Phương hướng phát triển tiểu thủ công nghiệp (TTCN) Tỉnh Hà Tây trong giai đoạn 2001-2005

Phương hướng phát triển tiểu thủ công nghiệp (TTCN) Tỉnh Hà Tây trong giai đoạn 2001-2005MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU CHƯƠNG I. VAI TRÒ CỦA TIỂU THỦ CÔNG NGHIỆP TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ TỈNH HÀ TÂY I/ VAI TRÒ CỦA TIỂU THỦ CÔNG NGHIỆP TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ TỈNH HÀ TÂY 6 1/ Khái niệm chung TTCN và đặc trưng sản xuất TTCN. 6 1.1. Hoạt động tiểu thủ công nghiệp. 6 1.2. Đặc trưng sản xuất TTCN. 8 2.Vai trò của TTCN trong phát triển kinh tế xã hội. 9 2.1. TTCN với chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn. 9 2.2. TTCN với tăng trởng và phát triển kinh tế. 9 2.3 TTCN với giải quyết vấn đề xã hội. 10 3. Vai trò của TTCN trong phát tiển kinh tế Hà Tây . 9 II. TTCN VIỆT NAM VÀ MỘT SỐ NGHỀ TRUYỀN THỐNG HÀ TÂY 14 1.Quá trình phát triển TTCN Việt Nam 14 1.1. Tiểu thủ công nghiệp Việt Nam thời kỳ 1939-1945. Error! Bookmark not defined. 1.2. Tiểu thủ công nghiệp Việt Nam thời kỳ 1954-1975 14 1.3. Tiểu thủ công nghiệp Việt Nam thời kỳ 1975 đến nay. 15 2. Nghề và làng nghề truyền thống Hà Tây . 17 III. KINH NGHIỆM MỘT SỐ NƯỚC TRONG PHÁT TRIỂN TTCN. 19 1. Kinh nghiệm của Nhật. 19 2. Kinh nghiệm của các nước NICs. 20 3. Kinh nghiệm ASEAN. 21 4. Những kết luận chung về bài học kinh nghiệm. 22 CHƯƠNG II. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN TIỂU THỦ CÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HÀ TÂY. 24 I. NHỮNG NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ TTCN HÀ TÂY 24 1. Điều kiện tự nhiên Hà Tây. 24 1.1. Về vị trí địa lý. 24 1.2. Tài nguyên khoáng sản. 25 2. Điều kiện kinh tế xã hội . 25 2.1. Tài nguyên con người. 25 2.2. Tài nguyên cảnh quan Di tích Lịch sử. 25 2.3. Về tốc độ tăng trưởng kinh tế. 26 2.4. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế. 28 3. Lợi thế, hạn chế và thách thức đối với phát triển kinh tế và TTCN Hà Tây. 30 3.1. Lợi thế. 30 3.2. Hạn chế. 31 3.3. Những thách thức. 31 II. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN TIỂU THỦ CÔNG NGHIỆP (TTCN) TRÊN ĐỊA BÀN HÀ TÂY. 32 1. Mạng lưới phát triển TTCN khu vực nông thôn tỉnh Hà Tây. 32 1.1. Tiểu thủ công nghiệp chuyên nghiệp. 32 1.2. Tiểu thủ công nghiệp trong nông nghiệp. 33 2. Thực trạng phát triển tiểu thủ công nghiệp ở các làng nghề . 33 2.1. Về số lượng làng có nghề và làng nghề. 33 2.2. Về số hộ và lao động tham gia sản xuất TTCN trong làng nghề. 35 2.3. Về giá trị sản lượng sản xuất và thu nhập đầu tư sản xuất kinh doanh (1996 - 1999). 36 2.4. Công tác nhân cấy nghề TTCN Hà Tây. 38 3. Các loại doanh nghiệp và sản phẩm ngành nghề tiểu thủ công nghiệp. 40 3.1. Về các loại hình doanh nghiệp: 40 3.2. Về các loại sản phẩm ngành nghề TTCN Hà Tây: 41 4. Về thị trường và hình thức tiêu thụ. 42 5. Cơ cấu trong nội bộ CN-TTCN 44 5.1. Cơ cấu ngành. 44 5.2. Cơ cấu thành phần sở hữu. 44 6. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của TTCN trên địa bàn Hà Tây. 46 6.1. Giá trị sản xuất TTCN . 46 6.2. Tình hình thu hút lao động và nộp ngân sách của TTCN Hà Tây 48 6.3. Sản phẩm xuất khẩu chủ yếu của TTCN Hà Tây . 50 III. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ SỰ PHÁT TRIỂN TTCN TỈNH HÀ TÂY. 51 1. Những thành tựu đạt được. 51 2. Những tồn tại và khó khăn. 53 3. Nguyên nhân của tồn tại, khó khăn. 55 CHƯƠNG III. PHƯƠNG HƯỚNG PHÁT TRIỂN TIỂU THỦ CÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HÀ TÂY GIAI ĐOẠN 2001-2005 56 I. QUAN ĐIỂM VÀ MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN TIỂU THỦ CÔNG NGHIỆP TỈNH HÀ TÂY GIAI ĐOẠN 2001-2005 56 1. Quan điểm phát triển TTCN Hà Tây. 56 1.1. Quan điểm phục hồi và phát triển TTCN truyền thống 56 1.2. Phát triển TTCN trên cơ sở tận dụng lợi thế du lịch Hà Tây . 57 1.3. Quan điểm phát triển TTCN theo hướng sản xuất hàng hoá . 58 2. Mục tiêu chung phát triển CN- TTCN của cả nước đến năm 2010. Error! Bookmark not defined. 3. Mục tiêu phát triển kinh tế Hà Tây 2001-2005. 59 3.1. Mục tiêu phát triển công nghiệp tỉnh Hà Tây giai đoạn 2001-2005. Error! Bookmark not defined. 3.2. Mục tiêu phát triển TTCN Hà Tây giai đoạn 2001-2005. 60 II. PHƯƠNG HƯỚNG PHÁT TRIỂN TTCN TỈNH HÀ TÂY GIAI ĐOẠN 2001-2005. 61 1. Phương hướng quy hoạch chung TTCN Hà Tây . 61 1.1.Quy hoạch phát triển tiểu công nghiệp thủ công nghiệp theo ngành nghề . 62 1.2. Quy hoạch TTCN theo địa phương vùng lãnh thổ. 62 2. Phương hướng phát triển một số ngành TTCN chủ chốt. 64 3. Phương hướng phát triển chủ yếu đẩy mạnh sản xuất hàng tiêu dùng và hàng xuất khẩu . 68 III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN TTCN TỈNH HÀ TÂY . 70 1.Giải pháp về thị trường . 71 1.1. Thị trường ngoại tỉnh . 71 1.2.Thị trường nội tỉnh . 72 1.3. Thị trường nước ngoài . 73 2.Giải pháp về vốn, công nghệ thiết bị và bảo vệ môi trường . 75 2.1. Giải pháp về vốn. 75 2.2. Đổi mới công nghệ thiết bị và bảo vệ môi trường . 76 3. Giải pháp về cơ chế chính sách . 77 3.1. Về thuế . 77 3.2. Chăm lo đến đời sống tinh thần cuả người làm nghề . 77 3.3. Tăng cường quản lý nhà nước đối với làng nghề . 77 4. Giải pháp phát triển nguồn lực. 78 KẾT LUẬN 79 TÀI LIỆU THAM KHẢO : 80

doc81 trang | Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 1660 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Phương hướng phát triển tiểu thủ công nghiệp (TTCN) Tỉnh Hà Tây trong giai đoạn 2001-2005, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu TTCN trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ngµy nay cã vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ , gi¶i quyÕt viÖc lµm , ph¸t triÓn kinh tÕ vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo còng nh­ kh«i phôc , ph¸t huy b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc ... Víi ViÖt nam lµ n­íc cã mËt ®é d©n sè cao trªn thÕ giíi, víi h¬n 80% sè d©n ë khu vùc n«ng th«n, vµ chiÕm 73 % lùc l­îng lao ®éng, chøa ®ùng mét tiÒm n¨ng kinh tÕ lín ®ã lµ nguån lao ®éng dåi dµo, nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó, vµ nhiÒu ngµnh nghÒ, lµng nghÒ truyÒn thèng ... Tuy nhiªn, ®êi sèng d©n c­ n«ng th«n vÉn trong t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo, l¹c hËu lµ phæ biÕn, kho¶ng c¸ch gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n vÒ c¸c mÆt kinh tÕ v¨n ho¸... cßn chªnh lÖch lín. §©y lµ mét trë ng¹i lín cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ chung cña c¶ n­íc. Do v©y ViÖt nam cÇn cã mét sù x¸c ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ ®óng ®èi víi thñ c«ng nghiÖp vµ tiÓu c«ng nghiÖp (gäi t¾t lµ TTCN ) trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ hiÖn t¹i vµ trong t­¬ng lai , ®Ó tËn dông tèi ­u lîi thÕ vÒ tµi nguyªn nh©n v¨n, tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ nguån lao ®éng... Trªn c¬ së ®ã rót ng¾n kho¶ng c¸ch giµu nghÌo ë khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n, tr¸nh t×nh tr¹ng di d©n tù do, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò x· héi, mÆt kh¸c ®ã cßn lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy vµ kh«i phôc b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc... Tõ nh÷ng nhËn ®Þnh ®ã NghÞ QuyÕt §¹i Héi VIII cña §¶ng ®· chØ râ: "Ph¸t triÓn ®a d¹ng c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp ë n«ng th«n, thÞ trÊn, thÞ tø liªn kÕt víi c«ng nghiªp tËp trung, ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng lµm hµng xuÊt khÈu, më mang c¸ lo¹i h×nh dÞch vô ...". XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cô thÓ : Hµ T©y lµ mét TØnh diÖn tÝch kh«ng réng, d©n c­ ®«ng ®óc, khu vùc n«ng th«n chiÕm phÇn lín diÖn tÝch toµn tØnh . Nh­ng c¹nh ®ã l¹i cã ­u thÕ vÒ ph¸t triÓn C«ng nghiÖp - TiÓu thñ c«ng nghiÖp. §Æc biÖt lµ ­u thÕ ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng. §iÒu ®ã ®Æt ra vÊn ®Ò cÇn ph¶i nghiªn cøu ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn tiÓu thñ c«ng nghiÖp (TTCN) n«ng th«n, thÞ tø, thÞ trÊn, më mang c¸c lµng nghÒ vµ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô ®Ó thu hót lao ®éng n«ng nhµn, trªn c¬ së bè trÝ hîp lý c¬ cÊu trªn tõng ®Þa bµn. §©y lµ mét h­íng ®i rÊt quan träng nh»m gi¶i quyÕt viÖc lµm t¹i chç cho hµng v¹n lao ®éng khu vùc n«ng th«n, thÞ trÊn, thÞ tø vµ ®« thÞ. Víi nhËn thøc ®ã, trong thêi gian vÒ thùc tËp t¹i Së kÕ ho¹ch -§Çu t­ TØnh Hµ T©y, ®­îc sù h­íng dÉn tËn t×nh, cô thÓ cña GS_TS Vò ThÞ Ngäc Phïng vµ c¸c c¸n bé Së kÕ ho¹ch -§Çu t­ t«i ®· chän ®Ò tµi :"Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn tiÓu thñ c«ng nghiÖp (TTCN) TØnh Hµ T©y trong giai ®o¹n 2001-2005 ". Néi dung ®Ò tµi bao gåm: Ch­¬ngI. Vai trß TTCN trong ph¸t triÓn kinh tÕ tØnh Hµ T©y. Ch­¬ng II. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn TTCN trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y. Ch­¬ng III. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn TTCN trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y giai ®o¹n 2001-2005. Tuy nhiªn, do kh¶ n¨ng vµ kinh nghiÖm còng nh­ thêi gian cßn h¹n chÕ , cho nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Do vËy t«i rÊt mong ®­îc sù gióp ®ì vµ gãp ý cña thÇy c« trong khoa vµ c¸c c¸n bé Së kÕ ho¹ch vµ §Çu t­ TØnh Hµ T©y ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thiÖn h¬n. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! ch­¬ng I vai trß cña tiÓu thñ c«ng nghiÖp trong ph¸t triÓn kinh tÕ tØnh Hµ T©y I/ vai trß cña tiÓu thñ c«ng nghiÖp trong ph¸t triÓn kinh tÕ 1/ Kh¸i niÖm chung TTCN vµ ®Æc tr­ng s¶n xuÊt TTCN. 1.1. Ho¹t ®éng tiÓu thñ c«ng nghiÖp. TiÓu thñ c«ng nghiÖp (TTCN) lµ mét lÜnh vùc s¶n xuÊt cã quan hÖ víi s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, TTCN ®­îc coi lµ mét lÜnh vùc võa ®éc lËp, võa phô thuéc víi c«ng nghiÖp. XÐt vÒ tr×nh ®é kü thuËt vµ h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt, th× TTCN, chÝnh lµ h×nh thøc ph¸t triÓn s¬ khai cña c«ng nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö, ngµnh c«ng nghiÖp ®· tr·i qua h×nh th¸i tiÓu thñ c«ng nghiÖp, ë ®©y tiÓu thñ c«ng nghiÖp cã thÓ lµ :Thñ c«ng nghiÖp vµ TiÓu c«ng nghiÖp. TiÓu thñ c«ng nghiÖp ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn cïng con ng­êi vµ x· héi loµi ng­êi, ë c¸c x· héi tiÒn t­ b¶n c¸i gäi lµ s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp ®¶m b¶o toµn bé c¸c s¶n phÈm lao ®éng vµ tiªu dïngcña con ng­êi , trõ c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp. Víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i ngµy nay, th× tiÓu thñ c«ng nghiÖp cÇn ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng h¬n. *Thñ c«ng nghiÖp. VÒ mÆt s¶n xuÊt, thñ c«ng nghiÖp lµ h×nh th¸i ph¸t triÓn cña c«ng cô lao ®éng lao ®éng tõ th« s¬ b»ng tay ®Õn n÷a c¬ khÝ kÕt hîp m¸y mãc hiÖn ®¹i, n¨ng xuÊt lao ®éng ngµy cµng cao, s¶n xuÊt nhiÒu hµng ho¸. VÒ mÆt quan hÖ s¶n xuÊt, ®ã lµ sù ph¸t triÓn tõ quan hÖ thî b¹n, ph­êng héi, tíi quan hÖ chñ s­ëng vµ nh©n c«ng lµm thuª. C«ng nghiÖp ra ®êi vµ ph¸t triÓn theo mét qu¸ tr×nh tõ quy m« nhá ®Õn quy m« lín, kh«ng ph¶i ®ét nhiªn thay thÕ toµn bé nÒn s¶n xuÊt thñ c«ng nghiÖp. V× vËy ta thÊy r»ng tÊt nhiªn ph¶i xuÊt hiÖn hai t×nh tr¹ng. Mét lµ : Sù th©m nhËp lÉn nhau gi÷a c¸c ngµnh s¶n xuÊt nµy. Hai lµ : Sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn song song cña c¶ hai h×nh thøc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp. Nh÷ng ®iÒu kiÖn nªu trªn cho thÊy, thñ c«ng nghiÖp lµ h×nh th¸i ph¸t triÓn ®Çu tiªn cña s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña m×nh nã ®· tr·i qua c¸c h×nh thøc. + Thñ c«ng nghiÖp gia ®×nh + Thñ c«ng nghiÖp ®Æt hµng + Thñ c«ng nghiÖp thÞ tr­êng *TiÓu c«ng nghiÖp Nh­ tªn gäi cña nã, tiÓu c«ng nghiÖp chØ nh÷ng ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp víi quy m« nhá, tiÓu c«ng nghiÖp vµ thñ c«ng nghiÖp khã t¸ch biÖt víi nhau, TiÓu c«ng nghiÖp lµ h×nh thøc ph¸t triÓn cao h¬n cña thñ c«ng nghiÖp trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ngµy nay. Cã thÓ quy ­íc kh¸i niÖm: tiÓu c«ng nghiÖp lµ c¬ s¶n xuÊt nhá, cã bao nhiªu c«ng nh©n, cã bao nhiªu lîi tøc ?. §¬n vÞ ®ã chØ cã thÓ tiÕn hµnh s¶n xuÊt b»ng kü thuËt thñ c«ng hoÆc kÕt hîp kü thuËt c¬ giíi víi nh÷ng tr×nh ®é kh¸c nhau. Trong thùc tÕ n­íc ta : TiÓu c«ng nghiÖp ®­îc hiÓu lµ nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp kh«ng thuéc thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh, nh­ng ®· ®­îc trang bÞ nh÷ng kü thuËt, c¬ giíi ho¸ mét bé phËn quy m« nhá. §øng trªn gãc ®é xem xÐt kh¸c nhau, ®· cã nhiÒu kh¸i niÖm vÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp. Ngoµi nh÷ng ®Þnh nghÜa vÒ quy m« tæ chøc mµ ta ®· tr×nh bµy ë trªn, th«ng qua xem xÐt thñ c«ng nghiÖp vµ tiÓu c«ng nghiÖp, cßn cã nh÷ng kh¸i niÖm, ®Þnh nghÜa thuéc vÒ mÆt tiªu thô s¶n phÈm mµ Lª Nin ®· chia tiÓu thñ c«ng nghiÖp n­íc Nga thêi kú ph¸t triÓn t­ b¶n thµnh ba lo¹i. Lo¹i 1: Ng­êi thî thñ c«ng tù b¸n s¶n phÈm ra thÞ tr­êng. Lo¹i 2: Ng­êi thî thñ c«ng san xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng cña ng­êi tiªu dïng. Lo¹i 3: Ng­êi thñ c«ng s¶n xuÊt cho chñ bao mua hay chñ x­ëng. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay cã thÓ ®­a ra kh¸i niÖm TTCN nh­ sau: Kh¸i niÖm: "TiÓu thñ c«ng nghiÖp (TTCN) bao gåm toµn bé c¬ së s¶n xuÊt cã quy m« nhá, ®­îc tiÕn hµnh b»ng c¸c kü thuËt thñ c«ng kÕt hîp víi m¸y mãc c¬ khÝ , chuyªn s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng tiªu dïng phi n«ng nghiÖp truyÒn thèng ®­îc tiÕn hµnh s¶n xuÊt ë n«ng th«n, ë c¸c lµng nghÒ, thÞ trÊn, thÞ tø vµ ®« thÞ. " 1.2. §Æc tr­ng s¶n xuÊt TTCN. NÕu chØ xÐt mét c¸ch tæng qu¸t th× c«ng nghiÖp vµ TTCN cã nh÷ng nÐt t­¬ng ®ång, ®­îc cô thÓ trong viÖc s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng phi n«ng nghiÖp,vµ kh«ng chùu sù t¸c ®éng cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn còng nh­ tÝnh thêi vô trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp... Nh­ng nÕu xÐt vÒ tr×nh ®é s¶n xuÊt còng nh­ tr×nh ®é tæ chøc, qu¶n lý s¶n xuÊt, th× c«ng nghiÖp vµ TTCN cã nhiÒu ®Æc ®iÓm kh¸c nhau. Nghiªn cøu ®Æc tr­ng cña s¶n xuÊt TTCN ë ®©y lµ ta ®i nghiªn cøu sù kh¸c nhau ®ã. Thø nhÊt: §Æc tr­ng cña s¶n xuÊt TTCN ®­îc thÓ hiÖn ®¬n gi¶n vÒ kü thuËt s¶n xuÊt.NÕu nh­ nÒn c«ng nghiÖp lín ®­îc ®Æc tr­ng b»ng nh÷ng kü thuËt s¶n xuÊt hiÖn ®¹i vµ ®­îc ®æi míi th­êng xuyªn th× tiÓu thñ c«ng nghiÖp víi hai h×nh thøc s¶n xuÊt lµ : TiÓu c«ng nghiÖp vµ Thñ c«ng nghiÖp, l¹i ®­îc s¶n xuÊt trªn c¬ së ®¬n gi¶n vÒ kü thuËt s¶n xuÊt vµ ®«i khi nã mang tÝnh truyÒn thèng trong mét kho¶ng thêi gian t­¬ng ®èi dµi. ë ®©y sù tham gia cña m¸y mãc nhiÒu khi kh«ng mang tÝnh quyÕt ®Þnh ®èi víi kh¶ n¨ng c¹nh tranh cu¶ mçi c¬ së s¶n xuÊt trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Thø hai : §Æc tr­ng cña s¶n xuÊt TTCN cßn thÓ hiÖn qua tÝnh linh ho¹t trong s¶n xuÊt, cã thÓ thay ®æi m¸y mãc nhanh chãng trong viÖc kÕt hîp s¶n xuÊt mÆt hµng phi n«ng nghiÖp. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm ®¬n gi¶n trong kü thuËt s¶n xuÊt cho nªn TTCN rÊt linh ho¹t vÒ s¶n xuÊt. PhÇn nhiÒu m¸y mãc ®­îc sö dông trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt TTCN lµ m¸y ®éng lùc vµ m¸y mãc phæ th«ng, do ®ã viÖc chuyÓn tõ s¶n xuÊt mÆt hµng nµy sang s¶n xuÊt mÆt hµng kh¸c lµ viÖc ®¬n gi¶n. Thªm vµo ®ã vèn ®Çu t­ còng nh­ vèn s¶n xuÊt trong TTCN lµ nhá, do vËy nh÷ng c¶n trë vµo vµ ra cña ngµnh lµ kh«ng ®¸ng kÓ. §iÒu ®ã t¹o ra mét sù linh ho¹t vµ tÝnh mÒm dÎo cña c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt TTCN. Thø ba : §Æc tr­ng vÒ s¶n suÊt TTCN cßn ®­îc thÓ hiÖn qua sù gän, nhÑ vÒ qu¶n lý. Víi h×nh thøc s¶n xuÊt chñ yÕu lµ c¸ thÓ vµ hé gia ®×nh, cao h¬n lµ h×nh thøc tæ chøc hîp t¸c x·. §©y lµ h×nh thøc s¶n xuÊt quy m« nhá, mét ng­êi cã thÓ kiªm nhiÒu vÞ trÝ, võa lµm qu¶n lý võa trùc tiÕp tham gia s¶n xuÊt. C«ng t¸c ®iÒu hµnh qu¶n lý ë ®©y nhiÒu khi mang tÝnh kinh nghiÖm, kh«ng ®ßi hái phøc t¹p nh­ c«ng t¸c qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp quy m« lín. MÆt kh¸c, ®Æc tr­ng s¶n xuÊt TTCN cßn thÓ hiÖn tÝnh dÔ dµng trong tæ chøc s¶n xuÊt. Thø nhÊt do s¶n phÈm ngµnh TTCN ®¬n gi¶n vÒ h×nh thøc, kh«ng ®ßi hái ®é chÝnh x¸c qu¸ cao, nªn viÖc tæ chøc kh«ng kh«ng ®ßi hái tÝnh phøc t¹p. Thø hai, do h×nh thøc s¶n xuÊt chñ yÕu lµ hé gia ®×nh, víi quy m« nhá nªn viÖc tæ chøc ph©n c«ng c«ng viÖc ®¬n gi¶n, nªn mäi mäi thµnh viªn cã thÓ hç trî cho nhau, thay thÕ nhau trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. H¬n n÷a mçi c¬ së s¶n xuÊt th­êng chØ s¶n xuÊt mét hoÆc mét sè s¶n phÈm cã quy tr×nh vµ c¸ch thøc s¶n xuÊtnhÊt ®Þnh. ChÝnh v× vËy viÖc tæ chøc s¶n xuÊt kh«ng ®ßi hái ®é phøc t¹p nh­ khi s¶n xuÊt nhiÒu s¶n phÈm. Trªn ®©y lµ mét sè ®Æc tr­ng cña s¶n xuÊt TTCN , nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy cho phÐp ph©n biÖt gi÷a s¶n xuÊt TTCN víi lÜnh vùc s¶n xuÊt vËt chÊt kh¸c, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ®Ò ra c¸c ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn TTCN 2.Vai trß cña TTCN trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. 2.1 Vai trß TTCN víi ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. *TTCN víi chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. Khu vùc kinh tÕ n«ng th«n vµ khu vùc kinh tÕ thµnh thÞ, sù kh¸c biÖt ë hai khu vùc nµy kh«ng ®¬n thuÇn ë c¸c ®Æc tr­ng cña ngµnh, mµ cßn cã sù kh¸c biÖt ë vÞ trÝ ®Þa lý vµ lùc l­îng s¶n xuÊt, ph©n c«ng lao ®éng x· héi. MÆc dï vËy nghiªn cøu sù t¸c ®éng cña TTCN ®Õn sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ë ®©y chóng ta chØ giíi h¹n trong c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ ë khu vùc nµy. Thø nhÊt: Sù ph¸t triÓn cña TTCN nã sÏ cho phÐp t¨ng tû träng cña CN_TTCN vµ kÝch thÝch ph¸t triÓn dÞch vô ë khu vùc thµnh thÞ - n«ng th«n, t¹o ra c¬ héi thu hót lao ®éng vµ t¨ng thu nhËp khi tham gia ho¹t ®éng TTCN , nhê ®ã mµ tû träng cña ngµnh n«ng nghiÖp gi¶m dÇn... Thø hai : TTCN cã t¸c ®éng tíi mèi t­¬ng quan gi÷a c¸c ngµnh trªn ®Þa bµn khu vùc n«ng th«n. Nhê cã sù ph¸t triÓn TTCN mµ cã ph¸t triÓn h¬n trong quan hÖ CN_NN_dÞch vô. ViÖc t¹o ra s¶n phÈm TTCN sÏ kÝch thÝch trao ®æi gi÷a c¸c ®Þa bµn, khu vùc trong vµ ngoµi n­íc, t¹o ra sù ph¸t triÓn dÞch vô. Ngoµi ra TTCN cßn lµ lùc l­îng s¶n xuÊt (LLSX) cho lÜnh vùc n«ng nghiÖp (NN) ph¸t triÓn... §iÒu ®ã chøng tá sù ph¸t triÓn TTCN t¹o ®iÒu kÖn cho sù ph¸t triÓn CN-NN-DV t¹o ra sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu theo h­íng tÝch cùc ë n«ng th«n ViÖt Nam. * TTCN víi t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Còng nh­ c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c TTCN cã vai trß kh«ng nhá trong qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Tr­íc hÕt lµ ngµnh ®ãng gãp vµo tæng s¶n phÈm quèc d©n, do ®ã sù gia t¨ng vÒ s¶n l­îng cña TTCN lµ nh©n tè t¹o ra t¹o ra sù t¨ng tr­ëng cho toµn nÒn kinh tÕ quèc d©n. MÆt kh¸c sù ph¸t triÓn TTCN n«ng th«n cßn t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi n«ng nghiÖp nh­ trong chÕ biÕn s¶n phÈm, ®iÒu ®ã cho thÊy ph¸t triÓn TTCN n«ng th«n sÏ t¹o ra t¸c ®éng kÐp trong sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Thªm vµo ®ã TTCN cßn ®ãng gãp lín trong thu nhËp d©n c­, gi¶m ®¸ng kÓ tÖ n¹n x· héi..., mÆt kh¸c sù ph¸t triÓn TTCN cßn t¹o ra sù ph¸t triÓn giao l­u gi÷a hai khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n theo h­íng tÝch cùc trong viÖc gi¶m bít chªnh lÖch vÒ thu nhËp vµ ®êi sèng... Tõ nh÷ng nhËn ®Þnh trªn cho thÊy TTCN cã vai trß quan träng ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña tØnh vµ c¶ n­íc. * TTCN víi gi¶i quyÕt vÊn ®Ò x· héi. VÊn ®Ò viÖc lµm. Víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ theo mïa vô lao ®éng chØ tËp trung vµo mét sè th¸ng trong n¨m, v× vËy ®· dÉn ®Õn thÊt nghiÖp tr¸ h×nh, thÊt nghiÖp theo mïa vô. §iÒu nµy ®· trë thµnh vÊn ®Ò bøc xóc trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n ®­îc m« h×nh cña OSHIMA (NhËt B¶n) chØ rá. Ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn th× s¶n xuÊtn«ng nghiÖp cßn gÆp ph¶i mét khã kh¨n n÷a ®ã lµ viÖc më réng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lu«n cã giíi h¹n vÒ tµi nguyªn ®Êt n«ng nghiÖp, ®©y lµ tµi nguyªn ®ang bÞ khan hiÕm. Cho ®Õn nay lao ®éng trong khu vùc nµy ho¹t ®éng trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp, nh­ng do h¹n chÕ vÒ ruéng ®Êt, ®Êt canh t¸c bÞ mÊt dÇn, do dïng cho viÖc phôc vô c¸c lÜnh vùc nh­ x©y dùng c«ng tr×nh c«ng céng, nhµ ë, c«ng tr×nh giao th«ng, ... Thªm vµo ®ã lµ tèc ®é t¨ng d©n sè ë n«ng th«n qóa nhanh, do tr×nh ®é d©n trÝ vµ phong tôc tËp qu¸n... §· lµm cho mËt ®é d©n c­ n«ng th«n ngµy mét t¨ng cao. §iÒu ®ã ®· dÉn ®Õn t×nh tr¹ng d­ thõa lao ®éng ë n«ng th«n. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy th× viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ lµ hÕt søc hîp lý, ph¸t triÓn TTCN n«ng th«n sÏ cho phÐp xen kÏ thêi gian nhµn rçi trong n¨m cña khu vùc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong n¨m. MÆt kh¸c víi khu vùc thµnh thÞ th× ®éi qu©n thÊt nghiÖp lµ t­¬ng ®èi lín, nã bao gåm c¶ lùc l­îng thÊt nghiÖp t¹i thµnh thÞ vµ c¶ ®éi qu©n thÊt nghiÖp di c­ tù do tõ n«ng th«n ra thµnh thÞ, hiÖn t¹i ®éi qu©n thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ lµ qóa t¶i, h¬n n÷a c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp ë khu vùc thµnh thÞ kh«ng cã kh¶ n¨ng thu hót hÕt lùc l­îng lao ®éng ë khu vùc nµy. ChÝnh v× thÕ viÖc ph¸t triÓn TTCN sÏ më ra mét c¬ héi cho viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm ë thµnh thÞ vµ ë n«ng th«n, tõ ®ã cã thÓ gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò di c­ tù do tõ n«ng th«n ra thµnh thÞ... VÊn ®Ò xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. HiÖn nay c¶ n­íc tû lÖ ®ãi nghÌo cña c¸c hé gia ®×nh vÉn chiÕm mét tû lÖ cao, ®èi t­îng nµy tËp trung chñ yÕu ë khu vùc n«ng th«n, n¬i mµ kh¶ n¨ng më r«ng s¶n xuÊt cßn h¹n chÕ, tû lÖ d©n sè cao, tr×nh ®é d©n trÝ thÊp...C¸c nguyªn nh©n ®ã dÉn ®Õn thu nhËp b×nh qu©n cña c¸c hé lµ thÊp so víi khu vùc thµnh thÞ, ®iÒu ®ã dÉn ®Õn c¸c hé l©m vµo t×nh c¶nh nghÌo nµn l¹c hËu lµ lÏ dÜ nhiªn. Nh×n mét c¸ch tæng thÓ vµo ngµnh kinh tÕ lín NN, CN_TTCN vµ DV , cã thÓ thÊy dÞch vô lµ ngµnh phi s¶n xuÊt vËt chÊt, ®iÒu ®ã cho thÊy vai trß cña NN vµ CN_TTCN lµ hÕt søc to lín trong viÖc t¹o l­¬ng thùc, thùc phÈm , ®å dïng sinh ho¹t... Trong khi NN bÞ giíi h¹n vÒ ®Êt ®ai s¶n xuÊt, do ®ã viÖc ph¸t triÓn CN-TTCN cã vai trß quan träng trong viÖc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo th«ng qua viÖc t¨ng n¨ng xuÊt vµ s¶n l­îng trong ngµnh m×nh còng nh­ c¸c ngµnh liªn quan, t¹o ra thu nhËp, t¨ng cao møc sèng nh©n d©n, dÇn dÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo khu vùc n«ng th«n vµ còng lµ ®iÒu kiÖn ®Ô gi¶m bít chªnh lÖch gi÷a khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n, ®iÒu ®ã cho thÊy vai trß cña TTCN còng kh«ng kÐm phÇn quan träng trong xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ®Æc biÖt khu vùc n«ng th«n ViÖt Nam. 2.2 Vai trß cña TTCN trong ph¸t tiÓn kinh tÕ Hµ T©y . Hµ T©y næi tiÕng lµ ®Êt tr¨m nghÒ cã truyÒn thèng ph¸t triÓn tõ ngµn x­a , n¬i ®©y l¹i cã thuËn lîi vÒ vÞ trÝ ®Þa lý, c¬ së h¹ tÇng, tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ c¶nh quan di tÝch lÞch sö . Tuy nhiªn hiÖn nay, thu nhËp ®Çu ng­êi cßn thÊp so víi møc b×nh qu©n chung cña c¶ n­íc, h¬n n÷a l¹i cã trªn 90% d©n sè ë khu vùc n«ng th«n, trong ®ã 80% ho¹t ®éng trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp. §iÒu ®ã cho thÊy vai trß cña TTCN lµ quan träng trong gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm , chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo..., ®Æc biÖt lµ khu vùc n«ng th«n Hµ T©y hiÖn nay. ThËt vËy ta cã thÓ thÊy vai trß cña TTCN cô thÓ nh­ sau: - §Èy m¹nh ph¸t triÓn tiÓu thñ c«ng nghiÖp lµ biÖn ph¸p cã hiÖu qu¶ ®Ó khai kh¸c tèt nguån lao ®éng dåi dµo cña Hµ T©y . Víi phÇn ®«ng d©n sè ë n«ng th«n, song do nguån lùc ®Êt ®ai cã h¹n vµ viÖc më réng ®Êt ®ai khu vùc n«ng nghiÖp lµ khã kh¨n, ®iÒu ®ã ph¸t triÓn TTCN Hµ T©y lµ cÇn thiÕt ®Ó tËn dông tèt lîi thÕ nguån lùc lao ®éng cña m×nh. Thªm vµo ®ã viÖc thu hót lao ®éng vµo c¸c ngµnh nghÒ trong c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp lµ cã h¹n, viÖc ph¸t triÓn TTCN cã nhiÒu kh¶ n¨ng tËn dông lao ®éng t¹i chæ h¬n... §iÒu ®ã cho thÊy TTCN cã vai trß quan träng trong gi¶i quyÕt lao ®éng, viÖc lµm ë Hµ T©y hiÖn nay. -§Èy m¹nh ph¸t triÓn TTCN cho phÐp khai kh¸c vµ ph¸t huy kü n¨ng truyÒn thèng cña thî thñ c«ng theo h­íng hiÖn ®¹i ho¸. Thñ c«ng nghiÖp ë n­íc ta vµ Hµ T©y hiÖn s¶n xuÊt nhiÒu s¶n phÈm hµng ho¸ kh¸c nhau. Tr¶i qua qu¸ tr×nh sµng läc l©u dµi, c¸c ngµnh nghÒ thñ c«ng tån t¹i ®Õn nay vÉn cßn thÝch hîp. Song nÕu chóng ta biÕt kÕt hîp kü thuËt truyÒn thèng, cæ truyÒn víi kü thuËt hiÖn ®¹i, h­íng tµi nghÖ cña ng­êi thî thñ c«ng vµo nh÷ng ®Ò tµi míi phôc vô s¶n xuÊt vµ ®êi sèng, Hµ T©y sÏ lµm ra nhiÒu hµng ho¸ cã gi¸ trÞ kinh tÕ lín. Nh­ trong viÖc lµm hµng mü nghÖ, tr¹m træ, §iªu kh¾c... Thñ c«ng nghiÖp kh«ng chØ cã kh¶ n¨ng ®¸p øng hµng tiªu dïng th«ng th­êng trong nø¬c, tØnh mµ cßn cã thÓ xuÊt khÈu. - §Èy m¹nh TTCN cßn cho phÐp tËn dông mäi nguyªn liÖu r¶i r¸c, ph©n t¸n trªn toµn tØnh Hµ T©y. §èi víi tiÓu thñ c«ng nghiÖp hiÖn nay cã hai nguån nguyªn liÖu chÝnh, quan träng, cã thÓ ®Èy m¹nh khai th¸c. Nguån thø nhÊt lÊy tõ n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp...gåm c¸c nguyªn liÖu ®éng thùc vËt hoÆc khai th¸c tõ c¸c nguyªn liÖu thiªn nhiªn. Nguån thø hai lÊy tõ phÕ liÖu c¸c xÝ nghiÖp vµ trong ®êi sèng. Nguån nguyªn liÖu lÊy tõ n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp...gåm c¸c nguyªn liÖu ®éng thùc vËt. Nguån nµy cã nhiÒu kh¶ n¨ng tiÒm Èn. Ch¼ng h¹n bÑ ng« dïng lµm th¶m, ®ã lµ mÆt hµng ®ang ®­îc kh¸ch hµng n­íc ngoµi ­a chuéng nÕu tËn dông ®­îc nguån nguyªn liÖu nµy tõ diÖn tÝch n«ng nghiÖp Hµ T©y sÏ t¹o ra thuËn lîi cho s¶n phÈm vµ khèi l­îng mÆt hµng TTCN hiÖn nay. Nguån phÕ liÖu tõ c¸c xÝ nghiÖp lín vµ trong nh©n d©n còng lµ mét c¬ së nguån nguyªn liÖu lín cña TTCN, ch¼ng h¹n s¾t thÐp, b«ng vôn, sîi rèi, b«ng vôn... ë c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn lµ rÊt nhiÒu. NÕu tËn dông ®­îc phÕ liÖ ®ã sÏ thuËn lîi cho ph¸t triÓn TTCN tËn dông tèi ­u nguyªn liÖu ph©n t¸n. - Ph¸t triÓn TTCN lµ gi¶i ph¸p nh»m ph¸t huy tèi ®a nguån vèn, tr×nh ®é lao ®éng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Kh¸c víi c«ng nghiÖp quèc doanh, TTCN x©y dùng trªn c¬ së së h÷u tËp thÓ, ng­êi lao ®éng gãp c«ng, cña vµo lµm ¨n chung. §êi sèng cña hä g¾n liÒn víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. hä cã quyÒn quyÕt ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò quan träng cña ®êi sèng. Cho nªn nÕu ®­îc h­íng dÉn ®óng ®¾n cña tØnh, nhµ n­íc, TTCN cã nhiÒu kh¶ n¨ng tù ®Çu t­ më réng s¶n xuÊt kinh doanh, ®iÒu ®ã sÏ ph¸t huy tèt nguån vèn hiÖn cã trong d©n, võa ph¸t huy tinh thÇn tù lùc, tù c­êng cña thñ c«ng nghiÖp, tiÓu c«ng nghiÖp, võa t¹o ®iÒu kiÖn cho tØnh Hµ T©y ®Çu t­ vµo c«ng tr×nh träng ®iÓm, trong khi nguån vèn tõ ng©n s¸ch cßn h¹n hÑp vµ thùc tr¹ng nh÷ng n¨m qua cßn l©m vµo t×nh c¶nh th©m hôt. Víi HµT©y, n¬i ®©y lµ ®Êt tr¨m nghÒ, víi nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n phong phó ph©n bè réng kh¾p trong c¶ tØnh. MÆt kh¸c n¬i ®©y cßn cã lîi thÕ nhiÒu mÆt vÒ vÞ trÝ ®Þa lý, tµi nguyªn c¶nh quan di tÝch lÞch sö...Song mét lîi thÕ quan träng mµ kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn ®ã lµ tµi nguyªn con ng­êi, thÓ hiÖn qua tr×nh ®é gi¸o dôc (21%cã tr×nh ®é cÊp III, 62% cã tr×nh ®é cÊp II), thªm vµo ®ã lµ tr×nh ®é tay nghÒ cña lao ®éng trong khu vùc lµng nghÒ (117.000lao ®éng)...Do ®ã viÖc tËn dông tèi da nguån lùc sÏ cho phÐp Hµ T©y gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò lao ®éng... - Ph¸t triÓn TTCN sÏ ph¸t huy tèt lîi thÕ cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, d©y chuyÒn thiÕt bÞ ®¬n gi¶n. ChÝnh v× vËy viÖc tæ chøc gän nhÑ, t¹o ra ­u thÕ n¨ng ®éng linh ho¹t, cã thÓ thay ®æi nhanh c¸c mÆt hµng vµ ph­¬ng h­íng kinh doanh., do ®ã cã thÓ ®¸p øng nhanh nhu cÇu thÞ tr­êng... Tãm l¹i víi nh÷ng yÕu tè trªn viÖc ph¸t ph¸t triÓn TTCN trªn ®Þa bµn Hµ T©y sÏ gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ khu vùc n«ng th«n, t¹o ra sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ Hµ T©y, mÆt kh¸c nã gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò x· héi, nh­ viÖc lµm vµ gi¶m bít kho¶ng c¸ch giµu nghÌo khu vùc thµnh thÞ còng nh­ n«ng th«n. Do c¸c ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt TTCN, chóng ta nhËn thÊy r»ng s¶n xuÊt TTCN rÊt phï hîp trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi n­íc ta, ®Æc biÖt lµ khu vùc n«ng th«n, v× vËy ta cã thÓ thÊy vai trß cña TTCN cô thÓ nh­ sau: II. TTCN viÖt nam Vµ Mét sè nghÒ truyÒn thèng Hµ T©y . 1.Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn TTCN ViÖt Nam 1.1. TiÓu thñ c«ng nghiÖp ViÖt Nam thêi kú 1954-1975 ë miÒn Nam n­íc ta tr­íc ngµy gi¶i phãng, do t¸c ®éng cña chñ nghÜa thùc d©n míi, s¶n xuÊt TTCN h×nh thµnh hai d¹ng kh¸c nhau ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n. ë thµnh thÞ, TTCN ph¸t triÓn hai d¹ng : Mét lµ tËp trung thµnh nh÷ng x­ëng nhá ®­îc c¬ giíi ho¸ cao, hai lµ ph©n t¸n theo theo hé gia ®×nh theo tÝnh chÊt tù s¶n tù tiªu. Cßn n«ng th«n bÞ triÖt tiªu qu¸ nhiÒu c¬ së thñ c«ng nghiÖp cæ truyÒn, kÓ c¶ nh÷ng n«ng cô lµm g¹ch, v«i, sµnh, sø, ®å méc, ®an l¸t... §iÒu ®ã cho thÊy sù k×m h·m tµn khèc cña chÕ ®é thùc d©n. ë miÒn B¾c giai ®o¹n nµy ®­îc gi¶i phãng vµ tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi , TTCN còng còng b¾t ®Çu ®­îc kh«i phôc vµ khuyÕn khÝch . §¶ng ®· nhËn ®Þnh " c¶i t¹o thñ c«ng nghiÖp theo h­íng XHCN lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n cho thñ c«ng nghiÖp cã thÓ dÇn dÇn xo¸ bá nh÷ng mÆt l¹c hËu, ph¸t huy m¹nh mÎ mÆt tÝch cùc theo h­íng cã lîi cho nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ thî thñ c«ng". Mét sè ngµnh nghÒ TTCN ®­îc ph¸t triÓn thêi kú 1954-1975 lµ + NghÒ dÖt: tËp trung chñ yÕu ë Hµ T©y vµ B¾c Ninh , Nam §Þnh + NghÒ gèm : tËp trung chñ yÕu ë thanh Ho¸ vµ c¸c khu vùc thuéc ®ång b»ng s«ng Hång ( Hµ Néi, Hµ §«ng...) + NghÒ kim khÝ : TËp trung chñ yÕu ë c¸c thµnh phè thÞ x·, ®« thÞ lín ( ThÓ hiÖn nh­ nghÒ lµm b¸t s¾t bót thuû tinh , xe thå ë Hµ Néi, nghÒ lµm gäng « b»ng thÐp ë, vµnh xe ®¹p ë Hµ T©y, lµm kho¸ ë H¶i Phßng...) + NghÒ thñ c«ng mü nghÖ (bµn ghÕ , gi­êng, tñ ,®iªu kh¾c...) tËp trung chñ yÕu ë Hµ Néi , Hµ §«ng, B¾c Ninh vµ Thanh Ho¸ + NghÒ hµng x¸o, tËp trung ë tÊt c¶ c¸c tØnh ®ång b»ng s«ng Hång vµ thanh Ho¸, Ninh b×nh. + Ngoµi ra cßn nh÷ng ngµnh nghÒ s¶n xuÊt b×a, giÊy mÇu (Hµ §«ng, B¾c Ninh ) nghÒ lµm mùc viÕt, nghÒ lµm ®Ìn th¾p ë Hµ Néi, nghÒ bãng ®Ìn ë HuÕ, thuèc tÈy Sµi Gßn... + VËt liÖu x©y dùng (g¹ch, ngãi, ®¸, thuû tinh...) tËp trung chñ yÕu ë Ninh B×nh , Thanh Ho¸ . 1.2. TiÓu thñ c«ng nghiÖp ViÖt Nam thêi kú 1975 ®Õn nay. Víi th¾ng lîi hoµn toµn cña sù nghiÖp chèng mü sau nµy, th× nhiÖm vô chiÕn l­îc cña ViÖt Nam lµ tæ chøc qu¶n lý ®Êt n­íc ®· ®éc lËp, thèng nhÊt tiÕn lªn XHCN vµ ®¸p øng yªu cÇu cña viÖc kh«i phôc ph¸t triÓn kinh tÕ trong giai ®o¹n míi lóc nµy §¶ng ®· x¸c ®Þnh "cÇn ra søc phôc håi vµ ph¸t triÓn tiÓu c«ng nghiÖp vµ thñ c«ng nghiÖp, chó ý nghÒ thñ c«ng vµ mü nghÖ truyÒn thèng ".§iÒu ®ã cho thÊy sau khi thèng nhÊt ®Êt n­íc th× TTCN vÉn lµ ngµnh ®­îc chó träng ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam vµ cô thÓ tÝnh ®Õn n¨m 1983 TTCN c¶ n­íc lµm ra 6,2 tû ®ång, gi¶i quyÕt gÇn triÖu lao ®éng, chiÕm 72% s¶n l­îng c«ng nghiÖp ®Þa ph­¬ng. TTCN ViÖt Nam tiÕp tôc ®­îc ph¸t triÓn trªn tÊt c¶ c¸c miÒn quª tæ quèc , song ph¸t triÓn m¹nh nhÊt vÉn lµ miÒn B¾c sau ®ã ®Õn miÒn nam vµ cuèi cïng lµ miÒn trung. C¸c nghµnh ph¸t triÓn chñ yÕu lµ : + Ngµnh dÖt, may. + Ngµnh thñ c«ng mü nghÖ. + Ngµnh chÕ biÕn thùc phÈm. + Ngµnh kim khÝ (rÌn dao, thuæng , bóa...). + Ngµnh vËt liÖu x©y dùng , gèm sø thuû tinh. + Ngoµi ra cßn cã mét sè nghÒ , nh­ lµm giÊy , vÏ tranh... tËp trung chñ yÕu ë miÒnb¾c ( Hµ T©y , B¾c Ninh, Nam Hµ ). * KÕt qu¶ ®¹t ®­îc. Tèc ®é ph¸t triÓn TTCN ë mét sè vïng, ®Æc biÖt lµ vïng n«ng th«n thêi gian qua t­¬ng ®èi nhanh. Tõ khi cã luËt ®Êt ®ai, tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n 10-11%/n¨m trong n¨m 1991-1995, gi¸ trÞ s¶n l­îng cña TTCN t¨ng b×nh qu©n 7,8%/n¨m. Trong ®ã vïng §«ng nam bé t¨ng nhanh 18,3 %/n¨m, vïng ®ång b»ng s«ng Hång t¨ng chËm 3,7%/n¨m - C¸c lµng nghÒ truyÒn thèng b­íc ®Çu ®­îc phôc håi, nghÒ vµ lµng nghÒ míi ®ang ph¸t triÓn. Theo sè liÖu tæng hîp tõ së n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, hiÖn nay c¶ n­íc cã 1000lµng nghÒ, trong ®ã cã 2/3 lµng nghÒ truyÒn thèng. Nh÷ng tØnh cã nhiÒu cã nhiÒu lµng nghÒ nh­ tØnh Hµ T©y, Nam §Þnh, Thanh Ho¸...mçi tØnh cã tíi 60-80 lµng nghÒ. -TTCN gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho ng­êi d©n, n«ng th«n, thÞ trÊn, thÞ x·... B×nh qu©n mét mét c¬ së chuyªn ngµnh nghÒ, t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho cho 27 lao ®éng, mçi hé nghÒ cã 4-6 lao ®éng, ngoµi sè lao ®éng sö dông th­êng xuyªn, hé cßn thu hót thªm lao ®éng nhµn rçi ë n«ng th«n (2-5 ng­êi / hé vµ 8-10ng­êi/c¬ së ), ®Æc biÖt lµ nghÒ dÖt, thªu ren, mét c¬ së cã thÓ thu hót 200-250lao ®éng. HiÖn nay TTCN ë khu vùc n«ng th«n gi¶i quyÕt viÖc lµm cho 4-6 lao ®éng/ hé vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÞch vô ë n«ng th«n. Thu nhËp cña lao ®éng chuyªn TTCN ë n«ng th«n cao h¬n thu nhËp lao ®éng thuÇnn«ng kho¶ng 4-6 lÇn. * Nh÷ng h¹n chÕ tån t¹i. -Quy m« nhá, kinh tÕ hé lµ phæ biÕn. HiÖn nay, c¶ n­íc cã kho¶ng 1,35 triÖu hé vµ c¬ së chuyªn ngµnh nghÒ. trong ®ã c¬ së chuyªn chØ chiÕm 3%. B×nh qu©n lao ®éng th­êng xuyªn cña c¬ së TTCN lµ 20 ng­êi, mét hé lµ 4-6 ng­êi. - Tr×nh ®é v¨n ho¸ vµ chuyªn m«n kü thuËt cña ng­êi lao ®éng lµm tiÓu thñ c«ng nghiÖp cßn thÊp. c¬ së vËt chÊt kü thuËt cßn nghÌo nµn. Cã tíi 55% lao ®éng chuyªn ch­a qua ®µo t¹o, 36% kh«ng cã chuyªn m«n kü thuËt, chØ cã 20% c¬ së cã nhµ x­ëng kiªn cè. M¸y mãc thiÕt bÞ phÇn lín ®¬n gi¶n, cò kü, th¶i lo¹i tõ c«ng nghiÖp thµnh phè, kh«ng ®¶m b¶o yªu cÇu kü thuËt vµ vÖ sinh m«i tr­êng. -Vèn nhá bÐ, chñ yÕu lµ tù cã (b×nh qu©n vèn cña c¬ së lµ 700 triÖu ®ång, mét hé chuyªn lµ 28 triÖu ®ång ). -ChÊt l­îng s¶n phÈm thÊp, ®¬n ®iÖu, mÉu m·, bao b× ch­a hÊp dÉn, søc c¹nh tranh yÕu, h¬n 90%s¶n phÈm tiªu thô trong n­íc. Ch­a t×m ®­îc thÞ tr­êng xuÊt khÈu æn ®Þnh - T×nh tr¹ng chÊt th¶i cña TTCN kh«ng ®­îc xö lý, g©y «i nhiÓm m«i tr­êng nhÊt lµ nhÊt lµ ë n«ng th«n vµ lµng nghÒ. T×nh tr¹ng khai th¸c bõa b¶i nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn ®Ó ph¸t triÓn tiÓu thñ c«ng nghiÖp. VD ë TriÖu S¬n Thanh Ho¸, viÖc khai th¸c quÆng s¾t ë má Cæ §Þnh lµm l¶ng phÝ rÊt lín tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ g©y ra « nhiÓm mÊt c©n b»ng sinh thaÝ khu vùc nµy. - Do sù biÕn ®éng vÒ chÝnh trÞ nªn mét sè thÞ tr­êng (Nga , Ch©u ©u...) ®· bÞ thu hÑp trong nh÷ng n¨m 1990, khñng kho¶ng kinh tÕ thêi gian gÇn ®©y cã t¸c ®éng xÊu ®Õn viÖc xuÊt khÈu mÆt hµng TTCN, chñ yÕu lµ thñ c«ng mü nghÖ ë khu vùc ch©u ¸. 2. NghÒ vµ lµng nghÒ truyÒn thèng Hµ T©y . Hµ T©y lµ mét tØnh cã nhiÒu ®iÒu kiÖn trong ph¸t triÓn tiÓu thñ c«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ . Cã thÓ thÊy Hµ T©y lµ ®Êt tr¨m nghÒ ®Æc biÖt tõ n¨m 1986 ®Õn nay, nhê chñ tr­¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ ®óng ®¾n cña §¶ng vµ nhµ n­íc, c¸c ngµnh nghÒ, c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng dÇn dÇn ®­îc håi phôc vµ ph¸t triÓn, (hiÖn t¹i trªn ®Þa bµn cã 106 lµng nghÒ truyÒn thèng, gi¶i quyÕt trªn 10 v¹n lao ®éng ®Æc biÖt khu vùc n«ng th«n), ®ång thêi ®· xuÊt hiÖn nhiÒu ngµnh nghÒ míi, cã quy m« vµ h×nh thøc tæ chøc kh¸c nhau, gãp phÇn vµo chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n. C¸c ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ®· lµm t¨ng thu nhËp cho ng­êi d©n n«ng th«n, h¹n chÕ trµo l­u di d©n ra thµnh thÞ ®Ó t×m viÖc lµm. Hµ T©y còng nh­ c¶ n­íc cã TTCN ph¸t triÓn phôc vô nhiÒu mÆt cho ph¸t triÓn ®êi sèng x· héi, TTCN Hµ T©y ®· ®¹t ®­îc mét tr×nh ®é ®iªu luyÖn mang ®Ëm nÐt b¶n s¾c, tinh thÇn d©n téc. Theo tµi liÖu cña TTCN ViÖt Nam th× ë Hµ T©y thî thñ c«ng chñ yÕu tËp trung ë hai bê s«ng §¸y tøc lµ phÝa t©y nam tØnh,bao gåm hai huyÖn Thanh Oai vµ øng Hoµ. HuyÖn Thanh Oai sè thî thñ c«ng tËp trung nhiÒu nhÊt, sè ng­êi lµm thî ë ®©y chiÕm 29% lao ®éng toµn huyÖn, chñ yÕu lµ nghÒ DÖt v¶i,lµm qu¹t, ®an l¸t mµnh, ...§øng sau huyÖn Thanh Oai lµ øng hoµ cã tíi 19% lao ®éng huyÖn tham gia trong TTCN lµng nghÒ. Nh×n chung Hµ T©y kh¾p n¬i nh©n d©n ®Òu lµm nghÒ thñ c«ng. NghÒ thñ c«ng ë ®©y rÊt ®a d¹ng, gÇn nh­ nghÒ nµo còng cã vµ ph¸t triÓn tuy ë møc ®é kh¸c nhau. Nh­ vËy kh«ng cã nghÜa lµ nghÒ thñ c«ng Hµ T©y kh«ng h×nh thµnh c¸c trung t©m, c¸c lµng chuyªn, mµ tr¸i l¹i ë Hµ T©y kh¸ nhiÒu trung t©m vµ lµng chuyªn, cã lµng chØ chuyªn mét nghÒ, nh­ lµng la Khª ( chuyªn dÖt the, v©n, xuyÕn ),lµng v¹n Phóc ( chuyªn dÖt v©n, the, gÊm ), lµng Phó Vinh ( chuyªn ®©n l¸t ).. Nh­ng còng trong mét lµng l¹i tËp rung kh¸ nhiÒu nghÒ, nh­ lµng TriÒu Khóc ( nay lµ th«n TriÒu Khóc x· T©n TriÒu, huyÖn Thanh Tr×, Hµ Néi. §Õn nay thñ c«ng nghiÖp lµng nµy vÉn ph¸t triÓn ). Lµng nµy cã ®Õn 40 lµng nghÒ thñ c«ng kh¸c nhau. MÆc dï vËy nghÒ thñ c«ng ë Hµ T©y rÊt ®a d¹ng nh­ng ph¶i nãi nghÒ quan träng vµ næi tiÕng nhÊt vÉn lµ nghÒ t¬ dÖt lôa, c¸c s¶n phÈn lôa v©n, lÜnh, the,...cña Hµ T©y nçi tiÕng kh«ng nh÷ng thÞ tr­êng trong n­íc mµ c¶ thÞ tr­êng thÕ giíi. Ngoa× ra cßn ph¶i kÓ ®Õn nghÒ ®an l¸t ë Hµ T©y , qua c¸c s¶n phÈm ®an l¸t dá, va li, l½ng hoa...ë B»ng Së, Phóc Am... Ngoµi nh÷ng nghÒ trªn Hµ T©y cßn cã nghÒ kh¸c nh­ nghÒ lµm ®å b»ng sõng, ngµ, t¹c t­îng, tr¹m træ, lµm vµng m·... cã thÓ nãi ®©y lµ mét thÕ giíi thñ c«ng thu nhá cña ®ång b»ng S«ng Hång. Mét sè nghÒ vµ lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng Hµ T©y . NghÒ  lµng nghÒ   -DÖt.  Hoµ x¸ ( øng Hoµ), Phïng X¸ (Mü §øc), T©n LËp (§an Ph­îng), La phï, V¹n Phóc (Hµ §«ng).   -Ren, Thªu.  QuÊt §éng, H¹ Håi (Th­êng TÝn), CÇu §¬ ( Hµ §«ng), h¹ Mç (§an Ph­îng). Thêi Ph¸p thuéc cßn cã ë (øng Hoµ,Phó Xuyªnvµ Hoµi §øc, Ch­¬ng Mü, Thanh Oai.   -Kh¶m trai  Lµng chuyªn Mü(Phó xuyªn)(xuÊt hiÖn tõ thÕ kû thø III).   -S¬n mµi .  Bèi khª, Ngä H¹,V¹n §iÓm ( Phó Xuyªn), HuyÒn Kú ( Thanh oai), Hµ CÇu ( Hµ §«ng), H¹ Th¸i (Th­êng TÝn).   -§an song,M©y tre  Phó Vinh( ch­¬ng Mü ), B»ng Së ( Th­êng TÝn )   -NghÒ méc  Lµng chµng s¬n( Th¹ch ThÊt ),T©y §»ng (Ba V×), ...   -NghÒ RÌn  Lµng §a SÜ ( Hµ §«ng).   -NghÒ GiÊy, tranh cæ truyÒn  Am cèc ( Phó xuyªn), Kim Hoµng (Hoµi §øc).   -NghÒ nãn  Lµng chu«ng( Thanh Oai).   Vµ ngµy nay ®­îc sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh , tiªu chÝ Lµng nghÒ ®­îc x¸c ®Þnh , t¹o nhiÒu thuËn lîi cho phôc håi vµ ph¸t triÓn Lµng nghÒ TTCN trªn ®Þa bµn Hµ T©y , cô thÓ nh­ sau: + Sè hé vµ lao ®éng quy lµm c«ng nghiÖp-TTCN ë Lµng Ýt nhÊt ®¹t tõ 50% trë lªn so víi tæng sè hévµ lao ®éng cña Lµng . + Gi¸ trÞ s¶n xuÊt , vµ thu nhËp tõ c«ng nghiÖp -TTCN ë Lµng ®¹t trªn 50% so víi tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt vµ thu nhËp cña Lµng trong n¨m . + Cã tæ chøc phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña ®Þa ph­¬ng ( héi , c©u l¹c bé , ban qu¶n trÞ HTX...) mang tÝnh tù qu¶n ®­îc ph¸p luËt thõa nhËn . Dï cã tæ chøc d­íi h×nh thøc nµo còng cÇn cã ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh phôc vô sinh ho¹t kinh tÕ , v¨n ho¸ , x· héi liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña Lµng nghÒ . + Tªn Lµng nghÒ : NÕu lµ Lµng nghÒ truyÒn thèng, cæ truyÒn cßn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× lÊy nghÒ ®ã ®Æt cho tªn Lµng nghÒ . NÕu Lµng nghÒ cã nhiÒu nghÒ ph¸t triÓn , s¶n phÈm nghÒ nµo næi tiÕng nhÊt th× lÊy nghÒ ®ã ®Æt tªn cho Lµng nghÒ . HoÆc trong Lµng nghÒ cã nhiÒu nghÒ kh«ng ph¶i lµ truyÒn thèng hay ch­a cã s¶n phÈm nµo næi tiÕng th× lÊy tªn Lµng sÏ c¨n cø vµo nghÒ nµo cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt vµ thu nhËp cao nhÊt ®Ó ®Æt tªn cho Lµng nghÒ . III. Kinh nghiÖm mét sè n­íc trong ph¸t triÓn TTCN. Cho dï nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn ®Õn ®©u th× c¸c n­íc trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc khu vùc ch©u ¸; NICs, ASEAN, NhËt, ®Òu tr¶i qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn TTCN. Tuy nhiªn hä biÕt tËn dông lîi thÕ trong tõng giai ®o¹n, hoµn c¶nh, ®Ó thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña m×nh, vµ thùc tÕ hä ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng. ViÖc n¾m b¾t vµ nhËn biÕt kinh nghiÖm ph¸t triÓn TTCN cña c¸c n­íc ph¸t triÓn trªn thÕ giíi lµ hÕt søc quan träng cho ViÖt Nam nãi chung vµ Hµ T©y nãi riªng tËn dông tèt lîi thÕ cña m×nh trong ph¸t triÓn TTCN. 1. Kinh nghiÖm cña NhËt. NhËt B¶n lµ n­íc ®Çu tiªn thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ (CNH) tõ mét nÒn n«ng nghiÖp cæ truyÒn, tù tóc, tù cÊp, ... vµ ®· nhanh chãng trë thµnh mét c­êng quèc kinh tÕ sè mét thÕ giíi. Mét ®iÒu ®¸ng nãi lµ khi tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ ë NhËt, do ®iÒu kiÖn lÞch sö nhÊt ®Þnh, nªn ®i ®«i víi viÖc x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp lín ë ®« thÞ, NhËt B¶n ®· chó träng ®Õn viÖc h×nh thµnh c¸c xÝ nghiÖp võa vµ nhá ë thÞ x·, thÞ trÊnvµ ®Æc biÖt lµ më mang m¹ng l­íi tiÓu thñ c«ng nghiÖp gia ®×nh ph©n t¸n ë n«ng th«n gia c«ng c¸c thiÕt bÞ cho c¸c xÝ nghiÖp lín ë thµnh thÞ. Ngoµi ra hä kh«ng chØ duy tr× c¸c lµng nghÒ cæ truyÒn mµ cßn më ra c¸c lµng nghÒ míi, n»m tËn dông lao ®éng d­ thõa vµo ho¹t ®éng kinh tÕ ngoµi n«ng nghiÖp. NhËt ®· kiªn tr× nhÊt qu¸n thùc hiÖn hµng lo¹t c¸c c«ng viÖc nh­ duy tr× ngµnh nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp cæ truyÒn n«ng th«n. H×nh thµnh c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp võa vµ nhá ë n«ng th«n lµm vÖ tinh, gia c«ng cho c¸c C«ng Ty, XÝ nghiÖp lín ë thµnh thÞ. Ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ kü thuËt phôc vô n«ng nghiÖp, n«ng th«n... MÆt kh¸c nhµ n­íc hæ trî vÒ mÆt thÞ tr­êng cho TTCN ph¸t triÓn, trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh, b»ng viÖc ®øng ra ký kÕt c¸c hîp ®ång dµi h¹n víi ®èi t¸c n­íc ngoµi. §Æc biÖt viÖc ph¸t triÓn c¸c dÞch vô nh­ tÝn dông, c«ng cÊp vËt t­ kü thuËt, c«ng cô m¸y mãc... tíi c¸c dÞch vô mua b¸n chÕ biÕn, l­u th«ng ®Ócung cÊp cho thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. T¹o thuËn lîi cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nãi chung vµ TTCN nãi riªng. 2. Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc NICs. NICs lµ mét sè n­íc ph¸t triÓn, cã nÒn kinh tÕ m¹nh ë khu vùc ch©u ¸ trong nhiÒu n¨m gÇn ®©y. §©y lµ c¸c n­íc t¹o nªn sù thÇn kú Ch©u ¸ b»ng viÖc ph¸t triÓn nhanh nÒn kinh tÕ quèc d©n. MÆc dï vËy tuú thuéc vµo tõng giai ®o¹n mµ hä ph¸t huy lîi thÕ cña m×nh. Kinh nghiÖm cña Hµn Quèc. C«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«ng qua c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn ngµnh nghÒ ngoµi n«ng nghiÖp cña c¸c hé n«ng d©n, ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn ngµnh nghÒ thñ c«ng nghiÖp truyÒn thèng ë n«ng th«n, ngµnh nghÒ phi n«ng nghiÖp n«ng th«n ®· t¹o thªm lµm cho n«ng d©n b¾t ®Çu tõ 1967. Ch­¬ng tr×nh nµy tËp trung vµo c¸c ngµnh nghÒ sö dông nhiÒu lao ®éng thñ c«ng, c«ng nghÖ ®¬n gi¶n vµ sö dông nguån nguyªn liÖu s¼n cã ë ®Þa ph­¬ng, s¶n xuÊt quy m« nhá, kho¶ng 10 hé tËp trung l¹i víi nhau thµnh tõng tæ, ®­îc ng©n hµng cung cÊp vèn tÝn dông l·i xuÊt thÊp ®Ô s¶n xuÊt, kinh doanh ngµnh nghÒ cña m×nh. Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ thñ c«ng nghiÖp truyÒn thèng còng ®­îc triÓn khai tõ nh÷ng n¨m 1970. §Ó hæ trî cho lo¹i h×nh s¶n xuÊt nµy trong c¶ n­íc ph¸t triÓn Hµn Quèc ®· tæ chøc ra gÇn 100 c«ng ty dÞch vô th­¬ng m¹i d¶m nhËn ®Çu vµo ®Çu ra cho s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp trªn toµn ®Þa bµn s¶n xuÊt, ®©y lµ mét biÖn ph¸p ®Ó c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng th«n ®éc ®¸o cña Hµn Quèc, vµ lo¹i h×nh nµy ®­îc sù hç trî cña chÝnh phñ vÒ vèn vµ c«ng nghÖ... T¹o ra thuËn lîi cho ph¸t triÓn TTCN khu vùc n«ng th«n, gi¶i to¶ ®­îc mËt ®é c«ng nghiÖp vµ d©n c­ tËp trung qu¸ ®«ng ë thµnh phè. Kinh nghiÖm cña §µi Loan. Ngay tõ ®Çu cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ §µi Loan ®· cã chñ tr­¬ng x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp nhÑ, bè trÝ ph©n t¸n ë c¸c huyÖn lþ, thi trÊn r¶i r¸c ë c¸c vïng n«ng th«n gÇn ®Þa bµn nguyªn liÖu. Tõ vÊn ®Ò nãi trªn lµm cho c¸c hé n«ng d©n trë thµnh võa lµm n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, ®· phÇn nµo gi¶m bít quü thêi gian nhµn rçi ë n«ng th«n. Víi khu vùc c«ng nghiÖp n«ng th«n ë §µi Loan bao åm c¸c ngµnh nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp (TTCN), c¸c lµng nghÒ cæ truyÒn, c¸c xÝ nghiÖp gia ®×nh s¶n xuÊt chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm l­¬ng thùc, thùc phÈm theo c«ng nghÖ cæ truyÒn vµ c¸c mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ phôc vô du lÞch vµ xuÊt khÈu, c¸c xÝ nghiÖp vÖ tinh, liªn doanh víi c¸c xÝ nghiÖp lín ë ®« thÞ. Nhê nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî ph¸t triÓn nh­ vËy mµ TTCN §µi Loan ®· gãp phÇn kh«ng nhá vµo t¹o viÖc lµm vµ thu nhËp cho ng­êi d©n, ®Æc biÖt khu vùc n«ng th«n, tõ ®ã rót ng¾n kho¶ng c¸ch giµu nghÌo gi÷a khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n. 3. Kinh nghiÖm ASEAN. Tùu chung l¹i, c¸c n­íc ASAN lµ nh÷ng n­íc cã chung cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, chÝnh v× thÕ lao ®éng khu vùc nµy lµ nhµn ræi nhiÒu theo mïa vô, xuÊt ph¸t tõ yÕu tè ®ã c¸c n­íc ASEAN ®· chó träng ph¸t triÓn TTCN khu vùc nµy. Kinh nghiÖm INDONEXIA. ChÝnh phñ INDONEXIA ®· ®Ò ra ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn ngµnh nghÒ TTCN ë khu vùc n«ng th«n trong kÕ ho¹ch 5 n¨m. Tõ x©y dùng c¸c x­ëng vµ c¸c trung t©m ®Ó b¸n c¸c s¶n phÈm tiÓu thñ c«ng nghiÖp ®Õn thùc hiÖn c¸c dù ¸n h­íng dÉn c«ng nghiÖp nhá nh»m gi¸o dôc, ®µo t¹o, më réng c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp cña c¸c doanh nghiÖp nhá, råi tæ chøc ra mét sè c¬ quan ®Ó qu¶n lý, chØ ®¹o h­íng dÉn nghiÖp vô s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c dÞch vô cung cÊp thiÕt bÞ vËt t­, tiªu thô s¶n phÈm... ChÝnh phñ tæ chøc ra trung t©m hç trî c«ng nghiÖp nhá ®Æt mèi quan hÖ víi c«ng nghiÖp lín vµ ch­¬ng tr×nh nghiªn cøu tiÒm n¨ng s¶n xuÊt vµ nhu cÇu thÞ tr­êng, lµm c¬ së cho viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nhá. Cïng víi viÖc ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch, ChÝnh Phñ ®· tæ chøc ra " Héi ®ång TTCN quèc gia INDONEXIA "nh»m thóc ®Èy ngµnh TTCN ph¸t triÓn nhanh, tæ chøc thi thiÕt kÕ mÉu m·, tæ chøc héi chî triÓn l·m c¸c s¶n phÈm TTCN vµ "Trung t©m ph¸t triÓn TTCN " ®Ó qu¶n lý hæ trî TTCN, kÕ ho¹ch ph¸t c¸c ngµnh nghÒ TTCN ®­îc lång gÐp vµo c¸c ch­¬ng tr×nh t¹o viÖc lµm ë n«ng th«n. Ngoµi ra ChÝnh Phñ cßn ph¸t ®éng ch­¬ng tr×nh gióp ®ì ng­êi nghÌo do Nhµ n­íc ®Çu t­ vèn ®Ó hç trî c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, kh«i phôc vµ ph¸t triÓn t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho n«ng d©n. Kinh nghiÖm PHILIPPIN. Trong kÕ ho¹ch n¨m n¨m (1978-1982) ChÝnh Phñ ®· ®Ò ra ch­¬ng tr×nh vµ dù ¸n ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ë khu vùc n«ng th«n, vïng kÐm ph¸t triÓn. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn lµ tËp trung vµo c¸c ngµnh nghÒ TTCN, s¶n xuÊt hµng tiªu dïng ®¬n gi¶n, chÕ biÕn thùc phÈm... MÆt kh¸c chÝnh phñ cßn ®Ò ra mét ch­¬ng tr×nh hç trî c¸c xÝ nghiÖp TTCN vµ c«ng nghiÖp n«ng th«n vÒ tµi chÝnh, c«ng nghÖ vµ tiÕp thÞ. MiÔn thuÕ cho c¸c xÝ nghiÖp tiÓu thñ c«ng nghiÖp n«ng th«n víi 20 lao ®éng vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc vÒ cung cÊp vèn tÝn dông, c¸c ­u ®¶i thuÕ... Tõ yÕu tè ®ã ®· ®­a tiÓu thñ c«ng nghiÖp PHILLIPIN ph¸t triÓn m¹nh vµ gi¶i quyÕt lín lùc l­îng lao ®éng khu vùc n«ng th«n. 4. Nh÷ng kÕt luËn chung vÒ bµi häc kinh nghiÖm. Qua nghiªn cøu trªn cho thÊy vÊn ®Ò ph¸t triÓn TTCN ®­îc c¸c n­íc chó träng trong tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ cña m×nh. -VÒ c¬ cÊu ngµnh nghÒ s¶n xuÊt kinh doanh cña TTCN ë c¸c n­íc rÊt ®a d¹ng, tõ s¶n xuÊt dÞch vô, nghÒ cæ truyÒn vµ nghÒ míi thñ c«ng mü nghÖ, n÷a c¬ khÝ... C¬ cÊu ngµnh nghÒ TTCN lóc ®Çu th­êng lµ tù ph¸t vµ ph¸t triÓn theo nhu cÇu thùc tÕ cña thÞ tr­êng vµ sau ®ã ®­îc c¬ cÊu hîp lý tõng giai ®o¹n. -VÒ quy m« ë c¸c n­íc th× TTCN ®Òu lµ quy m« nhá, dùa trªn nguån lùc t¹i chæ, ®Æc biÖt TTCN ®­îc chó träng ph¸t triÓn ë khu vùc n«ng th«n, nh­ ASEAN. -C¸c ngµnh nghÒ chñ yÕu dùa vµo lao ®éng thñ c«ng, sö dông c«ng cô th« s¬, c«ng nghÖ ®¬n gi¶n dÔ lµm, nh­ng còng cã ngµnh nghÒ thñ c«ng mü nghÖ cÇn tay nghÒ ®iªu luyÖn, cã ãc s¸ng t¹o cña c¸c nghÖ nh©n cã tay nghÒ cao. §Ó t¨ng n¨ng xuÊt ngµnh nghÒ ®· dÇn dÇn sö dông m¸y mãc kü thuËt cao. - Mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng trong m« h×nh nµy lµ c¸c n­íc ph¸t triÓn TTCN ®Òu cÇn cã sù trî gióp tõ phÝa nhµ n­íc, trong viÖc t¹o vèn, thÞ tr­êng, tiÕp thÞ, kü thuËt ... b»ng nh÷ng tr­¬ng tr×nh chÝnh s¸ch cô thÓ. Tuy vËy trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn TTCN th× c¸c n­íc ®· béc lé nh÷ng mÆt h¹n chÕ : g©y nªn sù tranh chÊp ®Êt ®ai, lao ®éng, vèn, mÆt kh¸c viÖc g©y « nhiÓm m«i tr­êng sinh th¸i thÓ hiÖn qua viÖc khai th¸c vµ sö dông tµi nguyªn bõa b¶i, ¶nh h­ëng tíi ®êi sèng vµ n¨ng xuÊt lao ®éng... §o ®ã, vÊn ®Ò ph¸t triÓn TTCN ë ViÖt Nam nãi chung vµ Hµ T©y nãi riªng cÇn coi träng vµ kh¾c phôc vÊn ®Ò nµy. Ch­¬ng II Thùc tr¹ng ph¸t triÓn tiÓu thñ c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y. I. C¸c ®iÒu kiÖn t­ nhiªn kinh tÕ - x· héi t¸c ®éng ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ vµ TTCN Hµ T©y 1. §iÒu kiÖn tù nhiªn Hµ T©y. Còng nh­ c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt kh¸c, TTCN Hµ T©y còng chùu ¶nh h­ëng cña yÕu tè tù nhiªn. C¸c yÕu tè nµy bao gåm : VÞ trÝ ®Þa lý, tµi nguyªn kho¸ng s¶n vµ nhiÒu nh©n tè kh¸c. 1.1. VÒ vÞ trÝ ®Þa lý. Hµ T©y cã to¹ ®é ®Þa lý 20,31o -21,17o vÜ b¾c vµ 105,17 -106 o kinh ®«ng bao quanh thµnh phè Hµ Néi vÒ phÝa t©y Nam. V¬Ý bèn cöa ngâ vµo thñ ®« qua c¸c quèc lé 1; 6 ; 32, vµ hÖ thèng ®­êng thuû. DiÖn tÝch chung 2192 km2 phÝa ®«ng gi¸p Hµ Néi, H¶i H­ng, phÝa t©y gi¸p víi Hoµ B×nh, phÝa B¾c gi¸p víi VÜnh Phóc vµ phÝa Nam gi¸p víi Hµ Nam. Hµ T©y n»m c¹nh khu tam gi¸c kinh tÕ Hµ Néi -H¶i Phßng-Qu·ng Ninh, h¹t nh©n kinh tÕ miÒm b¾c, n»m trªn khu chuyÓn tiÕp tõ t©y b¾c vµ trung du miÒn nói phÝa b¾c, víi ®ång b»ng S«ng Hång qua mét m¹ng l­íi giao th«ng ®­êng thuû, ®­êng bé, ®­êng s¾t vµ c¸c bÕn c¶ng t­¬ng ®èi ph¸t triÓn. Víi nh÷ng vÞ trÝ t¹o cho Hµ T©y nh÷ng thuËn lîi: -Cã thµnh phè Hµ Néi vµ c¸c tØnh phô cËn lµ thÞ tr­êng tiªu thô lín c¸c s¶n phÈm cña Hµ T©y (Hµng tiªu dïng thñ c«ng mü nghÖ, du lÞch vµ nghÜ ngh¬i... ) -Hµ T©y lµ ®Þa bµn më r«ng cña thñ ®« Hµ Néi qua x©y dùng thµnh phè vÖ tinh, lµ m¹ng l­íi gia c«ng cho c¸c xÝ gnhiÖp võa vµ nháTTCN ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n phôc vô cho c¸c xÝ nghiÖp lín ë Hµ Néi... -MÆt kh¸c Hµ T©y víi vÞ trÝ ®Þa lý cña m×nh sÏ thuËn lîi cho giao l­u, trao ®æi l­u th«ng hµng ho¸ víi c¸c tØnh trung du miÒn nói phÝa b¾c, c¸c tØnh ®ång b»ng s«ng Hång vµ c¸c tØnh phÝa Nam. §©y lµ ®iÒu kiÖn cung cÊp tèt ®Çu vµo ®Çu ra cho TTCN Hµ T©y ph¸t triÓn. 1.2. Tµi nguyªn kho¸ng s¶n. Víi nÒn c«ng nghiÖp ch­a ph¸t triÓn, song tµi nguyªn ph©n bè ®Òu ë c¸c huyÖn trong tØnh. §iÒu ®ã thuËn lîi rÊt lín cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nãi chung vµ TTCN nãi riªng.cô thÓ lµ ngµnh v©t liÖu x©y dùng . Cô thÓ c¸c lo¹i kho¸ng s¶n : §¸ v«i (Mü §øc,Ch­¬ng Mü),Granit èp lat(Ch­¬ng mü), §Êt sÐt(Ch­¬ng mü,S¬n T©y,Th¹ch ThÊt, Quèc Oai), §ång (BaV×),Vµng gèc vµ sa kho¸ng s¶n (Quèc Oai,Ch­¬ng Mü), N­íc kho¸ng (Ba V×), Cao lanh (Ba V×, Quèc Oai)... Nguån tµi nguyªn rõng lµ thÕ m¹nh cña tØnh, víi 2/3 diÖn tÝch toµn tØnh lµ ®åi nói, víi nhiÒu lo¹i gç quý hiÕm: nh­ lim , sÕn, tÊu vµ ngoµi ra cßn nhiÒu lo¹i nh­ tre, nøa,... thuËn lîi cho ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ. V× vËy viÖc ph¸t triÓn TTCN ë Hµ T©y cho phÐp ph¸t huy vµ tËn dông tèt nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n s¼n cã. 2. §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi . 2.1. Tµi nguyªn con ng­êi. D©n sè Hµ T©y n¨m 1999 lµ 2.393.000 ng­êi, tèc ®é t¨ng tr­ëng lµ 2%/n¨m, mËt ®é b×nh qu©n lµ 1083 ng­êi/km2. Hµ T©y lµ tØnh ®«ng d©n thø 7 trong c¶ n­íc, sau Tp Hå ChÝ Minh, Thanh Ho¸, NghÖ An, H¶i H­ng, Hµ Nam, Hµ B¾c, víi 93% d©n sè ë n«ng th«n, chØ 7% d©n sè ë thµnh thÞ. Lao ®éng 1,1 triÖu ng­êi, trong ®ã cã 80% lao ®éng n«ng nghiÖp, tèc ®é t¨ng lao ®éng hµng n¨m lµ 2%, 1/3 sè x· cã lµng nghÒ TTCN víi 117000 lao ®éng cã Tay nghÒ. Lao ®éng n«ng nghiÖp cã tr×nh ®é v¨n ho¸ kh¸ ( 21% cã tr×nh ®é cÊp III, 62% cÊp II, vµ 14% cÊp I). Tõ nh÷ng sè liÖu vµ nhËn ®Þnh trªn, víi d©n sè tËp trung ë n«ng th«n lµ lín, mÆt kh¸c n¬i ®©y l¹i cã nhiÒu lµng nghÒ thñ c«ng nghiÖp truyÒn thèng, thªm vµo ®ã lµ tr×nh ®é d©n trÝ kh¸, ®iÒu ®ã cho thÊy ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng di c­ tù do g©y søc Ðp cho khu vùc thµnh phè, ®« thÞ vÒ mÆt lao ®éng, mÆt kh¸c gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò lao ®éng vµ nguån lùc t¹i chç, th× vÊn ®Ò ph¸t triÓn TTCN lµ hÕt søc cÇn thiÕt cho tØnh Hµ T©y. 2.2. Tµi nguyªn c¶nh quan Di tÝch LÞch sö. Theo thèng kª cña Bé V¨n Ho¸ - Th«ng Tin , Hµ T©y lµ tØnh cã sè l­îng di tÝch ®øng thø ba c¶ n­íc, sau (Hµ Néi, Tp Hå ChÝ Minh).Víi gÇn 300 di tÝch. §iÒu quan träng h¬n lµ nhiÒu di tÝch quý gi¸ g¾n liÒn víi lÞch sö ph¸t triÓn cña d©n téc, trong ®ã næi bËt lµ hÖ thèng chïa chiÒn vµ ®Òn thê cæ víi nhiÒu lÔ héi, lµng viÖt cæ, c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. Sù hiÖn diÖn cña vïng nói, ®Æc biÖt lµ nói Ba V× vµ d·i ®¸ v«i cã nhiÒu hang ®éng ®Ñp, víi rõng nguyªn sinh, khÝ hËu m¸t mÏ vµ cã ®ång bµo d©n téc Ýt ng­êi víi v¨n ho¸ d©n téc truyÒn thèng . HiÖn t¹i Hµ T©y ®· h×nh thµnh ba côm di tÝch ( Côm chïa H­¬ng, Côm Ao Vua -Ba V× suèi Hai-§ång M«-Ng¶i S¬n, Côm S¬n T©y, Th¹ch ThÊt, Quèc Oai), t¹o ra nh÷ng trung t©m du lÞch lín cã tÇm cë quèc gia vµ quèc tÕ. HiÖn t¹i hµng n¨m Hµ T©y thu hót mét sè l­îng lín du lÞch kh¸ch tõ trong vµ ngoµi n­íc ®ç vÒ, tõ nh÷ng yÕu tè ®ã t¹o cho Hµ T©y nh÷ng thÕ m¹nh vÒ ph¸t triÓn du lÞch , trªn c¬ së ®ã ®©y còng lµ thÞ tr­êng lín tiªu thô c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng, c¸c s¶n phÈm TTCN vµ ®ã còng lµ c¬ héi ®Ó kh«i phôc vµ ph¸t triÓn lµng nghÒ còng nh­ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc, t¹o ®iÒu kiÖn gi¶i quyÕt tèt nhÊt vÊn ®Ò lao ®éng thµnh thÞ vµ n«ng th«n. 2.3. VÒ tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ. * GDP vµ nhÞp ®é t¨ng tr­ëng GDP giai ®o¹n 1991 - 1999 . §¬n vÞ: Tû ®ång N¨m ChØ tiªu  Theo gi¸ 1989  Theo gi¸ 1994    1991  1992  1993  1994  1995  1995  1996  1997  1998  1999   GDP (gi¸ SS)  595,8  716,8  787,5  865,3  954,3  3537,7  3809,7  4109,6  4405,0  4654   Tèc ®é ph¸t triÓn (%)  -1,31  20,31  9,86  9,88  10,29  -  7,96  7,87  7,19  5,7   Nguån: Niªn gi¸m thèng kª - Hµ T©y Tèc ®é trung b×nh: 1991 - 1995: 9,8% 1996 - 1999: 7,18% Theo sè liÖu thèng kª trªn ®©y nh×n chung tèc ®é ph¸t triÓn hµng n¨m ®Çu t¨ng, riªng n¨m 1991 thu nhËp theo GDP theo gi¸ so s¸nh lµ 595,8 tû ®ång lµ n¨m thÊp nhÊt vµ thÊp h¬n n¨m1990 lµ 7,9 tû ®ång, chÝnh v× vËy tèc ®é gi¶m so víi n¨m 1990 lµ (-1,31%) trong giai ®o¹n 1991 - 1995 (theo gi¸ cè ®Þnh 1989) nh×n chung c¸c n¨m tõ 1992 - 1995 th× tèc ®é ph¸t triÓn ®Òu t¨ng, riªng 1992 cã tèc ®é cao nhÊt 20,31% vµ trung b×nh trung giai ®o¹n nµy lµ 9,8%. B­íc sang giai ®o¹n (1996 - 1999) tÝnh theo gi¸ cè ®Þnh 1994, tèc ®é t¨ng tr­ëng hµng n¨m ®Òu t¨ng (n¨m sau so n¨m tr­íc), xu h­íng vÒ tèc ®é ph¸t triÓn (%) cña tæng s¶n phÈm quèc d©n Hµ T©y trong giai ®o¹n 1996 - 1999 gi¶m xuèng. §iÒu ®ã cho thÊy cã sù ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn chñ quan vµ kh¸ch quan. VÒ kh¸ch quan cã thÓ thÊy giai ®o¹n nµy nÒn kinh tÕ tØnh Hµ T©y chÞu ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc, vÒ thÞ tr­êng tiªu thô cho c¸c s¶n phÈm tØnh nhµ, vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn... g©y ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh thêi gian qua. VÒ chñ quan, cã thÓ thÊy do sù t¸c ®éng tõ c¬ chÕ chÝnh s¸ch tíi vÊn ®Ò ®Çu t­ s¶n xuÊt kinh doanh vµ tr×nh ®é qu¶n lý khi nÒn kinh tÕ më réng.( cô thÓ nh­ qu¸ tr×nh ®¨ng ký kinh doanh, cÊp giÊy phÐp cßn chËm, ch­a cã chÝnh s¸ch cô thÓ cho vay vèn ®èi víi khu vùc kinh tÕ cßn kÐm ph¸t triÓn ...) ChÝnh v× thÕ giai ®o¹n 1996 - 1999 tèc ®é ph¸t triÓn ®¹t 7,18% thÊp h¬n giai ®o¹n 1991 - 1995 lµ 2,62%. Víi tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam qua c¸c n¨m (1991 - 1999) ta cã b¶ng sau: N¨m  91  92  93  94  95  96  97  98  99   Tèc ®é ph¸t triÓn (%)  6,0  8,65  8,1  8,8  9,5  9,3  8,2  5,8  4,8   * Trung b×nh giai ®o¹n: 91 - 95: 8,21% 96 - 99: 7,02% So s¸nh víi kÕt qu¶ t¨ng tr­ëng tÕ trung b×nh cña Hµ T©y vµ c¶ n­íc cña qua c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn ta cã nhËn xÐt nh­ sau: + Sù ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ Hµ T©y cã cïng xu h­íng chung cña c¶ n­íc cô thÓ qua hai giai ®o¹n (1991 - 1995) vµ (1996 - 1999). + VÒ tèc ®é t¨ng tr­ëng chung th× Hµ T©y cã cao h¬n c¶ n­íc: cô thÓ (1991 - 1995) lµ 9,8% vµ (1996 - 1998) lµ 7,18% trong khi c¶ n­íc lÇn l­ît lµ 8,21% vµ 7,02%. MÆc dï vËy so víi c¶ n­íc th× Hµ T©y l¹i thÊp h¬n c¶ n­íc vÒ c¸c mÆt nh­ GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi, tû lÖ huy ®éng ng©n s¸ch vµ c©n b»ng ng©n s¸ch ... Cô thÓ GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi 1991 lµ 149 USD n¨m 1992 lµ 172 USD/ 230 USD cña c¶ n­íc, n¨m 1994 trong khi c¶ n­íc ®· v­ît trªn 300 USD/ ng­êi. Tû lÖ huy ®éng ng©n s¸ch tõ GDP n¨m 1992 lµ 7%, 1993 lµ 6% trong khi ®ã Chi ng©n s¸ch so víi thu thiÕu hôt lÇn l­ît 73 tû n¨m 1992 vµ 106,6 tû n¨m 1993. B­íc sang n¨m 1999 thu lµ 577 tû ®ång trong khi chi lµ 603,0 tû thiÕu hôt 26 tû. Song cã ®­îc sù ph¸t triÓn kinh tÕ víi tèc ®é cao qua c¸c thêi kú, lµ nhê cã ®­êng lèi ®æi míi cña §¶ng (cô thÓ qua §¹i héi §¶ng lÇn VIII) nãi chung vµ sù l·nh ®ao chØ ®¹o cña tØnh uû, Héi ®ång nh©n d©n tØnh nãi riªng ,®· cã nh÷ng nghÞ quyÕt, chñ tr­¬ng s¸t ®óng víi thùc tr¹ng cña ®Þa ph­¬ng - l·nh ®¹o nh©n d©n trong tØnh kh¾c phôc khã kh¨n, lao ®éng s¸ng t¹o... nhê ®ã ®· ph¸t huy ®­îc néi lùc cña tØnh nhµ vµ cô thÓ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ quan träng trong c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. Thªm vµo ®ã lµ sù lao ®éng cÇn cï s¸ng t¹o cña nh©n d©n, ý thøc tù lùc v­¬n lªn, cã nhËn thøc ®óng vÒ sù ®æi míi, n¨ng ®éng s¸ng t¹o trong s¶n xuÊt kinh doanh, ®· ®ãng gãp mét phÇn quan träng cho sù ph¸t triÓn chung cña Hµ T©y vµ c¶ n­íc. Tuy vËy trong giai ®o¹n qua, ®Æc biÖt 1995 - 1999 tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ tuy cã t¨ng, song cã xu h­íng gi¶m xuèng cïng víi xu thÕ chung cña c¶ n­íc vµ khu vùc cho thÊy Hµ T©y lµ tØnh còng chÞu ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc, thªm vµo ®ã lµ hÖ thèng h¹ tÇng xuèng cÊp ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ph¸t triÓn, vÊn ®Ò vèn, thiÕt bÞ l¹c hËu vÒ c«ng nghÖ trong c¸c c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ t×nh tr¹ng th©m hôt ng©n s¸ch cßn tån t¹i... ChÝnh v× vËy ®©y sÏ lµ trë ng¹i lín ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ tØnh Hµ T©y trong nh÷ng n¨m tíi, vµ ®ßi hái c¸c c¬ quan chøc n¨ng, c¸c ngµnh c¸c cÊp cÇn cã ®èi s¸ch trong gi¶i quyÕt tån t¹i nµy ®Ó ®­a nÒn kinh tÕ Hµ t©y ph¸t triÓn. 2.4. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. TÝnh tõ n¨m 1991 ®Õn nay, c¬ cÊu kinh tÕ ngµnh Hµ T©y ®· cã sù chuyÓn dÞch theo h­íng n©ng cao tû träng c«ng nghiÖp vµ du lÞch - dÞch vô, gi¶m tû träng n«ng nghiÖp, nh­ng gi¸ trÞ s¶n l­îng n«ng nghiÖp vÉn t¨ng lªn. Tæng s¶n phÈm n«ng nghiÖp cña tØnh n¨m 1995 so víi n¨m 1991 t¨ng 48,81%, b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng 6,7%, n¨m 1998 so víi n¨m 1996 t¨ng 6,68%, b×nh qu©n t¨ng 5%.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • doc16347.DOC
Tài liệu liên quan