Trong nhiều thế kỷ qua, từ khi con người còn lạc hậu cho đến thời hiện đại sự vận chuyển, xếp dỡ là một công việc không thể thiếu và quan trọng trong nhiều lĩnh vực sản xuất nhằm giảm nhẹ sức lao động nặng nhọc, tăng năng suất lao động và an tòan. Qua quá trình phát triển của khoa học kỹ thuật trên thế giới đã có nhiều thiết bị nâng chuyển ra đời với nhiều mục đích khác nhau . Các thiết bị này được chia làm hai nhóm chính: máy trục chủ yếu phục vụ vận chuyển các vật nặng thể khối; máy vận chuyển liên tục chủ yếu phục vụ các quá trình vận chuyển vật liệu vụn rời liên tục theo một tuyến không gian xác định.
Các lĩnh vực sản xuất hiện nay có nhu cầu ngày một tăng về các máy móc, thiết bị nâng chuyển, nhu cầu đó cần được đáp ứng với những thiết bị nâng gọn nhẹ dễ sử dụng và đáp ứng được tính bền, tính kinh tế phù hợp với không gian làm việc và điều kiện làm việc cho phép.
Trong quá trình thực hiện đồ án môn học TKHT Truyền Động Cơ Khí, nhóm chúng em được giao nhiệm vụ thiết kế một cơ cấu nâng có tải trọng 40000N với vận tốc 30m/phút nhằm cũng cố lại những kiến thức đã học như: Cơ Học Máy, Chi Tiết Máy, Nguyên Lý Máy . cũng như đáp ứng được nhu cầu trên.
10 trang |
Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 2090 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Thiết kế một cơ cấu nâng có tải trọng 40000N với vận tốc 30m/phút, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
BOÄ TRUYEÀN ÑAI
Coâng suaát treân truïc thöù nhaát cuûa boä truyeàn ñai
Po = P1/hñ = 24,02 / 0,95 = 25,284 kW
n1 = 1470 vg/ph
uñ = 2,8
Ñai thang thuøng
Ñai ñöôïc ñònh kyø ñieàu chænh löïc caêng
Mong muoán coù keát caáu < goïn
Giaûi
Theo hình 4.1 (p.59) choïn tieát dieän ñai B
Theo baûng 4.13 choïn ñöôøng kính ñai < d1 = 200mm
Vaän toác ñai v = pd1n1 / 60000 = p.200.1470 / 60000 = 15,39m/s, nhoû hôn vaän toác cho pheùp vmax = 25m/s
(4.2): e = 0,02
d2 = ud1 (1 - e) = 2,8 . 200(1-0,02) = 549m
Theo baûng 4.21 choïn ñöôøng kính tieâu chuaån d2 = 560m
Nhö vaäy tæ soá truyeàn thöïc teá
ut = d2 / [d1(1 - e)] = 560 / [200(1 – 0,02)] = 2,86
Du = (ut - u) / u = 2,1% < 4%
Theo baûng 4.14 choïn sô boä kh/c truïc a = 1,04d2 » 580mm
Chieàu daøi ñai xaùc ñònh theo coâng thöùc (4.4)
l = 2a + 0,5p(d1 + d2) + (d2 – d1)2 / (4a)
= 2.580 + 0,5p(560 + 200) + (560 - 200)2 / (4a) = 2354mm
Theo baûng 4.13 choïn chieàu daøi ñau tieâu chuaån l = 2240mm
Nghieäm soá voøng chaïy cuûa ñai trong 1 giaây, theo (4.15)
i = v/l = 15,39 / 2,24 = 6,87s < 10/s
* Tính kh/c truïc a theo chieàu daøi tieâu chuaån l = 2240mm
Theo coâng thöùc (4.6)
a = (l + ) / 4 = (1046,19 +
l = l - p(d1 + d2) / 2 = 2240 – 0,5p x (200 + 560) = 1046,19
D = (d2 – d1) / 2 = 0,5(560 - 200) = 180
Theo coâng thöùc (4.7), goùc oâm treân baùnh ñai <
a1 = 180o – (d2 – d1)57o/a
= 180 – (560 - 200)57/490 = 138o > amin = 120o
(.) lo = 3750 (p.62)
(.) Ñai ho ñöôïc quaù 6 (p.63)
* Xaùc ñònh soá ñai z:
Theo coâng thöùc (4.16)
z = P1Kñ / ([Po]CaClCuCz)
Theo baûng 4.7, Kñ = 1,0
Vôùi a1 = 138o , Ca = 0,88 (baûng 4.15)
Vôùi l/lo = 2240 / 3750 = 0,60, laáy Cl = 0,89 (baûng 4.16)
Theo baûng 4.17, vôùi u = 2,8, Cu = 1,14
Theo baûng 4.19, [Po] = 5,79kW (v = 15,39m/s, d1 = 200mm)
P1/[Po] = 25,28 / 5,79 » 4,37, do ñoù Cz = 0,89
Do ñoù z = 25,28 x 1,0 / (5,79 x 0,88 x 0,89 x 1,14 x 0,89) = 5,49
Laày z = 5
Chieàu roäng baùnh ñai, theo (4.17) vaø baûng 4.21 (t = 25,5mm ; e = 17mm)
B = (z-1)t + 2e = (5-1)25,5 + 2 x 17 = 136mm
Ñöôøng kính ngoaøi cuûa baùnh ñai
da = d + 2ho = 200 + 2 x 5,7 = 211,4mm
* Xaùc ñònh löïc caêng ban ñaàu vaø löïc taùc duïng leân truïc theo (4.19)
Fo = 780P1Kñ / vaät chaátaz) + Fv
Fv = qmV2 (ñònh kyø ñieàu chænh löïc caêng),
vôùi qm = 0,3kg/m (baûng 4.22)
Þ Fv = 0,3 . 15,39m2 = 71N
Do ñoù Fo = 780 . 25,28 . 1 / (15,39 x 0,88 . 5) + 71 = 362N
Theo (4.21) löïc taùc duïng leân truïc
Fr = 2Fozsin(a1/2) = 2 x 362 x 5 x sin (138o/2) = 3380N
BOÄ TRUYEÀN BAÙNH RAÊNG
P1 = 24,02kW
n1 = 525vg/ph
uh = 8
Thôøi haïn söû duïng 12000 giôø
Taûi troïng tónh
Boä truyeàn quay 2 chieàu
(Nhö saùch p .126)
Phaân tæ soá truyeàn uh = 8 cho caùc caáp: theo baûng 3.1, choïn u1 = 3,30 vaø u2 = 2,42
Xaùc ñònh ÖS cho pheùp
Theo saùch:
soHlim1 = 560Mpa
soFlim1 = 441Mpa
soHlim2 = 530Mpa
soFlim2 = 414Mpa
Theo (6.5)
NHo = 30., do ñoù
NHo1 = 30.2452,4 = 1,6.107
NHo2 = 30.2302,4 = 1,39.107
Theo (6.6)
NHE2 = nfe2 = N = 60cntS = 60,1 . 525 . 12000 = 37,8.107 > NH02,
do ñoù Khl2 = 1
c – soá laàn aên khôùp trong 1 voøng quay
suy ra NHE1 > NH01, do ñoù KHL1 = 1
Nhö vaäy theo (6.1a), sô boä xaùc ñònh ñöôïc
[sH] = soHlim . KHL / SH
[sH]1 = 560 . 1 / 1,1 = 509MPa
[sH]2 = 530 . 1 / 1,1 = 481,8MPa
Vôùi caáp nhanh, söû duïng raêng nghieâng, do ñoù theo (6.12)
[sH] = ([sH1] + [sH2]) / 2 = 495,4 Mpa < 1,25[sH]2
Vôùi caáp chaäm duøng raêng thaúng vaø taùch ra NHE ñeàu > hôn NHO neân KHL = 1, do ñoù [sH]’ = [sH]2 = 481,8MPa
Vì NFE2 = NHE2 = 37,8.107 (ñaõ tính) > NFO = 4.106,
do ñoù KFL2 = 1, töông töï KFL1 = 1
Do ñoù theo (6.2a) vôùi boä truyeàn quay 2 chieàu KFC = 0,7, ta ñöôïc
[sF1] = 441.0,7.1 / 1,75 = 176,4 MPa
[sF2] = 414.0,7.1 / 1,75 = 165,6 MPa
ÖÙng suaát quaù taûi cho pheùp: theo (6.10) vaø (6.11)
[sH]max = 2,8sch2 = 2,8.450 = 1260 MPa
[sF1]max = 0,8sch1 = 0,8.580 = 464 MPa
[sF2]max = 0,8sch2 = 0,8.450 = 360 MPa
4 – Tính toaùn caáp nhanh:
Boä truyeàn baùnh raêng truï raêng nghieâng:
* Xaùc ñònh sô boä kh/c truïc
Theo (6.15a):
aw1 = Ka(j1 + 1)
Theo baûng 6.6, vôùi vò trí cuûa baùnh raêng laø ho ñoái xöùng vaø taûi troïng tónh, choïn jba = 0,4
Theo baûng 6.5, vôùi raêng nghieân Ka = 43
Theo coâng thöùc (6.16) jbd = 0,5jba(u+1) = 0,5.0,4(3,3+1) = 0,86
Theo baûng 6.7, öùng vôùi sô ñoà 3, KHb = 1,13
T1 = 9,55.106P1/n1 = 9,55.106.24,02/525 = 436935 Nmm
Suy ra aw1 = 43(3,3 + 1) = 212,8mm
Laáy aw1 = 215mm.
b - goùc nghieâng cuûa raêng.
* Xaùc ñònh caùc thoâng soá aên khôùp:
Theo (6.17)
m = (0,01 ÷ 0,02)aw = (0,01 ÷ 0,02)215 = 2,15÷4,3mm
Theo baûng 6.8 choïn moâñun phaùp m = 3
Choïn sô boä b = 10o Þ cosb = 0,9848
Theo (6.31), soá raêng baùnh <
z1 = 2awcosb / [m(u+1)] = 2 x 215 x 0,9848 / [3(3,3+1)] = 32,83
laáy z1 = 33
Soá raêng baùnh lôùn
z2 = uz1 = 3,3 . 33 = 108,9
laáy z2 = 109
Do ñoù tæ soá truyeàn thöïc seõ laø um = 109/33 = 3,3
cosb = m(z1 + z2) / (2aw) = 3(33 + 109) / (2 x 215) = 0,9907
Suy ra b = 7,821o
* Kieåm nghieäm raêng veà ñoä beàn t/x
Theo (6.33), ÖS t/x treân maët raêng l/v
sH = ZMZHZe
Theo baûng 6.5, ZM = 274MPa
Theo (6.35)
Tgbb = cosattgb = (cos20,173) x (tg 7,821) = 0,1289
Vôùi at = atw = arctg(tga/cosb) = arctg(tg20/cos7,821) = 20,173
Theo TCVN 1065-71, a = 20o (baûng 6.11 trang 104)
Vaäy bb = 7,347
Theo (6.34)
zH =
theo (6.37)
eb = bw.sinb / (pm) = 86.sin7,821/(p.3) = 1,242
bw = jba.aw (p.96) = 0,4 x 215 = 86mm
Do ñoù theo (6.36c)
ze = =
Vôùi ea ñöôïc tính theo (6.38b)
ea = [1,88 – 3,2(1/z1 + 1/z2)]cosb
= [1,88 – 3,2(1/33 + 1/109)]cos7,821 = 1,755
Ñöôøng kính raêng laên baùnh <
dw1 = 2aw / (um + 1) = 2 x 215 / (3,3+1) = 100mm
Theo (6.40):
v = pdw1n1 / 60000 = p x 100 x 525 / 60000 = 2,75m/s
Vôùi v – 2,75m/s, theo baûng 6.13 duøng caáp ch/x 9
Theo baûng 6.14 vôùi caáp ch/x 9 vaø v = 2,75m/s, laáy KHa = 1,13
Theo (6.42)
VH = sH9ov = 0,002 x 73.2,75 x = 3,241
Trong ñoù: theo baûng 6.15, sH = 0,002, theo baûng 6.16, go = 73
Do ñoù, theo (6.41)
KHv = 1 + vHbwdw1 / (2T1KHbKHa)
= 1 + 3,24 x 86 x 100/(2 x 436935 x 1,13 x 1,13) = 1,025
Theo (6.39)
KH = KHb.KHa.KHv = 1,13 x 1,13 x 1,025 = 1,309 » 1,31
* Thay caùc giaù trò vöøa tính ñöôïc vaøo (6.33) ta ñöôïc:
sH = 274 x 1,75 x 0,755 x
= 476,8 MPa
* Xaùc ñònh chính xaùc ÖS töông xöùng cho pheùp:
Theo (6.1), vôùi v = 2,75m/s < 5m/s, laáy Zv = 1; vôùi caáp chính xaùc ñoäng hoïc laø 9, choïn caáp chính xaùc veà möùc töông xöùng laø 8, khi ñoù caàn gia coá ñaït ñoä nhaùm Ra = 2,5 … 1,25mm, do ñoù ZR = 0,95; vôùi da < 700mm, KxH = 1, do ñoù theo (6.1) vaø (6.1a).
[sH] = [sH]ZvZRKxH = 495,4 x 1 x 0,95 x 1 = 470,7 MPa
Nhö vaäy sH > [sH], do ñoù caàn taêng theâm kh/c truïc aw vaø tieán haønh kieåm nghieäm laïi.
Keát quaû ñöôïc:
aw = 220mm
sH = 459,8 MPa < [sH] = 470,7 MPa
* Kieåm nghieäm raêng veà ñoä beàn uoán.
Theo (6.43)
sF1 = 2T1 KF Ye Yb YF1 / (bw dw1 m)
Theo baûng 6.7, KFb = 1,32
Theo baûng 6.14, vôùi v = 2,75 m/s vaø Cc x 9, KFa = 1,37
Theo (6.47)
uF = dF.gov = 9,722
Trong ñoù, theo baûng 6.15, dF = 0,006, theo baûng 6.16, go = 73.
Do ñoù theo (6.46)
KFv = 1 + uFbwdw1 / (2T1KFbKFa)
= 1 + 9,722 x 86 x 100 / (2 x 436935 x 1,32 x 1,37) = 1,053
Do ñoù
KF = KFbKFaKFu = 1,32 x 1,37 x 1,053 = 1,90
Vôùi ea = 1,755, Ye = 1/ea = 1/1,755 = 0,570
Vôùi b = 7,821, Yb = 1 – 7,821 / 140 = 0,944
Soá raêng töông ñöông:
zv1 = z1/cos3b = 33 / (cos7,821)3 = 34
zv2 = z2/cos3b = 109 / (…)3 = 112
Theo baûng 6.18 ta ñöôïc YF1 = 3,76; yf2 = 3,60.
Vôùi m = 3, Ys = 1,08 – 0,0695ln(3) = 1,004; YR = 1 (BR phay); KxF = 1 (da < 400mm), do ñoù theo (6.2) vaø (6.2a).
[sF1] = [sF1].YR.YS.KxF = 252.1.1,004.1 = 177,1 MPa
Töông töï tính ñöôïc [sF2] = 166,3 MPa
Thay caùc giaù trò vöøa tính ñöôïc vaøo (6.43) ta tính ñöôïc:
sF1 = 2 x 436935 x 1,9 x 0,57 x 0,944 x 3,76 / (86 x 100 x 3)
= 130,2 MPa < [sF1]
sF2 = sF1YF2 / YF1 = 130,2 x 3,6 / 3,76 = 124,7MPa < [sF2].
* Kieåm nghieäm raêng veà quaù taûi:
Theo (6.48) vôùi kqt = Tmax / t = 1,8
sH1max = sH = 470,7 = 631,3 MPa < [sH]max = 1260 MPa
Theo (6.49)
Toùm laïi: sF1max = sF1.kqt
sF2max =
* Caùc thoâng soá vaø kích thöôùc boä truyeàn:
Kh/c truïc aw1 = 220mm dw1 = 103mm
Moâñun phaùp m = 3mm
Chieàu roäng vaønh raêng bw = 88mm
TST um = 3,265
Goùc nghieâng cuûa raêng: b = 8,646o
Soáraêng BR: z1 = 34 ; z2 = 111
Hoà sô dòch chænh: x1 = 0; x2 = o
Theo caùc coâng thöùc trong baûng 6.11, tính ñöôïc:
Ñöôøng kính voøng chia d1 = 103,17 ; d2 = 336,83
Ñöôøng kính ñænh raêng da1 = 109,17 ; da2 = 342,83
Ñöôøng kính ñaùy raêng df1 = 95,67 ; df2 = 329,33.
TÍNH BOÄ TRUYEÀN CAÁP CHAÄM
a) Xaùc ñònh sô boä hh/c truïc:
aw2 = 49,5 x (2,45 + 1) = 314,76mm
Vôùi raêng thaúng ka = 49,5
Theo baûng 6.6, choïn jba = 0,4
Theo 6.16;
jbd = 0,5 . 0,4 (2,45 + 1) = 0,69
Do ñoù theo baûng 6.7, KHb = 1,04 (sô ñoà 5); j2 = 8 / 3,265 » 2,450
Tính ñeán toån thaát do ma saùt treân raêng ôû caáp nhanh (h = 0,97) vaø treân 1 caëp oå laên (h = 0,99), CS treân truïc baùnh chuû ñoäng cuûa caáp chaäm P1 = 23,06kW. Do ñoù T1 = 9,55.106.23,06 / (525/3,265) = 1369577 Nmm
Laáy qw2 = 315mm
b) Xaùc ñònh caùc thoâng soá aên khôùp
m = (0,01 … 0,02)aw2 = 3,15 ÷ 6,3mm
choïn m = 4mm
Soá raêng baùnh <
z1 = 2aw2 / [m(4 + 1)] = 2 x 315 / (4 x (2,45 + 1)] = 45,65, laáy z1 = 46
z2 = uz1 = 2,45 x 46 » 113
Do ñoù aw = m(z1 + z2) / 2 = 4(46 + 113) / 2 = 318mm
Laáy aw2 = 320, do ñoù caàn dòch chænh ñeå taêng hh/c truïc töø 318 leân 320mm
Tính heä soá dòch taâm theo (6.22)
y = aw2 / m – 0,5(z1 + z2) = 320/4 – 0,5(46 + 113) = 0,5
Theo (6.23)
ky = 1000y / zt = 1000 x 0,5 / (46 + 113) = 3,145
Theo baûng 6.10a tra ñöôïc kx = 0,0724
Do ñoù, theo (6.24), heä soá giaûm ñænh raêng.
Dy = kxZt / 1000 = 0,0724 x (46 + 113) / 1000 = 0,012
Theo (6.25) toång heäsoá dòch chænh
xt = y + Dy = 0,5 + 0,012 = 0,512
Theo (6.26) heä soá dòch chænh baùnh 1
x1 = 0,5[xt – (z2 – z1)y / zt]
= 0,5 x [0,512 – (113 - 46)0,5 / (46 + 113)] = 0,151
Heä soá dòch chænh baùnh 2
x2 = xt – x1 = 0,512 – 0,151 = 0,361
Theo (6.27), goùc aên khôùp
cosatw = ztmcosa / (2aw2) = (46 + 113)4 x cos20 / 2 x 320 = 0,9338
Do ñoù atw = 20,962o
* Kieåm nghieäm raêng veà ñoä beàn t/x
Theo (6.33)
sH= ZMZHZe
Theo baûng 6.5, ZM = 274 MPa
Theo (6.34)
ZH = = = 1,730
Vôùi baùnh raêng thaúng, duøng (6.36a) ñeå tính Ze:
Ze = = 0,860
Trong ñoù ea = 1,88 – 3,2
n = bw = jba.aw
Ñöôøng kính raêng laên baùnh <
dw1 = 2aw2 / (um + 1) = 2 x 320/(2,45 + 1) = 185,51mm
Theo (6.40)
v = pdw1n1 / 60000 = p x 185,51 x /60000 = 1,562m/s
Theo baûng 6.13, choïn CCX9
Do ñoù, theo baûng 6.16, go = 73
Theo (6.42)
vH = dHgov = 0,006 x 73 x 1,562 x = 7,82
Trong ñoù, theo baûng 6.15, dH = 0,006
Vì vaäy
kHv = 1 + vHbwdw1 / (2T1kHbkHa)
= 1 + 7,82 x (0,4 x 320) x 185,51 / (2 x 1369577 x 1,04 x 1)
= 1,065
Trong ñoù bw = jba .aw = 0,4 x 320 = 128 ; KHa = 1
(ñoái vôùi baùnh raêng thaúng) (p.106)
Suy ra
kH = kHb .kHv .kHa = 1,04 x 1,065 x 1 = 1,11
Thay caùc giaù trò vöøa tính ñöôïc vaøo (6.33)
sH = 274 x 1,73 x 0,86
= 401,9MPa
Theo (6.1), vôùi v = 1,562m/s < 5m/s,laáy Zv = 1; vôùi CCX ñoäng hoïc laø 9, choïn CCX veà möùc t/x laø 9, khi ñoù caàn gia coá ñaït ñoä nhaùm. Rz = 10 … 40mm, do ñoù ZR = 0,9 ; vôùi da < 700mm,kxH = 1.
Do ñoù, theo (6.1) vaø (6.1a):
[sH] = [sH]ZvZRKxH = 481,9 x 1 x 0,9 x 1 = 433,6 MPa
Nhö vaäy sH < [sH], nhöng cheânh leäch naøy <, do ñoù coù theå giaûm chieàu roäng raêng.
Bw = 128 (sH / [sH])2 = 128(401,9 / 433,6)2 = 109,97.
Laáy bw = 110mm
Kieåm nghieäm raêng veà ñoä beàn uoán vaø quaù taûi ñieàu ñaït yeâu caàu.
* Caùc thoâng soá vaø kích thöôùc boä truyeàn:
Khoaûng caùch truïc aw2 = 320mm
Moâñun: m = 4mm
Chieàu roäng vaønh raêng: bw = 110mm
TST: um = 2,45
Soáraêng BR: z1 = 46 ; z2 = 113
Heä soá dòch chænh: x1 = 0,151 ; x2 = 0,361
Ñöôøng kính voøng chia: d1 = mz1 / cosb = 4 x 46 = 184mm ; d2 = 452mm
Ñöôøng kính voøng ñænh raêng: da1 = d1 + 2(1 + x1 - Dy)m = 184 + 2(1 + 0,151 – 0,012)4 = 193,11mm; da2 = 462,79mm.
Ñöôøng kính ñaùy raêng: df1 = 175,21mm; df2 = 444,89mm.