Thông tin khoa học tháng 10 năm 2016

[3]. Lê Thị Sáu (2006), Đông Sơn vùng văn hóa, Tập san Thông tin Khoa học, Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Thanh Hóa, số 6/2008, tr 106 - 108 và số 8/2009, tr 65 - 68. [4]. Phạm Quốc Quân (2011), Sức sống Đông Sơn, Tạp chí Khảo cổ học, số 1, tr 27 - 30. [5]. Sở Văn hóa Thông tin Thanh Hóa (2004), Cổ vật văn hóa Đông Sơn ở Thanh Hóa, Nxb Thanh Hóa. [6]. Nguyễn Khắc Sử (2012), Diễn trình phát triển văn hóa tiền sử Bắc Trung Bộ Việt Nam, Tạp chí Khảo cổ học, số 3, tr 10 - 21. TYPICAL ANTIQUES AND ARTIFACTS OF HAM RONG HISTORICAL CULTURAL RELICS IN THANH HOA PROVINCE Nguyen Thi Thuc, Ph.D Abstract: Many forms of existing cultural heritages full of intact values have contributed to build up a famous historical cultural relic like Ham Rong area. Among them, antiques and artifacts are typical cultural heritages imbued with representative values of Thanh land and our country. The paper studies initially antiques and artifacts of Ham Rong area to discover unique values, contributing to enrich cultural heritages of Thanh land in particular and the whole country in general and effectively promoting new values of the integration period. Keywords: Artifact, antique, cultural heritage, Dong Son bronze drum, inscription, Ham Rong area TRAO ĐỔI - NGHIÊN CỨU 114 TÁC ĐỘNG CỦA DI CƯ LAO ĐỘNG ĐẾN CÁC HỘ GIA ĐÌNH Ở NÔNG THÔN THANH HÓA THỜI KỲ CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA (Nghiên cứu trường hợp tại huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa) NCS. Đoàn Văn Trường1 Tóm tắt: Di cư giữ một vai trò quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa nông thôn ở nước ta. Cùng với nhịp độ tăng trưởng và đa dạng hóa các loại hình dịch vụ, các hoạt động kinh tế, sự phát triển không đồng đều giữa các vùng miền đã thúc đẩy quá trình di cư lao động (DCLĐ), cơ cấu lại dân số giữa các khu vực, quốc gia. Nhìn nhận tác động của DCLĐ cần được xem xét ở cả hai khía cạnh: tích cực và hạn chế, bởi tác động của DCLĐ không chỉ giới hạn ảnh hưởng trong gia đình mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển chung của cộng đồng. Từ khóa: Di cư, di cư lao động, nông thôn, công nghiệp hóa, hiện đại hóa. 1. Đặt vấn đề Hiện nay, DCLĐ trên địa bàn huyện Triệu Sơn tỉnh Thanh Hóa đã và đang tác động tích cực và sâu sắc đến mọi lĩnh vực đời sống người dân nông thôn, đặc biệt là quá trình biến đổi cơ cấu lao động trong nông nghiệp... Tác động của di cư lao động có thể xem xét ở các cấp độ khác nhau, từ cấp độ bản thân người di cư, gia đình, bạn bè, cộng đồng nơi đi, nơi đến cho đến các cấp độ cao hơn như khu vực hay quốc tế. Trong bài viết này, tác giả tập trung xem xét tác động của DCLĐ đến các hộ gia đình ở khu vực nông thôn tỉnh Thanh Hóa thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Qua đó, làm rõ những tác động tích cực và hạn chế của quá trình DCLĐ đến phát triển kinh tế hộ gia đình nông thôn huyện Triệu Sơn tỉnh Thanh Hóa hiện nay, nghiên cứu sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng từ dữ liệu điều tra của đề tài “Biến đổi cơ cấu lao động nông thôn dưới tác động của DCLĐ hiện nay - Nghiên cứu trường hợp tại huyện Triệu Sơn tỉnh Thanh Hóa” năm 2015. 2. Các khái niệm sử dụng trong nghiên cứu Di cư: Là hiện tượng các cá nhân hay một cộng đồng người di chuyển nơi cư trú từ đơn vị hành chính, lãnh thổ này tới một đơn vị hành chính, lãnh thổ khác, thông thường trong một khoảng thời gian tương đối dài, gắn liền với việc tìm kiếm một điều kiện sống, công việc làm ăn tốt hơn [2]. 1 Khoa Quản lý Nhà nước và Công tác xã hội, Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa TRAO ĐỔI - NGHIÊN CỨU 115 Di cư lao động: Là việc di chuyển sức lao động ra một khu vực địa lý khác để làm việc cho người sử dụng lao động tiếp nhận theo hợp đồng lao động hoặc để cung cấp dịch vụ cho người tiêu dùng tại nhập khẩu dịch vụ theo hợp đồng cung cấp dịch vụ trong một thời hạn nhất định [4, tr 267]. Hộ gia đình: Là khái niệm chỉ một hình thức tồn tại của một kiểu nhóm xã hội lấy gia đình làm nền tảng. Hộ gia đình trước hết là một tổ chức kinh tế có tính chất hành chính và địa lý [1]. Nông thôn: Là phần lãnh thổ của một nhà nước hay một đơn vị hành chính nằm ngoài lãnh thổ đô thị, có môi trường tự nhiên, hoàn cảnh kinh tế xã hội, điều kiện sống khác biệt với thành thị và dân cư chủ yếu làm nông nghiệp [5]. 3. Phương pháp nghiên cứu Nghiên cứu sử dụng các phương pháp: phân tích tài liệu, phỏng vấn sâu, phỏng vấn bán cấu trúc, phỏng vấn cấu trúc, phương pháp thảo luận nhóm tập trung. Trong đó, phương pháp chủ đạo là phỏng vấn cấu trúc (điều tra bảng hỏi). Trong nghiên cứu, chúng tôi thực hiện lựa chọn mẫu: phân tầng theo cụm chia theo nhiều bước. Đối với vùng nghiên cứu, dựa trên vùng sinh thái, căn cứ vào sự phát triển kinh tế của các vùng, chúng tôi tiến hành lựa chọn 2 cụm xã: cụm xã Trung tâm và cụm phía Nam để nghiên cứu. Tiếp đó, căn cứ vào tỷ lệ DCLĐ tại địa phương chúng tôi lựa chọn 2 xã đại diện cho từng cụm xã có DCLĐ tiêu điểm, đây là các xã điển hình nhất về số lượng người DCLĐ trên địa bàn nghiên cứu gồm: xã Hợp Lý và xã Hợp Thắng. Theo hộ nghiên cứu, đối tượng điều tra cũng được lựa chọn dựa theo danh sách hộ và đảm bảo đủ các hộ thuộc 3 nhóm: nghèo, trung bình và khá. Đồng thời, hộ nghiên cứu phải mang tính đại diện cho các hộ trong vùng và các xã đã được chọn, đó là 385 người trong các hộ gia đình có DCLĐ và các hộ gia đình không có DCLĐ trong thời gian 5 năm trở lại đây. Toàn bộ thông tin thu được từ bảng hỏi sẽ được tổng hợp, làm sạch, mã hóa, xử lý qua phần mềm SPSS. Version 17.0 theo các thống kê cơ bản, có tính đến ý nghĩa thống kê. Kết quả của các phân tích sau đó được giải thích theo những vấn đề cụ thể của nghiên cứu. 4. Kết quả nghiên cứu và phân tích 4.1. Tác động tích cực của DCLĐ đến kinh tế hộ gia đình 4.1.1. Tác động của DCLĐ đến xóa đói giảm nghèo Cùng với sự biến đổi nhanh chóng của xã hội, người ta thấy mối liên hệ nông thôn - đô thị đã trở nên thường xuyên hơn và đặc biệt dòng chảy của những người DCLĐ từ khu vực nông thôn vào thành thị kiếm việc làm đã tăng lên nhanh chóng. Không chỉ vậy, DCLĐ nông thôn - đô thị dưới nhiều hình thức khác nhau giờ đây đã trở thành một phần quan trọng trong chiến lược sinh tồn của nhiều hộ gia đình nông thôn. TRAO ĐỔI - NGHIÊN CỨU 116 Hiện nay, có rất nhiều nguyên nhân DCLĐ tại địa bàn nghiên cứu, trong đó nguyên nhân cơ bản là muốn thoát khỏi cảnh đói nghèo tại quê hương chiếm 92,2%, tiếp đó là do kiếm việc ở quê khó khăn chiếm 87,5%; kiếm tiền xây dựng, sửa sang nhà cửa chiếm 82,3%; mua sắm dụng cụ trong gia đình chiếm 75,3%; nuôi con ăn học chiếm 67,0%; do không có vốn chiếm 60,8%; có tiền chữa bệnh cho người thân 56,1%; cuối cùng là do thiếu hoặc đất canh tác chiếm 49,4% (Xem bảng 1). Bảng 1. Nguyên nhân của DCLĐ Nhận định (%) Đồng ý Không đồng ý Nguyên nhân N (%) N (%) Tổng (N)2 Tổng (%) Thoát cảnh đói nghèo 355 92,2 30 7,8 385 100,0 Kiếm việc ở quê khó khăn 337 87,5 48 12,5 385 100,0 Kiếm tiền xây dựng, sửa sang nhà cửa 317 82,3 68 17,7 385 100,0 Mua sắm dụng cụ trong gia đình 290 75,3 95 24,7 385 100,0 Nuôi con ăn học 259 67,0 126 33,0 385 100,0 Chữa bệnh cho người thân 216 56,1 169 43,9 385 100,0 Thiếu/mất đất canh tác 190 49,4 195 50,6 385 100,0 Không có vốn 234 60,8 151 39,2 385 100,0 Nguồn: Tổng hợp từ phiếu điều tra 2015 Như vậy, có rất nhiều nguyên nhân khiến người DCLĐ trên địa bàn huyện Triệu Sơn phải rời bỏ quê hương lên các khu đô thị, thành phố lớn trong nước và nước ngoài để kiếm sống. Nghèo đói chính là động lực thúc đẩy quá trình DCLĐ từ nông thôn ra đô thị, nhằm tạo ra nhu cầu và lối sống mới ở làng quê, góp phần vào công cuộc xóa đói giảm nghèo cho hộ gia đình, cũng như sự nghiệp đổi mới và phát triển nông thôn. So với thu nhập một nắng hai sương từ ruộng đồng thì việc xác định DCLĐ nhằm kiếm thêm thu nhập, trang trải chi phí cuộc sống, lo toan con cái học hành, có tiền chăm sóc sức khỏe cho người thân, đã và đang trở thành động lực chính dẫn đến việc DCLĐ hiện nay tại huyện Triệu Sơn. 2 (N) là tổng số mẫu các hộ gia đình được điều tra. TRAO ĐỔI - NGHIÊN CỨU 117 Bảng 2: So sánh thu nhập của hộ gia đình trước và sau khi DCLĐ Đơn vị: Triệu đồng/tháng Trước khi DCLĐ Sau khi DCLĐ Thu nhập Tổng (N) Tổng (%) Tổng (N) Tổng (%) Dưới 2 triệu 98 25,5 44 11,4 Từ 2 đến 4 triệu 168 43,6 132 34,3 Trên 4 triệu 119 30,9 209 54,3 Tổng cộng 385 100,0 385 100,0 Nguồn: Tổng hợp từ phiếu điều tra 2015 Trước khi trong gia đình có người DCLĐ, số hộ có thu nhập dưới 2 triệu chiếm tỷ lệ là 25,5%, khi có người DCLĐ thì các hộ này đã có sự thay đổi đáng kể, tỷ lệ hộ gia đình có thu nhập dưới 2 triệu giảm xuống chỉ còn 11,4%. Số hộ có thu nhập từ 2 đến 4 triệu cũng có xu hướng giảm (từ 43,6% xuống tới 34,3%). Thay vào đó là số hộ có thu nhập trên 4 triệu đồng tăng lên rõ rệt (từ 30,9% lên tới 54,3%). Qua phân tích ở trên cho thấy, nhờ có tiền gửi về từ người di cư mà số hộ có thu nhập thấp đã giảm đi đáng kể. Đồng thời, số hộ có thu nhập cao đã được tăng lên. Chính điều này đã làm cho nhiều hộ thoát nghèo, số lượng hộ gia đình khá giả ngày một chiếm tỷ lệ cao hơn. 4.1.2. Tác động từ thu nhập DCLĐ đến kinh tế hộ gia đình Tiền gửi là một phần thu nhập của người di cư kiếm được tại nơi đến, vì vậy tiền gửi cần được nhìn nhận như một phần không thể tách rời trong chiến lược sinh kế hộ gia đình. Việc gửi tiền và việc sử dụng tiền gửi là một số chỉ báo về đóng góp của người di cư trong nước vào phát triển kinh tế của địa phương có người DCLĐ gần đây ở Việt Nam. Những dòng thu nhập như vậy được chuyển từ những nơi có nhiều cơ hội việc làm tới các vùng nông thôn với ít cơ hội việc làm. Điều này góp phần vào việc xóa đói giảm nghèo cho những khu vực kém phát triển hơn. Dòng tiền của người DCLĐ cho thấy quyết định di cư không chỉ dựa vào mục đích và các nhu cầu chưa được đáp ứng của cá nhân người DCLĐ mà các quyết định này có thể bị tác động bởi các chiến lược của hộ gia đình muốn nâng cao tối đa thu nhập hoặc giảm thiểu rủi ro bằng cách phân tán các nguồn thu nhập. Bảng 3: Tỷ lệ đóng góp của tiền gửi vào tổng thu nhập của các loại hộ gia đình Bất kể tỷ lệ nào Ít nhất 50% 100% Nhận định Loại hộ Tổng (N) Tổng (%) Tổng (N) Tổng (%) Tổng (N) Tổng (%) TRAO ĐỔI - NGHIÊN CỨU 118 Nghèo 112 29,1 198 51,4 318 82,6 Trung bình 98 25,5 75 19,5 62 16,1 Khá 89 23,1 60 15,6 5 1,3 Giàu 86 22,3 52 13,5 0 0,0 Tổng số 385 100,0 385 100,0 385 100,0 Nguồn: Tổng hợp từ phiếu điều tra 2015 Từ bảng 3 có thể nhận thấy, tỷ lệ đóng góp của tiền gửi vào tổng thu nhập của hộ gia đình nghèo luôn cao nhất so với các hộ gia đình còn lại, đặc biệt ở mức đóng góp tuyệt đối (trong thang 100%) chiếm tỷ lệ cao nhất: 82,6%. Bảng 4: Mục đích sử dụng tiền gửi của hộ gia đình có người DCLĐ Nhận định (%) Đồng ý Không đồng ý Mục đích sử dụng tiền gửi N (%) N (%) Tổng (N) Tổng (%) Mang lại ngành nghề mới 369 95,8 16 4,2 385 100,0 Giúp đỡ kinh tế cho gia đình 358 93,0 27 7,0 385 100,0 Tạo cơ hội làm ăn mới 346 89,8 39 10,2 385 100,0 Mở rộng các mối quan hệ 337 87,5 48 12,5 385 100,0 Nguồn: Tổng hợp từ phiếu điều tra 2015 Từ số liệu bảng 4 có thể nhận thấy, hầu hết các hộ gia đình nhận được tiền gửi và sử dụng tiền đó để tạo ra ngành nghề mới chiếm tỷ lệ đồng ý trên 95,8%. Ưu tiên thứ 2 là giúp đỡ kinh tế cho gia đình 93,0%. Mục đích thứ ba và thứ tư của việc sử dụng tiền gửi là để sử dụng, tạo ra cơ hội làm ăn mới chiếm 89,8% và mở rộng các mối quan hệ xã hội chiếm 87,5% nhằm làm tăng địa vị của gia đình trong cộng đồng. Như vậy, các số liệu trên đã cho thấy tiền gửi chủ yếu được dùng cho việc tạo ra ngành nghề mới. Điều này đã góp phần vào việc đẩy mạnh phát triển kinh tế hộ gia đình theo hướng chuyển lao động nông nghiệp thuần túy sang các lĩnh vực kinh tế khác và đa dạng hóa các chiến lược sinh kế hộ gia đình theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. 4.2. Tác động tiêu cực của DCLĐ đến kinh tế hộ gia đình Nhìn nhận các tác động tiêu cực của DCLĐ cần được xem xét và đánh giá trên các phương diện về kinh tế hộ: trong đó có các yếu tố về phân công lao động theo giới trong gia đình, giáo dục và chăm sóc con cái trong các hộ, cũng như các yếu tố về sản xuất... Trong nghiên cứu, khi được hỏi về đánh giá các tác động tiêu cực của DCLĐ, nhìn chung các đối tượng điều tra đều nhận định DCLĐ gây ra sự thiếu hụt lực lượng lao động vào mùa vụ TRAO ĐỔI - NGHIÊN CỨU 119 chính trong năm chiếm 97,7%; thay đổi sự phân công lao động trong gia đình người di cư chiếm 96,4%; cơ cấu lao động trong gia đình bị thay đổi chiếm 91,9%; biến đổi các vai trò trong gia đình chiếm 87,8%; thiếu người gánh vác trách nhiệm trong gia đình chiếm 86,2%;... nguy cơ đổ vỡ hạnh phúc gia đình chiếm 79,5% (Xem bảng 5). Bảng 5: Các nhận định về tác động tiêu cực của DCLĐ Nhận định (%) Đồng ý Không đồng ý Tác động tiêu cực của DCLĐ N (%) N (%) Tổng (N) Tổng (%) Thiếu lực lượng sản xuất chính vào mùa vụ trong năm 377 97,7 8 2,3 385 100,0 Thay đổi phân công lao động 371 96,4 14 3,6 385 100,0 Cơ cấu lao động trong gia đình bị thay đổi 354 91,9 31 8,1 385 100,0 Biến đổi các vai trò trong gia đình 338 87,8 47 12,2 385 100,0 Thiếu người gánh vác các trọng trách trong gia đình 332 86,2 53 13,8 385 100,0 Không chăm sóc, giáo dục được con cái 314 81,6 71 18,4 385 100,0 Nguy cơ đổ vỡ hạnh phúc gia đình 306 79,5 79 20,5 385 100,0 Thiếu thốn tình cảm, chỗ dựa tinh thần 294 76,4 91 23,6 385 100,0 Nguồn: Tổng hợp từ phiếu điều tra 2015 Không thể phủ nhận hết được những tác động tích cực mà DCLĐ mang lại, song bên cạnh đó, DCLĐ đã và đang có những ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình biến đổi cơ cấu lao động nông thôn tại địa bàn nghiên cứu. Đa phần những người DCLĐ đều nằm trong độ tuổi lao động trẻ (18 - 35 tuổi), vào các mùa vụ chính trong năm, khi lực lượng này đi làm ăn xa sẽ gây ra tình trạng thiếu người sản xuất nông vụ. Mặt khác, khi trong gia đình có người chồng hoặc người vợ, cá biệt có những hộ gia đình cả vợ và chồng đều DCLĐ, việc chăm sóc con cái trong gia đình sẽ thiếu vắng, để lại cho ông bà chăm sóc. Điều này rõ ràng sẽ ảnh hưởng đến tâm sinh lý của trẻ, nhiều trường hợp con cái học hành sa sút, dễ rơi vào tệ nạn xã hội khi không có cha mẹ định hướng và kiểm soát. Một số gia đình có bố mẹ đi làm ăn xa, con cái thường bỏ học giữa chừng hoặc học hành sa sút. Do vậy, việc chăm sóc giáo dục con cái ở các gia đình có người DCLĐ TRAO ĐỔI - NGHIÊN CỨU 120 cũng là một vấn đề trở ngại. Trong nghiên cứu “Di cư mùa vụ của lao động nữ nông thôn - Thực trạng và những tác động” cũng cho thấy, di cư của phụ nữ có ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ em nhiều hơn là tích cực. Số người cho rằng, con cái học “tốt hơn” ở các cấp 1,2,3 đều thấp hơn rất nhiều so với số người cho rằng “kém hơn”. Cụ thể, chỉ có 6,3% cho biết trẻ em cấp 1 học tốt hơn, trong khi đó tỷ lệ cho rằng “kém hơn” chiếm 25,5% và tỷ lệ này cũng cao nhất trong tất cả các cấp. Mặt khác, DCLĐ còn tác động đến người già ở lại quê hương, đa phần những người DCLĐ đều nằm trong độ tuổi 18 - 60, do vậy phần đông các hộ gia đình chỉ còn lại người già. Vào những lúc ốm đau không có người thân ở bên cạnh lo toan, chăm sóc. Mặc dù, người DCLĐ có gửi tiền về để trang trải kinh tế, quà, thuốc men để khám chữa bệnh cũng như động viên, chia sẻ qua điện thoại, song đa phần người già vẫn cảm thấy thiếu vắng tình cảm trong gia đình [3, tr 35]. Mặt khác, các hộ gia đình có chồng hoặc vợ DCLĐ, điều này sẽ gây ảnh hưởng lớn tới việc xáo trộn trách nhiệm và phân công gánh vác công việc trong gia đình, nguy cơ đổ vỡ hạnh phúc, cấu trúc gia đình bị thay đổi. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống của các hộ gia đình có người DCLĐ hiện nay tại địa bàn nghiên cứu. Bảng 6: Đánh giá về mức độ tham gia của phụ nữ vào các công việc gia đình Công việc gia đình (%) Mức độ tham gia của phụ nữ 3 Công việc nội trợ Công việc sản xuất Dạy dỗ, chăm sóc con cái và người thân Mức 1 1,4 8,9 1,8 Mức 2 2,6 6,5 3,3 Mức 3 8,0 14,1 6,1 Mức 4 12,0 16,7 8,6 Mức 5 76,0 53,8 80,2 Tổng 100,0 100,0 100,0 Nguồn: Tổng hợp từ phiếu điều tra 2015 Kết quả nghiên cứu cho thấy đa số phụ nữ vẫn đảm nhận công việc nội trợ chiếm 76,0%. Đối với những công việc sản xuất, phụ nữ đã tham gia vào hoạt động này chiếm một tỷ lệ cao là 53,8% và chỉ có 6,5% ý kiến cho rằng sự tham gia của phụ nữ ở mức thấp nhất. Việc dạy dỗ, chăm sóc con cái và người thân, phụ nữ tham gia với tỷ lệ cao nhất chiếm 80,2%. Như vậy, kết quả nghiên cứu lại một lần nữa khẳng định, tại các gia đình khi có người chồng đi làm ăn xa, thì hầu hết các công việc ở quê đều do người vợ đảm đương, 3 Với điểm 1 là sự tham gia của phụ nữ thấp nhất, điểm 5 là sự tham gia của phụ nữ cao nhất TRAO ĐỔI - NGHIÊN CỨU 121 lo toan. Gánh nặng trong gia đình lại một lần nữa đè nặng lên người phụ nữ. Phân công lao động trong gia đình bị thay đổi, phụ nữ phải làm việc nhiều hơn. Trong khi vẫn phải tham gia các hoạt động khác trong xã hội. Điều này sẽ kéo theo các tác động về sức khỏe và tâm sinh lý, ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình tham gia phát triển kinh tế hộ gia đình ở nông thôn huyện Triệu Sơn hiện nay. 5. Kết luận và giải pháp DCLĐ có tác động đa chiều, vừa tích cực và tiêu cực đến quá trình phát triển nông thôn hiện nay trên địa bàn huyện Triệu Sơn tỉnh Thanh Hóa. Không thể phủ nhận hết được những tác động tích cực mà DCLĐ đã và đang mang lại cho quá trình phát triển kinh tế hộ gia đình nói riêng và cộng đồng nói chung, song những mặt hạn chế của DCLĐ cũng đang là một vấn đề gây ảnh hưởng lớn đến DCLĐ trong các hộ gia đình hiện nay trên địa bàn huyện Triệu Sơn. Nghiên cứu này đề xuất ba nhóm giải pháp chính: Thứ nhất, tỉnh Thanh Hóa cần đẩy mạnh phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển ngành nghề ở các vùng ở nông thôn trên địa bàn tỉnh. Đây là giải pháp tích cực, có ý nghĩa trước mắt và lâu dài nhằm chuyển dịch cơ cấu lao động trong khu vực nông nghiệp sang các ngành phi nông nghiệp. Trong đó, cần ưu tiên phát triển các làng nghề truyền thống, tiểu thủ công nghiệp với quy mô hộ gia đình mà địa phương có ưu thế. Đi đôi với việc khôi phục và phát triển các làng nghề truyền thống, có thể mở ra các ngành nghề mới phù hợp với nhu cầu thị trường, giải quyết lao động tại chỗ cho nông thôn như: nghề nuôi tằm, nuôi cá hồ, nuôi ếch đồng mà hiện nay trên địa bàn huyện Triệu Sơn đang có ưu thế để phát triển. Thứ hai, địa phương cần thúc đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu lao động theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trong đó, cần chú ý thu hút nguồn nhân lực sẵn có để phát triển những ngành nghề lợi thế. Chú trọng đến việc thúc đẩy, tăng tỷ trọng của khu vực công nghiệp - xây dựng và dịch vụ, giảm tỷ trọng khu vực nông nghiệp nhằm tạo ra cơ cấu kinh tế có khả năng tạo thêm nhiều việc làm mới cho người dân trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là tại huyện Triệu Sơn, nơi có những lợi thế nhất định trong việc đẩy mạnh phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Thứ ba, chính sách nâng cao và phát triển nguồn nhân lực. Giải pháp này nhấn mạnh tới việc tăng cường năng lực của người lao động nông thôn, nhằm đáp ứng nhu cầu công việc tại chỗ và nhu cầu di chuyển lao động nội bộ ngành, ra khỏi ngành và di chuyển giữa các vùng. Trong đó, tỉnh Thanh Hóa cần tập trung nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho người lao động nông thôn bằng cách mở rộng quy mô đào tạo các lớp tập huấn ngắn hạn và trung hạn về kỹ thuật nuôi ếch giống, nuôi cá hồ xuất khẩu mà địa phương đang có, nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho hộ gia đình. TRAO ĐỔI - NGHIÊN CỨU 122 Tài liệu tham khảo [1]. Tống Văn Chung (2005), Xã hội học nông thôn, Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội. [2]. Lê Bạch Dương, Nguyễn Thanh Liêm (2011), Từ nông thôn ra thành phố - Tác động kinh tế xã hội của di cư ở Việt Nam, Nxb Lao động Xã hội, Hà Nội. [3]. Đoàn Văn Trường (2014), Di cư nông thôn - đô thị: Thách thức và cơ hội đối với sự phát triển kinh tế - xã hội tại nơi đi, Tạp chí Dân số và Phát triển, số 11 + 12, tr 35. [4]. Đoàn Văn Trường (2015), Tác động của di cư lao động tới khả năng tiếp cận giáo dục của con cái tại các hộ gia đình ở nông thôn hiện nay, Kỷ yếu Hội thảo Quốc tế “Chuyển biến kinh tế - xã hội và Giáo dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, tr 267. [5]. Từ điển bách khoa, http:/www.dictionary.bachkhoatoanthu.gov.vn. IMPACTS OF LABOUR MIGRATION IN RURAL FAMILIES IN THANH HOA PROVINCE DURING THE PROCESS OF INDUSTRIALIZATION AND MODERNIZATION (A case study at Trieu Son district, Thanh Hoa province) Đoan Van Truong, Ph.D student Abstract: Migration plays an important role in rural industrialization and modernization process in our country. In accordance with the pace of growth and diversification of services, economic activities, uneven development among regions has promoted labour migration that has affected the population structure among regions and countries. Labour migration not only impacts in families but also community development, therefore, it should be considered in both positive and negative aspects. Keywords: Migration; labour migration; rural; industrialization; modernization. BẢN TIN 123 HỘI NGHỊ SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG NĂM HỌC 2015 - 2016 Ngày 26 tháng 4 năm 2016, Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa đã tổ chức Hội nghị Sinh viên nghiên cứu khoa học cấp trường năm học 2015 - 2016. Tham dự hội nghị có các đồng chí trong Ban giám hiệu; các trưởng phòng, ban, khoa, trung tâm; đại diện các tổ bộ môn; các giảng viên và đông đảo sinh viên các chuyên ngành đang học tập tại Trường. TS. Lê Thanh Hà - Phó Hiệu trưởng nhà trường, đại diện Ban giám hiệu chủ trì hội nghị. TS. Lê Thanh Hà - Phó Hiệu trưởng nhà trường phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Mở đầu hội nghị, đại diện lãnh đạo phòng Quản lý Khoa học - Hợp tác Quốc tế đã trình bày báo cáo Tổng kết hoạt động sinh viên nghiên cứu khoa học năm học 2015 - 2016 và phương hướng, nhiệm vụ nghiên cứu khoa học năm học 2016 - 2017. Báo cáo đã nhìn nhận và đánh giá thẳng thắn thực trạng tình hình nghiên cứu khoa học của sinh viên trong năm học vừa qua, đồng thời nêu lên tầm quan trọng của công tác sinh viên nghiên cứu khoa học cũng như kỳ vọng của nhà trường về chất lượng sinh viên nghiên cứu khoa học trong thời gian tới. Hội nghị đã lắng nghe phần trình bày các tham luận của sinh viên chia sẻ những khó khăn, vướng mắc, những đề xuất, kiến nghị về hoạt động nghiên cứu khoa học tại trường cũng như những ý kiến trao đổi của giảng viên giúp sinh viên hiểu hơn để tham gia nghiên cứu khoa học, lựa chọn đề tài, lựa chọn chuyên gia, nhóm nghiên cứu Thay mặt lãnh đạo nhà trường, TS. Lê Thanh Hà đã phát biểu tổng kết tại hội nghị thể hiện quyết tâm và định hướng căn bản của Ban giám hiệu về việc đổi mới công tác quản lý, chỉ đạo và cơ chế chính sách nhằm đẩy mạnh hơn nữa chất lượng hoạt động sinh viên nghiên cứu khoa học trong những năm học tới. Hội nghị đã thành công tốt đẹp, có ý nghĩa tích cực nhằm động viên, khuyến khích, khơi dậy hứng thú trong học tập, đam mê trong nghiên cứu khoa học của sinh viên. BẢN TIN 124 ĐOÀN CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA SANG THĂM, LÀM VIỆC VÀ XÚC TIẾN HỢP TÁC ĐÀO TẠO VỚI CÁC TỈNH HỦA PHĂN, XIÊNG KHOẢNG VÀ BÔLYKHĂMXAY NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO Nhận lời mời của Sở Giáo dục và Thể thao các tỉnh Hủa Phăn, Xiêng Khoảng và Bôlykhămxay nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào; được sự đồng ý của Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa, từ ngày 19/4/2016 đến ngày 26/4/2016, đoàn cán bộ quản lý Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa do TS. Lê Thanh Hà - Phó Hiệu trưởng dẫn đầu đã đến thăm và làm việc tại các tỉnh Hủa Phăn, Xiêng Khoảng và Bôlykhămxay nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. TS. Lê Thanh Hà đại diện đoàn cán bộ nhà trường trao quà lưu niệm cho lãnh đạo Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Bôlykhămxay nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Tại các tỉnh Hủa Phăn, Xiêng Khoảng và Bôlykhămxay đoàn công tác đã làm việc với lãnh đạo các Sở Giáo dục và Thể thao, Sở Ngoại vụ của 3 tỉnh thống nhất ký kết chương trình hợp tác giai đoạn 2016 - 2020, trong đó tập trung vào đào tạo lưu học sinh Lào ở các chuyên ngành có thế mạnh của nhà trường. Tại buổi làm việc, TS. Lê Thanh Hà đã đánh giá các kết quả của chương trình hợp tác năm 2015 và triển vọng hợp tác giai đoạn 2016 - 2020. Lãnh đạo Sở Giáo dục và Thể thao, Sở Ngoại vụ 3 tỉnh đánh giá cao sự quan tâm của nhà trường trong hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho các tỉnh Hủa Phăn, Xiêng Khoảng và Bôlykhămxay, mong muốn được nhà trường tạo điều kiện thuận lợi nhiều hơn nữa trong công tác đào tạo lưu học sinh thời gian tới. Kết thúc chương trình làm việc, Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa và lãnh đạo các sở Giáo dục và Thể thao, Sở Ngoại vụ 3 tỉnh Hủa Phăn, Xiêng Khoảng và Bôlykhămxay đã thống nhất chương trình hợp tác giai đoạn 2016 - 2020, mở ra triển vọng hợp tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho các đối tác tại nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào cũng như đảm bảo sự phát triển bền vững của nhà trường trong giai đoạn tới. BẢN TIN 125 CỬ TRI TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA THAM GIA BỎ PHIẾU BẦU CỬ QUỐC HỘI KHÓA XIV VÀ BẦU CỬ ĐẠI BIỂU HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN CÁC CẤP NHIỆM KỲ 2016 - 2021 Đúng 7 giờ sáng ngày 22/5/2016, cử tri Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa đã tập trung tại điểm bỏ phiếu số 13, số 561 đường Quang Trung 3, phường Đông Vệ, thành phố Thanh Hóa để tham gia bỏ phiếu bầu cử Quốc hội khóa XIV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021. Dự lễ khai mạc có các đồng chí trong Đảng ủy, Ban giám hiệu, Hội đồng nhà trường, cán bộ, giảng viên, người lao động và toàn thể sinh viên Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa. Cử tri Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa tham gia bỏ phiếu tại khu vực bầu cử Phát biểu tại lễ khai mạc, đồng chí Vũ Văn Bình - Tổ trưởng tổ bầu cử, Phó Hiệu trưởng nhà trường đã nêu rõ ý nghĩa, tầm quan của cuộc bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XIV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021. Đồng chí nhấn mạnh đây là một sự kiện chính trị xã hội trọng đại của nhân dân cả nước, là ngày hội toàn dân để cử tri thể hiện và phát huy quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của công dân trong việc lựa chọn, bầu ra những người tiêu biểu về đức, tài, xứng đáng đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân tham gia Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp. Đồng chí đề nghị toàn thể cử tri toàn trường tham gia bỏ phiếu đầy đủ, bầu đúng, bầu đủ số lượng theo quy định. Ngày hội bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021 tại khu vực bỏ phiếu số 13, Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa đã kết thúc trong không khí phấn khởi của tất cả cử tri tham gia, thể hiện quyền lợi và trách nhiệm của tập thể nhà trường nói chung, các cử tri bầu cử tại khu vực bỏ phiếu số 13 nói riêng. BẢN TIN 126 CHƯƠNG TRÌNH LÀM VIỆC CỦA LÃNH ĐẠO NHÀ TRƯỜNG, KHOA DU LỊCH VỚI TỔNG CỤC DU LỊCH VỀ KIỂM TRA CÔNG TÁC ĐÀO TẠO NGẮN HẠN NGHIỆP VỤ HƯỚNG DẪN DU LỊCH Chiều ngày 05/7/2016, đại diện Ban giám hiệu Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa, tập thể cán bộ, giảng viên khoa Du lịch đã có buổi đón tiếp và làm việc với đoàn công tác của Tổng cục Du lịch do đồng chí Phạm Lê Thảo - Vụ phó Vụ Lữ hành dẫn đầu về kiểm tra hoạt động đào tạo ngắn hạn cấp chứng chỉ Nghiệp vụ Hướng dẫn du lịch. Đại diện lãnh đạo nhà trường và giảng viên khoa Du lịch làm việc với đoàn công tác Tổng cục Du lịch Việt Nam Tại buổi làm việc, thay mặt Ban giám hiệu, TS. Lê Thanh Hà - Phó Hiệu trưởng nhà trường giới thiệu khái quát những nét chính về hoạt động giáo dục đào tạo của Trường trong thời gian qua, đặc biệt là kết quả đào tạo ngành Du lịch trong năm học 2015 - 2016. Bên cạnh những lợi thế về đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất, lãnh đạo nhà trường cũng nêu rõ một số mặt còn tồn tại, hạn chế, đồng thời đề xuất Tổng cục Du lịch tạo điều kiện cho trường trong công tác đào tạo ngành du lịch nói chung, công tác đào tạo ngắn hạn nghiệp vụ Hướng dẫn du lịch nói riêng. TS. Nguyễn Thị Thục - Trưởng khoa Du lịch báo cáo với đoàn công tác kết quả đào tạo ngắn hạn cấp chứng chỉ Nghiệp vụ Hướng dẫn du lịch của Trường trong thời gian qua. Báo cáo nêu rõ ngành nghề, quy mô đào tạo, quy trình quản lý đảm bảo chất lượng đào tạo, những lợi thế về giảng viên, cơ sở vật chất và những khó khăn trong đào tạo ngắn hạn cấp chứng chỉ Nghiệp vụ Hướng dẫn du lịch tại Trường. Thay mặt đoàn công tác của Tổng cục Du lịch, đồng chí Phạm Lê Thảo đã ghi nhận những kết quả đáng khích lệ của nhà trường, đặc biệt là công tác đào tạo ngắn hạn nghiệp vụ Hướng dẫn du lịch. Qua kiểm tra, đoàn công tác cũng đã có biên bản kết luận về công tác đào tạo ngắn hạn cấp chứng chỉ Nghiệp vụ Hướng dẫn du lịch của nhà trường đảm bảo đầy đủ các quy định đã đề ra. Bên cạnh đó, Tổng cục Du lịch cam kết sẽ hỗ trợ và sát cánh cùng nhà trường trong việc duy trì và đảm bảo chất lượng đào tạo các chuyên ngành du lịch tại Trường trong thời gian tới. Đồng thời, yêu cầu nhà trường cần tăng cường gắn kết hơn nữa với Tổng cục Du lịch trong công tác đào tạo đội ngũ giảng viên, hợp tác giao lưu với các tổ chức, doanh nghiệp du lịch trong nước và nước ngoài. BẢN TIN 127 KÝ KẾT HỢP TÁC VÀ KẾT NGHĨA GIỮA TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA VỚI SỞ GIÁO DỤC VÀ THỂ THAO TỈNH HỦA PHĂN NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO Sáng ngày 06/6/2016, tại Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa đã diễn ra lễ ký kết hợp tác và kết nghĩa giữa Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa với Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. Tham dự buổi lễ, về phía Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa có các đồng chí trong Ban giám hiệu, Ban thường vụ Đảng ủy, lãnh đạo các phòng, ban, khoa, trung tâm, cán bộ giảng viên và đông đảo học sinh sinh viên trong nhà trường. Về phía Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn có đồng chí Môn Thoong Lientikhun - Giám đốc Sở, các đồng chí lãnh đạo các phòng chức năng và các chuyên viên của Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn. Phát biểu tại buổi lễ, PGS.TS. Trần Văn Thức - Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng nhà trường nồng nhiệt chào mừng sự hiện diện của đoàn công tác Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn. Đồng chí khái quát đôi nét về hiệu quả của các chương trình hợp tác giữa Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn với Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa trong những năm gần đây; khẳng định thiện chí và nỗ lực hợp tác giữa Trường với Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn là bước đi tích cực, đem lại lợi ích to lớn cho hai bên cũng như hai tỉnh Thanh Hóa và Hủa Phăn. Đáp lại, đồng chí Môn Thoong Lientikhun cũng khẳng định, việc ký kết hợp tác và tổ chức lễ kết nghĩa giữa Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa với Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn sẽ là tiền đề quan trọng nhằm thúc đẩy hợp tác toàn diện và sâu sắc giữa hai đơn vị trong hợp tác đào tạo, đặc biệt là đào tạo nguồn nhân lực lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể thao và du lịch cho tỉnh Hủa Phăn, đồng thời bày tỏ mong muốn hiện thực hóa những cam kết của hai đơn vị trong thời gian tới. Buổi lễ đã diễn ra tốt đẹp, khẳng định một lần nữa quan hệ hợp tác hữu nghị, bền vững giữa hai đơn vị đã được nâng lên một tầm cao mới. BẢN TIN 128 HỘI NGHỊ TRIỂN KHAI HỌC TẬP, QUÁN TRIỆT VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU TOÀN QUỐC LẦN XII CỦA ĐẢNG Sáng ngày 14/7/2016 tại trụ sở 2, số 20, đường Nguyễn Du, phường Điện Biên, thành phố Thanh Hóa, Đảng ủy Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa đã tổ chức Hội nghị học tập, quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng đến toàn thể cán bộ, đảng viên nhà trường. Tham dự Hội nghị có các đồng chí trong Ban Thường vụ, Ban chấp hành Đảng ủy, Ban giám hiệu và toàn thể đảng viên, cán bộ, người lao động trong nhà trường. Phát biểu khai mạc Hội nghị, đồng chí Trần Văn Thức - Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng nhà trường đã nêu rõ ý nghĩa và tầm quan trọng của Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và thực hiện tổ chức học tập, quán triệt thông qua 3 chuyên đề có ý nghĩa bao quát toàn bộ những nội dung lớn của Nghị quyết. Cũng tại Hội nghị, thay mặt Đảng ủy Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa, đồng chí Vũ Văn Bình - Phó bí thư Đảng ủy, Phó Hiệu trưởng nhà trường đã thông qua dự thảo chương trình hành động của Ban chấp hành Đảng bộ về việc thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ Tỉnh lần thứ XVIII và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ khối các cơ quan Tỉnh lần thứ XIV. Đồng chí Phạm Hoàng Hiền - Chủ tịch Công đoàn Trường đã tổ chức phát động phong trào thi đua sâu rộng trong cán bộ, đảng viên, công đoàn viên nhằm tiến tới thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XII của Đảng cũng như Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp. Tổng kết Hội nghị, đồng chí Trần Văn Thức yêu cầu các chi bộ, đơn vị tiếp tục tuyên truyền, phổ biến sâu rộng trong cán bộ, viên chức, người lao động và toàn thể HSSV về quan điểm, chủ trương và các nội dung cơ bản Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, đồng thời xây dựng chương trình hành động một cách cụ thể, sát thực, có tính khả thi nhằm tạo sự đồng thuận, tin tưởng và quyết tâm thực hiện thắng lợi nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng cũng như Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp đã đề ra. BẢN TIN 129 LỄ BẾ GIẢNG, TRAO BẰNG TỐT NGHIỆP CHO SINH VIÊN CÁC LỚP ĐẠI HỌC CHÍNH QUY KHÓA 1 VÀ TỔNG KẾT NĂM HỌC 2015 - 2016 Chiều ngày 22/07/2016, Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa trang trọng tổ chức Lễ bế giảng, trao bằng tốt nghiệp cho sinh viên các lớp đại học chính quy khóa 1 và tổng kết năm học 2015 - 2016 tại cơ sở 2, số 20 Nguyễn Du, phường Điện Biên, thành phố Thanh Hóa. Ban giám hiệu trao bằng tốt nghiệp cho các Tân cử nhân Đến dự buổi Lễ, có các đồng chí trong Ban giám hiệu, Ban chấp hành Đảng ủy, các cán bộ, công chức, người lao động và đại diện HSSV của trường. Phát biểu tại buổi Lễ, PGS. TS. Trần Văn Thức - Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng nhà trường biểu dương sự nỗ lực học tập, rèn luyện của các sinh viên trong toàn khóa học, đặc biệt chúc mừng các tân cử nhân tốt nghiệp đạt loại xuất sắc, loại giỏi, sinh viên có nhiều thành tích trên các mặt hoạt động và gửi gắm sự kỳ vọng đến các tân sinh viên về việc làm sau khi ra trường cũng như kế hoạch học tập nâng cao chuyên môn của các em trong tương lai. Thay mặt Ban giám hiệu, đồng chí Lê Thanh Hà - Phó Hiệu trưởng phụ trách công tác đào tạo và hợp tác quốc tế báo cáo tổng kết năm học 2015 - 2016 và phương hướng, nhiệm vụ năm học 2016 - 2017. Báo cáo đã nhìn nhận và đánh giá thẳng thắn những kết quả đạt được cũng như những mặt còn tồn tại trong công tác năm học 2015 - 2016 của Trường. Đáp lại tình cảm và sự kỳ vọng của lãnh đạo, giảng viên nhà trường, đại diện cho các sinh viên tốt nghiệp năm 2016, tân cử nhân Tăng Thị Linh, sinh viên ngành Quản lý văn hóa đã bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc gửi tới các thầy, cô, cán bộ nhà trường đã tận tâm, tận tụy trong công tác đào tạo, giúp đỡ, dìu dắt và động viên để sinh viên có được kết quả ra trường ngày hôm nay. Đồng thời thể hiện quyết tâm sẽ tiếp tục phấn đấu vươn lên, xứng đáng với truyền thống của sinh viên Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa. BẢN TIN 130 Lễ bế giảng, trao bằng tốt nghiệp cho sinh viên các lớp đại học chính quy khóa 1 và tổng kết năm học 2015 - 2016 đã kết thúc tốt đẹp. Ngay sau buổi lễ, đại diện Tập đoàn FLC đã có mặt tại trường để phỏng vấn, tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp vào các vị trí lao động của tập đoàn FLC. Đây là tín hiệu rất đáng mừng trong công tác đào tạo của nhà trường. ĐOÀN CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA SANG THĂM, LÀM VIỆC VỚI TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP VÀ KỸ THUẬT MINDORO, PHILIPPINES Nhận lời mời của Trường Đại học Nông nghiệp và Kỹ thuật Mindoro, Philippines; được sự đồng ý của Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa, từ ngày 20/8/2016 đến ngày 28/8/2016, đoàn cán bộ quản lý Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa do TS. Lê Thanh Hà - Phó Hiệu trưởng làm trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc tại Trường Đại học Nông nghiệp và Kỹ thuật Mindoro, Philippines. Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Philippines, đoàn công tác đã có chương trình làm việc với lãnh đạo Trường Đại học Nông nghiệp và Kỹ thuật Mindoro, Philippines về các chương trình hợp tác trong các năm tiếp theo. Tại buổi làm việc, TS. Lê Thanh Hà đã tổng kết lại các kết quả của chương trình hợp tác năm 2015 - 2016 và triển vọng hợp tác giai đoạn 2016 - 2020. Lãnh đạo Trường Đại học Nông nghiệp và Kỹ thuật Mindoro, Philippines cũng chia sẻ mong muốn hai bên làm sâu sắc hơn nữa các chương trình hợp tác, đặc biệt là hợp tác nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ. Kết thúc chương trình đàm phán, hai bên đã thống nhất ký kết biên bản hợp tác, tập trung vào các nội dung: Tiếp tục hợp tác trong trao đổi giảng viên - sinh viên, đặc biệt chú trọng hợp tác nghiên cứu khoa học với phương châm hợp tác hiệu quả, đa dạng và hai bên cùng có lợi. Hai bên đã thống nhất đồng tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế tại Thanh Hóa vào tháng 11/2016 với chủ đề “Giáo dục đại học trong bối cảnh hội nhập Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC)”. Trong thời gian chuyến thăm, đoàn đã đến thăm, khảo sát tại 3 cơ sở của Trường Đại học Nông nghiệp và Kỹ thuật Mindoro, Philippines; tham dự các chương trình chào mừng 65 năm ngày thành lập Trường Đại học Nông nghiệp và Kỹ thuật Mindoro, Philippines; trồng cây lưu niệm; diễu hành mô tô; hội thi tài năng văn BẢN TIN 131 hóa nghệ thuật, hội thi hoa khôi MinSCAT Các chương trình được tổ chức hoành tráng, trang trọng và ý nghĩa đã để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp cho đoàn công tác. Chuyến công tác của đoàn cán bộ quản lý Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa tại Trường Đại học Nông nghiệp và Kỹ thuật Mindoro, Philippines LÀM VIỆC VỚI ĐOÀN CÁN BỘ QUẢN LÝ SỞ GIÁO DỤC VÀ THỂ THAO TỈNH HỦA PHĂN NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO VÀ TIẾP NHẬN CÁN BỘ, LƯU HỌC SINH LÀO SANG NHẬP HỌC NĂM HỌC 2016 - 2017 Tiếp nối những kết quả tốt đẹp của chương trình hợp tác quốc tế giữa Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa với Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, vào sáng ngày 22/9/2016, tại Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa đã diễn ra buổi làm việc và tiếp nhận đoàn cán bộ cùng các lưu học sinh tỉnh Hủa Phăn sang nhập học tại trường năm học 2016 - 2017. Thành phần tham dự buổi lễ, về phía Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa có các đồng chí trong Ban giám hiệu, lãnh đạo các phòng, ban, khoa và trung tâm. Về phía Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn có đồng chí Xẻng Thong Sẻng Su Lin - Phó Giám đốc Sở, các đồng chí lãnh đạo phòng chức năng, các chuyên viên của Sở Giáo dục và Thể thao, Sở Ngoại vụ tỉnh Hủa Phăn và đặc biệt là 82 cán bộ và lưu học sinh sang nhập học năm học 2016 - 2017. Phát biểu tại buổi làm việc, TS. Lê Thanh Hà - Phó Hiệu trưởng nhà trường gửi lời chào đón nồng nhiệt đến đoàn cán bộ quản lý cùng 82 cán bộ và lưu học sinh của tỉnh BẢN TIN 132 Hủa Phăn sang nhập học. Thay mặt Ban giám hiệu, TS. Lê Thanh Hà đã giới thiệu tổng quát về tình hình phát triển, quy mô, đội ngũ cán bộ giảng viên và điều kiện cơ sở vật chất của Trường, khẳng định thế mạnh và khả năng đáp ứng đầy đủ các điều kiện phục vụ học tập cho cán bộ và lưu học sinh Lào. Các đồng chí đại diện cho các phòng chức năng trong trường đã phổ biến chi tiết các vấn đề liên quan đến chương trình đào tạo, quy chế, nội quy học tập cho cán bộ và lưu học sinh Lào khóa mới trong thời gian học tập tại Việt Nam. Đại diện lãnh đạo Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn, đồng chí Xẻng Thong Sẻng Su Lin gửi lời cảm ơn chân thành về sự tiếp đón thân tình, nồng hậu mà Trường đã dành cho Đoàn. Đồng thời, đồng chí cũng tin tưởng vào kết quả tốt đẹp trong quá trình hợp tác lâu dài, bền vững giữa Trường Đại học Văn hóa, Thể Thao và Du lịch Thanh Hóa với Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn. Chương trình làm việc với đoàn cán bộ quản lý Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn và buổi lễ tiếp nhận cán bộ, lưu học sinh Lào năm học 2016 - 2017 đã thành công tốt đẹp, hứa hẹn mở ra một triển vọng mới trong hoạt động hợp tác để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho tỉnh Hủa Phăn của nhà trường. Cán bộ lãnh đạo quản lý Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa chụp ảnh lưu niệm với đoàn cán bộ Sở Giáo dục và Thể thao tỉnh Hủa Phăn và cán bộ, lưu học sinh Lào nhập học năm học 2016 - 2017 BẢN TIN 133 HỘI NGHỊ CÁN BỘ CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC NĂM HỌC 2016 - 2017 Ngày 23/9/2016, Trường Đại học Văn hóa, Thể Thao và Du lịch Thanh Hóa tổ chức Hội nghị cán bộ công chức, viên chức năm học 2016 - 2017. Đây là hoạt động thường niên nhằm phát huy quyền dân chủ của cán bộ giảng viên trong nhà trường, hướng đến thực hiện thành công các nhiệm vụ trong năm học mới. Tham dự Hội nghị có các đồng chí trong Ban giám hiệu cùng lãnh đạo các phòng, ban, khoa, trung tâm và toàn thể cán bộ công chức, viên chức, người lao động đang làm việc, công tác tại Trường. Đồng chí Phạm Thị Hoàng Hiền - Chủ tịch Công đoàn Trường thay mặt đoàn Chủ tịch tuyên bố lý do khai mạc Hội nghị. Thay mặt Ban giám hiệu, TS. Lê Thanh Hà - Phó Hiệu trưởng nhà trường trình bày báo cáo tổng kết năm học 2015 - 2016 và những định hướng, nhiệm vụ trọng tâm trong năm học 2016 - 2017. Mặc dù nhiệm vụ năm học 2015 - 2016 đã đạt những chỉ tiêu cao so với kế hoạch đề ra song báo cáo cũng thẳng thắn chỉ ra những mặt còn hạn chế trong công tác quản lý, chỉ đạo và thực hiện về hoạt động chuyên môn của nhà trường trong năm học vừa qua và dự báo những khó khăn, thách thức trong năm học mới. Trong năm học 2016 -2017, tập thể lãnh đạo và cán bộ giảng viên toàn trường đặt trọng tâm nâng cao hơn nữa về chất lượng các chuyên ngành đào tạo; hiệu quả nghiên cứu khoa học; đổi mới công tác quản lý, chỉ đạo và điều hành theo hướng linh hoạt, hiệu quả và thiết thực Với tinh thần dân chủ, cởi mở và cầu thị, hội nghị đã được lắng nghe nhiều ý kiến tham luận của cán bộ công chức và người lao động. Các ý kiến tập trung vào lĩnh vực đào tạo, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế, cơ sở vật chất, Đa số các phát biểu đều thẳng thắn, mang ý nghĩa đóng góp, xây dựng nhà trường để các hoạt động quản lý, điều hành được hiệu quả hơn, sớm đưa Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa trở thành một địa chỉ có uy tín về đào tạo nguồn nhân lực lĩnh vực Văn hóa, Nghệ thuật, Thể dục Thể thao và Du lịch của địa phương và khu vực. PGS.TS Trần Văn Thức - Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng nhà trường đã giải đáp trực tiếp các ý kiến chất vấn của công chức, viên chức và người lao động. Đồng chí nêu rõ, sự đồng thuận, tinh thần đoàn kết, chung sức chung lòng của toàn thể công chức, viên chức trong Trường là điều kiện, nền tảng để hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ trong năm học mới, tạo đà vững chắc để xây dựng nhà trường phát triển bền vững về mọi mặt. Hội nghị cán bộ công chức, viên chức đã kết thúc tốt đẹp, 100% cán bộ công chức, viên chức và người lao động cùng thống nhất thông qua bản Nghị quyết của hội nghị, thể hiện sự đồng thuận, nhất trí và quyết tâm cao về các chủ trương, kế hoạch hành động trong năm học mới. Hi vọng với năng lực điều hành phát huy tính dân chủ, cởi mở, minh bạch, kỷ cương và trách nhiệm của tập thể lãnh đạo nhà trường cùng với sự nỗ lực, cống BẢN TIN 134 hiến của tập thể cán bộ giảng viên, công chức, viên chức và người lao động toàn trường, công tác năm học mới sẽ được thực hiện nghiêm túc, vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Toàn cảnh Hội nghị cán bộ công chức, viên chức năm học 2016 - 2017 LỄ KHAI GIẢNG NĂM HỌC 2016 - 2017 Sáng ngày 04/10/2016, Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa đã long trọng tổ chức Lễ Khai giảng năm học 2016 - 2017 và công bố quyết định đào tạo chuyên ngành Quản lý Văn hóa, trình độ Thạc sĩ. Tham dự Lễ khai giảng có các đồng chí đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành thuộc khối cơ quan, đoàn thể cấp tỉnh; các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, các cơ quan thông tấn báo chí, Ban Giám hiệu, Ban chấp hành Đảng ủy, Hội đồng Nhà trường cùng đông đảo cán bộ giảng viên, HSSV Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa. Tại buổi Lễ, TS Lê Thanh Hà - Phó Hiệu trưởng nhà trường đã đọc thư của Chủ tịch nước Trần Đại Quang gửi ngành Giáo dục nhân dịp khai giảng năm học mới 2016 - 2017. Trong bài diễn văn khai giảng, PGS.TS. Trần Văn Thức - Bí thư Đảng ủy, Hiệu trường nhà trường đã nhấn mạnh năm học 2016 - 2017 là năm học có vị trí đặc biệt đối với lịch sử nhà trường, đánh dấu 5 năm trưởng thành và phát triển của Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa. Đây cũng là năm học chứng kiến nhiều thành tựu trên mọi mặt hoạt động của nhà trường về công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế, phát triển đội ngũ, xây dựng cơ bản và tạo dựng uy tín, thương hiệu giáo dục. Đồng chí Trần Văn Thức cũng nêu các định hướng trọng tâm của năm học 2016 - 2017 và chiến lược phát triển trong giai đoạn tiếp theo của nhà trường, bày tỏ mong muốn trong năm học mới 2016 - 2017, toàn thể cán bộ giảng viên, nhân viên, người lao động và BẢN TIN 135 HSSV toàn trường cùng đồng lòng, chung sức vì sự phát triển bền vững của Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa. Năm học mới 2016 - 2017, cũng là năm học đầu tiên nhà trường được Bộ Giáo dục và Đào tạo cấp phép đào tạo ngành Quản lý Văn hóa trình độ thạc sĩ. Tiến sĩ Nguyễn Văn Dũng - Trưởng phòng Quản lý Đào tạo đã long trọng công bố quyết định và cam kết thực hiện nghiêm túc quy chế đào tạo trình độ thạc sĩ theo quy định của Nhà nước. Hòa trong không khí phấn khởi xen lẫn tự hào, sinh viên Đinh Thị Minh Anh, tân sinh viên khoa Văn hóa - Thông tin, đại diện cho sinh viên khóa mới và hàng ngàn sinh viên đang theo học tại trường đã phát biểu cảm tưởng, bày tỏ tình cảm, sự tin tưởng vào chất lượng đào tạo của nhà trường, sự nhiệt tình, tận tâm của các giảng viên, đồng thời hứa sẽ cố gắng học tập, tu dưỡng và rèn luyện tốt để góp phần làm giàu thêm truyền thống học tập của sinh viên Trường. Tại buổi Lễ, Trường cũng đã biểu dương, khen thưởng 15 sinh viên đạt thành tích cao trong học tập năm học 2015 - 2016 và các tân sinh viên đạt thành tích cao trong kỳ thi tuyển sinh đại học năm 2016. Đại diện các đơn vị tài trợ đã trao các xuất học bổng ý nghĩa cho các sinh viên tiêu biểu. Lễ khai giảng khép lại trong không khí vui mừng, phấn khởi, hân hoan chào đón 5 năm thành lập Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa, quyết tâm đồng lòng thực hiện xuất sắc các nhiệm vụ trong năm học mới. TS. Lê Thanh Hà - Phó Hiệu trưởng nhà trường đọc thư của Chủ tịch nướcTrần Đại Quang gửi ngành Giáo dục nhân dịp khai giảng năm học mới TABLE OF CONTENTS TRAINING MANAGEMENT LE THANH HA 5 years of construction and development in Thanh Hoa University of Culture, Sports and Tourism. 5 HOANG THI KIM OANH - HOANG THI HUE Cultural characteristics of Vietnamese and its application in teaching Vietnamese to Laotian students at Thanh Hoa University of Culture, Sports and Tourism... 11 LA THI TUYEN Training skills of dealing with pedagogical situations to students... 19 DISCUSSION - RESARCH TRINH VAN ANH Applying the identifier-based encryption for the security of information system. 29 VU VAN BINH - TRAN TIEN Solutions to organize community-based tourism activities at Doc village, Co Lung commune and Tom village, Ban Cong commune, Ba Thuoc district, Thanh Hoa province. . 36 PHAM NGOC DINH Monochord performance of Cai luong Opera based on the Southern-Northern scale. ... 43 HA DINH HUNG Legends on national hero Le Loi in Thanh land. ... 49 NGO THI PHUONG LAN Theory of cultural ecology and its application in studying culture in Vietnam...... 55 NGUYEN THI TRUC QUYNH Developing tourism products based on the discovery of marine cultural values in Thanh Hoa provinces. ..................................... 60 LE VAN TAO A study on the beauty of typical Buddha statues in Vietnam. 68 BUI QUANG THANH Legends and history in folklore research. ............. 76 LE BA THANH Developing community-based tourism associated with traditional culture preservation of Thai ethnic group in Ba Thuoc district, Thanh Hoa province... 83 LE THI THAO Some God worshiping ceremonies in Vietnamese traditional festival. 94 NGUYEN THI THUC Typical antiques and artifacts of Ham Rong historical cultural relic in Thanh Hoa province. ..................................................... 105 DOAN VAN TRUONG Impacts of labour migration in rural families in Thanh Hoa province during the process of industrialization and modernization (A case study at Trieu Son district, Thanh Hoa province). ............................. 114 NEWS 123