MỞ ĐẦU
Trong những năm gần đây cùng với sự phát triển của nền kinh tế là tốc độ ra tăng không
ngừng về các loại phương tiện giao thông. Sự phát triển nhanh chóng của các phương tiện giao
thông đã dẫn đến tình trạng tắc nghẽn giao thông xảy ra rất thường xuyên .Vấn đềđặt ra ởđây là
làm sao đểđảm bảo giao thông thông suốt và sử dụng đèn điều khiển giao thông ở những ngã tư
,những nơi giao nhau của các làn đường là một giải pháp .
Để viết chương trình điều khiển đèn giao thông ta có thể viết trên nhiều hệ ngôn ngữ khác
nhau . Nhưng với những ưu điểm vượt trội của PLC S7- 200 như : giá thành hạ , dễ thi công , sửa
chữa , chất lượng làm việc ổn định linh hoạt .nên ởđây tôi đã chọn hệ thống điều khiển có thể
lập trình được PLC (Programmble Logic Control) với ngôn ngữ lập trình của S7 – 200 để viết
chương trình điều khiển đèn giao thông .
Xuất phát từ những nhu cầu thực tế và những ham muốn hiểu biết về về lĩnh vực này , tôi xin
chọn đề tài làm đồ án tốt nghiệp về : ‘’ Thiết kế hệ thống điều khiển đèn giao thông trên Micro
PLC SIMATIC S7 – 200 ‘’ . Mục đích của đề tài này là hiểu biết về các thiết bị tựđộng hố , các
giải pháp tựđộng hố tích hợp tồn diện thông qua PLC S7 – 200 và quan trọng nhất là những ứng
dụng của PLC trong cuộc sống ( Điều khiển đèn giao thông , tựđộng hố trong mọi lĩnh vực của
ngành sản xuất . . .)
Báo cáo vềđề tài gồm 3 phần chính:
Chương 1: Nguyên Tắc Hoạt Động Đèn Giao Thông
Trong chương này chủ yếu trình bầy về cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
của đèn giao thông .
Chương 2 : Công Cụ Thực Hiện Bài Tốn .Nội dung chủ yếu về giới thiệu cấu tạo phần
cứng của PLC S7 – 200 , các hệ lệnh cơ bản và Mircowin.
Chương 3 : Chương Trình Điều Khiển Đèn Giao Thông Bằng S7 -200
MỤC LỤC
Chương 1:NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG CỦA ĐÈN GIAO THÔNG . 6
1.1 Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của đèn giao thông . 6
1.2 Giản đồ thời gian cho từng đèn . 7
1.3 ‘’ Làn Xanh ‘’ 8
Chương 2 : CÔNG CỤ THỰC HIỆN BÀI TỐN 9
2.1 Thiết bịđiều khiển logic khả trình PLC S7 – 200 . 9
2.1.1 Cấu hình cứng 10
2.1.2 Cấu trúc bộ nhớ 13
2.1.3 Mở rộng ngõ vào/ra: . 17
2.1.4 Thực hiện chương trình: . 18
2.1.5 Ngôn ngữ lập trình S7 – 200 21
2.2 Microwin . 40
2.2.1 Cài đặt STEP7 – Micro/ Win . 40
2.2.2 Soạn thảo một Project . 41
Chương 3 : CHƯƠNG TRÌNH ĐIỀU KHIỂN ĐÈN GIAO THÔNG 43
3.1 Bài tốn . 43
3.2 Sơđồ khối của chương trình . 46
3.3 Cài đặt chương trình cho S7 – 200 47
60 trang |
Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 3633 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Thết kế hệ thống điều khiển đèn giao thông trên micro plc simatic s7- 200, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
S7 – 200 được chia thành 4 vùng với một tụ có nhiệm vụ duy trì dữ liệu trong
một khoảng thời gian nhất định khi mất nguồn. Bộ nhớ của S7 – 200 có tính
năng động cao, đọc và ghi được trong tồn vùng, loại trừ phần bit nhớ đặc biệt được kí hiệu SM
(Special Memory) chỉ có thể truy nhập để đọc.
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
14
Hình 3 : Bộ nhớ trong và ngồi của S7 - 200
Vùng chương trình: là miền nhớ được sử dụng để lưu các lệnh chương trình. Vùng này thuộc
kiểu non-volatile đọc/ghi được.
Vùng tham số: là miền lưu giữ các tham số như: từ khóa, địa chỉ trạm … cũng như vùng chương
trình, vùng tham số thuộc kiểu non-volatile đọc/ghi được.
Vùng dữ liệu: dùng để cất các dữ liệu của chương trình bao gồm các kết quả các phép tính, hằng
số được định nghĩa trong chương trình, bộ đệm truyền thông … một phần của vùng nhớ này
thuộc kiểu non-volatile.
Vùng đối tượng: Timer, bộ đếm, bộ đếm tốc độ cao và các cổng vào/ra tương tự được đặt trong
vùng nhớ cuối cùng. Vùng này không kiểu non-volatile nhưng đọc/ghi được.
Vùng dữ liệu
Vùng dữ liệu là một vùng nhớ động. Nó có thể được truy nhập theo từng bit, từng byte, từng
từ đơn hoặc từng từ kép và được sử dụng làm miền lưu trữ dữ liệu cho các thuật tốn các hàm
truyền thông, lập bảng các hàm dịch chuyển, xoay vòng thanh ghi, con trỏ địa chỉ …
Vùng dữ liệu lại được chia thành các miền nhớ nhỏ với các công dụng khác nhau. Chúng
được ký hiệu bằng các chữ cái đầu của tên tiếng Anh, đặc trưng cho từng công dụng của chúng
như sau:
V - Variable memory.
I - Input image regigter.
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
15
O - Output image regigter.
M - Internal memory bits.
SM - Speacial memory bits.
Tất cả các miền này đều có thể truy nhập được theo từng bit, từng byte, từng từ đơn (word-
2byte) hoặc từ kép (2 word).
7 6 5 4 3 2 1 0 7 6 5 4 3 2 1 0
Miền V (đọc/ghi) Vùng đệm
cổng vào I
(đọc/ghi)
Vùng nhớ nội M Vùng đệm
(đọc/ghi) cổng ra Q
(đọc/ghi)
Vùng nhớ đặc biệt Vùng nhớ đặc
SM (chỉ đọc) biệt (đọc/ghi)
Hình 4 : Mô tả vùng dữ liệu của CPU 214
Địa chỉ truy nhập được qui ước theo công thức:
-Truy nhập theo bit: Tên miền (+) địa chỉ byte (+)•(+) chỉ số bit. Ví dụ V150.4 chỉ bit 4
của byte 150 thuộc miền V.
-Truy nhập theo byte: Tên miền (+) B (+) địa chỉ của byte trong miền. Ví dụ VB150 chỉ
150 thuộc miền V.
-Truy nhập theo từ: Tên miền (+) W (+) địa chỉ byte cao của từ trong miền. Ví dụ
VW150 chỉ từ đơn gồm 2 byte150 và 151 thuộc miền V, trong đó byte 150 có vai trò byte
cao trong từ.
15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
V0
V4095
I0.x(x=0÷7)
I7.x(x=0÷7)
M0.x (x=0÷7)
M31.x (x=0÷7)
Q0.x (x=0÷7)
Q7.x (x=0÷7)
SM0.x (x=0÷7)
SM29.x (x=0÷7
SM30.x (x=0÷7)
SM85.x (x=0÷7
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
16
VW150
-Truy nhập theo từ kép: Tên miền (+) D (+) địa chỉ byte cao của từ trong miền.Ví dụ
VD150 chỉ từ kép gồm 4 byte150, 151, 152 và 153 thuộc miền V, trong đó byte 150 có vai
trò byte cao và byte 153 là thấp trong từ kép.
bit 63 32 31 16 15 8 0
VD150
Tất cả các byte thuộc vùng dữ liệu đều có thể truy nhập được bằng con trỏ. Con trỏ được
định nghĩa trong miền V hoặc các thanh ghi AC1, AC2 và AC3. Mỗi con trỏ địa chỉ chỉ gồm 4
byte (từ kép).
Vùng đối tượng:
Vùng đối tượng được sử dụng để lưu giữ dữ liệu cho các đối tượng lập trình như các giá trị
tức thời, giá trị đặt trước của bộ đếm, hay Timer. Dữ liệu kiểu đối tượng bao gồm của thanh ghi
của Timer, bộ đếm, bộ đếm tốc độ cao, bộ đệm vào/ra tương tự và các thanh ghi Accumulator
(AC).
Kiểu dữ liệu đối tượng bị hạn chế rất nhiều vì các dữ liệu kiểu đối tượng chỉ được ghi theo
mục đích cần sử dụng của đối tượng đó.
Hình 5. Vùng nhớ đối tượng được phân chia như sau:
CPU214
15 0 bit
Timer (đọc/ghi)
Bộ đếm (đọc/ghi)
Bộ đệm cổng vào
VB150 (byte cao) VB151 (byte thấp)
VB150 VB151 VB152 VB153
T0
T127
T0
T127
C0
C127
C0
C27
AW0
AW30
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
17
tương tự (chỉ đọc)
Bộ đệm cổng ra
tương tự (chỉ ghi)
Thanh ghi Accumulator 31 23 8 0
(đọc/ghi)
Bộ đếm tốc độ cao
(đọc/ghi)
2.1.3 Mở rộng ngõ vào/ra:
Có thể mở rộng ngõ vào/ra của PLC bằng cách ghép nối thêm vào nó các modul mở rộng về
phía bên phải của CPU (CPU 214 nhiều nhất 7 modul), làm thành một móc xích, bao gồm các
modul có cùng kiểu.
Các modul mở rộng số hay rời rạc đều chiếm chỗ trong bộ đệm, tương ứng với số đầu vào/ra
của các modul.
Sau đây là một ví dụ về cách đặt địa chỉ cho các modul mở rộng trên
CPU 214:
CPU214 MODUL 0 MODUL 1 MODUL 2 MODUL 3 MODUL 4
AQW0
AQW30
AC0 (không có khả năng làm con trỏ)
AC1
AC2
AC3
HSC0
HSC1 (chỉ có trong CPU 214)
HSC2 (chỉ có trong CPU 214)
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
18
2.1.4 Thực hiện chương trình:
PLC thực hiện chương trình theo chu trình lặp. Mỗi vòng lặp được gọi là một vòng quét
(scan). Mỗi vòng quét được bắt đầu bằng gian đoạn đọc dữ liệu từ các cổng vào vùng đệm ảo,
tiếp theo là gian đoạn thực hiện chương trình. Trong từng vòng quét, chương trình được thực
hiện bằng lệnh đầu tiên và kết thúc bằng lệnh kết thúc (MEND). Sau giai đoạn thực hiện chương
trình là gian đoạn truyền thông nội bộ và kiểm tra lỗi. Vòng quét được kết thúc bằng giai đoạn
chuyển các nội dung của bộ đệm ảo tới các cổng ra.
(4vào/4ra) (8 vào) (3vào analog
/1ra analog)
(8 ra) (3vào analog
/1ra analog)
I0.0 Q0.0
I0.1 Q0.1
I0.2 Q0.2
I0.3 Q0.3
I0.4 Q0.4
I0.5 Q0.5
I0.6 Q0.6
I0.7 Q0.7
I1.1 Q1.0
I1.2 Q1.1
I1.3
I1.4
I1.5
I2.0
I2.1
I2.2
I2.3
Q2.0
Q2.1
Q2.2
Q2.3
I3.0
I3.1
I3.2
I3.3
I3.4
I3.5
I3.6
I3.7
AIW0
AIW2
AIW4
AQW0
Q3.0
Q3.1
Q3.2
Q3.3
Q3.4
Q3.5
Q3.6
Q3.7
AIW8
AIW10
AIW12
AQW4
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
19
Hình 6: Vòng quét (scan) trong S7- 200.
Như vậy, tại thời điểm thực hiện lệnh vào/ra, thông thường lệnh không làm việc mà chỉ thông
qua bộ đệm ảo của cổng trong vùng nhớ tham số. Việc truyền thông giữa bộ đệm ảo với ngoại vi
trong các giai đoạn 1 và 4 do CPU quản lý. Khi gặp lệnh vào/ra ngay lập tức thì hệ thống sẽ cho
dừng mọi công việc khác, ngay cả chương trình xử lý ngắt, để thực hiện lệnh này một cách trực
tiếp với cổng vào/ra.
Nếu sử dụng các chế độ xử lý ngắt, chương trình con tương ứng với từng tín hiệu ngắt được
soạn thảo và cài đặt như một bộ phận của chương trình. Chương trình xử lý ngắt chỉ được thực
hiện trong vòng quét khi xuất hiện tín hiệu báo ngắt và có thể xảy ra ở bất cứ điểm nào trong
vòng quét.
Cấu trúc chương trình của S7 – 200
Có thể lập trình cho S7 – 200 bằng cách sử dụng một trong những phần mềm sau đây:
-STEP 7 – Micro/DOS
-STEP 7 – Micro/WIN
Những phần mềm này đều có thể cài đặt được trên các máy lập trình họ PG7xx và các máy
tính cá nhân (PC).
Các chương trình cho S7 – 200 phải có cấu trúc bao gồm chương trình chính (main program)
và sau đó đến các chương trình con và các chương trình xử lý ngắt được chỉ ra sau đây:
-Chương trình chính được kết thúc bằng lệnh kết thúc chương trình (MEND)
3.Truyền
thông và
tự kiểm
tra lỗi.
1. Nhập dữ
liệu từ ngoại
vi vào bộ đệm
ảo
2. Thực
hiện
chương
trình.
4. Chuyển
dữ liệu từ
bộ đệm ảo
ra ngoại vi
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
20
-Chương trình con là một bộ phận của chương trình. Các chương trình con phải được viết
sau lệnh kết thúc chương trình chính, đó là lệnh MEND.
-Các chương trình xử lý ngắt là một bộ phận của chương trình. Nếu cần sử dụng chương
trình xử lý ngắt phải viết sau lệnh kết thúc chương trình chính MEND.
Các chương trình con được nhóm lại thành một nhóm ngay sau chương trình chính. Sau đó
đến các chương trình xử lý ngắt. Bằng cách viết như vậy, cấu trúc chương trình được rõ ràng và
thuận tiện hơn trong việc đọc chương trình sau này. Có thể tự do trộn lẫn các chương trình con
và chương trình xử lý ngắt đằng sau chương trình chính.
Hình 7: Cáu trúc chương trình S7 – 200
Main Program
:
:
MEND
Thực hiện trong một vòng
quét
SBR 0 Chương trình con thứ nhất
:
:
RET
Thực hiện khi được
chương trình chính gọi
SBR n Chưong trình con thứ n+1
:
:
RET
INT 0 Chương trình xữ lý ngắt thứ
: nhất
:
RET
Thực hiện khi có tín hiệu
bảo ngắt
INT n Chương trình xử lý ngắt thứ
: n+1
:
RET
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
21
Hình 8: Hình ảnh thực tế của PLC S7 – 200
Hình 9: hình ảnh thực tế của một modul analog
2.1.5 Ngôn ngữ lập trình S7 – 200
2.1.5.1 Phương pháp lập trình
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
22
S7 – 200 biểu diễn một mạch logic cứng bằng một dãy các lệnh lập trình. Chương trình bao
gồm một dãy các lệnh. S7 – 200 thực hiện chương trình bắt đầu từ lệnh lập trình đầu tiên và kết
thúc ở lệnh cuối trong một vòng. Một vòng như vậy được gọi là vòng quét.
Một vòng (scan cycle) quét được bắt đầu bằng việc đọc trạng thái của đầu vào, và sau đó
thực hiện chương trình. Scan cycle kết thúc bằng việc thay đổi trạng thái đầu ra. Trước khi bắt
đầu một vòng quét tiếp theo S7 – 200 thực thi các nhiệm vụ bên trong và nhiệm vụ truyền thông.
Chu trình thực hiện chương trình là chu trình lặp.
Hình 10: Thưc hiện chương trình theo vòng quét trong S7 – 200.
Cách lập trình cho S7 – 200 nói riêng và cho các PLC của Siemens nói chung dựa trên hai
phương pháp lập trình cơ bản: Phương pháp hình thang (Ladder Logic viết tắt là LAD) và
phương pháp liệt kê lệnh (Statement List viết tắt là STL).
Nếu chương trình được viết theo kiểu LAD, thiết bị lập trình sẽ tự tạo ra một chương trình theo
kiểu STL tương ứng. Nhưng ngược lại không phải mọi chương trình được viết theo kiểu STL
cũng có thể chuyển được sang LAD.
Định nghĩa về LAD:
Giai đoạn nhập dữ
liệu từ ngoại vi
Giai đoạn thực hiện
chương trình
Giai đoạn chuyển
dữ liệu ra ngoại vi
Giai đoạn truyền
thông nội bộ và tự
kiểm tra lỗi
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
23
LAD là một ngôn ngữ lập trình bằng đồ họa. Những thành phần cơ bản dừng trong LAD
tương ứng với các thành phần của bảng điều khiển bằng rơle. Trong chương trình LAD các phần
tử cơ bản dùng để biểu diễn lệnh logic như sau:
-Tiếp điểm: là biểu tượng (symbol) mô tả các tiếp điểm của rơle. Các tiếp điểm
đó có thể là thường mở ┤├ hoặc thường đóng ┤/├.
- Cuộn dây (coil): là biểu tượng ─( )─ mô tả các rơle được mắc theo chiều dòng
điện cung cấp cho rơle.
-Hộp (box): là biểu tượng mô tả các hàm khác nhau nó làm việc khi có dòng điện
chạy đến hộp. Những dạng hàm thường được biểu diễn bằng hộp là các bộ định thời gian
(Timer), bộ đếm (Counter) và các hàm tốn học. Cuộn dây và các hộp phải được mắc đúng chiều
dòng điện.
-Mạng LAD: là đường nối các phần tử thành một mạch hồn thiện, đi từ đường nguồn bên
trái sang đường nguồn bên phải. Đường nguồn bên trái là dây nóng, đường nguồn bên phải là
dây trung hòa hay là đường trở về nguồn cung cấp (đường nguồn bên phải thường không được
thể hiện khi dùng chương trình tiện dụng STEP7-Micro/DOS hoặc STEP7-Micro/WIN). Dòng
điện chạy từ bên trái qua các tiếp điểm đến các cuộn dây hoặc các hộp trở về bên phải nguồn.
Định nghĩa về STL: phương pháp liệt kê lệnh (STL) là phương pháp thể hiện chương trình dưới
dạng tập hợp các câu lệnh. Mỗi câu lệnh trong chương trình, kể cả những lệnh hình thức, biểu
diễn một chức năng của PLC.
Định nghĩa về ngăn xếp logic (logic stack):
S0 Stack 0 – bit đầu tiên hay bit trên cùng của ngăn xếp
S1 Stack 1 – Bit thứ hai của ngăn xếp
S2 Stack 2 – Bit thứ ba của ngăn xếp
S3 Stack 3 – Bit thứ tư của ngăn xếp
S4 Stack 4 – Bit thứ năm của ngăn xếp
S5 Stack 5 – Bit thứ sáu của ngăn xếp
S6 Stack 6 – Bit thứ bảy của ngăn xếp
S7 Stack 7 – Bit thứ tám của ngăn xếp
S8 Stack 8 – Bit thứ chín của ngăn xếp
Để tạo ra một chương trình dạng STL, người lập trình cần phải hiểu rõ phương thức sử dụng
9 bit của ngăn xếp logic của S7 – 200. Ngăn xếp logic là một khối gồm 9 bit chồng lên nhau. Tất
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
24
cả các thuật tốn liên quan đến ngăn xếp đều chỉ làm việc với bit đầu tiên hoặc với bit đầu tiên và
bit thứ hai của ngăn xếp. Giá trị logic mới đều có thể được gửi (hoặc được nối thêm) vào ngăn
xếp. Khi phối hợp hai bit đầu tiên của ngăn xếp, thì ngăn xếp sẽ được kéo lên một bit.
Ví dụ về Ladder Logic và Statement List:
LAD STL
──┤├───( )
LD I0.0
= Q1.0
2.1.5.2 Cú pháp lệnh của S7 – 200
Hệ lệnh của S7 – 200: được chia làm ba nhóm:
-Các lệnh mà khi thực hiện thì làm việc độc lập không phụ thuộc vào giá trị logic của ngăn
xếp.
-Các lệnh chỉ thực hiện khi bit đầu tiên của ngăn xếp có giá trị logic bằng 1.
-Các nhãn lệnh đánh dấu trong vị trí tập lệnh.
Các tốn hạng giới hạn cho phép của CPU 214:
Phương pháp truy nhập Giới hạn cho phép của tốn hạng của CPU
214
I0.0 Q1.0
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
25
Truy nhập theo bit
(địa chỉ byte, chỉ số bit)
V (0.0 đến 4095.7)
I (0.0 đến 7.7)
Q (0.0 đến 7.7)
M (0.0 đến 31.7)
SM (0.0 đến 85.7)
T (0 đến 7.7)
C (0.0 đến 7.7)
Truy nhập theo byte
VB (0 đến 4095)
IB (0 đến 7)
MB (0 đến 31)
SMB (0 đến 85)
AC (0 đến 3)
Hằng số
Truy nhập theo từ đơn (word)
(địa chỉ byte cao)
VW (0 đến 4094)
T (0 đến 127)
C (0 đến 127)
IW (0 đến 6)
QW (0 đến 6)
MW (0 đến 30)
SMW (0 đến 84)
AC (0 đến 3)
AIW (0 đến 30)
AQW (0 đến 30)
Hằng số
Thuy nhập theo từ kép
(địa chỉ byte cao)
VD (0 đến 4092)
ID (0 đến 4)
QD (0 đến 4)
MD (0 đến 28)
SMD (0 đến 82)
AC (0 đến 3)
HC (0 đến 2)
Hằng số
Một số lệnh cơ bản:
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
26
• Lệnh vào/ra:
LOAD (LD): Lệnh LD nạp giá trị logic của một tiếp điểm vào trong bit đầu tiên của ngăn xếp,
các giá trị còn lại trong ngăn xếp bị đẩy lùi xuống một bit.
LOAD NOT (LDN): Lệnh LD nạp giá trị logic của một tiếp điểm vào trong bit đầu tiên của
ngăn xếp, các giá trị còn lại trong ngăn xếp bị đẩy lùi xuống một bit.
Bị đẩy ra khỏi Bị đẩy ra khỏi
ngăn xếp ngăn xếp
Các dạng khác nhau của lệnh LD, LDN cho LAD như sau:
LAD Mô tả Tốn hạng
n
┤├
Tiếp điểm thường mở sẽ đóng nếu n=1 n: I, Q, M, SM,
(bit) T, C
n
┤\├
Tiếp điểm thường đóng sẽ mở khi n=1
n
┤I├
Tiếp điểm thường mở sẽ đóng tức thời khi
n=1
n:1
n
┤\I├
Tiếp điểm thường đóng sẽ mở tức thời khi
n=1
Các dạng khác nhau của lệnh LD, LDN cho STL như sau:
c0
c1
c2
c3
c4
c5
c6
c7
c8
m
c0
c1
c2
c3
c4
c5
c6
c7
c0
c1
c2
c3
c4
c5
c6
c7
c8
m
c0
c1
c2
c3
c4
c5
c6
c7
Trước LD Sau Trước LDN Sau
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
27
LAD Mô tả Tốn hạng
LD n Lệnh nạp giá trị logic của điểm n vào bit đầu tiên
trong ngăn xếp.
n: I, Q, M, SM,
(bit) T, C
LDN n Lệnh nạp giá trị logic nghịch đảo của điểm n vào
bit đầu tiên trong ngăn xếp.
LDI n Lệnh nạp tức thời giá trị logic của điểm n vào bit
đầu tiên trong ngăn xếp.
n:1
LDNI n Lệnh nạp tức thời giá trị logic nghịch đảo của
điểm n vào bit đầu tiên trong ngăn xếp.
OUTPUT (=): lệnh sao chép nội dung của bit đầu tiên trong ngăn xếp vào bit được chỉ định
trong lệnh. Nội dung ngăn xếp không bị thay đổi.
Mô tả lệnh OUTPUT bằng LAD như sau:
LAD Mô tả Tốn hạng
n
─( )
Cuộn dây đầu ra ở trạng thái kích thích khi có
dòng điều khiển đi qua
n:I,Q,M,SM,T,C
(bit)
n
─( I )
Cuộn dây đầu ra được kích thích tức thời khi
có dòng điều khiển đi qua
n:Q
(bit)
• Các lệnh ghi/xóa giá trị cho tiếp điểm:
SET (S)
RESET (R): Lệnh dùng để đóng và ngắt các điểm gián đoạn đã được thiết kế. Trong LAD,
logic điều khiển dòng điện đóng hay ngắt các cuộn dây đầu ra. Khi dòng điều khiển đến các cuộn
dây thì các cuôn dây đóng hoặc mở các tiếp điểm. Trong STL, lệnh truyền trạng thái bit đầu tiên
của ngăn xếp đến các điểm thiết kế. Nếu bit này có giá trị
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
28
bằng 1, các lệnh S hoặc R sẽ đóng ngắt tiếp điểm hoặc một dãy các tiếp điểm (giới hạn từ 1 đến
255). Nội dung của ngăn xếp không bị thay đổi bởi các lệnh này.
Mô tả lệnh S (Set) và R (Reset) bằng LAD:
Mô tả lệnh S (Set) và R (Reset) bằng STL:
STL Mô tả Tốn hạng
S S-bit n
Ghi giá trị logic vào một mảng gồm n bit kể
từ địa chỉ S-bit
S-bit: I, Q, M,SM,T,
C,V (bit)
R S-bit n Xóa một mảng gồm n bit kể từ địa chỉ S-bit.
Nếu S-bit lại chỉ vào Timer hoặc Counter thì
lệnh sẽ xố bit đầu ra của Timer/Counter đó.
SI S-bit n
Ghi tức thời giá trị logic vào một mảng gồm
n bit kể từ địa chỉ S-bit
S-bit: Q (bit)
n (byte):IB,QB,MB,
SMB, VB,AC, hằng
số, *VD, *AC RI S-bit n Xóa tức thời một mảng gồm n bit kể từ địa
chỉ S-bit.
LAD Mô tả Tốn hạng
S bit n
──( S )
Đóng một mảng gồm n các tiếp điểm kể từ
địa chỉ S-bit
S-bit: I, Q, M,SM,T,
C,V (bit)
n (byte): IB, QB, MB,
SMB, VB,AC, hằng
số, *VD, *AC
S bit n
──( R )
Ngắt một mảng gồm n các tiếp điểm kể từ S-
bit. Nếu S-bit lại chỉ vào Timer hoặc
Counter thì lệnh sẽ xố bit đầu ra của
Timer/Counter đó.
S bit n
──( SI )
Đóng tức thời một mảng gồm n các tiếp
điểm kể từ địa chỉ S-bit
S-bit: Q (bit)
n(byte):IB,QB, MB,
SMB, VB,AC, hằng
số, *VD, *AC S bit n
──( RI )
Ngắt tức thời một mảng gồm n các tiếp điểm
kể từ địa chỉ S-bit
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
29
• Các lệnh logic đại số Boolean:
Các lệnh tiếp điểm đại số Boolean cho phép tạo lập các mạch logic (không có nhớ).
Trong LAD các lệnh này được biểu diễn thông qua cấu trúc mạch, mắc nối tiếp hay song song
các tiếp điểm thường đóng hay các tiếp điểm thường mở. Trong STL có thể sử dụng lệnh A
(And) và O (Or) cho các hàm hở hoặc các lệnh AN (And Not), ON (Or Not) cho các hàm kín.
Giá trị của ngăn xếp thay đổi phụ thuộc vào từng lệnh.
Lệnh Mô tả Tốn hạng
ALD Lệnh tổ hợp giá trị của bit đầu tiên và thứ hai của ngăn xếp bằng
phép tính logic AND. Kết quả ghi lại vào bit đầu tiên. Giá trị còn
lại của ngăn xếp được kéo lên một bit.
Không có
OLD Lệnh tổ hợp giá trị của bit đầu tiên và thứ hai của ngăn xếp bằng
phép tính logic OR. Kết quả ghi lại vào bit đầu tiên. Giá trị còn lại
của ngăn xếp được kéo lên một bit.
Không có
LPS Lệnh Logic Push (LPS) sao chụp giá trị của bit đầu tiên vào bit thứ
hai trong ngăn xếp. Giá trị còn lại bị đẩy xuống một bit. Bit cuối
cùng bị đẩy ra khỏi ngăn xếp.
Không có
LRD Lệnh sao chép giá trị của bit thứ hai vào bit đầu tiên trong ngăn
xếp.Các giá trị còn lại của ngăn xếp giữ nguyên vị trí
Không có
LPP Lệnh kéo ngăn xếp lên một bit. Giá trị của bit sau được chuyển
cho bit trước.
Không có
Ngồi những lệnh làm việc trực tiếp với tiếp điểm, S7 – 200 còn có 5 lệnh đặc biệt biểu diễn
cho các phép tính của đại số Boolean cho các bit trong ngăn xếp, được gọi là lệnh stack logic. Đó
là các lệnh ALD (And Load), OLD (Or Load), LPS (Logic Push), LRD (Logic Read) và LPP
(Logic Pop). Lệnh stack logic được dùng để tổ hợp, sao chụp hoặc xố các mệnh đề logic. LAD
không có bộ đếm dành cho Stack logic. STL sử dụng các lệnh stack logic để thực hiện phương
trình tổng thể có nhiều biểu thức con.
AND (A) Lệnh A và O phối hợp giá trị logic của một tiếp điểm n với
OR (O) giá trị bit đầu tiên của ngăn xếp. Kết quả phép tính được đặt lại vào bit đầu tiên trong
ngăn xếp. Giá trị của các bit còn lại trong ngăn xếp không bị thay đổi.
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
30
Luật tinh tốn của các phép tính logic And và Or :
Tác động của các phép tính A (And) và O (Or)
AND LOAD (ALD)
OR LOAD (OR) : Lệnh ALD và OLD thực hiện phép tính logic And và Or giữa hai bit đầu tiên
của ngăn xếp. Kết quả của logic này sẽ được ghi lại vào bit đầu trong ngăn xếp. Nội dung còn lại
của ngăn xếp được kéo lên một bit.
Tác động của lệnh ALD và OLD VÀO ngăn xếp như sau:
x y x ^ y(And) x∨y (Or)
0 0 0 0
0 1 0 1
1 0 0 1
1 1 1 1
c0
c1
c2
c3
c4
c5
c6
c7
c8
m
c1
c2
c3
c4
c5
c6
c7
c8
c0
c1
c2
c3
c4
c5
c6
c7
c8
m
c1
c2
c3
c4
c5
c6
c7
c8
A
Trước Sau
m = c0 ^ n
O
Trước Sau
m = c0
m=c0∨n
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
31
LOGIC PUSH (LPS)
LOGIC READ (LRD)
LOGIC POP (LPP): Lệnh LPS, LRD và LPP là những lệnh thay đổi nội dung bit đầu tiên của
ngăn xếp. Lệnh LPS sao chép nội dung bit đầu tiên vào bit thứ hai trong ngăn xếp, nội dung ngăn
xếp sau đó bị đẩy xuống một bit. Lệnh LRD lấy giá trị bit thứ hai ghi vào bit đầu tiên của ngăn
xếp, nội dung ngăn xếp sau đó được kéo lên một bit. Lệnh LPP kéo ngăn xếp lên một bit.
• Các lệnh tiếp điểm đặc biệt ┤ NOT ├ ┤ P ├ ┤ N ├
Có thể dùng các lệnh tiếp điểm đặc biệt để phát hiện sự chuyển tiếp trạng thái của xung (sườn
xung) và đảo lại trạng thái của dòng cung cấp (giá trị đỉnh của ngăn xếp). LAD sử dụng các tiếp
điểm đặc biệt này để tác động vào dòng cung cấp. Các tiếp điểm đặc biệt không có tốn hạng
riêng của chính chúng vì thế phải đặt chúng phía trước cuộn dây hoặc hộp đầu ra. Tiếp điểm
chuyển tiếp dương/âm (các lệnh sườn trước và sườn sau) có nhu cầu về bộ nhớ bởi vậy đối với
CPU 214 có thể sử dụng nhiều nhất là 256 lệnh.
• Các lệnh so sánh
Khi lập trình, nếu các quyết định về điều khiển được thực hiện dựa trên kết quả của việc
so sánh thì có thể sử dụng lệnh so sánh theo byte, Word hay Dword của S7 – 200.
AD sử dụng lệnh so sánh để so sánh các giá trị của byte, word hay Dword (giá trị thực
hoặc nguyên). Những lệnh so sánh thường là: so sánh nhỏ hơn hoặc bằng (<=); so sánh bằng
(==) và so sánh lớn hơn hoặc bằng (>=).
c0
c1
c2
c3
c4
c5
c6
c7
c8
m
c2
c3
c4
c5
c6
c7
c8
c0
c1
c2
c3
c4
c5
c6
c7
c8
m
c2
c3
c4
c5
c6
c7
c8
ALD
Trước Sau
m = c0 ^ c1
OLD
Trước Sau
m = c0 ∨ c1
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
32
Khi so sánh giá trị của byte thí không cần phải để ý đến dấu của tốn hạng, ngược lại khi so
sánh các từ hay từ kép với nhau thì phải để ý đến dấu của tốn hạng là bit cao nhất trong từ hoặc
từ kép. Ví dụ 7FFF > 8000 và 7FFFFFFF > 80000000.
LAD Mô tả Tốn hạng
n1 n2
─┤==B├─
n1 n2
─┤==I├─
n1 n2
─┤==D├─
n1 n2
─┤==R├─
Tiếp điểm đóng khi n1=n2
B = byte
I = Integer = Word
D = Double Integer
R = Real
n1, n2(byte): VB, IB,
QB, MB, SMB, AC,
Const, *VD, *AC
n1 n2
─┤>=B├─
n1 n2
─┤>=I├─
n1 n2
─┤>=D├─
n1 n2
─┤>=R├─
Tiếp điểm đóng khi n1≥ n2
B = byte
I = Integer = Word
D = Double Integer
R = Real
n1, n2(word): VW, T, C,
QW, MW, SMW, AC,
AIW, hằng số, *VD,
*AC
n1 n2
─┤<=B├─
n1 n2
─┤<=I├─
n1 n2
─┤<=D├─
n1 n2
─┤<=R├─
Tiếp điểm đóng khi n1≤ n2
B = byte
I = Integer = Word
D = Double Integer
R = Real
n1, n2(Dword): VD, ID,
QD, MD, SMD, AC,
HC, hằng số, *VD, *AC
Trong STL những lệnh so sánh thực hiện phép so sánh byte, từ hay từ kép. Căn cứ vào kiểu
so sánh (=), kết quả của phép so sánh có giá trị bằng 0 (nếu đúng) hoặc bằng 1 (nếu sai)
nên nó có thể sử dụng kết hợp cùng các lệnh LD, A, O. Để tạo ra được các phép so sánh mà S7 –
200 không có lệnh so sánh tương ứng như: so sánh không bằng nhau (), so sánh nhỏ hơn (<)
hoặc so sánh lớn hơn (>), có thể tạo ra được nhờ kết hợp lệnh NOT với các lệnh đã có (==, >=,
<=)
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
33
• Lệnh nhảy và lệnh gọi chương trình con
Các lệnh của chương trình, nếu không có những lệnh điều khiển riêng, sẽ được thực hiện
theo thứ tự từ trên xuống dưới trong một vòng quét. Lệnh điều khiển chương trình cho phép thay
đổi thứ tự thực hiện lệnh. Chúng cho phép chuyển thứ tự thực hiện, đáng lẽ ra là lệnh tiếp theo,
tới một lệnh bất cứ nào khác của chương trình, trong đó nơi điều khiển chuyển đến được đánh
dấu trước bằng một nhãn chỉ đích. Thuộc nhóm lệnh điều khiển chương trình gồm: lệnh nhảy,
lệnh gïọi chương trình con. Nhãn chỉ đích, hay gọi đơn giản là nhãn, phải được đánh dấu trước
khi thực hiện nhảy hay lệnh gọi chương trình con.
Việc đặt nhãn cho lệnh nhảy phải nằm trong chương trình. Nhãn của chương trình con, hoặc
của chương trình xử lý ngắt được khai báo ở đầu chương trình. Không thể dùng lệnh nhảy JMP
để chuyển điều khiển từ chương trình chính vào một vào một nhãn bất kỳ trong chương trình con
hoặc trong chương trình xử lý ngắt. Tương tự như vậy cũng không thể từ một chương trình con
hay chương trình xử lý ngắt nhảy vào bất cứ một nhãn nào nằm ngồi các chương trình đó.
Lệnh gọi chương trình con là lệnh chuyển điều khiển đến chương trình con. Khi chương trình
con thực hiện các phép tính của mình thì việc điều khiển lại được chuyển trở về lệnh tiếp theo
trong chương trình chính ngay sau lệnh gọi chương trình con. Từ một chương trình con có thể
gọi được một chương trình con khác trong nó, có thể gọi như vậy nhiều nhất là 8 lần trong S7 –
200. Đệ qui (trong một chương trình con có lệnh gọi đến chính nó) về nguyên tắc không bị cấm
song phải chú ý đến giới hạn trên.
Nếu lệnh nhảy hay lệnh gọi chương trình con được thực hiện thì đỉnh ngăn xếp luôn có giá trị
logic bằng 1. Bởi vậy trong chương trình con các lệnh có điều khiển được thực hiện như các lệnh
không điều kiện. Sau các lệnh LBL (đặt nhãn) và SBR, lệnh LD trong STL sẽ bị vô hiệu hóa.
Khi một chương trình con được gọi, tồn bộ nội dung của ngăn xếp sẽ được cất đi, đỉnh của
ngăn xếp nhận một giá trị mới là 1, các bit khác còn lại của ngăn xếp nhận giá trị logic 0 và
chương trình được chuyển tiếp đến chương trình con đã được gọi. Khi thực hiện xong chương
trình con và trước khi điều khiển được chuyển trở lại chương trình đã gọi nó, nội dung ngăn xếp
đã được cất giữ trước đó sẽ được chuyển trở lại ngăn xếp.
Nội dung của thanh ghi AC không được cất giữ khi gọi chương trình con, nhưng khi một
chương trình xử lý ngắt được gọi, nội dung của thanh ghi AC sẽ được cất giữ trước khi thực hiện
chương trình xử lý ngắt và nạp lại khi chương trình xử lý ngắt đã được thực hiện xong. Bởi vậy
chương trình xử lý ngắt có thể tự do sử dụng bốn thanh ghi AC của S7 – 200.
JMP, CALL
LBL, SBR : Lệnh nhảy JMP và lệnh gọi chương trình con SBR cho phép chuyển điều khiển từ
vị trí này đến một vị trí khác trong chương trình. Cú pháp lệnh nhảy và lệnh gọi chương trình
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
34
con trong LAD và STL đều có tốn hạng là nhãn chỉ đích (nơi nhảy đến, nơi chứa chương trình
con)
LAD STL Mô tả Tốn hạng
n
─( JMP)
JMP Kn
Lệnh nhảy thực hiện việc chuyển
điều khiển đến nhãn n trong một
chương trình.
n:
CPU 212: 0÷63
CPU 214: 0÷255
JMP Kn
Lệnh khai báo nhãn n trong một
chương trình.
n
─( CALL)
CALL Kn
Lệnh gọi chương trình con, thực
hiện phép chuyển điều khiển đến
chương trình con có nhãn n.
n:
CPU 212: 0÷15
CPU 214: 0÷255
SBR Kn Lệnh gán nhãn cho một chương
trình con.
─( CRET)
CRET
Lệnh trở về chương trình đã gọi
chương trình con có điều kiện
(bit đầu của ngăn xếp có giá trị
logic bằng 1)
Không có
─( RET)
RET
Lệnh trở về chương trình đã gọi
chương trình con không điều
kiện.
• Các lệnh can thiệp vào thời gian vòng quét
MEND, END, STOP, NOP, WDR
Các lệnh này được dùng để kết thúc chương trình đang thực hiện, và kéo dài một khoảng
thời gian của một vòng quét.
Trong LAD và STL chương trình phải được kết thúc bằng lệnh kết thúc không điều kiện
MEND. Có thể sử dụng lệnh kết thúc có điều kiện END trước lệnh kết thúc không điều kiện.
LBL: n
SBR:n
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
35
Lệnh STOP kết thúc chương trình, nó chuyển điều khiển chương trình đến chế độ STOP.
Nếu như gặp lệnh STOP trong chương trình chính, hoặc trong chương trình con thì chương trình
đang được thực hiện sẽ kết thúc ngay lập tức.
Lệnh rỗng NOP không có tác dụng gì trong việc thực hiện chương trình. Cần lưu ý lệnh NOP
phải được đặt bên trong chương trình chính, chương trình con hoặc trong chương trình xử lý
ngắt.
Lệnh WDR sẽ khởi động lại đồng hồ quan sát (watchdog timer), và chương trình tiếp tục
được thực hiện trong vòng quét ở chế độ quan sát nên cẩn thận khi sử dụng lệnh WDR.
Việc chuyển công tắc cứng của S7 – 200 vào vị trí STOP hoặc thực hiện lệnh STOP trong
chương trình sẽ là nguyên nhân đặt điều khiển vào chế độ dừng trong khoảng thời gian 1,4s …
• Các lệnh điều khiển Timer
Timer là bộ tạo thời gian giữa tín hiệu ra nên trong điều khiển vẫn thường được gọi là khâu
trễ. Nếu ký hiệu tín hiệu (logic) vào là x(t) và thời gian trễ tạo ra bằng Timer là τ thì tín hiệu đầu
ra của Timer đó sẽ là x(t – τ)
S7 – 200 có 64 bộ Timer (với CPU 212) hoặc 128 Timer (với CPU 214) được chia làm hai
loại khác nhau là:
-Timer tạo thời gian trễ không có nhớ (On-Delay Timer), ký hiệu là TON.
-Timer tạo thời gian trễ có nhớ (Retentive On-Delay Timer), ký hiệu là TONR.
Hai kiểu Timer của S7 – 200 (TON và TONR) phân biệt với nhau ở phản ứng của nó đối với
trạng thái đầu vào.
Cả hai Timer kiểu TON và TONR cùng bắt đầu tạo thời gian trễ tín hiệu kể từ thời điểm có
sườn lên ở tín hiệu đầu vào, tức là khi tín hiệu đầu vào chuyển trạng thái logic từ 0 lên 1, được
gọi là thời gian Timer được kích, và không tính khoảng thời gian khi đầu vào có giá trị logic 0
vào thời gian trễ tín hiệu đặt trước.
Khi đầu vào có giá trị logic bằng 0, TON tự động reset còn TONR thì không tự động reset.
Timer TON được dùng để tạo thời gian trễ trong một khoảng thời gian (miền liên thông), còn với
TONR thời gian trễ sẽ được tạo ra trong nhiều khoảng thời gian khác nhau.
Timer TON và TONR bao gồm 3 loại với ba độ phân giải khác nhau, độ phân giải 1ms, 10ms
và 100ms. Thời gian trễ τ được tạo ra chính là tích của độ phân giải của bộ Timer được chọn và
giá trị đặt trước cho Timer. Ví dụ Timer có độ phân giải 10ms và giá trị đặt trước là 50 thì thời
gian trễ sẽ là τ = 500ms.
Timer của S7 – 200 có những tính chất cơ bản sau:
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
36
-Các bộ Timer được điều khiển bởi một cổng vào và giá trị đếm tức thời. Giá trị đếm tức
thời của Timer được nhớ trong thanh ghi 2 byte (gọi là T-word) của Timer, xác định khoảng thời
gian trễ kể từ khi Timer được kích. Giá trị đặt trước của các bộ Timer được ký hiệu trong LAD
và STL là PT. Giá trị đếm tức thời của thanh ghi T-word thường xuyên được so sánh với giá trị
đặt trước của Timer.
-Mỗi bộ Timer, ngồi thanh ghi 2 byte T-word lưu giá trị đếm tức thời, còn có một bit ký
hiệu là T-bit, chỉ thị trạng thái logic đầu ra. Giá trị logic của bit này phụ thuộc vào kết quả so
sánh giữa giá trị đếm tức thời với giá trị đặt trước.
-Trong khoảng thời gian tín hiệu x(t) có giá trị logic 1, giá trị đếm tức thời trong T-word
luôn được cập nhật và thay đổi tăng dần cho đến khi nó đạt giá trị cực đại. Khi giá trị đếm tức
thời lớn hơn hay bằng giá trị đặt trước, T-bit có giá trị logic 1.
Độ phân giải các loại Timer của S7 – 200, CPU 214
Lệnh Độ phân giải Giá trị cực đại CPU 214
TON
1 ms 32,767 s T32 và T96
10 ms 327,67 s T33 ÷ T36, T97 ÷ T100
100 ms 3276,7 s T32 ÷ T96, T101 ÷ T127
TONR
1 ms 32,767 s T0 và T64
10 ms 327,67 s T1 ÷ T4, T65 ÷ T68
100 ms 3276,7 s T5 ÷ T31, T69 ÷ T95
Cú pháp khai báo sử dụng Timer như sau:
LAD Mô tả Tốn hạng
TON—Txx
— IN
Khai báo Timer số hiệu xx kiểu TON để tạo thời
gian trễ tính từ khi đầu vào IN được kích. Nếu
như giá trị đếm tức thời lớn hơn hoặc bằng giá
trị đặt trước PT thì T-bit có giá trị logic bằng 1.
Txx (word)
CPU214:32÷63
96÷127
PT: VW, T,
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
37
— PT có thể reset Timer kiểu TON bằng lệnh R hoặc
bằng giá trị logic 0 tại đầu vào IN.
(word) C, IW,
QW,MW,SMW,
AC,AIW,hằngsố
TONR—Txx
— IN
— PT
Khai báo Timer số hiệu xx kiểu TONR để tạo
thời gian trễ tính từ khi đầu vào IN được kích.
Nếu như giá trị đếm tức thời lớn hơn hoặc bằng
giá trị đặt trước PT thì T-bit có giá trị logic bằng
1. Chỉ có thể reset Timer kiểu TON bằng lệnh R
cho T-bit.
Txx (word)
CPU214: 0 ÷31
64 ÷95
PT: VW, T,
(word) C, IW,
QW,MW,SMW,
AC,AIW,hằngsố
Khi sử dụng Timer kiểu TONR, giá trị đếm tức thời được lưu lại và không bị thay đổi trong
khoảng thời gian khi tín hiệu đầu vào có logic 0. Giá trị của T-bit không được nhớ mà hồn tồn
phụ thuộc vào kết quả so sánh giữa giá trị đếm tức thời và giá trị đặt trước.
Khi reset một bộ Timer, T-word và T-bit của nó đồng thời được xóa và có giá trị bằng 0,
như vậy giá trị đếm tức thời được đặt về 0 và tin hiệu đầu ra cũng có trạng thái logic bằng 0.
• Các lệnh điều khiển Counter
Counter là bộ đếm thực hiện chức năng đếm sườn xung trong S7 – 200. Các bộ đếm của S7 –
200 được chia làm hai loại: bộ đếm tiến (CTU) và bộ đếm tiến/lùi (CTUD).
Bộ đếm tiến CTU đếm số sườn lên của tín hiệu logic đầu vào, tức là đếm số lần thay đổi
trạng thái logic từ 0 lên 1 của tín hiệu. Số xung đếm được, được ghi vào thanh ghi 2 byte của bộ
đếm, gọi là thanh ghi C-word.
Nội dung của thanh ghi C-word, gọi là giá trị đếm tức thời của bộ đếm, luôn được so sánh
với giá trị đặt trước của bộ đếm, được ký hiệu là PV. Khi giá trị đếm tức thời bằng hoặc lớn hơn
giá trị đặt trước này thì bộ đếm báo ra ngồi bằng cách đặt giá trị logic 1
vào một bit đặc biệt của nó, gọi là C-bit. Trường hợp giá trị đếm tức thời nhỏ hơn giá trị đặt
trước C-bit có giá trị logic là 0.
Khác với các bộ Timer, các bộ đếm CTU và CTUD đều có chân nối với tín hiệu điều khiển
xóa để thực hiện việc đặt lại chế độ khởi phát ban đầu (reset) cho bộ đếm, được ký hiệu bằng chữ
cái R trong LAD, hay được qui định là trạng thái logic của bit đầu tiên của ngăn xếp trong STL.
Bộ đếm được reset khi tín hiệu xố này có mức logic là 1 hoặc khi lệnh R (reset) được thực hiện
với C-bit. Khi bộ đếm được reset, cả C-word và C-bit đều nhận giá trị 0.
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
38
Bộ đếm tiến/lùi CTUD đếm tiến khi găp sườn lên của xung vào cổng đếm tiến, ký hiệu là CU
hoặc bit thứ 3 của ngăn xếp trong STL, và đếm lùi khi gặp sườn lên của xung vào cổng đếm lùi,
ký hiệu là CD trong LAD hoặc bit thứ 2 của ngăn xếp trong STL.
Bộ đếm tiến CTU có miền giá trị đếm tức thời từ 0 đến 32.767. Bộ đếm tiến/lùi CTUD có miền
giá trị đếm tức thời từ –32.768 đến 32.767.
• Đồng hồ thời gian thực
Đồng hồ thời gian thực chỉ có với CPU 214 .Để có thể làm việc với đồng hồ thời gian thực
CPU 214 cung cấp 2 lệnh đọc và ghi giá trị cho đồng hồ. Những giá trị đọc được hoặc ghi được
với đồng hồ thời gian thực là các giá trị về ngày, tháng, năm và các giá trị về giờ, phút, giây.
Các dữ liệu đọc, ghi với đồng hồ thời gian thực trong LAD và trong STL có độ dài một byte
và phải được mã hố theo kiểu số nhị phân BCD( thí dụ 16#95 cho năm 95).Chúng nằm trong bộ
đếm gồm 8 byte liền nhau theo thứ tự.
LAD Mô tả Tốn hạng
CTU – Cxx
—CU
—PV
—R
Khai báo bộ đếm tiến theo sườn lên của CU.
Khi giá trị đếm tức thời C-word Cxx lớn hơn
hoặc bằng giá trị đặt trước PV, C-bit (Cxx) có
giá trị logic bằng 1. Bộ đếm được reset khi
đầu vào R có giá trị logic bằng 1. Bộ đếm
ngừng đếm khi C-word Cxx đạt được giá trị
cực đại.
Cxx : (word)
CPU 214: 0 ÷47
80 ÷127
PV :(word): VW,
T,C,IW,QW,MW,
SMW, AC, AIW,
hằngsố,*VD,*AC
CTUD – Cx
—CU
—PV
—CD
—R
Khai báo bộ đếm tiến/lùi, đếm tiến theo sườn
lên của CU, đếm lùi theo sườn lên của CD.
Khi giá trị đếm tức thời C-word Cxx lớn hơn
hoặc bằng giá trị đặt trước PV, C-bit (Cxx) có
giá trị logic bằng 1. Bộ đếm ngừng đếm tiến
khi C-word Cxx đạt được giá trị cực đại
32.767 và ngừng đếm lùi khi C-word Cxx đạt
được giá trị cực đại –32.768. CTUD reset khi
đầu vào R có giá trị logic bằng 1.
Cxx : (word)
CPU 214: 48 ÷79
PV :(word): VW,
T,C,IW,QW,MW,
SMW, AC, AIW,
hằngsố,*VD,*AC
byte 0 Năm (0÷99)
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
39
Các kiểu dữ liệu hợp lệ là :
Năm
(yy)
Tháng
(mm)
Ngày
(dd)
Giờ
(hh)
Phút
(mm)
Giây
(ss)
0÷99 1÷12 1÷31 0÷23 0÷59 0÷59
Riêng giá trị về ngày trong tuần là một số tương ứng với nội dung của nibble thấp (4 bit) trong
byte teo kiểu
Chủ nhật Thứ hai thứ ba Thứ tư Thứ năm Thứ sáu Thứ bẩy
1 2 3 4 5 6 7
READ_RTC (LAD)
TODR (STL): Lệnh đọc nội dung của đồng hồ thời gian thực vào bộ đệm 8
byte được chỉ thị trong bảng tốn hạng T
SET_RTC (LAD)
TODW (STL): Lệnh ghi nội dung của bộ đệm 8 byte được chỉ thị bằng lệnh tốn
hạng T vào đồng hồ thời gian thực.
Cú pháp sử dụng lệnh đọc, ghi với đồng hồ thời gian thực trong LAD và STL:
byte 1 Tháng (0÷12)
byte 2 Ngày (0÷31)
byte 3 Giờ (0÷23)
byte4 Phút (0÷59)
byte 5 Giây (0÷59)
byte 6 0
byte 8 0 ngày trong tuần
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
40
Tuyệt đối không sử dụng lệnh TODR và lệnh TODW đồng thời vừa trong chương trình
chính, vừa trong chương trình xử lý ngắt. Khi một lệnh TODR hay TODW đã được thực hiện, thì
khi gọi chương trình xử lý ngắt, các lệnh làm việc với đồng hồ thời gian thực trong chương trình
xử lý ngắt sẽ không được thực hiện nữa. Bít SM4.5 sẽ có logic 1 trong những trường hợp như
vậy.
2.2 Microwin
2.2.1 Cài đặt STEP7 – Micro/ Win
STEP7 – Micro/ Win là phần mềm hỗ trợ:
- Khai báo cấu hình cứng cho trạm PLC thuộc họ Simatic S7 – 200.
- Soạn thảo và cài đặt chương trình điều khiển cho một hoặc nhiều trạm.
- Quan sát việc thực hiện chương trình điều khiển trong một trạm PLC và gỡ rối chương
trình.
Ngồi ra Step7- Micro/Win còn có cả một thu viện đầy đủ với các hàm chuẩn hữu ích, phần
trợ giúp, online rất mạnh có khả năng trả lời mọi câu hỏi của người sử dụng về cách sử dụng
Step7 – Micro/Win, về cú pháp lệnh trong lập trình, về xây dựng cấu hình cứng của một trạm
cũng như của mạng gồm nhiều trạm PLC…
Cài đặt
Hiện nay, ở nước ta phần mềm về Step7 – Micro/Win được sử dụng nhiều nhất là phiên bản
Step7 – Micro/Win 32.
LAD STL Tốn hạng
TON—Txx
EN
T
TODR T
T VB, IB, QB, MB,SMB, *VD, *AC
(byte)
TONR—Txx
— IN
— T
TODW T
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
41
Phần lớn các đĩa gốc của Step7 đều có khẳ năng tự thực hiện chương trình cài đặt (autorum).
Bởi vậy ta chỉ cần cho đĩa vào ổ CD và thực hiện theo đúng các chỉ dẫn hiện trên màn hình. Ta
cũng có thể chủ động thực hiện việc cài đặt bằng cách gọi chương trình setup. exe có trên đĩa.
Công việc cài đặt Step7 về cơ bản không khác nhiều so với việc cài đặt các phần mềm ứng dụng
khác (Window, Office…), tức là cũng bắt đầu bằng việc chọn ngôn ngữ trong cài đặt (mặc định
là tiếng Anh), chọn thư mục đích trên ổ cứng (mặc định là C:\simens), kiểm tra dung tích còn lại
trên ổ đích, chọn ngôn ngữ sẽ được sử dụng trong quá trình làm việc với Step7 sau này…
Đặt tham số làm việc
Sau khi cài đặt xong Step7, trên màn hình (desktop) sẽ xuất hiện biểu tượng (icon) của nó
như hình dưới. Đồng thời trong Menu của Window cũng có thư mục Simatic với tất cả các tên
của những thành phần liên quan, từ các phần trợ giúp đến các phần mềm đặt cấu hình, chế độ
làm việc của Step7…
2.2.2 Soạn thảo một Project
Khái niệm Project trong Simatic không đơn thuần chỉ là chương trình ứng dụng mà rộng hơn
bao gồm tất cả những gì liên quan đến việc thiết kế phần mềm ứng dụng để điều khiển, giám sát
một hay nhiều trạm PLC.Theo khái niệm như vậy, trong một Project sẽ có:
- bảng Ladder Editor gồm một thư viện (tiếp điểm,cuộn dây, hộp…) và phần dùng để
viết chương trình điều khiển.
- bảng Statur Chart
- bảng Data Block Editor
- bảng Symbol Table dùng để khai báo biến hình thức.
Khai báo và mở một Project
Để khai báo một Project, từ màn hình chính của Step7 ta chọn Project rồi chọn New nếu là
file mới còn chọn open nếu chọn file đã có.
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
42
Sau khi tạo lập Project mới màn hình sẽ hiện ra CPU Type để ta chọn loại CPU mong muốn
bằng cách ấn OK
Khi đã chọn OK, file mới được thiết lập với đầy đủ thư viện và các công cụ trợ giúp thực
hiện bài tốn.
Data Block
Statement List
Ladder
Stop Mode
Run Mode
Download
Khai báo một Project mới
Mở một Project đã có
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
43
Chương 3 : CHƯƠNG TRÌNH ĐIỀU KHIỂN ĐÈN GIAO
THÔNG BẰNG S7 – 200
3.1 Bài tốn
Viết chương trình điều khiển đèn giao thông ở ngã tư bằng hệ S7-200.Với điều kiện như
sau:
Từ 22g ÷ 5g: Tự xử hai đèn vàng nhấp nháy với chu kỳ đèn là T=4s.
Help
Status Chart
Symbol Table
Upload
Complie
Thư
viện
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
44
6g ÷ 9g: Chu kỳ đèn T=60s.
10g÷ 15g: Chu kỳ đèn T=46s.
16g ÷ 18g: Chu kỳ đèn T=60s.
19g ÷ 21g: Chu kỳ đèn T=46s.
Chọn thiết bị và cổng vào ra
- Chọn thiết bị là CPU 214 gồm:
• Một đông hồ thời gian thực.
• 14 DI.
• 10 DO.
• Một modul 0 (4 vào/4 ra) mở rộng.
-Chọn cổng vào/ra:
• Cổng vào:
. Bằng tay I0.2
. Tự động : Start I0.0
Stop I0.1
Đèn xanh 1(đx1) =1; đèn đỏ 2 (đđ2) =1 : I1.1
Đèn vàng 1 (đv1) =1 :I1.2
Đèn đỏ 1(đđ1) =1; đèn xanh 2(đx2)=1:I1.3
Đèn vàng 2(đv2)=1 :I1.4
. Chỉnh đồng hồ: I1.0
• Cổng ra
- Làn 1: đx1: Q0.0
Đèn đỏ
Đèn vàng
Đèn xanh
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
45
đv1: Q0.1
đđ1: Q0.2
đèn xanh người 1(đxn1): Q0.3
đèn đỏ người 1(đđn1): Q0.4
- Làn 2: đx2: Q0.5
đv2: Q0.6
đđ2: Q0.7
đèn xanh người 2(đxn2): Q2.0
đèn đỏ người 2(đđn2): Q2.1
Main Program(OB1)
- Chỉnh đồng hồ
TODW Table
- Đọc đồng hồ
TODR Table
- Ra quyết định điều khiển
22g ÷ 5g : M4.0
6g ÷ 9g và 16g ÷ 18g : M4.1
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
46
10g ÷ 15g và 19g ÷ 21g: M4.2
- Gọi chương trình điều khiển
⎭⎬
⎫
=Μ
=Ι
10.4
11.0
SUB 0 - Tự xử
⎭⎬
⎫
=Μ
=Ι
11.4
11.0
SUB 1 – T=60s
⎭⎬
⎫
=Μ
=Ι
12.4
11.0
SUB 2 – T=46s
I0.2 =1 SUB 3 – Bằng tay
I0.0 =1 SUB 4 - Tự động
3.2 Sơ đồ khối của chương trình
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
47
3.3 Cài đặt chương trình cho S7 – 200
Để chọn các cổng vào ra ta lập bảng Symbol sau:
không
2
Kiểm tra
B
Sai lệnh đồng hồ
đ
Chỉnh
đồng hồ
Đọc thời
gian
1
Kiểm tra
M4.0
SUB O
S
đ
kiểm tra
M4.1
SUB 1 SUB 2
SUB 3
Kiểm tra
I0.2
END
S
đ
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
48
Cấu trúc chương trình
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
49
OB1
Chương trình điều khiển
Var _ input
Chu_ky: word
ss1: INT;
ss2: INT;
ss3: INT;
ss4: INT;
Timer: T1;
Congtacdk: Bool;
End_Var
Var_out put
dx 1: bool;
dx2: bool;
dd1: bool;
dd2: bool;
K 3
K 4
K 9
K 5
K 6
K 7
K 2
K 8
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
50
dv1: bool;
dv2: bool;
dxn1: bool;
dxn2: bool;
ddn1: bool;
ddn2: bool;
End_Var
Begin;
OB1:
Network 1// Cài đặt tham số cho chu kỳ đèn T = 60s
LD M1.0
EU
Call K4
LD I1.3
O I1.4
JMP N2
Network 2// Cài đặt tham số cho chu kỳ đèn T =46s
LD M1.1
EU
Call K3
Network 3// Định nghĩa có cho phép M2.0
LD I0.0 // start
AN I0.1 // stop
= M0.0
LD M0.0
A M1.0
O M1.1
= M2.0
Network 4 // Đèn báo hệ thống làm việc ở chế độ tự động
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
51
LD M2.0
S Q2.2
Network 5 // Gọi chương trình điều khiển tự động
Call K9
Cho_phep: = M2.0
TON : = T1
Chu_ky : = VM10
So sanh 1 : = VM12
So sanh 2 : = VM14
So sanh 3 : = VM16
So sanh 4 : = VM18
So sanh 5 : = VM20
dx 1 : Q0.0
dv 1 : Q0.1
dd 1 : Q0.2
dxn 1: Q0.3
ddn 1: Q0.4
dx 2 : Q0.5
dv 2 : Q0.6
dd 2 : Q0.7
dxn 2 : Q2.0
ddn 2 : Q2.1
LD M2.0
JMP N1
Network 6 // Chế độ đèn vàng nhấp nháy
Call K5
Cho_phep : = M1.3 // Ô nhớ cho ‘’cho phep’’
dv 1 : = Q0.1
dv 2 : = Q0.6
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
52
Network 7 // Chỉnh đồng hồ
N1 : LD I1.1
EU
Call K6
Network 8 // Đọc đồng hồ
Call K7
Gio : = VB403
Network 9 // Đọc đồng hồ đưa ra quyết định điều khiển
LD VB403
LDB = VB403,6
LPS
ALD
= M4.1 // gọi chu kỳ 60s
LDB = VB403,10
LPS
ALD
= M4.2 // gọi chu kỳ 46s
LDB = VB403,16
LPS
ALD
= M4.1 // gọi chu kỳ 60s
LDB =VB403,19
LPS
ALD
= M4.2 // gọi chu kỳ 46s
LDB = VB403,22
LPS
ALD
= M4.0 // gọi chu kỳ tự xử
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
53
Network 10 // Chu kỳ 60s
LD M4.1
AN M4.2
= M1.1
Network 11 // Chu kỳ 46s
LD M4.2
AN M4.1
= M1.2
Network 12 // Đèn vàng nhấp nháy
LD M4.0
ON M4.1
= M1.3
Network 13 // Tắt bỏ thời gian
LD M1.0
O M1.1
O M1.2
O M1.3
EU
Call K2
N2: LD I1.0 // dx1 và dd2
O I1.3 // dd1 và dx2
Call K8
Network 14
LD I1.0
Call K8
Network 15
END
MEND
Khối K: Chương trình con
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
54
Network 1 // Định nghĩa điểm làm việc
SBR K2
SET
R T38
R T39
L 0
MOVM 0 Qw4
Network 2 // Tạo chu kỳ đèn T = 46s
SBR K3
LD SM0.1
MOVW K460 VW10 // Chu kỳ
MOVW K200 VW12 // So sánh 1
MOVW K230 VW14 // So sánh 2
MOVW K240 VW16 // So sánh 3
MOVW K420 VW18 // So sánh 4
MOVW K450 VW20 // So sánh5
Network 3 // Tạo chu kỳ đèn T = 60s
SBR K4
LD SM0.1
MOVW K600 VW10 // Chu kỳ
MOVW K300 VW12 // So sanh 1
MOVW K330 VW14 // So sánh 2
MOVW K340 VW16 // So sánh 3
MOVW K560 VW18 // So sánh 4
MOVW K590 VW20 // So sánh 5
Network 4 //Tạo chu kỳ đèn nhấp nháy
SBR K5
LD #cho_phep
MOVW K40 VW10
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
55
LDN Q0.1
LDN Q0.6
TON T38,20
LD T38
S Q0.1,1 // đv1
S Q0.6,1 // đv2
LD Q0.1
LD Q0.6
TON T39,20
LD T39
R Q0.1,1
R Q0.6,1
Network 5 // Chỉnh đồng hồ(chuyển dữ liệu vào từng ô)
MOVB 06,VB400
MOVB 04,VB401
MOVB 20,VB402
MOVB 00,VB403
MOVB 00,VB404
MOVB 00,VB405
MOVB 00,VB406
MOVB 00,VB407
Network 6 // Đọc đồng hồ (Chuyển bảng tới đồng hồ)
TODR VB400
LDB<= 6,VB403
=M0.1
LDB<= VB403,10
JMP K4
LDB<= 10,VB403
=M0.1
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
56
LDB>= VB403,16
JMP K3
LDB<= 16,VB403
=M0.1
LDB<= VB403,19
JMP K4
LDB<= 19,VB403
=M0.1
LDB<= VB403,22
JMP K3
LDB<= 22,VB403
JMP K5
MEND
Network 7 // Chương trình điều khiển khi tắt bỏ thời gian
SBR K8
LD SM0.1 //Đặt chế độ thời gian cho từng đèn
MOVW K100 VW100 // Đèn xanh
MOVW K110 VW102 // Đèn vàng
MOVW K180 VW104 // Đèn đỏ
MOVW K190 VW106 // Đèn vàng
LD SM0.0
TON T38 K190 // Tạo thời gian trễ
S Q0.0 K1 // dx1
S Q0.7 K1 // dd2
S Q0.4 K1 //ddn1
S Q2.0 K1 //dxn2
LDW>= T38 VW100 // Đèn vàng
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
57
R Q0.0 K1
R Q0.7 K1
S Q0.1 K1 // dv1
S Q0.6 K1 // Dv2
LDW>= T38 VW104
R Q0.2 K1
R Q0.5 K1
S QO.1 K1
S Q0.6 K1
LDW>= T38 VW106 // Hết 1 chu kỳ
R T38 K1
R Q0.3 K1
R Q2.1 K1
R Q0.1 K1
R Q0.6 K1
Network 8 //Chế độ tự động
SBR K9
LD #cho_phep
AN T1
TON T1, #chu_ky
LD #cho_phep
AW<= T1, so_sanh1
= # dx1
= # ddn1
LDW> T1, #so_sanh1
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
58
AW<= T1, #so_sanh2
= # dv1
= # ddn1
LDW> T1, #so_sanh2
= # dd1
= # dxn2
LDW> T1, #so_sanh3
AW<= T1,#so_sanh4
= #dx2
= # ddn2
LDW> T1,#so_sanh4
AW<= T1,#so_sanh5
= #dv2
= #ddn2
LD #cho_phep
AW<= T1, #so_sanh3
LD> T1, #so_sanh4
OLD
= #dd2
= #dxn2
KẾT LUẬN
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
59
Đồ án tìm hiểu về PLC S7 – 200 và chương trình ứng dụng của nó vào điều khiển đèn giao
thông chỉ đề cập qua một số vấn đề như: nguyên lý làm việc, tổ chức bộ nhớ,các cú pháp lệnh
của S7 – 200, nhiệm vụ của đèn giao thông …mà không có điều kiện để tìm hiểu cụ thể.
Phần tìm hiểu nguyên tắc hoạt đông của đèn giao thông và chương trình điều khiển của nó
nói chung đã trình bầy được một số nội dung: về cấu tạo của đèn giao thông, nguyên tắc hoạt
động, khai báo phần cứng, chươg trình viết trên Step7 Microwin32…Qua đó ta thấy được rằng
để thiết kế một hệ thống đèn giao thông là tương đối phức tạp nên trong đồ án này dù đã cố gắng
nhưng vẫn chưa thật đầy đủ và còn thiếu sót rất nhiều.Ngay như khi trình bày về cấu tạo nguyên
tắc của đèn cũng mới chỉ dừng lại ở trình bầy sơ lược chưa đi sâu về mạch lực, ghép nối, các
thiết bị khác…
Phần trình bầy về phần mềm Micro PLC S7 – 200(công cụ chính để thực hiện bài tốn) được
phân thành phần như: cấu hình cứng, cấu trúc bộ nhớ, mở rộng ngõ vào /ra, thực hiện chương
trình, ngôn ngữ lập trình, microwin.Từ đó ta thấy PLC Simatic S7 – 200 có phạm vi kiến thức và
sự hiểu biết tương đối lớn,trong một khoảng thời gian ngắn ngủi không thể tìm hiểu hết được.
Khi tìm hiểu cũng không có sự so sánh với các công nghệ khác, ưu điểm và nhược điểm của
công nghệ còn chưa được chỉ rõ.Thực chất của quá trình là giới thiệu qua qua về nó , biến nó trở
thành bước đệm để tìm hiểu về Micro PLC và ứng dụng của Micro PLC trong cuộc sống, đó là
nội dung chính của đồ án tốt nghiệp này.
Trong quá trình thực hiện vì khó khăn của thiết bị và trình độ còn hạn chế nên chưa thể xây
dựng một mô hình minh hoạ cụ thể, vì vậy bài tốn mới chỉ dừng lại ở việc viết trên Microwin32,
điều đó đã nói nên phần nào những thiếu sót trong đồ án.Và đây cũng là sự mong muốn phát
triển tiếp theo của đồ án này.
Đồ án được thực hiện trong một thời gian ngắn nên không tránh khỏi những sai sót mong các
thầy cô thông cảm và giúp đỡ em hồn thiện đồ án này.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Đồ án tốt nghiệp Điều khiển đèn giao thông
60
Tự Động Hố Với Simatic S7 – 200
- Dr- Ing NGUYỄN DỖN PHƯỚC
- Dr –Ing PHAN XUÂN MINH
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- dk_den_gt_60_8114.pdf