Phát triển du lịch sinh thái tỉnh Phú Yên thực trạng và giải pháp

PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH THÁI TỈNH PHÚ YÊN THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP Tác giả: NGUYỄN THỊ LỆ CHI Địa chỉ: Thành phố Tuy Hòa - Tỉnh Phú Yên Email: Lechipyvn@gmail.com Đời sống sinh hoạt đô thị làm con người ngày càng mệt mỏi và căng thẳng. Vì thế, để nghỉ ngơi, giải trí và giảm thiểu những căng thẳng trong cuộc sống, con người đang ngày càng có xu hướng tìm về và hòa mình vào thiên nhiên mỗi khi có thể. Điều này đã giúp cho loại hình du lịch sinh thái ngày càng được nhiều người quan tâm và lựa chọn. Tỉnh Phú Yên là một trong những tỉnh có thế mạnh để phát triển du lịch sinh thái với nhiều khu du lịch tuyệt đẹp và thơ mộng sẽ là thiên đường, điểm đến lý tưởng cho nhiều du khách. Du lịch sinh thái là một phần quan trọng trong phát triển du lịch bền vững. Đặc trưng chính của du lịch sinh thái chính là dựa trên sự hấp dẫn về tự nhiên và hướng tới sự phát triển du lịch bền vững, đảm bảo cải thiện đời sống, gia tăng lợi ích cho cộng đồng địa phương và môi trường của khu vực, hỗ trợ cho sự phát triển đời sống cộng đồng của người dân địa phương và thỏa mãn nhu cầu về tham quan, nghỉ dưỡng, tìm hiểu, giải trí,... đối với khách du lịch. Loại hình du lịch sinh thái về cơ bản là loại hình có quy mô không lớn, nhưng lại có tác dụng hòa nhập môi trường tự nhiên địa điểm du lịch. Nền văn hóa tại điểm đến đáp ứng nhu cầu của du khách đến tham quan, nghỉ dưỡng đồng thời cũng chú trọng tới việc tôn tạo nhằm bảo tồn các nguồn tài nguyên du lịch để có điều kiện phát triển hoạt động du lịch sinh thái. Du lịch sinh thái là một trong những ngành ngày càng chiếm vị trí quan trọng trong quá trình đi lên của tỉnh Phú Yên. Tuy có xuất phát điểm thấp nhưng đến nay du lịch sinh thái tỉnh Phú Yên đã vươn lên trở thành một trong những ngành mũi nhọn kinh tế của tỉnh. Du lịch sinh thái tỉnh Phú Yên có những lợi thế nhất định về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, cơ sở hạ tầng và yếu tố con người. Phú Yên có vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển du lịch Việt Nam, là cầu nối quan trọng cả về đường bộ, đường sắt, đường biển và đường hàng không theo chiều Bắc Nam và Đông Tây. Phú Yên là lãnh thổ tập trung hệ thống tài nguyên du lịch phong phú và đa dạng về tự nhiên, văn hóa và di tích. Về tự nhiên, Phú Yên có thiên nhiên hùng vĩ với ba dãy núi: Cù Mông ở phía Bắc, Vọng Phu - Đèo Cả ở phía Nam và rìa Đông dãy Trường Sơn ở phía Tây. Sự đa dạng về địa hình này đã tạo nên nhiều cảnh quan hấp dẫn, đa dạng sinh thái cao như: Biển Tuy Hòa, Biển Long Thủy, Đầm Cù Mông, Đầm Ô Loan, Vịnh Xuân Đài, Vịnh Vũng Rô, Rạn San Hô, Bãi Môn, Ghềnh Đá Dĩa, Ghềnh Đá Bàn, Suối nước lạnh, Về di tích và văn hóa, Phú Yên là địa bàn sinh sống của nhiều cộng đồng dân cư. Trong đó dân tộc kinh chiếm đa số, ngoài ra còn có một số dân tộc ít người khác như: Ê Đê chiếm 2,04%, Chăm H’roi chiếm 2,02%, dân tộc Ba Na chiếm 0,4%,... tạo ra nhiều bản sắc văn hóa được thể hiện qua các lễ hội, làng nghề, văn hóa dân gian, kiến trúc nghệ thuật, đây cũng là yếu tố quan trọng, để thu hút khách du lịch. Bên cạnh đó, còn có hệ thống di tích phản ánh lịch sử hào hùng của dân tộc như: Đập Đồng Cam, Mũi Điện - Bãi Môn, Tháp Nhạn, Chùa Đá Trắng, Chùa Hồ Sơn, Chùa Bảo Tịnh, Khu nhà cổ ông Võ Thức, Mộ và Đền thờ Lê Thành Phương, Mộ và Đền thờ Lương Văn Chánh, lịch sử nhà thờ Bác Hồ, Tiềm năng, tài nguyên du lịch sinh thái Phú Yên, cho phép phát triển các sản phẩm du lịch có tính đặc trưng, hấp dẫn khách du lịch đặc biệt các sản phẩm gắn với biển như du lịch nghỉ dưỡng biển, du lịch sinh thái biển, các hoạt động thể thao biển; bên cạnh đó là du lịch gắn kết với văn hóa của cộng đồng dân cư ven biển và du lịch nghiên cứu. Phát triển du lịch sinh thái tỉnh Phú Yên trên bình diện tổng thể, trong mối quan hệ với các địa phương trong khu vực, kể cả trong nước và với các nước bạn. Trên thực tế, khách tham quan quốc tế đã đem lại nhiều lợi ích về kinh tế và xã hội cho khu vực. Du lịch sinh thái tỉnh Phú Yên, đang trong quá trình định hình và phát triển. Điều này được thể hiện qua hầu hết các chỉ tiêu, hiện trạng phát triển ngành về lượng khách du lịch, doanh thu du lịch, lao động trong ngành du lịch, cơ sở vật chất kỹ thuật ngành những năm qua, đặc biệt từ năm 2000 đến nay. Du lịch đã đem lại những hiệu quả kinh tế - xã hội nhất định, đặc biệt trong việc tạo thêm nhiều công ăn việc làm, qua đó nâng cao được đời sống của cộng đồng dân cư, đặc biệt là cư dân miền biển, góp phần tích cực vào sự ổn định chính trị, an ninh - quốc phòng và trật tự an toàn xã hội. Sự phát triển du lịch sinh thái của Phú Yên, trong những năm qua đã góp phần tích cực vào sự phát triển du lịch sinh thái cả nước, trong quá trình hội nhập nói chung và đặc biệt là hoạt động du lịch sinh thái vùng duyên hải Nam Trung Bộ và vùng kinh tế trọng điểm Miền Trung - Tây Nguyên nói riêng. Có thể nói, sự phát triển du lịch sinh thái tỉnh Phú Yên còn chưa tương xứng với tiềm năng và khả năng phát triển của tỉnh, vì hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là giao thông đến một số địa bàn trọng điểm du lịch và giao thông tại các điểm du lịch, hệ thống cơ sở vật chất, kỹ thuật phục vụ du lịch mặc dù đã được quan tâm đầu tư phát triển nhưng chất lượng còn kém, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển ngày càng cao của du lịch. Thêm vào đó, mức sống người dân các dân tộc ít người, các địa bàn vùng sâu, vùng xa còn khó khăn, đời sống dân trí còn thấp ảnh hưởng đến môi trường du lịch sinh thái. Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch sinh thái tỉnh trong tương lai, về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, trong đó dịch vụ du lịch được ưu tiên hàng đầu. Hệ thống quan điểm và mục tiêu phát triển kinh tế du lịch sinh thái tỉnh Phú Yên, theo hướng bền vững một cách toàn diện về kinh tế, chính trị, văn hóa - xã hội, an ninh quốc phòng và môi trường trong bối cảnh hội nhập và mở cửa. Các định hướng và giải pháp phát triển du lịch tổng thể về thị trường, sản phẩm, không gian và đầu tư phát triển du lịch, tuyên truyền quảng bá, đào tạo nhân lực, làm tiền đề cho địa phương xây các quy hoạch chi tiết, các dự án đầu tư phát triển du lịch với quan điểm khai thác hợp lý và có hiệu quả có tiềm năng du lịch sinh thái trên địa bàn và phù hợp với yêu cầu trong tình hình mới. Triển khai thực hiện và quản lý có hiệu quả hoạt động du lịch trên địa bàn tỉnh, theo đúng định hướng phát triển du lịch sinh thái tỉnh Phú Yên, phân tích rõ thực trạng và giải pháp để góp phần đưa du lịch sinh thái tỉnh Phú Yên thực sự trở thành ngành kinh tế quan trọng, làm động lực thúc đẩy sự phát triển các thành phần kinh tế khác; từng bước đưa Phú Yên thành một trong những địa bàn quan trọng, thu hút du lịch của khu vực Miền Trung nói riêng và là điểm dừng quan trọng trong hành trình du lịch Bắc - Nam và Đông - Tây. Để thực hiện có hiệu quả “Phát triển du lịch sinh thái tỉnh Phú Yên - thực trạng và giải pháp”, chính quyền địa phương phải nêu ra được hướng đi trong tương lai, cách thức hoạt động, quy hoạch đầu tư, nâng cấp xây dựng, Trên cơ sở các nội dung của quy hoạch, Ủy ban nhân dân tỉnh cần chỉ đạo các cơ quan chức năng trong tỉnh tiến hành việc rà soát đều chỉnh, lập các quy hoạch chi tiết, các dự án đầu tư và các chương trình hành động cụ thể, để phát triển du lịch sinh thái phù hợp với các giai đoạn phát triển của quy hoạch. Tỉnh cần chỉ đạo các huyện về cách thức quản lý và phát triển tốt các hoạt động du lịch sinh thái, các điểm tiềm năng chưa có điều kiện khai thác. Đối với các dự án phát triển kinh tế - xã hội ở các trọng điểm du lịch sinh thái, cần tham khảo ý kiến của Bộ Văn hóa thể thao - Du lịch trước khi quyết định theo thẩm quyền. Tuyên truyền giáo dục toàn dân, về bảo vệ tài nguyên và môi trường du lịch sinh thái đảm bảo phát triển bền vững, đặc biệt là đối với các khu bảo tồn tự nhiên như: Khu bảo tồn thiên nhiên Krông-Trai, khu rừng cảnh quan Đèo Cả. Các khu vực cảnh quan như: Gành Đá Đĩa, Đầm Ô Loan, Vịnh Xuân Đài, Vịnh Vũng Rô và các di tích lịch sử văn hóa. Tăng cường chức năng quản lý của Sở Văn hóa thể thao - Du lịch Phú Yên đối với địa phương; phát huy vai trò của tỉnh Phú Yên đối với từng địa phương để tạo nên sự thống nhất chương trình hành động, phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân vì mục tiêu phát triển Phú Yên, thành một trong những trọng điểm, phát triển du lịch sinh thái vùng Duyên hải Nam Trung Bộ và cả nước. Hy vọng rằng, trong những năm tới du lịch sinh thái tỉnh Phú Yên, sẽ có những bước phát triển đột phá, khai thác được hết những tiềm năng và lợi thế vốn có, nhanh chóng trở thành một trong những điểm đến thật thu hút và hấp dẫn đối với du khách, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao đời sống người dân. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Lê Huy Bá (2009), Du lịch sinh thái, Nhà xuất bản Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Hồ Chí Minh. [2] Phan Văn Hải (2011), Giáo trình du lịch sinh thái trường đại học Lạc Hồng, Đồng Nai. [3] Viện nghiên cứu phát triển du lịch (2010), Quy hoạch phát triển du lịch tỉnh Phú Yên đến năm 2010. [4] Quyết định số 97/2002/QĐ-TT ngày 22/07/2002 của Thủ tướng Chính phủ, Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam thời kỳ 2001 – 2010.