Sinh học - Chuyên đề 2: Gene di truyền là gì

Chuyên đề 2: Gene di truyền là gì ? Ở chuyên đề trước, ta đã biết tế bào gồm 3 thành phần: màng tế bào, tế bào chất và nhân. Chúng ta cũng đã tìm hiểu qua về màng tế bào cũng như tế bào chất. Ở chuyên đề này ta sẽ cùng tìm hiểu về thành phần còn lại – nhân tế bào và gene (vật chất di truyền được chứa trong nhân). Nhân tế bào chứa các nhiễm sắc thể. Ở người nhân tế bào chứa 23 cặp nhiễm sắc thể. Trong đó gồm 22 cặp nhiễm sắc thể thường và 1 cặp nhiễm sắc thể giới tính. Nếu cặp nhiễm sắc thể là XX thì người mang giới tính nữ, XY là giới tính nam. Bộ nhiễm sắc thể người nữ (phương pháp nhuộm thường) Các nhiễm sắc thể được cấu tạo từ 1 phân tử DNA quấn quanh rất nhiều protein histon. DNA có cấu trúc mạch xoắn kép gồm 2 mạch. Trên mỗi mạch có các nucleotid liên kết với nhau. Có 4 loại nucleotid : A, T, G, C. Trong đó A liên kết với T. G liên kết với C theo nguyên tắc bổ sung (về khối lượng) Gene là một đoạn của DNA có thể mã hóa cho một sản phẩm nào đó: enzym, protein, hormone Một DNA chứa nhiều gene (vì gene chỉ là một đoạn nhỏ của DNA) nên một nhiễm sắc thể chứa nhiều gene. Ước tính mỗi người có hơn 30.000 gen. Ví dụ 1: Gen Hb α (nằm trên nhiễm sắc thể 16) mã hóa cho chuỗi α – cấu tạo nên Hemoglobin. Hemoglobin có trong hồng cầu, gắn được với O2 nên giúp vận chuyển O2 đến các mô, tế bào. Ví dụ 2: Gene INS (nằm trên nhiễm sắc thể 11) mã hóa cho hormone insulin. Hormone này có vai trò quan trọng, giúp đưa đường glucose vào tế bào để tế bào tổng hợp năng lượng cho các hoạt động của mình. Nhờ đó cũng giúp ổn định lượng đường huyết vì nếu glucose không vào được tế bào nó sẽ ở tích tụ lại trong máu làm tăng glucose máu và tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường – một bệnh đang khá phổ biến hiện nay. Ví dụ 3: Gen AMY1A (nằm trên nhiễm sắc thể 1) mã hóa cho enzym Amylase. Enzym này có ở tuyến nước bọt và tuyến tụy, chức năng xúc tác cho tiêu hóa bước đầu tinh bột, đường đa (polysaccarid) thành đường maltose – một loại đường đơn giản hơn. Mọi thắc mắc, góp ý vui lòng gửi về gmail: Sharringkienthucy@gmail.com Chúng tôi xin chân thành cảm ơn