Sử dụng phương pháp thống kê trong việc đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh ở công ty kinh doanh vận tải lương thực

doanh lóa g¹o nµy lµm n¶y sinh ra nh÷ng ®Þa ®iÓm lµ mÇm mèng ®¹i lý vËn t¶i. Nhê viÖc kinh doanh l­¬ng thùc xÝ nghiÖp ®· tån t¹i ®­îc nh­ng ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn vÉn cßn khã kh¨n, thiÕu viÖc lµm. ®iÒu nµy ®Æt ra c©u hái ®èi víi l·nh ®¹o c«ng ty lµ ph¶i lµm g× ®Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng nµy. qua th¨m dß thÞ tr­êng c«ng ty biÕt ®­îc r»ng kinh tÕ võa më cöa th× ngµnh x©y dùng ph¸t triÓn rÊt m¹nh v× vËy l·nh ®¹o c«ng ty quyÕt ®Þnh më x­ëng s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng. Më x­ëng s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng c«ng ty ®· gi¶i quyÕt viÖc lµm cho kho¶ng 50 lao ®éng. ®©y lµ x­ëng s¶n xuÊt víi lao ®éng kh«ng phøc t¹p nªn cã thÓ sö dông nh÷ng thî c¬ khÝ, nh÷ng l¸i xe cã ®Çu ãc kÐm thÝch nghi víi c¬ chÕ thÞ tr­êng, sèng b¾t buéc ph¶i phô thuéc vµo c«ng ty. Thêi kú ®Çu x­ëng s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng lµm ¨n cã hiÖu qu¶ nh­ng sau do hµng vËt liÖu x©y dùng cña Trung Quèc trµn vµo rÊt nhiÒu chñng lo¹i, mÉu m· ®Ñp, gi¸ l¹i kh«ng ®¾t h¬n lµ bao nªn hµng cña xÝ nghiÖp kh«ng c¹nh tranh ®­îc do kü thuËt l¹c hËu, kh«ng cã vèn ®æi míi c«ng nghÖ. §Õn 1993, c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc chÝnh thøc ®­îc thµnh lËp víi c¸c nhiÖm vô c¬ b¶n sau ®©y : Kinh doanh l­¬ng thùc : b¸n bu«n, b¸n lÎ gãp phÇn b×nh æn l­¬ng thùc ë miÒn B¾c. Kinh doanh vËn t¶i ®­êng bé §¹i lý vËn t¶i S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng. §Õn n¨m 1995 kinh doanh vËn t¶i vµ s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng gÆp khã kh¨n do ph­¬ng tiÖn cò dÇn, ®Çu t­ gi¶m vµ c¾t h¼n. ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn l¹i gÆp khã kh¨n, t×nh tr¹ng chê viÖc l¹i x¶y ra. §Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng nµy, qua th¨m dß nhu cÇu thÞ tr­êng, ®­îc phÐp cña tæng c«ng ty l­¬ng thùc miÒn B¾c c«ng ty quyÕt ®Þnh më thªm x­ëng bia. Víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cña n­íc ngoµi bia ho¹t ®éng rÊt cã hiÖu qu¶ nhÊt lµ vµo mïa hÌ vµ tån t¹i cho ®Õn ngµy nay. Nhê ®ã viÖc lµ ®­îc gi¶i quyÕt, ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. §Çu n¨m 1996, nhµ n­íc ®Þnh h­íng thµnh lËp nh÷ng tËp ®oµn kinh tÕ m¹n ®Ó ph¸t huy vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ nhµ n­íc ®ång thêi gi¶m ®Çu mèi tæ chøc, tËp chung vèn ®Çu t­ cã träng ®iÓm nªn quuyÕt ®Þnh s¸p nhËp c«ng ty vËt t­ bao b× vµ c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc. ViÖc s¸p nhË hai c«ng ty th× vÊn ®Ò míi n¶y sinh l¹i lµ lao ®éng d­ thõa. §©y lµ vÊn ®Ò lµm ®au ®Çu ban gi¸m ®èc vµ c¸c phßng ban trong c«ng ty. Gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng nay chØ cßn c¸ch më réng s¶n xuÊt. V× vËy qua nghiªn cøu thÞ tr­êng, c«ng ty quyÕt ®Þnh më thªm x­ëng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh vµ x­ëng chÕ biÕn g¹o chÊt l­îng cao. ViÖc më thªm hai x­ëng nµy ®· gi¶i quyÕt viÖc lµm cho kho¶ng 100 lao ®éng. Ngoµi ra ®Ó tËn dông mÆt b»ng, sö dông mÆt b»ng cã hiÖu qu¶ c«ng ty cßn cã ngµnh kinh doanh nhµ kho. 2.Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ c¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty. a.Chøc n¨ng : Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, s¶n xuÊt l­¬ng thùc ë n­íc ta liªn tôc t¨ng tr­ëng ë møc ®é kh¸ cao. Nhu cÇu tiªu dïng l­¬ng thùc trong n­íc ®· ®­îc ®¸p øng c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng, xuÊt khÈu l­¬ng thùc ngµy mét t¨ng. C©n ®èi l­¬ng thùc ë miÒn B¾c vÒ tæng thÓ ®· ®ñ vµ d­ chót Ýt, song do ®Æc ®iÓm vÒ ®Þa lý, thêi tiÕt nªn hiÖn t­îng mÊt mïa, thiÕu l­¬ng thùc côc bé t¹i tõng vïng, tõng thêi ®iÓm lµ cho gi¸ c¶ l­¬ng thùc cã lóc ch­a æn ®Þnh, ¶nh h­ëng ®Õn ®êi sèng nh©n d©n, nhÊt lµ bé phËn cã thu nhËp thÊp. MÆt kh¸c do b×nh qu©n diÖn tÝch ®Êt canh t¸c thÊp, s¶n l­îng thÊp, chi phÝ s¶n xuÊt cao l¹i kh«ng cã ®iÒu kiÖn dù tr÷ b¶o qu¶n nªn khi gi¸ thÞ tr­êng l­¬ng thùc cã biÕn ®éng ( t¨ng hoÆc gi¶m ) ®Òu cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng cña n«ng d©n. ë miÒn B¾c thµnh phÇn t­ doanh l­¬ng thùc ®· cã ph¸t triÓn chØ tham gia ho¹t ®éng thÞ tr­êng l­¬ng thùc, b¶o vÖ ng­êi tiªu dïng vµ khuyÕn khÝch s¶n xuÊt l­¬ng thùc chñ yÕu do nhµ n­íc ®¶m nhËn. Bªn c¹nh ®ã, n­íc ta lµ mét n­íc n«ng nghiÖp víi khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, s¶n phÈm n«ng nghiÖp ®a d¹ng vµ phong phó, ng­êi n«ng d©n chñ yÕu sèng dùa vµo viÖc b¸n c¸c n«ng phÈm mµ hä trång trät ®­îc. Do vËy viÖc thu mua l­¬ng thùc l­u th«ng ph©n phèi trªn thÞ tr­êng vµ xuÊt khÈu cã mét vai trß ®Æc biÖt quan träng. Nã gióp cho ng­êi n«ng d©n b¸n ®­îc s¶n phÈm cña m×nh ®Ó cã thu nhËp t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. C«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc ®· gãp mét phÇn vµo viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô quan träng ®ã. b.NhiÖm vô : Kinh doanh l­¬ng thùc, cung øng g¹o xuÊt khÈu cho tæng c«ng ty l­¬ng thùc miÒn B¾c. Kinh doanh nhµ kho vµ ®¹i lý vËn t¶i. X­ëng s¶n xuÊt bia h¬i cung cÊp cho thÞ tr­êng Hµ néi. X­ëng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh cã thÞ tr­êng toµn miÒn B¾c. N¨m 1997 cã më tr¹m thu mua chÕ biÕn kinh doanh l­¬ng thùc t¹i §ång Th¸p cã ®¨ng ký kinh doanh. c.C¬ cÊu tæ chøc : §Ó lu«n thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ tr­êng phøc t¹p vµ hay biÕn ®éng, sè lao ®éng trung b×nh ho¹t ®éng trong mét ®Þa bµn réng, s¶n phÈm ®ßi hái chÊt l­îng cao vµ ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn tèt c¸c chØ tiªu, nhiÖm vô ®­îc giao c«ng ty ®· thùc hiÖn m« h×nh tæ chøc trùc tuyÕn chøc n¨ng ®Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña c«ng ty. Trong c¬ cÊu nµy c¸c chøc n¨ng ®­îc chuyªn m«n ho¸ h×nh thµnh nªn c¸c phßng ban. C¸c phßng ban chØ tån t¹i víi t­ c¸ch lµ mét bé phËn tham n­u gióp viÖc cho gi¸m ®èc trong ph¹m vi chøc n¨ng cña m×nh. Nh÷ng quyÕt ®Þnh cña bé phËn chØ cã ý nghÜa ®èi víi bé phËn cña m×nh khi ®· ®­îc th«ng qua gi¸m ®èc hoÆc ®­îc gi¸m ®èc uû quyÒn. Víi m« h×nh nµy c«ng ty ph¸t huy ®­îc n¨ng lùc cña tr­ëng phßng ban, bé phËn, t¹o ®iÒu kiÖn cho hä thùc hiÖn chøc n¨ng chuyªn s©u cña m×nh, g¸nh v¸c phÇn tr¸ch nhiÖm qu¶n lý cña gi¸m ®èc. Tuy vËy c¬ cÊu nµy vÉn b¶o ®¶m tÝnh thèng nhÊt trong qu¶n lý, ®¶m b¶o chÕ ®é cña mét thñ tr­ëng vµ chÕ ®é tr¸ch nhiÖm trong qu¶n lý. M« h×nh tæ chøc cña c«ng ty Gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc kinh doanh Phã gi¸m ®èc hµnh chÝnh Phã gi¸m ®èc kü thuËt Phßng tæ chøc Ph©n x­ëng s¶n xuÊt Phßng kinh doanh Phßng tiÕp thÞ Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n Phßng hµnh chÝnh + B¶o vÖ DÞch vô ¨n uèng ChÕ biÕn g¹o S¶n xuÊt bia h¬i S¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh Sau ®©y lµ vµi nÐt c¬ b¶n vÒ c¸c phßng ban trong c«ng ty. Phßng kinh doanh : tham m­u cho gi¸m ®èc vÒ s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶. Qu¶n lý toµn bé vÒ s¶n phÈm, l­¬ng thùc vµ c¸c mÆt hµng trong kinh doanh, kh«ng ®Ó thÊt tho¸t tµi s¶n hay bÞ chiÕm dông... lu«n cã nh÷ng ®Ò ¸n kinh tÕ míi ®Ó chuyÓn h­íng cho phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ tr­êng. Hµng th¸ng, quý, n¨m ph¶i lªn ®­îc kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Phßng tæ chøc : ®¶m nhËn c«ng t¸c tæ chøc c¸n bé, lao ®éng, tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng, khen th­ëng, kû luËt vµ c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi ng­êi lao ®éng. Pham vi qu¶n lý chñ yÕu lµ qu¶n lý con ng­êi. Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n : chñ yÕu qu¶n lý toµn bé c«ng t¸c tµI chÝnh, tµi s¶n cè ®Þnh, tµi s¶n l­u ®éng, vèn, thu, chi, thùc hiÖn toµn bé c¸c nguyªn t¾c vÒ tµi chÝnh kÕ to¸n theo ph¸p luËt ®· quy ®Þnh. ChÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña gi¸m ®èc. Phßng hµnh chÝnh + B¶o vÖ : phôc vô chñ yÕu vÒ nhu cÇu hµnh chÝnh cña c«ng ty nh­ ®¸nh m¸y, ®iÖn n­íc, ®Êt ®ai... b¶o vÖ an toµn trong c«ng ty, qu¶n lý con dÊu vµ c¸c tµi liÖu l­u tr÷. Phßng tiÕp thÞ : t×m thÞ tr­êng tiªu thô cho c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty, nghiªn cøu, ph©n tÝch nhu cÇu cña kh¸ch hµng víi s¶n phÈm cña c«ng ty nh­ : sè l­îng, chÊt l­îng, mïi vÞ, ph­¬ng ph¸p ®ãng gãi vµ h×nh thøc bao b×... ®Ó lµm tham m­u cho gi¸m ®èc chØ ®¹o c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, ®­a s¶n phÈm ra thÞ tr­êng ch phï hîp víi thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng. Nghiªn cøu h×nh thøc th«ng tin, qu¶ng c¸o ®Ó thu hót kh¸ch hµng ®¹t hiÖu qu¶ cao, t×m hiÓu thÞ tr­êng vÒ gi¸ c¶, ®èi thñ c¹nh tranh, tiÒm n¨ng vµ triÓn väng gióp cho c«ng ty chñ ®éng x©y dùng kÕ ho¹ch ng¾n h¹n cung nh­ kÕ ho¹ch dµI h¹n, chiÕm ®­îc thÞ tr­êng. Nghiªn cøu s¶n phÈm vµ thÞ tr­êng míi cho c«ng ty. Ngoµi chøc n¨ng, nhiÖm vô chÝnh, tuú tõng ®Iòu kiÖn cô thÓ gi¸m ®èc cã thÓ giao nhiÖm vô kh¸c cho phßng nh»m ®¸p øng nhu cÇu kinh doanh cña c«ng ty. Ph©n x­ëng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh : thu mua ®ç t­¬ng lo¹i tèt ®Ó phôc vô cho d©y trruyÒn s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh, ®ãng chai ®Ó d­a s¶n phÈm ra thÞ tr­êng. Ph©n x­ëng bia, s¶n xuÊt bia h¬i phôc vô cho cöa hµng dÞch vô ¨n uèng vµ nhu cÇu bia cña kh¸ch hµng. Ph©n x­ëng chÕ biÕn g¹o : chÕ biÕn g¹o ®ãng gãi, ph©n phèi l­u th«ng g¹o chÕ biÕn tíi ng­êi tiªu dïng. 3.Thøc tr¹ng vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kd cña c«ng ty trong thêi gian qua. Trong nh÷ng n¨m qua, do t×nh h×nh kinh tÕ ®Êt n­íc cã nhiÒu sù biÕn ®æi lín nªn ®· gãp phÇn ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. HiÖn nay, ®­îc sù l·nh ®¹o cña Tæng c«ng ty vµ c¸c phßng ban tæng c«ng ty hÕt søc giópb ®ì t¹o ®iÒu kiÖn giao viÖc, giao vèn ®Ó c«ng ty æn ®inh s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®êi sèng cho c«ng nh©n viªn. Do ®ã, trang thiÕt bÞ míi, hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®¶m b¶o s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm chÊt l­îngh ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi. Víi ®iÒu kiÖn nh­ vËy c«ng ty cã rÊt nhiÒu thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn më réng s¶n xuÊt kinh doanh. VÒ vèn : lµ mét doanh nghiÖp ®øng sè 1 trong 35 doanh nghiÖp thµnh viªn cña Tæng c«ng ty L­¬ng thùc miÒn B¾c, gi¸ trÞ doanh thu cña c«ng ty hµng n¨m kho¶ng 40 - 50 tû ®ång. Vèn ho¹t ®éng cña c«ng ty dùa vµo mét phÇn vèn tù cã vµ vay ng©n hµng b»ng h×nh thøc vay ng¾n h¹n. Vèn l­u ®éng 9,370 tû ®ång Vèn cè ®Þnh 6,000 tû ®ång §ã lµ sè liÖu n¨m 1996. Vèn l­u ®éng lín h¬n vèn cè ®Þnh chøng tá c¬ cÊu vèn c«ng ty lµ tèt. VÒ lao ®éng : c¬ chÕ cò ®· ®Ó l¹i nhiÒu khã kh¨n cho c«ng ty. Trong ®ã cã bé m¸y hµnh chÝnh cång kÒnh vµ lùc l­îng lao ®éng v­ît qu¸ yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ chç cã 320 ng­êi n¨m 1997, ®Õn nay c«ng ty chØ cßn l¹i 275 ng­êi, trong ®ã kho¶ng 20% tèt nghiÖp ®¹i häc, 29% trung cÊp, 10% lµ c«ng nh©n kü thuËt bËc cao, cßn l¹i lµ c«ng nh©n b×nh th­êng. VÒ thÞ tr­êng : §Æc ®iÓm cña thÞ tr­êng xuÊt khÈu lµ gi¸ c¶ ¶nh h­ëng chung cña mÆt b»ng thÞ tr­êng thÕ giíi. Uy tÝn vÒ chÊt l­îng hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng quèc tÕ ch­a cao. VÒ thÞ tr­êng néi ®Þa th× c«ng ty chñ yÕu ®­a g¹o tõ miÒn Nam ra miÒn B¾c ®Ó kinh doanh, do vËy thÞ tr­êng g¹o néi ®Þa cña c«ng ty lµ thÞ tr­êng miÒn B¾c. N¨m 1999, c«ng ty cã nh÷ng thuËn lîi nh­ : tæ chøc c«ng ty æn ®Þnh, ®oµn kÕt, thi ®ua nç lùc s¶n xuÊt... Bªn c¹nh ®ã vÉn cã khã kh¨nh­ng : n¨m 1999 lµ n¨m ®Çu tiªn thùc hiÖn thuÕ VAT nªn nh÷ng bì ngì ban ®Çu trong vËn hµnh cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®iÒu chØnh thuÕ míi ®· lµm chËm l¹i tèc ®é l­u chuyÓn hµng ho¸ tõ nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau nh­ : gi¸ c¶, søc c¹nh tranh... Tuy nhiªn n¨m 1999 c«ng ty vÉn ®¹t ®­îc kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nh­ kÕ ho¹ch. B¶ng 1 : KÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 1998 vµ 1999 STT ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh Thùc hiÖn 1998 Thùc hiÖn 1999 So víi kÕ ho¹ch 1999 (%) 1 Sè l­îng mua vµo (Quy thãc) TÊn 25.219 16.900 109,3 2 Sè l­îng b¸n ra (Quy thãc) TÊn 27640 17870 105,7 Trong ®ã XuÊt khÈu TÊn 9707 13609 100,8 Néi ®Þa TÊn 17933 4261 127,6 3 Bia S¶n xuÊt 1 ngh×n lÝt 235 317 117,0 Tiªu thô 1 ngh×n lÝt 217 305 109,5 4 S÷a S¶n xuÊt 1 ngh×n lÝt 220 245 114,6 Tiªu thô 1 ngh×n lÝt 218 243 114,3 5 Doanh thu TriÖu ®ång 45315 58000 109,5 6 Lîi nhuËn TriÖu ®ång 1238 1580 115,4 7 Nép ng©n s¸ch TriÖu ®ång 986 1209 109 8 Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng 1000 ®ång/ng­êi 750 800 106 9 Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO) TriÖu ®ång 47791 61160 112,3 Qua sè liÖu cã thÓ ®¸nh gi¸ tæng qu¸t n¨m 1999 c«ng ty ®· hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch ë c¸c chØ tiªu chñ yÕu : doanh thu, lîi nhuËn, GO... Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n n¨m 1999 tiÕp tôc lµ nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña n¨m 2000, nh­ng sÏ lµ gay g¾t vµ phøc t¹p t¹p h¬n. Tuy vËy do ®­îc sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c c¬ quan h÷u quan, ®Æc biÖt lµ Tæng c«ng ty L­¬ng thùc miÒn B¾c vµ quyÕt t©m cña tËp thÓ l·nh ®¹o vµ lao ®éng trong c«ng ty, ®Õn nay cã thÓ nãi : n¨m 2000 lµ n¨m c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc tiÕp tôc n©ng cao truyÒn thèng "§oµn kÕt - ViÖc lµm - §êi sèng - Tù hµo" v­ît qua khã kh¨n ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ ®¸ng mõng. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc n¨m 2000 ®­îc thÓ hiÖn ë B¶ng 2 : KÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 2000 ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh Thùc hiÖn 2000 % so kÕ ho¹ch % so víi thùc hiÖn 1999 I.Kinh doanh l­¬ng thùc TÊn (Quy thãc) 1.Mua vµo TÊn 34210 108,6 122,2 2.B¸n ra TÊn 34192 110,3 121 Trong ®ã XuÊt khÈu TÊn 19280 105,5 143 Néi ®Þa TÊn 14912 199,0 252,7 II.Kinh doanh mÆt hµng kh¸c 1.Bia + s÷a §Ëu nµnh + Ca cao 1000 lÝt 380 100 90 2.DÞch vô + hµng ho¸ TriÖu ®ång 2765 130 130 III.Doanh thu TriÖu ®ång 67990,7 107,6 117,3 IV.Lîi nhuËn TriÖu ®ång 1765 109 111,7 V.Nép ng©n s¸ch TriÖu ®ång 1365 103 112,9 VI.Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng 1000 ®ång/th¸ng 850 100 106,2 VII.Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO) TriÖu ®ång 71520 105 116,9 Qua sè liÖu trªn chóng ta vÉn nhËn thÊy : kinh doanh l­îng thùc vÉn lµ mÆt hµng vµ lÜnh vùc kinh doanh chñ yÕu cña c«ng ty. Trong c«ng ty cung øng xuÊt khÈu cho Tæng c«ng ty khèi l­îng kh¸ lín ( v­ît 5,5% so víi kÕ ho¹ch vµ v­ît 43% so víi n¨m tr­íc). Vµ c«ng ty còng chñ ®éng t×m kiÕm kh¸ch hµng vµ nguån hµng trong n­íc nªn tû träng tiªu thô néi ®Þa t¨ng 99% so víi kÕ ho¹ch vµ t¨ng 152,7% so víi n¨m tr­íc, n©ng tû träng tiªu thô l­¬ng thùc néi ®Þa vµ gãp phÇn b×nh æn gi¸ l­¬ng thùc trong n¨m trªn ®Þa bµn toµn quèc. TÊt c¶ c¸c chØ tiªu chñ yÕu cña c«ng ty thùc hiÖn ®Òu v­ît møc : -Tæng doanh thu : 67.990,7 triÖu ®ång, v­ît 7,6% so víi kÕ ho¹ch vµ t¨ng 17,3% so víi n¨m tr­íc. -Lîi nhuËn ®¹t : 1.765 triÖu ®éng, v­ît 9% so víi kÕ ho¹ch vµ t¨ng 11, 7% so víi n¨m tr­íc. II.VËn dông hÖ thèng chØ tiªu vµ mét sè ph­¬ng ph¸p thèng kª ®Ó ®¸nh gi¸, ph©n tÝch hiÖu qu¶ vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ë tæng c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc. 1.Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu ®Ó tÝnh ®­îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Mét doanh nghiÖp cã ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao hay kh«ng th× ®iÒu tr­íc tiªn lµ doanh nghiÖp ph¶i lµm ¨n cã l·i, c¸c chØ tiªu kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng lªn, tiÕp ®ã lµ xÐt ®Õn viÖc sö dông c¸c chi phÝ kinh tÕ nh­ thÕ nµo. §Ó thÊy ®­îc t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian qua, th«ng qua c¸c b¸o c¸o tæng kÕt hµng n¨m ta cã c¸c chØ tiªu gi¸ trÞ s¶n xuÊt, doanh thu, lîi nhuËn, tõ ®ã tÝnh ®­îc c¸c chØ tiªu vÒ d©y sè thêi gian nh»m cho môc ®Ých ®¸nh gi¸ vµ ph©n tÝch. B¶ng 3 : C¸c chØ tiªu kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty thêi kú 1998 - 2000. Qua sè liÖu ta thÊy : trong giai ®o¹n 1998 - 2000 c¸c chØ tiªu vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®Òu t¨ng ®¹t ®­îc thµnh c«ng ®ã lµ nhê c«ng ty cã ®Þnh h­íng ®óng ®¾n më réng s¶n xuÊt, t×m hiÓu thÞ tr­êng mét c¸ch ®óng h­íng. *VÒ gi¸ trÞ s¶n xuÊt : Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt b×nh qu©n 11.864,5 triÖu ®ång/n¨m hay t¨ng 22,33%/n¨m. N¨m 1999 so víi n¨m 1998 gi¸ trÞ s¶n xuÊt t¨ng 13.369 triÖu ®ång hay t¨ng 27,97%, n¨m 2000 so víi n¨m 1999 gi¸ trÞ s¶n xuÊt t¨ng 10.360 triÖu ®ång hay t¨ng 16,94%. Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi 1% t¨ng cña gi¸ trÞ s¶n xuÊt n¨m 1999 lµ 477,91 triÖu ®ång, n¨m 2000 lµ 611,6 triÖu ®ång vµ gÊp n¨m 1999 lµ 1,28 lÇn. Nh­ vËy, gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c«ng ty cã t¨ng nh­ng tèc ®é t¨ng ngµy cµng gi¶m dÇn. Doanh thu b×nh qu©n 11.337,5 triÖu ®ång/n¨m hay t¨ng 22,49%. N¨m 1999 so víi n¨m 1998 doanh thu t¨ng 12.685 triÖu ®ång hay t¨ng 27,99%, n¨m 2000 so víi n¨m 1999 doanh thu t¨ng 9.990 triÖu ®ång hay t¨ng 16,94%. Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi 1% t¨ng cña doanh thu n¨m 1999 lµ 453,15 triÖu ®ång, n¨m 2000 lµ 580 triÖu ®ång vµ gÊp 1,27 lÇn so víi n¨m 1999. Nh­ vËy doanh thu cña c«ng ty trong giai ®o¹n 1998 - 2000 lµ cã t¨ng nh­ng tèc ®é t¨ng l¹i gi¶m dÇn. *VÒ lîi nhuËn. Lîi nhuËn t¨ng b×nh qu©n 263,5 triÖu ®ång/n¨m hay t¨ng 19,40%. N¨m 1999 so víi n¨m 1998 lîi nhuËn t¨ng 342 triÖu ®ång hay t¨ng 27,63%, n¨m 2000 so víi n¨m 1999 lîi nhuËn t¨ng 185 triÖu ®ång hay t¨ng 11,71%. Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi 1% t¨ng cña lîi nhuËn n¨m 1999 lµ 12,83 triÖu ®ång, n¨m 2000 lµ 15,8 triÖu ®ång vµ gÊp 1,27 lÇn. Nh×n chung kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®¹t ®­îc ®Òu t¨ng h¬n so víi n¨m tr­íc. Tuy nhiªn ®Ó ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ hay kh«ng th× ta ph¶i xem xÐt ®Õn l­îng chi phÝ bá vµo s¶n xuÊt kinh doanh trong kú cã ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn hay kh«ng. Ta thÊy tèc ®é t¨ng cña doanh thu lín h¬n tèc ®é t¨ng cña lîi nhuËn, tøc lµ tèc ®é t¨ng cña chi phÝ lín h¬n tèc ®é t¨ng cña lîi nhuËn. Nh­ vËy hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty kh«ng nh÷ng gi¶m mµ ®· sö dông ch­a cã hiÖu qu¶ yÕu tè ®Çu vµo. 2.Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh 2.1.Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng. Lao ®éng lµ mét trong c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. ViÖc sö dông lao ®éng nh­ thÕ nµo cho hîp lý lµ ®iÒu kh«ng dÔ. Doanh nghiÖp ph¶i qu¶n lý lao ®éng cho phï hîp gi÷a kh¶ n¨ng, nhiÖm vô vµ tr¸ch nhiÖm khi ph©n c«ng lao ®éng ®Ó t¹o ra mét lùc l­îng lao ®éng phï hîp c¶ vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, còng nh­ n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc. Theo b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh sö dông lao ®éng cña c«ng ty trong thêi gian qua, tÊt c¶ ng­êi lao ®éng ®Òu cã ®Çy ®ñ c«ng ¨n viÖc lµm. §iÒu nµy chøng tá c«ng ty ®· t¹o ®­îc viÖc lµm æn ®Þnh cho c«ng nh©n, kh¶ n¨ng huy ®éng lao ®éng vµo s¶n xuÊt kinh doanh lµ tèt. §Ó thÊy ®­îc sù biÕn ®éng vÒ sè l­îng lao ®éng cña c«ng ty ta xem b¶ng sau. B¶ng 4 : Lao ®éng cña c«ng ty thêi kú 1998 - 2000 ChØ tiªu N¨m Sè lao ®éng b×nh qu©n (ng­êi) L­îng t¨ng tuyÖt ®èi liªn hoµn (ng­êi) Tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn (%) Tèc ®é t¨ng (%) Tèc ®é t¨ng b×nh qu©n (%) 1998 235 - - - 8,18 1999 257 22 109,36 9,36 2000 275 18 107 7,00 Qua sè liÖu trªn ta thÊy, l­îng lao ®éng cña c«ng ty t¨ng b×nh qu©n mçi n¨m lµ 8,18% hay t¨ng 20 ng­êi. N¨m 1999 sè l­îng lao ®éng b×nh qu©n t¨ng 9,36% hay t¨ng 22 ng­êi vµ n¨m 2000 sè l­îng lao ®éng t¨ng 7% hay t¨ng 18 ng­êi. Nh×n chung sè l­îng lao ®éng cña c«ng ty t¨ng lªn kh«ng ®¸ng kÓ. HiÖn nay n­íc ta ®ang thùc hiÖn chÝnh s¸ch gi¶m biªn chÕ trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, ®ßi hái c«ng ty ph¶i rÊt chó träng ®Õn viÖc sö dông sao cho cã hiÖu qu¶ tèt nhÊt, còng nh­ thóc ®Èy ng­êi lao ®éng n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ h¬n n÷a. B¶ng 5 : ChØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng cña c«ng ty thêi kú 1998 - 2000 STT ChØ tiªu N¨m L­îng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi Tèc ®é ph¸t triÓn (%) 1998 1999 2000 99/98 00/99 99/98 00/99 1 Doanh thu thuÇn (triÖu ®ång) 45135 58000 67990 12685 9990 127,97 117,22 2 Lîi nhuËn (TriÖu ®ång) 1238 1580 1765 324 185 127,63 111,71 3 Tæng quü l­¬ng (triÖu ®ång) 4320 4525 4840 205 315 104,74 106,96 4 Sè lao ®éng b×nh qu©n (ng­êi) 235 257 275 22 18 109,36 107,00 5 N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n theo doanh thu (triÖu ®ång/ng­êi) 192,06 225,68 247,23 33,62 21,55 117,5 109,54 6 Møc doanh lîi theo lao ®éng (triÖu ®ång/ng­êi) 5,268 6,147 6,419 0,879 0,272 116,68 104,42 7 Thu nhËp b×nh qu©n (1000 ®ång) 750 800 850 50 50 106,67 106,25 Qua sè liÖu trªn ta thÊy. *N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n theo doanh thu ®Òu t¨ng qua c¸c n¨m. N¨m 1998 cø b×nh qu©n mçi lao ®éng th× t¹o ra 192,06 triÖu ®ång, n¨m 1999 t¹o ra 225,68 triÖu ®ång vµ n¨m 2000 t¹o ra 247,23 triÖu ®ång. Nh­ vËy sè doanh thu thuÇn ®­îc t¹o ra tÝnh trªn mçi lao ®éng n¨m 1999 t¨ng 17,5% so víi n¨m 1998 hay t¨ng 33,62 triÖu ®ång, n¨m 2000 t¨ng 9,54% so víi n¨m 1999 hay t¨ng 21,55 triÖu ®ång. *Møc doanh lîi b×nh qu©n theo lao ®éng n¨m 1998 cø 1 lao ®éng th× t¹o ra ®­îc 5,268 triÖu ®ång lîi nhuËn, n¨m 1999 t¹o ra ®­îc 6,147 triÖu ®ång lîi nhuËn vµ n¨m 2000 t¹o ra ®­îc 6,419 triÖu ®ång lîi nhuËn. Nh­ vËy sè lîi nhuËn ®­îc t¹o ra tÝnh trªn 1 lao ®éng n¨m 1999 t¨ng 16,68% so víi n¨m 1998 hay t¨ng 0,879 triÖu ®ång vµ sè lîi nhuËn t¹o ra tÝnh trªn 1 lao ®éng n¨m 2000 t¨ng 4,42% so víi n¨m 1999 hay t¨ng 0,272 triÖu ®ång. *Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng cña ng­êi lao ®éng n¨m 1999 lµ 800 ngh×n ®ång hay t¨ng 6,67% so víi n¨m 1998 (®¹t 750 ngµn ®ång), n¨m 2000 ®¹t 850 ngh×n ®ång t¨ng 6,25% so víi n¨m 1999. Ta thÊy tèc ®é t¨ng thu nhËp nhá h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, tøc lµ c«ng ty ®· ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng cña doanh nghiÖp m×nh. 2.2.Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. Tµi s¶n cè ®Þnh lµ c¬ së kü thuËt cña doanh nghiÖp, ph¶n ¸nh n¨ng lùc s¶n xuÊt hiÖn cã, tr×nh ®é tiÕn bé khoa häc kü thuËt cña doanh nghiÖp. Tµi s¶n cè dÞnh ®Æc biÖt lµ m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt lµ ®iÒu kiÖn quan träng vµ cÇn thiÕt ®Ó t¨ng s¶n l­îng, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm...V× vËy, viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p sö dông triÖt ®Ó vÒ sè l­îng, thêi gian vµ c«ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt vµ tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c lµ mét vÊn ®Ò cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §èi víi c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc nh÷ng n¨m tr­íc ®©y mÆt b»ng nhµ x­ëng hÇu nh­ ®· cò vµ khÊu hao hÕt, nh÷ng nhµ x­ëng, kho b·i ®­îc x©y dùng tõ chÕ ®é cò ®Õn nay ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt rÊt khã kh¨n, m¸y mãc thiÕt bÞ cò vµ cã phÇn l¹c hËu. Do vËy trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng ty ®· tËp trung triÓn khai x©y dùng mét sè c«ng tr×nh lín ®Ó sö dông cho s¶n xuÊ kinh doanh, söa ch÷a vµ n©ng cÊp nhµ x­ëng ®· h­ háng. Trong bèi c¶nh c¹nh tranh vµ hoµ nhËp hiÖn nay cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù ®æi míi vµ n©ng cao chÊt ;­îng s¶n phÈm. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò trªn, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng ty ®· tËp trung h­íng gi¶i quyÕt b»ng c¸ch thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n nh»m n©ng cÊp tµi s¶n cè ®Þnh, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng. C«ng ty ®· x©y dùng nhµ x­ëng, mua m¸y mãc thiÕt bÞ míi ®­a vµo s¶n xuÊt kinh doanh : nh­ n¨m 1998 c«ng ty l¾p ®Æt thªm d©y truyÒn s¶n xuÊt bia h¬i vµ s÷a ®Ëu nµnh. Víi h­íng ®i ®Çu t­ theo chiÒu réng lµ hîp lý, nh­ng sö dông nh­ thÕ nµo cho hîp lý vµ cã hiÖu qu¶ lµ ®iÒu rÊt khã. §Ó biÕt ®­îc c«ng ty sö dông cã hiÖu qu¶ hay kh«ng yÕu tè tµi s¶n cè ®Þnh, ta cÇn ph©n tÝch ®Ó tõ ®ã ®­a ra ®­îc nh÷ng ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c. ë phÇn ph©n tÝch d­íi ®©y, tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc dïng ®Ó ph©n tÝch lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc tÝnh theo nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh. B¶ng 6 : C¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n STT ChØ tiªu N¨m Tèc ®é ph¸t triÓn (%) 1998 1999 2000 99/98 00/99 1 Doanh thu thuÇn (triÖu ®ång) 45315 58000 67990 127,99 117,22 2 Lîi nhuËn (triÖu ®ång) 1238 1580 1765 127,63 111,71 3 TSC§ b×nh qu©n (triÖu ®ång) 18432 26514 30165 143,84 113,74 4 HiÖu suÊt TSC§ 2,458 2,187 2,254 88,97 103,06 5 SuÊt hoa phÝ TSC§ 0,406 0,457 0,443 112,56 97,08 6 Møc doanh lîi TSC§ 0,067 0,059 0,058 88,05 99,17 Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n trªn cho thÊy. *VÒ hiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh : n¨m 1998 cø 1 triÖu ®ång tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n bá vµo s¶n xuÊt kinh doanh trong kú th× t¹o ra ®­îc 2,458 triÖu ®ång doanh thu thuÇn, n¨m 1999 t¹o ra ®­îc 2,187 triÖu ®ång gi¶m 11,03% so víi n¨m 1998 vµ n¨m 2000 t¹o ra ®­îc 2,254 triÖu ®ång t¨ng 3,06% so víi n¨m 1999. Nh­ vËy doanh thu thuÇn ®­îc t¹o ra tÝnh trªn 1 triÖu ®ång tµi s¶n cè ®Þnh n¨m 1999 gi¶m so víi n¨m 1998 lµ 0,271 triÖu ®ång, n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng 0,067 triÖu ®ång. *VÒ suÊt hao phÝ tµi s¶n cè ®Þnh : n¨m 1998 cø 1 triÖu ®ång doanh thu thuÇn ®­îc t¹o ra trong kú th× cÇn ph¶i tiªu hao 0,406 triÖu ®ång gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh, n¨m 1999 cÇn 0,457 triÖu ®ång t¨ng 12,56% so víi n¨m 1998 vµ n¨m 2000 cÇn 0,0443 triÖu ®ång gi¶m 2,92% so víi n¨m 1999. Nh­ vËy gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh cÇn ph¶i bá ra ®Ó thu ®­îc 1 triÖu ®ång doanh thu thuÇn n¨m 1999 t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 0,051 triÖu ®ång cßn n¨m 2000 so víi n¨m 1999 gi¶m 0,014 triÖu ®ång. *Møc doanh lîi tµi s¶n cè ®Þnh : n¨m 1998 cø 1 triÖu ®ång tµi s¶n cè ®Þnh bá vµo s¶n xuÊt kinh doanh trong kú th× t¹o ra 0,067 triÖu ®ång lîi nhuËn, n¨m 1999 t¹o ra 0,059 triÖu ®ång gi¶m 11,95% hay gi¶m 0,008 triÖu ®ång so víi n¨m 1998 vµ n¨m 2000 th× t¹o ra ®­îc 0,058 triÖu ®ång gi¶m 0,83% hay gi¶m 0,001 triÖu ®ång so víi n¨m 1999. 2.3.Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n l­u ®éng : 2.3.1.Ph©n tÝch hiÖu qu¶ chung cña tµi s¶n l­u ®éng. Qua sè liÖu b¶ng 7 cho ta thÊy. *VÒ hiÖu suÊt tµi s¶n l­u ®éng : n¨m 1998 cø 1 triÖu ®ång tµi s¶n l­u ®éng tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong kú th× t¹o ra ®­îc 2,248 triÖu ®ång doanh thu thuÇn, n¨m 1999 t¹o ra ®­îc 2,261 triÖu ®ång t¨ng 0,013 triÖu ®ång so víi n¨m 1998 vµ n¨m 2000 t¹o ra ®­îc 2,072 triÖu ®ång gi¶m 0,189 triÖu ®ång so víi n¨m 1999. *Møc doanh lîi tµi s¶n l­u ®éng : n¨m 1998 cø 1 triÖu ®ång vèn l­u ®éng tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong kú th× t¹o ra ®­îc 0,061 triÖu ®ång lîi nhuËn, n¨m 1999 t¹o ra ®­îc 0,062 triÖu ®ång lîi nhuËn t¨ng 0,001 triÖu ®ång so víi n¨m 1998, vµ n¨m 2000 t¹o ra ®­îc 0,054 triÖu ®ång lîi nhuËn vµ gi¶m 0,008 triÖu ®ång so víi n¨m 1999. B¶ng 7 : C¸c chØ tiªu sö dông tµi s¶n l­u ®éng (TSL§) STT ChØ tiªu N¨m L­îng t¨ng (gi¶m) 1998 1999 2000 99/98 00/99 1 Doanh thu thuÇn (triÖu ®ång) 45315 58000 67990 12685 9990 2 Lîi nhuËn (triÖu ®ång) 1238 1580 1765 342 185 3 Gi¸ trÞ TSL§BQ (triÖu ®ång) 20157 25654 32813 5497 7159 4 HiÖu suÊt TSL§ 2,248 2,261 2,072 0,013 -0,189 5 Møc doanh lîi TSL§ 0,061 0,062 0,054 0,001 -0,008 6 Møc doanh lîi tæng doanh thu thuÇn 0,028 0,027 0,026 -0,001 -0,001 2.3.2.Ph©n tÝch tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng : B¶ng 8 : C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh tèc ®é chu chuyÓn vèn l­u ®éng b×nh qu©n STT ChØ tiªu N¨m L­îng t¨ng (gi¶m) 1998 1999 2000 99/98 00/99 1 Doanh thu thuÇn (triÖu ®ång) 45315 58000 67990 12685 9990 2 Lîi nhuËn (triÖu ®ång) 1238 1580 1765 342 185 3 VL§ BQ (triÖu ®ång) 20157 25654 32813 5497 7159 4 Sè vßng quay VL§ (lÇn) 2,248 2,261 2,072 0,013 -0,189 5 §é dµi BQ 1 vßng quay VL§ (ngµy) 160 159 173 -1 14 6 HÖ sè ®¶m nhiÖm VL§ 0,445 0,442 0,483 -0,003 0,041 7 Sè VL§ (tiÕt kiÖm) l·ng phÝ (triÖu ®ång) - -146,71 2742,2 - - Qua sè liÖu trªn ta thÊy. *VÒ sè vßng quay vèn l­u ®éng n¨m 1998 cø 1 triÖu ®ång vèn l­u ®éng th× quay ®­îc 2,248 lÇn vµ n¨m 1999 quay ®­îc 2,261 lÇn t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 0,013 lÇn vµ n¨m 2000 quay ®­îc 2,072 lÇn gi¶m so víi n¨m 1999 lµ 0,189 lÇn. Sè vßng quay cña vèn l­u ®éng n¨m 2000 gi¶m so víi n¨m 1999 lµ ®iÒu kh«ng tèt ®èi víi doanh nghiÖp. *VÒ ®é dµi vßng quay vèn l­u ®éng : n¨m 1998 b×nh qu©n 1 vßng quay cña vèn l­u ®éng lµ 160 ngµy, n¨m 1999 159 ngµy gi¶m 1 ngµy so víi n¨m 1998 vµ n¨m 2000 lµ 173 ngµy t¨ng 14 ngµy so víi n¨m 1999. *VÒ hÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng : n¨m 1998 ®Ó t¹o ra 1 triÖu ®ång doanh thu thuÇn th× cÇn ph¶i tiªu hao 0,445 triÖu ®ång vèn l­u ®éng, n¨m 1999 cÇn tiªu hao 0,442 triÖu ®ång gi¶m 0,003 triÖu ®ång so víi n¨m 1998 vµ n¨m 2000 cÇn tiªu hao 0,483 triÖu ®ång hay t¨ng 0,041 triÖu ®ång so víi n¨m 1999. NhËn xÐt chung. N¨m 1999 do tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng t¨ng nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ ®· tiÕt kiÖm cho doanh nghiÖp 146,71 triÖu ®ång vèn l­u ®éng so víi n¨m 1998. N¨m 2000 do tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng gi¶m ®· g©y l·ng phÝ cho doanh nghiÖp 2.742,2 triÖu ®ång so víi n¨m 1999. §Ó tr¸nh g©y l·ng phÝ vèn l­u ®éng cho doanh nghiÖp th× doanh nghiÖp cÇn ph¶i thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau, nh»m gi¶i phãng vèn l­u ®éng nh­ : gi¶m thêi gian mét vßng quay vèn l­u ®éng, t¨ng tèc ®é chu chuyÓn cña vèn, gi¶m nî , tËn dông c¸c mãn nî æn ®Þnh nh­ tiÒn khÊu hao ch­a ®Õn kú nép, tiÒn th­ëng ch­a sö dông... Trong c¸c biÖn ph¸p trªn, doanh nghiÖp nªn chó ý tíi tèc ®é chu chuyÓn vèn l­u ®éng b×nh qu©n v× tèc ®é chu chuyÓn t¨ng sÏ lµm cho c¸c chØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng, lîi nhuËn, møc doanh lîi cña c«ng ty t¨ng lªn vµ tiÕt kiÖm ®­îc nguån vèn l­u ®éng. 2.4.Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn : Trong s¶n xuÊt kinh doanh, vèn lµ yÕu tè ®Çu vµo kh«ng thÓ thiÕu cña mäi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, vèn ph¶n ¸nh quy m« s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó biÕt ®­îc t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp còng nh­ viÖc sö dông vèn cã hiÖu qu¶ hay kh«ng ta cÇn nghiªn cøu c¬ cÊu vèn theo nguån vèn cè ®Þnh vµ nguån vèn l­u ®éng. B¶ng 9 : Vèn s¶n xuÊt kinh doanh theo tÝnh chÊt ho¹t ®éng. ChØ tiªu N¨m Tæng vèn SXKD (triÖu ®ång) Trong ®ã Vèn C§BQ (triÖu ®ång) Vèn L§BQ (triÖu ®ång) Vèn cè ®Þnh Vèn l­u ®éng TuyÖt ®èi (triÖu ®ång) % so víi tæng vèn TuyÖt ®èi (triÖu ®ång) % so víi tæng vèn 1998 30781 7314 23,76 23467 76,24 7102 20157 1999 35897 8056 22,44 27841 77,56 7685 25654 2000 46409 8624 18,58 37785 81,42 8340 32813 Qua sè liÖu trªn ta thÊy. *Vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp n¨m 1998 chiÕm 23,76% tæng vèn kinh doanh, n¨m 1999 chiÕm 22,44% vµ n¨m 2000 chiÕm 18,58%. *Vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp n¨m 1998 chiÕm 76,24% so víi tæng vèn kinh doanh, n¨m 1999 chiÕm 77,56% vµ n¨m 2000 chiÕm 81,42% so víi tæng vèn kinh doanh. Nh×n chung, vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp chiÕm tû träng lín trong tæng vèn kinh doanh, do ®ã c¬ cÊu vèn cña doanh nghiÖp lµ tèt trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. B¶ng 10 : Vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. ChØ tiªu N¨m Vèn C§BQ (triÖu ®ång) Vèn L§BQ (triÖu ®ång) Tæng vèn BQ (triÖu ®ång) 1998 7102 20157 27259 1999 7685 25654 33339 2000 8340 32813 41153 Qua sè liÖu trªn ta thÊy, khèi l­îng vèn b×nh qu©n cña c«ng ty qua c¸c n¨m ®Òu t¨ng. §iÒu ®ã cã ý nghÜa lµ chi phÝ ®Çu vµo cña c«ng ty ngµy cµng t¨ng. V× vËy doanh nghiÖp muèn ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× cÇn t¨ng nhanh kÕt qu¶ s¶n xuÊt víi tèc ®é t¨ng h¬n tèc ®é t¨ng cña yÕu tè ®Çu vµo. B¶ng 11 : ChØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông tæng vèn b×nh qu©n STT ChØ tiªu N¨m L­îng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi Tèc ®é ph¸t triÓn (%) 1998 1999 2000 99/98 00/99 99/98 00/99 1 GO(triÖu ®ång) 47791 61160 71520 13369 10360 127,97 116,94 2 Lîi nhuËn(triÖu ®ång) 1238 1580 1765 342 185 127,63 111,71 3 Vèn SXKDBQ (triÖu ®ång) 27259 33339 41153 6080 7814 122,3 123,43 4 HiÖu suÊt tæng vèn 1,753 1,834 1,738 0,081 -0,096 104,62 94,76 5 Møc doanh lîi tæng vèn 0,045 0,047 0,043 0,002 -0,004 104,44 91,49 Qua sè liÖu trªn ta thÊy. *VÒ hiÖu suÊt tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh, n¨m 1998 cø 1 triÖu ®ång vèn bá vµo s¶n xuÊt kinh doanh trong kú th× t¹o ra ®­îc 1,753 triÖu ®ång doanh thu thuÇn, n¨m 1999 t¹o ra ®­îc 1,834 triÖu ®ång vµ n¨m 2000 t¹o ®­îc 1,738 triÖu ®ång. Nh­ vËy sè doanh thu thuÇn ®­îc t¹o ra tÝnh trªn 1 triÖu ®ång tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 1999 t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 0,081 triÖu ®ång hay t¨ng 4,62% cßn n¨m 2000 gi¶m ®i 0,096 triÖu ®ång hay gi¶m 5,24% so víi n¨m 1999. *VÒ møc doanh lîi tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh : n¨m 1998 cø 1 triÖu ®ång vèn bá vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong kú th× t¹o ®­îc 0,045 triÖu ®ång lîi nhuËn, n¨m 1999 th× t¹o ra ®­îc 0,047 triÖu ®ång lîi nhuËn t¨ng 0,02 triÖu ®ång hay t¨ng 4,44% so víi n¨m 1998 vµ n¨m 2000 t¹o ra ®­îc 0,043 triÖu ®ång gi¶m 0,004 triÖu ®ång hay gi¶m 8,51% so víi n¨m 1999. Tãm l¹i trong giai ®o¹n 1998 - 2000, c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc lµm ¨n cã l·i vµ nép ®ñ thuÕ trong kú cho ng©n s¸ch nhµ n­íc, taäi ®Çy ®ñ viÖc lµm vµ ®¶m b¶o thu nhËp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy lµ do doanh nghiÖp ®· cã c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. Bëi n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh lµ vÊn ®Ò cã tÝnh sèng cßn ®èi víi doanh nghiÖp còng nh­ ®ãng gãp vµo sù ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc. 3.Ph©n tÝch sù biÕn ®éng cña kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh theo ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè vÒ sö dông yÕu tè s¶n xuÊt. 3.1.Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n vµ sè lao ®éng b×nh qu©n ®Õn GO vµ DT n¨m 1999 vµ 2000. Gäi sè l­îng lao ®éng b×nh qu©n n¨m 1999 lµ S T0 Gäi sè l­îng lao ®éng b×nh qu©n n¨m 2000 lµ S T1 N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n tÝnh theo GO theo gi¸ so s¸nh n¨m 1999 lµ WGo vµ n¨m 2000 lµ WG1. N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n theo doanh thu, theo gi¸ so s¸nh n¨m 1999 lµ WDo vµ n¨m 2000 lµ WD1. Ta cã: WGo x S T0 = GO0 = GO1999 WG1 x S T1 = GO1 = GO2000 WD0 x S T0 = DT0 = DT1999 WD1 x S T0 = DT1 = DT2000 B¶ng 12 : Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n vµ l­îng lao ®éng b×nh qu©n ®Õn GO, DT GO (triÖu ®ång) S T(ng­êi) W (triÖu ®ång/ng­êi) WGO x S T1 GO0 GO1 S T0 S T1 WG0 WG1 61160 71520 257 275 237,97 260,07 65441,75 DT (triÖu ®ång) S T(ng­êi) W (triÖu ®ång/ng­êi) WD0 x S T1 DT0 DT1 S T0 S T1 WD0 WD1 58000 67990 257 275 225,68 247,24 62062 Trong ®ã : WG0 x S T1 lµ GO n¨m 2000 tÝnh theo n¨ng suÊt n¨m 1999. WD0 x S T1 lµ DT n¨m 2000 tÝnh theo n¨ng suÊt n¨m 1999. Tõ c¸c sè liÖu trªn ta cã hÖ thèng chØ sè ph©n tÝch biÕn ®éng cña GO, DT do ¶nh h­ëng cña n¨ng suÊt lao ®éng vµ l­îng lao ®éng hao phÝ nh­ sau : *Theo GO : Sè t­¬ng ®èi GO1 WG1 x S T1 WG0 x S T1 = x GO0 WG0 x S T1 WG0 x S T0 IG0 = IWG x IST Thay gi¸ trÞ : 71520 71250 65441,75 = x 61160 65441,75 61160 1,17 = 1,09 x 1,07 Sè tuyÖt ®èi DGO = (GO1 - GO0) = (WG1 x S T1 - WG0 x S T1) + (WG0 x S T1 - WG0 x S T0) Thay sè DG0 = (71520 - 61160) = (71520 - 65441,75) + (6544175 - 61160) 10360 = 6078,25 + 4281,75. *Theo doanh thu Sè t­¬ng ®èi DT1 WD1 x S T1 WD0 x S T1 = x DT0 WD0 x S T1 WD0 x S T0 Thay sè 67990 67990 62062 = x 58000 62062 58000 1,17 = 1,1 x 1,06 Sè tuyÖt ®èi DDT = (DT1 - DT0) = (WD1 x S T1 - WD0 x S T1) + (WD0 x S T1 - WD0 x S T0) DDT = (67990 - 58000) = (67990 - 62062) + (62062 - 58000) 9990 = 5928 + 4062 Qua sè liÖu trªn ta thÊy *Gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO) theo gi¸ so s¸nh n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng 17% hay t¨ng 10360 triÖu ®ång lµ do t¸c ®éng cña 2 nh©n tè : +Do n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n t¨ng tõ 237,97 lªn 260,07 triÖu ®ång/ng­êi nªn ®· lµm cho GO theo gi¸ so s¸nh t¨ng lªn 9% hay t¨ng 6078,25 triÖu ®ång. +Do tæng sè lao ®éng b×nh qu©n t¨ng 18 ng­êi nªn ®· t¹o cho GO theo gi¸ so s¸nh t¨ng lªn 7% hay t¨ng 4281,75 triÖu ®ång. *Doanh thu (DT) n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng lªn 17% hay t¨ng 9990 triÖu ®ång lµ do ¶nh h­ëng cña nh©n tè : +Do n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n theo doanh thu t¨ng tõ 225,68 lªn 247,24 triÖu ®ång/ng­êi nªn ®· lµm cho doanh thu n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng lªn 10% hay t¨ng 5928 triÖu ®ång. +Do tæng sè lao ®éng b×nh qu©n t¨ng 18 ng­êi nªn ®· t¹o cho doanh thu n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng lªn 6% hay t¨ng 4062 triÖu ®ång. 3.2.Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n vµ gi¸ trÞ tµi s¶n b×nh qu©n ®Õn doanh thu vµ lîi nhuËn. 3.2.1.Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña hiÖu suÊt tµi s¶n cè ®Þnh lµ gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n ®Õn doanh thu vµ lîi nhuËn. Doanh thu = HiÖu suÊt sö dông tÇi s¶n cè ®Þnh x Gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n. Lîi nhuËn = Møc doanh lîi tµi s¶n cè ®Þnh x Gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n. Gäi hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh n¨m 1999 vµ n¨m 2000 lÇn l­ît lµ HF0 vµ HF1. Møc doanh lîi tµi s¶n cè ®Þnh lÇn l­ît lµ RF0 vµ RF1. Gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n n¨m 1999 vµ n¨m 2000 lÇn l­ît lµ F0 vµ F1. Ta cã DT0 = HF0 x F0 DT1 = HF1 x F1 LN0 = RF0 x F0 LN1 = RF1 x F1 B¶ng 13 : Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña hiÖu suÊt sö dông TSC§ vµ gi¸ TSC§ b×nh qu©n DT (triÖu ®ång) F (triÖu ®ång) HF (tr.®/tr.®) HF0 x F1 DT0 DT1 F0 F1 HF0 HF1 58000 67990 26514 30165 2,187 2,254 65970,9 LN (triÖu ®ång) F (triÖu ®ång) RF (tr.®/tr.®) RF0 x F1 LN0 LN1 F0 F1 RF0 RF1 1580 1765 26514 30165 0,059 0,058 1779,7 Trong ®ã : +HF0 x F1 lµ DT n¨m 2000 víi hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh nh­ n¨m 1999. +RF0 x F1 lµ LN n¨m 2000 víi møc doanh lîi nh­ n¨m 1999 Ta cã hÖ thèng chØ sè ph©n tÝch biÕn ®éng cña DT, LN do ¶nh h­ëng cña hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh vµ gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n nh­ sau : *Ph©n tÝch doanh thu. Sè t­¬ng ®èi DT1 HF1 x F1 HF0 x F1 = x DT0 HF0 x F1 HF0 x F0 Thay sè 67990 67990 65970,9 = x 58000 65970,9 58000 1,17 = 1,03 x 1,14 Sè tuyÖt ®èi DDT = DT1 - DT0 = (HF1 xF1 - HF0 x F1) + (HF0 x F1 - HF0 x F0) = 67990 - 58000 = (67990 - 65970,9) + (65970,9 - 58000) 9990 = 2019,1 + 7970,9 *Ph©n tÝch lîi nhuËn Sè t­¬ng ®èi LN1 RF1 x F1 RF0 x F1 = x LN0 RF0 x F1 RF0 x F0 ILN = IR x IF Thay gi¸ trÞ 1765 1765 1779,7 = x 1580 1779,7 1580 1,12 = 0,99 x 1,13 Sè tuyÖt ®èi DLN = LN1 - LN0 = (RF1 x F1-RF0 x F1) + (RF0 x F1 - RF0 x F0) 1765 - 1580 = (1765 - 1779,7) + (1779,7 - 1580) 185 = -14,7 + 199,7 Qua sè liÖu tÝnh to¸n trªn ta thÊy : *Doanh thu n¨m 2000 t¨ng so víi n¨m 1999 lµ 17% hay t¨ng 9990 triÖu ®ång lµ do ¶nh h­ëng cña 2 nh©n tè. +Do hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng tõ 2,187 lªn 2,254 triÖu ®ång/triÖu ®ång nªn ®· lµm cho DT t¨ng 3% hay t¨ng 2019,1 triÖu ®ång. +Do gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n t¨ng tõ 26514 lªn 30165 triÖu ®ång nªn ®· lµm cho DT t¨ng 14% hay t¨ng 7970,9 triÖu ®ång. *Lîi nhuËn n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng 12% hay t¨ng 185 triÖu ®ång lµ do ¶nh h­ëng cña 2 nh©n tè : +Do møc doanh lîi n¨m 2000 gi¶m 0,059 xuèng 0,058 triÖu ®ång/triÖu ®ång so víi n¨m 1999 nªn lµm cho LN cña c«ng ty n¨m 2000 gi¶m so víi n¨m 1999 lµ 1% hay gi¶m 14,7 triÖu ®ång. +Do gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n t¨ng 3651 triÖu ®ång nªn ®· t¹o cho LN t¨ng lªn 13% hay t¨ng 199,7 triÖu ®ång. 3.2.2.Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n l­u ®éng vµ khèi l­îng tµi s¶n l­u ®éng b×nh qu©n ®Õn DT vµ LN. Gäi hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n l­u ®éng n¨m 1999 vµ 2000 lÇn l­ît lµ HV0, HV1. Møc doanh lîi tµi s¶n l­u ®éng n¨m 1999 vµ 2000 lµ RV0, RV1. Kh«i l­îng tµi s¶n l­u ®éng b×nh qu©n n¨m 1999 vµ n¨m 2000 lµ V0, V1 B¶ng 14 : Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña hiÖu suÊt sö dông TSL§ vµ khèi l­îng TSL§ BQ ®Õn DT vµ LN. DT (triÖu ®ång) V (triÖu ®ång) HV HV0 x V1 DT0 DT1 V0 V1 HV0 HV1 58000 67990 25654 32813 2,261 2,072 74190,2 LN (triÖu ®ång) V (triÖu ®ång) RV RV0 x V1 LN0 LN1 V0 V1 RV0 RV1 1580 1765 25654 32813 0,062 0,054 2034,4 Trong ®ã: HV0 x V1 lµ DT n¨m 2000 víi hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n l­u ®éng n¨m 1999. RV0 x V1 lµ LN n¨m 2000 víi møc doanh lîi cña n¨m 1999. Tõ sè liÖu trªn ta ph©n tÝch : *Ph©n tÝch doanh thu : Sè t­¬ng ®èi DT1 HV1 x V1 HV0 x V1 = x DT0 HV0 x V1 HV0 x V0 Thay gi¸ trÞ 67990 67990 74190,2 = x 58000 74190,2 58000 1,17 = 0,92 x 1,27 Sè tuyÖt ®èi DDT = DT1 - DT0 = (HV1 x V1 - HV0 x V1) + (HV0 x V1 - HV0 x V0) 67990 - 58000 = (67990 - 74190,2) + (74190,2 - 58000) 9990 = -6200,2 + 16190,2 Ph©n tÝch LN Sè t­¬ng ®èi LN1 RV1 x V1 RV0 x V1 = x LN0 RV0 x V1 RV0 xV0 Thay sè 1765 1765 2034,4 = x 1580 2034,4 1580 1,12 = 0,87 x 1,29 Sè tuyÖt ®èi DLN = LN1 - LN0 = (RV1 x V1 - RV0 x V1) + (RV0 x V1 - RV0 x V0) 1765 - 1580 = (1765 - 2034,4) + (2034,4 - 1580) 185 = -269,4 + 454,4 Qua sè liÖu tÝnh to¸n trªn ta thÊy : *Doanh thu n¨m 2000 t¨ng so víi n¨m 1999 lµ 17% hay t¨ng 9990 triÖu ®ång lµ do ¶nh h­ëng cña 2 nh©n tè : +Do hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n l­u ®éng gi¶m tõ 2,261 xuèng 2,072 triÖu ®ång/triÖu ®ång nªn ®· lµm cho doanh thu n¨m 2000 so víi n¨m 1999 gi¶m 0,08% hay gi¶m 6200,2 triÖu ®ång, +Do khèi l­îng tµi s¶n l­u ®éng b×nh qu©n t¨ng 7159 triÖu ®ång lµm cho doanh thu n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng 27% hay t¨ng 16190,2 triÖu ®ång. *Lîi nhuËn cña c«ng ty n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng 12% hay t¨ng 185 triÖu ®ång lµ do ¶nh h­ëng cña 2 nh©n tè : +Do møc doanh lîi cña n¨m 2000 gi¶m 0,008 triÖu ®ång/triÖu ®ång so víi n¨m 1999 ®· lµm cho lîi nhuËn gi¶m 13% hay gi¶m 269,4 triÖu ®ång. +Do khèi l­îng tµi s¶n l­u ®éng b×nh qu©n n¨m 2000 so víi bn¨m 1999 t¨ng 7159 triÖu ®ång nªn lµm cho lîi nhuËn t¨ng 29% hay t¨ng 454,4 triÖu ®ång. 3.3.Ph©n tÝch ¶nh h­ëng hiÖu suÊt tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh vµ khèi l­îng vèn b×nh qu©n ®Õn GO vµ LN. Ta cã GO = HiÖu suÊt tæng vèn x Tæng vèn b×nh qu©n Vµ LN = Møc doanh lîi tæng vèn x Tæng vèn b×nh qu©n Gäi hiÖu suÊt tæng vèn n¨m 1999 vµ n¨m 2000 : HTV0, HTV1 Møc doanh lîi tæng vèn n¨m 1999 vµ 2000 : RTV0, RTV1 Tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh b×nh qu©n n¨m 1999 vµ n¨m 2000 : TV0, TV1 Ta cã: GO0 = HTV0 x TV0 GO1 = HTV1 x TV1 LN0 = RTV0 x TV0 LN1 = RTV1 x TV1 B¶ng 15 : Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña hiÖu suÊt tæng vèn vµ khèi l­îng vèn b×nh qu©n. GO (triÖu ®ång) TV(triÖu ®ång) HTV HTV0 x TV1 GO0 GO1 TV0 TV1 HTV0 HTV1 61160 71520 33339 41153 1,834 1,738 75474,6 LN (triÖu ®ång) TV (triÖu ®ång) RTV RTV0 x TV1 LN0 LN1 TV0 TV1 RTV0 RTV1 1580 1765 33339 41153 0,047 0,043 1934,2 Trong ®ã : HTV0 x TV1 lµ GO n¨m 2000 víi hiÖu suÊt sö dông tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh nh­ n¨m 1999. RTV0 x TV1 lµ LN n¨m 2000 víi møc doanh lîi nh­ n¨m 1999. *Ph©n tÝch GO GO1 HTV1 x TV1 HTV0 x TV1 = x GO0 HTV0 x TV1 HTV0 x TV0 71520 71520 75474,6 = x 61160 75474,6 61160 1,17 = 0,95 x 1,23 DGO = GO1 - GO0 = (HTV1 x TV1 - HTV0 x TV1) + (HTV0 x TV1 - HTV0 x TV0) 71520 - 61160 = (71520 - 75474,6) + (75474,6 - 61160) 10360 = -3954,6 + 14314,6 *Ph©n tÝch lîi nhuËn LN1 RTV1 x TV1 RTV0 x TV1 = x LN0 RTV0 x TV1 RTV0 x TV0 1765 1765 1934,2 = x 1580 1934,2 1580 1,12 = 0,91 x 1,23 DLN = LN1 - LN0 = (RTV1 x TV1 - RTV0 x TV1) + (RTV0 x TV 1 - RTV0 x TV0) 1765 - 1580 = (1765 - 1934,2) + (1934,2 - 1580) 185 = -169,2 + 354,2 KÕt qu¶ tÝnh to¸n trªn ta nhËn thÊy : *Gi¸ trÞ s¶n xuÊt n¨m 2000 t¨ng 17% so víi n¨m 1999 hay t¨ng 10360 triÖu ®ång lµ do ¶nh h­ëng cña 2 nh©n tè: +Do hiÖu suÊt sö dông tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty gi¶m tõ 1,834 xuèng 1,738 triÖu ®ång/triÖu ®ång nªn lµm cho GO gi¶m 5% hay gi¶m 3954,6 triÖu ®ång. +Do khèi l­îng tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng lªn tõ 33339 lªn 41153 triÖu ®ång ®· lµm cho GO t¨ng 23% hay t¨ng 14314,6 triÖu ®ång. *Lîi nhuËn cña c«ng ty n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng 12% hay t¨ng 185 triÖu ®ång lµ do ¶nh h­ëng cña 2 nh©n tè: +Do møc doanh lîi tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh gi¶m tõ 0,047 xuèng 0,043 triÖu ®ång/triÖu ®ång nªn lµm cho LN cña c«ng ty n¨m 2000 gi¶m 9% so víi n¨m 1999 hay gi¶m 169,2 triÖu ®ång. +DO khèi l­îng tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng lªn 7814 triÖu ®ång nªn ®· lµm cho lîi nhuËn cña c«ng ty n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng 23% hay t¨ng 354,2 triÖu ®ång. 3.4.Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh vµ møc trang bÞ tµi s¶n cè ®Þnh cho lao ®éng vµ tæng sè lao ®éng b×nh qu©n tíi doanh thu n¨m 2000 vµ n¨m 1999. Gäi hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh n¨m 1999 vµ n¨m 2000 : HF0, HF1 Møc trang bÞ tµi s¶n cè ®Þnh cho lao ®éng n¨m 1999 vµ n¨m 2000 : MF0, MF1. Sè lao ®éng b×nh qu©n n¨m 1999 vµ n¨m 2000 : S T0, S T1 Ta cã DT1999 = HF0 x MF0 x S T0 DT2000 = HF1 x MF1 x S T1 B¶ng 16 : Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña hiÖu suÊt sö dông TSC§ vµ møc trang bÞ TSC§ vµ sè lao ®éng b×nh qu©n ®Õn DT. DT (triÖu ®ång) ST (ng­êi) F(triÖu ®ång) HF MF HF0.MF1.ST1 HF0.MF0.ST1 DT0 DT1 S T0 S T1 F0 F1 HF0 HF1 MF0 MF1 58000 67990 257 275 26514 30165 2,187 2,254 103,2 109,7 65970,85 62067,06 Trong ®ã HF0 x MF0 x S T1 lµ DT n¨m 2000 víi hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cña n¨m 1999. HF1 x MF0 x ST1 lµ DT n¨m 2000 víi hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh vµ møc trang bÞ tµi s¶n cè ®Þnh cña n¨m 1999 Tõ kÕt qu¶ trªn ta cã hÖ thèng chØ sè ph©n tÝch biÕn ®éng DT nh­ sau : Sè t­¬ng ®èi DT1 HF1 x MF1 x S T1 HF0 x MF1 x S T1 HF0 x MF0 x S T1 = x x DT0 HF0 x MF1 x S T1 HF0 x MF0 x S T1 HF0 x MF0 x S T0 Thay gi¸ trÞ : 67990 67990 65970,85 62067,06 = x x 58000 65970,85 62067,06 58000 1,17 = 1,03 x 1,06 x 1,07 Sè tuyÖt ®èi : DDT = DT1 - DT0 = (HF1 x MF1 x S T1 - HF0 x MF1 x S T1) + (HF0 x MF1 x S T1 - HF0 x MF0 x S T1) + (HF0 x MF0 x S T1 - HF0 x MF0 x S T0) 67990 - 58000 = (67990 - 65970,85) + (65970,85 - 62067,06) + (62067,06 - 58000) 9990 = 2019,15 + 3903,79 + 4067,46 Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n trªn ta thÊy Doanh thu cña c«ng ty n¨m 2000 t¨ng 17% so víi n¨Marketing 1999 hay t¨ng 9990 triÖu ®ång lµ do ¶nh h­ëng cña 3 nh©n tè : +Do hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh n¨m 2000 t¨ng 0,067 triÖu ®ång/triÖu ®ång so víi n¨m 1999 nªn ®· lµm cho DT t¨ng 3% hay t¨ng 2019,15 triÖu ®ång. +Do møc trang bÞ tµi s¶n cè ®Þnh cho mçi lao ®éng t¨ng 6,5 triÖu ®ång/ng­êi nªn lµm cho DT n¨m 2000 t¨ng 6% so víi n¨m 1999 hay t¨ng 3903,79 triÖu ®ång. +Do sè lao ®éng b×nh qu©n cña toµn c«ng ty n¨m 2000 t¨ng 18 ng­êi so víi n¨m 1999 nªn ®· lµm cho DT t¨ng 7% hay t¨ng 4067,06 triÖu ®ång. 3.5.Ph©n tÝch møc doanh lîi b×nh qu©n mçi lao ®éng vµ tæng sè lao ®éng b×nh qu©n tíi lîi nhuËn. Ta cã LN = Møc doanh lîi theo lao ®éng x Sè lao ®éng b×nh qu©n. Gäi møc doanh lîi theo lao ®éng n¨m 1999 vµ 2000 : RT0, RT1. Sè lao ®éng b×nh qu©n n¨m 1999 vµ 2000 : S T0, S T1. Ta cã: LN0 = RT0 x S T0 LN1 = RT1 x S T1 B¶ng 17 : Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña møc doanh lîi vµ tæng sè lao ®éng b×nh qu©n ®Õn LN. LN (triÖu ®ång) S T (ng­êi) RT (triÖu ®ång/ng­êi) RT0 x S T1 LN0 LN1 S T0 S T1 RT0 RT1 1580 1765 257 275 6,15 6,42 1691,25 Ta cã hÖ thèng chØ sè : Sè t­¬ng ®èi : LN1 RT1 x S T1 RT0 x S T1 = x LN0 RT0 x S T1 RT0 x S T0 Thay gi¸ trÞ : 1765 1765 1691,25 = x 1580 1691,25 1580 1,12 = 1,04 x 1,08 Sè tuyÖt ®èi : DLN = LN1 - LN0 = (RT1 x ST1 - RT0 x S T1) + (RT0 x S T1 - RT0 x S T0) 1765 - 1580 = (1765 - 1691,25) + (1691,25 - 1580) 185 = 73,75 + 111,25 Qua sè liÖu tÝnh to¸n trªn ta thÊy Lîi nhuËn n¨m 2000 cña c«ng ty so víi n¨m 1999 t¨ng 12% hay t¨ng 185 triÖu ®ång lµ do ¶nh h­ëng cña 2 nh©n tè +Do møc doanh lîi b×nh qu©n mçi lao ®éng t¨ng lªn tõ 6,15 ®Õn 6,42 triÖu ®ång/ng­êi ®· lµm cho LN cña c«ng ty n¨m 2000 t¨ng 4% hay t¨ng 73,75 triÖu ®ång. +Do sè lao ®éng b×nh qu©n n¨m 2000 t¨ng 18 ng­êi so víi n¨m 1999 nªn ®· lµm cho LN n¨m 2000 t¨ng 8% hay t¨ng 111,25 triÖu ®ång. III.Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ë c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc. 1.Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. *Gi¶i ph¸p vÒ vèn : Vèn lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Vèn gióp cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng ®­îc liªn tôc, më réng s¶n xuÊt, mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ cho qu¸ trinh s¶n xuÊt. §èi víi doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× vèn s¶n xuÊt kinh doanh lµ hÕt søc quan träng, ®ßi hái vèn n»m trong s¶n xuÊt lín. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån vèn th× c«ng ty cÇn chó träng mét sè gi¶i ph¸p sau : +C¬ cÊu l¹i nguån vèn cho hîp lý, t¨ng c­êng vèn chñ së h÷u vµ gi¶m vèn vay nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng kh«ng cao do tr¶ l·i vay vèn lín. +Nhanh chãng gi¶i phãng vèn tån ®äng t¹i c¸c kho ®ång thêi t¨ng viÖc thu nî cña c¸c ®¬n vÞ kh¸ch hµng nh»m t¨ng nhanh vßng quay cña vèn, t¨ng nhanh tèc ®é chu chuyÓn cña vèn ®Ó c«ng ty tiÕt kiÖm ®­îc vèn. +Qu¶n lý vèn chÆt chÏ, tr¸nh l·ng phÝ vµ thÊt tho¸t vèn. *Gi¶i ph¸p vÒ con ng­êi +N©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý nh»m ®¶m b¶o bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ nh­ng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. §éi ngò c¸n bé ph¶i giái vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô, cã kiÕn thøc kinh doanh v÷ng vµng, n¨ng ®éng s¸ng t¹o trong c«ng viÖc. +CÇn cã c¸n bé, ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, nhiÖt t×nh víi c«ng viÖc, g¾n bã víi c«ng ty. Muèn vËy c«ng ty cÇn cã chiÕn l­îc vÒ nguån nh©n lùc b»ng c¸ch ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô... *Gi¶i ph¸p vÒ thÞ tr­êng: +C«ng ty cÇn tÝch cùc t×m hiÓu thÞ tr­êng, lùa chän ®èi t¸c lµm ¨n, cã chÝnh s¸ch qu¶ng c¸o tiÕp thÞ thÝch hîp, nh»m thu hót ®­îc nhiÒu ®¬n ®Æt hµng vµ ®Èy nhanh viÖc tiªu thô s¶n phÈm. +Xem xÐt, ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng vµ nhu cÇu thÞ tr­êng, kh¶ n¨ng cung cÊp s¶n phÈm cho thÞ tr­êng cña c«ng ty. §Ó tõ ®ã lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt hîp lý. 2.Mét sè kiÕn nghÞ : *VÒ chÊt l­îng s¶n phÈm: ChÊt l­îng s¶n phÈm lu«n lµ vÊn ®Ò quan träng hµng ®Çu cÇn ph¶i duy tr×, quan t©m vµ ch¨m lo th­êng xuyªn nh»m gi÷ v÷ng ®­îc uy tÝn cña ng­êi tiªu dïng, ®Ó kh¸ch hµng lu«n vui lßng khi ®Õn ®Æt hµng t¹i c«ng ty. *VÒ c«ng t¸c qu¶n lý kü thuËt : CÇn tiÕp tôc ®æi míi ph­¬ng thøc qu¶n lý, øng dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt, ®æi míi c«ng nghÖ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Thùc hiÖn më réng s¶n xuÊt s¶n phÈm míi nh»m ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao vµ ®a d¹ng cña x· héi. S¶n xuÊt s¶n phÈm ngµy cµng ®¶m b¶o chÊt l­îng ®Ó phôc vô tèt cho xuÊt khÈu. *VÒ c«ng t¸c cung øng vËt t­ nguyªn liÖu : Nguyªn liÖu vËt t­ lµ ®iÒu kiÖn thiÕt yÕu cña s¶n xuÊt, ph¶i tËn dông tèi ®a vµ hîp lý nguån nguyªn liÖu vËt t­ trong n­íc. *C«ng t¸c thu håi c«ng nî : T¨ng c­êng c«ng t¸c thu håi c«ng nî, coi trong kh©u nµy tõ khi ký hîp ®ång , thanh to¸n hîp ®ång ®Õn kh©u tiÕp cËn kh¸ch hµng ®ßi nî. §Ó lµm ®­îc viÖc nµy ®ßi hái phßng kü thuËt, phßng kinh doanh chñ ®éng c«ng viÖc cña m×nh vµ phèi hîp tèt víi nhau. *VÒ c«ng t¸c thèng kª : CÇn thµnh lËp mét tæ thèng kª nghiªn cøu ph©n tÝch vµ dù b¸o nhu cÇu thÞ tr­êng nh»m ph¶n ¸nh ®óng thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña c«ng ty còng nh­ gióp cho l·nh ®¹o c«ng ty cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vµ kÞp thêi. KÕt luËn HiÖn nay víi nh÷ng yªu cÇu kh¾c nghiÖt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· vµ ®ang ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp n­íc ta trong tiÕn tr×nh ®æi míi tr­íc 2 con ®­êng : Tù kh¼ng ®Þnh vµ ph¸t triÓn kh«ng ngõng hoÆc thua lç ®i ®Õn ph¸ s¶n. ViÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp lµ ®iÒu kiÖn gióp cho c¸c cÊp l·nh ®¹o, c¸c nhµ qu¶n lý hiÓu râ h¬n vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh, tõ ®ã ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p kÞp thêi nh»m gióp cho doanh nghiÖp kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i, ph¸t huy nh÷ng mÆt m¹nh ®Ó tõ ®ã doanh nghiÖp ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn ®i lªn. Trong thêi gian qua, c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc lµm ¨n cã l·i, c¸c chØ tiªu kinh doanh t¨ng lªn nh­ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty vÉn ch­a cao nhÊt lµ c«ng ty ch­a sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn, g©y l·ng phÝ vèn lµm cho kÕt qu¶ kinh doanh kh«ng cao. V× vËy doanh nghiÖp cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c biªn ph¸p nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i, ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh còng nh­ gióp cho doanh nghiÖp ngµy cµng mét ph¸t triÓn v÷ng m¹nh h¬n. Trong thêi gian thùc tËp t¹i phßng kinh doanh cña c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc, ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o Ph¹m Ngäc KiÓm cïng víi sù gióp ®ì cña c¸c c« chó ë phßng kinh doanh ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho t«i hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh. Do tr×nh ®é vµ thêi gian cã h¹n, chuyªn ®Ò cña t«i míi chØ ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò c¬ b¶n ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt. RÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c«, nh÷ng ng­êi nghiªn cøu vµ lµm c«ng t¸c thèng kª ®Ó chuyªn ®Ò cña t«i ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n.