Quản lý và phân tích dữ liệu PFM Lâm Đồng

Quản lý và phân tích dữ liệu PFM Lâm Đồng Hoàng Việt Anh & Phùng Đình Trung Hà Nội, tháng 9/2015 www.snv.org 1. Tổng quan về quản lý dữ liệu.5 2. Chuẩn bị6 2.1 . Tổ chức dữ liệu phân tích6 2.2 . 01_Data OTC..6 2.3. 02_Data Tuyen...6 2.4 . 03_Reports..7 2.5 . 04_Script..7 2.6 . 05_Software7 2.7 . Cài đặt R, RStudio, packages8 2.7.1 Phần mềm R 8 2.7.2 Phần mềm R Studio8 2.7.3 Quy trình cài đặt.8 3. Nhập dữ liệu9 3.1. Dữ liệu ô tiêu chuẩn9 3.1.1 Form nhập liệu9 3.1.2 Phương pháp nhập9 3.2 . Dữ liệu tuyến điều tra10 3.2.1 Form nhập liệu.10 3.2.2 Phương pháp nhập.10 4. Xử lý số liệu điều tra bằng R11 4.1 . Điều kiện áp dụng11 4.2. Sử dụng R xử lý số liệu điều tra Trước khi xử lý số liệu, yêu cầu11 4.3. Kết quả xử lý số liệu13 4.3.1 Kết quả điều tra ô tiêu chuẩn13 4.3.2 Kết quả điều tra theo từng ô tiêu chuẩn..14 4.3.3 Kết quả điều tra theo chủ rừng và trạng thái rừng16 4.4. Kết quả điều tra Sinh khối..16 4.5 . Kết quả điều tra ô tiêu chuẩn.16 4.6. Kết quả điều tra theo chủ rừng và trạng thái rừng.17 4.7. Kết quả điều tra tuyến.17 4.8. Thực vật.18 Số trang www.snv.org 3 SNV REDD+ Mục lục Số trang 4.9. Động vật18 4.10. Các tác động.19 5. Tạo biểu đồ bằng Pivot Chart ..20 5.1. Biểu đồ N-D13..20 5.1.1 Xây dựng biểu đồ phân bố N-D13 theo đơn vị chủ rừng và ô tiêu chuẩn 20 5.1.2 Xây dựng biểu đồ phân bố N-D13 theo đơn vị chủ rừng và ldlr21 5.2. Biểu đồ Loài – Tiết diện ngang 22 6. Ý nghĩa chỉ số đa dạng sinh học.24 6.1. Độ tàn che.24 6.2. Mật độ24 6.3. Số loài24 6.4. Tiết diện ngang..24 6.5. Tỷ lệ phẩm chất.24 6.6. Số cây có đường kính trên 30cm24 6.7. Số cây chết 24 6.8. Công thức tổ thành theo IV%..25 7. Lỗi và cách khắc phục26 7.1. Lỗi font chữ26 7.2. Lỗi không chạy được phần mềm xuất kết quả ra trang web do một trong các nguyên nhân sau27 www.snv.orgwww.snv.org4 SNV REDD+ Tài liệu này được hoàn thành dưới sự tài trợ của Bộ Môi trường, Bảo tồn Thiên nhiên, Xây dựng và An toàn Hạt nhân (BMUB), Cộng hòa Liên bang Đức, thông qua dự án “Cung cấp đa lợi ích từ REDD+” (MB-REDD), phối hợp với dự án “Phát thải thấp từ rừng khu vực Châu Á” (LEAF) tài trợ bởi Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID). Hai dự án được phối hợp thực hiện bởi tổ chức phát triển Hà Lan SNV và các đối tác đia phương. Tài liệu kỹ thuật này giới thiệu phương pháp xử lý và hệ thống quản lý dữ liệu được thu thập thông qua hoạt động giám sát rừng có sự tham gia (PFM) thí điểm tại tỉnh Lâm Đồng, cho phép lưu trữ và tự động tính toán các chỉ số đa dạng sinh học trên phạm vi toàn tỉnh. Các chỉ số cơ bản được tính toán gồm: mật độ cây, số loài trên ô tiêu chuẩn, phân bố tiết diện ngang, chỉ số quan trọng (IV%), công thức tổ thành, tần suất xuất hiện của các loài giám sát, các tác động tới đa dạng sinh học ghi nhận được trên các tuyến điều tra. Báo cáo cũng đã xây dựng chủ yếu dựa trên hệ thống phân tích xử lý dựa trên các phần mềm mã nguồn mở, bao gồm: phần mềm R phân tích xử lý số liệu. Hệ thống quản lý dữ liệu dựa trên PostGIS cho cơ sở dữ liệu Web và bản đồ trực tuyến. Tác giả xin trân trọng cảm ơn các chuyên gia của tổ chức phát triển Hà Lan SNV: ông Nguyễn Trung Thông, ông Richard Rastall, ông Trần Văn Châu và ông Đào Vĩnh Lộc đã có những đóng góp quý báu về thiết kế và phương pháp. Tác giả chân thành cảm ơn sự ủng hộ và đóng góp quý báu của lãnh đạo, cán bộ kỹ thuật và người dân tỉnh Lâm Đồng: UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Chi cục Lâm nghiệp, Chi cục Kiểm lâm, Hạt Kiểm lâm huyện Bảo Lâm và các đơn vị chủ rừng tại hai huyện Bảo Lâm và Đơn Dương là Công ty TNHH MTVLN Bảo Lâm, Công ty TNHH MTVLN Lộc Bắc, Công ty TNHH MTVLN Đơn Dương và Ban QLRPH D’ran đã có những phản hồi có giá trị và thiết thực để chúng tôi có thể cải tiến và hoàn thiện chương trình này. Tác giả: Hoàng Việt Anh & Phùng Đình Trung Mở đầu www.snv.org 5 SNV REDD+ Trong quá trình giám sát đa dạng sinh học và giám sát rừng có sự tham gia, các chỉ số giám sát được thu thập thông qua các ô tiêu chuẩn và các tuyến điều tra. Dữ liệu điều tra là cơ sở để tính toán các chỉ số giám sát, qua đó phản ánh kết quả của hoạt động bảo vệ rừng và đa dạng sinh học. Để đảm bảo dữ liệu điều tra phản ánh đúng thực trạng của khu vực cần giám sát, chúng ta cần điều tra với số lượng OTC đủ lớn, đại diện cho các trạng thái rừng khác nhau ở từng khu vực. Khi có nhiều nhóm điều tra/giám sát trên nhiều OTC/tuyến điều tra, sẽ thu thập được rất nhiều dữ liệu (hàng trăm OTC với quy mô huyện, hàng ngàn OTC với quy mô tỉnh). Vì vậy cần phải có một quy trình và phương pháp để quản lý dữ liệu này một cách hiệu quả, đảm bảo: i) dữ liệu được lưu trữ an toàn, ii) dữ liệu được mô tả với đủ thông tin phụ trợ (để sau này có thể quay lại tái sử dụng hoặc kiểm tra), iii) có phương pháp để tính toán các chỉ số tổng hợp một cách nhanh chóng từ các OTC riêng lẻ. Quy trình xử lý dữ liệu của dự án được mô tả trong hình dưới đây. Bước 1: Các nhóm tiến hành điều tra thực địa tại các OTC và tuyến, ghi chép thông tin vào phiếu điều tra. Kết quả bước này là các phiếu điều tra được ghi chép lên giấy Bước 2: Nhập thông tin từ phiếu điều tra vào file Excel. Kết quả của bước này là rất nhiều file Excel, mỗi file chứa thông tin về 1 OTC. Bước 3 và 4: Sử dụng phần mềm R để tổng hợp nhiều file Excel thành 1 file duy nhất. Kết quả của bước này là 1 file Excel chứa dữ liệu của tất cả các OTC. Bước 5 và 6: Sử dụng phần mềm Google Refine để rà soát dữ liệu Excel. Kiểm tra các lỗi về tên loài cây, và về khoảng giá trị đo. Việc kiểm tra này rất quan trọng vì các lỗi chính tả tên loài cây sẽ làm thay đổi số liệu tổng hợp. Kết quả của bước này là File Excel tổng hợp đã được chuẩn hóa. Ở bước 5 và 6, người dùng không nhất thiết phải sử dụng phần mềm Google Refine mà có thể mở file và rà soát trực tiếp trên Excel. Tuy nhiên sử dụng Google Refine sẽ giúp tiết kiệm rất nhiều thời gian nếu làm việc với lượng dữ liệu lớn. Bước 7 và 8: Sử dụng phần mềm R để tạo các biểu tổng hợp cần thiết. Tổng quan về quản lý dữ liệu 1 www.snv.orgwww.snv.org6 SNV REDD+ Chuẩn bị 2.1 Tổ chức dữ liệu phân tích Dữ liệu phân tích được đặt trong folder “PFM-Lam Dong”, theo đường dẫn C:\ PFM-Lam Dong. Cấu trúc cây thư mục PFM-Lam Dong. Thư mục Giải thích ý nghĩa Thư mục gốc: chứa số liệu, kết quả phân tích, Chứa dữ liệu OTC điều tra Chứa dữ liệu tuyến điều tra Chứa kết quả phân tích Chứa file R script Chú ý: không thay đổi cấu trúc và tên thư mục 2.2 Thư mục 01_Data OTC Chứa dữ liệu OTC điều tra 2.3 Thư mục 02_Data Tuyen Chứa dữ liệu các tuyến điều tra: 2 www.snv.org 7 SNV REDD+ 2.4 Thư mục 03_Reports Là thư mục chứa số liệu tổng hợp các ô tiêu chuẩn và kết quả phân tích File từ 1 đến 5 chứa số liệu tổng hợp các ô tiêu chuẩn điều tra. File “6.Ket qua phan tich” chứa kết quả phân tích cây gỗ, cây non, cây tái sinh, và tre nứa. 2.5 Thư mục 04_Script Thư mục chứa file R script sử dụng để tổng hợp số liệu (PFM_LamDong.Rhtml) và file kết quả dạng html (PFM_LamDong.html). 2.6 Thư mục 05_Software • File cài đặt phần mềm R . • Phần mềm Rstudio . • Một số packages. • File cài đặt R, Rstudio, và packages tự động .bat. www.snv.orgwww.snv.org8 SNV REDD+ 2.7 Cài đặt R, RStudio, packages 2.7.1 Cài đặt phần mềm R Bộ cài download tại địa chỉ: https://cran.r-project.org/bin/windows/base File cài đặt phần mềm R được đặt trong thư mục: 05_Software Phiên bản: R-3.2.2.2-win 2.7.2 Cài đặt phần mềm R Studio Bộ cài download tại địa chỉ: https://www.rstudio.com/products/RStudio/#Desktop File cài đặt phần mềm R Studio được đặt trong thư mục: 05_Software Phiên bản: R Studio 0.99.484 cho Windows 2.7.3 Quy trình cài đặt • Window 32 bit: chạy file “@Setup win 32 bit.bat” • Window 64 bit: chạy file “@Setup win 64 bit.bat” Chú ý: Để xác định Window là 32 bit hay 64 bit, nháy chuột phải vào My Computer, chọn Properties, xem mục System type để xác định. www.snv.org 9 SNV REDD+ 3.1 Nhập dữ liệu ô tiêu chuẩn 3.1.1 Form nhập liệu Là file Excel “01. Form nhap Cay go_Tai sinh_Tre nua.xls”. Cấu trúc form, gồm 7 sheet: Tên sheet Ý nghĩa 0. Chu y Nhap lieu Nếu một số lưu ý khi nhập số liệu 1. Thong tin OTC Thông tin cơ bản về ô tiêu chuẩn điều tra 2. Cay go Nhập thông tin điều tra cây gỗ 3. Cay non Nhập thông tin điều tra cây non 4. Cay tai sinh Nhập thông tin điều tra cây tái sinh 5. Tre nua CUM Nhập thông tin điều tra tre nứa mọc cụm 6. Tre nua TAN Nhập thông tin điều tra tre nứa mọc tản 3.1.2 Phương pháp nhập Người dùng chọn ô cần nhập, khi đó sẽ xuất hiện bảng gợi ý cách nhập (hình dưới mô tả gợi ý cách nhập tên đơn vị chủ rừng). Với dữ liệu kiểu danh sách (như nhập tên chủ rừng, phẩm chất,..) người dùng kích chuột chọn nút tam giác ngược bên phải và chọn giá trị cần nhập được liệt kê trong danh sách. Khi nhập sai sẽ xuất hiện bảng thông báo lỗi gợi ý người dùng nhập lại. Nhập dữ liệu 3 www.snv.orgwww.snv.org10 SNV REDD+ Chi tiết cách thức nhập số liệu ở từng sheet, người dùng chọn sheet cần nhập và làm theo gợi ý nhập liệu ở từng ô. 3.2 Dữ liệu tuyến điều tra 3.2.1 Form nhập liệu Có hai mẫu form: 02. Form nhap Dieu tra theo tuyen.xls: gồm 4 sheet 1. Thong tin tuyen: nhập thông tin cơ bản về tuyến 2. Thuc vat: nhập thông tin điều tra thực vật giám sát/tuyến 3. Dong vat: nhập thông tin điều tra động vật/tuyến 4. Cac tac dong: nhập thông tin đánh giá tác động/tuyến 03. Form tong hop Cac tac dong.xls: tổng hợp các tác động ở tất cả các tuyến của một đơn vị chủ rừng. 3.2.2 Phương pháp nhập Người dùng chọn ô cần nhập và làm theo hướng dẫn tại bảng gợi ý trên Excel. www.snv.org 11 SNV REDD+ 4.1 Điều kiện áp dụng R script sử dụng để phân tích số liệu PFM-LamDong, ngoài ra còn có thể sử dụng để tính toán các chỉ số đa dạng sinh học ở các đợt điều tra khác khi: Số liệu điều tra được nhập theo mẫu (file Excel) Cấu trúc thư mục lưu trữ được tổ chức theo mục 1.1 4.2 Sử dụng R xử lý số liệu điều tra Trước khi xử lý số liệu, yêu cầu Số liệu được đưa vào thư mục 01_Data OTC và 02_Data Tuyen Phần mềm R, R Studio và các packages đã được cài đặt. Quy trình xử lý: Mở file PFM_LamDong.Rhtml trong thư mục C:\PFM-Lam Dong\04_Script Chọn File \ Reopen with Encoding Xử lý số liệu điều tra bằng R 4 www.snv.orgwww.snv.org12 SNV REDD+ Chọn UTF-8 và tích chọn Set as default encoding for source files. Việc chuyển đổi mã font chữ sang định dạng UTF-8 chỉ cần thực hiện một lần, lần sau khi mở không cần định dạng lại. Kích chuột chọn nút Quá trình xử lý bắt đầu Kết quả xử lý số liệu xuất ra 2 file: • File PFM_LamDong.html (hình dưới), cho biết kết quả phân tích một số chỉ tiêu cơ bản về ô tiêu chuẩn điều tra. www.snv.org 13 SNV REDD+ • File Excel “6.Ket qua phan tich.xlsx”, có 13 sheet, chứa thông tin chi tiết về kết quả điều tra ô tiêu chuẩn. 4.3 Kết quả xử lý số liệu Kết quả xử lý số liệu điều tra gồm: Kết quả ô tiêu chuẩn: cho biết các chỉ số ĐDSH tại khu vực điều tra. Kết quả sinh khối: cho biết trữ lượng carbon, trữ lượng CO2 của khu rừng Kết quả tuyến: cho biết chỉ số ĐDSH thực vật, động vật các loài giám sát và mức độ tác động, áp lực đe dọa đến DDSH của khu rừng. File lưu kết quả xử lý: File PFM_LamDong.html: trong thư mục 04_Script File “6.Ket qua phan tich.xlsx”: trong thư mục 03_Reports Kết quả phân tích dưới đây trình bày nội dung trong file PFM_LamDong.html. 4.3.1 Kết quả điều tra ô tiêu chuẩn Tổng hợp thông tin ô tiêu chuẩn điều tra Là bảng tổng hợp các thông tin cơ bản của các ô tiêu chuẩn điều tra như chủ rừng, ô tiêu chuẩn, ldlr, tiểu khu, khoảnh, lô, tọa độ, www.snv.orgwww.snv.org14 SNV REDD+ Ghi chú: chi tiết xem trong sheet “0. Thong tin OTC” file “6. Ket qua phan tich.xlsx”. Kết quả phân tích mặc định hiển thị 10 dòng đầu tiên, để xem thông tin các dòng còn lại, kích chuột chọn biểu tượng tam giác , sau đó chọn số lượng dòng cần hiển thị (25, 50, 100). Ngoài ra, có thể chọn (phía dưới, bên phải bảng kết quả) để xem trang kế tiếp, ngược lại, muốn xem trang trước đó, kích chọn . Ngoài ra, người dùng có thể sử dụng chức năng Search và Sort để lọc và sắp xếp kết quả tính toán. Chức năng Search giúp người dùng lọc kết quả phân tích. Ví dụ: lọc ra ô tiêu chuẩn trạng thái rừng thường xanh trung bình (TXB) Ban QLRPH DRAN. Chức năng Sort (biểu tượng ) giúp xác định nhanh giá trị nhỏ nhất, lớn nhất theo cột. 4.3.2 Kết quả điều tra theo từng ô tiêu chuẩn Cây gỗ Sử dụng R script, tổng hợp được các chỉ tiêu: tiết diện ngang (m2/ha), mật độ cây www.snv.org 15 SNV REDD+ (cây/ha), số loài (cây/otc), số cây có đường kính trên 30 cm (cây/ha), số cây chết (cây/ha), và tổ thành loài cây theo chỉ số IV% (trong file 6.Ket qua phan tich.xlsx). Cây non Phân tích các chỉ tiêu : mật độ (cây/ha), chiều cao bình quân (m), số loài (cây/otc), phẩm chất (cây/ha). Cây tái sinh Kết quả phân tích cho biết thông tin mật độ cây non phân theo cấp chiều cao. Tre nứa mọc cụm Phản ánh mật độ cây theo cấp tuổi, và tỷ lệ cây khỏe (%). www.snv.orgwww.snv.org16 SNV REDD+ Tre nứa mọc tản Tính mật độ cây măng và tỷ lệ cây khỏe mạnh. 4.3.3 Kết quả điều tra theo chủ rừng và trạng thái rừng Các chỉ tiêu phân tích tương tự như với trường hợp tính toán theo ô tiêu chuẩn, bao gồm: cây gỗ, cây non, cây tái sinh, tre nứa mọc cụm, tre nứa mọc tản. Thông tin kết quả phân tích một số chỉ tiêu cơ bản truy cập file PFM_LamDong.html, Kết quả điều tra ô tiêu chuẩn | Theo chủ rừng và trạng thái rừng. 4.4 Kết quả điều tra Sinh khối Chỉ tính riêng cho đối tượng rừng là cây gỗ, không tính sinh khối với rừng tre nứa (do thiếu thông tin đường kính cây). 4.5 Kết quả điều tra Sinh khối Xác định sinh khối trên mặt đất, sinh khối dưới mặt đất, tổng sinh khối và trữ lượng carbon, trữ lượng CO2 của cây rừng. www.snv.org 17 SNV REDD+ 4.6 Kết quả điều tra theo chủ rừng và trạng thái rừng Các chỉ tiêu phân tích tương tự như với điều tra sinh khối theo ô tiêu chuẩn. Trữ lượng Carbon /ha tính toán ở trên là cơ sở để đơn vị chủ rừng xác định tổng trữ lượng carbon khu rừng mình quản lý, bằng cách nhân trữ lượng Carbon/ha với tổng diện tích rừng ở trạng thái đó. 4.7 Kết quả điều tra tuyến Thông tin tuyến điều tra Số liệu điều tra tuyến sau khi đưa vào thư mục 02_Data Tuyen, sử dụng Rscript “PFM-LamDong.Rhtml” tổng hợp các thông tin điều tra trên từng tuyến: tên đơn vị chủ rừng, tên tuyến, trạng thái rừng, tiểu khu, tọa độ đầu tuyến, cuối tuyến, độ dài tuyến (m). www.snv.orgwww.snv.org18 SNV REDD+ 4.8 Thực vật Kết quả giám sát trên tuyến theo đơn vị chủ rừng Kết quả điều tra thực vật theo tuyến phản ánh thông qua các chỉ tiêu: số lượng loài tìm thấy, tỷ lệ loài tìm thấy/ số lượng loài giám sát (%), mật độ cây non (cây/ha), mật độ cây gỗ (cây/ha). Kết quả giám sát loài cây theo đơn vị chủ rừng Phản ánh mật độ cây non (cây/ha), mật độ cây gỗ (cây/ha) của từng loài theo đơn vị chủ rừng, tiết diện ngang bình quân (m2/ha), và phẩm chất loài giám sát. 4.9 Động vật Đánh giá qua các chỉ tiêu: tên loài tìm thấy, số lượng cá thể nhìn thấy, số lượng ước tính, và tần suất bắt gặp (m/con). Đánh giá chung theo đơn vị chủ rừng: cho biết tổng số lượng loài tìm thấy (loài/chủ rừng), tên loài, tổng số lượng cá thể, và số lượng ước tính. www.snv.org 19 SNV REDD+ 4.10 Các tác động Theo kiểu tác động Kết quả phân tích tác động cho biết các kiểu tác động, mức độ tác động, số lượng điểm tác động, và vị trí điểm tác động trên tuyến. Thực vật xâm lấn Kết quả phân tích cho biết tên loài thực vật xâm lấn/chủ rừng, số tuyến bắt gặp, số lần bắt gặp, mật độ loài xâm lấn (cây/ha). www.snv.orgwww.snv.org20 SNV REDD+ Phần mềm sử dụng: Excel 2013 5.1 Biểu đồ N-D13 Chuẩn bị số liệu: file Excel ‘1.Tong hop cay go.xlsx’ trong thư mục 03_Reports 5.1.1 Xây dựng biểu đồ phân bố N-D13 theo đơn vị chủ rừng và ô tiêu chuẩn Biểu đồ được xây dựng theo các bước: • Bước 1: Mở file “1.Tong hop cay go.xlsx” • Bước 2: Bôi đen từ cột A (stt) đến cột R (d_co); d_co: đường kính d13 phân theo cỡ kính 4cm. • Bước 3: Vào thẻ Insert / PivotChart / OK • Bước 4: Cửa sổ PivotChart Fields kéo thả các trường (churung, otc, d_co) vào mục “Drag fields between areas below” như hình dưới. • Bước 5: kích chọn và chọn OTC muốn xây dựng biểu đồ N-D13. • Bước 6: Thay đổi tiêu đề: chọn dấu bên phải, phía trên biểu đồ, sau đó chọn Exis Titles (hình dưới) Tạo biểu đồ bằng Pivot Chart 5 www.snv.org 21 SNV REDD+ Sau khi thay đổi, được biểu đồ mô phỏng phân bố N-D13. 5.1.2 Xây dựng biểu đồ phân bố N-D13 theo đơn vị chủ rừng và ldlr Làm tương tự như với trường hợp OTC. Điểm khác là ở mục LEGEND (SERIES), chọn ldlr. Chọn tên chủ rừng , và chọn cần xây dựng biểu đồ. www.snv.orgwww.snv.org22 SNV REDD+ Muốn xác định phân bố số cây theo cỡ đường kính của cây có đường kính từ 30 cm trở lên, kích chọn , sau đó bỏ dấu kiểm cây có cỡ đường kính nhỏ hơn 30 cm. Hình dưới mô tả loại bỏ cây có cỡ kính từ (6-10) cm và (10-14) cm. 5.2 Biểu đồ Loài – Tiết diện ngang Biểu đồ loài – tiết diện ngang biểu thị tổng tiết diện ngang của từng loài so với loài khác. Qua đó, giúp xác định được loài ưu thế trong lâm phần về G (m2). Để xây dựng biểu đồ, các trường trong mục “Drag fields between areas below” chọn như hình dưới: www.snv.org 23 SNV REDD+ Được kết quả như sau: Lưu ý: Biểu đồ trên đã được sắp xếp tiết diện ngang từng loài, bằng cách chọn cột mấu xanh trên biểu đồ, sau đó kích chuột phải, chọn . www.snv.orgwww.snv.org24 SNV REDD+ Ý nghĩa chỉ số đa dạng sinh học 6 6.1 Độ tàn che Là mức độ che phủ của tán rừng đối với đất ở dưới tán rừng. Nó phản ánh mức độ khép tán của rừng, dựa vào đó để điều tiết không gian sống cho lớp cây dưới tán rừng. 6.2 Mật độ Là số cây trên đơn vị diện tích rừng, thường tính trên đơn vị là 1 ha. Mật độ phản ánh mức độ đậm đặc của lâm phần, và là chỉ tiêu biểu thị mức độ lợi dụng không gian dinh dưỡng và sự cạnh tranh sinh tồn giữa các cá thể trong lâm phần. Xác định mật độ là cơ sở để xác định biện pháp kinh doanh, và nuôi dưỡng rừng. 6.3 Số loài Số lượng loài trong lầm phần: phản ánh mức độ đa dạng thực vật của lâm phần. 6.4 Tiết diện ngang Diện tích mặt cắt ngang thân cây ở vị trí 1,3m, được tính bằng m2, phản ánh độ đậm đặc của rừng theo mặt phẳng nằm ngang. Tiết diện ngang là chỉ tiêu để xác định biện pháp kinh doanh, điều chế rừng. Tiết diện ngang có thể được tính theo loài để chỉ ra tỷ trọng loài ưu thế trong lâm phần. 6.5 Tỷ lệ phẩm chất Là tỷ lệ số lượng cây theo mức phẩm chất (tốt, trung bình, xấu), thường tính theo đơn vị phần trăm (%). Dựa vào tỷ lệ phẩm chất có thể giúp: Xác định khu rừng để lại làm giống Tỷ trọng loài có chất lượng tốt, trung bình, xấu trong lâm phần. Từ đó, xác định biện pháp lâm sinh phù hợp tùy theo mục đích sử dụng. 6.6 Số cây có đường kính trên 30cm Số lượng cây đường kính ở vị trí 1,3m trên 30cm, tính bằng đơn vị trên 1 ha, phản ánh số lượng cá thể đã thành thục và tham gia vào tầng tán chính của khu rừng. Trong kinh doanh rừng thì đây là những cây đã đạt đường kính khai thác. 6.7 Số cây chết Là số lượng cây có đường kính lớn hơn 6cm đã bị chết, được tính theo đơn vị 1ha. www.snv.org 25 SNV REDD+ 6.8 Công thức tổ thành theo IV% Được xác định dựa vào mật độ và tiết diện ngang của lâm phần. IVi% = (Ni% + Gi%) / 2 Trong đó: IV% : mức độ quan trọng của loài i (%) N% : tỷ lệ phần trăm số cây của loài i (%) G% : tỷ lệ phần trăm tiết diện ngang của loài i (%) Công thức tổ thành theo IV%, cho biết tỷ trọng loài có ảnh hưởng quan trọng đến hoàn cảnh rừng. Loài có IV% càng cao thì ảnh hưởng càng lớn. www.snv.orgwww.snv.org26 SNV REDD+ Lỗi và cách khắc phục 7 7.1 Lỗi font chữ Lỗi font chữ khi xuất kết quả như hình bên dưới: a. Nguyên nhân Do người dùng chưa chuyển đổi mã font chữ sang định dạng UTF-8. b. Cách khắc phục Theo các bước: • Mở file PFM-Lam Dong.Rhtml • Chọn Fsile \ Reopen with Encoding • Chọn UTF-8 và tích chọn Set as default encoding for source files. www.snv.org 27 SNV REDD+ 7.2 Lỗi không chạy được phần mềm xuất kết quả ra trang web do một trong các nguyên nhân sau: Nguyên nhân Cách khắc phục Cài đặt phần mềm R, nhưng chưa khởi động lại máy tính. Khởi động lại máy tính Chưa cài đặt các packages Chạy file @Packages.bat trong thư mục “05_Software” Windows 64bit nhưng cài đặt file “@ Setup win 32 bit.bat” Gỡ phần mềm R, Rstudio, khởi động lại máy và cài đặt bằng file “@Setup win 64 bit.bat” Windows 32bit nhưng cài đặt file “@ Setup win 64 bit.bat” Gỡ phần mềm R, Rstudio, khởi động lại máy và cài đặt bằng file “@Setup win 32 bit.bat” Tổ chức Phát triển Hà Lan SNV Tầng 3, nhà D, khách sạn La Thành, 218 Đội Cấn Hà Nội, Việt Nam ĐT: +84 4 38463791 Fax: +84 4 38463794 Email: vietnam@snvworld.org