Tài liệu Nghệ thuật giao tiếp ứng xử

và sau này bạn sẽ không phải lo sợ khi nói chuyện với cấp trên. Cần phải chú ý khắc phục tính nhút nhát, vì càng cẩn thận lại càng dễ mắc sai lầm, càng dễ bị sếp coi thường, không trọng dụng. “Anh không hiểu gì cả!” Nói như vậy với bạn bè thân quen còn làm tổn thương người ta, huống hồ là nói với sếp thì hậu quả càng tồi tệ hơn. “Có công rồi” Câu này là của cấp trên nói với cấp dưới để an ủi cấp dưới chứ không phải là câu của cấp dưới nói với cấp trên, như vậy hậu quả sẽ không hay. Bạn không cẩn thận nói nhỡ lời thì phải làm thế nào? Bạn nói nhỡ lời trước mặt cấp trên thì nên lập tức xin lỗi. Không nên tránh né vì sợ hãi, bạn hãy nhìn thẳng vào sự thật, cố không được làm tổn thương nhân cách và sĩ diện của đối phương. Khi cần thiết thì hãy giải thích, không cần phải biện hộ vì càng nói nhiều càng hỏng việc. Bạn vô tình nói “Hơi muộn rồi” Ý của câu này là chê cấp trên chậm chạp, sắp xảy ra việc xấu. cấp trên nghe được câu này nhất định sẽ hiểu là câu trách móc “tại sao không sớm hơn?”. Bạn thấy câu này có thể nói được không? “Việc này làm khó lắm” Cấp trên giao việc cho bạn mà bạn lại nói như vậy thì đã đẩy sếp vào con đường cụt. Nói như vậy là nói rõ mình đùn đẩy trách nhiệm và mặt khác cũng làm cho cấp trên mất hết sĩ diện. “Ngài làm tôi cảm động quá” Nói như vậy không được. “Cảm động” là để cấp trên nói với cấp dưới mới phải. Như “Tôi rất cảm động vì các bạn làm việc chăm chỉ, không sợ vất vả”. Nếu bạn muốn tỏ ý tôn trọng cấp trên thì nên nói “khâm phục” mới đúng, ví dụ như: “Tôi rất khâm phục tính quyết đoán của giám đốc”, như vậy mới thích hợp. 6. THẲNG THẮN CHẤP NHẬN SỰ PHÊ BÌNH CỦA CẤP TRÊN Trong công việc khó tránh khỏi những lúc cấp trên phê bình và chỉ trích bạn, quan trọng nhất là bạn phải nhìn nhận đúng đắn, chân thật những lời phê bình và chỉ trích ấy. Chấp nhận phê bình là cách làm gương tốt nhất. Dù cấp trên phê bình xuất phát từ động cơ nào thì bạn cũng không cần để ý đến việc họ nói trong trường hợp nào, càng không cần suy tính cách nói và lời nói của họ, chỉ cần họ bằng lòng phê bình chúng ta thì chúng ta cần phải xem đó là sự giúp đỡ và hướng dẫn đáng quý, hãy vui vẻ chấp nhận những điều đó và chuyển hóa thành hành vi học hỏi, đó chính là nguyên tắc cơ bản nhất để hoàn thiện mình. Nhìn nhận đúng những lời phê bình và chỉ trích Một số người cảm thấy sợ hãi, ấm ức, oán trách, tức giận, đau khổ... khi bị cấp trên phê bình, chỉ trích. Đó là vì họ không hiểu những lời phê bình và chỉ trích ấy có ý nghĩa quan trọng như thế nào đối với mình. Khi họ thực sự hiểu được rằng qua đó mình sẽ trưởng thành rất nhiều thì sẽ bình tĩnh, thẳng thắn chấp nhận. Tất nhiên, bạn cần phải rèn luyện khả năng chấp nhận những lời phê bình, trách mắng của cấp trên. không nên nhạy cảm quá, nếu không sẽ mất tự nhiên, buồn bã với mỗi lời phê bình nho nhỏ, như vậy thì bạn không thể tiến bộ được. Nhưng bạn cũng không nên chai lỳ quá, tránh những câu nói và cử chỉ làm mất lòng cấp trên, nếu không càng làm cho cấp trên tức giận và bản thân mình cũng không tiến bộ được. Tóm lại, chúng ta cần thực hiện mục đích của mình bằng chính những lời phê bình của cấp trên. Tránh nêu những ý kiến phê bình trực tiếp Cấp trên để lộ sai lầm là muốn được đóng góp ý kiến, cũng là để đánh giá cấp dưới có trách nhiệm, tận tình, xứng đáng hay không. Bạn cần phải chú ý khi nêu ý kiến phê bình cấp trên thì nhất định phải ghi nhớ đến thân phận và chức vụ của họ, hãy chọn biện pháp và cách làm thích hợp nhất để chỉ ra sai lầm của họ và để họ thay đổi mà không được làm tổn thương đến lòng tự trọng của họ cho dù là vô tình. Không nên có tư tưởng phân chia đồng đều quyền lực và lợi ích: Quyền lực trong tay cấp trên được quyết định bởi địa vị của họ. Đó là tượng trưng của địa vị và danh dự và cũng là quyền lợi của họ. những gì họ được hưởng trong công việc, cuộc sống và các điều kiện thuận lợi khác cũng được hình thành theo chức vụ và công việc, đó là những thứ đi kèm theo của quyền lực. Với quyền lực trong tay mình ai cũng xem trọng việc tự bảo vệ mình, luôn sợ người khác cướp mất quyền lực. Thái độ cẩn thận này được hình thành do tâm lý nhận thức đặc biệt của họ, họ cho rằng cấp dưới của họ ai ai cũng có ý đồ tranh đoạt “ngôi báu” của họ. Vì vậy, là cấp dưới, bạn nên nói rõ với cấp trên về lập trường, quan điểm của mình để xóa bỏ hiềm nghi của cấp trên và để cấp trên có cùng ý kiến với mình. 7. XÁC ĐỊNH RÕ LẬP TRƯỜNG Bạn nhượng bộ với cấp trên vì lợi ích bản thân là điều cần thiết, bạn cần phải thành thật chấp nhận những lời phê bình của cấp trên. Tuy nhiên, bạn cũng không thể không phân rõ trắng đen mù quáng chấp nhận tất cả, khi cần thiết bạn có thể biện hộ cho mình, đừng nhẫn nhịn thái quá. Khó khăn nhất của việc giải thích là hai người đều hành động theo tình cảm, đầu óc không giữ được bình tĩnh. Vì vậy, nếu quá lo lắng, tự trách móc mình thì chỉ làm cho tình hình khó xử thêm. Càng vào những giờ phút quan trọng, gai góc nhất thì càng phải giải thích tích cực, xác định rõ trách nhiệm. Muốn làm được điều này cần chú ý bốn vấn đề sau: Không được sợ hãi Không nên sợ hãi cấp trên khó tính vì càng sợ thì bạn càng mềm yếu. Hãy nắm lấy cơ hội Tìm một cơ hội phù hợp để giải thích là việc rất quan trọng. Xem xét lại những việc mình đã làm Mình làm càng đơn giản, rõ ràng càng tốt. Không nên tự giận mình rồi khóc lóc, như vậy không ra thể thống gì. Càng nói mình vô dụng thì càng làm cho cấp trên không hài lòng về mình. Tốt nhất là phải giữ chừng mực, hãy nói rõ bạn đã nhận thức được đầy đủ qua những lỗi lầm đó. Giải thích càng sớm càng tốt Giải thích càng sớm thì càng dễ dàng tìm được những biện pháp. Nếu bạn chần chừ giải thích vì sợ sếp mắng thì càng làm nhỡ mất việc và càng làm cấp trên giận hơn. Tất nhiên, bạn giải thích đúng mức với những lời trách mắng của cấp trên thì không có gì sai trái. Nhưng giải thích cũng phải có nghệ thuật, không nên chống đối một cách cứng nhắc. Điều mà bạn phải làm là không nên mạo phạm đến cấp trên nhưng vẫn đạt được mục đích. Chúng tôi sẽ giới thiệu với các bạn một vài cách giải thích sau: Khi giải thích đừng quên đứng trên lập trường của đối phương Cấp trên trách mắng cấp dưới, tất nhiên đó là cách nói xuất phát từ quan niệm của chúng ta. Nếu cấp dưới không hiểu được điều này, cho rằng mình bị oan, cố gắng biện hộ, giải thích cho mình trên lập trường của mình thì càng làm sếp tức giận thêm. Bạn hãy nhìn xa trông rộng hơn, giải thích sự việc đứng trên lập trường của đối phương thì mới được dễ dàng chấp nhận. Khi giải thích trong bất cứ trường hợp nào cũng không nên nói câu “Cho dù ngài đã nói như vậy...”: Ai cũng có bản năng bảo vệ bản thân, làm việc gì sai hoặc là tranh cãi với người khác đều cố nói rõ những nguyên nhân, hoàn cảnh gây ra... Nhưng cấp trên cho rằng những người như vậy là những người ương bướng, ngoan cố, khó thay đổi, họ chỉ biết tìm lý do để giải thích cho mình. Khi xin lỗi không nên thêm câu “Nhưng...” Bạn nói xin lỗi như vậy thì người nghe sẽ cảm thấy bạn già mồm át lẽ phải, rất vô lối. Khi nói xin lỗi thì chỉ cần nói “Tôi xin lỗi”, chứ không nên thêm câu “nhưng...” Nếu đứng trước một người cấp trên tính tình thẳng thắn thì sẽ hóa giải được khoảng cách nhằm giải quyết vấn đề. Tất nhiên, cần phải có dũng khí nói rõ cho cấp trên hiểu được lập trường của mình. 8. GIỎI LÀM QUEN VỚI NHỮNG KIỂU CẤP TRÊN Cấp trên có tính tình nóng nảy, hấp tấp Một số người khi sinh ra đã có bản tính nóng nảy, hấp tấp, rất khó kiềm chế được tình cảm. Những người cấp trên này thường nóng nảy vì những chuyện nhỏ nhoi, thậm chí họ còn mắng mỏ cấp dưới, làm cho cấp dưới không chịu đựng nổi. Theo suy đoán của các nhà tâm lý học, cấp trên thường làm cho cấp dưới sợ là do ham muốn quyền lực quá mức, bạn không thể đưa họ đến chỗ bác sỹ tâm lý, vì vậy bạn phải tự bảo vệ mình. Khi cấp trên nổi trận lôi đình thì không nên đùn đẩy trách nhiệm, cũng không tìm cách giải thích mà hãy bình tĩnh nói “Tôi sẽ chú ý nhiều hơn” hoặc là “hãy để tôi đi kiểm tra ngay” và rời xa phòng làm việc. Mục tiêu đã biến mất trước mắt nên cấp trên cũng không còn đối tượng để gào thét. Sếp có tính tập quyền Cấp trên mang chủ nghĩa tập quyền ngoài việc “bới lông tìm vết” công việc của cấp dưới thì điều làm cho mọi người ghét nhất chính là họ giống như những bạo chúa, ngay cả việc cá nhân của bạn họ cũng can thiệp. Nào là không cho phép bạn quan hệ với đồng nghiệp của bộ phận khác, không cho bạn đi học thêm tiếng Anh sau giờ làm việc, không cho bạn chơi bời với đồng nghiệp ngoài giờ làm việc... Nếu thân cô thế mỏng thì cách làm thông minh nhất là hãy hợp tác với những đồng nghiệp khác, lặng lẽ làm cuộc cách mạng. Khi được đồng nghiệp hẹn ăn trưa thì bạn nên nhận lời họ, mọi người hãy nói chuyện công, chuyện tư thật thoải mái. Hết giờ làm việc bạn cũng có thể đi đến những trung tâm giải trí, đó cũng là một lựa chọn tốt. Hơn nữa, có đi thì phải có lại, lần sau bạn nên chủ động mời họ. Cấp trên biết được tra hỏi bạn thì bạn hãy thẳng thắn nói rằng “Chúng tôi cùng nhau đi ăn cơm đơn thuần chỉ là xã giao bình thường”. Nâng cao thực lực của bản thân là vũ khí lợi hại nhất của bạn, vì vậy bạn không nên bỏ các khóa học bồi dưỡng thêm, cấp trên cũng không có quyền phản đối việc học của bạn; hãy kiên trì, cho dù cấp trên ép bạn làm thêm giờ để ngăn cản bạn thì cũng không nên sợ hãi. bạn chống lại là để giành lấy tự do và chủ động chứ không phải chống đối với sếp trong công việc, và để tránh hậu họa về sau cũng không nên phê bình tính tập quyền của sếp trước mặt người khác. Cấp trên thích vênh váo, ra vẻ ta đây Rất nhiều cấp trên thích vênh váo. Thật buồn là cấp trên mới của bạn cũng là người thích ra vẻ ta đây làm cho mọi người rất khó chịu, nhưng không ai dám nói. Người thông minh sẽ hiểu rằng, đối đầu với cấp trên chắc chắn sẽ bị thiệt thòi, nhưng nịnh nọt cũng không phải là cách thực tế, vì điều này còn phụ thuộc vận may của bạn. Nhiều người thích lấy lòng cấp trên, nhưng vấn đề chính là vị trí trong công ty luôn có sự thay đổi, bạn nịnh bợ cấp trên một cách mù quáng thì không thích hợp. Vậy thì có nên làm người “nói gì nghe đấy, bàn sao làm vậy” hay không? Thực ra cố gắng nhân nhượng đối phương với chuẩn mực không đi ngược lại nguyên tắc của mình là được. Tôn trọng cấp trên, phục tùng cấp trên và chăm chỉ làm việc là điều kiện cần thiết của giới công chức, ép buộc mình làm những việc mình không thích thì không nên. Cấp trên có tính lười nhác Chăm chỉ làm việc, thể hiện xuất sắc với một mục đích duy nhất là hy vọng sớm có một ngày được cấp trên biết đến. Nhưng điều làm bạn chán nản, bực mình là gặp phải một cấp trên lười nhác, thích tranh công lao, bạn không phục con người này. Bạn rút lui tìm đến một công việc khác, nhưng đó là cách làm tiêu cực. Hơn nữa, tất cả phải bắt đầu lại từ đầu thì quá lãng phí thời gian và sức lực. Đồng thời cứ gặp khó khăn rồi rút lui thì chắc chắn bạn không bao giờ thành công. Hãy đứng thẳng lên đối mặt với thách thức. Thường thì những cấp trên có tính cách này khi nhận nhiệm vụ nặng nề thì sẽ lập tức yêu cầu bạn làm. Khi hoàn thành nhiệm vụ thì họ sẽ nhúng tay vào và lập tức báo cáo với cấp trên cao hơn, rũ bỏ hết mọi mồ hôi và nước mắt của bạn và coi đó là thành quả của mình, tranh thủ niềm tin và lời khen của cấp trên. Tất nhiên bạn không thể lột trần sự việc trước mặt mọi người, nếu nói lý với người ta thì bạn sẽ bị trù úm (vì bạn là cấp dưới), như vậy rất bất lợi. Cách làm lý tưởng là khi làm việc gì cũng phải có người làm chứng. Tất nhiên bạn không thể đường hoàng tìm người làm chứng mà hãy vô tình nhưng là cố ý tìm người làm chứng, để mọi người biết rõ đầu đuôi sự việc như làm việc trước mặt cô thư ký... Cho dù cuối cùng cấp trên cũng tranh lấy công lao nhưng trong công ty ai ai cũng biết rõ sự thực, một đồn mười, mười đồn trăm thì bạn đã đạt được mục đích. Cấp trên không độ lượng với cấp dưới Có một số cấp trên gặp cấp trên cao hơn thì cúi rạp nhưng gặp cấp dưới thì vênh mặt lên, làm việc không có trách nhiệm, không độ lượng với cấp dưới, hay nghi ngờ, làm cho bạn trong lòng chất chứa những lời oán trách. Bạn hãy nhớ rằng, đừng bao giờ than vãn với những đồng nghiệp khác về điều đó, đừng nói ra những điều không phải của cấp trên, vì “xấu chàng thì hổ thiếp”. Huống hồ, những đồng nghiệp ấy có thể giúp gì cho bạn? Bạn đã cung cấp thêm chủ đề bàn tán cho họ. Bạn nghĩ thử xem, liệu cấp trên sẽ sử dụng một nhân viên đâm cấp trên bị thương từ đằng sau không? Tất nhiên là không. Cho dù bạn đúng thì cũng không được oán trách một lời để tránh làm hỏng quan hệ giữa bạn và cấp trên. Cho dù đối phương có than vãn thì bạn cũng nên im lặng. Bạn nên làm thế nào cho đúng? Bày tỏ thái độ trực tiếp với cấp trên. Nhưng hãy phân tích tính cách và đoán trước phản ứng của cấp trên. Với những người tư tưởng bảo thủ, lòng tự trọng cao thì đừng đi thẳng vào vấn đề mà phải lựa lời nói. Nếu cấp trên thoải mái, độ lượng thì hãy nói thẳng những điều trong lòng bạn, vấn đề như vậy sẽ được giải quyết. Cấp trên thích sĩ diện Cấp trên của bạn là người rất thích sĩ diện, luôn thích được người khác khen ngợi, nghe thấy những lời khen ngợi là cười tươi như hoa, làm gì cũng dễ. Nhưng bạn lại là người không thích nói những lời a dua, nịnh hót nên nhìn thấy những đồng nghiệp được thăng chức, nâng lương nhanh chóng thì bạn lại thấy bực trong lòng. Trừ khi bạn tìm một việc khác nếu không bạn vẫn phải đối mặt với cấp trên này làm thế nào để cấp trên coi trọng mà không đi ngược lại nguyên tắc của mình? Thực ra khen người khác không phải là việc khó, và cũng không phải là giả dối, vấn đề là cần phải biết chừng mực. Mỗi người đều có ưu, khuyết điểm, chỉ cần bạn dùng từ khuếch trương lên một chút với thiện ý là được. Như vậy vừa không thẹn với lương tâm mà lại làm đối phương vui. Nhưng bạn cần phải nhớ, khi nói chuyện không được đơm đặt giả tạo, tất cả phải thật tự nhiên. Cấp trên không phân biệt việc tư và việc công Có rất nhiều người thích đùa giỡn với quyền lực, không phân biệt công, tư. Cấp trên của bạn là người như vậy, thường yêu cầu bạn làm việc riêng khiến bạn rất bực mình. Điều bạn cần làm là khéo léo từ chối nhưng không được làm ảnh hưởng đến tiền đồ của bạn. Hãy nhớ, điều đầu tiên cần làm là nói “Không”. Như cấp trên yêu cầu bạn viết bài giúp con gái sếp thì bạn nhất định không đồng ý, hãy nói “Xin lỗi, tôi không thể làm được điều đó”. Nếu sếp yêu cầu bạn làm ngoài giờ thì lại càng dễ từ chối, bạn có thể lấy lý do “Hôm nay tôi có hẹn không thể đến muộn”. Ngày hôm sau họ lại yêu cầu bạn làm thì bạn có thể lấy lý do khác, qua vài lần thì họ sẽ phải rút lui. Nếu như sự việc xảy ra trong giờ làm việc thì bạn sẽ có nhiều lý do hơn như “tôi còn 3 báo cáo quan trọng nữa phải làm”... Cấp trên có tính ngoan cố, bướng bỉnh Bạn thấy cấp trên là người vô cùng ngoan cố? Dù bạn đã cố gắng giải thích cách làm việc của mình như thế nào nhưng họ cũng không buồn để ý, yêu cầu bạn phải làm theo cách của họ. Chỉ cần bạn làm trái ý thì họ sẽ tức giận làm cho lòng bạn rối bời, tinh thần căng thẳng, chán ghét công việc, thậm chí còn muốn thôi việc. Làm thế nào để cấp trên thay đổi tính tình, đồng ý nghe ý kiến của bạn? a. Không nên cho rằng cách xử lý và ý kiến của mình là đúng hoàn toàn, nói chuyện với cấp trên phải nhẹ nhàng, thái độ khách quan, nếu có thể hãy nhượng bộ. b. Ai cũng có ý kiến của mình nhưng cần đặt lợi ích công việc lên hàng đầu. Sống hòa bình với cấp trên, trách nhiệm của bạn là làm cho các ý kiến khác nhau được hài hòa. c. Khi bạn nêu ý kiến của mình thì hãy bình tĩnh suy nghĩ ai cần đến sự giúp đỡ của ai? Ai là chính, ai là phụ? d. Trong trường hợp có thể cố gắng tránh tranh cãi với sếp ở văn phòng, nên mời sếp đi ăn, uống để tìm cách nêu ý kiến của mình. e. Bạn cần lắng nghe cấp trên nói, tránh tranh nói ý kiến của mình trước, có thể họ có những điều khó nói, bạn nên học cách suy nghĩ cho người khác. f. Xóa bỏ thành kiến, không nên cho rằng cấp trên là người khó chơi, cố gắng trở thành bạn tốt của cấp trên. 9. NHỮNG ĐIỀU CẦN CHÚ Ý TRONG CƠ QUAN “Biết được mình nên biết cái gì và cũng biết được mình không nên biết cái gì đó mới thực sự là tri thức”. Khi làm một công việc mới bạn không nên lo lắng, lạ lẫm vì mối quan hệ phức tạp, khó xử giữa con người với con người. Bạn cần phải tránh những mối quan hệ không thể xử lý được. Tuy nhiên, cho dù nhiều người rất thành thạo trong công việc nhưng đôi khi vẫn gặp phải một số trở ngại vô hình. Lúc ấy điều bạn cần phải làm nhất là hãy kiểm điểm xem mình làm những gì chưa được. Cả tin những lời bịa đặt Khi đồng nghiệp nói cho bạn biết ai đó không hài lòng về bạn, nếu như bạn không kiểm chứng xem đối phương nói là đúng hay sai mà đã vội vàng tức giận, thậm chí còn nói lại thì bạn đã mắc bẫy của người ta. Họ sẽ nói cho người khác biết những lời bạn nhỡ thốt ra trong lúc tức giận và cho thêm chút “mắm muối” thì quan hệ giữa bạn và mọi người sẽ bị xấu đi. Ngông cuồng nhận xét tương lai của công ty Có một số người thích cho mình là thông minh nên đã lớn tiếng nhận xét tương lai của công ty, hơn nữa còn đưa ra kết luận như mình là một chuyên gia thực thụ, bạn cần biết rằng mình là cấp dưới, làm như vậy là phạm sai lầm lớn. Bàn tán lung tung về việc tăng lương Trong các công ty, nhất là công ty có vốn của Nhà nước thì việc lương bổng sẽ có thể không được công bằng, một số người được tăng lương ra sao chỉ có thể chứng minh được mức độ yêu thích và ấn tượng của cấp trên đối với họ, chứ không thể hiện khả năng làm việc của họ. Do vậy bạn cũng không nên đụng đến vấn đề nhạy cảm này trong các cuộc chuyện phiếm. Nói quá nhiều Một số người thích phát biểu ý kiến dài trong những buổi họp, nhưng thực tế làm như vậy chỉ chuốc họa vào thân. Do đó, cái gì nên nói thì nói, khi không nên nói thì hãy giữ im lặng là tốt hơn. 10. TRONG CÔNG TY, BẠN NÊN THU HÚT SỰ CHÚ Ý CỦA NGƯỜI KHÁC NHƯ THẾ NÀO? Nhiều phụ nữ trách móc những người làm công tác tổ chức không nhìn nhận được những lỗ lực của họ, và những người công nhân, cũng thường suy nghĩ như vậy. Thực ra, những người xung quanh chúng ta biết lôi cuốn sự chú ý của người khác, được thăng chức tăng lương không phải vì họ có những phẩm chất gì đặc biệt mà họ cũng bình thường như chúng ta. Nếu muốn thay đổi tình hình này thì bạn có thể quan hệ mật thiết với cấp trên trực tiếp của mình với các hình thức khác nhau. Quan trọng là bạn phải biết nhấn mạnh công việc của mình để cấp trên chú ý đến sự tồn tại của bạn. Bạn đã cố gắng để nâng cao trình độ chuyên môn của mình chưa? Nếu bạn có chuyên môn nào cần được nâng cao thì buổi tối nên dành thời gian để học. Nhiều vị trí quản lý rất cần đến những kiến thức tính toán, tài chính. Bạn dành thời gian học những phần mềm máy tính mà sếp bạn đang sử dụng, làm như vậy cũng để họ biết rằng bạn đang cố gắng. Chủ động hỏi sếp xem bạn có thể giúp gì cho sếp trong việc tính toán, dự trù, đó cũng là cơ hội để bạn mở rộng kiến thức. Nhiều người không biết rằng thông tin trên mạng Internet vô cùng phong phú, ích rất có ích cho công việc của bạn. Hãy cố gắng làm một nhà nghiên cứu giỏi, hãy đọc nhiều sách về chuyên môn của mình để nâng cao trình độ chuyên môn, thường xuyên thảo luận với mọi người về những tình huống mới nhất liên quan đến công việc. Bạn không cần phải cái gì cũng biết hết, nhưng ít ra cũng phải biết những vấn đề liên quan đến công việc của bạn. Bạn có thể tìm tòi những tài liệu mới nhất để tập hợp và gửi cho sếp, làm như vậy để sếp hiểu được tình hình mới nhất và biết được bạn là người chủ động học hỏi, biết nắm vững thông tin, như vậy họ sẽ rất thích bạn. Nhiều cấp trên khi được hỏi về vấn đề mình thích đều nói dù tuổi tác thế nào, đó là tính hài hước, biết cân bằng cuộc sống, đối xử công bằng với cấp dưới. Ngoài ra bạn nên làm tốt công việc, vui vẻ nói chuyện với cấp dưới, lắng nghe suy nghĩ của họ, để cho họ cảm nhận rằng bạn rất giàu tình cảm. Điều này đòi hỏi phải có nghệ thuật. thực ra thì ai cũng làm được điều này. Quan trọng là ngay từ khi mới bắt đầu đã phải lên cho mình mục đích, luôn luôn hướng tới mục đích đó. Bạn cần tỉnh táo nhận ra những điểm còn thiếu của mình để làm mình hoàn thiện hơn. 11. THUYẾT PHỤC CẤP TRÊN TĂNG LƯƠNG CHO BẠN Tăng lương và thăng chức luôn là vấn đề gai góc được mọi công nhân viên chức quan tâm nhất. Nhiều người không được tăng lương thăng chức không phải là vì họ không có năng lực làm việc, mà là không biết thể hiện bản thân. Ngày nay, các cấp lãnh đạo bận quá nhiều việc, không thể lúc nào cũng chú ý đến biểu hiện của bạn, là cấp dưới, bạn cần phải chủ động, lúc thích hợp bạn cần phải thể hiện mình, chỉ có như vậy thì mới có được hiệu quả như ý muốn. Tất nhiên, cách thể hiện con người của mỗi người rất khác nhau, điểm quan trọng là phải thể hiện đúng lúc. Tăng lương, đó là việc anh Lý mong ước bấy lâu. Nói đến thời gian làm việc thì anh đã làm ở trong xưởng được 4 năm, thái độ làm việc cũng tàm tạm, chưa mắc sai lầm gì nhưng sếp vẫn chưa có ý tăng lương cho anh. Anh Lý cảm thấy rằng giá trị bản thân của mình chưa được coi trọng nên trong lòng rất buồn. Trong nhiều buổi họp tổng kết công tác anh đã ngầm nói với sếp nhưng sếp không có phản ứng gì. Anh định nêu yêu cầu trực tiếp với sếp nhưng lại ngại và sợ bị sếp từ chối, nhưng không nói thì anh không cam lòng, cuối cùng anh đã lấy can đảm và lựa lời nói rõ ý tứ của mình. Thật ngạc nhiên là sau vài tuần quan sát anh làm việc, sếp đã đồng ý tăng lương cho anh, vấn đề thật đơn giản. Anh Lý cho rằng chỉ cần đó là quyền lợi chính đáng của mình thì nên cố gắng giành lấy. Tất nhiên khi nêu vấn đề tăng lương với sếp bạn cũng cần phải chú ý đến nghệ thuật ăn nói. Tôi đã được một bài học xương máu. Tôi làm việc tại một công ty gần được 3 năm, tôi thành thạo công việc của mình nhưng sếp vẫn chưa có ý tăng lương cho tôi. Khi ấy do tuổi đời còn trẻ chưa suy nghĩ kỹ càng, thấu đáo nên tôi đã ép sếp tăng lương vì cho rằng mình rất thạo việc. Bây giờ nghĩ lại mới thấy hành động của mình hồi đó thật tệ hại. Kết quả là lương không được tăng mà quan hệ của tôi và sếp cũng bị trục trặc nên tôi đành phải bỏ làm. Chúng ta nói ý đồ của mình với sếp với giọng thương lượng, tâm sự thì sếp sẽ lắng nghe và sẽ hỏi chúng ta có gặp vấn đề gì trong công việc không. Cuối cùng thì chúng ta cũng được tăng lương. Thực ra, quan hệ giữa cấp trên và cấp dưới là quan hệ bình đẳng. Chỉ cần bạn cho rằng tăng lương là hợp lý thì bạn có quyền nêu ý kiến. Nhưng bạn cần chú ý đến cách ăn nói, tốt nhất là hãy truyền đạt ý của mình thật khéo léo, nếu sếp không chấp nhận thì cũng không làm cho đôi bên lâm vào hoàn cảnh khó xử để ảnh hưởng đến mối quan hệ sau này. Giữa thành tích và địa vị, có người cho rằng chỉ cần có địa vị, quyền lực và quyền thế trước thì mới có thành tích. Thực ra cần phải có thành tích trước thì mới có địa vị, đó là vì: Thứ nhất, thường thì cấp trên đánh giá năng lực, phẩm chất và thái độ của cấp dưới qua những thành tích của họ. Do đó, nếu bạn muốn nổi bật trong công ty thì chỉ có cách hoàn thành xuất sắc công việc của mình chứ không còn cách nào khác. Thứ hai, bạn làm việc bằng thực lực của mình thì người khác cũng đồng tình với mình và dễ được đồng nghiệp tôn trọng, đó là sự bảo đảm có sức thuyết phục để bạn được thăng chức, tăng lương. Một số công ty có chế độ lương bổng theo quy định, đánh giá cấp dưới rất khách quan, họ chú ý đến từng sự trưởng thành, tiến bộ của cấp dưới. Làm việc trong những công ty này thì nhân viên chỉ cần chăm chỉ, tích cực, chủ động làm việc và đợi đến ngày tăng lương chứ không cần phải lo lắng đến việc bao giờ sếp sẽ tăng lương cho mình. 12. HÃY LẮNG NGHE CẤP TRÊN NÓI Nhiều khi bạn sẽ nghe thấy những lời thầm thì nho nhỏ của mọi người “Đừng tin hoàn toàn lời ông Trưởng phòng, nếu không sẽ hố to”, “Ai bảo anh nghe lời ông ta nói, cần phải suy ngẫm kỹ càng”. Biết thấu hiểu ý tứ trong lời nói của cấp trên đó là năng lực cần có của mỗi người cấp dưới. Cấp trên “Khách sáo” Có một số cấp trên luôn miệng nói những lời khách sáo, thường tâng bốc và khen ngợi không đúng với sự thật. “Nếu không có cậu thì tôi không biết phải làm sao”, “Tất cả phải dựa vào cậu thôi”, bạn cần phải chú ý đặc biệt với những lời nói này, nghiền ngẫm để hiểu được ý tứ của lời nói để có những phản ứng phù hợp. Bạn có thể tùy cơ ứng biến, khi thích hợp có thể đồng tình với cấp trên, chấp nhận nhiệm vụ nặng nề “Tất cả phải dựa vào cậu thôi”, khi việc qua rồi mới giả vờ như không biết để cấp trên vô tình rơi vào bẫy của mình. Như bạn nói “Cảm ơn sự tin tưởng của anh, tôi sẽ cố gắng làm”. Cách làm này rất thông minh và tạo cho mình có tương lai phát triển. Đứng trước thiện ý của cấp trên Có một số cấp trên rất tôn trọng cấp dưới, vì vậy mà khi từ chối đề xuất của cấp dưới họ thường suy nghĩ đến lòng tự trọng và nhiệt tình công việc của cấp dưới chứ không muốn trực tiếp sổ toẹt tất cả, họ thường khẳng định bạn trước sau đó mới chỉ ra những ý kiến không đúng của bạn. Làm việc với những người cấp trên như vậy bạn phải hiểu ý họ. Như khi bạn nêu ý kiến với cấp trên, cấp trên nói “ý kiến của cậu cũng được nhưng có chút mâu thuẫn với ý kiến chung của tập thể” thì bạn phải hiểu ý của sếp, không nên nhấn mạnh ý kiến của mình hợp lý như thế nào, chủ trương đúng ra sao, không nên ép cấp trên phải có thái độ rõ ràng. Lúc này bạn nên nói “Đó chẳng qua là cách nhìn của cá nhân tôi, nếu có mâu thuẫn với tập thể thì thôi vậy”. Như vậy thì cấp trên sẽ cảm ơn bạn vì bạn là người thấu tình đạt lý, quan hệ của hai người sẽ tốt đẹp hơn. 13. CẤP TRÊN ĐÙN ĐẨY TRÁCH NHIỆM Một số cấp trên thích nói “tốt” trước mặt bạn, nhưng lập tức lại nêu đến cấp trên cao hơn thì bạn cần phải hiểu rõ ý của từ “tốt” này. Bản thân không có biểu hiện gì là người luôn đùn đẩy trách nhiệm, bạn cần phải chú ý đến ý nghĩa lời nói của những người này. Bề ngoài họ tỏ ra rất hiểu ý cấp dưới nhưng thực ra không phải như vậy, chỉ đến lúc thể nói không thể thì họ sẽ lấy cớ “Không phải tôi đã nói với cậu rồi hay sao?” Với những người cấp trên như thế thì không đáng tin tưởng và bạn cần hết sức cẩn thận. CHƯƠNG VIII NÊN LÀM VÀ KHÔNG NÊN LÀM TRONG GIAO TIẾP Trong quan hệ giao tiếp, có sự phân biệt rạch ròi giữa cái nên làm và cái không nên làm. Nếu như bạn không nắm vững nổi việc gì có thể làm việc gì không thể làm, thì sẽ bị người khác gắn lên tấm biển “chẳng hiểu nhân tình thế thái”, bị bạn bè, họ hàng thân thích, hàng xòm láng giềng, cấp trên nhìn bằng con mắt ghẻ lạnh. Vì vậy, để không bị coi là như thế, cần luôn chú ý tới nguyên tắc cơ bản trong giao tiếp. Không nên chỉ nghĩ tới mình, cần xem xét vấn đề từ giác độ lập trường của đối phương, điều này hết sức quan trọng. 1. CHỈ CÓ VƯỢT QUA SUY NGHĨ ĐƯỢC - MẤT MỚI CÓ THỂ LIÊN KẾT “DUYÊN PHẬN” Không thể nào tính được nguồn tài nguyên nội tâm Kết bạn thật là dễ, nhưng để hình thành nên nguồn tài nguyên nhân lực đáng tin cậy thì không đơn giản. Bất luận thế nào trong việc kết bạn cũng không được so bì được thua, lợi hại trước mắt, chỉ có mối quan hệ lâu dài, tích luỹ tình bạn mới có thể mang lại những người bạn đáng tin cậy. Cho dù hiện tại đối phương không có quan hệ gì lắm với công việc của bạn, nếu hai bên đều có ý duy trì quan hệ thì sẽ làm nảy sinh mối duyên phận, cuối cùng nó sẽ giúp ích cho sự nghiệp công tác của bạn. Nếu như xí nghiệp chỉ suy xét lợi ích, mà không quản lý, vận hành bằng “nhân tính” thì chỉ có thể làm nổi bật quan hệ cạnh tranh giữa xí nghiệp vậy, nếu quan hệ với nhau qua bộ áo giả tạo bề ngoài thì dường như chẳng phải là quan hệ của một con người. Vì vậy, một khi “cuộc giao dịch của xí nghiệp” dừng, kiểu quan hệ giao tiếp đó cũng sẽ dừng và cắt đứt. Thế nhưng, nếu nhận được tấm thẻ giao tiếp sau khi hai bên quan hệ thật lòng, nhận được lời đánh giá “Nếu người đó làm thì có thể tin tưởng” của người khác, thì bất kể nội dung công việc là gì, cũng đều có thể tiếp tục tiến lên được. Trong các xí nghiệp, gần đây đã dần dần đặt tình người lên hàng đầu, trong quan hệ giao tiếp nếu quá chú trọng tính hợp lý thì sẽ không được mọi người đồng tình. Trên thực tế, kết quả của việc theo đuổi sự hợp lý thường luôn luôn tạo ra hiện tượng bất hợp lý. Đặc biệt là trong các trường hợp của quan hệ giao tiếp, tính hợp lý có thể tạo nên sự bạc bẽo về tình cảm, giữa người với người nảy sinh cảm giác xa lạ, e rằng sẽ làm cho mối giao lưu về mặt tâm hồn, tình cảm trở nên nhạt nhẽo. Chúng ta thường hay gặp phải trường hợp như sau, gặp phải một người theo chủ nghĩa hợp lý, người đó đem tinh thần này áp dụng vào quan hệ giao tiếp, cuối cùng bị người khác nhận định là quá nhấn mạnh bản thân, gây cho người khác ấn tượng không tốt sau khi chia tay. Nếu đối với việc của bản thân mà theo đuổi sự hợp lý thì được, nhưng nếu ứng dụng vào quan hệ với đối phương thì không thích hợp lắm. Song chúng ta chẳng phải là những cỗ máy không thể tính toán tường tận nguồn năng lượng trong tim, nhưng cũng tuyệt đối không thể coi thường. Thường xuyên đốt cháy và trao đổi nguồn năng lượng trong tim giữa đôi bên là cách làm hợp lý hơn cả. 2. THÂN CẬN CŨNG CẦN TUÂN THỦ LỄ TIẾT Phá bỏ lễ tiết là điều cấm kỵ trong quan hệ giao tiếp Cho dù bạn thân thiết đến mấy, một khi đã có ý kiến hay cách nhìn khác nhau về sự vật, thì trái tim hai người sẽ nhanh chóng tách rời nhau ra, đây cũng là một lẽ thường tình. Dù là bạn và đối phương có quan hệ thân mật thì cũng nên giữ lễ tiết, đó là nguyên tắc cơ bản đầu tiên trong quan hệ giao tiếp. Lấy ví dụ xung quanh chúng ta, khi hẹn hò nhau có người tới muộn, người đến muộn trong lòng sẽ cho rằng chúng ta là chỗ thâm giao, đến chậm một chút cũng chẳng sao, và cho rằng hành động đến chậm của mình thành một hành động bình thường. Bằng tấm lá chắn tình bạn, họ khéo léo ẩn nấp với chủ nghĩa bản vị mà mình là trung tâm. Song, cho dù bạn có là người ôn hoà đôn hậu đến mấy, có luôn không bày tỏ thái độ không vui đi chăng nữa, thì hành động đó cũng quyết chẳng thể nào xoả bỏ nổi sự không vui trong lòng bạn. Nếu như chỉ có không vui thì còn được, nhưng nếu việc đó diễn ra thường xuyên cuối cùng sẽ bị người khác cho rằng bạn thiếu tôn trọng trong người khác, từ đó nảy sinh cảm giác bất tín nhiệm, thậm chí còn không thể thừa nhận các sở trường, ưu điểm khác, cuối cùng sẽ mất dần cảm tình với bạn. Với quan hệ thân thiết, trong ý thức hai bên đều cho rằng rất hiểu đối phương, tưởng tượng ra rằng đối phương và mình cần phải có ý nghĩ giống nhau. Vả lại, bất kể mình nói những gì, đối phương cũng cần phải hiểu tất cả, ở đây bạn đã phạm phải một sai lầm lớn. Cũng như bộ mặt con người, mỗi người một khác, vì thế suy nghĩ và phương thức hành động cũng có những điểm khác, đây là hiện tượng tự nhiên. Quả thực, ở một lúc nào đó, một nơi nào đó có thể có được tiếp điểm chung, nhưng xét về nhân sinh quan và quan niệm xử thế của mỗi người khác nhau là điều dễ hiểu vì nó chịu ảnh hưởng của sự giáo dục và môi trường trưởng thành của người đó. Nếu luôn quên mất và vô tình vớii tâm tình của đối phương, chỉ nghĩ tới sự thuận tiện của bản thân, trạng thái này kéo dài lâu chắc chắn sẽ làm cho tình cảm giữa đôi bên xuất hiện rạn nứt. Đôi bên thân thiết lại càng cần có sự thông cảm. Quan hệ với những người biết lặng lẽ quan tâm đối phương mới là quan hệ thân thiết thật sự. 3. BIẾT NÓI XẤU CŨNG LÀ MỘT TÀI NĂNG Chú ý nguyên tắc nói xấu Tôi cho rằng nói xấu có lẽ cũng là một loại năng khiếu. Giới công chức sau khi đi làm về, đa phần đều la cà ở quán rượu hoặc quán bia, vừa uống rượu vừa nói xấu cấp trên hoặc đồng nghiệp, nét mặt của họ lúc này có lẽ ai ai cũng đều rạng ngời cả. “Anh có thấy như vậy không?”, khi bị hỏi như vậy liền cất tiếng phụ hoạ, đồng thời cũng bình luận, bỗng chốc sẽ làm bầu không khí nơi đó trở nên sôi nổi, chắc chắn ai cũng từng trải qua điều này. Trong quan hệ giao tiếp, nói xấu người khác đôi khi quả thực là một thú vui. Nhưng, cho dù như vậy, nếu vừa gặp nhau là liền nói xấu người khác, thì sẽ bị người khác cho rằng “lại tới rồi đó”, rồi cảm thấy chán ngán khó chịu, từ đó cố gắng không tiếp cận bạn. Tất nhiên, không nói xấu người khác là tốt nhất. Nhưng điều đó lại rất khó thực hiện, đây là bị kịch của loài người, song hay cất tiếng phụ hoạ một cách vô trách nhiệm, nói xấu những người bạn hoặc người quen chung thì sẽ xuất hiện cảm giác tẻ nhạt. Bất luận thế nào, tối thiểu cũng cần định ra cho mình một nguyên tắc nói xấu để hạn chế bản thân. Trước tiên cần nhận thức rõ, nói xấu người khác là bản năng của loài người, là một sự thực không thể nào tránh khỏi, nhưng khi nói xấu người khác, cần lấy tình bạn với đối phương làm cơ sở để quyết định nội dung nói xấu. Như vậy, cho dù lời nói xấu có lọt tai đối phương, đối phương cũng sẽ hiểu được tâm ý của bạn mà không lấy làm phật ý. Đạt tới mức này, thì nghĩa là khi đối diện với người đó cũng sẽ có thể nói ra những lời nói xấu tương tự. Nếu như chỉ nói sau lưng người khác thì sẽ bị cho rằng bạn có ác ý. Đầu tiên bạn phải hiểu rằng liệu đối phương bị bạn công kích có nhã ý tiếp nhận phê bình hay không. Nếu bạn không rõ liệu người đó có độ lượng như vậy hay không thì không nên nói xấu. Những lời nói xấu có hàm chứa tình bạn nói ra còn khó hơn cả những lời tán tụng, vì vậy những người không có tài nói xấu thì tốt nhất là đứng một bên mỉm cười lắng nghe là hơn. Còn nếu có thể làm được thì bạn sẽ có sức hấp dẫn vô cùng. 4. UỐNG THOẢI MÁI Phương pháp đúng đắn của uống rượu là không được được có mục đích gì khác ngoài uống rượu, hoàn toàn là uống rượu vì uống rượu, uống một cách thoải mái. Vốn dĩ uống rượu chẳng phải là muốn đem lại cho mỗi người thêm phiền phức, mà là uống rượu vì sự khoái lạc của bản thân. Thế nhưng giới công nhân viên chức đều có những mục đích khác nữa. Để chúc mừng công việc thuận lợi, thậm chí thất bại cũng phải uống một chén. Có thì đâu đâu cũng có, chẳng thiếu chi dịp để uống cả. Cứ như thế, họ lợi dụng rượu để làm chất “dầu nhờn bôi trơn” trong quan hệ giao tiếp. Nhưng vấn đề là ở chỗ, dùng rượu như thế nào để quan hệ với người khác? Khi tiếp xúc với người khác có thể ngầm phân cấp qua khả năng và cách uống rượu của đối phương. ở đây xin giới thiệu một ví dụ tư cách hội viên “Nhà hàng cua” đầu tiên là “phải là người biết uống rượu mà không biết uống rượu”, có quan hệ sâu rộng và đồng thời lấy đó làm mục tiêu tụ họp. Phân chia đẳng cấp theo tửu lượng thì khá đơn giản nhưng muốn phân biệt “khả năng uống rượu” rõ ràng thì hơi khó. Khó có thể thấy rõ được là liệu người đó có thể trở thành một người quản lý công ty hay chỉ là một anh nhân viên quèn, xin tham khảo các loại hình dưới đây để lần lượt phán đoán. - Loại suốt đời làm nhân viên Loại vừa mới uống đã bị kích động, tới đâu cũng quấy rối người khác. Mượn đủ lý do để đưa ra sự quấy rối, hoặc sau khi uống say, trong lòng vui vẻ chẳng phân biệt gì, đòi bắt tay với từng người lạ một, sẽ bị người khác cho là nông nổi, gây nhiều phiền phức cho người khác. - Loại trung gian Bản thân không muốn say mà lại mong người khác đều uống say. Như thế không chỉ không tốt về mặt tinh thần, cứ cho là không hại đến sức khoẻ của bản thân, song lại khiến người khác không cảm thấy thoải mái khi tiếp xúc. - Loại lãnh tụ Uống rượu với thái độ thẳng thắn, cùng với việc điều chỉnh tốc độ uống của mỗi người, cũng chú ý giữ sự bình đẳng với đối phương. Như vậy thì sau khi tỉnh rượu hai bên sẽ không cảm thấy gượng gạo. Tránh để sau khi uống rượu gặp nhau gãi đầu nói “Tôi uống nhiều quá!”. Biết tạo bí quyết lấy rượu để quan hệ, thì rượu sẽ chẳng khi nào làm cho bạn say được. 5. TẠI SAO HỨA NHỮNG ĐIỀU KHÔNG NÊN HỨA Tốt nhất đừng nên hứa gì cả Trí tuệ loài người giúp cho người ta suy xét những điều sâu xa. Về hành động hứa hẹn, có câu danh ngôn giáo huấn như sau: “Đừng vội hứa hẹn, cần thận trọng suy xét xem rốt cục mình có thực sự thực hiện được hay không”. Giữ lời hứa khó đến mức nào thì chỉ những người đã trải qua rồi mới có thể biết rõ được. Người nào có thể thực hiện lời hứa thì mới có thể trở thành cao thủ trong giao tiếp được, điều này thì chẳng cần phải nói thêm. Người giữ lời hứa sẽ được đối phương tín nhiệm, đây là bí quyết quan trọng nhất trong quan hệ giao tiếp. Có thể giữ lời hứa hay không đã trở thành một trong những tiêu chuẩn quan trọng để nhận định giá trị của con người. Thế nhưng, giữ lời hứa, tốt nhất là đừng hứa hẹn gì cả, nhưng trong cuộc sống hiện thực, thì điều đó chẳng thể nào thực sự thực hiện nổi. Vì vậy, nếu bản thân trước đó không nghĩ ra một đối sách để ứng phó với lời hứa hẹn và cam kết, thì sẽ để lại sự hối hận “Hỏng rồi! không nên hứa việc này”. Những người nhẹ dạ hứa hẹn không chỉ tự trói buộc mình, mà còn làm cho tâm trạng mình trở nên nặng nề. Loại người này vốn chính là “hy vọng được đối phương thích”, hoặc “muốn làm một người tốt”, hay muốn làm cho đối phương vui lòng mà đưa ra những lời hứa hẹn vô dụng. Tôi cho rằng, nhịp điệu sống mỗi ngày đã khá căng rồi, đừng sơ ý đưa ra các lời hứa, lại càng không nên tạo nên lời hứa hẹn với vẻ bề ngoài hào nhoáng. Đặc biệt là gần đây xuất hiện xu thế một số người ép người khác chấp nhận những lời cam kết hoặc hứa hẹn khó có thể làm được, điều này tuyệt đối không thể miễn cưỡng. Từ chối thẳng là một cách. Cùng thái độ lãnh đạm “Tôi cố thử xem” để trả lời cũng có thể thoát khỏi sự hối hận đau khổ. Làm như vậy có thể nói ra phương pháp khôn khéo, vừa không cam kết cũng không hứa hẹn, nhưng lại phải nhớ lấy việc được nhờ vả, cố gắng làm tốt trong phạm vi khả năng của mình. Đối phương đột nhiên nhận được hảo ý của bạn về việc không mong đợi gì, anh ta sẽ càng vui vẻ bội phần. 6. “MỘT CÂU NÓI” CÓ THỂ ĐÃ LÀM TỔN THƯƠNG ĐỐI PHƯƠNG Đừng động tới những chuyện thầm kín của đối phương Nếu sau khi tốt nghiệp, bước ra khỏi cổng trường hoà nhập trở thành một thành viên xã hội, mà bạn vẫn như thời sinh viên, làm nhiều chuyện như dưới đây, thì sẽ trở thành một vấn đề lớn. Chẳng hạn, khi tán gẫu với bạn bè, do đôi bên thân quen, nên yên tâm trêu trọc đối phương với dụng ý những người xung quanh cảm thấy vui vẻ. Tuy bạn làm thế không có ác ý gì, nhưng từ nay trở đi, một câu nói mang hàm ý trêu chọc, hoặc là thích nổi trội, để làm cho bầu không khí thêm sôi động, thì cần phải cân nhắc và tiết chế hơn. Bất kể là ai, mỗi người đều có tâm lý tự phụ, nếu một khi đã trở thành mục tiêu của sự công kích, thì chẳng phải một cái cười là có thể giải quyết vấn đề. Ở học sinh, mọi người đa phần đều thông cảm với những anh chàng có tính hài hước nếu ai có bị trêu chọc cũng sẽ cho rằng “gặp phải thằng nhóc này thật hết cách”, chỉ còn cách chịu đựng cho qua. Nhưng sau khi trở thành viên chức, thì cần ý thức hơn, bởi lời nói đó có thể sẽ lưu lại trong lòng đối phương. Lúc đó chẳng phải cười là có thể giải quyết được, nó có thể bị hiểu nhầm, làm cho đối phương vì thế mà tức giận. Vì vậy, là một viên chức cần có khả năng phân biệt được sự tốt xấu của những câu mình nói, nếu không e rằng sẽ trở thành “người bị ghét”. Trên thực tế, mong muốn mang lại bầu không khí vui vẻ nên nói vài câu mình tự cho là hài hước cũng có thể sẽ động chạm tới một ai đó, làm người này lập tức biến sắc mặt, không khí lúc đó nhanh chóng trở nên gượng gạo mất vui. Trước khi nói hoặc hành động, phải tự khống chế và suy xét thận trọng, điểm này cần phải nhớ kỹ. Giao thiệp với người khác đều là rất tế nhị. Ai cũng đều có lòng tự ti và ưu điểm của riêng mình. Nếu bạn xâm nhập vào thánh địa của người khác, thì bất cứ ai cũng sẽ bị tổn thương. Vì vậy tốt nhất đừng có động tới những chuyện thầm kín của đối phương. 7. CẦN HẾT SỨC TRÁNH CHỦ ĐỀ TÔN GIÁO VÀ CHÍNH TRỊ Đừng xâm phạm tới chủ nghĩa và tín điều của người khác Tiếp xúc, trao đổi ý kiến với người khác, có thể sẽ đem lại sự thú vị. Tuy nhiên cần lưu ý tránh bàn tới mấy vấn đề, nhất là những chuyện có liên quan tới tôn giáo và chính trị. Nói chung, những người quan tâm nhiều tới tôn giáo đều có quan điểm riêng của mình, họ nắm bắt, nhìn nhận vạn vật trên thế gian qua quan điểm này. Quan điểm riêng này ít nhiều đều có ảnh hưởng tới các mối quan hệ, giao tiếp. Nếu ngay trong buổi gặp mặt đầu tiên đã bàn tới chủ đề có tính tôn giáo thì sẽ có thể rất có ý nghĩa. Nhưng trong các cuộc nói chuyện thường ngày, thỉnh thoảng lại xen vào chủ đề tôn giáo, thì đa phần sẽ làm người ta cụt hứng, từ đó có tình cảm ngược lại. Lấy tôi làm ví dụ, hễ khi đề cập tới chủ đề tôn giáo là tôi liền nhanh chóng xa rời chủ đề, nói sang chuyện khác, hoặc chuẩn bị trốn lánh cuộc nói chuyện này. Sở dĩ tôi chọn cách này là vì thời trẻ, tôi đã vấp phải một cú cay đắng rồi. Thời sinh viên, tôi đã từng gặp gỡ với một sinh viên bí thư của sứ quán ấn Độ. Không biết vì động cơ gì mà nói tới chủ đề về mặt tôn giáo, tôi trình bày với đối phương rằng mình không có trình độ về tôn giáo lắm, nên không chú ý nhiều tới vấn đề tôn giáo. Thế nhưng, do ngôn ngữ không thể nào biểu đạt một cách thích hợp, cuối cùng làm cho đối phương hiểu nhầm rằng “Tôi không tin thần thánh”. Vị tín đồ ấn Độ giáo nhiệt tâm này lập tức chất vấn tôi rằng tại sao tôi không tin thần thánh, đồng thời bỏ ra rất nhiều thời gian để diễn giải về tín ngưỡng của mình với tôi. Tôi đành phải rửa tai nghe, trong lòng cảm thấy đầy xấu hổ. Đối phương hiểu nhầm tôi là “người vô thần”. Nếu không tin thần linh, nhất định phải có căn cứ lý luận, phải nói rõ quan điểm và kiến giải của mình ra, nếu không đưa ra được ví dụ thực tế chứng minh thì chỉ làm cho người khác phát bực mà thôi. Lúc đó tôi chỉ muốn đào lỗ mà chui xuống đất, bài học này đã làm tôi sau đó phải thề rằng cần thận trọng hơn nữa khi nói tới chủ đề tôn giáo này. 8. CẦN BỎ THỜI GIAN LỰA CHỌN BẠN CHƠI Quan sát bằng con mắt nhiệt thành và bình thản Đa số mọi người thường phán đoán, đánh giá đối phương qua vẻ bề ngoài. Tuy dựa vào bề ngoài có thể có được một vài linh cảm nào đó, nhưng quá coi trọng vẻ bề ngoài, bạn sẽ mất đi nhiều dịp may quan hệ tốt đẹp. Vì thế sử dụng bộ lọc thời gian để quan sát là một thủ tục vô cùng quan trọng trong quá trình quan hệ với mọi người. Từ khi gặp gỡ cho tới bắt đầu quan hệ, rồi đến trở thành bạn tốt sống chết có nhau thì cần phải trải qua một thời gian tương đối dài, trong đó có mấy điểm mấu chốt là phải có bộ lọc kiểm nghiệm xác nhận quan hệ đôi bên. Cũng tức là sử dụng bộ lọc thời gian để quan sát mọi người, nhằm nhận định xem có cần quan hệ sâu với người đó hay không, hay là xa lánh một cách tự nhiên. Tạo lập cuộc sống bản thân, nghênh đón tương lai về phía mình. Việc nắm bắt hiện tại ngày hôm nay không phải là sự tích luỹ quá khứ, mà là để quyết định ngày mai và tương lai. Tuy bản thân cho rằng “quan hệ lâu dài với người này, một khi nảy sinh vấn đề, có lẽ anh ta sẽ giúp mình một tay”. Nhưng chưa biết chừng, trong lòng đối phương bạn đã sớm bị sàng lọc, lột tẩy đi giá trị vốn có. Lúc này trong lòng bạn đừng vương vấn làm gì, xét về bề ngoài, vẫn cứ quan hệ với đối phương bằng thái độ trước đây, dùng thời gian để sàng lọc, nhìn nhận đối phương - như thế là được rồi. Những người qua được sự sàng lọc, không đắm chìm vào vinh quang của quá khứ, tạo cho nhau sự kích thích, cùng nhau tiến lên, trở thành bạn bè tốt nhất và lại hãy để bảng chỉ dẫn đường mà thời gian đã hình thành dẫn dắt mình tiến lên. Ở đây cần đặc biệt chú ý, không thể chỉ vì một chút nóng lòng nhất thời mà vội kết luận, quan hệ với đối phương chưa lâu mà đã cho rằng đối phương chỉ có thể mà thôi, tin rằng bất cứ ai cũng từng trải qua điều này. Nhưng mỗi một người đều có ưu điểm riêng của mình, vì thế phải cố gắng phát hiện ra những mặt mạnh của đối phương. Có thái độ nhiệt tình nhìn nhận mặt mạnh của người khác, mặt khác cũng tránh để tình cảm nhất thời làm lu mờ ưu điểm của đối phương dẫn đến không thể quan sát kỹ lưỡng anh ta, lúc đó cần bình tĩnh để đưa ra lời đánh giá và lựa chọn tốt nhất. 9. TỰ THỔI PHỒNG MÌNH RỐT CỤC SẼ BỊ NGƯỜI KHÁC NHẬN RA Lưu ý quan hệ hai bên có sự “chênh lệch” Nếu như bạn tuyên truyền bản thân bằng cách tự thổi phồng mình, thì sẽ tạo ra quanh mình một ảo ảnh, gây nên một hố ngăn cách. Đối với người muốn nhân cơ hội này vơ vét chút tiền, thì anh ta sẽ nhân đó hành động, làm bạn lâm vào cảnh tiến thoái lưỡng nan, tuy là mình tự đem lại, song cũng phải chịu một đòn chí mạng. Hy vọng tất cả mọi người đều thừa nhận bạn, lối suy nghĩ này không biết sẽ đem lại cho bạn bao nhiêu điều phiền muộn trong cuộc sống của bạn. Chẳng hạn, lấy một ví dụ là ông K, thuộc tầng lớp trung lưu. Có lẽ trong tiềm thức của mình, ông K tự cho rằng mình chẳng có mấy giá trị lớn, và cũng chẳng có mấy giá trị gì. Thế là ông ra sức thổi phồng mình. Trong bất cứ cuộc nói chuyện nào, ông K nhất định phải nêu ra một, hai cái tên nổi tiếng. Có lẽ là để người khác cho rằng mình cũng là một nhân vật không tầm thường. Ông K tuy làm vậy, nhưng hình tượng thực chất của ông, thì những người một khi tiếp xúc với ông đều nhận biết được. Trong một thời gian ông K được đánh giá cao bởi khả năng hành động với tinh thần nhiệt tình, nhưng những người này dần dần cảm thấy chán ngán về việc ông K chẳng lúc nào, chẳng ở đâu là không tìm cách rêu rao, khuếch trương bản thân. Ông K không hiểu được rằng “con người chán ghét bị người khác đối xử khác biệt, nhưng lại thích được người khác phân biệt đẳng cấp”, kiểu tâm lý này là định luật bất biến trong quan hệ giao tiếp. Đối xử ngang bằng với tất cả mọi người, thoạt nhìn thì rất công bằng, nhưng trong quan hệ giao tiếp thì sẽ bị coi là nhận được sự đối đãi cực kỳ không công bằng. Đối với những đối tượng nhất định, nếu “có ý thức” quan hệ với anh ta thì có lẽ thái độ và cách làm trong giao tiếp sẽ khác với những người khác, đây cũng là tâm lý thường thấy của con người. Ông K không hiểu được điều này mà lại đi ngược lại với tâm lý của người khác vì thế tạo nên hiệu quả trái ngược lại. Những cao thủ trong giao tiếp, cho dù bản thân không đề cao, nhưng những người để ý tới chắc chắn sẽ hiểu ra. 10. CÁCH CHƠI “VỪA CHƠI VỪA HỌC” Học quan hệ tương quan giữa làm việc và chơi Sử dụng linh hoạt thời gian nhàn rỗi để mình vui chơi thoải mái, trong quan hệ giao tiếp hiện đại, khả năng này sẽ đem lại những hiệu quả không ngờ. Những người chỉ chú tâm vào công việc sẽ được cho là rất chăm chỉ, nhưng sẽ để lại cho người khác một ấn tượng thiếu cân bằng về con người. Những người không có “cảm giác chơi bời” khi bị kích động hoặc gặp phải cú sốc nào đó trong công việc sẽ dễ chán nản do thiếu “bộ giảm sóc” chịu chấn động. Sau này tuy vẫn là một viên chức cần mẫn, song nếu một khi đã rời cương vị công tác thì sẽ chẳng còn lại một chút gì, việc đối đầu với tương lai sẽ trở nên rất khó khăn. Cũng như con lắc đồng hồ vậy, dao động cân bằng như vậy mới có thể tạo ra những khoảnh khắc tuyệt vời nhất của đời người. Có một phương pháp sống của một vị nghệ sĩ hát bè người Nhật rất đáng để tham khảo. Sinh thời ông được coi là người có khả năng đặc biệt, ông biểu diễn rất cuốn hút. Theo ghi chép để lại, cuộc sống của ông đầy sóng gió, đầy kích thích, uống rượu, đánh bạc, mua sắm, ba món này của ông thật làm cho người ta khiếp sợ. Nhưng cả đời ông không quên nghề hát bè của mình và đồng thời luôn không ngừng học hỏi. Ngay cả khi bị thầy đuổi ra khỏi lớp, không biết khi nào mới có thể trở lại, ông cũng chưa từng lơ là nghề nghiệp của mình. Qua thái độ và phương pháp sống của ông, giới viên chức ngày nay có thể học được không ít kinh nghiệm quý báu. Chẳng hạn, mấy năm gần đây có trào lưu sử dụng thời gian rỗi trong công việc, nhưng về mặt thái độ thì lại coi trọng thời gian rảnh rỗi hơn cả công việc của mình, như vậy thì sẽ rơi vào tình trạng đầu đuôi đảo lộn hết thảy. Cậu học sinh mải chơi ngày nào cuối cùng được coi là nghệ sĩ, tất nhiên việc ông rất chuyên tâm với nghề mới là nguyên nhân chủ yếu nhất. Những người biết chơi bời cũng là những người biết phấn đấu đưa bản thân tiến lên. Những nhà kinh doanh tài năng hay những nhân vật nghệ sĩ tài năng, cho dù công việc có bận tới đâu, cũng có thể sử dụng thời gian để vui chơi hết mình, cũng chính là lợi dụng vui chơi để hoàn toàn giải phóng bản thân, thoát khỏi những đau khổ và căng thẳng phải nhẫn chịu lâu dài, qua hành động vui chơi sẽ có thể mở ra quan hệ giao tiếp, làm phong phú thêm bản thân mình. 11. CÓ CÁI NHÌN “GẶP GỠ VÀ CHIA TAY” HOÀN CHỈNH Trong quan hệ giao tiếp cũng cần có “bước tiếp nối” Nếu có thể làm cho đối phương nói ra từ trong lòng “chúng ta nhất định phải gặp lại nhau”, thì cần bày tỏ phương pháp gặp gỡ, điều này là đúng đắn nhất. Nếu đối phương không cảm nhận hết thú vui của sự gặp gỡ, thì đừng khinh suất nói ra những lời như vậy. Bất kể là nội dung cuộc nói chuyện thú vị, hay thái độ nghe của bạn rất thành thực, đối phương mới có cảm tình với bạn. Bất luận thế nào, nếu bạn không làm rung động trái tim đối phương, thì người khác sẽ không muốn gặp lại bạn một lần nữa làm gì. Khi gặp gỡ với mọi người thường xuất hiện tình trạng như vậy. Vậy thì, rốt cục là do nguyên nhân nào tạo nên sự khác biệt này? Do nhiều nhân tố phức tạp có liên quan tới đối phương như nhân phẩm, thời gian và địa điểm, thời cơ..., vì thế không thể kết luận qua loa, đại khái, chí ít cũng phải chú ý mấy điểm sau: Cũng như một bài văn hay vậy, đều có những “bước tiếp nối” rõ ràng, một cuộc gặp gỡ cũng cần sự chuẩn bị chu đáo. Trước hết cần suy xét xem phải vận dụng phương thức đối thoại nào mới để lại cho đối phương ấn tượng tốt đẹp. Như thế sẽ làm cho đối phương cảm thấy bạn có phẩm chất khiêm nhường và tính cách thẳng thắn, đồng thời vui vẻ gặp gỡ, nói chuyện với bạn. Trong giao tiếp hiện đại, tránh cách nói năng huyên thuyên, điều này làm cho người ta khó chịu. Tuyết đối không nên như vậy! Đối với những lời nói ban đầu, cần nắm lấy cái khái quát nhất, trước khi đạt tới mục đích, thì không đưa ra sự miêu tả chi tiết nào. Khi gặp gỡ, cần nhằm đúng vào tiêu điểm của việc mà đối phương hỏi để trả lời, nói năng rõ ràng và giản dị sẽ có sức hấp dẫn. Vả lại, nhân lúc chia tay, nói những lời từ biệt càng cần vui vẻ, ví dụ hãy nói lớn “Nhờ có anh nên tôi có được những giờ phút vui vẻ, càng cảm ơn anh vì anh đã bớt chút thời gian để gặp tôi”. Lúc này nếu bắt tay tạm biệt đối phương, phải nắm thật chặt tay đối phương để tỏ thái độ vui vẻ của mình.