Tâm lí giáo dục - Chương 2: Sự phát triển tâm lý và việc dạy học

Chương 2: Sự phát triển tâm lý và việc dạy học Đặc điểm của các chức năng tâm lý người là chúng được phát triển trong quá trình trẻ em nắm vững kinh nghiệm xã hội- lịch sử.A.V.Petrovxki Nội dungNhững điều kiện phát triển tâm lýNhững con đường cơ bản của sự phát triển tâm lý trẻ em trong quá trình dạy học và giáo dụcNhững điều kiện sư phạm và những quy luật phát triển của trẻ em trong quá trình phát triểnI. Những điều kiện phát triển tâm lý- Sự phát triển như là quá trình trẻ em nắm vững kinh nghiệm xã hội- lịch sử.Ở động vật: cơ chế của sự phát triển là sự truyền kinh nghiệm di truyền được củng cố bằng con đường sinh vậtĐặc điểm của các chức năng tâm lý người được phát triển trong quá trình trẻ em nắm vững kinh nghiệm xã hội- lịch sử- Những điều kiện sinh vật của sự phát triển tâm lý + Những chức năng sinh lý đơn giản nhất được truyền lại bằng con đường di truyền có thể ảnh hưởng đến một số mặt của quá trình phát triển tâm lý. VD: Khi não bộ bị tổn thương thì một số các chức năng tâm lý không hoạt động bình thường được, gây ra một số các hiện tượng: rối loạn hành vi, chậm ngôn ngữ+ Nội dung cơ bản và cơ chế của quá trình phát triển được quyết định bởi nhiều điều kiện. Trong đó dạy học và giáo dục là những điều kiện chủ đạoII. Những con đường cơ bản của sự phát triển tâm lý trẻ em trong quá trình dạy học và giáo dục Nội dung dạy học và sự phát triển tâm lý - Sự phức tạp hóa các tri thức và các phương thức hoạt động là mặt chủ yếu và quyết định sự phát triển của trẻ trong quá trình dạy họcXem Clip thực nghiệm “Bảo toàn khối lượng ” của J.PeagetSự phát triển của những cơ chế tâm lý của sự vận dụng các phương thức và các tri thức Kiểu/ mức độ phát triển của các cơ chế tâm lý ở cùng một học sinh thường là như nhau khi thực hiện những hoạt động khác nhau, ngay cả những môn học khác nhau. VD1: trẻ quan tâm chủ yếu nội dung cụ thể của tài liệu và khó tách ra ý nghĩa khái quát trừu tượng. Điều này được thể hiện ở tất cả các môn học: toán, văn, lịch sử VD2: Thiên hướng chủ nghĩa hình thức.Sự phát triển những thuộc tính chung của nhân cách1. Sự phát triển của xu hướng nhân cách2. Sự phát triển cấu trúc tâm lí của hoạt động3. Sự phát triển các cơ chế của ý thức. KL: Trong quá trình phát triển toàn vẹn của trẻ em có thể tách ra 3 mặt cơ bản:1. Sự phát triển của các tri thức và các phương thức hoạt động trong quá trình dạy học2. Sự phát triển các cơ chế tâm lý của việc vận dụng các phương thức đã lĩnh hội được3. Sự phát triển những thuộc tính chung của nhân cáchIII. Những điều kiện sư phạm và những quy luật phát triển của trẻ em trong quá trình dạy học1. Tính tích cực của nhân cách trẻ em như là điều kiện của sự phát triển tâm lý. - Mỗi giai đoạn độ tuổi trẻ sẽ bộc lộ nhân cách với những đặc điểm, xu hướng, hoạt động đặc thù VD: Trẻ mầm non: hoạt động chơi Trẻ tiểu học: hoạt động họcViệc dạy học phải tính đến xu hướng và kiểu động cơ đặc trưng cho trẻ em thuộc nhóm tuổi nhất định.2. Tri thức và sự vận dụng các tri thứcKL: Không thể đặc trưng quá trình phát triển của trẻ em như là sự biến đổi của một mặt nào đó, đó là quá trình phức tạp và nhiều mặt. Do đó cả những điều kiện sư phạm đảm bảo những mặt phát triển tâm lý khác nhau cũng khác nhau một cách căn bản.