Thiết kế và thi công mô hình radio – cassette

Trong những năm gần đây, công nghệ kỹ thuật điện tử đã có sự tiến bộ vượt bậc và ngày càng trở nên đa dạng, phong phú. Các thiết bị điện tử đã chứng minh được khả năng ưu việt trong đời sống hàng ngày. Đối với các nước đang phát triển, mà đặc biệt là nước ta, việc cập nhật các công nghệ tiên tiến đó để giảng dạy trong các trường đại học, cao đẳng . và ứng dụng vào thực tế là một việc làm rất cần thiết. Do vậy, việc thiết kế những mô hình dàn trải các thiết bị truyền thanh, đặc trưng của kỹ thuật điện tử, mà điển hình là thiết bị Radio – Cassette phục vụ cho công tác nghiên cứu, thực tập đo đạc và sửa chữa là vấn đề thiết thực. Các mô hình cụ thể sẽ tạo điều kiện dễ dàng cho cán bộ giảng dạy truyền đạt kiến thức một cách sinh động, đồng thời giúp học viên thấy một cách thực tế các thiết bị điện tử mà mình đang học. Trong khuynh hướng đó, em đã được giao đề tài: “THIẾT KẾ VÀ THI CÔNG MÔ HÌNH RADIO – CASSETTE”. Với những kiến thức đã được thầy cô trang bị, kết hợp với sự nỗ lực của bản thân, em quyết tâm phấn đấu hòan thành nhiệm vụ để kết quả này có ý nghĩa nhất. Vì khả năng và thời gian có hạn, nên trong quá trình làm luận án sẽ không tránh khỏi những sai sót. Rất mong qúy thầy cô và các bạn đóng góp ý kiến.

doc85 trang | Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 1816 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Thiết kế và thi công mô hình radio – cassette, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
suaát, Power Amplifier). Tín hieäu ñöôïc laøm taêng coâng suaát leân ñeå laøm rung maøn loa, phaùt ra caùc chaán ñoäng aâm lan truyeàn trong khoâng gian. Ngoøai ra, ñeå chæ thò cöôøng ñoä aâm löôïng, nhaø thieát keá thöôøng duøng ñieän keá kim hay ñoä chôùp cuûa caùc Diode phaùt quang. d. Nguyeân lyù phaùt: Khi baêng töø ñaõ ñöôïc ghi (töø hoùa lôùp töø tính bôûi doøng aâm taàn caàn ghi) ñi qua khe töø, töø thoâng töø baêng töø caûm öùng leân cuoän daây ñaàu phaùt söùc ñieän ñoäng caûm öùng, ñieän aùp tín hieäu naøy ñöôïc khueách ñaïi nhieàu laàn vaø chuyeån ñeán loa taùi taïo aâm thanh ban ñaàu. Gæa söû tín hieäu aâm taàn ñaõ ñöôïc ghi leân baêng töø coù daïng hình sin, baêng töø qua khe töø coù vaän toác khoâng ñoåi thì töø thoâng qua ñaàu phaùt cuõng bieán ñoåi theo quy luaät sin. Ta coù: f = f m . sinwt Neân: Trong ñoù n laø soá voøng daây quaán cuûa daây ôû ñaàu phaùt. Do vaäy bieân ñoä söùc ñieän ñoäng aâm taàn laø: E = n.m.f.w = 2p.fn.f .m Nghóa laø bieân ñoä söùc ñieän ñoäng aâm taàn coù ñöôïc taïi ñaàu phaùt phuï thuoäc vaøo taàn soá tín hieäu, taàn soá caøng lôùn thì bieân ñoä söùc ñieän ñoäng caøng lôùn. Tuy nhieân, do toån hao ôû taàn soá cao neân keát quaû treân khoâng ñaït ñöôïc vaø ñaây laø vaán ñeà ñöôïc nghieân cöùu ñaëc bieät ñeå ñaûm baûo chaát löôïng aâm thanh caàn coù. d.1.Toån hao do ñoä roäng cuûa khe töø ñaàu phaùt: Nhö ta ñaõ bieát, quaù trình phaùt döïa vaøo bieán ñoåi töø thieân töø baêng töø ñi qua khe töø ñaàu phaùt sinh ra söùc ñieän ñoäng tín hieäu. N N S S l Böôùc soùng ghi aâm Böôùc soùng l ñöôïc xaùc ñònh bôûi: Hình veõ cho ta thaáy khi ghi aâm nöûa böôùc soùng (1/2 l) thì treân baêng töø tröôøng ghi töông ñöông vôùi 1 nam chaâm cô baûn. - ÔÛ khu vöïc taàn soá thaáp, böôùc soùng ghi aâm khaù daøi vaø neáu böôùc soùng naøy raát lôùn so vôùi khoaûng roäng khe hôû töø thì löôïng töø thoâng cuûa baêng töø phaùt hoaøn toaøn qua loõi cuûa töø phaùt. Söùc ñieän ñoäng caûm öùng lôùn nhaát (hình 21a). - Neáu tín hieäu taàn soá taêng daàn, böôùc soùng ghi aâm giaûm daàn, löôïng töø thoâng cuûa baêng taàn vaãn coøn qua loõi ñaàu töø, söùc ñieän ñoäng caûm öùng lôùn, chöa coù toån hao (hình 21b). - Neáu taàn soá tieáp tuïc taêng theâm nöõa, böôùc soùng ghi aâm quaù nhoû, moät phaàn töø thoâng bò ñieåm maïch khoâng qua ñaàu töø, toån hao caøng lôùn, söùc ñieän ñoäng caûm öùng caøng giaûm (hình 14c). Do vaäy ñoä roäng khe töø gaây toån hao ôû taàn soá cao, töø ñoù muoán môû roäng khaû naêng laøm vieäc ôû taàn soá cao thì ñoä roäng khe töø phaûi thaät nhoû. N S N S N S N S l/2 l/2 l/2 (b) (c) (a) Hình 21: Toån hao do ñoä roäng khe ñaàu töø ôû ñaàu phaùt d.2. Toån hao do eùp baêng khoâng chaët: Neáu baêng töø khoâng eùp chaët vaøo ñaàu töø, nghóa laø giöõa baêng vaø ñaàu töø coù khoaûng hôû, khi ñoù: - ÔÛ taàn soá thaáp, böôùc soùng ghi aâm daøi, ñöôøng söùc töø phaân boá daøy, do ñoù töø thoâng ñi vaøo ñaàu töø nhieàu. - ÔÛ taàn soá cao, böôùc soùng ghi aâm ngaén, ñöôøng söùc töø chæ phaân boá gaàn beân maët baêng töø, do ñoù töø thoâng ñi vaøo loõi töø ít. Do vaäy, keá hoïach baêng töø thoâng ñöôïc eùp chaët vaøo ñaàu töø taàn soá caøng cao caøng toån hao nhieàu. IV. CÔ CAÁU CHUYEÅN BAÊNG: Boä phaän chuyeån baêng ôû maùy cassette coù yeâu caàu raát cao veà maët cô khí, maùy coù chaát löôïng caøng cao thì boä phaän chuuyeån baêng coù cô caáu caøng phöùc taïp. Söûa chöõa maùy cassette chuû yeáu laø tìm hö hoûng treân cô caáu chuyeån baêng, vì neáu hoûng trong phaàn maïch ñieän thì caùch söûa chöõa gioáng nhö maùy taêng aâm bò hoûng. 1.Yeâu caàu ñoái vôùi boä phaän chuyeån baêng: Phaûi ñaûm baûo baêng caêng vaø dòch chuyeån baêng theo beà maët laøm vieäc cuûa caùc ñaàu töø, baêng töø dòch chuyeån phaûi tieáp xuùc nhieàu vaø saùt. Phaûi ñaûm baûo toác ñoä chuyeån baêng ñeàu vaø ñuùng toác ñoä quy ñònh trong suoát chieàu daøi cuoän baêng. Phaûi ñaûm baûo quaán baêng nhanh sang phaûi, sang traùi toác ñoä chuyeån baêng lôùn hôn nhieàu so vôùi toác ñoä chuyeàn baêng khi phaùt (playblack) vaø phaûi taùch baêng ra khoûi ñaàu töø vaø boä phaän caêng baêng. Khi khôûi ñoäng hoaëc khi döøng baêng, löïc caêng baêng khoâng quaù 10 newton ñeå traùnh cho baêng töø bieán daïng cô daãn ñeán ñöùt. Phaûi thuaän tieän trong trong söû duïng khôûi ñoäng nhanh khi haõm phaûi döøng laïi mau. 2. Cô caáu chuyeån baêng: Hình 22: Caùc thaønh phaàn chuû yeáu trong cô caáu chuyeån baêng 1. Ñoäng cô 2. Roøng roïc 3. Maâm quaán baêng 4. Voâ laêng 5. Baùnh xe ñeø 6. Truïc daãn ñoäng 7. Ñaàu töø ghi phaùt 8. Ñaàu töø xoùa 9. Daây curoa 10. Maâm cung caáp baêng Chuyeån ñoäng quay töø ñoäng cô (1) töø daây curoa (9) truyeàn ñeán baùnh raêng (4) laøm quay truïc daãn ñoäng (6) vaø maâm baêng (3), (10) hieän nay coù nhieàu haõng maùy khoâng duøng heä thoáng truyeàn ñoäng nhôø daây curoa, maø nhôø heä thoáng caùc baùnh raêng, hoaëc truïc ñoäng cô laøm truïc daãn ñoäng quay tröïc tieáp. Heä thoáng truïc daãn ñoäng goàm truïc daãn ñoäng (6) baùnh eùp baêng (11) vaø baùnh ñaø (4) noù coù nhieäm vuï keùo baêng qua ñaàu töø. Truïc daãn ñoäng quay laøm quay baùnh xe eùp baêng. Baêng töø ñöôïc eùp giöõa hai boä phaän naøy vaø ñöôïc keùo ñi. Vaän toác keùo baêng phuï thuoäc vaøo ñöôøng kính cuûa truïc daãn ñoäng (6) truïc coù ñöôøng kính baêng töø di chuyeån caøng nhanh. ÔÛ maùy casstte hieän nay, ngöôøi ta thöôøng quy ñònh vaän toác thöôøng laø 4,76 cm/s rieâng caùc maùy ghi aâm duøng baêng ñóa traàn coù caùc ñònh möùc vaän toác 30 – 15 – 71/2 – 33/4 inch/giaây, ôû maùy minicasstte coù vaän toác 15/16, 15/32 inch/giaây. Ngöôøi ta caàn phaûi coù vaän toác di chuyeån cuûa baêng thöïc söï oån ñònh ñeå aâm thanh trung thöïc. Rieâng ôû cô caáu truyeàn baêng, truïc daãn ñoäng phaûi raát troøn, ñoäng cô coù vaän toác quay oån ñònh daây curoa khoâng bò tröôït, baùnh xe eùp baêng phaûi eùp leân truïc daãn ñoäng vôùi moä aùp löïc thích hôïp. Truïc daãn ñoäng phaûi thöïc söï song song vôùi baùnh xe eùp baêng, neáu nghieâng thì baêng töø chæ ñöôïc keùo moät beân cuûa caïnh baêng, vaø ñaây cuõng laø nguyeân nhaân gaây roái baêng vaø cuoán gaäp baêng. 3. Cô caáu quaán baêng: Khi ghi, phaùt baêng töø ñöôïc truïc daãn ñoäng vaø baùnh xe eùp baêng keùo vôùi vaän toác khoâng ñoåi vaø do ñoù maâm quaán baêng cuõng ñöôïc quay vôùi vaän toác töông öùng. Tuy nhieân neáu coù cuøng vaän toác quay luùc ñaàu khi baêng ñöôïc quaán gaàn truïc quay, chieàu daøi baêng quaán ñöôïc ít. Sau ñoù cuoän baêng töø coù ñöôøng kính taêng daàn, thì chieàu daøi baêng töø quaán ñöôïc seõ taêng leân. Do vaäy, ngöôøi ta phaûi laøm caùch naøo ñeå maâm quaán baêng coù vaän toác giaûm daàn khi ñöôøng kính cuoän baêng töø taêng daàn (hình 16). 4,14 cm/s 4,76 cm/s 4,76 cm/s 4,14 cm/s Hình 23: Quaù trình quaán baêng a) Baét ñaàu quaán baêng bình thöôøng b) Baêng töø ñöôïc quaán gaàn ñaày Ñeå thöïc hieän yeâu caàu giaûm vaän toác maâm baêng khi baêng ñöôïc quaán ñaày chuyeån ñoäng quay truyeàn ñeán maâm quaán baêng nhôø 1 lôùp næ ñeäm khi cuoän baêng gaàn ñaày, söùc naëng seõ taêng leân, söc naëng naøy ñeø leân lôùp ñeäm laøm 1 phaàn chuyeån ñoäng quay bò tröôït, soá voøng quay cuûa maâm baùnh xe bò giaûm. Neáu baêng töø ñöôïc quaán coù maâm quaán baêng quay nhanh hôn toác ñoä keùo baêng do truïc daãn ñöôøng, baêng töø seõ bò caêng quaù möùc, mau nhaõo baêng aên ngöôïc laïi, neáu baêng quaán ñöôïc chaäm hôn, noù bò loõng vaø roái baêng. Khi khoâng ghi hay phaùt, quaán baêng nhanh caùc baùnh xe trung gian seõ tieáp xuùc tröïc tieáp ñeå giuùp cho maâm quaán baêng vôùi toác ñoä cao. Ñeå cho baêng quaán ñöôïc chaët cheõ vaø khi khôûi ñoäng hay khi döøng baêng ñöôïc oån ñònh toát, ngöôøi ta taïo moät löïc caûn nhoû, ngöôïc laïi vôùi chieàu quay baêng töø nhôø moät loøxo keùo ñaët döôùi maâm quaán baêng. Ñeå döøng baêng töùc thì, ngöôøi ta coù heä thoáng haõm maâm baêng. 4. Hö hoûng ôû cô caáu chuyeån baêng: Neáu hö hoûng xaûy ra ôû baát kyø caùc boä phaän naøo trong cô caáu chuyeån baêng cuõng ñeàu laøm baêng töø ñieän chuyeån khoâng bình thöôøng, vaän toác baêng khoâng ñuùng quy ñònh, chaát löôïng aâm thanh keùm vaø meùo ñi. Moät vaøi hö hoûng ñôn giaûn do cô caáu chuyeån baêng taïo neân nhö: - Baêng di chuyeån sai vaän toác quy ñònh vaø roái baêng + Daây curoa bò daõn quaù roäng. + Truïc quay bò keït. + Roøng roïc treân truïc ñoäng cô bò tröôït. - Baêng chaïy doïc theo truïc daãn ñoäng, baêng bò gaáp neáp, roái baêng. + Baùnh eùp baêng töø khoâng tieáp xuùc vôùi truïc daãn ñoäng (baùnh eùp bò moøn, meùo leäch). + Ñöôøng daãn baêng bò leäch. - Baêng ñieän chuyeån coù vaän toác khoâng oån ñònh. + Baêng vaø ñaàu töø khoâng tieáp xuùc toát. + Baùnh eùp baêng töø bò khoâ, nhaùm, khoâng ñeàu. + Vò trí baùnh ñaø khoâng ñuùng caàn chænh laïi. + Daây curoa bò moøn khuyeát. B. ÑOÄNG CÔ VAØ HEÄ THOÁNG OÅN ÑÒNH TOÁC ÑOÄ: I. SÔ LÖÔÏC VEÀ ÑOÄNG CÔ ÔÛ MAÙY CASSETTE: ÔÛ maùy cassette, ñoäng cô ñieän moät chieàu ñöôïc söû duïng roäng raõi ñeå laøm nguoàn quay. Thoâng qua cô caáu chuyeån baêng, chuyeån ñoäng quay cuûa rotor laøm baêng töø di chuyeån qua ñaàu töø trong quaù trình ghi, phaùt. Ñoäng cô moät chieàu ñöôïc söû duïng trong maùy, vì noù coù caùc öu ñieåm sau: kích thöôùc vaø khoái löôïng nhoû goïn, laøm vieäc vôùi nguoàn aùp moät chieàu nhoû deå phoái hôïp vôùi maïch ngoaøi ñeå oån ñònh toác ñoä quay. Duø vaäy ñoäng cô ñieän moät chieàu coù nhöôïc ñieåm noåi baät laø quaù trình laøm vieäc ñoäng cô phaùt ra tieáng oàn ñaùng keå, tuy nhieân vôùi maïch loïc höõu hieäu, seõ khaéc phuïc coù hieäu quaû nhöôïc ñieåm naøy. Veà caáu taïo, ñoäng cô ñieän moät chieàu coù phaàn caûm (stator) laø moät nam chaâm vónh cöûu, phaàn öùng (rotor) coù caùc khung daây quaán treân caùc raõnh cuûa loõi saét töø. Caùc khung daây quaán ñöôïc cung caáp doøng ñieän 1 chieàu thoâng qua coå goùp ñieän. II. OÅN ÑÒNH TOÁC ÑOÄ ÑOÄNG CÔ: Chæ tieâu quan troïng ôû maùy cassette laø vaän toác di chuyeån cuûa baêng töø phaûi thöïc söï oån ñònh nhôø cô caáu chuyeån ñoåi baêng töø, toác ñoä quay cuûa ñoäng cô ñoùng vai troø khaù quan troïng, aûnh höôûng ñeán vaän toác di chuyeån cuûa baêng. Do ñoù phaûi oån toác cho ñoäng cô. ÔÛ maùy cassette cuõ vieäc oån ñònh cho toác ñoä cuûa ñoäng cô ñöôïc thöïc hieän nhôø vit li taâm, nghóa laø duøng löïc li taâm do rotor quay ñeå ñieàu chænh laïi toác ñoä quay cuûa noù. Khi rotor quay nhanh maët vit li taâm bung ra, söùc caûm öùng ñieän bò giaûm neân rotor ñoäng cô quay chaäm laïi. Ngöôïc laïi khi rotor quay chaäm, maët vit li taâm bung ra ít söùc caûm öùng ñieän taêng leân, rotor ñoäng cô quay nhanh hôn. Ñeå kieåm tra vit li taâm coù oån ñònh toát hay khoâng, ta coù theå taêng roài giaûm 20% ñieän aùp cung caáp, so vôùi ñieän aùp laøm vieäc chuaån cuûa ñoäng cô, neáu phaùt baêng töø aâm thanh vaãn nghe ñöôïc bình thöôøng thì vit li taâm laøm vieäc coù hieäu quaû, ñoäng cô coøn toát. Ngöôïc laïi, ta phaûi ñieàu chænh laïi ñoäng cô ôû vit li taâm. Ñoäng cô duøng nguoàn DC seõ phaùt xung taïp aâm do coå goùp ñieän. Song vôùi caùc maùy phaùt daân duïng coù yeâu caàu möùc tín hieäu taïp aâm khoâng cao (50 ¸60 dB) vaø vôùi caùc maïch loïc höõu hieäu baèng transistor, IC neân khoâng gaây moái quan taâm laém. Ñoäng cô coù maïch oån toác baèng transistor vaø IC ñöôïc ñaët chung trong voû choáng nhieãu. Ñoäng cô DC vaø boä oån toác a) Coù vit ly taâm oån toác ngoaøi. b) Ñoäng cô coù hoaëc khoâng coù boä oån toác ngoøai. c) Coù maïch oån toác DC beân trong. 1. Maïch oån toác baêng Transistor: Sô ñoà khoái hình 24, nguyeân lyù laøm vieäc nhö sau: c Hình 24: Sô ñoà oån toác ñoäng cô DC Transistor Q2 coi nhö ñieän trôû ñoäng (Rñ). Khi daãn yeáu Rñ lôùn, khi daãn maïch Rñ giaûm (Rñ laø ñieän trôû tieáp giaùp C_E cuûa transistor). Q1 ñieàu khieån Q2 laøm Rñ cuûa noù thay ñoåi. Maïch caàu coù 4 caïnh ACDE bao goàm caùc linh kieän thuï ñoäng vaø tích cöïc. Noù seõ maát caân baèng khi doøng ñoäng cô Im thay ñoåi, seõ laøm thay ñoåi ñieän aùp ñieåm C thay ñoåi kích Q1 daãn maïnh hay yeáu ñeå ñieàu khieån Q2. Thaät vaäy, khi ñoäng cô keùo naëng, doøng Im taêng ñieän aùp suït treân R1 taêng (VR1 = Im . R1) laøm cho ñieän aùp dieåm B giaûm (VB=VA-VR1). Nhôø diode oån ñònh Dz ghim ñieän aùp (vò trí ôû 1,2v) seõ laøm ñieän aùp ñieåm C giaûm theo [VC = VA – (VR1 +VZ), trong ñoù VZ = const, VR1 taêng neân VC giaûm] coi taêng phaân cöïc base cuûa Q1 theo chieàu döông laøm Q1 daãn maïnh, kích Q2 daãn maïnh, noäi trôû Rñ giaûm laøm taêng ñieän aùp ñieåm A (VA = VCC-VRñ), giöõ vöõng toác ñoä quay. Tröôøng hôïp taûi nheï, doøng Im giaûm vaø maïch ñieän laøm vieäc ngöôïc vôùi nhöõng ñieàu ñaõ ñöôïc phaân tích ôû treân. Maïch ñieän thöïc cuûa maùy Philip nhö hình 25. Caùc linh kieän trong maïch goàm nhö sau: - Maïch goàm R1//R2 (4,7W) ñeå thoâng doøng ñoäng cô Im, diode D1D2 coù taùc duïng ghim ñieän aùp. Khi phaân cöïc thuaän ñieän aùp A_K luoân duy trì ôû möùc 0,6V. R3 (270W) ôû emiter leân Q1. Ñieän trôû R4 (1,5k), Rv (500W), R5 (3,9k) laø hai nhaùnh caàu ñeå phaân cöïc base Q1. Chieát aùp Rv ñeå ñieàu chænh toác ñoä ban ñaàu cuûa ñoäng cô luùc khoâng taûi. Ñieän trôû Rf coù taùc duïng thoâng doøng moài cho Q1 phaân nhaùnh doøng khôûi ñoäng ñoäng cô cho Q2 luùc môû nguoàn VCUNG CAÁP. Tuï C3 (3,3mF), R6 (1,8k) coù taùc duïng loïc xung khôûi ñoäng laø loïc nhieãu, R8 (1,8k) ñeå phaân cöïc cho Q2. Tuï C1C2 (1000pF) ñeå loïc nhieãu do coå goùp cuûa ñoäng cô gaây ra. Nguyeân lyù laøm vieäc nhö ñaõ phaân tích ôû phaàn treân. Hình 25: Maïch oån ñònh ñoäng cô trong maùy ghi aâm hieäu Philip Maïch oån ñònh ñoäng cô trong maùy ghi aâm Sango nhö hình 26. Caùch ñaáu caùc linh kieän trong maïch veà nguyeân taéc gioáng nhö hình 25. Chæ khaùc ôû choã duøng 2 ñieän moài 220W tuï loïc C1C2 thay baèng cuoän caûm L1L2. Coù theâm TH ñeå oån ñònh nhieät cho base cuûa Q1. Hình 26: Maïch oån ñònh ñoäng cô trong maùy Sanyo 2. Maïch oån toác duøng IC: Caùc maïch oån toác duøng IC coù kích thöôùc nhoû neân ñöôïc laép luoân trong voû cuøng vôùi ñoäng cô. Ñaõ coù nhieàu loïai vi maïch chuyeân duøng töø 4 ¸ 8 chaân ra, ñöôïc duøng vôùi möùc ñieän aùp nguoàn 4,5 ¸ 12 V ñeå caáp nguoàn 3v cho ñoäng cô. Heä soá oån ñònh K = 50. Ví duï haõng SANYO ñaõ cheá taïo ra caùc IC cho ñoäng cô nhö: LA5511, LA5512 (4 chaân): VCC = 3 ¸ 4,5v; VZ = 1,16v; K=50 LA5521D _M (8 chaân): VCC = 3 ¸ 4,5v; VZ = 0,2v; K=50 LA5536, LA5537 (5 chaân): VCC = 6, 9, 12, 15v; VZ = 1,2v. Maïch nguyeân lyù hình 27: Hình 27: Maïch oån toác ñoäng cô duøng IC LA511 a) Sô ñoà keát caáu. b) Sô ñoà nguyeân lyù (VZ ñieän aùp chuaån, comp, so saùnh). Ñieän trôû R1R2 laøm phaân aùp cho maïch ñieàu khieån. RT haïn doøng khi khôûi ñoäng, tuï C = 2200pF loïc xung nhieãu töø cöïc goùp cuûa ñoäng cô cho maïch so saùnh (comp). Ñoäng cô M: ñaàu döông (+) ñaáu vôùi +VCC, ñaàu aâm (-) noái vôùi chaân 3 laø ngoõ ra cuûa IC. Transistor Q2 cuûa IC coù cöïc C noái chaân 3, cöïc E noái vôùi chaân 2 ñöa xuoáng mass, laøm chöùc naêng ñieàu chænh ñieän aùp treân hia cöïc cuûa ñoäng cô, duy trì möùc ñieän aùp luùc naøy cuõng oån ñònh. Möùc ñieän aùp phuï thuoäc vaøo ñoäng cô cho tröôùc. ÔÛ cheá ñoä tónh, luùc ñoäng cô coù taûi (keùo baêng), doøng chaïy qua ñoäng cô seõ thay ñoåi tuøy theo taûi naêng hay nheï, vaø luùc naøy maïch hieäu chænh môùi laøm vieäc duy trì ñieän aùp oån ñònh treân hai cöïc cuûa ñoäng cô. Ví duï: khi ñoäng cô bò naêng taûi, doøng Im chaïy qua ñoäng cô taêng, doøng collector Q2 taêng, laøm aùp V0 ôû chaân 3 giaûm, aùp ôû ñieåm phaân cöïc R1R2 taêng laøm taêng e2 ôû ñaàu ñaûo cuûa maïch so saùnh. Luùc naøy ngoõ ra comp giaûm laøm cho Q1, Q2 daãn yeáu, noäi trôû Q2 taêng laøm taêng V0 buø laïi möùc giaûm aùp ban ñaàu oån ñònh aùp treân hai cöïc cuûa ñoäng cô. Coøn tröôøng hôïp khi taûi nheï, doøng Im nhoû Q2 daãn yeáu, V0 taêng, VA = e2 giaûm, laøm Q1Q2 daãn maïch khieán V0 giaûm moät löôïng buø tröø möùc taêng ban ñaàu ñeå oån aùp cho ñoäng cô. Vi maïch oån toác hai ñoäng cô cuûa maùy Sharp GE575 coù hai hoäc baêng nhö hình 28. Hình 28: Maïch oån ñònh toác ñoä trong maùy GE – 575 Vi maïch ñöôïc ñaët chung trong hoäp boïc ñoäng cô. Caùc trò soá ñieän aùp treân cöïc transistor naèm trong ngoaëc () chæ cheá ñoä laøm vieäc ôû traïng thaùi ñoäng cuûa maïch. Doøng ñoäng cô chaïy qua colletor – emitter xuoáng mass. Cöïc P1 vaø P2 ñeå nhaän tín hieäu ñieàu khieån laøm transistor npn daãn maïnh hay yeáu theo doøng taûi cuûa ñoäng cô duy trì toác ñoä ñoäng cô luoân oån ñònh. Loïai ñoäng cô coù cuoän daây phuï ñeå thay toác ñoä coù 4 ñaàu daây hay 3 ñaàu daây (2 ñaàu noái chung) cuõng duøng transistor ñieàu khieån nhö trong maùy Sharp GF9696, GF560, GF800. 3. Maïch oån toác kieåu caûm öùng theo nguyeân lyù Servo (trôï ñoäng): Trong moät soá maùy ghi aâm coøn duøng maïch oån toác gaây trôï ñoäng. ÔÛ servomotor, khi ñoäng cô quay laøm cho nam chaâm vónh cöûu seõ caûm öùng qua cuoän daây 1 söùc ñieän ñoäng ñeå ñöa qua maïch ñieàu khieån taùc ñoäng trôû laïi ñoäng cô. Khi ñoäng cô quay nhanh söùc ñieän ñoäng caûm öùng caøng lôùn, quay chaäm söùc ñieän ñoäng caûm öùng caøng nhoû. Nguyeân lyù ñieàu khieån cuûa maïch ñaõ phaân tích ôû phaàn treân. Loïai maïch naøy coù ñoä oån ñònh vaø coù ñaùp öùng nhanh vì khoâng bò löïc quaùn tính cuûa baùnh ñaø chi phoái. 4. Maïch oån toác cho ñoäng cô DC loïai ñaëc bieät: Trong moät soá maùy ghi aâm xaùch tay chuyeân duøng, ngöôøi ta duøng loïai ñoäng cô 1 chieàu coù caáu taïo ñaëc bieät ñeå duøng chung vôùi doøng xoay chieàu ôû taàn soá 50 ¸ 400hz. Rotor coù phaàn öùng laø 3 cuoän daâyñ caáp doøng leäch pha 120o, statro phaàn caûm coù theå baèng cuoän daây hay nam chaâm vónh cöûu. Coù kieåu rotor laøm theo kieåu cuoän daây, coù loïai laøm theo kieåu loàng soùc. Rotor kieåu loàng soùc khoâng coù nhieãu vì khoâng coù coå goùp ñieän seõ laøm giaûm taïp aâm ñaùnh keå cho maùy ghi aâm. Nguyeân lyù maïch ñieän cuûa maïch oån toác cho loïai ñoäng cô naøy noùi chung laø gioáng nhau. Noù goàm 2 chöùc naêng: - OÅn ñònh toác ñoä ñoäng cô khi coù ñieän nguoàn DC bieán ñoåi. - OÅn ñònh toác ñoä ñoäng cô khi taûi thay ñoåi (löïc ghì truïc ñoäng cô). Sau ñaây giôùi thieäu 2 maïch oån toác trong maùy UHER-4000 cuûa Ñöùc vaø trong maùy AKAI cuûa Nhaät ôû hình 29 vaø 30. Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa hai daïng maïch naøy nhö sau: maïch ñieän goàm 3 phaàn - Cuoän daây phaàn öùng cuûa rotor w1, w2, w3. - Ba boä dao ñoäng cuøng moät taàn soá, theo kieåu xoay pha 1200 hay 1/3 chu kyø goàm T10, T11, T12, T13, T14, T15 vaø caùc linh kieän thuï ñoängtrong maïch RC. Trong ñoù: T10, T12, T14 laø taàng ñeäm, R_C (10k_1mF) laø maïch xoay pha. D1, D2, D3: AA118; Dz; 9734 (2F39) T10, T12, T14: AC 151-VII T11, T13, T15: AC 153-VII T16, T17: BFY39 III (BC 108) Hình 29: Maïch oån toác ñoäng cô DC ba pha trong maùy UHER-4000 - Boä cung caáp nguoàn DCv cho ñoäng cô coù ñieàu khieån töï ñoäng, goàm T16, T17 – D1,D2, D3, DZ, C37 vaø caùc linh kieän boå trôï. a. OÅn ñònh toác ñoä ñoäng cô khi ñieän aùp nguoàn thay ñoåi: Giaû söû ñieän aùp nguoàn taêng, seõ taêng ñieän aùp phaân cöïc cuûa cöïc base T17 laøm noù daãn maïnh, ñieän trôû tieáp giaùp C-E cuûa T17 giaûm, laøm giaûm VCE cuûa noù. Tieáp ñoù giaûm phaân cöïc base T16, T16 daãn yeáu ñi, RCE taêng, taêng ñieän aùp suït qua T16, laøm giaûm ñieän aùp (-VCC) caáp cho taàng ñaàu boä dao ñoäng, doøng dao ñoäng chaïy qua phaàn öùng yeáu, giaûm löïc ñaåy (moment quay) laøm ñoäng cô quay chaäm laïi. Khi ñieän aùp nguoàn giaûm quaù trình seõ xaûy ra ngöôïc laïi. b. OÅn ñònh toác ñoä ñoäng cô khi taûi thay ñoåi: Giaû söû löïc ghi baêng yeáu, truïc ñoäng cô taûi nheï, ñoäng cô baét ñaàu quay nhanh taêng söùc ñieän ñoäng caûm öùng treân cuoän öùng w1, w2, w3, C37 (20mF) ñöôïc naïp ½ chu kyø laàn löôït xoay 1200 qua D1D2D3 ñeå laøm thoâng diode DZ. Luùc naøy ñieän aùp aâm treân C37 ñaët leân base T16 laøm T16 daãn yeáu, giaûm ñieän aùp (-VCC) caáp cho boä dao ñoäng, doøng dao ñoäng chaïy qua w1, w2, w3 giaûm, laøm giaûm löïc ñaåy (moment) laøm ñoäng cô quay chaäm laïi. Khi truïc ñoäng cô quaù taûi, quaù trình seõ xaûy ra ngöôïc laïi. Bieán trôû R53 (5k) ñieàu chænh cheá ñoä ban ñaàu cuûa maïch oån aùp ñeå xaùc laäp doøng tónh cuûa ñoäng cô. Maïch oån toác motor trong maùy AKAI coù taàn soá dao ñoäng khaùc vôùi maùy UHER laø do maïch xoay pha 1200 cuûa R (10k) vaø C (1mF) maéc ôû base Q3, Q5, Q7. Cuõng nhö maïch oån toác cuûa UHER noù ñöôïc bao bôûi doøng hoài tieáp döông töø ngoõ ra trôû veà ngoõ vaøo sau khi ñöôïc xoay pha 3600. Doøng ñieän laøm vieäc ban ñaàu cuõng ñöôïc hieäu chænh baèng bieán trôû 5kW ñaët ôû maïch base Q1. Hình 30: Maïch oån toác ñoäng cô 3 pha trong maùy AKAI cuûa Nhaät C. BOÄ TAÏO SOÙNG SIEÂU AÂM: Maïch ñieän cuûa boä taïo soùng sieâu aâm tuy ñôn giaûn nhöng hieän töôïng vaät lyù xaûy ra trong quaù trình xoùa töø dö ôû baêng töø cuõng nhö söû duïng doøng töø bieán thieân ñeå söû meùo daïng ñaëc tuyeán ñoäng cuûa ñöôøng töø hoùa ôû baêng töø. Vì vaäy caàn phaûi xem xeùt hieän töôïng vaät lyù tröôùc khi tìm hieåu maïch ñieän. I. HIEÄN TÖÔÏNG VAÄY LYÙ CUÛA QUAÙ TRÌNH XOÙA: Nhôø vieäc xoùa ñöôïc töø dö Br ôû baêng töø neân noù ñöôïc söû duïng ñeå ghi laïi nhieàu laàn caùc chöông trình khaùc nhau. Quùa trình xoùa coù theå thöïc hieän baèng 2 caùch: laø duøng doøng moät chieàu baõo hoøa do ñaàu töø laøm baèng nam chaâm vónh cöûu coù töø xoùa ñuû maïnh ñöôïc duøng trong caùc maùy cassette coù daûi taàn aâm thanh heïp, caùch thöù hai laø duøng doøng sieâu aâm. Bmax B Mmax H 0 Khe hieäu duïng Khe ñaàu töø t Bmax (a) (b) 6 2 t Chieàu baêng B 8 Töø tröôøng ôû khe ñaàu xoùa 0 1 9 10 4 8 5 3 7 5 7 3 2 4 6 10 8 9 H BR (a) baèng doøng moät chieàu (b) baèng doøng sieâu aâm Hình 31: Hieän töôïng vaät lyù quaù trình xoùa Doøng töø bieán thieân chaïy qua ñaàu ghi taïo neân töø tröôøng H ôû truïc hoøanh, töø dö Br ôû baêng naèm treân truïc tung B. Xeùt moät ñoïan baêng di chuyeån qua ñaàu xoùa theo truïc thôøi gian t. ñoïan baêng ñi töø ñaàu meùp khe ñaàu töø xoùa ñeán giöõa khe, töø tröôøng xoùa seõ taêng leân cöïc ñaïi vaø giaûm daàn veà 0 khi ñeán meùp khe beân kia. Trong khoûang thôøi gian ñoù, doøng sieâu aâm seõ ñöa möùc töø dö Br cuûa baêng töø baét ñaàu töø ñieåm 1, 2, 3...10 . Taïi ñieåm 10 töø dö cuûa ñoïan baêng vöøa ñi qua ñaàu xoùa ñöôïc ñöa veà 0, luùc naøy caùc veát ghi ñaõ ñöôïc xoùa. Muoán xoùa heát caùc veát ghi teân ñoïan baêng ñi qua khe töø thì taàn soá xoùa phaûi ñoái chieáu trong khe ít nhaát khoûang 10 laàn. Trong thöïc teá, taàn soá xoùa phaûi choïn cao hôn ñeå caùch xa daûi taàn cao aâm thanh töø 30 ¸ 90khz. II. ÑAËC TUYEÁN THIEÂN TÖØ: Trong quaù trình töø hoùa seõ söû duïng ñöôøng töø treã ñeå giaûi thích hieän töôïng vaät lyù, coøn trong tính toùan thì phaûi duøng ñaëc tuyeán ñoäng. Döïa treân ñöôøng töø treã ñeå veõ ñaëc tuyeán ñoäng nhö hình veõ sau: Br1 B Hmin H - H Hmax r1 H2 H3 H4 H1 Br2 Br3 Br4 Br r2 r3 r4 Hình 32: Ñaëc tuyeán thieân töø Ñaëc tuyeán ñoäng cuõng moâ taû quan heä giöõa ñieän töø tröôøng H cuûa tín hieäu ôû ñaàu ghi vôùi töø dö Br coøn laïi ôû baêng töø. Khi taêng ñieän tröôøng H töø 0 --> H1 thì baêng ñöôïc töø hoùa töø 0 --> Br1. Ngaét H1, B1 coøn löu tröû töø dö ôû möùc Br1, tieáp tuïc taêng ñieän tröôøng H töø H1 --> H2 thì Br1 --> Br2. Cöù tieáp tuïc nhö vaäy, roài keùo caùc ñöôøng song song vôùi H vaø B ta seõ coù caùc giao ñieåm r1, r2, r3, r4. Noái caùc giao ñieåm laïi vôùi nhau ta seõ coù ñaëc tuyeán ñoäng. Neáu ñoåi chieàu H vaø tieáp tuïc nhö treân ta seõ coù ñaëc tuyeán veà phía aâm. Ñöôøng ñaëc tuyeán ñoäng coù daïng uoán ôû ñieåm giöõa vaø gaây ra meùo daïng aâm thanh. 1 2 H X 5 3 4 1’ 2’ 5’ 3’ 4’ Hình 33: Ghi vôùi doøng thieân töø sieâu aâm 1 2 3 4 5 1’ 2’ 3’ 4’ 5’ Ngöôøi ta doøng sieâu aâm ñeå laøm thieân töø cho ñaëc tuyeán ñoäng cuûa baêng töø nhö ñaõ neâu nhö treân. ÔÛ ñaây doøng sieâu aâm mang doøng tín hieäu aâm taàn (phöông phaùp xeáp choàng) khaùc haún vôùi daïng soùng ñieàu cheá tín hieäu cuûa maùy phaùt. Nhôø doøng sieâu aâm laøm thieân töø neân ñaõ dòch chuyeån doøng aâm taàn veà hai ñoïan thaúng cuûa ñaëc tuyeán ñoäng trong quaù trình ghi ñeå giöõ laïi töø dö Br treân baêng theo daïng soùng aâm taàn toång hôïp giöõa truïc X. III. NHIEÄM VUÏ VAØ CAÙC TÍNH NAÊNG RIEÂNG: Boä taïo soùng sieâu aâm coù nhieäm vuï cung caáp naêng löôïng cho ñaàu xoùa vaø doøng töø thieân cho ñaàu ghi vôùi taàn soá thích hôïp. Veà maïch ñieän noù gioáng nhö trong kyõ thuaät radio, nhöng laïi mang moät soá tính chaát rieâng cuûa kyõ thuaät ghi aâm laø theo nguyeân lyù xeáp choàng 2 doøng tín hieäu vaø töø thieân. Trong caùc maùy ghi aâm ñôn giaûn vaø thoâng duïng, thöôøng duøng moät boä taïo soùng chung cho ñaàu xoùa vaø ñaàu ghi vôùi taàn soá khoûang 60 khz. Trong caùc maùy ghi aâm duøng trong caùc studio ñoøi hoûi chaát löôïng aâm thanh luùc ghi raát cao, vì vaäy caàn taêng doøng töø thieân leân khoûang 120 ¸ 180Khz nhaèm muïc ñích giaûm taïp aâm neàn vaø laøm suy giaûm caùc hoãn hôïp ôû daûi taàn cao. Neáu duøng chung moät boä taïo soùng ôû ñaàu ghi vaø ñaàu xoùa seõ khoâng thoûa maõn yeâu caàu ñaët ra. Ñeå traùnh hieän töôïng giao thoa giöõa hai taàn soá dao ñoäng vaø soùng haøi cuûa chuùng trong luùc ghi, caàn choïn rieân hai taàn soá xoùa töø thieân ñeå thoûa maõn ñieàu kieän: (hz) Naêng löôïng cuûa boä taïo soùng sieâu aâm seõ böùc xaï ra khoûang khoâng bao quanh noù vaø nhieãu vaøo löôùi ñieän seõ gaây nhieãu cho caùc radio ñaët gaàn, do ñoù phaûi boïc töø caån thaän trong maùy ghi aâm. IV. BOÄ TAÏO SOÙNG SIEÂU AÂM: Trong caùc Radio cassette chaát löôïng thaáp ngaøy naøy thöôøng duøng caùc ñaàu xoùa baèng nam chaâm ñeå ñôn giaûm maïch ñieän. Trong caùc maùy chuyeân duøng cassette coù chaát löôïng cao vaãn duøng ñaàu xoùa baèng doøng sieâu aâm. Boä taïo soùng sieâu aâm ñôn giaûn nhö hình döôùi. Maïch taïo soùng chæ duøng cho doøng thieân töø kieåu CC. Choïn giaù trò R1, R2 ñeå xaùc ñònh cheá ñoä laøm vieäc cho thích hôïp. Boä taïo soùng sieâu aâm töø Ñeå laøm toát daïng soùng, maïch ñieän ôû ñaàu ghi phaûi coäng höôûng ôû taàn soá sieâu aâm. Thay ñoåi ñoä gheùp baèng caùch choïn hay thay ñoåi soá voøng daây cuoän caûm ñöôïc quaán treân loõi Perit. Tuy nhieân maïch ñöôïc duøng phoå bieán laø boä taïo soùng hai taàn keùp. Doøng xoùa vaø thieân töø duøng chung moät taàn soá vaø khoâng coù haøi baäc chaún ôû ñaàu ra. Cuoän daây quaán treân loõi perit hình xuyeán, caùc ñaàu ra phaûi coù soá voøng thaät caân xöùng. Hai transistor phaûi choïn cuøng thoâng soá vôùi nhau. Trong maùy ghi aâm coù 1 vaøi ñaàu ghi, ñaàu xoùa nhö ghi aâm stereo boä taïo soùng coù nhieàu taàng. Trong ñoù moät taàng laø maïch dao ñoäng, caùc taàng khaùc duøng ñeå khueách ñaïi cho moãi loïai ñaàu töø. Ñeå traùnh aûnh höôûng gheùp laãn nhau, neân duøng caùc cuoän rieâng reõ cho moãi ñaàu töø. Ñaàu töø ghi duøng transistor coù trôû khaùng nhoû 200 ¸ 300W vì vaäy soá voøng seõ ít. Ñeå ñaûm baøo ñuû naêng löôïng xoùa vaø töø hoùa treân baêng caàn phaûi taêng doøng ñieän chaïy qua noù. * CAÙC CAÙCH MAÉC ÑAÀU TÖØ GHI VAØ XOÙA VAØO BOÄ TAÏO SOÙNG SIEÂU AÂM: Tuøy theo caáu taïo maïch ra cuûa boä taïo soùng maø maéc ñaàu töø ghi vaø xoùa cho thích hôïp. Sau ñaây giôùi thieäu moät soá maïch thoâng duïng: Töø taêng aâm ghi ñeán Töø taêng aâm ghi ñeán - Hình (a) laø maïch gheùp bieán aùp, cuoän gheùp ñöôïc quaán chung vaøo cuoän dao ñoäng. Tuï tinh chænh C1 ñeå ñieàu chænh doøng töø thieân cho ñaàu töø ghi. Tuï C2 laøm suy giaûm phoå taàn thaáp (50, 100, 150hz) do töø tröôøng ngoøai xaâm nhaäp qua cuoän gheùp hoïaêc do noäi trôû nguoàn. Choïn giaù trò C2 sao cho noù cuøng vôùi cuoän caûm ñaàu xoùa taïo thaønh maïch voøng coäng höôûng khaùc xa taàn soá xoùa. Neáu taàn soá maïch voøng coäng höôûng ñuùng baèng taàn soá xoùa thì ñieän aùp treân ñaàu xoùa seõ thay ñoåi nhieàu, khi thay theá ñaàu xoùa trong quaù trình khai thaùc do coù söï khaùc nhau veà ñieän caûm vaø ñieän trôû cuûa ñaàu töø. Neáu taàn soá coäng höôûng lôùn hôn taàn soá xoùa thì phaàn lôùn ñieän aùp ôû cuoän caûm seõ ñaët leân C2. Bôûi vaäy caàn phaûi choïn taàn soá coäng höôûng nhoû hôn taàn soá xoùa. Neáu ñieän aùp cung caáp cho ñaàu xoùa lôùn hôn ñaàu ghi nhieàu laàn thì seõ laáy töø ñaåu daây cuaän caûm gheùp coù ñieän thích hôïp. - Hình (b) laø gheùp bieán aùp töø ngaãu, khoâng qua cuoän daây neân ñôn gæan hôn veà caáu taïo. Ñaàu xoùa ñöôïc noái vaøo moät phaàn cuoän daây coäng höôûng qua C2, ñaàu ghi ñöôïc noái qua cuoän tinh chænh C1. YÙ nghóa vaø giaù trò caùc tuï gioáng nhö hình (a). - Hình (c) maïch naøy ñöôïc duøng trong caùc maùy ghi aâm cuûa stereo. Ñieän aùp sieâu aâm laáy töø cuoän caûm qua C1 ñaët leân ñaàu xoùa. Ñieän aùp töø thieân laáy töø C1, thoâng qua C2 ñeán ñaàu ghi. Tuï C2 coù trò soá ñuû lôùn ñeå cho doøng töø thieân qua deã daøng, laïi vöøa ñuû ñeà ngaên doøng aâm taàn ñi qua boä soùng. Duøng chieát aùp RP ñeå ñieàu chænh doøng töø thieân ñöa ñeán ñaàu ghi. Lôïi ñieåm cuûa maïch naøy laø C1 coù taùc duïng loïc haøi baäc cao ôû taàn soá sieâu aâm. Trong caùc maùy ghi aâm stereo, caùch maéc ñaàu töø vôùi boä soùng nhö hình a, b. Chæ khaùc laø chæ moät ñaàu ghi ñöôïc maéc qua moät tuï baùn chænh rieâng reõ. Khi ngaét moät ñaàu töø seõ phaûi thay theá vaøo ñoù moät ñieän trôû töông ñöông veà trò soá coâng suaát ñeå cho cheá ñoä laøm vieäc cuûa boä taïo soùng ñöôïc oån ñònh. PHAÀN II XAÂY DÖÏNG MOÂ HÌNH RADIO – CASSETTE CHÖÔNG I: XAÂY DÖÏNG MOÂ HÌNH RADIO - CASSETTE A. SÔ ÑOÀ KHOÁI TOÅNG QUAÙT CUÛA MOÄT RADIO – CASSETTE: RADIO NGUOÀN DAØN CÔ Ñieàu chænh aâm saéc Khueách ñaïi coâng suaát Khueách ñaïi ñaàu töø LOA B. PHAÂN TÍCH: Radio seõ thu ñöôïc 2 baêng soùng: AM vaø FM Baêng soùng AM: 535 khz ¸ 1605 khz. Baêng soùng FM: 88 Mhz ¸ 108 Mhz. 1. Baêng soùng AM: Caáu taïo caùc taàng cuûa maùy. a. Anten ñaàu vaøo: Anten ñaàu vaøo laøm vieäc troän daûi taàn 0,5 Mhz ¸ 1,6 Mhz goàm 2 cuoän daây quaán treâân loõi Perit. Cuoän thöù caáp beân traùi maéc song song vôùi tuï xoay C1 taïo thaønh moät khung coäng höôûng song song LC, nhôø ñoù tuï xoay C1 neân ta coù theå thay ñoåi taàn soá coäng höôûng theo quy luaät. Do thay ñoåi ñöôïc taàn soá coäng höôûng ôû ñaàu vaøo maùy thu coù theå laøm vieäc ôû daûi taàn soá 0,5 Mhz ¸ 1,6 Mhz. Do ñoù, veà nguyeân taéc maùy thu ñöôïc tín hieäu cuûa ñaøi phaùt ôû daûi taàn soá noùi treân. ÔÛ nhöõng maùy thu saûn xuaát coâng nghieäp ta ñaùnh daáu nhöõng möùc taàn soá ôû treân baêng soùng AM, thoâng qua kim chæ thò vaø keát caáu ñoàng chænh vôùi truïc quay cuûa truïc C1 ñeå xaùc ñònh nhöõng ñaøi phaùt mong muoán naèm ôû khu vöïc naøo treân baêng soùng, giuùp cho vieäc doø tìm nhanh choùng. Tuï C2 laø tuï thoaùt nhöõng nhieãu naèm ngoøai taàn soá maø ñaøi laøm vieäc. Khi coù tín hieäu coäng höôûng ôû khung thoâng qua bieán aùp T2, naêng löôïng ñieän töø caûm öùng sang cuoän thöù caáp ñeå ñeán cöïc B cuûa T1 ôû boä troän soùng. Nhöõng maùy thu coù chaát löôïng cao ôû ñaàu vaøo coù 1 ¸ 2 boä khueách ñaïi cao taàn (RF). Trong tröôøng hôïp ñoù maùy seõ coù ñoä nhaïy vaø ñoä löïc choïn cao. \ SÔ ÑOÀ NGUYEÂN LYÙ MAÙY THU MOÄT BAÊNG AM b. Dao ñoäng noäi vaø troän soùng Local – Mixer: Dao ñoäng noäi vaø troän soùng ñöôïc thöïc hieän treân Q1 bieán aùp T2 vaø tuï xoay ñoàng chænh C4. Ñeå taêng ñoä nhaïy vaø ñoä choáng nhieãu cuûa maùy ta phaûi chuyeån tín hieäu cao taàn coù baêng soùng tín hieäu trung taàn (IF) ñeå thöïc hieän khueách ñaïi tín hieäu ñeán möùc caàn thieát tröôùc khi taùch soùng. Muoán thöïc hieän muïc ñích ñoù caàn phaûi coù boä dao ñoäng noäi vaø boä troän soùng. Ñeå tín hieäu trung taàn coù baêng soùng coá ñònh (460 khz + 5 khz) thì taàn soá cuûa boä dao ñoäng noäi phaûi ñöôïc thay theá töông öùng theo cuûa tín hieäu taàn soá ñaàu vaøo, laøm sao ñeå hieäu giöõa chuùng cho ta tín hieäu trung taàn. Phöông phaùp naøy thöïc hieän ñöôïc nhôø tuï xoay C4 ôû khung coäng höôûng boä dao ñoäng noäi ñöôïc ñoàng chænh theo truïc xoay C1 ôû ñaàu vaøo. Cuoän daây sô caáp vaø bieán theá T2 vaø tuï xoay C4 maéc song song vôùi noù taïo thaønh moät khung song song LC. Do caùc nhieãu noäi taïi trong maïch kích thích thaønh dao ñoäng trong khung. Taàn soá dao ñoäng naøy ñöôïc trích ôû cuoän sô caáp ñöa qua tuï C3 vaø cöïc phaùt E cuûa Q1. Thoâng qua tuï kyù sinh ñaàu vaøo EB cuûa Q1 dao ñoäng treân ñöôïc ñöa ñeán ñaàu vaøo Q1, ñöôïc Q1 khueách ñaïi vaø ñöa ra cuoän thöù caáp T2 (cuoän daây phaûi) dao ñoäng naøy ñöôïc caûm öùng qua cuoän sô caáp laøm cho dao ñoäng trong khung ñaït ñeán möùc ñeàu hoøa vaø oån ñònh. Tín hieäu RF ôû taàn ñaàu vaøo ñöa ñeán troän vôùi dao ñoäng noäi ôû Q1 ñeå taïo ra saûn phaåm môùi coù nhieàu thaønh phaàn taàn soá khaùc nhau, trong ñoù coù thaønh phaàn trung taàn (IF) maø ta caàn ñeán. c. Taàng trung taàn _ IF: Trung taàn goàm boä khueách ñaïi Q2, bieán aùp T3 vaø boä loïc ñaàu vaøo, bieán aùp T4 vaø boä loïc ñaàu ra. Cuoän sô caáp cuûa T3 ñöôïc noái vôùi tuï ñieän C5 taïo thaønh moät khung dao ñoäng coäng höôûng song song LC ñöôïc chænh ôû daûi taàn IF laø moät boä loïc daûi thoâng. Thaønh phaàn IF ôû ñaàu ra boä troän soùng ñi qua boä loïc ñöôïc caûm öùng qua cuoän thöù caáp cuûa T4 cuøng vôùi tuï C6 taïo thaønh khung coäng höôûng song song LC vaø boä loïc daûi thoâng ôû ñaàu ra chæ cho daûi taàn soá IF ñi qua. Tín hieäu trung taàn ñöôïc Q2 khueách ñaïi laáy ra ôû cöïc C qua boä loïc vaø caûm öùng sang cuoän thöù caáp T4 ñeå ñi ñeán ñaàu vaøo boä troän soùng. Thoâng thöôøng ñeå coù ñoä nhaïy cao, ngöôøi ta duøng töø 2 ¸ 3 taàng khueách ñaïi trung taàn. Coøn ñeå coù ñoä choáng nhieãu cao, cuõng nhö ñeå oån ñònh möùc tín hieäu ôû ñaàu ra ngöôøi ta thöôøng duøng maïch töï ñoäng ñieàu chænh tín hieäu AGC (Automatic Gain Control) ñeå thay ñoåi heä khueách ñaïi trung taàn töông öùng vôùi söï thay ñoåi tín hieäu ta töông ñoái oån ñònh. Trong tröôøng hôïp cuï theå ôû ñaây thoâng qua nhaùnh B-C, Q3, R4, R3, C7 laøm nhieäm vuï AGC ñeå ñieàu chænh ñieåm coâng taùc treân cöïc B cuûa Q2 maø laøm thay ñoåi heä soá khueách ñaïi cuûa boä khueách ñaïi trung taàn. d. Taùch soùng bieân ñoä – AM detector: Taùch soùng bieân ñoä ñöôïc thöïc hieän teân nhaùnh B-E cuûa Q3 nhö laø moät diode taùch soùng ñieàu bieân ôû cöïc goác Q3 daïng bieán ñieäu bieân ñoä hình veõ (a): (a) Tín hieäu ñieàu bieân AM. ÔÛ tín hieäu coù taàn soá coá ñònh coøn bieân ñoä bieán thieân theo quy luaät cuûa tín hieäu aâm taàn thì bò caét ñi moät nöûa coøn laïi baùn chu kyø ñaët treân tuï C8. (b) Tín hieäu sau khi bò haïn cheá bieân ñoä. ÔÛ ñaây C8 laø tuï thoaùt tín hieäu cao taàn neân thöïc teá treân C8 ta khoâng quan saùt ñöôïc daïng tín hieäu nhö hình (b) maø chæ nhìn ñöôøng bao cuûa noù treân maùy hieän soùng ñoù laø tín hieäu aâm taàn nhö hình (c): ( c) C8 vaø Vr laø boä tích phaân (hay boä loïc thò taàn) coù nhieäm vuï laáy ra tín hieäu aâm taàn ñaõ ñöôïc ñieàu cheá ôû bieân ñoä cuûa tín hieäu cao taàn töø ñaøi phaùt gôûi ñeán, coøn thaønh phaàn cao taàn qua tuï C8 thoaùt xuoáng mass. Hình (c) cho ta thaáy tín hieäu aâm taàn nhö moät ñöôøng bao boïc laáy bieân ñoä soùng mang neân ngöôøi ta thöôøng goïi quy trình xöû lyù tín hieäu treân laø taùch soùng bieân ñoä hay taùch soùng ñöôøng bao. 2. Baêng soùng FM: Tín hieäu IF (AM) töø ngoõ ra IC BA4404 ñöôïc loïc qua thaïch anh 10,7 Mhz. Sau ñoù tín hieäu naøy ñöôïc ñöa vaøo chaân (7) cuûa IC BA4236L. Tín hieäu naøy ñöôïc khueách ñaïi bôûi FM IF, roài IF vaøo maïch haïn bieân (Limiter); chaân (10) coù maïch coäng höôûng L//C xaùc ñònh ta f0 cho taàng taùch soùng AM/FM, tín hieäu vaøo maïch laøm caâm taàng Mixer cuûa AM vaø sau ñoù laø taàng taùch soùng tröïc pha (Quad Det). Tín hieäu AF laáp qua taàng AF (SW), AF Amp ñeå sau cuøng ra ôû chaân (11). 3. Khoái khueách ñaïi ñaàu töø: * Sô ñoà nguyeân lyù: * Giaûi thích: Maïch khueách ñaïi ñaàu töø coøn ñöôïc goïi laø tieàn khueách ñaïi. Ñieän aùp 12v qua R1 haï aùp xuoáng coøn 9v, R1 phaân cöïc cho Zenner hoaït ñoäng sau ñoù doøng qua BE cuûa transistor, ñieän aùp seõ luoân oån ñònh ôû möùc 9v ñi vaøo chaân (12) cuûa IC. Tín hieäu cuûa ñaàu töø seõ vaøo chaân (3) vaø chaân [6] ñeå khueách ñaïi tín hieäu leân, sau ñoù ñöa ra chaân [11] vaø [14]. Tín hieäu töø ñaàu töø ñöa vaøo thöôøng coù möùc laø 5mV, sau khi khueách ñaïi seõ naâng möùc ñieän aùp leân 0,775V. RV ñöôïc duøng ñeå ñieàu chænh möùc hoài tieáp veà qua C4 ñeå loïc xoay chieàu xuoáng mass, sau ñoù ñöa vaøo chaân [9] cuûa IC, muïc ñích laø ñeå laáy tín hieäu ra ñöôïc traàm hôn. Caùc tuï C1, C2, C3, C4, C7, C8 laø tuï môû gheùp xoay chieàu xuoáng mass. Ngoøai ra noù coøn coù caùc maïch loïc taàn soá. 4. Khoái ñieàu chænh aâm saéc: * Sô ñoà nguyeân lyù: * Giaûi thích: Tín hieäu sau khi qua maïch tieàn khueách ñaïi seõ ñöôïc ñöa qua maïch ñieàu chænh aâm saéc ñeå vöøa khueách ñaïi tín hieäu leân vöøa ñieàu chænh aâm ñieäu cho phuø hôïp. Nguoàn cung caáp cho maïch hoïat ñoäng laø 12v qua tuï C11 loïc xoay chieàu xuoáng mass, sau ñoù qua caàu phaân theá ñeå laáy cao theá. Caùc tuï C2, C5, C6, C7, C8, C14, C15, C16, C17 ñöôïc duøng ñeå loïc xoay chieàu xuoáng mass. Sau ñoù tín hieäu seõ ñöôïc ñöa qua caùc maïch Bass (tieáng traàm), Treble (tieáng boång), Balance (caân baèng tín hieäu cho hai loa). Volume chænh cho tieáng ñöôïc phuø hôïp vôùi ngöôøi nghe. Tín hieäu luùc vaøo maïch chænh aâm löôïng seõ coù möùc ñieän aùp laø 0,775v sau hki qua maïch chænh aâm saéc seõ ñöôïc khueách ñaïi leân 2v. 5. Khoái khueách ñaïi coâng suaát: * Sô ñoà nguyeân lyù: *Giaûi thích: Tín hieäu sau khi qua maïch chænh aâm löôïng seõ ñöôïc ñöa vaøo maïch khueách ñaïi coâng suaát vaø seõ naâng ñieän aùp töø 2v leân 9v. Caùc tuï C2, C3, C4, C5 ñöôïc duøng ñeå loïc xoay chieàu xuoáng mass. C1 vaø C6 laø caùc tuï bootstrap ñöôïc duøng ñeå taïo hoài tieáp döông laøm möùc volt taêng leân, ñoái vôùi taàn soá boång (10 khz) tuï coù toång trôû nhoû muïc ñích laø taêng cöôùng taàn soá boång cho phaàn coâng suaát. Song song vôùi hai loa laø hai maïch baûo veä goàm tuï C9 noài tieáp vôùi R1, tuï C10 noái tieáp vôùi R2, khi tín hieäu phaù roái cao phaù aâm thanh thì noù seõ ñöôïc naïp vaøo tuï qua ñieän trôû xuoáng mass giöõ cho loa khoâng bò ñaùnh thuûng. 6. Khoái nguoàn: Do haàu heát caùc maïch söû duïng 12v neân ta duøng boä nguoàn oån aùp cho ra ñieän aùp 12v. CHÖÔNG II: KHAI THAÙC VAØ SÖÛA CHÖÕA MOÂ HÌNH I. SÖÛA CHÖÕA: 1. Söûa chöõa Radio: a. Hoûng ôû phaàn cung caáp ñieän: Maùy thu thanh khoâng laøm vieäc Ño ñieän aùp cung caáp ñieän Kieåm tra söûa chöõa maïch nguoàn cung caáp ñieän Ño cöôøng ñoä doøng tónh Chaïm ñieåm giöõa bieán trôû aâm löôïng Kieåm tra coâng taéc ON-OFF Maïch cung caáp ñieän tieáp xuùc xaáu, laøm vieäc giaùn ñoaïn Tuï loïc nguoàn bò hö Transistor taàng KÑCS phaân cöïc sai Hoûng maïch cung caáp ñieän Ñieän trôû loïc nguoàn bò ñöùt Thay coâng taéc môùi Chaïm ñieåm giöõa bieán trôû aâm löôïng Bình thöôøng Thaáp Thaáp Cao Baèng 0mA b. Hoûng ôû phaàn khueách ñaïi aâm taàn: Khoâng coù tieáng ôû loa - Hö loa - BAXAÂ (1) bò chaïm hoaëc ñöùt cuoän daây quaán. - BAÑP (2) bò chaïm hoaëc ñöùt cuoän daây quaán. Chaïm sô caáp bieán aùp ñaûo pha Chaïm ñieåm giöõa bieán trôû aâm löôïng Hö tuï lieân laïc Loa phaùt ra tieáng keâu Loa khoâng keâu (Doøng tónh bình thöôøng) Loa khoâng keâu Maùy thu thanh coù aâm thanh nhoû Hö transistor ôû taàng KÑCS(3) Maøng loa bò raùch BAÑP hoaëc BAXAÂ bò chaïm Tuï phaân doøng xoay chieàu bò roø Transistor KÑÑP (4) bò phaân cöïc sai Tuï lieân laïc bò roø. Ñieän trôû maéc ôû cöïc phaùt transistor taêng trò soá Kieåm tra ñieän aùp phaàn khueách ñaïi aâm taàn Toát Thaáp Bình thöôøng Ghi chuù: BAXAÂ : Bieán aùp xuaát aâm BAÑP:bieán aùp ñaûo pha KÑCS: khueách ñaïi coâng suaát KÑÑP:khueách ñaïi ñaûo pha. c. Hoûng ôû phaàn khueách ñaïi trung taàn: Khoâng coù tieáng loa - Ñöùt cuoän daây ôû maïch coäng höôûng trung taàn. - Ñieän trôû phaân cöïc cho transisitor taêng trò soá. - Transistor KDTT (1) bò hö. - Cuoän daây ôû maïch coäng höôûng trung taàn bò chaïm voû. Kieåm tra ñieän aùp phaàn khueách ñaïi trung taàn Bình thöôøng Khoâng bình thöôøng Maùy thu coù aâm thanh yeáu treân toøan baèng soùng - Ñieän trôû ôû phaàn maïch phaûn hoài taêng trò soá. - Transistor khueách ñaïi trung taàn phaân cöïc sai. - Tuï gheùp maïch coäng höôûng trung taàn bò roø. - Chænh sai taàn soá coäng höôûng Ghi chuù: (1) KDTT: khueách ñaïi trung taàn. d. Hoûng ôû phaàn ñoåi taàn: Maùy thu thanh khoâng baét ñöôïc ñaøi, khoâng coù tieáng loa - Hö transistor ñoåi taàn - Transistor ñoåi taàn bò phaân cöïc sai. Chaïm vaøo cöïc goác transistor ñoåi taàn Loa khoâng phaùt ra tieáng keâu Ño ñieän aùp cöïc phaùt UE cuûa Transistor ñoåi taàn Chaïm vaøo ñaàu vaøo cuûa tuï bieán ñoåi Cuoän daây ôû maïch dao ñoäng bò ñöùt. Cuoän daây ôû maïch dao ñoäng chænh sai. - Cuoän daây anten ñöùt. - Hö tuï bieán ñoåi Loa phaùt ra tieáng keâu UE khoâng ñoåi Loa phaùt ra tieáng keâu nhöng khoâng baét ñöôïc ñaøi Loa khoâng phaùt ra tieáng keâu 2. Söûa chöõa phaàn cassette: a.Vaán ñeà chung: Thöïc teá cho thaáy hö hoûng ôû maùy cassette phaàn lôùn laø hö hoûng ôû phaàn cô caáu truyeàn ñoäng baêng, coøn phaàn maïch ñieän töû laøm vieäc oån ñònh vaø chuùng ñöôïc laép raùp treân nhöõng board maïch rieâng cho moãi khoái chöùc naêng. Caùc board naøy ñöôïc keát noái vôùi nhau thaønh maùy nhôø nhöõng ñaàu noái coù theå caém vaøo, ruùt ra deã daøng. Neáu khoâng sô yù laøm ñöùt daây, chaïm maïch ... thì caùc maïch ñieän töû ôû maùy khoù maø hö ñöôïc. - Vôùi hieän töôïng hö hoûng do phaàn cô caáu truyeàn ñoäng baêng, ta caàn xem xeùt heä thoáng truyeàn ñoäng, ñoàng thôøi cuõng khoâng queân kieåm tra hoäp baêng. Löu yù raéng, baûn thaân cô caáu hoäp baêng cuõng laø thaønh phaàn cuûa cô caáu truyeàn ñoäng baêng. - Vôùi hieän töôïng hö hoûng do phaàn maïch ñieän töû, coâng vieäc phaân tích hieän töôïng, phaùn ñoùan nguyeân nhaân, ño kieåm tra, loïai tröø ... söûa chöõa, coù cuøng nguyeân taéc vaø phöông phaùp nhö söûa chöõa maùy thu thanh. Löu yù raèng ñeå ño, kieåm tra, söûa chöõa ôû maïch ñieän töû duøng IC, ta caàn xaùc ñònh tröôùc nhaát caùc ñieän cöïc mass (GND), Vcc (nguoàn cung caáp ñieän aùp moät chieàu), ngaõ vaøo cuûa tín hieäu (IN), ngaõ ra cuûa tín hieäu (OUT); ñieän aùp ño ñöôïc ôû caùc ñieän cöïc cuûa IC so vôùi trò soá ñieän aùp ñaõ ghi treân sô ñoà (giôùi haïn sai khaùc trong khoûang 20%). b. Nhöõng hö hoûng thöôøng gaëp: Tröôùc khi cho raèng maùy hö, ta caàn laøm nhöõng vieäc sau ñaây: - Môû maùy, coâng taéc ôû vò trí ON (ON_OFF), nhöng ñeøn khoâng saùng, maùy khoâng hoaït ñoäng: + Phích caém ñieän coù ñöôïc caém chaéc chaén ôû oå laáp ñieän chöa? + Pin ñaõ ñöôïc ñaáu ñuùng chöa? - AÁn phím PLAY, baêng khoâng di chuyeån: + Pin coù yeáu quaù khoâng? + Phím Pause coù ñöôïc nhaû ra chöa? - AÂm thanh phaùt ra yeáu hôn bình thöôøng: + Ñaàu töø coù bò dô khoâng? + Pin coù yeáu khoâng? - Phím RECORD khoâng theå nhaán ñöôïc: + Mieáng nhöïa sau löng cuoän baêng coù bò naïy boû khoâng? + Ñóa baêng beân traùi coù coøn baêng khoâng (cuõng aùp duïng cho phím PLAY khoâng nhaán ñöôïc). - AÂm thanh ôû loa bò meùo: + Baùnh xe eùp baêng, truïc daãn ñoäng coù bò dô hay khoâng? + Pin coù yeáu khoâng? II. NHÖÕNG HÖ HOÛNG PHOÅ BIEÁN THÖÔØNG GAËP: 1. Maùy khoâng hoaït ñoäng, khoâng ghi vaø khoâng phaùt: Nguyeân nhaân chuû yeáu laø phaàn cung caáp ñieän. Caàn löu yù raèng nguyeân nhaân hö hoûng seõ khoâng do toøan boä caùc thaønh phaàn taïo neân, maø chæ do moät thaønh phaàn taïo ra. Ñeå kieåm tra ñieän aùp nguoàn cung caáp, maïch nguoàn phaûi ôû ñieàu kieän laøm vieäc coù taûi vaø volume phaûi ôû vò trí toái ña. Nguoàn cung caáp ñieän goïi laø laøm vieäc bình thöôøng neáu suoát quaù trình ño, kieåm tra (coù taûi) khoâng coù hieän töôïng suy giaûm ñieän aùp. Neáu so saùnh trò soá ñieän aùp ño ñöôïc vôùi trò soá ñieän aùp lyù thuyeát, coù theå caùc keát quaû seõ khoâng gioáng nhau vì noù tuøy thuoäc volume ôû vò trí naøo. Neân ño cöôøng ñoä doøng ñieän laøm vieäc cuûa maïch maùy, neáu phaùt hieän khoâng coù doøng ñieän laøm vieäc maø ñieän aùp nguoàn toát, thì kieåm tra daây daãn ñieän, moái noái khoâng tieáp xuùc toát; ngöôïc laïi, cöôøng ñoä doøng ñieän laøm vieäc taêng maïnh, neân kieåm tra laïi ñoäng cô hoaëc maïch maùy ñaõ bò noái taét. 2. AÂm thanh quaù yeáu, tieáng oàn quaù lôùn: Neân kieåm tra laïi ñaàu töø, coù theå ñaàu töø bò maøi moøn quaù möùc cho pheùp hoaëc ñaàu töø bò dô. Ñeå chuøi ñaàu töø coù theå duøng boâng goøn thaám coàn (vaét khoâ) ñeå lau saïch ñaàu töø hoaëc duøng baêng chuøi ñaàu töø ñeå lau. Ngoøai ra, maïch loïc ôû boä nguoàn cung caáp ñieän bò hö (tuï loïc nguoàn bò ræ) seõ taïo neân tieáng oàn ôû loa, ñoàng thôøi ñieän aùp moät chieàu cung caáp bò giaûm neân aâm thanh yeáu. 3. Baêng di chuyeån quaù chaäm: Neân ñeå yù tröôùc heát ñeán daây curoa truyeàn ñoäng. Coù theå daây bò giaõn, moøn hoaëc dính daàu... ñeàu laøm baêng töø di chuyeån chaäm. Neáu vaän toác di chuyeån cuûa baêng khoâng ñeàu, coù theå do truïc quay baêng hoaëc caùc roøng roïc khoâng coøn ñeàu. Ngoaøi ra, cuõng caàn kieåm tra ñeán truïc daãn ñoäng vaø baùnh eùp baêng duøng daây curoa coù ñaët ñuùng vò trí khoâng. 4. Baêng khoâng di chuyeån khi ñoäng cô ñöôïc cung caáp ñieän: Neân kieåm tra tröôùc heát tình traïng laøm vieäc cuûa ñoäng cô. Thaùo daây curoa, kieåm tra truïc quay rotor, cung caáp ñieän neáu rotor khoâng quay, caàn chuøi laïi ñoäng cô (xem laïi ñeäm loùt, tra daàu oå ñôõ truïc rotor). Thöû cho rotor quay, roài döøng, roài khôûi ñoäng laïi vaøi laàn xem rotor coù coøn bò keït nöõa khoâng. Neáu caàn thieát phaûi thay môùi ñoäng cô. Ngoaøi ra, coù theå do heä thoáng roøng roïc bò keït cuõng laøm baêng khoâng di chuyeån. Ta neân tra ñaàu vaøo heä thoáng baùnh xe trung gian hoaëc truïc quay ôû caùc roøng roïc. 5. Ghi khoâng ñöôïc, hoaëc ghi ñöôïc thì aâm thanh coù tieáng huù, rít: Neân kieåm tra daây boïc giaùp, voû boïc giaùp bò ñöùt, khoâng tieáp ñöôïc söôøn maùy (mass) hoaëc caém ngaõ vaøo khoâng tieáp xuùc toát. Cuõng neân kieåm tra xem maïch ñieän töû phaàn ghi aâm coù hö hoûng khoâng, baèng caùch ghi töø ngaõ vaøo AUX (khoâng ghi baèng ñöôøng tín hieäu micro) töø moät maùy khaùc... hoaëc chuyeån maùy sang cheá ñoä PLAY ñeå kieåm tra maïch ñieän töû ôû phaàn khueách ñaïi hoãn hôïp. III. NHÖÕNG KYÙ TÖÏ THOÂNG DUÏNG TREÂN SÔ ÑOÀ MAÏCH MAÙY CASSETTE: Khi ñoïc sô ñoà maïch maùy cassette, ñeå nhanh choùng nhaän bieát caùc khoái chöùc naêng vaø caùc phaàn töû maïch maùy, ta neân ñeå yù vaøi kyù töï treân sô ñoà vaø yù nghóa cuûa chuùng nhö sau: - AC.IN: Loã caém ñieän laáy töø nguoàn ñieän nhaø xoay chieàu. - ALC (Automatic Level Control): maïch töï ñoäng ñieàu chænh möùc ghi. AUXUIN: Jaéc caém daây daãn ñieän tín hieäu vaøo maùy, nguoàn tín hieäu laáy töø caùc maùy khaùc. BAND: baêng soùng (Radio). BALANCE: Caân baèng möùc tín hieäu ra giöõa hai keânh traùi, phaûi. BASS : aâm traàm. BUILT-IN MIC: micro ñaõ ñöôïc ñaët ôû maùy. DOL-BY NR: maïch giaûm tieáng oàn. COUNTER: boä soá ghi khoûang di chuyeån cuûa baêng töø. EAR: loã caém oáng nghe. EJECT: ñaåy baêng ra khoûi maïch maùy. EH (Erase Head): ñaàu töø xoùa. EX.SP : loã caém loa ra ngoøai. FULE : caàu chì. FFWD : baêng töø di chuyeån tôùi nhanh. FFWD/CUE : baêng töø di chuyeån tôùi nhanh coù phaùt ra tieáng. FM.MODE: maùy phaùt FM laø mono hay stereo. FUNTION: choïn cheá ñoä laøm vieäc cho maùy cassette hay radio. HEAD: ñaàu töø. LINE IN, LINE OUT: Jack caém daây daãn tín hieäu vaøo (IN), ra (OUT) ôû möùc 30mV/47 KW. L (LEFT) phaàn beân traùi. LEVEL BATT: ñeøn chæ thò baùo möùc nguoàn ñieän aùp cung caáp. L.CH (LEFT CHANNEL): keânh tín hieäu traùi. MONITOR: kieåm tra aâm thanh ghi. MIC (MICRO): jack caém micro ngoøai M (MOTOR): ñoäng cô ñieän. OSC (OSCILATOR): maïch dao ñoäng. POWER: nguoàn cung caáp. PLAY : phaùt. PAUSE: taïm döøng. PHONE: jack caém oáng nghe. POWER AMP: khoái khueách ñaïi coâng suaát. PRE AMP: khoái tieàn khueách ñaïi. REW (REV): quaán baêng. RESET: trôû veà khoâng (ôû boä soá ghi khoûang di chuyeån cuûa baêng töø). REM: loã caém daây ñieàu kieån taét môû. R (RIGHT): phaàn beân phaûi. R.CH (RIGHT CHANNEL): keânh tín hieäu phaûi. REVERSE: ñoåi chieàu quay baêng töø. REC: ghi. RP.HEAD: ñaàu töø hoãn hôïp ghi phaùt. RECT (RECTIFIER): boä chænh löu. SEA (SOUND EJJECT AMPLIFIER GRAPHIC EQUALIZER): Maïch khueách ñaïi hieäu öùng aâm thanh (ñieàu chænh aâm saéc). SW (SWITCH): coâng taéc ñoåi noái. TONE: ñieàu chænh aâm saéc. TREBLE: aâm boång. TAPE: baêng töø. TAPE EJECT: coâng taéc choïn baêng (NORMAL, CRO2, METAL). VOL (VOLUME): bieán trôû ñieàu chænh aâm löôïng. IV. KHAI THAÙC: Ngoøai maïch khueách ñaïi coâng suaát duøng IC trong moâ hình, ta coù theå gaén theâm caùc maïch coå ñieån khueách ñaïi coâng suaát duøng transistor hoaëc caùc maïch coâng suaát duøng OP-AMP. CHÖÔNG III: KEÁT LUAÄN Ñeà taøi naøy chöa phaûi laø vaán ñeà gì môùi, bôûi ñaây chæ laø moâ hình Radio – Cassette nhöng noù seõ hoã trôï cho caùc trung taâm daïy ngheà ôû ñòa phöông. Vôùi noäi dung cuûa moät ñeà taøi phong phuù, roäng veà lyù thuyeát, khoù veà thi coâng, baèng nhöõng noã löïc cuûa mình em ñaõ hoøan thaønh nhieäm vuï ñöôïc giao. Tuy maùy ñaõ thi coâng xong, nhöng chaéc chaén vôùi phöông aùn cuûa em seõ coøn mang tính chuû quan, qua ñoù khoâng traùnh khoûi thieáu soùt. Vaãn bieát seõ coù nhieàu phöông aùn toái öu hôn, nhöng qua quaù trình laøm luaän aùn ñaõ giuùp em töï mình kieåm tra vaø cuõng coá laïi cuõng nhö trang bò theâm kieán thöùc cho baûn thaân mình. Chaân thaønh caûm ôn quùy thaày coâ vaø caùc baïn. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Giaùo Trình Haøm Thuï Radio – Cassette (Taäp 1, 2, 3, 4, 5): Vöông Khaùnh Höng. Kyõ Thuaät Truyeàn Thanh (Taäp 1, 2, 3): UÛy Ban Phaùt Thanh Vaø Truyeàn Hình Vieät Nam. Maïch Ñieän Trong Maùy Ghi AÂm: (?) Voâ Tuyeán Ñieän Töû: Nguyeãn Thuùc Huy. MUÏC LUÏC RADIO TAPE LOUNDNESS VOL ON OFF FM AM RADIO TAPE LOUNDNESS VOL ON OFF FM AM RADIO TAPE LOUNDNESS VOL ON OFF FM AM RADIO TAPE LOUNDNESS VOL ON OFF FM AM RADIO TAPE LOUNDNESS VOL ON OFF FM AM RADIO TAPE LOUNDNESS VOL ON OFF FM AM RADIO TAPE LOUNDNESS VOL ON OFF FM AM BASS TREBLE VOLUME BALANCE RADIO TAPE LOUNDNESS VOL ON OFF FM AM BASS TREBLE VOLUME BALANCE

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docLUANVAN.DOC