Thực trạng cổ phần hoá - Những kết quả tích cực và những khó khăn cần tháo gỡ

Lời nói đầu Đất nước ta hiện nay đang thực hiện công cuộc đổi mới mà Đảng và Nhà nước đã đề ra từ Đại hội Đảng lần thứ VI(1986). Trong công cuộc đổi mới này, vấn đề phát triển một nền Kinh tế thị trường với sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong đó kinh tế Nhà nước đóng vai trò chủ đạo là một mục tiêu hết sức quan trọng. Thực tế cho thấy, qua gần 15 năm phát triển kinh tế theo đường lối này, nền kinh tế thị trường nước ta đã bước đầu thu được nhiều thành tựu rất đáng khích lệ. Tuy nhiên, nền kinh tế của chúng ta vẫn còn là một nền kinh tế thị trường ở dạng sơ khai và trước mắt còn phải đối mặt với rất nhiều khó khăn và thử thách. Chính vì vậy việc nghiên cứu về cổ phần hoá trong thời điểm hiện nay tuy không phải là mới mẻ nhưng lại rất cần thiết, đặc biệt là đối với những sinh viên ngành Kinh tế & Quản trị kinh doanh. Thông qua việc tìm hiều nội dung của chính sách cổ phần hoá và các vấn đề có liên quan, chúng ta sẽ có những đánh giá khách quan hơn về những hiệu quả cũng như những khó khăn hạn chế của cổ phần hoá, từ đó có thể đưa ra một số giải pháp nhằm tháo gỡ những hạn chế đó. Nghiên cứu vấn đề cổ phần hoá, tiểu luận của em được chia làm 3 phần chính như sau: ã Phần A: Lý luận chung về cổ phần hoá và sự cần thiết phải tiến hành cổ phần hoá ở Việt Nam. ã Phần B: Thực trạng cổ phần hoá- Những kết quả tích cực và những khó khăn cần tháo gỡ. ã Phần C: Một số giải pháp nhằm thúc đẩy cổ phần hoá. Mục lục Trang Lời nói đầu 1 Phần A:L lý luận chung về cổ phần hoá và sự cần thiết phải tiến hành cổ phần hoá ở Việt Nam 3 I. Lý luận chung về cổ phần hoá các DNNN ở Việt Nam 3 II. Đánh giá hiệu quả hoạt động của hệ thống DNNN và sự cần thiết phải tiến hành CPH ở Việt Nam 5 Phần B: Thực trạng cổ phần hoá - những kết quả ban đầu và những khó khăn cần tháo gỡ 8 I. Tiến trình thực hiện cổ phần hoá trong những năm vừa qua 8 II. Những kết quẳ ban đầu mà cổ phần hoá DNNN đem lại 10 III. Những khó khăn cần được tháo gỡ 13 Phần C: Một số giải pháp nhằm thúc đẩy quá trình cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước 16 I. Đổi mới tổ chức chỉ đạo thực hiện quá trình cổ phần hoá DNNN 16 II. Tạo môi trường pháp lý đầy đủ, đồng bộ về cổ phần hoá DNNN 17 III. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến về cổ phần hoá 18 IV. Hoàn thiện chính sách ưu đãi đối với người lao động trong doanh nghiệp cổ phần hoá 18 V. Hoàn thiện việc xác định giá trị doanh nghiệp khi tiến hành cổ phần hoá 19 Kết luận 21 Tài liệu tham khảo 22

doc25 trang | Chia sẻ: thanhnguyen | Lượt xem: 1619 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Thực trạng cổ phần hoá - Những kết quả tích cực và những khó khăn cần tháo gỡ, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
tèi ®a 10 cæ phÇn. §èi víi ng­êi lao ®éng nghÌo trong doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸, ngoµi viÖc ®­îc mua cæ phÇn ­u ®·i hä cßn ®­îc ho·n tr¶ tiÒn mua cæ phÇn trong 3 n¨m ®Çu mµ vÉn ®­îc h­ëng cæ tøc, sè tiÒn nµy sÏ tr¶ dÇn trong 10 n¨m kh«ng ph¶i tr¶ l·i. II/ §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña hÖ thèng DNNN vµ sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh CPH ë ViÖt Nam: T×nh h×nh ho¹t ®éng cña c¸c DNNN t¹i ViÖt Nam hiÖn nay: Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë n­íc ta hiÖn nay, khu vùc Kinh tÕ Nhµ n­íc ph¶i gi÷ vai trß chñ ®¹o nh»m chi phèi nÒn kinh tÕ quèc d©n còng nh­ gióp ®ì c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Song trªn thùc tÕ, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña khu vùc Kinh tÕ Nhµ n­íc nãi chung vµ hÖ thèng DNNN nãi riªng cßn tån t¹i rÊt nhiÒu yÕu kÐm. Trªn ®Þa bµn c¶ n­íc hiÖn nay, chóng ta cã kho¶ng 5800 DNNN n¾m gi÷ 88% tæng sè vèn cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ nh­ng hiÖu qu¶ kinh doanh rÊt thÊp. ChØ cã trªn 40% DNNN lµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, trong ®ã thùc sù lµm ¨n cã l·i vµ l©u dµi chØ chiÕm d­íi 30%. Trªn thùc tÕ, DNNN nép ng©n s¸ch chiÕm 80-85% tæng doanh thu, nh­ng nÕu trõ khÊu hao c¬ b¶n vµ thuÕ gi¸n thu th× DNNN chØ ®ãng gãp ®­îc trªn 30% ng©n s¸ch Nhµ n­íc. §Æc biÖt nÕu tÝnh ®ñ chi phÝ vµ TSC§, ®Êt tÝnh theo gi¸ thÞ tr­êng th× c¸c DNNN hoµn toµn kh«ng t¹o ra ®­îc tÝch luü. §¸nh gi¸ thùc lùc c¸c DNNN trªn 3 mÆt: vèn- c«ng nghÖ-tr×nh ®é qu¶n lý, cã thÓ thÊy: Vèn: C¸c doanh nghiÖp lu«n trong tr¹ng th¸i ®ãi vèn. T×nh tr¹ng doanh nghiÖp ph¶i ngõng ho¹t ®éng do thiÕu vèn kinh doanh ®· xuÊt hiÖn. T×nh tr¹ng doanh nghiÖp kh«ng cã vèn vµ kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ®Ó ®æi míi c«ng nghÖ ®­îc coi lµ phæ biÕn. Trong khi ®ã, hiÖu qu¶ sö dông vèn thÊp kÐm, thÊt tho¸t vèn cña Nhµ n­íc ngµy cµng trÇm träng. N¨m 1998 chØ tÝnh riªng sè nî khã ®ßi vµ lç luü kÕ cña c¸c DNNN ®· lªn ®Õn 5.005 tû ®ång . Theo Tæng côc Qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n Nhµ n­íc t¹i doanh nghiÖp , trong sè gÇn 5800 DNNN, chØ 40,4% ®­îc ®¸nh gi¸ lµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ (b¶o toµn ®­îc vèn, tr¶ ®­îc nî, nép ®ñ thuÕ, tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng vµ cã l·i) ; 44% sè doanh nghiÖp ho¹t ®éng ch­a cã hiÖu qu¶, khã kh¨n t¹m thêi ; cßn 15,6% sè doanh nghiÖp ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶. Tæng céng, cã tíi trªn 59,6% DNNN ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶. C«ng nghÖ: C«ng nghÖ cña c¸c DNNN l¹c hËu so víi tr×nh ®é chung cña khu vùc vµ cña thÕ giíi (th­êng tõ 2-3 thÕ hÖ, c¸ biÖt cã c«ng nghÖ l¹c hËu tíi 5-6 thÕ hÖ), 76% m¸y mãc thiÕt bÞ thuéc thÕ hÖ nh÷ng n¨m 50-60 vµ chñ yÕu do Liªn X« cò vµ c¸c n­íc §«ng ¢u cung cÊp. HiÖn nay cã ®Õn 54,3% DNNN trung ­¬ng vµ 74% DNNN ®Þa ph­¬ng cßn s¶n xuÊt ë tr×nh ®é thñ c«ng, hiÖu qu¶ sö dông trang thiÕt bÞ b×nh qu©n d­íi 50% c«ng suÊt. §ã chÝnh lµ nguyªn nh©n lµm cho kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng néi ®Þa còng nh­ quèc tÕ hÕt søc thÊp kÐm. §iÒu nµy thùc sù lµ mét nguy c¬ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ víi nÒn kinh tÕ trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµo ®êi sèng kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. Tr×nh ®é, n¨ng lùc vµ b¶n lÜnh qu¶n lý cßn thÊp so víi yªu cÇu. Ta thÊy r»ng, ë c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc, quyÒn së h÷u kh«ng g¾n víi quyÒn qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n. MÆt kh¸c, do nh÷ng nguyªn nh©n lÞch sö, do ¶nh h­ëng cña c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc cã sè l­îng lao ®éng lín, c¬ cÊu lao ®éng bÊt hîp lý, ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý kinh tÕ võa thõa, võa thiÕu, võa yÕu. Bªn c¹nh tr¸ch nhiÖm vÒ kinh tÕ, mèi doanh nghiÖp cßn ph¶i ®¶m tr¸ch nhiÒu chøc n¨ng x· héi n÷a. Tõ t×nh h×nh trªn, cã thÓ thÊy khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc kh«ng ph¶i lµ ®iÓm s¸ng nh­ chóng ta mong ®îi, ®Æc biÖt nã vÉn ch­a thùc sù thÓ hiÖn tèt vai trß chñ ®¹o vña m×nh. Do ®ã vÊn ®Ò ®Æt ra hiÖn nay lµ cÇn ph¶i cã mét lo¹t nh÷ng gi¶i ph¸p tiÕn hµnh ®ång bé. Trong ®ã, CPH DNNN lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc ®Æt lªn vÞ trÝ then chèt, hµng ®Çu. Sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh CPH doanh nghiÖp Nhµ n­íc : XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ nªu trªn, thùc hiÖn CPH lµ mét nhiÖm vô rÊt cÇn thiÕt vµ quan träng trong qu¸ tr×nh ®æi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam, CPH sÏ gi¶i quyÕt ®­îc c¸c vÊn ®Ò sau: w Thø nhÊt: Thùc hiÖn CPH lµ ®Ó gi¶i quyÕt m©u thuÉn gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt. CPH gãp phÇn thùc hiÖn chñ tr­¬ng ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u. Tr­íc ®©y chóng ta x©y dùng mét c¸ch cøng nh¾c chÕ ®é c«ng h÷u, thÓ hiÖn ë mét sè l­îng qu¸ lín c¸c DNNN mµ kh«ng nhËn thÊy quan hÖ s¶n xuÊt nµy kh«ng phï hîp víi lùc l­îng s¶n xuÊt cßn nhiÒu yÕu kÐm, l¹c hËu. V× vËy CPH sÏ gi¶i quyÕt ®­îc m©u thuÉn nµy, gióp lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. w Thø hai: Thùc hiÖn CPH nh»m x· héi ho¸ lùc l­îng s¶n xuÊt, thu hót thªm nguån lùc s¶n xuÊt. Khi thùc hiÖn CPH , ng­êi lao ®éng sÏ g¾n bã , cã tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc h¬n, hä trë thµnh ng­êi chñ thùc sù cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra, ph­¬ng thøc qu¶n lý ®­îc thay ®æi, doanh nghiÖp sÏ trë nªn n¨ng ®éng, tù chñ h¬n trong s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. w Thø ba: Bªn c¹nh ®ã, CPH lµ mét yÕu tè thóc ®Èy sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng chøng kho¸n, ®­a nÒn kinh tÕ héi nhËp víi kinh tÕ khu vùc vµ trªn thÕ giíi. w Thø t­: Thùc hiÖn CPH lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng nh»m huy ®éng c¸c nguån lùc trong vµ ngoµi n­íc vµo ph¸t triÓn kinh tÕ. Víi viÖc huy ®éng ®­îc c¸c nguån lùc, c¸c c«ng ty cæ phÇn cã ®iÒu kiÖn më réng s¶n xuÊt kinh doanh, ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao ®­îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, t¹o c¬ së ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. w Thø n¨m: Cæ phÇn ho¸ t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn ®æi míi qu¶n lý ë c¶ tÇm vÜ m« vµ vi m«. ChuyÓn tõ DNNN sang c«ng ty cæ phÇn kh«ng nh÷ng chØ lµ sù thay ®æi vÒ së h÷u, mµ cßn lµ sù thay ®æi c¨n b¶n trong c«ng t¸c qu¶n lý ë c¶ ph¹m vi doanh nghiÖp vµ ë c¶ ph¹m vi nÒn kinh tÕ quèc d©n. w Thø s¸u: Cæ phÇn ho¸ lµ mét gi¶i ph¸p quan träng ®Ó c¬ cÊu l¹i nÒn kinh tÕ trong qu¸ tr×nh ®æi míi. Nh­ vËy, ®øng tr­íc thùc tr¹ng ho¹t ®éng yÕu kÐm cña hÖ thèng DNNN, CPH víi nh÷ng ­u ®iÓm vµ môc tiªu cña m×nh ®· chøng tá ®ã lµ mét chñ tr­¬ng ®óng ®¾n, phï hîp víi qu¸ tr×nh ®æi míi, phï hîp víi giai ®o¹n qu¸ ®é ®i lªn CHXH ë n­íc ta. PhÇn B: Thùc tr¹ng cæ phÇn ho¸ - Nh÷ng kÕt qu¶ ban ®Çu vµ nh÷ng khã kh¨n cÇn th¸o gì: I/ TiÕn tr×nh thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ trong nh÷ng n¨m võa qua: Giai ®o¹n thÝ ®iÓm (1992 - 1996): Ngµy 8/6/1992 Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr­ëng ( nay lµ Thñ t­íng ChÝnh phñ) ®· ban hµnh QuyÕt ®Þnh sè 202/CT vÒ thÝ ®iÓm chuyÓn mét sè doanh nghiÖp Nhµ n­íc thµnh c«ng ty cæ phÇn. Sau ®ã, ngµy 4/3/1993 Thñ t­íng ChÝnh phñ ban hµnh tiÕp ChØ thÞ sè 84/TTg vÒ viÖc xóc tiÕn thùc hiÖn thÝ ®iÓm CPH doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ c¸c gi¶i ph¸p ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc së h÷u ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc . QuyÕt ®Þnh sè 202/CT ®· chän 7 doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµm thÝ ®iÓm, ®ång thêi giao nhiÖm vô cho mçi Bé, Uû ban nh©n d©n tØnh, Thµnh phè trùc thuéc TW chän tõ 1 ®Õn 2 doanh nghiÖp ®Ó tæ chøc thÝ ®iÓm chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn. Sau 4 n¨m triÓn khai thùc hiÖn QuyÕt ®Þnh sè 202/CT vµ ChØ thÞ sè 84/TTg (1992-1996) c¶ n­íc chØ CPH ®­îc 5 doanh nghiÖp bao gåm: 3 DN trung ­¬ng vµ 2 DN ®Þa ph­¬ng. §ã lµ c¸c doanh nghiÖp : C«ng ty §¹i lý Liªn hiÖp vËn chuyÓn thuéc Bé GTVT - ngµy thùc hiÖn CPH : 1/7/1993. C«ng ty C¬ ®iÖn l¹nh thuéc UBND Tp Hå ChÝ Minh - ngµy thùc hiÖn CPH : 1/10/1993. XÝ nghiÖp Giµy HiÖp An thuéc Bé C«ng nghiÖp - ngµy thùc hiÖn CPH: 1/10/1994 XÝ nghiÖp ChÕ biÕn hµng xuÊt khÈu thuéc UBND tØnh Long An - ngµy thùc hiÖn CPH : 1/7/1995. XÝ nghiÖp ChÕ biÕn thøc ¨n gia sóc thuéc Bé N«ng nghiÖp & ph¸t triÓn n«ng th«n - ngµy thùc hiÖn CPH : 1/7/1995. Giai ®o¹n më réng (5/1996 - 6/1998): Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ triÓn khai thÝ ®iÓm cæ phÇn ho¸, ngµy 7/5/1996 ChÝnh phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 28/CP vÒ chuyÓn mét sè doanh nghiÖp Nhµ n­íc thµnh c«ng ty cæ phÇn. NghÞ ®Þnh nµy ®· x¸c ®Þnh râ môc tiªu, ®èi t­îng thùc hiÖn cæ phÇn ho¸, quy ®Þnh cô thÓ nguyªn t¾c x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp, chÕ ®é ­u ®·i ®èi víi doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn…Nhê ®ã tèc ®é CPH ®· t¨ng lªn râ rÖt. KÓ tõ khi NghÞ ®Þnh 28/CP ®­îc ban hµnh ®Õn hÕt th¸ng 5/1998 ®· cã 25 doanh nghiÖp Nhµ n­íc chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn. Nh­ vËy tÝnh gép tõ n¨m 1992 ®Õn th¸ng 5/1998 c¶ n­íc ®· cã 30 doanh nghiÖp ®· hoµn thµnh cæ phÇn ho¸ víi sè vèn ®iÒu lÖ ban ®Çu lµ: 281 tû ®ång ( b×nh qu©n 9,6 tû ®ång/c«ng ty) vµ gÇn 6000 lao ®éng. Kh«ng chØ t¨ng lªn vÒ sè l­îng, diÖn CPH còng ®· më réng h¬n, ®· cã 3 Bé vµ 9 TØnh, Thµnh phè cã doanh nghiÖp CPH. Trong sè c¸c doanh nghiÖp ®· CPH , cã 12 doanh nghiÖp ®· ho¹t ®éng tõ mét n¨m trë lªn theo LuËt c«ng ty. Nh÷ng doanh nghiÖp tr­íc khi cæ phÇn ho¸ gÆp khã kh¨n, nh­ xÝ nghiÖp Méc Hµ néi, xÝ nghiÖp §ãng tµu thuyÒn B×nh §Þnh, xÝ nghiÖp Giµy HiÖp An…, mÆc dï kh«ng ®­îc Nhµ n­íc hç trî vèn, nh­ng ®· cè g¾ng kh¾c phôc khã kh¨n vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt-kinh doanh liªn tôc hµng n¨m. §Ó hç trî cho c«ng t¸c CPH , trong thêi gian nµy, c¸c cÊp c¸c ngµnh ®· triÓn khai viÖc cñng cè tæ chøc, bæ sung thµnh viªn vµo Ban chØ ®¹o CPH ë ®Þa ph­¬ng vµ thµnh lËp c¸c ban chØ ®¹o CPH ChÝnh phñ, trung ­¬ng §¶ng, Tæng liªn ®oµn lao ®éng ViÖt Nam. Giai ®o¹n thùc hiÖn theo NghÞ ®Þnh 44/CP ®Õn nay: Trong giai ®o¹n nµy, nhê nh÷ng chuyÓn biÕn thuËn lîi vÒ c¬ së ph¸p lý mµ næi bËt lµ sù ra ®êi cña NghÞ ®Þnh 44/CP ngµy 29/6/1998 vµ viÖc thµnh lËp Ban ®æi míi qu¶n lý doanh nghiÖp TW, con sè c¸c doanh nghiÖp CPH ®· t¨ng nhanh so víi c¸c thêi kú tr­íc. Sau h¬n 2 n¨m thùc hiÖn CPH doanh nghiÖp Nhµ n­íc theo NghÞ ®Þnh sè 44/CP, tõ th¸ng 6/1998 ®Õn hÕt th¸ng 8/2000 c¶ n­íc ®· cæ phÇn ho¸ 430 doanh nghiÖp ®­a tæng sè doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®· thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ lªn 460 doanh nghiÖp. Trong sè nh÷ng doanh nghiÖp ®· CPH , nh÷ng doanh nghiÖp thuéc lÜnh vùc C«ng nghiÖp vµ X©y dùng chiÕm kho¶ng 44,2%; DÞch vô th­¬ng m¹i chiÕm 39,2%; Giao th«ng vËn t¶i chiÕm 9,5%; N«ng nghiÖp chiÕm 4,1% vµ thuû s¶n chiÕm 2%. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®· CPH ®Òu t­¬ng ®èi nhá, nh÷ng c«ng ty cã tæng sè vèn lín h¬n 10 tû ®ång chiÕm kho¶ng 12%, trong khi c¸c doanh nghiÖp cã vèn nhá h¬n 5 tû ®ång chiÕm ®Õn h¬n 50%. Vèn trung b×nh cña c¸c doanh nghiÖp ®· CPH chØ vµo kho¶ng 3,1 tû ®ång. §a sè c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn CPH theo h×nh thøc thø 2 nghÜa lµ b¸n mét phÇn gi¸ trÞ vèn cña Nhµ n­íc n¾m gi÷ trong doanh nghiÖp. TÝnh tíi thêi ®iÓm 31/12/1999, trong sè c¸c ®Þa ph­¬ng thùc hiÖn CPH , Hµ Néi lµ thµnh phè cã sè doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ nhiÒu nhÊt, gåm 70 doanh nghiÖp trong tæng sè 210 doanh nghiÖp thuéc c¸c tØnh, thµnh phè thùc hiÖn cæ phÇn ho¸, tiÕp theo lµ TP Hå ChÝ Minh, H¶i Phßng, Nam §Þnh vµ Thanh Ho¸. C¸c doanh nghiÖp sau khi chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn ®Òu ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cao h¬n vÒ nhiÒu mÆt, kÓ c¶ nh÷ng doanh nghiÖp míi CPH. Mét sè doanh nghiÖp tr­íc CPH gÆp nhiÒu khã kh¨n th× sau CPH c¸c doanh nghiÖp nµy ®· cã nh÷ng tiÕn bé râ rÖt, b¶o ®¶m viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Nh­ vËy, trªn thùc tÕ, NghÞ ®Þnh 44/CP ®­îc ban hµnh ®· t¹o ra mét hµnh lang ph¸p lý kh¸ th«ng tho¸ng, khuyÕn khÝch c¶ doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng tham gia cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc . Tuy nhiªn, tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ trong thêi gian qua cßn chËm so víi yªu cÇu s¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp Nhµ n­íc. S¸u th¸ng cuèi n¨m 1998, kÕ ho¹ch ®Æt ra lµ CPH 150 doanh nghiÖp, thùc hiÖn chØ lµ 100 doanh nghiÖp ®­îc CPH (®¹t 66,6%). N¨m 1999, kÕ ho¹ch ®Æt ra lµ CPH 450 doanh nghiÖp, nh­ng chØ thùc hiÖn ®­îc 250 doanh nghiÖp (®¹t 55,5%). §Ó thùc hiÖn nhanh vµ cã hiÖu qu¶ c«ng t¸c cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc , ph¶i gi¶i quyÕt nhiÒu vÊn ®Ò, tõ nhËn thøc t­ tuëng, c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Õn tæ chøc thùc hiÖn, tõ doanh nghiÖp ®Õn c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc. II/ Nh÷ng kÕt qu¶ ban ®Çu mµ cæ phÇn ho¸ DNNN ®em l¹i: HiÖu qu¶ cña cæ phÇn ho¸: §èi víi doanh nghiÖp: Nh×n chung, doanh nghiÖp lµ ®èi t­îng ®­îc lîi nhiÒu nhÊt tõ chÝnh s¸ch cæ phÇn ho¸. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp khi chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn ®Òu ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n tr­íc xÐt tæng thÓ trªn c¸c mÆt doanh thu, lîi nhuËn, nép ng©n s¸ch, tÝch luü vèn…NhiÒu doanh nghiÖp ®· tho¸t ra khái t×nh tr¹ng nî nÇn, ph¸ s¶n, kh¾c phôc ®­îc nh÷ng h¹n chÕ do c¬ chÕ qu¶n lý cò nh­ n¹n tham nhòng, l·ng phÝ trong s¶n xuÊt, sù thiÕu tr¸ch nhiÖm trong lao ®éng, qu¶n lý tr× trÖ, yÕu kÐm… KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña 15 doanh nghiÖp ®· ®­îc CPH tr­íc n¨m 1998 lµ rÊt kh¶ quan. Nh÷ng lîi Ých mµ CPH mang l¹i cho doanh nghiÖp ®­îc thÓ hiÖn rÊt râ qua nh÷ng con sè sau: B¸o c¸o ho¹t ®éng n¨m 1999 cña 20 doanh nghiÖp ®· CPH cã thêi gian ho¹t ®éng trªn 1 n¨m còng cho thÊy nh÷ng sè liÖu rÊt kh¶ quan, cô thÓ nh­ sau: Doanh thu t¨ng b×nh qu©n gÇn 2 lÇn: §iÓn h×nh c«ng ty cæ phÇn C¬ ®iÖn l¹nh n¨m 1999 ®¹t 178 tû ®ång, gÊp gÇn 4 lÇn so víi tr­íc khi CPH ; c«ng ty cæ phÇn b«ng B¹ch TuyÕt n¨m 1999 ®¹t 86 tû ®ång, gÊp 1,5 lÇn so víi tr­íc khi CPH... Lîi nhuËn t¨ng b×nh qu©n h¬n 2 lÇn, cæ tøc b×nh qu©n ®¹t 1-2%/th¸ng. Vèn t¨ng gÇn 2,5 lÇn (bao gåm c¶ tÝch luü tõ lîi nhuËn vµ thu hót thªm vèn ®Çu t­ tõ bªn ngoµi) : Næi bËt lµ c«ng ty cæ phÇn chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu Long An vèn t¨ng 5 lÇn; c«ng ty cæ phÇn ViÖt Phong vèn t¨ng 2,4 lÇn… Ngoµi nh÷ng lîi Ých kinh tÕ kÓ trªn, khi CPH DNNN cßn cã thªm nh÷ng lîi Ých kh¸c gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc n¨ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh: w Thø nhÊt: N¨ng lùc sx-kd cña doanh nghiÖp t¨ng lªn nhê ®­îc bæ sung nguån vèn l­u ®éng vµ ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ. VÒ nguyªn t¾c, tÊt c¶ sè tiÒn b¸n cæ phiÕu, sau khi trõ ®i c¸c chi phÝ sÏ ®­îc ®iÒu chuyÓn ®Ó bæ sung vèn, më réng s¶n xuÊt kinh doanh. w Thø hai: Doanh nghiÖp cã quyÒn chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh. Sù chuyÓn ®æi nµy ®· h¹n chÕ thÊp nhÊt nh÷ng can thiÖp th« b¹o, phi kinh tÕ cña c¸c c¬ quan c«ng quyÒn, h¹n chÕ c¸c chØ ®¹o vèn cã cña mét DNNN. w Thø ba: Doanh nghiÖp ®· cã ®­îc mét c¸ch qu¶n lý míi mang tÝnh d©n chñ. Víi viÖc CPH , doanh nghiÖp ®· chuyÓn tõ DNNN sang c«ng ty cæ phÇn, còng cã nghÜa lµ x¸c ®Þnh vai trß chñ nh©n tËp thÓ. Héi ®ång qu¶n trÞ sÏ thùc sù lµm chñ c«ng ty víi ®éng lùc lîi nhuËn, v× lîi Ých cña c¸c cæ ®«ng (trong ®ã cã chÝnh m×nh), thay mÆt c¸c cæ ®«ng vµ ®­îc c¸c cæ ®«ng bÇu lªn chø kh«ng ph¶i ai kh¸c. §èi víi Nhµ n­íc: Lîi Ých ®Çu tiªn mµ Nhµ n­íc thu ®­îc tõ chÝnh s¸ch CPH lµ phÇn thuÕ thu ®­îc tõ c¸c c«ng ty cæ phÇn t¨ng h¬n so víi khi cßn lµ DNNN, tÊt c¶ c¸c CTCP ®Òu ®ãng thuÕ ®Çy ®ñ, n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc tõ 30-35%, nép ng©n s¸ch t¨ng b×nh qu©n 2 lÇn so víi tr­íc khi CPH : cô thÓ nh­ CTCP c¬ ®iÖn l¹nh t¨ng gÇn 3 lÇn, CTCP s¬n B¹ch TuyÕt t¨ng 2,7 lÇn… Theo sè liÖu cña 17 c«ng ty cæ phÇn, Nhµ n­íc ®· thu ®­îc 377.244 triÖu ®ång tõ c¸c nguån sau: TiÒn thu vÒ b¸n cæ phÇn: 30.207 triÖu ®ång PhÇn lîi tøc cña Nhµ n­íc t¹i c¸c CTCP: 6.905 triÖu ®ång L·i tiÒn vay mua chÞu cæ phÇn cña CBCNV: 522 triÖu ®ång VÒ huy ®éng vèn: T¹i thêi ®iÓm CPH tr­íc 31/12/1999, 370 doanh nghiÖp CPH cã gi¸ trÞ phÇn vèn Nhµ n­íc lµ 1.349 tû ®ång, qua thùc hiÖn CPH ®· thu hót thªm 1.432 tû ®ång, ®ång thêi Nhµ n­íc còng ®· thu l¹i ®­îc 714 tû ®ång ®Ó ®Çu t­ vµo c¸c DNNN vµ gi¶i quyÕt mét sè chÝnh s¸ch cho ng­êi lao ®éng trong DNNN thùc hiÖn CPH. PhÇn vèn Nhµ n­íc t¹i c¸c doanh nghiÖp CPH khi x¸c ®Þnh l¹i, nh×n chung ®Òu t¨ng tõ 10-50% so víi gi¸ trÞ ghi trªn sæ s¸ch. Nh­ vËy, khi CPH vèn Nhµ n­íc kh«ng bÞ mÊt ®i, ®­îc b¶o toµn mµ cßn t¨ng thªm. Ngoµi nh÷ng lîi Ých trªn, tõ kÕt qu¶ cæ phÇn ho¸, hµng n¨m Nhµ n­íc kh«ng cßn tèn mét kho¶n ng©n s¸ch lín ®Ó bï ®¾p cho c¸c DNNN thua lç, c¸n c©n thu chi cña Nhµ n­íc ®­îc c©n b»ng h¬n. HÖ thèng c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc ®­îc hoµn chØnh vµ g¾n víi môc tiªu cña nÒn kinh tÕ. ChÝnh c¬ chÕ t¹o chuyªn m«n ho¸ dÉn ®Õn sù thay ®æi vÒ tr×nh ®é qu¶n lý ®¹t møc cao. Nhµ n­íc cã ®iÒu kiÖn qu¶n lý nÒn kinh tÕ th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch vÜ m«. Cæ phÇn ho¸ ®· ®Æt c¬ së cho thÞ tr­êng vèn ra ®êi b»ng viÖc ra m¾t Uû ban chøng kho¸n quèc gia vµ Trung t©m giao dÞch chøng kho¸n võa qua, lµm c¬ së ®Ó Nhµ n­íc kiÓm so¸t l¹m ph¸t. L­îng tiÒn l­u th«ng trong x· héi trong t­¬ng lai gÇn sÏ chuyÓn mét phÇn vµo thÞ tr­¬ng vèn, thùc hiÖn t¸i ®Çu t­ trªn diÖn réng hoÆc tËp trung vèn gi¶i quyÕt c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm cña Nhµ n­íc. §èi víi ng­êi lao ®éng: Cã thÓ nãi, nhê CPH mµ ng­êi lao ®éng ®· trë thµnh ng­êi chñ thùc sù cña doanh nghiÖp xÐt theo cæ phÇn mµ hä së h÷u. Qua CPH c¸c DNNN, tÊt c¶ ng­ßi lao ®éng trong doanh nghiÖp b»ng c¸c nguån vèn tù cã, quü phóc lîi cña doanh nghiÖp ®­îc ph©n bæ vµ c¶ vèn riªng cña c¸ nh©n, ®Òu cã thÓ tham gia mua cæ phÇn t¹i c«ng ty, xÝ nghiÖp ®­îc cæ phÇn ho¸. Víi viÖc gãp vèn nµy, ng­êi lao ®éng , tõ c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ®Õn vÞ gi¸m ®èc, ®Òu cã thÓ trë thµnh ng­êi chñ thùc sù ®èi víi doanh nghiÖp, ®­îc tham gia trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp vµo viÖc lËp ph­¬ng h­íng kÕ ho¹ch, chiÕn l­îc kinh doanh cña doanh nghiÖp víi quyÕt t©m vµ ý chÝ chung lµ gÆt h¸i ®­îc hiÖu qu¶ cao nhÊt, tèt nhÊt. Trong thùc tÕ, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®­îc CPH b¶o ®¶m viÖc lµm vµ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng æn ®Þnh vµ cã chiÒu h­íng t¨ng lªn. Do më réng s¶n xuÊt, sè lao ®éng ë c¸c DN nµy t¨ng b×nh qu©n 12%. Thu nhËp cña ng­êi lao ®éng lµm viÖc tai c¸c c«ng ty cæ phÇn t¨ng b×nh qu©n h»ng n¨m gÇn 20% (ch­a kÓ thu nhËp tõ cæ tøc). §iÓn h×nh trong n¨m 1999, ng­êi lao ®éng t¹i c«ng ty cæ phÇn ®¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn cã thu nhËp 4 triÖu ®ång/ng­êi/th¸ng b»ng gÇn 3 lÇn so víi tr­íc khi CPH; c«ng ty cæ phÇn Ong mËt TP.HCM ®¹t 1,3 triÖu ®ång/ng­êi/th¸ng b»ng 2,6 lÇn so víi tr­íc khi CPH… ViÖc ®Çu t­ vµo c¸c c«ng ty cæ phÇn, nãi chung ng­êi lao ®éng ®· thu ®­îc lîi tøc cao h¬n göi tiÕt kiÖm vµ vèn cña hä trong c«ng ty t¨ng gÊp 1,5-2 lÇn so víi lóc míi mua cæ phiÕu. Do l·i cao ®· bæ sung thªm vµo vèn, ®Õn nay gi¸ trÞ cæ phÇn ng­êi lao ®éng së h÷u b×nh qu©n t¨ng gÊp 2-3 lÇn, ®Æc biÖt cã nh÷ng c«ng ty t¨ng tíi 4-5 lÇn nh­ CTCP C¬ ®iÖn l¹nh vµ CTCP §¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn. Lµ chñ nh©n thùc sù trong CTCP, ng­ßi lao ®éng ®· n©ng cao tÝnh chñ ®éng, ý thøc kû luËt, tinh thÇn tù gi¸c, tiÕt kiÖm trong lao ®éng s¶n xuÊt, gãp phÇn lµm hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña DN ngµy mét n©ng cao, mang l¹i lîi Ých thiÕt thùc cho b¶n th©n m×nh, c«ng ty, Nhµ n­íc vµ x· héi. §¸nh gi¸ nguyªn nh©n: Víi nh÷ng kÕt qu¶ nªu trªn, chóng ta cã c¬ së ®Ó kh¼ng ®Þnh chÝnh s¸ch CPH mét bé phËn DNNN lµ phï hîp vµ ®óng ®¾n trong giai ®o¹n hiÖn nay. Cæ phÇn ho¸ ®· thùc sù ®em l¹i nhiÒu lîi Ých cô thÓ kh«ng chØ cho doanh nghiÖp mµ cßn cho c¶ Nhµ n­íc vµ b¶n th©n ng­êi lao ®éng. Nh÷ng thµnh c«ng ®ã cã thÓ xuÊt ph¸t tõ nh÷ng nguyªn nh©n sau. §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· nhËn thøc ®­îc vai trß vµ sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ mét bé phËn DNNN: §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng khñng ho¶ng cña nÒn kinh tÕ n­íc ta giai ®o¹n 1980-1990, §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· cã chñ tr­¬ng ®æi míi kinh tÕ nh»m ®­a nÒn kinh tÕ tho¸t ra khái t×nh tr¹ng tr× trÖ, nghÌo nµn, l¹c hËu. Mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc lùa chän lµ CPH mét bé phËn DNNN nh»m s¾p xÕp l¹i c¸c DNNN, n©ng cao vÞ thÕ chñ ®¹o cña khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc. §¶ng ta ®· m¹nh d¹n tiÕn hµnh thÝ ®iÓm vµ sau gÇn 10 n¨m thùc hiÖn ®· thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ rÊt kh¶ quan. §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· b­íc ®Çu quan t©m, chØ ®¹o tiÕn tr×nh CPH: §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· dµnh rÊt nhiÒu quan t©m cho c«ng t¸c cæ phÇn ho¸, thÓ hiÖn qua viÖc theo dâi s¸t sao tiÕn tr×nh thùc hiÖn, kh«ng ngõng ®óc kÕt kinh nghiÖm vµ kh¾c phôc h¹n chÕ, ban hµnh kÞp thêi nhiÒu v¨n b¶n ph¸p quy h­íng dÉn, t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c CPH, gÇn ®©y nhÊt lµ nghÞ ®Þnh 44/CP (29/6/1998), c¸c QuyÕt ®Þnh 145/TTg(28/6/1999), 177/TTg(30/8/1999). Néi dung cña NghÞ ®Þnh 44/CP lµ mét b­íc tiÕn lín so víi c¸c v¨n b¶n tr­íc ®©y, thÓ hiÖn mét c¸ch nh×n míi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta vÒ vÊn ®Ò CPH. NghÞ ®Þnh 44 ra ®êi ®· t¹o mét b­íc ph¸t triÓn míi trong tiÕn tr×nh thùc hiÖn CPH , hoµn thiÖn vµ ®Èy nhanh tèc ®é CPH …lµm cho CPH ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. Néi dung CPH lµ ®óng ®¾n, môc tiªu CPH ®Æt ra lµ cô thÓ, mang tÝnh kh¶ thi; lîi Ých mµ CPH mang l¹i lµ cô thÓ, kh¸ch quan vµ g¾n víi b¶n th©n doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng. Cã thÓ nãi, CPH ®· nh­ mét luång giã míi thæi sinh khÝ vµo khu vùc Kinh tÕ Nhµ n­íc , mang l¹i søc sèng cho khu vùc kinh tÕ nµy, tõ ®ã mang l¹i hiÑu qu¶ cho Nhµ n­íc, doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng. Cæ phÇn hãa thùc sù t¹o ®éng lùc cho ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ. Th«ng qua CPH thu hót ®­îc mét l­îng lín nguån vèn trong d©n c­, t¹o tiÒn ®Ò më cöa cho thÞ tr­êng vèn trong n­íc, n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt. CPH ®· thùc sù n©ng cao quyÒn lµm chñ cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp, g¾n lîi Ých cña ng­êi lao ®éng víi lîi Ých cña doanh nghiÖp, tõ ®ã thóc ®Èy hä h¨ng say s¶n xuÊt, tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sx-kd. C¸c nhµ l·nh ®¹o DNNN vµ c¸c CBCNV ®· nhËn thøc ®­îc ®­îc lîi Ých vµ sù cÇn thiÕt cæ phÇn ho¸. III/ Nh÷ng khã kh¨n cÇn ®­îc th¸o gì: Nh÷ng h¹n chÕ cña c«ng t¸c cæ phÇn ho¸: VÒ vÊn ®Ò tèc ®é cæ phÇn ho¸: KÓ tõ thêi ®iÓm doanh nghiÖp ®Çu tiªn tiÕn hµnh CPH (7/1993), tiÕn ®é CPH kh«ng n¨m nµo ®¹t chØ tiªu kÕ ho¹ch ( n¨m 1993: 2 doanh nghiÖp ; 1994:1 ; 1995: 2 ; 1996: 5 ; 1997: 5) , n¨m 1998, chØ tiªu lµ 150 doanh nghiÖp ®­îc CPH th× chØ cã 100 doanh nghiÖp , n¨m 1999 sè doanh nghiÖp ®­îc CPH lµ 250 so víi kÕ ho¹ch lµ 450. Nh­ vËy, nÕu hoµn thµnh ®óng theo kÕ ho¹ch th× nay ta ®· cã kho¶ng h¬n 600 doanh nghiÖp ®­îc CPH. Trªn thùc tÕ, ®Õn 8/2000 ta míi CPH ®­îc 460 doanh nghiÖp. Tèc ®é CPH nh­ vËy ®· kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu s¾p sÕp l¹i doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Khu«n khæ ph¸p lý cho cæ phÇn hãa cßn qu¸ nhiÒu bÊt cËp: C¸c quy ®Þnh vÒ chÕ ®é víi doanh nghiÖp sau CPH vÉn ch­a râ rµng. C¸c quy ®Þnh ®­îc söa ®æi vµ bæ sung th­êng th× cµng vÒ sau cµng cã lîi, cµng cã nhiÒu ­u ®·i. ChÝnh v× vËy, vÒ mÆt t©m lý, c¸c doanh nghiÖp kh«ng muèn triÓn khai nhanh mµ chê ®îi ®Ó ®­îc h­ëng ­u ®·i nhiÒu h¬n. C¸c v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ CPH ®· ®­îc ban hµnh còng cã nhiÒu vÊn ®Ò cÇn xem xÐt l¹i. Quy ®Þnh vÒ b¸n cæ phÇn ­u ®·i cho ng­êi lao ®éng còng kh«ng ®­îc cô thÓ hãa, linh ho¹t. Cã n¬i ng­êi lao ®éng kh«ng cã tiÒn mua cæ phÇn ­u ®·i; l¹i cã n¬i do vèn Nhµ n­íc Ýt, sè l­îng cæ phÇn b¸n ra h¹n chÕ, kh«ng ®ñ cho nhu cÇu. Cho ®Õn nay, qu¸ tr×nh CPH cßn ch­a cã mét ph­¬ng h­íng chiÕn l­îc râ rµng. Tõ tr­íc ®Õn nay, CPH ®­îc chñ yÕu tiÕn hµnh trªn c¬ së tù nguyÖn mµ kh«ng cã quy ®Þnh ph¶i ­u tiªn CPH ®èi víi lo¹i h×nh doanh nghiÖp hay thµnh phÇn kinh tÕ nµo. Trªn thùc tÕ, ChÝnh phñ d­êng nh­ ®i theo con ®­êng CPH c¸c doanh nghiÖp nhá tr­íc, c¸c doanh nghiÖp lín sau. Do ®ã, tû lÖ c¸c doanh nghiÖp lín chØ chiÕm mét phÇn nhá trong sè c¸c doanh nghiÖp ®· ®­îc CPH . Bªn c¹nh ®ã, nhiÒu ®Þa ph­¬ng kh«ng thùc sù quan t©m ®Õn vÊn ®Ò CPH vµ coi ®ã lµ nhiÖm vô cña c¸c cÊp ban nghµnh cao h¬n. Sù ph©n quyÒn, h­íng dÉn vµ phèi hîp gi÷a ®Þa ph­¬ng vµ TW ch­a thùc sù th«ng suèt còng lµ nh÷ng nh©n tè gãp phÇn kÐo dµi qu¸ tr×nh CPH. VÒ vÊn ®Ò t­ t­ëng: NhiÒu doanh nghiÖp (gåm c¶ l·nh ®¹o vµ ng­êi lao ®éng) còng nh­ nhiÒu cÊp qu¶n lý vÉn ng¹i CPH do sî mÊt ®i nhiÒu quyÒn lîi. Cã ng­êi l¹i nhËn thøc sai vÒ CPH cho r»ng viÖc viÖc chuyÓn ®æi h×nh thøc së h÷u sÏ dÉn ®Õn mÊt chÕ ®é, chÖch h­íng XHCN…Cã t×nh tr¹ng ph©n biÖt ®èi xö gi÷a c¸c DNNN vµ c¸c DN ®· CPH nhÊt lµ t¹i c¸c tæ chøc tÝn dông ng©n hµng. ViÖc t×m ®èi t¸c liªn doanh, liªn kÕt ë c¸c c«ng ty cæ phÇn còng gÆp khã kh¨n. Doanh nghiÖp Nhµ n­íc vÉn ®­îc ­u ®·i nhiÒu h¬n. lµm ¨n thua lç vÉn ®­îc vay kh«ng ph¶i tr¶ l·i, bï lç tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc vµ mét sè ­u ®·i kh¸c. TÊt c¶ ®Òu t¸c ®éng lín tíi t©m lý cña c¸c doanh nghiÖp chuÈn bÞ b­íc vµo CPH. MÆt kh¸c, nhiÒu gi¸m ®èc cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc sî r»ng CPH sÏ lµm mÊt ®i quyÒn lùc vèn cã bÊy l©u nay. T­ t­ëng bao cÊp ®· ¨n s©u vµo suy nghÜ cña nhiÒu doanh nghiÖp nªn cè t×nh tr× ho·n CPH, l¶ng tr¸nh nhiÖm vô míi. VÒ c«ng t¸c chØ ®¹o cæ phÇn ho¸: Trong mét thêi gian dµi, viÖc chØ ®¹o, tæ chøc ®iÒu hµnh CPH ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch rêi r¹c bÞ ®éng. Ban ®æi míi DNNN kh«ng chñ ®éng giao chØ tiªu vµ chØ ®¹o s¸t sao viÖc thùc hiÖn mµ ngåi ®îi c¸c doanh nghiÖp tù ®éng ®¨ng ký. B¶n th©n Ban ®æi míi DNNN ch­a ho¹t ®éng chuyªn tr¸ch, ®éi ngò qu¸ máng, ch­a ®ñ tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò phøc t¹p, l¹i ch­a cã ®ñ thÈm quyÒn chøc n¨ng ®Ó tæ chøc ho¹t ®éng phèi hîp lµm cho c¸c b­íc thñ tôc th­êng d©y d­a kÐo dµi… VÒ vÊn ®Ò kü thuËt trong viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp: NhiÒu chuyªn gia cho r»ng CPH ë ViÖt Nam lµ mét qu¸ tr×nh rèi r¾m, phøc t¹p vµ tèn thêi gian, lµm hao tæn c¸c nguån lùc tµi chÝnh vµ lµm gi¶m sót sù kiªn nhÉn cña c¸c doanh nghiÖp. HiÖn nay, ViÖt Nam ch­a cã mét ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ tµi s¶n doanh nghiÖp thèng nhÊt theo ®óng chuÈn mùc quèc tÕ. Sù phøc t¹p nµy cßn gia t¨ng bëi nh÷ng yÕu tè ®i kÌm nh­: viÖc xö lý nî khã ®ßi, thÈm ®Þnh gi¸ trÞ nhµ x­ëng m¸y mãc thiÕt bÞ vµ quyÒn sö dông ®Êt. Do ®ã viÖc ®Þnh gi¸ tµi s¶n doanh nghiÖp th­êng lµ kh©u kÐo dµi nhÊt (kho¶ng trªn 3 th¸ng). HiÖn nay, viÖc thiÕu mét ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp theo tiªu chuÈn quèc tÕ sÏ lµm cho chóng ta khã kh¨n rÊt nhiÒu trong viÖc huy ®éng vèn tõ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, mét yÕu tè kh«ng thÓ xem nhÑ trong xu h­íng héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸ hiÖn nay. Mét sè v­íng m¾c ®èi víi doanh nghiÖp tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸: §èi víi c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay, t×nh tr¹ng chung lµ ch­a cã ®ñ giÊy tê ph¸p lý vÒ quyÒn së h÷u TSC§ nh­ nhµ x­ëng, m¸y mãc thiÕt bÞ…ViÖc nµy cã nhiÒu nguyªn nh©n, trong ®ã cã viÖc th­ìng xuyªn thay ®æi cña c¸c luËt, v¨n b¶n d­íi luËt, hoÆc ®¬n gi¶n lµ do hÇu hÕt c¸c DNNN ®Òu qua nhiÒu ®êi gi¸m ®èc nªn kh«ng ®ñ biªn b¶n bµn giao…Ngoµi ra cßn cã t×nh tr¹ng nhiÒu doanh nghiÖp ®i thuª nhµ x­ëng, kho b·i cña ®¬n vÞ kh¸c, sau ®ã x©y c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc lªn hoÆc c¶i t¹o söa ch÷a víi sè tiÒn kh«ng nhá g©y khã kh¨n cho qu¸ tr×nh CPH . Ngoµi ra, do mét sè doanh nghiÖp ch­a nhËn thøc râ tÇm quan träng vµ môc tiªu cña CPH, thiÕu sù chÆt chÏ trong phèi hîp ho¹t ®éng cña cÊp uû, c«ng ®oµn, ban gi¸m ®èc vµ CBCNV cña doanh nghiÖp. Do ®ã viÖc x©y dùng ph­¬ng ¸n CPH chËm, dÉn ®Õn viÖc triÓn khai thùc hiÖn còng bÞ chËm theo. MÆt kh¸c, mÆc dï ®­îc sù h­íng d½n qua nhiÒu v¨n b¶n cña ChÝnh phñ nh­ng phÇn lín c¸c doanh nghiÖp ch­a h×nh dung ®­îc quy tr×nh CPH, c¸c thñ tôc cßn qu¸ míi mÎ ®èi víi hä. H¬n thÕ n÷a, mét sè cÊp chøc n¨ng cã thÈm quyÒn, l¹i v« t×nh hay h÷u ý, vÉn muèn thÓ hiÖn quyÒn lùc cña m×nh, nªn c¸c doanh nghiÖp ®ang chuÈn bÞ tiÕn hµnh CPH rÊt ngÇn ng¹i cho hµnh tr×nh CPH cña doanh nghiÖp m×nh. VÒ chÝnh s¸ch ®èi víi ng­êi lao ®éng t¹i c¸c doanh nghiÖp CPH: HiÖn nay, c¸c DNNN trong qu¸ tr×nh CPH cßn cã t×nh tr¹ng h¹n chÕ tiªu chuÈn vµ møc cho h­ëng cæ tøc trªn sè cæ phÇn thuéc së h÷u Nhµ n­íc ®èi víi ng­êi lao ®éng v× chØ nh÷ng ng­êi cã th©m niªn tõ 3 n¨m trë lªn míi ®­îc h­ëng nh­ng møc h­ëng còng kh«ng ®¸ng kÓ (chØ chiÕm tõ 6-12 th¸ng l­¬ng cÊp bËc). §iÒu nµy khiÕn cho ng­êi lao ®éng kh«ng cã nhiÒu c¬ héi tham gia thùc sù vµo qu¸ tr×nh qu¶n lý doanh nghiÖp, thùc sù lµm chñ DN nh­ môc ®Ých ban ®Çu cña CPH. Bªn c¹nh ®ã lµ t×nh tr¹ng h¹n chÕ møc mua chÞu cæ phÇn cña ng­êi lao ®éng, còng chØ cã ng­êi cã th©m niªn tõ 3 n¨m trë lªn míi ®­îc mua chÞu. Trong c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh còng nªu lµ tæng møc mua chÞu kh«ng ®­îc v­ît qu¸ tæng møc mua tiÒn mÆt, nh­ng l¹i kh«ng ®Ò cËp viÖc tõng ng­êi cã thÓ mua chÞu nhiÒu h¬n hay kh«ng, vµ nh÷ng ai kh«ng mua tiÒn mÆt th× cã ®­îc mua chÞu hay kh«ng. H¬n n÷a, trong c¸c DNNN ®· CPH, th­êng xuÊt hiÖn t×nh tr¹ng c¸ch biÖt vÓ sè l­îng mua cæ phiÕu cña c«ng nh©n vµ c¸n bé l·nh ®¹o trong doanh nghiÖp. Thùc chÊt lµ do sù c¸ch biÖt gi÷a ng­êi cã nhiÒu tiÒn vµ ng­êi cã Ýt tiÒn trong viÖc mua cæ phÇn. Ng­êi cµng cã nhiÒu tiÒn mua cæ phÇn l¹i cµng cã c¬ héi mua chÞu nhiÒu, ®©y qu¶ lµ mét mÆt tr¸i mµ chóng ta ph¶i tÝnh ®Õn. §¸nh gi¸ nguyªn nh©n: Nh­ vËy bªn c¹nh nh÷ng nÐt tÝch cùc mµ CPH DNNN ®em l¹i, cßn cã rÊt nhiÒu nh÷ng khã kh¨n v­íng m¾c lµm ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh CPH, g©y t¸c ®éng kh«ng tèt ®Õn viÖc s¾p xÕp l¹i DNNN. VËy ®iÒu g× ®· dÉn tíi nh÷ng h¹n chÕ ®ã? Theo em, ®ã lµ do mét sè nguyªn nh©n sau ®©y: w Thø nhÊt: Bé m¸y tæ chøc thùc hiÖn CPH cßn thiÕu thèng nhÊt vµ ¨n khíp. HiÖn nay, n­íc ta ®· thiÕt lËp bé m¸y ®æi míi doanh nghiÖp c¸c cÊp trong ®ã cã Ban CPH. Song viÖc phèi hîp ho¹t ®éng cßn h¹n chÕ do bé m¸y tæ chøc cña Ban ch­a ®éc lËp, chuyªn tr¸ch mµ phÇn lín c¸n bé ®Òu lµ kiªm nhiÖm. w Thø hai: Chñ tr­¬ng CPH lµ mét vÊn ®Ò míi nh­ng ChÝnh phñ ch­a cã c¸c v¨n b¶n ®­îc ban hµnh mét c¸ch chÆt chÏ vµ hÖ thèng v× vËy cßn g©y nh÷ng ¸ch t¾c tr× trÖ ®¸ng tiÕc trong qu¸ tr×nh CPH. w Thø ba: Tr¸ch nhiÖm cña c¸c Bé, ngµnh, ®Þa ph­¬ng trong chØ ®¹o CPH cßn ch­a râ rµng, Thñ tôc qui tr×nh CPH cßn r­êm rµ, phiÒn nhiÔu… w Thø t­: ViÖc x¸c ®Þnh tµi s¶n cña doanh nghiÖp cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n do kh«ng cã ®ñ c¬ së ph¸p lý vµ sù h­íng dÉn chØ ®¹o. w Thø n¨m: Møc ®é khuyÕn khÝch ®èi víi doanh nghiÖp còng nh­ ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp cßn ch­a ®ñ søc hÊp dÉn, chÕ ®é ­u ®·i ®èi víi ng­êi lao ®éng cßn nhiÒu bÊt cËp.. còng c¶n trë tèc ®é CPH. w Thø s¸u: C«ng t¸c tuyªn truyÒn, vËn ®éng, gi¶i thÝch vÒ chñ tr­¬ng CPH cßn ch­a ®­îc qu¸n triÖt, ch­a ®­îc lµm ®Õn n¬i ®Õn chèn. ThËm chÝ cã nh÷ng c«ng nh©n ®· mua cæ phÇn ë c«ng ty nh­ng còng kh«ng biÕt mua ®Ó lµm g×. w Thø b¶y: T©m lý e ng¹i cña mét sè doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp còng lµm ¶nh h­ëng tíi c«ng t¸c CPH. …….. Nh­ vËy , nh÷ng nguyªn nh©n trªn ®· c¶n trë tiÕn tr×nh CPH, lµm cho qu¸ tr×nh CPH gÆp nhiÒu trë ng¹i, ch­a ®¹t yªu cÇu vÒ môc tiªu lÉn tiÕn ®é thùc hiÖn. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, yªu cÇu cÊp thiÕt ®Æt ra lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ, thóc ®Èy tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸. PhÇn C: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc: I/ §æi míi tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ DNNN: X¸c ®Þnh ®èi t­îng thùc hiÖn CPH: Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn CPH, cÇn linh ho¹t vµ mÒm dÎo trong viÖc x¸c ®Þnh doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸, tr¸nh sù gß Ðp khiªn c­ìng vµ cøng nh¾c. TiÕn hµnh ph©n lo¹i doanh nghiÖp lµ ho¹t ®éng v« cïng quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh doanh nghiÖp CPH. Th«ng qua ph©n lo¹i, chóng ta sÏ cã chÝnh s¸ch cô thÓ ¸p dông cho tõng lo¹i doanh nghiÖp. Tõ sù ph©n lo¹i doanh nghiÖp ®ã, b¶n th©n mçi doanh nghiÖp ®· tù x¸c ®Þnh ®­îc sù tÊt yÕu ph¶i tiÕn hµnh CPH. Bªn c¹nh ®ã, khi chØ ®Þnh doanh nghiÖp CPH cÇn cã sù trao ®æi,gi¶i quyÕt nh÷ng v­íng m¾c t­ t­ëng cho ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o chñ chèt cña doanh nghiÖp, ®ång thêi t¨ng c­êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn vÒ chñ tr­¬ng CPH cho ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp. §ã chÝnh lµ ®iÒu kiÖn rÊt quan träng ®¶m b¶o qu¸ tr×nh CPH cña doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch thuËn lîi. X©y dùng vµ chØ ®¹o thùc hiÖn kÕ ho¹ch CPH doanh nghiÖp Nhµ n­íc ë cÊp TW, kÕ ho¹ch CPH DNNN ®­îc x©y dùng trªn c¬ së chiÕn l­îc ®æi míi vµ s¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp Nhµ n­íc mµ §¶ng, Nhµ n­íc ®Ò ra. Cßn ë cÊp doanh nghiÖp, trong viÖc tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn qu¸ tr×nh CPH cÇn chó ý tíi nh÷ng vÊn ®Ò sau: l X¸c ®Þnh râ nh÷ng c«ng viÖc ph¶i lµm trong toµn bé qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸, nh÷ng c«ng viÖc träng t©m trong tõng giai ®o¹n cña quy tr×nh CPH .Tõ ®ã cã kÕ ho¹ch bè trÝ lùc l­îng hîp lý thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc ®ã. l Ph©n chia tr¸ch nhiÖm cô thÓ râ rµng trong Ban cæ phÇn ho¸ cña doanh nghiÖp, quy ®Þnh râ chøc n¨ng nhiÖm vô quyÒn h¹n cña tõng bé phËn trong Ban, ®Ò ra ®­îc kÕ ho¹ch chung trong tiÕn tr×nh ho¹t ®éng cña Ban. Tõ kÕ ho¹ch chung, Tr­ëng ban sÏ tæ chøc sù ®iÒu hoµ, phèi hîp chung b¶o ®¶m sù nhÞp nhµng c©n ®èi trong thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cña qu¸ tr×nh CPH. l §Ò cao tr¸ch nhiÖm cña Ban chØ ®¹o CPH, Ban nµy kh«ng chØ cã chøc n¨ng ®«n ®èc vµ kiÓm tra qu¸ tr×nh CPH mµ cßn ph¶i hÕt søc coi träng viÖc h­íng dÉn thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cña qu¸ tr×nh nµy vµ trùc tiÕp gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh thuéc thÈm quyÒn cña m×nh. l §¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc liªn quan ®Õn cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh cho c«ng ty cæ phÇn cã nguån gèc tõ DNNN. l Coi träng viÖc sö dông c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n lµm t­ vÊn cho c¸n bé l·nh ®¹o doanh nghiÖp trong viÖc triÓn khai c¸c c«ng viÖc cña qu¸ tr×nh chuyÓn DNNN thµnh c«ng ty cæ phÇn còng nh­ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña nã sau khi chuyÓn ®æi. Cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµ c«ng t¸c ®­îc tiÕn hµnh l©u dµi. Bëi vËy, ®Ó tiÕn hµnh c«ng t¸c nµy mét c¸ch cã hiÖu qu¶ cÇn ®æi míi Ban chØ ®¹o cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt chuyªn tr¸ch. Ban nµy sÏ cã tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp lËp kÕ ho¹ch vµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc liªn quan ®Õn chuyÓn doanh nghiÖp Nhµ n­íc thµnh c«ng ty cæ phÇn vµ nh÷ng vÊn ®Ò hËu cæ phÇn ho¸. II/ T¹o m«i tr­êng ph¸p lý ®Çy ®ñ, ®ång bé vÒ CPH DNNN: §Ó CPH thùc sù ®i vµo ®óng quü ®¹o, viÖc t¹o dùng khung ph¸p lý ®Çy ®ñ vµ thuËn lîi còng hÕt søc cÇn thiÕt. Chóng ta cÇn ph¶i söa ®æi néi dung c¸c v¨n b¶n ph¸p quy vÒ cæ phÇn ho¸ tr­íc ®©y còng nh­ ban hµnh c¸c v¨n b¶n míi sao cho thËt phï hîp víi t×nh h×nh hiÖn nay. Nhµ n­íc vµ ChÝnh phñ nªn ban hµnh nh÷ng tµi liÖu ®Çy ®ñ vµ hoµn chØnh vÒ c«ng t¸c CPH: tõ c¸c v¨n b¶n mang tÝnh chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch, c¸c v¨n b¶n ph¸p lý cho tíi nh÷ng h­íng dÉn cho c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn c¸c b­íc CPH mét c¸ch chi tiÕt nhÊt, cô thÓ nhÊt. Thùc ra nh­ ®· nãi ë trªn, trong sè c¸c doanh nghiÖp muèn CPH, cã t×nh tr¹ng c¸c cÊp l·nh ®¹o kh«ng n¾m râ m×nh ph¶i lµm theo tr×nh tù nµo, cã nh÷ng v¨n b¶n nµo h­íng dÉn viÖc CPH… do vËy ®ã còng lµ nguyªn nh©n lµm chËm tiÕn ®é CPH. Nh­ vËy mét mÆt cÇn thªm c¸c v¨n b¶n ®Ó t¹o m«i tr­êng ph¸p lý ®Çy ®ñ, ®ång bé vÒ CPH, mÆt kh¸c còng nªn tr¸nh viÖc ban hµnh qu¸ nhiÒu v¨n b¶n h­íng dÉn CPH nh­ tr­íc ®©y, bëi ®iÒu nµy sÏ g©y ra nhiÒu bÊt lîi cho c¸c doanh nghiÖp. Ch¼ng h¹n nh­ hÇu hÕt c¸c nghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ vÒ CPH khi ban hµnh ®Òu cã söa ®æi so víi t×nh h×nh thùc tÕ nh­ng sau mét thêi gian ng¾n l¹i kh«ng phï hîp nªn ph¶i bæ sung hoÆc söa ®æi. §èi víi c¸c doanh nghiÖp CPH, ®©y lµ mét khã kh¨n, g©y ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh CPH. V× vËy c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch nªn nghiªn cøu kü ®Ó ban hµnh c¸c v¨n b¶n sao cho c¸c v¨n b¶n thùc sù t¹o ra m«i tr­êng ph¸p lý lµnh m¹nh vµ æn ®Þnh ®Ó c¸c cÊp c¸c ngµnh thuËn lîi trong c«ng t¸c CPH. Bªn c¹nh ®ã còng cÇn ph¶i t¹o mét khu«n khæ ph¸p lý ngµy cµng ®ång bé cho viÖc tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty cæ phÇn. Chó träng viÖc h­íng dÉn thi hµnh c¸c ®iÒu kho¶n vÒ c«ng ty cæ phÇn trong LuËt Doanh nghiÖp, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cña trung t©m giao dÞch chøng kho¸n v× nÕu ho¹t ®éng cña nã ph¸t triÓn sÏ gióp c«ng ty cæ phÇn t¹o vµ t¨ng ®­îc nguån vèn vµ ®Þnh møc ®­îc gi¸ thÞ tr­êng cæ phÇn cña c«ng ty. III/ §Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn vÒ cæ phÇn ho¸: Thùc tÕ cho thÊy ®©y lµ mét c«ng t¸c rÊt quan träng trong tiÕn tr×nh thùc hiÖn CPH, thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy sÏ cã ¶nh h­ëng tÝch cùc ®Õn viÖc ®Èy nhanh tèc ®é CPH, gióp CPH sím ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra. Víi ý nghÜa ®ã, khi thùc hiÖn c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn vÒ chñ tr­¬ng CPH cÇn chó ý mét sè vÊn ®Ò sau: w X¸c ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò thiÕt thùc : Ngoµi nh÷ng néi dung chung vÒ chñ tr­¬ng chuyÓn doanh nghiÖp Nhµ n­íc thµnh c«ng ty cæ phÇn, cÇn x¸c ®Þnh nh÷ng néi dung träng t©m cÇn phæ biÕn, ®èi t­îng cÇn phæ biÕn lµ ai, tr¸nh sù dµn tr¶i kh«ng cÇn thiÕt. VÝ dô nh­ ®èi víi ng­êi lao ®éng, c¸i hä quan t©m h¬n c¶ lµ nh÷ng lîi Ých ®­îc h­ëng vµ nh÷ng tr¸ch nhiÖm ph¶i g¸nh chÞu khi doanh nghiÖp mµ hä lµm viÖc tiÕn hµnh CPH, hä còng muèn biÕt kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña nh÷ng doanh nghiÖp ®· tiÕn hµnh CPH… w Thùc hiÖn tuyªn truyÒn víi h×nh thøc ®a d¹ng, phong phó, cÇn b¶o ®¶m tÝnh d©n chñ vµ cëi më trong viÖc trao ®æi nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn CPH. Nh÷ng th¾c m¾c cña ng­êi lao ®éng, dï lín hay nhá, phæ biÕn hay c¸ biÖt ®Òu ph¶i ®­îc gi¶i ®¸p cô thÓ, thÊu ®¸o. w C«ng t¸c truyªn truyÒn phæ biÕn vÓ CPH cÇn ph¶i ®­îc tiÕn hµnh trong toµn bé qua tr×nh cæ phÇn ho¸. Trong suèt qu¸ tr×nh chuÈn bÞ CPH, x©y dùng ph­¬ng ¸n CPH, tæ chøc thùc hiÖn CPH… c¸c cÊp c¸c ngµnh chØ ®¹o qu¸ tr×nh CPH ph¶i n¾m ®­îc diÔn biÕn t­ t­ëng cña ng­êi lao ®éng, ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng b¨n kho¨n v­íng m¾c cña ng­êi lao ®éng ®Ó cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt kÞp thêi. w Thùc hiÖn x· héi ho¸ c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn vÒ chñ tr­¬ng CPH DNNN nãi riªng vµ chñ tr­¬ng s¾p xÕp, ®æi míi ho¹t ®éng cña hÖ thèng DNNN nãi chung. Lµm sao ®Ó mäi doanh nghiÖp, mäi nhµ qu¶n lý, mäi ng­êi lao ®éng còng ®Òu cã thÓ hiÓu râ vÒ c«ng t¸c cæ phÇn ho¸. IV/ Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸: NghÞ ®Þnh 44/CP ra ®êi ®· t¨ng c­êng ­u ®·i, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng ®­îc së h÷u cæ phÇn vµ thùc hiÖn quyÒn lµm chñ cña m×nh ®èi víi doanh nghiÖp. Tuy nhiªn viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh nµy trong thùc tÕ l¹i n¶y sinh thªm nh÷ng vÊn ®Ò míi cÇn ph¶i bæ sung vµ ®iÒu chØnh. D­íi ®©y lµ mét sè vÊn ®Ò liªn quan ®Õn chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi ng­êi lao ®éng. w T¨ng c­êng møc ®é ­u ®·i cho ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc theo th©m niªn c«ng t¸c vµ møc ®é ®ãng gãp cña hä víi doanh nghiÖp. Møc ®é ­u ®·i nµy thÓ hiÖn ë chç Nhµ n­íc sÏ cho ng­êi lao ®éng lµm ë doanh nghiÖp mét sè cæ phÇn. Nªn cã ®iÒu nµy bëi lÏ ng­êi lao ®éng ®· cèng hiÕn cho doanh nghiÖp th× khi doanh nghiÖp chuyÓn ®æi së h÷u ng­êi chñ së h÷u nªn trÝch mét phÇn vèn cho hä. MÆt kh¸c, viÖc ®iÒu chØnh nµy cßn b¶o ®¶m cho ng­êi lao ®éng cã kh¶ n¨ng trë thµnh ng­êi chñ thùc sù cña c«ng ty cæ phÇn khi n¨ng lùc tµi chÝnh cña b¶n th©n hä kh«ng ®ñ ®Ó mua cæ phÇn theo gi¸ mµ Nhµ n­íc b¸n ­u ®·i cho hä. w TiÕn hµnh ®iÒu chØnh sù ­u ®·i ®èi víi ng­êi lao ®éng t­¬ng øng víi ngµnh nghÒ vµ lÜnh vùc ho¹t ®éng, thay v× quy ®Þnh sù ­u ®·i cho ng­êi lao ®éng cña tÊt c¶ c¸c lo¹i doanh nghiÖp thuéc c¸c ngµnh nghÒ vµ lÜnh vùc ho¹t ®éng. Sù ®iÒu chØnh nµy nh»m h­íng tíi sù b×nh ®¼ng, tr¸nh sù ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè kh¸ch quan ®Õn quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng. Nh­ vËy, møc ­u ®·i cho ng­êi lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nÆng, c«ng nghiÖp nhÑ, x©y dùng, giao th«ng vËn t¶i, th­¬ng m¹i, du lÞch, kh¸ch s¹n…. sÏ kh¸c nhau. w ChÕ ®é ­u ®·i ®èi víi ng­êi lao ®éng nghÌo ®­îc mua chÞu cæ phÇn vµ tr¶ chËm cho Nhµ n­íc trong thêi h¹n 10 n¨m còng cÇn ®­îc ®iÒu chØnh l¹i cho phï hîp víi thùc tÕ. ViÖc x¸c dÞnh mét chuÈn mùc chung vÒ lao ®éng nghÌo cho tÊt c¶ c¸c vïng râ rµng lµ kh«ng hîp lý do møc gi¸ sinh ho¹t vµ møc sèng cña c¸c vïng lµ rÊt kh¸c nhau. V× vËy, ChÝnh phñ cÇn ph¶i xem xÐt l¹i chuÈn mùc nghÌo theo vïng trªn c¬ së nh÷ng tµi liÖu ®iÒu tra vÒ møc sèng ®· thùc hiÖn trong nh÷ng n¨m tr­íc ®©y. Nh÷ng thµnh phè lín nh­ TP. Hå ChÝ Minh, Hµ Néi, H¶i Phßng…cã møc gi¸ c¶ sinh ho¹t cao h¬n c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c nªn tiªu chuÈn lao ®éng nghÌo ë ®©y còng ph¶i kh¸c. w T¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng tham gia mua cæ phiÕu lµm sao ®Ó kh«ng cã sù chªnh lÖch qu¸ lín gi÷a l·nh ®¹o doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng. Kh¾c phôc t×nh tr¹ng h¹n chÕ møc cho h­ëng cæ tøc trªn sè cæ phÇn thuéc vÒ së h÷u Nhµ n­íc. Kh¾c phôc t×nh tr¹ng h¹n chÕ møc mua chÞu cæ phÇn, l­u ý ®Õn t×nh tr¹ng c¸ch biÖt vÒ sè l­îng mua cæ phÇn gi÷a c«ng nh©n vµ c¸n bé l·nh ®¹o doanh nghiÖp. w Gi¶i quyÕt hîp lý lao ®éng d«i d­ trong qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Ph­¬ng ¸n gi¶i quyÕt sè lao ®éng d«i d­ ®­îc xÐt trªn 2 mÆt: B¶o ®¶m viÖc lµm vµ cuéc sèng cña ng­êi lao ®éng; b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn ®Ó c«ng ty cæ phÇn ®¹t ®­îc yªu cÇu n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, trong ®ã cã hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng. Trªn c¬ së nhËn thøc râ rµng quan ®iÓm gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ tr¸ch nhiÖm cña c¶ ng­êi lao ®éng, doanh nghiÖp vµ Nhµ n­íc. w Xo¸ bá quy ®Þnh møc khèng chÕ cæ phÇn tèi ®a ®­îc mua cña c¸n bé chñ chèt trong doanh nghiÖp. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, c¸n bé chñ chèt trong doanh nghiÖp (Gi¸m ®èc, Phã Gi¸m ®èc, KÕ to¸n tr­ëng) kh«ng ®­îc mua cæ phÇn qu¸ møc b×nh qu©n chung cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp. Quy ®Þnh nµy béc lé nh÷ng khiÕm khuyÕt trong viÖc t¹o t©m lý tin t­ëng cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp, h¹n chÕ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn. Bëi vËy, ®Ó b¶o ®¶m sù c«ng b»ng x· héi, Nhµ n­íc cã thÓ sö dông c¸c c«ng cô kinh tÕ kh¸c chø kh«ng nªn quy ®Þnh h¹n chÕ møc mua cæ phÇn cña mäi ng­êi trong doanh nghiÖp. V/ Hoµn thiÖn viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp khi tiÕn hµnh CPH: X¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña doanh nghiÖp lµ mét kh©u hÕt søc quan träng trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh CPH doanh nghiÖp. §Ó lµm tèt c«ng viÖc nµy kh«ng ph¶i lµ mét ®iÒu dÔ dµng vµ nhanh chãng. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lµ c«ng viÖc mang tÝnh kü thuËt nghiÖp vô thuÇn tuý mµ nã cßn cã ý nghÜa kinh tÕ - x· héi träng yÕu v× nã liªn quan ®Õn viÖc b¶o toµn vèn cña Nhµ n­íc, ®Õn quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp vµ ®Õn kh¶ n¨ng ®¶m b¶o hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh cña c«ng ty cæ phÇn trong t­¬ng lai. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh nghiÖp cÇn b¶o ®¶m: kh«ng g©y nªn nh÷ng thÊt tho¸t tµi s¶n vµ vèn cña Nhµ n­íc; t¹o tiÒn ®Ò tµi chÝnh thuËn lîi cho doanh nghiÖp sau cæ phÇn ho¸. Trªn thùc tÕ trong viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp cÇn chó ý thªm mét sè vÊn ®Ò sau: w Thø nhÊt: TiÕn hµnh ph©n lo¹i c¸c tµi s¶n mµ tr­íc ®©y Nhµ n­íc ®Çu t­ cho doanh nghiÖp ®Ó cã biÖn ph¸p sö lý hîp lý, theo ®ã : - Nh÷ng tµi s¶n cña Nhµ n­íc t¹i doanh nghiÖp phï hîp víi ph­¬ng ¸n kinh doanh míi cña c«ng ty cæ phÇn sÏ chuyÓn giao l¹i cho c«ng ty cæ phÇn theo gi¸ thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸. - Nh÷ng tµi s¶n cña Nhµ n­íc kh«ng phï hîp sÏ ®­îc chuyÓn giao l¹i cho Nhµ n­íc ®Ó ®iÒu chuyÓn cho doanh nghiÖp kh¸c ho¹c thanh lý, kh«ng Ðp buéc c«ng ty cæ phÇn míi ph¶i nhËn. - Nh÷ng tµi s¶n ®· hÕt thêi h¹n khÊu hao sÏ ®­îc chuyÓn giao l¹i cho c«ng ty cæ phÇn mµ kh«ng tÝnh vµo gi¸ trÞ phÇn vèn Nhµ n­íc tai doanh nghiÖp. w Thø hai: Víi nh÷ng tµi s¶n tr­íc ®©y doanh nghiÖp vay vèn ®Ó ®Çu t­, nay ®· hoµn l¹i ®ñ vèn cho ng­êi cho vay, nªn ®­îc chia lµm 2 phÇn: - Mét phÇn thuéc së h÷u Nhµ n­íc theo tinh thÇn doanh nghiÖp cña Nhµ n­íc ®Çu t­, phÇn vèn t¨ng thªm thuéc së h÷u Nhµ n­íc. - Mét phÇn tÝnh cho ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp, coi ®ã lµ sù ­u ®·i khuyÕn khÝch tÝnh tÝch cùc vµ chñ ®éng ph¸t triÓn vèn cña ng­êi lao déng trong doanh nghiÖp. w Thø ba: X¸c ®Þnh hîp lý nh÷ng tån ®äng tµi chÝnh mµ c«ng ty cæ phÇn cã thÓ kÕ thõa tõ doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Cã thÓ xo¸ bá cho doanh nghiÖp nh÷ng kho¶n nî khã ®ßi, kho¶n lç ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh tr­íc ®©y do nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan. w Thø t­: §æi míi viÖc tæ chøc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp: - Mêi c¸c chuyªn gia kinh tÕ - kü thuËt ë c¸c c¬ quan khoa häc vµo viÖc ®¸nh gi¸ tµi s¶n, t«n träng ý kiÕn cña hä trong viÖc ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ thùc tÕ cña c¸c tµi s¶n. - §Ò cao vai trß cña §¹i diÖn doanh nghiÖp trong viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp - Më réng sù ph©n cÊp trong viÖc quyÕt ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp. Víi c¸c doanh nghiÖp cã gi¸ trÞ trªn 10 tû ®ång, thay v× Bé Tµi chÝnh thÈm ®Þnh vµ Thñ t­íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh, nªn quy ®Þnh lµ " cÊp nµo ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp doanh nghiÖp sÏ cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp khi chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn". §iÒu nµy sÏ gãp phÇn rót ng¾n thêi gian cæ phÇn ho¸. * Thùc tr¹ng cña cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Th­¬ng m¹i trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i (1998-2000) 1. T×nh h×nh thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ vµ ®Æc ®iÓm cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 1.1. t×nh h×nh thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. - Trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i trùc thuéc Bé th­¬ng m¹i tÊt c¶ cã 72 c«ng ty. §Ó thùc hiÖn chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc vÒ Cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc, tõ ®Çu n¨m 1998 ®Õn nay theo §Ò nghÞ cña c¸c Tæng c«ng ty vµ C«ng ty thuéc Bé qu¶n lý, Bé Th­¬ng m¹i ®· lùa chän mét sè doanh nghiÖp vµ bé phËn doanh nghiÖp §Ò nghÞ Thñ t­íng chÝnh phñ QuyÕt ®Þnh tiÕn hµnh Cæ phÇn ho¸ n¨m 1999-2000. §Õn cuèi n¨m 2000 ®· hoµn thµnh Cæ phÇn ho¸ ®­îc 8 ®¬n vÞ trong ®ã 7 ®¬n vÞ lµ C«ng ty 90 bao gåm nhiÒu XÝ nghiÖp h¹ch to¸n phô thuéc vµ h¹ch to¸n ®Þnh møc cho nªn viÖc chuyÓn sang C«ng ty cæ phÇn cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. ThËm chÝ khi chuyÓn sang C«ng ty cæ phÇn trong mét thêi gian råi nh­ng nhiÒu sè liÖu, chØ tiªu kh«ng ®­îc b¸o c¸o t¸ch ph¶n ¸nh râ rµng. ®ang tiÕn hµnh dë dang vµ kÕt qu¶ chuyÓn sang quý I n¨m 2001 lµ: XÝ nghiÖp vËn t¶i X¨ng dÇu (C«ng ty x¨ng dÇu HSB), XÝ nghiÖp vËn t¶i x¨ng dÇu (C«ng ty x¨ng dÇu NghÖ TÝnh), XÝ nghiÖp vËn t¶i x¨ng dÇu (C«ng ty x¨ng dÇu khu vùc II), XÝ nghiÖp §iÖn tö (C«ng ty §iÖn M¸y vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ), XÝ nghiÖp §iÖn tö (C«ng ty §iÖn M¸y MiÒn Nam), XÝ nghiÖp VËn t¶i x¨ng dÇu (C«ng ty x¨ng dÇu khu vùc III) vµ XÝ nghiÖp B¸nh kÑo (C«ng ty thùc phÈm MiÒn B¾c), ChØ cã mét ®¬n vÞ lµ c«ng ty h¹ch to¸n ®éc lËp cã quy m« nhá ®· chuyÓn hoµn toµn sang c«ng ty cæ phÇn ®ã lµ C«ng ty cæ phÇn thiÕt bÞ Th­¬ng m¹i. - C¸c ®în vÞ tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ chñ yÕu lµ c¸c xÝ nghiÖp thuéc thµnh viªn Tæng c«ng ty ®· t¸ch chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn vÉn lµ mét ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp thuéc c«ng ty theo m« h×nh c«ng ty mÑ, c«ng ty con. C«ng ty con chØ phô thuéc vÒ nguån cung øng hµng ho¸ vµ dÞch vô tõ c«ng ty mÑ. Khi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty mÑ cã kÕt qu¶ cao th× c«ng ty con còng ®­îc h­ëng theo kÕt qu¶ ®É ®¹t ®­îc trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ®ã. - KÕt qu¶ cña viÖc tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i trùc thuéc Bé th­¬ng m¹i. V× vÊn ®Ò cæ phÇn ho¸ lµ vÊn ®Ò rÊt míi mÎ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nãi riªng vµ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc nãi chung. Trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i chØ míi cã sù triÓn khai thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ vµo n¨m 1996 vµ cho ®Õn n¨m 1999 míi thùc sù tiÕn hµnh cho nªn kªt qu¶ cña qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i trùc thuéc Bé th­¬ng m¹i míi cã nh­ sau: + N¨m 1999 míi chØ ra ®êi ®­îc mét c«ng ty ho¹t ®éng theo c¬ chÕ c«ng ty cæ phÇn ®ã lµ c«ng ty cæ phÇn thiÕt bÞ th­¬ng m¹i vµ kÕt qu¶ cña viÖc thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ còng ®· t¨ng h¬n tr­íc khi cæ phÇn ho¸ nh­: doanh thu, lîi nhuËn, nép thuÕ,... + Cßn c¸c doanh nghiÖp cßn l¹i cã 7 doanh nghiÖp míi b¾t ®Çu ho¹t ®éng tõ th¸ng 12 n¨m 2000, míi thùc hiÖn ®­îc h¬n mét quü, cho nªn ch­a cã kÕt qu¶ v× kÕt qu¶ cña quü nµy thuéc vµo b¸o c¸o cña n¨m 2001. (B¶ng 1). 2. §Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. - C¸c c«ng ty cæ phÇn ra ®êi phÇn lín lµ ®¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n ®éc lËp míi chuyÓn sang chÕ ®é h¹ch to¸n doanh nghiÖp vµ lµ c¸c ®¬n vÞ dÞch vô vËn t¶i, dÞch vô s¶n xuÊt, kh«ng cã ®¬n vÞ th­¬ng m¹i thuÇn tuý. - VÒ c¬ cÊu vèn hÇu hÕt c¸c ®¬n vÞ nµy ®Òu cã ®a sè 1/3 lµ vèn cæ phÇn nhµ n­íc chø kh«ng ph¶i cæ phÇn chi phèi hoÆc cæ phÇn ®Æc biÖt cã ng­êi ngoµi doanh nghiÖp tham gia cæ phÇn. ChÝnh ng­êi lao ®éng ë c¸c doanh nghiÖp nµy ®Òu nghÌo chØ ®ñ søc mua ®¹t 30-70% cæ phÇn cña doanh nghiÖp. Cæ phÇn chi phèi cña nhµ n­íc lµ c¸c lo¹i cæ phÇn ®¸p øng mét trong hai ®iÒu kiÖn sau: + Cæ phÇn cña nhµ n­íc chiÕm trªn 50% tæng sè cæ phÇn cña c«ng ty. + Cæ phÇn cña nhµ n­íc Ýt nhÊt ph¶i gÊp hai lÇn cæ phÇn cña cæ ®«ng lín nhÊt kh¸c trong c«ng ty. Cæ phÇn ®Æc biÖt cña nhµ n­íc lµ cæ phÇn cña nhµ n­íc trong c«ng ty mµ nhµ n­íc kh«ng cã cæ phÇn chi phèi nh­ng cã quyÒn quyÕt ®Þnh mét sè vÊn ®Ì quan träng cña c«ng ty ®­îc ghi trong ®iÒu lÖ tæ chøc ho¹t ®äng cña c«ng ty cæ phÇn. - VÒ sè l­îng lao ®éng Ýt, ®¬n vÞ Ýt lµ 40 lao ®éng, cßn ®¬n vÞ nhiÒu 220 lao ®éng céng víi yÕu tè nµy thÓ hiÖn quy m« cña c¸c c«ng ty cæ phÇn míi thµnh lËp thuéc lo¹i nhá. Ph¹m vi ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty cæ phÇn thuéc ngµnh nghÒ hÑp vµ ®Þa bµn khu vùc lµ chñ yÕu. KÕt luËn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø 9 võa qua ®· kh¼ng ®Þnh " Kinh tÕ Nhµ n­íc ph¸t huy vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ: n¾m nh÷ng vÞ trÝ then chèt, lµ nh©n tè më ®­êng cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ, lµ lùc l­îng vËt chÊt quan träng vµ lµ mét c«ng cô ®Ó Nhµ n­íc ®Þnh h­íng vµ ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ ". §Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu ®ã th× viÖc s¾p xÕp l¹i vµ ®æi míi qu¶n lý doanh nghiÖp Nhµ n­íc ch¾c ch¾n ph¶i lµ mét nhiÖm vô träng yÕu vµ ph¶i ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch liªn tôc, cã hiÖu qu¶. Trong ®ã cæ phÇn ho¸ l¹i lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña s¾p xÕp vµ ®æi míi doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Tõ nh÷ng vÊn ®Ò ®­îc nªu ra trong bµi viÕt, cã thÓ kh¼ng ®Þnh cæ phÇn ho¸ lµ mét chñ tr­¬ng ®óng ®¾n trong giai ®o¹n hiÖn nay, hiÖu qu¶ mµ cæ phÇn ho¸ ®em l¹i lµ kh«ng thÓ phñ nhËn vµ hoµn toµn cã thÓ t¨ng trong t­¬ng lai. Bªn c¹nh ®ã cã thÓ thÊy nh÷ng h¹n chÕ trong tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ phÇn lín xuÊt ph¸t tõ nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan nªn hoµn toµn cã thÓ kh¾c phôc ®­îc trong thêi gian tíi. Víi nh÷ng lý do ®ã, viÖc ®Èy m¹nh tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc cã nh÷ng ý nghÜa v« cïng to lín trong viÖc thùc hiÖn th¾ng lîi c«ng cuéc ®æi míi mµ §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ®Ò ra. §Ó lµm tèt nhiÖm vô nµy, ch¾c ch¾n ph¶i huy ®éng nhiÒu h¬n søc lùc vµ thêi gian cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n tõ TW tíi ®Þa ph­¬ng. Víi sù nç lùc cña §¶ng, Nhµ n­íc vµ Nh©n d©n, chóng ta tin t­ëng r»ng chñ tr­¬ng cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc sÏ ®­îc thùc hiÖn thµnh c«ng, gãp phÇn vµo nh÷ng th¾ng lîi chung cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. Tµi liÖu tham kh¶o B¸o c¸o chÝnh trÞ §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX. V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VIII. LuËt Doanh nghiÖp Nhµ n­íc. LuËt Doanh nghiÖp. V¨n b¶n h­íng dÉn CPH doanh nghiÖp Nhµ n­íc t¹i ViÖt Nam - NXB Thèng kª - n¨m 1999. Gi¸o tr×nh Kinh tÕ & qu¶n lý c«ng nghiÖp - §¹i häc KTQD T¹p chÝ Kinh tÕ vµ ph¸t triÓn - sè 34/2000. T¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ - sè 111, 113, 121, 122/2000. T¹p chÝ Kinh tÕ vµ dù b¸o - sè 3, 5, 8/2000 ; sè 1/2001. T¹p chÝ Con sè vµ sù kiÖn - sè 5, 8/1999. Môc lôc Trang Lêi nãi ®Çu 1 PhÇn A:L lý luËn chung vÒ cæ phÇn ho¸ vµ sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ ë ViÖt Nam 3 I. Lý luËn chung vÒ cæ phÇn ho¸ c¸c DNNN ë ViÖt Nam 3 II. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña hÖ thèng DNNN vµ sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh CPH ë ViÖt Nam 5 PhÇn B: Thùc tr¹ng cæ phÇn ho¸ - nh÷ng kÕt qu¶ ban ®Çu vµ nh÷ng khã kh¨n cÇn th¸o gì 8 I. TiÕn tr×nh thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ trong nh÷ng n¨m võa qua 8 II. Nh÷ng kÕt qu¼ ban ®Çu mµ cæ phÇn ho¸ DNNN ®em l¹i 10 III. Nh÷ng khã kh¨n cÇn ®­îc th¸o gì 13 PhÇn C: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc 16 I. §æi míi tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ DNNN 16 II. T¹o m«i tr­êng ph¸p lý ®Çy ®ñ, ®ång bé vÒ cæ phÇn ho¸ DNNN 17 III. §Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn vÒ cæ phÇn ho¸ 18 IV. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ 18 V. Hoµn thiÖn viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp khi tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ 19 KÕt luËn 21 Tµi liÖu tham kh¶o 22

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docDA307.doc
Tài liệu liên quan