Phương thức tín dụng chứng từ documentary credit

Ön nay ë n­íc ta c¸c NHTM vµ c¸c ®¬n vÞ kinh doanh NT ®· thèng nhÊt sö dông b¶n quy t¾c nµy nh­ lµ mét v¨n b¶n ph¸p lý ®iÒu chØnh c¸c lo¹i th­ tÝn dông ®­îc ¸p dông trong thanh to¸n quèc tÕ gi÷a ViÖt Nam vµ n­íc ngoµi. e. C¸c lo¹i L/C: e1. Th­ TÝn dông cã thÓ huû bá :(Revocable Letter of Credit) lµ lo¹i L/C sau khi ®· ®­îc më ra vµ ®­îc ng­êi XuÊt khÈu thõa nhËn th× NH më L/C cã quyÒn söa ®æi bæ sung hoÆc huû bá trong thêi gian hiÖu lùc cña nã. Th­ tÝn dông cã thÓ hñy bá Ýt ®­îc sö dông trong Thanh to¸n quèc tÕ hiÖn nay. Nã chØ tån t¹i trªn lý thuyÕt e2. Th­ tÝn dông kh«ng thÓ huû bá: lµ lo¹i L/C sau khi ®· ®­îc më ra vµ ng­êi XK thõa nhËn th× NH më L/C kh«ng cã quyÒn söa ®æi, bæ sung hoÆc huû bá trong thêi gian hiÖu lùc cña nã, trõ khi cã sù tho¶ thuËn kh¸c cña c¸c bªn tham gia th­ tÝn dông. Mét L/C kh«ng ghi th× vÉn ®­îc coi lµ kh«ng huû bá. Th­ tÝn dông kh«ng thÓ huû bá ®­îc ¸p dông réng r·i nhÊt trong thanh to¸n quèc tÕ, nã lµ lo¹i L/C c¬ b¶n nhÊt. e3. Th­ tÝn dông kh«ng thÓ huû bá cã x¸c nhËn: lµ th­ tÝn dông kh«ng thÓ huû bá ®­îc mét NH kh¸c x¸c nhËn tr¶ tiÒn theo yªu cÇu cña NH më L/C. Do cã hai NH ®øng ra cam kÕt tr¶ tiÒn cho ng­êi xuÊt khÈu nªn lo¹i L/C nµy lµ ®¶m b¶o nhÊt cho ng­êi xuÊt khÈu. e4. Th­ tÝn dông kh«ng thÓ huû bá, miÔn truy ®ßi L/C: lµ lo¹i L/C mµ sau khi ng­êi xuÊt khÈu ®­îc tr¶ tiÒn th× NH më L/C kh«ng ®­îc quyÒn ®ßi l¹i tiÒn ng­êi xuÊt khÈu trong bÊt kú tr­êng hîp nµo. Lo¹i L/C còng ®­îc ¸p dông réng r·i trong thanh to¸n quèc tÕ. e5. Th­ tÝn dông chuyÓn nh­îng L/C: lµ th­ tÝn dông kh«ng thÓ huû bá trong ®ã quy ®Þnh ng­êi h­ëng lîi thø nhÊt cã quyÒn yªu cÇu NH më L/C chuyÓn nh­îng toµn bé hay mét phÇn quyÒn thùc hiÖn L/C cho mét hay nhiÒu ng­êi kh¸c. L/C chuyÓn nh­îng chØ ®­îc chuyÓn nh­îng mét phÇn e6. Th­ tÝn dông tuÇn hoµn L/C: lµ th­ tÝn dông kh«ng thÓ huû bá sau khi sö xong hoÆc hÕt thêi h¹n hiÖu lùc th× nã l¹i tù ®éng cã gi¸ trÞ nh­ cò, vµ cø nh­ vËy nã tuÇn hoµn cho tíi khi nµo tæng trÞ gi¸ Hîp ®ång ®­îc thùc hiÖn. Th­ tÝn dông tuÇn hoµn cÇn ghi râ ngµy hÕt hiÖu lùc cuèi cïng vµ sè lÇn tuÇn hoµn c¨n cø vµo thêi h¹n hiÖu lùc trong mçi lÇn tuÇn hoµn, ph¶i ghi râ cã cho phÐp sè d­ cña L/C tr­íc céng dån vµo nh÷ng L/C kÕ tiÕp hay kh«ng, nÕu kh«ng cho phÐp th× gäi nã lµ tuÇn hoµn kh«ng tÝch luü L/C,nÕu cho th× gäi nã lµ tuÇn hoµn tÝch luü L/C Cã 3 tuÇn hoµn: - TuÇn hoµn tù ®éng: L/C tù ®éng cã gi¸ trÞ nh­ cò kh«ng cÇn cã sù th«ng b¸o cña NH më L/C cho ng­êi xuÊt khÈu biÕt - TuÇn hoµn h¹n chÕ: chØ khi nµo NH më L/C th«ng b¸o cho ng­êi xuÊt khÈu biÕt th× L/C kÕ tiÕp míi cã gi¸ trÞ hiÖu lùc. - TuÇn hoµn b¸n tù ®éng: sau khi L/C tr­íc sö dông xong hoÆc hÕt thêi h¹n hiÖu lùu. NÕu sau khi mét vµi ngµy mµ NH më L/C kh«ng cã ý kiÕn g× vÒ L/C kÕ tiÕp vµ th«ng b¸o cho ng­êi h­ëng lîi L/C th× nã l¹i tù ®éng nh­ cò. Lo¹i th­ tÝn dông nµy th­êng ®­îc sö dông khi c¸c bªn tin cËy lÉn nhau mau hµng th­êng xuyªn, ®Þnh kú, khèi l­îng lín, thêi gian dµi. e7. Th­ tÝn dông gi¸p l­ng: Sau khi nhËn ®îc L/C do ng­êi nhËp khÈu më cho m×nh h­ëng, ng­êi xuÊt khÈu më L/C nµy ®Ó thÕ chÊp më mét L/C kh¸c cho ng­êi h­ëng lîi kh¸c víi néi dung gÇn gièng L/C ban ®Çu. L/C më sau gäi lµ L/C gi¸p l­ng. VÒ ®¹i thÓ L/C gèc vµ L/C gièng nhau, nh­ng xÐt riªng chóng cã nh÷ng ®iÓm cÇn ph©n biÖt : - Sè chøng tõ cña L/C gi¸p l­ng ph¶i nhiÒu h¬n L/C gèc Kim ng¹ch L/C gi¸p l­ng ph¶i nhá hën L/C gèc. Kho¶n chªnh lÖch nµy do ng­êi trung gian h­ëng, dïng ®Ó tr¶ chi phÝ më L/C gi¸p l­ng vµ phÇn hoa hång cña hä. Thêi gian giao hµng cña L/C gi¸p l­ng ph¶i sím h¬n L/C gèc NhiÖm vô L/C gi¸p l­ng hÕt søc phøc t¹p, nã ®ßi hái ph¶i cã sù kÕt hîp khÐo lÐo vµ chÝnh x¸c c¸c ®iÒu kiÖn cña L/C gèc vµ L/C gi¸p l­ng, nhÊt lµ c¸c vÊn ®Ò cã ®Õn vËn ®¬n vµ c¸c chøng tõ hµng ho¸ kh¸c. Tuy vËy, trong bu«n b¸n gi÷a ta vµ c¸c n­íc kh¸c khi sö dông trung gian ta cã thÓ ¸p dông lo¹i L/C nµy. e8. Th­ tÝn dông ®èi øng L/C: lµ lo¹i L/C chØ b¾t ®Çu cã hiÖu lùc khi th­ tÝn dông kia ®èi øng víi nã ®­îc mµ ra. Th­ tÝn dông ®èi øng th­êng ®­îc sö dông trong ph­¬ng thøc hµng ®æi hµng, ngoµi ra cßn ®­îc dïng trong ph­¬ng thøc gia c«ng. e9. Th­ tÝn dông dù phßng L/C: ViÖc NH më L/C ®øng ra thanh to¸n tiÒn hµng cho ng­êi xuÊt khÈu lµ théuc kh¸i niÖm tr­íc ®©y vÒ tÝn dông chøng tõ, nh­ng trong thêi ®¹i ngµy nay kh«ng lo¹i trõ kh¶ n¨ng ng­êi xuÊt khÈu nhËn ®­îc L/C råi nh­ng kh«ng cã kh¶ n¨ng giao hµng. V× vËy, ®Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng­êi xuÊt khÈu, NH cña ng­êi xuÊt khÈu sÏ ph¸t hµnh mét L/C trong ®ã cam kÕt víi ng­êi nhËp khÈu sÏ thanh to¸n l¹i cho hä trong tr­êng hîp ng­êi XK kh«ng hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng theo L/C ®· ®Ò ra. L/C ®ã gäi lµ L/C dù phßng e10. Th­ tÝn dông tr¶ chËm L/C: lµ lo¹i L/C kh«ng thÓ huû bá, trong ®ã NH më L/C hay NH x¸c nhËn L/C cam kÕt víi ng­êi h­ëng lîi sÏ thanh to¸n dÇn dÇn toµn bé sè tiÒn cña L/C trong nh÷ng thêi h¹n quy ®Þnh râ L/C ®ã. Ch­¬ng 2 t×nh h×nh thanh to¸n quèc tÕ b»ng ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ ®èi víi hµng hãa xuÊt nhËp khÈut¹i ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam (Vietcombank) nh÷ng n¨m gÇn ®©y I. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam 1. Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam - ng©n hµng th­¬ng m¹i hµng ®Çu ViÖt Nam hiÖn nay Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam thµnh lËp ngµy 1-4-1963, thec quy ®Þnh 115/CP cña ChÝnh phñ, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam lu«n ®­îc biÕt ®Õn nh­ mét Ng©n hµng th­¬ng m¹i uy tÝn nhÊt. Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®­îc Nhµ n­íc xÕp h¹ng lµ mét trong 23 doanh nghiÖp ®Æc biÖt, lµ thµnh viªn cña HiÖp héi Ng©n hµng ViÖt Nam, thµnh viªn cña HiÖp héi Ng©n hµng ch©u ¸. Trong nh÷ng n¨m qua, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc vµ m¹nh mÏ nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ tr­êng vµ gãp phÇn mang ®Õn cho kh¸ch hµng sù thµnh®¹t. Ng©n hµng ®· ph¸t triÓn m¹ng l­íi chi nh¸nh ë tÊt c¶ c¸c thµnh phè chÝnh, h¶i c¶ng quan träng vµ trung t©m th­¬ng m¹i; duy tr× quan hÖ ®¹i lý víi h¬n 1000 Ng©n hµng t¹i 85 n­íc trªn thÕ giíi; trang bÞ hÖ thèng m¸y tÝnh hiÖn ®¹i nhÊt troing c¸c Ng©n hµng ViÖt Nam, nèi m¹ng SWIET quèc tÕ vµ cã mét ®éi ngò c¸n bé lu«n nhiÖt t×nh vµ ®­îc ®µo t¹o lµnh nghÒ. Nhê vËy, Ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam cã kh¶ n¨ng cung cÊp cho kh¸ch hµng c¸c lo¹i s¶n phÈm ng©n hµng cã chÊt l­îng cao nhÊt, do ®ã ®· gi÷ v÷ng niÒm tin víi ®«ng ®¶o b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc. 2. C¬ cÊu tæ chøc Trô së chÝnh Phßng KiÓm tra & KiÓm to¸n néi bé Phßng Qu¶n lý TÝn dông Phßng ThÈm ®Þnh ®Çu t­ & Chøng kho¸n Phßng C«ng Nî Phßng kh¸ch hµng Phßng KÕ to¸n Tµi chÝnh Héi ®ång QT Ban kiÓm so¸t Phßng KÕ to¸n quèc tÕ Phßng qu¶n lý thÎ Phßng Thanh to¸n xuÊt khÈu Phßng thanh to¸n nhËp khÈu Trung t©m Tin häc Phßng qu¶n lý c¸c §Ò ¸n c«ng nghÖ Phßng Tæng hîp thanh to¸n Phßng Tæng hîp & Ph©n tÝch kinh tÕ Ban Tæng G§ H§ tÝn dông Phßng vèn Phßng Quan hÖ quèc tÕ Phßng Qu¶n lý liªn doanh & V¨n phßng ®¹i diÖn Phßng TÝn dông Quèc tÕ Phßng Tæ chøc c¸n bé & ®µo t¹o V¨n phßng Phßng Qu¶n trÞ Phßng B¸o chÝ Phßng Ph¸p chÕ M¹ng l­íi trong n­íc Së giao dÞch C¸c chi nh¸nh C¸c C«ng ty con Trung t©m ®µo t¹o & båi d­ìng nghiÖp vô M¹ng l­íi ngoµi n­íc V¨n phßng ®¹i diÖn (t¹i Paris, Moscow, Singapore) C«ng ty Tµi chÝnh (T¹i HongKong) 3. Chøc n¨ng vµ c¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam a. Huy ®éng vèn 1998 1997 Bªn c¹nh viÖc tiÕp tôc më réng m¹ng l­íi ho¹t ®éng, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· ¸p dông c¬ chÕ l·i suÊt phï hîp vµ dÞch vô ®a d¹ng nªn ®· ®­îc møc t¨ng tr­ëng cao vÒ nguån vèn huy ®éng. Nguån vèn nµy chiÕm tû träng 77,8% trong tæng nguån vèn Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam, t¨ng 32,6% so víi n¨m 1997, ®Æc biÖt nguån vèn huy ®éng tõ d©n c­ (bao gåm c¶ tiÕt kiÖm vµ kú phiÕu) t¨ng gÇn gÊp ®«i so víi n¨m 1997. Bªn c¹nh nh÷ng nguyªn nh©n cã tÝnh chÊt chñ quan nh­: Ng©n hµng cã uy tÝn, phôc vô tèt... nguån vèn nµy t¨ng cao nh­ vËy cßn do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nh­: ®ång ViÖt Nam gi¶m gi¸ trong khi tû träng ngo¹i tÖ cña nguån vèn nµy chiÕm 80%; ho¹t ®éng kinh doanh nh×n chung rÊt khã kh¨n nªn d©n chóng mang tiÒn göi vµo ng©n hµng... Do cã nguån vèn huy ®éng t¨ng m¹nh nªn cã sù thay ®æi lín vÒ c¬ cÊu nguån vèn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. Nh­ vËy, tû träng nguån vèn huy ®éng tõ d©n c­ trong tæng nguån vèn t¨ng cao tuy cã bÊt lîi lµ lµm chi phÝ vèn t¨ng nh­ng l¹i cã thuËn lîi lµ sÏ gióp gia t¨ng vµ æn ®Þnh nguån vèn cã kú h¹n ®Ó t¨ng tr­ëng tÝn dông trung vµ dµi h¹n cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. Ngoµi nguån vèn huy ®éng, c¸c nguån vèn kh¸c nh­ vèn liªn ng©n hµng, vèn ñy th¸c ®Çu t­, vèn tù cã còng cã møc t¨ng tr­ëng kh¸. b. TÝn dông vµ ®Çu t­ Víi môc tiªu n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông, lµnh m¹nh hãa thÞ tr­êng tµi chÝnh vµ gi¶m nî qu¸ h¹n, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· ¸p dông ph­¬ng ch©m an toµn vµ hiÖu qu¶ cho c¸c ho¹t ®éng sö dông vèn cña m×nh. N¨m 1998, d­ nî tÝn dông cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam tiÕp tôc t¨ng tr­ëng (6,3%) ®¹t møc 9465 tû VND, trong ®ã tû träng d­ nî tÝn dông trung vµ dµi h¹n chiÕm 34%. Tû träng cho vay ngo¹i tÖ chiÕm 46,27% tæng d­ nî vµ tiÕp tôc gi¶m dÇn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. §iÒu nµy cã thÓ lý gi¶i b»ng thùc tÕ lµ mÆc dï l·i suÊt cho vay ngo¹i tÖ hiÖn thÊp nhiÒu so víi l·i suÊt cho vay VND nh­ng viÖc VND mÊt gi¸ so víi ngo¹i tÖ ®ang g©y ra t©m lý e ng¹i ®èi víi kh¸ch hµng khi vay ngo¹i tÖ. TÝn dông ®èi víi doanh nghiÖp nhµ n­íc tiÕp tôc gia t¨ng v× thùc tÕ cho thÊy ®Çu t­ vµo khu vùc t­ nh©n cã rñi ro cao h¬n, viÖc ph¸t m¹i tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp cßn khã kh¨n do c¬ chÕ ch­a hoµn thiÖn vµ gi¸ c¶ c¸c lo¹i tµi s¶n nµy trªn thÞ tr­êng lu«n biÕn ®éng. N¨m 1998, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· ¸p dông h×nh thøc dÞch vô trän gãi (tõ më tµi kho¶n, cho vay, mua b¸n ngo¹i tÖ ®Õn thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu...) cho c¸c kh¸ch hµng lín cña m×nh vµ tÝch cùc tham gia ®ång tµi trî víi c¸c ng©n hµng kh¸c. D­ nî tÝn dông cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam tuy vÉn t¨ng ®Òu hµng n¨m nh­ng ®Õn n¨m 1998 chØ chiÕm kho¶ng 1/3 tæng nguån vèn nªn Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam vÉn cßn cã kh¶ n¨ng më réng tÝn dông h¬n n÷a trªn c¬ së t×m nh÷ng dù ¸n kh¶ thi. Víi thÕ m¹nh vÒ nguån vèn, bªn c¹nh viÖc ®Èy m¹nh ®Çu t­ trùc tiÕp vµo c¸c doanh nghiÖp, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam cßn t¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng sö dông vèn kh¸c nh­: mua tÝn phiÕu kho b¹c, cho vay qua thÞ tr­êng liªn ng©n hµng... d­ nî trong lÜnh vùc ho¹t ®éng nµy t¨ng 41,4% so víi n¨m 1997. Víi nguån vèn ngo¹i tÖ dåi dµo vµ æn ®Þnh, n¨m 1998, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· tiÕp tôc t¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng sö dông vèn trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ quèc tÕ cã hiÖu qu¶ vµ sÏ më réng sang thÞ tr­êng vèn quèc tÕ trong nh÷ng n¨m tíi. c. Thanh to¸n quèc tÕ N¨m 1998, ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam gÆp nhiÒu khã kh¨n do biÕn ®éng vÒ thÞ tr­êng vµ bÞ c¹nh tranh gay g¾t vÒ gi¸ c¶. Kim ng¹ch xuÊt khÈu sau nhiÒu n¨m t¨ng tr­ëng ë møc cao 20-30% ®Õn n¨m 1998 chØ cßn t¨ng 0,9% vµ kim ng¹ch nhËp khÈu ®· gi¶m 3% trong n¨m 1998. Tuy nhiªn, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam vÉn ph¸t huy ®­îc thÕ m¹nh truyÒn thèng cña m×nh trong lÜnh vùc tµi trî th­¬ng m¹i. V× vËy, kim ng¹ch thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu qua Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam vÉn t¨ng 2% (xuÊt khÈu t¨ng 2%, nhËp khÈu t¨ng 2%), ®iÒu nµy lµm cho thÞ phÇn vÒ thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu t¨ng thªm 1% trong n¨m 1998. Trong ®iÒu kiÖn bÞ c¹nh tranh gay g¾t bëi hµng chôc tæ chøc tÝn dông kh¸c th× ®©y lµ mét thµnh qu¶ ®¸ng tù hµo. d. C«ng nghÖ ng©n hµng Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam vÉn lu«n ®­îc coi lµ Ng©n hµng n¨ng ®éng vµ m¹nh mÏ trong viÖc hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ ng©n hµng. N¨m 1998 Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam tiÕp tôc x©y dùng vµ hoµn thiÖn mét sè phÇn mÒm ch­¬ng tr×nh ®Ó trªn c¬ së ®ã cung cÊp mét sè dÞch vô ng©n hµng cho c¸c kh¸ch hµng lín nh­ nèi m¹ng thanh to¸n víi c¸c ng©n hµng kh¸c t¹i ViÖt Nam, c¸c ng©n hµng trong n­íc vµ kÓ c¶ nh÷ng ng©n hµng n­íc ngoµi, cung cÊp dÞch vô trän gãi cho c¸c kh¸ch hµng lín... §Æc biÖt, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam còng lµ Ng©n hµng ®Çu tiªn vµ duy nhÊt trong sè c¸c ng©n hµng ViÖt Nam thùc hiÖn cung cÊp dÞch vô qu¶n lý vèn cho kh¸ch hµng cña m×nh khi nèi m¹ng vµ cung cÊp dÞch vô nµy cho Tæng C«ng ty dÇu khÝ ViÖt Nam, mét tËp ®oµn kinh tÕ lín cña ViÖt Nam ®ång thêi lµ mét trong sè nh÷ng kh¸ch hµng chÝnh cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. §ång thêi, trong n¨m 1998m Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam còng ®· xóc tiÕn thùc hiÖn tiÓu ®Ò ¸n hiÖn ®¹i hãa hÖ thèng thanh to¸n ViÖt Nam cña Ng©n hµng Ngo¹i th­o­ng ViÖt Nam trong ®Ò ¸n tæng thÓ hiÖn ®¹i hãa hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam do Ng©n hµng ThÕ giíi tµi trî. Bªn c¹nh ®ã, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam còng tÝch cùc triÓn khai ®Ò ¸n kh¾c phôc sù cè m¸y tÝnh n¨m 2000. Nh÷ng tiÕn bé vÒ c«ng nghÖ ®· cã ý nghÜa ®Æc biÖt trong viÖc n©ng cao chÊt l­îng c¸c dÞch vô ng©n hµng. ChÝnh v× vËy, n¨m 1998 lµ n¨m thø 3 liªn tiÕp Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam giµnh ®­îc danh hiÖu ng©n hµng cã chÊt l­îng thanh to¸n quèc tÕ hµng ®Çu do Ng©n hµng Chase Manhattan Bank cña Mü trao tÆng. e. Ph©n tÝch tµi chÝnh + KÕt qu¶ kinh doanh: Sau khi gi¶m m¹nh vµo n¨m 1997 lîi nhuËn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· t¨ng trë l¹i, ®¹t 185,6 tû VND, t¨ng 48%. C¸c nguån thu chñ yÕu ®Òu t¨ng kh¸. N¨m 1998 c¬ cÊu nguån thu cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· cã sù thay ®æi theo xu h­íng ®· ®Þnh h×nh tõ n¨m 1997. Nguån thu tõ cho vay vµ ®Çu t­ trªn thÞ tr­êng liªn ng©n hµng vµ thÞ tr­êng tiÒn tÖ quèc tÕ ®· trë thµnh nguån thu lín vµ chñ yÕu trong tæng nguån thu cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam, t¨ng 92% so víi n¨m 1997 vµ chiÕm 52% tæng nguån thu trong n¨m 1998. Thu nhËp rßng tõ l·i còng ®¹t ®­îc møc t¨ng tr­ëng m¹nh, t¨ng 258 tû VND t­¬ng ®­¬ng 40%. Lîi nhuËn còng nh­ thu nhËp rßng tõ l·i cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam trong n¨m 1998 ®Òu t¨ng do chØ sè chªnh lÖch l·i suÊt rßng ®­îc c¶i thiÖn. MÆc dï trong n¨m 1998, l·i suÊt cho vay trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam tiÕp tôc gi¶m nh­ng do Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p sö dông vèn hîp lý nªn tû suÊt thu l·i trªn tæng tµi s¶n t¨ng vµ tû suÊt tr¶ l·i trªn tæng tµi s¶n gi¶m so víi n¨m 1997, kÕt qu¶ lµ chªnh lÖch l·i suÊt rßng t¨ng 0,6%. T¨ng tr­ëng cña chØ sè nµy ®· c¶i thiÖn ®­îc t×nh h×nh lîi nhuËn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam, kÐo theo sù t¨ng tr­ëng trë l¹i cña c¸c chØ sè lîi nhuËn kh¸c nh­: lîi nhuËn trªn tæng tµi s¶n, lîi nhuËn trªn vèn chñ së h÷u vµ ®Æc biÖt lµ lîi nhuËn vµ thu nhËp rßng tõ l·i. Tû träng thu nhËp 1997 Tû träng thu nhËp 1998 + Tµi s¶n: Tæng tµi s¶n cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam n¨m 1998 ®¹t møc t¨ng tr­ëng trªn 30%. V× tèc ®é t¨ng tr­ëng tµi s¶n cao nªn d­ nî tÝn dông mÆc dï t¨ng 6.3% so víi n¨m 1997 nh­ng chØ cßn chiÕm 28% tæng tµi s¶n trong n¨m 1998. Mét bé phËn lín tµi s¶n cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam n»m trong phÇn tiÒn göi vµ cho vay trªn thÞ tr­êng liªn ng©n hµng vµ thÞ tr­êng tiÒn tÖ quèc tÕ. PhÇn tµi s¶n nµy t¨ng 40%, chiÕm 51% tæng tµi s¶n vµ cã ®Æc tÝnh kh¸ an toµn do lµ tiÒn göi ®Ó ®¶m b¶o thanh to¸n trªn c¸c tµi kho¶n t¹i c¸c ng©n hµng lín vµ uy tÝn trªn thÕ giíi, phÇn cßn l¹i lµ cho vay c¸c tæ chøc tÝn dông trong n­íc cã ®¶m b¶o b»ng ngo¹i tÖ. 1997 1998 + Nguån vèn: N¨m 1998 nguån vèn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®¹t møc t¨ng kh¸ ®Æc biÖt lµ c¸c nguån vèn cã kú h¹n vµ cã tÝnh æn ®Þnh cao nh­: kú phiÕu, tr¸i phiÕu, tiÒn göi cã kú h¹n, tiÒn t¹m gi÷ cña kh¸ch hµng, vèn tù cã... §Æc biÖt, tiÒn göi cã kú h¹n cña kh¸ch hµng t¨ng gÊp ®«i so víi n¨m 1997 vµ chiÕm 38% tæng nguån vèn. C¸c nguån vèn ng¾n h¹n nh­ tiÒn göi kh«ng kú h¹n, vay ng¾n h¹n ®Òu gi¶m hoÆc t¨ng thÊp. N¨m 1998, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®­îc cÊp thªm 300 tû VND vèn ®iÒu lÖ, ®­a vèn tù cã t¨ng 32% chiÕm 4,8% tæng nguån vèn. Nh­ vËy sù t¨ng tr­ëng vèn tù cã, tû träng tÝn dông trªn tæng tµi s¶n thu hÑp l¹i, nguån vèn tiÒn göi cã kú h¹n còng nh­ bé phËn tµi s¶n cã tÝnh thanh kho¶n cao cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam tiÕp tôc ®­îc n©ng cao. N¨m 1999, Nhµ n­íc ViÖt Nam sÏ tiÕp tôc cÊp 300 tû VND vèn ®iÒu lÖ cho Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam, gióp t¹o thªm thÕ vµ lùc cho Ng©n hµng. 1997 1998 II. Thùc tiÔn vÒ viÖc ¸p dông ph­¬ng thøc TDCT trong thanh to¸n XNK ë Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam hiÖn nay 1. Thanh to¸n hµng nhËp Ng©n hµng ®¹i lý cña VCB (NH th«ng b¸o L/C) Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam (NH më L/C) Ng­êi nhËp khÈu ViÖt Nam (2) (3) (1) (3) (1), (2) Më, ®iÒu chØnh L/C vµ ký quü: Khi nhËn ®­îc th­ yªu cÇu më hoÆc ®iÒu chØnh L/C (xem phô lôc 1) cña ng­êi nhËp khÈu ViÖt Nam, thanh to¸n viªn (TTV) sÏ kiÓm tra néi dung theo mÉu cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam; kiÓm tra nguån vèn (vèn vay, vèn tù cã) vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña hä ®èi víi L/C yªu cÇu më, ®Ó yªu cÇu ký quü vµ / hoÆc xem xÐt ®iÒu kiÖn miÔn/ gi¶m ký quü theo quy ®Þnh cña Gi¸m ®èc Chi nh¸nh. NÕu thÊy hîp lÖ, TTV lËp hå s¬ L/C, ®­a sè liÖu vµo m¸y tÝnh. ViÖc më hoÆc ®iÒu chØnh L/C ®­îc thùc hiÖn b»ng mét trong nh÷ng ph­¬ng thøc sau: - §iÖn: + B»ng SWIFT hoÆc theo mÉu ®iÖn MT700, MT701 (më L/C), MT707 (söa L/C). + B»ng Telex: cã m· khãa - Th­: theo mÉu quy ®Þnh cña Vietcombank vµ ph¶i cã ®Çy ®ñ ch÷ ký ®­îc ñy quyÒn. Sau ®ã, TTV sÏ h¹ch to¸n tiÒn ký quü (nÕu cã) vµ thu thñ tôc phÝ theo biÓu phÝ dÞch vô hiÖn hµnh cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. * Tr­êng hîp kh¸ch hµng yªu cÇu më L/C x¸c nhËn, tr­íc khi më L/C ngoµi viÖc kiÓm tra nguån vèn cña L/C, TTV sÏ kiÓm tra ®iÒu kho¶n quy ®Þnh phÝ x¸c nhËn. NÕu ng­êi mua chÞu, TTV sÏ ph¶i x¸c ®Þnh râ nguån tiÒn tr¶ phÝ x¸c nhËn. - Khi më L/C x¸c nhËn, trong L/C ph¶i chØ ra tªn vµ ®Þa chØ ®Çy ®ñ cña ng©n hµng x¸c nhËn. Tr­êng hîp ng©n hµng th«ng b¸o ®ång thêi lµ ng©n hµng x¸c nhËn th× trong L/C ph¶i ghi "please and your confirmation" (®èi víi L/C më b»ng Telex hoÆc b»ng th­) vµ chØ râ phÝ x¸c nhËn do ai chÞu. Tr­êng hîp ng©n hµng x¸c nhËn kh«ng ph¶i lµ ng©n hµng th«ng b¸o th× ph¶i liªn hÖ tr­íc víi mét ng©n hµng ®¹i lý cã quan hÖ tèt víi ng©n hµng ngo¹i th­¬ng, ®Ò nghÞ hä x¸c nhËn, nÕu hä chÊp thuËn th× c¨n cø theo yªu cÇu cña hä khi më L/C ph¶i th«ng b¸o cho hä biÕt ®Ó hä göi x¸c nhËn L/C cho ng©n hµng th«ng b¸o. Vietcombank kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi bÊt kú sù chËm trÔ nµo g©y ra do chËm x¸c nhËn L/C cña ng©n hµng n­íc ngoµi. NÕu ng©n hµng x¸c nhËn yªu cÇu ký quü, khi chuyÓn tiÒn ký quü trªn lÖnh chuyÓn tiÒn, TTV sÏ yªu cÇu hä tr¶ l·i trªn sè tiÒn ký quü kÓ tõ ngµy hä nhËn ®­îc tiÒn ®Õn khi thanh to¸n xong L/C ®ã. TTV sÏ ph¶i theo dâi chÆt chÏ vµ h¹ch to¸n tiÒn ký quü theo chÕ ®é hiÖn hµnh. Sè tiÒn Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ký quü t¹i ng©n hµng n­íc ngoµi sÏ thÊp h¬n sè tiÒn kh¸ch hµng ký quü. * NÕu ng­êi XK n­íc ngoµi (ng­êi h­ëng lîi) kh«ng ®ång ý víi c¸c ®iÒu kho¶n cña L/C th× hä sÏ yªu cÇu Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam söa ®æi, bæ sung L/C cho phï hîp víi hîp ®ång. Tr­êng hîp phÝ ®iÒu chØnh do ng­êi h­ëng lîi chÞu, trong ®iÖn/ th­ göi ng©n hµng th«ng b¸o ph¶i ghi râ: phÝ ®iÒu chØnh sÏ ®­îc trõ vµo tiÒn hµng khi thanh L/C hoÆc lËp th­ ®ßi phÝ sau: TTV ph¶i lËp hå s¬ theo dâi c¸c kho¶n phÝ ®· ®ßi ng©n hµng n­íc ngoµi, nÕu sau 30 ngµy kh«ng nhËn ®­îc tiÒn phÝ th× ph¶i nh¾c ng©n hµng th«ng b¸o. * Trong thêi h¹n hiÖu lùc cña L/C nÕu: - Ng©n hµng th«ng b¸o yªu cÇu hñy L/C th× TTV sÏ ph¶i th«ng b¸o ngay cho ng­êi mua vµ ®Ò nghÞ hä tr¶ lêi b»ng v¨n b¶n. Khi nhËn ®­îc tr¶ lêi cña ng­êi nhËp khÈu ViÖt Nam b»ng v¨n b¶n, TTV sÏ ®iÖn ngay cho ng©n hµng th«ng b¸o biÕt. - Tr­êng hîp ng­êi mua yªu cÇu hñy L/C, c¨n cø th­ yªu cÇu cña ng­êi mua Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ®iÖn b¸o cho ng©n hµng th«ng b¸o L/C biÕt, trong néi dung ®iÖn ghi râ: trong 07 ngµy lµm viÖc, nÕu kh«ng nhËn ®­îc tr¶ lêi th× L/C tù ®éng hñy. NÕu L/C hÕt h¹n hiÖu lùc hoÆc L/C ®­îc phÐp hñy, TTVsÏ ph¶i hñy sè d­ L/C vµ hoµn tr¶ ký quü (nÕu cã). (3) TiÕp nhËn, kiÓm tra chøng tõ tõ ng©n hµng ®¹i lý, giao chøng tõ vµ tr¶ tiÒn: Khi nhËn ®­îc chøng tõ giao hµng tõ ng©n hµng n­íc ngoµi, TTV ph¶i kiÓm tra chøng tõ tr­íc khi giao chøng tõ cho kh¸ch hµng. * Tr­êng hîp L/C ®­îc phÐp ®ßi tiÒn b»ng ®iÖn: - Khi nhËn ®­îc ®iÖn ®ßi tiÒn cña ng©n hµng n­íc ngoµi x¸c nhËn chøng tõ phï hîp, TTV kiÓm tra sù x¸c nhËn m· (nÕu b»ng Telex), c¸c mÉu ®iÖn thÝch hîp (nÕu b»ng SWIFT) nÕu hîp lÖ TTV sÏ tr¶ tiÒn theo chØ dÉn trªn ®iÖn chuyÓn tiÒn ®ång thêi ®iÖn b¸o cho ng©n hµng ®ßi tiÒn biÕt nÕu hä yªu cÇu (sö dông MT 756 nÕu b»ng SWIFT), trõ phÝ trªn sè tiÒn ph¶i tr¶ vµ h¹ch to¸n theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. MÆc dï ®· tr¶ tiÒn theo ®iÖn ®ßi tiÒn nh­ng khi nhËn ®­îc chøng tõ thanh to¸n, TTV sÏ ph¶i kiÓm tra nÕu ph¸t hiÖn chøng tõ kh«ng phï hîp víi c¸c ®iÒu kho¶n vµ ®iÒu kiÖn cña L/C ph¶i th«ng b¸o ngay cho kh¸ch hµng ®ång thêi th«ng b¸o ngay cho ng©n hµng th«ng b¸o, trong th«ng b¸o ph¶i chØ ra nh÷ng ®iÓm kh«ng hîp lÖ vµ ghi râ: "We are holding the documents at your disposal" (sö dông MT 734 nÕu b»ng SWIFT). - Khi nhËn ®­îc ®iÖn cña ng©n hµng n­íc ngoµi x¸c nhËn chøng tõ kh«ng phï hîp, TTV ph¶i th«ng b¸o ngay cho ng­êi mua chi tiÕt nh÷ng ®iÓm kh«ng phï hîp, yªu cÇu ng­êi mua tr¶ lêi b»ng v¨n b¶n trong vßng 3 ngµy lµm viÖc kÓ tõ ngµy nhËn ®­îc th«ng b¸o cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. + NÕu ng­êi mua chÊp nhËn thanh to¸n, TTV sÏ thùc hiÖn thanh to¸n nh­ trªn. + NÕu ng­êi mua kh«ng chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n mét phÇn, TTV ph¶i ®iÖn b¸o ngay cho ng©n hµng ®ßi tiÒn (sö dông MT734, MT799 nÕu b»ng SWIFT). * Tr­êng hîp L/C quy ®Þnh ®ßi tiÒn b»ng chøng tõ: - Khi nhËn ®­îc chøng tõ n­íc ngoµi x¸c nhËn chøng tõ phï hîp, TTV sÏ kiÓm tra ch÷ ký ®­îc ñy quyÒn, kiÓm tra néi dung chøng tõ: + NÕu chøng tõ phï hîp th× thùc hiÖn tr¶ tiÒn vµ trao chøng tõ cho kh¸ch hµng. + NÕu chøng tõ kh«ng phï hîp, TTV ph¶i th«ng b¸o ngay cho ng­êi mua chi tiÕt nh÷ng ®iÓm kh«ng phï hîp, yªu cÇu ng­êi mua tr¶ lêi b»ng v¨n b¶n trong vo×ng 3 ngµy lµm viÖc kÓ tõ ngµy nhËn ®­îc th«ng b¸o cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®ång thêi ph¶i ®iÖn b¸o cho ng©n hµng chuyÓn chøng tõ nh÷ng ®iÓm kh«ng phï hîp vµ nªu râ: "We are holding the documents at your disposal". ViÖc th«ng b¸o nµy kh«ng ®­îc qu¸ 7 ngµy lµm viÖc cña ng©n hµng kÓ tõ ngµy tiÕp theo ngµy nhËn chøng tõ. + NÕu chÊp nhËn thanh to¸n th× th­c hiÖn tr¶ tiÒn vµ giao chøng tõ cho kh¸ch hµng. + NÕu kh«ng chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc chØ chÊp nhËn thanh to¸n mét phÇn, ph¶i th«ng b¸o ngay cho ng©n hµng chuyÓn chøng tõ biÕt. 2. Thanh to¸n hµng xuÊt NH Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam (NH th«ng b¸o L/C) NH ®¹i lý cña NHNTVN ë n­íc ng­êi NK (NH më L/C) (1) (2) Ng­êi xuÊt khÈu ViÖt Nam (2) (1) (1) Th«ng b¸o, th«ng b¸o söa lçi L/C: Khi nhËn L/C hoÆc söa ®æi L/C tõ ng©n hµng ®¹i lý, TTV ph¶i kiÓm tra: - NhËn m· ®óng (nÕu b»ng Telex), c¸c mÉu ®iÖn MT700, MT701 vµ MT707 (nÕu b»ng SWIFT) - MÉu ch÷ ký ®­îc ñy quyÒn cña ng©n hµng ®¹i lý (nÕu b»ng th­). Sau khi kiÓm tra x¸c nhËn m· hoÆc mÉu ®iÖn hoÆc mÉu ch÷ ký ®óng, TTV lËp th«ng b¸o theo mÉu göi ng­êi xuÊt khÈu ViÖt Nam, ®ång thêi ph¶i xãa khãa m· trªn ®iÖn (nÕu b»ng ®iÖn). NÕu ch­a x¸c nhËn ®­îc m· (nÕu b»ng Telex) hoÆc kh«ng ®óng mÉu ®iÖn SWIFT MT700, MT701 vµ MT707 hoÆc ch­a x¸c nhËn ®­îc mÉu ch÷ ký (nÕu b»ng th­), ph¶i th«ng b¸o ngay cho ng©n hµng më L/C biÕt nh­ng kh«ng th«ng b¸o cho kh¸ch hµng. Tr­êng hîp muèn cã yªu cÇu th«ng tin th× chØ giao cho kh¸ch hµng b¶n sao L/C hoÆc b¶n sao söa ®æi L/C mµ ng©n hµng kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm g× vÒ viÖc cung cÊp th«ng tin ®ã. Tr­êng hîp tõ chèi th«ng b¸o L/C th× ph¶i b¸o ngay cho ng©n hµng më L/C biÕt. Nh÷ng ®iÖn më L/C hoÆc söa ®æi L/C tõ ng©n hµng ®¹i lý göi ®Õn cã x¸c nhËn m· ®óng (nÕu b»ng Telex) hoÆc theo mÉu ®iÖn MT700, MT701 vµ MT707 (nÕu b»ng (SWIFT) th× ®­îc coi lµ v¨n b¶n thùc hiÖn. NÕu cã x¸c nhËn b»ng v¨n b¶n göi ®Õn th× x¸c nhËn ®ã kh«ng cã gi¸ trÞ vµ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam (Ng©n hµng th«ng b¸o) kh«ng cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra néi dung nh÷ng v¨n b¶n x¸c nhËn ®èi víi néi dung L/C hoÆc söa ®æi L/C ®· göi b»ng ®iÖn. NÕu nhËn ®­îc ®iÖn cña ng©n hµng ®¹i lý ghi râ: "C¸c chi tiÕt ®Çy ®ñ göi sau" hay mét c©u cã néi dung t­¬ng tù, trªn th«ng b¸o göi kh¸ch hµng, TTV sÏ ghi râ: "Th«ng b¸o s¬ bé, ch­a cã hiÖu lùc thi hµnh". Khi nµo nhËn ®­îc b¶n L/C hoÆc söa ®æi chi tiÕt, TTV sÏ kiÓm tra nh­ tr×nh tù vµ th«ng b¸o chÝnh thøc cho kh¸ch hµng. NÕu ng©n hµng më L/C yªu cÇu ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam x¸c nhËn L/C, tïy tõng tr­êng hîp cô thÓ, Gi¸m ®èc chi nh¸nh xem xÐt quyÕt ®Þnh viÖc x¸c nhËn hoÆc kh«ng x¸c nhËn, cÇn yªu cÇu ng©n hµng më L/C ký quü hoÆc kh«ng ký quü. + NÕu ®ång ý x¸c nhËn, trªn th«ng b¸o ph¶i ghi c©u: "Chóng t«i th«ng b¸o L/C nµy kÌm theo sù x¸c nhËn cña chóng t«i" (We hereby add our confirmation to this Credit). + NÕu kh«ng ®ång ý x¸c nhËn, trªn th«ng b¸o göi kh¸ch hµng ph¶i ghi râ: "Chóng t«i th«ng b¸o L/C nµy kh«ng kÌm theo sù x¸c nhËn cña chóng t«i" (We hereby advise this Credit without adding our confirmation) ®ång thêi ph¶i th«ng b¸o ngay cho ng©n hµng më L/C biÕt. Th­ th«ng b¸o hoÆc söa ®æi L/C lµm thµnh 2 b¶n, 1 b¶n giao cho ng­êi xuÊt khÈu ViÖt Nam, 1 b¶n l­u gi÷ t¹i hå s¬ L/C cña Ng©n hµng. TTV giao th«ng b¸o kÌm L/C hoÆc söa ®æi L/C gèc cho kh¸ch hµng vµ yªu cÇu kh¸ch hµng ký nhËn vµo b¶n l­u cña Ng©n hµng. Khi nhËn ®­îc söa ®æi L/C, nÕu Ng©n hµng më L/c yªu cÇu th«ng b¸o l¹i ý kiÕn cña ng­êi xuÊt khÈu ViÖt Nam vÒ viÖc söa ®æi ®ã, tïy theo thêi gian quy ®Þnh trong sö ®æi L/C, trªn th«ng b¸o göi kh¸ch hµng cÇn yªu cÇu kh¸ch hµng cã ý kiÕn b»ng v¨n b¶n, khi nhËn ®­îc tr¶ lêi, TTV th«ng b¸o ngay cho Ng©n hµng më L/C biÕt. Vietcombank kh«ng th«ng b¸o söa ®æi L/C, nÕu Vietcombank kh«ng ph¶i lµ Ng©n hµng th«ng b¸o L/C gèc, ®ång thêi TTV th«ng b¸o ngay cho Ng©n hµng më L/C biÕt vÒ sù kh«ng th«ng b¸o ®ã. (2) Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam tiÕp nhËn, kiÓm tra, göi chøng tõ vµ ®ßi tiÒn. Khi nhËn ®­îc th­ yªu cÇu thanh to¸n theo mÉu kÌm chøng tõ do ng­êi xuÊt khÈu ViÖt Nam xuÊt tr×nh cïng banr gèc L/C vµ nh÷ng ®iÒu chØnh liªn quan (nÕu cã), TTV sÏ kiÓm tra sè l­îng chøng tõ, lo¹i chøng tõ vµ ghi râ ngµy, giê xuÊt tr×nh vµ ký nhËn. Sau khi kiÓm tra, TTV sÏ rót sè d­ trªn L/C gèc, tr­êng hîp chøng tõ xuÊt tr×nh do ng©n hµng kh¸c th«ng b¸o th× ph¶i lËp hå s¬ theo dâi. Ngay sau khi nhËn ®­îc ®Çy ®ñ chøng tõ cña kh¸ch hµng, TTV sÏ khÈn tr­¬ng thùc hiÖn viÖc kiÓm tra chøng tõ vµ ph¶i ®¶m b¶o ®óng quy ®Þnh cña L/C vµ UCP 500. Khi kiÓm tra chøng tõ, TTV sÏ ghi ý kiÕn cña m×nh trªn phiÕu kiÓm tra chøng tõ, ph¶i cã ý kiÕn cña kiÓm so¸t viªn vµ cña phô tr¸ch phßng, tr­íc khi lËp thuÕ göi chøng tõ hoÆc lËp ®iÖn ®ßi tiÒn Ng©n hµng n­íc ngoµi hoÆc tr­íc khi thanh to¸n cho kh¸ch hµng (nÕu chøng tõ cã sai sãt). Sau khi kiÓm tra chøng tõ, nÕu thÊy: + Chøng tõ phï hîp víi L/C: chøng tõ ®­îc göi vµ ®ßi tiÒn theo quy ®Þnh cña L/C. · §ßi tiÒn b»ng th­ ®­îc thùc hiÖn theo mÉu quy ®Þnh trªn m¸y vi tÝnh. · §ßi tiÒn b»ng ®iÖn: - Sö dông c¸c mÉu ®iÖn SWIFT thÝch hîp (nÕu b»ng SWIFT) - NÕu b»ng Telex ph¶i cã khãa m· ®iÖn, néi dung ph¶i ®­îc ghi ®Çy ®ñ nh­ mÉu ®ßi tiÒn b»ng th­. §èi víi L/C cho phÐp ®ßi tiÒn b»ng ®iÖn, trªn th­ göi chøng tõ ph¶i ghi râ: chøng tõ ®· ®­îc ®ßi b»ng ®iÖn nµy - tr¸nh thùc hiÖn 2 lÇn (Reimbursement claim has been effected by cable dated - please avoid duplicate). + Chøng tõ kh«ng phï hîp víi L/C: · Chøng tõ kh«ng phï hîp víi L/C mµ kh¸ch hµng kh«ng thÓ söa ch÷a ®­îc, trªn th­ hoÆc ®iÖn ®ßi tiÒn göi Ng©n hµng n­íc ngoµi ph¶i nªu râ nh÷ng ®iÓm kh«ng phï hîp vµ chØ thÞ tr¶ tiÒn nÕu ®­îc chÊp nhËn (Sö dông MT750 nÕu b»ng SWIFT). Tr­êng hîp nµy kh«ng ®­îc göi lÖnh ®ßi tiÒn cho Ng©n hµng hoµn tr¶, mµ yªu cÇu Ng©n hµng më L/C khi chÊp nhËn thanh to¸n ®iÖn b¸o cho Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam (víi t­ c¸ch lµ ng©n hµng ®ßi tiÒn) ®Ó ®ßi tiÒn ng©n hµng hoµn tr¶. · Chøng tõ kh«ng phï hîp víi L/C, mÆc dï cã thÓ söa ch÷a, thay thÕ ®­îc nh­ng kh¸ch hµng (ng­êi xuÊt khÈu ViÖt Nam) kh«ng ®ång ý víi ý kiÕn cña ng©n hµng, TTV yªu cÇu kh¸ch hµng ph¶i ký b¶o l­u vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng ®iÓm kh«ng phï hîp ®ã nÕu n­íc ngoµi tõ chèi thanh to¸n vµ tiÕn hµnh lËp th­ göi chøng tõ vµ ®ßi tiÒn theo quy ®Þnh cña L/C. NÕu qu¸ 7 ngµy kÓ tõ ngµy ®iÖn ®ßi tiÒn, 10 ngµy kÓ tõ ngµy göi chøng tõ (®ßi tiÒn b»ng th­) mµ kh«ng nhËn ®­îc b¸o Cã, TTV ph¶i ®iÖn nh¾c ng©n hµng tr¶ tiÒn. §èi víi c¸c bé chøng tõ kh«ng phï hîp, ®iÖn yªu cÇu hä th«ng b¸o vÒ viÖc chÊp nhËn tr¶ tiÒn. NÕu kh¸ch hµng yªu cÇu b»ng v¨n b¶n thanh to¸n ngay bé chøng tõ, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam sÏ xem xÐt ¸p dông h×nh thøc sau: * ChiÕt khÊu miÔn truy ®ßi (Vietcombank mua ®øt bé chøng tõ vµ chÞu rñi ro trong viÖc ®ßi tiÒn n­íc ngoµi): §iÒu kiÖn ®Ó Vietcombank thùc hiÖn chiÕt khÊu miÔn truy ®ßi: + L/C tr¶ tiÒn ngay vµ cho phÐp ®ßi tiÒn b»ng ®iÖn + Chøng tõ hoµn toµn phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ ®iÒu kho¶n cña L/C + Ng©n hµng më ph¶i tr¶ ng©n hµng cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng thanh to¸n quèc tÕ, th­êng xuyªn giao dÞch víi Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam, thanh to¸n sßng ph¼ng. + C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc thanh to¸n do kh¸ch hµng chÞu. + Kh¸ch hµng cã tÝn nhiÖm, cã quan hÖ thanh to¸n tèt. * ChiÕt khÊu truy ®ßi (ng©n hµng chiÕt khÊu chøng tõ, nÕu ng©n hµng n­íc ngoµi tõ chèi thanh to¸n chøng tõ th× ng©n hµng truy ®ßi kh¸ch hµng). §iÒu kiÖn ®Ó Vietcombank thùc hiÖn chiÕt khÊu truy ®ßi: + Ng©n hµng më L/C lµ ng©n hµng cã uy tÝn + ThÞ tr­êng quen thuéc + Kh¸ch hµng më tµi kho¶n vµ ho¹t ®éng th­êng xuyªn t¹i Vietcombank + Kh¸ch hµng ph¶i cam kÕt hoµn tr¶ sè tiÒn ng©n hµng ®· chiÕt khÊu khi nhËn ®­îc th«ng b¸o tõ chèi thanh to¸n chøng tõ cña ng©n hµng n­íc ngoµi. + Sè tiÒn chiÕt khÊu lu«n nhá h¬n 100% trÞ gi¸ hãa ®¬n. §èi víi c¸c bé chøng tõ nµy, trong vßng 60 ngµy kÓ tõ ngµy Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam göi chøng tõ ®ßi tiÒn mµ kh«ng nhËn ®­îc th«ng b¸o tr¶ tiÒn cña ng©n hµng n­íc ngoµi, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam sÏ tù ®éng ghi Nî t¹i kho¶n cña kh¸ch hµng. NÕu trªn tµikho¶n cña ng­êi xuÊt khÈu ViÖt Nam kh«ng cã tiÒn, trong vßng 7 ngµy lµm viÖc, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam sÏ chuyÓn sè tiÒn ®· chiÕt khÊu sang nî qu¸ h¹n vµ thu l·i theo l·i suÊt cho vay qu¸ h¹n do Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam quy ®Þnh. NÕu chøng tõ xuÊt tr×nh cã sai sãt song kh«ng nghiªm träng so víi ®iÒu kiÖn vµ ®iÒu kho¶n cña L/C mµ kh¸ch hµng yªu cÇu chiÕt khÊu truy ®ßi, c¨n cø vµo tõng tr­êng hîp cô thÓ, gi¸m ®èc chi nh¸nh cã thÓ xem xÐt, gi¶i quyÕt vµ trÞ gi¸ chiÕt khÊu kh«ng qu¸ 90% trÞ gi¸ chøng tõ. Trong tr­êng hîp NH më L/C tõ chèi thanh to¸n chøng tõ, TTV x¸c minh lý do n­íc ngoµi tõ chèi thanh to¸n vµ th«ng b¸o ngay cho ng­êi xuÊt khÈu. NÕu lý do tõ chèi thanh to¸n cña NH n­íc ngoµi kh«ng x¸c ®¸ng, TTV ®iÖn ph¶n ®èi viÖc tõ chèi cña NH n­íc ngoµi. Khi nµo nhËn ®­îc ®iÖn hoÆc th­ b¸o Cã cña NH n­íc ngoµi, TTV h¹ch to¸n thanh to¸n tiÒn hµng vµ thu c¸c lo¹i phÝ cã liªn quan. III. Nh÷ng mÆt ­u viÖt vµ h¹n chÕ cña ph­¬ng thøc thanh to¸n TDCT 1. ¦u viÖt a. §èi víi ng­êi xuÊt khÈu - §¶m b¶o sÏ ®­îc thanh to¸n tiÒn nÕu xuÊt tr×nh chøng tõ phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn vµ ®iÒu kho¶n cña L/C. - ¦u viÖt h¬n hai ph­¬ng thøc chuyÓn tiÒn vµ nhê thu ë chç: ng­êi b¸n kh«ng cßn ph¶i lo l¾ng liÖu m×nh cã ®­îc thanh to¸n kh«ng khi hµng hãa göi cho ng­êi mua. b. §èi víi ng­êi nhËp khÈu - §­îc ®¶m b¶o sÏ chØ bÞ ghi Nî tµi kho¶n trÞ gi¸ L/C khi tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ ®iÒu kho¶n cña L/C ®­îc thùc hiÖn ®óng. - Cã kh¶ n¨ng gi÷ ®­îc vèn v× hä kh«ng ph¶i øng tr­íc tiÒn hµng cho ng­êi xuÊt khÈu. - §¸p øng yªu cÇu cña ng­êi xuÊt khÈu thanh to¸n b»ng th­ tÝn dông, ng­êi nhËp khÈu cã thÓ: + Th­¬ng l­îng gi¸ c¶ vµ ®iÒu kiÖn tèt h¬n + Më réng nguån cung cÊp. 2. H¹n chÕ a. §èi víi ng­êi xuÊt khÈu - L/C ®­îc lËp trªn c¬ së hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng nh­ng l¹i hoµn toµn ®éc lËp víi H§MBNT, do ®ã ®ßi hái ng­êi xuÊt khÈu ph¶i nghiªn cøu kü nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ ®iÒu kho¶n quy ®Þnh trong L/C. - Ng­êi xuÊt khÈu ph¶i cã thªm tr¸ch nhiÖm lËp bé chøng y kh«ng nh÷ng ph¶i phï hîp víi néi dung cña L/C mµ cßn ph¶i phï hîp víi B¶n Quy t¾c vµ Thùc hµnh thèng nhÊt vÒ tÝn dông chøng tõ, b¶n söa ®æi sè 500 do ICC ph¸t hµnh n¨m 1993 th× míi ®­îc ®¶m b¶o nhËn tiÕn. - Ph¶i chÞu nhiÒu lo¹i phÝ: phÝ th«ng b¸o, phÝ th«ng b¸o söa ®æi, phÝ x¸c nhËn (nÕu cã), phÝ thanh to¸n, c¸c ®iÖn phÝ giao dÞch... b. §èi víi ng­êi nhËp khÈu - Ph¶i cã thªm tr¸ch nhiÖm më L/C cho ng­êi xuÊt khÈu h­ëng trªn c¬ së H§, do ®ã ®ßi hái hä ph¶i c©n nh¾c nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ ®iÒu kho¶n nµo ph¶i ®­îc quy ®Þnh trong L/C ®Ó an to¸n cho m×nh vµ ®óng víi quy ®Þnh cña H§. - Ph¶i dµn xÕp víi NH cña m×nh ®Ó më L/C cho ng­êi xuÊt khÈu h­ëng. - Vèn bÞ ®äng do ph¶i ký quü cho NH më. - Ph¶i nghiªn cøu kü UCP 500 ®Ó ph¸t hµnh L/C phï hîp víi th«ng lÖ. - Ph¶i chÞu nhiÒu phÝ: phÝ më, phÝ söa ®æi, phÝ x¸c nhËn (nÕu cã), phÝ thanh to¸n, ®iÖn phÝ më L/C... Ch­¬ng 3Mét sè ®iÓm cÇn l­u ý nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ trong thanh to¸n quèc tÕ b»ng ph­¬ng thøc TDCT cña ng©n hµng ngo¹i th­¬ng viÖt nam thêi gian tíi 1. Mét sè ®iÓm cÇn l­u ý trong thanh to¸n b»ng ph­¬ng thøc TDCT * Qua thùc tiÔn ¸p dông ph­¬ng thøc TDCT t¹i Veitcombank, nghiÖp vô TDCT cña NH ®Òu ®­îc chi phèi bëi B¶n Quy t¾c vµ thùc hµnh thèng nhÊt vÒ TDCT cña Phßng Th­¬ng m¹i Quèc tÕ vµ mçi hµnh ®éng cña NH ®Òu c¨n cø vµo ®iÒu kho¶n cña B¶n Quy t¾c nµy. MÆc dï ®©y kh«ng ph¶i lµ luËt ph¸p quèc tÕ mµ chØ lµ nh÷ng quy t¾c chung hwongs dÉn giao dÞch cho c¸c bªn liªn quan: NH, ng­êi më, ng­êi h­ëng lîi; nh­ng B¶n quy t¾c nµy ®· trë thµnh tiªu chuÈn cho bÊt cø ai muèn giao dÞch vÒ Th­ tÝn dông vµ lµ c¬ së ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña m×nh trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ. B¶n Quy t¾c vµ thùc hµnh thèng nhÊt vÒ TDCT, b¶n söa ®æi sè 500 n¨m 1993 cña Phßng Th­¬ng m¹i Quèc tÕ, gäi t¾t lµ UCP 500 lµ b¶n söa ®æi míi nhÊt hiÖn ®ang cã hiÖu lùc ®­îc coi lµ b¶n söa ®æi toµn diÖn vµ s¾c nhÊt. Nã gßm 49 ®iÒu kho¶n, ®Þnh ra tÊt c¶ nh÷ng nguyªn t¾c, tiªu chuÈn cho NH trong H§ giao dÞch TDCT. V× vËy, bÊt kú ai tham gia ph­¬ng thøc TDCT ®Òu ph¶i hiÓu râ b¶n chÊt cña c¸c ®iÒu kho¶n ®Ó ¸p dông mét c¸ch hîp lý, chÝnh x¸c vµo giao dÞch TDCT. Cã nh­ vËy míi gi¶m thiÓu ®Õn møc thÊp nhÊt nh÷ng rñi ro, h¹n chÕ nh÷ng tranh chÊp ph¸t sinh trong kü thuËt nghiÖp vô nh»m ®¹t ®­îc lîi nhuËn tèi ®a. Xuyªn suèt lÞch sö cña UCP, giao dÞch cña NH m·i m·i vÉn lµ: b»ng chøng tõ vµ trªn c¬ së chøng tõ. MÆc dï gi÷a chøng tõ vµ hµng hãa, dÞch vô cña TDCT cã mèi quan hÖ kh¨ng khÝt nh­ng kh«ng v× thÕ mµ NH bÞ rµng buéc giao dÞch cña m×nh víi hµng hãa hoÆc dÞch vô ngoµi NH. §©y lµ mét ®iÒu mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n ghi nhí cho tÊt c¶ c¸c bªn liªn quan trong ph­¬ng thøc TDCT. Mét sè doanh nghiÖp ViÖt Nam khi míi lµm xuÊt nhËp khÈu th­êng hay th¾c m¾c víi NH r»ng L/C ®­îc më ®Ó nhËp hµng theo hîp ®ång vµ hµng giao kÐm phÈm chÊt kh«ng ®óng quy c¸ch th× sao l¹i tr¶ tiÒn cho ng­êi nhËp khÈu. C©u hái tho¹t míi nghe t­ëng rÊt hîp lý nh­ng theo UCP th× chÝnh nhµ nhËp khÈu ®· ch­a hiÓu ®óng vÊn ®Ò. NH më chØ cã thÓ dõng kh«ng thanh to¸n bé chøng tõ hîp lÖ khi cã ph¸n quyÕt cña Tßa ¸n n­íc së t¹i. Trong tr­êng hîp nµy, ng­êi nhËp khÈu ph¶i hiÓu t×nh thÕ cña hä lµ hä chØ cã quyÒn kiÖn ng­êi xuÊt khÈu trªn c¬ së H§TM chø kh«ng thÓ tõ chèi thanh to¸n. Tuy nhiªn, trong tr­êng hîp cã dÊu hiÖu hoÆc b»ng chøng lõa ®¶o cña ng­êi b¸n, c¨n cø vµo ®¬n cña ng­êi bÞ h¹i Tßa ¸n cã thÓ quyÕt ®Þnh kh«ng thanh to¸n hoÆc ngõng thanh to¸n v« thêi h¹n t rong ph¹m vi luËt ph¸p hiÖn hµnh nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña ng­êi nhËp khÈu. Nh­ng nÕu NH thanh to¸n theo ®óng ®iÒu kho¶n cña L/C vµ hîp víi UCP tr­íc khi cã ph¸n quyÕt cña Tßa ¸n th× NH ®­îc miÔn tr¸ch. ThiÖt h¹i do lõa ®¶o, phÝa ng­êi më L/C ph¶i g¸nh chÞu. Tuy vËy, mäi viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp gi÷a ng­êi më vµ NH ph¸t hµnh cßn phô thuéc vµo luËt lÖ n­íc së t¹i. * Kh«ng nªn ®­a qu¸ nhiÒu chi tiÕt vµo L/C Mét sè kh¸ch hµng khi ®Õn xin më L/C t¹i Vietcombank ®· ®­a ®¬n xin më mµ néi dung m« t¶ hµng hãa chiÕm nöa néi dung cña c¶ ®¬n v× hä nghÜ r»ng cµng nhiÒu chi tiÕt hµng hãa, cµng ®¶m b¶o an toµn cho hä. §iÒu nµy hoµn toµn kh«ng ®óng nh­ vËy v× chi tiÕt hµng hãa ë L/C chØ ®­îc thÓ hiÖn ®Çy ®ñ ë hãa ®¬n, mµ chøng tõ nµy do ng­êi h­ëng lîi lËp th× kh«ng cã ý nghÜa g× vÒ gi¸c ®é an toµn cña hµng hãa khi ng­oõi thô h­ëng lµ ng­êi kh«ng ch©n thùc. Tµi liÖu ICC xuÊt b¶n sè ®Ò cËp tíi th­ tÝn dông víi qu¸ nhiÒu chi tiÕt nh­ sau: "ViÖc ®­a qu¸ nhiÒu chi tiÕt vµo Th­ tÝn dông th­êng do ng­êi më tin t­ëng mét c¸ch sai lÈn»ng hä cã thÓ b¶o vÑe ®­îc chÝnh m×nh b»ng c¸ch lµm ®ã. Thùc ra, hiÕm khi ®­îc nh­ vËy. NH chØ cã thÓ thanh to¸n, chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc chiÕt khÊu ®èi víi nh÷ng bé chøng tõ phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ ®iÒu kho¶n cña L/C. KÎ lõa ®¶o sÏ hµi lßng khi t¹o ra thËt nhiÒu chi tiÕt cña chøng tõ, nh»m ®¶m b¶o sù phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn vµ ®iÒu kho¶n cña L/C". MÆt kh¸c, ng­êi më còng kh«ng nªn yªu cÇu nh÷ng ®iÒu kho¶n kh«ng cÇn thiÕt nh­ ®ßi hái L/C ph¶i quy ®Þnh: hãa ®¬n ph¶i do ng­êi thô h­ëng lËp, kh«ng chÊp nhËn vËn ®¬n theo H§ thuª tµu. * Mét vµi l­u ý khi kiÓm tra chøng tõ: Khi ng­êi thô h­ëng xuÊt tr×nh chøng tõ theo quy ®Þnh cña L/C th× viÖc x¸c ®Þnh chøng tõ cã phï hîp hay kh«ng ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së kiÓm tra chøng tõ cña NH chø kh«ng theo nhËn thøc cña ng­êi kh¸c. Nãi c¸ch kh¸c, NH cã ph­¬ng ph¸p kiÓm tra chøng tõ riªng chø kh«ng theo hiÓu biÕt th«ng th­êng cu¶ ng­êi ngoµi cuéc. VÝ dô nh­: Tªn cña ng­êi thô h­ëng ghi trong L/C lµ "vietnam national minerals import export corporation" nh­ng trong c¸c chøng tõ, ng­êi thô h­ëng ghi "minexport". Theo ®ã, NH x¸c ®Þnh chøng tõ kh«ng phï hîp víi L/C. Trong tr­êng hîp nµy, ng­êi thô h­ëng kh«ng thÓ lý luËn r»ng c¶ 2 tªn gäi ®Òu ®óng v× theo nh­ hå s¬ doanh nghiÖp ®· chøng minh ddiÒu ®ã. Bëi v× NH chØ ®­a ra mét lý do ®¬n gi¶n: Tªn cña ng­êi thô h­ëng ghi trong c¸cchøng tõ kh«ng ®óng víi tªn cña ng­êi thô h­ëng ghi trong th­ tÝn dông chø kh«ng ph¶i lµ kh«ng ®óng víi hå s¬ doanh nghiÖp t¹i NH. §©y chÝnh lµ sù phï hîp trªn bÒ mÆt cña c¸c chøng tõ víi c¸c ®iÒu kiÖn vµ ®iÒu kho¶n cña L/C. Hay cã nh÷ng ®iÒu mµ ng­êi thô h­ëng nghÜ rÊt ®¬n gi¶n vµ c¶m thÊy hoµn toµn hîp lý khi hä xuÊt tr×nh vËn ®¬n ghi: port of loading: saigon port port of discharge: rotterdam port Trong khi L/C quy ®Þnh: "Shipment from Vietnam port to Rotterdam port" nh­ng NH l¹i tõ chèi chøng tõ v× nh÷ng lý do sau: + Trªn bÒ mÆt cña vËn ®¬n kh«ng chøng minh ®­îc lµ hµng ®· bèc tõ mét c¶ng cña ViÖt Nam. + C¸c NH trªn thÕ giíi kh«ng thÓ biÕt vµ còng kh«ng cÇn biÕt lµ c¶ng Sµi Gßn thuéc n­íc ViÖt Nam mµ hä chØ c¨n cø vµo chøng tõ do ng­êi chuyªn chë cÊp. Do ®ã ®Ó B/L phï hîp víi ®iÒu kiÖn giao hµng cña L/C, c¶ng giao hµng ph¶i ®­îc ghi: port of loading: saigon port, vietnam port of discharge: rotterdam port * Mét ®iÒu l­u ý n÷a lµ dï bé chøng tõ cã bÊt hîp lÖ còng kh«ng nªn göi chøng tõ cho NH ph¸t hµnh trªn c¬ së nhê thu (on collection) v× nh­ vËy chøng tõ sÏ ®­îc xö lý theo "Quy t¾c thèng nhÊt vÒ nghiÖp vô nhê thu sè xuÊt b¶n 522, b¶n söa ®æi 1995 cña Phßng Th­¬ng m¹i Quèc tÕ" (the Uniform Rules for Collection, ICC Publication No 522, 1995 Revision) gäi t¾t lµ URC 522. Nh­ng nÕu ¸p dông URC 522 cã nghÜa lµ chøng tõ bÞ mÊt quyÒn ®¶m b¶o bëi UCP 50 mµ theo ®ã NH phats hµnh ph¶i thùc hiÖn ®óng ®iÒu 13 vµ 14 mµ URC 522 l¹i cho phÐp NH ph¸t hµnh hoÆc NH x¸c nhËn cã thÓ kh«ng cÈn kiÓm tra chøng tõ hoÆc th«ng b¸o nh÷ng bÊt hîp lÖ v­ît thêi h¹n quy ®Þnh cho phÝa xuÊt tr×nh mµ chØ hµnh ®éng theo ®óng c¸c ®iÒu kho¶n cña URC. §iÒu nµy hoµn toµn ng­îc víi L/C quy ®Þnh ¸p dông theo UCP 500 vµ tr¸i víi tËp qu¸n quèc tÕ vÒ giao dÞch TDCT. V× thÕ, nÕu chøng tõ bÊt hîp lÖ, ng­êi thô h­ëng nªn yªu cÇu NH cña m×nh chuyÓn chøng tõ trªn c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n (On approval basics) vµ ghi râ ¸p dông theo UCP 500. MÆc dï quyÒn chän göi chøng tõ thanh to¸n theo ph­¬ng thøc nµo lµ do ng­êi thô h­ëng quyÕt ®Þnh nh­ng trªn thùc tÕ th«ng th­êng, ng­êi thô h­ëng kh«ng râ hoÆc Ýt chó ý ®Õn nghiÖp vô nµy nªn NH cã thÓ t­ vÊn cho hä nh»m hµnh ®éng theo ®óng tËp qu¸n quèc tÕ vµ b¶o vÖ quyÒn lîi cña kh¸ch hµng. * C¸ch xö lý cña ng­êi thô h­ëng vµ NH th­¬ng l­îng chøng tõ khi nhËn ®­îc L/C m©u thuÉn víi UCP 500. Trong thùc tÕ vÉn cã NH ph¸t hµnh më nh÷ng L/C chøa ®ùng nh÷ng ®iÒu kho¶n tr¸i víi quy ®Þnh cña UCP 500. Nguyªn nh©n cã thÓ do ng­êi më vµ NH ph¸t hµnh thiÕu cÈn thËn hoÆc kh«ng n¾m v÷ng nghiÖp vô hay th¹am chÝ cè t×nh ph¸t hµnh víi nh÷ng ®iÒu kho¶n tr¸i ng­îc. GÆp tr­êng hîp nµy, nãi chung ng­êi thô h­ëng kh«ng nªn chÊp nhËn L/C kiÓu nµy. VÝ dô: L/C yªu cÇu xuÊt tr×nh B/L vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc nh­ng l¹i quy ®Þnh cÊm chuyÓn t¶i, tr¸i víi thùc tiÔn vËn t¶i hµng hãa. Tuy nhiªn, ®iÒu 26 UCP ghi râ r»ng: "Ngay c¶ khi th­ tÝn dông kh«ng cho phÐp chuyÓn t¶i, NH sÏ chÊp nhËn chøng tõ vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc cã ghi viÖc chuyÓn t¶i". Nh÷ng kiÕn nghÞ ®Ò xuÊt Tõ nh÷ng ®iÒu ph©n tÝch ë trªn, ng­êi viÕt muèn ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ sau ®Ó c«ng t¸c thanh to¸n b»ng ph­¬ng thøc TDCT ®­îc hiÖu qu¶ h¬n, phôc vô ngµy cµng tèt h¬n cho ho¹t ®éng XNK: * VÒ phÝa ng­êi xuÊt khÈu vµ ng­êi nhËp khÈu: - Tr­íc khi tiÕn ®Õn giao dÞch bu«n b¸n, ph¶i t×m hiÓu kü ®èi t¸c: t×nh h×nh tµi chÝnh, kh¶ n¨ng thanh to¸n, møc ®é tin cËy... ®Ó tr¸nh nh÷ng rñi ro ®¸ng tiÕc mµ mét sè doanh nghiÖp ®· tõng ph¶i g¸nh chÞu. - N¾m v÷ng vµ hiÓu râ b¶n chÊt cña B¶n Quy t¾c vµ thùc hµnh thèng nhÊt vÒ TDCT cña Phßng Th­¬ng m¹i Quèc tÕ ®Ó ¸p dông chÝnh x¸c, hîp lý vµ giao dÞch TDCT nh»m gi¶m thiÓu rñi ro, h¹n chÕ tèi ®a tranh chÊp n¶y sinh. + Riªng ®èi víi ng­êi nhËp khÈu: · Khi më L/C, kh«ng nªn ®­a qu¸ nhiÒu chi tiÕt vµo th­ tÝn dông v× nh­ trªn ®· ph©n tÝch, kh«ng ph¶i cø ®­a nhiÒu chi tiÕt vÒ hµng hãa vµo th­ tÝn dông th× sÏ cµng an toµn. §ång thêi, kh«ng nªn ®­a nh÷ng chi tiÕt kh«ng cÇn thiÕt vµo th­ tÝn dông. · §Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cho m×nh trong tr­êng hîp L/C ®· ph¸t hµnh mµ ng­êi thô h­ëng l¹i kh«ng thÓ thùc hiÖn nghÜa vô giao hµng v× mét lý do nµo ®Êy, ng­êi nhËp khÈu khi yªu cÇu NH cña m×nh më L/C ®ång thêi nªn yªu cÇu ng­êi b¸n yªu cÇu NH cña ng­êi b¸n më th­ b¶o l·nh ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång (performance bond/performance guarantee). Thêi h¹n hiÖu lùc cña L/C vµ th­ b¶o l·nh ph¶i ®ång thêi. + Riªng ®èi víi ng­êi xuÊt khÈu: · Sau khi giao hµng, ph¶i khÈn tr­¬ng trong viÖc lËp chøng tõ vµ xuÊt tr×nh chøng tõ cho NH th­¬ng l­îng, ph¶i chó ý ®Õn thêi h¹n xuÊt tr×nh chøng tõ ghi trong L/C ®Ó xuÊt tr×nh ®óng thêi h¹n. · LËp chøng tõ thËt cÈn thËn, tr¸nh lËp cÈu th¶, nhÊt lµ khi bu«n b¸n víi ®èi t¸c HongKong hay Hµn Quèc v× c¸c NH cña HongK«ng hay Hµn Quèc th­êng rÊt nghiªm kh¾c víi c¸c lçi, thËm chÝ c¶ lçi chÝnh t¶. Hä th­êng t×m b¾t lçi, nÆng th× tõ chèi thanh to¸n, nhÑ th× ®ßi ph¹t cho chøng tõ cã lçi (discrepancief fee), th­êng tiÒn ph¹t nµy t­¬ng ®èi cao (60 - 75USD). NÕu ng­êi xuÊt khÈu chØ cÇn lËp chøng tõ cÈu th¶ mét chót lµ ph¶i chÞu ph¹t, lµm t¨ng chi phÝ, gi¶m lîi nhuËn. + VÒ phÝa Ng©n hµng: · Nªn t­ vÊn cho kh¸ch hµng cña m×nh, nhÊt lµ nh÷ng kh¸ch hµng míi b­íc vµo kinh doanh xuÊt nhËp khÈu biÕt cÇn ph¶i lËp chøng tõ nh­ thÕ nµo ®Ó tr¸nh bÞ tõ chèi thanh to¸n hay bÞ mÊt tiÒn ph¹t v« Ých. · Nªn in chøng tõ nh­ hãa ®¬n, hèi phiÕu... thµnh mÉu s½n nh­ mét sè NH kh¸c ®Ó kh¸ch hµng chØ cÇn ®iÒn vµo « trèng nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng m«tj sè doanh nghiÖp lµm chøng tõ tr«ng rÊt luém thuém. Chi phÝ in chøng tõ sÏ lÊy vµo lÖ phÝ thanh to¸n L/C. · §èi víi nh÷ng NH hay thanh to¸n chËm tiÒn hµng nh­ mét sè NH Hµn Quèc, ph¶i kiªn quyÕt ®ßi hä tr¶ l·i suÊt do viÖc thanh to¸n chËm. Tuy nhiªn, cã mét thùc tÕ lµ kim ng¹ch nh÷ng L/C bÞ thanh to¸n chËm kh«ng lín, nªn viÖc ®iÖn hoÆc th­ tõ ®i l¹i ®ßi tr¶ l·i l¹i cßn nhiÒu h¬n tiÒn l·i suÊt nÕu hä tr¶. · §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng cã quan hÖ lµm ¨n víi ®èi t¸c Pakistan, Ên §é hay mét sè n­íc Nam ¸, ph¶i cho hä biÕt r»ng NH cña nh÷ng n­íc nµy th­êng më b»ng th­ víi ch÷ ký kh«ng ®óng hoÆc ch÷ ký ch­a ®­îc giíi thiÖu, ph¶i yªu cÇu x¸c nhËn b»ng ®iÖn cã m·, nh­ng th­êng ph¶i nh¾c nhiÒu lÇn hoÆc chê ®îi l©u míi ®­îc x¸c nhËn, nªn th«ng b¸o cho kh¸ch hµng th­êng bÞ chËm. KÕt luËn MÆc dï th­ tÝn dông ng©n hµng ®­îc coi lµ tèt h¬n vµ ­u viÖt h¬n ph­¬ng thøc chuyÓn tiÒn vµ nhê thu nhê tÝnh an toµn cao h¬n trong thanh to¸n trong ngo¹i th­¬ng nh­ng ®iÒu nµy kh«ng cã nghÜa lµ Th­ tÝn dông lµ ph­¬ng thøc tuyÖt ®èi an toµn cho c¸c bªn liªn hÖ. Th­ tÝn dông nãi cho cïng chØ dµnh cho nh÷ng ®èi t¸c ch©n thùc, lµnh m¹nh, lu«n ®Ò cao ch÷ tÝn. Nã sÏ ch¼ng cã nghÜa g×, thËm chÝ cßn bÞ lîi dông ®èi víi nh÷ng c¸ nh©n thiÕu ®¹o ®øc, nh÷ng doanh nghiÖp, nh÷ng tæ chøc Mafia nh»m thùc hiÖn nh÷ng vô lõa ®¶o Quèc tÕ. Thùc tÕ, trong mäi lÜnh vùc ®Òu cã nh÷ng kÎ lõa ®¶o, nh­ng lÜnh vùc th­¬ng m¹i quèc tÕ lµ m¶nh ®Êt mµu mì cho nh÷ng kÎ lõa ®¶o s©u bä. UCP 500 chØ lµ nh÷ng quy t¾c cã tÝnh chÊt quy ­íc quèc tÕ mµ mçi bªn liªn quan ®Òu bÞ rµng buéc. Nã sÏ lµ con dao 2 l­ìi ®èi víi nh÷ng ng­êi kh«ng biÕt c¸ch ch¬i. §iÒu quan träng vµ c¬ b¶n nhÊt ®èi víi c¶ ng­êi b¸n lÉn ng­êi mua lµ bän chóng ®èi t¸c kinh doanh. NÕu kh«ng, ng­êi mua cã thÓ bÞ g¸nh chÞu hËu qu¶ hoÆc ng­êi b¸n sÏ bÞ tõ chèi thanh to¸n v× mét lçi rÊt nhá hoÆc thËm chÝ chØ sai mét ch÷ c¸i cña mét tõ trong bé chøng tõ giao hµng. Trong giao dÞch bu«n b¸n, h·y chän con ng­êi tr­íc khi chän mÆt hµng, chÊt l­îng, gi¸ c¶... cña ng­êi ®ã. SÏ thËt Êu trÜ vµ sai lÇm nÕu ai ®ã tin r»ng Th­ tÝn dông lµ tÊm l¸ ch¾n an toµn tuyÖt ®èi cho ng­¬× mua v× NH chØ c¨n cø vµo chøng tõ mµ chøng tõ cã thÓ lµm gi¶, chøng tõ bÈn cã thÓ lµm s¹ch. §©y chÝnh lµ mÆt tr¸i cña Th­ tÝn dông v× Th­ tÝn dông hoµn toµn kh«ng t¹o ra kh¶ n¨ng b¶o vÖ quyÒn lîi cña ng­êi mua khi ng­êi b¸n lµ kÎ lõa ®¶o. TÊt nhiªn, nh÷ng mÆt ­u viÖt cña Th­ tÝn dông so víi c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n kh¸c th× cã nhiÒu vµ Th­ tÝn dông sÏ chØ lµ ph­¬ng thøc thanh to¸n thuËn tiÖn vµ an toµn nhÊt ®èi víi nh÷ng ai hiÓu râ b¶n chÊt cña nã vµ biÕt vËn dông UCP 500 mét c¸ch chÝnh x¸c, linh ho¹t vµo thùc tiÔn giao dÞch TDCT. Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc yªu cÇu më th­ tÝn dông(application for documentary credit) KÝnh göi: Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam (Vietcombank HOHanoi). Víi tr¸ch nhiÖm thuéc vÒ m×nh, chóng t«i ®Ò nghÞ Ng©n hµng më th­ tÝn dông lo¹i sau b»ng ®iÖn / th­: Irrevocable víi néi dung d­íi ®©y qua Ng©n hµng ®¹i lý: The Chase Manhattan Bank, New York, USA. Applicant: Vietnam National Textile and Garment Corporation 25 Ba Trieu Street Hanoi Beneficiary: Blank Trade Group, Ltd 350 - 5th Ave., Suite 6850, Empire State Building, New York, NY 10118, USA. Date and place of expiry: 991006 Currency, amount in figure and words: USD 63000,00 (US Dollars sixty three thousand only). Terms of shipment: CRF Hai Phong Partial shipment: allowedLatest date of shipment: 990915 Shipment from: Vostochny or Vladivostok port to Haiphong port Description of goods: 1. Commodity: Viscose filament yarn, bright on cone, "Sivinit" brand, A grade 2. Specifications as follows: - Nominal linear density: 133 Dtex/120 (D) - Number of filament: 30 (F) - Tenacity (mN/dtex) not less: 14,7 - Elongationat break (%): 20-24. - Coefficient of variation on linear denity % not more: 2,5 - Twist (tpon) S: 100+/-20 - Wet shrinkage (%) not more: 2,3 - Oiling (%) not more: 3 - Moisture regaint: 13% max 3. Quantity: 18000 kgs+/-5% (2 container) 4. Price: USD 3,5 kg on net weight CFR Haiphong in accordance with Incoterm 90 Available by beneficiary draft drawn on VCB at sight for 100% invoice value accompanied by the followings documents: - Signed commercial invoice in 3/3 originals - Full set of clean on board ocean Bill of Lading made out to order of VCB HO Hanoi marked freight prepaid and notify the applicant - Certificate of origin issued by Supplier: in 1 original and 2 copies - P.L: 3/3 originalss - Certificate of quality by maker: 1 original and 2 copies - Copy of fax/telex advising accountee of particulars of shipment - Beneficiary certificate showing that one set of non-negotiable document have been sent to the Vinatex right after shipment and DHL's receipt must be presented by negotiation - Payment upon receipt of documents strictly complied with L/C terms and conditions as per contract 04/VINA-BLANK/99 date 20/8/99. 5. Special conditions - Document to be presented within 21 days after the date of issuance of transport documents but within the validity of the Credit - All bank charges osutide Vietnam are for account of beneficiary - This L/C is subject to the Uniform Customs and Practice for Documentary Credits ICC, 1993 Revision, No 500. ChØ thÞ cho ng©n hµng më: - ñy quyÒn ghi nî tµi kho¶n cña chóng t«i sè: .................................. t¹i Quý Ng©n hµng ®Ó ký quü ............% trÞ gi¸ L/C vµ / hoÆc tr¶ tiÒn n­íc ngoµi theo cam kÕt cña chóng t«i ®Ýnh kÌm. Chóng t«i chÊp nhËn Quý Ng©n hµng ghi nî nh÷ng chi phÝ (thñ tôc phÝ, ®iÖn phÝ, b­u phÝ,...) liªn quan ®Õn L/C trªn. Ngµy th¸ng n¨m kÕ to¸n tr­ëng tæng gi¸m ®èc Bank for foreign trade of vietnam Address: 1998 TrÇn Quang Kh¶i Our ref. No. 085001599ELC0003 Hanoi, Ngay 10/06/99 To: TCT RAU QUA VN Advice of documentary credit Credit No. J-857874 For: USD 109890.00 Dear Sir(s), Please be advised that we have received a SWIFT message [ ] Tested Teletransmision [ ] Authenticated Signature Letter [ ] No Tested Teletransmision [ ] No Authenticated Signature Letter [ ] Adding our Confirmation [ ] Without Adding our Confirmation Dated: 09/06/99 From: The chase manhattan bank new york reading in substance as shown on the attached sheet Please note that this letter is solely and advice and conveys no engagement by us. And please further note that we assume no responsibility for any errors and/or comission in the transmission and/or translation of the teletransmission / an airmail. You are requested to check the Credit terms carefully. In the event that you do not agree with the terms and conditions or if you feel unable to comply with any of the terms and conditions, please arrange an amendment of the Credit/ amendment through your contracting party (the applicant for the Credit). This letter must be presented for each drawing hereunder. This Credit advice is subject to the Uniform costomers and Practice for Document Credits 1993 Revision, ICC publication No.500. Yours faithfully,Bank for Foreign trade of Vietnam Tµi liÖu tham kh¶o - Gi¸o tr×nh: "Thanh to¸n quèc tÕ trong Ngo¹i th­¬ng - t¸c gi¶ PGS. §inh Xu©n Tr×nh. - H­íng dÉn sö dông L/C - 1990 - Tr­êng §H Ngo¹i th­¬ng. - S¸ch dÞch "UCP sè 500, 1993, ICC". Nxb Gi¸o dôc. - S¸ch dÞch "URC sè 522, 1995, ICC vµ URR sè 525, ICC" Phßng Th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam.