Phân tích vấn đề liên quan đến chức năng lãnh đạo và nói lên quan điểm của mình

lãnh đạo -Quản lý - Sáng tạo - Phát triển -Tạo dựng niềm tin - Nghĩ về những kế hoạch dài hạn - Đặt những câu hỏi: cái gì và tại sao? - Tầm nhìn rộng - Thách thức hiện trạng - Là chính mình - Làm điều đúng Nhà quản lý - Triển khai - Sao chép - Duy trì - Kiểm soát - Nghĩ về những kế hoạch ngắn hạn - Đặt những câu hỏi: bằng cách nào và khi nào? - Tầm nhìn giới hạn - Chấp nhận hiện trạng - Là những chiến sĩ giỏi - Làm tốt mọi việc b./Khái niệm về phong cách lãnh đạo Phong cách lãnh đạo của một cá nhân là dạng hành vi người đó có thể thực hiện các nỗ lực ảnh hưởng tới hoạt động của những người khác theo nhận thức của đối tượng.Điều này có thể rất khác với nhận thức của người lãnh đạo mà chúng ta định nghĩa như là sự tự nhận thức chứ không phải là phong cách.So sánh sự tự nhận thức của một người về phong cách lãnh đạo của họ với nhận thức của người khác về phong cách của người đó có thể có rất ít sự nhất trí., vì sự tự nhận thức của người lãnh đạo có thể hoặc không thể phản ánh phong cách lãnh đạo thực sự, sự nhất trí tuỳ thuộc vào mức độ tương đồng giữa nhận thức của người này với nhận thức của người khác. Hình 1.4 : Phong cách một nhà lãnh đạo. c./Những tố chất cần có của nhà lãnh đạo Theo đúc kết của nhiều chuyên gia quốc tế, một số nhà lãnh đạo tài năng phải có những tố chất dưới đây.1.Niềm say mê. Một nhà lãnh đạo hiệu quả là người luôn khát khao làm được điều gì đó đóng góp cho xã hội, hoặc chí ít là cho mình. Không có sự say mê, thi fmột nhà lãnh đạo sẽ không thể có được những quyết định táo bạo và tâm huyết. 2. Sự hiểu biết và tính ham học hỏi. Điều chắc chắn là, người lãnh đạo không thể điều hành tốt nếu họ không hiểu biết gì về lĩnh vực hoạt động của họ. Ngoài những kiến thức cơ bản trong lĩnh vực hoạt động của mình, nguời lãnh đạo còn phải đọc nhiều và luôn có tinh thần học hỏi để không ngừng nâng cao kiến thức, nhận biết và cập nhật những thông tin và tri thức mới. 3. Nhìn xa trông rộng. Tố chất này khác với niềm say mê, song ở khía cạnh nào đó, nó lại không tách biệt khỏi niềm say mê. Nếu một người không quan tâm đến một đối tượng, một vấn đề, một hệ thống nào đó, thì người đó sẽ không chú tâm dành thời gian tìm hướng giải quyết. Tuy nhiên, người lãnh đạo, ngoài niềm say mê, còn phải có tầm nhìn, cách nhìn nhận và những ý tưởng nhất định trước những thay đổi, để từ đó vạch ra những biện pháp phù hợp. 4. Óc sáng tạo. Người lãnh đạo luôn phải suy nghĩ để làm sao đưa ra những chiến lược thực hiện tầm nhìn một cách hiệu quả nhất. Trong bất cứ cong việc nào, cũng cần phát huy trí sáng tạo để thực hiện công việc nhanh nhất, hiệu quả nhất, chất lượng đảm bảo nhất. 5. Khả năng truyền đạt thông tin. Người lãnh đạo phải có khả năng diễn thuyết và truyền đạt thông tin để thuyết phục những người khác tin tưởng, nghe theo và làm theo. 6.Khả năng lập Kế hoạch và tổ chức. Người lãnh đạo là người luôn nhìn thấy những việc cần làm và có khả năng giúp tập thể lập kế hoạch và tổ chức việc thực hiện. 7.Khả năng làm việc theo nhóm. Người lãnh đạo cần phải có khả năng hoạt động cùng những người khác, biết lắng nghe, sống trung thực và cởi mở, biết sắp xếp và bố trí công việc cho nhân viên một cách khoa học và hợp lý, biết cách giải quyết và dàn xếp những mâu thuẫn nội bộ. 8. Tài xoay xở. Người lãnh đạo càn có nghị lực rất lớn. Khi khó khắn, họ không nản chí. Khi công việc xem ra quá khó, họ sẽ tìm cách tiếp cận khác. Họ luôn tìm kiếm các giải pháp cho vấn đề, đẻ từ đó lựa chọn hướng đi tối ưu. 9. Lòng dũng cảm. Người lãnh đạo là người có một trong những công việc khắc nghiệt nhất. Giám đốc điều hành phải luôn xác định rõ, họ là đại diện cho ai và cần phải làm gì. Họ phải dũng cảm và cương quyết trong các vấn đề liên quan đến sự sinh tồn và phát triển của doanh nghiệp, như việc bổ nhiệm, sa thải… 10. Sẵn sàng chấp nhận rủi ro. Người lãnh đạo tài năng là người không trốn tránh trước thực tế giảm sút, biết lường trước những kịch bản xấu nhất có thể xảy ra với doanh nghiệp. Khi đó, họ cần có kế hoạch hỗ trợ. d./Những kỹ năng quản lý của nhà lãnh đạo Làm thế nào chúng ta có thể nhận ra một nhà quản lý tài năng trong đám đông? Hãy nhìn vào một khung cảnh hỗn loạn, bạn sẽ thấy nhà quản lý tài năng chính là người nổi bật lên trên sự hỗn loạn và lập lại trật tự vốn có. Họ dường như được sinh ra trong những tình huống khủng hoảng nhất và khắc chế được sự khủng hoảng đó. Bởi vì bẩm sinh họ đã thích được thử thách và cảm thấy rất hưng phấn khi chiến thắng. Hình 1.5 : Cách nhận biết một nhà lãnh đạo qua kỹ năng. Nhưng một nhà quản lý giỏi còn cần phải có các tố chất khác. Họ phải có tầm nhìn xa và phải có khả năng kết nối tầm nhìn đó với những ý tưởng. Họ phải là nhà cải cách và không chống lại sự thay đổi. Họ là người dám mơ ước và dám trở nên khác biệt. Họ sẵn sàng chấp nhận thất bại… Quản lý là quá trình làm việc cùng với và thông qua các cá nhân, các nhóm và các nguồn lực khác. Quản lý được thử thách và đánh giá qua việc đạt được các mục tiêu thông qua sự tổ chức và thực hiện các kỹ năng khác nhau. Trước tiên, nhà quản lý phải có một vốn kiến thức nhất định về hệ thống luật và thuế trong kinh doanh, về marketing, tài chính doanh nghiệp, dây chuyền sản xuất, công nghệ … Đây là yêu cầu tiên quyết vì nó gắn liền với hiệu quả của quá trình ra quyết định. Và để trở thành một nhà quản lý tài năng thì cần phải có những kỹ năng cần thiết. Sau đây là một số kỹ năng quan trọng mà một nhà lãnh đạo tương cần phải có: Kỹ năng lãnh đạo: Đây là một kỹ năng không thể thiếu của một nhà quản lý. Lãnh đạo giỏi được thử thách qua sự thành công trong việc thay đổi hệ thống và con người. Thuật ngữ “lãnh đạo” đang được sử dụng ngày càng nhiều hơn khi nhắc đến vai trò của người quản lý vì chức năng của lãnh đạo là xử lý thay đổi. Người quản lý cần phải lãnh đạo giỏi để thay đổi sản phẩm, hệ thống và con người một cách năng động. Nhà lãnh đạo giỏi phải là người thúc đẩy quá trình quyết định một vấn đề và trao cho nhân viên của họ quyết định vấn đề đó. Nếu bạn là một nhà lãnh đạo giỏi, quyền lực sẽ tự đến với bạn, nhưng bạn cũng phải biết khai thác quyền lực của những người khác. Bạn phải thúc đẩy quá trình quyết định và làm cho quá trình đó hoạt động. Đó là một bài toán khó. Kỹ năng lập kế hoạch: Nhà quản lý là người ra quyết định và toàn bộ bộ máy của công ty sẽ hành động theo quyết định đó. Nghĩa là quyết định của nhà quản lý ảnh hưởng rất lớn tới vận mệnh của doanh nghiệp. Một kế hoạch sai lầm rất có thể sẽ đưa đến những hậu quả khó lường.Vì vậy kỹ năng lập kế hoạch rất quan trọng để đảm bảo cho nhà quản lý có thể đưa ra những kế hoạch hợp lý và hướng toàn bộ nhân viên làm việc theo mục tiêu của kế hoạch đã định. Khi kế hoạch được hoàn thành, nhà quản lý phải chuyển tải thông tin kế hoạch cho cấp trên và cấp dưới để tham khảo ý kiến. Trong suốt quá trình thực hiện kế hoạch, người quản lý sẽ cần đến những công cụ giải quyết vấn đề và khi cần thiết, phải ra và thực thi các quyết định trong quyền hạn của mình. Kỹ năng giải quyết vấn đề: Quá trình giải quyết vần đề có thể được tiến hành qua các bước sau: nhận diện vấn đề, tìm nguyên cớ của vấn đề, phân loại vấn đề, tìm giải pháp và lựa chọn giải pháp tối ưu. Một nhà quản lý giỏi sẽ tiến hành quá trình này một cách khoé léo và hiệu quả. Kỹ năng giao tiếp tốt: Càng ngày người ta càng nhận ra sức mạnh của các mối quan hệ, cái mà có được từ một kỹ năng giao tiếp tốt. Bạn phải thành thạo giao tiếp bằng văn nói và cả văn viết. Bạn phải biết cách gây ấn tượng bằng giọng nói, ngôn ngữ cơ thể, đôi mắt và cách diễn đạt dễ hiểu, thuyết phục. Các bản hợp đồng ngày nay có được phụ thuộc rất nhiều vào khả năng thương thuyết. Khả năng giao tiếp tốt cũng phát huy tác dụng trong quản lý nhân sự. Một chuyên gia về nhân sự đã từng kết luận rằng tiền có thể mua được thời gian chứ không mua được sự sáng tạo hay lòng say mê công việc. Mà mức độ sáng tạo hay lòng say mê công việc lại phụ thuộc vào khả năng tạo động lực cho nhân viên để khẳng định lòng trung thành và sự cam kết của người lao động không thể có được bằng việc trả lương cao. Thực tế là mức lương cao và một văn phòng đầy đủ tiện nghi chỉ là điều kiện cần chứ không phải là điều kiện đủ để nhà quản lý có thể giữ một nhân viên tốt. Kỹ năng giao quyền hiệu quả: Nhà lãnh đạo phải biết phát hiện nhân tài – người có khả năng bổ sung những khiếm khuyết của bạn thay vì biết cách khen ngợi mà hãy phân quyền và phân bổ công việc một cách hợp lý. Bên cạnh đó, người lãnh đạo cần phải có chính sách đãi ngộ đặc biệt cho những con người giỏi, những người dám đặt những mục tiêu vô cùng thách thức và tìm cách để thực hiện nó. Kỹ năng truyền cảm hứng: Hình 1.6 : Cách chỉ huy của nhà lãnh đạo. Biết cách truyền cảm hứng cho người khác và bạn sẽ nhận được những điều mà bạn mong đợi khi bạn quan tâm nhiều đến họ. Muốn trở thành nhà lãnh đạo giỏi, bạn cần phải hiểu nhân viên của mình, biết lắng nghe và chia sẻ với cấp dưới chứ không phải chỉ biết ra lệnh và quát tháo. Khi có vấn đề rắc rối, phải đặt mình vào hoàn cảnh cụ thể để từ đó có hướng giải quyết hợp tình hợp lý. Kỹ năng giao tiếp: Nhà lãnh đạo phải có một kỹ năng giao tiếp tốt bằng cả văn nói và văn viết, vì điều đó sẽ bộc lộ được khả năng nhiều mặt của bạn và có ảnh hưởng không nhỏ tới sự thành công của công ty. Muốn thuyết phục được nhân viên tin mình, theo mình, nhà lãnh đạo phải biết cách truyền đạt thông tin. Muốn thúc đẩy tinh thần làm việc của nhân viên, nhà lãnh đạo phải biết cách khuyến khích, động viên, hay muốn có các bản hợp đồng, nhà lãnh đạo cũng phải biết cách thương thuyết. e./Phẩm chất cần có của người lãnh đạo Để trở thành người lãnh đạo, bạn cần phải trải qua một thời gian dài được rèn luyện những phẩm chất cần có và học tập kinh nghiệm từ những người đi trước. Thế nhưng, nhiều người trong chúng ta thường xem nhẹ điều đó và cứ giữ mãi quan niệm chủ quan khi cho rằng họ sinh ra là để làm người đứng đầu. Một người lãnh đạo thật sự cần phải có tư thế đĩnh đạc, sự tự tin, khả năng thuyết phục người khác… Câu hỏi lớn được đặt ra là làm thế nào bạn có thể hội tụ đủ những phẩm chất đó? Hình 1.7: Những phẩm chất cần có của một nhà lãnh đạo. Tầm nhìn xa Một người lãnh đạo có vai trò quan trọng hơn một cá nhân rất nhiều. Anh ta dường như luôn biết cách hoạch định tốt mọi công việc và là người cung cấp những lời khuyên hữu ích nhất cho những cộng sự hay thuộc cấp của mình. Không chỉ có một tầm nhìn xa, anh ta còn biết cách truyền đạt những ý tưởng của mình cho người khác hiểu để cùng với mình thực hiện tốt những ý tưởng đó. Những thông điệp được truyền đi phải luôn sinh động, rõ ràng và có sức thuyết phục cao. Do đó, sự thành thạo trong khả năng giao tiếp bằng lời nói luôn là phẩm chất cần có của một người lãnh đạo giỏi. Trong khi mọi người đều bị thuyết phục bởi tài năng của người lãnh đạo, họ thường không nhận ra rằng tài năng đó chỉ đóng vai trò bổ trợ cho những kinh nghiệm mà anh ta có thể tiếp thu từ thực tiễn công việc: khả năng lên kế hoạch và thiết lập mục tiêu cần đạt được. Anh ta là người luôn có những giải pháp để giải quyết mọi khó khăn trong những tình huống nan giải nhất bởi vì, anh ta đã nhìn rõ bản chất của sự việc ngay cả trước khi khi bạn chỉ mới bắt đầu nghĩ về nó. Sự tự tin Một người lãnh đạo thật sự phải luôn có lòng tin vào chính mình. Thông thường, sự tự tin này hình thành từ sự thật là bất cứ một người lãnh đạo nào cũng đã từng trải qua thời gian dài rèn luyện những kỹ năng trong công việc, tích lũy vốn kiến thức rộng cùng với sự thông minh sẵn có của anh ta. Bên cạnh đó, cho dù không có những kỹ năng, kinh nghiệm kia thì anh ta cũng là người biết nhận thức, học hỏi điều đó từ những người khác. Tính kiên định Một người lãnh đạo mạnh mẽ cần phải có lập trường vững vàng trong các quyết định của mình. Tuy nhiên, điều này không bao gồm những tư tưởng bảo thủ, ngoan cố không biết sửa chữa những sai lầm. Hơn nữa, anh ta phải biết nghiêng về lẽ phải trong việc phân xử các xung đột trong nội bộ của mình. Biết chấp nhận mạo hiểm Nhiều người không dám mạo hiểm bởi vì họ sợ phải nhận lấy thất bại. Tuy nhiên, nếu bạn là một người lãnh đạo có tham vọng, bạn cần phải tự hỏi chính mình rằng liệu sự mạo hiểm đó có đáng giá hay không? Nếu cảm thấy sự liều lĩnh của mình là đáng bõ công, bạn cần biết vượt qua rào cản tâm lý lo sợ, e ngại và dũng cảm đương đầu với thử thách. Nếu thử thách là quá khó, hãy dành thời gian cho việc lên kế hoạch “tác chiến”, càng có nhiều sự chuẩn bị, mức độ mạo hiểm trong tình huống của bạn càng được giảm bớt. Sự kiên trì Người lãnh đạo không bao giờ đầu hàng khó khăn khi chưa thật sự đối đầu với nó. Mọi thứ không phải luôn luôn dễ dàng đối với bạn và bởi vì bạn là người đứng đầu nên bạn cần biết thử trải nghiệm thật nhiều cho đến khi nào thành công thì thôi. Hình 1.8 : Tính kiên trì và sự mạo hiểm của nhà lãnh đạo để vươn tới thành công. Sự quả quyết Là người đứng đầu, bạn được trông chờ trong việc đưa ra những quyết định quan trọng trong khi những người khác thường cố gắng tránh xa nó. Cho dù những quyết định này đôi khi sẽ tạo ra những tác động lớn ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa bạn và những người xung quanh mình thì bạn cũng phải chấp nhận điều đó. Sự cả nể, nhân nhượng trong cách đưa ra quyết định có thể dẫn bạn đến những sai lầm khi tạo tiền lệ xấu dẫn đến việc làm mất đi cái “uy” trong vị thế là người lãnh đạo của bạn. Đôi khi bạn cũng cần nhẫn tâm một chút trong việc sa thải một nhân viên nào đó vì hành động của anh ta gây tổn hại lớn đến lợi ích của công ty. Sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân Bạn có sẵn sàng để làm điều đó để công việc của mình tiến triển tốt hay không? Là một người đứng đầu một tập thể, bạn phải tốn rất nhiều thời gian và công sức để quản lý tốt những người dưới quyền và công việc của mình. Thậm chí, sự bận rộn đó còn chiếm cả những khoảng thời gian riêng tư dành cho bản thân và gia đình bạn. Khả năng thích nghi Phương thức kinh doanh có thể hiệu quả trong hôm nay nhưng ngày mai thì nó lại khác. Một người lãnh đạo có tài cần phải nhận thức được điều đó và phải biết thức thời trong việc thích nghi và chấp nhận thay đổi. Anh ta phải luôn cập nhật những kỹ năng, công nghệ và phương pháp mới để thúc đẩy sự phát triển trong công việc của mình. Để trở thành một nhà lãnh đạo tài năng thật không dễ dàng chút nào. Nó đòi hỏi bạn phải thật sự yêu thích công việc của mình cùng với những công sức và sự nỗ lực không ngơi nghỉ để có thể hội tụ được những phẩm chất cần có của người lãnh đạo. Hãy tự hỏi mình vì sao những người khác cần phải lắng nghe, tôn trọng và thực hiện theo sự điều động, hướng dẫn của bạn. Chắc chắn, bạn sẽ tìm thấy động lực để hoàn thành tốt vai trò của một người lãnh đạo. Xin chúc bạn thành công! 1.2. Chức năng của nhà lãnh đạo : a./Chức năng của nhà lãnh đạo đối với công việc : Là người đứng đầu doanh nghiệp nên công việc của nhà lãnh đạo vô cùng quan trọng, có ảnh hưởng lớn tới sự thành công của doanh nghiệp. Họ phải xác định được tầm nhìn tương lai cho doanh nghiệp. Để thực hiện tầm nhìn, họ phải xây dựng được chiến lược phát triển lâu dài. Và trong quá trình lãnh đạo, họ luôn tìm kiếm sự thay đổi phù hợp với sự phát triển của doanh nghiệp và xã hội. Xác định tầm nhìn: là yếu tố quan trọng cho sự lãnh đạo thành công. Nhà lãnh đạo phải xây dựng được viễn cảnh hấp dẫn mà doanh nghiệp có thể đạt được trong tương lai. Họ phải có khả năng dự đoán trước những nhu cầu sẽ nổi lên trong tương lai từ đó tạo ra những sản phẩm, dịch vụ và công nghệ mới để đáp ứng những nhu cầu đó. Chỉ khi xác định được tầm nhìn, họ mới có thể hướng doanh nghiệp của mình đi theo con đường nào. Jack Welch cựu tổng giám đốc GE từng nói: “Người lãnh đạo tài giỏi nhất phải là người có thể tạo dựng một tầm nhìn rõ ràng và khuyến khích mọi người cùng thực hiện nó.” Hình 1.9a : Sự nắm bắt thời cơ và tài thao lược của nhà lãnh đạo. Xây dựng chiến lược thực hiện tầm nhìn: Nhà lãnh đạo phải đưa ra được phương hướng, tổ chức và tập hợp sức mạnh từ các thành viên riêng lẻ trong doanh nghiệp thành một khối thống nhất, để thực hiện tầm nhìn đề ra. Chiến lược phát triển cần linh hoạt, phù hợp với sự phát triển của doanh nghiệp. Tìm kiếm sự thay đổi: Để tạo sức cạnh tranh lớn cho doanh nghiệp, nhà lãnh đạo phải luôn chủ động hướng tới sự đổi mới khi cần thiết như đổi mới bộ máy nhân sự, chiến lược kinh doanh, áp dụng công nghệ mới, liên kết hay hợp nhất với các doanh nghiệp khác, hoặc thay đổi văn hóa doanh nghiệp… Nhà lãnh đạo phải lập mục tiêu, lên kế hoạch thay đổi, động viên, khuyến khích nhân viên thực hiện, và phân tích, đánh giá kết quả thay đổi. b./Chức năng của nhà lãnh đạo đối với con người : Một nhà lãnh đạo thành công phải tập hợp được quanh mình những con người tài năng, lãnh đạo họ thực hiện mục tiêu chung của doanh nghiệp. Muốn làm được điều đó, họ phải biết gây ảnh hưởng, truyền cảm hứng, tìm ra và phát triển các tài năng, biết cách trao quyền hiệu quả, biết xây dựng văn hóa doanh nghiệp phù hợp... Gây ảnh hưởng, truyền cảm hứng: Nhà lãnh đạo cần chia sẻ, truyền đạt tầm nhìn của mình tới tất cả mọi người trong doanh nghiệp và bằng nhiệt huyết, uy tín của mình lôi kéo họ hành động để thực hiện tầm nhìn. Họ khuyến khích, động viên mọi ngươi phát huy hết khả năng của mìn, cùng làm việc với họ để đạt được mục tiêu lâu dài. Họ chính là người kết nối mọi người lại với nhau thành một khối vững chắc Phát triển các tài năng: Xây dựng được một đội ngũ nhân viên tài năng chính là điều kiện tiên quyết cho nhà lãnh đạo dẫn doanh nghiệp đi tới thành công. Jack Welch đã nói “một trong những công việc chính của tôi là phát triển các tài năng". Họ phát hiện ra khả năng của từng người, tạo điều kiện cho khả năng đó được bộc lộ, phát triển. Trao quyền: Tin tưởng và trao quyền cho cấp dưới chính là cách thực hiện quyền lực hiệu quả nhất của nhà lãnh đạo. Các nhà lãnh đạo không nên quá chú trọng giám sát họ, và không được rơi vào quản lý tiểu tiết. Hãy là người vạch đường đi cho họ, và giúp đỡ họ khi cần thiết. Xây dựng, phát triển văn hóa tô chức: Người lãnh đạo cần xác lập được văn hóa doanh nghiệp và hướng mọi thành viên theo những giá trị văn hóa đó. Họ cần xây dựng môi trường văn hóa doanh nghiệp phong phú, nhiều giá trị, nhiều bản sắc nhằm gắn kết các thành viên trong doanh nghiệp hướng tới các mục tiêu chung. Nhà lãnh đạo cần xác định môi trường làm việc phù hợp để mọi thành viên có thể phát huy được hết khả năng của mình, xây dựng được những quy tắc ứng xử giữa các cá nhân, giữa cấp trên – cấp dưới, bên trong – bên ngoài của công ty c./Ba yếu tố cần thiết của nhà lãnh đạo: tầm – tài - tâm : Hình ảnh một nhà lãnh đạo vĩ đại phải hội tụ đủ ba yếu tố: tầm, tài, tâm. Tầm thể hiện được sự nhìn xa trông rộng, tài thể hiện được trình độ, khả năng lãnh đạo thông minh, và tâm thể hiện trách nhiệm, niềm tin với người khác…Chỉ khi có những yếu tố này, nhà lãnh đạo mới có thể thực hiện được chức năng lãnh đạo của mình. Tầm: Phải có tầm thì nhà lãnh đạo mới vạch ra được con đường phía trước của doanh nghiệp. Cái Tầm của người lãnh đạo là chỉ cho mọi người thấy những bến bờ tốt đẹp mà doanh nghiệp sẽ đến trong tương lai, và cho mọi người thấy rằng, giá trị của những bến bờ tốt đẹp đó là tuỳ thuộc vào cách mà tất cả mọi thành viên lao động, làm việc và cư xử với nhau như thế nào. Tài: Nhà lãnh đạo phải dẫn dắt doanh nghiệp tới đích một cách thông minh, hiệu quả nhất. Họ phải biết sử dụng tối đa các nguồn lực vốn có của doanh nghiệp, linh hoạt xử lí, giải quyết vấn đề, luôn tìm ra sự đổi mới để đạt được mục tiêu cao nhất. Tâm: Người lãnh đạo là người có ảnh hưởng trực tiếp và mạnh mẽ tới mọi người trong doanh nghiệp, là hình ảnh mọi người nhìn vào để điều chỉnh hành vi của mình. Vì vậy để tập hợp được mọi người đi trên con tàu mình lái, nhà lãnh đạo trước hết phải xuất phát từ lợi ích chung của doanh nghiệp, của xã hội, phải có được niềm tin từ mọi người và tin yêu vào con người. d./Vai trò của nhà lãnh đạo : Hình 1.9b : Tầm ảnh hưởng của nhà lãnh đạo với cộng đồng. Vai trò quan hệ Tất cả các nhà Quản trị luôn phải thực hiện những tác vụ có liên quan đến mọi người xung quanh (cấp dưới, người ngoài tổ chức) và các công việc khác mang tính chất nghi thức và biểu tượng. Đó là các vai trò Quan hệ hay Liên kết. Doanh nghiệp có được hình ảnh tốt đẹp đối với nhân viên và đối tác hay không phụ thuộc một phần không nhỏ vào vai trò này của nhà Quản trị Vai trò thông tin Ở một góc độ nào đó, tất cả các nhà quản trị đều có vai trò Thông tin gồm: Tiếp nhận, thu thập và phổ biến thông tin. Với vai trò này, người quản trị thu nhận, phân loại, và cung cấp thông tin cần thiết cho những đối tượng phù hợp. Vai trò này bao gồm: Theo dõi thông tin, phổ biến thông tin, và đại diện phát ngôn. Hình 1.9c : Vai trò nhà lãnh đạo luôn thu thập thông tin trên thế giới. Vai trò Ra quyết định Hình 1.9d : Vai trò nhà lãnh đạo khi công bố một quyết định gì đó cho công ty. Vai trò này xoay quanh việc đưa ra những quyết định. Đây là vai trò rất quan trọng của nhà Quản trị. Thành công hay thất bại của Doanh nghiệp là ở vai trò này của Nhà Quản trị, bao gồm vai trò của người khởi xướng, Người xử lý các xáo trộn, người phân bổ nguồn lực và người đàm phán, thương lượng. Nếu bạn là một nhà quản lý và bạn nhận ra là mình không có đầy đủ các kỹ năng cần thiết trên thì cũng không có gì phải lo lắng. Hãy học hỏi từ những chuyên gia cho dù bạn sẽ cảm thấy dường như vị trí của mình thay đổi từ một nhà lãnh đạo thành một người học việc. Tóm lại, để trở nên người quản lý hiệu quả , chúng ta cần xác định được công việc của một người quản lý phải làm để đạt được các much tiêu của tổ chức, cùng với và thông qua các cá nhân. II.CƠ SỞ THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP : 2.1. Nguyên nhân dẫn đến các thất bại : 9 lý do tại sao các doanh nghiệp thất bại Hinh 2.1 : 9 yếu tố quan trọng trong doanh nghiêp. Dưới đây, là những kinh nghiệm rút ra từ thực tế hầu như có thể tiêu biểu cho những nguyên nhân làm cho các doanh nghiệp nhỏ thất bại.: 1. Thiếu vốn. Tiền không chỉ là căn nguyên của mọi điều ác, mà nó cũng là nguyên nhân dẫn đến thất bại của các doanh nghiệp nhỏ. Có nhiều chủ DN nhỏ đánh giá thấp hay không dự kiến đúng rằng họ sẽ cần bao nhiêu tiền, không chỉ để điều hành và tăng trưởng kinh doanh, mà còn để duy trì nó khi công ty đấu tranh để giành lấy một chỗ đứng chăc chắn trên thương trường. Giáo sư Norman Scarborough trường Ðại học Quản trị kinh doanh ở nam Carolina nói: "Một khi bạn bắt đầu thiếu vốn thì có thể bắt đầu một vòng xoáy đi xuống, và từ đó chẳng bao giờ bạn có thể đi lên được nữa". 2. Lưu động tiền mặt tồi. Ðây là người anh em kinh khủng của đồng vốn không phù hợp. Thậm chí các DN đã trải qua giai đoạn phôi thai cũng thường sụp đổ khi mà thu nhập tiền tệ chí ít đã không bù lại được chi phí và những phí tổn khác. Và tất nhiên khi đã sắp phá sản thì tiền là cần đến trước tiên". 3. Làm kế hoạch không phù hợp. Không ai ngạc nhiên vì đây là vấn đề có nguyên nhân giống như thiếu vốn và lưu động tiền mặt kém. Nó rất quan trọng để bạn vạch ra một kế hoạch kinh doanh càng toàn diện càng tốt, để trang trải cho các vấn đề tài chính, marketing, tăng trưởng và một danh sách các yếu tố khác. Quả là nó có thể mất nhiều thời gian, nhưng khi một kế hoạch được chuẩn bị tốt, thì có thể cần thời gian nhiều tuần hoặc nhiều tháng để hoàn thành. Tuy nhiên đó chính là thời gian để phát hiện một ý tưởng mà bạn nhận thấy chúng không có tác dụng gì, còn nếu như bạn không có kế hoạch và vẫn tiến lên phía trước, thì chắc chắn bạn có thể kết thúc bằng cơn đau tim và hàng nghìn USD biến theo mây khói. 4. Một lợi thế cạnh tranh. Hình 2.2 : Tầm quan trọng về thương hiệu của doanh nghiệp. Những ý tưởng chân thật duy nhất cũng hiếm như sự trung thực của các Tổng Giám Ðốc ngày nay, nhưng nó vẫn quan trọng để cho DN của bạn giành được một thế lợi trong một loại ngách thị trường đáng chú ý nào đó mà bạn có thể khai thác. Nó sẽ là một sản phẩm hơi khác hoặc có sự hỗ trợ của người tiêu dùng nên đã vượt qua được đối thủ của bạn, ghi dấu rằng có một yếu tố đã đặt DN của bạn đơn giản là từ những hoạt động mà về cơ bản chỉ là sao chép một sản phẩm khác, thường là với các đặc điểm đơn giản hơn và giá bán thấp hơn, đã trở thành DN phải "có gì đáy là duy nhất và khác". 5. Marketing kém cỏi. Người thân của bạn biết rõ về bạn, nhưng còn những người tiêu dùng tương lai của bạn? Và đó là thiết yếu để phát triển một chiến lược marketing, không chỉ để nhận diện những ai có thể mua hàng của bạn, mà còn tại sao. Hãy chắc chắn rằng chiến lược marketing của bạn đã tách bạnra do đó một khách hàng có thể nhìn thấy rõ tại sao người ta sẽ đi đến với bạn còn hơn là một đối thủ. 6. Không đủ mềm mại. Từ số lượng lớn tiền cho đến hàng tiểu đoàn những người làm theo mùa vụ, mỗi người chủ DN nhỏ biết những lợi thế của một đối thủ lớn hơn gây ra trò chơi này. Quả vậy, nhưng một điều mà ông ta không thể nhất thiết làm đó là không tuỳ thuộc vào một đôla, chính điều này các DN nhỏ có thể khai thác. Ðừng bao giờ quên sự mềm mại. Nếu một sản phẩm không hoàn toàn đúng hoặc một cuộc vận động marketing không thật sự bay bổng thì đừng có sợ mình đã làm không tốt. Làm những việc đó là cần có những điều chỉnh trong quá trình thực hiện và khó điều khiển hơn nhiều so với những việc khác. 7. Ðừng cố gắng làm tất cả. Các chủ DN là người thông minh, rất tháo vát, nhưng điều hành một DN nhỏ luôn có ẩn chứa một chất trơ. Ðừng cố gắng làm mọi điều đối với DN bạn. Nếu bạn khép nép với suy nghĩ là cần phải duy trì sổ sách hoàn toàn, thì đừng do dự mời một nhân viên kế toán giỏi. Khi một vấn đề pháp luật nổi lên bất ngờ, cũng không nên dựa vào luật gia có học vị cao quen biết để đánh giá sự phân nhánh luật pháp. Hãy thiết lập một mối quan hệ lâu dài tốt nhất là với một luật sư nhạy cảm với DN nhỏ. 8.Ông chủ khá, nhân viên tồi. Một người chủ nhiệt tình, hiểu biết các vấn đề kinh doanh thường vẫn có thể bị hạ bệ hay bị vô hiệu hoá bởi những người làm không có kinh nghiệm và không có mục đích. Bởi vậy cần có những người làm được, đào tạo tốt, được trả lương xứng đáng và phần nào đó chia sẻ được những suy nghĩ trong kinh doanh của bạn. 9. Tăng trưởng không kiểm soát được. Có vẻ như đùa, nhưng một DN nhỏ đơn giản là thành công quá nhanh thường thúc đẩy chính nó sớm đi vào con đường chết. Nếu sản xuất của bạn không theo kịp được với nhịp độ đòi hỏi hoặc là sự mở rộng cần thiết lại trùng khớp với không có đủ tiền, thì sự tăng trưởng bạn mơ ước có thể thật sự bị đe doạ chính sự tồn tại của doanh nghiệp. Một lần nữa, sự tăng trưởng có thể nhìn thấy được trong kế hoạch ban đầu của bạn và theo dõi nó một cách phù hợp, thì chắc chắn không bao giờ bạn gặp nguy hiểm do không kiểm soát được tình hình. 2.2.Biện pháp khắc phục của người lãnh đạo : Xử lý vấn đề thiếu vốn : Khi thiếu vốn, doanh nghiệp có thể huy động thêm bằng cáchphát hành thêm cổ phiếu, trái phiếu, vay ngân hàng ... Trong trường hợp này, để có thểhuy động thêm vốn, doanh nghiệp phải có phương án kinh doanh, dự án đầu tư có tínhkhả thi cao nhằm chứng minh cho các nhà đầu tư thấy được khả năng thu hồi vốn khi họbỏ vốn vào doanh nghiệp. Việc huy động thêm vốn sẽ tương đối dễ dàng nếu doanhnghiệp đang hoạt động hiệu quả, cần vốn để mở rộng hoạt động kinh doanh của mình.Ngược lại, nếu không chứng minh được hiệu quả hoạt động kinh doanh hiện tại và tínhkhả thi của dự án thì việc huy động vốn sẽ gặp nhiều khó khăn hơn. Xử lý vấn đề yếu kém về năng lực quản trị điều hành : Khả năng quản trị điều hành củamột doanh nghiệp phụ thuộc vào hai yếu tố chính là các mối quan hệ nội tại (văn hoádoanh nghiệp, trình độ đội ngũ nhân sự) và công nghệ, kỹ thuật quản lý đang được ápdụng. Công nghệ và kỹ thuật quản lý là thứ có sẵn. Chúng được mô tả rất kỹ trong cácgiáo trình và được dạy rất nhiều ở các trường kinh doanh. Vấn đề đặt ra là công nghệquản lý nào phù hợp và có thể áp dụng vào doanh nghiệp? Điều này do những mối quanhệ nội tại của doanh nghiệp quyết định. Một doanh nghiệp có thể nhận biết được nhữngtrục trặc trong cung cách quản lý, nhưng nếu không có những đột biến (một hội đồngquản trị, một tổng giám đốc mới năng động có tầm nhìn tốt và có quyền quyết định) thìkhả năng thay đổi những cách ứng xử, cách quản lý cản trở sự phát triển của doanhnghiệp là điều rất khó. Trong trường hợp này, dù biết trì trệ là không tốt, nhưng rất nhiềungười không muốn thậm chí cản trở việc thay đổi do bị đụng chạm lợi ích cá nhân, đôikhi chỉ là do đã quen với cái cũ mà người ta không muốn áp dụng cái mới phải mất cônghọc lại từ đầu. Khác với việc huy động thêm vốn, việc nâng cao hiệu quả quản trị công tysẽ khó khăn hơn rất nhiều. Điều kiện để việc thay đổi cung cách quản trị có khả năngthành công là doanh nghiệp phải có tiềm lực tài chính tốt, trình độ công nghệ phù hợp.Một cách thay đổi cung cách quản lý mà các chủ doanh nghiệp thường làm là thay toànbộ hay phần lớn đội ngũ quản lý hiện tại. Tuy nhiên, vấn đề sẽ không đơn giản chút nàonếu doanh nghiệp. Xử lý vấn đề yếu kém về trình độ công nghệ: Công nghệ được bán rất nhiều trên thị trường. Nếu có tiền là có thể mua để áp dụng vào doanh nghiệp được ngay. Tuy nhiên, dù công nghệ tiên tiến có sẵn và biết rằng công nghệ hiện tại không phù hợp, lạc hậu, nhưng khó khăn cho doanh nghiệp là làm thế nào có thể lựa chọn được công nghệ phù hợp. Đơn cử như trường hợp các ngân hàng Việt Nam, mặc dù biết rằng phát triển các dịch vụ ngân hàng bán lẻ là hết sức cần thiết, nhưng họ vẫn loay hoay trong việc tìm kiến, lựa chọn công nghệ để phát triển dịch vụ này. Như vậy, cũng giống như trường hợp về khả năng quản lý, để tìm được công nghệ phù hợp cho doanh nghiệp, cần phải có người đủ khả năng tìm ra nó và đương nhiên điều kiện kèm theo là phải đủ tiền để mua công nghệ mới. a./Biết lắng nghe những người dưới quyền Giao tiếp giữa nguời lãnh đạo và những người dưới quyền là một quá trình tác động tương hỗ. Đó là một quá trình mà cả người lãnh đạo và những người thừa hành đều là những chủ thể tích cực. Có như vậy thì giao tiếp mới đạt hiệu quả cao. Điều đó có nghĩa là, khi nguời lãnh đạo truyền đạt các chỉ thị, mệnh lệnh hay quyết định nào đó cho những người thừa hành thì cần phải quan tâm đến thái độ, phản ứng và mức độ thực thi các chỉ thị, mệnh lệnh đó của họ. Hình 2.3 : Sự bàn bạc,thảo luận giữa nhà lãnh đạo và nhân viên. Trong giao tiếp, kênh thông tin từ dưới lên trên, tức là từ phía những người thừa hành lên đến người lãnh đạo cũng quan trọng như kênh thông tin từ trên xuống dưới (từ phía người lãnh đạo xuống những người thực hiện). Vì qua đó, người lãnh đạo hiểu được tâm trạng, nguyện vọng, thái độ và phản ứng của người dưới quyền. Tuy vậy, trong thực tế ở nước ta hiện nay, không phải người lãnh đạo nào cũng quan tâm đến kênh thông tin từ dưới lên trên, mà thuờng chỉ chú ý tới việc đưa ra chỉ thị, mệnh lệnh và yêu cầu truyền đạt chúng từ cấp dưới. Thực trạng này xuất phát từ những nguyên nhân sau: Thứ nhất, ảnh hưởng của tư tưởng phong kiến và Nho giáo. Những người lãnh đạo (quan lại) thường coi mình như những người “quan phụ mẫu”, ban phát lợi ích cho dân chúng. Khi quyền lực của người lãnh đạo càng lớn thì tư tưởng này thể hiện càng rõ. Điều này ở trong các doanh nghiệp thể hiện rõ hơn các cơ quan hành chính sự nghiệp, vì ở các doanh nghiệp thu nhập và việc làm của người lao động phụ thuộc trực tiếp vào quyền lực của người lãnh đạo. Thứ hai, ảnh hưởng của cơ chế cũ. Trong cơ chế bao cấp, kế hoạch hóa được tập trung đến cao độ. Cấp trên giao chỉ tiêu, kế hoạch và cấp dưới có nhiệm vụ được thực hiện. Chính cách thức quản lý này đã tạo nên một phong cách quản lý cho những người lãnh đạo – phong cách chỉ biết ban hành, ra chỉ thị, mệnh lệnh xuống dưới mà ít quan tâm đến chiều ngược lại. Trong hoạt động quản lý doanh nghiệp, kỹ năng biết lằng nghe ý kiến của người dưới quyền là một nghệ thuật – một nghệ thuật không đơn giản và không phải là người lãnh đạo nào cũng có thể thực hiện được. Kỹ năng lắng nghe cấp dưới đòi hỏi những yêu cầu sau: - Người lãnh đạo hết sức chú ý tới những điều mà người dưới quyền trình bày, tránh thái độ ngắt lời, trừ khi hỏi lại những điều cấp dưới trình bày chưa rõ, tránh thái độ nghe hờ hững, chiếu lệ, hình thức. - Nên biểu lộ tình cảm ghi nhận, thân thiện và khích lệ cấp dưới qua ánh mắt, nụ cười. Nên dùng những từ “vâng, đúng vậy”, “à ra thế”, “vâng tôi hiểu”…Cách thức ứng xử này sẽ làm cho những dưới quyền tự tin và mạnh dạn nói ra những suy nghĩ và tâm tư của mình. - Giữ thái độ bình tĩnh, điềm đạm trước những vấn đề cấp dưới trình bày mà người lãnh đạo không hài lòng. Tránh thái độ chỉ trích một cách vội vàng, tránh thái độ khuyên bảo và chỉ dẫn. Vì những thái độ này của người lãnh đạo sẽ làm cho những người dưới quyền e ngại không dám bộc lộ những suy nghĩ, tâm trạng của mình và như vậy người lãnh đạo không có cơ hội để hiểu họ. - Người lãnh đạo đừng vội suy đoán thiên lệch , sai lầm hay vội vàng quyết định khi chưa nghe hết câu chuyện, khi chưa thu thập đủ dữ kiện. - Khi có vấn đề gì mà người lãnh đạo cần yêu cầu cấp dưới làm rõ thì có thể đặt những câu hỏi tế nhị, khéo léo để cấp dưới trình bày vấn đề một cách rõ hơn. - Trong quá trình nói chuyện, người lãnh đạo cần ghi chép lại những điểm quan trọng của câu chuyện để nhắc lại hoặc đặt câu hỏi cho đối tượng giao tiếp. Khi người lãnh đạo biết nghe những người dưới quyền, anh ta không chỉ thu được những thông tin cần thiết, hiểu được tâm tư, nguyện vọng của cấp dưới, để có những chính sách, giải pháp phù hợp trong quá trình quản lý, mà còn là hình thức động viên, khích lệ rất lớn để họ làm việc tốt hơn. Vì cấp dưới thấy rằng họ được tôn trọng. b./Kiên nhẫn và biết thuyết phục Trong ứng xử với những người dưới quyền, kiên nhẫn là một đức tính không thể thiếu được với người lãnh đạo. Nó là cơ sở của thành công. Balzac đã nói: “Mọi quyền lực đều được xây dựng bằng kiên nhẫn và thời gian”. Napoleon cũng từng nói “Ai bền gan thì thắng”, hay theo Maiacopxki thì “Trên đường đời, hành lý của con người cần mang theo là lòng kiên nhẫn và tính chịu đựng”… Hình 2.4 : Cách thông báo, thuyết phục của nhà lãnh đạo với nhân viên cấp dưới. Kiên nhẫn có ý nghĩa quan trọng và cần thiết trong ứng xử giữa người lãnh đạo và cấp dưới vì: - Giúp người lãnh đạo bình tính, sáng suốt trong việc giải quyết những tình huống xảy ra trong họat động quản lý, đặc biệt là những tình huống có tính mâu thuẫn, xung đột trong tổ chức. Vì người lãnh đạo có thời gian để tìm hiểu vấn đề một cách đầy đủ hơn, toàn diện hơn những nguyên nhân nảy sinh và các biện pháp giải quyết nó. - Trong ứng xử với cấp dưới, sự kiên nhẫn sẽ giúp cho người lãnh đạo hiểu được cấp dưới nhiều hơn, lắng nghe cấp dưới được tốt hơn, tránh được những căng thẳng có thể nảy sinh trong quan hệ giữa người lãnh đạo và người dưới quyền. Như vậy, uy tín của người lãnh đạo được nâng cao, nhân cách của người lãnh đạo được cấp dưới tôn trọng. Trong ứng xử với những người dưới quyền thì khả năng thuyết phục cũng là một phẩm chất tâm lý không thể thiếu được. Có thể nói, lãnh đạo là một quá trình phát triển nghệ thuật thuyết phục, lôi cuốn và tập hợp mọi người thực hiện những mục đích chung của tổ chức. Nhận thức của con người là một quá trình. Khả năng thuyết phục của người lãnh đạo sẽ làm cho những người dưới quyền hiểu đúng vấn đề, yên tâm thực hiện các nhiệm vụ được giao. Khả năng thuyết phục của người lãnh đạo rất cần thiết trong việc cảm hóa và sử dụng những người đứng đầu các nhóm đối lập trong tổ chức, để biến họ trở thành những người có cùng định hướng và hành động với tập thể. Để cảm hóa được những cá nhân này, đòi hỏi người lãnh đạo không chỉ có khả năng thuyết phục, mà còn có lòng kiên nhẫn. c./Lòng nhân ái và sự quan tâm đối với mọi nguời Đối với mỗi chúng ta, lòng nhân ái là một phâm chất không thể thiếu được. Đối với người lãnh đạo, yếu tố này lại càng có ý nghĩa. Trong một tổ chức, khi người lãnh đạo có những mối quan hệ sâu sắc, nhân ái với mọi người thì sẽ tạo nên sự hợp tác rộng rãi của các thành viên đối với mình. Khi người lãnh đạo có tình thương đối với mọi người thì doanh nghiệp sẽ có sức mạnh – sức mạnh được tạo nên từ Hình 2.5 : Sự hòa hợp, hợp tác giữa nhà phía những người thừa hành. lãnh đạo với các nhân viên. Lòng nhân ái của người lãnh đạo thường dễ thể hiện trong các nhóm nhỏ, trong phạm vi hẹp. Đối với các tổ chức có quy mô càng lớn thì lòng nhân ái và tình yêu thương cấp dưới của người lãnh đạo càng khó thể hiện, khó có điều kiện bộc lộ. Lòng nhân ái và tình yêu là một nhiệm vụ không thể thiếu được trong hoạt động quản lý của người lao động. Sẽ là đúng khi chúng ta nói rằng, một người lãnh đạo tốt là người có tình yêu thương, có lòng nhân ái với mọi người trong tổ chức do người đó quản lý. Tình yêu thương của người lãnh đạo không chỉ là một cảm giác, không chỉ thể hiện trên lời nói, mà phải được thể hiện qua những việc làm, những hành động cụ thể.Trong ứng xử với cấp dưới, sự thể hiện lòng nhân ái, quan tâm của người lãnh đạo phải dựa trên sự hiểu biết về hoàn cảnh, nguyện vọng, chứ không phải mang tính tự phát. Người lãnh đạo nào hình thành được thói quen ứng xử mang tính nhân ái và chân thành đối với cấp dưới thì người đó sẽ có được tình cảm sâu sắc. rộng lớn trong quan hệ với các thành viên của tổ chức. Có thể nói, người lãnh đạo cần sử dụng linh họat và có hiệu quả tình cảm của mình để tạo nên những mối quan hệ có hiệu quả nhất với các thành viên. d./Đánh giá những người dưới quyền. Hình 2.6 : Cách bố trí công việc của nhà lãnh đạo phù hợp với năng lực của mỗi nhân viên.  Đánh giá là một công việc cần thiết của hoạt động quản lý, nhất là đối với các doanh nghiệp. Bởi vì, những lợi ích vật chất của người lao động gắn trực tiếp với sự đánh giá về mức độ hoàn thành nhiệm vụ của họ. Trên cơ sở đánh giá của người lãnh đạo sẽ hình thành nên những phuơng thức để xác định lương, tiền thưởng, đề bạt, cất nhắc vào các vị trí quản lý, cử đi học… Khi người lãnh đạo đánh giá công minh thì những người được đánh giá phấn khởi, tập thể đoàn kết thống nhất. Khi con người phấn khởi thì làm việc không biết mệt mỏi, có năng suất và hiệu quả cao. Khi một tập thể đoàn kết, thống nhất thì những khó khăn sẽ dễ dàng được khắc phục và mọi người sẽ làm việc với nhiều sáng kiến hơn. Khi người lãnh đạo đánh giá thiên vị, thiếu khách quan thì những cá nhân được đánh giá sẽ có tâm trạng buồn chán, bi quan và tập thể có thể xuất hiện các mâu thuẫn, xung đột. Khi con người có tâm trạng tiêu cực, thì làm việc chóng mệt mỏi, năng suất và chất lượng thấp, nhiều khi có những phản ứng tiêu cực gây khó khăn cho hoạt động quản lý của người lãnh đạo. Khi tập thể mâu thuẫn, xung đột thì việc thực hiện các mục tiêu đề ra rất khó khăn và sự phát triển của tổ chức gặp nhiều trở ngại. Có thể nói, việc đánh giá con người là một công việc phức tạp và khó khăn. Là một nghệ thuật mà không phải người lãnh đạo nào cũng làm được. e./Sử dụng lời khen với cấp dưới Hình 2.7 : Sự tuyên dương, khen ngợi của nhà lãnh đạo với nhân viên cấp dưới. Lời khen ngợi chân thành của người lãnh đạo sẽ có tác dụng động viên, khuyến khích những người dưới quyền phấn khởi, làm việc hăng hái hơn và giảm đi những khuyết điểm của họ. Trong ứng xử với cấp dưới, người lãnh đạo không chỉ cần sử dụng những lời khen mà còn cần có thái độ đúng mức. Người lãnh đạo không nên ra lệnh với cấp dưới. Một giám đốc không nên nói với cô văn thư : “Này, cô mang ra đánh máy cho tôi văn bản này, sau một tiếng nữa là phải xong”, mà nên nói “Cô có thể đánh máy giúp tôi văn bản này, sau một tiếng nữa là xong phải không?”. Cách ứng xử này làm cho cấp dưới cảm thấy mình được tôn trọng, vui vẻ, không tự ái, thấy mình quan trọng và như vậy họ sẽ vui vẻ hợp tác với người lãnh đạo. f./Phong cách làm việc của người lãnh đạo Hình 2.8 : Chỉ huy các nhân viên của nhà lãnh đạo để đưa công ty tiến tới mục tiêu. Trong ứng xử của người lãnh đạo doanh nghiệp với những người dưới quyền thì phong cách làm việc của người lãnh đạo cũng là một vấn đề cần được quan tâm. Người lãnh đạo nên làm việc với phong cách nào thì có hiệu quả nhất? Phong cách làm việc quyết đoán, thể hiện ở chỗ người lãnh đạo tự ra các quyết định quản lý trên cơ sở các thông tin mà mình có được, không quan tâm đến những ý kiến của người khác trong tập thể. Phong cách này có thể giúp cho người lãnh đạo có những quyết định kịp thời trong những tình huống đòi hỏi những quyết định nhanh chóng, nhất là chớp lấy những thời cơ trên thị trường. Song về lâu dài, phong cách này tạo nêm sự độc đoán, chuyên quyền của người lãnh đạo và sẽ dẫn tới những phản đối của những người dưới quyền, không tranh thủ được trí tuệ của tập thể. Phong cách làm việc dân chủ thể hiện ở chỗ người lãnh đạo cố gắng tranh thủ các ý kiến, sự bàn bạc của những người dưới quyền trước khi ra những quyết định quản lý. Phong cách này có ưu điểm là tranh thủ được trí tuệ của tập thể, tạo ra sự đồng thuận, nhất trí trong tập thể. Nhưng, nhược điểm của phong cách này là không có được những quyết định quản lý kịp thời trong thời điểm khẩn cấp, khó chớp được các thời cơ kinh doanh. Do mỗi phong cách làm việc đều có những mặt mạnh và mặt yếu, nên trong quản lý doanh nghiệp, người lãnh đạo không nên tuyệt đối hóa một phong cách nào, mà phải biết kết hợp hài hòa, hợp lý hai phong cách làm việc này. III./ Ý NGHĨA CỦA NHÀ LÃNH ĐẠO : 3.1.Bản chất nhà lãnh đạo : Ứng xử với những người dưới quyền (những người quản lý cấp dưới và những người lao động) là một trong những yếu tố có tầm quan trọng hàng đầu, đảm bảo cho hoạt động quản lý của người lãnh đạo doanh nghiệp thành công. Bởi lẽ, hoạt động quản lý của người lãnh đạo là một nghệ thuật – nghệ thuật thu phục con người, nghệ thuật ứng xử giữa con người với con người. Ở đây nghệ thuật ứng xử là cơ sở, là nền tảng để người lãnh đạo thu phục người khác.Do bản tính cẩn thận, ôn hòa và khả năng hòa giải nên họ có thể tránh được những xung đột không cần thiết, cũng như ít khi phải suy tính quá nhiều. Họ sử dụng những kịch bản khác nhau để đối phó với mọi cuộc xung đột. Hình 3.1 : Sự dẫn dắt các nhân viên của nhà lãnh đạo. - Yêu cầu người lãnh đạo cần có : + Kiến thức sâu rộng,phẩm cách và tinh thần trách nhiệm cao trong công việc,biết cảm nhận cái mới và dám mạo hiểm,phải nhạy cảm và năng động,phải có năng lực làm việc và năng lực sáng tạo(tài quan sát, tài dự kiến,tài quyết đoán và tài ứng biến). + Phẩm chất về chính trị tư tưởng cao,phẩm chất về tri thức tốt. - Người lãnh đạo phải biết : + Lấy đức quản người : Người xưa nói rằng”bản thân chính trực, không cần ra lệnh cấp dưới vẫn nghe theo,bản thân không chính trực có ra lệnh cấp dưới cũng khống thi hành”.Như vậy người lãnh đạo lợi dụng chức quyền, vi phạm pháp luật,kỷ luật làm tổn hại đến công của công vì lợi ích cá nhân thì sẽ mất hết uy tín.Ngược lại “không tư lợi,thân giá sẽ cao,không kiêu căng,uy càng lớn”. + Lấy học thức quản người :Một người lãnh đạo nếu không có đủ tri thức và trình độ nghiệp vụ cao,thậm chí vô học mà lại khoa chân múa mép trước mặt cấp dưới thì liệu có ai phục tùng anh ta.Ngược lại nếu có đầy đủ chuyên môn cần thiết,không những có thể vận dụng hiểu biết của mình lãnh đạo tốt công tác của ngành mình đồng thời lại có tiếng nói chung với cấp dưới thì cấp dưới ai mà không kính phục. + Lấy tài quản người : Một người lãnh đạo tài hoa có thể tạo ra cho những người khác cảm giác tin cậy,an toàn dù trong hoàn cảnh cực kỳ khó khăn và hết sức nguy hiểm thì những người nhân viên do người đó lãnh đạo vẫn đồng tâm nhất trí theo người lãnh đạo vượt qua khó khăn.Nếu người lãnh đạo có cách nói năng sinh động, lưu loát, ngắn gọn,có tính logic,có sức thuyết phục lan truyền thì đó là người lãnh đạo có tư tưởng sâu sắc,hiểu biết rộng,trình độ cao. 3.2.Phương pháp của nhà lãnh đạo : Hình 3.2 : Sự liên kết và tầm quan trọng giữa các thành viên trong tổ chức. - Coi công việc của cấp dưới là việc của mình. - Phải hòa mình với cấp dưới.Hành vi thường ngày của người lãnh đạo cấp dưới đã nhìn thấy rõ,dừng nên cho rằng mình có thể thao túng mọi người mãi mãi,khi lợi ích lợi ích thiết than của nhân viên bị tổn hại họ sẽ vùng lên chống lại.Cho nên phải hòa mình với họ,có thể xóa bỏ được ý nghĩ thù hằn của họ. - Phải đặt mình vào vị trí của họ. Phải luôn xuất phát từ quan điểm của họ để kiểm quyết định của mình. - Phải biết giao quyền, một người lãnh đạo kinh doanh có hiệu suất cao cần phải hết sức phóng tay giao quyền để dành thời gian vào những việc người lnahx đạo cần làm. - Phải nói cho nhân viên biết những khó khăn và ngăn ngừa những mâu thuẫn. - Phải quan tâm đến nhân viên, có khi chỉ quân tâm đến một việc nhỏ cũng cải thiện rất lớn đến quan hệ quần chúng của bạn. - Khai thác phát triển trí tuệ của nhân viên. Tranh thủ ý kiến của nhân viên dưới quyền, khiến họ phải động não suy nghĩ, khai thác phát triển trí tuệ của họ. - Phải biết lắng nghe nhiều loại ý kiến. Khi đưa ra quyết định, phải biết chọn lựa những phương án có thể lựa chọn.Phương án tốt là phương án được chọn ra qua việc loại các phương án kém hơn. - Phải quan tâm đến cách thức bố trí các nhiệm vụ. Người cấp trên thông minh nhất là người rất ít phải sử dụng đến uy quyền. - Phải nhìn vào kết quả công việc chứ không phải lượng công việc nhiều hay ít. Đánh giá một con người phải chú trọng đến những cống hiến của anh ta. - Phải có dũng khí nói “không”. Một nhà kinh doanh giỏi phải có dũng khí nói “không” và sau chữ “không” mạnh mẽ đó phải làm sao cho cấp dưới thấy được sự uy nghiêm của nhà lãnh đạo 3.3.Kết luận : - Xã hội ngày càng phát triển thì vai trò con người và quản lý tổ chức con người ngày càng quan trọng. Quản lý con người hiện nay vừa được xem như là một nghành khoa học vừa được xem như một nghệ thuật vì quản lý con người là quản lý các cấu trúc phức tạp với những yếu tố bản sắc, những nhân cách riêng của từng cá nhân không ai giống ai. Hình 3.3 : Tài lãnh đạo nhạy bén và sự dẫn dắt các nhân sự của nhà lãnh đạo. Bởi vậy, để quản lý con người cần những người có tài và phải được đào tạo một cách bài bản. Những nhà quản lý này cũng sẽ phải tự ý thức việc học lien tục, học suốt đời không ngừng hoàn thiện năng lực lãnh đạo. Nhà lãnh đạo nếu không học liên tục sẽ bị tục hậu không đủ khả năng lãnh đạo công việc và những người dưới quyền có hiệu quả tốt. - Cách quản người lấy phục tùng làm gốc. Nếu muốn người khác phục tùng người lãnh đạo phải có tố chất hơn người một cái đầu, phải có biện pháp khiến người ta tin phục, chế độ quản lý chặt chẽ và nguyên tắc kiên định. Bản lĩnh nhìn người, nhận biết con người, biết tỏ rõ uy nghiêm ngăn cấm và nói thuyết phục lòng người. Với Trump (Donald Trump - "ông trùm của các ông trùm bất động sản ở Mỹ") người lãnh đạo là người kiểm soát, chịu trách nhiệm hoàn toàn về mọi việc và nắm chìa khoá để thành công. Theo ông, lãnh đạo là về việc kiểm soát và quyền lực. Qua lời của Trump, cũng như những hoạt động của ông trong hàng loạt chương trình, đã chỉ ra rằng, ông sống theo "học thuyết con người vĩ đại". Nghĩa là, trong hoạt động hàng ngày của tổ chức, ông quan niệm việc lãnh đạo thế nào sẽ có cái giá thế ấy. Nhân viên sẽ không bỏ việc, mà bỏ những vị sếp tồi. Tồi nghĩa là độc tài, đòi hỏi và kìm kẹp. Nếu một tổ chức gắn chặt bởi tính cách cá nhân của người lãnh đạo, khi lãnh đạo vấp ngã, tổ chức sẽ bị thương tổn, chẳng hạn trường hợp của nữ tỷ phú Martha Stewart - người từng được mệnh danh là "Nữ hoàng kinh doanh kiểu mẫu" ở Mỹ. Trump cũng thể hiện quan điểm rằng các nhà lãnh đạo giỏi đối xử với mọi người bằng sự tôn trọng và tin cậy. Nhà lãnh đạo cũng phải chấp nhận mạo hiểm - một kiểu mạo hiểm đúng đắn. Năm 1975, Trump lao vào mặt trận địa ốc với những dự án khá lớn mà phần lớn tiền đầu tư của Trump là tiền vay ngân hàng. Ở tuổi 30 tuổi, Trump đã nổi danh là một người dám mạo hiểm, chấp nhận phiêu lưu trong kinh doanh. Nguồn gốc do: Uy tín, thế lực cá nhân.  - Nhà quản lý được bổ nhiệm chính thức, có quyền hạn do chức vụ đương nhiệm => Nhà lãnh đạo chính thức của nhóm.  - Nhà lãnh đạo có thể không có chức vụ gì trong nhóm, có ảnh hưởng tới người khác trong nhóm do uy tín hoặc thế lực cá nhân => Nhà lãnh đạo không chính thức trong nhóm.  Trách nhiệm của người lãnh đạo gồm: Đại diện cho các bên liên quan lãnh đạo tổ chức; Chỉ đạo thực hiện thông qua một sứ mệnh hoặc mục đích; Hình thành và thực hiện những thay đổi về chiến lược của tổ chức; Theo dõi và giám sát các hoạt động, đặc biệt các hoạt động liên quan đến kết quả tài chính, năng suất, chất lượng, các dịch vụ mới và phát triển nhân lực; Cung cấp các chính sách và hướng dẫn thực hiện cho các cán bộ quản lý khác tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý và các thay đổi trong chiến lược. Sau đây là 6 quan niệm phổ biến về lãnh đạo: Sai Đúng Quan niệm 1 Lãnh đạo chỉ tổn tại ở cấp cao nhất của tổ chức. Lãnh đạo cần thiết đối với tất cả các cấp trong một tổ chức. Quan niệm 2 Lãnh đạo là một kỹ năng hiếm có Ai cũng có khả năng lãnh đạo. Quan niệm 3 Kỹ năng lãnh đạo là bẩm sinh, không phải do rèn luyện Kỹ năng lãnh đạo có thể đạt được từ quá trình học hỏi, rèn luyện Quan niệm 4 Những người lãnh đạo là những người có sức thuyết phục Một số người lãnh đạo có sức thuyết phục nhưng hầu hết là không Quan niệm 5 Người lãnh đạo kiểm soát, chỉ đạo, thúc giục, lôi kéo. Lãnh đạo không phải là thực hiện quyền lực mà là trao quyền cho người khác Quan niệm 6 Chức năng của người lãnh đạo chỉ giải quyết những vấn đề phức tạp Chức năng lãnh đạo là đương đầu với sự thay đổi, còn chức năng quản lý là đương đầu với các phức tạp - Theo suy nghĩ của em thì nhà lãnh đạo giỏi là người biết tính toán xoay sở công việc một cách linh hoạt, nhanh nhẹn. Biết cách tao cảm giác thoải mái đối với mọi người cấp dưới và hiểu được họ đang nghĩ những gì và cần gì nhằm hài hòa công việc một cách hoàn hảo.Đối với thị trường cạnh tranh thì phải mạnh mẽ dám quyết đoán và dám thực hiện,biết cách sáng tạo và phân bố công việc hợp lý đối với khả năng cua mỗi nhân viên trong doanh nghiệp. Nhưng trước tiên người lãnh đạo phải có một phong cách đặc biệt khác hẳn với mọi người mà khi người khác nhìn vào là đã cảm nhận được đó là một nhà lãnh đạo. Các nhà lãnh đạo giỏi đối xử với mọi người bằng sự tôn trọng và tin cậy. Nhà lãnh đạo cũng phải chấp nhận mạo hiểm - một kiểu mạo hiểm đúng đắn để nắm bắt thành công.