vieäc söû duïng heä thoáng tieâu chuaån ISO 14001 vaø 14004
ISO Guide 64 : 1997
1997
Höôùng daãn cho vieäc bao goàm khía caïnh moâi tröôøng trong tieâu chuaån saûn phaåm
Ghi chuù : CD : UÛy ban döï thaûo
DIS : Döï thaûo tieâu chuaån quoác teá
FDIS : Döï thaûo tieâu chuaån quoác teá cuoái cuøng
TR : Baùo caùo kyõ thuaät
CHÖÔNG TRÌNH XAÂY DÖÏNG HEÄ THOÁNG QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG THEO ISO 14000
2.2.1 Chöông trình xaây döïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng theo ISO 14000
ISO 14000 khoâng ñöa ra caáu truùc nhaát ñònh ñoái vôùi HTQLMT, ví khoù coù theå coù caáu truùc nhaát ñònh phuø hôïp vôùi taát caû caùc loaïi hình toå chöùc. Tuy nhieân tieâu chuaån ISO 14001 vaø ISO 14004 chæ ra caùc yeâu caàu cô baûn vaø muïc ñích cuûa HTQLMT, vaø caùc yeâu caàu naøy caàn ñöôïc ñieàu chænh cho phuø hôïp vôùi nguoàn löïc, vaên hoùa vaø hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc.Caùc yeâu caàu chung cuûa HTQLMT theo ISO 14000 ñöôïc toùm taét qua moâ hình P-D-C-A (Plan-Do-Check-Act) (Sô ñoà 2.2)
Sô ñoà 2.2 Moâ hình P-D-C-A
2.2.2 Dieãn giaûi caùc böôùc thöïc hieän
2.2.2.1 Cam keát laõnh ñaïo
Moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng toát phaûi döïa treân moät chính saùch moâi tröôøng vöõng maïnh do ngöôøi laõnh ñaïo cao nhaát cuûa toå chöùc ñöa ra vaø tieâu chuaån ISO 14000 ñaõ quy ñònh ngöôøi laõnh ñaïo cao nhaát chòu traùch nhieäm vieát chính saùch moâi tröôøng cho toå chöùc nhö moät lôøi cam keát.
2.2.2.2 Thaønh laäp nhoùm chuyeân traùch ISO
Ñeå coù nhaân löïc thöïc hieän vieäc xaây döïng heä thoáng, doanh nghieäp caàn thaønh laäp nhoùm moâi tröôøng EST ( Enviroment Steering Team) laø nhöõng ngöôøi seõ tröïc tieáp laøm vieäc nhaèm thuùc ñaåy quaù trình xaây döïng vaø thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng. Nhoùm naøy seõ laø ñaàu moái hoïat ñoäng, coù traùch nhieäm thuùc ñaåy, höôùng daãn vaø giuùp ñôõ caùc thaønh vieân khaùc trong doanh nghieäp thöïc hieän.
2.2.2.3 Xaây döïng chính saùch moâi tröôøng
Coù theå hình dung HTQLMT laø söï khôûi ñaàu cam keát ngaên ngöøa oâ nhieãm vaø caûi tieán lieân tuïc caùc keát quaû hoïat ñoäng veà moâi tröôøng cuûa toå chöùc. Cam keát naøy ñi keøm vôùi tuyeân boá veà chính saùch moâi tröôøng – neâu ra caùc nguyeân taéc lyù thuyeát vaø thöïc haønh giuùp toå chöùc coù theå vaän haønh heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng cuûa mình. Ñaây laø giai ñoïan ñaàu cuûa caáu truùc HTQLMT vaø laø neàn taûng ñeå xaây döïng vaø thöïc hieän HTQLMT .Chính saùch moâi tröôøng phaûi ñaûm baûo cam keát ngaên ngöøa oâ nhieãm caûi tieán lieân tuïc, tuaân thuû caùc yeâu caàu phaùp luaät vaù caùc yeâu caàu khaùc lieân quan. (4.2 – Phuï luïc 1)
2.2.2.4 Xaùc ñònh khía caïnh moâi tröôøng
Treân cô sôû phaân tích hoïat ñoäng, saûn phaåm, dòch vuï cuûa toå chöùc ñeå tìm ra khía caïnh coù taùc ñoäng ñaùng keå ñeán moâi tröôøng vaø xaây döïng chöông trình quaûn lyù chuùng. (4.3.1-Phuï luïc 1)
2.2.2.5 Xaùc ñònh yeâu caàu phaùp luaät vaø yeâu caàu khaùc
Xaùc ñònh caùc yeâu caàu veà phaùp luaät vaø nhöõng yeâu caàu khaùc maø toå chöùc phaûi tuaân thuû, töø ñoù ñöa ra chöông trình quaûn lyù caùc khía caïnh moâi tröôøng ñaùng keå tuaân theo caùc yeâu caàu ñoù. (4.3.2-Phuï luïc 1)
2.2.2.6 Xaùc ñònh muïc tieâu, chæ tieâu
Toå chöùc ñaët ra muïc tieâu vaø chæ tieâu nhaèm bieán ñònh höôùng thaønh haønh ñoäng cuï theå. Muïc tieâu vaø chæ tieâu caàn ñöôïc ñöa vaøo keá hoïach haønh ñoäng cuûa toå chöùc, taïo thuaän lôïi cho söï keát hôïp vieäc quaûn lyù moâi tröôøng vôùi hoïat ñoäng quaûn lyù saûn xuaát kinh doanh. (4.3.3-Phuï luïc 1)
2.2.2.7 Xaây döïng chöông trình quaûn lyù caùc khía caïnh moâi tröôøng
Xaây döïng chöông trình quaûn lyù caùc khía caïnh moâi tröôøng nhaèm ñaûm baûo ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu vaø chæ tieâu ñaõ ñeà ra. Ñeå ñaûm baûo tính hieäu quaû chöông trình quaûn lyù caàn :
Chæ ñònh traùch nhieäm cuï theå cho töøng boä phaän, caù nhaân trong vieäc tieán haønh caùc hoïat ñoäng .(4.4.1-Phuï luïc 1).
Xaùc ñònh phöông tieän, coâng cuï, nguoàn löïc caàn thieát , khung thôøi gian thöïc hieän vaø ñaït ñöôïc.(4.4.1-Phuï luïc 1).
Thieát laäp heä thoáng taøi lieäu höôùng daãn, taøi lieäu kieåm soaùt quaù trình thöïc hieän.(4.4.4-Phuï luïc 1).
Thieát laäp qui trình kieåm soaùt taøi lieäu.(4.4.5-Phuï luïc 1).
2.2.2.8 Vaän haønh heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng
Xaùc ñònh nhu caàu ñaøo taïo vaø tieán haønh ñaøo taïo caùc quy trình, höôùng daãn coâng vieäc trong chöông trình quaûn lyù . Thieát laäp heä thoáng thoâng tin lieân laïc.Vaän haønh heä thoáng quaûn lyù vaø xaây döïng thuû tuïc kieåm soaùt quaù trình vaän haønh ñaûm baûo thöïc hieän theo ñuùng chöông trình ñaõ ñeà ra.(4.4.2 – 4.4.3– 4.4.6-Phuï luïc 1)
2.2.2.9 Kieåm tra vaø haønh ñoäng khaéc phuïc
Giaùm saùt vaø ño keát quaû töø quaù trình vaän haønh chöông trình quaûn lyù, ñaùnh giaù möùc ñoä tuaân thuû, töø ñoù xaùc ñònh söï khoâng phuø hôïp vaø ñöa ra haønh ñoäng khaéc phuïc phoøng ngöøa.(4.5.1 - 4.5.2 - 4.5.3 - Phuï luïc 1)
2.2.2.10 Xem xeùt cuûa laõnh ñaïo
Xem xeùt yeâu caàu thu thaäp caùc thoâng tin lieân quan tôùi QLMT vaø thoâng baùo caùc thoâng tin naøy vôùi laõnh ñaïo caáp cao theo keá hoïach ñònh tröôùc. Muïc ñích cuûa quaù trình xem xeùt naøy goàm:
Ñaûm baûo tính phuø hôïp lieân tuïc cuûa HTQLMT
Xaùc ñònh tính ñaày ñuû
Thaåm tra tính hieäu quaû cuûa heä thoáng
Taïo ñieàu kieän caûi tieán lieân tuïc HTQLMT , caùc quaù trình vaø thieát bò moâi tröôøng.
Töø keát quaû xem xeùt cuûa laõnh ñaïo veà caùc thieát bò vaø nhaân löïc söû duïng trong quaù trình aùp duïng HTQLMT cuõng nhö caùc keát quaû hoïat ñoäng veà moâi tröôøng, toå chöùc seõ quyeát ñònh ñöôïc ñieàu kieän hieän taïi coù theå chaáp nhaän ñöôïc, vaø caàn phaûi thay ñoåi nhöõng gì. .(4.6-Phuï luïc 1)
– KINH NGHIEÄM AÙP DUÏNG ISO 14000 TREÂN THEÁ GIÔÙI VAØ TRONG NÖÔÙC
3.1 ÑIEÀU TRA MÔÙI NHAÁT VEÀ TÌNH HÌNH AÙP DUÏNG ISO 14000
Theo keát quaû cuûa cuoäc ñieàu tra thöôøng nieân ñöôïc Toå chöùc Tieâu chuaån hoùa quoác teá ISO baét ñaàu tieán haønh töø thaùng gieâng naêm 1993 nhaèm ñöa ra moät caùi nhìn toång theå veà tình hình chöùng nhaän caùc heä thoáng quaûn lyù treân toaøn theá giôùi döïa treân caùc tieâu chuaån veà quaûn lyù heä thoáng chaát löôïng vaø heä thoáng moâi tröôøng do ISO ban haønh. Caùc döõ lieäu ñöôïc ISO thu thaäp töø nhieàu nguoàn rieâng reõ( caùc toå chöùc quoác gia thaønh vieân cuûa ISO, caùc cô quan coâng nhaän vaø chöùng nhaän) vaø do ñoù khoâng phaûi laø hoaøn toaøn chính xaùc. Tuy nhieân, muïc tieâu cuûa cuoäc ñieàu tra laø ñöa ra moät chæ soá duy nhaát veà tình hình aùp duïng caùc tieâu chuaån veà heä thoáng chaát löôïng cuûa ISO treân quy moâ toaøn caàu. Sau ñaây laø moät soá keát quaû chính veà vieäc caáp chöùng chæ ISO 14001 treân theá giôi :
-Tyû leä taêng cuûa löôïng chöùng chæ ISO 14001 ñöôïc caáp trong naêm 2003 ñöôïc coi laø lôùn nhaát trong voøng 9 cuoäc ñieàu tra maø ISO tieán haønh ñoái vôùi tieâu chuaån quaûn lyù heä thoáng moâi tröôøng naøy.
-Ñeán cuoái thaùng 12 naêm 2003, coù ít nhaát 66.070 chöùng chæ ISO 14001 ñaõ ñöôïc caáp ôû 113 quoác gia vaø neàn kinh teá.
Baûng 3.1 Danh saùch möôøi quoác gia coù löôïng chöùng chæ ISO 14001 lôùn nhaát
STT
Quoác gia
Soá löôïng
1
Nhaät Baûn
13 416
2
Vöông Quoác Anh
5 460
3
Trung quoác
5 064
4
Taây Ban Nha
4 860
5
Ñöùc
4144
6
Myõ
3 553
7
Thuïy Ñieån
3 404
8
Italia
3 066
9
Phaùp
2 344
10
Han Quoác
1 495
Nguoàn
Taïi Vieät Nam, tính ñeán ngaøy 28/04/2004 ñaõ coù treân 100 doanh nghieäp ñöôïc chöùng nhaän ISO 14001. Danh saùch caùc toå chöùc ñöôïc chöùng nhaän ISO 14001 (Baûng 3.2 – Phuï luïc 2)
3.2 NHU CAÀU AÙP DUÏNG ISO 14000 ÔÛ VIEÄT NAM
Luaät phaùp veà baûo veä moâi tröôøng ngaøy caøng chaët cheõ vaø hoaøn thieän
Luaät baûo veä moâi tröôøng cuûa Vieät Nam ñöôïc Quoác hoäi thoâng qua vaøo thaùng 12/1993 vaø ban haønh vaøo ngaøy 10/01/1994 “Ñeå naâng cao hieäu quaû quaûn lyù nhaø nöôùc vaø traùch nhieäm cuûa chính quyeàn caùc caáp, caùc cô quan Nhaø nöôùc, toå chöùc kinh teá, toå chöùc xaõ hoäi, ñôn vò vuõ trang nhaân daân vaø moïi caù nhaân trong vieäc baûo veä moâi tröôøng nhaèm baûo veä söùc khoûe nhaân daân, ñaûm baûo quyeàn con ngöôøi ñöôïc soáng trong moâi tröôøng trong laønh, phuïc vuï söï nghieäp phaùt trieån laâu beàn ñaát nöôùc, goùp phaàn baûo veä moâi tröôøng khu vöïc toaøn caàu ”.
Beân caïnh Luaät moâi tröôøng coøn coù moät soá nghò ñònh vaø caùc luaät khaùc coù lieân quan ñeán coâng taùc baûo veä moâi tröôøng nhö :
Nghò ñònh veà baûo veä söùc khoûe con ngöôøi ban haønh 1989
Nghò ñònh veà taøi nguyeân khoaùng saûn ban haønh 1989
Nghò ñònh veà caùc saûn phaåm bieån ban haønh 1998
Luaät ñaát ñai ban haønh 1989
Luaät baûo veä vaø phaùt trieån röøng ban haønh 1991
Luaät taøi nguyeân khoaùng saûn, phaùp leänh veà thueá taøi nguyeân khoaùng saûn ban haønh 1995
Luaät phaïm toäi moâi tröôøng ban haønh 2000
...
Nhaän thöùc veà baûo veä moâi tröôøng cuûa coäng ñoàng ñöôïc naâng cao
Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa kinh teá, khoa hoïc kó thuaät, caùc vaán ñeà moái tröôøng ngaøy caøng naûy sinh nhieàu phöùc taïp.Vaán ñeà naøy ñaõ vaø ñang thu huùt söï quan taâm cuûa coäng ñoàng vaø yù thöùc cuûa coäng ñoàng ngaøy caøng cao. Ñieàu naøy theå hieän qua söï gia taêng cuûa caùc trung taâm, vieän nghieân cöùu lieân quan ñeán vaán ñeà moâi tröôøng.
Ngaøy caøng coù nhieàu toå chöùc laøm nhöõng coâng vieäc lieân quan ñeán nghieân cöùu vaø baûo veä moâi tröôùng nhö “Hoøa bình xanh”, “Ñaûng xanh” nhaèm ngaên chaën caùc haønh ñoäng gaây oâ nhieãm,suy thoaùi moâi tröôøng.
Maïng löôùi söï soáng cuûa Vieät Nam ñang bò thaùch thöùc.Tính ña daïng sinh hoïc ñaëc thuø ñang bò laâm nguy. Dieän tích röøng töï nhieân chæ baèng 1/2 dieän tích röøng 50 naêm veà tröôùc. Xaáp xæ 90% caùc cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp khoâng coù caùc phöông tieän xöû lyù nöôùc thaûi, khí thaûi. Nöôùc ngaàm ñang giaûm caû veá soá löôïng laãn chaát löôïng. OÂ nhieãm khoâng khí ñoâ thò vaø uøn taéc giao thoâng ñang taêng leân do vieäc quaù taûi caùc phöông tieän giao thoâng, vieäc söû duïng phaân boùn vaø thuoác baûo veä thöïc vaät cuõng ñang taêng leân gaáp boäi. Khaû naêng phuïc hoài traïng thaùi caân baèng cuûa moâi tröôøng töï nhieân ñang giaûm daàn.
Chính nhöõng vaán ñeà treân ñaõ laøm cho con ngöôøi quan taâm chuù yù hôn tôùi taùc ñoäng cuûa coâng nghieäp ñoái vôùi moâi tröôøng vaø traùch nhieäm cuûa ngaønh coâng nghieäp trong baûo veä moâi tröôøng phaûi baûo veä cuoäc soáng. Caùc vaán ñeà moâi tröôøng hieän nay khoâng phaûi cuûa rieâng mình ai, cuûa moät quoác gia naøo maø trôû thaønh moái quan taâm cuûa toaøn caàu.
Caùc haøng raøo thöông maïi
Cuøng vôùi xu höôùng toaøn caàu hoùa caùc coäng ñoàng thöông maïi treân theá giôùi ngaøy caøng quan taâm tôùi vieäc baûo veä moâi tröôøng,hoï daõ keát hôïp vôùi nhau thaønh laäp neân nhöõng hieäp hoäi vaø ñeà ra nhöõng nguyeân taéc chung veà moâi tröôøng trong caùc hoaït ñoâng kinh doanh cuûa mình.
Chæ nhöõng doanh nghieäp naøo hoäi ñuû caùc yeâu caàu ñaõ ñeà ra môùi coù theå ñöôïc tham gia vaøo quaù trình trao ñoåi maäu dòch chung giöõa khoái naøy. Ñieàu naøy ñoàng nghóa vôùi nhöõng doanh nghieäp khoâng thoõa maõn nhöõng yeâu caàu ñoù laø bò gaït ra khoûi quaù trình buoân baùn trao ñoåi toaøn caàu vaø khoâng nhaän ñöôïc söï hoã trôï töø caùc hieäp hoäi naøy. Nhöõng doanh nghieäp naøy coøn chòu raát nhieàu thieät thoøi nhö khaû naêng caïnh tranh vaø môû roäng thò tröôøng… Quaù trình naøy ñaõ taïo neân nhöõng raøo caûn thöông maïi ñoái vôùi caùc doanh nghieäp trong vieäc hoäi nhaäp toaøn caàu, chính vì vaäy, caùc doanh nghieäp muoán vöôn ra thò tröôøng quoác teá buoäc phaûi caûi tieán, naâng cao hieäu quaû hoïat ñoäng moâi tröôøng cuûa mình.
Taát caû caùc yeáu toá treân ñaõ daãn ñeán vieäc hình thaønh moät heä thoáng chung höôùng daãn vieäc quaûn lyù moâi tröôøng ñöôïc Quoác teá coâng nhaän. ÔÛ Vieät Nam, Tieâu chuaån ISO 14000 tuy chöa phoå bieán nhöng cuõng ñoùng goùp vai troø quan troïng trong vieäc caùc doanh nghieäp löïa choïn moâ hình quaûn lyù moâi tröôøng cho mình.
3.3 THUAÄN LÔÏI VAØ KHOÙ KHAÊN TRONG VIEÄC AÙP DUÏNG ISO 14000 ÔÛ VIEÄT NAM
3.3.1 Thuaän lôïi
3.3.1.1 Mang laïi nhieàu lôïi ích
Vieäc aùp duïng ISO 14000 coù theå mang laïi nhieàu lôïi ích nhö :
Tieát kieäm nguyeân lieäu vaø naêng löôïng do ñoù caûi thieän hieäu quaû noäi boä doanh nghieäp
Giaûm thieåu caùc ruûi ro veà moâi tröôøng, taêng cao hieäu quaû hoaït ñoäng moâi tröôøng, ñaùp öùng yeâu caàu phaùp luaät do ñoù giaûm söùc eùp veà yeâu caàu baûo veä moâi tröôøng trong saûn xuaát töø phía caùc toå chöùc khaùc nhau – caùc toå chöùc chính phuû, quaûng ñaïi coâng chuùng, caùc toå chöùc moâi tröôøng vaø ngöôøi tieâu duøng.
Naâng cao hình aûnh doanh nghieäp, taêng khaû naêng caïnh tranh treân thò tröôøng, naâng cao lôïi nhuaän. Ñoái vôùi thöông maïi quoác teá, tieâu chuaån ñaûm baûo cô sôû cho nhöõng trieån voïng moâi tröôøng chung giöõa caùc doanh nghieäp. Noù coù theå daãn ñeán vieäc hoøa nhaäp caùc nguyeân taéc quoác gia vaø cho pheùp ngaønh coâng nghieäp vaø caùc cô quan kieåm toaùn treân toaøn theá giôùi coù moät ngoân ngöõ vaø phaïm vi chung trong vieäc ñaùnh giaù caùc heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng. Rieâng taäp hôïp caùc tieâu chuaån moâi tröôøng coù theå giuùp traùnh ñöôïc vieäc ñaêng kyù, thanh tra, caáp chöùng chæ nhieàu laàn vaø nhöõng yeâu caàu maâu thuaãn cuûa caùc tieâu chuaån quoác gia khaùc nhau vaø do ñoù giaûm ñöôïc caùc chi phí tuaân thuû theo caùc tieâu chuaån. Taêng khaû naêng hoøa nhaäp moâi tröôøng kinh doanh quoác teá.
3.3.1.2 Ñöôïc söï hoã trôï töø phía Chính phuû vaù caùc Toå chöùc quoác teá
Theo ñònh höôùng phaùt trieån beàn vöõng cuûa Thuû töôùng Chính phuû , chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng trong saûn xuaát ñeán naêm 2010 laø 80% caùc doanh nghieäp trong nöôùc ñaït chöùng chæ ISO 14000. .(
Beân caïnh ñoù nhieàu ñôn vò trong caû nöôùc ñaõ vaø ñang tröïc tieáp tham gia vaøo vieäc quaûng baù, höôùng daãn aùp duïng caùc heä thoáng naøy trong caùc doanh nghieäp thoâng qua ñaøo taïo, tö vaán hay cung caáp thoâng tin. caùc Chi cuïc Tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng taïi ñòa phöông cuõng tham gia moät caùch tích cöïc trong quaù trình naøy.
Ngoaøi ra, coù caùc döï aùn nghieân cöùu nhö : Heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng (EMS) – Ñaùnh giaù vaø chöùng nhaän ISO 14001 cho SME taïi Thaùi Lan, Vieät Nam, Philipine, vaø Indonesia do Ñöùc taøi trôï, keát quaû döï aùn laø naâng cao nhaän thöùc veà giaûm thieåu oâ nhieãm cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam ; xaây döïng naêng löïc veà heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng ISO 14000 cho hôn 200 doanh nghieäp trong caùc lónh vöïc ñieän maï, deät may vaø ngaønh cheá bieán thöïc phaåm ; hoã trôï caùc doanh nghieäp xaây döïng vaø trieån khai heä thoáng ISO 14000.( )
3.3.2 Khoù khaên
3.3.2.1 Chi phí taêng
Caùc chuyeân gia ñeàu nhaát trí laø vieäc tuaân thuû theo caùc tieâu chuaån ISO 14000 noùi chung seõ raát toán keùm cho caùc doanh nghieäp. Caùc chi phí lieân quan goàm coù 3 loaïi nhö sau :
Chi phí cho vieäc xaây döïng vaø duy trì moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng.
Chi phí tö vaán.
Chi phí cho vieäc ñaêng kyù vôùi beân thöù ba.
Nhöõng chi phí naøy phuï thuoäc vaøo thôøi gian thöïc hieän vaø ñaêng kyù heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng cuûa doanh nghieäp. Moät doanh nghieäp nhoû hôn coù theå do cô caáu ít phöùc taïp hôn vaø caùc saûn phaåm ít ña daïng hôn, caàn ít thôøi gian hôn so vôùi moät doanh nghieäp lôùn vaø do ñoù chi phí thaáp hôn.
Neáu moät doanh nghieäp coù chöông trình vaø chính saùch moâi tröôøng roài thì coù theå giaûm ñöôïc thôøi gian caàn cho vieäc thöïc hieän moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng laø khoaûng 20% so vôùi moät doanh nghieäp chöùa coù chöông trình moâi tröôøng.
Söï coù maët cuûa heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng ISO 9000 seõ taïo ñieàu kieän cho tieán trình thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng ISO 14000 vì trong tröôøng hôïp naøy ñaõ coù saün moät soá caùc thuû tuïc vaø chuyeân gia caàn thieát. Caùc doanh nghieäp coù theå ñaùp öùng caùc yeâu caàu cuûa ISO 14000 baèng caùch boå sung theâm vaøo heä thoáng ñaõ coù hoaëc söûa ñoåi laïi noù.
Caùc doanh nghieäp coù theå caàn khoaûng 30% thôøi gian hoaëc ít hôn ñeå thöïc hieän moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng. Moät doanh nghieäp vöøa vaø nhoû baét ñaàu töø con soá khoâng thì döï tính caàn khoaûng thôøi gian laø 15 thaùng, vaø coù theå giaûm ñöôïc thôøi gian naøy xuoáng coøn 12 thaùng vôùi moät ñieàu kieän tieân quyeát laø ñaõ coù moät chính saùch moâi tröôøng, vaø 8 thaùng neáu ñaõ coù heä thoáng chaát löôïng ISO 9000.
Caùc chi phí cho vieäc xaây döïng vaø duy trì moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng:
Nhöõng chi phí cho vieäc xaây döïng moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng seõ caàn ñeán cho caùc nhaân vieân cuûa doanh nghieäp. Nhöõng chi phí naøy chuû yeáu laø nhöõng chi phí noäi boä cuûa doanh nghieäp vaø nhö vôùi ISO 9000, noù ñöôïc xaùc ñònh baèng chi phí thôøi gian cuûa coâng nhaân. Tuy nhieân caùc doanh nghieäp khoâng coù kinh nghieäm thöïc hieän heä thoáng moâi tröôøng vaø chaát löôïng cuõng nhö caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû seõ caàn ñeán söï trôï giuùp töø beân ngoaøi ñeå xaây döïng moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng vaø do ñoù coøn chòu caùc chi phí töø beân ngoaøi.
Vieäc thöïc hieän vaø duy trì moät heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng seõ keùo theo moät quaù trình tö lieäu hoùa raát phöùc taïp vaø toán keùm thôøi gian. Kinh nghieäm vôùi ISO 9000 ñaõ cho thaáy khi caùc taøi lieäu caåm nang ñaõ ñöôïc xaây döïng vaø caùc nhaân vieân ñaõ quen vôùi thuaät ngöõ cuûa ISO , thì vieäc tö lieäu hoùa coù theå maát ít thôøi gian hôn trong giai ñoaïn ñaàu.
Vieäc thöïc hieän ISO 14001 nhìn chung seõ khoâng ñoøi hoûi trang thieát bò coâng ngheä khaùc nhau, vì tieâu chuaån aùp duïng cho heä thoáng quaûn lyù chöù khoâng phaûi laø chæ tieâu hoaït ñoäng. Tuy nhieân yeâu caàu veà “caûi tieán lieân tuïc” coù theå caàn ñeán sau ñoù. Neáu moät doanh nghieäp chuaån bò caûi thieän lieân tuïc thì doanh nghieäp seõ phaûi giaûm vaø thay theá ñaàu vaøo vaø ñi theo caùc thaønh töïu coâng ngheä môùi.
Chi phí tö vaán
Moät doanh nghieäp caàn ñaêng kyù tieâu chuaån ISO thì caàn phaûi thöïc hieän ñaùnh giaù nghieâm khaéc caùc thuû tuïc vaø xaùc ñònh laø noù coù ñaùp öùng ñöôïc tieâu chuaån ISO 14000 khoâng. Ñeå traùnh vieäc nôi ñaêng kyù tuyeân boá laø khoâng tuaân thuû, caùc coâng ty coù theå thueâ caùc chuyeân gia tö vaán ñeå giuùp hoï thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng. Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû neáu heä thoáng ñaõ ñöôïc xaây döïng nhôø söï hoã trôï cuûa moät coâng ty laøm tö vaán coù kinh nghieäm, nôi ñaêng kyù coù theå cho raèng vieäc thöïc hieän ñoù laø hôïp lyù hôn.
Kinh nghieäm vôùi ISO 9000 cho thaáy caùc chi phí tö vaán laø raát lôùn. CaÙc coâng ty tö vaán cho raèng caùc chi phí cho ISO 14000 seõ cao hôn raát nhieàu so vôùi ISO 9000 vì noù caàn ñeán caùc chuyeân gia tö vaán coù trình ñoä chuyeân moân cao hôn.
Chi phí ñaêng kyù
Kinh nghieäm vôùi ISO 9000 cho thaáy laø gaàn 20% chi phí tuaân thuû theo tieâu chuaån seõ laø chi phí cho vieäc ñaêng kyù vôùi beân thöù ba. Trong tröôøng hôïp vieäc ñaêng kyù keát hôïp caû ISO 9000 vaø ISO 14000 thì leä phí seõ cao hôn so vôùi ñaêng kyù chæ moät mình ISO 9000. Lyù do laø caùc leä phí maø nôi ñaêng kyù phaûi chi cho caùc chuyeân gia ñaùnh giaù coù trình ñoä chuyeân moân cao. Caùc doanh nghieäp thöïc hieän ñoàng thôøi caû hai heä thoáng tieâu chuaån ISO coù theå traùnh ñöôïc caùc chi phí ñaêng kyù nhieàu laàn .
Caùc chuyeân gia ñeàu cho raèng caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû gaëp nhöõng khoù khaên veà nguoàn taøi chính, nhaân löïc ñeå thöïc hieän ISO 14000 . Tuy nhieân moät soá ngöôøi tham gia vaøo tieán trình xaây döïng tieâu chuaån cho raèng ISO 14000 laø raát chung neân coù theå aùp duïng linh hoaït cho moät doanh nghieäp thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù moäi tröôøng.
Ví duï chi phí cho vieäc thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng ñi ñeán chöùng nhaän :
Toå chöùc coù töø 1 – 150 ngöôøi : 4700 USD
Toå chöùc coù töø 150 – 450 ngöôøi : 5400 USD
Toå chöùc coù töø 450 – 700 ngöôøi : 6100 USD
Toå chöùc coù töø 700 – 2000 ngöôøi : 7400 USD
Toå chöùc coù töø 2000 – 5000 ngöôøi : 8900 USD
(
3.3.2.2 Thieáu nguoàn löïc vaø kinh nghieäm thöïc hieän
Taát caû caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ñeàu phaûi ñoái maët vôùi caùc khoù khaên trong vieäc xaây döïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng nhö caùc taøi chính, caùn boä coù trình ñoä chuyeân moân, thieáu thoâng tin…
Nhaän thöùc veà heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14000 ôû caùc doanh nghieäp Vieät Nam coøn raát haïn cheá, ñaëc bieät laø caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû. ÔÛ Vieät Nam, nhöõng thoâng tin veà caùc yeâu caàu cuûa thò tröôøng quoác teá veà vieäc chöùng nhaän heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp xuaát khaåu raát ít. Coøn ñoái vôùi thò tröôøng trong nöôùc, ngöôøi tieâu duøng vaãn chöa nhaän thöùc ñöôïc veà heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng neân chöa coù nhöõng aùp löïc lôùn, vì vaäy nhu caàu chöùng nhaän heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14000 coøn thaáp.
ÔÛ Vieät Nam hieän nay, taát caû caùc doanh nghieäp ñaõ ñaït ñöôïc chöùng nhaän ISO 14000 ñeàu laø caùc coâng ty lieân doanh hoaëc 100% voán nöôùc ngoaøi. Caùc coâng ty con naøy chòu aùp löïc töø phía coâng ty meï yeâu caàu phaûi aùp döïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14000 .
3.3.2.3 Maïng löôùi caùc cô quan tö vaán vaø chöùng nhaän
Nhu caàu cuûa caùc doanh nghieäp trong vieäc tieáp caän heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14001 ngaøy caøng cao. ÔÛ Vieät Nam, soá löôïng caùc cô quan tieán haønh caùc hoaït ñoäng tö vaán, ñaùnh giaù caáp chöùng nhaän ISO 14000 ngaøy caøng nhieàu taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc doanh nghieäp deã daøng löïa choïn moät cô quan tö vaán hay ñaùnh giaù cho heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng cuûa mình.
Ñieàu ñaùng quan taâm ôû ñaây laø Vieät Nam chöa coù cô cheá quaûn lyù chaát löôïng chuyeân moân vaø caùc dòch vuï tö vaán hay ñaùnh giaù hôïp chuaån daãn ñeán tình traïng caïnh tranh khoâng laønh maïnh giöõa caùc cô quan naøy vôùi nhau nhö phaù giaù, chaïy ñua theo soá löôïng chöù khoâng theo chaát löôïng. Chính nhöõng ñieàu naøy laøm cho caùc doanh nghieäp trôû neân hoang mang, maát phöông höôùng, laøm caûn trôû quaù trình xaây döïng heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng cuûa caùc doanh nghieäp, khoâng nhöõng theá coøn daãn ñeán tình traïng chaát löôïng tö vaán suùt keùm.
Moät soá cô quan chöùng nhaän ISO 14000 ôû Vieät Nam:
QUACERT – Vieät Nam
BVQI – Anh
QMS – UÙc
PSB – Singapore
SGS – Thuïy Ñieån
DNV – Na Uy
TÜV – Ñöùc
LLOYD – Anh
AFAQ – Phaùp
BM TRADA – Anh
GOLBAL – Anh
– CHÖÔNG TRÌNH XAÂY DÖÏNG HEÄ THOÁNG QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG THEO ISO 14000 TAÏI XÍ NGHIEÄP MAY MAËC HAØNG XUAÁT KHAÅU – PROTRADE
4.1 SÔ NEÙT LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN XÍ NGHIEÄP MAY MAËC HAØNG XUAÁT KHAÅU - PROTRADE
Xí nghieäp May maëc haøng xuaát khaåu laø ñôn vò tröïc thuoäc coâng ty Saûn xuaát vaø Xuaát nhaäp khaåu Bình Döông - doanh nghieäp nhaø nöôùc loaïi I vaø do Vaên phoøng Tænh uûy Tænh Bình Döông quaûn lyù. Xí nghieäp töø khi môùi thaønh laäp chæ vôùi 3 phaân xöôûng E, D1, D2, cho ñeán 07/1996 xí nghieäp coù 6 phaân xöôûng hoaït ñoäng goàm:
Phaân xöôûng E nay laø phaân xöôûng May 1.
Phaân xöôûng D2 nay laø phaân xöôûng May 2.
Phaân xöôûng D1 nay laø phaân xöôûng May 3.
Phaân xöôûng theâu .
Phaân xöôûng caét.
Phaân xöôûng hoaøn taát.
Quy moâ cuûa Xí nghieäp May maëc haøng xuaát khaåu -Protrade
Quy moâ veà saûn xuaát vaø lao ñoäng :
Veà cô sôû haï taàng : Vôùi toång dieän tích maët baèng laø 8000 m2 , xí nghieäp hieän coù 6 phaân xöôûng hoaït ñoäng , ñieàu kieän vaän chuyeån haøng may giöõa caùc xöôûng vaø caùc kho raát thuaän lôïi, vò trí giöõa caùc boä phaän chöùc naêng trong xí nghieäp bao goàm: khu saûn xuaát cuûa caùc xöôûng, heä thoáng kho baõi, khu laøm vieäc cuûa khoái vaên phoøng, khu vöïc baûo veä, baõi giöõ xe, nhaø aên taäp theå vaø nhaø ôû cho coâng nhaân ôû xa.
Veà nhaân söï : Hieän nay xí nghieäp coù toång soá nhaân söï laø 1841 ( Nöõ : 1429 ngöôøi chieám tæ leä 76.62%)
Quy moâ veà thò tröôøng :
Do xí nghieäp ñöôïc thaønh laäp laâu naêm, saûn phaåm ña daïng, saéc xaûo ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa khaùch haøng neân xí nghieäp chieám ñöôïc thò tröôøng töông ñoái lôùn trong vaø ngoaøi nöôùc. Hieän nay xí nghieäp coù hôn 50 khaùch haøng lôùn vaø thöôøng xuyeân.
Saûn phaåm cuûa xí nghieäp ñöôïc xuaát khaåu sang caùc nöôùc Chaâu Aâu vaø Chaâu AÙ nhö : Ñaøi Loan, Hoâng Koâng, Singapore, Malaysia, Haøn Quoác,…Maët khaùc, khi hieäp ñònh thöông maïi Vieät Nam-Hoa Kyø ñöôïc thoâng qua, thueá xuaát khaåu giaûm töø 40% coøn 4%, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam noùi chung vaø Xí nghieäp noùi rieâng ngaøy caøng khueách tröông thò tröôøng phöông Taây, trong ñoù thò tröôøng Chaâu Aâu laø thò tröôøng chuû löïc vôùi doanh soá haøng naêm chieám 75%, Ñöùc laø thò tröôøng lôùn nhaát xí nghieäp, thò tröôøng Chaâu AÙ chuû yeáu laø nhaän gia coâng.
Vò trí cuûa xí nghieäp :
Xí nghieäp naèm ôû vò trí thuaän lôïi cho saûn xuaát vaø giao thöông vôùi khaùch haøng:
Phía Taây : giaùp Quoác loä 13.
Phía Ñoâng giaùp vôùi Lieân doanh söõa Foremost.
Phía Nam giaùp ñaát noâng nghieäp ñaõ ngöng saûn xuaát.
Phía Baéc giaùp vôùi khu daân cö vaø C.Ty TNHH Haûi Aâu.
Ñòa chæ giao dòch cuûa xí nghieäp :
Xí Nghieäp May maëc haøng xuaát khaåu - Protrade
Teân giao dòch : The Union Of Manufactories Producing and Trading Goods
( Protrade Corporation).
Ñòa chæ : Quoác loä 13, Xaõ Bình Hoøa, Huyeän Thuaän An, Tænh Bình Döông.
Tel : 0650.755266.
Fax : 0650.755.415.
Email : protradebinhduong@hcm.vnn.vn
Saûn phaåm vaø daây chuyeàn coâng ngheä saûn xuaát cuûa Xí nghieäp
Xí nghieäp chuyeân may maëc caùc haøng xuaát khaåu nhö : aùo jacket loâng vòt, aùo jacket goân, aùo sô mi, aùo polo-shirt, caùc loaïi quaàn aùo thun, quaàn taây, ñoà theå thao, quaàn aùo treû em,… Xí nghieäp saûn xuaát theo coâng ngheä hieän ñaïi, söû duïng heä thoáng caét baèng maùy ví tính, maùy may coâng nghieäp, heä thoáng uûi baèng loø hôi…. Theo daây chuyeàn saûn xuaát sau :
Sô ñoà 4.1 Daây chuyeàn coâng ngheä saûn xuaát
4.2 CHÖÔNG TRÌNH XAÂY DÖÏNG HEÄ THOÁNG QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG THEO ISO 14000 TAÏI XÍ NGHIEÄP MAY MAËC HAØNG XUAÁT KHAÅU – PROTRADE
4.2.1 Chính saùch moâi tröôøng (Muïc 4.2 – ISO 14001:2004)
4.2.1.1 Noäi dung
Xí nghieäp noå löïc ñaùp öùng moät caùch toát nhaát moïi yeâu caàu veà caûi thieän, baûo veä laøm cho moâi tröôøng saïch – ñeïp – an toaøn vaø saûn xuaát tieát kieäm baèng nhaän thöùc vaø naâng löïc khoâng ngöøng ñöôïc naâng cao.
Ñeå ñaït ñöôïc , Ban giaùm ñoác Xí nghieäp Protrade cam keát :
Tuaân thuû caùc yeâu caàu phaùp luaät veà moâi tröôøng cuûa nhaø nöôùc Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam vaø caùc yeâu caàu khaùc lieân quan.
Xaùc ñònh ñaày ñuû caùc taùc ñoäng moâi tröôøng coù yù nghóa gaây ra bôûi hoïat ñoäng, saûn phaåm vaø dòch vuï cuûa Xí nghieäp.
Söû duïng hieäu quaû, tieát kieäm nguoàn naêng löôïng, nguyeân vaät lieäu.
Taêng cöôøng caùc bieän phaùp quaûn lyù chaát thaûi hieäu quaû.
Caûi tieán lieân tuïc coâng taùc QLMT nhaèm ngaên ngöøa oâ nhieãm vaø öùng phoù kòp thôøi caùc tình huoáng khaån caáp.
Thöôøng xuyeân naâng cao nhaän thöùc cho caùn boä –coâng nhaân vieân veà baûo veä vaø quaûn lyù moâi tröôøng.
4.2.1.2 Thöïc hieän
Chính saùch moâi tröôøng ñöôïc laäp thaønh vaên baûn.
Thöïc hieän, duy trì vaø thoâng tin lieän laïc tôùi caùc nhaân vieân vaø nhaø thaàu veà chính saùch baèng caùch :
Toùm taét chính saùch moâi tröôøng cho caùc nhaân vieân, nhaø thaàu môùi.
Toùm taét laïi chính saùch moâi tröôøng trong caùc cuoäc hoïp vôùi nhaân vieân hoaëc nhaø thaàu.
Ñöa chính saùch moâi tröôøng leân caùc baûng thoâng baùo, caùc bieåu ngöõ hoaëc daïng theû trong caên tin.
Cung caáp thoâng tin veà chính saùch moâi tröôøng treân caùc baûn tin cuûa coâng nhaân.
Ñöa chính saùch moâi tröôøng vaøo hôïp ñoàng laøm vieäc.
Ñeå chính saùch moâi tröôøng taïi caùc khu vöïc nhö caên tin, nôi ñeå maùy photocopy hoaëc maùy fax.
Coâng boá chính saùch moâi tröôøng ra coäng ñoàng baèng caùch ñöa chính saùch moâi tröôøng vaøo baùo caùo cho caùc beân höõu quan , taøi lieäu quaûng baù cuûa Xí nghieäp, thö vieän Tænh vaø treân trang Web.
4.2.1.3 Kieåm tra
Sau moät thôøi gian thöïc hieän, caùn boä phuï traùch moâi tröôøng cuûa Xí nghieäp tieán haønh ñaùnh giaù thöïc traïng veà chímh saùch moâi tröôøng theo bieåu maãu cuûa baûng 4.1 – Phuï luïc 3.
Sau khi hoaøn thaønh ñaùnh giaù thöïc traïng, nhaân vieân moâi tröôøng trình keát quaû phaân tích cho Ban giaùm ñoác xem xeùt , caäp nhaät theâm caùc yeáu toá ñeåù caûi tieán noäi dung cuûa chính saùch cho phuø hôïp hôn.
4.2.2 Xaùc ñònh khía caïnh moâi tröôøng (Muïc 4.3.1 – ISO 14001:2004)
Döïa treân vieäc phaân tích caùc hoïat ñoäng thöïc teá cuûa Xí nghieäp maø caùc khía caïnh moâi tröôøng ñöôïc nhaän dieän nhö sau :
Baûng 4.2 : Nhaän dieän caùc khía caïnh moâi tröôøng töø hoïat ñoäng thöïc teá cuûa Xí nghieäp – Protrade
Hoïat ñoäng : Caùc hoïat ñoäng vaên phoøng
Tieâu thuï nguyeân vaät lieäu (giaáy , thieát bò vaên phoøng)
Tieâu thuï ñieän naêng
Taïo ra chaát thaûi thoâng thöôøng (giaáy loïai, thuøng carton, thuøng chöùa…)
Hoïat ñoäng : Khu vöïc xöôûng may, caét, theâu
Tieâu thuï nguyeân vaät lieäu ( vaûi, giaáy…)
Söû duïng, tieâu thuï naêng löôïng (ñieän, daàu DO)
OÂ nhieãm khoâng khí (buïi, tieáng oàn)
Taïo chaát thaûi ( vaûi,chæ vuïn, giaáy, gieû lau)
Söû duïng vaø taïo nöôùc thaûi ( heä thoáng laøm maùt, maùy laïnh, nöôùc noùng)
Söû duïng hoùa chaát (aceton, boät giaët)
Hoïat ñoäng : Hoïat ñoäng uûi
Söû duïng, tieâu thuï taøi nguyeân, naêng löôïng ( nöôùc, than, daàu, ñieän)
OÂ nhieãm khoâng khí ( Khí thaûi COx , NOx , SOx ; buïi, phaùt thaûi nhieät)
Nöôùc thaûi (noài hôi)
Hoïat ñoäng : Khu vöïc nhaø aên – nhaø veä sinh
Chaát thaûi raén
Nöôùc thaûi sinh hoïat
Tieâu thuï nöôùc
Söû duïng ñieän
Taïo muøi hoâi
Hoïat ñoäng : Hoïat ñoäng vaän chuyeån
Tieâu thuï nhieân lieäu
OÂ nhieãm khoâng khí (khoùi xe)
Taïo chaát thaûi ( nhôùt, gieû lau dính nhôùt)
Xaùc ñònh caùc khía caïnh moâi tröôøng ñaùng keå :
Döïa vaøo tieâu chuaån, caùc yeáu toá vaø phöông phaùp cho ñieåm trong baûng 4.3 - phuï luïc 4 , caùc khía caïnh moâi tröôøng ñaùng keå cuûa Xí nghieäp ñöôïc xaùc ñònh theo baûng 4.4.
Baûng 4.4 Xaùc ñònh khía caïnh moâi tröôøng ñaùng keå cuûa Xí nghieäp
Khía caïnh moâi tröôøng
Yeâu caàu phaùp luaät vaø caùc yeâu caàu khaùc
Möùc ñoä ruûi ro ñoái vôùi con ngöôøi vaø caùc beân höõu quan
Taàn suaát taùc ñoäng moâi tröôøng
Maät ñoä taùc ñoäng ñoái vôùi moâi tröôøng ñaát, nöôùc, khoâng khí
AÛnh höôûng uy tín cuûa Xí nghieäp
Toång ñieåm
Söû duïng tieâu thuï naêng löôïng(ñieän, nöôùc)
1
2
1
2
1
7
Khía caïnh taùc ñoäng ñeán khoâng khí (buïi, tieáng oàn, hôi noùng, khí thaûi)
2
3
3
3
2
13
Chaát thaûi
1
2
1
1
1
6
Hoùa chaát vaø nhieân lieäu
2
2
2
2
1
9
Nöôùc thaûi
2
2
1
1
1
7
Qui trình xaùc ñònh caùc khía caïnh moâi tröôøng ñaùng keå:
Sô ñoà 4.2 Löu ñoà xaùc ñònh khía caïnh moâi tröôøng
Baûng 4.5 Dieãn giaûi thöïc hieän quy trình kieåm soaùt caùc khía caïnh moâi tröôøng
Soá
Coâng vieäc
Traùch nhieäm
Nhieäm vuï
Taøi lieäu/Hoà sô
1
Xaùc ñònh caùc KCMT
T/P nhaân söï vaø caùc phoøng ban khaùc
Xaùc ñònh taát caû caùc khía caïnh vaø taùc ñoäng phaùt sinh töø hoaït ñoäng, saûn phaåm, dòch vuï cuûa Xí nghieäp
Hoïp phoå bieán caùch xaùc ñònh caùc KCMT thuoäc HTQLMT
Xaùc ñònh KCMT theo töøng coâng ñoaïn, qui trình saûn xuaát
Bieân baûn hoïp
2
2
Phaân loaïi KCMT
T/P nhaân söï
Laäp phöông phaùp phaân loaïi caùc KCMT ( Xem phaàn A – Phuï luïc 4)
Bieåu maãu cuûa KCMT
Hoà sô ñaùnh giaù caùc KCMT
Danh saùch caùc yeâu caàu phaùp luaät vaø caùc yeâu caàu khaùc
Soá
Coâng vieäc
Traùch nhieäm
Nhieäm vuï
Taøi lieäu/Hoà sô
3
Laäp danh saùch caùc KCMT ñaùng keå
T/P nhaân söï
Caùc KCMT ñaùng keå vaø khoâng ñaùng keå phaûi ñöôïc laäp thaønh danh saùch ñeå quaûn lyù
Danh saùch caùc KCMT ñaùng keå
Danh saùch caùc KCMT khoâng ñaùng keå
4
Caäp nhaät caùc KCMT khi aùp duïng qui trình môùi
T/P nhaân söï
T/P thieát keá
Khi coù thay ñoåi qui trình saûn xuaát, nguyeân phuï lieäu, hoaëc thieát keá saûn phaåm môùi phaûi nhaän dieän laïi KCMT
KCMT phaûi ñöôïc caäp nhaät vaø quaûn lyù
Taøi lieäu cuûa saûn phaåm môùi
Danh muïc taøi lieäu nhaän, göûi noäi boä
5
Löu hoà sô
T/P nhaân söï
Caùc taøi lieäu KCMT phaûi ñöôïc löu giöõ laøm hoà sô cuûa HTQLMT
Thuû tuïc lieåm soaùt taøi lieäu
Quaù trình xaùc ñònh khía caïnh moâi tröôøng caàn thieát laäp vaø duy trì theo thuû tuïc. (Phaàn B – Phuï luïc 4)
4.2.3 Yeâu caàu phaùp luaät vaø caùc yeâu caàu khaùc (Muïc 4.3.2 – ISO 14001:2004)
Sô ñoà 4.3 Löu ñoà ñaùp öùng caùc yeâu caàu phaùp luaät vaø caùc yeâu caàu khaùc
Baûng 4.6 Dieãn giaûi thöïc hieän quy trình ñaùp öùng yeâu caàu phaùp luaät vaø caùc yeâu caàu khaùc
Soá
Coâng vieäc
Traùch nhieäm
Nhieäm vuï
Taøi lieäu/Hoà sô
1
Xaùc ñònh yeâu caàu
Caùn boä phuï traùch moâi tröôøng
Xem xeùt caùc yeâu caàu môùi
Xaùc ñònh nhöõng yeâu caàu caàn phaûi aùp duïng vaø in ra baûn cöùng caùc yeâu caàu phaùp luaät coù theå aùp duïng cho Xí nghieäp
Taøi lieäu veà caùc yeâu caàu phaùp luaät phaûi tuaân thuû
2
Caäp nhaät caùc yeâu caàu phaùp luaät vaø yeâu caàu khaùc
Caùn boä phuï traùch moâi tröôøng
Haøng thaùng caäp nhaät nhöõng thay ñoåi veà luaät leä töø cô quan coù thaåm quyeàn hoaëc thoâng qua website
Haøng naêm xem xeùt laïi yeâu caàu moâi tröôøng cuûa Toång coâng ty
Taøi lieäu caäp nhaät ñöôïc
3
Phaân phoái caùc boä phaän lieân quan
Caùn boä phuï traùch moâi tröôøng
Ñoùng taäp caùc yeâu caàu naøy vaø phaân phoái ñeán caùc phoøng ban, caù nhaân lieân quan
Taøi lieäu ban haønh veà yeâu caàu
4
Höôùng daãn caùc boä phaän thöïc hieän
Caùn boä phuï traùch moâi tröôøng
Toå chöùc hoïp höôùng daãn caùc boä phaän thöïc hieän
Hoà sô veà bieân baûn cuoäc hoïp
5
Phaûn hoài töø caùc phoøng ban
Phuï traùch caùc phoøng ban lieân quan
Thoâng baùo cho caùn boä moâi tröôøng veà vieäc xem xeùt cuûa hoï veà caùc luaät coù theå aùp duïng
Taøi lieäu phaûn hoài
6
Ñaùnh gía phaûn hoài vaø ñaùp öùng yeâu caàu
Caùn boä phuï traùch moâi tröôøng ,phuï traùch caùc phoøng ban lieân quan
Ñaùnh giaù möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeâu caàu môùi
Xaây döïng chöông trình ñeå thöïc hieän yeâu caàu naøy
Hoà sô ñaùnh giaù vaø xaây döïng chöông trình
7
Ñaùnh giaù söï tuaân thuû yeâu caàu phaùp luaät vaø yeâu caàu khaùc vaø löu hoà sô
Ñaïi dieän Ban laõnh ñaïo veà moâi tröôøng
6 thaùng ñaùnh giaù söï tuaân thuû yeâu caàu phaùp luaät vaø yeâu caàu khaùc vaø löu hoà sô
Löu hoà sô ñaùnh giaù
Hoà sô ñaùnh giaù
4.2.4 Xaùc ñònh muïc tieâu,chæ tieâu – Xaây döïng chöông trình quaûn lyù moâi tröôøng (Muïc 4.3.3 – ISO 14001:2004)
Baûng 4.7 Muïc tieâu, chæ tieâu vaø chöông trình quaûn lyù caùc khía caïnh moâi tröôøng
KCMT
(1)
Muïc tieâu
(2)
Chæ tieâu
(3)
Chöông trình quaûn lyù
(4)
Ngöôøi chòu traùch nhieäm
(5)
Thôøi gian hoaøn thaønh
(6)
Khía caïnh taùc ñoäng ñeán khoâng khí(buïi, tieáng oàn, hôi noùng, khí thaûi)
Quaûn lyù khía caïnh ñaùp öùng caùc yeâu caàu phaùp luaät
BUÏI
-Noàng ñoä buïi ñaùp öùng tieâu chuaån moâi tröôøng TCVN 5939 -1995; Quyeát ñònh soá 3733/2002/QÑ-BYT.